wrv02412 - xn--meldrpbker-hcbd.demeldörpböker.de/wp-content/uploads/werk/ausgabe-201… · web...

Peter Neuber (Hg.)

Meldörp-BȫkerNr. 3.1 (2. Oploog 2015)

Johann Hinrich Fehrs

Op Holsten-Ēēr

In der vorliegenden Ausgabe wurden die Texte sprachlich mit Vorsicht aktualisiert. Vor allem sollen die Texte in Dithmarschen lautlich leichter korrekt gelesen werden können.

E s h a n d e l t s i c h h i e r u m e i n

Niederdeutsches Textbuchzum Wörterbuch ›Wȫhrner Wȫȫr‹

in

SASS-ergänzender SchreibweiseDat hēēt: in SASS-Schrievwies mit Tōgoov, vör âllen wârrt de Diphthongen kėnntli mookt – un dat is vun Vördēēl in hēēl

Slēēswig-Holstēēn!

Datt ēēn würkli luut lesen kann!Stand: 15. November 2015

Peter Neuber, Meldörp-Bȫker, Niederdt. Textbücher aus Dithmarschen, Buch 3.1 (Fehrs, Holsten-Ēēr), 15.11.2015

Herausgeber: Peter Neuber, Burgstr. 18, 25704 Meldorffon: 0179 6804539

email: [email protected]öhrnerwöör.de (download für das Wörterbuch ›Wȫhrner Wȫȫr‹)

www.meldörpböker.de (download für die digitalen ›Meldörp-Bȫker‹)

Peter NeuberPeter Neuber (Hg.) (Hg.)Meldörp-BMeldörp-Bȫȫkerker

(Textbȫker tō de ›Wȫhrner Wȫȫr‹)

Zur Zeit sind aus dem Internet kostenfrei, als ›Frie’ Woor‹, herunterladbar, jeweils in zweiter, geänderter Ausführung, 2015-11-15:

Nr. 1: Verschēden SchrieverslüüdNr. 2.1: Klaus Groth, Quickborn 1Nr. 3.1: Johann Hinrich Fehrs, Op Holsten-Ēēr

Gedruckt sind bislang erschienen, jeweils in zweiter, geänderter Auflage, 2015-11-15:

Nr. 3.2: Johann Hinrich Fehrs, Allerhand Slag LüüdNr. 4.2: Theodor Piening, De Reis no’n Hamborger DōōmNr. 5.1: Heinrich Johannes Dehning,

Junge Schōōlmeisterjohren in Dithmarschen vör 1900Nr. 8.2: Georg Droste, Odde Âlldag un sien Jungstöög

Die Reihe wird fortgesetzt, teils in digitalem Format als ›Frie’ Woor‹ (MS-WORD, Kindle-Reader, ePUB), teils als Papierdruck.

›Frie’ Woor‹ bedeutet im Falle der aus dem Internet herunterladbaren ›Meldörp-Bȫker‹, dass diese für die private Nutzung auch beliebig verändert werden dürfen, dass im WORD-Format z.B ›niX09‹ in ›nich‹ verwandelt werden darf, ›wedderX11‹ in ›woller‹ oder ›süm|ehrX05‹ in ›jüm‹, wenn dies örtlich wünschenswert erscheint. Bei gewerblicher Nutzung ist hingegen für jegliche Änderung eine Erlaubnis beim Herausgeber einzuholen. Bei privater oder genehmigter gewerblicher Nutzung gebietet schon der Anstand, die Quelle ›Wȫhrner Wȫȫr‹ bzw. ›Meldörp-Bȫker‹ gebührend kenntlich zu machen!

ΜI m p r e s s u m :

P e t e r N e u b e r ( H g . ) , M e l d ö r p - B ȫ k e r 3.1

J o h a n n H i n r i c h F e h r s , O p H o l s t e n - Ē ē r

Copyright © 2015 by Peter Neuber, D25704 Meldorf

2. Auflage 11|2015

ISBN –

ō: sprich [ou] wie ›soul‹; ē: sprich [ei] wie ›day‹; ȫ: sprich [oi] wie ›boy, moin, Heu, Häuser‹Mōōr, Ēēr, Wȫȫr, Fȫhr, Hoor, möör, Buur,…: sprich [oua, eia, oia,…] wie ›Moua, Äia, Woia, Foia, Hooa, mööa, Buua‹â: sprich lang-a; ė: sprich kurz-i; ġ|ġt: sprich hart-g; ḃt: sprich b; -ḃen (Sass: -ven) sprich –ben, -ben, -bn bis hin zu -m

Sprich sl, sm, sn, sp, st und sw möglichst mit s (oder Zungenspitzen-sch), schr aber mit Breit-Zungen-sch! (snacken, schrieḃen)Sprich j wie Journal! (jo, jüm, Jung) – Sprich ä, ää, äh wie e, ee, eh! (Jäger, nä, däägli, Fähr)

www.meldörpböker.de Meldörp-Bȫker in SASS-ergänzender SchreibweiseMeBö-3.1 Seite 2

http://www.xn--meldrpbker-hcbd.de/


Was im ›Buch‹ ist Platt, was Hoch?Wȫȫr un Sätz in normoolgrōte un lōōtrechte Bōōkstoḃen:

PlattWörter und Textpassagen in normalgroßer und kursiver Schreibweise:

Hochdeutsch, zumindest kein PlattWȫȫr in lütte un lōōtrechte Bōōkstoḃen:

Platt (tōmeist anner mȫȫglige Wȫȫr)

Wörter, in kleiner und kursiver Schreibweise:Hochdeutsch (Übersetzungenoder i.d.R. hochdeutsche Erklärungen)

Warum der Wechsel von der ›Dithmarscher Schreibweise‹ zur ›SASS-ergänzenden Schreibweise‹? (von der ersten zur zweiten

Ausgabe)Beide Schreibweisen ergänzen SASS (seit 1956 der DUDEN für NS, HH, SH) und sind für Dithmarschen und Schleswig-Holstein tauglich, wenn auch die Diphthonge|Zwielaute [ou, ei, oi|öü] nicht als Doppellaute (z. B. als ou, ej, oi|eu|äu) geschrieben werden, sondern als o, e und ö.Meine ›Dithmarscher Schreibweise‹ hielt sich an das Prinzip unserer Dithmarscher Altvorderen Groth und Müllenhoff, die die langen Monophthonge|Einlaute kennzeichneten, die problematischen Zwielaute aber nicht. (Letztere wurden von mir nur behelfsmäßig durch Anhebung markiert.) Diese Schreibweise erzeugt leider ein Problem: Die Monophthonge|Einlaute werden unnötigerweise hervorgehoben; aber man kann sich nur über sie die nicht markierten Diphthonge|Zwielaute (indirekt, nach einer Methode ›von hinten durch die Brust ins Auge‹) logisch erschließen.Meine neu angewendete ›SASS-ergänzende Schreibweise‹ markiert direkt die Problem-Zwielautbuchstaben o, e und ö durch einen Balken (ō, ē und ȫ) und sagt: Dies ist ein Doppellaut [ou, ei bzw. oi|öü], auch wenn er nicht so aussieht! – Die Buchstaben o, e und ö ohne Balken werden ganz normal als o, e und ö gelesen.






Dieses ›Buch‹ hat eigene Seitenzahlen. Im Inhaltsverzeichnis wird jedoch auf die in den Text eingelassenen Original-Seitenumbrüche in der Form (FeJ1.3.063) verwiesen.

Wat in dat Bōōk steiht (Rahmen)Markieren Sie z.B. Markieren Sie z.B. µµWörterWörter, um mit WORD-Suchen z.B. zu den , um mit WORD-Suchen z.B. zu den Wörtern mit KennmarkeWörtern mit Kennmarke zu springen! zu springen!

ΜÜbersicht über die erschienenden Meldörp-Bȫker Seite 002

ΜImpressum Seite 004

ΜWas im Buch ist Platt, was Hoch? Seite 005

ΜWarum der Schreibweisenwechsel zur zweiten Auflage? Seite 005

ΜVorwort zu Autor und Auswahl Seite 006

ΜPositionenverzeichnis der Fehrs-Texte Seite 008

ΜLiteratur, die speziell für diesen Band der ›Meldörp Bȫker‹ zur Verwendung kam Seite 008

ΜAnsinnen der Meldörp-Bȫker Seite 482

ΜSchreibweise und Aussprache (ō, ē, ȫ; â; ė; ġ; ḃ; … ) Seite 488

ΜKennmarken (M3, M4, …, Information dazu) Seite 491

ΜRegionale Besonderheiten (X00, X01, …) Seite 492

ΜGrabbelkiste, Informationen zu *-Wörtern Seite 495

ΜLicht und Schatten (zu Autoren) Seite 498

ΜWȫhrner Wȫȫr, Information zu ihrer Nutzung Seite 500

Regionale Besonderheiten des Platt um Wöhrden herum bzw. in Dithmarschen:

ΜX00 BEZÜGLICH ġ BZW. ḃ SIEHE Μ+Q08 UND Μ+Q09!

ΜX01 jüm|ji X01: ihr, PERS. FÜRWORT, MZ; ANDERWÄRTS: ji, ju; LITERATUR-BEISPIELE FINDEN IN TEIL A: Μihr1

ΜX02 jüm|juX02: euch, PERS. FÜRWORT, MZ; ANDERW.: ju, jo; LITERATUR-BEISPIELE FINDEN IN TEIL A: ΜeuchΜX03 jüm|juunX03: euer, BESITZANZ. FÜRW., MZ; ANDERW.: juun, jue,…; LIT.-BEISPIELE FINDEN IN A: ΜeuerΜX04 süm|seX04: sie, PERS. FÜRWORT, MZ-NOM.; ZUMEIST: se; LITERATUR-BEISPIELE FINDEN IN TEIL A: Μsie3

ΜX05 süm|ehrX05: ihnen|sie, PERS. F., MZ-NICHTNOM.; AW.: ehr, jem,…; LIT.-BSP. IN TEIL A: Μihnen2, Μsie3

ΜX06 süm|ehr|ehrnX06: ihr|-e|-en, BESITZANZ. FÜRW., MZ; ANDERW.: ehr|n, …; LIT.-BEISPIELE IN A: Μihr4

ΜX07 sik|unsX07: uns, PERS. REFL. FÜRWORT; ANDERWÄRTS: uns; LITERATUR-BEISPIELE FINDEN IN TEIL A: ΜunsΜX08 sik|juX08: euch, PERS. REFL. FÜRWORT; ANDERWÄRTS: ju; LITERATUR-BEISPIELE FINDEN IN TEIL A: Μeuch






ΜX09 niX09: nicht, ANDERWÄRTS ZUMEIST: nich; LITERATUR-BEISPIELE FINDEN IN TEIL A: ΜnichtΜX10 DIE GEGENWARTSFORM DER VERBEN ZU Sie = Sē FÜHRT IN DITHMARSCHEN ZUMEIST DIE ENDUNG -en.

ΜX11 wedderX11: wieder, IN DITHMARSCHEN UND ANDERWÄRTS TEILS: woller, weller, VERKÜRZT worrΜX12 EdderkauerX12: Wiederkäuer, IN DITHMARSCHEN TEILS: Ellerkauer, ÖllerkauerΜX13 wedderX13; tōwedder(n)X13: wider, gegen; zuwider, IN DITHMARSCHEN TEILS: woller, weller

ΜX14 MedderX14: KOSENAME, Tante, FÜR WÜRDIGE WEIBL. VERWANDTE|BEKANNTE, Z. B. Trina-Medder(sch), IN DITHM. FRÜHER Meller(sch), SONST AUCH Möösch

ΜX15 WedderX15: Wetter, Unwetter, IN DITHMARSCHEN TEILS: Woller, WellerΜX16 LedderX16, leddernX16: Leiter; Leder, ledern, IN DITHM. ZUMEIST: Leller, lellernΜX17 FedderX17: Feder, IN DITHMARSCHEN ZUMEIST: FellerΜX18 FleddereschX18: Zitterpappel, IN DITHMARSCHEN EHER: FlellereschΜX19 FleddermuusX19: Fledermaus, IN DITHM. EHER: Flellermuus, SpeckmuusΜX20 BledderX20: Zungenbläschen, Blatter, IN DITHM. FRÜHER: BlellerΜX21 Feld, FelderX21: Feld, Felder, IN DITHMARSCHEN TEILS: Fell, VOR ALLEM: FellerΜX22 föddernX22: fordern, IN DITHMARSCHEN ZUMEIST: föllernΜX23 FōderX23, fōdernX23: Futter (Heu), füttern, IN DITHMARSCHEN ZUMEIST: Fōler, fōlernΜX24 JidderX24: Euter, IN DITHMARSCHEN ZUMEIST: JüllerΜX25 KōhfladderX25: Kuhfladen, IN DITHMARSCHEN ZUMEIST: Kōhflaller, Kōhflârr’ΜX26 HuderX26: Gundermann [Glechoma], AUS DITHMARSCHEN BERICHTET: HulerΜX27 AdderX27: Kreuzotter, IN DITHMARSCHEN EVTL. AUCH: AllerΜX28 VadderX28, VadderschX28: Pate|-tin, Verwandte|r, ALT, IN DITHM. EHER: Valler|schΜX29 SlerrnX29 IN DITHMARSCHEN!: Schlitten, ANSONSTEN EHER: SledenΜX30aRedderX30a: Feldweg zwischen Knicks, IN DITHMARSCHEN AUCH: RellerΜX30bOrder|ÖrderX30b: Anweisung, Botschaft, IN DITHM. AUCH: ÖllerΜX30cnedderX30c: nieder-, Nieder-, ALT, IN DITHM. FRÜHER EHER: nellerΜX31 gōōtX31, gōdeX31; GōōtX31: gut; Gut, IN DITHMARSCHEN EHER: guut, gude; GuutΜX32 RōhX32, rōhenX32: Ruhe, ruhen, IN DITHM. AUCH: Ruh, Rauh; ABER IMMER: (ge)ruhigX32

ΜX33 drōhenX33: drohen, IN DER LITERATUR HÄUFIG DIE ›BREITERE‹ FORM GEFUNDEN: drauhenΜX34 MehlbüdelX34: Mehlbeutel, IN DITHMARSCHEN ZUMEIST: MöödbüdelΜX35 StrėngX35: Strang, IN DITHMARSCHEN EHER: String, ANDERWÄRTS EHER: SträngΜX36 WōōtX36: Wut, IN DITHMARSCHEN EHER: Wuut, AUCH BEI REIM-ERFORDERNISSEN: WuutX36

ΜX37 dattX37: dass, IN DITHMARSCHEN FRÜHER STATTDESSEN WEIT VERBREITET: wattΜX41 weenX41: sein, ANDERNORTS, WIE AUCH BEI REIM-ERFORDERNISSEN: wesenX41, sienX41

ΜX42 weenX42: gewesen, ANDERNORTS: wesen, west, IN REIMEN AUCH: wesenX42, westX42

ΜX43 BeiX43, BeinX43 IN DITHMARSCHEN!: Beere, ANDERNORTS: Beer, Beren; SIEHE DAGEGEN: X44ΜX44 BeerX44, BeernX44: Birne, Birnen; SIEHE DAGEGEN: X43ΜX45 Ei|EidX45, eien|eidenX45 IN DITHMARSCHEN!: Egge, eggen; ANDERNORTS: Egg [äch]

ΜX46 IevX46 [i:f], IeḃenX46 [i:m] IN TEILEN DITHMARSCHENS!: Biene|n; ANDERNORTS: Imm, ImmenΜX47 QuitzX47 IN DITHMARSCHEN!: Quecke; BEI KLAUS GROTH: Quitsch; ANDERNORTS: QueekΜX48 KüükX48, KückX48 IN DITHMARSCHEN!: Rettich, Hederich [Raphanus]; ANDERNORTS: KȫȫkΜX51 DackX51, RēētX51 IN DITHMARSCHEN!: Schilf, Rohr [Phragmites]; ANDERNORTS: Rēēt, RōhrΜX52 MōderX52 ALT, ABER DURCHAUS NOCH BEKANNT!: Mutter; HEUTE ABER ÜBLICH: Mudder






ΜX53 VoderX53 ALT, UND AUCH HEUTE IN DITHMARSCHEN ÜBLICH!: Vater; ANDERNORTS: VadderΜX54 ümmerX54, jümmerX54: immer; j|ümmers, j|ümmertō, j|ümmerlōōs, jümmerfōōrtΜX55 mötenX55: müssen (INF., HÖFLICHKEITSF.), IN DITHMARSCH. EHER: möönΜX56 schülltX56: WIR|SIE sollen, IHR sollt, IN DITHMARSCHEN EHER: schöötΜX57 wülltX57: WIR|SIE wollen, IHR wollt, IN DITHMARSCHEN EHER: wöötΜX58 schullstX58: DU solltest, IN DITHMARSCHEN EHER: schusstΜX59 ŌhmX59: KOSENAME, Onkel, F. WÜRDIGE MÄNNL. VERWANDTE & BEKANNTE|FREUNDE, Z. B. Hinnerk-ŌhmΜX61 hȫȫrX61, hȫrenX61: hörte, hörten; TEILS IN DITHMARSCHEN: hȫȫrs, hȫȫrssenΜX62 fohrX62, fohrenX62: fuhr, fuhren; IN DITHMARSCHEN TEILWEISE: fohrs, fohrssenΜX63 hēēssX63, hēēssenX63 IN DITHMARSCHEN HEUTE!: hieß, hießen; SONST|ANDERNORTS: hēēt, hētenΜX65 TimpX65 IN DITHM. ZUMEIST!: Schar, Gruppe, Wurf; ANDERNORTS: Tümp, TēēmpΜX66 MârktX66; HEUTE ABGEKÜRZT ZU de Mârk, FRÜHER IN DITHMARSCHEN: dat MârtΜX67 sniedenX67|B52, dat sniedtX67 SO IN DITHMARSCHEN ZUMEIST!: schneien; ANDERNORTS: snie’enB50

ΜX68 budenX68|B52, SO IN DITHMARSCHEN VIELFACH!: bauen; ANDERNORTS: buenB50

ΜX69 broven, dōven (tauben), Brēven, Dēven, Lokomotiven, Nerven, Sâlven (Salven), Slowen (Slawen), Skloven SO IN DITHMARSCHEN ERMITTELT! STATT –ḃen!

ΜX70 lȫḃenX70, SO IN DITHMARSCHEN VIELFACH!: glauben; ANDERNORTS EHER NUR: glȫḃenB46a

ΜX71 lückenX71, SO IN DITHMARSCHEN VIELFACH!: glücken; ANDERNORTS EHER NUR: glückenB84

ΜX72 sundX72, SO IN DITHMARSCHEN VIELFACH!: gesund; ANDERNORTS EHER NUR: gesundΜX73 ringX73, SO IN DITHMARSCHEN VIELFACH!: gering; ANDERNORTS EHER NUR: geringΜX74 bornenX74: tränken, SO IN WÖHRDEN; SONST ZUMEIST UN IM OT KETELSBÜTTEL BEREITS börnenΜX75 GrȫȫvX75, GrȫḃenX75, SO IN DITHMARSCHEN VIELFACH!: Graben; ANDERNORTS EHER: Groḃen, -sΜX76 bölkenX76: brüllen, grölen, IN DITHMARSCHEN EHER: börkenΜX77 wokēēnX77: wer, IN DITHMARSCHEN FRÜHER AUCH HÄUFIG ’kēēnX77

ΜX78 woneemX78: wo, IN DITHMARSCHEN FRÜHER VERBREITET, HEUTE MEHR wōX78

ΜX79 wonēhrX79: wann, IN DITHMARSCHEN FRÜHER AUCH HÄUFIG ’nēhrX79

ΜX80 wosückX80: wie, IN DITHMARSCHEN FRÜHER VIEL sückX80, HEUTE EHER woX80






ΜLiteratur-VerzeichnisFEJ1.1-4.### Fehrs, Johann Hinrich (1913): Gesammelte Dichtungen (in 4 Bänden) HH: JanssenFEJ5.1-5.### Fehrs, Johann Hinrich (1986-1993): Sämtliche Werke in 5 Bänden. Hamburg:

Fehrs-Gilde + Neumünster: WachholtzGR-SAJ2010.###THH Thies, Heinrich (12010): Sass Plattdeutsche Grammatik. Neumünster:

Wachholtz (Hrg. Fehrs-Gilde)






µFehrs, Johann Hinrich 342 Seiten *Mühlenbarbeck 10.4.1838 Lehrer, Dichter †Itzehoe 17.8.1916


Fehrs, Johann Hinrich: Gesammelte Dichtungen in 4 Bänden, Hamburg: Janssen, 1913

(FeJ1.1-4 - Siehe auch FeJ5.1-5!)

2. Band

ΜPositionen-Verzeichnis der Fehrs-Stücke

Sprachlich aktualisiert, vor allem in der Schreibweise (dabei Annäherung ans Dithmarscher Platt)

Vör âllen ni in de verkümmerte Schrievwies vun FeJ5, man in ›SASS-ergänzender Schreibweise‹,in dē ēēn dėn ōlen Meister, sien Sprook un sien Utsprook, wedder genēten kann!

Markieren Sie z.B. Markieren Sie z.B. FeJ12020, um m.H. der MS-WORD-Suche zu , um m.H. der MS-WORD-Suche zu SummerglückSummerglück zu springen zu springen!FeJ12009 Feldblööm /Plattdüütsche Gedichten FeJ1.2.009ff s.a. FeJ5.5.360ff

FeJ12011 Heilōh FeJ1.2.011f s.a. FeJ5.5.360f

FeJ12012 Heidblōōm FeJ1.2.012f s.a. FeJ5.5.362f

FeJ12013 De hillig’ Beek FeJ1.2.013ff s.a. FeJ5.5.363ff

FeJ12017 An Klaus Groth FeJ1.2.017ff s.a. FeJ5.5.444f

FeJ12019 Frȫhjohr FeJ1.2.019 s.a. FeJ5.5.437

FeJ12019 Maigrȫȫn FeJ1.2.019f s.a. FeJ5.5.439

FeJ12020 Summerglück FeJ1.2.020f s.a. FeJ5.5.439f

FeJ12021 Lėngen FeJ1.2.021f s.a. FeJ5.5.438

FeJ12022 Ėn Drōōm FeJ1.2.022ff s.a. FeJ5.5.368ff

FeJ12025 Verloren FeJ1.2.025 s.a. FeJ5.5.372

FeJ12025 Krank FeJ1.2.025ff s.a. FeJ5.5.383f

FeJ12027 Besȫȫk FeJ1.2.027ff s.a. FeJ5.5.448ff

FeJ12032 Hârvst FeJ1.2.032 s.a. FeJ5.5.368

FeJ12032 Verloten FeJ1.2.032f s.a. FeJ5.5.443

FeJ12033 Rieke FeJ1.2.033ff s.a. FeJ5.5.378ff

FeJ12036 Wiebe FeJ1.2.036ff s.a. FeJ5.5.394ff

FeJ12044 Kloos Fietje FeJ1.2.044ff s.a. FeJ5.5.402ff

FeJ12047 Hans Kasper un Trina FeJ1.2.047ff s.a. FeJ5.5.384ff






FeJ12053 Danzlēēd FeJ1.2.053f s.a. FeJ5.5.376f

FeJ12054 Duun - duun FeJ1.2.054f s.a. FeJ5.5.375f

FeJ12055 Krötig FeJ1.2.055 s.a. FeJ5.5.378

FeJ12055 Sünnern Kloos FeJ1.2.055 s.a. FeJ5.5.374f

FeJ12055 Loot ėm! FeJ1.2.055 s.a. FeJ5.5.374

FeJ12056 Döögnix FeJ1.2.056 s.a. FeJ5.5.375

FeJ12056 Tocht FeJ1.2.056f s.a. FeJ5.5.442f

FeJ12057 Rȫverhȫȫftmann Schill FeJ1.2.057ff s.a. FeJ5.5.406ff

FeJ12063 Klöönsnack in’ Schummern FeJ1.2.063ff s.a. FeJ5.5.391ff

FeJ12065 Spröök FeJ1.2.065f s.a. FeJ5.5.446

FeJ12066 Leḃenslōōp FeJ1.2.066 s.a. FeJ5.5.373

FeJ12066 Dėn dat drippt FeJ1.2.066 s.a. FeJ5.5.377f

FeJ12067 Much di mool sēhn FeJ1.2.067 s.a. FeJ5.5.374

FeJ12067 Tōfreden FeJ1.2.067f s.a. FeJ5.5.441f

FeJ12068 Sorgen FeJ1.2.068f s.a. FeJ5.5.372f

FeJ12069 Oktōber FeJ1.2.069 s.a. FeJ5.5.462f

FeJ12071 Kōhhârder FeJ1.2.071ff s.a. FeJ5.3.209ff

FeJ12081 Ni tō Mârkt FeJ1.2.081ff s.a. FeJ5.1.174ff

FeJ12089 Ėn Winter in Stöörkamp FeJ1.2.089ff s.a. FeJ5.2.391ff

FeJ12111 Glück FeJ1.2.111ff s.a. FeJ5.1.194ff

FeJ12121 Lütt’ Hinnerk FeJ1.2.119ff s.a. FeJ5.1.048ff

FeJ12121 Op’n Ellernbrōōk FeJ1.2.121ff s.a. FeJ5.1.048ff

FeJ12128 De Hochtiet FeJ1.2.128ff s.a. FeJ5.1.056ff

FeJ12138 Wat wullt du wârrn? FeJ1.2.138ff s.a. FeJ5.1.068ff

FeJ12146 Op de Möhl FeJ1.2.146ff s.a. FeJ5.1.077ff

FeJ12158 Nettelkȫnig FeJ1.2.158ff s.a. FeJ5.1.091ff

FeJ12169 Tō Bett FeJ1.2.169ff s.a. FeJ5.1.104ff

FeJ12175 Niklos FeJ1.2.175ff s.a. FeJ5.1.158ff

FeJ12191 Ėn Sünndag merrn in’e Week FeJ1.2.191ff s.a. FeJ5.3.478ff

FeJ12209 Um hunnert Doler FeJ1.2.209ff s.a. FeJ5.1.262ff

FeJ12225 Sünnoḃend FeJ1.2.225ff s.a. FeJ5.2.215ff En glücklich Huus

FeJ12237 Kloos Hinnerk FeJ1.2.237ff s.a. FeJ5.1.200ff

FeJ12245 Grōōtvoder sien Putthōōt FeJ1.2.245ff s.a. FeJ5.1.210ff

FeJ12263 De Grääfsche FeJ1.2.263ff s.a. FeJ5.1.117ff






FeJ12273 Rein Gotts-Wōōrt FeJ1.2.273ff s.a. FeJ5.1.181ff

FeJ12287 Lēna FeJ1.2.287ff s.a. FeJ5.3.418ff Dick-Trina

FeJ12313 De Spinnfru FeJ1.2.313ff s.a. FeJ5.1.206ff

FeJ12319 EdderkauenX12 FeJ1.2.319ff s.a. FeJ5.2.209ff

FeJ12323 Tuunkrüper sien Hochtiet FeJ1.2.323ff s.a. FeJ5.2.211ff

FeJ12329 Kreihen FeJ1.2.329ff s.a. FeJ5.2.195ff







Feldblȫȫm / Plattdüütsche Gedichten

De Heilōh(FeJ12011 - FeJ1.2.011f - kiek ōōk FeJ5.5.360f!)

Bi’t Hünengraff dor is dat schȫȫn!dor wōkert de Kratt sō düüstergrȫȫn,dor schient de Broom sō geel as Gold,dor lacht de Kȫnigsblōōm sō stoltin Mōōs un Heid,wėnn de Summerdag över de Heilōh geiht.Dėnn bruust de Beek un ruuscht dat Rēēt,Geelgȫȫschen singt dat ōle Lēēd,de Heidlurk trällert, de Kukuuk röppt,Ēērdlȫper liggt an de Sünn un slöpptin Mōōs un Heid,wėnn de Summerdag över de Heilōh geiht.Un blȫȫmt sik de Heḃen mit Moon un Stēērn,dėnn schriggt de Uul ut wiede Fēērn,un nerrn in’ Dümpel geiht wat um,dat stöhnt un süüfzt un biestert rumin Mōōr un Heid,wėnn de Summernacht över de Heilōh geiht.Un boḃen op’t Graff dor wiest mit de Handėn ōlen Kȫnig in’t wiede Land,sien Hoor is sō witt as Blȫȫd op’n Dōōrn,hē drōht no’t Süden, hē winkt no’t Nōōrnöver Mōōr un Heid,wėnn de Summernacht över de Heilōh geiht.Hē söcht sien Stadt, sien Borg un Palast -dat’s âll tobroken as Schörren un Glas,verstoḃen sien Volk, begroḃen sien Kind,sien Lustgoorn liggt wȫȫst - nu kloogt de Winddör Mōōr un Heid,wėnn de Summernacht över de Heilōh geiht. (FeJ1.2.012)

Un liekers: stiggt de Sünn över’t Holt,dėnn glinstert dat Feld in Pârlen un Gold,dėnn blinkert un blȫht dat wiet un sietun de Vogeln singt vun de ōle Tiet –ō schȫȫn is de Heid,wėnn de Summerdag över de Heilōh geiht!








De Heidblōōm(FeJ12012 - FeJ1.2.012f - kiek ōōk FeJ5.5.362f!)

Dor blȫht ėn lütte Heidblōōm,dē is sō rōsenrōōt;dē rüükt sō krüderig un frisch,sō schȫȫn un frisch,un dē ehr summers finnen deit,dėn wârrt dat Hatt sō grōōt.Se blȫht dor in de Lunkenversteken un allēēn,un wėnn se blȫht sō rōsenrōōt,sō rōsenrōōt,dėnn singt vun’ blauen Heḃende Lurk nochmool sō schȫȫn.Un liesen öḃer de Heilōhdor geiht de Summerwind;hē weiht ehr an dėn hēlen Dag,dėn hēlen Dag,un weckt ōōk âll de Süstern,dē noch ni opstohn sünd.De lütte IevX46 küsst hēmelide stille smucke Blōōm,flüggt um ehr rum un brummt un singt,un brummt un singt,dėnn hett de lütte Heidblōōmdėn allerschȫȫnsten Drōōm. (FeJ1.2.013)

Dėnn hett de lütte Heidblōōmdėn allerschȫȫnsten Drōōm;dėnn geiht se as dat Oḃendrōōt,dat Oḃendrōōt,Geelgȫȫschen singt sō trurighėndool vun’ Ellernbōōm.








De hillig’ BeekAn Klaus Groth

(FeJ12013 - FeJ1.2.013ff - kiek ōōk FeJ5.5.363ff!)

1Dat Ies is daut - nu koom, ik fȫhr di liesendör brune Heid un Wischen, Kratt un Mōōr,dat schȫȫnste Wunner will ik di mool wiesen.Noch is dat kōōlt un âllns dōōt un sōōr,kēēn grȫnen Spier, âll düüstergrau, blōōts dorde blanke Beek, as wēēr’t ėn sülvern Snōōr.Nu süh mool an: Is dat ni wunnerbor?Hier dat swatte Mōōr un dor de witte Sand,un överher hüppt Woter blank un kloor.Un an dėn kloren Grund blinkt Stēēn un Grand;dor speelt de bunte F’rell tō Summertieden,wėnn Lurken trällert över’t wârme Land.Un rop bet no de Hȫȫchd an beide Siedenis âllens plȫȫgt un eit un kleit un seit -koom mool in’ Julimoond, dėnn magst’ dat lieden!Wėnn dėnn de Wind sō lies ut’ Süden weiht,dėnn bȫȫġt de Hâlms sik dool, as wullen süm|seX04 beden,de Blȫȫm dē blȫht, dat Woter kummt un geiht.Kēēn Hârm un Lârm, hier wârrt ni stȫȫrt un streden,de Vogeln singt, sunst âllens sünndagstillun överher de schȫne Himmelsfreden. (FeJ1.2.014)

Koom, loot uns gohn, noch nârrt uns de April,dat duurt noch lang - wi stoht hier as de Kinnertō Wiehnachtstiet: Wi kiekt al dör de Rill. -Süh dor de Hoos! Löppt as ėn Bessenbinner!Un Reinke, froogst du? Jo, dē strȫȫpt hier ōōk,dē speelt hier’n grōten Mann, dē ōle Sünner.Hier is hē, as dat schient, nochmool sō klōōk,wohnt vörnehm in dat hōge Hünengraffmit Fru un Kind un is unbannig drōōk|driest.






De Hoddboor löppt dor al in’ Zuckeldraff -de düre Tiet, op lange, moog’re Bēēn!Man still, man still, de Winter reist nu af!Hier is de ōle Schēēd, bi dissen Stēēn,hier höllt dat Plȫgen op - âll Heid un Mōōr!Ėn ōle Welt, vergeten un allēēn.De grōte Lunk dor is ėn Riesenspōōr.Mool wēēr dit stille Land vull Lust un Leḃen,nu is’t ėn Tȫverslott mit sloten Dōōr.Man blōōts de Beek - de Beek? Wō is hē bleḃen?Mool still! Hȫȫrst’ ünner de Fȫȫt dėnn du dat kluckern? -Hier lēēg ik veel as Jung un kēēk no’n Heḃen.De Wulken boḃen, ünner mi dat Puckern,as klopp dat Hatt dor von ėn ōle Welt.Dėnn hork ik bang, mi dünkt as hȫȫr ik’t snuckern.Un trurig hork dat grōte, wiede Feld.De Heidlurk sung as ēēn, dē wull in’ Drōōmvun Prinzen un ėn Tȫverslott vertellt. -Koom, nu noch wēnig’ Schreed – bi’n Quitschenbōōmhatt an dat Ēkenkratt - wat is hē kloor,de schȫne Born, un hett ėn grȫnen Sōōm! (FeJ1.2.015)

Dē driggt sien Krōōn un Kranz hier Johr op Johrin stille Demōōt: Moon un Stēērn bi Nacht,an’ Summerdag dėn Kranz vun Blȫȫm in’t Hoor!Un hett de Heid ėn Leḃen, heff ik dacht,sō is de Born dat Ōōg, dat âllns dor spēgeltun âllns ōōk süht: De Sünn in âll ehr Pracht!Wo dor de Wulken un de Swülken segeltun dat Gewidder leit, as wėnn dor boḃenėn Riesenfuust mit glȫhn’ge Bulten kegelt.Wo blank un dēēp! Hier worr doch mool vergroḃenėn Kȫnigskrōōn vun Gold un Eddelstēēn.Dat Slott un Lüüd un Land - lang, lang verstoḃen!Ėn Sünndagskind, dat kann ehr blinken sēhn,de gollen Krōōn, un ōōk mool hēēmli dregen -dat is ėn Glück, hē mutt vör Freuden wēēn’,






Hē kėnnt op disse Welt kēēn gröttern Segen;in Glück un Glanz, in Ēlend un in Nōōt -se blinkt un winkt ėm hier un allerwegen.Ėn kōlen Drunk noch! Koom, dat Oḃendrōōtvergüllt dėn Born, un liesen geiht tō Rōhde klore Dag in Nevel un in Glōōt.Adē, du Leḃensborn in’ Oḃenddau!Wi goht nu wieder, sorgt um Gōōt un Geldun Krüüz un Kranz - sō wârrt wi ōōlt un grau:

Bliev jung un schȫȫn un spēgel du de Welt!

2Wō wēērn de Kinnerjohr’n mit Blȫȫt un Blōōm?De ōōl’n un jungen Frünn’, wō wēērn süm|seX04 bleḃen?Verweiht, verstreut - dat wēēr ėn schȫnen Drōōm! (FeJ1.2.016)

Blōōts Feld un Heid behēēl’n datsülv’ge Leḃen;noch eḃensō wēērn Beek un Blōōm un Born,Un överher de wiede, blaue Heḃen.Ik over wēēr bides ėn annern worrn,dat Speel’n wēēr ut, de Himmelsgoorn wēēr sloten,de Tiet wēēr dor tō planten un tō oorn’.In Stuff un Lârm un Biestern op de Strotendor lėng ik wull mool trurig no dat Flachbi Beek un Born, mien Hatt hârr ik dor loten.Och veel tō wiet! Mi rēēp’n de hillen Doog -uns’ Tiet hett gor kēēn Tiet! - ik lēēp un sunn,as wēēr dat Leḃen nix as Mȫhg un Ploog.Sō heff ik mool dien schȫnen Quickborn funn’,sō sett ik mi doran, sō heff ik leest,sō heff ik drunken, bet ik ni mēhr kunn.Wegfeegt wēēr Sorg un Ploog as Stuff un Fesen!Ik sēēt un drȫȫm un sēhg mien ōle Weltmit Lachen un mit Wēēn’ un Angst un Gresen.Nu hârr ik wedderX11 Born un Beek un Feld,nu hȫȫrX61 ik wedderX11, wat dor hōōch in’t Blaude Lurken singt un luut de Dunner schellt.






Mi worr tōmōōt as Blȫȫm in blanken Dau,un as de Lurk, wėnn lies ėn Frȫhjohrsregende Iesdeek smölt op Grȫȫv un Beek un Au.Wat wēēr ik glückli! Wēēr nu wedderX11 Kindun hȫȫrX61 mien gōdeX31 MōderX52 lies vertell’n,wosück dumm’ Hans de Kȫnigsdochter finnt;In’ Morgendau hȫȫr ik dėn Werwulf bell’n,ik sēhg dėn Vullmacht un sien Övermōōt,dėn Schipper un dat Schipp op blaue Well’n, (FeJ1.2.017)

de ârm’ verloten’ Dēērn in Schimp un Nōōt,dėn ōlen Juud, ›Schleif-Scheren‹, mit de Koor,mien VoderhuusX53, de Heid sō wiet un grōōt,de blaue Sēē, dėn Heḃen hōōch un kloor -un âllens wiss un wohr un blink un blank,un överher ėn Freden wunnerbor.Heff Dank, du dēpe Leḃensborn, heff Dank!Mi röppt de hille Dag - um Gōōt un Geld,um Krüüz un Kranz sorg ik mien Leḃenlang:

Mien BestesP6 is un blifft dien schȫne Welt!








An Klaus Grothtō’n 24. April 1889

(FeJ12017 - FeJ1.2.017ff - kiek ōōk FeJ5.5.444ff!)

Uns Tiet hett gor kēēn Tiet! Dat stookt un droovtman ümmertōX54 – ’kēēn is opstunns niX09 gau?Bi Nacht un Dag wârrt schachert, groovt un sloovt.„Geld ist die Losung!“ Jēēdēēn rȫhrt de Mauun pliert un sinnt op Euro|Reichsmark un ōōk Dollars|Dukaten -de Mammon mookt dėn Minschen bannig slau.Sēhġt wi nu, Meister Grōth, dien Dōōn un Loten,wat schüllt wi sėggen? Büst’ wull ėn snookschen Mann,un kēēnēēn kann dien Wies verstohn un foten.Lachst’ mool verlēēvt uns ōle MōderX52 an,de plattdüütsch’ Sprook, un strokelst ehr de Backenun footst ehr um un trockst ehr an di ranun mookst ehr bosig smuck vun Kopp tō Hacken;un nu se dorstunn, still, as wēēr se Bruut,lääst du dien langen Ârm ehr um dėn Nacken. (FeJ1.2.018)

Du fiechelst mit ehr rum, sääst lies un luutehr wat in’t Ōhr - Herr Gott, de ōle Doomsēhg op ēēnmool rein jung un kregel ut!Se foot di um, un ohn sik veel tō schoom’,hüpp se un danz op slanke, flinke Bēēn,ōh, wunnerschȫȫn - un wēēr noch güstern lohm!Un drullig wēēr’t, di sülḃen antōsēhn:du freust di as ėn Kind, söchst an dėn Heḃen,in Feld un Wōōld no Pârl un Eddelstēēn.Un niX09 för di - ehr wullst du âllens geḃen,un hârrst di sülḃen ganzop un dool vergeten,sē wēēr dien Ēēn un Âll, dien Glück un Leḃen.Sō hest du Johr op Johr bi ehr versēten,un wat se wēēnt un lacht un dacht un doon,mârkst du di âll un gēēvst dat uns tō weten.






Dō froog ēēn sik: ’kēēn kann dėn Mann verstohn?Un hȫȫd hē Schoop un Gȫȫs, hē hârr dat lichter!Dat’s kēēn Partie för ėm, ik lēēt ehr gohn!De hōōchdüütsch’ Süster muul un mook Gesichter,lütt Aschenpüüster over lach vergnȫȫgt,du wēērst ehrn Fründ, ehrn Märkenprinz un Dichter.Wat in uns Volk sik dēēp in’ Hatt dor rȫȫgt,wat noch kēēn Wōōrt funn, âllens, wat verborgen,wat uns dėn Mōōt steilt, wat dėn Nacken bȫȫgt,Uns’ Drōōm un Lēēv un Glück, de bangen Sorgen,dat âllens hest du luut un liesen sung’n -sō singt dat ut dėn Wōōld an’ Frȫhjohrsmorgen!Uns’ MōdersprookX52 - kēēn hett dat Schicksol dwung’n! -Süht al in wiede Fēērn ehr Oḃendrōōt,mool kummt ėn Tiet, dėnn is ehrn Luut verklung’n. (FeJ1.2.019)

Dien Quickborn blifft, dėnn in sien klore Flōōtliggt uns’ ōōl’ MōdersprookX52 ehrn Kranz, ehr Krōōn -wėnn’t Oḃend wârrt, is dit wull, Meister Grōth,

mēhr as blōōts Euros|Dukaten, is de hȫȫchste Lōhn.








Frȫhjohr(FeJ12019 - FeJ1.2.019 - kiek ōōk FeJ5.5.437!)

Slōhwitte Wulken!De Snēē is daut, un Veilchen blȫht un Mârtjens.Seilt man no’t Süden hėn un rōōpt de Swülken!

Kloorblauen Heḃen!In’ Sünn’schien singt de Lurken, danzt de Mücken.De Winter storv, de hēle Welt schâll leḃen!

Frischgrȫne Wischen!De Blȫȫm för uns, dat Gras för Kȫh un Kâlver:Süm|seX04 sēhġt de FelderX21 an as deckte Dischen.

Luwârmen Regen!Ik plȫȫg un plant un sei in Rōh mien Soten.Dat is doch wiss: Vun boḃen kummt de Segen.








Maigrȫȫn(FeJ12019 - FeJ1.2.019f - kiek ōōk FeJ5.5.439!)

Maigrȫȫn bringst du mi,Maigrȫȫn, Marie!De Summer kummt niX09 frȫh un loot,kummst du, sō steiht de Welt in Stoot,de Swülken koomt, de Wulken goht,in’ Sünn’schien lacht mi Goorn un Koot.Maigrȫȫn bringst du mi,Maigrȫȫn, Marie! (FeJ1.2.020)

Maigrȫȫn bringst du mi,Maigrȫȫn, Marie!Ō Dēērn, nu is’t niX09 lang mēhr hėn,Dėnn büst du mien, dėnn treckst du inMit Krōōn un Kranz as Kȫnigin,is noch sōōn glückliM3 Huus tō finn’?Maigrȫȫn bringst du mi,Maigrȫȫn, Marie!








Summerglück(FeJ12020 - FeJ1.2.020f - kiek ōōk FeJ5.5.439f!)

Sō frisch un still! Hēēl liesen geihtde Wind dör Wōōld un Wisch un Feld,de Morgenstēērn in’t Ōōsten steihtun tō sien Fȫȫt, dor slöppt de Welt.An Kruut un Grasspiel, Blatt un Blōōmhangt Pârlen, blank as Eddelstēēn,süm|seX04 hebbt wull âll ėn schȫnen Drōōmun mööt in’ Slap vör Freuden wēēn’.Dor stiggt de Lurk in’t Morgenrōōt,un Busch un Bōōm de schüdd sik mool,de Wildrōōs süht mit Ōgen grōōtvun’ hōgen Dōōrnknick op mi dool.Dē wunnert sik, datt ik al wook.Lütt Blōōm, mi drifft kēēn Sorg un Sünn,ik goh allēēn dör Dau un Dook,wō ik doch gor tō glückli bün.Mien Hatt is as de Heḃen kloor,no Storm un Lârm sō still un froom,de Nacht vergung, de Dag is dor,mien Kinnerglück is wedderkoom’X11. (FeJ1.2.021)

Noch güstern mȫȫd un matt un möör,sō trurig, ach, wēēr mi tōmōōt,op ēēnmool stunn dat Glück vör Döörun sēhg mi an mit Ōgen grōōt.Wō blēēv de Groom? Hēēl liesen quelltde helle Freud op jēēdēēn Flach.Blȫh, blȫh, lütt’ Blōōm! Du schȫne Welt,buten un binn’ is Summerdag!








Lėngen(FeJ12021 - FeJ1.2.021f - kiek ōōk FeJ5.5.438!)

Achter de blauen Bârgendor steiht ėn lütte Koot.Ō, datt de Weg sō swoor un wiet!Ō, datt sō langsoom geiht de Tiet!Mien Hatt is frȫh un lootachter de blauen Bârgen.Kanēēlbüsch, rōde Rōsenvör’t Finster un an de Müür,dor drȫȫmt ėn Flasskopp jung un fēē,de Backen rōōt, de Nacken as Snēē.Ō, stunn ik an de Müürmanġ âll de rōden Rōsen!Ümmertō mutt ik dėnkenan di in wiede Fēērn.Hier blȫht wull Dēērns, sō smuck un slank,mien Ōgen sünd blind, mien Hatt is krank,an di, mien sȫte Dēērn,ümmertōX54 mutt ik dėnken.Achter de grauen Wulkendor lacht de blanke Sünn.De Summer löppt, de Winter geiht, (FeJ1.2.022)

wėnn wedderX11 de Busch in Rōsen steiht.Ō still, wo lacht de Sünnachter de grauen Wulken!








Ėn Drōōm(FeJ12022 - FeJ1.2.022ff - kiek ōōk FeJ5.5.368ff!)

As ėn Mȫȫv,as ėn Wulkenschaddensweev se hėn!Grau de Sleier,de Mantel grau,blōōts ehr Goldhoor,luckig un kruus,schiller vun wiedenas Bülgen|Wellen in Oḃendglōōt.Hitt wēēr de Luft,krâll un hittde Sand mi tō Fȫten!Boḃen an’ Heḃenglinster de Sünn,still un verslopendrȫȫm dat Feld,Ēērnsliepers ruschelnin Heid un Porstbusch,un över’t Mōōrbever un danz de Bratten.Mârlēēn!Ik stört un lēēpun wink un rēēp,over se hȫȫrX61 niX09,kēēk sik niX09 um.As ėn Mȫȫv,as dėn Wulkenschaddensweev se hėn! (FeJ1.2.023)

Dėnn kēēm de Wōōld!Düüster un lurigschuul hē över’n Bârg.Mârlēēn!Doch as ėn Rēhwild,Flinkfȫtig, sacht






hüpp se gau in dėn Schadden,dėnn stunn se un sunn.Mârlēēn! Mârlēēn!Un langsoom,dēēp in Gedanken,wėnn se sik um.Blēēk as de Moonut düüstere Wulkenkēēk se mi an,dėnn wink se.Hatt, wat homerst du?Ârm, wat beevst du?Swoor as Blie de Bēēn!Un langsoom gung semit liese Schreedin’t wiede Holt!Mârlēēn!Ik süüfz un stöhnun streev un störtöver Bult un Bârg,dör Kruut un Kratt.Âllns, âllns umsünst!Dor stunn ik in’t Holtallēēn un verloten.Kēēn Schritt un Tritt,kēēn Luut un Lēēd,Dor rȫhr sik kēēn Blatt op’n Bōōm.Mârlēēn!Un rund in de Fēērn:Mârlēēn! Mârlēēn! (FeJ1.2.024)

Sō brüüd mi dat Echōun grööl achterher,un boḃen in’e Bȫȫkfluster ėn Klunkroov,ârgerli rēēp hē:Nârr! Nârr!Heister un Hegerschracheln un lachenun glupen mi an.Vörnehm stunn un swiegsoomde Dannenbōōm.






Düüster drōh de Ēēk mit ’n Ârm;de Slȫhdōōrn stekel,BrummelbeiX43 hokel,Adder un Sünndrangwiesen de Angel,Dump homer de Specht,as nogel hē an ėn Sârg.Ik schuul un horkun slēēk dör dėn Grund,över Beek un Sump,bârgop un -dooliel ik un söch.Hier blubber dat Mōōr,dor klucker de Born,un lies ut dėn DümpelhȫȫrX61 ik ėn Süüfzen,as kloog ėn verloten Sēēl.Mârlēēn? Mârlēēn?Âllns blēēv still!Un stârḃensmȫȫdschrökel ik wieder;nerrn an dėn Holtrandbrōōk ik tōsomen,trurig un krank.Dōdenstill, (FeJ1.2.025)

ėn Kârkhoff ohn Krüüz un Stēēn,lēēg vör mi de Heilōh.Dēēp in’t Westen,rōōt un grōōt,sweev de Sünn as ėn Füürbâll.Tō Rōh flōgen de Vogeln;blōōts lütt Geelgȫȫschenhuuk op ėn Tėlgen un sung:Glück lück lück sō wie … t!Glück lück lück sō wie … t!








Verloren(FeJ12025 - FeJ1.2.025 - kiek ōōk FeJ5.5.372!)

Brune Heid!Du stunnst in Blȫȫt, ik plück ehr Blōōm un Blatt.Och, Struusch un Kranz hett bâld de Wind verweiht!

Blanken Born!Du wēērst sō still un spēgelst ehr sō schȫȫn.Bild un Gestâlt – dat’s âll begroḃen worrn.

Graue Stēēn!Dien Brōder steiht op’n Kârkhoff mit ėn Krüüz.Mien Hatt is mȫȫd, verloten un allēēn.








Krank(FeJ12025 - FeJ1.2.025ff - kiek ōōk FeJ5.5.383f!)

Ik wēēr sō stârk as ėn wehligM3 Peerdun slank un toog as ėn Quitschenbōōm,nu bün ik ėn Kröpel un gor nix wēērt,bün mȫȫd un trurig un rein verkēhrt,ėn spattlohm’ Krack in Tögel un Tōōm.Dat kummt vun dėn Wind op de Heilōh. (FeJ1.2.026)

De Nacht wēēr düüster, kēēn Moon un Stēērn;ik stunn achter’n Busch un luur un frōōr.Dō hȫȫrX61 ik ėn liesen Schritt vun fēērn,nu wârrt sik dat finn’, du fâlsche Dēērn!Wat rassel dat luut an Döör un Dōōr,wat bruus de Wind vun de Heilōh!Do tick ėn Hand an de Finsterruut,dor lunger de Moort an mien Duḃenslag!Mi bever de Hand, mi schudder de Huut,dat is mien Dēērn, dat is mien Bruut!De Windfohn jank, de Kattuul lachun de Wind bruus kōōlt vun de Heilōh.Du Hund vun Keerl! - Ik slōōg ėm dool,ehr sä ik kēēn Wōōrt, ik lach un flȫȫk,sē jammer un wēēn - mi wēēr’t egool.Ik stört ut de Pōōrt in Roos un Quool,dat bruus un suus ut de hōge Bȫȫk,un de Wind huul luut op de Heilōh.Dör Kōōrn un Dōōrn, över Grȫḃen un Wâll,Man weg, man weg un gung’t in dėn Dōōd!Dat Höpen un Högen âll ut un âll!Mien Glōḃen un Glück, se broch âllens tō Fâll!Ik rēēp no mien MōderX52 in Jammer un Nōōtdör Nacht un Wind op de Heilōh.Sō biester ik rum, bet ik niX09 mēhr kunn,dėnn brōōk ik tōsoom’ in’t wiede Mōōrun stöhn un wēēn wull mėnnig Stunn,






verlohmt un verkloomt, sō hebbt süm|seX04 mi funn’.Nu sitt ik tō Huus - un drȫȫg un sōōrweiht noch de Wind vun de Heilōh.Mien Bost is sō krank, mien Kopp sō swoor,och mien lütt’ MōderX52, nu loot dat Wēēn’!Dat duurt niX09 lang, dėnn lieg ik dor, (FeJ1.2.027)

wō mien VoderX53 slöppt al mėnnig Johr.Dat drȫȫmt sik sō schȫȫn ünner’n Liekenstēēn,wėnn de Wind bruust över de Heilōh.








Besȫȫk(FeJ12027 - FeJ1.2.027ff - kiek ōōk FeJ5.5.448ff!)

An’n stillen Sünndagmorgen kēēm hē an;Hōōt op’n Kopp, in’ Mund de kotte Piep,de Steveln deftig smeert mit ōlen Troon,sō stunn hē vör mi in mien lütt’ Studēērstuuv.„Du hest doch Tiet, Jehann? Jo jo, an’ SünndagrōhtX32 Minsch un Bēēst mool ut - du ârbeidst jeman mit’n Kopp, un dochen will ēēn sėgg’n,Gedankenârbeit mookt ōōk mȫȫd un möör.“Hē smēēt dėn Hōōt tō Siet un sett sik doolun froog no dit un dat, ik muss vertell’n,wat nu de Rieksdag mook un wat lütt’ Âhlwârdt|›Ahlwardt‹

utfreten hârr, datt hē nu sitten muss.„Hm, schȫȫn, dat Bēēr!“, smēēt hē dortwischen, „segg mool,dat is wull Löwenbräu?“ Dėnn fung hē an,mi vörtōreken, wat wull in ėn Stadtas Itzehō an Kööm un Bēēr in’t Johrutdrunken wârrt - bet ik tōletzt ėm anstött,hē schull mi doch vertell’n vun Ilenbeek.„Jo jo, wat dėnn? Dat is dor âll bi’n Ōōl’n -hm, tȫȫv mool … hest du noch lütt’ Agnes Hatt|›Agnes Hart‹

in’t Möhl’nholt kėnnt?“ Hē kēēk mi lurig anun smuustergrien mit grōten Mund, dėnn sä hē:„No, tier di man niX09 sō! Du wēērst vernârrt,wēērst rein in’ Buddel, wėnn se di man tōnück,un kēēkst ehr no, as wēēr se ’n Heḃenwunner.Sōgor Gedichten mookst du ehr, doch hēēmli,hēēl in’e Still för di, un woogst du mool, (FeJ1.2.028)

ehr ’n lütte Blōōm tō plücken, woorst du rōōtun hârrst di rein mit ehr, as wēēr’t ėn Ėngel.Se kēēk sik um mit Ōgen grōōt un blank,as söch se wat, as froog se in de Welt:Wō is dat Glück, wat för mi uthung’n is?Du grōte Schoopskopp, datt du dō niX09 tōlangst!






Nu lachst du, Racker! Dōmools krōōpst du rumsluukōhrig as ėn Hund, dē ’n Jackvull kregen.De Mekelnborger hârr dėn Vogel infung’nun seil dormit no Hamborg.

Lang is’t her,veel Woter lēēp bârgdool siet dissen Dagun veel worr ōōk begroḃen; mėnnig ēēn,dē mit uns leev un lach, is rein vergeten,verdorḃen oder storḃen in de Frėmm.Doch kummt dat sachs wull mool, datt ēēn in’ Schummern,wėnn Hann’ un Fȫȫt sik rōhtX32, dėn wieden Wegtrüchtüffelt un de Mund vertellt, wat dōmools,as wi noch danzen dään mit flinken Fōōt,in’t Dörp umgung mit Lachen ōder Stöhnen.Dėnn hebbt wi ōōk wull sproken vun Schȫȫn-Agnes,as du ehr nȫȫmst, un hebbt dorvun vertellt,wo smuck se wēēr, flinkfȫtig, krâll un kregel,un wat se singen kunn bi Höög un Danz.Wō is se bleḃen? frogen wi uns dėnn.Doch nüms wuss wat dorvun, se wēēr sachs storḃen,sō dachen wi, de Dōōd plückt gēērn ėn Blōōman’ schȫnen Maidag, wėnn de Nachtigolėm ōōk dėn Kopp verdreiht, as uns tō Tieden.Un wat passēērt? Opmool, dō is se dor,dat hēēt in Överndörp; mit Sack un Pack,mit Kisten, Kasten, Bettüüg un Gardien’,Hund op’n Schōōt, ėn Papagei in’t Buur,mit Flierkroom boḃen un nerrn behung’n, sō koor’nōōl’ Jasper un sien Schimmel ehr tō Steed.(FeJ1.2.029)

Flickschōōster Heini Boors|›Heini Baars‹, du kennst ėm gōōtX31,du hârrst mool Riemels mookt wull op sien Noomun ōōl’ Persetter, dē dėn smucken Versni lieden much, versohl di dat Geweten.Un ik vertimmer dėnn an Foss|›Voß‹ sien Schüünde Klafferkatt, dē âllens gliek verkloog.Nu sünd wi gōdeX31 Frünn’, hē achterflickt,versohlt ōōk mool ėn beet’n för mi, un kaam ikmool no Kell’nhusen hėn, dėnn kriggt hē Geldun ik krieg veel tō weten ut’e Stadt,nu nōōg, bi Heini wohnt se no dėn Hoff tō.






Se hett ehr Riek allēēn un smōōrt un broodt,as Heini seggt, dėn hēlen lēḃen Dag.Un is de Pann vun’t Füür, dėnn puust de Ketelal ut’e Kapp un duukt sik as ėn Heendēēp in de Asch un singt dat ōle Lēēd.Sō quōōst se un slampamt un kaut un müffeltDag in un ut; un kummt de Oḃend ran,dėnn leggt se Koorten, âllens löppt ehr tō,besunners fiene Dooms un dėnn dat Jungvolk.›Verdori, Heini Boors, dē mutt ik sēhn!‹ -›Ik will di wohrschuen, kunnst di sunst verfēēr’n‹,lach Heini, ›över Dag geiht se wat slicht nu,un klööt’rig, schasst du weten, un ehr Utsēhnis jüst niX09 smucker worrn.‹ – ›Kann ik mi dėnken!Hohnpōten sünd kēēn Rōsenknuppen‹, sä ik.›Se hett sik sachs verklȫȫrt in âll de Johr’n,dat schöönste Fohl wârrt ōōk ėn ōle Krack,mit Hosenhack un Spatt un krumme Knēēn.‹Ik gung un söch ehr op. Nu hȫȫr, Jehann,Du wēētst, ik heff ėn swiensledd’rnX16 Sēēl, doch as ikdat Fruunsminsch sēhg, sōōr as ėn Kōhlstrunk, smerig,Hoor um’e Tähn, man hâlf in Tüüg, de Fȫȫtin ōōl’ Pampuuschen: Mit de Füürtang hârr ikde Botterhex niX09 anfoot, brrr!“ - Hē schüdd sik, (FeJ1.2.030)

as ēēn wull deit, wėnn ēēn ėn Schudder kriggt.Se huuk an’ Füürhēērd op ėn holten Drēēbuckun prökel in de Pann un snack un müffelstill vör sik hėn; un achter in de StuuvhȫȫrX61 ik dėn Vogel rōpen: ›Anton! Anton!Lang mi de Tuut mool her, mien sȫte Jung,dėn Snuuvtobak, mien Anton!‹ - Snuḃen deit s’ ōōkun ut’e Tuut, dach ik, no, dat is nüüdli!De Köök sēhg ut, as wēēr’t ėn Rumpelkomer,dėnn âllens stunn un lēēg kruus dörenannerin Asch un Törfmull, Spȫȫn un Stuff un Smōōk.Un dochen mutt ik sėggen, dat rüük dor prächtig!De Pann wēēr lecker, un ik kunn’t verstohn,datt sē in Andacht kau un mi niX09 wies worr.Noch kunn ik ehr Gesicht niX09 sēhn - ik hoss moolun sä gōōd’n Dag - wat heff ik mi verschroken!






Ėn Kattuul kēēk sik um, nä wat ėn Snovel!Un wat för ’n füünsche Fliep, hâlf open, schēēf,un Tähnwârk as ėn Stack mit Stümp un Stummeln!Recht sōōn Wiel gluup sē mi an un müffel,jüst as ėn Prückel, dē mit runne Ōgenut’ Muuslock kickt un blōōts dat brēde Muulwârkhēēl liesen rȫȫgt, as kau se an ėn Prüntje.Dėnn froog se basch: ›Wat wullt du?‹ - Dunnerslag,Jehann, ik schōōt in’ Dutt un wuss wohrhaftigkēēn Wōōrt tō finn’ - ik smuustergrien un stomerdėn dümmsten Snack, un as dit spȫkig’ Minschsik steil, vertüün ik mi noch mēhr – kēēm ruut,ik worr tō Huus lücht, datt ik doran dėnk,sō lang ik leev. Se drēēv mi vun de Döörmit Koterstimm un Hund un stumpen Bessen.De Noverschop schuul över’n Tuun un Heinilach sik ėn Puckel op sien Schōōsterbuck. (FeJ1.2.031)

Mien Hōōt hârr Buul’n as hârr ik dorop seten;verschrammt un blȫdig, Ōgen hâlf verkliestert,toreten Büx, de Rock vull natte Aschun överher in Swēēt, sō huuk ik dorin Heini Boors sien Stuuv un japp no’n Wind.Wat seggst dortō, Jehann? Ik dach, du hârrstMi gresig utlacht, as de annern doon hebbt.Ēērst ârger mi de Sook, dėnn hēēl Kell’nhusenun ll’nbeek lach, dat hēle Kaspel höög sik.Nu lach ik mit, ik hârr de Lex verdēēnt.Tō rechte Tiet kunn ik mien Doog ni komen,dat wēētst du vun de Schōōlbank her, Persetterun ōōk mien sēlig’ VoderX53 hebbt suur sik doon,mi t’rechtōstuken - hett man âll nix holpen!Ik koom willkoom’ niX09, fâll mit de Döör in’t Huusun krieg ėn Jackvull noch mit griese Hoor.Ik goh niX09 wedderX11 hėn, dat heff ik löövt;wullt du dat mool versȫken, dėnn man tō!Du groovst je gēērn ėn ōlen Stubben utun kickst, watt ünner ėm ėn Schatt verborgen.Dat over segg ik di: Nehm di in Acht!De Hund is gōōtX31, ėn echten Röttenbieter,






un kriggt de stumpe Bessen mool dat Danzen,dėnn springt hē hōōch un bringt di ut’e Puust!“Hē gung un sä atschüüs. Ik mook dat Finstergliek spârrwiet open, Ruuch vun Troon un Quâlmvertrocken sik; ik over fȫhl mi reinēlennig, trurig, dull - mi wēēr sōeḃenėn Bild, sō roor, topedd mit plumpen Fōōt,ėn smucke Blōōm toreten, dē mi tōnück,wėnn ik mool trüchwârts lėng in schȫne Tieden.








Hârvst(FeJ12032 - FeJ1.2.032 - kiek ōōk FeJ5.5.368f!)

De Vogeln flēēġt no’t Süden,de Blȫȫm, dē sloopt âll in.Wat schâll dėnn dat bedüden?De Vogeln flēēġt no’t Süden -Lütt’ Swülk, wō wullt du hėn?An’ Möhl’ndiek nüült in’ Regenslooprig de Wichelnbōōm.Kohl is’t nu allerwegen,de Wichel nüült in’ Regenun hett ėn sworen Drōōm.








Verloten(FeJ12032 - FeJ1.2.032f - kiek ōōk FeJ5.5.443!)

Marieken, wat wullt dudor buten in’ Goorn?Âll de lütten MaiblȫȫmSünd krank un verfroor’n.Marieken, wat schuulst dulangs de stille Stroot?Suldoten sünd Vogeln,süm|seX04 koomt un süm|seX04 goht.Marieken, wat horkst duin de wiede Fēērn?Achter’t Holt bloost de Trumpēēt:Atschüüs mien lütt’ Dēērn!Marieken, wat wēēnst duin Schört un in Dōōk?Suldoten mööt wannern,un süm|ehrX06 Hatt wannert ōōk. (FeJ1.2.033)

Marieken, wat söchst dunoch buten in’ Goorn?Âll de lütten Maiblȫȫmsünd krank un verfroor’n.








Rieke(FeJ12033 - FeJ1.2.033ff - kiek ōōk FeJ5.5.378ff!)

1De Welt is still, dor brummt un klingtōōk niX09 ėn liesen Tōōn un Luut,blōōts an dėn Diek ėn Vogel singt,dat snurrt dor ut de Rēētschâll’n ruutmit drȫge Stimm, sō schârp un hârt|hatt,dat klingt, as wėnn dor rōpen wârrt:Rike Rike Rike, kirr kirr kirr, kei kei kei,karre karre karre kitt!Sō brüttig liggt op Diek un FeldGewidderluft un blauen Dook,tō Mėddag slöppt de hēle Welt,blōōts de lütt’ Vogel is noch wook;hē snârrt un knârrt in’t hōge Rēētman ümmertōX54 dat hatte Lēēd:Rike Rike Rike, kirr kirr kirr, ...Süh dor! Ėn smucke krâlle Dēērnhüppt liesen över’n Wâll no’n Diek,de Vogel lockt al in de Fēērnmit kirr un karr un Rike Rik;un as se finnt ehr hēēmliM3 Flach,dō snackt hē sachs, as wėnn hē lach:Rike Rike Rike, kirr kirr kirr, ...Wat hē wull mēēnt? Se wēēt dat niX09,se sett sik dool op Gras un Blōōm (FeJ1.2.034)

un sitt un sinnt - sō wunnerliis ehr de Welt, rein as ėn Drōōm;se plückt de Blȫȫm, un streut süm|ehrX05 hėn,dėnn fangt se an, ėn Kranz tō winn’ -Rike Rike Rike, kirr kirr kirr, …Wat süht se sȫȫt un sēlig ut!Sō lacht ėn Kind, hēēl still för sik,sō lacht in’ schȫȫnsten Drōōm de Bruut,






de Ėngel boḃen in’t Himmelriek!Nu wookt se op un kickt sik um -nix as ut’ Rēēt de drȫge Stimm:Rike Rike Rike, kirr kirr kirr, …Wat is dat wârm! - Se lȫȫst dat Dōōk -wat nu? - dor lieġt al Strümp un Schōh,de Schört fâllt hėn, dat Klēēd nu ōōkun nu dat Letzt - wat för ’n Hallōmookt de lütt’ Vogel in de Fēērn!Ni wohr, sōōn Ėngel sühst du gēērn?Rike Rike Rike, kirr kirr kirr, ...Wat is se rein sō schier un blank!Wat sünd de Ârms sō rund un drâll,de Fȫȫt sō lütt, de Bēēn sō slankun Bost un Schuller witt un prâll! -Sō tȫȫv dėnn doch ėn lütte Wielun kȫhl di af, wat hest för Iel!Rike Rike Rike, kirr kirr kirr, ...Un âll de Blȫȫm, dē witt un geelin’t Woter blȫht as Moon un Stēērn,de Fisch, dē hier noch eḃen speel -süm|seX04 kėnnt ehr âll un sēhġt ehr gēērn;süm|seX04 lacht sō blied un hüppt un winkt,de Graspoġġ quârkt, de Vogel singt:Rike Rike Rike, kirr kirr kirr, …(FeJ1.2.035)

Se sliekert liesen wedderX11 ruutun treckt sik an - dat geiht sō gau!De Poġġ sitt brēēt in’t grȫne Kruutun gluupt un plinkt un smuustert slau.Dor sweevt se hėn lies as de Wind -sing, Vogel, dat’s ėn Kȫnigskind!Rike Rike Rike, kirr kirr kirr, kei kei kei,karre karre karre kitt!

2Nu sünd al âll de Koppelnsō kohl un drȫȫg un gries,de Wind geiht över de Stoppeln,ut’e Rēētschâll’n röppt dat lies:Rike, Rik!






Un gries un grau de Heḃen,un kohl un sōōr de Bōōm,un âll dat smucke Leḃenis storḃen mit de Blōōm -Rike, Rik!De Hoddboor un de Swülkensünd flogen över’t Feld,de Sünn is achter de Wulkenun trurig is de Welt -Rike, Rik!Wat lüüdt sō lies de Klocken?Dat is ėn sünnern Klang,as wull’n süm|seX04 rōpen un locken,dat klingt as Graffgesang -Rike, Rik!Wat treckt dor langs dėn Landwegöver de brune Heid?Dat geiht sō troog dėn Sandweg,as wėnn dat krupen deit -Rike, Rik! (FeJ1.2.036)

Un Woog dor achter Wogen,un still un swatt de Lüüd,kēēn Snacken un kēēn Klogen,de Heid sō grōōt un wiet -Rike, Rik!De Möhl dor no de Wischensteiht still dėn hēlen Dag,de Beek, dē sliekert twischende Bȫȫm sō mȫȫd un troog –Rike, Rik!De Blöder flēēġt, de lōsen,un fluddert rum in’ Wind;nu plückt de Dōōd ōōk Rōsen,dē noch niX09 utblȫht sünd -Rike Rik!Ėn MōderX52 sitt tō truren,mit hattbedrȫȫvten Sinn,ėn Vogel sitt tō luren






un piept sō vör sik hėn:Rike, Rik!De Blȫȫm sünd âll verdorḃenin Regen, Storm un Wind -wokēēn, wokēēn is storḃen?Wō is dat Kȫnigskind?Rike? Rik?








Wiebe(FeJ12036 - FeJ1.2.036ff - kiek ōōk FeJ5.5.394ff!)

Hē kēēm tō Huus mit Dēērn un Knecht,un hung’rig wēēr hē as ėn Boor.„Lütt’ MōderX52, hest dat Eten t’recht?de Klock is twölf un wi sünd dorun hungerig!“, sä Kloos. (FeJ1.2.037)

„Ruut ut de Köök, de Köök is mien!Mien Jung, goh du no’n Kâlverstâll!Wėnn ’t Eten goor is, kummt dat rin,Dėnn wârrst du satt op jēēdēēn Fâll!“„Verdori!“, sä Kloos.Se schōōv ėm ruut un slōōt de Döörun schimp un scholl noch luut dorop.Hē stunn un sunn noch buten vörun schüdd nodėnkern mit’n Kopp -„Dat geiht niX09!“, sä Kloos.„Lüüd, koomt man rin, jüm|jiX01 sünd je kloor,dat is al ’n Trōōst, wėnn ēēn mool sitt;wėnn’t Eten goor is, is dat dor,in’e Köök, dor is dat bannig hitt,süm|seX04 kookt dor!“, sä Kloos.Süm|seX04 setten achter’n Disch sik hėnun luur’n dor wull ėn hâlve Stunn,Dėnn kēēm de Fru, dėnn treed se rinsō hitt, datt se kuum jappen kunn -„No ėndli!“, sä Kloos.„Ik segg di, Kloos, mien is dat Fattmitsamts de Klüten, mien dat Huus,hier steiht de Pump, du hest nix hatt,wēērst pōver as ėn Kârkenmuus!“„Dat stimmt sachs!“, sä Kloos.„Wat, Dummerjohn, seggst du noch veel?Du büst ėn Keerl as ’n natten Sack!






Ėn ōleM33 Wiev, ėn Bessenstööl!Ėn holten Krack mit ’n Hosenhack!“„Gott’s Segen!“, sä Kloos.„Du höllst de Snuut, du höllst dat Muul!Du gellst sō veel as ’n holten Popp!Jo, kiek man füünsch as ’n ōle Uul, (FeJ1.2.038)

Dat geiht doch âllns no mien’ Kopp!“„Jo, tȫȫv mool!“, sä Kloos.„Lüüd, nu langt tō! Lütt’ Trino, dupass op dėn Kroom in Huus un Goorn!Ik mutt spazēēr’n gohn mit mien Fru -Hans Juchen, jüm|jiX01 köönt Rogg infohr’nvun’ Sandkamp!“, sä Kloos.„Wat, ik spazēēr’n gohn - büst niX09 klōōk?“„Finnt sik, lütt’ Dēērn - doch nu man tō!Hier is dien Kiekhōōt, hier dat Dōōk,un ünner’n Oḃ’n stoht ōōk dien Schōh -Wat, wullt’ niX09?“, sä Kloos.„Poi, schoom di, Wieb! Wotō dėn Lârm?Du büst je unnasch as ėn Göör!Koom, koom, ik nehm di op mien Ârmun dreeg di sachen vör de Döör -Dor sünd wi!“, sä Kloos.Süh sō, mien Dēērn, nu hook mi in,as wēērst du noch mien smucke Bruut!Wi wüllt mool no dėn Lōhviert hėn,dor wasst in’e Heid ėn hilligM3 Kruut -Sō swieg doch!“, sä Kloos.Dor holp kēēn Schimpen un kēēn Schell’n,mit muss se, as se stunn un gung;dor holp kēēn Bieten un kēēn Bell’n,un wull se niX09, dėnn worr se dwung’n -„Man sinnig!“, sä Kloos.Ēērst bi dėn Beek, dor worr se still;op ēēnmool stött se Kloos tōrüchun sprung in’t Woter - „No, se willsik afkȫhl’n - ik bliev op de Brüchin’ Drȫgen“, sä Kloos. (FeJ1.2.039)






Se wülter as ėn Poġġ un swumm,man boden weer se gor niX09 wėnnt -„Wieb, dat is niX09 dēēp nōōg, koom,du wârrst mi dor je blōōts putschėnt,kriggst Snööv bi!“, sä Kloos.Hē fisch ehr ruut un wieder gungde Fohrt dör Heid un Mōōr un Kratt;mȫȫd worrn de Bēēn un mȫȫd de Tung -„Wârrst du ōōk flau, sō segg mi datin’ GōdenX31!“, sä Kloos.Still wēēr de Heid un lēēg in’ Drōōm,Ēērnsliepers ruscheln lies in’t Kruut,Geelgȫȫschen slēēp op’n Ellernbōōm,de Kukuuk rēēp un lach sō luut -„Dē’s lustig!“, sä Kloos.In’ Dümpel schien de Woterrōōsbi Bubbelbēsen|Seebinse, Rēēt un Schēēr’n|Kerbel.„De is doch witter as ėn Gōōs!Un is sō blank as Moon un Stēērnan’ Heḃen!“, sä Kloos.De Heid wēēr ēēnsoom, drȫȫg un sōōr,de Luft sō swoor un brüttigwârm,De Hitten danz in’t wiede Mōōr -„Löhn di man düchtig op mien Ârm,dē brickt niX09!“, sä Kloos.Op’n Fossbârg schien de Broom sō geelbi Klockenblȫȫm un brune Heid -„Wēētst noch, wokēēn hier moolēēns speel?Schood, datt sōōn Lachen bâld verweihtas Blȫȫmstuff!“, sä Kloos.Se wull wat sėgg’n, doch beev ehrn Mund -Kloos gung man ümmerX54 drieḃens fōōrthėndool bet an dėn Ēkengrund: (FeJ1.2.040)

„Hier loot uns rōh’n - ik heff ėn Wōōrtop’n Hatten!“, sä Kloos.De Grund wēēr kȫhlig, hōōch dat Kratt,dor quell ėn Born dat hēle Johr.„De Schēper seggt: hier spȫkelt dat,






hier storv mool ėn verlēēvtM3 jungM3 Poorin Unglück“’ sä Kloos.„Wi wēēt dat beter: frȫher stunnėn Rōōs hier un ėn Ēkenbōōm;süm|seX04 hârrn sik lēēf, süm|seX04 hârrn sik funn,süm|seX04 drȫmen hier ėn schȫnen Drōōm -och, wēētst noch?“, sä Kloos.„Man de Wiever hârrn doch recht,dat wēēr ėn Unsinn, wēēr ėn Bloom|Blamage!Ėn Buurdēērn un ėn ârmen Knechthȫȫrt âll mien Doog doch niX09 tōsom’! -Nu loot mi!“, sä Kloos.„Wieb, sitt nu still! - Dien VoderX53 wull,du schusst sō danzen, as hē sung;hē beed un drōh un schimp un scholl,dat holp ėm nix, wi hebbt ėm dwung’n -nu wēēn niX09!“, sä Kloos.„Hatt wēēr dat för dėn ōlen Mann -wat scheer uns dat? Wi worrn je truut!Dėnn kēēm dat Kind, dėnn kēēm die Schann,dėnn fohr’n wi ėm no’n Kârkhoff ruut,Dor rōhtX32 hē“, sä Kloos.„Dor blȫht kēēn Rōōs, kēēn Kranz vun Heid,blōōts Netteln wōkert bi sien Stēēn;dat is de Flȫȫk – ’kēēn hett ėm seit?Wokēēn ėm pleegt, wēēt jēdenēēn -Sien Dochter!“, sä Kloos. (FeJ1.2.041)

„De Wiever lacht, de Wiever seġġt:De Ōōl’ hârr recht un wēēr niX09 dumm;nu is de Knecht ehr veel tō slecht,nu stüürt un stött se mit ėm rum -swieg still, Wieb!“, sä Kloos.„Mool wēērst du lustig, gōōtX31 un sacht,mool lach de hēle Welt di an;wō is’t dėnn bleḃ’n? Wo is de Pracht?De Freud is dōōt, dat Glück tōschann’,wegsmeten!“, sä Kloos.„Loot mi tōfreden, Wieb! De Kuss,dat sȫte Wōōrt kummt veel tō loot!






Loot mi tōfreed’n, dat gifft Verdruss!Weg mit dėn Snack, ik will de Doot,dē gellt man!“, sä Kloos.Se wēēn un snucker as ėn Göör,se strokel ėm un küss ėm doch,dat holp ėm nix, datt hē sik wehr -„Tō’n Düvel, Wieb, du mookst mi nochtō’n Schüürpohl!“, sä Kloos.„Du schasst mi wiesen, wat du wullt!Ik will kēēn Troon, kēēn Fiechelkroom!Besinn di, Wieb, dėnn mien Geduldis nu tō Ėnn - schusst di wat schoom’,sōōn Opstand!“, sä Kloos.Se wrung de Hann’ un wisch de Troon’,sä rein verboost: „Loot mi doch Tiet!Koom, loot uns mool no’n Kârkhoff gohn!“Hē schüddkopp - „Hm, de Weg is wiet!„Mien’twegen!“, sä Kloos.Hē gēēv ehr ’n Wink - se gung vörutdwēēr dör dat Kratt, hėndool no’t Mōōr,över Grüpp un Wâll, dör Kōōrn un Kruut, (FeJ1.2.042)

un as süm|seX04 stunn’ vör’t Kârkhoffsdōōr -„Man vörwârts!“, sä Kloos.Se snack kēēn Wōōrt, witt as de Wandgung sē nu rin bet an dėn Stēēn -ehr bever liesen Kinn un Hand -hier sack se dool un wēēn un wēēn -„Dat’s duursoom!“, sä Kloos.Kōōlt wēēr dat Krüüz, de Netteln brėnn’,un dē dor rōh, wēēr still un dōōt.Se jammer: „Âllens is tō Ėnn!Och, gor kēēn Hölp in disse Nōōt?“„Ō Nârr’nkroom!“, sä Kloos.„Do blōōts mool, Wieb, wat ik di segg!Ik nehm de Netteln, du dat Kruut -Weg mit dat Unruus, âllens weg;mit Stump un Stööl op ēēnmool ruut -dat hölpt al!“, sä Kloos.






„Süh sō, mien Dēērn, dat Graff is rein -du hest doch bannig flinke Hann’!Nu loot uns planten, loot uns sei’n,wėnn du man hölpst, kummt âllns tōstann,Lütt Wieb’!“, sä Kloos.Süm|seX04 gung’n tōsoom’ no’n Goorner hėn,süm|seX04 seien un planten ōōk tōsoom’ -„Watt ’t wassen will, dat wârrt sik finn’,dor wârrt wull bâld mool Regen koom’vun boḃen!“, sä Kloos.Dō grüns de Dunner in de Fēērn -Kloos kēēk tōhȫȫch, dat düün sik opin’t Westen - „Koom, koom gau, lütt’ Dēērn,uns hangt de Regen över’n Kopp -gediegen!“, sä Kloos. (FeJ1.2.043)

Se hook ėm in, un drieḃens gungdat mȫde Poor tōrüch tō Huus;hell lei de Blitz, de Dunner klung,in Knick un Bōōm de Küsel bruus. -„Wat beevst du?“, sä Kloos.Se sēhg ėm an mit Ōgen grōōtun hēēl sō fast sien stârken Ârm -„Och, Wieb, nu wârrt noch âllens gōōtX31 -de Heḃen kloort sik no dėn Lârmmit Sünn’schien!“, sä Kloos.Dat bruus un suus un lei un krach,dat pâlsch un sprütt bi jēēdēēn Tritt,un Wieb, dē worr sō still un swach,un ümmerX54 troger worr de Schritt -„Ik dreeg di!“, sä Kloos.Bi düüst’re Nacht kēēm’ süm|seX04 tō Huus,rin no ehr Komer op sien Ârm;hē strokel ehr un gēēv ehr ’n Kuss -„Hier is dat still, dat Bett is wârm,nu sloop man!“, sä Kloos.

*

Dor schient ėn Graff bi Krüüz un Stēēn,dor blȫht de Rōōs, de Kranz vun Heid;hest du de smucke Fru wull sēhn,






dē sünndoogs kummt un plant un seit?„Mien Wiebe!“, seggt Kloos.„Mien Predigt wēēr wull ’n beten lang,un de Spazēērgang gor tō wiet,doch nu geiht âllns sien gōdenX31 Gang,sē is sō lēēf un lacht sō blied -sē’s nüüdli!“, seggt Kloos.








Kloos Fietje(FeJ12044 - FeJ1.2.044ff - kiek ōōk FeJ5.5.402ff!)

Kloos Fietje hârr doch veel Malȫȫr!hē löhn mool an de Kellerdöör,dō gung se op, un Heiopeifull sik nu nerrn de Knoken twei -Kloos Fietje!Se brochen ėm nu sachs tō Bett,lütt’ Stina kēēm un pleeg ėm nett;se hârr sō wēke, witte Hann’un kēēk ėm sō bârmhattig an -Kloos Fietje!Tōletzt as hē nu hēēl gesund,dō küss hē mool ehrn rōden Mund. -Swaps, hau se tō - du Dummerjohn,wat geiht mien rōden Mund di an,Kloos Fietje!Wat hett Kloos Fietje sik verfēērt!hē wēēr dėn hēlen Dag nix wēērt,hē sunn un stunn un dröhn un stöhn,sien MōderX52 sä: wat hett mien SöhnKloos Fietje?Dėnn worr Kloos Fietje splitterndull:Sō kunn’t niX09 blieḃen, nä, hē wullwohrhaftig no Ameriko! -Mien witte Kloos, och, loot dat no,Kloos Fietje!Holp nix! Bi Wēēn’ un veel Hallōsuus Kloos mit Damp no Hamborg tō,un as hē ankēēm - eḃen tō loot,jüst eḃen tō loot, mien gōdeX31 MootKloos Fietje!Ōōk gōōtX31! sä Kloos, dat blifft egool,is’t hüüt niX09, dėnn sachs annermool – (FeJ1.2.045)






Tōrüch no Huus! - Wat wēēr’t ėn Spoos,och, wat ėn Freud! - mien sȫten Kloos,Kloos Fietje!Dėn annern Dag wēēr Kloos in Wichs. - -Nu goh man tō, se nimmt di glieks,de smucke Weetfru mit ehr Koot,man tō, du kummst noch mool tō loot,Kloos Fietje!Wat wēēr dat Feld sō frisch un grȫȫn!Nä doch, wat wēēr de Welt sō schȫȫn!Un dėnn tō Huus ėn smucke Fruun gōdeX31 Doog - wat seggst du nu,Kloos Fietje?Dat geiht, bet mool de Wind sik dreiht,ėn Ėnn hett âllns, wat lachen deit -ēērst wēēr se gōōtX31, sȫȫt as ėn Plumm,tōletzt ėn Wief, dat huul un brumm -Kloos Fietje!Nä, MōderX52, nä! Dat geiht niX09 gōōtX31!Ik dreeg de Höll un sē dėn Hōōt.Ik biester rum, sē kummandēērt,mi is de hēle Welt nix wēērt -Kloos Fielje!Un liesen mookt sik Kloos tōrecht,man blōōts sien MōderX52 hett hē’t seggt:No Hamborg rop, an Bōōrd, in Sēē -Ameriko! Hurrrjēminē,Kloos Fietje!De Dag is dor un Kloos is p’root -Nä, ditmool kummt hē niX09 tō loot.Sien Fru is utgohn - dėnn man tō,nu gau man rin in Rock un Schōh,Kloos Fietje! (FeJ1.2.046)

Wat’s dat? Nu slo dėn Düvel dōōt!Wō sünd mien Steveln, wō’s mien Hōōt?Hē flȫȫkt un söcht un schimpt un schellt -op Tüffeln in de wiede Welt,Kloos Fietje?






Dor kummt sien Fru, sien MōderX52 ōōk -Bewohr mi, Kloos, büst du niX09 klōōk?Hē haut op’n Disch: mien Steveln her! -Wat geiht de gōdeX31 Mann tōkēhr!Kloos Fietje!Sleit âllens twei, stött âllens um -de beiden Wiever fluddert rumun wēēnt un huult: mien witte Kloos,wees doch man still, dat wēēr je Spoos,Kloos Fietje!As hē dėnn ėndli utroost hett,dō packt sien Fruunslüüd ėm tō Bett,ėn wârme Kruuk, Kamellentēē -du büst niX09 sund, di deit wat wēh,Kloos Fielje!Kloos gēēv sik nu, hē blēēv tō Huus,worr liesen as ėn Snickermuus,vörsichtig as ėn ōle Röttun pleeg sik still bi Pann un Pütt -Kloos Fietje!Un gung sien Fru mool dull tōkēhr,hē lēēt ehr weenX41 un kloog niX09 mēhr;wotō? sä Kloos, hett âll sien Schick:Sē is de Drook, de Stēērt bün ik,Kloos Fietje!Un stiggt de Drook, dėnn mutt ik mitun mutt mi dreih’n, as sē dat lidd – (FeJ1.2.047)

pass op, noch kummt dat letzt’ Malȫȫr:De Stēērt ritt af un stiggt niX09 mēhr -Kloos Fietje!








Hans Kasper un Trino(FeJ12047 - FeJ1.2.047ff - kiek ōōk FeJ5.5.384ff!)

1Wō wullt du dėnn hėn, Hans Kasper, wōhėn?Du büst je sō blank as ėn Ool!Wo glinstert dat Hoor, wo glatt is dien Kinn!Hans Kasper, dē hȫȫrt nix, hē kickt vör sik hėn.Dō fleut dat vun boḃen hėndool:

Tü ……… t!Hē gluup mool no’n Heḃen, hē hârr sik verfēērt, -„ėn Mōōrtüüt - gifft Regen, dat’s wiss;dat wēēt doch de Düvel, wat will nu sōōn Dēērt!Ik schōōt rein in’ Dutt - wat is mi passēērt? -Hm, hm! wō de Dēērn nu wull is!“

Tü ……… t!Dėnn schrökel hē wieder dör Krattbusch un Heidun plier no de Hümpels in’t Mōōr,dē stunn’ sō dicht dor as Schoop op’e Weid -„Dor is mien lütt’ Trino! Loot’ gohn nu, as’t geiht,dat Frie’n bringt mi sunst noch ut’ Spōōr!“

Tü ……… t!„Gōō’nX31 Dag, mien lütt’ Trino! Gōō’nX31 Dag, mien lütt’ Dēērn!Sō flietig un flink as ėn IevX46?“Hē gifft ehr de Hand un wischt sik de Stēērn -„Hans Kasper, wo smuck! Sō sēhg ik di gēērn!“,seggt Trino, dat fründlige Wief.

Tü ……… t! (FeJ1.2.048)

„Jo, sühst du mi gēērn, mien Trino? Dat’s gōōtX31!Dėnn wârrt wi sik|unsX07 prächtig verstohn!Mi wēēr dat vunmorgens sō hitt ünner’n Hōōt,ik wēēr rein sō angstig, as stunn ik vör’n Dōōd -mien Trino, wat hest du mi doon!“

Tü ……… t!„Ik kann gor niX09 slopen, un kreiht de Hohn,dėnn is mi sō trurig tōmōōt;






man büst du mi gōōtX31, dėnn schâll’t wull gohn,dėnn gifft’ ėn grōōt’ Hochtiet, dat kann dorop stohn,mien zuckersȫȫt’ Trino, dėnn’s gōōtX31!“

Tü ……… t!„Mien MōderX52, dē mēēn, du hârrst mi för’n Nârr’n,un sä, ik wēēr dwatsch un niX09 klōōk.Dėn Dunner, wėnn jüm|jiX01 mi optrocken hârrn!Nä, nä, dat’s niX09 mȫȫgli! Mien Bruut muttst du wârrn,un dėnn kummt de Hochtiet wull ōōk!“

Tü ……… t!„Hans Kasper, sō wees doch kēēn Dömelkloos,dat fâllt mi niX09 in, di tō frie’n!Dat wēēr luter Nârr’nkroom, wēēr je man Spoos!Un wullt du nu klōōk weenX41, sō mook kēēn Ambroosch,swieg still!“, sä Trino un grien -

Tü ……… t!„Man Spoos? Wēēr man Spoos?“ Sien Kopp worr sō rōōt,ėm bevern dat Kinn un de Hann’;dėnn gluup hē ehr an mit Ōgen sō grōōtun rēēt sik dėn Rock af un kegel dėn Hōōtno Ēēr un pedd ėm tōschann’ -

Tü ……… t!Lütt’ Trino neih ut, as hârr se wat sēhn,hē roos achterher in sienWuutX36;Hē futer un flȫȫk, se schrēēg un wēēn – (FeJ1.2.049)

wat flōgen de Ârms, wat flōgen de Bēēnöver Hümpel un Dümpel un Dutt!

Tü ……… t!Lütt’ Trino, nu lōōp, sunst geiht di dat slimm!Hē brickt di dat Gnick in sien Roosch!Se kummt an de Mōōrkuhl un löppt um de Krümm -nu geiht’ as ėn Ringeldanz ümmerX54 rundüm,as wēēr dat ėn Speel un ėn Spoos.

Tü ……… t!„Hȫ, Kinner, wat schâll dat? Lütt’ Trino, stopp stopp!Hans Kasper, sō hōōl doch dat Muul!Jüm|jiX01 wârrt je verrückt un düsig in’ Kopp! -Du sleist mi? Sōōn Schrökel un Schraffel! Sōōn Propp!Koppheister mit di in de Kuhl!“

Tü ……… t!ō: sprich [ou] wie ›soul‹; ē: sprich [ei] wie ›day‹; ȫ: sprich [oi] wie ›boy, moin, Heu, Häuser‹

Mōōr, Ēēr, Wȫȫr, Fȫhr, Hoor, möör, Buur,…: sprich [oua, eia, oia,…] wie ›Moua, Äia, Woia, Foia, Hooa, mööa, Buua‹â: sprich lang-a; ė: sprich kurz-i; ġ|ġt: sprich hart-g; ḃt: sprich b; -ḃen (Sass: -ven) sprich –ben, -ben, -bn bis hin zu -m





„Nä, Steffen, loot weenX41! Du schasst ėm nix dōōn!“,beed Trino un hēēl ėm dėn Ârm.„Mien Spoossen un Klöönsnack stēēg ėm in’e Krōōn,nu will hē mi frie’en - dat kummt dorvun!Nu heff ik de Nōōt un dėn Lârm!“

Tü ……… t!„Ėn Bėngel vun twintig? Du schusst di wat schoom’!Un du büst ėn Göör, dumme Dēērn!Du hest ėm an’t Band hatt, nu hest du dėn Bloom|Blamage!Ik mēēn, du wēērst sinnig, unschüllig, liedsoom -di schüllt süm|seX04 noch opsitten lēhr’n!“

Tü ……… t!„Hans Kasper, dėn Rock an! Un nu goh tō Huusun slo di dat Frie’n ut’n Sinn!Ėn Hochtiet mit twintig bringt bâld ut de Puust!Kēēn Boort un kēēn Brōōt, veel Göör’n un Verdruss! -Ēērst lēhr wat, dėnn wârrt sik dat finn’!“

Tü ……… t! (FeJ1.2.050)

„Süh sō, mien lütt Trino, nu kōōp di ėn Popp,mit Mannslüüd speelt sik dat slecht! -De Popp heff för’n Nârr’n, verdreih ehr dėn Kopp,un is se dėnn twei, sō höllt dat sachs op,bides hett dien Lichtsinn sik leggt!“

Tü ……… t!„Nu nu, wees man still! Koom mit mi no Koot,mien Fru hett dėn Kaffe wull goor,un ōōk sachs ėn Trōōstwōōrt, ėn fründligen Root,dat kann noch âll gōōtX31 wârrn, noch is’t niX09 tō loot,wasch nu man de Ōgen we’erX11 kloor!“

Tü ……… t!Hans Kasper, dē wuss dat, hē hett dat al seggt,dat süht no ėn Regendag ut;de Heḃen is gries, dat WedderX15 wârrt slecht,nu koomt al de Drüppeln, Hans Kasper hett recht,un de Mōōrtüüt fleut ōōk sō luut:

Tü ……… t!

2Wat lēēg is, dat kann noch gōōtX31 wârrn:Wēken Stutendēēg ėn schȫȫnM3 Brōōt wârrn,






ut ėn Woterpōhl ėn dēpen Sōōt wârrn,ōle Hosenfell’n ėn blanken Hōōt wârrn. -Och, wat lēēg is, dat kann noch gōōtX31 wârrn,krieg de Sook man mool rechtsō tōfoot.Hans Kasper, dē is Suldoot worrn,is sō krâll un smiedig as ėn Droht worrn,is sō grōōt worrn un sō grood worrn,is sō flink un flietig un ak’root worrn.Hans Kasper is ēērst Suldoot worrn,dėnn gēēv MōderX52 ėm de lütte Koot.Dat Dischern hett hē richtig fein lēhrt,hett dat Fohren un Plȫgen un dat Kleien lēhrt, (FeJ1.2.051)

hett dat Seien lēhrt un dat Meihen lēhrt,un bi’t Danzen düchtig sik tō dreihen lēhrt,un dat Dischern hett hē richtig fein lēhrt. -Ō, dē Keerl, dat is ėn wohren Stoot!

3Op de Hoffsteed bi’n Misten, dor sünd süm|seX04 tōsoom’,de Hohn un Famieln, de Küken un Doom’.Dō geiht dor ’n lütt Dēērn hėn, dē kėnnt süm|ehrX05 sō gōōtX31,dē streut süm|ehrX05 dat Kōōrn hėn, Kantüffeln un Brōōt.Dō froogt dor de ēēn, de stuufstēērtsche Heen:Wo hēēt de lütt’ Bruut?Lütt’ Trino! Lütt’ Trino!Kreiht de Huushohn vun’ Misten hēēl fürchterli luut.Un de Junker, de Schrieghâls - ėm wasst al de Kamm -dē röppt: Se will Köst geḃen, dėnn wârrt se Madam;dėnn koomt de Muskanten un bloost uns wat vör,un de Kinner eet Stuten op’n Knüll vör de Döör!Dō froogt dor de ēēn, de stuufstēērtsche Heen:Kēēn kriggt se tō’n Mann?Hans Kasper! Hans Kasper!Kreiht de Huushohn vun’ Misten sō luut as hē kann.Dē kann nu sachs Köst geḃen, seggt de Kluckheen un plinkt,dē hett wat tōsoom’kratzt, wat blėnkert un blinkt,an Linn’tüüg un Betttüüg un allerhand Kroom.Vundoog, seggt de Lüttdēērn, schâll de Tēēputt noch koom’.Dō froogt dor de ēēn, de stuufstēērtsche Heen:Wokēēn kriggt nu dėn?






Lütt Trino! Lütt Trino!Kreiht de Huushohn vun’ Misten, hett’ Frogen gor kēēn Ėnn?Un wo smuck! röppt de Junker, dat kann ik al sēhn,de Ârms sünd sō rund un sō nüüdli de Bēēn:De Backen sō wēēkli un as Appeln sō rōōt,un Lippen as KassbeinX43, dē smeckt ėm wull gōōtX31! (FeJ1.2.052)

Dō froogt dor de ēēn, de stuufstēērtsche Heen:Dē smeckt ėm - wokēēn?Hans Kasper! Hans Kasper!Kreiht de Huushohn, du Dummboort, ’kēēn schull dat sunst weenX41!De Schȫȫnheit! lacht de Kluckheen, dor kōōp di wat för!Dē is niX09 ėn Worm wēērt, steiht de Hunger vör Döör.Un wėnn ēērst de Göör’n koomt un de Sorgen dorop,dėnn koomt ōōk de Schrumpeln un gries wârrt de Kopp.Dō seggt dor de ēēn, de stuufstēērtsche Heen:Wokēēn kriggt de Göör’n?Lütt Trino! Lütt Trino!Kreiht de Huushohn - du büst doch ėn dösige Dēērn!Nu loot mool dėn Klöönsnack un hȫȫrt mool niep tō!Schriggt de Huushohn; wėnn Köst wârrt, dėnn gifft’ ėn Hallō!Wėnn se wegfohrt no Kârk mit Wogen un Peer,dėnn stimmt mool ēēn an un bloost achterher!Dō seggt dor de ēēn, de stuufstēērtsche Heen:Wat rōōpt wi dėnn luut?Hans Kasper! Lütt Trino!Kreiht de Huushohn vun’ Misten - un nu hōōl de Snuut!

4Achter Ēken versteken,in’e Eck an dėn Beek,dor singt dat un klingt datde lēve lange Week.Achter Ēken versteken,dor steiht ėn lütt’ Koot,dor homert un höveltHans Kasper frȫh un loot.In Köök un in Komer,in Goorn un in Stuuv,dor trällert lütt’ Trinoas ėn smucke Lacherduuv. (FeJ1.2.053)






Un kummt de Fieroḃend,dėnn hookt süm|seX04 sik inun goht mool no’t Roggenfeldun Kantüffelland hėn.De Hoddboor op’t Huusdack,dē klappert süm|ehrX05 no -broch hē wull wat Nies mitvun’t grōte Afriko?Hē wēēt wull, wat hē sėgg’n will,un sien Fru wēēt dat ōōk:Lüüd mit lange Nösensünd ümmerX54 sō klōōk.








Danzlēēd(FeJ12053 - FeJ1.2.053f - kiek ōōk FeJ5.5.376f!)

Kukuuk un Kievittreisen no’t Nōōrn,ēēn bloos de Trumpēēt,de anner dat Hōōrn.Un as süm|seX04 blosen,danzen de Fisch,danzen de Hosenin Koppel un Wisch.Snēēwitte Wulkenseil’n över’t Feld,Lurken un Swülkenbegrötten de Welt.Heger un Heisterschracheln in’t Holt,Hoddboor, de Meister,klapper sō stolt. (FeJ1.2.054)

Achter de Wicheln,blang’n bi de Pōōrt,tuscheln un fiechelnHans Hinnerk un Dort’.Wat süm|seX04 besprokenhēēmnli un sacht -wichtige Soken! -kēēm âllns an’ Dag.Un bi dat Bruutbēērsungen de Göör’n,wėnn dat Lēēd ut wēēr,dėnn gung dat vun vörn:Kukuuk un Kievittreisen no’t Nōōrn,ēēn bloos de Trumpēēt,de anner dat Hōōrn.








Duun - duun(FeJ12054 - FeJ1.2.054f - kiek ōōk FeJ5.5.375f!)

Mien MōderX52 stoppt Betttüüg, wat sitt se vull Duun’!Mien Jung is Suldoot worrn un ritt op ėn Ruun;mien Dochter gifft Hochtiet al morgen in’ Dag -Vigelien her un Bēēn her, dat wârrt ėn Gelagg!

Juuch!De Bōōkwēēt is riep, süm|seX04 döscht ut de Sünn,wat jachtert dat Göör’nvolk, wat fluddert de Lünn’!Wat schellt mien ōōl’ MōderX52 un drōht mit’n Ârmun morgen is Hochtiet - wat is dat ėn Lârm!

Juuch!Jüm|jiX01 seġġt, ik bün duun - jüm|jiX01 sünd âll niX09 klōōk!Ik will jüm|juX02 kranzheistern, jüm|jiX01 wârrt mi tō drōōk! (FeJ1.2.055)

Dėn Düvel, dor lieg ik, sō lang as ik bün,un dor liggt de Koter un slöppt in de Sünn!

Juuch!De Wâll is sō wârm, un ik bün sō mȫȫd!Ik wârr al wat stümp’rig un stief op de Fȫȫt.Gōō’nX31 Nacht, mien ōōl’ MōderX52, ik mutt noch ēēn nehm’,wat is’t doch ėn Segen, sōōn kȫhligen Kööm!

Juuch!








Krötig(FeJ12055 - FeJ1.2.055 - kiek ōōk FeJ5.5.378f!)

Puulkantüffeln!Ik leev man pōver, doch ümmerX54 vun mien ēgen,in frėmme Köken mag ik niX09 gēērn snüffeln.








Sünnern Kloos(FeJ12055 - FeJ1.2.055 - kiek ōōk FeJ5.5.374f!)

Dat Johr lang nehm ik kēēn Snaps in dėn Mund,man Wien, dėn mag ik gēērn;ik mook mi niX09 veel ut Ossenflēēsch,over ėn Swien, dat slacht ik gēērn;mien MōderX52 höllt mi för ėn Boos,de annern Lüüd för’n sünnern Kloos.Ik bün wat druusch, over mookt ēēn Spoos,mien Stien, dėnn lach ik gēērn.








Loot ėm(FeJ12055 - FeJ1.2.055 - kiek ōōk FeJ5.5.374!)

Hē grieflacht, grient un plinkt sō slauun wiest un tippt, sprickt as ėn Book.Koom, loot ėm weenX41, lütt’ Jung, koom gau:Hē hett ėn Schruuv lōōs, hē’s niX09 klōōk!



Döögnix(FeJ12056 - FeJ1.2.056 - kiek ōōk FeJ5.5.375!)

As hē lütt wēēr, much hē slickernun gēērn wat ut de Tuut hėbben,much gēērn giezen un knickernun muss ümmerX54 wat vörut hėbben.As hē grōōt worr, wēēr’t en Slēēf,Bruder Liederlich un ėn Dēēf,much gēērn lēgen un bedrēgenUn muss af un an wat op’e Snuut hėbben.








Tocht(FeJ12056 - FeJ1.2.056f - kiek ōōk FeJ5.5.442!)

Bringt uns de Hoddboor mool ėn Jung,niX09 wohr, de Jung mutt wogen wârrn!Dėnn buddelt, fōdertX23, wohrt un wēēgt,bilüttens ōōk al togen wârrn.Ēērst is’t ėn Pummel, sȫȫt un rund,ėn Ėngel, lēēfli antōsēhn,Wi dėnkt: dat wârrt je recht sōōn Keerlvun Hatt un Kopp un Krogen wârrn.Nu over kummt de Slüngel ruut:Hē mag nix dōōn, hē nascht un muustun schient tō dėnken, wėnn wi frooġt:Dor schâll je man wat logen wârrn.Persetter kloogt, de VoderX53 drōht -hē wehrt sik as ėn luunschen Ruun:Man jo niX09 bang, her mit den Stock,de Racker mutt mool slogen wârrn!De ruugsten Fohl’n, de schȫȫnsten Peer!Doch pass jo op tō rechte Tiet:Sōōn Jung is as ėn Bōōm, hē mutt,sōlang hē lütt is, bogen wârrn.Un deist du dat mit wârme Hand, (FeJ1.2.057)

kummt MōderX52-Lēēv un -Wōōrt dortō,dėnn deit uns’ Herrgott ōōk sien Dēēlun du wârrst niX09 bedrogen wârrn.








Rȫverhȫȫftmann Schill(FeJ12057 - FeJ1.2.057ff - kiek ōōk FeJ5.5.406ff!)

Ik gung vun Reinfeld hėn no Oldesloe,’t wēēr Summertiet un âllens grȫȫn un schȫȫn,de Luft wēēr frisch, de Heḃen wiet un blau,de Vogeln sung’n un wiethėn stunn dat Kōōrnin’ hōgen Hâlm un wēēg sik as de Wachen.Vun Reinfeld her un vör mi ut de Stadt,dor klung’n de Klocken in de stille Welt,un Sünndag wēēr’t in Kârk un Huus un Feld.Dō kēēm dor ut ėn Koot, dē an dėn Weg stunn,ėn ōlen Mann, Gesangbōōk ünner’n Ârm,Gōō’ndagstockX31 in de Hand, un um dėn Hōōt,dē ōōlt un fossigrōōt wēēr, swatten Flōōr.Hē wull no Kârk un schrökel vör mi op,ėn beten duuknackt as ėn ōle Wichel,un op dėn Krogen vun sien swatten Rock,dor lēgen witt un blank de dünnen Hoor.Ik mook mien Schreed nu lang un hool ėm in,hē sēhg sik um, as ik gōō’nX31 Morgen sä,un wies ėn bruunM3 Gesicht mit dēpe Fōōl’nun blaue Ōgen, dē mi klōōk un ruhigvun boḃen bet nerrn bekēken, ēhr hē dankun mit dėn Kopp nück. Ēērst nu sproken wivun WedderX15, Kōōrn un Utsicht op de Oorn,sō worrn wi bâld vertruut un snacken mēhr.Hē wull no Kârk un dėnn no’n Kârkhoff gohn,dor lēēg sien Fru, dē hârrn süm|seX04 ēērst begroḃenvör vēērteihn Doog - ėm bever noch dat Kinn,as hē dat sä. - Mi duur de ōle Mann,dē niX09 ēēn Wōōrt funn för sien grōte Truur. (FeJ1.2.058)

Ik fung vun’t Öller an un ōle Tieden,vertell ėm vun mien VoderX53 un sien Nōōt,as de Kosacken ėm bi Nacht un Nevelno Heid hėnslepen wull’n, ėm dōōttōschēten.






Dō worr hē rein lebennig un vergnȫȫgt,hē lach un snack, un as ik nu man nofroog,vertell hē ut sien Leḃen as Suldoot.Ėm lüchten hell de Ōgen, as hē anfung:„Dat wēēr ėn sworen Dēēnst, doch wėnn ēēn jung is,gesund un wehlig, geiht dat âll vun sülḃen,de suurste Ârbeit is tōletzt ėn Speelwârk.Suldoot tō weenX41 wēēr würkli kēēn Pläsēēr!De Dēēnst wēēr stramm, de Stroof umpass unminschli,un schroog de Köök, dat Land wēēr ârm un pōver.Ik wēēr Draguner, un mien Öllern hârrn nix,noschicken kunn’ süm|seX04 nix - sō muss dat gohnbi Speck un Brōōt un af un an ėn Kööm,veel Ies un Küll, ėn klöt’rige Kledoosch,nix Wârms in’t Lief - nä nä, dat wēēr kēēn Spoos!Un doch, ik wēēr je jung, ik wuss nix Beters,ik sett mi wedderX11 tō Peer un worr Suldoot!“Hē stunn mool still un kēēk in wiede Fēērnmit ėn Gesicht, as sēhg hē sik dor riedenin’ rōden Rock, dėn Helm op’t brune Hoor.„Jo, VoderX53“, sä ik dō, „dat’s âll recht gōōtX31,jüm|jiX01 hebbt je man nix utricht! Bonapârthau âllens bruun un blau, wat ėm in’ Weg stunn,kēēn Kaiserriek sō grōōt, hē slōōg dat dool,de Lütten krōpen weg as junge Hunn’,Stēērt twischen de Bēēn, ›neutrool blieḃen‹ nȫmen süm|seX04 dat!Sō ōōk de slaue Dään, hē hȫȫd sien Gȫȫsun sorg, dat Foss un Hööv ėm jo kēēn weghool.“Dat wēēr tō veel! - „Wat seggt sōōn Kiek-in-de-Welt?Wēētst du mit twintig Johr, wat dō passēērt is? (FeJ1.2.059)

Nix doon?“ Hē scholl noch vör sik hėn un gnurrėn lange Tiet; dėnn fung hē wedderX11 an:„Ēēn Stück will ik vertell’n, du schasst niX09 sėggen,datt wi nix utricht hebbt as rumtolungern! -Dat wēēr wull anno teihn, de Preus wēēr sloon,Franzōsen wēērn in Hamborg, un Napōleonwēēr Kaiser worrn vun Frankriek un de Welt.Dō hēēt dat mool: dor wēēr ėn Rȫverhȫȫftmann,dē trock dör’t düütsche Land un sėng un brėnn,






Schill wēēr sien Noom; de Keerl wēēr mool Majōōrin preus’schen Dēēnst un wēēr ėn grōten Wooghâls.Wo is dat mȫȫgli? frogen wi sik|unsX07 âll -Majōōr un Rȫverhȫȫftmann? – Achternoheff ik de Sook bedacht, dat wēēr wull sō:De Welt wēēr dōmools rein ut Rand un Band,Plummhökers worrn dō Prinzen, un ėn Schēper,dē drȫȫm vun Hochtiet mi ėn Kȫnigsdochter.Un sōōn Majōōr, dē much wull glȫḃen: Kaisertō wârrn - wėnn ōōk man Kȫnig - wēēr je nix,dat wēēr je Speelkroom för ėn klōken Kopp.Sō snack hē sien Husoren fix wat vör,un gung dėnn dor op dool, man hârr je nix,sien Lüüd tō ünnerhōōl’n un tō betohl’n;sō rȫver hē un worr ėn Rȫverhȫȫftmann.Dat wēēr ėn Keerl, dat mutt sien Fiend ėm loten!Bi Dōdendörp, dor hau hē de Franzōsenin Gruus un Muus, de lütte Rest verkrōōp sik.De Mekelborgers klopp hē op de Mützun smēēt sik dėnn opmool no Strolsund rin,verrammel sik un sä: de Stadt wēēr sien,dē wull hē hōōl’n, un wėnn de Düvel kēēm!Dat wēēr ėn slimme Sook! Un de Franzōsenhârrn niX09 dat Hatt, allēēn ėm antōgriepen,wi mussen mit un ōōk de Ollenborgers.Ēērst hârrn wi nix tō dōōn; süm|seX04 bombardēēr’nėn lange Tiet, dėnn worr dor bloost tō’n Storm. (FeJ1.2.060)

Hē wehr sik as ėn Iesboor, niX09 tō glȫḃen!Ėn Handvull Lüüd, un wi an twintig dusend!Tōletzt dō schōten süm|seX04 de Müür’n tōsoom’un Schanz un Dōōr in Gruus un Backbeermōōs.Draguners vör! Wi rēden, wat dat Tüüg hēēl,dör’t open Dōōr un lang de smâllen Strotenklabastern wi mit Gnaschen un Gerassel,de Sovels blinkern un de Funken flōgen! -Op ēēnmool stopp sik dat, wi kunn’ niX09 wieder,dėnn Schill wēēr dor un hau mit sien Husoor’nrein gresig tō un dräng de vörsten t’rüch. -Schood um dėn Keerl! Sōōn wasst niX09 alle Doog!Hē muss je insēhn, datt ėm dat nix holp,wi wēērn je veel tō veel, in âll de Stroten






rament de Trummel, bloos de Trumpēēt al.Hē kēhr sik rein an nix un gung op dool,mucht’t gohn, as’t wull, hē wull’t mit uns versȫken.Dėn Dunner jo, wat hebbt wi sik|unsX07 dor haut!Dat loot man gōōtX31 weenX41, Rȫvers wēērn dat man,wėnn ōōk in Uniform, süm|seX04 hebbt sik wehrt!Schill ümmerX54 an de Spitz - ach jammerschood!Wat wēēr’t ėn Keerl! Wat sēēt hē steil tō Peer!Wat wēēr’t ėn smuckM3 Gesicht! Un dėnn de Ōgen,hēēl pickenswatt un dorbi blitzenblank,ēēn kunn wull bang wârrn, wėnn hē uns man ankēēk!Dē hârr sik ōōk mit dėn Düvel beten, glȫȫv ik!Un wėnn hē utlang, sä dat man sō ›hui‹!Un wō hē hėnslōōg, stört ėn Mann vun’t Peerd!Dėnn gung’t tō Ėnn, hē worr tōletzt umringt.Wi rēpen luut, hē schull sik nu doch geḃen!Hē lach mool lustig op, dėnn krēēg de vörstemerrn in’t Gesicht ėn fürchterligen Slag -dat wēēr de Letzte, dėn hē uns vun’t Peerd hool.Ėn lütt’ Momanġ, dėnn lēēg hē op dėn Stēēndamm,tosteken un verhaut un blēēk un blȫdig,dėn Sovel in de Fuust, un dat Gesicht, (FeJ1.2.061)

ik wēēt niX09, wat ik sėggen schâll, as de Paster,wėnn hē no’n Altoor geiht, sō sēhg hē ut,sō fierli un sō verkloort - wat wēēr’t ėn Keerl!Du lēve Gott, uns Ōberst sä dat je,datt hē ėn Rȫverhȫȫftmann wēēr, ėn Mörder,Oprȫhrer un ik wēēt niX09, wat noch âll.Hârr dē’t niX09 seggt, wi hârrn dat âll niX09 glȫȫvt!Sōōn Ėngelskopp un dėnn sōōn Sotanskeerl!In blanke Uniform, un Rȫverhȫȫftmann!“Hē swēēg ėn lütten Stōōt, dat nēhm ik wohr.Ik luur al lang, dat brėnn mi ünner de Fȫȫt,wo kunn ik’t anhȫȫr’n: Schill ėn Rȫverhȫȫftmann!Ik rēēp: Dat wēēr niX09 wohr! De fâlschen Dään’hârrn dat man seggt, dat Volk wēēr dō tō dumm weenX42

un hârr dat glȫȫvt: Süm|seX04 hârrn dėn besten Mannin Dummheit dōōtsloon! - Ach du lēve Gott,wat worr hē dull! Ik mag dat gor niX09 sėgg’n,wat hē mi sä. Hē wull niX09 mit mi gohnun wies mi t’rüch un rēēp: Wēēr hē mien VoderX53,






hē gēēv mi wat op’t Jack! - Dėnn gung hē wiederun lēēt mi stohn, begoten as ėn Pudelun dumm un dösig as ėn holten Hinnerk.Wēēr’t dėnn niX09 wohr? Un wuss ik dat niX09 beter?Ik hârr’t doch lēhrt un kunn ėm dat bewiesen!Ik wull ėm no un lēēp wull twintig Schritt,dėnn stunn ik still un sunn - mi worr tōmōōt,as wėnn ėn wârme Hand mi liesen t’rüchhēēl.Hēēl langsoom kēhr ik um un gung no Reinfeld,verkrōōp mi in mien Komer un swēēg still.Ik wēēr hâlf krank, as hârr ik wat verbroken,un liekers ârgern mi de hatten Wȫȫr;stunn’t niX09 hēēl kloor in’ ›Weber‹? ’t holp mi nix,ik lees dat no un kēēm doch niX09 tō RōhX32. (FeJ1.2.062)

No ’n vēērteihn Doog kēēm ik mool no mien Heimotun sä mien VoderX53 vun de Sook un froog,watt ik niX09 recht hârr. Ruhig hȫȫrX61 hē tō,dėnn wēēg hē sachs dėn Kopp. „Jawull, mien Jung!“,sä hē tōletzt, „du hest dien Lex gōōtX31 lēhrt!Schill wēēr kēēn Rȫverhȫȫftmann, Gott bewohr!“Gliekgültig kēēm dat ruut, ēhr al verdrēētli;hē kēēk mi mit sien grōten klōken Ōgenvun nerrn bet boḃen an, dėnn bruus hē op:„Recht, seggst du? Du hârrst recht? Dėn Düvel hest du!Du deist sō klōōk un wēētst dat noch niX09 mool,dat jēēdēēn Volk, ni anners as ėn Minsch,tōēērst op’e Bēēn mutt komen, ēhr’t grood löppt?Du hest gōōtX31 snacken! Di hett ōōl’ Persetterdat âllens vörkaut, wat wi Ōōl’n beleevt hebbt.Nu snackst du klōōk un wârrst dorbi dat Beste,dat Goldkōōrn un dėn Kârn, noch gor niX09 wies.Kiek di dėn Ōōl’n man an, hē is dat wēērt!Wat ėm sien Ōberst sä, dat glȫȫv hē wiss.Un wat hē glȫȫv un wat ėm sien Gewetenun wat sien Ōberst ėm nu kummandēēr’n,dat dä hē hēēl un dēēl, vergēēt kēēn Tüttel,wėnn ōōk dat Hatt ėm blödd, de Hand ėm bever.Sōōn Dōōrheit, will hier de Sprant dėn Stubben lēhr’n!Loot doch de Ōōl’n vun ōle Tieden snacken,sitt still un hork!. Hest du man gōdeX31 Ōhr’n,






dėnn hȫȫrst du recht wat anners ruut as Dummheit!Du kannst wat vun süm|ehrX05 lēhr’n, wat in de Bȫkermien Doog niX09 steiht. Doch wullt du süm|ehrX05 bekēhr’n,büst du de Nârr, un wēērst du teihnmool klȫkeras Kȫnig Salomo mit âll sien Weisheit -de junge Welt mutt hȫȫr’n, niX09 räsonēēr’n!“Lang is dat her, hē liggt al in de Ēēr,dē mi dat sä, noch predig ik mien Kinner:Hȫȫr’n mutt de junge Welt, niX09 räsonēēr’n!








Klöönsnack in’ Schummern(FeJ12063 - FeJ1.2.063ff - kiek ōōk FeJ5.5.391ff!)

Nu hȫȫr mool, lütt’ Heini, nu hȫȫr mool niep tō:Wėnn’t Summer wârrt, söchst du dien smeerleddernX16 Schōh -„Dē stoht achter’n Oḃ’n!“ - Dor hest du recht,süm|seX04 sloopt bi Tüffeln un Stevelknecht.Dėnn settst du dien Hōōt op - „Dėn Hōōt mit dat Band?“Versteiht sik, dėn Strōhhōōt – „Dē’s twei an dėn Rand!“Dien MōderX52, dē flickt ėm - ik hool mien Stock,sett op mien Kapittelmütz, treck an mien Rock,un nu geiht dat lōōs - „Wō wüllt wi dėnn hėn?“No Mekka, mien Söhn, no’t Morgenland rin.„Mekka, wat is dat?“ Ėn Stadt mit ėn Tōōrn,dor wohnt ōōl’ Hans Quast mit sien Nachtwächterhōōrn,dē schâll uns wat blosen - „Dat mag ik niX09 hȫȫr’n!“Dat segg jo niX09 luut, du wârrst ėm vertȫȫr’n!Un sett hē dat Hōōrn an, dėnn schasst di verfēēr’n:Hier danzt ėn Schōōsterjung, dor ėn lütt’ Dēērn!Börgermeister un Schriever, de Kööksch mit dėn Kruuk,de Fru mit dėn Bessen, de Wēērt mit sien Buuk,un Steffen un Stina, Hans Juchen un Wieb’,un Kasper, de Botterkeerl, danzt mit de Kiep!Mien Heini, de hüppt un kreiht as ėn Hohn,un mien ōōl’ Kapittelmütz weiht as ėn Fohn!Hest du mi, kannst du mi - ruut ut de Koot,ruut ut dat Dōōrlock, langs de brēēd’ Stroot,wiet över de Wischen - „Nä, ik will niX09 mit!“ (FeJ1.2.064)

Un dor, wō de Heister op’n Wiespohl sitt,dor is ėn grōōt’ Pōōrt, dorachter ėn Goorn:Nu danzt man âll rin as Open un Boor’nun eet sik|juX08 recht satt! Seggt Hans Quast un höllt op.Dėnn klattert mien Heini dėn Bōōm heropun plückt Appelsinas, plückt Plummen un Slȫh’n.„Hei! Geel’ Appelsinas, dē smeckt over schȫȫn!“Ōōk steiht dor ėn Bōōm, hangt överher vullvun Kringeln un Krummbrōōt bet boḃen an’ Pull!






„Un gor nix tō drinken?“ - In’e Merrn löppt ėn Beek,dor liggt de Börgermeister un suppt as ėn Teek|Zecke!„Man Woter?“ – Nä, Wien! - „Dėnn wârrt hē je duun!“Dat deit nix, hē slöppt dėnn ut achter’n Tuun.„Dē Dööskopp! Ik sloop niX09, ik pleeg mi dėnn gōōtX31!ēērst plück ik in’ Mund un dėnn in mien Hōōt!“Dat’s recht, mien lütt’ Heini, du büst gor niX09 dumm!Dėnn dammelt wi nȫȫssen in dėn Goorn herum;dor sünd Papageien un Steilitschen bunt,ōōk is dor ėn Oop, dē ridd op’n Hund.Un boḃen op’n Bârg, dor mööt wi niX09 fehl’n,dor is ėn grōōt’n Platz för de Kinner tō speel’n,mit Sinksank, Karussel, dor steekt wi no’n Ring,dor speelt wi mool Plumpsack un stellt sik|unsX07 in’ Krink,un schēēt mool koppheister un rangelt in’ Sand!„Dėnn wârrt wi wedderX11 hung’rig!“ - Wi kloppt in de Hand,dėnn kummt ėn lütt’ Dēērn, dē bringt uns ėn Kummmit Puttrosien’|??, Pepernööt, Fiegen un Plumm’. (FeJ1.2.065)

„Ik eet de Fiegen!“ Un ik de Rosien’!Wat noblifft, man in de Kapittelmütz rin!Dortō ėn Dutz Brootwüst, dē wasst op’n Busch,un nu noch för MōderX52 ėn Blōmenstruusch!„Wi drinkt nochmool Wien!“ – Nä, dėnn hōōlt wi op!Sunst wârrt wi benüsselt un düsig in’ Kopp;wi tüffelt tō Huus! - „Ik blēēv dor sō gēērn!“Dat geiht niX09, mien Heini, du muttst je wat lēhr’n!Dor is gor kēēn Schōōl, kēēn Kârk un kēēn Book,un wėnn du mi dorbliffst, dėnn wârrst du niX09 klōōk.Wi goht mool wedderX11 hėn, dat is je niX09 wiet,un kummt ēērst de Summer, dėnn is dat de Tiet,dėnn reist wi no Mekka, dėnn sēhġt wi dėn Tōōrn,dėnn bloost ōōl’ Hans Quast op sien Nachtwächterhōōrn,dėnn springt wi as Open, dėnn danzt wi as Boor’nvörbi an dėn Wiespohl un rin no dėn Goorn!Nu bruust noch de Winter, nu is dat hēēl nettachter’n Oḃ’n, mien lütt’ Heini - un nu goh tō Bett!








Spröök(FeJ12065 - FeJ1.2.065f - kiek ōōk FeJ5.5.446f!)

Wullt du niX09 smȫken, Kloos, sō stopp niX09 an;wō du niX09 rin wullt, Kloos, dor klopp niX09 an;wat du niX09 eten magst, dat biet niX09 an,un büst’ ėn Bangbüx, fang ėn Striet niX09 an:Nimmst du di over vör ėn ēērnsthaftM3 Wârk,dėnn man niX09 fuul, lütt’ Kloos,un schuul dat vun de Siet niX09 an! (FeJ1.2.066)

Dē gōōtX31 kleitun vör dėn Plōōg vun’ Mistbârg streut,dėnn as ėn Mann, dē sien Sook versteiht,ut’n vullen Sack dėn Wēten seit:Dē kann wull lachen,wėnn summers hē de Hâlmen meihtun winters op de Gârḃen sleit.








Leḃenslōōp(FeJ12066 - FeJ1.2.066 - kiek ōōk FeJ5.5.373f!)

De Minsch will veel un kann ōōk veel,hē sinnt un spinnt ėn Bârg tōsoom’,un doch is, recht bi Licht besēhn,âll, wat hē deit, man Kröpelkroom.Grōōt is sien Mōōt un kott sien Ârm,de Bēēn wârrt swoor un mȫȫd dat Hârt|Hatt,dėnn kummt sien Tiet, dėnn mutt hē stârḃ’n -Gottloff, datt ’t boḃen beter wârrt!








Dėn dat drippt!(FeJ12066 - FeJ1.2.066 - kiek ōōk FeJ5.5.377f!)

Du prohlst sō rum un puust di op, as wėnn du ›alle Negen‹ hest,kloppst an de Tasch, höllst hōōch dėn Kopp, as wėnn du’t allerwegen hest!Ėn Dichter is kēēn Judenjung: du trummelst di ėn Swârm tōsoom’un freust di, wėnn de tȫȫvt un glȫȫvt, datt du Verstand un Bregen hest.De Muse, seggst du, is dien Amm, un vun ehr Bost vertellst du veel!Dat kann je weenX41, mien gōdeX31 Jung, datt du dor ēēnmool legen hest;se is je gōōtX31 un drückt sō gēērn ėn jungen Bėngel an de Bost:Sō loot dien Trummeln, wies uns mool, datt du dor ōōk wat kregen hest!



Much di mool sēhn!(FeJ12067 - FeJ1.2.067 - kiek ōōk FeJ5.5.374!)

Achter’n Oḃ’n is gōōtX31 snacken,achter’n Oḃ’n büst du ėn Boos,âll de Nōōt is man ėn Spoos -achter’n Oḃ’n is gōōtX31 snacken!Much di sēhn, mien gōdeX31 Kloos,kēēm ėn Boor di op de Hacken! -Achter’n Oḃ’n is gōōtX31 snacken,achter’n Oḃ’n büst du ėn Boos.








Tōfreden(FeJ12067 - FeJ1.2.067f - kiek ōōk FeJ5.5.441!)

Wėnn Nover Hosenbroden itt,mit blanke Dolers um sik smitt,op’n Sōfa rangelt, ėngelsch ridd:Loot ėm betemen!Loot ėm doch sitten, as hē sitt,hē will sō leḃen!Un is hē opfliert as ėn Popp,un puust hē as ėn Poġġ sik op,stiggt de Hansnârr ėm hōōch tō Kopp:Loot ėm doch kokeln!Mēēnst du, ėm hölpt dien Hü un Hoppun dien Spektokeln?Un schuult hē blied no Krüüz un Stēērn,as anner Lüüd no ’n smucke Dēērn,un hârr hē ’n Titel gor tō gēērn:Dreeg du dien Seeltüügun eet in RōhX32 dien solten Hēērn,loot ėm dat Speeltüüg.Dat Glück smōōrt niX09 in Putt un Pann,lücht niX09 ut Buddel, Glas un Kann, (FeJ1.2.068)

dat wohnt ōōk niX09 bi jēēdēēn Mannmit runne Backen;dat Glück treckt ēēn niX09 um un anss bunte Jacken.Ruut mit de Afgunst, bliev still un gōōtX31!Hest du in Ēhr’n dien däägliM3 Brōōt,wehligM3 Blōōt un gōdenX31 Mōōtun stillen Freden:Wat scheert di dėnn sōōn Hosenfōōtan gollen Keden!








Sorgen(FeJ12068 - FeJ1.2.068f - kiek ōōk FeJ5.5.372f!)

Och, Sorgen sünd ėn swore Dracht,dē drückt hēēl gresig op de Schuller;un wârrst du dull, sō drückt se duller. -Och, Sorgen sünd ėn swore Dracht!Sō mėnnig ēēn, dē kriggt dėn Kuller,datt hē nu Gott un Welt verlacht. -Och, Sorgen sünd ėn swore Dracht,dē drückt hēēl gresig op de Schuller!Wėnn di ēēnmool de Mōōt vergeiht,dėnn smiet dien Dwēērsack niX09 in’ Groḃen!Dreeg du dien Last un hōōl di boḃen,wėnn di ēēnmool die Mōōt vergeiht.De Ōgen kloor, un bruuk dien Goḃen,ėn Mann, dē op sien Posten steiht!Wėnn di ēēnmool de Mōōt vergeiht,dėnn smiet dien Dwēērsack niX09 in’ Groḃen!Dē sik allēēn op Gott verlett,mien gōdeX31 Fründ, dē is verloten;dėn is de Himmel hēēl versloten, (FeJ1.2.069)

dē sik allēēn op Gott verlett.Bruuk du dien Knoken, sei dien Sotenun spreek hēēl liesen dien Gebett! -Dē sik allēēn op Gott verlett,mien gōdeX31 Fründ, dē is verloten.








Oktōber(FeJ12069 - FeJ1.2.069 - kiek ōōk FeJ5.5.462f: Harvst [Oktōber]!)

Dor kummt de Hârvst mit Macht,hē schient un winkt un lacht,sien Mantel geel un kopperrōōt,ėn bunte Deek liggt tō sien Fōōt -wo prächtig mėnnigmool,ėn Kȫnig op un dool!’kēēn schrökelt nu sō troogdör Heid un Holt un Hoog|Hecke, Knick, Baumgruppe?Sien Ōōg is holl, sien Oten kōōlt,un süht hē an dėn stolten Wōōld? -Wat fâllt de Vogeln in?Wō wüllt de Blöder hėn?Tō’t Leḃen hȫȫrt de Dōōd,sō will’t de lēve Gott.Wi sünd as Blöder op ėn Bōōm,dat Leḃen is ėn Summerdrōōm,vull Rodels bet tō Ėnn,vull Rodels bet tō Ėnn.







Gesammelte Dichtungen in vier Bänden, 2. Band, 1913

Kōhhârder(FeJ12071 - FeJ1.2.071ff - kiek ōōk FeJ5.3.409ff!)

(FeJ1.2.073) Mien VoderX53 hârr ėn beten Land bi de Koot un hēēl sik wücke Kȫh, dē winters op’n Stâll stunnen, over in’ Summer dėn Dag över no de lütte Weid dreḃen worrn, eḃen ünner’n Möhlenkamp. Dor muss ēēn vun uns Kinner süm|ehrX05 hȫden.

Ik wēēr sachs sō Johrer söḃen ōōlt, dō hēēßX63 dat: „Nu mook di paroot, Jehann, du muttst dissen Summer mit de Kȫh lōōs!“ Mi wēēr’t hēēl recht, dėnn mien Süstern un Brȫder, dē öller wēērn, hârrn âll süm|ehrX06 Ârbeit mit Spoden|>Rüffel< un Kantüffelhack, Fork un Hârk. Nu krēēg ik ōōk mien Posten un worr mittellt.

Over wat is ėn Kōhhârder ohn Sweep? Schasst VoderX53 dat sėggen, dē kofft di ēēn, dach ik. Sō licht wogen wi sik|unsX07 niX09 an ėm ran. Over ik pass dat af, datt hē grood achter in’ Goorn wēēr bi sien Frünnen, de IeḃenX46, dėnn wēēr hē meisttiet gōōtX31 bi Wōōrt. Ik töger mi an ėm ran un froog.

„Wat ėn fixen Keerl wârrn will, mookt sik sien Sweep sülḃen, Jehann!“ wēēr de Antwōōrt.

Süh sō, nu wuss ik Beschēēd. Ik wēēr ėn Döösbârtel, wat wull ik frogen! Sō wat hârr hē mi al mool seggt, as ik sō gēērn ėn Flitzbogen hėbben wull. „VoderX53 hett recht, Jehann“, sä mien lütt’ MōderX52, as ik ehr dat klogen dä; „ōōk is ēgenmooktM3 Geschirr mēhr op’e Duur un lacht uns an, wėnn ’t an de Ârbeit geiht.“ Se gēēv mi ėn Handvull Hėmphēēd, ik sett mi platt an de Ēēr un versöch mien Künst. Dat duur lang, over ik kēēm tōletzt doch tō Heck. Nu hârr ik ėn lange Sweep, düchtig teert, mit ėn Smick doran. Un de Stock wēēr ėn smiedigen, togen Eschen, dėn ik mi in’t Holt sneden hârr, achter uns’ Koot.

Dat wēēr al Anfang Mai, as ik tō’n ēērsten Mool de Kȫh ruutdrieḃen dä. Süm |seX04 tieren sik rein sunnerbor, övermȫdig un unbannig|unbändig, de Frieheit wēēr ehr tō Kopp stegen; besunners appeldwatsch sprung un danz Buntrock rum, ėn wehlig’ Jitt (weibl. junges Rind) vun ēēn bet annerthâlf Johr. Sō hârr ik gliek tō dōōn, um man Herr tō blieḃen. As ik an de Schōōsterkoot vörbikomen dä, lach in de Wârksteed ut jēēdēēn Ruut ėn Snuut, un mien Speelkamerood Hans sprung mi no un sä: „Du, Jehann, (FeJ1.2.074) wēētst’, wat mien VoderX53 seggt? Hē seggt: Du sühst ut as ėn lütten Bōnapârt, dor fehl blōōts noch de Drēēmaster |Dreizackhut!“

No, sō hēēl unrecht hârr Mârs-Schōōster sachs niX09, ik fȫhl mi würkli as ėn Boos, kummandēēr un scholl un bâller, as hârr ik ėn hēēlM3 Regiment vör mi. Sō danzen un grölen wi um dėn Schōōstergoorn rum, an dėn Wittsenbârg vörbi no’t grōte Buurmēēn|Mēēntland|Allmende, un nu wēērn wi tō Steed. De Kȫh






schockeln|trabten steifbeinig un sprungen in’t Doorlock|>Slupplock< rin un jogen ēērstmool hėndool bet an dėn grōten Dwēērgroḃen, dē süm|ehrX05 sä: „Nu stoht un besinnt sik|juR08!“ Un dat dään süm|seX04 dėnn ōōk, süm|seX04 fungen an tō grosen un vergēten bi't Rinhauen in’t sȫte Gras de dwatschen Grappen, as hȫȫrX61 süm|ehrX05 opmool de hēle Welt. Dat Slupplock wēēr open, ėn Slagbōōm fehl dor. Dē wēēr sachs weghoolt ōder ōōk wegdreḃen vun de hōge Flōōt, dē dėn Winter över âll de Wischen tōdeckt hârr bet boḃen an dėn Libârg.

Ėn Kōhhârr beduren? Süss Johr lang heff ik Kȫh hȫȫdt, ēērst mien VoderX53

sien, dėnn ōōk wull mool bi Frünnen vun ėm, wėnn ik in’t Huus mien MōderX52

gor tō unbannig worr. Over hârr mi ēēn seggt: „Mien Jung, di wârrt wull de Tiet lang! Du hest sachs Langwiel an ėn Regendag un veel tō lieden vun Hitten un Küll“ - ik hârr luut oplacht un dat as ėn Spoos ansēhn. Wat ėn rechten Kōhhârder is, dē kėnnt sō wat niX09, hē is ėn lütten Kȫnig, dėn ėn hēle Welt tōhȫȫrt.

Sō wiet ik sēhn kunn tō Ōōsten, Süden un Westen, âll Wischen un Wischen mit blanke Grȫḃen, Sieltöög|Wettern un Beken, un tō Nōōrn dat hōge Plōōgland mit Wâllen un Knicken, holle Sandweeg un in wiede Fēērn de swatte Dannenkoppel vun Kârlshoff un Rostörp. Un boḃen an’ Heḃen swummen de Wulken mit ėn sülvern Rand, de Lurken sungen in’t Blau, Swülken seilen dör de luwârme Luft. De Kievitt kriesch un schrēēg över’t Mōōr, un vun de Ellern her an’ Möhlenbeek klung dat Rōpen un Lachen vun dėn schelmschen Kukuuk. Dat wēēr mien wiede schȫne Heḃenssaal, wō ik drȫmen un doḃen un danzen kunn, as mi dat gefull.

Dat heff ik dėnn ōōk doon. Ik bu mi gliek ėn Hütt gegen dėn Regen, ėn Slott dortō mit Graff un Wâll, un lä mi ėn Goorn an, wō ik âllens rinplant, wat mi in de Ōgen schien. Ik beluur de lütten Vogeln bi süm|ehrnX06 Huusbu, besöch süm|ehrX05, wėnn de Jungen ranwussen, un hârr bides ėn grimmigen Krieg mit Adder |Kreuzotter un Snook|Ringelnatter, mit (FeJ1.2.075) Klemmer|Sperlingsfalke, Heister|Elster un Negenmörder|Neuntöter, dē dor rümluren in mien Paradies. Ik slēēk an de Grȫḃen lang un schier|spähte mit helle Ōgen in’t Woter, de Stripp an ėn langen Stock in de Hand, um Heek|Hecht tō sneren. Dorbi klung mi dat Lēēd vun Lurk|Lerche un Rēētvogel|Rohrspatz in de Ohren. De Kievitt|Kiebitz schōōt mi hatt an dėn Kopp vörbi un bee’|beed vun’ Heḃen tō Ēērn, ik schull sien Jungen nix dōōn, wat mi gor niX09 infull. Un de witten un bunten Blȫȫm vun Lēēsch |Wasserliesch un Schēren|Wasserschere un Kâlverkropp|Kälberkropf luren mi froogwies an, watt ik süm|ehrX05 wat wull. Un hârr ik mool kēēn Lust tō sō wat, lä ik mi in’t wēke Gras un mook mit de Wulken dor boḃen wiede Reisen — ō, wo grōōt un schȫȫn un prächtig wēēr de Welt! Funnen sik nu noch Kameroden, dē in de Nēēgde ōōk süm|ehrX06 TimpX65|Köppel Kȫh tō hȫden hârrn, sō wēēr dat Vergnȫgen dubbelt grōōt, Speel un Spoos hârrn gor kēēn Ėnn.

Over hier op Ēērn in sachs kēēn Glück tō finnen, wō niX09 mool ėn Schadden rinfâllt. Dat schull ik gliek beleḃen in’t ēērste Johr. Vun dėn Schütter|Feldwächter, Jochen Haack, dē överâll rumkunkeluur|rumsnüffel, um sien Fang tō moken, will ik






gor niX09 snacken. Wėnn ēēn oppassen dä bi âll dat Speelwârk, kunn hē ēēn nix dōōn. Ėn anner’ Sook schull mi over grōte Nōōt moken.

As de hitten Doog rankomen dään, worrn mien Kȫh unrusig|unruhigX32, besunners Buntrock. Sō hėnto Klock ölḃen, wėnn de Sünn anfung tō steken un Flēgen un Brömsen sik mellen, dėnn gung 't lōōs. Süm|seX04 slōgen um sik mit Kopp un Stēērt, jogen mool hėn un her, stunnen ėn Wiel un luren, un dėnn kēmen süm|seX04 ansetten|anlōpen, Buntrock wiet vörut, rop no’t Slupplock, wō ik stunn, un dor holp kēēn Rōpen un Mȫten, kēēn Kummando un Pietschenslag. Süm|seX04 hârrn mi doollōpen, wėnn ik niX09 tō Siet sprungen wēēr. Ik wēēn vör WōōtX36 un Wēhdoog, over dat holp tō nix, ik muss achteran droḃen no Huus un mi sülḃen sėggen, datt ik ėn klöterigen Kōhhââr wēēr un kēēn Herr in mien Rebēēt|>Rebeit<. Wat ėn Schimp! Mien MōderX52 verdrēētli, Süstern un Brȫder stickeln|tirren un lachen ōder, wat noch slimmer wēēr, beduren mi - och, ik wēēr rein unglückli.

In dē Dogen kēēm ik mool no mien ōlen Fründ Mârs-Schōōster, dē dat Malȫȫr vun sien Wârksteed ut ümmerX54 mit ansēhn hârr.

„Wat is dat mit di un dien Kȫh, Jehann? Jüm |jiX01 hebbt dat jė mittō bannig hild, no Huus tō komen!“ sä hē mit ėn gnadderigM3|>druusch<M3 Gesicht. (FeJ1.2.076)

Ik vertell ėm mien Nōōt.„Hm!“ mook hē un knēēp de dicken Lippen fast tōsomen, „hm, Jehann, dat

sēhg ik in, dor hölpt kēēn Beden un kēēn Sweep. Wi mööt mool ėn annern Worm opsteken, wat? Weetst du, wat ėn Sympathie is, Jung?“

Nä, ik wuss dat niX09.„Mookt nix, Jehann, wėnn du man dėn Gloḃen hest! Over glȫḃen muttst du

doran, Jung, sunst is dat hēle Speelwârk för de Katt! - Hest du niX09 ėn ōle Mütz, dē niX09 mēhr tō bruken is? Ėn Hōōt wēēr sachs beter, over …“

„Jo, jo, wi hebbt ėn ōlen Rundhōōt, dē liggt op de Hill!“ rēēp ik ieverig.„Wat? Wo kummt dē dorhėn?“„Dat wēēt ik niX09 - over hē is hēēl sottig un verrȫkert.“„Dat’s dat Slag, Jung, sō mutt hē weenX41! Un nu hȫȫr mool niep tō! Den

Rundhōōt hoolst du rünner un sniddst mit ėn spitzM3 Mess ėn drēēkantigM3 Lock in sien Rand, versteihst du, Jehann, ėn drēēkantigM3 Lock. Dor treckst du ėn Sackband dör ōder ėn Ėnn vun Seiltau, un dėnn wickelst du ėm in dien Kuller un nimmst ėm mit no de Weid. Over hēēmli, Jehann, hēēmli un in Verborgenheit, dat mutt je nüms sēhn un weten; du muttst ōōk kēēn Wōōrt sėggen, niX09 lies un niX09 luut, niX09 tō VoderX53 un MōderX52, tō Brōder un Süster, wėnn du dėn Hōōt vun de Hill hoolst, ėm ansnieden un dregen deist, sunst geiht âll de Sympathie tō’n Düvel. Hest dat nu âll nett verstohn, Jung?“

Jo, jo, ik hârr âllns nett verstohn.„Hm!“ Hē gluup mi mit sien grōten woterblauen Ōgen mool stief an un nück.

„Heff ik mi dacht, Jehann, du büst lang kēēn Dutt un kannst ėn Sook verstohn. Over nu segg mool, wokēēn vun de Kȫh fangt an un speelt Husor?“






„Dat deit dat Jitt, Buntrock.“„Lett sik dat an’t Lief komen?“„Morgens in de Kȫhlen, jo, dėnn is’t rein tamm.“„GōōtX31, Jehann! Dėnn muttst du, wėnn du mârken deist, datt ėn hitten Dag

komen wârrt, al morgens in de Kȫhlen vun achtern an dat Jitt di ranslieken un dėn Hōōt nerrn an dėn Stēērt binnen, (FeJ1.2.077) versteihst du? Nerrn an dėn Stēērt, over mit ėn gōdenX31 Knütt - du kannst doch ėn Knütten moken?“

Jo, dat kunn ik.„Âllns swiegsoom, Jehann, kēēn Wōōrt!“„Un wat mutt ik dėnn dōōn?“ froog ik noch.„Gor nix, du lettst nu de Kȫh ruhigX32 grosen. Un dėnn loot de Hitten man

komen un de Flēgen un Brömsen, dat Bēēst steiht as ėn Bōōm, segg ik di! - Du lachst, Jokob? Wat schâll dat bedüden?“ rēēp hē dėn Gesell tō.

„Och nix - mutt spoossig utsēhn, dach ik.“„Deit ōōk sachs, over sōōn Sympathie hett ümmerX54 wat Nârrsches an sik.

Wat seggst dortō, Jung?“Mârs-Schōōster wēēr ėn schelmschen Racker, dat wuss ik, hē hârr mi un

sien lütten Hans al veelmools anfȫhrt. Over mien ōōl’ Fründ sēhg nu sō ēērnst, jo, sō fierli ut, datt ik ėm âllns afnehmen dä, - wėnn’t op’n Gloḃen ankēēm, sō wēēr mi holpen.

Dat Speelwârk gung alsō lōōs, un dat dėn annern Morgen al.Mien MōderX52 weck mi hēēl frȫh un sä: „Nu man gau ruut, Jehann, dat wârrt

ėn hitten Dag. Un wėnn noher de Kȫh unrusig|unruhigX32 wârrt, dėnn driev süm|ehrX05 lēver rechttiedig an’t Huus, dat’s beter, bi dat Birsen lōōpt süm |seX04 mi âll de Melk weg.“

Du schasst di wunnern! dach ik in’ Stillen un gung vergnȫȫgt af, dėn Hōōt nett inwickelt ünner’n Ârm. Bâld grosen de Kȫh op de Weid un sō ieverig, datt Buntrock sik niX09 mool umkieken dä, as ik mi an ehrn Stēērt tō dōōn mook.

De Morgen wēēr wunnerschȫȫn, de Heḃen sō kloor un blau, de Luft still un vull vun krüderigen Ruuch, un Wisch un Weid glinstern in blanken Dau. Over dat wēēr nu mool wiss, ėn bannig wârmen Dag worr dat geḃen, as mien MōderX52 al seggt hârr. Watt dėnn de Sympathie ōōk würkli anslōōg? Ik hârr âllns doon, wat Mârs-Schōōster sä: Dat Lock in dėn Hōōtrand wēēr drēēkantig, un sōlang ik ėm in de Hand hârr ōder ünner’n Ârm drōōg, slōōt ik dėn Mund, sä kēēn Wōōrt, grööl niX09, flȫȫk niX09, wat mi sunst wull mool passēren kunn, un rēēp niX09 hü un hott - dor worr nix verkēhrt mookt. Un liekers! As de Sünn ümmerX54 hȫger stēēg un sō rasch de blanken Daudruppens opdrinken dä, as de Hitten insett un dat Flēgenvolk lebennig (FeJ1.2.078) worr, kēēm mien Gloḃen vun güstern doch recht in’t Wackeln. Ik stunn in Sorgen still un stief as ėn Schüürpohl un schuul no mien Kȫh, dē in’t Grosen mi ümmerX54 nēger komen wēērn.






Op ėn Mool worr de Hōōt unruhigX32, weih hėn un her, schōōt hâlf tōhȫȫcht un wedderX11 dool un schüdd sik dėnn, as wėnn hē sik högen dä. Dat Jitt dreih dėn Kopp un gluup ėm ėn Stōōt an un snōōv luut. Dėnn mook dat ėn Satz tō Siet mit âll vēēr Bēēn tōgliek, bölk luut op, sprung hėn un her un slōōg op ėn Oort achterruut, as wull dat koppheisterschēten ōder sik op’n Kopp stellen. As âllns nix holp, roos dat Tier an mi vörbi un ruut ut’ Dōōrlock, un de Kȫh danzen achterher, dėn Stēērt piel|>steil< tōhȫȫcht.

Ik wēēr rein verboost, verschrocken, un versöch gor niX09, süm|ehrX05 tō mȫten|aufzuhalten, lēēp ōōk niX09 achterher. Mit ėn mȫden Schritt gung ik dwēērfeld no dėn Möhlenkamp tō. Op dē Oort kēēm ik niX09 an dėn Schōōster vörbi, un dat wēēr man gōōtX31; ik hârr ėm seker ėn Stēēn in’t Finster smeten. Dėnn datt hē mool wedderX11 sien Spoos mit mi dreḃen hârr, wuss ik nu.

As ik tō Huus ankomen dä, wēērn mien Kȫh al tō Steed, MōderX52 hârr Buntrock eḃen anbunnen. „No, büst’ nu ōōk dor, dumme Jung?“ scholl se. „Nu segg mi doch mool in Gotts Noom, wosück kummt de Hōōt an dėn Stēērt, un wat hett dat tō bedüden?“

Ik vertell mit Stomern un Snuckern vun mien Sympathie, dē Mârs-Schōōster mi opsnackt hârr.

MōderX52 lach hēēl verdrēētli op. „Du büst dėnn doch ėn gresig dummen Hans! Lettst di ümmerX54 wedderX11 anfȫhren vun dėn ... no, loot mi dėn Ulenspēgel man tōfoten kriegen! Nä, sō wat! Dat ârm’ Tier! Wenn ’t nu krank wârrt, kannst’ di op wat verloten, loot VoderX53 man tō Huus komen!“ Se gung in dėn Stâll, um sachs dėn Hōōt lōōstōsnieden. Dėn Ogenplink nēhm ik wohr un sprung as ėn Katt tō Böhn an. Dor verkrōōp ik mi in’t Hau - Schoom un Bloom moken mi rein krank.

Ėn Mannsstimm verjoog mi op’n Mool hatt - wēēr’t mien VoderX53? Hē worr mi sloon, dat wuss ik, besunners wėnn Buntrock ōōk noch krank worr. Over slimmer worr mi dat sachs achterher gohn. Hē nȫȫm mi sunst al ėn ōlen Drȫȫmbüdel, ėn Dummerjohn un Stēērnkieker, dē tō nix tō bruken is un ut dėn nix wârrn kann. (FeJ1.2.079) Wat worr hē nu sėggen? Worr hē mi nu niX09 gresig utlachen? - Ik slēēk mi liesen an de Luuk ran un luur hėndool. Un wokēēn stunn dor vör’n Stâll? MârsSchōōster! No, dē kēēm tō rechte Tiet!

Mien MōderX52 kunn ėm sunst wull utstohn, jo, se kunn över sien drolligen Infäll, dē ik ehr vertell, mittō hattli lachen. Over dissen Spoos verstunn se anners, un dorum lees se ėm nu de Leviten. NiX09 luut un plump, dat wēēr ehr niX09 mitgeḃen, over gründli, as’t schien, dėnn hē worr rein still un nüül dėn Kopp. Verstohn kunn ik man af un tō ėn Wōōrt, as: „truschüllig’ Jung“ - „ârmM3

Tier“ - „Drēēs“, wō se sachs VoderX53 mit mēēn - „Openspeel“ - „Hansbunkentöög“.

Dėnn dröhn opmool sien brēde Stimm dortwischen: „Dat is’t je, Anna, woraftig, dat is’t! Süh mool, ik mag dėn Jung verdüvelt gēērn lieden, dat wēētst du, un wat ik lieden mag, mutt ik brüden - froog man Marieken un mien Hans! Du glȫȫvst gor niX09, wat ik mittō utlümmelt wârr vun mien Marieken. Over dat






hölpt âll nix, ėn lütten Spoos mutt ik hėbben op mien Schōōsterbuck, sō ōder sō. Sunst kann ik dat in mien Fell niX09 uthōlen. Nä, nä, Anna, loot ween, swieg still! Wat du sääst un noch sėggen wullt, is âll wiss un wohr, over wōtō de Ümstänn! Süh mool, sō as mien Marieken kannst du dat doch niX09, dē kettelt mi an de kotten Ribben, un dorbi wēēnt un huult se, datt dat ėn ōlen sōren Stubben wēēkmoken mutt! Tȫȫv, dor steiht ėn Ammer - will dat lütt’ Bēēst mool wat tō drinken geḃen!“

Dėnn lēēp hē ut’e Döör. Mien MōderX52 schüddkopp un lach un gung no de Köök.

Buntrock drunk meist dėn Ammer lerdig. „Ha, ha, Anna, dat Tier suppt as ėn Tēēk|Zecke un is springlebennig!“ rēēp hē mien MōderX52 tō. „Nu hiss Drēēs niX09

op mi dool, Anna, hē is ėn Wōōtkopp! Un dėn lütten Jung schüllt jüm|jiX01 nix dōōn, Anna, hȫȫrst du? Hē is rein unschüllig, de Sünner bün ik, un hēēl allēēn!“ Weg wēēr hē.

Is man ėn Glück, datt bi ėn sunden Jung âllns bâld uthēēlt, wėnn hē sik mool schrammt ōder klemmt hett!

No dat swore Gewidder, wat an dėn Unglücksdag eḃen no Mėddag över Feld un Dörp un Heid gung, kȫhl sik de Luft af, de brüttige Hitten kēēm in Weken niX09 wedderX11, un mien Kȫh lään sik, (FeJ1.2.080) wėnn süm|seX04 sik sattfreten hârrn, in’t Gras un edderkauen|wiederkäuen. Buntrock hârr sien unklōken Schuur gōōtX31 överstohn un wēēr nu hēēl sinnig un ruhigX32. Dat dä sachs dat kȫhlige WedderX15, ōder schull de ōōl’ Hōōt doch ...? Nä, nä, ik glȫȫv dat niX09! Hē worr gliek an’e Siet brocht; ik mook ėm bet an dėn Rand vull vun Sand un Stēēn un kegel ėm hōōch in’ Bogen in de dēpe Lēhmkuhl achter’n Goorn. Dormit wēēr mien Gloḃen an Sympathie ōōk versopen un worr vun mi niX09 wedderX11

opsöcht.VoderX53 wuss sachs vun nix, as’t schien, over ik gung ėm doch ėn Tietlang

ut’n Weg. Sō kēēm ik bâld wedderX11 tō mi sülḃen, Lust un Mōōt steilen sik, de schȫne Welt sēhg mi sō fründli un vertruut an as frȫher, un ik sung wedderX11 in de Wett mit mien besten Speelkameroden, de lütten Vogeln.

Un Mârs-Schōōster, de Halunk? No, ik nēhm mi je in Acht vör ėm, over wi wēērn doch bâld wedderX11 de ōlen Frünnen. Dortō holpen sien spoossigen Infäll un ōōk sachs sien Appeln un Beern, wōmit hē niX09 sporen dä. Vergeten heff ik ėm sien Kneep over niX09. Noch no Johren heff ik ėm ėn Schovernack speelt! Ik heff ėm ėn Ȫkelnoom anhungen un ėm veel anschünnt|angedichtet, woran hē gor niX09 dacht un wat hē niX09 utȫȫvt hett. Dat hett hē nu dorvun!

Ik much wull weten, watt dissen Ȫkelnoom wieder bekannt worrn is!








Ni tō Mârkt(FeJ12081 - FeJ1.2.081ff - kiek ōōk FeJ5.1.174ff!)

(FeJ1.2.083)

Ik stunn achter’n Törfstâll in’ Goorn un kau op ėn Strōhhâlm.

„Nich tō Mârkt, Jehann?“ froog Timm Hōōrns, mien Schōōlkamerood.

„Nä, ik schâll niX09 hėn.“

„Wat, niX09 tō Mârkt? Wat hest dėnn utȫȫvt?“

„Nix - wüllt Roggen meihen.“

„Op’n Mârktdag?“

„Dat hȫȫrst du je, Timm!“ sä ik verdrēētli.

„Jung, dor sünd Boren op’n Mârkt, ōōk Füürfreters un Liendanzers!“

Niklos Kievitt kēēm ōōk ran. „Jo!“ rēēp hē“, dor is ōōk ėn Dēērn tō sēhn, de wiggt vēērhunnert Pund - för ėn Süsselng!“

„Och wat!“ lach Timm, „Behrnd Hârder hârr vergohnM4a Johr ėn Swien, dat wōōg söḃenhunnert Pund, dat heff ik umsunst sēhn.“

„Woveel Mârktgeld hest du?“ froog Niklos.

„Ik heff güstern mien Knoken an Plünnen-Jokob verkofft un drüddehâlf|2½

Schüllng|Schilling dorför kregen, un Juchen-Ōhm hett mi ėn Süsselng|Sechser/4Pfg

schėnkt.“

„Dat ’s ėn Düttjen|3-Schilling-Stück - ik heff fief Schüllng.“

„Jo du! Di steekt süm|seX04 je âll de Taschen vull! - Jehann, koom mit, ik geev di ōōk ėn Schüllng af!“ sä Timm. „Schâll ik dien MōderX52 frogen?“

„Hölpt nix - froog mien VoderX53, hē is bi’t Ieḃenschuur|bi dėn Immenhogen.“

„Nä, dat woog ik niX09, ik bün bang vör ėm.“

„Jehann!“ - mien MōderX52 rēēp mi.

„Ik bring di ōōk wat mit!“ trȫȫst de ōōl’ gōdeX31 Timm.

„Hest man ėn Düttjen un wullt noch spendēren?“ sä Niklos.

„Jo, för di heff ik ōōk noch wat över - dor!“ Hē gēēv ėm, swapps!, ėn Backs an de Riestuten.






Sō wat lēēt Niklos sik nu niX09 gefâllen, un sō krēgen süm|seX04 sik dat Prügeln, ik hârr nōōg tō dōōn, süm|ehrX05 man vunēēntōhōlen.

„Nu jo!“ rēēp Niklos tōletzt, „ik will mi nu niX09 ophōlen, over schėnkt is di dat niX09!“ (FeJ1.2.084)

„Mien Muulschell is di schėnkt!“ grien Timm.

„Jo, tȫȫv man!“ Dormit gung Niklos af.

„Jehann!“ Mien MōderX52 rēēp wedderX11. Dat holp niX09, ik muss gohn, tō MârktX66 kēēm ik je doch niX09. „Dor kummt dien VoderX53 ōōk!“ sä Timm un slēēk achter’n Knick weg.

Mien MōderX52 stēēk mi noch ėn poor Appeln in de Tasch un gēēv mi ėn Botterbrōōt, sō lecker, datt ik an ėn gewȫhnligen Dag ünner Umstänn dor mien Ēērstgebōōrt för verkofft hârr, as Esau mool dä för ėn Gele-Ârfen-Supp mit ėn Lammsküül. Over wat bedüüd ėn Botterbrōōt an ėn MârktdagX66! Wat nütz mi de schȫȫnste Appel, wėnn ik dėn Füürfreter, de Liendanzers un de Boren niX09

tō sēhn krēēg!

„Wēēn nu niX09, Jehann! Sōōn Nomėddag is licht hėn, un wėnn du VoderX53

recht hölpen deist, dėnn mookst du ėm ėn Freud. Morgen hett hē kēēn Tiet, un de Rogg, dē mutt meiht wârrn.“

Dat mook nu âll kēēn Indruck, over as ik ehr mool in de Ōgen kēēk, dō wisch ik doch gau de Tronen af un drück ehr de Hand. Ik heff no dē Tiet veel in de wiede Welt rumbiestert un söcht, mėnnigM3 Gesicht hett mi gefullen, dat ik mi dor sōgor in verlēēvt heff. Over sōōn Ōgen in ėn schȫȫnM3 blēēkM3 Gesicht, Ōgen vull Unschuld un Lēēv un Freden, sōōn Ōgen heff ik niX09

wedderfunnenX11.

No ėn lütt’ hâlv’ Stunn wēērn wi al bi de Ârbeit, mien VoderX53 meih un ik muss binnen. Hē sä sunst niX09 veel, un wi Kinner krēgen man recht wietlöftig ėn fründliM3 Wōōrt vun ėm; over vundoog wēēr hē hēēl gōōtX31, holp mi un snack mit mi. As de Vespertiet kēēm, setten wi sik|unsX07 an de Wâllgrȫȫv un krēgen dat Botterbrōōt her.

„Wat, büst niX09 hungerig?“ froog hē, as hē sēhg, datt ik mit mien Brōōt sōōn beten rumnüsseln dä.

„Sō recht niX09“, sä ik benaut.

„Di stickt wull noch dat MârktX66 in’ Kopp. Ik will di mool ėn lütt’ Geschicht vertellen, vėllicht smeckt dē beter. Sühst du dor dat rōde Pannendack in ėn Kluuster vun hōge Bȫȫm? Dat is de Ellernhoff|Erlenhof. Vör ėn dörtig Johr wohn dor noch de ōōl Pēter Pein, ėn düchtigen Buur, over gor tō vull vun Projekten,






dē niX09 âll wat wēērt wēērn. Hē wull tō’n Bispeel seien un meihen mit ēēn Maschien un klüter rum Johr in Johr ut, un dor kēēm nix tōstann as Nârrenkroom. (FeJ1.2.085) De Möhl, dē an dėn Stöördiek steiht, hett hē ōōk buut. Un dat wēēr richtig wat GōdesX31, dėnn hē mohl sik dor dat Woter mit ut’ Land un broch dordör dėn hēlen Hoff op de Bēēn. Hē sülḃen kēēm bi dėn Bu over meisttō vun de Fȫȫt, dėnn hē krēēg vun de ōōl’ Buckmöhl gliek dat ēērste Mool, as se in Gang sett worr, ėn Slag an’t Bēēn, datt hē lang vör’n Dokter lēēg un bet an sien Ėnn an’ Stock kröpeln muss. Over dor is kēēn Schoden sō grōōt, de Klōke puult sik dor ümmerX54 noch ėn Vördēēl ruut. Dat Humpelbēēn hârr de Nück, ėm mit Rieten un Wēhdoog tō piesacken, wėnn’t UnwedderX15 gēēv. Nu hârr hē al ėn Hasselpoġġ in ėn Buddel un ėn WedderglasX15 in’t Finster, over dē hârrn ėm veelmools anfȫhrt: Sien ârgM3 Bēēn over hēēl Wōōrt, un wėnn dat opspeel, datt de Ōōl’ vör Pien dat Muul schēēftrock un sō beetsch wēēr as ėn Pracherhund an de Koor, dėnn wuss hē förwiss, dat Wind un WedderX15 gresig anfungen tō danzen.

Nu passēēr dat mool, datt hē um disse Tiet ōōk sōōn Schuur kriegen dä. Un grood, as dat ansetten deit, kummt de Buknecht Juchen* Wrömp in de Stuuv un seggt: „Morgen is MârktX66, uns Herr, schâll ik man ėn beten Geld hėbben?“

„Wat wullt dormit?“ froogt de Ōōl’ un kickt ėm sō gnadderig an, as wėnn hē ėm freten will.

„Jē, uns’ Herr, Hē gifft uns je ümmerX54 MârktgeldX66.“

„Dat’s niX09 wohr!“ schriggt ōōl’ Pēter un langt no sien Bēēn.

„LetztM3 Johr hett Hē dat doch doon!“

„VerledenM4a Johr is niX09 ümmerX54! Morgen kummt vun mien Hoff kēēn Minsch tō Mârkt! Wüllt Roggen fohren dėn hēlen |‚utgelenkten‘ Dag - versteihst du mi?“

Juchen verstunn ėm recht gōōtX31, over hē woog doch noch tō sėggen: „Dat wârrt ėn grōten Spektokel afgeḃen!“

„Dē ēēn Wōōrt seggt, wârrt aflōhnt, Punktum!“

Nu wēēr’t Tiet! Juchen gung gau ruut. Dėnn wėnn hē noch ēēn Wōōrt fâllen loten hârr, wēēr ėm ėn Schemel ōder de Krück an dėn Kopp flogen.

Dėn annern Dag, as de Dau man eḃen weg wēēr, gung dat Infohren lōōs. De Lüüd wēērn splitterndull, over kēēnēēn woog sik musig tō moken, dėnn de Ōōl’ krōōp ümmer bi süm|ehrX05 rum. De annern Buurn un Knechten un Dēērns dreḃen in ėn langen bunten Tog (FeJ1.2.086) tō Fōōt un tō Wogen rop no Kellenhusen. Sien Frünnen, de wat driester wēērn, lachen ėm wat ut un frogen wull noch, watt se|sümX04 ėm niX09 ėn lütt’ Muultrummel ōder ėn Klöterbüss






mitbringen schullen. „Lacht jüm|jiX01 man tō!, sä hē, morgen lach ik, un jüm|jiX01

bloost op de Muultrummel!“

Dat wēēr gresig wârm. Dor rȫhr sik kēēn Blatt op’n Bōōm, un de Hitten danz över de Hocken. Over de Lüüd arbeiden rein ut Dullheit, as wėnn süm |seX04 sik umbringen wullen, un de Jungs jogen in’ Draff mit dat vulle Fȫhr. As de Sünn ünnergung, wēēr dat letzte Fȫhr op de Deel. „Loot man stohn!“ rēēp de Ōōl’, „nu is’t in’ Drȫgen. Koomt rin, Lüüd, dat Eten steiht paroot!“

De Fru hârr Wiensupp kookt, un ėn grōten Broden kēēm achterno. Ohn ėn Wōōrt worr eten, blōōts de Ōōl’ snack un spooss un wēēr hellschen kandidel, wėnn hē sien Bēēn ōōk mitünner rēēv un befȫhl.

As süm|seX04 kloor wēērn, sä hē: „Süh sō, Kinners, hebbt jüm |jiX01 nu noch Lust tō MârktX66, dėnn köönt jüm|jiX01 mientwegen gohn. - Jo, jo, dat is mien vullen Ēērnst!“ sett hē hėntō, as süm|seX04 ėm verwunnert ankēken, „ik geev jüm|juX02 noch ėn Doler tō!“

„Wat mēēnst’, Trina?“ froog Juchen de Grōōtdēērn.

„Jung, jo! Mien Bēēn sünd noch gor niX09 mȫȫd! Ėn lütten Schottschen … Jo, uns’ Herr, wėnn Hē dat würkli sō mēēnt …“

„De Hand her, Dēērn, hier is dien Doler! Jüm|jiX01 sünd je dat wohre Düvelskruut, ârger as Quitz|Queek un Küük|Kȫȫk, niX09 umtōbringen!“ Hē lach luuthâls un gēēv jēēdēēn ėn Doler.

„Wonēhr schüllt wi wedderX11 tō Huus komen?“

„Wėnn jüm|jiX01 mȫȫd sünd vun’t Danzen - mi is’t ēnerlei, over vernünftig, Lüüd!“

Dormit lēēt hē süm|ehrX05 gohn. Ėn Daglȫhnerfru muss de Kȫh melken, un Pēter fōderX23 sülḃen de Peer.

In de Nacht kēēm ėn stârkM3 Gewidder, un as de Lüüd morgens mit dėn Dag wedderX11 tō Huus kēmen, wēēr de Heḃen op un dool|överher gries un grau un dat regen in ēēnsen weg|drieḃens fōōrt.

„Wat schüllt wi dōōn, uns’ Herr?“ froog Juchen.

„De Peer sünd al fōdertX23 un de Kȫh wârrt molken - jüm|jiX01 köönt tō Bett gohn un utslopen.“

No, dat lēten süm|seX04 sik niX09 twēēmool sėggen, süm|seX04 krōpen mȫȫd in süm|ehrX06 Komer. Mėddoogs weck hē süm|ehrX05 - dat Eten stunn op’n Disch. As süm|seX04 (FeJ1.2.087) de Govel doolleggt hârrn, froog Juchen: „Schüllt wi nu dat letzte Fȫhr afstoken?“






„Nä, dat löppt niX09 weg, wârrt ōōk niX09 natt - jüm|jiX01 köönt no’n Böhn gohn un in’t Hau tō Mėddag slopen.“

De Lüüd kēken ėm an, as wullen süm|seX04 sėggen: Schull dat wull hēēl richtig ünner sien Mütz weenX41? Over as hē dat nochmool sä, klattern süm|

seX04 vergnȫȫgt no’n Böhn rop un slēpen in’t Hau.

No dėn Kaffe froog de Buknecht wedderX11, over Pēter Pein sä: Jüm|jiX01

köönt sik|juX08 ėn Piep Tobak stoppen un rinkomen no de Stuuv, wi wüllt ėn lütten Sōla spelen - arbeidt wârrt niX09 vundoog.“

Dat wēēr je nüüdli! Süm|seX04 danzen no süm|ehrX06 Komer un stēken sik ėn Piep an, noher spelen süm|seX04 ėn lütten Sōla un slōgen vör süm|ehrnX06 Herr op’n Disch.

Oḃends gēēv dat Förten un ėn Punsch dortō. „Nä doch, uns’ Herr!“ rēēp Trina, de Grōōtdēērn, „dorbi koomt wi je hēēl ut’e Tüüt!“

„Mookt nix!“ sä de Ōōl’, „wi fiert noch ümmerX54 Sōjooks-MârktX66|Cyriaksmarkt

(8. Aug.).“

„Sōōn MârktX66 hebbt wi noch mien Doog niX09 hatt!“ sä Juchen un stunn op. „Uns’ Herr un uns’ Fru schüllt hōōchleḃen!“ Un nu gēēv dat ėn grōten Lârm mit Lachen, Singen un Juuchheien.

„Mârkt jüm|jiX01 wat?“ grien de Ōōl’. Ēērst dat Geschäft, dėnn dat Vergnȫgen! Wi lacht un singt hier, un uns’ Novers bloost nu sachs op de Muultrummel, dē süm|seX04 mi tōdacht hârrn. Veel Lüüd mēēnt: Wėnn Gelēgenheit is tō danzen, dėnn mutt danzt wârrn, un wėnn ōōk dat Brōōt in’ Oḃen verbrėnnt un de Swien in’ Stâll verhungert. Un wėnn’t dėnn mool schēēfgeiht, sō jammert süm |seX04

över Unglück, un uns’ Herrgott hett Schuld! Âllns hett sien Tiet, seggt al de Kȫnig Sâlomō: Wēnen un Lachen, Klogen un Danzen, Stēēn sammeln un mit Stēēn smieten. - Un nu goht tō Bett un sȫȫkt jüm|juunX03 Knoken wedderX11

tōsomen, dē sünd förwiss ut’n Liem gohn vun luter Rumfulen|faulenzen.“

De Regen duur vēērteihn Doog, un wat de Buurn tōletzt vun dėn Rogg no Huus fohren, dat wēēr mēhr Mist as drȫȫgM3 Kōōrn …

„Disse Geschicht“, sett mien VoderX53 hėntō, „versteihst du noch niX09, over du magst ehr behōlen, dor is ėn lütten Kârn in.

Dorbi drück hē mi ėn Schüllng in de Hand. -

As wi oḃends loot tō Huus gungen, slēken Timm un Niklos wedderX11 tōrüch vun’t MârktX66, süm|seX04 wēērn hellschen mȫȫd. (FeJ1.2.088)

„Hebbt jüm|jiX01 sik|juX08 wedderX11 verdrogen?“ froog ik.






„Ēērst hebbt wi sik|unsX07 nochmool düchtig prügelt un dėnn verdrogen”, sä Niklos un wies op ėn blaue Steed ünner sien linker Ōōg. „Kiek, ik heff mi ėn Fleut kofft, un dat is för di!“ Dorbi gēēv hē mi ėn holten Oop op’n Stock.

„Ik heff di ėn Smōōrool mitbrocht”, sä Timm.

Süm|seX04 wussen veel vun’t MârktX66 tō vertellen, over de Dēērn vun vēērhunnert Pund hârrn süm|seX04 niX09 sēhn, dat Geld wēēr tō frȫh âll weenX42. Ik hȫȫr niep tō un lēēt mi dat âll nett beschrieḃen. Ik hârr dat je bannig gēērn sēhn, un doch mutt ik sėggen: In dėn Momanġ, wō nu de Dag överstohn wēēr, kēēm mi dat sō vör, as wēēr ik de vergnȫȫgste vun uns drēē un hârr noch boḃentō ėn Schüllng vun mien gōdenX31 VoderX53, ėn Smōōrool, ėn holten Oop op’n Stock un ėn schȫne Geschicht, dē ik niX09 verstunn.








Ėn Winter in Stöörkamp(FeJ12089 - FeJ1.2.089ff - kiek ōōk FeJ5.2.391ff!)

(FeJ1.2.091)

Dėnn holp dat niX09, de Sook muss tō ėn Lock ruut! De Kumfermatschōōn stunn vör de Döör, un ik wuss noch ümmerX54 niX09, wat ik wârrn wull un schull, dat kunn niX09 angohn.

An lēēfsten wēēr ik Jäger, Förster ōder Buur worrn, dėnn hârr ik mien Ârbeit ünner’n wieden Heḃen, in de grōte Natuur. Man jo kēēn Gewârv, wō ik in de dumpige Stuuv, in Kuntōōr un Wârksteed sitten muss!

Sō dach ik, over mien VoderX53 dach anners.

Ik hârr ėn öllern Brōder, Drēēs, dē wēēr Lēhrer, over in de Slacht bi Friechstadt fullen. Dē hârr sik al ėn lange Rēēg Bȫker rankofft, dē nu unnütt dorstunnen. Un um disse Bȫker worr ik Schōōlmeister! Ik wēēr je ümmerX54

hellschen achter Bȫker her, mēēn mien VoderX53, un mien beiden Persetters hârrn jo seggt, datt ik ėn gōdenX31 Kopp hârr tō lēhren - wat wēēr dor in Wegen?

Sō worr ik niX09 wieder froogt. As ik mool hēēl vun fēērn andüden dä, datt ik gēērn Förster ōder Jäger worr, sä mien VoderX53 kott un basch: „Sō? Ėn Tellerlicker? Dat fehl ōōk noch! Du wârrst Schōōlmeister, un dormit basta!“ Hē kėnn blōōts Jäger un Förster, dē ōōk bi Disch opwohren mööt un Bedēēnter spelen, un dortō wull hē sien Jung niX09 hergeḃen.

Nu worr ik noch vun mien twēten Lēhrer tōrechtstutzt, dėnn worr ik zünftig sproken un kunn in de Welt gohn. Ik krēēg ėn wunnerschȫȫnM3 Tüügnis, mien Lēhrer hârr dörgohns ėn grōte Mēnen vun mi. Un ik ōōk! Wi moken sik |unsX07

dėnn op’n Padd, ėn Steed för mi tō sȫken.

Dat wēēr in’ Hârvst 1854, dō wēēr de ōle Schōōlmeister in Lägerdörp bi Itzhō krank worrn, un dor worr ėn Mann söcht, dē ėm vertreden kunn. Kēēn Froog, dor mussen wi op dool!

Un sō schrökeln wi an ėn Sünndagmorgen no Münsterdörp, um sik|unsX07 dėn Paster, dē de Steed tō vergeḃen hârr, vörtōstellen.

De Paster wēēr ėn öllerhaften Mann mit ėn ēērnstM3 Gesicht un ėn grauM3, un klōōkM3 Ōōg. Mien Lēhrer kėnn ėm gōōtX31 un broch vör, wat wi op’n Stoken hârrn. Ėn lütten Stōōt kēēk hē mi op un dool an, dėnn (FeJ1.2.092) schüdd hē






liesen dėn Kopp un froog, wo ōōlt ik wēēr. „Süssteihn un ėn hâlfM3 Johr“, sä ik. Hē grien sōōn beten afsünnerli un sä dėnn, hē muss sik doch wunnern över dėn Infâll, sōōn jungM3 Blōōt in ėn Schōōl tō schicken vun 60 - 70 Kinner, lütt un grōōt. Dat gung doch niX09 an! Mien Lēhrer lööv mi as de Rosskämmer sien Gēēstpeerd - holp nix! Wi wüllt doch dėn jungen Minschen niX09 dat Gnick breken!“ mēēn de Paster.

Sō mussen wi sluukōhrig wedderX11 no Huus gohn. Mien Lēhrer hârr sik bi disse Gelēgenheit ėn grōte Nöös hoolt, un mi brumm dat in de Ōhren: Goh no Jērichō, lütt’ Jung, un loot di dėn Boort wassen!

Ēēn süht, ik fung op mien Oort grōōt an un krēēg dorbi wat över’n Rüssel.

Ik mell mi nu hier un dor, blitz over ümmerX54 af. Ik wēēr de Lüüd sachs tō grȫȫn un wuss noch vun nix wat af.

Dō worr tō’n twēten Mool bi mi anfroogt, watt ik niX09 Schōōlmeister wârrn wull in Stöörkamp: Frie’ Hüsen|Wohnung, Füürn|Feuerung, Eten un Drinken un süssundörtig Mârk Lōhn för dėn Winter, dėnn in’ Summer wēēr de Schōōl sloten.

Dat ēērste Mool hârr ik’t wiet wegsmeten. Schōōlmeister in Stöörkamp! Wat dachen de Lüüd! Johrenlang hârrn süm|seX04 kēēn Schōōlmeister kriegen kunnt un sik behölpen musst mit Hans Ruug. Jawull, ėn Schōōlmeister wēēr hē ōōk sachs, over Hans strȫȫp dėn Summer lang dat hēle Land af un grött allerwegens dat Handwârk, ēēt un drunk bi sien Kollēgen un snack süm|ehrX05

an um Rock, Büx un Steveln, wėnn sien Kledojen ut’n Liem gohn wullen. Nachtquartēēr funn hē umsünst bi MōderX52 Grȫȫn, in Hau- un Strōhhümpel un in ėn Schüün - ėn Bett gēven süm|seX04 ėm niX09 gēērn, dėnn Hans wēēr niX09

ümmerX54 allēēn un lēēt wat tōrüch, wėnn hē gung. För dėn Winter söch hē, ünner Dack tō komen. Hē worr ēnerwegens Huuslēhrer ōder Dörpschōōlmeister för de Kost un ėn lüttM3 Taschengeld. Wēēr dat Frȫhjohr dor, wanner Hans ōōk wedderX11 mit ėn vergnȫȫgtM3 Gesicht in de wiede Welt. De Stöörkamper wullen ėm niX09 wedderX11 hėbben, hē wēēr doch gor tō ruug un pulterig, un de Kinner lēhren je rein gor nix bi ėm.

Un för dissen Mann schull ik in de Steed treden? Dat full mi dėnn doch niX09

in! Muss je mit’n Düvel tōgohn, wėnn ik niX09 mit mien schȫnen Tüügnissen ēnerwegens ünnerkomen kunn! (FeJ1.2.093)

In Âltno worr an ėn grōte Stadtschōōl ėn Präparand söcht. Ik schrēēv alsō mien Tüügnissen af un gung no Kellenhusen, um süm |ehrX05 fidemēren tō loten. Dat schȫne Frėmdwōōrt fidemēren hârr mien Lēhrer mi bibrocht, as ik froog, wat ik tō dōōn hârr, wėnn ik mi mellen wull. Over as ik no mien Ankloppen opmool vör ėn hēle Stuuv vull Pastōren stunn, dē mi âll froogwies anluren, hârr






ik dat verdreihte Frėmdwōōrt vergeten un stomer un vertüder mi op ėn Oort, datt de ōl’ Paster, dėn ik ansprōōk, ârgerli un groff worr un mi ansnōōv: Ik schull kott un kloor sėggen, wat ik wull! Ik lä ėm nu mien Tüügnissen op’n Disch un sä, watt hē dē niX09 ünnerschrieḃen wull. „Fidemieren meinen Sie wohl! Wo haben Sie denn die Originale?“ Wat för’n Ding? Dunnerslag, wat mēēn de Mann! Vun ėn Originool hârr ik man hȫȫrt. Dat wēēr ėn Minsch, dach ik, dē allerlei Grappen in’ Kopp hett - sō reek ik mien ōlen Persetter dortō, dē ōōk in de Schōōl plattdüütsch snack un hēēl snooksche Infäll hârr, over wat schull de ōl’ Mann hier? Ik kēēk mi verloren um, un allerwegens bemött mi ėn grienigM3 Gesicht, sōgor mien gōdeX31 Paster Corpus, dē mi insegent un mi ėn prächtigM3 Tüügnis geḃen hârr, smuuster in beide Mundwinkeln. „Na? Dies sind doch nur die Abschriften - womit soll ich vergleichen?“ Och sō, dat mēēn hē! Ik grēēp gau in de Tasch un hool de beiden Tüügnissen vör’n Dag. Sō wēēr de Sook bâld afmookt, over dē poor Minuten worrn mi unbannig lang, niX09 veel anners|umpass

sō muss Daniel in de Lȫḃenkuul tōmōōt weenX42 hėbben, düch mi.

Ėndli wēēr’t överstohn. Ik slēēk ut de Pōōrt no Stroot un sprung gau in dėn Schadden vun de ōlen Linnenbȫȫm, dē in ėn grōten Kranz dėn hōgen Kârkhoff vun Kellenhusen umsöömt. Ik schoom mi, dėn Bloom|Blamage muss mi jēēdēēn ansēhn, dach ik, un dorum lēēt ik dėn Kopp hangen un schuul vör mi dool.

Un dō funn ik wat. Merrn in dėn swatten Fōōtstieg blinker ėn Vēērschüllngsstück! Ik nēhm dat op un stēēk dat in de Westentasch, ohn mi umtōsēhn un tō frogen, wokēēn dat wull verloren hėbben kunn. Dat wēēr mien, sō dach ik, dat wull ik behōlen! Dat Schicksol hârr mi in Dēēnst nohmen, un dit wēēr dat Gottsgeld, wat mi in de Hand drückt worr. Ik wēēt man noch, datt mi de Tronen in de Ōgen schōten, as ik mi doolbück un mi dorbi tōmōōt wēēr, as (FeJ1.2.094) wėnn ik luuthâls lachen muss. Wosück mook de ōl’ Bernd Hârder dat noch, as sien Slüngel vun Kōhhârr ümmerX54 vun de Kȫh aflōpen dä? Hē togel|verdrosch dėn Jung düchtig dör, as hē ėm mool wedderX11 bi de Büx krēēg, un achterno gēēv hē ėm ėn prächtigM3 Botterbrōōt mit Kēēs.

Wēnig wēēr’t man, wat dat Schicksol mi tōstēēk. Over vėllicht wull dat dormit sėggen, ik schull mi ėn beten lütt moken, grōōt un riekli wēēr’t niX09, wat in Tōkunft för mi uthungen wēēr.

As ik tō Huus kēēm, lä ik mien fidemēērten Tüügnissen nett in mien Bilood, no Âltno sünd s’X04 niX09 komen. Ik gung in de nēēgsten Doog no mien Paster Corpus, dē dat Regiment över de Landschōlen hârr, un sä ėm, datt ik de Steed in Stöörkamp annehmen wull. Hē wies mi no Rendsborg an dėn Prōōpst Callisen, un as ik de Prōōv gōōtX31 överstohn hârr, fohr ik dėnn mit Sack un Pack op Jehann-Ōhm sien blauen Kōōrnwogen af no Stöörkamp.






Wo dat lütt’ Dörp nu utsüht, kann ik niX09 sėggen, ik bün no dėn dōmoligen Winter niX09 wedderX11 dor weenX42; dōmools hârr’t ėn pōverM3 un klöterigM3

Utsēhn. Stöörkamp liggt boḃenwârts vun Kellenhusen an de Stöör un wēēr dōmools bunt tōsomensett ut Buurhüüs un lütte Koten. De Buur hârr twēē Peer, teihn bet twölf Kȫh un Jitten|Jungkühe, wücke Schoop ōder ėn Timp Gȫȫs. Hē bestell sien Feld sülḃen, Fru un Kinner mussen mit angriepen, de wēnigsten hârrn ėn Knecht ōder Dēērn. Ėn mȫhsoom Leḃen, vull Sorg un Ârbeit! Ėn Daglȫhner in mien Heimot hârr’t beter, düch mi. Dat Land |de Grund wēēr pōver un vull Fossborrn|Fuchserde (eisenhaltig, hart, unfruchtbar) un Wischenland wēēr knapp. De Buur wēēr tōmeist wiet tōrüch, un wėnn hē ōōk insēhg, wat dor doon wârrn muss, um beter tō oornen, sō fehl ėm dat Boorgeld. De Lüüd wēērn nett un liedsoom, tōminnst gēgen mi, hârrn over vun süm |ehrnX06 Grund un Borrn wat Drȫges, Ēgensinnigs un Hattes annohmen. In’t Dörp worr leidergotts veel sludert un snackt, Neid un Nettel wussen an jēēdēēn Tuun. Over as al seggt is: Ik kunn niX09 klogen, de Lüüd behanneln mi nett.

Dor wēēr blōōts ēēn Utnohm. Dat wēēr ėn lütte Fru, dē noch hēēl wietlöftig mit mi Famieln wēēr - op’n Lannen wârrt de Verwandtschop bi ėn Spint |¼-Schēpel

Ârfen tōsomenreekt - un dē ik dorum Stina-MööschX14 nȫmen muss. Ik kėnn ehr al vun frȫher her, se hârr uns in Bârbeek mēhrmool besöcht un hârr ümmerX54

Appeln un (FeJ1.2.095) Beern för uns lütte Gören, wēēr glier un glei un hēēl spoossig. Over ik schull ehr kėnnenlēhren!

As Jung, mutt ik sėggen, wēēr ik tō Tieden ėn Drȫȫmbüdel, dėn ēēn tō nix recht bruken kann, un dėnn wedderX11 ėn grōten Unband, dē allerhand Kneep un Töög in’ Kopp hârr. Mien lütt’ flȫdige MōderX52 hârr ehr lēve Nōōt mit mi - mien VoderX53 wēēr veel över Land. Se sä dėnn tōletzt: „Du muttst mool Ünnerschēēd kėnnenlēhren, du schasst no’n Buurn!“ Un dat worr sō: Ik kēēm as Gōōshârder no mien Stina-MööschX14 in Stöörkamp, no hēēl frėmme Lüüd wull se mi doch niX09 geḃen. Mien Schicksol lēēg för dėn Summer in ehr Hannen, un watt dit nu ėn Glück ōder ėn Unglück wēēr, dat mag ėn lüttM3

Bispeel andüden.

Ik hârr de Gȫȫs tō hȫden op ėn hōge Graskoppel buten Dörp. Ēēn vun de Gössels ōder Pirken, as wi seġġt, wēēr un blēēv lütt un gnegelig, wull niX09 recht freten un kunn mit de annern, dē ėm bâld över’n Kopp wussen, op dėn Hėn- un Hermârsch niX09 recht mitkomen. Ik nēhm mien lütten Töns, as ik’t nȫȫm, op’n Ârm, pleeg ėm op alle Oort, gēēv ėm vun mien Botterbrōōt un wickel ėm bi Regen un Küll in mien Jack. Hē kümmer sik bâld gor niX09 mēhr um de annern Pirken, sēēt un schrökel dėn hēlen Dag bi mi rum. Wi wēērn Frünnen un Kameroden, ik vertell ėm âllns, wat ik op’n Hatten hârr, un hē mook dat eḃensō, over mit ėn kranke, piepelige Stimm.






Mool doogs over wull mien lütt’ Töns patuu kēēn Fōōt ansetten, hē kēēk mi sō duursoom|kläglich an, ēēt un drunk niX09, un dėnn lēēt hē dėn Kopp hangen un wēēr dōōt. Ik wēēn mien bittern Tronen, un as de Oḃend kēēm, dō nēhm ik mien dōōdM3 Pirken mit tō Huus, dor wull ik dat wiesen un dėnn begroḃen. Ō, wat schimp un scholl mien Stina-MööschX14! Ik hârr dat lütt’ Tier verhungern loten, hârr dat dōōtknepen, wēēr ėn lēgen Slēēf un hârr noch mien Doog nix döcht. As ik steil dorgēgen angung, rēēp se: „Du wullt noch krötig wârrn? Tȫȫv, di will ik kriegen!“ Un wat dä se? Se kook dat dōde Pirken op Suur un sett mi dat vör: „Dor! Nu freet, wat du umbrocht hest!“ Dor worr nu nix ut, dėnn ik wehr mi mit Hannen un Fȫȫt. Dō hett se mi sloon, un ik krēēg dėn Mėddag nix tō eten.

Dat mag je weenX41, datt se vun de Fründschop twischen mi un dat lütt’ Gössel nix weten hett, over ik mutt sėggen: In mien Kinnerjohren (FeJ1.2.096) is nix, wat mi sō wēh doon un sō verjoogt hett. Mi kēēm bi sōōn lēēgM3 un rōōgM3

Verhōlen ėn Gruun an un ėn Oort Schreck, as ēēn wull kriggt, wėnn ēēn unverwohrens mit ėn bârften Fōōt op ėn Adder|Kreuzotter pedden deit.

Wėnn ik loter vun Hexen vertellen hȫȫrX61, sō dach ik an mien Stina-MööschX14 in Stöörkamp. Bet hertō hârr ik mi Hexen knökerig un moger dacht, dat worr nu anners. Nu hârr ėn Hex ėn eirundM3 Gesicht mit Dubbelkinn un vulle Backen, mit twēē fiene Bogen över de Ōgen - dat wēērn de Ōgenbruen - un ēēn Bogen ünner de Nöös - dat wēēr de Mund - un de Bogen trocken sik âll drēē no ünnen. Un ut dit eirunde Gesicht sprung rein tō’n Verwunnern ėn dünne, schârpe Nöös as ėn Dōōrn ut ėn Rōsenstock, un boḃen tō beide Sieden luren twēē lütte, rasche, düüsterblaue Ōgen. Sō sēhg mi nu ėn Hex ut, jüst as - mien Stina-MööschX14.

Un as ik nu no söḃen Johr wedderX11 no Stöörkamp komen dä, um op ėn anner Oort Gȫȫs tō hȫden, dō hârr mien VoderX53 mi al Quartēēr bestellt bi - Stina-Möösch! Dat gung eḃen niX09 anners, se wēēr doch de nēēgste dortō. No, dėnn holp dat niX09’, ik trock in.

Dat Huus hârr sik in de söḃen Johr doch recht verännert. Mien Stina-MööschX14 sēēt noch eḃensō an ehr Spinnrad un achter’n Kaffedisch as frȫher. Hans, de öllste Söhn, wēēr noch ümmerX54 de Sloov för de hēle Famieln, truhattig, swiegsoom un krumm vun Ârbeit. Ėn öllerhafte Dochter wēēr recht spȫkig worrn in ehr Utsēhn un kreih un sauster noch mēhr as frȫher in’t Huus rum, un de jüngste Söhn, dōmools ėn vertrocken|>vertrierkten< Bėngel, hârr sik in ėn Komer sien Weevstōhl opstellt, hē ârbeid för ėn Fabrik in Niemünster, over jo niX09 tō veel, fuul wēēr hē bleḃen - hē stütt sik op sien Brōder un slicker mit MōderX52 un Süster op dėn sien Kosten. Dėn Ėngel in’t Huus, de jüngste Dochter, dē mi frȫher sō foken wat tōsteken, mit mi speelt un mi trȫȫst hârr,






wėnn ik trurig wēēr, söch ik vergeevs. Dōmools wēēr se ėn smucke Dēērn, worr hēēl glückli verheiroodt, lēēg over nu al ėn poor Johr op’n Kârkhoff. De Dōōd is grausoom, hē meiht Heid un Hâlm in de Blȫȫt.

Sō wēēr dat Huus, wō ik slopen un morgens un oḃends eten schull. Ėn Glück, datt ik mėddoogs bi anner Lüüd wēēr, tōminnst de ēērsten acht Weken. Dėnn de Stöörkamper hârrn de Inrichten (FeJ1.2.097) dropen, datt de Schōōlmeister de Rēēg no bi de Buurn sien Mėddagsmohltiet funn, bi jēēdēēn tō Tiet acht Doog. Un wėnn hē in’t Dörp rund wēēr, dėnn fung hē vun vörn wedderX11 an. Mien Stina-MööschX14 wēēr dor ōōk twischen, over dat hârr noch gōdeX31 Wiel.

Ik kēēm ēērstmool in dat Huus vun dėn Buurvoogt Klohn. De Mann hannel sō blangenbi ėn beten mit Kȫh. Sō kēēm hē veel rum |op Ruum un ünner Lüüd, wēēr klōōk un kėnn sik in de Welt ut, un de annern Buurn wēēr hē an Kėnnen un Könen|Kopp un Vermögen recht wiet vörbi. Al as Jung wēēr ik gōōtX31 Fründ mit ėm. Mėnnig Viddelstunn hett hē bi mi an’ Wâll seten, wėnn ik allēēn in’t Feld de Gȫȫs hȫden dä, un hett mit mi spoosst un klöönt. Un hē sēhg mien VoderX53

niX09, ohn tō sėggen: „Drēēs, de Jung mutt studēren!“ Ėn wunnerliM3 Gestell, hēēl lang, moger, knokig un stokig! Un wėnn hē gung, sō sēhg dat ut, as wėnn hē vun ēēn Fōōt op dėn annern full. Un dorbi swunken Kopp un Lief vöröver as de Hâlm in’ Wind. Âllns wēēr tō grōōt an ėm: Fȫȫt un Hannen, Nöös un Ōhren un Mund, wat wull vun sien Mogerkeit herkomen much. Blōōts de lütten klōken Ōgen, dē mi ümmerX54 sō fründli ankēken, passen niX09 recht dortō.

Ik muss nomėddoogs wedderkomenX13 un ōōk oḃends dorblieḃen. Dat wēērn prächtige Stunnen! Hē froog veel, vertell ōōk gēērn un gōōtX31. Dorbi hung hē op twēē un drēē Stȫhl, as wēērn ėm de Leden tweibroken. Noch hȫȫr ik sien Lachen. Dat kēēm würkli ut de Bost un dröhn as ėn Büffelhōōrn. Un wėnn nu ēēn snackt vun ėn homērischM3 Gelächter, sō dėnk ik an Timm Klohn in Stöörkamp, an sien Lachen un an sien grōten Mund mit ėn Tähnwârk as Klippen. De Fru wēēr meist eḃen sō grōōt as hē, hârr over vun Natuur mēhr um un an un ėn wēke, wârme Hand, hēēl belēēvt bi Kinner un ârme Lüüd. Sō klōōk un weltplietsch as hē wēēr sē sachs niX09, over se verstunn dat, ėn Huus wârm un höögli tō moken. Och, wo gēērn wēēr ik dor dėn hēlen Winter bleḃen! De acht Doog lēpen gau, un mit Beduren gung ik ėn Huus wieder.

De nēēgste Buur hēēss Nogel un wohn tō Nōōrn vun’t Dörp hatt an de Stöör. Dor funn ik man drēē Lüüd in’t Huus, dėn ōlen VoderX53 un twēē öllerhafte Kinner, Dochter un Söhn. De MōderX52 hârr mit ehrn Mann in Unfreden leevt un hârr sik vör Johren in de Stöör verdrunken. Sō worr mi vertellt. (FeJ1.2.098)

De Nogels wēērn ėn hatten Slag Lüüd, toog un ēgensinnig as Dōōrnkratt |

Dornengestrüpp. Süm|ehrX06 Âlldags- un Sünndags-Evangelen wēēr Ârbeit, Ârbeit. ō: sprich [ou] wie ›soul‹; ē: sprich [ei] wie ›day‹; ȫ: sprich [oi] wie ›boy, moin, Heu, Häuser‹






Âll süm|ehrX06 Dėnken un Dōōn dreih sik um GōōtX31 un Geld, Fest- un Fierdoog hârrn süm|seX04 niX09 in süm|ehrnX06 Kalenner. Ik heff Hinnerk, dėn Söhn, nümmer anners sēhn as in ėn blaulinnen Büx mit ėn sackgrōten Borrn, in ėn rōde West un wittgriese Hėmdsmauen. De Dochter sēēt tō Peer as ėn Draguner, flȫȫk un prohl as ėn Keerl un ârbeid as ėn Knecht mit Hannen sō ruug as Ēkenbork.

Süm|seX04 gollen för nährig|>nętig< un knickerig, un MōderX52 Klohn sä tō mi, as ik gung, ik schull man bi ehr ankloppen, wėnn ik niX09 satt worr ōder Fōder vörsmeten krēēg, wat ik niX09 eten kunn. Dat dä nu niX09 nȫdig. De Stuuv wēēr wârm, wėnn ik komen dä, un wat Anna op’n Disch sett, wēēr hēēl gōōtX31 un riekli. Wat mi opfull, wēēr blōōts, datt Hinnerk mool sä: „Bliev man ümmerX54

hier, Schōōlmeister, dėnn kookt Anna gōōtX31 tō!“ Süm|seX04 leḃen sunst sachs wat klöterig|schroog, muss ik dėnken.

Wat wēērn süm|seX04 ēēnsoom, disse drēē Lüüd! Süm|seX04 kümmern sik um nüms un nüms um süm|ehrX05. Un wėnn süm|seX04 noch ünner sik tōsomenhōlen hârrn! Dor worr förwiss wēnig snackt, over dä de Ōōl’ mool dėn Mund open, wēēr’t meisttiet ėn hattM3 Wōōrt gēgen Söhn ōder Dochter, un hatt wēēr de Antwōōrt. Sō sloḃen süm|seX04 mit Gnurren un Murren Dag ut un in. Bi Disch kēēn Wōōrt, jēēdēēn schüffel sien Eten in dėn Mund un gung dėnn wedderX11

an de Ârbeit. Blōōts Anna froog mool no dit un dat, lä mi ōōk wull wat op’n Töller un nȫdig|kroog no, over ēērst, wėnn de Mannslüüd wedderX11 weggohn wēērn.

Ik wēēr dōmools noch wat dummerig un drȫmerig, over in dit Huus muss mi veel sunnerbor un frėmd vörkomen. Kēēn Gardien, kēēn lüttM3 Bild an de Wand, kēēn Blōōm in’t Finster, kēēn witten Streusand op’n Fōōtborrn, âllns kohl un kōōlt. Un as de Herr, sō dat Tier. De Katt in’t Huus kēēk ēēn schuulsch un schu an, de Hund wēēr muulsch un beetsch. Un dat wēēr tō verstohn: Süm |seX04

worrn mit Schimpen un Schellen ruutjoogt no de Deel, wėnn süm |seX04 sik mool no de Döns rinwogen, un krēgen ėn Tritt no. Ėn fründliM3 Wōōrt, wat sōōn Kreatuur sō gēērn hȫȫrt, worr ehr niX09 boden.

Un doch hârr ik dat hēēl gōōtX31 in dit kōle Huus, un dat hârr ik de Dochter tō verdanken. „Koom no de Schōōl man wedderX11, Schōōlmeister, (FeJ1.2.099)

dėnn heff ik ėn Stunn Tiet - kriggst ōōk ėn Tass Kaffe!“ Un ik much niX09 ›nä‹ sėggen un gung wedderX11 hėn. Dėnn wēēr se nett un hēēl fründli. Wat se bee’ un sä, wēēr sachs ėn beten plump, unbehölpsch un groff, over ik muss doch mârken, wo gōōtX31 se dat mēēn. Se froog veel un lēēt mi gēērn snacken. As ik ehr mool vertell, datt mien MōderX52 sōōn schȫne Blȫȫm in’t Finster hârr, Rōsen un Golllook|Güllook un Balsaminen, dē ōōk mittō in’ Winter blȫht, sä se: Vör Johren hârr se ōōk ėn poor Blȫȫm hatt, dē hârr over ehr VoderX53 in de Stöör smeten. Hē much kēēn Kruutpütt in de Döns lieden, dē verdorḃen de






Finsterbank un moken blōōts Ârbeit. Un hē hârr sachs recht, mēēn se, Blȫȫm mussen dor doch verkomen, se hârr kēēn Tiet, süm|ehrX05 tō hegen un tō plegen. Dortō kēken de Finstern no’t Nōōrn, dor kēēm kēēn Sünn in’t Huus.

Dōmools wēēr ik, as’t al seggt is, noch wat dummerig. Wat ik dor sēhg un hȫȫrX61, kunn ik niX09 recht verstohn un düden. Over dat mook Indruck, ik heff dat behōlen. Noch stoht de drēē Lüüd vör mi, as wėnn süm|seX04 leeḃt, besunners de hatte VoderX53 un Anna. De ârme Dēērn kunn’t niX09 beter betēken, ōōk wėnn se’t anners verstohn much: Dor fehl de Sünnenschien in’t Huus, dat Gemȫȫt fehl. Dat Gemȫȫt wēēr mit de MōderX52 in de Stöör sprungen. Un as dat woog, sik mool wedderX11 rintōslieken, worr dat vun ėn hatte, knökerige Hand wedderX11 mit de Blȫȫmpütt in dėn Afgrund stött. Un dē noch in’t Huus ėn beten Gemȫȫt in’t Hatt drōōg, as Anna, muss dat je vör dėn Voder versteken. De Kniesigkeit is as de Winter, dē lett kēēn Blōōm opkomen un verjoogt jēēdēēn wârmen Oten un Lufttog.

Sō gung ik dėnn vun Huus tō Huus, sēhg un hȫȫrX61 veel un hârr dorbi mien ēgen Gedanken, dē sachs âlltōsomen ėn beten jung wēērn. Allerwegens wēēr dat nett, ik worr rein vertrocken, heegt un pleegt, wō ik komen dä. Dat goll nu niX09 ümmerX54 mien Persōōn, bewohr! Nä, dat wēēr sōōn Oort Wettkoken, -backen un -broden ünner de gōdenX31 Huusfruuns, nüms wull sik lumpen loten, de Schōōlmeister schull niX09 sėggen: Dor un dor gifft dat mēhr un beter wat för’t Mess as hier. Wücke muchen sik ōōk freuen, datt süm|seX04 mool ėn annerM3 Gesicht in süm|ehrX06 vēēr Wannen|vēēr Pohlen hârbârgen, dat niX09 in Stöörkamp boren un togen wēēr. Dē wullen dėnn veel vun mi weten un hârrn veel tō frogen. Dortō kēēm, datt mien VoderX53 as Vēēhdokter allerwegens bekannt un bi veel Lüüd hēēl belēēvt wēēr. (FeJ1.2.100)

Ik hârr riekli vēēr Weken in Stöörkamp schōōlmeistert, as ik mool op’n frie’n Nomėddag in mien Schōōlstuuv sitt, um de Opsatzheften|-bȫker vun mien Kinner notōkieken. Dō deit sik liesen de Döör open un ėn ōōlM3 schrumpeligM3 Gesicht kickt mi an un schuult in alle Ecken.

„Büst du allēēn, Schōōlmeister?“

„Jo, wat dėnn?“

Ėn ōle Fru schrökelt mȫhsoom rin, treckt de Döör achter sik tō, sleit de Schört tōrüch, sett ėn grōōtM3 Kümpen|Obertasse vun ėn Kaffetass, bet an dėn Rand vull Hünnig, vör mi op’n Disch un foot mit backige Fingern mien Hand: „Süh mool, mien lütt’ Schōōlmeister, dat is för di!“ tuschelt se. „De Kinner“ - se mēēnt ehr Söhnskinner - „snackt dėn hēlen Dag vun di un sünd sō flietig. Sō wat hebbt wi bi Hans Ruug niX09 ēēn Mool beleevt. Sōōn Tass mit Hünnig is je niX09 veel, over ėn Nârr gifft mēhr as hē hett. Ik wull di dat man hier herbringen,






sunst freet süm|seX04 di dat vör de Nöös weg - ik kėnn dē Roos|Rasse i.S.v. Sorte

Mensch!“ Dorbi mook se ėn plietschM3 Gesicht un wink röver no Stina-MööschX14

ehr Huus.

As se wedderX11 weggung, worr ik ēērst wies, datt se man wat pōver un pulterig antrocken wēēr, un de Tass sēhg recht nuschig ut. Un liekers nēhm ik de lütte Goov mit Freuden an. Dat wēēr de ēērste Dank, dėn ik mi as Schōōlmeister verdēēnt hârr, ėn beten smerig, over echt un kēēm vun Hatten. Nȫȫssen heff ik noch mėnnig Dank vun Öllern in’t Huus schickt kregen, smuck, blank, mittō in ėn Klēēd vun Sülver un Gold, over man hēēl wietlöftig |bei weitem

nicht wull hē mi sō vullwichtig|ernsthaft un rein|ehrlich vörkomen.

Dėn Hünnig kunn ik niX09 eten, ik gēēv ėm an de Daglȫhnerfru, de mien Schōōlstuuv rein un wârm moken muss. Vun ehr hȫȫrX61 ik dėnn, datt dor in’t Huus vun de Ōōlsch un ehrn Söhn ėn ruge Wēērtschop wēēr, rein tō dull. „Sē wârrn dat ōōk sülḃen beleḃen“, sett se hėntō, „Sē komen dor je bâld tō Disch.“

Dat wēēr slimm, wėnn de Fru de Wohrheit sä! Ik muss op jēēdēēn Fâll hėn un dat mit ēgen Ōgen sēhn. Ėn poor Doog loter wickel ik dat Kümpen ėn beten in Papier un gung röver. Dat wēēr kott vör Mėddag. Ik hârr Glück, de Famieln sēēt jüst an’ Disch, de Mohltiet schull lōōsgohn. De lange Disch wēēr mit swatt’ Wassdōōk övertrocken, vör jēēdēēn lēēg ėn drēētinte Govel - kēēn Dischdōōk, kēēn (FeJ1.2.101) Schöttel ōder Teller, kēēn Mess. Dėnn worrn de Kantüffeln in dėn Gropen, wō dē in kookt wēērn, rinbrocht un geschickt op’n Disch utschüdd; trüddel mool ēēn tō wiet un wull utkniepen, worr se opgrepen, dor wēērn je Hannen nōōg. Drēē lütte Stēērtpütt mit Fett worrn över’n Disch verdēēlt, dat jēēdēēn instippen kunn, de HuusmōderX52 lä vör jēēdēēn Platz ėn Knacken Speck, un nu kunn’t lōōsgohn.

De Kantüffeln worrn mit twēē Fingern fasthōlen un mit de Govel dörklȫȫvt, wėnn süm|seX04 för ėn Mundvull tō grōōt wēērn. Vun dėn Speck worr afbeten, un âllns worr luut vertehrt, dormit dat Ōhr ōōk wat hârr. De meisten Gäst an dėn Disch wēērn Kinner, ėn lange Rēēg, un ėn lüttM3 Göör kreih noch blangenbi in de Wēēg. Sō hârr de Huusfru sachs veel um de Ōhren un schōōv Ârbeit af, wō se man kunn. De Lüüd wēērn dorbi prächtig vergnȫȫgt un gor niX09 verlegen, jo, de Fru födderX22 mi op, mittōeten, ėn Govel funn sik sachs, ik kunn ōōk ėn Mess kriegen, wėnn ik’t wėnnt wēēr. Ik dank un sä, dat ik gohn muss, süm|seX04 luren al sachs op mi.

Sō veel wuss ik nu, dor kunn ik niX09 hėngohn. Over wosück kunn ik dorvunkomen? Dat wēērn sunst prächtige Lüüd, worr mi seggt. Schull ik dē wēhdōōn um ėn Sook, dē süm|seX04 niX09 anners kėnnen? Ik wuss kēēn Lock tō finnen, dor muss mien VoderX53 hölpen.






Dėn nēēgsten Sünnoḃend gliek no Mėddag mook ik mi op’n Stieg. De Weg vun Stöörkamp no mien Heimot is grood kēēn Kattensprung, over ik wēēr knapp in annerthâlf Stunnen dor – och, wo licht is de Fōōt, wėnn’t dorhėn geiht, wōhėn dat junge Hatt lėngt! Al an de Pōōrt grötten mi Appel- un Beerbööm in’ Goorn un de hōgen Ēken dorachter - man wat wēhleidig, dėnn süm|seX04 hârrn süm|ehrX06 Summerklēēd verloren, over tōtruli as ōle Frünnen. Bunkȫr, VoderX53

sien Jagdhund, sprung mi an de Schuller, rēēt mi meist um un mook ėn grōten Lârm. Mien beiden jüngsten Süstern hüppen ut de Döör un hungen sik an mien Rock, un mien lütt’ hattlēve MōderX52 böör sik op’e Tȫhn un nēhm mien Kopp in beide Hannen: „Kummst du? Wi hebbt al lang op di luurt!“ Du grundgōdeX31

Gott! Jo, hier wēēr’t anners as in dat kōle Huus in Stöörkamp. Gotts Segen över de lütt’ Rȫkerkoot in’t Möhlenholt! De Winter stunn vör Döör un drōh mit Ies un Snēē, hier stunn mi noch de hēle Welt in Blȫȫt! (FeJ1.2.102)

Mien VoderX53 wēēr över Land. As hē tō Huus komen dä, vertell ik ėm mien Nōōt un froog, wat tō dōōn wēēr. „Ei wat, Jung!“ sä hē mit Smuustern, „du wullt je hōōch ruut, dėnk ik, un de Weg no’n boḃen geiht mittō dör ėn Swienstâll - dor goh man driest op dool!“ Ik verjoog mi, dėnn sien Wōōrt stunn bi uns Kinner as ėn Bōōm. Hē much dat wull mârken, dėnn hē sett hėntō: „No, will mool sēhn, wat sik moken lett. Over dėn Boort hōlen, sunst verbruddelst du mi âllns. Schickt sik ōōk niX09, ēēn Huus in’t anner’ tō dregen.“

Al no ėn poor Doog wēēr hē bi Timm Klohn in Stöörkamp, un - um kott tō vertellen - mien VoderX53 sett dat dör, datt ik in Kost verdungen worr. För ėn preußschen Doler de Week wullen s’X04 mi âll hėbben, ik kunn mi utsȫken, wō ik hėnwull.

Bether hârr âllns glattgohn, over nu kēēm dat dicke Ėnn, un för mi, dėnn hier kunn mi nüms hölpen: Ik muss ēēn Huus utsȫken ünner negen un dormit mėnnigēēn vertȫȫrnen.

As de Morgen komen dä, wō ik mi no ėn Huus umsēhn muss, gung ik röver no dėn Nover un mell mi tō Mėddag an. „Ō, dat is nett!“ rēēp de lütt’ pummelige Fru un lach över’t hēle Gesicht. „Dėnn koom man her, dat gifft Klüten un Swattsuur - du magst dat doch?“ Jo, jo, ik much dat, much dat gēērn!

Worum ik jüst dit Huus utsöch? NiX09 dorum, datt dat sō nēēg bi mien Schōōl wēēr, dōmools kēēm’t mi op ėn Schritt mēhr ōder wēniger niX09 an: NiX09 dorum, datt dor âllns sō blink un blank wēēr un de Stuuv sō mollig wârm, dat hârr ik ōōk bi mien Stina-MööschX14 finnen kunnt. Sō wēēr’t um dėn Disch? Ik heff sō veel vun Eten un Drinken vertellt, datt ēēn recht gōōtX31 op dėn Gedanken komen kann, ik lēēp dōmools no de Krüff, as ōle un junge Peer gēērn dōōt. Over dat wēēr’t ōōk niX09, dat tell âll niX09 mit. Ik mutt dat man liekdut sėggen, dormit de Wohrheit vör’n Dag kummt: In dit prächtige Huus wohn de smuckste Dēērn in






Stöörkamp! Se wēēr sachs fiev bet süss Johr öller as ik, over wat schoodt dat? Frie’en wull ik ehr je niX09, blōōts ansēhn, ehr plötern un lachen hȫren. Ik wēēr dōmools ėn Drȫmer, in veel Stücken ėn rechten Dummerjohn un seker in veel Lüüd Ōgen ėn sünnern Kloos. Over ik will niX09 strieden, datt ik ėn smucke Blōōm un ėn schöönM3 Mätengesicht bannig gēērn um mi un vör Ōgen hârr. De Wohl wēēr rundum gōōtX31. In dit wârme, (FeJ1.2.103) helle Huus heff ik mėnnig schȫne Stunn hatt. Ik bün de gōdenX31, fründligen Lüüd noch dankbor.

As ik oḃends tō Huus gung, wēēr mi ėn beten sliepstēērtsch tōmōōt. Dat muss ik insēhn: Wėnn ik dor, wō ik mien Nachtloger, mien Morgen- un Oḃendbrōōt hârr, ōōk mien Mėddag söch, sō worr dat jēēdēēn in Dörp vernünftig un natüürli finnen. Nu worr tuschelt un froogt wârrn: wat schull dėn Schōōlmeister wull in Stina-MööschX14 ehr Huus in Wegen ween? Schullen süm|seX04 sik niX09 gōōtX31 verdregen? Ōder schull wat fehlen an’t Eten? Dėnn op’n Lannen is de Mohltiet för veel Lüüd dat hâlve Leḃen. Stina-MööschX14

wēēr ėn bosige Huusfru, âllns wēēr adrett, blink un blank, un in de Kookkunst söch se ehrn Meister. Dat wuss se, un dat wēēr ehr Stolt. Hier wēēr se hēēl besunners kėttelig, un dē ehr hier roken dä, kunn sik wat besēhn. Alsō ėn nattM3

Johr worr’t geḃen, dat wēēr mi kloor.

Stina-MööschX14 sēēt mit ėn hēēl langM3 Gesicht achter’n Spinnwucken. Ėn Gluup vun ünnen rop blitz mi an, sėggen dä se nix, over dat Rad kēēm in grōte Bewegen. De Dochter deck dėn Disch un slârr vun Stuuv no Köök un vun Köök no Stuuv. Hinnerk räkel fuul op’n Löhnstōhl achter’n Oḃen un kēēk mi mit ėn Gesicht an, as wėnn hē sik över wat rein unbannig högen dä. Sien grauen, spöttschen Ōgen lēten mi gor niX09 lōōs.

„No … o?“ mook Stina-MööschX14 as ėn ōōl’ Blangendöör, dē in de Angeln inrust is, „dē an’t Huus kummt, mutt vertellen: Woneem büst’ dėnn weenX42

vundoog? Dat lett sik doch sėggen!“ Dat klung sō knökern, hatt un schârp, mi wēēr dorbi tōmōōt, as wėnn mi ėn lüttM3 Hogelschuur um de Ōhren pietschen dä.

„Bi Reimer Kruus, Stina-MööschX14“, sä ik sachtmȫdig.

„Dat is niX09 wohr!“ kēēm’t ut ėn Oḃeneck.

„Wat?“ froog ik verwunnert.

„Kann ik mi ōōk niX09 dėnken!“ rēēp de Süster mit’n grōten Mund. „Mookst mi niX09 wies, datt du dėn ōlen verdrȫȫgten Keerl lieden magst!“ Ėn luutM3 Lachen sprung achterher.

„Deit hē ōōk niX09, Elsbe! Nä, Jehann kummt in de Johren, wō ēēn ėn Poor schȫne Ōgen in ėn schierM3 Gesicht lēver süht as de blanksten Fettōgen op ėn Hȫhnersupp.“






„Ėn beten frȫh!“ lach de Spinnwucken spöttsch. (FeJ1.2.104)

„Kummt over doch tō loot, Cillja hett ehr Dēēl, as ēēn seggt. Kann je weenX41, datt för ėm doch noch ėn beten affâllt - wēēt niX09, lett sik je versȫken!“

Sō gung dat ėn Stremel wieder, Slag op Slag, ėn Döschen op drütt Hand, klipp, klipp, klapp, fien un groff, ümmertō, ik kunn gor niX09 tō Wōōrt komen. Un dat wēēr man gōōtX31, dėnn mi stēēg de Hitten tō Kopp, datt ik hârr Finstern un Dören insloon mucht. Ik funn noch sō veel Besinnen, datt ik opsprung un ruutgung no mien Komer.

Bi Disch un dėn hēlen Oḃend lēēt ik mi niX09 wedderX11 sēhn. Ik dä knapp ėn Ōōg tō de Nacht, hârr alsō Tiet, kunn âllns wedderX11 ėn beten kottfohrig edderkauenX12, wat süm|seX04 mi seggt hârrn. Un dorbi kēēm ik op ėn verwogen Infâll: Ik wull ut dit Huus ruut, wull ėn annerM3 Quartēēr hėbben.

De Sook hârr sachs ėn lēgen Utgang nohmen, wėnn mien gōdenX31 Vetter Hans, mit dėn ik mi ümmerX54 prächtig verstohn kunn, niX09

dortwischensprungen wēēr - hē hârr dėn Lârm niX09 mitmookt, kunn alsō snacken. Sō kēēm’t tō ėn kōlen Verdrag, in’t Huus wēēr wedderX11 Freden, wėnn ōōk man boḃen op. De Mund swēēg, over de Ōgen dreḃen noch ėn Tietlang ėn lēēgM3 Speel.

Mien lütt’ Schōōl mook mi bides veel Ârbeit, over ōōk veel Freud. Ik plȫȫg un sei op ėn Feld, wat lang brook legen hârr. De Kinner wēērn wiet tōrüch, over hungerig un döstig un langen gōōtX31 tō. Ik verstunn vun mien Handwârk wiss recht wēnig, un wat ik lēhrt hârr, wēēr licht tō översēhn, over ik hârr grōten Mōōt un lä mi mit mien vullM3 Gewicht in’t Seeltüüg, as ėn gōōtX31 Peerd, dat twēēmool antreckt, wėnn’t nȫdig deit.

Dōmools wuss ēēn vun Lēhrmiddeln bȫȫs wēnig, besunners in Landschōlen. Jo, mėnnig Schōōlmeister kėnn dat Wōōrt niX09 mool un dach, wėnn hē’t hȫȫrX61, seker tōēērst an sien Stock, dėn slanken Hasseln, wōmit hē de Morool achtervör nogel, wėnn se bi ėn Slüngel vun Jung nârms recht anhoken wull. Ik hârr ōōk ėn Stock, dėn ik over niX09 bruukt heff, ėn Wandtofel un ėn Stück Kriedt - dat wēēr âllns. An Bȫker wēērn dor Bibel, Gesangbōōk, Katechissen un Rekenbōōk, för de Lütten de Hohnfibel vun Jehann Bâllhōōrn|Johann Ballhorn.

Uns’ Kökenzettel wēēr dėnn ōōk man lütt. Dat gung uns as dėn Knecht, dē froogt worr no dėn Disch bi sien nieden Wēērt un sä: „Âll (FeJ1.2.105) Doog wat anners, vundoog suur’ Supp un Klüten un morgen Klüten un suur’ Supp!“ Hēēl veel Reken, Schrieḃen un Lesen, jēēdēēn Dag ėn Stunn Reliōōnslēhr ōder Bibelsche Geschicht, un oḃends worr sungen, ohn Nōten natüürli. Hârrn de Kinner mool besunners gōōtX31 lēhrt, dėnn vertell ik süm|ehrX05 ėn lütt’ Geschicht, ėn Märken, ōder ik mool süm|ehrX05 an de Wandtofel de Koort vun






Holstēēn - tēken kunn ik ümmerX54 gōōtX31 - un mook mit süm|ehrX05 grōte Reisen vun Stöörkamp no Itzhō, Kiel, Âltno un Hamborg. Dat wēēr dėnn ėn grōōtM3 Pläsēēr, un ik sēhg luter vergnȫȫgte Gesichter. Sō wēērn Schōōlmeister un Kinner lustig bi de Ârbeit.

Wėnn’t in de Schōōlstuuv man niX09 sō kōōlt weenX42 wēēr! De Schōōlstuuv lēēg an’t Heckschuur|überdachtes Haustor, hârr alsō drēē Butenwannen, dē man ėn hâlḃen Stēēn dick wēērn. De Oḃen, ėn Undēērt an Grötte un rein gor niX09 wat smuck, wēēr ėn Bilėgger un ut Tēgelstēēn tōsomensett. Hē sülḃen hârr de Wârms, wėnn de Fru ėm recht vullstopp, gēēv over nix her, un dat kēēm mi ümmerX54 sō vör, as wėnn hē sėggen wull: „Sō loot mi doch! Du sühst je, datt ik hēēl mollig un tōfreden bün!“ In ėn hatten, kōlen Winter sünd sōōn dickdreevsche Oḃennaturen slimm, dor is ėn Bilėgger ut iesern Tofeln beter, dē hett mēhr Wehl|Temperament un puust anners ut de Kapp. Ik stött dorher de Buurn an, süm|seX04 schullen mi ėn iesern Oḃen setten. Over dē wēērn eḃensō dickdreevsch as mien Bilėgger: Och, dat gung wull noch ėn Winter, un sōōn Timp Gören bötten je ōōk mit in. Un dat wēēt Gott, süm|seX04 sään de Wohrheit! Uns’ lütt Kabüüs|Stuuv wēēr sō siet, datt ik mit de Hand kommōdig an de Deek |an

dėn Böhn langen kunn. Sō hârrn wi twölf Minschen bâld ėn Luft in de Stuuv, wō niX09 in tō duren wēēr, besunners wėnn uns’ ōōl’ Oḃen ōōk noch anfung tō smȫken.

Ik söch uns tō hölpen, sō gōōtX31 as dat gung. No jēēdēēn Stunn mook ik ėn Paus vun ėn Viddelstunn, ōōk wull vun twintig Minuten. Dėnn worr Luft rinloten, un wi störmen âlltōsomen no’n buten. Un dor worr snēēbâllt, glitscht op’n Addelpōōl|Jauchepfuhl, ōder wi lēpen op de Dörpstroot in’e Wett. Un de Stöörkamper schulen dör de andauten Ruten un högen sik över ehren wehligen Schōōlmeister, dē noch spelen kunn as ėn Jung. De Kinner over wēērn rein ut’e Tüüt, sōōn Leḃen gefull süm|ehrX05 hēēl unbannig. Gung de Schōōl wedderX11

an, wēērn wi âlltōsomen frisch un wârm, un uns’ ōōl’ dicke, fule Bilėgger smȫȫk wieder (FeJ1.2.106) un schien tō sėggen: „Sühst’ wull, dat geiht ōōk, worum schâll ik mi rȫhren?“

Sō gung de Tiet. Wiehnachten verklung; dat ōle Johr düker|>düüp< ünner in de grōte Sēē achter uns, dat niede broch as ümmerX54 Sorgen mit Groom, Ârbeit un Freud un de ōōrōlen Frogen an dat Schicksol. Ies un Snēē un Küll, over ōōk al mool ėn Sünnenstrohl, datt de Tuunkrüper|Nettelkȫnig sien lütten Stummelstēērt steil opstell un ėn lustigM3 Lēēd sung. Âll as ümmerX54. Dėnn stēēg de Lurk in’t wiede Blau, un op’n Pöppelbōōm vör mien Schōōlhuus sēēt de Sprēē mit Famieln, hē wull sō gēērn wat sėggen, kunn over dat rechte Wōōrt niX09 finnen.

Dat sünd de Doog, wō sik dat Frȫhjohr wedderX11 langsoom, langsoom vör uns opbuut, grōōt un schȫȫn, wō sik dat Hatt wiet open deit un wō wat dör de






Sēēl singt un klingt, wat wi niX09 recht düden köönt. In dē Dogen söch Hans Ruug sien Stock un seil in de wiede Welt, un dō kunn ik ėm verstohn.

Palmorum stunn vör de Döör, dėnn wēēr mien Dēēnst in Stöörkamp tō Ėnn. Mien Lood wēēr al packt, âllns tōrechtleggt för de Afreis.

Ik sitt mool mėddoogs no Disch bi Reimer Kruus un smȫȫk ėn Piep Tobak — smȫken hârr ik sō blangenbi lēhrt, dat hȫȫrX61 tō’n Schōōlmeister, düch mi. Dō kummt mien ‚Purks‘, as ik mien Lüttsten in de Schōōl nȫȫm, antüffeln. Hē worr vun mi sachs ėn beten vertrocken, dorför wēēr hē over ōōk ümmerX54 de ēērst op’n Platz.

„Du, du, dor is ėn grōten swatten Mann, dē will in uns’ Schōōl rin!“ rēēp hē.

Ėn Schöstēēnfeger in Stöörkamp — kann gor niX09 angohn! Dat muss ik dėnken, dėnn dor wēērn luter Rȫkerkoten. „Hett hē ėn Bessen mitbrocht, Purks?“

„Nä-e, ėn Bessen hett hē niX09.“

„Is hē ōōk swatt in’t Gesicht?“

„Nä, nä, in’t Gesicht niX09!“

„Wat will hē dėnn?“

„Dat seggt hē niX09 — ik, ik schull di holen!“ Dėnn kēēm ėn twēten un rēēp al vun wieden: „De Paster, de Paster is dor!“

Dunnerslag, dat bedüüd ėn hitten Nomėddag! Ik lēēp röver as ik gung un stunn, mien Kinner kēmen ōōk al anklappern, âll op (FeJ1.2.107) desülvigen holten Tüffeln, wō wi dėn Winter över sō schȫȫn op glitscht hârrn.

„Ik heff mi dat al kommōdig mookt achter dien Backoḃen“, smuuster mien gōdeX31 Paster Corpus, as hē mi mit ėn langen Ârm de Hand gēēv, dorbi lēpen sien grōten, brunen, schelmschen Ōgen an mi op un dool. Weer ik al ėn beten hiddelig, sō mook mi dit doch recht benaut. Ik sä, hē schull verlēēvnehmen, wi hârrn kēēn Tiet funnen, Steveln antōtrecken un sik|unsX07 ėn beten smuck tō moken. Hē lach mi lustig an un knēēp mi in’t Ōhr: „Maakt nix, lütt’ Jung!“ tuschel hē, „ik will je jüst sēhn, wo wiet du op Tüffeln komen büst — schēēt man lōōs!“

De Noom vun Martin Luther wēēr sien drüttM3 Wōōrt, dat wuss ik. Dorum fung ik an mit dėn Gesang „Ein feste Burg“, dėn de Kinner butenkopp singen un dėn Rest opsėggen mussen. Dėnn muss ik över dat vēērte Gebōōt spreken un nȫȫssen de Kinner vun Dovid vertellen loten un vun Absalom, dėn Döögnix vun Söhn, dē niX09 gōōtdōōnX31 wull un sik tōletzt ophung an sien ēgen Hoor. De Kinner wussen gōōtX31 Beschēēd, dėnn wat ik süm|ehrX05 niX09 vertellt hârr, dat hârrn wi sik|unsX07 inremst in de Leesstunn. Noch gung dat wat drȫȫg un






ēēntolig her, de Paster studēēr de Schriev- un Opsatzbȫker, un ėn poor Buurn, dē sik ōōk rinsleken hârrn, kēken ėm mit ėn langen Hâls över de Schuller.

Dō kēēm opmool Leḃen in de Koot, un dat dör ėn lütten tutigen Jung, dē ümmerX54 ėn beten mit de Tung anstött. Hē hârr openbor niX09 klōōkkregen, wat ėn Maultier för ėn Kreatuur is, dėnn hē dröhn uns vör: „Un un Absalom ritt auf ein Maulwurf …“ Lütt un Grōōt lach luut op, besunners högen sik de Buurn över dat niede Riedpeerd, un dat worr ēērst slimm, as de lütt’ Bėngel anfung tō wēnen un mit Snuckern dat nochmool sä. De Paster strokel ėm sien hitten Backen un begȫȫsch ėm: „Man still, man still! Du büst ėn gōdenX31 Jung! Bliev du man bi dien Gloḃen! Absalom hett würkli op’n Mullworp seten, tō Peerd is hē nie komen.“

Nu nēhm hē mi dat Wōōrt af un fȫhl noch hier un dor vör, verhȫȫrX61 dėn Katechissen un wücke Bibelspröök un Gesäng, dėnn gung’t an’t Lesen un Reken bi Lütt un Grōōt, un tōletzt sungen wi mit grōte Gewâlt: „Nun danket alle Gott!“ (FeJ1.2.108)

De Paster wēēr tōfreden un in beste Luun, jo hē lööv uns, wi hârrn âlltōsomen gōōtX31 lēhrt.

Mien Freud över dat Loff wēēr hēēl grōōt. Grood dissen Mann wull ik gor tō gēērn gefâllen! Corpus kėnn ik al vun mien Öllernhuus her, wō hē veel un gēērn ankloppen dä. Bi ėm wēēr ik in de Christenlēhr gohn, hē hârr mi insegent un hârr wat in mi opweckt un anklingen loten, wat mi de Gedanken opwȫhl un nodėnkern mook. Ik kēēk no ėm rop as no ėn Meister, hē wēēr mi op ėn Oort vullkomen. Sō stunn mien Gemȫȫt ėm wiet open. Noch dank ik mien Schicksol, datt in dē Tiet, as de Pōōrt vun’t Kinnerparadies achter mi sloten worr, disse Mann mi bemött un mi ėn Tietlang an de Hand nēhm. Nȫȫssen worr ik wies, datt mien Paster ōōk ėn Minsch wēēr mit Schrammen un Schrumpeln, datt hē ōōk ėn brēden Schadden smēēt, as wi âll dōōt. Dōmools wuss ik over al, datt nix vullkomen is ünner’n Heḃen. Mien Fründ is hē bleḃen, dėn ik ümmerX54

wedderX11 opsöch.

No de Schōōlprōōv drunken wi noch ėn schȫne Tass Kaffe bi MōderX52

Kruus, un nȫȫssen broch ik Paster Corpus in mien besten Stoot, dėn ik mi gau anleggt hârr, över de Grenz.

Dėn annern Dag worr bi de Buurlood mi mien Lōhn utbetohlt, teihn ōle Doler (36 Mark), un ėn Dank worr doropleggt, dėn nēēgsten Winter schull ik man wedderkomenX11, op’n Doler mēhr — un wėnn’t ōōk twēē wēērn! — schull’t niX09

ankomen.

Oḃends in’e Schummern kēēm noch de lütt’ Fru vun dėn Toterkrōōg, dē ėn hâlve Stunn wieder rop an de Stöör liggen dä. Sē un ehr Dochter, ėn Dēērn vun






sō Johrer twölf, brochen mi drēē Poor niede Strümp, dē hârrn süm |seX04 för mi stricht; süm|seX04 wullen ōōk doch wat dōōn, Schōōlgeld hârr ēēn süm|ehrX05 je niX09 afnohmen. Ik wēēr mool wedderX11 ėn sünnern Kloos! Tüüg un Steveln krēēg ėn Kōhhârder, un ik wēēr doch nu ėn hēēl annern Keerl! Dortō wuss ik, datt de Lüüd vun dėn Toterkrōōg ârm wēērn un sik suur dörkröpeln mussen. Ik wies de Goov tōrüch, wėnn ōōk niX09 unfründli. Ik krēēg over ėn grōten Schreck, as ik sēhg, wat ik dormit anricht hârr. De lütt’ gōdeX31 Dēērn fung an tō wēnen, un de MōderX52 verschōōt de Klȫȫr un sä benaut: „Nu - nu - dėnn hebbt wi dat wull niX09 dropen!“ Dō muss ik Dummejohn mârken, datt ēēn de Ârmōōt noch veel ârmer mookt, wėnn (FeJ1.2.109) ēēn süm|ehrnX06 gōdenX31 Willen un süm|

ehrnX06 wârmen Dank niX09 opkomen lett. Ik hârr tō dōōn, de beiden man tō begȫȫschen un süm|ehrX05 dėn Gloḃen bitōbringen, datt süm|seX04 mi mit süm|

ehrX06 Geschėnk, dat ik nu annehmen dä, würkli ėn Freud mookt hârrn.

Doogs dorop gung’t no Huus, no mien Heimot. Dat wēēr ēēn vun de schȫȫnsten Wogenfohrten, dē ik beleevt heff. De Luft wēēr luwârm, in dėn kloren Sünnenschien spelen al de ēērsten Bottervogeln. Büsch un Bȫȫm steilen sik un stunnen dor, as luren süm|seX04 op hēēl wat Wunnerbores. Nööt un Wicheln hârrn de Fohnen utsteken, Lurk|Lerche, Drōōssel un Geelgȫȫschen|

Goldammer sungen in’e Wett. Överâll rȫhr sik dat frische, schȫne Leḃen, herrlich! Wiet achter mi Stina-MööschX14 un ehr spöttsche Spinnwucken, vör mi mien hattlēēvM3 Öllernhuus in’t Möhlenholt. Över mi de wiede blaue Heḃen, un dör de junge Sēēl sung un klung dat: Wat is de Welt doch schȫȫn! Ō, wat is’t ėn Lust, tō leḃen!








Glück(FeJ12111 - FeJ1.2.111ff - kiek ōōk FeJ5.1.194ff!)

(FeJ1.2.113)

Ik sēēt op’n Wogen blangen mien ōlen gōdenX31 Jehann-Ōhm, dē mi wedderX11 tō Huus fohr no VoderX53 un MōderX52. Achter stunn mien Lood mit mien Tüüg un Bȫker un mit mien ēērsten teihn Doler, dē ik mi verleden Winter verdēēnt hârr. Dat WedderX15 wēēr wunnerschȫȫn. De Lurken sungen, un de Sünn lach sō blied vun’ blauen Heḃen, datt Bȫken un Bârken in’t Holt dorvun opwoken dään. Op de Wischen grimmel un wimmel dat vun Blȫȫm, un Slȫhdōōrn, Beern- un KassbeinbōōmX43 blȫhen sō witt, as wėnn de Winter sien Prüük an süm|ehrX05 hangen loten hârr. Mien jungM3 Gemȫȫt wēēr sēlenvergnȫȫgt, dėnn ik kēēm tō Huus un hârr hēle teihn Doler in de Lood — du lēve Gott, wat ėn Riekdōōm!

Jehann-Ōhm hârr sien fossigen Putthōōt in’e Nack schoḃen, datt de brēde Rand ėm an de hōge Schuller schroop. Sien grōten grauen Ōgen flōgen över Knicken un Wâllen, de klōke Schelm, dē dor sunst ruutkieken dä’, wēēr vundoog niX09 tō Huus ōder noch niX09 opstohn: Dat wēērn ōle, truhattige Kinnerōgen, dē sik wiet opendään, um ėn Wunner, dat grōte Gottswunner tō sēhn, wėnn sik de kohle Ēēr sülḃen smuck moken deit mit Gras un Kruut un Blatt un Blȫȫt un Blōōm. Hē wies mit de Pietsch hier- un dorhėn un snack in ēēn fōōrt.

„Wat ėn schȫnen Dag!“ sä hē wull söḃenmool. Ik wēēr hēēl mit ėm inverstohn, de Dag wēēr schȫȫn, over kunn’t anners weenX41? Dat wēēr je Vörjohrstiet, un de März is uns je negen Sünnenschiendoog schüllig! Un wēēr dėnn de Welt schȫner as frȫher? Ik kėnn jēēdēēn Vogel an sien Stimm, jēēdēēn Blōōm an Fârv un Ruuch un hârr achter de Kȫh mit lüttM3 un grōōtM3 Getier speelt un in de Ēēnsoomkeit mit süm|ehrX05 leevt as mit mien gōdenX31 Frünnen. Over datt dat âllns sō wunnerschȫȫn wēēr, wuss ik noch niX09. Wėnn ik ėn Wulk sēhg, sō blank as Gold un Sülver, hârr ik mit ehr fohren mucht as in ėn güllen Kutsch. Wiet achter de blauen Bârgen, dach ik mi, wēēr dat noch mool sō schȫȫn, un dor in dat swatte Holt — watt dor wull ėn Prinzess wohn mit Ōgen sō blau as Roggenblȫȫm un Hoor sō fien as Flass? Jo, de Welt wēēr je recht schȫȫn, over dat gēēv noch wat Beters, dat wēēr dorachter ōder ōōk dorin versteken as de sȫte (FeJ1.2.114) Kârn in de Nööt un de Hünnig in de Blōōm. Vun dit verborgen Paradies drȫȫm ik, un dorno söch ik Dag un Nacht.






„Wēētst du ōōk, wat dat Beste is in de Welt?“ froog de Ōōl’ opmool. Ėm wēēr dat wull opfullen, datt ik rein still worr bi sien Wunnerwârken.

„Nä, Jehann-Ōhm — wēēt Hē dat?“

„Hm! Dat Beste in de Welt is de Welt sülḃen“, sä hē un slōōg mit de Pietsch no ėn Hund, dē dėn Wogen anbell.

Wēēr’t ėn Spoos? Ik verstunn ėm niX09 un swēēg still, ik wēēr bang vör ėm. Hē kunn sō füünsch wat sėggen, wėnn ēēn dummM3 Tüüg snacken dä. Hē swēēg ōōk un sack in sik tōsomen. Dat is ėn swoorM3 Snacken un Klönen, wėnn twēē tōhōpen op’n Wogen sitt un de ēēn is dėn annern um fofftig Johr vörut: De Summer versteiht dėn Winter niX09 un sien ēērnstM3 Gesicht, un dat wehlige Fohl niX09 dat ōl’ spattlohme Kutschpeerd.

De Wogen wȫhl langsoom un lies dör dėn Sand. Kott vör Bistörp kēmen wi dicht an dat Slott vörbi, dat sik de rieke Siem Sellhōrn dor hėnstellt hett.

„Wat seggst dorvun?“ froog de Ōōl’, as ik mi meist dėn Hâls verdreih, um dėn Pârk un de Gebüden recht tō besēhn.

„För teihn Doler lett hē dat wull niX09 af“, sä ik.

„Nä, dat langt niX09 för vull, muttst dat fiefdusendmool nehmen, dėnn gung dat sachs. — Over dėnk di mool: Dē is mit nix anfungen! As hē vör dörtig Johr in de wiede Welt gung, hârr hē nix, as wat jēēdēēn Schippsjung hett. Un nu wohnt hē in ėn Slott un hett noch ėn poor Milljōnen in sien Schapp. Un dat is man gōōtX31, dėnn tō ėn grōōtM3 Huus hȫȫrt ōōk ėn grōten, strammen Geldbüdel.“

„Dē hett veel Glück hatt!“

„Glück? Jo!“ sä de Ōōl’ ėn beten langtöögsch. „Hē hett mit Minschen hannelt, mit Swatte ut Afriko.“

„Mit Sloḃen?“

„Mit Sloḃen!“ sä de Ōōl’. Ėn Kōōpmann, ėn rechten Kōōpmann schâll dat je ēnerlei weenX41, wō hē mit hannelt, wėnn hē man ėn gōōtX31|M3 Stück Geld verdēēnt.“

„Dat is je gresig! Un sōōn Mann glückt dat! Hē kann in sien besten Mannsjohren sik ėn Slott budenX68, sik utspannen un Tōōrten un Broden eten! Dat sō wat uns’ Herrgott tōlett!“ (FeJ1.2.115)

„Ni wohr? Over wat schâll ēēn dorbi dōōn? Uns’ Herrgott passt niX09 mēhr op’n Kroom, hē mag dor niX09 mēhr över weenX41, de Welt tō regēren un överâll Stüür tō hōlen. Sōōn Keerl de Taschen vulltōsteken! Wėnn du dat noch weenX42

wēērst!“ō: sprich [ou] wie ›soul‹; ē: sprich [ei] wie ›day‹; ȫ: sprich [oi] wie ›boy, moin, Heu, Häuser‹






Ik schuul dėn Ōlen mool vun de Siet an, over hē mook ėn Gesicht, as wėnn hē kēēn fief tellen kunn. „Süh, dor steiht hē an’t Stackett un kickt in’t WedderX15

— muttst dėn Hōōt afnehmen!“ sä hē, dä dat over sülḃen niX09.

„Worum? Ik kėnn ėm niX09!“

„Mookt nix, dat deist du för dėn Geldbüdel — nietste Mōōd!“ Hē sēhg sō mȫȫd un gliekgüllig ut, as wėnn hē eḃen ut’n Sloop kēēm.

Ik bekēēk mi nu dėn rieken Herr vun nerrn bet boḃen. Dat wēēr ėn stootschen Mann mit brēde Schullern, ėn langen rōden Boort un drieste Ōgen. Hē hârr hōge, blanke Steveln an un ėn Riedpietsch in’e Hand, ėn grōten Hund bell bi ėm rum.

„Wōmit bringt hē nu de Tiet hėn?“ froog ik.

„No, Geschäften hett hē niX09 mēhr; hē geiht op Jagd, hett Sellschop, itt un drinkt un smȫȫkt un slöppt, fohrt mit sien smucke Fru un sien Kinner spazēren, mookt mool ėn Reis …

„Wat ėn glückliM3 Leḃen!“

„Mēēnst dat?“ Hē sett sien Peer in Draff. Wi wēērn bâld op de Heid twischen Bistörp un Ielenbeek|Ilenbęck|Egelbach.

„Schull hier wull ėn Minsch glückli husen könen?“ froog de Ōōl’.

Ik kēēk mi mool no âll de Sieden um. Sō wiet mien Ōgen recken dään, nix as Heid, Porstbusch|Gagel un kröpeligM3 Kratt. „Wō schull hē vun leḃen?“ sä ik, „dat Land is hier pōver un undankbor.“

„Mēēnst du, datt hē hier verhungern dä?“

„Dat jüst niX09, over ēēn will ōōk doch ėn beten mēhr, as sik sō eḃen dėn Hâls openhōlen.“

De Ōōl’ grien mi plietsch an. „Du dėnkst: De Minsch leevt niX09 vun Brōōt allēēn, dor hȫȫrt ōōk Botter tō! Du worrst ėn prächtigen Paster afgeḃen, mien lütt’ Jung! De Lüüd worrn di de Kârkendören inlōpen. Dėnn wat du mi vundoog seggt hest, is meistendēēls no de niede Mōōd, dat mööġt süm|seX04 âll hȫren. Nu will ik di mool wat sėggen! Di klingt noch ümmerX54 de teihn Doler in de Ōhren, dē du vunmorgens insteken hest. Ik kann dat wull begriepen. Dat ēērste suur verdēēnte (FeJ1.2.116) Geld is för jēēdēēn Minschen ėn grōten Schatt. Over du büst doch hēēl un dēēl op’n Holtweg, wėnn du glȫȫvst, datt dat Glück in’t Geld stickt. Wat smeckt wull an besten: Tōōrten un Broden ōder Pannkōken?“

„Tōōrten un Broden, Jehann-Ōhm!“






Hē nück mool mit’n Kopp. „Heff ik mi dacht! Un liekers wēēt ik hēēl wiss, datt dėn rieken Herr Siem Sellhōrn sien Tōōrten un Broden niX09 sō gōōtX31 smeckt as mi mien Pannkōken. Dat kummt doch vör âlln niX09 dorop an, wat du in dėn Mund stickst, mien Jung. Dat kummt op dėn Hunger ōder, as de fienen Lüüd seġġt, op dėn Aptiet an. Ik eet beter as hē, ik drink un sloop beter, un wėnn ik sünndoogs in Hėmdsmauen mit ėn gōdeX31 Piep Tobak no mien Ellernbrōōk schrökel, dėnn bün ik ėn hēēl annern Keerl as hē in ėn Stēērtrock un mit ėn Havannazigârr! Dėnn hē kėnnt kēēn echten Hunger un Döst, wēēt nix vun mȫde Ârms un Bēēn, wēēt ōōk nix vun Fieren un UtrōhenX32. Hē hett in’e Week söḃen Sünndoog ōder, bi Licht besēhn, gor kēēn. In sien Geweten will ik gor niX09 rinkieken, dat hȫȫrt unsen Herrgott tō: ik bün ėm sō al wiet vörut. Tō ėn würkli glückligen Minschen hȫȫrt lang kēēn Hupen Geld, grōte Ēhr un grōōtM3

Ansēhn, Slott un Land un Lüüd — wat hett dat mit dėn ēgentligen Minschen tō dōōn? Dat Glück is ōōk niX09 hier un dor in de Welt versteken, nä, mien gōdeX31

Jung: Dat Glück slöppt in’t Minschenhatt. Dor will dat söcht un funnen un opweckt wârrn, un dē dat um sik sȫken deit, in Geld un Gōōt, Eten un Drinken un sō wat, dē kummt mi vör as mien Ōōlsch, dien Trina-Möösch. Dē stell güstern dat hēle Huus op’n Kopp um ehr Brill, un hârr ehr op de Nöös! Dor biestert de Lüüd in de Welt rum, grooḃt un plant un hööpt un luurt. Un wėnn süm|seX04 tō Huus koomt, dėnn sünd de meisten inwennig verlohmt un verkloomt, hebbt vėllicht veel Geld un GōōtX31 funnen, over dat Lachen un de rechte Freud ünnerwegens verloren. Wēētst du ōōk, worum de Hand vun sōōn Kind“ — hē wies op ėn lütt’ Dēērn, dē drȫmerig in’t Sand spelen dä — „worum ėn Kinnerhand sō licht vulltōmoken is?“

„Dorum datt se sō lütt is“, mēēn ik.

Hē kēēk mi mit sien grōten Ōgen mool schârp an, un de Spitz vun de lange Nöös rȫhr sik, as wėnn se dėn Kopp schüdd. „Sō klōōk (FeJ1.2.117) büst du al, lütt’ Jung? Un ik segg di: Wohr di vör de lütten Hannen! De köönt ünner Umstänn an ēēn Dag mēhr verkleien un verstreuen, as du in ėn hēēlM3 Johr verdēnen deist! Prr!“

De Peer stunnen, wi wēērn tō Huus. Mien MōderX52 luur al an de Pōōrt un hēēl mi ehr beiden lütten fienen Hannen hėn, as wėnn se mi opfangen wull, wėnn ik vun’ Wogen sprung — wat mēēn Jehann-Ōhm: Schull ik mi ōōk vör dē Hannen wohren?

„Dor bring ik di dėn Jung, Anna!“ sä de Ōōl’. „Dat’s âll grȫȫn un riev|>geef<|

üppig, wat an ėm is!“

„Is man gōōtX31, Jehann, ōōlt un sōōr|dürr wârrt wi frȫh noog!“ sä mien MōderX52 un nück ėm fründli tō.






„Dor hest du recht, Anna! Wėnn man blōōts kēēn Riep un kēēn Storm un hattM3 WedderX15 — muttst ėm wohrschuen, Anna, wohrschuen vör de lütten Hannen! Hü!“ De Wogen schuckel wieder, de Putthōōt wackel hėn un her, un de Ōōl’ kēēk sik niX09 mēhr um.

„Wat mēēnt hē?“ froog mien MōderX52. Ik wuss dat niX09, muss ehr over vertellen, wat wi snackt hârrn. Se nück blōōts ėn poor Mool mit’n Kopp, sä over nix dortō.

Ēērst vele Johren loter, as wi ėm lang no’n Kârkhoff brocht hârrn, heff ik ėm verstohn. Och, mien ōl’ gōdeX31 Jehann-Ōhm!








Lütt’ Hinnerk - Op’n Ellernbrōōk(FeJ12121 - FeJ1.2.121ff - kiek ōōk FeJ5.1.048ff!)

Dat wēēr ėn ōlen osigen Dag, nevelig, natt un kōōlt. Kloos Möller fȫhl dat ōōk, hē hârr dat bannig hild bi sien Grüppenkleien op dėn Ellernbrōōk. Ēēn Sōden no’n annern stēēk hē ieverig lōōs un sett ėm op de Kant. Wėnn hē mool Puust hēēl, stell hē sik as de Koloss vun Rhodos — vun dėn Persetter vertellt hett — wietbēnig över de Grüpp un kēēk dor hėndool, wat se ōōk grood wârrn dä — dėnn dėn Kopp op ēēn Schuller, dėnn op de anner, dėnn mool dat rechte Ōōg tō, dėnn mool dat linke. Ėn Lien tō trecken un doran aftōsteken, hēēl hē för Wieverkroom, gōōtX31 tō’t Ârfenplanten, nix för Mannslüüd. Un dorin much hē för sien Persōōn recht hėbben, dėnn de Grüpp worr sō grood, as wēēr se mit ėn Lienholt trocken. Hē hârr sik de Sook op sien Oort hēēl lēēg anfungen. Ēērst kēēk hē sik de Wisch mool dorop an, wo veel Grüppen wull nōōtwennig wēērn. Dėnn pedd hē de Brēēd mit sien langen Bēēn af un dividēēr de Schreed dör de Stückentâll. Dėnn pedd hē wedderX11 af un sett nu lütte Pohlen allerwegens, wō ėn Grüpp weenX41 schull. Un mit Plöck un Pohlen stēēk hē nu jēēdēēn Grȫȫv af. Dat wēēr de hēle Maschinerie.

Blangen de Wisch wēēr ėn Holt, de Ellernbrōōk, wō Bârken un Ellern wussen un summers Sünndrang, Snoken un Adders|Blindschleiche, Ringelnattern un Kreuzottern, Heisters, Kreihen un Negenmörders|Elstern, Krähen und Neuntöter süm|ehrX06 Wesen dreḃen. Nu wēēr’t still, de Bȫȫm wēērn kohl, an de Tėlgen hung de Swēēt vun dėn November. Ėn lütten Beek mit kloorM3 Woter bruus dor an de Wischkant över dėn Damm, dėn Kloos mool tō’n Versȫȫk sett hârr — hē hârr sēhn, datt dor Frellen|Forellen in wēērn, un dē wull hē dėn nēēgsten Sünndag fangen. Op de anner Siet vun dėn Beek gung de Stieg no Möhl. Af un an lēēp dor ėn lütt’ Dēērn ōder dor slēēk ėn ōl’ Fru vörbi — sunst wēēr de Wisch ōōk hēēl allēēn weenX42.

Kloos hârr wedderX11 mool langs de Grüpp pliert, as ėn helle Stimm vun dat Holt her rēēp: „Wat, mookst’ mi ėn schēēfM3 Muul tō?“

Hē lach un sä: „Büst du dat, Grēten? Jo, wat mēēnst’, is de Grüpp grood?“

„As ėn Flitzbogen!“ Se lach hell op. (FeJ1.2.122)

„Wat?“ Hē fung wedderX11 an tō plieren — „dat is niX09 wohr, Grēten, du wullt wull Lârm mit mi anfangen.“






„Ik will hēēl wat anners!“ sä se lies un süüfz mool. „Kloos, hest niX09 ėn lütten Stōōt Tiet — ik wull di mool wat sėggen!“ Dat kēēm dor sō unseker un schaluu ruut, datt Kloos ehr rasch ankēēk — hē kunn ehr Gesicht niX09 sēhn, se bück sik jüst dool un grabbel an de Ēēr, as wėnn se wat söch.

Kloos kēēk no’n Heḃen, wō de Sünn wull sitten kunn, dėnn sien Tompachklock hârr hē niX09 mitbrocht. De Sünn lēēt sik niX09 sēhn, de Heḃen wēēr för full|överher gries un grau.

„Wat kickst? Wat de Klock is, kann ik di sėggen.“

„Deit niX09 nȫdig, Grēten; ik bün hungerig, un dėnn is de Klock um hâlvig teihn.“ Dormit hung hē dėn blauen Linnenkittel |>Linnenkuller< över de Nack, grēēp in de Tasch un hool sien Botterbrōōt ruut. Hē sprung över’n Beek un sett sik an de anner’ Siet op dat hōge Ȫver.

„Wullt no Möhl?“ froog hē un kēēk ehr mool hēēl vergnȫȫgt an.

Grēten nück stillswiegens mit’n Kopp, kēēk sik mool hastig no âll de Sieden um un sä dėnn: „Kloos, sünd du un Stina Reimers utenanner?“

„Streu mi kēēn Peper op mien Botterbrōōt, Grēten, swieg still vun dē Dēērn!“

„Och wat, du kannst ėn anner Mool sō veel mēhr eten! Ik heff di lang allēēn drepen wullt, nu mi dat glückt is …“ Se kēēm niX09 wieder, ehr wēēr tōmōōt, as wėnn ehr dat geelbunte Hâlsdōōk dėn Wind afsnȫren dä.

Kloos smēēt dat Botterbrōōtpapier in’ Beek un bēēt ēērstmool ėn düchtigen Happen af. As de Tung nōōg Platz krēēg, sä hē: „Dat is âll ut un vörbi, un nu loot de Dēērn ut’ Speel. Worum froogst du dorno?“

Grēten worr opmool hēēl un dēēl|överher hitt un rōōt. Se bück sik wedderX11

dool un plück ėn Heidblōōm|Glockenblume af, dē vör ehr Fȫȫt blȫh, un mook sik un ehr lütt’ smucke krötige|>patzige< Stumpnöös|Stupsnase dormit tō dōōn, swēēg over still.

Kloos worr de Tiet lang, hē kēēk in’e Hȫȫchd un hēēl dorbi dat Botterbrōōt hâlf no’n Mund. „No?“ froog hē.

Dat wēēr nu hēēl verkēhrt vun ėm. Dėnn Grēten worr noch hitter, un ehr wēēr tōmōōt, as schull se bi ėm doolsacken un beswȫgen|sik beswiemen. (FeJ1.2.123) Kloos verfēhr sik, as hē dat sēhg. Hē lä dat Botterbrōōt sacht op sien Knēē un wisch sik mit de verkēhrte Hand|Handrücken dėn Mund af. „Grēten, wat hest du? Fehlt di wat?“

Grēten smēēt de Heidblōōm weg un strēēk sik mit beide Hannen mool rasch un luut över de Schört, as se wull dä, wėnn se morgens dat Fegersch |dėn Üller

no’n Misten drogen hârr. „Ēnerlei, Kloos, dėnk un segg, wat du wullt! Ik heff mi






meist dėn Kopp tweigruvelt un bün dorum hersleken, ruut schâll dat nu! Kloos, ik mutt ėn Mann hėbben, ik kann dėn Kroom allēēn niX09 mēhr humstern|

vörkomen! Mien Mann is nu drēē Johr dōōt, sō lang heff ik mi mit Knechten un Dēērns dörsloon|afsloon, over op de Läng wârrt mi dat tō veel. Allerwegens sünd mi de Röck in Wegen, un ėn Büx kann ik doch niX09 antrecken!“

Se hēēl mool still un verpuust sik. Kloos swēēg. Ėn Heister schrachel un lach dör de Bȫȫm un flōōg ehr över’n Kopp; se kēēk dėn Vogel mool rasch mit de grōten blauen Ōgen an, dē nu ėn beten fuchtig un angstig wēērn.

„Vēēr sünd bi mi weenX42 un hebbt mi ansproken — ik heff ›nä‹ seggt, ik much süm|ehrX05 niX09. Di hârr ik mit beide Hannen nohmen, wėnn du komen wēērst, over du hârrst ėn Bruut.“ Grēten grēēp mit de Hand ünner de linke Bost un kēēk sik verloten un verloren um.

Kloos much de Sook wull ėn beten snooksch vörkomen, hē stēēk langsoom dat Botterbrōōt in de Kitteltasch un kēēm nu stiefbēnig in’e Hȫȫchd. Hē wēēr ėn hâlḃen Kopp grötter as sē, in de Brēēd gēēv se ėm wēnig no.

Se schüddel sik mool, as wėnn se frōōr. „Du wēētst nu, wat ik will. Ik dō, wat mi un kēēn Fruunsminsch tōkummt|gebührt, Kloos, over ik wuss dat niX09 anners tō moken — anner’ Lüüd wull ik niX09 dortwischen hėbben, dat hârr mi noch mēhr schenēērt. Du büst frie, du büst ėn Mann för mi, as ik ėm will — nu segg mi kott un kloor, wat du wullt, un swieg achterno still!“ Dat kēēm dor ruut, as dat Woter ut ėn Buddel, dėn ēēn op’n Kopp höllt, stōōt- un ruckwies.

Kloos swēēg ėn lange Minuut. Sien gōōtmȫdigenX31 grauen Ōgen kēken op dat Woter, wat över dėn Damm hüpp un in ėn blanken Bogen doolbruus. Tōletzt sä hē: „Ik bün ėn Knecht, un du büst ėn Buurfru, Grēten!“

„Dat heff ik ēhr bedacht as du, Kloos. Ünner de vēēr wēērn drēē Buursöhns — dor is mi gor nix an gelegen.“ (FeJ1.2.124)

Kloos swēēg wedderX11 hellschen lang.

„Dat hōōl ik niX09 ut, Kloos! Segg mi ēērst: Dėnkst du noch an de Dēērn?“

„Dē hett ehrn Lōōppass kregen, Grēten, dē hett sik je mit ėn annern afgeḃen! Over ik mutt mi doch de Sook överlėggen — morgen kriggst du Beschēēd …“

„Dat is ėn lange Tiet bet morgen, un ik wēēt niX09, wō un wosück wi sik|unsX07

wedderX11 allēēn drepen un spreken köönt. Ik will di wat sėggen: Ik goh no Möhl, un no ėn Stunns Tiet koom ik wedderX11, dėnn kannst du mit mi no’t Dörp gohn un de Sook mit mi beroden. Ēēn Dēēl muttst du mi over nu al verspreken: Du seggst doch kēēn Minschen vun de Sook!“






„Nä, Grēten! Du büst ėn orntlige Fru — dorop geev ik di mien Hand!“ Twēē kōle hatte Hannen lēgen ėn Stōōt inenanner.

Grēten kēēk ėm nochmool wârm un hastig an, dėnn gung se langs dėn Stieg no Möhl un wēēr ėm bâld ut de Ōgen.

Kloos over kēēk ehr noch ümmerX54 no, un lang achterher sēhg hē noch ehr brēde Gestâlt un dėn runnen forschen Ârm. Tōletzt gung hē wedderX11 an sien Ârbeit. Over dat wull niX09 recht lōpen|flaschen, ümmerX54 wedderX11 hēēl hē still un mummel wat in’ Boort.

Grēten ehrn Mann wēēr sien Schōōl- un Speelkamerood weenX42, blōōts datt dē ėn Buursöhn un hē ėn Daglȫhnerkind wēēr. Hē kėnn dėn Hoff recht gōōtX31; hē sēhg hēēl düütli dėn Goorn un dat Huus, de drēē Peer un de schȫnen blanken Melkkȫh vör sik. Hē wēēr mennigmool in de Stuuv mit de Lēhmdeel un de Wandbettstellen, mit dėn ōlen brēden Oḃen un dėn Löhnstōhl weenX42, un hēēl düütli stunnen de smucken Blȫȫm in de grȫnen Kruutpütt vör ėm, hēēl düütli sēhg hē de Kârkenlüüd dör de lütten hellen Ruten vörbigohn.

Un dor schull hē nu Herr un Huusvoder wârrn? Un Grēten sien Fru? Jo, Grēten wēēr gōōtX31, ėn düchtige Fru, smuck un krâll un driest as ėn Keerl, wėnn’t dorop ankēēm. Over se hârr ehrn ēgen Kopp, un wat se dörsetten wull, dat lēēt se mit ehrn stârken Ârm niX09 lōōs — kunn hē ehr hâltern? Hē stunn lang un gruvel, dėnn nēhm hē de Schüffel un stēēk wedderX11 ėn poor Sōden lōōs un sett süm|ehrX05 op de Kant. Un dėnn stunn hē wedderX11 un kēēk stief un stârr op ėn Bēsenbult, as wėnn dē ėm wat sėggen kunn. Se hârr je ōōk (FeJ1.2.125) noch ėn lütten Jung, dėn Hinnerk, dat wēēr ōōk tō bedėnken. Hē wēēr man ėn lütten Stackel, de ârm’ Jung, un sēhg mit vēērteihn Johr ut as anner Lüüd Kinner mit acht un hârr dorbi ėn ōōltM3 Gesicht mit hellgriese Fârv un fiene Fōlen. Âll de Lüüd sään: Dat wēēr ėn ōlen gōdenX31 Jung — jo, mit dėn worr hē sachs kloorkomen, over Grēten? Hē wēēr wedderX11 op de ōle Steed, wō hē niX09 wiederkunn.

„Kloos, du mookst de Grüpp je hēēl schēēf!“ rēēp Grēten, dē wedderX11 dor wēēr, mit ėn Gesicht, as wėnn se sülḃen niX09 wuss, watt se lachen ōder wēnen schull.

„Schēēf?“ Kloos begrēēp sik|fasste sich un plier langs de Grȫȫv. „Dat schull dor wull vun komen!“ gnurr hē, smēēt de Schüffel an de Siet un sprung över’n Beek.

„Ik heff mi de Sook överleggt, Grēten, kann over niX09 hēēl tō Ėnn komen. Du kunnst mi wull gefâllen, mit dėn Jung kēēm ik ōōk sachs kloor, blōōts ēēn Dēēl!“ un dorbi kēēk hē ehr stramm in de Ōgen.

„Wat dėnn?“ froog se.






„Du wârrst dat sülḃen weten, datt du ėn ēgen Kopp hest, Grēten. Süh mool: De Büx wull ik gēērn anbehōlen — dat is ėn slechten Keerl, dē sik an’t Schörtenband vun sien Fru tō Kârk un MârktX66 trecken lett un dē achter sien Wief herlöppt as dat Kâlf achter dėn Slachterjung.“

Grēten ehr Ōgen lüchten hell op. „Wieder nix? Dat is je jüst, wat ik sȫȫk: Ėn düchtigen Keerl, dē mi regēren kann, de wēēt, wat hē will, un will, wat hē wēēt!“

„Dat seggst du wull!“ mēēn Kloos un smuustergrien sōōn beten un kēēk ehr dorbi op un dool an.

„Wėnn wi sik|unsX07 heiroodt, mutt ik mi mit mien lütten Stackel vun Jung je ēērst utenannersetten. De Vörmund …“

„Wokēēn is dat?“

„VoderX53 Andrēēs — dē wârrt dorop dringen. Dat ritt uns over niX09 dool, un wat dor noblifft, dat loot ik di verschrieven|überschreiben. Dėnn büst du Herr vun Huus un Kluus, mi hȫȫrt nix mēhr; un wėnn du mi dėnn niX09 hâltern kannst, büst mien Doog kēēn Keerl weenX42!“

„Dat lett sik hȫren!“ sä Kloos.

„Over twēē Dēēl geev ik di tō bedėnken: Du schasst niX09 de Steed frie’en un mi as ėn unnüttM3 Stück Mȫbel in’ Kōōp nehmen, un du (FeJ1.2.126) schasst mi dėn Jung gōōtX31 hōlen, ōōk wėnn wi niX09 allēēn blieḃen schullen.“ Dorbi worr se wedderX11 rōōt.

Kloos sprung över’n Beek un hool sien Schüffel un Kittel, smēēt dat över de Nack un kēēm langsoom wedderX11 tōrüch. As hē vör ehr stunn, hēēl hē ehr de Hand hėn un sä: „Grēten, ik will di hōlen as mien Fru un dėn Jung as mien ēgen Söhn! Gott geev, datt di de Buurknecht niX09 mool tōweddernX13 wârrt, wėnn de annern Buurn ėm niX09 estemēren|achten wüllt …!“

„Wat? Dē? Ik wull süm|ehrX05!“ rēēp se, un dorbi stell se sik hēēl striedbor un krötig hėn, hârr over ėn Gesicht vull Morgenrōōt un Heḃensdau — se wēēn vör Freud.

„Süh sō! Nu is de Sook afmookt, mien lütt’ Grēten, nu koom, datt uns hier kēēn bemött!“ Dormit gungen süm|seX04 no’t Dörp tō. Dat wēēr wull niX09 hēēl recht, datt süm|ehrX06 beiden Hannen inenanner blēḃen. Man süm|seX04 hârrn hēēl veel tō bedėnken un tō besnacken — süm|seX04 vergēten sik rein un anner Lüüd dortō.

De Wind, dē sik hėntō Klock teihn opsmeten hârr, puust achter süm|ehrX05 her un feeg dėn griesen Heḃen rein vun Nevel un Wulken, datt de Sünn mit ehrn wârmen Schien de beiden glückligen Gesichter umspelen un vergüllen kunn.






Kloos un Grēten worrn dat niX09 wies, datt drēē grōte blaue Ōgen — ēēn ōōlM3 un twēē junge — süm|ehrX05 vun fēērn bekēken. Dat ēēn Ōōg hȫȫrX61 ōl’ Obel tō, dē op Grēten ehr Noverschop tō Hüür wohn, un de beiden jungen stunnen stief un stârr in ėn lüttM3 blēēkM3 un bedrȫȫvtM3 Gesicht un kēken op de beiden, dē langsoom nēger komen dään.

„Jo, Obel, dat sünd MōderX52 un Kloos Möller!“ rēēp de ōl’ lütt’ Stackel vun Hinnerk mit ėn fiene beverige Stimm.

„Goh no Huus, Hinnerk, goh nu!“ sä Obel un schōōv dėn Jung tōrüch: „Ik glȫȫv dat niX09, un wėnn süm|seX04’t sünd, sō hebbt süm|seX04 wull wat Wichtigs tō beroden — vėllicht will se ėm mēden|anstellen, hē is ėn bannigen Knecht — goh nu, goh nu, lütt’ Hinnerk!“

De Jung sprung över’n Wâll un lēēp, as wėnn hē wat verbroken hârr, no’t Dörp tō. Obel tüffel langsoom op dėn Fōōtstieg achterher, kēēk sik over ümmerlōōs um. As se sēhg, datt Kloos bi dat lütte Holt kott vör’t Dörp afbȫȫg un Grēten allēēn lēēt, blēēv se stohn. „Wo du glückli utsühst!“ rēēp se ehr al vun fēērn tō. (FeJ1.2.127)

„Dat deit wull de Sünnenschien!“ sä Grēten un worr füürrōōt utsēhn|lief … an.

„Mēēnst dat? Kann wull weenX41 …“ Obel hoss mool, un ehr ōōlM3 drȫȫgM3

Mundwârk vertrock sik sōōn beten. „Dat wēēr je wull Kloos Möller, dē bi di gung?“

„Jo, Obel, hē ârbeidt dor op’n Ellernbrōōk.“

Obel hoss wedderX11. „Grēten“, sä se, un ehr hatte Stimm worr lieser, „wėnn du wat vun ėm wullt, dėnn mook kotten Prozeß! Wėnn de Lüüd sēhn dōōt, datt du ėn Buurknecht an de Hand hest, sō gifft’t ėn förchterligen Lârm in’t Dörp!“

Grēten stunn still un sett beide Hannen in de Siet. „Hest al wedderX11

rumkunkeluurt, Obel, um Nieigkeiten tō sȫken un in’t Dörp tō dregen? Jo, Obel, ik will wat vun ėm — ik will ėm sōgor frie’en! Hest du wat dorgēgen? Ik schull di wull froogt hėbben?“

„Nu, nu, Grēten, man niX09 sō glȫhnig. Du büst jung un ik ōōlt. Ik wēēt beter as du, wo swoor dat is, vun Lütt un Grōōt dörhekelt|durchgehechelt tō wârrn.“

„Dat glȫȫv ik sachs!“ rēēp Grēten un lach sōōn beten minnachten, „over mit di wull ik mi doch niX09 gēērn verglieken, Obel! Loot de Lüüd snacken, wat süm|

seX04 wüllt: Ik nehm dėn Buurknecht tō’n Mann, pōōlsch|in wilder Ehe will ik niX09 mit ėm leḃen!“

Obel kēēm steil in Ėnn, un ehr ēēn Ōōg spēēg Füür un Flammen, over se begrēēp|fasste sik un swēēg still. Se hârr sōōn ōlen ârgerligen Kröckelhossen, dē






sik gewȫhnli instell, wėnn se wârm worr in’t Bett un sō gēērn stillliggen un inslopen wull. Ōder ōōk, wėnn ehr de Kopp hittmookt worr un se kunn ehrn Ârger niX09 vun sik puusten un niX09 utspiegen, dorum datt sōōn füünschM3

Gesicht, as Grēten ehr in dissen Momang, ehr gifftigM3 Muulwârk niX09 ut’ Spōōr lēēt.

As se sik wedderX11 verhoolt hârr, sä se: „Du hest recht, Grēten! Ik bün wat wėnnt. De Lüüd hebbt mi niX09 mit de Tung dörhekelt, süm|seX04 hebbt mi mit de Tähn tweireten. Un ik hârr sülḃen Schuld — dat wēēt ik recht gōōtX31. Ik froog dor nu nix mēhr no, mi is’t egool, wat süm |seX04 över mi snackt. Over dat gēēv mool ėn Tiet, mien Dēērn, dō hett mi dat wēhdoon, dō heff ik wēēnt un jammert! Dat is kēēn Vergnȫgen, mien Dēērn, wėnn du di ėn schȫȫnM3 Eten anrȫhrt hest, un anner Lüüd spieġt dor rin un lacht di dėnn noch in’e Tähn wat ut. Un dit wull ik di sporen|ersparen. Vör mien Muulwârk büst du seker, dat wēētst du! Ik segg di nochmool: Nehm in Gotts Noom dėn Knecht, (FeJ1.2.128) over mook vörher niX09

sō veel Spektokel, loot di wohrschuen, Grēten, un dėnk an dien Jung!“ Dormit bȫȫg se gau af un lēēt ehr stohn.

Grēten kēēk ehr noch ėn lütten Stōōt no un gung dėnn mit ėn verdrēētliM3

Gesicht tō Huus.

As se op de Hoffsteed kēēm, slēēk ehr lütt’ Hinnerk jüst dör dėn Goorn. Hē sēhg ehr, over kēēm ehr niX09 in’e Mȫȫt, as hē sunst wull dä. „Wat de Jung wull hett? Schull hē wat utȫȫvt|angestellt hėbben?“ mummel se un gung rin.

Ehr kēēm âllns mitmool sō snooksch vör. Wat mēēn de ōl’ Obel dormit: Se schull an ehrn Jung dėnken? Se sēēt ėn Stōōt un gruvel, dėnn trock se sik gau um un gung no Köök, dēēp in Gedanken.








Lütt’ Hinnerk – De Hochtiet(FeJ12128 — FeJ1.2.128ff — kiek ōōk FeJ5.1.056ff!)

„Du hârrst kēēn Moondag wählen schullt, Grēten!“ sä ōl’ Obel un plink mit ehr ēēn tronigM3 Ōōg de Bruut an, as dē jüst op’n Wogen stiegen wull.

„Ei wat! ėn betern Vörjohrsdag hebbt wi noch gor niX09 hatt as vundoog! Ik bün niX09 överglȫȫvsch!“ rēēp se hėndool, as se blangen ehrn smucken Kloos Möller op’n Stōhl sēēt.

„Hans-Juchen, foot dat Leit gōōtX31 an!“ sä Kloos tō dėn Knecht, dē süm|

ehrX05 no Kârk fohren schull.

„Ik will de Peer wull hōlen, de Schimmel is sinnig — prrr!“ rēēp hē dėn lütten Brunen tō, dē al an tō danzen fung.

Achter süm|ehrX05 stēgen noch twēē Mannslüüd op ėn annern Wogen. De ēēn wēēr VoderX53 Andrēēs un de anner de Buurvoogt Hans Roov. Dat gung wat langsoom, de ōlen Bēēn wēērn wat stief in de geel’ hirschleddernX16 Büx un de hōgen Steveln.

„Nu is âllns kloor!“ rēēp ōl’ Obel, as se tō Woog wēērn.

„No dėnn in Gotts Noom!“ sä Kloos, „Hans-Juchen, fohr forsch tō!“

„Hurrro!“ rēpen de Jungs, dē dicht an dicht as de Flēgen um ėn Hünnigputt bi dėn Wogen rumhüppen. De Peer setten an, de (FeJ1.2.129) Schimmel lēēp seker un sinnig, de Bruun danz as’n Frollein — bums! Dat wēēr Mârs-Schōōster. Dē hârr sien ōl’ Dunnerbüss je wull hâlf vullloodt — bums, bums, gung dat nu links un rechts. De Jungs lēpen mit Geschrigg un Lachen achteran, de Hunnen bellen, un de ōlen Wiever stunnen mit beide Hannen in’e Siet as Hangelpütt un freuen sik över’t hēle Gesicht.

De Wogens kēmen man bi ėn poor Hüüs vörbi. Hans-Juchen hârr de Peer gōōtX31 hōlen, hē wēēr nu över’n Bârg, dėnn in dat letzte Huus wohn de lütt’ krumme Hinnerk-Snieder. Dē hârr noch sien Doog kēēn Flint in’e Hand hatt, dor wēēr Hans-Juchen ōōk nix vermōden. De Schimmel hârr mool ėn beten spielōhrt|die Ohren gespitzt un sik verjoogt, over wat hârr dat tō bedüden? Hē, Hans-Juchen Kreih, sēēt je dorachter un hârr ėn sekere Hand.

Bums! Dō schōōt dat achter dėn Hasselbusch ruut, datt de Papierproppen dėn Schimmel op’n Hâls flōōg un Damp un Quâlm över’n Wâll trock. Ėn






grienigM3 Gesicht kēēk dör’n Tuun, un dėnn lēēp hēēl gau ėn lütten Keerl mit ėn hōgen Puckel, ėn Flint in’e Hand, no de Koot tō. Un dat hârr sien gōdeX31

Ōōrsook. Dėnn de Schimmel mook mitmool ėn Satz un rēēt dėn Wogen un dėn Brunen, dē nu rein wild worr, mit sik, un nu gung dat plēēnkajēēr |frz. en pleine

carrière = in vollem Lauf in de wiede Welt.

„Verdammi!“ sä Hans-Juchen, as de Schuss full, over dat holp sachs wat! De Peer wēērn ut sien Macht ruut, hē rēēt mit beide Hannen an dat Leit un lä sik Hinnerk Möller, dē achter ėm sēēt, meist op’n Schōōt. Over dėn ōlen Schimmel gung dat as mėnnigēēn: Dor hȫȫrX61 orri wat tō, ēhr hē unbannig worr, over wėnn hē’t ēēnmool wēēr, dėnn kunn ōōk kēēn Düvel wat mit ėm opstellen.

Grēten kēēm in’e Hȫȫchd un wull in’t Leit griepen. Kloos foot ehr rasch bi’n Ârm un drück ehr dool, foot ruhig dat Leit an un rēēt tōrüch — beide Peer kēmen steil op un stunnen as ėn Bōōm. Mit de Wiel kēmen de langbēnige Mârs Roov un de Möller Dierks anlōpen, hēlen de Peer bi’n Tōōm un kloppen süm |

ehrX05 an’ Hâls.

„Wat wēēr dat?“ froog de Möller.

„Och nix — Hans-Juchen nēhm sik niX09 in Acht! Ik sä di dat je, Hans-Juchen, bi sōōn Gelēgenheit mutt ēēn blōōts Hannen un Ōgen för de Peer hėbben.“ (FeJ1.2.130)

Hans-Juchen sien Gesicht sēhg ut as ėn verbrėnnten Stuten. „Loot mi dėn verdreihten Snieder kriegen!“ nückkopp hē, „is dat ėn Oort, achter’n Knick tō schēten un de Peer liek op’n Lief? Ik will dėn Spittelfix! Hü!“

Kloos grien sōōn beten: „No, loot man weenX41, Hans-Juchen, hē wull dat besunners gōōtX31 moken!“

Grēten hârr Kloos sien Ârm noch ümmerX54 tōfoten un kēēk ėm nochmool sō verlēēvt an. „Du kannst ėn Poor wille Peer regēren, datt süm |seX04 stoht un ünner dien Hand beeḃt — un du wēērst bang för mi?“

Kloos smuustergrien, sä over nix.

Mârs Roov un de Möller gungen nu wedderX11 tōrüch.

„Loot de Lüüd man snacken un tünen“, sä de Möller, „ėn Knecht is hē man, un hē hett nix, over hē is ėn Keerl!“

„Dat wârrt sik finnen, Dierks, hē kriggt ėn Fru, de hellsch hatt in’t Muul is“, sä Mârs Roov.

De Jungs wēērn still worrn, un âll de Hangelpütt hârrn de Ōhren |Henkel

verloren.

„Hett se wat kregen?“ rēēp ōl’ Obel.ō: sprich [ou] wie ›soul‹; ē: sprich [ei] wie ›day‹; ȫ: sprich [oi] wie ›boy, moin, Heu, Häuser‹






„Wokēēn?“ froog de Möller.

„Grēten —“

„Nä, Obel, dē is noch fix tōgang, dat is noch tō frȫh.“

„Och du Hansquast!“ scholl Obel un schōōt rin no Koot.

De Möller lach as ėn Spitzbōōv. Hē gung no dat Hochtietshuus, um sik ėn Piep Tobak antōsteken. As hē vör de Infohrt kēēm, sēhg hē, datt ėn lütten Jung in de Schüündöör witschen dä. Hē kēēk sik noch mool hastig um un wies ėn blēēkM3 Gesicht mit verwēēnte Ōgen.

De Möller schüdd mit’n Kopp un gung ėm no. As hē in de Schüün kēēm, stunn de lütt’ Stackel vun Hinnerk vör ėm un schōōt vör Schreck in’ Dutt.

„Wat wullt du hier, Hinnerk?“ froog de Möller un nēhm ėm de Hannen vun de Ōgen.

De Jung sä nix. De dicken Tronen lēpen ėm langs de Backen.

„Fehlt di wat?“ froog hē wedderX11 hēēl fründli.

Hinnerk swēēg.

De Möller trock ėm no de Wogendiessel un sett sik dorop. „Hȫȫr mool, Hinnerk, du wēētst doch, datt ik dien VoderX53 sien besten Fründ (FeJ1.2.131)

wēēr un datt ik bi di VadderX28 stohn|Pate gestanden heff. Segg mi dat! — Wėnn’t nix Bȫȫs is, blifft dat ünner uns.“ Dorbi strokel hē ėm över de hellen dünnen Hoor.

„Mien MōderX52 …“ Wieder kēēm de Jung niX09.

De Möller hârr veel tō dōōn, dėn Jung tō begȫȫschen, datt hē ėm sien Nōōt klogen dä. Stückwies un druppenwies kēēm’t tōletzt ruut. De Möller swēēg lang still un bedach sik, wat hē ėm sėggen wull.

„Dat dien MōderX52 wedderX11 friet, Hinnerk, is je rein nōōtwennig! Se kann dat Gewees unmȫȫgli allēēn regēren, un du büst …“

„Ėn Stackel, ėn Kröpel! Jo jo, Möller, segg Hē dat man, dat is je sō!“ Dorbi wisch hē sik de Ōgen.

„Nu nu, mien Jung, ėn Kröpel? Versünnig di niX09! Du büst doch niX09 schēēf un krumm, hest doch kēēn Puckel als Hinnerk-Snieder — du kannst je noch wassen!“

Hinnerk swēēg, sēhg over rein trurig ut as sōōn lütten kranken Vogel.






„Nä, dien MōderX52 deit rein vernünftig, datt se ėn Mann nimmt, dē Huus un Hoff regēērt. Dien MōderX52 is ėn düchtige Fru, dē sik kanten un kēhren kann as man ēēn, over dormit is se noch kēēn Buur!“

„Muss dat dėnn jüst ėn Buurknecht weenX41? Funn sik gor kēēn annern?“

De Möller kēēk Hinnerk mit grōte Ōgen an. Dat lütt’ Gesicht sēhg sō ōōlt un klōōk un sō trurig un krötig tōgliek in’e Hȫȫchd, datt ėm hēēl snooksch tōmōōt worr.

„Dat versteihst du niX09, Hinnerk! Dien MōderX52 hârr Buursöhns nōōg kriegen kunnt, over …“

„Is de Buurknecht nu mien VoderX53?“ froog de Jung mit ėn schârpe Stimm.

„Jung, Jung! Kėnnst du dat vēērte Gebōōt niX09? Wat dien MōderX52 deit, dat is recht …“

„Sō, Möller Dierks? Hârr se sik niX09 mool no ehrn lütten Stackel umsēhn kunnt? Wat seggt Hē dorvun, wėnn Sien Dochter nȫȫssen ėn Buurknecht frie’en will?“

„Dat is wat anners, dē hett mi tō frogen!“

„Dat hett mien MōderX52 niX09 nȫdig. Over hârr sē niX09 bedėnken kunnt, datt ehrn Söhn ėn Buursöhn is, un nu dėn Knecht VoderX53 hēten mutt?“ (FeJ1.2.132)

De Möller kēēk dėn Jung stief an un swēēg: Hē kunn dat gor niX09 begriepen, datt sōōn Wȫȫr ut sōōn lütten Kinnermund komen kunnen.

„Sō lang as de Hoff steiht, hett hier ėn Gripp regēērt, un jēēdēēn hett tōsēhn, ėn Fru in’t Huus tō bringen mit ėn gōdeX31 Utstüür un ėn gōdenX31 Noom. Mien VoderX53 hett mi mėnnigmool vun ōle Tieden un vun unsen Hoff vertellt, wėnn ik an sien Bett sēēt. Wat bringt vundoog …“ Hē swēēg.

„Jung, Jung! …“ De Möller sēēt wedderX11 in Gedanken un kēēk op de Fȫȫt.

„Dat geiht niX09, Hinnerk“, sä hē tōletzt un stunn op. „Ik kėnn Kloos Möller, dē nu dien VoderX53 wârrt: Hē is gōōtX31 un ėn vernünftigen Mann. Over ēēn mutt ėm niX09 an’ Wogen fohren un niX09 in’ Tögel griepen. Hest du sēhn, wo hē de Peer hēēl? Hē hârr süm|ehrX05 dat Muul tweireten, wėnn süm|seX04 niX09 stohn hârrn, un hē brickt di dat Gnick, wėnn du ėm niX09 estemēren deist!“

„Dor is ōōk nix an gelegen!“ rēēp Hinnerk krötig.

„Ik will di wat sėggen, Hinnerk: Du büst ėn dummen Jung un muttst di kuschen, as dat Kinner tōkummt! Wėnn du sō mit’n hatten Kopp gēgen ėm angeihst, kannst du hēēl veel verdârḃen, over nix GōdesX31 utrichten. Dien MōderX52 kannst du unglückli moken un veel Lârm un Spektokel in’t Huus






bringen, un dorbi is un blifft hē dien Stēēfvoder. Hinnerk, du wēērst ümmerX54

sōōn lütten gōdenX31 Jung. As dien VoderX53 op’t Krankenloger lēēg un hoss un hoss, bet dor kēēn Leḃen mēhr in wēēr, hett hē mi veelmools seggt: Ėn betern Söhn gifft’ in’t hēle Kaspel Kellenhusen niX09, as mien lütt’ Flasskopp is! Dōmools hett hē mi ōōk an’t Hatt leggt, ėn Ōōg op di tō hėbben un di niX09 tō verloten, wėnn dien MōderX52 wat ankomen schull. Dat heff ik bet hertō doon, dat will ik ōōk nu niX09 vergeten. Over du muttst vernünftig un klōōk weenX41! Wo ōōlt büst du?“

„Ik wârr foffteihn Johr.“

„Ik will di ėn Vörslag moken. Bet tō de Kunfermatschōōn bliffst du bi dien Öllern un büst still un gōōtX31 as frȫher, hēētst dien StēēfvoderX53 VoderX53 un höllst ėm ōōk dorför. Wėnn du dat deist, sō nehm ik di nȫȫssen as Kind in mien Huus. Dor kannst du dōōn un loten, wat du wullt. Mien Jung is mi je storḃen“ — hē kēēk sik mool verloren (FeJ1.2.133) no de Döör um — „mien Emma is nu vēērteihn Johr, dėnn hest du ēēn, dē bi di passt un wō du mit snacken kannst — wat mēēnst du dortō?“

Hinnerk wēēr ümmerX54 nēger komen. „Och, wėnn Hē dat wull, Möller Dierks, mien VoderX53 …“ Hē fung an tō wēnen.

„Wo gēērn, mien Jung!“ rēēp de Möller un plink sōōn beten mit de Ōgen. „Un mien Fru höllt sō veel vun di — dat schâll di wull gefâllen! Over nu loot dien Wēnen un wees nu nett un gōōtX31, wėnn dien StēēfvoderX53 di wat seggt, hȫȫrst du?“

Hinnerk nückkopp un foot liesen sien Hand an.

„Un nu goh hėn un wasch dien Ōgen wedderX11 kloor. Anner Lüüd mööt nix dorvun mârken! Kannst du nârms hēēmli ruutslieken, datt süm |seX04 di niX09

sēhġt?“

„Ik kruup achter ut de Schoopstâlldöör!“ sä Hinnerk un slēēk twischen Wogen un Plȫȫg no de anner Siet vun de Schüün.

De Möller stunn un sunn noch ėn Stōōt, schüdd mit’n Kopp un gung dėnn no’n buten.

De Bōōkfink op’n Kastanjebōōm an de Infohrt hârr sik wedderX11 verhoolt vun dėn Schreck, dėn hē bi âll dėn Lârm un Spektokel kregen hârr. Hē wedderhoolX11 ümmerX54 un ümmerX54 datsülvige mit helle schȫne Stimm, jüst as de Utrōpers in grōte Städer. Wat hē wull utrēēp? Dat Frȫhjohr! Dėnn dat wēēr ėn Aprildag, ō wo schȫȫn! Sōōn stillen, lurigen, wârmen Dag. De Botterlickers|Summervogels flōgen, un de Kinner rēpen un lēpen achterher. De Katten sēten an’ Wâll in de Sünn, spunnen un knēpen mit de Ōgen. De ōlen






Lüüd kröpeln sik ut de Döör un tüffeln mool no Stroot ōder no Nover un Noversch. Un dat ēērst, wat süm|seX04 sään, wēēr: Ō, wat ėn schȫnen Dag! Un dėnn ēērst bōden süm|seX04 sik de Tiet. De StickbeinbüschX43 wēērn grȫȫn, un Slötelblȫȫm, de Ooster- un Pingstblööm|de gelen un witten un Zittlȫȫschen blȫhen rōōt un geel un witt in dėn Blōōmhoff. Un de Dacklünk wēēr drievig bi, sien Nest tō buden, un sleep dor Tand un Band, Strōh un Hau un Plünnenwârk rin — sōōn recht ōōlM3 Prachernest. Over hē wēēr vergnȫȫgt: Dėnn op’n Misten manġ de Hȫhner, dėnn in’ Dōōrn bi dėn Backoḃen — dor rüük dat sō schȫȫn! — un dėnn op dėn KassbeinbōōmX43 manġ de witten Blȫȫm, wō hē sik in Iever snack, wėnn hē an de rōden un swatten KassbeinX43 dach. (FeJ1.2.134)

„Kasper, du schullst lēver ringohn!“ sä Obel tō ėn ōlen Mann, dē sik buten vör de Koot al ėn beten utsünnt hârr; „de Küll slickt bi sōōn WedderX15 ut de Ēēr un treckt uns in de ōlen Bēēn.“

Kasper sēhg ehr mool vun de Siet an un krōōp dėnn sachs wedderX11 in de Döör. Obel gung ėm no, blēēv over in de Döör stohn un kēēk langs dėn Weg. Se wohn mit Kasper tōsomen âll mėnnig Johr, un ehr gung dat meist as de Samaritersch an’ Jokobssōōt: Se hârr al dėn drüdden Mann ünner de Ēēr, un dėn se nu hârr, dat wēēr niX09 ehrn Mann. Over de Samaritersche wēēr sachs ėn beten smucker as Obel un ōōk wull ėn beten beter. Dėnn Obel hârr — sō sään âll Lüüd — ümmerX54 mit ehrn Mann as Katt un Hund leevt. Un noch kunn se in ehr Fell niX09 duren, wėnn se niX09 jēēdēēn Week mit ehrn Kasper wēnigstens ēēnmool Husoor speel, vör ėm op’n Disch slōōg un flȫȫk un schandēēr. Un tō’t Dörp hȫȫrX61 se as de Kȫter tō’n Eckstēēn: Dor wēēr nix sō hillig un rein — sē spēēg dorop, wėnn ehr dat mool in Wegen stunn. Âll de Lüüd wunnern sik, datt Kasper dat sō lang mit ehr uthēēl. Se hârr dėn Düvel ünner de Ēēr brocht, sään se, wėnn hē de Kroosch hatt hârr, ehr tō frie’en. Ehrn letzten Mann wēēr ėn Boor vun Keerl, dē ėn Ossen dat Gnick breken kunn, un dorbi gâllig|dullhorig un kott anbunnen. Hē slōōg ehr dat Ōōg ut, over stârḃen muss hē doch — de Ârger frēēt ėm op. Süm|seX04 wēērn âll bang vör ehr. Blōōts Grēten Gripp, dē nu Grēten Möller hēten worr, wuss ehr tō regēren. Un dat hârr sien Ōōrsook. As se dōmools dat Ōōg verlōōr un krank un vull Wēhdoog tō Bett lēēg, kümmer sik kēēn Minsch um ehr. Blōōts Grēten kēēm âll Doog un wusch ehr dat Ōōg ut, verbunn ehr, broch ehr Eten un mook ehr dat Bett op. Nu lēēp se ehr no as ėn Hund un hârr sik vun ehr prügeln loten, wėnn Grēten sō wat doon hârr.

Dor kunn nix passēren, wat Obel niX09 wuss. Se sēhg mit ehr ēēn Ōōg mēhr as mėnnig ēēn mit vēēr. Un wat se wuss, dat broch se ut in’t Dörp as Steffen Bollen de Stuten. Kēēn Hund bell, wėnn sē in’e Döör kēēm, hē gung ehr lēver ut’n Weg. Ehr Huus hēēl se rein un ehr Tüüg hēēl un adrett, over sunst dä se ōōk nix. Se verdēēn ehr beten Brōōt mit ehr lōōsM3 Muulwârk, dėnn för ehr






Tōdregerie kēēm Wust un Brōōt un Melk un Botter in’t Schapp. Un um Wiehnachten sung se vör de Dören un broch ėn hēle Schörtvull mit no Huus. Op ēēn Steed muss se sik over in Acht nehmen, un (FeJ1.2.135) dat wēēr wedderX11 bi Grēten Gripp. Dē wēēr niX09 nieschierig un broch ehr över’n Drüssel|de Döörlöhn, wėnn se Lüüd dörhekeln wull.

Krank wēēr se mien Doog niX09 weenX42, over vun dē Tiet, as se dat Ōōg verlōōr, wēēr se ümmerX54 ėn beten swack in’ Kopp. Sō nȫȫm se dat, dėnn dat Wōōrt nervȫȫs hett dōmools in Ielenbeek|Ilenbęck|Egelbach noch nüms kėnnt. Un hier wēēr’t, wō de Jungs anhoken dään. Wėnn süm|seX04 oḃends mit de Peer no de Wischen rēden, dėnn bâllern süm|seX04 bi Obel ehr Koot âll wat süm|seX04

kunnen. Um Niejohr wēēr Oḃend för Oḃend de Rummelputt achter ehr Finster, ōder dor worr ėn Kannsputt an de Döör smeten, datt dat hēle Huus dröhn. Dėnn kēēm se ruut, rein unklōōk in’ Kopp, ėn Bessenstööl in de Hand ōder ōōk ėn Tüffel, un in’t ēēn Ōōg mēhr WōōtX36 un Wēhdoog as anner Lüüd in twēē. Un se schimp un scholl un dä, datt de Noverschop tōhōpenlēēp, um dat mit antōsēhn un sik tō högen ōder tō ârgern, bet de Prachervoogt Juchen Hoock kēēm. Dėnn lēpen de Jungs weg, un Obel trock sik langsoom as ėn Gewidder, dat utroost hett|sich ausgetobt hat, mit Gnurren un Brummen tōrüch achter ehr Kökenschört, wō se dat Finster mit verhung.

Veel Lüüd wēērn dor ârgerli op, datt de Jungs niX09 beter in’ Tögel hōlen worrn. Annere mēnen, dat broch Leḃen in’t Dörp, hârrn süm|ehrnX06 Spoos doran un hissen no.

Vundoog hârrn de Jungs wat anners tō dōōn, as sik um ehr tō kümmern. Süm|seX04 spelen buten in’e Sünn, woden bârbēnig in’ Beek un plücken Blȫȫm. Obel sēhg süm|ehrX05 in’e Fēērn tō, mit ėn Sünndagsgesicht. De Fōlen op de Böverlipp wēērn niX09 sō dēēp as sunst, un de fiene Boort dorin wēēr knapp tō sēhn. De Mütz wēēr sō witt as ėn Ōōsche|Anemone un de Schört sō geel as ėn Hunnenblōōm|Löwenzahn op’n Knüll.

„Se hett sik dat doch achter’t Ōhr schreḃen, wat ik ehr dōmools sä: Se hett de Sook mit VoderX53 Andrēēs hēēl hēēmli bedreḃen, kēēn Minsch wat seggt, un vundoog is de Köst! Nu loot de Lüüd man achter ehrn Rüch schimpen un schandēren — se hett ėm nu, un de Buurn un de ōlen un jungen Wiever mööt sik dorin finnen!“ Obel snack meist luut mit sik sülḃen un rēēv sik de Hannen vör Freud.

Se hȫȫr wat achter sik krupen — Kasper slēēk wedderX11 no’n buten.

„Du grienst je as ėn Botterlicker!“ sä hē un kēēk ehr op un dool an, „un sō smuck!“

„Dat sühst du nu ēērst? Jo, wat seggst: Magst mi lieden?“ (FeJ1.2.136)






De Ōōl’ smuustergrien: „Schullst de Welt man gō’X31 Nacht sėggen, Obel! — Koomt s’X04 niX09 bâld wedderX11?“

„Wēēt niX09!“ Se kēēk mool mit ėn langen Hâls över de Döör.

„Wat! Hest gor nix op’t Füür?“ froog Kasper un mook ėn hēēl langM3 Gesicht.

„Nä, Grēten hett mi seggt, se wull uns ėn Putt vull Wiensupp mit Krinten un Rosinen in bringen loten. Dor eet wi ėn Stutenbotterbrōōt tō.“

„Krieġt wi ōōk niX09 ėn beten Flēēsch?“ sä Kasper un sluck mool drȫȫg dool.

„Wat wullst dormit? Kannst dat je doch niX09 bieten!“

„Dat Fett doch — dat mag ik sō gēērn!“ dorbi blinkern ėm de Ōgen as ėn Gniedelstēēn|Wetzstein.

„Dat kannst du je niX09 verdregen, Kasper, dėnn överpanzt|überfrisst du di je wedderX11! — Dor koomt süm|seX04, dor koomt süm|seX04!“ Se lēēp ruut no Stroot un stell sik hėn, as wėnn se sik mit ēēn foten|ringen wull.

Hinnerk-Snieder sien lütt’ MōderX52 stunn blangen ehr un hârr de Hannen op’t Lief fōōlt. „Gottloff!“ rēēp se liesen, „süm |seX04 koomt doch beid hēēl wedderX11 tōrüch!“

„Dat versteiht sik, Marieken! De Prēēster sleit süm|ehrX05 niX09 tōhōpen, hē gifft süm|ehrX05 tōsomen!“ Obel lach luuthâls.

„Gott bewohr, Obel!“ rēēp Juchen Hoock, „du rittst je dat Muul open, datt ēēn dor ėn hirschleddernX16 Büx in spȫlen kunn!“

„Ō du, mit dien ōl’ Fliep!“ rēēp se ėm tō, over se hârr kēēn Tiet, de Wogens hēlen al op de Hoffsteed.

Marieken slēēk achter ehr an un dräng sik an Grēten ran: „Du, lütt’ Grēten, lütt’ Grēten, mien Hinnerk …“

Dat wēēr ėn Lârm un Lachen, datt ehr kēēn Minsch hȫȫrX61, blōōts Kloos sēhg dat lütt’ bedrȫȫvt’ Gesicht. Hē gung op ehr tō un sä: „Wees man still, Marieken, dat hett je âll gōōtgohnX31!“

Se fung an tō wēnen. „Mien Hinnerk is tō Bett gohn, hē bever an’t hēle Lief.“

„Dėnn wüllt wi ėm ėn beten Eten hėnbringen loten, niX09 Grēten?“

Grēten dreih sik um. „Du wēēnst, Marieken? Nârrenkroom! Goh no Köök, du kannst dien Supp sülḃen mitnehmen, dē ik di tōdacht heff.“ Dormit schōōv se ehr liesen weg. (FeJ1.2.137)

„Wat’s dat?“ rēēp de Möller, „Hans-Juchen Kreih liggt achter in’t Kâlverlock? Wokēēn hett fohrt?“






„Kloos Möller hett sülḃen fohrt. Hans-Juchen hârr, as wi ut de Kârk kēmen, sik ut Ârger ēēn op de Lamp goten — hē is sō duun as ėn Sprütt. Rōōp Juchen Hoock un loot ėm man no de Schüün in’t Hau bringen!“ sä de Buurvoogt un lach.

Süm|seX04 gungen nu âll rin un setten sik op’e Deel an dėn langen Disch, dē ut Bück un lōse Breed mookt wēēr. WittM3 Linnen wēēr doröverdeckt, un lange Banken stunnen op beide Sieden vör de Hochtietslüüd.

Dat wēēr man ėn lütte Hochtiet, de nēēgsten Verwandten un Frünnen wēērn inloodt. Over dat gung dor hellsch vergnȫȫgt her. Kloos wēēr gōōtX31 leden bi Riek un Ârm. Un wėnn süm|seX04 ōōk niX09 âll, dē mit an’ Disch seten, dat gēērn sēhgen, datt de Knecht ėn Buur worrn wēēr, sō swegen süm |seX04 doch un dään sō, as wėnn hē vull dortōhȫȫrX61. Grēten wēēr süm|ehrX05 tō gau weenX42, süm|

seX04 hârrn vörher gor kēēn Tiet, sik tō besinnen — nu wēēr’t tō loot.

Un Grēten wēēr vundoog sō lustig, datt se gor niX09 wuss, wō se âll ehr Freud loten schull. Lüttj Hinnerk sēēt twischen ehr un sien StēēfvoderX53 un wēēr hēēl nett, ēēt un drunk un lach mit. Vör ėm wēēr se ēgentli bang weenX42, hē wēēr sō snooksch de Doog vörher, slēēk rum, ēēt un snack niX09. Nu wēēr’t âll gōōtX31, nu schull’t wull gohn.

As dat düüster worr un Licht ansteken, slēēk Hinnerk ut de Blangendöör no’n buten. Dat wēēr hellen Moonschien, un ėn liesen kōlen Wind weih ėm an de Back. Hē gung um’t Huus no de Hoffsteed — dor wēēr’t âll still, kēēn Minsch tō sēhn. As hē bi de Schüün vörbikēēm, hȫȫrX61 hē wat russeln in’t Hau.

„Verdammi!“ gnurr dor ēēn, „wō bün ik dėnn? Dat is wohrhaftig Hau! Nä, sō wat leevt niX09! Wo koom ik hierher?“ Dat ârbeid dor binnen, as wėnn hē dėnn op’n Kopp un dėnn mool op’e Fȫȫt stunn. Verdammi! Loot mi dėn Snieder kriegen, ik will ėm dėn Puckel versohlen!“

Hinnerk gung liesen vörbi. Sien Schadden lēēp vör ėm op, sien lütt’ smâllen spitteligen Schadden, dėnn op dėn hellen Sand, dėnn op dat frische grȫne Gras. Hinnerk kēēk ėm lang an, tōletzt kunn hē’t niX09 mēhr uthōlen: Hē smēēt sik an de Ēēr un wēēn meist luuthâls un snucker vör sik hėn: „Dėnn wēēr’t niX09

sō komen, nä, dėnn (FeJ1.2.138) wēēr’t niX09 sō komen! Over ėn Stackel kann je niX09 Buur wârrn — dē kann je gor nix wârrn!“

Dat Huus klung vun Lachen un Spoossen wiet hėn, de Wisch un de Beek mit dat swatte Holt wēērn dēēp in’ Drōōm, un de Moon un de Stēērns kēken stief un still op dat Freudenhuus, op de slooprige Welt un op dėn ârmen Jung.








Lütt’ Hinnerk – Wat wullt du wârrn?(FeJ12138 — FeJ1.2.138ff — kiek ōōk FeJ5.1.068ff!)

Sō lang Kloos un Grēten noch niX09 vun de Kanzel wēērn, küseln un brummen de ōlen Wiever in’t Dörp rum un rēten de beiden in kotte Stücken. Un ōl’ Obel bēēt sik mit süm|ehrX05 as ėn Kedenhund, vertȫȫrn sik doröver mit Lütt un Grōōt, un Kasper hârr slimme Doog.

Dat Beste wēēr, datt Kloos un Grēten dor nix vun wies worrn, süm|ehrX05

sülḃen sä kēēn Minsch wat, un süm|seX04 hârrn tō veel mit sik sülḃen tō dōōn, um sik ōōk noch um Klöönkroom tō kümmern.

As de Hochtiet vörbi wēēr, worr dat still. De Buurn wussen ēērst niX09 recht, wat süm|seX04 mit Kloos anfangen schullen. Süm|seX04 hârrn wull op ėm hacken mucht as de Kreihen op de Uul, over dor wēēr gor niX09 recht bi ėm antōkomen. Wat hē sä un dä, hârr Hand un Fōōt, un de Buur stunn ėm an, as wēēr hē sien Doog kēēn Knecht weenX42. Un Grēten wēēr sō glückli un tōfreden, wėnn se vun ėm snack. Un wat ehrn Kloos sä, dat wēēr in ehr Ōgen sō wiss, as wėnn’t in de Bibel stunn. Sō kunnen de ōlen Wiever ōōk nârms anhoken, süm |seX04

krēgen ōōk dat Stillswiegen.

Dat Geld, wat Grēten an ehrn Söhn Hinnerk afgeḃen muss, dat blēēv in dėn Hoff stohn, Kloos Möller muss dat vertinsen. Un dat kunn hē licht, dėnn de Steed wēēr gōōtX31 in’ Stand, un ünner sien Hannen worr se ümmerX54 beter.

För glücklige Minschenkinner löppt de Tiet gor tō gau, un sō wēēr ėn Johr rum in’t Handumdreihen. Un dat niede Johr broch allerhand mit. Tōēērst ėn lütten Jung. Wat freu Grēten sik! Se lach un wēēn, as Kloos tōēērst wedderX11

rinkēēm un sik över ehr bȫȫg (FeJ1.2.139) un sä: „Nu loot dien lütten Pepper mool sēhn!“ un dėnn mit grōte blanke Ōgen in dat wârme Nest kēēk.

„Hē is je sō rōōt as ėn Hohnpōten!“ sä hē un küss ehr, un op sien Gesicht wēēr luter Summer un Sünnenschien. Hē sett sik vör’t Bett, ehr Hand lēēg in sien.

„Datt dat ėn Jung is!“ sä hē.

„Jo, un sōōn gesunnM3 Kind! As uns’ lütt’ Hinnerk döfft worr, vertell uns de sēlige Paster Binge ėn ōle Geschicht vun Odam|Adam un Ēva …“

„Ik glȫȫv, du muttst niX09 sō veel snacken, Grēten!“






„Hett kēēn Nōōt, se is man hēēl kott! Paster Binge sä: ‚As Odam un Ēva ut dėn Paradiesgoorn dreḃen worrn wēērn, schick de lēve Gott ėn Ėngel tō de ârm’ bedrȫȫvten Minschen. De Ėngel broch süm|ehrX05 ėn lütten Sprant vun dėn Leḃensbōōm ut dėn Paradiesgoorn un sä, dėn schullen süm|seX04 planten. Wėnn dē grōōt wēēr, dėnn worr dē süm|ehrX05 dat Glück un dėn Freden wedderbringenX11. Un süm|seX04 planten un plegen ėm un hârrn süm|ehrX06 Freud an ėm, un süm|seX04 kēken ėm an, wėnn süm|seX04 trurig wēērn‘ —.“ Grēten fung an tō wēnen.

„Ik sä di dat je, du schusst niX09 tō veel snacken!“ sä Kloos un wull opstohn.

„Nä, nä, bliev sitten! Dat deit mi nix, ik mutt doch tō Ėnn vertellen!“ sä se un wisch sik dat Gesicht af. „‚Wi sünd âll ut dėn Paradiesgoorn dreḃen‘, sä de ōl’ Paster dō. ‚Uns’ Herrgott over schickt uns noch ümmerX54 dėn Ėngel vun dōmools in’t Huus, dē uns ėn Sprant vun dėn Leḃensbōōm ut dėn Paradiesgoorn bringen mutt — sōōn Sprant is ėn lüttM3 unschülligM3 Kind. Dat heeġt un pleeġt wi, hebbt uns’ Freud an dėn lütten Worm, un wi kiekt dat an, wėnn wi trurig sünd‘. Un dorbi kēēk hē dėn lütten Hinnerk an. Kloos“, sä se, un wisch sik de Ōgen, „mien ēērsten Sprant is sōōr un will verdrȫgen — Gott geev, dat dissen …!“

Kloos stunnen de Tronen in de Ōgen. „Loot weenX41, lütt Grēten, swieg still! Ik wēēt, wat du dėnkst un sėggen wullt. Wat wull de Jung niX09 grōōt wârrn! Du seggst je sülḃen, dat is ėn gesunnM3 Kind. — Kiek mool!“ sä hē un wies ut’ Finster“, dor is al ėn Sprēē, nu wârrt dat Summer!“

Se kēēk dėn Vogel an, dē op’n Appelbōōm vör’t Finster sēēt un jüst fleut as ėn Minsch. Dėnn strokel se mool de brune Back un lä sik wedderX11 dool. (FeJ1.2.140)

„Nu sloop man ėn beten!“ sä Kloos un drück ehr de Hand. Dormit gung hē op sien holten Tüffeln sō liesen, as hē man kunn, wedderX11 ut de Döör.

Op de Deel froog hē dėn Knecht, wō Hinnerk wēēr. „Hē is in de Komer gohn“, sä Hans-Juchen.

Kloos mook lies de Komerdöör open. Dor sēēt de lütt’ Stackel op’t Bett un wisch an de Ōgen. Hē kēēm hastig in’e Hȫȫchd un kēēk sien StēēfvoderX53

mool rasch an un wisch dėnn wedderX11 an de Ōgen.

„Wat fehlt di, Hinnerk?“

„Ō nix, VoderX53, ik … ik krēēg wat in’t Ōōg!“ stomer hē.

„Wēētst du al, Hinnerk: Du hest ėn lütten Brōder kregen!“ sä Kloos un strokel ėm dėn Kopp.






„Ėn lütten Brōder?“ froog Hinnerk lies, un de fiene Stimm bever sōōn beten.

„Jo, Jung, freust du di niX09?“

Hinnerk begrēēp|fasste sik. „Jo, jo, VoderX53, — wo geiht MōderX52 dat?“

„Schasst ehr nȫȫssen mool sēhn, Hinnerk. Se is gōōtX31 tōweeg, mutt man blōōts RōhX32 hėbben un slopen.“ Hē strokel ėm nochmool över’n Kopp, kēēk ėm fründli an un gung ut de Komer.

Hinnerk sēēt un gruvel.

Sien StēēfvoderX53 hēēl würkli veel vun ėm, hē kunn gor niX09 anners glȫḃen. As hē mool op’n Appelbōōm sēēt, hȫȫrX61 hē, datt sien StēēfvoderX53 tō sien ōlen Vörmund sä: ›De Jung is mien rechtM3 Ōōg op’n Hoff, dor is nix, wat hē niX09 wies wârrt un dorbi sō klōōk. Hē gruvelt un dėnkt gor tō veel, de Schōōlmeister seggt dat ōōk. Over wat schâll ik dorbi dōōn? Dat is je nix Bȫȫs, un doch deit ėm dat niX09 gōōtX31. Hē kann, as ēēn seggt, vör Kneep niX09

wassen.‹ — ›Schickt hē sik dėnn?‹ froog VoderX53 Andrēēs. ›Watt hē sik schickt? Wat schâll ik dortō sėggen? Sō lütt hē ōōk is, ik mutt ėm doch ümmerX54 as ėn grōten Minschen ansēhn, un ik segg jüm|juX02, ünner’t Jungvolk in’t hēle Dörp is kēēnēēn jung’ Bėngel sō vernünftig un verstännig as uns’ Hinnerk. Ik heff ėm noch kēēn bȫȫsM3 Wōōrt seggt, un dat deit ōōk niX09 nȫdig. Over hē is snooksch gēgen mi un sien MōderX52, Grēten finnt dat ōōk …‹ Süm|

seX04 gungen wieder, un mēhr kunn hē niX09 verstohn op sien Appelbōōm.

Sien StēēfvoderX53 hârr hēēl recht, un wėnn Hinnerk sik besunn, sō muss hē sik sėggen: Hē kunn dat niX09 verwinnen, datt hē tō dėn Buurknecht (FeJ1.2.141)

›VoderX53‹ sėggen muss. Ėm wēēr dat wohrhaftig lēver weenX42, wėnn sien MōderX52 niX09 wedderX11 friet hârr. Hē kēēm sik in dissen Momanġ sō allēēn un verloten un ârm vör.

In de Schōōl wēēr hē de Ēērst. Un wėnn de Paster kēēm, dėnn snack achterno dat hēle Dörp vun Hinnerk Gripp. Over op’n Speelplatz wēēr hē de Allerletzt — de Grōten wullen ėm niX09 mithėbben, un manġ de Lütten much hē niX09 weenX41, sō blēēv hē tōletzt vullop weg. Wėnn de annern Jungs in’ Beek boden dään, stunn hē un kēēk vun wieden tō. Süm|seX04 wēērn sō grōōt un sō schier vun boḃen bet nerrn. Süm|seX04 kunnen swimmen, de ēēn as ėn Poġġ, de anner as ėn Hund mit veel Lârm un Plümpern. — Hē hârr ōōk wull Lust un Mōōt. Over wat schullen de annern sėggen, wėnn süm|seX04 sien lüttM3

vergnegeltM3 Lief sēhn hârrn!

Nä, hēēl allēēn, oḃends in’e Schummern, wėnn de Beek luwârm un dat Gras natt un kōōlt wēēr, wėnn de Foss bru un ėm mitsamts dėn Beek un de Büsch un Bȫȫm bedecken dä as ėn wietM3 grōōtM3 Woter: Dėnn slēēk hē ut de Blangendöör no’n Wischhoff, trock sik gau ut un sprung rin. Hē lēhr






ünnerdükern|ünnerdüpen as ėn Oont un hē swumm, hē hârr de annern Jungs mool wiesen kunnt, wat swimmen hēēt: Dėnn op’n Buuk, dėnn op’n Rüch, dėnn mit ēēn Ârm, dėnn mit beid’, ōder mit gor kēēn — hē nēhm sik in’ Ârm, lä sik op’n Rüch un drēēv nu, as wēēr hē ėn Liek. Rieden kunn hē as man ēēn, ēēn schull dat gor niX09 dėnken, datt sien lütten Bēēn sik hōlen kunnen op dėn brēden Peerrüch. Over hē sēēt dor op, as wēēr hē dor anbackt. Lȫper spelen, Striedschōh lōpen, un wat dor sunst noch för Künst wēērn — hē lēhr un kunn dat âll un beter as de annern.

Over wat holp ėm dat? Anner’ Jungs in sien Öller worrn froogt: Wat wullt du wârrn? Ėm froog kēēn Minsch. Dē ėm mool ârgern wull, rēēp ėm tō, hē schull Snieder wârrn. De ōl’ gōdeX31 Persetter nēhm ėm gēērn mit in sien Stuuv un wies ėm allerlei un snack mit ėm över gelēhrte Soken. Dē slōōg ėm vör, hē schull Schriever wârrn, hē wull ėm ėn Steed sȫken. Hinnerk sä ›nä‹, Schriever wull hē niX09 wârrn. Ėm brumm dat noch ümmerX54 in de Ōhren, wat de Paster mool hâlfluut tō Persetter seggt hârr: Schood wēēr’t, datt hē niX09 wassen wull, hē kunn sunst âllns wârrn. Dat wēēr’t, dat hârr hē al lang fȫhlt: De Stackel stunn ėm in Wegen! Un dorum wull (FeJ1.2.142) hē gor nix wârrn, sien poor Johr lēpen sachs ōōk sō. Vör de Ârmenkoot bruuk hē niX09 bang tō weenX41, hē hârr je ėn beten Geld, veel bruuk hē niX09 för sien lütt’ Lief.

Mittō vergēēt hē dat âll. Dėnn wēēr hē vergnȫȫgt un utloten, lach un snack un dä, un sien fiene Stimm regēēr dėn hēlen Swârm, ōle un junge Lüüd mussen lachen, wėnn hē wat sä. Over dat duur niX09 lang, dėnn wēēr hē wedderX11 still un mucksch un dēēpdėnkern, kēēnēēn wuss worum.

Ōōk vundoog hârr hē sien trurigM3 Schuur, un wat ėm vermünnern schull, trock ėm noch mēhr dool. Sien MōderX52 wēēr bet hertō sien Ēēn un Âll weenX42, nu hârr se ėn annern Söhn. Hē hârr dat al vun ōl’ Obel hȫȫrt: Dien MōderX52 freut sik rein unbannig, Hinnerk, dat is sōōn grōten gesunnen Jung! Hē kēēm sik vör as sōōn lütten kranken Dannenbōōm, dē niX09 wassen will. Un nu wasst ėm noch ėn annern Bōōm över’n Kopp un nimmt ėm de Sünn un leckt ėm op’n Kopp un höllt ėm vullop dool. Un dor schull hē sik tō freuen!

Hē sēēt lang krumm un still op sien Bett un gruvel un verjoog sik rein, as opmool sien StēēfvoderX53 wedderX11 vör ėm stunn.

„Wat, sittst du noch hier, Hinnerk?“ froog hē, „di mutt wat fehlen — büst du krank?“

„Nä, VoderX53!“ sä Hinnerk lies.

„Wi sünd âll sō vergnȫȫgt, un du kannst di niX09 freuen? Segg mi, Hinnerk, wat hest du?“

Hinnerk kēēk vör sik dool.ō: sprich [ou] wie ›soul‹; ē: sprich [ei] wie ›day‹; ȫ: sprich [oi] wie ›boy, moin, Heu, Häuser‹






„Hȫȫr mool, mien lütt’ Hinnerk, vundoog much ik di gēērn glückli sēhn. Geev mi mool wat an, wō kann ik di ėn Freud mit moken?“

Hinnerk kēēk gau mool op un sett an, swēēg dėnn over still.

„Nu man ruut dormit!“

„Jo, ik wuss wull wat, wėnn Hē …“

„Du hȫȫrst je! — No?“

Hinnerk kēēk ėm stief an: „Wėnn ik ut de Schōōl bün, schâll ik dėnn man no Möhl?“

„Wat wullst du dor? Möller wârrn?“ Hē kēēk ėm op un dool an.

„Dat jüst niX09!“ sä de lütt’ Stackel benaut.

„Will de Möller di hėbben?“

„Jo, dor is nix in Wegen.“ (FeJ1.2.143)

„Wo wēētst du dat?“

„Hē hett mi dat sülḃen seggt.“

„Wonēhr?“

„Verleden Johr al.“

„Verleden Johr al!“ sä sien StēēfvoderX53 langsoom achterno un worr rein drang utsēhn|und begann, recht ernst|böse auszusehen.

„Ik will di niX09 in Wegen stohn“, sä hē tōletzt, froog dien MōderX52 un dien Vörmund. Wėnn dē dor nix gēgen hebbt, dėnn magst du dat vun mi ut dōōn!“ Dormit stunn hē op un gung ruut. In de Döör dreih hē sik nochmool wedderX11

um: Over in de ēērsten vēērteihn Doog loot MōderX52 in RōhX32!“

Süh sō! Nu wuss hē Beschēēd, un — dat fȫhl hē — sien StēēfvoderX53 ōōk. Hârr hē recht doon? Hē sēēt wedderX11 un gruvel, un sien lüttM3 Gesicht sēhg blēēk un verloten ut.

Wat wull hē dor op de Möhl finnen? Hē wēēr dor sō mėnnigmool weenX42, hē sēhg Möhl un Diek düütli vör sik — ō, dat wēēr dor schȫȫn! MōderX52 Dierks, as süm|seX04 ehr âll nȫmen, hârr sōōn wēke Hand, sōōn fründliM3 Ōōg un sōōn gōōtM3 Hatt. Un ėn Dēērn sēhg hē in ėn Beiderwandrock un ėn witte Schört, in de Hand ėn Ammer — se will mit de Grōōtdēērn no’t Melken gohn. De dicken brunen Flechten hangt ehr lang dėn Rüch un danzt op un dool bi jēēdēēn Schritt — ›Emma‹, sä hē liesen vör sik hėn. Jo, dē is dat, desülvige, dē in de Schōōl blangen ėm, över op de anner Siet vun dėn Gang sitt, un dē ėm mit ehr






grōten blanken Ōgen ümmerX54 sō vergnȫȫgt ankickt, wėnn Persetter ėm löövt …

Hē kēēm in’e Hȫȫchd, in de Komer worr ėm dat tō ėng, hē muss ruut in’t Feld, dat klopp ėm in de Bost, un sien Kopp wēēr hitt — ›op’n Hungerkamp kann ik de Möhl sēhn!‹ mummel hē, un dormit lēēp hē ut de Döör no’n Goorn un in’t Feld.

***

Dat gung nu âllns sien ruhigenX32 Gang. Grēten hârr sik, as Kloos ehr al seggt hârr, niX09 nōōg in Acht nohmen, stunn over dėn teihnten Dag wedderX11

op un wēēr nȫȫssen hēēl krâll. De Jung worr döfft un Kloos hēten, no sien VoderX53. (FeJ1.2.144)

Dėn Sünndag dorop wēēr Kunfermatschōōn. Hinnerk fohr in vullen Stoot mit sien Öllern tō Kârk.

Un wedderX11 gung dat as bi de Schōōlprōōv: Wat kēēnēēn wuss, dat wuss Hinnerk Gripp, un âll de Lüüd moken dėn Hâls lang un kēken sik no ėm um, wokēēn dat wēēr. As hē insegent worr, krēēg hē dėn Spröök: „Der Mensch siehet, was vor Augen ist, der Herr aber siehet das Herz an.“ Hinnerk kēēk blēēk un still vör sik dool, sien MōderX52 wēēn liesen in’ Schōōt.

As de Dēērns an de Rēēg kēmen, slōōg Hinnerk de Ōgen op un kēēk no Emma Dierks; se krēēg dėn Spröök: „Lieblich und schön sein, ist nichts; ein Weib, das den Herrn fürchtet, soll man loben.“ Se lēēg op de Knēēn un wēēn un much wull de Lüüd vörkomen as ėn Rōsenknupp in dėn Dau, sō schȫȫn wēēr se.

Dėn annern Dag, as sien VoderX53 ut wēēr tō plȫgen, worr Hinnerk vun sien MōderX52 allēēn in de Döns rōpen. Se sēēt un spunn.

„Hinnerk“, sä se un kēēk gor niX09 op, „VoderX53 seggt, du wullt no Möhl …“

„Jo, MōderX52, wėnn Sē dor nix gēgen hett.“

„Worum, Hinnerk, worum wullt du vun uns gohn?“

Dat wēēr nu sō licht niX09 seggt, hē swēēg still.

„Un wat söchst du op de Möhl? — Sō antwōōrt doch, Jung!“ Se lēēt dat Rad still stohn un kēēk ėm an.

„Loot mi man gohn, MōderX52!“ rēēp Hinnerk un foot ehr Hand. „Ik bill mi in, datt ik dor weenX41 much …“

Se schüdd dėn Kopp. „Ik verstoh di niX09 — wullt du dėnn gor nix wârrn?“






Hinnerk worr rein trurig utsēhn. „Wat schâll ik wârrn, MōderX52? Ut ėn grōōtM3

Stück Tüüg lett sik ėn Jack ōder ėn Büx moken — ik koom mi vör as ėn Flicken, dor sitt nix in as ėn Flicken, dor kann nix ut wârrn!“

„Hinnerk, ik worr doch lēver ėn Snieder as gor nix! Dėnn büst du je nix nütz!“

„Ėn Buursöhn un ėn Snieder?“ Hē stēēk beide Hannen in’e Tasch un kēēk ut’ Finster.

„Mien Jung!“ rēēp sien MōderX52 un foot ėm bi de Schuller, „de Söhn vun dėn rieken Mann in’t Evangelen worr ėn Swienhârder (FeJ1.2.145) — wėnn hē wat lēhrt hatt hârr, wēēr dat wull niX09 sō wiet mit ėm komen!“

Hinnerk hȫȫrX61 ehr gor niX09. „Dėnn hârrn jüm|jiX01 je twēē Hinnerk-Snieder — dat worr ėn Spoos, de beiden op Ârbeit schrökeln tō sēhn!“

„Nu, nu, Hinnerk! Du bruukst je hier niX09 tō blieḃen, du kunnst je no Kellenhusen tō ėn gōdenX31 Meister komen“, sä sien MōderX52 sōōn beten unseker.

„Alsō doch ruut’ Huus?“

„Dat is wat anners, mien Jung! Wėnn du no Möhl geihst, frooġt de Lüüd sik: worum verlett hē dat Öllernhuus? Un dor deist du dien VoderX53 wēh mit — dat muttst du doch insēhn! Un süh mool, ēēn kann niX09 weten, wat uns tōstȫten kann. De Tieden köönt anners wârrn, wi köönt dėn Kopp mool doollėggen, dėnn büst du allēēn, dien beten Geld versleit nix — wat dėnn? Du muttst wat lēhren, Hinnerk!“

„Ik bruuk niX09 veel, MōderX52, ik koom mien Tiet sachs lang. Wō ik ōōk bün, ik will mi wull nütt moken. Wat ik hier doon heff, dat dō ik ōōk op de Möhl. Un worum wüllt jüm|jiX01 mi niX09 gohn loten, de Möller will mi je hėbben?“

„De Möller — jo, dat is ōōk sōōn Sook!“ Se stütt dėn Kopp op de Knēē un kēēk vör sik dool. Wat se dormit mēēn, sä se niX09 — se much dat wull fȫhlen, wat dėn Jung ut’ Huus drēēv. Dat worr ėn lütten Stōōt hēēl still in de Stuuv.

„MōderX52“, sä Hinnerk tōletzt, un sien Stimm klung rein trurig, loot mi man gohn! Ōōlt wârr ik niX09, dat wēēt Sē eḃen sō gōōtX31 as ik, un veel Freud is för mi op de Welt niX09 tō sȫken. Wėnn de annern jungen Lüüd sik freut bi Danz un Gelagg, kann ik hungerig un döstig dorbistohn un tōsēhn. Un wō ėn grōōtM3

Wârk uttōrichten is, dor stoh ik de Grōten ünner de Fȫȫt! Loot mi man no Möhl!“

„Mien ârm’ Jung!“ sä Grēten un trock ėm ran sik, de Tronen stunnen ehr in de Ōgen. Mien ârm’ Jung! Wėnn du dat Gruveln doch nolēētst! Dat lett sik je âll niX09 ännern, un wat niX09 tō ännern is, dor mutt ēēn sik in finnen. Dėnk doch an dėn Spröök, dėn de Paster di güstern geḃen hett, un bee’ |beed unsen Herrgott,






datt hē di tōfreden mookt!“ Dorbi strokel se ėm mit ehr Hand ümmerX54 un ümmerX54 wedderX11 över dėn Vörkopp, as wėnn se de fienen Krökeln dörut wegstrieken wull. (FeJ1.2.146)

Hinnerk swēēg. Se sä noch veel un stell ėm âllns vör — dat holp nix, Hinnerk hârr sik dat hēle Johr dortō freut, nu wull hē niX09 lōōsloten.

Grēten kunn tōletzt niX09 mēhr dorgēgen an. Kloos hârr ehr dat veelmools seggt, se vertrock dėn Jung, un hē hârr recht. Se wuss wull mit groffbannige Keerls un rappmulige Wiever umtōspringen, datt dat ėn Spoos wēēr antōsēhn un antōhȫren. Over ehrn lütten Hinnerk much se niX09 hatt anfoten. Se wēēr bang, datt ehr stârke Hand ėm tweidrücken kunn.

„No, in Gotts Noom dėnn — vun mi ut!“ sä se tōletzt un süüfz. Se stunn op, bunn ėn anner’ Schört vör un gung no VoderX53 Andrēēs.

As se wedderX11 tōrüchkomen dä, stunn Hinnerk jüst bi Hans-Juchen, dē de Peer utspann. Se sä ėm liesen wat in’t Ōhr. Dat muss wull wat GudesX31

weenX41, dėnn sien Ōgen worrn rein hell, Hans-Juchen kunn dat sōgor sēhn, hē sä: „Verdammi, Hinnerk, wat hest? Hest wat wunnen? Wat sä dien MōderX52 tō di?“

„Dat will ik di nȫȫssen vertellen!“ rēēp Hinnerk un lēēp rin.

„Wat dē wull hett?“ gnurr Hans-Juchen, „muult nu al vēērteihn Doog un is opmool rein ut de Tüüt!“








Lütt’ Hinnerk – Op de Möhl(FeJ12146 — FeJ1.2.146ff — kiek ōōk FeJ5.1.077ff!)

Dat wēēr ėn stillen wârmen Maimorgen, as Hans-Juchen un Hinnerk tōsomen över’n kohlen Hungerkamp no Möhl fohren dään. Op’n Wogen stunn ėn Lood un ėn poor Sack Roggen, dortwischen stēēk ėn rōōtbuntM3 Dōōk mit Tüüg in, ōōk ėn Poor lütte Steveln lēgen ünner’t Sittbrett. Lood un Dōōk un Steveln wēērn Hinnerk sien — hē wull umtrecken. Hē kēēm sik vör as ėn Swülk, dē ehr Nest ünner’n Bâlken tōrüchlett un in’t Summerland reist, hōōch över’n Bârg un wiet över’t Woter.

Wėnn hē an sien MōderX52 dach un an ehr wârme Hand un hitten Tronen bi’t Tschüüssėggen, dėnn sack hē trurig in’ Dutt tōsomen. Un sien StēēfvoderX53

sien letztM3 Wōōrt ›Du schullst hier bleḃen hėbben, Hinnerk!‹ (FeJ1.2.147) klung ėm in de Ōhren as ėn Bullern ut wiede Fēērn. Hans-Juchen sä ōōk nix, ėm tō vermünnern. As süm|seX04 ut dat Dōōrlock fohren, scholl hē: „Harrst hier ōōk blieḃen kunnt, Hinnerk! Wėnn ik nu mool ėn vernünftigM3 Wōōrt snacken will, kann ik ut’ Huus lōpen. Dien VoderX53 seggt niX09 veel un de Dēērns sünd Tweernbüdels! — Hü!“

As süm|seX04 bi Obel ehr Koot vörbifohren, kēēk se över de Döör un nückkopp, un de Tronen blinkern ehr in’t Ōōg. Se hēēl sō veel vun dėn ōlen lütten Jung, dē hârr ehr mien Doog nix tōseggt, wėnn de annern Jungs ehr tō’n Spektokel för’t Dörp mookt hârrn, un hē hârr ehr sō mėnnigmool Eten brocht!

Hans-Juchen hau mit de Pietsch no de Hunnen un schimp un flȫȫk, wėnn hē vörbislōōg. Sō kēmen süm|seX04 dör dat Dörp un krōpen dėnn langsoom dėn Bârg rop. Nu wēērn süm|seX04 boḃen — dor lēēg de wiede brune Heid as ėn stillen Kârkhoff. De Weg wunn sik as ėn graugele Slang no de Möhl tō, dē rechter Hand in de Lunk an dėn blitzblanken Möhlendiek lēēg, twischen Ēken un Eschen, Wischen un grȫne KōōrnfelderX21 — ėn lüttM3 Paradies in de dōde Heid.

Hinnerk kēēm in’e Hȫȫchd; hē fȫhl sik nu niX09 mēhr sō verloten, ėm worr wedderX11 licht tōmōōt, de Ōgen worrn wedderX11 hell. Hans-Juchen verfēēr sik rein, as Hinnerk op ēēnmool rēēp: „Kiek, dor kummt ėn lütt’ Dēērn angohn — dat bedüüdt Glück!“






„Is ēhr dėn Düvel sien GrōōtmōderX52 as ėn lütt’ Dēērn! Kėnnst’ de ōl’ Korlien niX09 mēhr, de Koortenlėggersch, de ōl’ Botterhex?“

Hans-Juchen spēēg mool sietwârts vun’ Wogen un kēhr mit de Tung dėn Prüntjer achter de Kusen um, wat hē tō dōōn plegg, wėnn ėm tōmōōt wēēr as ėn Hund, dē op’n Knüppel bieten will, wō hē mit piert|tirrt wârrt.

„Hett s’ di wat doon?“ froog Hinnerk bang.

„Dē? Tȫȫv mool! Prrr!“ De Peer stunnen.

Ėn ōle Fru mit gneterswatte Ōgen un griese Hoor kēēm hōōch un steil angohn, ėn langen Stock in de Hand, ėn Packen op de Nack, de Röck hōōch opschörrt, datt de dünnen stokigen Bēēn bet an de mogern Woden tō sēhn wēērn. Um dėn Kopp hârr se ėn füürrōōtM3 Dōōk bunnen. Se kēēk de beiden mool stief an un nück mit’n Kopp.

„Korlien! Höido!“ rēēp Hans-Juchen. (FeJ1.2.148)

Dat hōge Gestell kēhr sik langsoom um, twēē Füürköhlen kēken ėm schârp an.

„De verdreihten Ōgen!“ mummel hē. „Hest’ dien ōlen Koorten noch?“

Se nück mit’n Kopp.

„Dėnn smiet dē man in’t Füür — dē dööġt nix, dē lēēġt noch mēhr as du!“

„Dorvun will ik mēhr hȫren!“ sä de Fru — de Wȫȫr kēmen ehr sō sunnerbor ut’n Mund, dat klung sō frėmd un snooksch, Hans-Juchen un Hinnerk hârrn lachen mucht, wėnn se niX09 hōōchbēnig un mit grōte Schreed as ėn Kamēēl nēger wackelt wēēr.

Hans-Juchen grēēp no de Pietsch, dē blangen ėm stunn.

„Mook kēēn dummM3 Tüüg!“ sä Hinnerk lies.

„Fief Schritt vun’t Lief!“ rēēp Hans-Juchen, „sunst …“ Hē bâller mool mit de Sweep.

„Hahaha! Bist’ bang? Wat willst denn, he?“ Korlien stütt sik mit beide Hannen op ehrn langen Stock un kēēk ėm an.

Hē kēēk mool verloren no de Peer un langs dėn Weg, — as hē over wies worr, datt Hinnerk ėm angrienen dä, begrēēp|fasste hē sik: „Hest’ mi over wat wiesmookt, du ōl’ gele Botterhex!“

Korlien drōhX33 ėm mit ehrn Stock un sä langsoom: „Loot dat Schimpen, Hans-Juchen Kreih!“






„Hest’ mi over wat wiesmookt, du! VerledenM4a Johr op’t Sōjooks-MârktX66|

Cyriaksmarkt (8. Aug.) sääst du tō mi, ik schull de smuckste Buurdēērn hėbben, dē in’t hēle Kaspel Kellenhusen wēēr …“

„Nu, warum hest se nicht gefreit? Davor kann ik nicht, wėnn’t Brei regent un hest keenen Lepel nicht!“

„Dat’s dummM3 Tüüg! As wėnn ik man sō tōgriepen kunn, wėnn dien ōlen smerigen Koorten dat seġġt — in’e Tähn hett s’ mi wat utlacht, as ik ehr frie’en wull!“

„Wokēēn?“ froog Korlien un kēēm ėn Schritt nēger, ōōk Hinnerk kēēk ėm hēēl lurig an.

„Dat schull ik di ōōk wull noch op de Nöös binnen — nä, ik will di wat mützen!“

„Tut nicht nödig, Hans-Jochen Kreih, ik kenn Stina Rehders ganz gut!“ (FeJ1.2.149)

„Wat, du Sotanswief, dat wēētst du ōōk? Hü!“ rēēp hē un hau op de Peer.

„Hans-Jochen Kreih! Eenen Ogenblick!“

Hē fohr wieder un kēēk sik gor niX09 um. Korlien grins ėm no un gung dėnn langsoom no dat Dörp tō.

„Du hârrst ehr doch anhȫren kunnt, Hans-Juchen, se wull di noch wat sėggen“, mēēn Hinnerk.

„Se wull mi nochmool wat wiesmoken — nä, mien Jung, dē schâll mi kēēn Brillen wedderX11 opsetten! Over wat mi ârgert: Ik hârr ehr mool düchtig dörtogeln musst!“

„Du — ėn ōle Fru?“

„Ėn ōle Hex, Hinnerk, wieder nix! Schullst mool sēhn hėbben, wo se danzt hârr, wėnn ik ehr mit de Pietsch um de stokigen Bēēn sloon hârr!“ Hē hau mool ieverig no ėn BrummelbeinbuschX43, dē an dėn Weg stunn. „Over de verdreihten Ōgen!“ Wieder kēēm hē niX09.

„Wat wullst du di ōōk um ėn Buurdochter kümmern! Du wēētst je, datt dē di doch niX09 nimmt!“ sä Hinnerk.

„Over ik nehm ehr, wėnn ik ehr kriegen kann! — Ėn Buurdochter nimmt mi niX09, seggst du? Wokēēn hett dien VoderX53 tō’n Buur mookt?“ sä hē basch un plump.

Hinnerk swēēg still un kēēk vör sik dool.






De Weg gung bârgdool un bȫȫg nu rechts um no de Möhl, süm|seX04 fohren an dėn brēden Diek lang. Wō dat Woter siet un lummerig wēēr, wȫhlen de Pöġġ in dėn Kuller rum ōder kēken Kopp an Kopp rop no’n Heḃen, as wēērn süm |

seX04 rein verboost över dat schȫne WedderX15 un dėn wârmen Sünnenschien. Hōōch vun ėn Bȫkenbōōm sung ėn Bōōkfink dat ōle Lēēd vun de niede Frȫhjohrswelt.

„Dat hest’ nu dorvun! Wėnn du in Ielenbeek|Ilenbęck|Egelbach ut’ Finster kēēkst, dėnn sēēgst du dėn Appelhoff un de Stroot mit lebennige Minschen un Bēēster — hier kannst’ in’t Woter kieken, un achter’n Diek is de drȫge Heid!“ Hans-Juchen sēhg hēēl verdrēētli ut.

„Hest’ dėn Kohn al sēhn? Hē is dor an dėn Ellernbōōm bunnen.“

Hans-Juchen kēēk gor niX09 hėn. „Dėn kannst du je doch niX09 regēren, Hinnerk!“

„Dor sünd ėn Bârg Boors un Heek un Ool in’ Diek, hett de Möller mi seggt. Ik heff mi ėn Angel mitbrocht.“ (FeJ1.2.150)

Hans-Juchen reck mool dėn Hâls lang ut, as wull hē de Fisch swimmen sēhn. Sō—ō?“ sä hē.

„Koom Sünndag man mool her, wėnn’t WedderX15 schȫȫn is, dėnn wüllt wi angeln!“

„Will mool sēhn!“ sä Hans-Juchen un schōōv de Mütz ėn beten in de Ōgen.

De Wogen rummel över de Brüch, dat Rad bruus, de Möhl klapper un bever, un de witte Möllerbursch fleut un sung un sprung de Trepp op un dool. Hinnerk wēēr tōmōōt, as hȫȫrX61 hē de schȫȫnste Musik.

Un dor stunn nu dat brēde Huus ünner dėn ōlen dicken Ēkenbōōm. Ėn beten tō Siet wēēr ėn Damm, sō schier un hōōch, datt ēēn ėm wiet un siet sēhn kunn. De Appel- un Beerbȫȫm in’ Goorn kēken no ėm rop as de Kinner no dėn Riesen op’t MârktX66, dē sik för Geld sēhn lett. De Bȫȫm wēērn noch kohl, over de Wisch wēēr grȫȫn un bunt vun Gras un Mârtjens |Knüllblȫȫm|Gänseblümchen, vun Hunnen- un witte Kukuuksblȫȫm|Löwenzahn & weiße Kuckuckslichtnelken. Hell blinker dat Woter in de Grȫȫv, wō de Wisch mit bestaut worr, un in dėn Beek, dē op de anner Siet twischen Ellern un Wichelbüsch sik dörwunn.

„Wat kickst?“ froog Hans-Juchen.

„Jung, wat is dat hier schȫȫn!“ sä Hinnerk, un de helle Freud lücht ėm ut de Ōgen.

„Och wat, du büst niX09 klōōk!“ brumm Hans-Juchen. Koom man hėndool, ōder schâll’k di rafbören?“






Hinnerk sprung achter vun’ Wogen un gung no’n Goorn, wō hē dėn Möller al sēhn hârr.

Hans-Juchen un de Möllerbursch drōgen nu de Lood|dėn Kuffer rin no de Komer, dē för Hinnerk tōrechtmookt wēēr.

„Wat will hē hier ēgentli?“ froog de Möllerbursch, as süm|seX04 wedderX11

tōrüch no dėn Wogen gungen.

„Dat wēēt de Düvel, ik niX09! Tō Huus stunn hē rum as ėn tōbunnen Sack, un hier is hē opmool springlebennig as ėn Fisch in’t Woter!“

Hē stēēg op dėn Wogen un sleep de Roggensäck no achtern. „Koom, dreeg mi dē mool af, Timm — övermorgen hool ik dat Mehl.“

„Jo, wėnn’t kloor is!“ sä Timm Hōōrns un sleep ēēn Sack no’n annern op sien brēden Puckel rin. (FeJ1.2.151)

„Timm“, sä Hans-Juchen, as de Säck raf wēērn, „ik fohr tō Huus — grȫȫt Hinnerk un heff ėn Ōōg op ėm, datt hē niX09 tō Schoden kummt. Hē plümpert gēērn in’t Woter rum, un de ōl’ Diek is dēēp.“

„Övermorgen leevt hē noch, mien lütt Hans-Juchen. Un wėnn du dėnn ėn annerM3 Gesicht opstellst un mi dat nochmool seggst, dō ik dat sachs. Vundoog sühst du je ut, as wėnn du ēēn opfreten hest un wullt dėn annern angohn!“ Witsch, wēēr hē in de Möhl, sien rundM3 Plummengesicht lach nochmool ut de Döör as de Moon ut ėn Wulk, dėnn wēēr hē weg.

Dat gung sō gau, datt Hans-Juchen kēēn Tiet krēēg, dėn Prüntjer tō kniepen un mit de Pietsch uttōlangen. Hē gnurr blōōts mool as ėn Hund, dėn wat Ârgerligs drȫȫmt, un dėnn rummel de Wogen wedderX11 över de Brüch.

***

Hinnerk leev op as ėn Blōōm in’ Sünnenschien. Dat dä dat Glück. Âllns worr ėm tō’n Freud, de hēle Welt lach ėm an. Dat duur niX09 lang, dō krēēg hē sōgor rōde Backen — wēēr dat de WedderschienX13 vun de schȫne Welt?

Hē greep düchtig mit an, wō’t wat tō dōōn gēēv. Hē lēhr vun dėn Möller, dē ėn hâlḃen Goorner wēēr, dat Bōōmriesen un dat Ōkulēren, stell Oolkörv un Rüsen, angel in’ Diek, stock Swârms|Bienenschwärme in un pussel bi dėn IeḃenhogenX46 rum, wōōg Mehl af un verkoff Brōōt, un wuss bâld vun âllns beter Beschēēd as de Möller sülḃen. Un as Timm Hōōrns sien Bōōkfȫhren an de Möhlendöör mool niX09 hēēl richtig wēēr, hool hē sik ėn dickM3 Bōōk mit wittM3 Papier, trock dor Liens un Streken in un schrēēv nu âllns an, wat in de Möhl utun ingung.






In de Oorn holp hē dėn Möller, dē ėm ümmerX54 gēērn bi sik hârr, bi dat Hocken, hē hârk ōōk no un fohr twischen. Wėnn de Hârvst rankēēm un de Butenârbeit ophēēl, hârr Hinnerk niX09 veel mēhr tō dōōn. Dėnn stell hē Sneren un Ilkenfâllen|Iltisfallen, gung ōōk wull mool mit dėn Möller op de Jagd — ėn lütt’ Flint schėnk sien StēēfvoderX53 ėm.

De Möller un sien Fru hēlen ėm as Kind in’t Huus. Hē nȫȫm süm|ehrX05 Hans-Ōhm un Anna-Möösch. Wėnn de Lüüd mool no ėm frogen, wat hē kunn un dä, sään süm|seX04 beid, hē wēēr ėn Segen för’t Huus. Un de Möller nȫȫm ėm op sien spoossige Wies gēērn sien lütten Inspekter. (FeJ1.2.152) Un dat wēēr hē ōōk op ėn Oort. Wėnn de Möller mool verreisen dä, sä hē blōōts Hinnerk Beschēēd, wat dor doon wârrn schull. Un wėnn hē wedderkēēmX11, kunn hē seker weenX41, dat wēēr âll gōōtX31 in’t Spōōr. De Knechten un Dēērns lēten sik gēērn vun ėm över de Feldârbeit Beschēēd sėggen. ‚Hē wēēt dat würkli âll beter as wi‘, mēnen süm|seX04, ‚un is ėn lütten netten Bėngel‘.

An dėn Sünndag, wėnn hē nix tō dōōn hârr, gung hē gēērn mool hēēl allēēn in’t Feld ōder ōōk in de Heid. Vun de Möhl tō kunnen süm |seX04 ėm mittō stunnenlang op ėn Hünengraff sitten sēhn. Dor drȫȫm Hinnerk mit woken’ Ōgen. De wiede Welt wēēr sō still un lēēg dor vör ėm in ėn blauen Dook. De IeḃenX46 brummen bi sien Fȫȫt, op ėn sōren kröpeligen Führen|Kiefer sēēt dat Geelgȫȫschen|Goldammer un sung sien kottM3 Lēēd ümmerX54 un ümmerX54

wedderX11. Dat klung, as wėnn de lütt’ Vogel vun ōle schȫne Tieden vertell, dē de Wind nu al lang verweiht hett. Un ünnen in de Lunk bi de Mōōrkuhlen twischen Bubbelbēsen|Teichbinsen, Rēēt|Schilf un Lēēsch|u.a. Sumpfschwertlilie sung de Rēētvogel|Rohrsänger ODER Rohrammer, as speel hē de twēte Vijōōl dortō. Dat klung hatt un drȫȫg un sunnerbor, as kēēm dat ut ėn ōle Welt, dē lang vergohn is. Dėnn kēēm Hinnerk sik vör as ėn vertȫverten Prinz, vun dėn hē in Persetter sien Bȫker leest hârr. Dėnn wēēr ėm tōmōōt, as muss hē ōōk op ėn Mool verwannelt wârrn, in ėn Kȫnigskind, grōōt un schȫȫn. Och, dat wēēr ėn schȫnen Drōōm!

Wėnn Emma jichens Tiet hârr, gung se mit ėm, over se much niX09 gēērn in de Heid rumwoden. Un dat Mōōr mook ehr bang un angstig bi helligen Dag, sä se. Se drēēv lēver in’ Kohn op dėn Diek rum, söch witte Woterrōsen, plück Drēēblatt|Fieberklee för de Huusaftēēk, ōder se nēhm ēēn vun Hinnerk sien Angeln un fisch mit. Un wedderX11 kēēm Hinnerk sik vör, as wėnn hē vertȫvert wēēr. Over hē muss sik in Acht nehmen, wat hē sä un dä, dėnn Emma kėnn sō wat niX09 un glȫȫv dor niX09 an. Se rēēp dėnn wull opmool: „Sō treck doch op, Hinnerk, de Fisch sleept di je mitsamts de hēle Angel weg!“ Ōder se tucks ėm an’ Ârm un lach ėm hell an: „Du drȫȫmst al wedderX11!“ Dat wēēr ėn prächtigM3

Lachen mit witte Tähn un rōde Lippen, dat weih ėm wârm an as ėn Frȫhjohrswind.






Over dat gung niX09 ümmerX54 sō lustig her. Emma wēēr dat no un no sō wėnnt worrn, se muss Hinnerk dat âll vertellen, wat ehr quääl un fehl, se kunn nogrood nix mēhr allēēn afmoken. (FeJ1.2.153)

Och, dat wēēr luter lütten Kroom: Se hârr ėn Buddel mit JehannsbeinsaftX43

tweismeten ōder de Grütt anbrėnnen loten, ōder se lēēt dėn ōlen Hohn flēgen, dėn se slachten schull, un kēēn Hund un kēēn Düvel kunn ėm wedderX11

infangen. Ōder se hârr op dat letzt’ Gelagg ēēn Danz afsluuts niX09 danzen kunnt, un dat hârr utsēhn — de ōl’ spitznösige Wische Lamp hârr dat seggt — as wėnn ėn Kâlf vör ėn Nudelkasten|Drehorgel bang wârrt, un âll de Lüüd hârrn lacht. Dat wēēr je man âll Klackerkroom, over för Emma wēēr’t grōōt un wichtig, un ehr mook dat recht trurig.

Un ōōk hēēmlige Freud krēēg Hinnerk tō weten, luter Speelkroom, blōōts niX09 för Emma un bischurens ōōk för ėm sülḃen niX09. Wėnn se ėm vertell, datt Hans Rickels ut Ielenbeek fiefmool mit ehr danzt hârr, un datt hē de smuckste Bėngel wiet un siet wēēr, dėnn kēmen wedderX11 de ōlen trurigen Schuren. Emma sēhg wull, datt ėm wat fehl, over wat dat wēēr, krēēg se niX09 ruut, hē wull dat niX09 sėggen.

Dėnn wēēr ėm tōmōōt as ėn Schipper op hōge Sēē, dē âll sien Seils opspannt un dėn liesen Wind dor rinweihen lett. De Heḃen is rein sō blau un de Sēē sō tamm un sinnig|froom — de Welt schient tō drȫmen, un de Schipper drȫȫmt mit. Opmool süht hē wiet in de Fēērn ėn lütt’ swatte Wulk ut dat Woter stiegen, langsoom, still — dē bedüüdt Storm, vėllicht Ünnergang un Dōōd. Sien Drȫmen is ut. Noch hett hē de Seils op, over sien tōfredenM4a Gesicht un sien stillM3 Lachen is weg, hē steiht hōōch un steil op un kickt schârp no de Wulk.

Un doch! Mėnnigmool vergēēt Hinnerk sik un dat UnwedderX15, wat dor ropstēēg. Emma snack un lach ėm dat weg, vör ehr blanken brunen Ōgen smölten sien Sorgen as Snēē vör de Sünn. Dėnn gēēv dat ėn Summerdag ōōk merrn in’ Winter. Dėnn sleek hē wull in sien Komer un stell sik an de Wand un mēēt sik. Un wo lach sien Gesicht, wėnn hē sēhg, datt hē wussen wēēr.

Jo, hē worr würkli grötter, hē lä no âll de Kanten ut! Sien Büxen worrn ėm tō kott, sien Jacken tō ėng, de Steveln tō lütt — Hinnerk-Snieder muss komen un Moot nehmen, wat wēēr dat ėn Wichtigkeit mit de beiden! Dat worr âllns besnackt, as wėnn dat de ēērsten Büxen wēērn, dē hē krēēg. Mârs-Schōōster muss de Afsätz noch ėn beten hȫger moken as recht wēēr, un de Sohlen dicker. Un wėnn (FeJ1.2.154) Hinnerk nu in vullen Stoot bi sien Öllern kēēm, wēēr dat ėn Verwunnern un Freuen vun âll de Sieden. Un Hans-Juchen lach dėnn al vun fēērn un sä: Verdammi, Hinnerk, de Jökel|Hunnenstackel will je wull ėn Boors wârrn! Du steilst di je as ėn ėngelschen Hohn!“






Dat dä Hinnerk dėnn ōōk würkli, no binnen noch mēhr as no buten. Dėnn gung hē op de Bēēn, as wėnn jēēdēēn Schritt ėn Dukoten wēērt wēēr, dėnn glinstern ėm de Ōgen, un de Backen worrn rōōt. De annern Lüüd lachen dėnn wull un kēken sik an, Hinnerk lach mit — hē över sien stillM3 Höpen un Högen, de Lüüd över ėm mit Beduren un spöttsche Gedanken.

Over de Johren lēpen gau — Hinnerk sēhg dat an de lütten Jungs, dē noch in’ Sand spelen, as hē insegent worr, un dē ėm nu över’n Kopp wussen. De poor Toll, dē hē grötter worrn wēēr, verslōgen niX09 veel, hē wēēr un blēēv lütt, âll dat Meten an de Wand in sien Komer nütt ėm nix mēhr, dat wull niX09 mēhr vun’e Steed.

Hē lä nu noch recht ut in de Brēēd, un an Kinn un Lippen krēēg hē ėn Boort. Dē wēēr ėn beten dünn seit, over hē hârr doch sien Freud doran un speel ėn Tietlang mit de poor Spielen, as de Kaspelvoogt mit sien Knevelboort. Wėnn hē in sien Komer vör’n Spēgel stunn un sik bekēēk, düch ėm, hē worr nu doch as ėn Mann utsēhn. Over dor wull tōletzt ōōk nix ut wârrn. Un as hē sēhg, dat de Dēērns sik mool anstötten un lachen, as hē in Gedanken dorbi rumfunzeln |

herumtasten dä, worr hē dull un gung in de Möhl un froog Timm Hōōrns no ėn Putzmess|Rasiermesser, hē wull sien Boort afsnieden. Timm lach nu eḃen sō spietsch as de Dēērns un sä: „Dat loot man blieḃen, Hinnerk! Dor stickst du kēēn Dēērn mit blȫdig, wėnn du ehr küssen deist. Mien GrōōtmōderX52 hett eḃen sō veel ünner de Nöös, un se lett dat ōōk stohn.“ Hinnerk schōten de Tronen in de Ōgen, hē kēhr sik snupps um un gung weg. Timm kēēk ėm no un mummel bi sik sülḃen: „Wat schull ėm wull fehlen? Hē kann je gor kēēn Spoos mēhr verdregen!“

***

Hinnerk wēēr nu ēēnuntwintig Johr ōōlt, dō kēēm mool Juchen Hoock|Haack ut Ielenbeek un bestell vun dėn Buurvoogt, Hinnerk schull tō Seschōōn |Musterung. (FeJ1.2.155)

„Dat deit je niX09 nȫdig“, mēēn de Möller, „hē hett je doch niX09 dat Moot!“

„Helpt nix!“ sä Juchen, „hėn mööt süm|seX04 âll, ōōk dē niX09 trocken wârrt — Hinnerk-Snieder hett ōōk hėnmusst.“

Hinnerk stunn vun fēērn un hȫȫrX61 dat an. Hē gung weg un krōōp in sien Komer.

As de Dag rankēēm, trock hē sien bestM3 Tüüg an un gung no Itzhō. De Möller wull mit ėm, hē wull over lēver allēēn gohn.






Hē gung grood dör de Heid um Ielenbeek rum no de grōte Landstroot tō. Hē wull vundoog nix vun sien Schōōlkameroden weten, hē wēēr bang vör Sellschop.

Over hē hârr sik verreekt. As hē op de Landstroot kēēm, grölen ėm twintig bet dörtig junge Keerls no — dē wēērn ut Kellenhusen, Ielenbeek un annere Dörper. Weglōpen wull hē niX09, hē blēēv stohn un gung dėnn mit süm |ehrX05. De meisten wēērn al hâlf duun, de annern bēren ōōk sō, as wėnn süm |seX04 niX09

recht mēhr op’n Streek gohn kunnen — dat hȫȫrX61 tō de Seschōōn, dachen süm|seX04 wull.

Ėn Schōōster ut Kellenhusen böör Hinnerk mool hōōch in’e Hȫȫchd: „Dat’s ēēn för de Gârr!“ rēēp hē un lach.

„Nä, ėn Kanōnenproppen!“ sä ėn rōōthorigen Gârver mit Wâllbēēn|Säbelbeinen.

Hinnerk worr giftig, over hē swēēg still. Hē kēēk dėn Gârver blōōts mool spöttsch vun boḃen bet nerrn an un gung dėnn wieder.

„Wat kickst, lütt Oop?“ lach de Gârver, un de annern grölen un lachen mit. Segg mool, büst du niX09 de lütte Klōōksnuut, dē uns bi dėn Paster âll dat Best vör’n Mund wegfischen dä? Un nu seggst’ gor nix?“

„Loot ėm tōfreden!“ rēēp de junge Hans Roov, dėn Buurvoogt sien Söhn. Koom, Hinnerk, wi wüllt tōsomen gohn!“

De Gârver wull noch wat sėggen, over dor kēēm ėn Wēērtshuus. „Alle Mann rin!“ rēēp Hans Rickels. Hinnerk wull niX09, over de Gârver krēēg ėm bi’n Ârm un sleep ėm mit. Dat wēēr ėn dullen Lârm. De ēēn sung, de anner snack un lach, un teihn Mann föddernX22 op ēēnmool Kööm un Bēēr un Botterbrōōt. De Schōōster joog achter de Dēērns rum, de rumfluddern as de Hȫhner, wō de Hund achter is. De Wēērt tapp dėn Kööm ut de Tünn un lach över’t hēle Gesicht. (FeJ1.2.156)

As se wedderX11 ruutkēmen, wēēr Hinnerk düsig in’ Kopp un unseker op de Bēēn, un dat Brüden un Lachen gung nu ēērst recht lōōs. Over hē froog dor niX09 veel mēhr no, hē hârr nōōg tō dōōn, datt hē man balancēren dä.

In de Stadt wēērn de Stroten vull vun junge Lüüd, dē âll no dat grōte Huus an’ MârktX66 tōdrēḃen, wō de Kriegskommissor de Seschōōn vörnehmen dä.

As süm|seX04 rinkēmen, mussen süm|seX04 sik âll uttrecken. Hinnerk wull dat niX09, hē hârr dat niX09 nȫdig, mēēn hē. Un as süm|seX04 ėm brüden un pieren dään, stēēg ėm de Kööm noch mēhr tō Kopp. Hē fung an tō schellen un tō schimpen, over dat holp ėm nix. Ėn Ünneroffzēēr krēēg ėm bi’n Kripps, un hē muss sik uttrecken. Dat gēēv veel Lârm un Lachen. De Kommissor rēēp, süm |






seX04 schullen still weenX41, hârr over tō dōōn un kunn sik dor niX09 wieder um kümmern.

„Hinrich Gripp!“ rēēp ėn ōlen Wachtmeister mit ėn griesen Snauzboort. „Hier!“ rēēp de Ünneroffzeer un trock Hinnerk, de splinternokelt wēēr, hėn no dat Moot. „Acht Zoll unter Maß!“ rēēp hē un grien de annern an.

De Kommissor sēhg mool mit ėn ēērnsthaftigM3 Gesicht op un muss lachen. De Fisikus sett sien Knieper op de Nöös un bekēēk ėm, un âll de annern Herren smuustergrienen.

„Kassiert!“ rēēp dor ėn Stimm — Hinnerk wuss niX09 wokēēn, hē hȫȫrX61 un sēhg nix mēhr, witt as ėn Liek stunn hē dor un bever an’t hēle Lief. Hē lēēp nu hėn un trock sik wedderX11 an. „Vergriep di niX09!“ sä de Gârver, „treck niX09

mien Büx an, du kunnst dorin versupen!“

„Hans Rickels!“ rēēp de Wachtmeister.

Ėn lütten Stōōt kēēk Hinnerk op. De Herren kēken no dat Moot, un dėnn kēēk ēēn dėn annern an un nückkopp. „Der schmuckste Kerl im ganzen Schwarm!“ sä de Kommissor tō dėn Fisikus.

„Garde zu Fuß!“ rēēp wedderX11 ėn Stimm.

Hinnerk hȫȫrX61 un sēhg nix mēhr. Hē gung ruut un wull no Huus gohn.

„Hollt!“ bölk dor ēēn un mött|trieb ėm tōrüch. Junge lōōsbannige Keerls un Jungs stunnen vör de Döör un moken|hechen jēēdēēn an, dē ruutun ringung. (FeJ1.2.157)

„Wat büst’ worrn? Husor? Wat giffst mi, dėnn will ik di in dien Steed vertreden?“ rēēp de ēēn un foot ėm bi de Hand. „Ha ha ha! Hurrroh! De Stackel schâll leḃen!“ schrēēg de hēle Bann.

„Loot mi lōōs!“ rēēp Hinnerk un wehr sik, over hē sēēt fast as in ėn Schruuvstock.

„No? Bēēd mi mool wat!“

Hinnerk stēēg wedderX11 de Hitten tō Kopp. Hē kēēk in’e Hȫȫchd un sēhg in ėn brēētM3 Gesicht mit ėn rōden Boort, dat wull ėn ōlen Suldoot tōhȫren kunn, dē utdēēnt hârr.

„Du wullst för mi in de Steed treden?“ froog hē luut.

„Jawull, mien Jung!“

„Ik much di wull mool wünschen, datt du in mien Huut stēēkst, di schull dat Lachen wull vergohn!“ schrēēg hē.






„Nu, nu, man niX09 sō giftig|dullhorig, lütt’ Söhn! Ik sēhg wull, datt du kēēn Suldoot worrn büst!“ sä hē un lach, „over frie büst du vör mi noch niX09, du muttst ēērst ėn Lütten utgeḃen!“

„Aha, dat kummt op ėn Bedelie ruut!“ rēēp Hinnerk füünsch. „Wėnn’t wieder nix is, — hier is ėn Dubbelschüllng!“ Hē lang in de Tasch.

„Wat seggst du dor? Bedelie? Tȫȫv, ik will di dat Muulwârk …“

„Platz dor!“ rēēp ėn dēpe Stimm, dat wēēr Hans Roov. „Wat geiht hier vör? Wullt du Boor vun Keerl dėn lütten Stackel sloon?“ Swaps, hârr de Fossboort ēēn an’ Hâls, dat hē rumflōōg. Dat gēēv ėn Spektokel, as wėnn de Düvel ėn Pracherjung hoolt|wie bei einem Massenaufstand. Un wėnn de annern niX09 no un no tō Hölp komen wēērn, hârrn süm|seX04 Hans Roov sachs ünner de Fȫȫt kregen.

Hinnerk witsch dor manġ ut un kēēm mit hēle Ōhren weg. Hē gung allēēn tō Huus. Hē wēēr nu hēēl nüchtern, over ėm wēēr tōmōōt, hē hârr stârḃen mucht.

As hē gēgen Oḃend op de Möhl ankēēm, stunn Emma jüst vör de Döör. Se lēēp ėm in’e Mȫȫt: „Is Hans Rickels Suldoot worrn, Hinnerk?“ wēēr ehr ēērste Froog.

„Jo!“ sä hē liesen.

„Wat is hē worrn?“

„Gârdist.“

„Och Gott, dat heff ik dacht! Nu mutt hē fief Johr dēnen!“ rēēp (FeJ1.2.158) se un fung an tō wēnen. An Hinnerk dach se wull niX09, hē kunn je kēēn Suldoot wârrn.

Hē sä nix, ehr tō trȫȫsten. Hē gung rin no sien Komer un smēēt sik op’t Bett. Hē stēēk dėn Kopp in’t Küssen un stöhn un wēēn.








Lütt’ Hinnerk – Nettelkȫnig(FeJ12158 — FeJ1.2.158ff — kiek ōōk FeJ5.1.091ff!)

Hinnerk wēēr krank. De Nacht no de Seschōōn|Musterung fantasēēr hē un snack veel sunnerborM3 Tüüg vun dėn Gârver, dėn Kommissor un vun Prügelie. Un dėnn foot hē de Möllersch, dē vör’t Bett sēēt, bi de Hand un sä hēēl lustig: „Dēērn, ik hârr dat Moot! Süm|seX04 hebbt mi tō’n Husor mookt — wat seggst’ nu? Bün ik di nu grōōt nōōg? Du kannst mi nu niX09 mēhr bi de Ârms foten un rumküseln loten — nä, dat is ut. Over ik wēēt, wat du dėnkst, Emma: Hans Rickels is veel grötter, dėnkst du, hē is bi de Fōōtgârr trocken, ‚de schierste Keerl in dėn hēlen Trupp‘, sä de Kommissor — och Gott, Emma! Ō, mien Kopp!“

De Möllersch drück ėm liesen dool un lä ėm ėn nattM3 un kōōltM3 Dōōk op’n Vörkopp. Dėnn wēēr hē ėn lütten Stōōt ruhigX32, nȫȫssen gung over dat Snacken wedderX11 los. De hēle Nacht husēēr hē sō rum. De Möllersch wēēr in grōte Sorgen um ėm. Sien Backen blȫhen as twēē rōde Rōsen, un sien Ōgen blinkern un glinstern. — Se dach bi sien Utsēhn an ėn Oḃendrōōt, wat Regen verkünnt|promzeit un unbannigM3 WedderX15.

Dokter Petzold kēēm dėn annern Dag. Hē mēēn: Dat Hiere hēēl Hinnerk sachs noch dör, over ōōlt kunn hē niX09 wârrn, de Bost wēēr lēēg|ârg.

Hinnerk lēēg drēē Weken stramm tō Bett. De Möller sēēt veel bi ėm, lees un snack ėm wat vör, de Möllersch pleeg ėm as ėn Söhn. An lēēfsten sēhg Hinnerk, wėnn Emma mit ehr Neihtüüg vör sien Bett sēēt un ėm mit ehr brunen blanken Ōgen anlach — dat wēēr Sünnenschien för dėn Kranken. Ōōk sien MōderX52 un StēēfvoderX53 kēmen, sōgor ōl’ Obel, dē ehrn Kasper ēērst begroovt hârr, kröckel mool in de Döör un broch wat Nies. Un de junge Hans Roov, dē mit Kōōrn tō Möhl kēēm, vertell ėm, datt süm|seX04 dat Pack düchtig dörprügelt hârrn, de Gârver hârr mit holpen. (FeJ1.2.159)

Hans-Juchen kēēm ōōk un sett sik brēēt vör’t Bett. „Verdammi, Hinnerk, du sühst lēēg ut, di mag ik niX09 lieden! Wat seggt dėnn Dokter Petzold?“

„Ik wârr bâld wedderX11 beter, mēēnt hē.“

„Dat wârrt ōōk Tiet, Hinnerk! Um Johanni krieġt wi uns’ Ringrieden in Ielenbeek|Ilenbęck|Egelbach, dor muttst du doch mit bi weenX41!“






„Wullt du ōōk mitrieden?“

„Dat is sōōn Sook, mien Jung — Kȫnig kann ik je doch niX09 wârrn.“

„Worum niX09?“

„Wėnn ik Kȫnig worr, krēēg ik je ėn Bruut — dat wēērn dėnn twēē.“

„Wat?“ sä Hinnerk un kēēm in’e Hȫȫchd.

„Bliev man liggen!“ lach Hans-Juchen un drück ėm dool.

„Hest du ėn Bruut?“

Hans-Juchen nück mit’n Kopp un smuustergrien, dėnn spēēg hē mool ut, datt dat bâller.


„Ünner ėn Buurdochter dō ik dat je niX09, wēētst du. Kėnnst du Trina Fossen op’t Lammermōōr — se hett sōōn lütt’ Twēē-Peer-Steed.“

„Jo, ik heff ehr mool sēhn, over dat is lang her.“

„Dat kann wull weenX41, Hinnerk, se is ōōk niX09 jung mēhr, sō an de Kant ėn vēērtig.“

„Sō ōōlt?“ sä Hinnerk hâlf in Gedanken.

„Mookt nix, Hinnerk! Se pedd ōōk ėn beten kott un geiht ėn beten duuknackt — dat deit âll gor nix! Se is ēēnzigstM3 Küken in’ Korf un hett Drüddels|2/3-Taler

ünner de Hacken, dat mookt ehr jung un smuck.“

„Nu jo — dėnn wünsch ik di ōōk veel Glück!“ Hinnerk gēēv ėm sien witte fiene Hand.

„Jo, dat is gōōtX31, Hinnerk! — In’ Hârvst schâll de Köst|Hochzeit(sfeier) wârrn — Jung, dor schâll’t nochmool lustig hergohn! Kummst doch tō mien Köst?“ rēēp hē un stunn op.

„Jo, Hans-Juchen, gēērn, wėnn ik man kann.“

„Un wat ik sėggen wull, Hinnerk: Du muttst mit tō’t Ringsteken komen un mitrieden. Wies doch de Keerls mool, dē di för’n Nârren hėbben wüllt, datt du ōōk wat kannst — verdammi, wat wull ik lachen, wėnn du Kȫnig worrst un Emma Dierks worr Bruut, Junge!“ (FeJ1.2.160)

„Och, du büst niX09 klōōk!“

Hans-Juchen gung weg, over Hinnerk lēēg dor un gruvel. Dat wēēr doch an’t Ėnn sō övel niX09, dach hē tōletzt bi sik sülḃen. Hē kunn un much dat ōōk wull, wėnn hē man blōōts wedderX11 beter worr tō de Tiet — un wėnn hē Hans






Rickels, dē ėm jümmerX54 as ėn Jung behanneln dä, dėn Schovernack spelen kunn … Nä, hē muss mit, dat kunn niX09 anners weenX41! Hē muss beter wârrn!

Un dat wēēr sunnerbor: Vun dėn Dag an wēēr dat, as wėnn hē ėn Sympathie bruukt hârr — hē worr meist vun Stunn tō Stunn beter un wēēr in wücke Doog wedderX11 op’e Bēēn. Ēērst krōōp hē op de Deel un in’ Goorn rum, dėnn gung hē mool mit dėn Möller tō Feld un dä dit un dat. Un no vēērteihn Doog sēhg ēēn ėm nix mēhr an, hē wēēr blōōts noch ėn beten kott vun Oten.

In de Mėddagsstunn wēēr hē nu veelmools niX09 in’ Goorn. Dėnn gung hē no dėn Ellernbrōōk un ȫȫv sik in’t Ringsteken. Hē bunn ėn Ring ut SohlledderX16

mit ėn dünnen Twēērnsdroht an ėn Tėlgen, dėn hē aflangen kunn, snēēd sik ėn Steker ut ėn Stock un lēēp nu in’ Galopp un mit hōge Sprüng no dėn Ring. Tōletzt krēēg hē ėm meist jēēdēēn Mool. Hē kēēk sik veelmools um, watt hē ōōk allēēn wēēr, dėnn gung hē wedderX11 ieverig dorbi.

Emma ȫȫv sik ōōk — se wull je gortō gēērn Bruut wârrn. In dėn Goorn wēēr ėn langen Gang vun hōge Wittbȫken, dor sēhg ehr kēēn Minsch. Ditmool schullen de Dēērns mit Eier lōpen, dat wuss se. Se hool sik dėnn ėn poor Eier un ėn holten Lepel, lä ėn Ei dor in, un nu gung dat Lōpen lōōs, âll wat se kunn. Se lēēt mėnnigēēn fâllen, over tōletzt worr doch de Hand seker — se sēhg sik al as Bruut un Hans Rickels as Kȫnig, wat wēēr se glückli! Hinnerk krēēg dat wedderX11 âll tō weten, wat se dä un drȫȫm. Hē dach sien Dēēl un sä ehr blōōts, hē wull ditmool ōōk mitrieden. „Dat is recht!“ mēēn Emma un lach ėm tō, „over fâll man jo ni vun’t Peerd!“

As Hinnerk dėn Möller um ėn Peerd angung, wull dē ēērst niX09 recht dorop bieten|darauf eingehen, hē dreih dor ėn Spoos ut. As hē over mârk, datt Hinnerk sik dat fast in’ Kopp sett hârr, gēēv hē ėm doch ėn grōten Brunen — hē much dėn ârmen Stackel dat niX09 afsloon|verweigern.

*** (FeJ1.2.161)

De Dag kēēm ran. Hēēl Ielenbeek wēēr op de Bēēn. Op’n Buurknüll wēērn twēē Widdelbööm|Winnelbȫȫm inkleit as twēē Pohlen. Ėn drüdden Widdelbōōm wēēr verdwēēr an de Pohlen fastbunnen, op dėn ēēn Ėnn kunn hē dör ėn Rēēp op- un doolloten wârrn. In de Merrn bummel an ėn Rēēm de iesern Ring, dē mit ėn Splint in ėn iesern Bulten fastsēēt un mit ėn Ruck ruutreten wârrn muss.

De ōlen Wiever un Gören un Hunnen stunnen al dor un snacken un saustern |

palaverten un lēpen un lachen un snüffeln un bellen un bēten sik, sō as de lēve Gott süm|ehrX05 dat dėnn geḃen hârr. Dor kēmen ōōk al de Muskanten un setten sik op Jokob Fock sien Holt un stimmen süm|ehrX06 Instrumenten — wat worr dat ėn Leḃen! De ōlen Wiever lachen un nückkoppen, un de Kinner schrēgen un danzen, un de Hunnen fungen an tō hulen.






Nu worr dor ėn Löhnstōhl brocht un ėn lütten Disch, Schrievgeschirr un Papier, dat worr an de Siet vun de Widdelbȫȫm hėnstellt.

„Wokēēn will vundoog anschrieḃen?“ froog Juchen Hoock.

„VoderX53 Andrēēs!“ sä ōl’ Obel, de jüst anpuusten kēēm — ehr Bost wēēr in de letzte Tiet gor niX09 gōōtX31.

„Du hest di je hellschen opzippelt|opvijōōlt, Obel!“ grien Juchen ehr an un mook ėn Muulwârk as ėn Tobaksbüdel, dē opentrocken wârrt.

Obel wull wat sėggen, kēēm dor over niX09 tō — Hans Rickels kēēm hōōch tō Peer un in vullen Galopp anrieden. Wat wēēr hē smuck, un wat danz sien Schimmel, as Franz Jung un sien Muskanten nu ėn lütten Schottschen opspelen.

Nu kēmen süm|seX04 vun alle Sieden tō Fōōt un tō Peer, un bâld grimmel un wimmel dat op’n Buurknüll. Juchen Hoock hârr nōōg tō stüren |regeln, datt dat Görenvolk man niX09 ünner de Fȫȫt rumstunn. VoderX53 Andrēēs kēēm nu ōōk mit sien Mēērschuumpiep ansmȫken. Hē sett sik dool un fung an, de Nooms vun de Ringrieders optōschrieḃen.

„Foffteihn Mann!“ rēēp hē, as hē kloor wēēr.

„Dor kummt noch ēēn!“ sä Juchen Hoock, dē bi ėm stunn.


„Nä, nu kiek, nu kiek: Dor kummt Hinnerk Gripp ōōk!“ rēēp ōl’ Obel un worr hēēl hell utsēhn.

Dat worr wedderX11 ėn grōten Lârm! De ēēn wunner sik över dat Peerd un de anner över dėn lütten Keerl, dē steil un stolt dorop (FeJ1.2.162) sēēt. De ōl’ Bruun wēēr mit rōde un grȫne Bänner an Stēērt un Mohn smuckmookt — dat hârr Emma doon.

Hinnerk rēēd an VoderX53 Andrēēs ran. De nück ėm fründli tō un sä: „Ik schâll di ōōk wull anschrieḃen?“

„Wėnn’t angohn kann, VoderX53 Andrēēs!“ sä Hinnerk un worr op un dool|överher hitt un rōōt.

„Schüllt de Jungs dėnn niX09 ōōk mitrieden?“ froog Hans Rickels mit ėn füünschM3 Gesicht.

„Wo mēēnst du dat, Hans?“

De Ōōl’ lach sōōn beten. „Du wullt mit ėn Tollstock afmeten, as’t schient, wokēēn mitrieden schâll ōder niX09. Sō wat gellt blōōts op de Seschōōn, Hans, wō de langen Knoken un Leden|Glieder an hȫȫchsten in Pries stoht. Ik will di wat






sėggen: Wėnn du niX09 mit ėm rieden wullt, sō loot dat no — hē is sō gōōtX31 ėn Buursöhn as du, un hē wiggt in mien Ōgen mēhr as mėnnigēēn, dē sōgor bi de Fōōtgârr trocken is!“

Hē schrēēv Hinnerk sien Noom an un dä, as hȫȫrX61 hē dat niX09, wat Hans Rickels, dē hēēl giftig|brusig un bȫȫs|dull utsēhg, noch sä.

„Woneem is de Ringsteller?“ froog VoderX53 Andrēēs.

„Jasper Sēēmann! Hier!“ bölk Juchen Hoock.

Jasper kēēm angohn. Sien Nöös sēhg sōōn beten nattkōōlt ut un schien in de Fēērn as ėn riepe ĒērdbeiX43.

„Büst’ nu söḃen Johr Ringsteller weenX42 un passt noch niX09 op’n Kroom? Du hest dien Gedanken wull al wedderX11 in’ Köömbuddel!“ sä Juchen.

Hurrro! rēpen de Jungs un Fruuns un Mannslüüd un âll, un de Muskanten spelen: ›Sō leben wir, sō leben wir!‹

„Wat is dor lōōs?“ froog VoderX53 Andrēēs, dē op sien Stōhl nix sēhn kunn.

„De Dēērns goht no dėn Hungerkamp, dor wüllt süm |seX04 lōpen!“ rēēp Hans Roov vun’t Peerd.

„Koom, Obel!“ sä ōōl Wroogsch, „dat mööt wi sēhn.“

„Nä, ik bliev hier, dat is mi tō wiet. Ik will sēhn, wo Hinnerk Gripp süm|ehrX05

âll utstickt!“ sä Obel un tüffel no de Muskanten, dor kunn se op’t Holt ehr ōlen Bēēn utrōhenX32. (FeJ1.2.163)

Ėn hēēlM3 Tümp Fruunslüüd un Gören gung mit de Dēērns, dē smuck un drâll Ârm in Ârm ruutmarschēren.

„Sō! Dat gēēv Luft, nu kann ēēn sik doch rȫhren!“ sä Jasper un trock dėn Widdelbōōm op un dool. „Kinners, nu riedt mool ēēn no’n annern ünnerdör, dat jüm|jiX01 sēhġt, watt jüm|juX02 dat ōōk sō tōpass is!“

Dat dään süm|seX04 dėnn. Süm|seX04 hârrn um un bi âll ēēn un desülvige Hȫȫchd. Blōōts Hans Rickels wull afsluuts, Jasper schull för ėm dėn Bōōm hȫgertrecken. Mēhrmools sä hē: „Hȫger, hȫger! Noch ėn beten hȫger!“ datt Jasper meist ungedüllig worr un sä: „Man niX09 tō hōōch ruut, Hans!“

As Hinnerk komen dä, muss de Widdelbōōm dēēp dool, Hans Rickels lach hell op. VoderX53 Andrēēs sä, as Hinnerk sik umkēēk: „Loot ėm man lachen, Hinnerk, sien Lachen vergeiht ėm noch mool, schasst man sēhn!“

Jasper mook mit Kried drēē Tēkens an dėn Pohl, sō hōōch as jēēdēēn dėn Bōōm hėbben wull: Ēēn för Hans Rickels, ēēn för Hinnerk Gripp un ēēn twischen de beiden för de annern. Hē dreih sik mool no VoderX53 Andrēēs um,






in de linke Hand dėn Rēēp, in de Rechte ėn langen Stock, wōmit hē dėn Ring wedderX11 in Stillstand bringen wull, wėnn dē hėn un her bummeln dä: „Dat kann nu lōōsgohn, wėnn’t schâll!“ sä hē.

„Dėnn man tō! — Hans Rickels!“ rēēp VoderX53 Andrēēs.

Juchen Hoock joog de Jungs weg, dē in Wegen stunnen. Süm|seX04 stellen sik nu âll in ėn lange Rēēg an beide Sieden vun de Pohlen op un kēken mit ėn langen Hâls tō.

Un nu gung’t lōōs. De Schimmel lēēp in’ Galopp no dėn Widdelbōōm tō, Hans hēēl dėn Steker vörut un plier schârp no dėn Ring — klipp! sä dat — de Ring bummel hėn un her, hē hârr vörbisteken.

„Hans, de Ring hangt tō hōōch!“ sä Jasper.

„Och, wat wēētst du dorvun, dat mutt ik je weten!“

„Loot dėn Bėngel doch, dat’s je sien ēgen Schoden!“ sä VoderX53 Andrēēs tō Jasper.

Nu kēēm de twēte, dėnn de drüdde un sō fōōrt. De ēēn krēēg dėn Ring, de anner niX09, stēēk vėllicht hēēl bitō, verlōōr de Mütz, ōder sien Peerd worr unklōōk vun dėn Lârm un slōōg achterut, datt de Rieder (FeJ1.2.164) an de Ēēr trüddel|trünnel. — Dat gēēv veel Spoos, veel tō snacken un tō lachen. Würkli ėn Gottswunner wēēr’t, datt dor kēēn Malȫȫr passēēr, over dat gung âll gōōtX31.

Tōletzt kēēm Hinnerk ōōk. De ōl’ Bruun lēēp sinnig un seker, as wėnn hē sien Doog nix anners doon hârr as ünner’n Ring dörlōpen. — De Möller wuss wull, wat hē dä, as hē dit Peerd utsöch. Hinnerk suus ünner’n Widdelbōōm dör …

„Nä, nu kiek, nu kiek mool! Hē hett dėn Ring!“ schrēgen de Jungs.

„Hett hē ėm kregen?“ froog ōl’ Obel, dē ut dėn Lârm nix ruuthȫren kunn.

„Jo, jo, Obel!“ rēēp de Tüffelmoker Jokob Wroog, „hē hett ėm wohrhaftig kregen!“

„Kinners, nu speelt ēēn op, dėn lustigsten, dėn jüm|jiX01 wēēt! — Juchen Hoock, hest al hȫȫrt …?“

De Muskanten setten an, Juchen verstunn kēēn Wōōrt mēhr, hē schrēēg ehr in’t Ōhr: „Wėnn du noch wat leḃen wullt, Obel, dėnn goh hier weg!“

„Wat dėnn?“

„Du kannst dat Muul niX09 hōlen, wėnn de Muskanten opspeelt, un röterst|rötelst|rasselst nu dien beten Luft rein weg, du büst al rein ut’n Liem!“ Hē lēēp, datt hē ehr ut de Schusslien kēēm.






„Jung, dat dō noch teihnmool, dėnn büst du Kȫnig!“ schrēēg Hans-Juchen. „Verdammi, ik suup mi ēēn an, Hinnerk, vör luter Freud, un“ — sä hē sinniger|

soger — „ik kėnn ēēn, dē deit dat ut Verdrēēt.“

De Möller un sien MōderX52 un veel ōle Frünnen kēmen un drücken ėm de Hand un freuen sik.

De Widdelbōōm muss wedderX11 no dėn hȫȫchsten Streek roptrocken wârrn, dat gung vun vörn an. Over Hans Rickels hârr vundoog kēēn Glück, hē stēēk wedderX11 bitō.

„Düvel ōōk! Vundoog bün ik je wull behext!“ rēēp hē. Over grötter worr sien Ârger, as Hinnerk dėn Ring wedderX11 glatt ruuthool un hōōch in’e Hȫȫchd hēēl.

„Nä, sō wat leevt niX09!“ rēēp ōl’ Obel un lēēp meist ut de Tüffeln; „och Gott, wēēr de Jung doch grōōt un fix as de annern! Jasper!” rēēp se un tucks ėm an de Jack, „wat seggst vun Hinnerk Gripp?“ (FeJ1.2.165)

„Dē wârrt Kȫnig, Obel — hē mutt ėn Lütten utgeḃen!“ sä Jasper un wisch sik mool mit de Hėmdsmau dėn grōten Mund. „Jung, Hinnerk!“ rēēp ōl‘ Obel un hēēl ėm de Hand hėn, „du büst je ėn Boos! Du wârrst Kȫnig, schasst man sēhn. Nu muttst du ōōk ėn Lütten utgeḃen, du hest dėn Ring tōēērst twēēmool no de Rēēg kregen!“

„Gēērn, Obel, wat will Sē drinken?“ froog hē vergnȫȫgt.

„Ik? büst niX09 klōōk? Sopen heff ik mien Doog niX09 — nä, för Jasper mēēn ik!“

„GrōōtM3 Moot, Hinnerk!“ rēēp Jasper.

De Kööm worr hėnbrocht, Jasper drunk ėm al vun fēērn mit de Ōgen un hool ėm nu mit ėn langen Ârm un mit ėn beverige Hand no’n Mund — dat Hâlve gung ünnerwegens tō Spill|verschütt. „De Kööm kriggt di bâld dool, Jasper!“ sä VoderX53 Andrēēs; „du beverst an Hannen un Fȫȫt, un de Kopp fangt ōōk al dat Wackeln an.“

„Dat is wull sō!“ sä Jasper un bekēēk mit ėn duursoomM3 Gesicht sien Hand, dē över un över|överher mit dėn schȫnen Kööm begoten wēēr.

„Du schullst dat man sinniger|soger angohn loten, Jasper“, sä de Ōōl’ wedderX11, „du güttst je dat Hâlve weg — hōōl mool mit dat Hâlve op, wat du bet hertō dėn Dag drunken hest.“

„Ik heff dat versöcht, VoderX53, over dat geiht niX09! Sett Hē mool de Piep af! Dat is niX09 sō licht! Un ik dėnk ōōk sō: De ēēn kriggt ėn wackeligen Kopp un beverige Hannen vun Sorgen um Geld un sōōn Kroom, de anner um Kinner — ik heff kēēn Kinner un ōōk kēēn Sorgen, ik heff mien Köömbuddel. Dē mookt mi






nu Freud un Koppwēh, un dē bringt mi ōōk dat Bevern |Redderbeḃen an Kopp un Hannen un Fȫȫt un tōletzt karjōōlt dē mi sachs no’n Kârkhoff, over …“

Hurrro! Emma Dierks schâll leḃen! Dat worr ėn Lârm, datt ēēn sien ēgenM4a

Wōōrt niX09 hȫren kunn.

„Wat is dor nu wedderX11?“ froog VoderX53 Andrēēs.

„Emma Dierks is Bruut worrn!“ rēēp Juchen Hoock un lach över’t hēle Gesicht.

Dat wēēr ėn grōte Freud för âlltōsomen. De ōlen Wiever stunnen mit ėn scheḃen Kopp un kēken de smucke Dēērn rein verlēēvt an, un de ōl’ Matten Popp sä: „DunnerwedderX15! Nu schull ik jungen Keerl weenX41!“ (FeJ1.2.166)

„Nu tier di man niX09 sō! Du wârrst je wull noch kâlvsch op dien ōlen Doog!“ sä sien Ōōlsch, dē blangen ėm stunn, dē hē over niX09 sēhn hârr.

Sō smuck hârr Emma noch niX09 ēēnmool utsēhn as nu in ehr Freud. Ehr Ōgen sprungen ėn poor Mool no Hans Rickels röver, over dē sēhg ut as de düre Tiet.

„Juchen, mook Platz, dat mutt wedderX11 lōōsgohn!“ rēēp VoderX53 Andrēēs.

Dat gung dėnn nu wedderX11 vör sik, un meist jēēdēēn Mool hârr Hinnerk dėn Ring. Dat kunn gor niX09 mēhr schēēflōpen|fehlen, hē muss Kȫnig wârrn. Wat wēēr dat ümmerX54 ėn Leḃen un Lachen un Freuen, wėnn hē wedderX11

tōrüchkēēm, dėn Ring hōōch op’n Steker. Hans-Juchen wēēr rein unklōōk vör Freud över Hinnerk. „Verdammi, wat sitt de lütt’ Keerl tō Peer!“ rēēp hē ēēn Mool över’t anner.

„Jo, as ėn Oop op ėn Kamēēl!“

„Wokēēn hett dat seggt?“ Hē dreih sik um un knēēp dėn Prüntjer.

„As ėn Oop op ėn Kamēēl!“ sä Hans Rickels nochmool.

„Verdammi, tȫȫv! Wėnn Hinnerk ėn Oop is, dėnn will ik di tō ėn Kamēēl moken!“ Dormit stört hē op ėm lōōs.

„Hollt!“ rēēp de Buurvoogt un pedd dortwischen, „hōōlt Freed, Lüüd, bi’t Prügeln kummt nix ruut as Bloom|Blamage un Wēhdoog!“

„Hans Rickels!“ rēēp Jasper, „man tō, du büst je an de Rēēg.“

Sō gung dat dėnn sō lang, bet süm|seX04 âll twölfmool steken hârrn. De drēē Besten mussen nochmool twölfmool rieden, dat wēērn de junge Hans Roov un Kloos Popp un Hinnerk Gripp.






As süm|seX04 achtmool reden hârrn, kunnen de annern ėm al niX09 mēhr tōfoten kriegen. Süm|seX04 hēlen op, Hinnerk wēēr Kȫnig.

Hans Rickels wēēr dull un duun un sä âll, wat hē wull. As Hinnerk vun VoderX53 Andrēēs as Kȫnig utrōpen worr, schrēēg Hans Rickels achterher: „Wō is de Bruut? Verdammi! Vundoog wüllt wi mool ėn lütten Zegenbuck mit ėn ėngelsche Tööt|Stute tōsomenspannen!“

Swapps, hârr hē ēēn an’ Kopp. Dat wēēr Hans-Juchen, dē ėm in’t Ōōg behōlen hârr. Nu worr’t ėn gresigen Lârm. Tōletzt worr Hans-Juchen, dē ōōk duun wēēr, vun Kloos Möller wegsnackt — hē gung mit ėm no’t Danzhuus.

Süm|seX04 stunnen âll um Hinnerk rum un wünschen ėm Glück, ōōk veel Dēērns. Ēēn blōōts kēēm niX09: Emma! Se stunn vun fēērn un wuss (FeJ1.2.167)

niX09 recht, wō se hėnschull — de Kranz brėnn ehr op’n Kopp. Hinnerk wuss, wat ehr fehl. Sien Freud wēēr weg, over ēnerlei! Kȫnig wēēr hē un wull hē blieḃen. Hē gēēv sien Peerd an ėn Jung, dē dat no sien StēēfvoderX53 bringen dä.

***

Hans Rickels wēēr ėn Stōōt still weenX42, hârr over mēhrmools mit ėn poor Knechten liesen snackt un dorbi lacht as ėn Spitzbōōv. As Hinnerk vun’t Peerd hėndool wēēr, hârrn de Lüüd ėm ut de Ōgen verloren — süm|seX04 kēken sik mool um, wat de Welt nu för ėn Gesicht mook no âll dėn Spoos un Lârm.

Opmool rēēp Hans Rickels, datt dat över dėn hēlen Buurknüll tō hȫren wēēr: „Kiekt, Lüüd, kiekt! Hier is jüm|juunX03 Nettelkȫnig|Tuunkrüper|Zaunkönig! Kiekt, wat hē flēgen kann! De Nettelkȫnig schâll leḃen, hurrro!“

Âll kēken sik um. Dor stunnen vēēr Mann un hârrn ėn grōte Peerdeek bi de vēēr Ecken foot un trocken ehr sō stramm as ėn Trummelfell. Un Hinnerk wēēr dorop un worr nu ümmerX54 un ümmerX54 wedderX11 in de Hȫȫchd smeten, datt dat utsēhg, as wėnn hē över de Köpp sweev.

Hinnerk sēhg witt ut as de kâlkte Wand un hârr de Mütz al verloren. Dėnn kēēm hē mool op’n Rüch, dėnn mool op de Fȫȫt, op de Hannen ōder ōōk op alle vēēr tō liggen. Dat sēhg lachhaftig ut, wėnn Hinnerk dat ut Pläsēēr mit sik dōōn lēēt. Over hē wehr sik, hē spaddel mit Hannen un Fȫȫt, hē grēēp Hans Rickels no’n Kopp, hē stöhn un schrēēg luuthâls op vör WōōtX36. — Vele lachen, vele schüdden dėn Kopp un gungen tōrüch, over kēēnēēn treed dortwischen. Kloos Möller wēēr mit Hans-Juchen gohn, Dierks drunk ėn Tass Kaffe bi dėn Buurvoogt, dor sēēt ōōk VoderX53 Andrēēs. De meisten Ōlen wēērn weg, un de Jungen hârrn dēēlwies al de Dēērns opsöcht in’t Danzhuus.






Opmool ârbeid sik dor ėn Fruunsminsch dör, ran no de vēēr, dat wēēr Hinnerk sien MōderX52. Se hârr mit ehr stârken Ârms nōōg tō dōōn, sik Platz tō moken — nu wēēr se dor. Se sä kēēn Wōōrt, stillswiegens krēēg se Hans Rickels in de Nack tō foten. — „Wohrt sik|juX08 weg!“ schrēēg ōl‘ Obel, dē dorbi stunn. — Rums, lēēg de (FeJ1.2.168) lange Keerl mit de Nöös in’ Sand un spēēg un flȫȫk un flȫȫk un spēēg. Hē wēēr over noch niX09 tō sik sülḃen komen, dō krēēg hē ėn gresigen Bums an’ Kopp —Hannes Sibbert, dē ėm holpen hârr, seil ėm no as ėn Gârv ut de Luuk un stött ėm mit sien dicken Pannkopp, datt ėm dumm un dösig tōmōōt worr. Grēten hârr wull noch mēhr nokegelt, wėnn de annern beiden sik niX09 ut’n Stuff mookt hârrn.

„Wō is mien Jung? Hinnerk, wō büst du?“ rēēp se un kēhr sik niX09 mēhr an de beiden, dē in’ Sand wȫhlen. As dē wedderX11 op de Bēēn stunnen un nu, besopen un rein unklōōk un dull, as süm|seX04 wēērn, op Grēten doolwullen, hârrn sik al nōōg tōhōpenfunnen, dē süm|ehrX05 stüren un tōrechtsetten dään.

Grēten lēēp mit ėn tweiretenM4a Mützenband un lōse Hoor hierhėn un dorhėn un rēēp un froog no ehrn Jung — nüms wuss, wō hē bleḃen wēēr.

De Möller kēēm nu ōōk tō’n Vörschien. Hē sēhg bâld, in dėn Kluuster vun Minschen kunn hē nix tō weten kriegen. Hē gung ėn Ėnn lang dėn Weg no Möhl. Dor kēēm jüst de Schēper Jokob Brammann andrieḃen — hē mook ėn beten frȫh Fieroḃend, vundoog gung dat sachs, mēēn hē. De Möller rēēp ėm an: „Is di kēēn bemött, Jokob?“ De Ōōl’ dreih sik lang dėn Weg: „Dü dü dü — dor is hē langlōpen!“

„Wokēēn?“

Jokob mook alle Anstâlten, dē man ėn slichtM3 Schēpergesicht moken kann, over ditmool wull’t niX09 ruut.

De Möller tȫȫv de Antwōōrt niX09 af — hē lēēp, sō dull hē man kunn, langs dėn Weg. Hē hârr sik dat sporen kunnt: As hē op de Hȫȫchd vun dėn Hungerkamp kēēm, sēhg hē merrn op’n Weg al vun fēērn ėn lütten Keerl liggen, dat kunn kēēn anners weenX41 as Hinnerk.

Un dē wēēr dat. Dor lēēg hē vör ėm sō witt as de Dōōd, de Ōgen tō, slapp as ėn Minsch, wō kēēn Leḃen mēhr in is. De Möller smēēt sik op de Knēē un krēēg ėm in’e Hȫȫchd un befȫhl un bekēēk ėm vun âll de Kanten. — Dor wēēr nix twei un toreten, un doch wēēr allerwegens|överher Blōōt op sien West un Büx, ōōk in’ Sand, wo hē mit’n Mund lēgen hârr, wēēr noch ėn lütten Pōōl Blōōt. Dat wēēr ut’n Mund (FeJ1.2.169) komen — wat sä doch Dokter Petzold vun sien Bost? Och, de ârm’ Stackel!

Dėn Möller kēmen de Tronen in de Ōgen — vun sien ēgen Söhn hârr hē niX09

mēhr hōlen kunnt as vun Hinnerk, un nu wēēr hē dōōt. Dōōt? — De Möller ō: sprich [ou] wie ›soul‹; ē: sprich [ei] wie ›day‹; ȫ: sprich [oi] wie ›boy, moin, Heu, Häuser‹






bekēēk un befȫhl ėm wedderX11, un dėnn sprung hē op un nēhm ėm op’n Ârm, sō as hē frȫher sien lütten Kinner drogen hârr, un mit grōte Schreed stüür hē no Möhl tō, un af un an mummel hē: ›Nä, nä! dōōt is hē niX09! Hē leevt noch wedderX11 op!‹ Ōder hē stunn ōōk mool still un rēēp ėm liesen in’t Ōhr: ›Hinnerk, mien Söhn!‹ — Un wėnn dor nix passēēr, dėnn gung hē wedderX11 mit grōte Schreed wieder.

De Freud wēēr twei un toreten. De Kȫnig wēēr weg, nüms wuss, wō hē wēēr. De Bruut, as se sēhg, wat Hans Rickels mit ehrn gōdenX31 Hinnerkbrōder opstell, nēhm dėn Kranz, dėn de annern Dēērns ehr opsett hârrn, un smēēt ėm an de Ēēr un pedd ėm twei. Wat wēērn dat för hitte Tronen, dē ehr dorbi över de Backen lēpen! „Lüttj’ Emma! Dēērn! Wat deist‘ dor! Peddst unsen Kranz twei?“ sä ehr best’ Fründsche|Fründin, Lina Poppen, tō ehr. „Dorum datt ik an dėn dor dacht heff, as jüm|jiX01 mi ėm opsetten dään!“ rēēp se un wies op Hans Rickels, dē grood op ehr tōstüür. Dėnn dreih se sik rasch um un gung no Kloos Möller sien Huus — se wull sēhn, wat ut Hinnerk worrn wēēr.

Mit dat Gelagg wēēr’t vörbi. De Buurvoogt sä tō de Muskanten, süm|seX04

schullen man no Huus gohn. Un tō de jungen Lüüd, dē dor rumstunnen un niX09

wussen, wat süm|seX04 opstellen schullen: För dit Johr wēēr dit Vergnȫgen ut, vėllicht krēgen süm|seX04 no de Oorn noch ėn lüttM3 Oornbēēr.

Süm|seX04 gungen no un no âll tō Huus, de Knüll worr lerdig. De Widdelbȫȫm mit dėn Ring doran stunnen allēēn in de Oḃendsünn, dē nochmool fründli in de Welt kēēk, as ėn MōderX52 in de Wēēg, un dėnn tō RōhX32 gung.








Lütt’ Hinnerk – Tō Bett(FeJ12169 — FeJ1.2.169ff — kiek ōōk FeJ5.1.104ff!)

De Minsch kann veel verdregen, wėnn ėm dat an ėn gōdeX31 Steed drippt. De ōl’ Matten Popp full mool boḃen ut’ Hohnholt, wō hē (FeJ1.2.170) Hau pedden dä, op de hatte Lēhmdeel. Sien Fru lēēp vör Schreck ut beide Tüffeln un schrēēg ėm in Angst un Wēhdoog tō: Mien lütt Matten! Och, du lēve Gott! Hest wat kregen|afkregen?“ — „Wokēēn schull mi wat geḃen hėbben, mi is nüms bemött!“ sä hē un grien. — Ėm fehl gor nix, hē klatter wedderX11 rop un pedd Hau.

Over ėn lütten Stōōt ōder Slag an ėn slimme Steed brickt mėnnigēēn Ârm un Bēēn, jo dat Gnick un dat Hatt. De ōl’ Wroogsch lēēt vör Johren ehr lütt’ Dochter op’n Fōōt sinksanken|schaukeln, hârr over dat Unglück, ehr fâllen tō loten. Wat passēēr? Dat ōl’ lütt’ Worm full sō unglückli mit de Dünn |Schläfe op ėn Stēēn, datt dat gliek dōōt wēēr.

Hinnerk wēēr op ėn lēge Steed dropen. Dat wēēr je man âll Spoos weenX42. Sō mėnnigēēn hârr sik al op de Peerdeek in’e Hȫȫchd smieten loten, rein ut Vergnȫgen, sään veel Lüüd. Un dat wēēr wohr, dat Jungvolk in’t Dörp dä dat mėnnigmool ut Pläsēēr, ēēn no’n annern, blōōts dē tō swoor wēēr, kēēm frie. Over Hinnerk kēēm dorbi tōschannen. Dat brōōk ėm frieli niX09 dat Gnick, over dat Hatt. Un wēēr ėm dat Blōōt niX09 ut’n Mund stört, sōdatt hē hėnfull un dorlēēg as ėn dōden Hund: Hē wēēr in’ Möhlendiek sprungen, um sik un sien Nōōt un Quool tō verdrinken.

Nu lēēg hē in de Komer mit glȫhnige|bläustrige Backen un blanke Ōgen un ėn kotten Oten. Dat gung tō Ėnn — hē wuss dat, dat wussen âll.

Ēērst lēēg hē wücke Doog still, as wėnn hē sik besunn, sä nix, blōōts wėnn hē drinken ōder sunst wat wull. Dėnn froog hē no dėn Paster, hē wull dat Oḃendmohl hėbben.

Nȫȫssen wēēr hē hēēl anners: Hē snack wedderX11 un froog sien MōderX52

no dit un dat un trȫȫst ehr, wėnn se wēnen dä. Wėnn sē ėn Stunn slopen muss, bee’|beed hē, Emma much komen un bi ėm sitten.

De Möllersch gung wedderX11 liesen ut un in as frȫher, un ehr un dėn Möller wēēr tōmōōt, as schullen süm|seX04 ehrn Söhn nochmool stârḃen sēhn un begroḃen.






As Emma mool bi ėm allēēn wēēr un sō trurig utsēhg, foot hē ehr bi de Hand un sä: „Dat is nu bâld vörbi, Emma. Nu will ik di ōōk vertellen, wat mi mool drȫȫmt hett. Mi drȫȫm, ik wēēr grōōt un smuck as Hans Rickels, un du stunnst an mien Siet mit ėn Kranz op’n Kopp vun Mirten un Rōsen. Dėnn wook ik op un wēēr trurig, (FeJ1.2.171) datt mi dat man drȫȫmt hârr. Over ik slēēp wedderX11 in, un de Drōōm kēēm wedderX11 un ümmerX54 wedderX11. — Och, mien lüttj’ Emma, wat wēēr dat ėn Drōōm! Wat wēēr ik tōfreden un glückli an dien Siet, de Ėngeln in’ Himmel köönt sik wull niX09 sō freuen, as ik dä …“

Ėm kēmen de Tronen in de Ōgen, un Emma sēēt dor un wēēn.

Dat Snacken worr ėm suur, un ēērst no ėn lange Wiel sä hē: „De Drōōm is ut, hē kummt niX09 wedderX11, dat wēēt ik un bün nu ōōk sō tōfreden. Mi leġġt süm|seX04 in de Ēēr, un du geihst dien Weg. — Gott geev …!“

Wieder kēēm hē niX09; Emma sprung op un smēēt sik över’t Bett, un hē fȫhl ėn wârmen Kuss un hitte Tronen op Mund un Gesicht, un ēhr hē sik besunn, wēēr se ruut ut de Döör.

De Nacht dorop fung hē an tō fantasēren, sien MōderX52 un sien StēēfvoderX53 seten bi ėm.

Hėntō Klock drēē worr hē stiller un sä: „Wat is dat hier dumpig un hitt!“

Sien MōderX52 mook dat Finster open un nēhm dat Loken af, wat se dor vörhungen hârr.

De Heḃen wēēr rein un kloor, un rundum|överher grimmel un wimmel dat vun Stēērns. Ut de grōte Dann suus dat, as wėnn de Sēē ut de wiede Fēērn bruus, sunst wēēr âllns still.

„Koom, mien lütt’ MōderX52, un dreeg mi hėn no’t Finster, ik will de Stēērns nochmool sēhn“, sä Hinnerk. Hē wull in de Hȫȫchd komen, kunn over niX09.

„Du verkȫhlst di je, Hinnerk!“ sä sien StēēfvoderX53.

„Och Gott, ik heff mi al lang verkȫhlt, VoderX53, dor’s nix mēhr tō verdârḃen!“ sä Hinnerk liesen.

Sien MōderX52 slōōg ėn wullen Deek um ėm un nēhm ėm op’n Ârm.

Hē kēēk lang un still in de schȫne Welt dor boḃen. Dėnn sä hē: „Nu is’t gōōtX31! Nu legg mi man wedderX11 tō Bett!“

As se ėm hėnleggt hârr, reck hē sik lang ut un sä: „Ik bün sō mȫȫd — wat is dat schȫȫn! — Nu bee’|beed mi wat för, dėnn will ik slopen!“






Sien MōderX52 kunn vör Wēnen nix sėggen, un as sien StēēfvoderX53 sik över ėm bück, strokel Hinnerk ėm de Back un sä: „Du büst mien gōdenX31 VoderX53, over MōderX52 mutt mi beden loten, dat hett se ümmerX54 doon.“ (FeJ1.2.172)

Sien MōderX52 begrēēp|fasste sik nu sō wiet, datt se ehr Hannen över sien fōlen dä un anfung. Dat wēēr ėn slichtM3 Kinnergebett, wō hē as Kind Oḃend för Oḃend mit inslopen wēēr.

Hē bee’|beed ehr dat Rēēg för Rēēg no, sō as hē dat frȫher doon hârr, un dėnn sä hē Omen|Amen.

Nu worr dat still in de Komer.

As de Möllersch liesen in de Döör slēēk, schien de Dag in ėn blēēkM3

Dōdengesicht un op twēē bedrȫȫvte Minschenkinner. Se trock dėn Dōden dat Loken över’n Kopp un verhung dat Finster. Dėnn sett se sik mȫȫd op de Kant vun’t Bett un wēēn in beide Hannen.

***

Fiev Johr wēērn vun dē Tiet an verlōpen. Op dėn Kârkhoff in Kellenhusen stunnen twēē Minschen in’ Sünndagsstoot vör ėn Graff — dat wēērn de jung’ Hans Roov un Emma Dierks, dē nu al twēē Johr verheiroodt wēērn.

Emma sett sik in’e Huck un rēēt dor Gras un Netteln ut, dėnn sä se: „De Rōōs mutt ėn Stock hėbben, Hans, wi mööt tōkomen Sünndag ēēn mitbringen.“

Hans nück sōōn beten mit’n Kopp. Hē hȫȫrX61 wull gor niX09, wat se sä. Dėnn hē kēēk hėndool no de Stroot, wō ėn Wogen vörbijoog, de Peer lēpen meist in vullen Sprung. „Dē is je wull al wedderX11 besopen!“ sä hē.

„Wokēēn?“

„Hans Rickels.“

Emma kēēk mool op un sēhg ėn splitterigM3|brusigM3 Gesicht op ėn brēde Schuller hėn un her wackeln.

„Nu loot uns gohn, mien Hans!“ rēēp se, as wėnn se bang wēēr, un hung sik an sien Ârm.

„Hest du al ėn Klöterbüss|Rassel för unsen lütten Hinnerk kofft?“ froog hē.

Jo, un ōōk ėn Ring — hē quäält sik al mit de Tähn. MōderX52 seggt, dē mutt hē ruutbieten.“

„Süh, dor liggt ōl‘ Obel!“ rēēp hē un stunn still. „Wokēēn schull ehr dėn verdrȫȫgten Kranz op’t Graff leggt hėbben?“

„Dat hett wiss Grēten Möller doon. Dē wēēr je jümmerX54 sō gōōtX31 bi ehr!“






Süm|seX04 gungen de hōge Stēēntrepp hėndool un in ėn Wēērtshuus, wō süm|ehrX06 Peer un Wogen stunnen.

No ėn Viddelstunn fohr ėn Wogen langs de Landstroot no Ielenbeek|Ilenbęck|

Egelbach tō. Vör sēten Hans un sien Emma, dē dėn hēlen Schōōt vull Soken hârr, un achter smȫken de ōōl Hans Roov, dē nu op’t Ōlendēēl |in’t Afschēēd wēēr, un VoderX53 Andrēēs.

Ėn kȫhligen Wind wȫhl dör dat gele Kōōrnfeld, un de Lurken|Lerchen sungen boḃen in dėn blauen Heḃen, hier un dor drēēv ėn Wulk. — Over VoderX53

Andrēēs hârr doch wiss recht, wėnn hē sä: No allen Anschien gēēv dat ėn bestännigM3 WedderX15 un ėn gōdeX31 Oorn.








Niklos(FeJ12175 - FeJ1.2.175ff - kiek ōōk FeJ5.1.158ff!)

(FeJ1.2.177)

„Süh sō!“ sä de MōderX52 tōletzt, „nu wüllt wi de Nodel weglėggen. Trina, steek mool dėn Bulten in’t Füür!“ rēēp se no Köök.

„Wat wullt du dėnn dōōn?“ froog de lütt Niklos.

„Nu will ik dat Ding bögeln.“ Se strokel ėm mool över sien Flasskopp un gung ruut, lä over vörher dat Neihtüüg in de Lood.

Dat „Ding“ — nu wēēr hē eḃensō wiet. Jo, wėnn hē dat Ding man blōōts mool recht vun alle Kanten bekeken hârr, dėnn wull hē dat wull klōōkkregen hėbben. Over sien gōdeX31 MōderX52 hârr dat ümmerX54 sō verknüllt in de Hand, datt hē unmȫȫgli sēhn kunn, watt dat ėn Ünnerrock ōder ėn Spintbüdel|¼-Scheffel-Beutel

weenX41 schull.

De Döör gung open, un rin pedd|treed Stuten-Stina. „Wat tō’n Düvel, büst’ hēēl allēēn, Niklos?“ Se sett ehrn Korf an de Ēēr un sik sülḃen op ėn Stōhl. „Sühst sō mucksch|druusch ut — wat fehlt di?“

Niklos krōōp un snüffel sunst ümmerX54 bi ehrn Korf rum. Vundoog kēēk hē ėm gor niX09 an, hē hârr gor tō ēērnste Gedanken. „Wat neiht mien MōderX52?“ froog hē.

„Jung, wat ėn Froog! Dien MōderX52 neiht veel — wat wēēt ik? Du muttst ehr frogen!“

„MōderX52 will mi dat je niX09 sėggen!“ Dat lütt’ Gesicht sēhg hēēl verdrēētli ut.

„Wat seggt se dėnn?“

„MōderX52 seggt, ik krieg dat morgen tō weten.“

„Dėnn muttst du bet morgen töḃen, mien Niklos. — Koom, ėn lütt’ Muulschell?“

Niklos nēhm dėn Koken, as hȫȫrX61 sik dat sō, bēēt over niX09 af. „Du hest de Knȫȫp mitbrocht ut Kellenhusen“, sä hē.

„Dē hârr dien VoderX53 vergeten, Niklos — jo, ik wēēt Beschēēd.“ Se grien ėm fründli an.

„Segg mi dat, Stuten-Stina, ik geev di ōōk — ik geev di ōōk — dissen Kōken!“ō: sprich [ou] wie ›soul‹; ē: sprich [ei] wie ›day‹; ȫ: sprich [oi] wie ›boy, moin, Heu, Häuser‹






„Dėn heff ik di je eḃen schėnkt, Niklos!“ Se lach ėm hell wat ut, dėnn nēhm se ėm op’n Schōōt un küss ėm sien rōden Backen. (FeJ1.2.178)

„Ik will di wat sėggen, lütt Kruutuul|Kosewort, dėnn muttst du mi over niX09

wieder frogen. Dien MōderX52 sniedert för di Panterlons.“

„Wat is dat?“ froog Niklos.

„Panterlons sünd hēēl rore|kostbare Dinger, lütt’ Jung! Dē süm|ehrX05 antrecken deit, is ėn Mann un kriggt nochmool ėn Boort ünner de Nöös, sō ruuch as ėn Wichsböst.“

Niklos hȫȫrX61 niep tō. „Sōōn Boort mag ik over gor niX09 lieden!“

„Dėnn sniddst du ėm af, Niklos. Hest’ dat Wōōrt nu behōlen?“

Niklos hârr dat Wōōrt niX09 behōlen, un Stuten-Stina, dē ümmerX54 allerhand Spoos mit ėm drēēv, sä ėm dat sō lang vör, bet hē dat wuss. Se sülḃen over hârr dit schȫne Frėmdwōōrt mool vun de Fru Groofsche|Gräfin ehr Komerjümfer Rȫȫschen Rōsenkranz hȫȫrt, dē ümmerX54 âllns hēēl fien betēken kunn.

Niklos sien MōderX52 kēēm wedderX11 rin. „Goh ruut, Jung, Trina will Wuddeln för de Supp holen, du muttst ehr hölpen!“

Dat lēēt hē sik niX09 twēēmool sėggen. Hē sprung no Köök un foot Trina bi de Hand: „Wēētst wat, Trina? Ik krieg morgen Panterlons!“

„Pannkōken, mēēnst du!“ sä Trina.

„Nä, nä, Panterlons! Dē kann ēēn niX09 eten as Pannkōken, dor sünd Knȫȫp an.“

„Du büst ėn ōlen Dröhnbüdel|Langweiler, Niklos!“ sä Trina, un dat wēēr gor niX09

nett vun ehr. Dėnn wėnn se de Wohrheit sėggen wull, sō muss se tōgeḃen, datt se dat prächtige Wōōrt Panterlons gor niX09 kėnn.

Ėn Dag is för sōōn lütten Gast as Niklos licht hėn bi Eten un Drinken un Spelen. As Trina ėm in’e Schummern tō Bett brocht hârr, sett se sik mit ehr Knütttüüg|ehrn Knütthoos in dėn Blōōmhoff|Blōōmgoorn. Dėnn de lütten Strümp, dē se för Niklos mook, wēērn noch niX09 hēēl kloor. Jokob, de Gesell, sēēt ōōk buten un dreih ieverig an ėn Sweep|Pietsch, ėn Stock lēēg al paroot. Un Hans-Juchen, ėn Knecht ut’ Dörp un Niklos sien besten Fründ, wull noch ėn beten Teer un ėn Smick|Peitschenschnur no Fieroḃend herbringen.

No allen Anschien worr de Bōōrtsdag ėn hēēl wichtigen Dag för dėn lütten Jung, un dat mit Recht. Dėnn hē wēēr ēēnzigstM3 Kind, un sien VoderX53 un MōderX52 un de hēle Schōōsterkoot hârrn wat vörut vör âll de Lüüd un Hüüs in’t Dörp. „Ik mutt süm|ehrX05 âll versohlen un (FeJ1.2.179) mit Snuten un Achterflicken wedderX11 richtig op de Bēēn stellen!“ plegg Meister Cornēlius Kievitt tō sėggen,






un kēēn Minsch hârr dor wat gēgen intōwėnnen. Un de ōl’ Koot wēēr för Ielenbeek|Ilenbęck|Egelbach um un bi dat, wat för Hamborg de Börs is: Dor versammel sik âllns, dat wēēr ėn lustigM3 Huus mit flietige, düchtige Lüüd. Bischurens hârrn Meister, Gesell un Lēhrjung in de grōte Wârksteed för Hand un Ellbogen kuum sō veel Platz, datt süm|seX04 dėn Pickdroht orntli dörtrecken kunnen. Dat wēēr ėn wohren IeḃenstockX46, dat dröhn un klöön un smȫȫk in alle Ecken. Un wėnn’t Tiet wēēr tō Huus, dėnn kēēm’t sō knüppeldick |dickbrannig

ut de Döör, as wėnn de ōl’ Stock swârmen wull. Niklos hârr dorbi lustige Doog, dėnn dat wēērn âll sien Frünnen — Buurvoogt, Schōōlmeister un Knecht, süm |

seX04 nēhmen dėn lütten nüüdligen Jung âll gēērn mool op’n Ârm ōder op’n Schōōt. Un dat regen man sō Appeln un Nööt un Stuten, sōdatt Marieken, sien MōderX52, mittō bang wēēr, süm|seX04 kunnen ehr dėn Jung överfōdern.

De anner Dag kēēm dėnn nu ran, ohn datt Niklos dorum wies worr. As hē opwook, seten süm|seX04 al an dėn Kaffedisch.

„Wat, Jung, büst’ al dor?“ sä sien VoderX53. Wēētst’ ōōk, wat för ėn Dag is, Niklos?“

Niklos rēēv sik noch de Ōgen. „Nä!“ sä hē hâlf verslopen, „ik bün je noch niX09 buten weenX42.“

„De Antwōōrt steiht as ėn Pohl, Niklos, ik will ehr doolschrieḃen as ėn Mârkwürdigkeit|Denkwürdigkeit! Over nu kiek mool no de Lood — dat is för di!“

„Ō, mien Bōōrtsdag!“ rēēp de lütt’ Jung un sprung ut’ Bett ruut. „Schâll ik dat âll hėbben? Wo sünd mien Panterlons?“

De Meister mook ėn grōten Lârm un kunn sik gor niX09 bârgen vör Vergnȫgen.

„Wat mēēnt hē?“ froog Marieken, Niklos sien MōderX52.

Meister Kievitt krēēg dat Bünnel vun de Lood un hēēl ehr ėn nietM3 Tüüg hėn. „Dat mēēnt hē. Wo kummt de dumme Jung bi dat Wōōrt?“

„Och, de lütte Büx!“ sä Marieken. (FeJ1.2.180)

„Dat is je ėn Büx!“ Niklos grēēp mit beide Hannen dorno.

„Jawull, Panterlons sünd Büxen — wokēēn hett di dat Wōōrt seggt?“

„Stuten-Stina — se sä, dē schull ik hėbben.“

„Jo, dē schasst du glieks antrecken“, sä Trina un holp ėm in de niede Kledoosch rin. Un as hē wuschen wēēr, trock se ėm ōōk ėn lütt’ smucke Jack an. De hēle Sellschop wēēr opstohn un hârr sik bi ėm rumstellt.






Dat wēēr ėn Wunnerwârken un ėn Hölphōlen|Getue — Niklos wuss gor niX09, wō hē hėnhȫren un hėnsēhn schull.

„Hē passt dor gōōtX31 rin”, sä Marieken.

„Jo, as ėn Lēēsten|Leisten in’ Stevel, dor is nix över!“ lach Kievitt.

Nu worrn ėm de annern Soken ōōk wiest, un hē gēēv VoderX53 un MōderX52

ėn Sȫten un Jokob un Trina de Hand. Dėnn lä hē sien lütten Hannen op’n Rüch un marschēēr vergnȫȫgt in de Stuuv umher, dėn Kopp in’e Nack. Doröver kēēm Trina in’t Lachen, datt se ėn hēēl rōden Kopp krēēg.

„Dēērn, wat fehlt di?“ froog Marieken.

„Nä doch, de Jung! Jüst as Anton Timmermann, wėnn hē in’t WedderX15

kickt!“

„Wohrhaftig, grood as Anton Timmermann!“ sä de Meister, un nu gēēv dat ėn Lachen, datt Niklos rein verheespeest utsēhn worr|verwirrt auszusehen begann.

„Nu hōōlt op!“ sä Marieken, „wi mookt dėn ârm’ Jung je rein kabarietsch |

kathōōlsch|gereizt.“ Se rück ėm sien Stōhl an’ Disch un sett ėm sien Eten vör. Over dat wull niX09 recht smecken, hē wēēr bâld kloor un wull no’n buten.

„Holt, Niklos Kievitt! De Jöögd|Jugend is vull vun Unverstand. Wėnn se ėn Büx anhett, wēēt se ehr niX09 mit Schick tō dregen. Stell di hėn, mien Söhn, ik will di ėn Vördrag hōlen um de Plichten …“

„Dat loot man weenX41, Nēēls, dat verstoh ik beter — jüm|jiX01 schüllt mi man dėn lütten Jung tōfreden loten!“ Marieken trock ėm mit sik no Köök.

Dat duur niX09 lang, dō wēēr Niklos vör Döör, hē muss doch weten, wosück de schȫne Welt sik ansēhn dä in Büxen. De Sünn lach ėm hēēl fründli tō, de Blȫȫm op’n Knüll kēken ėm mit grōte (FeJ1.2.181) Ōgen hēēl verwunnert an, un boḃen ut dėn Linnenbōōm sung de Bōōkfink sō luut, as wėnn hē rein ut de Tüüt wēēr. Hē lēēp no Stroot un kēēk sik um — kēēn Minsch tō sēhn. Niklos kümmer sik niX09 veel um’t WedderX15 ōder um Tiet un Stunn. Sō as de Dag wēēr, worr hē verjȫȫlt|verjuucheit un verspeelt. Over hüüt wēēr wunnerschȫnen Sünnenschien, dat kunn hē an dėn Schadden sēhn, dėnn dē gung blōōts in’ Sünnenschien no’n buten, dat wuss hē. Ei di dusend, wat wēēr dat! De Schadden hârr över Nacht wohrhaftig ōōk Büxen kregen! Wat ėn Spoos! Niklos hârr sik mit sien lütten Kamerood an de Ēēr rumwrangeln un in’ Sand wültern mucht. Over hē dach noch rechttiedig an de Vermohnen, dē sien MōderX52 ėm geḃen hârr. Dat wēēr doch ėn prächtigen, pummeligen Schadden mit twēē düütlige Bēēn! Un sō spaddelig un lebennig! Âll wat Niklos dä, dat mook sien Schadden ėm no. Nu nück hē mit’n Kopp un nu smēēt hē de Bēēn hōōch as ėn Hampelmann, danz un sprung in’e Hȫȫchd, huuk sik dool, schōōt wedderX11






hōōch in de Luft un stell sik dėnn steil hėn as ėn Suldoot. Wat ėn Speelwârk! De Schadden worr sō vergnȫȫgt, datt hē wull twintigmool op un dool sprung, mit de Ârms klauwârk as ėn Windmöhl un dėn Kopp hėn un her dreih. Over wat wēēr de Büx vun dėn Schadden gēgen sien ēgen! Sō swatt as ėn Schöstēēnfeger, pü! Gor nix gēgen sien! Sien Büx sēhg ut as … as … Niklos kēēk sik mool no âll de Sieden um, over hē funn nix, wat mit sien Büx an Klȫȫr tō verglieken wēēr. Tōletzt krēēg hē dėn Kopp hoch un kēēk mit sien grōten Kinnerōgen no’n boḃen — wohrhaftig sō blau as de Heḃen! Niklos verglēēk lang Heḃen un Büx — rein desülvige Klȫȫr! Hē besunn sik ėn Weil, de Sook gēēv tō dėnken. Schull wull sien VoderX53 dat grōte blaue Stück Tüüg dor boḃen mit sien schârpM3 Schōōstermess …? Dėnn sien VoderX53 kunn âllns, dat stunn fast. Un hē hârr dat Tüüg vör wücke Doog mitbrocht un sien MōderX52

geḃen, dat hârr Niklos sülḃen sēhn. Dėnn muss dat Lock noch an’ Heḃen tō finnen weenX41. Dėnn, wėnn sien VoderX53 ėn Sohl ut de Ossenhuut snieden dä, blēēv ümmerX54 ėn Lock. — Niklos vergēēt Nöös un Mund un söch mit de Ōgen no âll de Sieden dėn Heḃen af — kēēn Lock tō finnen!

„Hahaha! Anton Timmermann, hahaha!“ lach Trina luuthâls över dėn Dōōrnknick un slōōg de Hannen över’n Kopp tōsomen. Un (FeJ1.2.182) as Niklos mool hēēl verboost no de Wârksteed kēēk, dō kēken sien VoderX53, Jokob un de Lēhrjung mit lange Hâlsen ut’ Finster ruut un wiesen ėn Mundwârk as Nöötknackers. Sien MōderX52 kēēm ut de Köök un sä, Trina schull sik wat schomen, se wēēr ėn ōl’ appeldwatsche Gōōs, un ehrn Jung schull niX09 tō ėn Spektokel mookt wârrn!

Niklos schoom sik over sō, datt hē gau achter dėn Dōōrnknick sprung un sik dor verkrōōp. — Dat wēēr dėnn doch verdrēētli! Kēēn Minsch hârr Respekt vör sien Büx, dē doch sien gōdeX31 MōderX52 sülḃen mookt un bögelt un vun dē Stuten-Stina seggt hârr, datt wēēr ėn hēēl roorM3 Ding! Worum kunn hē niX09

utsēhn as Anton Timmermann? Wat wēēr Anton Timmermann för ėn Mann? Lachen dėnn ōōk âll de Lüüd, wėnn süm|seX04 ėm sēhn dään? Dor muss hē achterkomen, dat muss hē weten! Hē wull hėngohn un Anton Timmermann bekieken. Dē wohn op dat anner’ Ėnn vun’t Dörp, Trina gung veelmools hėn no sien Huus un hool Sirop un Sēēp. Sē hârr ėm nienich mithėbben wullt, nu wull hē allēēn gohn. Hē slēēk achter dėn Knick lang, sprung dėnn op de Stroot un lēēp nu, âll wat hē man kunn, wieder no’t Dörp rin. Sien Schadden hârr dat opmool bannig hild, Niklos kunn knapp mitkomen.

„Niklos! Niklos!“ schrēēg ėn schârpe Stimm, „woneem wullt du hėn?“

Hē kēēk sik mool rasch um. In’e Döör vun ėn lütt’ Koot stunn ōl‘ Obel un kēēk ėm mit ehr ēēn Ōōg schârp an. Niklos much ehr niX09 recht lieden. Se scholl un zackerēēr sō veel un hârr ėn Gesicht vull vun fiene Fōlen, sō datt dat






utsēhg, as wėnn dat mit ėn fienM3 Nett överspunnen wēēr. Un in de ēēn Eck luur dat grōte schârpe Ōōg as ėn giftige Krüüzspinn. — Nä, hē much ehr niX09

lieden un krēēg ėn grōten Schreck un kēēk benaut langs dėn Weg. Dō kēēm ōōk de griese Kopp vun dėn ōlen Kasper tō’n Vörschien.

„Kiek mool“, sä Obel, „hē geiht mit sien Büxen spazēren, as de vörnehmen Herren dōōt in de Stadt.“

Kasper grien ėm mool smerig an un nück mit’n Kopp. Nu krēēg hē wedderX11

Mōōt. Over as ōl‘ Obel ėm âll de Gefohren, dē sien niede Büx vun âll de Sieden utsett wēēr, vörreken dä, dō sack sien lütten Kopp wedderX11 dool, un de Tronen kēmen ėm in de Ōgen. Niklos wēēr ėn lütten dummen Jung, over de ōl’ Botterhex snack sō düütli un (FeJ1.2.183) unschenēērt, datt hē dat verstohn muss. Wēēr’t niX09 ēēkli vun dat ōōl Wief? Hē hârr’t mit sien ēgen Ōhren hȫȫrt, datt sien MōderX52 seggt hârr: „Niklos is nu vēēr Johr ōōlt un hēēl seker kann hē nu Büxen dregen.“ Dat Wōōrt seker verstunn hē niX09 rundum. Dėn Kōōpmann bringt dat Vertruun un Kredit un is ėm mēhr wēērt as dusend Doler — man wat wuss Niklos dorvun? Dit Wōōrt verdank hē sien Büx, dat wēēr kloor. „Niklos is seker“ — in dissen Momanġ full ėm dat wedderX11 in, un mit Stomern un Snuckern vertell hē ehr, wat sien MōderX52 vun ėm seggt hârr. Dō kēēm opmool dat Spinnennett bȫȫs in’e Gangen, as wėnn sik wat dorin versneren dä. Wēēr’t ėn Lachen, wēēr’t Ârger ōder Wēhdoog? Se nēhm gau dėn lütten Jung op’n Ârm un drōōg ėm rin no Döns. Un as hē no ėn Wiel wedderX11 ruutsprung, hârr hē ėn grōōtM3 Botterbrōōt in de Hand un ėn Appel in de Tasch. Sien Ōgen kēken vergnȫȫgt in de Welt, un op beide Backen lachen Summer un Sünnenschien.

Bald kēēm hē an de Brüch. Hier muss hē doch stillstohn, hier wēēr dat gor tō schȫȫn. Hē löhn sik an’t holten Gelänner un hēēl sik fast, dėnn dor ünnen wēēr dat bannig dēēp. Un de Beek mook sō sunnerbore Küseln un Krökeln |Runzeln, dat hârr hē op Sicht. Wo blank dat Woter! Un an’ Grund bunte Stēēn un witten Sand! Un wat is dat? Fisch! Grōōt un lütt un sō slank un spaddelig un ümmerX54

in’e Gangen! Watt dē ōōk wull Büxen krieġt, wėnn süm |seX04 vēēr Johr ōōlt sünd? Niklos lach mool lustig op, over ditmool över sik sülḃen. „Dē hebbt je gor kēēn Bēēn!“ sä hē un bēēt wedderX11 ėn düchtigen Happen af. Sien Ōgen spazēren bides wieder över dėn Beek weg in de Wisch rin. Dat Gras wēēr grȫȫn, un dortwischen schien dat witt un geel un blau un bruun, veel bunter as MōderX52 ehr Bettgardien! Un wiet dor achter worr dat ümmerX54 hȫger, un dėnn kēēm ėn grōōtM3 Holt. Un hōōch doröver stunnen witte Wulken, ruhig as witte Peer op de Weid. Du lēve Gott, wat wēēr doch de Welt sō grōōt, sō grōōt!

„Dunnerwetter, Jung! Wat wullt du hier?“






Niklos schōōt in’ Dutt un wēēr bi’t Umdreihen meist op Backbōōrd gleden. Hē sēhg vör sik ėn Mann hōōch tō Peer, de Mütz ėn beten in de Nack schoḃen.

„Dat büst du je, Hannhuchen!“ rēēp hē hēēl glückli, dėnn Hans-Juchen kunn hē noch niX09 recht ruutkriegen. (FeJ1.2.184)

„Woneem wullt du hėn, Niklos?“

„Ik … ik will …“, wieder kēēm hē niX09, sien Tung wēēr dör dat Botterbrōōt ėn beten in’e Kniep komen. Hē wies over mit sien lütten Ârm wieder no’t Dörp rin.

„Dorhėn will Hannhuchen ōōk, Niklos — tȫȫv!“

Hē sprung vun’t Peerd, böör Niklos rop un klatter dėnn no — hü! — süm |seX04

reden in’ Schritt wieder.

„Datt di de Düvel, dor, Niklos! Wat is dat?“ Hē tucks ėm an de Büx.

Niklos stell ėn hēēl wichtigM3 Gesicht op.

„Jo, Hannhuchen, dē — dē hett MōderX52 mookt, Taschen in, kiek!“

Hans-Juchen lööv de Büx över alle Moten un flȫȫk dorbi as ėn Heidenminsch. „Tō’n Düvel, Jung, wat is dėnn lōōs vundoog, datt dien MōderX52

di ėn niede Büx antrocken un di ēgentli sō opzippelt|opvijōōlt hett?“

„Mien Bōōrtsdag, Hannhuchen!“

„Sackerloot, wo is’t mȫȫgli! Noch sō lütt un hest’ al ėn Bōōrtsdag! Sō wat kėnn ēēn in mien Kinnerjohren niX09: Ik krēēg ēērst ēēn mit twintig Johr, Niklos!“

„Nä doch, wat för ėn smucken Jungkeerl! Is dat niX09 Niklos?“ rēēp Stuten-Stina al vun fēērn. Se lach hattensvergnȫȫgt, kēēn Minsch in Ielenbeek kunn sō lachen as Stuten-Stina. Âllns lach mit: Ōgen un Backen un de krökelige Vörkopp un de hēle krökelige Persōōn. Un dorbi wies se âll de trurigen Stümp un Stummeln vun Tähn, dē ehrn brēden Mund noch behōlen hârr — „Pfahlbauten“ nȫȫm Persetter süm|ehrX05 op Hōōchdüütsch. Se grēēp in ehrn Korf un nēhm dor ėn Stück Backwârk ruut un lēēt dat vör Niklos sien Ōgen in’ Takt op un dool danzen un sung dortō:

Niklos hett nu Büxen an,Niklos is ėn smucken Mann!Kann nu fohr’n un kann nu rieden,âll de Fruunslüüd mööġt ėm lieden —Hohn in’ Korf mit rōden Kamm,bâld is Niklos Brüdigam.

„Süh dor, mien Jung! Dat is tō dien Bōōrtsdag!“






„Junge di! Dat is ėn snickenfetten Krintenbollen |sō wat as Eiermoon“, rēēp Hans-Juchen, „over dat Lēēd is nochmool sō schȫȫn!“ (FeJ1.2.185)

Niklos nück mit’n Kopp un kau dorbi mit beide Backen, over hē mook sō veel Platz in’ Mund, datt hē ėn grōte Froog dōōn kunn: „Hannhuchen, wat … wat is ėn Brüdigam?“

„Alle Wetter, Niklos, dor swieg still vun! Ik heff dat mool weten wullt, wat ėn Brüdigam is, bün over mit sōōn lange Nöös tō Huus komen!“ Hē sett dorbi dėn Dumen gēgen sien Stumpnöös un spârr sien brēde Hand wiet vunēēn.

Niklos kēēk ėm verwunnert an. „Hannhuchen, wō hest’ de grōte Nöös loten?“ froog hē.

„Hahaha! Du büst ümmerX54 ėn Döösbârtel weenX42, ik dach, de nieden Büxen schullen di betert hėbben. — Sitt steil, Jung, dor kummt de Schōōlmeister!“

Persetter tick mool an dėn Hōōt, as Hans-Juchen de Mütz afnēhm, un gēēv Niklos de Hand. „Oha, die erste männliche Hülle!“ sä hē un strokel ėm mool langs sien Bēēn.

„Wat seggst du? Dat is mien niede Büx!“ vertell ėm Niklos.

„Dummboort!“ gnurr Hans-Juchen.

„Wo ōōlt büst’ worrn, Niklos?“ froog Persetter.

„Vēēr Johr.“

„Jo, tōkomen Johr hett hē ēērst sien fief!“ sä Hans-Juchen.

Persetter grien. „Loot ėm man, Hans-Juchen. Dē niX09 mool dumm weenX42

is, kann sien Doog niX09 klōōk wârrn.“ Dormit gung hē.

„Verdommi, dat stimmt! Jung, dē schâll di noch dėn Kopp tōrechtsetten! Klōōk wârrn kannst’, dėnn du büst ėn Dummboort — prrr!“

Süm|seX04 wēērn tō Steed. „Dor is de Schōōl!“ sä Hans-Juchen un wies op ėn Huus, dat in de Govel vun twēē Weeg stunn. „Un wat is dit för ėn Huus?“ froog Niklos. „De Smeed, de ōl’ Bruun schâll besloon wârrn.“

De Smitt un sien Gesell stunnen an dėn Ambos un slōgen dorop, datt de Funken no âll de Sieden flōgen un de Ēēr bever. Dat wēēr ėn sunnerbore Welt, sō wat hârr Niklos noch nienich sēhn. Hē vergēēt VoderX53 un MōderX52, Anton Timmermann un âllns. Wėnn Hans-Juchen niX09 bi ėm weenX42 wēēr, hârr hē sachs Angst kregen, dėnn dat wēēr ėm âll frėmd, Huus un Goorn un Weeg un de swatten Lüüd mit de nokelten Ârms — hē wuss rein gor niX09, wō hē wēēr.






***(FeJ1.2.186)

Sien Öllern gung dat eḃensō as ėm: Süm|seX04 wussen ōōk niX09, wō hē wēēr.

„Marieken, wō is de Jung?“ froog de Meister sien Fru — se sett jüst dėn MehlbüdelX34 op’n Disch.

„Dē is wull buten. Trina, rōōp ėm mool!“

Trina gung ruut un rēēp hier un dor, lēēp in’t Feld, kēēm tōrüch, renn ünner’t Finster lang no’t Dörp tō, rēēp wedderX11 — nix, kēēn Antwōōrt, Niklos wēēr nârms! Se kēēm mit Wēnen tōrüch: „Och Gott, och Gott, de Jung is weg!“

De MehlbüdelX34 sēhg mit sien mȫden Rosinenōgen ēēn no dėn annern an, as wull hē frogen: Wat seggst dortō? Over kēēn kümmer sik um ėm. Tōletzt stunn hē hēēl allēēn, süm|seX04 wēērn ruutgohn vör de Döör — hē rȫhr sik niX09, dor wēēr hē veel tō fuul tō, hē wēēr al sō hitt nōōg: De Swēēt stunn ėm in Pârlen op’n Kopp, un de wârme Damp umspeel ėm as kruse Lucken un stēēg dėnn langsoom no’n boḃen.

Marieken wēēn un kēēk angstig langs dėn Weg. „Süh sō, Trina, dat kummt dorvun, wėnn ēēn lütte Kinner koppschu …“

„Still, Marieken! Ēērst op’n Lēēsten un dėnn versohlen! De Jung stickt wull ēnerwegens in ėn Huus ōder is in’t Feld dammelt. Jokob, goh du mool hėndool in’t Mōōr un bölk dor âll wat du kannst. Un du, Trina, froogst in âll de Hüüs vun hier bet no de Brüch — wieder is hē sachs niX09 lōpen. Un ik goh no de Möhl tō …“

„Schâll ik dėnn in de Lēhmkuhlen nosēhn, Nēēls?“ schrēēg Marieken. „Och Gott, mien Drōōm, mien schreckligen Drōōm!“

Marieken wēēr ėn hēēl gōdeX31 Fru, over se hârr mitünner slimme Drȫȫm. Un dat wēēr ėn Gnood vun Gott, datt dē noch niX09 indropen wēērn. Dėnn sunst wēēr de Schōōsterkoot al lang in Füür opgohn un de Famieln Kievitt lēēg op’n Kârkhoff.

An dėn Drōōm vun sien Fru hârr de Meister frieli niX09 dacht, ōōk niX09 an de Lēhmkuhlen in’t Möhlenholt mit de smucken Blȫȫm an dėn Rand. Hē stört ohn ėn Wōōrt achter de beiden annern an, rēēt in’t Vörbilōpen dėn Füürhoken vun de Wand un lēēp dėnn no’t Holt rin. Marieken blēēv tō Huus, wēēn un wrung de Hannen.

Kievitt wēēr bâld tō Steed un söch de drēē Löcker de Rēēg no af — nârms ėn Tēken, datt hier ėn lebennig Kreatuur an’t Ȫver ōder (FeJ1.2.187) in’t Woter weenX42 wēēr. Over hier — wat is dat? Hier is wat passēērt! Dat Woter dick, dat Kruut dörwȫhlt, dat Gras an de Kant doolpadd — schull hier …? Hē woog niX09,






wiedertōdėnken. Vörsichtig lēēt hē dėn Füürhoken in’t Woter glieden, fȫhl un söch an’ Grund hier — dor, schōōv dat Kruut tō Siet un fisch wedderX11 — du grundgōdeX31 Gott, wat wēēr dat? Ėn swoor beweegliM3 Ding —Tüüg? Jo — nä, dat wēēr hatt, — ėn Knōōp? Hē trock op — de Hoken hēēl — langsoom, langsoom un vörsichtig, datt nix tweiritt! Dat kummt nēger, nēger, man jo sacht, vörsichtig! — dor is’t an’ Rand!

De Meister lä dėn Hoken in’t Gras un stöhn luut op: Gott Loff un Dank! Dat wēēr niX09 sien Söhn, sien lütt’ Niklos! Hē wisch sik mit de Hėmdsmau dėn Swēēt vun’t Gesicht, dėnn bekēēk hē dėn Fund. Dat wēēr ėn leddernX16 Büdel, dē mit ėn stârken Rēēm fast tōbunnen wēēr. An de Siet hârr de Hoken sik rinbohrt — richtig! Geld dorin, luter Spēētschdolers|Reichsspeziestaler! De hȫrenX61

wiss dėn ōlen Behrnd Hârder tō, dē vör wücke Weken bestohlen wēēr. Sien Knecht wēēr sachs de Dēēf, over ēēn kunn ėm nix bewiesen. Sō worr hē blōōts wegjoogt un drēēv nu sō rum … Dat schōōt dėn gōdenX31 Meister as ėn Blitz dör’n Kopp. Over wat gung ėm Behrnd Hârder an, sien Geld un sien Döögnix vun Knecht? Hē smēēt dėn Büdel an’e Siet, as ėn Lappen, dē kēēn Wēērt hett, un fung sien gresige Ârbeit wedderX11 an. Dėnn dat Woter kunn doch niX09 vun sülḃen dick wârrn, un in’t Kruut hârr wat wȫhlt, wat lebennig wēēr. „De ârm’ Jung! Mien lütt’ ârm’ Jung! Un Marieken!“ stöhn hē.

„Fischt ēēn nu al mit ėn Füürhoken?“ froog de ōl’ Romoker |Radmoker Wroog opmool över de brēde Kuhl röver. Hē wohn hēēl in de Nēēgd un hârr ėm wull vun sien Wârksteed ut sēhn. „Wat wullt du hier fischen?“

„Mien Niklos, mien Söhn!“ sä Meister Kievitt.

„Wat? Dat is je gresig! Is de lütt’ Jung verdrunken?“

Meister Kievitt hȫȫrX61 un sēhg nix mēhr, kēhr sik ōōk niX09 an dėn Lârm, dē vun de Stroot herkēēm.

Dat wēēr je wull de wille Jagd! Dat brōōk dör Knick un Tuun|Hecke. De Hunnen bellen, de Lüüd lachen un grölen un rēpen: Meister Kievitt! Nēēls! VoderX53! Kievitt! Meister! As hē tōletzt opkēēk, sēhg (FeJ1.2.188) hē sien lütten Niklos boḃen op Hans-Juchen sien Schuller, un achterher lēpen sien MōderX52, Jokob, Trina, Stuten-Stina un wieder tōrüch humpel ōl‘ Obel. Hē smēēt dėn Füürhoken hėn un lēēp süm|ehrX05 in’e Mȫȫt. Un dat wēēr rȫhrig antōsēhn, as de Meister sien lütten lebennigen Jung op’n Ârm nēhm un nu niX09 wuss, watt hē vör Freud wēnen ōder lachen schull. Hē befȫhl ėm vun âll de Sieden un froog: „Di fehlt gor nix, Niklos? Âllns in rechten Schick?“

„Âllns in Schick, Nēēls Kievitt, sōgor de Büx!“ lach ōl‘ Obel un wisch sik mit de Schört ėn Troon vun de schrumpelige Back.






Süm|seX04 gungen tō Huus, Büdel un Hoken bleḃen liggen. Niklos sēēt op VoderX53 sien Schuller un vertell, wō hē weenX42 wēēr un wat hē sēhn hârr. Sien MōderX52 wēēr still un blēēk, Trina wēēn noch ümmerX54 as ėn Dackrünn.

„Hest’ gor nix fungen?“ froog Niklos, as sien VoderX53 ėm lies an de Ēēr sett — hē hârr de gresige Ârbeit as ėn lustigen Fischtog ansēhn.

„Ik heff di al seggt, Niklos, du büst un Döösbârtel un bliffst ėn Döösbârtel, wėnn du ōōk noch teihnmool ėn niede Büx kriggst!“ rēēp Hans-Juchen un gung mit lange Bēēn dorvun.

Meister Kievitt kēhr wedderX11 um un hool de Soken, dē hē bi de Kuhl liggenloten hârr.

As süm|seX04 no ėn Viddelstunn âll um dėn kōlen MehlbüdelX34 seten, dō kunnen blōōts Jokob, de Lēhrbursch un Niklos eten. De annern kēken sik satt an dėn lütten Jung, dē süm|ehrX05 sōōn Angst mookt hârr.

„Du, Trina, wēētst wat?“ sä Niklos vergnȫȫgt, as hē de Govel doolleggt hârr, „ik heff Anton Timmermann ōōk sēhn. — Hē hett over ėn hēēl griese Büx an, lang niX09 sō smuck as mien!“

„Wat sä hē?“ froog Jokob.

„Gor nix, hē kēēk no’n Heḃen un hârr de Hannen op’n Rüch.“

“Koom man mit mi no’n Goorn“, snucker Trina, „schasst ōōk ėn schȫne gele Wuddel hėbben.“

***

Nomėddoogs seten de Meister un Behrnd Hârder lang allēēn tōsomen in de Stuuv un snacken lies mitenanner. Un in’e Schummern (FeJ1.2.189) lēēt Marieken ehrn Mann, Jokob un Hans-Juchen ut de Blangendöör. Süm |seX04 hârrn Biel un Homer un Stricken mit un slēken in’t Möhlenholt, dat kunn se noch sēhn. Over wat süm|seX04 för ėn Woogstück moken wullen, dat kunn se op kēēn Oort vun ehrn Mann tō weten kriegen. „Weib, Geheimnisse müssen sien, anners kann die Welt nich bestehen!“ sä Meister Cornēlius Kievitt op Hōōchdüütsch tō ehr. Un nu swēēg se still, dėnn opbegehren gēgen sien Hōōchdüütsch wēēr eḃensō gefährli, as ėn Koter op’n Stēērt kniepen.

Dėn annern Morgen wēēr ganz Ielenbeek in Oprōhr um ėn grōte Heldendoot, dē in de Nacht utȫȫvt wēēr: De Spitzbōōv, dē dat Geld stohlen hârr, wēēr fungen un lēēg al vun Klock ēēn an bi dėn Kaspelvoogt in Rostörp in’t Quartēēr. Wokēēn hârr dat doon? Behrnd Hârder kėnnen âll as ėn bannig klōken Mann, un bi disse Gelēgenheit hârr hē mool wedderX11 wiest, datt hē niX09 op’n Kopp fullen wēēr. Hē lēēt sik vun Kievitt âllns niep un nau vertellen un beschrieḃen un






sä dėnn: „Du hest recht, Nēēls, dor hett ēēn in de Lēhmkuhl rumwȫhlt. Un dat hett anners kēēn doon as de Dēēf sülḃen, dē dėn Büdel dor ēērstmool versteken hett, dėn mööt wi fangen. Un dat schâll dien Schoden niX09 weenX41, wėnn du mi dorbi hölpen deist.“ Un nu worr de Ploon mookt un vun dėn Meister, Jokob un Hans-Juchen utfȫhrt. As de Dēēf in de Nacht wedderkēēmX11 un anfung, in’t Woter rumtōstökern, krēgen süm|seX04 ėm bi’n Kanthoken un bunnen ėm an Hannen un Fȫȫt. Un wōröver sik de Ielenbeker an meisten freuen dään: Dat wēēr würkli de Knecht, dėn süm|seX04 âll för dėn Spitzbōōv hōlen hârrn — jo, jo, süm|seX04 wēērn klōke Lüüd!

För Niklos un sien unschüllige Büx, dē disse Heldendoot verōōrsookt hârr, brood dor noch ėn besunnere Freud ruut. De ōl’ Behrnd Hârder schėnk ėm fofftig vun de stohlen Spēētschdolers, sett süm|ehrX05 seker op Tinsen un bestimm dorbi, datt Kaptool un Tinsen vör sien fiefuntwintigst Johr niX09

angrepen wârrn dörssen.

Meister Cornēlius Kievitt over mook in sien Kalenner bi dėn Bōōrtsdag vun sien Söhn ėn dicken rōden Streek un schrēēv an dėn Rand op Hōōchdüütsch:

„An diesen Tag wirt Großen Hans|Mehlbeutel mit Mettwust gekocht!“








Ėn Sünndag merrn in’e Week(FeJ12191 - FeJ1.2.191ff - kiek ōōk FeJ5.3.478ff!)

(FeJ1.2.193)

Reimer Bünz lēēt sik de Sook dör’n Kopp gohn op dėn langen ēēnsomen Weg no Hampknütt. Tōletzt kēēm hē tō Heck|zum Ergebnis, hē wull’t wogen. Mit sien VoderX53 hârr hē sik wedderX11 tōrechtfunnen un Freden mookt, worum niX09 ōōk mit dėn Ōhm?

Süm|seX04 hârrn sik mool hatt vertȫȫrnt, de Ōhm un hē, jo, over dat wēēr ėn Rēēg vun Johren her, de Groom kunn sackt weenX41, dach hē …

Al as Jung hârr Reimer no sien Drēēs-Ōhm, dōmools noch Jungkeerl un hellschen in’e Wehr, ropkeken mit Verwunnern un Stolt. Veel Lüüd wēērn bang vör dėn rugen Iesboor, as süm|seX04 ėm nȫmen. Over hē verstunn sik prächtig mit ėm un hârr sik bâld mit ėm anfrünnt. Wat wēēr’t ėn Fest, wėnn de Ōhm mit sien grōten Möhlenwogen op’n Stammhoff in Renzel inkēhren|ankēhren dä op ėn poor Stunnen! Dėnn wēēr hē vergnȫȫgt, lach un spooss, ėn beten luut un unbannig, over man nēhm’t in Kōōp. Dat wēēr nu mool sien Oort, hē kunn niX09

anners. An ėm wēēr âllns tō grōōt, sien Kraft, sien Mōōt un Övermōōt, Freud un Truur, sien Groom un wat ėm sunst anflēgen much. Dorbi wēēr hē in’ Grunn gōōtmȫdigX31 un bârmhattig. Wō ėm de Nōōt bemȫten dä, holp hē ut mit sien stârken Ârm un mit sien Geld. Hē kunn dėn letzten Schüllng an de Ârmōōt geḃen un wēēr dorher meisttiet pōver op’e Noht.

As hē Juchen Rülck in Hampknüll sien ēēnzigst’ Dochter frie’en dä, trock hē dėn Möllerkittel ut un speel Buur. Dō worr hē bâld in ēēn Stück anners, un de Lüüd wullen sėggen, sien SwiegervoderX53 hârr dortō holpen. De ōl’ Juchen wēēr man ėn lütten verdrȫȫgten Keerl, over klōōk, lies un sachtmȫdig, un wat ēēn mit alle Gewâlt niX09 dwungen hârr, dat broch hē tōstann: Sien Swiegersöhn knȫȫp de Tasch tō un wohr sien Geld. No de Hochtiet, dē ėm op’n Mool merrn in de Wull sett, drängel sik mėnnigēēn an ėm ran, de meisten, um tō lungern un tō prachern. Un de Jungbuur freu sik, datt hē mool ut’n grōten Sack streuen kunn. Over as hē wies worr — Juchen hett ėm sachs de Ōgen openknȫȫpt un Brillen dortō opsett —, datt Fuulheit un Drōōkheit |Frechheit sik gōdeX31 Doog moken wullen an sien Krüff, worr sien grōte open Hand ėn Fuust, dē reinM3 Huus mook un dėn Pracher (FeJ1.2.194) vun de Döör joog, leidergotts de würklige Nōōt un Ârmōōt dortō. Sien Huuslüüd löḃen ėm, dėnn hē wēēr gōōtX31

gēgen süm|ehrX05, hēēl op ėn deftigen Disch, un bi de Ârbeit foot hē sülḃen mit ō: sprich [ou] wie ›soul‹; ē: sprich [ei] wie ›day‹; ȫ: sprich [oi] wie ›boy, moin, Heu, Häuser‹






an. Over Gott gnood Knecht un Dēērn, wėnn süm|seX04 fuul wēērn, sludderig un gor opsternootsch un krötig|patzig dortō: Dėnn kēēm de Iesboor mool wedderX11

tō’n Vörschien, datt âllns bever un sik verkrōōp. Sien lütt’ Fru, man wat fien un fēē|scheu, drōōg hē op Hannen. Se wēēr in ehr stille, sachtmȫdige Oort ėm de Sünnenschien in’t Huus.

Dat Glück schull niX09 lang duren, kēēn Johr. As dat Kind, sien Lēna, boren worr, brōōk se hēēl dool un stunn niX09 wedderX11 op. Wat wēēr’t ėn Truur! Ėn lange Tiet verlōōr hē sien Lachen. Dat kēēm ēērst wedderX11, as dat Kind ranwuss un bi ėm rumspringen dä. In dē Johren wēēr Reimer veel bi ėm, mittō moondenlang. Jo, Drēēs-Ōhm wull ėm hēēl bi sik behōlen, dat wullen over de Öllern niX09.

Sō lēēp de Tiet, de Fründschop mit dėn Ōhm blēēv, ėn Freud för âll beid. Lēna schōōt op as ėn Wichelsprant, mook de Schōōl dör, worr insegent, un bi Huus- un Feldârbeit lä se ut no âll de Kanten, datt de VoderX53 sülḃen sä: „Schood, dat’s ėn Dēērn is — dat wēēr ėn Keerl worrn!“ Un dor hârr hē recht in. Ehr gung niX09 blōōts de Ârbeit vun’e Hand, as wēēr’t Speel un Spoos, se wēēr ōōk plietsch un in’t Reken un Bereken ehrn VoderX53 wiet över. De Huushōlersch, de ōl’ Becka, hârr ehr anlēhrt. Over frȫh hârr se ehrn ēgen Kopp un sett ėm dör, regēēr bâld VoderX53, Becka un dėn hēlen Hoff dortō. Dit sēhg Reimer ümmerX54 still mit an, wėnn hē mool no Hampknüll komen dä. Hē muss sik sėggen, sō wat kėnn un much hē niX09. Bi ėm tō Huus hēēssX63 dat: ›Mannshand boḃen!‹, wėnn de HuusmōderX52 ōōk mool ehr Verscheel|Mēnen

sėggen kunn.

Ōōk sien Ōhm gefull ėm niX09 mēhr sō as frȫher. De ōl’ Juchen, sien SwiegervoderX53, wēēr al vör wücke Johren mit Dōōd afgohn un hârr ėm ėn nettM3 Kaptool tōrüchloten. Hē kunn sik hēēl unbannig rȫhren. Dat stēēg Drēēs-Ōhm in de Krōōn, hē fȫhl sik opmool mėnnig Pund sworer. Ōōk nu fung hē niX09

an tō streuen, over bi Jȫȫl un Gelagg kunn’t ėm infâllen, mool tō spendēren. Un bi sōōn Gelēgenheit grölen ėm mēhr noch as sunst de Spēētschdolers ut’n Hâls. Hē prohl mit âllns, wat hē hârr, ōōk mit sien Stootsdēērn, sien Lēna. Reimer schüddel|schüdd sik, as hē dat mool anhȫren muss. Dat stēēg in ėm op, (FeJ1.2.195) as wėnn hē tō fett eten hârr. De Ōhm un Lēna hârrn wat mit ėm in’ Sinn. Dat wuss hē, wēēr ōōk ėn Tietlang hēēl dormit inverstohn, over nu trock hē sik liesen tōrüch. Un sō veel ėm ōōk tōsnackt worr, besunners vun de Öllern un dėn Ōhm, hē blēēv tōletzt hēēl un dēēl weg. Hampknüll sēhg ėm niX09

wedderX11. De Sook wēēr ėm sachs niX09 sō licht worrn, wėnn ėm in disse Tiet niX09 sien Anna …






„Ō, VoderX53, VoderX53, kiek, wat ėn grōten Hoos!“ rēēp ėn helle Stimm dicht achter ėm.

As kēēm hē mit ėn Schreck ut ėn Drōōm, sō verfēēr sik Reimer. Âllns um sik her hârr hē vergeten, sōgor sien Jung, dėn hē doch mitnohmen hârr, um … „Wa — wat? Hoos?“

„Dor, dor’ VoderX53! Jungedi, dē kann over springen! Ō, nu boḃen över Knick un Wâll! Hett Hē sēhn? Hârr Hȫȫrn op’n Kopp!“ De grōten blauen Ōgen glinstern.

De VoderX53 lach. „Ėn Hoos mit Hȫȫrn! Büst’ un bliffst’ doch ėn Drȫȫmbüdel! Dat wēēr je kēēn Hoos, dat wēēr ėn Rēhbuck!“

Hē stunn ėn lütten Stōōt un kēēk umher. Wēēr’t mȫȫgli, al bi de Hampknüller Feldmârk? Achter ėm de wiede Broomviert|Besenginsterfläche un dat düüstere Pickmōōr|Pechmoor — dor wēēr hē röver un rumgohn un hârr nix dorvun sēhn! Un sien Jehann wēēr still achter ėm herschuckelt as ėn Hund, dat wēēr dėnn doch …!

„Ėn Rēhbuck, ō! Hē hârr twēē spitze Hȫȫrn un vēēr Bēēn“, dröhn de Jung.

„Jawull, finnst du dat sō mârkwürdig?“

„Nä, nä, over Wever Hōōrns seggt, op’n Broomviert huus ėn Undēērt, dat hârr man drēē Bēēn un ēēn krummM3 Hōōrn un ēēn Ōōg in’ Kopp, hēēl grōōt un glȫhnig as ėn Füürköhl. Dat is mool achter ėm her weenX42 in’ Schummeroḃend, seggt hē. Un as hē sik niX09 mēhr bârgen kunn, dō hett hē rōpen: ›Alle guten Geister loben Gott den Herrn!‹ Dō is dat weg weenX42, in ėn Ruff. Dat wēēr de Krattbuck|Kratt=Gebüsch weenX42, seggt hē, ėn gruligen Spȫȫk, vėllicht de Düvel sülḃen. Schull dat wull wohr weenX41, VoderX53?“

Reimer smuuster. „Hest dėnn wat sēhn vun dit Undēērt op’n Herweg?“

„Nä, over Hinnerk Hōōrns seggt, sōlang de Sünn schient un de Lurk singt, kummt dat niX09 tō’n Vörschien. Dėnn huust dat in dėn (FeJ1.2.196) swatten Heisterbârg achter’t Kratt, dat sik ümmerX54 wiet opendeit, wėnn’t ruut un rin will.“

De VoderX53 schüddkopp. „Âll dummM3 Tüüg, Jehann, dor muttst niX09 no hėnhȫren. De ōl’ Hinnerk is ėn Bangbüx un dröhnt sik wat tōrecht op sien Weevstōhl. Dat is âll Hȫhnerglōḃen, nix för ėn Jung, dē ėn Keerl wârrn will. — Over nu kiek mool dorhėn! Dat is Hampknüll, wō wi de Kōh holen wüllt. Tōēērst wüllt wi Drēēs-Ōhm besȫken. Dē wohnt dor nēēg bi dat brēde Huus mit dėn grȫnen Gevel un mit dat Hoddboornest, sühst du?“

„Jo, dat Nest is noch lerdig. Krieg ik bi Drēēs-Ōhm ōōk ėn Botterbrōōt?“






De VoderX53 lach. „Dat kunn glücken! — Muttst over niX09 Drēēs-Ōhm, du muttst Grōōtōhm tō ėm sėggen.“

„Grōōtōhm — worum?“

„Jo, jo, Grōōtōhm! Un kēēn Bangbüx weenX41, wėnn hē di ansnacken deit, sunst wârrt hē dull. Un nu koom!“

Süm|seX04 gungen wieder. Jehann froog noch dit un dat. As hē over hâlve Antwōōrt kriegen dä, swēēg hē tōletzt un schuckel achter sien VoderX53 her, de opmool bannig lange Schreed mook. Hē hârr over sien Ōgen allerwegens. Hē sēhg veel, wat anners wēēr as tō Huus: Stēēnwâllen mit Hodōōrnknicken |

Hodōōrn=eingriffliger Weißdorn, wō nüms dörkrupen kann; Ēēkbȫȫm|Eichen, ōōlt un dick un knasterig; ėn Beek mit witten Sand un Stēēn op’n Grund un mit Ellernbüsch |

Erlenbüschen un Wicheln|Weiden an’ Rand; un dor blėnker de grōte Möhlendiek, wō VoderX53 ėm vun vertellt hârr, mit ėn Kohn twischen sōōrM3 Rēēt|Schilf un Lēēsch|

u.a. Sumpfschwertlilie un pluusterige Kattkülen|Rohrkolben. Wėnn de ōlen Hunnen ėm man tōfreden loten hârrn! ÜmmerX54 wedderX11 muss hē ėn Stēēn sȫken, um süm|ehrX05 sik vun’t Lief tō hōlen — luter krummbēnige Hackenbieter |Fixkȫter, bruun un swatt un sō giftig|gritzig un gnadderig!

„Koom, Jehann!“ rēēp de VoderX53 un bȫȫg in ėn Goornpōōrt rin. Ėn lütt’ Koot kēēk ėm frėmd un froogwies an. „Wohnt hier Grōōtōhm?“ froog hē.

De VoderX53 antwōōr gor niX09, hē stunn al binnen op’e Deel un klopp an ėn Döör. Ėn Hund slōōg luut an, dėnn ėn Tōōn, as worr de swore Deckel vun ėn Kist tōsmeten un ėn Disch tōrüchschoḃen. Un as de Döör opengung, sprung ėn grōōtM3 ruuchmuligM3 Dēērt tōhȫȫch un stell sik an, as wull’t süm |ehrX05 tō Klēēd gohn. Dėn Jung klopp dat Hatt. (FeJ1.2.197) „Kusch di!“ dröhn ėn dēpe Stimm, „dor leggst di hėn!“ De Hund söch mit Gnurren wedderX11 sien Loger op.

„Wat, du, Reimer, du? Wō koort di de Düvel al her sō frȫh an’ Dag?“

„Wullen blōōts niX09 vörbigohn, Drēēs-Ōhm — gōdenX31 Morgen! Wi koomt hier doch niX09 unpassli|tō wrack?“

„Och wat, du sühst, ik bün tō Huus!“ Twēē düüstere Ōgen sprungen dėn Jung an. „Rin ōder ruut, un mook de Döör tō!“ De VoderX53 wink ėm no ėn Lood, dor sett hē sik still hėn, lēver wēēr hē sachs wedderX11 umkēhrt.

„Wull ėn beten mit Geld spelen, dat kann mi moolmit bifâllen|einfallen, kann’t je dorvun hėbben!“ Hē wink no ėn iesern’ Kist blangen sien Stōhl. „Un du? Wat hest du op’n Stoken|im Sinn?“

„Ik dach, dat wuss Hē, Drēēs-Ōhm. Wi beiden wüllt de Kōh holen, dē ik verleden Hârvst vun Jörn kofft heff.“






„Un vun mi dat Geld holen, wat se kosten deit! Jo, ik kėnn dat, mien Jung! Hungerig sünd s’X04 âll, dē mool bi mi inkēhren dōōt!“

Reimer Bünz lach kott op. „Man niX09 bang, Ōhm, tō dē Lüüd hȫȫr ik niX09. Ik sȫȫk Ėm un niX09 sien Geldbüdel! Wėnn ik bedeln wull, kunn ik’t nēger hėbben. Un de Kōh is betohlt, Jörn hett sien Geld al kregen.“

„Sō — wonēhr?“

„No, wēēr’t güstern ōder ēhrgüstern? Hē wull no Stadt un hēēl bi mi an, um tō sėggen, datt ik de Kōh nu jēēdēēn Dag holen kunn, dat Kâlf wēēr dor af.“

„Verleden Hârvst kunnst’ wull niX09 betohlen“, brumm de Ōōl’ un schuul ėm vun’e Siet an.

„Kēēm gor niX09 in Froog, Drēēs-Ōhm. De Kōh schull jungen, un Jörn wull ēērst dat Kâlf vun ehr hėbben, hē wull’t anbörnen, wėnn’t ėn Kōhkâlf wēēr.“

„Dėnn hest vörutbetohlt — worum?“

„Dat kann ik je moken, as ik will. Jörn bruuk grood ėn lütten Posten, as hē sä, un wėnn ik dat Geld grood liggen hârr…“

„Sō!“ rēēp de Ōōl’ un hau op’n Disch, „un dėnn snackt ēēn ėn pōvern Kotenmann an! Tȫȫv, ik will ėm! — Un Jörn hett di dat Bēēst verkofft, seggst du?“ (FeJ1.2.198)

„Jo, Drēēs-Ōhm, wat dėnn?“

„Wat sä mien Dochter dortō?“

„Lēna? Dat wēēt ik niX09, mutt dē ōōk …?“

„Dėnn is de Hannel för de Katt! Jörn kann nix verkōpen, kēēn Stēērt!“

„Wat?“ rēēp Reimer verwunnert. Jörn is doch Buur!“

„Wat schull hē wull! Fix is kēēn Nârr, mien Jung! Buur wârrt hē, wėnn ėm ėn Söhn boren wârrt, sō steiht’ schreḃen! Ha! Dat kunn mi schȫȫn anschieten|begriesmulen, wėnn mien Dēērn de Nöös doollėggen dä un lēēt kēēn Kinner tōrüch!“ Hē kēēk grimmig um sik.

„Ōha!“ rēēp Reimer, „Sō lang löppt Jörn an’t Schörtenband vun sien Fru?“

„Sō lang is hē Buknecht, un ik behōōl dėn Hoff an’e Hand, jo!“

„Un wėnn nu ėn Dēērn boren wârrt, deit dat dē niX09 ōōk?“

„Jo, wėnn’t ēēn is, dē Hoor um’e Tähn hett as Lēna. Un dat worr sik utwiesen, wėnn s’ ranwussen is.“

Reimer schüddkopp. „Dor is Jörn op ingohn? Dat kann lang duren!“






„Lang duren? Steiht hē wat ut? Sitt an’ vullen Disch …“

Sō gung’t noch ėn Stremel wieder. De Jung hȫȫrX61 man hâlf tō, hârr’t ōōk wull niX09 verstohn, wat dor snackt un streden worr. Hē hârr ōōk nōōg vör Ōgen, wat ėm in Verwunnern sett. Dor wēēr ėm veel opfullen: De swattgries’ Lēhmdeel, gor niX09 mit witten Sand bestreut, dat rōōtstreken Panēēl, kohl, ohn Schillrootsen, blōōts hier un dor an ėn Nogel ėn Mütz vun Fossfell, de Hunnenpietsch, ėn Mēērschuumpiep mit Sülverdeckel, as Grōōtvoder ēēn hârr, un ėn grōte Taschenklock mit Keed un Petschop|Siegelstempel für Wachs. Grood vör ėm de hōge Oḃen op twēē strevige Bēēn, griesgrau un rusterig, niX09

swattblank as tō Huus, wō hē ėm putzen muss, un boḃen dorop de mischen Stülper, vull vun Bulen. Un dor in de Eck dat Hȫȫrnschapp mit Biller op — sōōn hârr Wever Hōōrns ōōk, over man hâlf sō grōōt. Op de Finsterbank lēēg ėn Strichstrümp un ėn Kluun dorbi — sunnerbor! Schull Grōōtōhm …?

De Döör gung, un rin treed ėn lütt’ pummelige Fru mit slohwitte Hoor, dē kreih luut op: „Nä ōōk doch, Reimer, büst du dat sülḃen?“ Se gēēv ėm beide Hannen. „Och, datt du uns mool wedderX11 opsȫken deist, (FeJ1.2.199) un dėnn grood vundoog! Dat is wull dien Jung, wat? Sünd jüm|jiX01 tō Fōōt komen? Un dėnn nix op’n Disch, niX09 Natt un Drȫȫg, hm, hm!“ kümmer se un lēēp hiddelig no de Döör.

„Jo, wō stickst du, Becka!“ buller de Ōōl’, over se wēēr al buten. „Dat verdreihte Wievervolk! Becka hett sik in de letzten Doog, as wėnn se’t Leit ünner’n Stēērt hett!“ brumm de Ōōl’. Dat klung dėn Jung as ėn Bullern. De Grōōtōhm muss ėn gefährligen Mann weenX41, düch ėm. Âllns, wat hē sėggen dä, lēēt|klung as ėn DrōhenX33 un Schellen, un mittō dröhn un gnasch dat as ėn Dunnerslag. Watt hē ümmerX54 sō wēēr? ›Datt de lütt’ Fru gor niX09 bang is un bi ėm duren kann!‹ muss hē dėnken. Un dat is Grōōtvoder sien Brōder? Grōōtvoder seggt niX09 veel un is ümmerX54 geruhigX32, kann ōōk mool fründli lachen. — ›Watt Grōōtōhm ōōk lachen kann un ėn Spoos moken?‹ froog hē sik. Wat schuult hē VoderX53 mittō grimmig an, un dē hett ėm doch gor nix tōweddernX13 doon! Hē is eḃensō antrocken als Grōōtvoder: Kamsōōl |Kamisol,

Wams mit grōte blanke Knȫȫp, rōde West, hirschleddernX16 Büx mit kruse Knȫȫp an de Knēē — âllns eḃensō. Over wat för Steveln, dor kunn ēēn wull Versteken in spelen, wėnn dē lerdig sünd! Watt hē sik gor niX09 kėmmen deit? De griesen Hoor sünd …

„Wat gluupst du, Jung! As wėnn du mi mit’e Ōgen överslucken wullt!“

De Jung schōōt in’ Dutt un worr hitt un kōōlt.

„Koom her un geev mi de Hand!“ sä de Ōōl’ wat fründliger. Tögerig lä hē sien Hand in ėn hatte kȫhlige Fuust.






„Wo hēētst du?“

„Ik — ik hēēt Jehann Hinnerk.“

„Wo kummst bi dėn langen Noom? Worum niX09 Reimer as dien VoderX53?“

De Jung kēēk sik mool biesterig um, de VoderX53 grien un nück ėm tō. „Ik heff al ėn Brōder Reimer“, stomer hē.

„Worum dėnn niX09 Hans no dien Grōōtvoder?“

„Heff ōōk ėn Brōder Hans, un mien öllsten Brōder hēēt Drēēs.“

„Wat tō’n Düvel! Hm!“ De Ōōl’ schuul mool röver no Reimer. „Hest ōōk Süstern?“

„Jo, vēēr — ēēn is noch hēēl lütt!“

De Ōōl’ lach, datt de Döns dröhn. „De Kasten is je wull proppenvull vun Gören!“ (FeJ1.2.200)

Jo, lachen kunn Grōōtōhm, over tō’n Bangwârrn!

„Over wat is dat, Reimer, de Jung is wittsnutig as ėn Dēērn, lang un dünn opschoten as ėn Pietschenstock! Wō sünd de Schullern un de Waschhölter|

breites Holz zum Ausklopfen der nassen Wäsche auf der Waschbank vun Hannen, dē wi wėnnt sünd in uns’ Famieln|Roos! Dat kummt dorvun, wėnn ēēn ėn flȫdige Stadtdēērn frie’en deit! — Hebbt jüm|jiX01 ōōk sōōn Ding, Jung?“ Hē wies no ėn sworen iesern Kasten.

„Nä“, sä de Jung.

Hē lach wedderX11, over wat minnachten. Glȫȫv ik sachs. Dor is Geld in, luter Spēētschdolers|Reichsspeziestaler un Drüddels|2/3-Taler, luter Sülver. Böör dėn Deckel mool hōōch, over wohr di, hē klemmt sik un is swoor.

De Jung much dėnken, nu muss hē sik mool wiesen: Hē rēēt mit alle Gewâlt, un würkli, de Deckel flōōg hōōch. Over hē hârr dorbi ėn hēēl rōden Kopp kregen.

„Knööv hett de Bėngel!“ brumm de Ōōl’. „Wo ōōlt büst’, Jung?“

„Acht Johr.“

„Hm! Dėnn sȫȫk di mool ėn Stück ut, over man ēēn.“

Nu ēērst kēēk Jehann in dėn Kasten rin un mook grōte Ōgen: „Ō, Voder, VoderX53, kiek mool, dē is hēēl vull!“

„Dien VoderX53 loot tōfreden“, lach de Ōōl’ gnadderig op, „dē mag kēēn Geld lieden. — Sō veel hest wull noch niX09 op’n Dutt sēhn, wat? Griep tō, Jung, over gau!“






Ėn lütt’ Hand lang dool.

„Wies mool, wat hest’ dor! — Ha, ha, ha! Heff ik mi dacht! Ėn blanken Drüddel! Büst eḃensōōn Schoopskopp as dien Voderl Dē kunn mool ėn fett’ Gōōs infangen un grēēp sik ėn nokelt’ Gōōsküken|Pirken!“

„Loot Hē dat rōhenX32, Ōhrn!“ sä Reimer hēēl ēērnst, over geruhigX32. „Sien Buknecht wull ik niX09 wârrn, dat wēēt Hē.“

„Jawull, lēver Daglȫhner, wat? Buursöhn un Daglȫhner — sō sett ēēn sik nerrn op’e Trepp un kummt vun Matten op Strōh! — Woveel Kȫh hest’?“

„De twēte Kōh will ik vundoog in’ Stâll trecken.“

„Un twintig hârrst hėbben kunnt mit ēēn Wōōrt, un hunnerttwintig Tünnsoot |

Fläche zum Ansäen mit 120 Tonnen (zuletzt à 200 Pfund) Saat Land dortō! Stickt dor Sinn un Verstand in? Over dor friet ēēn sik lēver ėn hâlfM3 Göör ran mit ėn glattM3 un gleiM3 Gesicht, dē rein gor nix hett, ėn herlōpen Dēērn!“ (FeJ1.2.201)

Reimer sprung op. „Herlōpen Dēērn? Smiet dat Geld weg, Jung, dien MōderX52 wârrt hier schimpt!“

Jehann trock de Klȫȫr. Sōōn schȫȫnM3 Stück Geld! Wat hârr dėnn Grōōtōhm seggt? Ēnerlei, de VoderX53 hârr’t befohlen, hē kegel dėn blanken Drüddel vun sik — bink! De Kasten sä sien spitzen Dank.

De Ōōl’ krēēg ėn hēēl brunen Kopp un slōōg dėn Deckel tō, datt de hēle Kasten klung. „Sō goht tō’n Düvel âll beid! Pōver as ėn Kârkenmuus un dėnn ōōk noch krötig|patzig un bedelstolt!“

„Hē hett sien Geldkist, Ōhm“, sä Reimer drang|gequält, „un ik heff mien Bedelstolt — tuuschen worr Hē sachs niX09 un ik hēēl wiss niX09! Koom, Jung!“

In dėn Momanġ worr de Döör openreten, un ėn jungen Mann stunn dor hēēl ut’e Puust, ohn Rock un West un in Horen|mit bloßem Haar. „Süh, Reimer! Wullt sachs de Kōh … over …“

„Wat för ėn Kōh?“ rēēp de Ōōl’.

„No, dē ik Reimer verkofft heff, VoderX53 …“

„Is niX09 verkofft! Kannst du wat verkōpen? Truufsüss op’n Hoff, wēētst dat!“ brüll de Ōōl’.

„Wârrt sik finnen, VoderX53 — ik wull Ėm man bestellen: De Jung is dor!“ Jörn glinstern de Ōgen un bever dat Kinn.

„Wat? Wo schâll’k dat verstohn?“ De Ōōl’ stunn hâlf op.






„Weet Hē dėnn vun gor nix? Güstern morgen heff ik al MudderX52 Griepsch|de

Hebamm hoolt, un Klock söḃen is de Bėngel boren!“

„Bėngel — Jung, seggst du?“

„Jo, jo, Hē is Grōōtvoder worrn, un de Buur steiht vör Ėm!“

„Düvel, dat mutt ik sēhn!“ De Ōōl’ schōōv sien Swiegersöhn bisiet un stülter vörwârts.

„Nä, nä, VoderX53, dat geiht niX09 an! Lēna liggt dor, as wēēr se hâlf dōōt!“

„Och wat! Mien Dochter is ut ėn annerM3 Holt sneden as anner’ Wiever! Over wo is’t mit dėn Jung?“

„Dat’s ėn strammen Keerl un bölkt för drēē! Se hârr dit Johr noch sōōn punnigen Jung niX09 grepen, sä de Griepersch!“ prohl de glücklige VoderX53.

„Seggst du wohr, sō büst du Buur, as afmookt is, jo!“ De Ōōl’ hool mool hōōch Oten, dėnn stött hē de Döör open. „Rin mit di, Wulf!“ (FeJ1.2.202) rēēp hē dėn Hund tō, dē al vöropsprungen wēēr. „Bliev op dien Posten un pass op’n Kroom!“ Sluukōhrig droov dat Dēērt wedderX11 rin un sprung op de Kist. Sōōn Hund is beter as ėn drēēdubbeltM3|dreifaches Slott!“ nück de Ōōl’.

„Wat nu, wō wüllt jüm|jiX01 hėn?” rēēp Becka. Se kēēm ut’e Köök, beide Hannen vull.

„Noch ėn lütten Stōōt tȫḃen, Reimer!“ tuschel Jörn, „mutt mit dėn Ōlen, datt hē kēēn dummM3 Tüüg mookt, bün gliek wedderX11 dor.“

Becka grien ėm no. „Dat’s recht, Jörn, op di wârrt hē ōōk hȫren!“ mummel se. „Hier sünd wat wunnerlige Tōstänn, Reimer. Lēna wârrt sachs drēē bet vēēr Weken stillliggen, se is je al wat öllerhaftig, dat Kind hett ehr hatt mitnohmen. Wēēr de gōdeX31 Jörn wat klȫker, dėnn kunn hē nu … over wat sēhg ik? Mit Hōōt un Stock — wullt’ doch niX09 weg?“

„Sünd ruutsmeten, Becka, wi schullen tō’n Düvel gohn, sä de Ōōl’, mi dünkt, dat’s nōōg!“

„Och wat, Reimer, hē is ėn ōlen Bullerbâller|Bullerbass, dat wēētst du je! Ik heff di ümmerX54 besöcht, wėnn ik no Rōdensannen komen dä — nu sitt doch mool ėn Stōōt bi mi. Un wullt du in sien rummeligM3|nusseligM3 Lock niX09 wedderX11 rin, sō koom in mien Stuuv, dor is’t mollig un nett. De Ōōl’ will dat je niX09 mōi un kommōdig hėbben. Ni wohr, Jehann, du geihst mit un ittst ėn leckerM3

Botterbrōōt — wat?“

„Jo!“ sä de Jung un schuul no dėn Teller.






„Dėnn nehm di man gliek ėn Stück — sō! Un nu koomt — Reimer, mook mi mool de Döör open, du wēētst je noch Beschēēd!“

Jo, Becka hârr recht, ehr lütt’ Stuuv wēēr würkli nett un nüüdli. Dään dat de Blȫȫm in’t Finster, de smucken Biller an de Wand, ōder wēērn’t de wârmen Sünnenstrohlen, dē dör de lütten Ruten sprungen un Disch un Stōhl un Spinnrad un âllns umspelen, wat süm|seX04 aflangen kunnen?

Se wisch mool mit ehrn Ploten över’t leddernX16 Pulster vun dėn Löhnstōhl, un dėnn muss Reimer sik setten. Se trock sik sülḃen ėn Stōhl ran: „Ōha! Sitten deit gōōtX31! Siet vēēruntwintig Stunnen bün ik op’e Bēēn, un blōōts güstern Mėddag heff ik ėn lütten Stōōt druselt. Lēna wull mi ümmerX54 um un bi sik hėbben, knapp datt ik dėn Ōlen (FeJ1.2.203) Eten koken un dat Bett moken kunn. Jo, jo, wėnn s’X04 in’e Kniep sünd, dėnn bün ik gōōtX31!“

Se nēhm ėn Prüüschen|Prise Schnupftabak un lach dorbi lies op: „De Ōōl’ wârrt mi noch nett anbullern, datt ik ėm in’ Düüstern loten heff — un wat heff ik ėm âll wiesmookt! Over wat schâll ēēn dōōn? As Lēna boren worr, wēēr ik eḃen Weetfru worrn un wohn hier op’e Noverschop. Wat mook dōmools de Mann uns för Nōōt! Hē kann je nix lies sėggen un dōōn, in Freud un Truur. Ēnerlei, un gēgen âllns geiht hē steil op, un wēēr’t de Dōōd! Sōōn Mann mutt ēēn mit Vörsicht tōdēlen, wat ēēn ėm vertellen will un wat niX09. — Reimer, du ittst gor niX09, wat hest du?“

„Mag niX09, Becka! Hârr dor wegblieḃen schullt bi dėn Ōlen, dat ârgert mi! Hē sitt nu vull op sien Geld un is dor hatt un kōōlt bi worrn. Dē ėm nēēg kummt, wârrt anbellt as ėn Pracher|Bettler un ėn Spitzbōōv, dē ėm utplünnern will!“

„Hm, Reimer, jo, sō hēēl unrecht hest du sachs niX09.“ Se grēēp wedderX11 no ehr Dōōs, ėn Oort Naschen|Spanschachtel, dat ümmerX54 lies opschrēēg, wėnn de Deckel opendreiht worr. „Ik bün lang nōōg bi ėm, um ėm würkli tō kėnnen. Sō ōōlt hē is, ümmerX54 noch is hē ėn grootM3 Kind. Dē ėm klōōk tō nehmen wēēt, kann veel mit ėm opstellen, jo, jo, ōōk nu noch, Reimer! In’ Grunn is hē gōōtX31

un gōōtmȫdigX31. Un wat uns Minschen anboren is, dorvun koomt wi nienich hēēl lōōs. Sien GōōtmȫdigkeitX31 is man tōdeckt mit Ârgdėnkern, as in’e Nacht de Hēērdköhlen mit Asch. Ik will gēērn glȫḃen, datt de ōl’ Juchen Rülck dat gōōtX31 mēēnt hett, wėnn hē sien Swiegersöhn wohrschuen dä vör sien Frünnen. Over dat Ârgdėnkern, wat hē seien dä, is no un no tō grōōt worrn un in Soot schoten. Un dortō hebbt anner’ Lüüd mitholpen, du ōōk, Reimer.“

„Ik?“ froog hē verwunnert.

Becka nück. „Du büst ėm sien besten Kamerood weenX42, sō lang ik ėm kėnnen dō. Di wull hē âllns geḃen, Dochter un Hoff un Geld … man still, man still!“ wehr se af. „Glȫȫvst du, ik heff di niX09 verstohn, as du tōrüchhoppen






dääst? Du un Lēna — dat hârr niX09 gohn, jüm|jiX01 hârrn bâld leevt as Katt un Hund, twēē hatte Stēēn mohlt niX09 gōōtX31.“

„Nu jo, wō is dėnn mien Schuld?“

„Du hârrst veel frȫher wegblieḃen schullt, Reimer — dat is’t! Nu muss hē doch dėnken: Reimer un Lēna wârrt ėn Poor, dat is (FeJ1.2.204) seker as Omen|

Amen in de Kârk. Hē sēhg ėn schȫȫnM3 Glück för sik un sien Kind. Op’n Hoff worr wedderX11 ėn Bünz regēren, sien Reimer, dėn hē al lang as sien Söhn ansēhn hârr. Bi Lēna hest’ blōōts dėn Stolt dropen, as du gungst, dē op ėn kōlen Grund wassen deit; over dėn Ōlen … Düvel, wat’s dat! Jung, büst du noch dor? Dat man sō … Wat hest’ dor — de Muusfâll?“

Jehann krōōp ut’e Eck bi de Kommōōd. „Jo, dor’s ėn Muus in, kiek!“

„Süh mool an! Hett sik wull eḃen ophungen, is noch hēēl wârm — treck ehr mool ruut, Jung!“ Se strokel ėm över’t Flasshoor: „Dat hest’ gōōtX31 mookt! Over sühst du: Lütte Müüs hebbt ōōk Ōhren — wullt du niX09 mool no’n buten un de Katt ėn lütt’ Freud moken?“

„Goh, Jehann, over bliev bi’t Huus!“ sä Reimer.

„Hōōl stopp!“ rēēp Becka ėm no, „ȫȫrt wârrt niX09|krüsch sein gibt’s nicht, dor is noch ėn Stück op’n Töller!“

„Ik bün over satt!“ mēēn de Jung.

Becka lach. Wėnn de Buddel vull is, hȫȫrt dor ėn Proppen op — man weg dormit, för sōōn lütten Happen is noch Platz!“

Nu jo, dėnn holp dat niX09! Hē nēhm sien Botterbrōōt un witsch vergnȫȫgt ut’e Döör. Buten kēēk hē ēērst mool umher. — Süh, dor lēēg al ėn graubunte |

graugefleckte Katt in de wârme Eck vun Huuswand un Regentünn. „Muusch, Muusch!“ lock hē un wies ehr dėn schȫnen Broden. Over se verstunn ėm verkēhrt un neih ut —„Dummboort!“ brumm hē un smēēt ehr de Muus no.

Hē bēēt mool in sien Botterbrōōt un driesel|schlenderte no dėn Goorn rin, dē twischen Koot un Huus liggen dä. Noch âllns kohl, hier un dor ėn Stück frisch umgroovt, over noch nix plant un seit. Wat ėn Bârg Appel- un Beerbȫȫm — Jungedi, wėnn ēēn mool in’ Summer un Hârvst hier weenX41 kunn! Over dat wēēr noch lang hėn, och, wo lang! Watt de dicken Knuppens wull Blȫten wârrn dōōt, as Wever Hōōrns seggt? ›Dėnn wârrt de KassbeinbōōmX43 over witt wârrn!‹ dach de Jung. Hier al ėn StickbeinbuschX43 hēēl un dēēl|överher grȫȫn un dor in’e Eck ėn Nöötbusch vull vun lütte gele Katten. Süm |seX04 hungen dool as Franschen, un nu flōgen süm|seX04 opmool in’ Lufttog hėn un her as Lammerstēērten, drullig! Mook dat dėn Bōōkfink sō vergnȫȫgt? Hē sēēt op ėn ōlen krummen Appelbōōm un sung un sung man ümmertō sien (FeJ1.2.205) ēēn






Lēēd, as wėnn hē kēēn anner wuss. Jehann slēēk sik nēger an ėm ran, dat wēēr de ēērste Bōōkfink dit Johr, dėn hē hȫren dä. Wo smuck de lütt’ Vogel sik mookt hârr! Âllns an ėm bunt un blink un blank. Un de lütt’ Bost sō schȫȫn bruunrōōt, wiss, dē hett för dėn Summer ėn niede West kregen. Watt hē ōōk wull sō luut un schȫȫn fleuten kunn? Hē mook dėn Mund spitz un versöch sien Kunst. — Nä, dat wull niX09 recht glücken. I, dat muss doch tō lēhren weenX41! Wedder un wedderX11 fleut hē dat Lēēd, de Vogel antwōōr un mook ėm dat ümmerX54 nochmool vör. Jo, dat worr al wat beter, over hē muss sik doch sėggen: De Bōōkfink wēēr ėm över. Dat klung ėm sülḃen, as wėnn hē dėn lütten Vogel nosnaulen|nachäffen dä.

„Ha, ha, ha!“ dröhn dat vun dėn Goornstieg her, „Jung, wat mookst du!“ Sien Grōōtōhm stunn dor, wēēr sachs eḃen vun’t Huus komen.

Jehann worr op un dool|överher rōōt.

„Fleuten as ėn Vogel — jo, dat heff ik as Jung ōōk versöcht, hm. Kummt man nix no, dor hȫȫrt sachs ėn Snovel tō.“ Hē wink ėm mit’n Kopp. „Koom mool her! — Hest ėn Botterbrōōt kregen?“

„Jo, Grōōtōhm, mit Kēēs op!“

„Hm! Worum nȫȫmst du mi ümmerX54 Grōōtōhm?“ froog de Ōōl’ mit Smuustern.

„Sō muss ik sėggen, sä VoderX53.“

„Un du hest ėn Brōder Drēēs? Dē is wull grötter as du?“

De Jung lach ėm an mit witte Tähn. „Jo, veel! Drēēs is sō grōōt as VoderX53. Hē driggt mi ümmerX54 op’e Schuller un bood mit mi in de Au — wat kann hē swimmen, Grōōtōhm!“

„Kann hē?“ grien de Ōōl’. Wat is hē dėnn?“

„Hē is Möller un fohrt âll Doog mit’n Möhlenwogen. Is Hē niX09 ōōk mool Möller weenX42’ Grōōtōhm?“

„Jo, wokēēn hett di dat vertellt?“

„Mien VoderX53. Hē sä, de Lüüd hârrn Ėm ümmerX54 dėn Iesboor nȫȫmt un wēērn bang vör Ėm weenX42. Un Hē hârr mit Kōōrnsäck umspringen kunnt, as wēērn’t Spintbüdels|¼-Scheffel-Beutel! Un ėm hârr Hē mittō mitnohmen op sien Möhlenwogen, sä VoderX53, ō, dat wēēr ümmerX54 ėn grōōtM3 Vergnȫgen weenX42!“ Jehann plöter dor oplōōs, âll de Angst schien vergeten.

„Hm! Wonēhr hett dien VoderX53 di dat vertellt?“ froog de Ōōl’ no ėn kottM3

Besinnen. (FeJ1.2.206)






„Dat is al lang her — hē vertellt uns ümmerX54 wat in’e Schummertiet.“

„Hm! — Nu goh no dien VoderX53 un segg ėm, hē schull mool gliek no mien Döns komen, un du kummst mit! Du wēētst doch, wō hē is?“

„Jo, VoderX53 is bi Becka!“ rēēp de Jung tōrüch un sprung mit flinken Fōōt in’e Koot.

As hē sien Bestellen mookt hârr, nück Becka mit ehrn witten Kopp: „Heff ik di dat niX09 seggt, Reimer? Ik wuss, wėnn hē tōrüchkomen dä, wēēr annerM3

WedderX15. De Freud över dėn Jung, un vėllicht hett Lēna ōōk tō’n Freden …“

„Lēna? Wō dėnkst du hėn, Becka! De vergitt niX09, bi ehr is de Groom inrust.“

„In ehrn Tōstand wârrt allerlei vergeten, Reimer. Se snackt sik je niX09 ut, gēgen mi niX09 un gēgen nüms. Over dat is wiss, Lēna is mit’e Johren niX09

dummer worrn un wēēt nu recht gōōtX31: Hârr se niX09 ėn truM3 ōōlM3 Schoop tō’n Mann, hârr se ēēn kregen, dē ōōk sōōn stieve Nack hett as se sülḃen, wēēr ėn Krieg komen in’t Huus, dē nüms afsēhn kunn.“

De Dōōs kriesch mool wedderX11 op. „Man tō, nu man röver!“ nȫdig|kroog se, as Reimer noch tögern dä, „Ēēn mutt meihen, wėnn’t riep is, un tōlangen, wėnn wat boden wârrt. — Du bliffst wull bi mi“, sä se tō Jehann, dē noch dor stunn.

„Nä, ik schâll mitkomen! Wat wēēr Grōōtōhm nett, VoderX53!“

„Wēēr hē? — No, dėnn man tō, koom!“ Ėn beten suur worr’t ėm, as’t schien.

Mit ėn poor Schreed stunnen süm|seX04 vör dėn Ōlen, dē al sien Platz wedderX11 innohmen hârr. „Sett di dool, Reimer! Wēēr al bang, du worrst niX09

komen, stötten ėn beten hatt mit uns’ beiden Dickköpp tōsomen, over ik dėnk, dē köönt wat verdregen, wat? Un nu tō de Sook! Ik heff mi veel Gedanken mookt um Lēna. Nu dat Kind boren un ėn Jungbuur wedderX11 dor is, bün ik ėn swore Last lōōs, dē mi johrenlang drückt hett. Un jüst, as de Jungbuur sik mellt hett, büst du wedderX11 komen in mien Huus, as brochst du mi dat Glück mit. Nu segg mi, wat kann ik för di dōōn, ik wull di ōōk gēērn ėn Freud moken. Geld wullst du niX09 hėbben, as du sääst, over …“

„Nä, Drēēs-Ōhm, um Geld bün ik niX09 komen un nehm’t ōōk niX09 an!“ (FeJ1.2.207)

Dėn Ōlen sprung ėn Schadden över’t Gesicht. „Loot nu sōōn Grappen, Reimer! An Jörn hest du dörtig Doler utbetohlt, un dat is di seker suur worrn — hier sünd süm|seX04 wedderX11.“ Hē schōōv ėm ėn Stopel Spēētschen tō. „Nehm nu dat Geld, un dėnn treck vergnȫȫgt mit dien Kōh no Huus!“






Reimer schüddkopp. „Hē mēēnt dat gōōtX31, Drēēs-Ōhm”, sä hē wârm, „un dorför schâll Hē grōten Dank hėbben. Over dat Geld kann un will ik niX09

annehmen, ik bün um hēēl wat anners komen.“

„Wat?“ De Ōōl’ trock de Ōgenbruen hōōch un kēēk Reimer ėn Sekunn lang verwunnert an. „Sō wat is mi noch niX09 bemött! Sleist dörtig Doler ut? Du? ’kēēn is verrückt, du ōder ik? Du wullt wat anners vun mi? Wat is’t dėnn, tō’n Düvel!“

„Nu niX09 ungedüllig wârrn, dat muss sunnerbor komen, wėnn wi sik|unsX07

niX09 verstohn dään“, sä Reimer ēērnst. „Ik will wieder nix vun Ėm, as Ėm sülḃen, Ōhm, un dorum heff ik Ėm no Johren wedderX11 opsöcht. Mool wēēr Hē mien besten Fründ. Un wat Hē an mi doon hett in mien Kinnerjohren un achterno hier in Hampknüll, dat leevt noch. Froog Hē mien Fru un Kinner, dē köönt dorvun vertellen. Ik heff Ėm mool wēhdoon — nä, nä, man still, Ōhm, ik will de Sook niX09 wedderX11 oprȫhren, will man sėggen, datt ik um mien gōdenX31 Fründ duurt un truurt heff âll de Johren un no ėm lėngt. Süh, dat is’t, wat mi vunmorgens herdreven hett in dit Huus, wō ik sunst nix tō sȫken hârr. Un will Hē mi nu ėn würkli grōte Freud moken, Ōhm, dėnn loot unsX07b dat begroḃen, wat twischen uns liggt!“

De Ōōl’ swēēg ėn Weil. Wat hē dėnken dä, wēēr swoor op sien Gesicht tō lesen. De grōte Kopp nüül vöröver, un de düüstern Ōgen kēken op ēēn Placken. Opmool rēēp de Jung, dē vör’t Hȫȫrnschapp hucken dä: „Ō, ō, Grōōtōhm, dat is je drullig! Hier…“

„Scht! Hōōl dėn Boort, Jung!“ stüür de VoderX53.

Mit ėn Ruck dreih de Ōōl’ sik hâlf rum. „Du, Jan Hinnerk, wat sääst du?“

„Dor is ėn Peerd op mit ėn Kōhstēērt un hēēl lange Ōhren!“

De Ōōl’ lach mool wedderX11, datt de Stuuv dröhn. „Dor hest ėn klönigen Bėngel, Reimer, hett mi al mēhr Spoos mookt! — Jo, Jung, hest’ recht! Dat is ėn Esel, un dē dor op sitten deit, is uns’ Heiland, seggt de Schōōlmeister.“ (FeJ1.2.208)

Dėnn wėnn hē sik no Reimer, kēēk ėm ēērnst un vull an un sä: „Wat mool tō Spill|kaputt gohn is, dat finnt sik swoor wedderX11 tōsomen, Reimer. Over hier mien Hand: Wėnn’t Summer wârrt un hier âllns gōōtX31 geiht, sō loot ik mool anspannen un fohr no Rōdensannen — mutt doch de Kluckheen un dien annern Küken sēhn! Disse Bėngel hier“ — hē nück mool röver no Jehann — „kann mi wull gefâllen. Koom mool her, Jung!“ rēēp hē, as wull hē Reimer gor niX09 tō Wōōrt komen loten, „sühst du dor dėn Mēērschuum an’e Wand?“

„Jo, dėn heff ik ēērst al sēhn.“






„Kann ik mi dėnken", grien de Ōōl’. „Süh, dor hett dien VoderX53 tōletzt ut smȫȫkt, un nȫȫssen worr se niX09 wedderX11 anrȫhrt. Dē will ik verschėnken. Wat mēēnst’, wokēēn schâll dē wull hėbben?“

Jehann kēēk vergnȫȫgt no ėm rop: „De schâll VoderX53 hėbben, niX09?“

„Dat hest’ dropen, un dē is för di!“ Hē drück ėm ėn Spēētschen in de Hand — „wėnn hē di niX09 blank nōōg is, sō muttst ėm putzen. Un nu loot unsX07b mool ėn lütten Gang moken no de Möhl, dat Lock hier wârrt mi tō ėng.“

Hē stött de Döör open un rēēp no Becka: „Ėn deftigM3 Eten op’n Disch, uns’ Gäst blieḃt bet no Kaffetiet — nix, nix, Reimer, kēēn Wōōrt! Vundoog is mool Sünndag merrn in’e Week!“








Um hunnert Doler(FeJ12209 - FeJ1.2.209ff - kiek ōōk FeJ5.1.262ff!)

(FeJ1.2.211)

Dat fründlige Buurhuus, wat dor an’t Ōlendieksholt twischen hōge Kastanjes, Appel- un Beerbȫȫm ruutkieken deit, wēēr sō um’t Johr 1825 recht ōōlt un pulterig. Wėnn sōōn Huus twischen grȫne Bȫȫm steiht, Blȫȫm in’t un ünner’t Finster, dėnn süht dat noch hēēl lustig ut — de Ârmōōt kickt wull dör de Reten un Löcker, over se lacht. Nu wēēr’t Winter, vunoḃend wēēr Wiehnachten-Oḃend. De Bȫȫm un Büsch wēērn kohl un sōōr, Ruriep glinster an de Tėlgen, de lütten Finsterruten wēērn tōfroren, un an’ Doken hungen rundum kōle Iestappens, as wēērn dat Franschen an ėn tweireten Klēēd. Dat Huus sēhg hēēl trurig ut un stunn dor sō still as ėn Sârġ — Dören tō, op’e Hoffsteed kēēn Minsch, kēēn Hund ōder Hohn.

Un liekers wēēr Leḃen dorin. In de Döns spelen an dėn grōten Ēkendisch twēē Kinner, ėn Dēērn vun söḃen un ėn lütten Jung vun drēē Johr. Dē snacken un lachen man lies, over dat Vergnȫgen wēēr doch hēēl grōōt. Dėnn lütt’ Trina hârr allerhand bunte Flickens un Band tōhōpensöcht un hârr sik dėn Wookplock|Dörpsknüppel (wer ihn hatte, war an der Reihe mit …) ut dat Klockenhuus hoolt. Se wull ėm smuck antrecken un sik ėn Popp moken. Heini kēēk tō un wunnerwârk över dėn Stoot, tōletzt sä hē: „Tina, Popp ōōk Büx anhėbben?“

„Nä, mien Heini, dat is ėn lütt’ Dēērn, Büxen dreeġt blōōts de Jungs.“

„Kinjēēs|Christkind mi ėn Büx bringt?“ froog hē.

„Dat glȫȫv ik niX09, Heini, du büst noch tō lütt.“

„Ik gor kēēn Büx hėbben?“

„Jo, du kriggst noch mool een, over du muttst noch tȫḃen. MōderX52 sä di güstern je: Tō ėn Büx hȫȫrt Verstand, dat kunn noch niX09 angohn.“

Heini kēēk mit sien grōten blauen Ōgen rop no de tōfroren Ruten un dach dēēp no. „Wat is Vertand, Tine?“ froog hē tōletzt.

„Dat wēēt ik niX09, mien Heini, muttst VoderX53 mool frogen.“ Dorbi wies se mit ehr Popp, dē nu bâld kloor wēēr, no’n Oḃen.

Heini klatter vun de Bank hėndool un schrökel no sien VoderX53 hėn. Dē sēēt dor krumm, de Ellbogens op de Knēē, Kopp in beide Hannen un dēēp in






Gedanken. Heini tucks ėm sō lang an sien Hėmdsmau, bet hē ėm ankēēk. „No?“ froog de VoderX53 mit ėn dēpe Stimm. (FeJ1.2.212)

„Vo’r, wat is Vertand?“

„Wat?“

„Vertand!“

„Verstand mēēnt hē“, sä Trina.

Dat wēēr nu wull sō licht niX09 seggt, dėnn de VoderX53 besunn sik. „Wėnn du grötter wârrst, mien lütt’ Jung, dėnn kriggst du Verstand, un dėnn kannst du ōōk begriepen, wat dat is.“

Heini stell sik twischen de grōten Bēēn vun sien VoderX53 un speel mit de blanken Westenknȫȫp. „Bringt Kinjēēs Vertand?“

„Dit Johr noch niX09, muttst noch ėn beten tȫḃen.“ De grōte Hand strokel mool dėn lütten Flasskopp.

Heini sunn ėn lütten Stōōt, dėnn schrökel hē wedderX11 in grōte Iel no sien Süster. „Du, Tine, Tine, Vertand is Büx!“ rēēp hē mit helle Ōgen.

„Dat glȫȫv ik niX09“, lach Trina, „dat Verstand ėn Büx is!“

„Doch du!“ sä hē un slōōg ehr mit sien lütte Hand op’n Ârm, „Vertand is Büx!“

***

Ėn Schritt achter’t Finster worr luut, de VoderX53 kēēm in’e Hȫȫchd un hork.

„Kinjēēs, hȫȫr!“ tuschel Heini. Trina schüdd mit’n Kopp un kēēk ehrn VoderX53 lurig an mit ēēn Ōōg, meist tō ōōlt un tō klōōk för dat junge Gesicht.

De Blangendöör klapper un jank. „Gō’n Dag, Hėnn Kârk, koom Hē nēger!“ sä ėn Fruunsstimm.

„Is Steffen tō Huus?“ Dat klung sō hell, as kēēm dat ut ėn Trumpēēt. De Stuḃendöör gung open, un rin treed ėn Mann, dē wull ėn Fōōt kötter wēēr as Steffen Pohl un wull sō Johrer twintig öller. Over hē hēēl sik stuur un steil un dreih sik, as gung dat op Kummando.

Dat wēēr ›Bōnapârt‹, de riekste Buur rund um dėn Viert|Heidefläche in âll de Dörper. Sō nȫmen ėm de Lüüd, dorum datt hē mit sien Geld Lütt un Grōōt regēēr, datt âllns no sien Piepen danzen muss. Sien grōten Brōder in Frankriek lēēg al wücke Johr in’ Sârġ, un vun sien Weltriek wēēr nix nobleḃen as Schören un Stücken. Hē, de lütt’ Bōnapârt, leev un streev noch. Un dē ėm sēhg in sien gelen hirschleddernX16 (FeJ1.2.213) Knēēbüxen, sien blauM3 Kamsōōl|Kamisol, Wams

un rōde West mit blanke sülvern Knȫȫp, dėn Drēēmaster|Dreispitz op sien






aschgriesen Kopp, dē bȫȫg ėm gēērn wiet ut’n Wegen, un wėnn’t ōōk mit ėn vull Fȫhr Hau wēēr.

„Dag, Steffen Pohl!“ rēēp hē, as wėnn hē mit ėn doḃen Mann tō dōōn hârr. Dorbi lēpen sien lütten schârpen Ōgen dör de Stuuv un blēḃen an de beiden Kinner hangen. „Dēērn, wat mookst’ dor? Lettst du dėn Wookplock in dien Huus danzen, Steffen? Wēētst du ōōk, wat dat bedüüdt?“

„Dat bedüüdt ėn Dōden“, sä Steffen Pohl langsoom.

„No, dat is Wieverglōḃen! Over ik mag’t niX09 lieden, wėnn Gören mit Soken speelt, dē anner’ Lüüd tōhȫȫrt un wohrt wârrn mööt. Weg mit dėn Plünnenkroom! Sō, nu legg dėn Plock hėn, wō hē hėnhȫȫrt!“

Lütt’ Trina rook mit ėn beverige Hand ehr bunten Lappens tōsomen, krōōp ünner’n Disch dör un smēēt dėn Plock in’t Klockenhuus; dėnn lēēp se ruut. Heini schrökel achterher un sä hēēl luut: „Eische Mann!“ hēēl sik over niX09 op.

„Will Hē sik niX09 doolsetten, Hėnn Kârk?“ Steffen schōōv ėm dėn Löhnstōhl hėn.

„Sitt niX09 gēērn op’n Stōhl, dėn annersēēn wârmseten hett! Wat ik tō sėggen heff, kann ik in’t Stohn afmoken. Wēētst du, wat wi för ėn Dag hebbt?“ Hē stell sik dicht vör ėm hėn, schōōv de Hand in de Büxentasch un klöter mit Geld. „Mutt ik dor sülḃen um hertüffeln? Bün sō wat niX09 wėnnt!“

„Ik wēēr hüüt Mėddag al bi Ėm weenX42, Hėnn Kârk, wėnn ik Geld hârr kriegen kunnt. Kann Hē niX09 noch ėn hâlfM3 Johr tȫḃen?“ Dat kēēm dump un drang|gequält ut’n Mund, un de grōte Gestâlt wēēr doolbȫȫgt, as stunn se ünner ėn swore Last.

„Nä, Steffen, dat Tȫḃen is ut! Ik heff nu al twēē Johr op mien Geld luurt, un de Tinsen koomt ōōk man druppenwies. Wat heff ik för Sekerheit? Wies mool wat!“

„Ik heff doch mien Huus un Hoff, un hunnert Doler sünd dat je man!“ sä Steffen mȫhsoom.

„Wat snackst du dor för dummM3 Tüüg! Man hunnert Doler? Dat is in disse trurigen Tieden ėn grōōtM3 Kaptool, mien Jung! Hest du di niX09 meist ut Strümp un Schōh lōpen, um dē hunnert Doler tō lēhnen, un wat hest’ utricht!“ (FeJ1.2.214)

Steffen swēēg un kēēk vör sik dool.

„Wat de Hööv opstunns wēērt sünd, dat loot di vun de Kreihen vertellen, dē dat enanner tōgröölt in’t Ōlendieksholt! In Dithmarschen hett ėn Buur sien Hoff verkofft för ėn Pund Tobak, ėn annern för ėn ōlen Schimmel! De Stüren sünd över de Moten hōōch un suuġt dėn Buurn dat Mârk ut de Knoken. Kōōrn un






Vēēh gellt nix, un de Botter is sō billig, datt ēēn dėn Wogen dormit smeren kann.“

Steffen süüfz mool hōōch op. „Dat wârrt je wull mool beter“, sä hē unseker.

„Jo, wėnn wi op’n Kârkhoff liggen dōōt! Ik sēhg dat Ėnn niX09 af. Un dorum mutt ik mien Geld hėbben, Steffen Pohl, un dat bâld!“

„Un wėnn ik dat nu hēēl un dēēl niX09 kann? Geev Hē doch ėn poor Johr Geduld, Hėnn Kârk, Hē kann je tȫḃen! Wat schâll ik …“ Hē swēēg opmool still — sien Fru kēēm in de Döör. Hē kunn’t ehr ansēhn, datt se wedderX11 wēēnt hârr. „Antje, bliev buten!“ sä hē un wink ehr af.

„Ik kann di niX09 bedeln hȫren!“ rēēp se dull un trurig tōgliek. „Hėnn Kârk, wi hebbt noch drēē Schüllng in’t Huus, dat is uns hēēlM3 Kaptool — wat will Hē?“

„Mien hunnert Doler hėbben, Antje, over vun Steffen, niX09 vun di!“ Hē stött mool sien Stock in de Lēhmdeel un schüdd ârgerli dėn Kopp: „Wieverkroom! Büst’ kēēn Herr in dien Huus, Steffen Pohl?“

„Mien Mann speelt niX09 dėn Herr in’t Huus, hē is uns’ Huusvoder, Hėnn, dat is mēhr. Wat hē seggt, dat gellt, un wėnn hē as ėn Bedelmann över de Heid gohn mutt, wi goht mit ėm un muckt niX09!“ Se wisch sik de Ōgen un foot ehrn Steffen bi de Hand.

„Dat is hēēl nett, Antje, dėnn mi is bang, dat jüm |jiX01 sōōn Reis noch mool moken mööt. — Ik sēhg wull“, wėnn hē sik an Steffen, „dat hier op’n Stutz nix tō holen is. Ik will di ėn Vörslag moken: Geev mi ėn Pand, sō kann ik mi noch ēēn Johr, un wėnn’t ōōk twēē sünd, gedüllen.“

„Gēērn, wėnn ik kann!“

„Ik verlang nix, wat du niX09 kannst! Du giffst mi de Grōōtwisch sō lang, bet du mi betohlt hest.“

„Un wokēēn kriggt Gras un Hau, wat dorop wassen deit?“ froog Antje gau. (FeJ1.2.215)

„Wat ėn Froog! Ik, versteiht sik vun sülḃen!“

„Wōmit schüllt wi dėnn uns’ Kȫh sattmoken?“

„Ik will mien Geld hėbben ōder Sekerheit, Antje, un op’e Steed. Un wėnn jüm |

jiX01 niX09 ėn Dēēl geḃen wüllt, dėnn goh ik morgenfrȫh no’n Afkoten!“

Antje wull noch wat sėggen, over Steffen schōōv ehr tōrüch, un as se ėm ankēēk, verjoog se sik.






„Wėnn Hē mi de Wisch nimmt, dėnn snȫȫrt Hē mi dėn Hâls af, dat wēēt Hē, Hėnn Kârk!“ sä Steffen, un dorbi flōgen ėm Kinn un Hannen. „Ik will ėm dat Luukdēēl geḃen, dat is eḃensō grōōt un gōōtM3 Plōōgland.“

„Un ik will de Wisch hėbben ōder mien Geld, dormit basta!“

„Sien letztM3 Wōōrt, Hėnn Kârk?“

„Mien allerletztM3 Wōōrt!“

„Um Gott, Steffen, besinn di! Hē deit dat niX09, hē geiht niX09 no’n Afkoten op’n hilligen Dag!“ Se klammer sik an sien Ârm un hēēl ėm tōrüch, over hē sēhg un hȫȫrX61 nix mēhr, hē schüdd sik un stött ehr tōrüch, datt se hatt gēgen de Wand full, dėnn stört hē no Döör. Over Hėnn Kârk hârr Tiet funnen, ėn Vörsprung tō kriegen.

In de Eck bi dėn Füürhēērd hucken de lütten Gören un flōgen vör Angst un Küll an’t hēle Lief. „Eische Mann weg!“ sä Heini. „Koom, Tine, kōōlt!“ De beiden Kinner krōpen wedderX11 no de Döns rin.

Dor lēēg de MōderX52 noch an’e Ēēr, as wēēr se dōōt. Heini stunn vör ehr un wuss niX09, wat dat bedüden schull, over Trina fung an tō wēnen un tō jammern. „Och mien lütt’ MōderX52, mien witte MōderX52, wat fehlt di!“ Se smēēt sik över ehr un strokel ehr de Backen un tucks ehr bi de Hand. Nu fung Heini ōōk an tō schriegen, over sō, as wėnn hē Ârm un Bēēn broken hârr. Wėnn noch Leḃen in de MōderX52 wēēr, dėn Lârm muss se hȫren. Se kēēm ōōk würkli tō sik sülḃen, kēēk sik mool verloren um un froog Trina, wō de VoderX53 wēēr. Dorbi kēēm se mȫhsoom in’e Hȫȫchd, de Kopp wēēr ehr noch düsig, swoor un nüsselig. De Kinner wussen vun nix — de VoderX53 wēēr ruutlōpen, dat hârrn süm|seX04 sēhn.

Antje worr hitt un kōōlt. Se kröpel sik ut de Döör, rēēp un hork, streev |kämpfte

sich um’t Huus rum, no de Schüün, kēēk langs de Stroot — ehrn Steffen wēēr nârms! Dō gung dor in dėn Romoker|Radmoker Wroog sien (FeJ1.2.216) Koot de Blangendöör, un ėn Poor Tüffeln kēmen anslârren. Un as Antje sik umkēēk, stunn ōl‘ Obel vör ehr.

„Wat wullt du mit dien blȫdigen Kopp in’e Küll?“

„Mien Steffen! — Wēētst du …?“

„Koom man ēērst rin, mien Dēērn, dėnn will ik vertellen, wat ik wēēt. Wėnn ēēn ėn Lock in’ Kopp hett, mutt ēēn dat tōhēlen un niX09 tōfrēren loten!“ Se hook ehr in un broch ehr no de wârme Stuuv un blēēv bi ehr.

***

Steffen wēēr bides al buten vör Ielenbeek|Ilenbęck|Egelbach op dėn Weg, de no Lōhdörp geiht. Wat wull hē dor? Woneem streev hē hėn? Hē wēēr op Tüffeln, in






Horen un Hėmdsmauen un kēēk stief un biesterig vör sik hėn as ėn Minsch, dē in’ Sloop umgeiht. Hē lēēp niX09, gung over mit grōte Schreed drieḃens|zügig

weg. De Heḃen wēēr över un över|överher gries un grau, de Wind lēēt wat no un wēēr niX09 mēhr sō kōōlt — Steffen acht dat niX09. Hē kēēm an dat Moortenholt|Marderwald(?). Dat bruus in de Dannen, un op de anner Siet vun dėn Weg in dėn Rēētschâlm|Dackfeld|Schilfgürtel vun dėn Fischdiek, dor russel un krōōp wat — wēēr’t ėn Fischotter ōder ėn Foss, dē Oonten griepen wull? Dat Woter wēēr rundum|överher dick tōfroren, blōōts ēēn Steed blēēv in dėn strengsten Frost open, dat wēēr de BornsteedX74 bi dėn Schâlm|Schilfsaum. Hier rȫhr sik wat hėn un her, dat wēērn Oonten, ėn hēlen Timp — hrrrr! Dor flōgen süm |seX04 op un seilen in ėn Bogen no de Stöör tō. Steffen sēhg un spȫȫr nix, hē gung man ümmerX54 sien Nöös no.

Wėnn ēēn ėn Kōh mit ėn Stēēn an’t Hōōrn smitt, sō is dat nârrsch antōsēhn, wosück sōōn Bēēst sik tieren deit|sich gebärdet. Dėn Kopp hōōch un ėn beten schēēf, de Ōgen wiet open — sō steiht dat ėn Stōōt still un geiht dėnn drieḃens hėn gēgen Bōōm un Wâll an, rein benaut un benüsselt vun dat Dröhnen in’ Kopp. Sō wēēr Steffen Pohl tōmōōt. As hē Hėnn Kârk nospringen dä, wuss hē noch, wat hē wull: Hē wull dėn Hund vun Keerl doolsloon as ėn Oss. Johrenlang hârr dē ėm as ėn Düvel op’e Nack seten, nu grēēp hē ėm no de Kehl un wull ėm dėn Wind afkniepen. Dat wēēr tō veel! Hē vergēēt Fru un Kind un Sēēl un Sēligkeit — hē stört ėm no. Un dat hârr ėn grōōtM3 Unglück geḃen, wėnn hē ėm funnen hârr. Over Hėnn wēēr nârms — ōder mook de Roos|Raserei

ėm blind? Hē funn ėm niX09 op’e Stroot, niX09 achter Huus un (FeJ1.2.217) Schüün, niX09 in’t Ōlendieksholt. Dat Rumlōpen in de Küll mook ėm tōletzt ėn beten nüchtern, un nu flōōg ėm dat as ėn Stēēn hatt an’ Kopp: Wat hest du doon! Nu is âllns ut! Hē vergitt un vergifft di dat sien Doog niX09. Hē stött di Huus un Schüün um un joogt di mit Fru un Kinner in Frost un Snēē! Sien Kopp dröhn, hē stunn still un kēēk vör sik hėn, as marschēren de Hunger, de Süük |Siechtum un de Dōōd an ėm vöröver. Dėnn sett hē sik in Gang, ohn sik tō sėggen ‚worum, wōtō un wōhėn‘, as ėn Klockenwârk, wat optrocken is: Dwēēr dör’t Feld no de Landstroot un wieder, man ümmerX54 wieder. Nu wēērn al Holt un Fischdiek wiet achter ėm, de Hüüs vun Lōhdörp wēērn al tō sēhn, de hōgen Pöppelbȫȫm bi’t Schōōlhuus un de swatten Dannen achter dėn Buurvoogt sien Goorn. — Steffen sēhg blōōts sien Huus, sien Fru un Kinner, un Hėnn Kârk, dē doröver sweev as de Hööv|Habicht över de Hȫhner un jēēdēēn Momanġ doolstȫten kunn …

„Gō’nX31 Dag, Steffen Pohl! Wat hem hem wullt du hier in sōōn Optog?“

Steffen stunn mit ėn Ruck still as ėn Peerd, dat opmool mit ėn Stangtōōm in’t Muul reten wârrt. Hē hopp ėn Schritt tōrüch un dreih de vergloosten Ōgen, dē nu wedderX11 lebennig worrn, no dėn Wâll: „Is Hē dat, Dirk Panjer?“ stomer hē.






„Jo, Steffen, ik bün dat sülḃen hem hem. Woneem wullt du hėn?“

Steffen kēēk sik verloren um. Wō bün ik?“

„Hem hem Steffen, du büst krank, ik bring di no Huus, wat?“

„Nä, mi fehlt nix!“ sä hē, mook over dorbi sōōn trurigM3 un gottverlotenM4a

Gesicht, datt Dirk sien Klappmess, dat hē in’e Hand hârr, tōmook un dėnn stiefbēnig vun dėn Wâll hėndoolstēēg. „Ik wull ėn beten Bessenries snieden hem hem, over dat hett Tiet, Steffen“, sä de ōl’ Mann, as hē vör ėm stunn. „Koom mit mi no mien Koot, MōderX52 schâll uns ėn Tass Kaffe koken. Dē wârmt un quickt un mookt vergnȫȫgt. Nä, nä, lütt’ Jung, wat wullt du?“ rēēp Dirk, as hē sēhg, datt Steffen dėn Kopp schüdd un wedderX11 umkēhren wull. „Ik wēēt je niX09 wiss, wat di fehlt, over de Lüüd hebbt mi wat vertellt — du muttst di mool utspreken! Koom, lütt’ Jung, loot mi in dien Ârm hoken — sō! NiX09 tō grōte Schreed, ik bün al wat stümperig.“ (FeJ1.2.218)

Süm|seX04 gungen langsoom no Lōhdörp tō — ėn ungliekM3 Poor: De ēēn jung un grōōt mit brēde Schullern, de anner ōōlt un swack an Ârm un Bēēn. Over doolbȫȫgt worrn süm|seX04 beid: Dirk dör ėn langM3 Leḃen vull Glück un Unglück, Steffen dör ėn Stormwind, dē ėm de trogen Gedanken in sien grōten Kopp rumküseln lēēt, datt hē dummerig, dösig un duun worr un sik rein niX09

foten kunn.

„Wat du för ėn stârken Ârm hest!“ snack de Ōōl’. „Dor mutt ik dėnken an mien Hans. Dat wēēr ėn stootschen Jung, dē wēēr ōōk wull sōōn Ries worrn, as du büst. Du hest ėm niX09 kėnnt, du wēērst dōmools noch ėn lütten Buttje |Böker in’ Pierock|Kinderkleid, un dien sēlig’ VoderX53 leev noch.“ Hē stunn still un wies mit’n Handstock hėndool no de Wischen. „Dor nerrn wēēr’t hem hem. Dor groos mien swatten Hingst, ėn schȫȫnM3 Peerd, over hem hem ėn wehligM3 un tückschM3

Dēērt|Tier. Hē hett wull op ėm rieden wullt ohn Tögel un Tōōm — hem hem jo hē wēēr wooghâlsig, as sōōn Slag Jungs sünd. — Dat Peerd slōōg ėm dōōt, slōōg ėm muusdōōt hem hem, ik funn ėm nerrn op’e Wisch in’t Gras, blēēk un blȫdig.“

De Ōōl’ swēēg ėn hēle Wiel un kēēk no de Wischen hėndool. Tōletzt sä hē: „Loot unsX07b wiedergohn, Steffen. Ik lōōp niX09 langs disse Landstroot, ohn hier stilltōstohn un no de Steed tō kieken, wō mien Söhn legen hett. — Dat is wull dat Swoorste in’e Welt“, sä de Ōōl’ lies un as wėnn hē mit sik sülḃen snack, „wėnn uns’ Herrgott uns ēērst ėn grōten Schatt in’ Schōōt un an’t Hatt leggt un dėnn ėm nȫȫssen tweibrickt un wegnimmt. Sō wat vergitt ēēn niX09, dat is as ėn Fōōtspōōr in’ Stēēn, dat vergeiht niX09.“ Hē swēēg wedderX11 un schrökel still wieder. Dėnn froog hē opmool: Wat hârrst du doon, lütt’ Jung, wėnn du an mien Steed weenX42 wēērst?“ Steffen wuss wull niX09 recht wat dorop tō sėggen — ōder hârr hē gor niX09 tōhȫȫrt? Hē schüdd dėn Kopp un brumm lies vör sik hėn,






sä over nix. „Ik drōōg de Liek ēērst op’e Nack tō Huus, hem hem ėn swore Last! Dėnn heff ik ėm begroovt. Over ik kunn mi vör Wēhdoog niX09 foten un niX09

loten, un tōletzt kēēm de Dullheit dortō, ik wēēr gramm op Gott un de hēle Welt. As ik vun’ Kârkhoff wedderX11 tōrüchkēēm, lood ik ėn Kugel in mien Flint, gung hėndool no de Wisch un rēēp dėn Hingst. Hē kėnn mi un nēhm gēērn ėn Stück Brōōt ōder Zucker vun mi. Vundoog krēēg hē ėn Kugel hem hem — hē schrēēg gresig op un (FeJ1.2.219) stört. Sō as hē lēēg, is hē liggenbleḃen hem hem, ėn Oos för Foss un Kreih. — De Mörder mutt stârḃen, sō is’t recht, over ik hârr dat ėn annern överloten schullt — tō RōhX32 kēēm ik dordör doch niX09. Johrenlang heff ik mi mit mien ēgen Gedanken rumsloon. Un ik hârr mi sachs niX09

wedderX11 tōrechtfunnen, wėnn mien gōdeX31 Anna mi niX09 holpen hârr. — Süh dor, lütt’ Jung“, rēēp hē opmool mit ėn hēēl annern Tōōn, „dor sünd wi al vör de Döör! Nu koom man rin no Döns, nä, nä, nu koom man! MōderX52!“ rēēp hē no de Köök rin“, ik bring hier Besȫȫk, mook mool gau ėn Tass Kaffe!“

Ėn ōōltM3 fründlichM3 Gesicht kēēk no de Deel: „Och Steffen Pohl! Woneem wullt du…“ — „Gau tō, lütt’ MōderX52!“ rēēp de Ōōl’ un plink ehr tō, „Steffen hett niX09 lang Tiet!“

Dirk Panjer wohn al sō Johrer teihn op’t Ōlendēēl|in’t Afschēēd. Sien Steed hârr hē an sien Swiegersöhn geḃen, dē gōōtX31 tō sitten kēēm, dėnn sien Fru wēēr ēēnzigst’ Dochter. Dirk hârr lang Buur speelt, un hē un sien Anna hârrn sik’t suur wârrn loten. Sō kunn hē sik bârgen in de trurigen Johren, jo, hē heeg gor noch ėn smuckM3 Kaptool achter de Ōken. Dėnn dōmools lēten de Buurn dat Geld still liggen, wėnn süm|seX04 wat hârrn. Dat op Tinsen tō dōōn, wēēr gor tō gefährli — âll de Hüüs un Hööv wackeln, dor wēēr kēēn Sekerheit.

„Süh mool, dor speelt al Snēēflocken vun boḃen hėndool, un dat wârrt schummerig, bâld is de Klock vēēr“, sä de Ōōl’, as süm|seX04 binnen wēērn. „Sett di hier bi mi her, lütt’ Steffen, sō! Hem hem nu vertell mi mool, wat du op’n Hatten hest, over gau, du muttst wedderX11 an’t Huus.“

Dat wēēr nu gor niX09 sō licht för Steffen, dėnn hē dach un snack ümmerX54

wat langsoom. Un nu wēēr sien Kopp noch dortō ėn beten ut’e Spōōr. Over ōl’ Dirk holp no un froog un snack sō lang, bet hē âllns wuss. Hē schüddkopp. „Hem hem mien Söhn, wėnn du hüüt oḃend tō Bett geihst, dėnn dank unsen Herrgott dorför, datt du Bōnapârt buten niX09 funnen hest. Du hârrst ėm dōōtsloon, wēētst dat! Dōōtsloon um|wegen hunnert Doler, Steffen Pohl! Hem hem, de Hingst wēēr ėn Bēēst un mien ēgen, un liekers hem hem noch hȫȫr ik ėm no’n Heḃen ropschriegen, as wull hē mi bi unsen Herrgott verklogen. Over Bōnapârt is ėn Minsch!“






De Fru kēēm rin mit dėn Kaffe, snack hēēl fründli un schėnk (FeJ1.2.220) in, sett ōōk Brōōt un Botter op’n Disch. „Hest al ėn Dannenbōōm för dien Kinner?“ froog se.

Steffen schüdd dėn Kopp un kēēk vör sik dool.

Dirk plink ehr wedderX11 tō un wink no’n buten. Se verstunn ėm un gung no Köök. „Bring uns ėn Licht, MōderX52!“ rēēp hē ehr no, dėnn mook hē de Finsterluken tō, datt dat hēēl düüster worr in de Döns.

„Luken sünd hēēl nett, lütt’ Jung. Ik heff sōōn Dinger in Itzhō bi Jehann Mēhrens sēhn un mi ōōk wülk moken loten. Ik mag mi achter’n Oḃen vun dėn ōlen sōren ōōsten Wind niX09 anpuusten un vun nööswiese Lüüd niX09 in de Finstern luren loten. Sō drink doch dien Kaffe un nehm di ėn Botterbrōōt!“

Hē nehm sien Fru dat Licht af un sett dat op’n Disch. Dėnn slōōt hē de Lood open un hool dor ėn leddernX16 Büdel ruut.

„Hunnert Doler, seggst du, Steffen?“ froog hē.

„Gott, du lēve Gott, Dirk Panjer, will Hē …?“

„Hier sünd hunnert in Spēētschen hem hem — nu drink dien Kaffe, lütt’ Jung!“ sä de Ōōl’ un hēēl Steffen tōrüch, dē opstohn wull. As hē sēhg, datt dėn jungen Mann de Tronen in de Ōgen stiegen dään, mook hē sik wedderX11 bi de Lood tō schaffen un froog:

„Büst ōōk noch Tinsen schüllig, mien Söhn?“

„Fiev Doler.“

De Ōōl’ kroom in de Bilood un klöter dor mit Geld. „Hier sünd noch teihn Doler hem hem, dat wârrt bi di in’t Huus sachs ėn beten knapp utsēhn. — Nä, nä, mien Söhn, spoor dien Wȫȫr, mi is’t je ėn Freud, datt ik di bistohn kann! De hunnertteihn Doler lēhn ik di, bet de Tieden beter wârrt, ohn Tinsen. Stârv ik vörher, sō betohlst du dat Geld an mien Kinner. Un kannst du dat in dien Leḃen niX09 tōrüchgeḃen, sō seggst du dien Kinner dat hem hem. Dėnn mööt dē dat in Richtigkeit moken. Segg mool, mien Jung, hest du Bōnapârt ėn Papier dorop geḃen?“

„Ėn Schuldschien, jo!“

„Vergeet niX09, di ėm weddergeḃenX11 tō loten, Steffen, vergeet dat jo niX09!“ Dėnn stött hē de Döör open un rēēp: „MōderX52, büst du kloor? Steffen mutt no Fru un Kind!“

„Hier, mien Söhn“, sä de ōl’ Fru un sett ėn Hangelkorf op’n Disch“, ik heff di allerhand Kroomstücken tōhōpensöcht för dien (FeJ1.2.221) Kinner — in disse






trurige Tiet wârrt de ârmen Gören gor tō licht vergeten.“ Se snack in ēēn fōōrt, datt Steffen gor niX09 tō Wōōrt kēēm.

Bides söch de Ōōl’ ėm ėn wârmen Kuller|Kittel un ėn Hōōt, over Hōōt un Kittel|Kuller wēērn tō lütt un tō ėng. Nu wull hē ėm sien Kapitelmütz|lange gestrickte wollene

Zipfelmütze ansnacken. Over Steffen mēēn, de Küll dä ėm gōōtX31, sien Kopp wēēr gor tō hitt. Süm|seX04 brochen ėm bet an de Blangendöör un lēten ėm ruut.

Dat WedderX15 wēēr anners worrn. De Wind wēēr meist still, un vun dėn swattgriesen Heḃen fullen man ümmertō de grōten Flocken un lään sik sachten op Bōōm un Busch un op de kōle Ēēr. De Küll hârr noloten, dat schien, as wėnn’t DauwedderX15 wârrn wull.

Steffen stunn merrn op de Stroot, de Döör wēēr eḃen achter ėm sloten. De beiden Ōlen lēten ėm gor niX09 tō sik sülḃen komen — nix hârr hē tōrüchloten in dat gōdeX31 Huus as dėn Sand vun sien Tüffeln, kēēn Dank, kēēn Tschüüs — süm|seX04 hârrn ėm ruutschoḃen mit süm|ehrX06 wârmen Hannen: „Man tō, man tō, Steffen, du muttst no Fru un Kind!“ Nu stunn hē buten un wēēr allēēn, un nu ēērst kēēm de hēle Freud över ėm un trock ėm dör un dör. Hē fȫhl nochmool in dėn Korf rin, wō ōōk de Büdel mit Geld liggen dä. Dėnn grēēp hē an de Ēēr un nēhm sien Tüffeln in de Hand un lēēp âll wat hē kunn op Strümpsocken no de düüstere Nacht rin un no Ielenbeek tō.

***

Hėnn Kârk schimp un schüüm un sä âll, wat hē wull, as Steffen ėm dat Geld op’n Disch tell. Hē wull dat niX09 anrȫhren, rēēp hē, dat wēēr wull stohlen, ōder hē hârr ēēn umbrocht un utplünnert. Over dat holp ėm nix, Steffen wēēk|wiek un wackel niX09 un gung niX09 vun’ Placken.

„Woneem hest dėnn dat Geld her?“ froog Trina, Hėnn sien Fru, dē brēēt achter’n Oḃen sēēt, „lett sik dat gor niX09 vertellen?“ Hėnn un sien Ōōlsch wēērn Ēhlüüd, as in Land un Stadt veel vörkoomt: De Lēēv hârr süm |ehrX05 niX09

tōsomenbrocht. Un johrenlang hârrn süm|seX04 leevt as Katt un Hund, de ēēn noch toger as de anner. Tōletzt hârrn süm|seX04 sik tōsomen funnen op’n Geldsack. Dor seten süm|seX04 nu ōōlt un kōōlt bi’enanner un wēērn sik sō ēnig as twēē Spitzbōḃenhannen. (FeJ1.2.222)

„Dat Geld heff ik vun Dirk Panjer lēhnt kregen“, sä Steffen, „stohlen is’t niX09.“

„Ik wēēt doch niX09“, rēēp Hėnn Kârk mit ėn füünschM3 Gesicht, „dat sünd hungerige Tieden, Steffen, ēēn fritt dėn annern op, Jo, süm |seX04 lōōpt al bi helligen Dag achterenanner her, um sik aftōslachten. Hier is de Schien, un nu goh. Over dat segg ik di: Löppst du mi nochmool över’n Weg, dėnn wohr di!“






Steffen hȫȫrX61 wull gor niX09, wat Hėnn sä, hē grēēp no dėn Schien, bekēēk ėm vun âll de Sieden un stēēk ėm in de Westentasch. Dėnn nēhm hē sien Korf un gung mit „GōdeX31 Nacht!“ ut de Döör.

„De Spēētschen verkōōp ik morgen an Matten Kruus in Kellenhusen: Dor lett sik nu wat op verdēnen, de Stüren sünd vör de Döör“, sä Trina un bekēēk dat Geld mit blanke Ōgen. „Büst ėn Kindskopp, ėn Twēērnbüdel!“ schull Hėnn un sprung in’e Stuuv hėn un her. Ik ârger mi, datt mi ėn schȫne Buursteed ut’e Hannen wunnen is, un du freust di över dat Drinkgeld, wat du dorbi verdēnen kannst, ōōlM3 Kâlf!“ Hē lēēp no Deel un scholl dor mit de Knechten rum, dē de Kȫh fōdernX23.

***

Vull vun|överher vull Snēē, de Strümp natt bet an de Knēē, blanke Woterdruppens an Hoor un Backenboort un Pârlen vör de Stēērn — sō kēēm Steffen no Huus un sett stillswiegens sien Korf op’n Disch. Antje kēēk ėm bang an. Over ōl‘ Obel, dē mit ehr schârp Ōōg gliek wiesworr, wosück dat Loken schoren wēēr, lach hell op: „Kinner, nu fōōlt de Hannen, de Kinjēēs is dor! Süht ut as ėn Spȫȫk, over hett helle Ōgen un ėn Hangelkorf mit Pepernööt un Puttrosinen! — Büst ėn netten, nüüdligen Keerl, Steffen Pohl! Smittst dien gōdeX31 Fru an de Wand, datt ehr dat Blōōt ut’n Kopp springt, joogst dien Kinner in’t Aschlock un lettst mi ōōlM3 Minsch hier sitten, um MōderX52 un Gören tō begȫȫschen! Wat schüllt de Lüüd vun mi dėnken, Steffen? Âll de Johren heff ik Wiehnachten-Oḃend vör de Dören sungen. Un vunoḃend — jo, nu fiechel man mit ehr rum, dat dä mien sēlige Töns ōōk, wėnn hē mi dat Muul schēēfsloon hârr. Dėnn wēēr hē dėn annern Dag sō glier un glei — nä, nä, dat is dėnn doch sachs anners, dat (FeJ1.2.223) kunn mien Töns niX09!“ rēēp se opmool un fōōl de Hannen. „Kinner, nu kiekt mool, MōderX52 lacht un wēēnt in ēēn Tasch.“

Steffen hârr sien Antje op’n Ârm nohmen, as wēēr’t ėn lütte Popp, un tuschel ehr wat in’t Ōhr. Dō blȫh de Freud op in dat blēke Gesicht ünner dat Koppdōōk. Un dat Ies, wat sik um ehr Hatt leggt hârr, lēēp ehr in Tronen lang de Backen hėndool. Hē lä ehr lies op’t Bett un sä mit ėn dēpe, beverige Stimm: „Nu besinn di man ėn beten, mien Antje, ik will för de Kinner sorgen!“

No ėn lütte Stunn seten süm|seX04 âll um dėn Disch. Heini wunnerwârk över dėn Dannenbōōm, Trina lēēt ėn ōl’ holten Popp, dē sik in dėn Korf funn un dē se mit ehr bunten Lappens ėn beten opzippelt|opvijōōlt hârr, op un dool danzen. Steffen un sien Antje wēērn still, over bet an dėn Hâls vull Gottloff un Dank. Obel ēēt un drunk för âlltōsomen, un dorbi sprung ehr schârpM3 Ōōg vun dėn ēēn tō’n annern. Tōletzt sä se: „Jüm|jiX01 schullen man tōlangen, Kinners, op sō






wat hȫȫrt ėn dennigen|kräftiger Proppen op!“ Over dat verslōōg nix, de beiden Lüüd rȫhren nix an. —

„Sō, dat wēēr mool ėn Dag no mien Smack!“ rēēp Obel, as se an de Döör stunn un gohn wull. „Sühst du, Antje? Ik segg: Tō ėn rechtM3 Minschenleḃen hȫȫrt ōōk af un an ėn deftigen Lârm un Spektokel! Wėnn de Nōōt ranstört, Finstern un Dören insleit, un dor kummt dėnn de helle Freud as ėn hilligen Ėngel liesen ringohn, dat is wat, dat is de Sēligkeit op Ēērn! Kėnnst du Sinksanken? Op un dool, dat ēēn dat Hoor op’n Kopp singt un de kōlen Gresen över’n Puckel treckt, dat is ėn Vergnȫgen! Nu sloopt man, Kinners, un loot sik |

juX08 wat GōdesX31 drȫmen!“

Dormit wull se ut de Döör. Over Steffen smēēt ehr ėn Peerdeek över’n Kopp: „De Snēē liggt fōōthōōch, Obel, ik bring di gau röver!“ Dėnn drōōg hē ehr no ehr Koot.

De Snēē full de hēle Nacht man ümmertō in grōte Flocken un stopp âll de Löcker un deck âll de Pâlten tō vun dat ōl’ Huus an’t Ōlendieksholt, dormit dat doch ōōk ėn schȫȫnM3 reinM3 Klēēd hârr för dėn Fierdag.








Sünnoḃend(FeJ12225 - FeJ1.2.225ff - kiek ōōk FeJ5.2.215ff: En glücklich Huus [Sünnabend]!)

(FeJ1.2.227)

Is je man ėn lütt’ Koot mit ėn Strōhdack un ohn Schöstēēn, over dat süht hēēl fründli ut. Dėnn se steiht twischen Appel-, Beer- un Plummbȫȫm an’t Ōlendieksholt. Boḃen an dėn Goorn is dat stille RedderX30, dat in de FellerX21

geiht. Un nerrn blinkert twischen Ellern|Erlen un Wicheln|Weiden de Möhlenbeek. Blangen de Finstern klattert ėn Rōsenstock rop no dėn Gevel. Dat is man ėn willen, un sien Blȫȫm sünd ēēnfack un slicht. Over süm|seX04 hebbt ėn frische Klȫȫr, fienen Ruuch, un süm|seX04 froogt no Goorn un Feld rin mit grōte verwunnerte Ōgen. De kotte Infohrt no dėn Weg un de Stiegen in dėn lütten Blōōmhoff sünd reinfeegt un mit slōhwitten Sand bestreut, dėnn morgen is Sünndag.

Ėn schȫnen Oḃend no ėn Junidag! De Sünn kickt nochmool mit ėn hâlfM3

Ōōg in de mȫde Welt, dėnn leggt se sik in ehr Küssen un slöppt in, ohn ehr Komerdöör tō sluten. Kēēn Wulk an dėn wieden Heḃen, kēēn Lufttog, dor rȫhrt sik kēēn Blatt an’ Bōōm. Lünken un Swülken sünd tō RōhX32, blōōts de Hoddboor kummt noch ielig ut de Wischen. — För ėm is hille Tiet, de Kinner sünd dor, ėn hēēlM3 Timp op’n Dutt, un süm|seX04 sünd ümmerX54 holl un boll un grausoom slööksch. Langs de Dörpstroot treckt sinnig de letzten Kȫh, dē nachts in’ Stâll stoht. Un Jung un Lüttknecht bringt de Peer no de Wisch dool. Hier bi de Koot over is âllns geruhigX32. Is ēhr de Utnohm, datt dor noch ēēn vörbigeiht, dē in’t Feld ârbeidt hett.

Over binnen is’t noch lebennig. Ėn junge drâlle Fru is in de Köök un op’e Deel tōgang un hantēērt rum, as hârr se dėn hēlen, langen Dag nix doon un wull dat nu noholen. Ėn lütten Jung steiht un tüffelt bi ehr rum, un de Mund hett ümmerX54 wat tō plötern. Hē is al mēhrmool ut’e Döör schrökelt un hett mit sien grōten blauen Ōgen langs dat RedderX30 keken. Eḃen hett hē dat ōōk doon.

„VoderX53 kummt ümmerX54 noch niX09, schâll ik nu niX09 wat eten?“

„De Grütt is noch tō hitt, mien Hanni“, begȫȫscht de MōderX52. „Wėnn du noch ėn Viddelstunn tȫḃen deist, dėnn smeckt dat veel beter. Koom, nu wüllt wi dat Swien fōdernX23 — schasst sēhn, dat is ōōk hungerig.“ (FeJ1.2.228)

Se geiht mit dėn Ammer no dėn Verslag un gütt dėn Trog vull, böört dėnn lütt’ Hanni mool hōōch un lett ėm in dėn Stâll kieken. „Sühst du, dat steiht mit






beide Vörfȫȫt in’ Trog un slappt un sluppert un sappst hēēl luut. De Mohltiet smeckt ėm unbannig.“

Se sett ėm wedderX11 dool un nimmt flink ėn annern Ammer, um de Zeeg tō melken, dē ieverig an Gras un Kruut kaut, wat ehr eḃen vörsmeten is. Hans tüffelt achterher un sett sik op dėn Drüssel|Leden vör’n Stâll.

„Du seggst dat Swien gor nix“, klöönt hē, „un wėnn ik mool dėn Teller aflick, dėnn schellst du ümmerX54.“

„Snack, Hanni, büst du dėnn ėn Fârken? Du ittst mit Govel un Lepel, sōōn Dēērt|Tier fritt un stickt de Snuut in de Mohltiet un stellt sik dor merrn rin. Muchst du lēver ėn Fârken weenX41, Jung?“

„Nä, jo niX09! Dėnn worr ik wiert|mit Nasendraht versehen un muss ümmerX54 in’ düüstern Stâll slopen op Strōh, ōha! Over”, sett hē nodėnkern hėntō, „dėnn krēēg ik ümmerX54 ehr wat tō eten.“

De MōderX52 lacht. „Jawull, mien lütt’ Kruutuul|Kosewort, dor hest du recht. Du bruukst niX09 tō tȫḃen, krēēgst ümmerX54 ėn vullen Trog ut’e Dranktünn, worrst rund un dick un fett. Over in’ Winter, wėnn de Wiehnachtsmann in’t Holt geiht, um för de Gören ėn lütten Dannenbōōm uttōsȫken, dėnn kummt Juchen Krōōgmann mit sien grōōtM3 Slachtermess un sien smerige Schört. Dat Swien wârrt ruutdreḃen vör de Döör un — no, Hanni, wēētst’, wat dėnn passēērt?“

„Jo, jo — dat Swien wârrt steken, un nu gifft dat schȫne Wüst — ō, ik bün sō hungerig, MōderX52!“

„Jung, sō tȫȫv doch, bet VoderX53 …“

„Ik bün over hungerig!“ röppt hē luut un krötig, dėnn kummt hē in Ėnn |hoch un fangt an tō wēnen.

„Wėnn du mi hier wat vörblârren wullt, kriggst’ kēēn Sirop in dien Grütt, wēētst’ dat?“ drōhtX33 de MōderX52. „Goh mool gau vör Döör un luur langs dėn Weg, ik glȫȫv, VoderX53 kummt!“

„Dat will ik niX09! Ik will wat Eten hėbben!“ röppt Hanni splitterig|dullhorig un bölkt nu luuthâls.

„Wat is dat hier för ėn Lârm!“ froogt ėn geruhigenX32 dēpen Basstōōn, „singst du sō dėn Dag ut, Hans?“

„Süh sō, dat hest’ dorvun!“ seggt de MōderX52. (FeJ1.2.229)

Hanni is muusstill un schuult schu|schaluu no sien VoderX53 röver, dē sien Dwēērsack vörsichtig op de ōl’ Specklood sett, dē an de Deel steiht.






De MōderX52 is kloor un kummt ut’n Stâll. „Hans is mittō recht unnasch un wedderigX13|bâllstürig|bockbeinig, wėnn hē hungerig is un dat Eten steiht noch niX09

paroot. — No, büst du dor, Hinnerk?“ seggt se fründli un kickt ehrn Mann mool wârm an. „Hier steiht Woter, wėnn du di waschen wullt, ik will di ėn Handdōōk bringen.“ Dormit geiht se mit flinken Fōōt no Köök.

„Koom, lütt’ Jung, de Tronen muttst du wedderX11 afwaschen, sunst mag ik di niX09 lieden!“ seggt de VoderX53, un nu spȫȫlt de beiden sik af.

No ėn Viddelstunn sitt de lütt’ Famieln um dėn Disch un pleegt sik. MōderX52

un Söhn eet dicke Grütt, dē nu afkȫhlt is, un Hanni kriggt ėn lütt Vermohnen un ėn Lepel Sirop dortō. De VoderX53 hett broodte Klüten mit Flēēsch un Speck un itt ut’e Pann, achterno gifft’t för ėm ėn prächtigen Kaffe, dē de Nöös kėttelt un sik drēēmool vör de Piep umdreiht.

Dor wârrt niX09 veel snackt, un Hans swiggt rein still, langt over tō as ėn Schüündöscher.

„Wullt du niX09 ėn Tass Kaffe mitdrinken, Anna?“

„Nä, Hinnerk, dėnn kriggst du niX09 dien Recht. Nehm ōōk ėn Botterbrōōt — ik heff di de Leverwust anheegt|opwohrt, dat is de letzt.“

Hinnerk schüddkoppt. „De behōōl man för di un dėn Jung.“ Hē langt troog in de Tasch un tellt dėnn Geld op’n Disch, söḃen blanke Doler.

„Jung, dat hest âll verdēēnt in ēēn Week?“

„Mehr, ik heff mi ōōk noch dėn Hâls openhōlen. Is ėn suur’ Ârbeit bi sōōn Slüsenbu, over dat bringt wat tō. Hest noch Geld?“

„Geiht di nix an, Hinnerk, ik heff de Kass — wat froogst?“

„Hm — hest doch niX09 âllns bruukt?“

„Nä, âllns niX09“, seggt Anna un smuustert. „Tȫȫv noch vēēr Weken, dėnn will ik di dat wiesen.“

„Nix dor, Anna, ėn Mann mutt weten, wat hē hett, her mit de Kass!“

Dat is ėn geruhigenX32 Tōōn, un liekers mag ehr ut dėn dēpen Bass ėn liesM3

Bullern ruutklingen. Dėnn se seggt ėn beten unseker: „No, vun mi ut! Over nu wēēt ik, wōher de Jung dėn ēgensinnigen (FeJ1.2.230) Kopp hett!“ Se stiggt op’n Stōhl un verhangt de Finstern.

„Worum deist’ dat?“

„‚In’ ‚Düüstern slickt de Afgunst‘, plegg mien MōderX52 tō sėggen, ‚un luurt in de Ruten‘.“ Dėnn slutt se de Lood open un hoolt mit ėn langen Ârm ėn lütten






leddernX16 Büdel ruut, dėn se ünner dėn Sünndagsstoot versteken hett, un sett ėm vör ehrn Mann op’n Disch.

„Wo veel is in dėn Büdel?“

„Wēēt ik sülḃen niX09 niep un nau, ik dach, wi wullen mool tellen, wėnn du tō Huus wēērst — sō an de Kant vēērtig Doler sünd dor sachs.“

Hinnerk tellt dat Geld. Dat geiht langsoom, over de Tiet wârrt ėm niX09 lang, as’t schient, dėnn sien Ōgen sünd noch blanker as de Dolers. Ėndli is hē kloor. „Süssunvēērtig Doler“, seggt hē un hoolt mool hōōch Oten, as wēēr’t ėn Unglück.

„Wēērst du mēhr mōden?“ froogt se benaut.

„Du büst ėn hēēl gōdeX31, düchtige Fru!“ seggt Hinnerk un strokelt ehr över’t wēke Gesicht. Sien Hand mag wull schropen as ėn unhövelt Brett, dėnn se wârrt füürrōōt un kēhrt sik gau af no ehrn Hans: „Jung, wo sühst du ut |hest du di

utsēhn mookt! Du kummst je wull ümmerX54 mit’n Lepel bitō!“ Dorbi wascht se ėm mit ėn natten Lappen Hannen un Gesicht.

Hans schuult röver no sien VoderX53. „Hest du mi gor nix mitbrocht?“ froogt hē.

„Mutt man mool nosēhn, Hanni, ik glȫȫv meist.“ Dorbi steiht hē ėn beten stiefbēnig op.

„Bliev man sitten, ik will dėn Dwēērsack wull holen — Jung, sett VoderX53

Tüffeln un Stevelknecht hėn, du dėnkst ōōk an gor nix!“

Hans nimmt ēēn Tüffel tō Tiet, de Dinger sünd swoor, sien VoderX53 leevt op ėn grōten Fōōt. Hē is noch niX09 hâlf kloor, sō is de MōderX52 al dor un fangt an, dėn Sack uttōpacken.

„Schâll ik dėn Stevelknecht niX09 ōōk hėbben, Hanni?“

„Jung, Jung, wat steihst du hier un gluupst!“ röppt de MōderX52. „Hē is sō grulig ungedüllig, Hinnerk. Du glȫȫvst gor niX09, wat hē mi mittō piesackt, wėnn ik ėm wat versproken heff.“

„Wo hē de Ungeduld wull herhett?“ grient Hinnerk un pliert sien Fru mit ēēn Ōōg an. (FeJ1.2.231)

„Och du!“ Se gifft ėm ėn Klaps op sien brēde Hand, dėnn höllt se ėn graue Tuut an de Stumpnöös: „Hm, Kaffebōhnen, al brėnnt! – Ō, wat ėn smuckM3

Dōōk, wokēēn schâll dat hėbben, Hinnerk?“

„Dien Ungeduld, Anna!“






Se kriggt ėm bi beide Ōhren un küsst ėm. „Süss Doog heff ik gedüllig uthōlen un op di tȫȫvt, wat wullt du noch mēhr?“

„Du, du!“ nȫdigt|kroogt Hans un tuckst sien MōderX52 an dėn Rock, „nu loot VoderX53 mool lōōs, hē will tōsēhn …“

„Jo, du hest recht, mien Jung“, lacht de VoderX53, „wi wüllt mool âllns utpacken“, un dorbi hoolt hē dor allerhand Soken ut dėn Sack, wat sien Fru ėm opgeḃen hett: Neihtüüg, Wull, Goorn, Knȫȫp, tōletzt sōgor ėn lütten Swiensbroden. Âllns wârrt bekeken un besnackt, over Hanni sien Gesicht wârrt ümmerX54 länger.

„I, dor mutt doch wat in weenX41 för di — tȫȫv mool, wat is dėnn dat?“ De VoderX53 wickelt ėn Papier utenanner — ėn Oop op ėn Stock, mit ėn swatte Kapp, ėn zitrōōngelen Rock un ėn rōōtM3 Stēērtstück.

„MōderX52, MōderX52, kiek, ō kiek mool an!“ röppt de lütt’ Jung un ritt de Ōgen wiet open. „Jung, wat ėn Spoos!“

„Bedankst du di gor niX09?“ froogt de MōderX52.

„Jo, jo“, lacht de Jung, „kiek, nu schütt hē koppheister — dat kann ik ōōk!“

„Nä, nä, Jung, niX09 hier in de Stuuv!“

Over de MōderX52 kummt tō loot. Ēhr se’t mȫten kann, hett hē sien Kunststück al mookt un steiht wedderX11 op’e Bēēn.

„Büst ėn Fârken, wēētst’ dat? Runjenēērst âll dien Tüüg!“ seggt de MōderX52

un kloppt ėm dėn Stuḃensand af.

Hans nückt stolt un wichtig mit’n Kopp: „Joo-a, dat kannst du niX09!“

„Hest recht, Jung!“ lacht de VoderX53 mit ėn brēden Bass, „dor is MōderX52

veel tō tuntig|ungeschickt tō, dat kann se âll mien Doog niX09!“

„Nee-e!“ meckert Hans.

„Schoom di wat, Hinnerk, ėm noch notōsnacken! Hē un sien Oop wârrt schȫȫn koppheisterschēten! Over nu gau tō Bett, Jung! De Klock hett hâlvig teihn sloon.“ (FeJ1.2.232)

Bâld liggt Hans in sien wârmM3 Nest, sprickt sien Gebett un klöönt sik in’ Sloop.

Bides sitt sien Öllern noch bi de Lamp. Hinnerk smȫȫkt, un sē flickt ėm sien Kittel|Kuller, dėn hē tweischüürt hett.

„Wat is in’t Dörp passēērt?“ froogt hē.

„Ōōl’ Matten Kramm in de Lünkkoot is dōōt.“






„Man gōōtX31, dėnn hett dat Ēlend ėn Ėnn!“

„Jo, dėnk di mool! Uns’ gōdeX31 Paster hett vun sien Krankheit hȫȫrt un will ėm besȫken, de Ōōl’ over is eḃen inslopen. Datt sien Telsch ėm slecht behannelt hett, wēēt je jēēdēēn. Un sō seggt ehr de Paster gehȫrig de Wohrheit un vermohnt ehr, se schâll nu ėndli mool in sik gohn|sloon un unsen Herrgott dat afbeden, wat se ehrn gōdenX31 Matten in sien Leḃen andoon hett. ›Och Gott, Herr Paster‹, kreiht se un wischt de Ōgen mit’n Ploten, ›de Lüüd sünd slimm un lēēġt, datt de Damp dorvuntreckt! Ik heff mien Mann heegt un pleegt as ėn krankM3 Küken, op Hannen heff ik ėm drogen. Noch tō allerletzt heff ik ėm ėn sȫte Plumm in dėn Mund steken, over dē hett hē niX09 mēhr eten.‹“

Hinnerk smuustert un treckt dicke Wulken.

„Un nu hēēl wat Nies! Ik heff mi al dorop freut, di dat tō vertellen: Trina Krōōgmann un Timm Rōhwedder sünd ėn Bruutpoor, eḃen no de Oorn is de Köst|Hochzeit(sfeier).“

„Is’t mȫȫgli! Wokēēn hett dat tōstannbrocht? Hârr de ōl’ Rōhwedder de Dēērn niX09 mit ėn hēēl’ Handvull Geld afkofft?“

„Mit fiefdusend Mark, jo. De Snieder Krōōgmann hiss je dėn Afkoot achter ėm her un joog ėm dat Geld af. Dat wēēr verleden Johr, wēētst du. Nu is de Mookler Juchen Flint vör ėn poor Doog bi Hârm Rōhwedder, dėn dat Geld dōmools hellsch hatt afgung, un froogt sō blangenbi no sien Timm. ›Och‹, kloogt de Ōōl’, ›mit mien Jung is dat no sien Frierie nix mēhr, hē quient un süükt|kränkelt man ümmertō. Dėnn fehlt ėm dit, dėnn dat. Un dorbi kickt hē sō pēverig|schwächlich ut de Ōgen, as wėnn hē dat kōle Fēver hârr. Hē mutt afsluuts ėn gōdeX31 Fru hėbben, dē ėm op anner’ Gedanken bringt.‹ — ›Dat wēēr sachs beter as Kamillentee‹, mēēnt Juchen. — ›Jawull‹, stöhnt Hârm, ›over wōher ēēn nehmen un niX09 stehlen?‹ — ›No, dat is doch kēēn gefährlige Sook! Dien Söhn hett ėn grōten Hoff un is ėn schieren (FeJ1.2.233) Keerl…‹ — ›Âll recht gōōtX31‹, röppt de Ōōl’ ieverig, ›over hē is man bannig krüütsch|wählerisch, un ėn hēēl pōvere Gōōs wull ik doch niX09 gēērn för anner’ Lüüd fett moken.‹ — ›Wo veel schull s’ dėnn mitbringen?‹ froogt Juchen. ›Ėn Bruut mit vēēr- bet fiefdusend Mârk lever ik di âll Doog.‹ — ›Dat wēēr wat!‹ lacht de Ōōl’. ›Over ōōk ēēn, dē dor hėnpasst un mien Timm gefâllt?‹ — ›Ōōk dat, âll wat du wullt! Kann ik wull ėn fofftig Mârk dorbi verdēnen?‹ — ›Dē schasst du hėbben, wėnn de Dēērn mi gefâllt|ansteiht‹, sleit|platzt de Ōōl’ ruut. — ›GōōtX31‹, röppt Juchen Flint, ›de Hand her, ik bring di ėn Swiegerdochter, dē di un dien Fru un dien Timm wull gefâllen schâll!‹ De Ōōl’ sleit in, un nu froogt de Dummboort ēērst, wokēēn dat is. Juchen nȫȫmt Trina Krōōgmann, un as ōl’ Hârm opbegehren deit, seggt hē: ›Wat wullt du? Is se niX09 de smuckste Dēērn in’t Kaspel? Kann se sik niX09

kanten un kēhren as ėn Suldoot un kannst du di ėn betere Huusfru dėnken? Dē ō: sprich [ou] wie ›soul‹; ē: sprich [ei] wie ›day‹; ȫ: sprich [oi] wie ›boy, moin, Heu, Häuser‹






is vun ehr klōke MōderX52 gōōtX31 tōlēhrt, segg ik di!‹ — ›Jo‹, mēēnt de Ōōl’, ›de Dēērn is niX09 uneḃen, over de fiefdusend Mârk sünd je mien Geld!‹ — ›Wat schullen dē wull! Dat Geld hȫȫrt nu de Dēērn, sē hett fiefdusend Mârk, ėn nette Utstüür!‹ — ›De verdammte Afkoot!‹ röppt de Ōōl’ mit ėn rōden Kopp. — ›Jawull, dē hett di ėn lüttM3 Vermȫgen afknȫȫpt. Over du kannst dat je op ėn kommōdige Oort wedderkriegenX11: Dien Jung heiroodt de Dēērn, un de Afkoot hett verloren … Süh dor, is dat niX09 dien Timm, dē dor duuknackt langs dėn Stieg schrökelt? Hm, süht würkli teihn Johr öller ut — schâll ik mool ankloppen?‹ — Un dor sünd kēēn fief Minuten vergohn, dō wēēt de junge Mann, datt hē sien Willen kregen un âll de Nōōt ėn Ėnn hett. Hüüt Nomėddag gung dat junge Poor hier vörbi — du grundgōdeX31 Gott, wat wēēr’t ėn Glück un Sēligkeit! Juchen Flint wēēr ōōk vergnȫȫgt. ›Sō licht heff ik in mien hēēlM3

Leḃen noch kēēn fofftig Mârk verdēēnt‹, sä hē un rēēv sik de knökerigen Hannen. Ik mag dėn Keerl mit sien Fossgesicht sunst afsluuts niX09 lieden, kann ōōk sōōn Minschenhannel, as hē ümmerX54 bedrieḃen deit, niX09 utstohn, over hier hett hē würkli ėn gōōtM3 Wârk doon.“

„Woneem hest mit ėm snackt?“

„Hē gung hier vörbi un stunn still, as hē mi in’ Goorn sēhg — ik heff Wuddeln jüüdt|gejätet.“

„Hest ėm doch rinnȫdigt?“ (FeJ1.2.234)

„Dėn ōlen Keerl — wōtō?“

„Hett hē niX09 Huus un Goorn bekeken?“

„Dat hett hē wiss, de lütten Kniepōgen stoht je niX09 still un sēhġt âllns. Hē worr dėnn ōōk gliek wies, datt de Leden achter an’t Huus al ėn beten olmig wârrt. Over binnen is hē niX09 weenX42. Worum froogst du?“

„Hē hett ėn Kȫper tō de Koot.“

„Is’t mȫȫgli? Hest’ ėm doch ēēn an de Ōhren geḃen?“ röppt Anna ieverig.

„Wėnn hē mi ėn Handvull Geld bēden deit? Sō wat leevt niX09, Anna!“

„Um Gott, Hinnerk, du wullt doch niX09 …“

„Ik sēhg, du wurachst di hier af mit dėn grōten Goorn un de Koppel — du schasst dat lichter hėbben“, seggt Hinnerk in sien geruhigeX32 Oort. „Verkōōp ik de Koot, sō hebbt wi ėn lüttM3 Kaptool. Wi treckt no Stadt, du kriggst ėn lüttM3

nettM3 Behüsen an de Stroot, blanke Mȫbeln, ėn Köök mit ėn niemōōdschen Füürhēērd. Ik goh op de Fabrik un koom âll Oḃend … Man still, man still, lütt’ Anna!“ begȫȫscht hē gau, as hē süht, datt dat Gesicht ümmerX54 länger wârrt un






de blanken Tronen ehr langs de Backen lōōpt. „Ik wârr doch niX09 mien Öllernhuus verschachern, dat wēētst du je!“

„Wo kannst du mi sōōn Schreck moken?“ kloogt se un wischt de Ōgen. „Is doch ėn ōlen gresigen Keerl!“

„Wokēēn?“

„De Mookler! Nix is ėm hillig, wėnn hē wat dorbi rieten kann, de ōl’ Judensēēl!“

Hinnerk lacht. „Juchen mookt dat as du, lütt’ Müüschen|Mäuschen. Wėnn du ėn schȫne Sünndagssupp hėbben wullt, hackst du dien besten Hohn dėn Kopp af.“

„Dat is wat anners, de Hohn is mien — hē schuult ümmerX54 no anner Lüüd süm|ehrnX06 beten Kroom. Dat Huus kriggt hē âll mien Doog niX09, hē mag sik op’n Kopp stellen! Loot ėm man mool wedderX11 komen, as ėn Pracher|Bettler

joog ik ėm vun de Döör! Nä, Hinnerk, de Koot verkōpen! Hier wohnt wi sō schȫȫn! Ik tuusch je mit unsen Grofen niX09!“

„Dēērn, wat du seggst!“

„Nä, un dėnn nu gor in de Stadt! An de kohle, nokelte Stēēnstroot, (FeJ1.2.235)

in ėn lüttM3 dumpigM3 Kabuff vun Stuuv ōder in ėn Behüsen in’ Keller, wō ēēn dat hēle Johr kēēn Sünnenstrohl tō sēhn kriggt! Uns’ ârm’ Jung, wėnn dē dor opwassen schull! Un du in de Fabrik, Hinnerk, du lēve Gott! Schullst sēhn, dėnn worr di de Kittel bâld tō wiet un de Büx di sludderig um de Bēēn sloon — nu büst du doch ėn Keerl, dē vun Natuur wat um un an hett!“ seggt Anna un kickt ėm mool glückli an.

„MōderX52, MōderX52, hölp mi, hölp mi!“ stöhnt dat ut de Komerdöör, dē anlöhnt is.

De MōderX52 springt gau tōhȫȫch un lücht in de Komer — Hans slöppt wedderX11 hēēl geruhigX32, hett sik over hēēl un dēēl blōōtsspaddelt. Se deckt ėm tō un mookt dėnn dat Finster open.

„Hett sachs drȫȫmt“, seggt se, as se wedderX11 rinkummt. „Wat ēēn doch mit sōōn lütten Purks tō stüren un tō hȫden hett! Ēhrgüstern krōōp hē dor nerrn an dėn Beek rum, un dėnk di: Opmool hȫȫrX61 ik dor wat pâlschen|plätschern un plümpern|planschen. Un as ik hėnkēēm, wȫhl de Jung in’t Woter. Ik sprung gliek no un fisch ėm ruut. Wi wēērn beid natt as ėn Katt.“

„Dō gēēv’t wull ėn Jackvull?“

„Nä, Hinnerk, dat hârr ik niX09 över’t Hatt bringen kunnt, hē hârr Angst nōōg utstohn. Ik dank unsen Herrgott, datt ik mien Jung lebennig in’ Ârm hârr. — Süh sō, de Kittel is kloor!“ seggt se un packt Nodel un Schēēr wedderX11 in dėn






Neihkorf. „Schüllt wi nu noch mool no’n Goorn gohn? Buten is’t meis daghell — dėnn kann sik de Rōōk ōōk noch ėn beten vertrecken, de Stuuv is rein blau. Du wârrst di wunnern, dat wōkert un grȫȫnt un blȫht âllns hēēl prächtig. Tōkomen Sünndag kann ik di sachs al ėn poor niede Kantüffeln koken.“

„Du mookst mi je rein nieschierig!“ seggt Hinnerk un smuustert.

De beiden bummelt|drieselt|schlendern nu langsoom dör dėn Goorn, un Anna hett veel tō vertellen un tō wiesen.

De Luft is luwârm un vull sȫten Ruuch vun de Bōhnenblȫȫt. Op Blōōm un Blatt leggt sik liesen de blanke Dau, un nerrn lieġt Au un Wisch in ėn witten Dook|Nebel. Dat süht ut|lett, as drȫȫm dor achter de Ellern un Wicheln ėn stillen Sēē. Bōōm un Busch rȫhrt kēēn Blatt un stoht dor, as wėnn süm |seX04 horkt. Boḃen an’t RedderX30 singt de Nachtigol ėn (FeJ1.2.236) Lēēd, wōför kēēn Sprook op Ēērn ėn Wōōrt finnen kann. Un wiether ut de Wischen klingt de Oḃendgesang vun de Pöġġ|Poggen.

„Dat muttst du noch mool sėggen, Hinnerk: Du verkoffst de Koot doch niX09!“

„Dėnk niX09 doran, Anna — schâll de Jung hėbben.“

Dormit goht süm|seX04 in de Döör un sluut af. No ėn poor Minuten liggt de lütt’ Koot still un düüster dor. Dat Licht is ut, un de mȫden Ōgen hebbt sik tōdoon.

Over de Moon tögert noch op sien stillen Gang un schuult noch lang mit ėn fründliM3 Gesicht no dat glücklige Huus merrn in de schȫne drȫmerige Summerwelt.








Kloos Hinnerk(FeJ12237 - FeJ1.2.237ff - kiek ōōk FeJ5.1.200ff!)

(FeJ1.2.239)

Mien Fründ Kloos Hinnerk is ėn gōdenX31 un ėn fixen Keerl, over hē hett ėn Schoden. Hē drȫȫmt bi helligen Dag un wēēt beter in Amēriko un an dėn Nōōrdpōōl Beschēēd as in sien ēgen Tasch|Fick.

Nu wēēr hē dor mool op Reisen in de Gēgend bi Brochsteed un wull oḃends mit de Iesenbahn no Huus fohren. Hē wēēr dōmools sō Johrer söḃenteihn ōōlt un noch niX09 wiet in de Welt rumkomen. Over dat wuss hē al, tō’t Reisen Geld hȫȫrt tō. Hē löhn sik alsō gēgen ėn Wâll, krēēg sien lütten Büdel vun Mullworpsfell ut de Tasch, schüdd dat Geld in de linke Hand un tell dat wedderX11 in dėn Büdel rin: Ölḃen un ėn hâlḃen Schüllng |Schilling! Dor wēērn drēē Süsselng|Sechser över. Wat deist du, dach hē: Koffst du di ėn Krōōs|Seidel

bayerschM3 Bēēr ōder nimmst du ėn Botterbrōōt mit Kēēs? De Mogen hârr in disse Sook dat Wōōrt, un dē wēēr för ėn Botterbrōōt mit Kēēs.

Hē gung alsō no ėn slichtM3 un ēēnfackM3 Wēērtshuus rin. Dat Botterbrōōt worr brocht, un Kloos Hinnerk froog, wat dat kosten dä. „Ēēn Schüllng!“ sä de Wēērt. Süh, dach hē, dėnn behöllst du dėn Süsselng noch — schasst mool riev |

üppig leḃen un di för ėn Süsselng Bēēr kōpen.

Dat dä hē dėnn, un de Wēērt, de grood nix tō dōōn hârr, klöön mit ėm över dit un dat. Un bides lēēt hē sik sien Botterbrōōt un Bēēr gōōtX31 smecken.

As de Tiet dor wēēr, gung hē no de Statschōōn. Dor wēērn noch niX09 veel Lüüd, un hē wēēr de ēērst’ an de Kass.

„Ėn Billet no Ielenbeek|Ilenbęck|Egelbach!“

„Ist keine Station!“ rēēp de ōl’ Mann ut sien lütt’ Kabüüs|Schalterraum.

Ik Döösbârtel! dach Kloos Hinnerk. Schasst dat wedderX11 gōōtmokenX31 un ėm ōōk mit Hōōchdüütsch vör de Bost springen — kannst dat je!

„Sie haben recht!“ sä hē, „ich meine ein Billet nach Wrist.“

„Welche Klasse?“

Klass? Schock schwere Not, wat wuss hē … „Erste Klasse!“ flōōg ėm dat ut’n Mund. Hē kunn sik doch niX09 blamēren vör dėn Mann un sik verroden, datt hē nix vun Klassen wuss!






De ōl’ Mann kēēk ėm mool vun de Siet an. „Zwei Mark!“ sä hē un lang no ėn Schapp rin. (FeJ1.2.240)

„Nä, nä!“ rēēp Kloos Hinnerk mit ėn kreevrōden Kopp, „dē schâll’t niX09

weenX41, dē is mi tō düür!“ Hē snack opmool wedderX11 plattdüütsch.

„Nun, welche denn — dritte Klasse?“

„Jo!“

„Zehn Schilling!“

Gottloff, dach hē, dat hest dropen. VoderX53 sä dat je: Teihn Schüllng. Hē hârr sien Geld al in’e Hand, tellen wēēr ditmool niX09 nȫdig. Over de ōl’ Mann an de Kass dach anners: Hē tell dat no un schōōv ėm ėn Geldstück wedderX11 tō: „Das ist ein Sechsling!“ sä hē.

Nu slo dėn Düvel dōōt! Wat is dat? De ōl’ Süsselng danz ėm vör de Ōgen, un âllns dreih sik mit ėm rum, as wėnn hē ēēn mit’n Homer vör’n Kopp kregen hârr. Hē grēēp in de Tasch un hool sien Geldbüdel ruut, bohr dor mit’n Finger in rum, knēēp un schüdd ėm un kēhr ėm tōletzt mit ėn beverige Hand um as ėn Strümp — nix, kēēn Pėnn dorin, rein lerdig!

De Mann grien un kēēk ėm över de Brill grōōt an. Dat duur man ėn hēēl lütten Stōōt. Over Kloos Hinnerk kēēm sik bides vör, as wėnn hē op’n hellen Mėddag in de prâlle Sünn bârfōōt op kriedwitten Sand stohn dä: Hē kunn niX09

ut de Ōgen kieken, dat sėngel ėm ünner de Fȫȫt, un de Hoor krōpen ėm op’n Kopp.

„Sünd Sē vun hier?“ froog ėm de Mann op Plattdüütsch.

Hē resper|grüns mool, um wedderX11 ėn Lock dör’n Hâls tō kriegen. „Nä!“ sä hē.

„Hėbben Sē dėnn vun Wrist noch wiet tō gohn?“

„Ēēn Stunn!“

„No, dėnn verbiestern Se man niX09, dat wârrt düüster hüüt oḃend — hier!“

„Danke!“ sä Kloos Hinnerk lies, nēhm gau dat Billet an sik un gung. — Sien Bēēn wēērn sō stief as twēē Pohlen. Hē hârr ėn Süsselng schėnkt kregen an’e Kass — wėnn dat sien VoderX53 wuss!

„Hēda! Hier!“ rēēp de ōl’ Mann, „Se hėbben Ehren Geldbüdel vergeten!“

Büst du dėnn rein in de Bloos verbiestert? dach hē un wünsch, de verdreihte Büdel lēēg fofftig Fōōt ünner de Ēēr. Over dat holp niX09, hē muss wedderX11

hėn un ėm holen. De Mann kēēk ėm an as (FeJ1.2.241) de Jung dėn Oop op’n






Nudelkasten ōder ėn Kâlf mit fief Bēēn. Hē much ėm wull för ėn hēēl rore Kreatuur hōlen.

„Dor kummt de Tog — nu sēhn Se man tō, datt Se mitkomen!“ sä hē.

Kloos Hinnerk schōōt in ėn Afdēēl|Kupēē rin, dat ėm anwiest worr, as ėn Heek in de Schēren|Kerbel & Kälberkropf. Ōha! Dat wēēr överstohn!

„Gō’n Dag, mien Söhn!“

Hē kēēk sik um — dor sēēt achter ėm de ōl’ Behrnd Hârder.

„Wat wullt du dėnn in Brochsteed?“

„Ik heff wat för mien VoderX53 bestellt.“

„Sō, wosück büst’ dėnn herkomen?“

„Ik bün gohn.“

„Dat wēēr wat — hēēl vun Ielenbeek her?“

„Nä, dor bün ik mit Gelēgenheit herfohrt.“

De ōl’ Mann lach ėm gōōtmȫdigX31 an. „Jawull, mien Söhn, nu verstoh ik! No, dē poor Schritt vun Brochsteed no de Statschōōn kunnst du sachs gohn. Ėn Wogen hârrst hier ōōk niX09 opdrieḃen kunnt.“

Kloos Hinnerk bēēt sik mool op de Lipp — hē wēēr vundoog je wull niX09

klōōk!

„Billette, meine Herren!“

De Lüüd wiesen süm|ehrX06 Billet. Kloos Hinnerk lang ōōk in de Westentasch — dor wēēr’t niX09. In ėn anner’ dėnn — ōōk niX09! Hē sprung op un grabbel nu âll de Taschen dör, dē hē an’t Lief hârr. — Dat Billet wēēr verloren, sōgor de Geldbüdel wēēr weg!

„Stickt dat ōōk in’t ÜnnerfōderX23 — vėllicht is de Tasch twei“, sä ōl’ Behrnd.

Nä, de Taschen wēērn âll hēēl. Kloos Hinnerk wēēr tōmōōt, as schull hē beswȫgen|sik beswiemen.

„Hest’ doch niX09 vergeten, ēēn tō kōpen?“ sä Behrnd. „Wo veel hest’ betohlt?“

„Teihn Schüllng“, sä hē un schuul dėn Ōlen mool unseker an.

„Dat stimmt. Woneem hest’ dat hėnsteken?“

„Ik wēēt niX09 nau.“






„Dat kummt vun de Bȫker, mien Jung, du studēērst tō veel — no, dat finnt sik wull noch.“ (FeJ1.2.242)

„Woneem wüllen Se hėn?“ froog de Schaffner.

„No Wrist.“

De Schaffner gung wieder, wēēr over gliek wedderX11 dor, as de Tog anhōlen dä. Hē wink un broch ėm no dėn Inspekter sien Kuntōōr. „Hier warten!“ sä hē un gung. Kloos Hinnerk wēēr hēēl snooksch tōmōōt. Hē wēēr trurig, dull un ârgerli. Dorbi wēēr de Kopp sō dummerig un dösig — schull dat Glas Bēēr för ėn Süsselng …

„No, sittst’ hier in’t Kaschott?“ grien ōl’ Behrnd, dē ėm nokēēm.

Kloos Hinnerk antwōōr niX09, ėm kēmen de Tronen in de Ōgen.

„Nu, nu, mien Söhn, man niX09 bang, de Ōhren riet süm|seX04 uns noch niX09

vun’ Kopp! — Hē hett sien Billet verloren“, sä de Ōōl’ tō dėn Inspekter, dē rintreden dä, „kann hē dat niX09 nobetohlen?“

„Nein, er zahlt für die ganze Bahn, alsō zwei Taler.“

„Dat wârrt ėn düür’ Tass Tēē!“ rēēp de ōl’ Behrnd, „kann’t niX09 ėn beten billiger …“

„Hier is dat Billet!“ rēēp Kloos Hinnerk un sprung in’e Hȫȫchd.

„Jung, wō hest’ dat funnen?“

„Ik heff dat in’t Taschendōōk inwickelt hatt — süh, dor is mien Büdel ōōk!“

„Wohrhaftig!“ lach ōōl Behrnd. „Over hē seggt gor nix, wėnn hē an de Ēēr fâllt. Koom, mien Söhn, op dėn Schreck wüllt wi sik |unsX07 ėn lütten Bittern nehmen — sō wat mookt flau!“ Süm|seX04 gungen no de Wēērtsstuuv rin un drunken ėn Bittern.

„Ēēn Dēēl mutt ik di doch noch sėggen“, sä de Ōōl’, as süm|seX04

ünnerwegens wēērn. „Achter’n Oḃen mag ėn Drȫȫmbüdel je hēēl gōōtX31

weenX41. Over wėnn du op Reisen geihst, dėnn muttst du ėm in ėn drȫge Eck an’ Nogel hangen un tō Huus loten. Sunst verbiesterst du in dien ēgen Tasch. In de Bȫker stoht wiss schȫne Soken. Over wėnn du glȫȫvst, datt du mit süm |

ehrX06 Plie|Weisheit dör de Welt komen kannst, sō kummt mi dat vör, as wėnn ėn Mann, dē dėn Weg no Viertbeek niX09 wēēt, dėn Wiespohl op de Nack nimmt un nu lōōstüffelt. Ik segg di, hē kummt mit sien Wiespohl niX09 över’n Hungerkamp. Un de Jungs koomt achter ėm her as de Kreihen achter de Kattuul |Eule. Mârk di dat, lütt’ Jung, du kannst dat bruken!“ — — —






„Dat heff ik doon“, sä Kloos Hinnerk vör wücke Doog, as hē mi disse Geschicht vertellen dä, „over dat is man niX09 sō licht tō. Mi (FeJ1.2.243) geiht dat mit mien Drȫȫmbüdel as mit mien Teckel. Wėnn ik oḃends no mien Klub goh, dėnn segg ik tō mien Fru: ›Trina, spârr dėn Hund in!‹ Dėnn kummt Kule in de Kinnerstuuv, un ik sliek no de Däänsche Stroot. Knapp bün ik dor, dėnn kummt ōōk mien gōdeX31 Kule un schuult mi an, as wėnn hē sėggen will: ›Deist mi doch nix, ik kann niX09 ohn di leḃen.‹ Dėnn is de Slüngel op kēēn Oort wedderX11

lōōstōwârrn. Mien gōdenX31 Frünnen sünd dor ârgerli op un gnurrt mi wat vör, over wat schâll ik dorbi dōōn? Opletzt sä ik: Lüüd, mookt mi dėn Hund tō ėn Ēhrenmitglied. Dėnn hett hē je ėn Recht tō komen! Du schullst mool de Gesichter sēhn hėbben. As wėnn süm|seX04 mi opfreten wullen! Un dėnn dat Schimpen! Ik mârk nu, datt ik ėn dummM3 Stück mookt un richtig mien Drȫȫmbüdel mool wedderX11 mitbrocht hârr. Nä, nä, dat is niX09 sō licht tō! Mien Drȫȫmbüdel kann niX09 ohn mi leḃen un ik niX09 ohn ėm, wi sünd tōsomenwussen. Over lēhrt heff ik doch wat an dėn Unglücksdag: Ik tell mien Geld ümmerX54 twēēmool, ēhr ik ėn Botterbrōōt mit Kēēs kōōp un för ėn Süsselng Bēēr.“

Hē grien un kēēk mi mool mit sien fründligen Kinnerōgen an, as wėnn hē sėggen wull: Bün ik niX09 ėn grōten Slaukopp?

Jawull, Kloos Hinnerk! Du muttst man blōōts af un an ėn lütten Bittern nehmen!








Grōōtvoder sien Putthōōt(FeJ12245 - FeJ1.2.245ff - kiek ōōk FeJ5.1.210ff!)

(FeJ1.2.247)

De Ielenbeker hârrn sik, as de ōl’ Persetter mit Dōōd afgohn wēēr, ėn poor Winter hėndör mit Hans Ruug beholpen. Dat wēēr ėn ‚Nomood‘, as hē sülḃen sä, hâlf Schōōlmeister, hâlf Vagabund, dē in’ Winter ēnerwegens ünnerkrōōp, um sik ėn poor Doler tō verdēnen. Sōdro over de ēērsten Swülken kēmen, hool hē sien GōdendagstockX31 ut’e Eck un seil in de wiede Welt, um dat Handwârk tō grȫten. Dat kunn op de Duur niX09 gohn. Hans Ruug kunn wull gōōtX31

vertellen vun Knick un Tuun, wō hē achter legen, un vun Swiensbroden, wō hē ieverig vör seten hârr. Over ėm wēēr vun dat, wat ėn gōdenX31 Schōōlmeister in’ Kopp hėbben mutt, op sien Reisen gor tō veel överstüürgohn|verlorengohn.

Süm|seX04 hârrn dėnn ōōk dat Glück, för Ielenbeek|Ilenbęck|Egelbach ėn jungen Mann tō finnen, dē dėn Schōōldēēnst övernēhm. Hē hârr eḃen dat Seminoor achter sik un nȫȫm sik Kloos Kruuskopp. Hē wēēr ōōk würkli ēēn, dėnn sien flassgelen Hoor ringeln sik um sien smuckM3 Gesicht, datt dat ėn Lust wēēr antōsēhn. Kott vör Ōōstern worr hē vun dėn Paster fierli insett. Dat sēhg bi ėm noch wat lerdig ut, sien Utstüür wēēr ėn beten pōver, ėn Fru hârr hē noch niX09. Over hē broch wücke Soken mit, dē hârr in Ielenbeek noch nüms sēhn. Dor stunn in de Schōōlstuuv ėn Schapp vull vun Vogelfȫȫt, Knoken, utstoppte Tiern, Slangenhüüt, Stēēn un sōōn Snurrkroom. Ōōk wēēr dor ėn mârkwürdig Ding mit ėn grōte Glasschiev, dat dreiht wârrn kunn.

As de Paster un de niede Persetter mit süm|ehrX06 Reden tō Ėnn un de Kinner wedderX11 no Huus gohn wēērn, blēḃen de Buurn noch vör dat Schapp stohn un tobrōken sik dėn Kopp över dat Gestell mit de Glasschiev.

„Hēēl wiss, dat is ėn niemōōdschen Sliepstēēn!“ sä Reimer Sȫth.

„Och Tüünkroom!“ rēēp de Buurvoogt. „Dor mookt hē Musik mit as Grawēhl mit sien Nudelkasten|Drehorgel — is’t niX09 sō, Schōōlmeister?“ froog hē Kruskopp, dē eḃen rantreden dä.

„Dat jüst niX09 — passen Se mool op!“ Hē krēēg dat Ding ut’ Schapp ruut un fung an tō dreihen. „Nu hōlen Se mool Ehren Finger gēgen dėn gelen Knōōp, mööt dor over niX09 ankomen.“ (FeJ1.2.248)

„Dat bitt doch niX09!“






„Och, wat schull dat wull!“

De Buurn stunnen mit ėn langen Hâls un kēken tō. Opmool sprung dor ėn lütten Funken ut dėn Knōōp ruut un an dėn Finger. Un dat gēēv ėn Tōōn, as wėnn ēēn ėn dünnen Swevelsticken dörbreken deit. De Buurvoogt trock gau de Hand tōrüch un lach. „Dat is je ėn dösige Dreihbass|Drehorgel, Kruuskopp — wat dōōn Se dormit?“

„Dat is mien Blitzmaschien!“ sä hē lustig.

„No, dėnn man tō! Wėnn Sē ėn Blitz moken könen, dėnn könen Se ōōk wull Regen un goodM3 WedderX15 moken.“

„Versteiht sik, Buurvoogt! Hėbben Se niX09 mârkt, datt ik tō mien Umtog dat schȫȫnste WedderX15 hârr?“

„Sē sünd je ėn verdüvelten Keerl! Dėnn will ik mi man gliek tō de Oorn schȫȫnM3 WedderX15 bestellen!“

„GōōtX31, Hans Roov, dat schüllen Se hėbben!“

Mit Lachen gungen de Buurn weg.

Ēēn wēēr dortwischen, dē hârr niX09 mitlacht, un dat wēēr de nēēgste Nover, Kloos Mollt. As de ut de Döör gung, kēēk hē sik nochmool schârp um no Kruuskopp un mummel wat in’ Boort. De jung’ Mann acht dor niX09 wieder op — hē wēēr ėn lustigM3 Blōōt, dor wēēr ėn beten Wehl|Übermut, over kēēn Ârg in. Sō verstunn hē noch niX09’ in ėn Gesicht tō lesen, wat dorachterstickt.

De Schōōl nēhm ehrn Anfang. Kruuskopp gung mit Lust an de Ârbeit, un bâld mârken de Ilenbeker, datt hē ėn flietigen un fixen Keerl wēēr.

***

Wat wēēr’t ėn segent Johr! Sōōn Hau un Kōōrn hârrn de öllsten Buurn noch niX09 in de Feldmârk sēhn. Un dat OornwedderX15 wēēr sō schȫȫn, datt âllns knokendrȫȫg op’n Böhn kēēm. Blōōts loot in’ Hârvst bi dat Kantüffel-Opkriegen wull de Regen gor niX09 ophōlen. Un dat wēēr sō kōōlt, datt de Lüüd sik niX09

bârgen kunnen bi de Ârbeit. Over dat wēēr niX09 slimm, süm|seX04 hârrn je süm|

ehrX06 Schipp op’n Drȫgen.

De Schōōlmeister gung hier un dor in’t Dörp op Besȫȫk, niX09 blōōts bi de Buurn, ōōk bi de lütten Lüüd. Sō worr hē bekannt un belēēvt, hē wēēr niX09

mēhr frėmd un worr mittellt. An’ meisten over sēēt hē bi sien (FeJ1.2.249) Nover Mollt. NiX09 dorum, datt dē sō nēēg bi ėm wohnen dä, dėnn hē fȫhl sik noch in de Johren, wō ēēn dat op ēēn Schritt mēhr niX09 ankummt. Ōōk niX09 dorum, datt hē de klȫȫkste wēēr, dėnn Mollt sien Kopp hȫȫrX61 tō de dicksten in’t Dörp. Un de ōl’ Mann wēēr sō överglȫȫvsch, datt hē kēēn Katt op’n Böhn sēhn kunn,






ohn ehr för ėn ōl’ Hex tō hōlen. Nä, dat wēēr niX09 gōōtX31 antōnehmen, datt hē jüst in dissen Mann ėn Nârren freten hârr. Over Mollt hârr ėn Dochter, Emma. Un wėnn Kruuskopp dē in’t Ōōg hârr, sō wēēr dat tō begriepen. Dėnn dat wēēr niX09 blōōts ėn smucke Dēērn, se hârr ōōk noch wat in de Melk tō krȫmen |war

wohlhabend un wuss in Köök un Komer Beschēēd. Se hēēl al ėn poor Johr Huus bi ehrn VoderX53, de MōderX52 wēēr storḃen. De ōlen un jungen Wiever hârrn ėm sachs ėn anner Fru tōdacht. Over de Schōōlmeister kēhr sik niX09 an dat Tuscheln un Saustern|Palavern, wuss wull knapp wat dorvun. Hē schōōt hėn un her as ėn Heek an de Angel, un sien jungM3 Hatt wēēr proppenvull|hēēl buck vun Angst un Höpen un Freud un Wēhdoog.

Dortō mook ėm de ōl‘ Mollt noch veel Verdrēētlichkeiten. Hē hârr ėn Bōōk mit allerlei Middeln gēgen Krankheiten an Minsch un Vēēh un gēgen Hexen un süm|ehrX06 bȫsen Tȫverkünst. Dat wēēr sien Morgen- un Oḃendsegenbōōk, dat wuss hē butenkopps un drōōg dat dortō in sien Kitteltasch bi sik. Wō hē nu dėn Schōōlmeister drepen dä, quääl hē ėm mit sien dwatschen Hȫhnerglōḃen un kēēm ėm ümmerX54 wedderX11 mit de Froog, wat hē mit sien Vogelfȫȫt, Knoken un drȫgen Krüder moken dä. Un Kruuskopp much sėggen un dōōn, wat hē wull, hē kunn dėn Ōlen niX09 bibringen, datt de Soken blōōts för dėn Ünnerricht wēērn. Hē lēēt dėn Schōōlmeister ümmerX54 wedderX11 vertellen, wosück un wodennig. Un wėnn dē kloor un rein mȫȫd wēēr vun’t Snacken, dėnn kēēk hē ėm hēēl plietsch an, knēēp ēēn Ōōg tō un sä: Sē sünd ėn Slaumichel, un liekers stohn Se sik in Wegen. Wėnn Sē mi sėggen, wat dorachterstickt, dėnn will ik Sē ōōk tō Willen weenX41 — verstohn Se mi?“

Mėnnigēēn wēēr dorbi krötig|bâllstürig worrn un hârr dėn Ōlen wat fleut|aflōpen

loten. Over ėn Minsch, de verlēēvt is, hett ėn Geduld, dē toger is as SwiensledderX16. Sō gung hē dėnn ümmerX54 wedderX11 hėn un fung sien Lex vun vörn an. Dat wēēr ėn nârrschM3 Spillwârk, un hē kēēm sik sülḃen vör as ėn hungerigen Jung, dē vör dat sloten Brōōtschapp steiht: De Slötel stickt dorop, Brōōt un Botter un Kēēs rüükt hēēl (FeJ1.2.250) lecker un prächtig. Over dat Slott is verdreiht, un sō veel hē ōōk wrickelt un bohrt un tuckst, de Döör blifft tō.

***

Mool oḃends — dat wēēr sō um Martini ut, de ēērste Snēē lēēg as ėn witt M3

Dischloken op de Wischen un as ėn Dunenkapp op de grȫnen Dannenbȫȫm. — Dō kummt dor de Lüttknecht vun Mollt in de Schōōlkoot rinstörrt un seggt: Hē schull doch gau mool hėnkomen, de junge Quie|Stârk, dē ēērst op’t Itzhōer OssenmârktX66 kofft wēēr, tier|gebärdete sik in’ Stâll, as wėnn de Düvel ehr rieden dä, slōōg achterut un bölk un snōōv op ėn gresige Oort.






„Dėnn goh doch no VoderX53 Andrēēs, ik bün kēēn Vēēhdokter!“ sä Kruuskopp.

„Nä, ik schull hierher gohn“, mēēn de Knecht. Dėnn holp dat niX09, hē trock Steveln an un gung mit.

As hē op de Grōōtdeel kēēm, stunn dor achter ėn Lüchterpohl mit dėn Troonkrüsel|Tranfunzel de Ōōl’ un kēēk dėnn mool no’n Stâll un dėnn wedderX11 in sien Bōōk. Kassen, sien ēēnzigsten Söhn un ėn Minsch vun fief- bet süssuntwintig Johr, lēēg op’e Knēē vör dėn Kōhstâll, hârr sien ēēn Fōōt gēgen dėn Leden|Lagebalken sett un trock mit dėn Strick, dėn hē um dat Stâllrēpelsch |

Anbindeständer wunnen hârr, dėn Kopp vun dat ârme Vēēh an’t hatte Holt. De Kōh kunn sik niX09 rippen un rȫhren, se snōōv un stöhn un verdreih de Ōgen in’ Kopp, ēēn kunn wull bang wârrn.

Kruuskopp wēēr ėn Buursöhn un bi Kȫh un Peer grōōt worrn. „Loot doch dat ârm’ Bēēst lōōs, Kassen!“ sä hē, „de Rēēp snidd ehr je in’t Flēēsch.“

„Hōōl fast, Kassen, hōōl fast!“ rēēp de Ōōl’, „der Satanas hat euer begehret …“

„Och wat, dummM3 Tüüg!“ scholl de Schōōlmeister un stött Kassen bisiet. Hē nēhm dėn Rēēp, dē in ėn Sneer de Quie um de Hȫȫrn leggt wēēr, un lȫȫs ėm. „Is dat ėn Oort, Kassen, ėn Kōh antōbinnen? Speelst al sō lang Buur un wēētst noch niX09, dat ēēn ėn Knütten vör de Sling moken mutt? Sō treckt de Rēēp sik je fast tō un snȫȫrt dat ârm’ Tier rein um Sinn un Verstand! Süh, nu steiht se as ėn Lamm! De Quie is wēēk in de Hȫȫrn, dat is de hēle Krankheit. Bring mool ėn Ammer mit Woter, Kassen, dat se sik wedderX11 verholen kann! Sō — nu kiek, wat se drinkt! Ârm’ Tier!“ Hē strokel (FeJ1.2.251) ehr mool över’n Kopp, dėnn slōōg hē ėn Knutten in dėn Rēēp un bunn ehr wedderX11 an’t Stâllrēpelsch.

De ōl’ Mollt kēēk lurig tō un nück ėn poormool mit’n Kopp, sä over nix.

Boḃen an de Deel stunn Emma, mit ėn Bessen in’e Hand. Ehr Bost gung op un dool, as wėnn se eḃen ėn Galopp danzt hârr, un de grōten blauen Ōgen lēten dėn jungen Mann gor niX09 lōōs.

„Mook Licht in’e Döns!“ rēēp de VoderX53 ehr tō. „Komen Se rin, Schōōlmeister, wi wüllt ėn Piep Tobak smȫken.“

Dat wēēr Kruuskopp hēēl recht. Hē gēēv Emma de Hand un froog, watt se ōōk bang worrn wēēr bi dissen Lârm.

„Sē hârrn ēgentli Buur wârrn schullt“, sä se mit ėn dēpe Stimm un worr dorbi för vull rōōt utsēhn.

„Worum dat? Bün ik ėn slechten Schōōlmeister?“






„Nä, nä, ik mēēn …“

„Du kannst ėm dat nȫȫssen vertellen, Emma, nu goh no Köök un loot uns allēēn, ik heff wat mit Kruuskopp tō besnacken.“

Emma sēhg sik mool hâlf no dėn Ōlen um un gung ruut.

„Kassen, koom rin!“ rēēp Mollt no’n buten. Kassen kēēm mit ėn sworen Schritt un froog, wat hē schull.

„Du stellst di hier an de Döör un lettst kēēn Minsch ruut un rin, versteihst du?“

Kassen wuss Beschēēd un stell sik an de Döör. Hē kēēk dėn Schōōlmeister, dē ogenschienli niX09 wuss, wat dat bedüden schull, mit ėn Poor Kattenōgen driest an, as wėnn hē sėggen wull: Nu rȫhr di mool vun’ Placken, dėnn schasst wat beleḃen!

„Schâll mi dat gellen?“ froog Kruuskopp.

„Wokēēn sunst? Ik wârr mi doch niX09 sülḃen inspârren?“ lach de Ōōl’.

„Wat in alle Welt schâll dat bedüden, Mollt? Wėnn hē de Mēnen is, dat ik niX09 ut de Döör schâll, dėnn goh ik ut’ Finster!“ sä hē hâlf in Spoos.

„Heff ik mi dacht. Dorum heff ik dėn Knecht de Luken vörsetten loten.“

Dėn Schōōlmeister worr snooksch tōmōōt. „Dėnn bün ik je as ėn Koter in’ Sack!“ sä hē un grien sōōn beten wietlöftig|ziellos. Hē smēēt sik (FeJ1.2.252) op’n Stōhl un froog: „No Mollt, wat wüllen Se dėnn nu mit mi opstellen? Dat schâll mi mool verlangen!“

„Gor nix, Schōōlmeister, hȫren Se mi mool gedüllig an. Ik heff dat dōmools al sēhn, as Se insett worrn, datt Se mēhr kėnnt, as in mien Bōōk steiht. Vundoog heff ik dėn Bewies. Knapp hârrn Se man de Kōh anfoot, wēēr se tamm un sinnig — vun mien Middeln wull nix versloon|wirken.“

„Over Mollt …“

„Still, ik wēēt, wat Se sėggen wüllen. Ik heff sō mėnnig Kōh anbunnen mit ėn Rēēp ohn Knütten, un dor is nix passēērt …“

„Over wücke Kȫh …“

„Sünd wēēk in de Hȫȫrn, wüllen Se sėggen. Dat is luter Twēērnkroom|

Fiselfosel. Sē wüllen dor man niX09 mit ruut, wat Se weten dōōn. Nä, nä, jung’ Mann, dē mi wat wiesmoken will, mutt ėn beten drȫger achter de Ōhren weenX41, as Sē sünd! Alsō wull ik man frogen: Wüllen Se mi dat lēhren, wat Se wēten ōder niX09?“

„Mein Gott, Mollt …“






„Wėnn Se mi niX09 unklōōk moken wüllen, dėnn loten Se Ehren Lögenkroom ut’ Speel! Se hėbben mi Ehr Blitzmaschien wiest. Un dat gōdeX31 WedderX15, wat Se dėn Buurvoogt tōseggt hėbben, is würkli komen. Nu wüllen Se ėn ōlen Mann doch niX09 wiesmoken, datt Sē sō wat niX09 verstohn!“

Wat ėn Spillwârk! De jung’ Mann muss dat beleḃen, datt ėm sien Spoos tō ėn Strick dreiht worr, an dėn hē nu danzen schull as ėn Boor an’e Keed! „Dat wēēr je luter Nârrenkroom, Mollt!“ rēēp hē verdrēētli.

„Schōōlmeister!“ De Ōōl’ kēēk ėm an as ėn Kedenhund un drōhX33 mit de dubbelte|geballt Fuust. „Ik heff Se lang dorum beedt, nu will ik ’t ėndli mool weten!“ sett hē ruhigerX32 hėntō.

„Un wėnn ik nix segg?“ froog Kruuskopp, dėn dat Blōōt in de Stēērn schōōt.

„Sō hōlen Se dėn Boort! Over Se komen dor niX09 vun’ Stōhl, un wėnn wi ōōk de hēle Nacht sitten schüllt.“

Dat wēēr tō veel! Hē wull sik doch niX09 as ėn dummen Jung behanneln loten, lēver wull hē …

„Hinnerk! Hinnerk! Ō, hool mi mool ėn Ammer Woter ut ’n (FeJ1.2.253) Sōōt!“ Dat wēēr Emma, dat wēēr ehr dēpe Stimm, dē ėm ümmerX54 klung as Gesang. Hē sett sik wedderX11 dool, as wėnn hē sik besunnen hârr. De Ōōl’ grien un nück dortō, as wėnn hē sėggen wull: Du büst gōōtX31 anbunnen, lütt’ Jung, du schasst di wull schicken.

„Nu jo“, sä Kruuskopp no ėn Weil, „dėnn komen Se mit mi no mien Huus.“

De Ōōl’ lach ėm an, sō holl un sunnerbor, datt ėm de kōlen Gresen över’n Puckel trocken. „Nä, mien gōdeX31 Fründ, Fix is kēēn Nârr! Ik heff nu mool dėn Koter bi’n Stēērt un loot niX09 lōōs. Hier in’t Huus hėbben Se eḃen Ehr Kunststück mookt, hier schüllen Se mi ōōk wiesen, wosück Se dat anfangt! Nu man ruut dormit!“

De Tōstand wēēr würkli gor niX09 nett, un de junge Mann hârr Ōōrsook, sik tō besinnen, wat hē opstellen wull. Hē hârr al nōōg dorvun leest un hȫȫrt, datt överglȫȫvsche Lüüd niX09 blōōts appeldwatsche Infäll hebbt, datt se tōletzt hēēl unklōōk un sellig wârrt un dėnn hēēl gefährli sünd. De Klock fung an tō rötern un tō rasseln, dėnn slōōg se negen, langsoom, tögerig, as worr ehr dat Gohn un Sloon al wat suur. Morgen frȫh Klock acht geiht de Schōōl an, dėnn mööt süm |

seX04 di gohn loten — dat sünd ölḃen Stunnen! dach Kruuskopp. Hē schuul mool no de Döör — dor stunn Kassen as ėn Schildwach un hârr sien grōten Füüst op’n Puckel leggt. Hē kēēk mool ut’ Finster — de Luken wēērn würkli buten vörsett. Âll de Löcker tō, un hē in ėn Sellschop vun twēē Lüüd, dē kēēn Spoos verdregen un kēēn Ēērnst verstohn kunnen. De Ōōl’ schōōv ėm stillswiegens






dėn Tobakskasten hėn. Hē nēhm de niede Kâlkpiep, dē dorin lēēg, stopp un stēēk ehr an’t Licht an. Dėnn smȫȫk hē grōte Wulken un spikelēēr un sunn, wosück hē vun de ölḃen Stunnen lōōskomen kunn. Kēēn Luut in’e Stuuv, blōōts af un an snōōv Kassen as ėn satte Kōh, dat Stohn worr ėm wull ėn beten suur.

„Nehm di dor ėn Stōhl hėn, Kassen", sä Mollt.

Kassen sett ėn Stōhl hėn un sik dorop, nu wēēr’t rein still, — nä doch, de Parpendikel hârr nu dat Wōōrt. Kruuskopp kunn de Schiev blinkern un hėn un her sloon sēhn — wat seggt sōōn Ding? dach hē. Dėnn fung hē an, dėn Tōōn mit âll de Bōōkstoḃen in’t Abc tōsomentōsetten: bick—back, cick—cack, dick—dack, fick—fack, hick—hack … Du büst je wull al mit nârrsch worrn, dat stickt wohrhaftig an! dach (FeJ1.2.254) hē un strēēk sik mool över’n Kopp. Du muttst je an wat anners dėnken! — In de Köök rȫhr sik noch wat — dat wēēr Emma. Wėnn dē wuss, wat ehrn VoderX53 hier mit di vörhett, dėnn worr se Anstâlt moken … lick—lack, mick—mack … sä de ōōl Klock. — Hē smēēt dėn Gedanken wedderX11 weg. Schull Anna, sien Huushōlersch, niX09 op dėn Gedanken komen, mool no ėm tō frogen? Och, dē slēēp wull al lang achter’n Oḃen. Dat ōl’ Minsch wēēr je jēēdēēn Oḃend sō knokenmȫȫd, datt se ehr Gestell knapp no’t Bett slepen kunn. — Vėllicht kēēm ėn Nover, um noch ėn beten tō klönen — Besȫȫk um Klock negen? Dōōrheit! — Sō fȫhl hē as ėn Snick hierhėn un dorhėn, watt niX09 ėn Lock tō finnen wēēr, wo hē ruutslieken kunn. Over sien Gedanken stötten allerwegens an, hē muss de Hȫȫrn ümmerX54 wedderX11 intrecken.

Opmool lēēt Kassen wedderX11 vun sik hȫren: Hē fung luut an tō snorken. De stille wârme Stuuv hârr’t ėm andoon. Sien Hannen hârr hē fōōlt un dėn Kopp sō dēēp doolbȫȫgt, as wėnn hē de Nöös in de Westentasch steken wull.

„Jung, wullt du mool de Ōgen open hōlen!“ De Ōōl’ stött ėm in de kotten Ribben. „Du wullt wull dėn Vogel wedderX11 flēgen loten!“

„Dėn Vogel?“ froog Kassen un rēēt de Ōgen wiet open, „woneem is de Vogel?“

„Büst ėn Twēērnbüdel!“ rēēp de Ōōl’.

„No sō!“ sä Kassen, as hē dėn Schōōlmeister wies worr, dėnn hōjohn hē mool un gnurr: „Dor kann ēēn wull mȫȫd bi wârrn! Sitt hier tō luren as bi ėn ōl’ Fârkensöög!“

Dissen Infâll broch Kruuskopp op anner’ Gedanken. Wēēr’t niX09 ēgentli spoossig un lachhaftig, datt hē afsluuts wat biechten schull, wat hē gor niX09

wuss? Wokēēn wēēr dat noch, dē ėn Ossen melken wull? Nârrenkroom! dach hē, du mookst süm|ehrX05 ėn beten dummM3 Tüüg vör, süm|seX04 wüllt dat je niX09

anners hėbben. Over wat? Hē sunn ėn lütten Stōōt.ō: sprich [ou] wie ›soul‹; ē: sprich [ei] wie ›day‹; ȫ: sprich [oi] wie ›boy, moin, Heu, Häuser‹






„Mollt, hėbben Se niX09 ėn recht ōlen Hōōt?“ froog hē.

„Jo — wōtō?“

„Mi wârrt de Tiet lang, ik will Se dėnn wat wiesen.“

„No, dat is doch mool ėn vernünftigM3 Wōōrt!“

„Ik kann over niX09 dorför instohn, datt de Versȫȫk vunoḃend glücken deit.“ (FeJ1.2.255)

„Is ōōk niX09 nȫdig, dėnn versȫȫkt wi dat morgen wedderX11 — ėn Rundhōōt ōder ėn Putthōōt|hoher Hut?“

„Ėn hōgen Putthōōt is an’ besten.“

„Dat passt gōōtX31 hėn! Ik heff noch ēēn vun mien sēligen Grōōtvoder. Dē is mi ėn beten tō ėng, sunst wēēr hē al sachs versleten. — Pass du op de Döör!“ rēēp hē Kassen tō, dē in de Bēēn komen wēēr.

De Ōōl’ slōōt de Lood open un hool dor ėn ōlen fossigen, hatten Hōōt ruut vun de Oort, dē tō âllns bruukt wârrn kann: As Trummel, Nōōtammer, Spintmoot|¼-Scheffel-Maß un sō wat.

De Schōōlmeister bekēēk ėm vun âll de Sieden un froog: „Wo ōōlt schull de Hōōt wull weenX41?“

„Sō an de Kant ėn hunnert Johr. Mien Grōōtvoder hett ėm kregen, as hē kunfermēērt worr.“

„Is de Putthōōt sien hunnert Johr ōōlt, Mollt, dėnn is hē mit Gold niX09

optōwegen!“

„Düvel ōōk! — Jung, bliev bi de Döör!“

„Mit sōōn Hōōt könen Se ėn swoorrieken Mann wârrn.“

„Wat seggst dortō?“ sä de Ōōl’ tō Kassen, „Hârrst di dat dacht?“

„Nä!“ rēēp Kassen, un de Mund blēēv open stohn, un hē kēēk dėn ōlen Hōōt an as ėn Heḃenwunner.

„Kėnnen Sē de Pythia, Mollt?“

„Wat för ėn Ding?“

,De Pythia.“

„Nä, heff ik in mien Leḃen niX09 vun hȫȫrt — du, Kassen?“

„Nä, ik ōōk niX09!“






„De Pythia wēēr ėn junge smucke Fru Pastern in Delphi, ėn Dörp, sōōn hunnertfofftig Miel Wegs vun hier no’t Süden. Disse Fru Pastern worr op ėn drēēbēēnten Schōōsterbuck sett un ėn beten anrȫkelt. Dėnn kunn se âllns sėggen, wat ēēn ehr frogen dä. Vun wiet un siet kēmen de Lüüd un frogen ehr, wat dat um dē un dē Tiet för WedderX15 gēēv, wō ėn Schatt vergroovt wēēr, watt dat kranke Swien wedderX11 sund wârrn kunn un sōōn Frogen.“

„Hēēl umsunst?“ froog Kassen.

„Jung, hōōl de Snuut, loot dėn Schōōlmeister vertellen!“

„Se lēēt sik düchtig betohlen un wēēr tōletzt sō riek, datt se ehrn Buck vergollen un sik ėn Huus buden lēēt mit ėn hōgen Tōōrn.“ (FeJ1.2.256)

„Dat is je wull niX09 wohr!“ rēēp Kassen un kēēm ėn Schritt nēger.

„Ik will di dat Bōōk gēērn mool tō lesen geḃen, wō dit âll in steiht. Over wat hölpt uns dat? De smucke Fru Pastern is dōōt, un de drēēbēēnte Buck is verbrėnnt, as dat Slott mool ansteken worr …“

„Vergeten S’ Ehr Wōōrt niX09, Schōōlmeister — schull ēēn sō wat nu gor niX09

mēhr tōrechtkriegen könen? Sōōn ōlen Buck is je licht tōhōpensloon, un Rōōk kann ēēn je moken, mēhr as ėn Minsch verdregen kann …“

„Over wō finnt sik de Pastersche, dē sik dortō hergifft, Mollt?“

„Dor sitt de Knütten! Over schull niX09 de Fru vun ėn Schōōlmeister dat ōōk dōōn könen? Wėnn Sē tō’n Bispeel …“

„Nä, nä, Mollt, geiht niX09, ėn Fru Pastern mutt dat afsluuts weenX41! Mien Fru worr ik tō sō wat ōōk dörut niX09 hergeḃen!“

„No, no, dat finnt sik, wėnn wi mool sō wiet sünd. Man wieder!“

„Ik wull man vertellen: Dor leev vör ėn drēēhunnert Johr ėn Mann in Lübeck. Dē mook dat utfinnig, datt ėn hēēl ōlen Putthōōt desülvigen Dēēnsten deit, as de Pythia un ehr drēēbēēnten Buck …“

„Kassen, wullt du mool ruutkomen?“ Emma stunn in’e Döör.

„Wat is dor lōōs?“ froog de Ōōl’ basch.

„Dor is ėn Rött in’ Keller, un wi sünd âll bang.“

„Wėnn jüm|jiX01 de Rött tōfreden loot, Emma, dėnn deit se jüm|juX02 nix — wi hebbt kēēn Tiet!“ rēēp de Ōōl’ verdrēētli. „Kassen, mook de Döör tō!“

Kassen schōōv sien Süster tōrüch un hook de Keed över.

„Wat hebbt jüm|jiX01 vör, VoderX53?“ froog dat nochmool achter de Döör.

„Geiht di nix an, scheer di no Köök! — Wieder, Schōōlmeister, man wieder.“ō: sprich [ou] wie ›soul‹; ē: sprich [ei] wie ›day‹; ȫ: sprich [oi] wie ›boy, moin, Heu, Häuser‹






Kruuskopp muss sik ēērst ėn beten vermünnern, Emma hârr ėm ut’n Text brocht. Wat wull hē ēgentli dōōn? Ėn ōlen Mann för’n Nârren hėbben un ėm hēēl wunnerli moken? Un noch dortō Emma ehrn VoderX53! Wēēr’t niX09 ėn swoorM3 Unrecht?

„Wėnn Sē vėllicht noch gruveln, Schōōlmeister, wosück Se nu noch Ehr Gehēēmnis versteken könen, dėnn will ik Sē man wohrschuen! Hâlf hėbben Se mi dat al verroodt! Un nu man wieder, ōder Se vertȫren mi!“ rēēp de Ōōl’. (FeJ1.2.257)

De junge Mann sēhg wull in, hē muss dor nu sō hėndör. „DummM3 Tüüg, Mollt, wat ik seggt heff, dat heff ik seggt, wi wüllt dat mool mit dėn Putthōōt versȫken. Over as ik segg: Ik kann dor niX09 för instohn, watt dat hüüt oḃend glückt. Tiet un Stunn is niX09 ümmerX54 richtig utsöcht, un wėnn de Hōōt niX09

sien hunnert Johr hett, dėnn verglippt|misslingt dat, un wi mööt noch tȫḃen. Ehr DrōhenX33 over loten S’ no, sunst spreekt wi sik|unsX07 wedderX11 op ėn anner Flach“, sä hē un stunn op. „Schuḃen Se Ehrn Stōhl mool dor hėn, sō! Nu setten Se dėn Hōōt mool op!“

De Ōōl’ stülp ėm op’n Kopp un speel ėn hēēl sunnerbore Figur. „Nu froog mi mool wat, Kassen!“

„Ä … h — wat is de Klock, VoderX53?“

„Büst ėn ōlen Tēēputt!“ rēēp de Ōōl’ un worr sō ieverig dorbi, datt ėm de Hōōt vun’ Kopp full. „Wėnn för di noch mool ėn Momanġ kummt, datt du di âllns wünschen dörvst, dėnn fâllt di wieder nix in as ėn Pund Pepernööt! Wėnn ēēn weten will, wat de Klock is, dėnn hȫȫrt un kickt ēēn no de Klock, Dööskopp. Dor bruukt ēēn kēēn Putthōōt un kēēn Pythia tō!“ Hē sett dėn Hōōt wedderX11 op.

„Sō geiht dat noch niX09, Mollt“, sä Kruuskopp, „de Hōōt mutt wieder dool. Foten Se ėm bi’n Rand an, sō, nu man tō!“

De Ōōl’ rēēt un tucks âll wat hē kunn. „Is’t nu wiet nōōg?“ froog hē no ėn Wiel.

„Lang niX09, Mollt, de Hōōt mutt bet an de Ōhren un an de Ōgenbruen, man beter bi|nur weiter!“

Mollt ârbeid, datt hē bruun un blau worr. „Dat deit wēh, over wat weenX41

mutt, dat mutt weenX41!“ Hē rēēt, datt ėm de Ârms lohm worrn. „Ōha, dat is ėn suurM3 Stück Ârbeit!“ sä hē un lä de Hannen ėn lütten Stōōt op de Knēē. „As Emma noch ėn lüttM3 Göör wēēr, wull se mool ėn Poppenkopp in ėn Buddel steken. Un as dat niX09 gohn wull, fung se an tō wēnen. Ik much ōōk wull hulen. Un wėnn ik ėm sō wiet heff, dėnn bün ik seker rein in’ Buddel — ik bün nu al duun un dummerig in’ Kopp.“






„Um sō beter, Mollt, sō wiet muss ōōk ēērst de Pythia komen, wėnn se wat sēhn un weten wull — man ümmerX54 tō!“

Dat Spillwârk gung wedderX11 lōōs. Ėn Tietlang worr nix seggt, (FeJ1.2.258)

over de ōl’ Mann stöhn, datt dėn Schōōlmeister hitt un kōōlt dorbi worr. „Mein Gott, geiht dat noch niX09 bâld vör sik?“ froog hē.

„Loot unsX07b ophōlen, Mollt, de Hōōt is tō ėng!“

„Fix is kēēn Nârr!“ sä hē mit ėn swore Tung. „Wėnn de Hōōt dat man uthöllt, ik bün toog un niX09 bang.“ Hē tucks mit Kröpelskraft.

„Hōlen Se op, Mollt!“ rēēp Kruuskopp hiddelig, „vėllicht is’t al nōōg. Kieken Se mool dor in de düüstere Eck vun dėn Oḃen — könen Se wat sēhn?“

De Ōōl’ dreih sik langsoom un vörsichtig um as ėn Buckmöhl. Hē sēhg ut as ėn Spȫȫk. De Hōōt sēēt dēēp in’e Nack, de griesen Hoor wēērn ėm in’t Gesicht schoḃen. — Kassen kēēm ümmerX54 nēger un kēēk ėm an, as wėnn hē sien ēgen VoderX53 niX09 kėnn un dėn Mann ōōk man tō’n ēērsten Mool sēhg. Dat Bild wēēr hēēl lachhaftig, over Kruuskopp wēēr lang niX09 no Lachen tōmōōt. Ėm stunnen de Angstpârlen vör’n Kopp.

Opmool richt de Ōōl’ sik steil op un kēēk stief in de Eck. De Ōgen worrn ümmerX54 grötter, de Kopp bȫȫg sik ümmerX54 wieder vöröver.

„Süht Hē wat, VoderX53“, froog Kassen angstig.

Hē antwōōr niX09, nück over wücke Mool mit’n Kopp. Un sien Oten gung dorbi sō drang un luut, as wėnn ėm ėn Himpensack|50-Pfund-Sack Bōōkwēten op’e Bost liggen dä. Tōletzt sä hē mȫhsoom: „Büst du dat, Grōōtvoder, ōder büst du’t niX09? Jo? Jo?“ Hē nück wedder mit’n Kopp. „Ōh mien ōl’ Ōpa |Obbe!“ Dorbi böör hē sien beiden Ârms, as wėnn hē ėm umfoten wull. Dėnn versöch hē, in’e Hȫȫchd tō komen, over dat verglipp|misslang, un opmool fung de Putthōōt an tō wackeln. „Ōpa, hölp mi!“ dormit sack hē vun’ Stōhl un wēēr hatt an de Ēēr sloon, wėnn Kruuskopp ėm niX09 opfungen hârr.

Kassen stunn dor as Lot sien Fru vör Sōdom. „Woter her, gau tō!“ rēēp Kruuskopp un versöch, dėn Hōōt aftōrieten, over dat wull niX09 gohn.

„Wat hėbben Sē mit mien VoderX53 opstellt?“ froog Emma, dē in flēgen Angst mit Woter un Handdōōk anlōpen kēēm.

„Dorvun nȫȫssen, Emma! Ēērst dėn Hōōt af — muttst ėm ut’e Nack trecken — sō!“ De Hōōt wēēr af, over de ōl’ Mann wēēr ohn Besinnen. Un sien Kopp wēēr bȫȫs tōricht, rōōt un twei un blȫdig. Süm |seX04 lään ėm vörsichtig op sien Wandbett, moken ėm Hâlsdōōk un (FeJ1.2.259) West lōōs un besprütten sien






Gesicht mit Woter. Dat duur lang, bet hē de Ōgen opslōōg un wedderX11 tō sik sülḃen kēēm.

„Wat is dat, VoderX53, wat fehlt Ėm?“ froog Emma.

De Ōōl’ wull in’e Hȫȫchd komen, sack over wedderX11 tōrüch, lang no sien Kopp un stöhn.

„VoderX53, VoderX53, wat is Ėm passēērt?“ Emma fung an tō wēnen.

„Hē wēēr hēēl grȫȫn un geel!“ sä de Ōōl’.

„Wokēēn?“

„Mien ōl’ gōdenX31 Ōpa!“

„Wat is dat? Is VoderX53 …” Emma kēēk Kruuskopp blēēk un angstig an.

De schüdd mit’n Kopp. „Mollt, wat mēnen Se?“

„Geev mi dėn Hōōt mool her, Kassen!“ De Hōōt worr brocht. „Gottloff, dē is noch hēēl!“ Hē strokel ėm un bȫȫg ėm wedderX11 tōrecht. „De Hōōt is ėn Schatt, mien Dochter, ėn hēēl grōten Schatt!“ sä hē fierli. „Du büst klōōk un verstännig, Kassen is tuntig un binnt de Kâlver bi’n Stēērt an: Di geev ik dėn Hōōt in Verwohren, du schasst dien Kinner un Kindskinner …“

„VoderX53, wat schâll sōōn …“

„Still, mien Dēērn, un hȫȫr mi tō Ėnn! Wēētst du, wat mi passēērt is?“

Se schüddkopp.

„Nu jo, dėnn swieg! In dissen Hōōt, dē över hunnert Johr ōōlt is, heff ik Grōōtvoder sēhn, mien ōlen Ōpa, dē mi noch op’n Ârm drogen hett!“

„Och VoderX53!“

„Ik segg di, hier in de Döns, in de Eck achter’n Oḃen, wo hē ümmerX54 pleeg tō sitten. Dēērn, sō tier di|hab dich doch niX09 sō! Ik heff ėm düütli sēhn in sien griesen Kittel, sien rōde West un in dissen Putthōōt. Hē kēēk mi hēēl lang un drang|durchdringend an. Un as ik mit ėm snack, nück hē mi tō un rȫhr dėn Mund, as wėnn hē wat sėggen wull, hȫȫrt heff ik nix. Over hē wēēr rein grȫȫn un geel“, sä hē benaut un as wėnn hē mit sik sülḃen snack. „Schullen de hilligen Ėngeln in’t Himmelriek ōōk sō utsēhn? — Ō, wo deit mi de Kopp wēh!“ kloog hē opmool.

Emma schuul Kruuskopp mool schârp vun de Siet an, as wėnn se (FeJ1.2.260)

sėggen wull: ›Dat hest du doch niX09 op’t Geweten?‹ Dėnn fung se an tō wēnen.

„Dēērn, wat fehlt di?“ froog de Ōōl’.






„Wokēēn hett Ėm dat vun dėn ōlen Hōōt seggt? Âll de Johren hett hē sō rumlegen, nu opmool …“

„Dat hett uns’ Schōōlmeister mi seggt, Emma — wat dėnn?“

„Ō, dat is gresig! Sō mit mien ōlen VoderX53…“ Se gung ruut un wēēn meist luut.

„Wiever sünd ėn dösigM3 Kruut, mien junge Fründ, loot ehr, dat gifft sik. Gō’X31 Nacht, Schōōlmeister! Nix för ungōōtX31, ik heff dat Beste mit Sē in’ Sinn! Ō, mien Kopp! Kassen, treck mi ut! Gō’X31 Nacht, mien junge Fründ!“

Kruuskopp wēēr hâlf krank vör Opregen, Ârger un Truur. Hē gung ohn ėn Wōōrt, over tōfällig smēēt hē ėn Ōōg in de Oḃeneck, dē nu hēēl hell wēēr, dat Licht stunn je bi’t Bett op ėn Stōhl. Un wat sēhg hē? Ėn Wandspēgel an ėn Nogel, wō hē gor niX09 hėnhȫȫrX61.

„Kassen, sühst du dėn Spēgel dor in de Eck?“ froog hē; „wokēēn hett dėn dor hėnhungen?“

„Dat wēēt ik niX09!“ sä Kassen mit ėn hēēl dummM3 Gesicht.

„Mollt, Se hėbben niX09 Ehren Grōōtvoder, Se hėbben sik sülḃen sēhn.“

„Schōōlmeister, wėnn Kassen Sē niX09 ruutsmieten schâll, dėnn gohn Se tō Huus! Dėn Spēgel hėbben Se wull eḃen sülḃen hėnhungen, um mi nochmool wat wiestōmoken. Wat ik sēhn heff, dat heff ik sēhn, un dat loot ik mi niX09

afstrieden! Gō’X31 Nacht!“

Kruuskopp gung ruut. Op de Deel un in de Köök wēēr Emma nârms tō finnen. Hē rēēp liesen ehrn Noom, over se antwōōr niX09. Sō muss hē no Huus, ohn mit ehr allēēn över de Sook snackt tō hėbben.

De Nachtwächter wunner sik, datt bi jēēdēēn Rundgang dör’t Dörp bi dėn Schōōlmeister noch Licht brėnn. Un wėnn hē achter’t Finster luren dä, dėnn hȫȫrX61 hē ümmerlōōsX54 ėn Schritt vun de Döör no’t Finster un wedderX11

tōrüch.

***

Acht Doog loter lēēp Stuten-Stina mit dat Nietste dör’t Kaspel: Emma Mollt un de Schōōlmeister Kruuskopp sünd Bruut un Brüdigam. Un sō wēēr dat. As Emma de hēle Sook ut Kassen (FeJ1.2.261) ruutfroogt hârr, kēēk se dėn Schōōlmeister wedderX11 mit anner’ Ōgen an. Jo, se mēēt sik ėn Dēēl Schuld mit bi, dėnn sē hârr dėn Spēgel dor hėnhugen. Bi’t Reinmoken wēēr se wies worrn, dat de Nogel, woran de Spēgel hung, al meist afrust wēēr. Se nēhm ėm af, un dormit hē niX09 tweistött worr, hung se ėm ēērstmool achter’n Oḃen. Se vergēēt over, ėm dor wedderX11 antōbringen, wō hē hėnhȫȫrX61.






Mollt nēhm dėn Schōōlmeister hēēl fründli op, as hē ėm um sien Dochter ansprōōk. „Ik heff ehr di al lang tōdacht. Over ik wull di noch ėn beten kniepen, dormit du mi ēērst wat vun dien Künst verroden dääst. No de Hochtiet wârrt de VoderX53 in’e Eck stellt as ėn ōlen Bessen, dat kėnnt wi!“ sä hē plietsch.

Wēēr Kruuskopp hēēl glückli mit sien Emma, sō hēēl de Ōōl’ sik an sien Hōōt: Dē wēēr sien hēēmligen Schatt un sien Speeltüüg, ōōk dō noch, as hē hēēl wunnerli un kindsch worr. Wėnn de Oḃend kēēm, dėnn sett hē dėn Putthōōt op un kēēk in de Oḃeneck un snack mit sien Grōōtvoder över ōle Tieden, över Soot un Oorn un över dėn Himmel, sien sēlige Fru un de hilligen Ėngeln. Un dat Letzt, wat hē ümmerX54 sä, ēhr hē tō Bett gung, wēēr: „Nu koom ik bâld, Grōōtvoder, mook mi man mien Komer tōrecht, vergeet dat niX09!“








De Grääfsche(FeJ12263 - FeJ1.2.263ff - kiek ōōk FeJ5.1.117ff!)

(FeJ1.2.265)

Dat mag wull an de Kant ėn fofftig Johr her weenX41, dō stunn dor in Ielenbeek|Ilenbęck|Egelbach noch ėn lüttM3 Slott mit ėn smucken Goorn achter de hōgen Linnen un Dannenbȫȫm. Hier wohn nu al ėn kotte Tiet de MōderX52 vun dėn Grofen, dē sik mit sien junge Fru in dat ōle Famielnslott innist hârr. Se wēēr noch bannig rüstig un reisig|beweglich un ėn stootsch un stolt Fruunsminsch mit ėn langM3 Klēēd, Krüsen an Hâls un Hannen un griese Lucken um de Nack.

Nu kummt dor mool doogs ėn Keerl, sō brēēt un kantig as ėn Stubben, in de Pōōrt un stüürt liek op de Döör tō.

„He, da! Wohin will Er?“

De Stubben stunn still un dreih sik kott um: Dor stunn sē hōōch un steil vör ėm, de Grääfsche|Gräfin.

„Wer ist Er?“

De Mann nēhm de Mütz in de Hand un kēēm ėn Schritt nēger. „Ik bün de Romoker|Radmoker Jasper Wroog|‚Wraag‘ un …“

„Was will Er hier?“

„Loten Se mi doch utspreken, Fru Gräfin. Sē hett je nix tō versümen!“ De Stimm knârr as ėn ōl’ Döör, dē lang niX09 openmookt is, luut un mit ėn dēpen Tōōn. „Ik wull man sėggen, datt hüüt morgen uns’ Jokob-Snieder|‚Jakob‘

dōōtbleḃen is, un datt de Rēēg an Sē is, gnädige Fru, Noversdēēnsten tō dōōn.“

„Was sind das?“ froog se verwunnert.

Ėn jungM3 Mäten kēēm ut ėn Luuv un kēēk ėm mit grōte blaue Kinnerōgen nieschierig un bang an. Jasper sēhg ōōk ėn beten sunnerbor ut: Op de brēden Schullern sēēt ėn grōten Kopp mit dünne griese Hoor. Dat Gesicht wēēr vull vun dēpe Fōlen, un merrn dorin sēēt ėn lange Hokennöös, meist tō grōōt för de klōken, schârpen Ōgen un dėn smâllen Mund.

De Grääfsche kēēk ehr lēēv’ Dochter mool an un grien un sä wat tō ehr op Franzȫȫsch. Dat wēēr niX09 sō slimm, wat se sä, blōōts ėn lütten Spoos. Dat wēēr ėn Nover, sä se, over ėn krötigen, dē niX09 bang wēēr vör Gräfinnen, un se






schull sik man in Acht nehmen, sunst worr hē ehr noch ėn Andrag moken. (FeJ1.2.266)

Jasper verstunn dorvun kēēn Wōōrt. Dor trock over ėn Schadden över sien Gesicht, dē bestohn blēēv, un sien blauen Ōgen worrn rein düüster.

„Alsō Nachbarsdienste? Lass Er hȫren!“

„Noversdēēnsten gifft dat veel, Fru Gräfin, ut’n Kopp wēēt ik süm|ehrX05 gor niX09 âll. Wi Dörpslüüd hebbt dat in’t Gefȫhl, wonēhr de Nover bitreden mutt.“

De Grääfsche lach mool hell op un sä wat tō de junge Doom op Franzȫȫsch. „Nun, ein Herz und Gefühl hab ich auch, lieber Mann. Damit weiß ich aber noch nicht, was meine Nachbarn vun mir erwarten.“

Wēēr’t dat Lachen ōder wēēr’t dat Franzȫȫsch — nōōg, Jasper Wroog schüdd mool ârgerli mit dėn Kopp un sä dėnn: „Gnädige Fru, in’t Evangelen steiht schreḃen, datt ėn Mann hâlf dōōtsloon worr un blōōt un blȫdig an’ Weg lēēg. Dō kēēm ėn Prēēster un kott achterher ėn Leviet. Süm |seX04 sēhn dėn ârmen Minschen wull, over süm|seX04 lēten ėm liggen un slēken no Huus. Disse Lüüd mēnen ōōk un snacken veel dorvun, datt süm|seX04 Hatt un Gefȫhl hârrn, over de Heiland hett süm|ehrX05 wat anners vertellt. Süm|seX04 un âll dat Pharisäerpack hârrn dor, wō dat Hatt sitten schâll, ėn grōten Pōvis|Bovist ōder ōōk ėn Oort Register mit allerlei Middeln, wōmit süm|seX04 sōgor unsen Herrgott ėn X för ėn U moken un sik in dėn Himmel swinneln wullen. — Man doch ėn beten Geduld, gnädige Fru!“ rēēp hē, as hē sēhg, datt se ümmerX54 steiler worr un anfung, ieverig tō handslogen, „ik bün noch lang niX09 kloor.“

„Bitte, gute Mama!“ beed dat lütt’ Frollein un strokel ehr de Hand. Dėnn gung se op Jasper tō un stell sik dicht vör ėm hėn un froog hēēl fründli: „Was hat Er zu bestellen, lieber Mann?“

An dėn Beek in’t Holt steiht ėn Blōōm, sō rein un blau as de Heḃen, sō frisch un schȫȫn, datt ēēn wiet un siet dormit nix verglieken kann. Dē ehr süht, steiht still un dėnkt an sien Kinnerjohren, an Unschuld, an Speel un Lachen, an ėn Drōōm, dē al lang vergeten, an Märken, dē unse MōderX52 vertell, wėnn se spunn un wi bi ehr sēten platt an de Ēēr. Persetter nȫȫm de Blōōm Ehrenpreis un sä, wi mussen ehr plücken, wėnn se eḃen openblȫht, nȫȫssen blēēk se bâld af|verbliche sie bald. (FeJ1.2.267)

An disse Blȫȫm much Jasper wull dėnken, as hē in de jungen kloren Ōgen kēēk. Dėnn hē worr opmool hēēl benaut un sachtmȫdig. Un dat duur ėn lütten Stōōt, ēhr hē de rechten Wȫȫr funn. Hē grēēp in sien Kitteltasch un hool dor ėn Stück Holt ruut, bummelig ėn Fōōt lang un sō dick as ėn handligen Bessenstööl. Op ēēn Ėnn wēēr dat Ding tōspitzt un op dat anner sēēt ėn dicken Knast, dē sō






tōrechtsneden wēēr, datt hē utsēhg as ėn Pik-Esch ōder as ėn Hatt, wō ėn jungen Bōōm ruutwassen deit.

„Hier is de Wookplock“, sä Jasper un hēēl ehr dat Stück Holt hėn; „de Rēēg is an de Fru Gräfin.“

Se nēhm dėn Plock, dē vun de velen Hannen, dē ėm al anfoot hârrn, ėn beten glatt un smerig un vun dat Öller hēēl swatt wēēr, un bekēēk ėm vun âll de Sieden. Dėnn grien se ėm mool fründli an un froog: Wat dat tō bedüden hârr, se wuss je rein vun gor nix.

„Dat will ik ehr gēērn vertellen, mien lüttM3 Frollein!“ sä Jasper. „Wėnn in’t Dörp ėn Minsch dōōtbleḃen is, dėnn mutt je ēērst ėn Sârġ mookt wârrn, un de Liek mutt beten Tiet över de Ēēr stohn. Dormit nu niX09 Katten un Rötten un anner Vēēh dėn Dōden in sien RōhX32 stȫȫrt, un dorum datt ēēn ėm de Ēhr geḃen mutt, dē ėm tōkummt, sō wârrt ėn Mann bi ėm hėnstellt. Dē mutt nachts woken un ōōk wull för sien ârme Sēēl beden, wėnn’t ėm gefâllt. Is ėm dat grulig, dėnn nimmt hē sik ėn Mann tōhölp. Dat Woken geiht um, un dorum datt ik nu de nēēgste Nover vun de gnädige Fru bün un tōletzt wookt heff, sō is nu de Rēēg an Ehr. Disse Wookplock is dat Tēken. Wō dē in’t Huus brocht wârrt, dor mutt ėn Mann stellt wârrn.“

„Wo steht das geschrieben?“ froog de ōl’ Doom dortwischen.

„Nârms, Fru Gräfin“, sä Jasper hēēl ruhigX32. Over dat is vun ōle Tieden her sō weenX42. De Plock is wiss wücke hunnert Johr ōōlt. Un sō lang hē in’t Dörp rumgeiht, hett de Dōde ōōk sien Ēhr kregen, dē ėm tōkummt.“

As nu dat lütt’ Frollein ehr dėn Wookplock geḃen wull, schōōv se ehr bisiet un sä schârp un kott: „Verschont mich mit Eurem Firlefanz! Ich beanspruche keine Dienste vun den Dorfleuten un leiste keine Dienste!“

Se wink ehr Dochter un wull weggohn.

„Wėnn Sē kēēn Noversdēēnsten dōōn will, Fru Gräfin, dėnn (FeJ1.2.268) hēēt dat wull sō veel as: Sē kėnnt kēēn Novers un will sik niX09 mit süm|ehrX05

besmeren|sölen“, sä Jasper, dē dėn Wookplock wedderX11 in de Tasch stēēk.

De Grääfsche kēhr sik nochmool hâlf um un kēēk ėm niX09 eḃen fründli an. Se vertrock dėn Mund sōōn beten hȫhnsch un sä, hē hârr sō um un bi dat Richtige dropen.

„Verstohn kann ik dat recht gōōtX31, wat Se seggt, gnädige Fru, wėnn’t niX09

franzȫȫsch is. Over wosück ēēn noch mit griese Hoor sō kott vun Gedanken weenX41 kann, dat kann ik niX09 begriepen. Dē dėn Nover niX09 kėnnt un ėm niX09

bisteiht, hett ōōk kēēn Noversrecht — nehm Se sik in Acht, Fru Gräfin! Dat






Glück is ėn Rad, dat sik dreiht — wi spreekt sik|unsX07 sachs nochmool wedderX11!“

„Das ist ja ein unverschämter Mensch!“ rēēp se un mook orri ėn Fuust mit ehr fiene Hand. Se wink dėn Dēner, dē tōfällig ut de Döör treed: „Franz, zeige diesem Mann einmal die Pforte, er kann nicht aus dem Garten finden!“

„Dat loot weenX41, lütt’ Jung, di kunn wat Verdrēētligs passēren!“ sä Jasper un stülp de Mütz op dėn Kopp. As hē ut de Pōōrt gung, gnurr hē: Wėnn de lütt’ Dēērn dor niX09 bistohn un mi mit ehr grōten Ōgen ankeken hârr … Ruut bün ik nu, over watt ik wedderX11 rinfinnen dō, wėnn’t mool nȫdig deit, dat is de Froog.“

Hē gung ēēn Huus wieder, un no wücke Doog worr de Dōde begroovt. Âll de Novers brochen ėm no dėn Kârkhoff, blōōts vun de Slottlüüd folg kēēn Minsch.

***

Ėn acht Doog naher wēēr dat Sōjooks-MârktX66|Cyriaksmarkt (8. Aug.) un wat man jichens afkomen kunn, dat gung no Stadt, besunners Öllern, dē süm|ehrX06

Kinner ėn Vergnȫgen moken wullen, un dat wehlige|übermütige Jungvolk. Wat tōrüchblēēv, ârbeid op’t Feld, wėnn’t niX09 tō ōōlt ōder krank wēēr. Dėnn de Oorn wēēr noch lang niX09 ünner Dack un Fack.

Jasper Wroog wēēr ōōk sachs mool hėngohn, over hē hârr tō veel tō dōōn un blēēv bi de Ârbeit. Sien Lēhrbursch woog dat gor niX09, ėm tō frogen, süm|seX04

hârrn dat je sō hild. Hē sēhg over sō sluukōhrig ut, datt sien Meister in de Tasch lang un sä: „Dor hest ėn Düttjen|3-Schilling-Stück, Jung, nu goh no MârktX66 — Klock teihn büst’ over wedderX11 op’n Platz!“ De Jung worr rōōt as ėn Hohnpōōt un kunn vör Freud nix sėggen. (FeJ1.2.269)

As hē in vullen Stoot ut’e Döör sprung, kēēk Jasper ėm ėn lütten Stōōt no un sä tō sien Fru, dē ėn Handvull Spȫȫn ut de Wârksteed hool: „Nu kiek mool dėn Bėngel, wat hē springt mit ėn Düttjen in’e Tasch! Dat mutt je wull sō weenX41“, sett hē hėntō, as wėnn hē mit sik sülḃen snack, „wi hebbt dat je âll sō mookt. Wėnn wi jung sünd, dėnn danzt wi in Hitten un in Küll lustig tō MârktX66. Un dėnn drinkt wi mit Mund un Ōgen un Ōhren uns rein dumm un dösig. Wi jachtert un lacht, wi pedd sik|unsX07 op’n Liekdōōrn|Hühnerauge un prügelt sik|unsX07 rein um nix. Un wat wi inkōōpt, is luter Gnittergold|Unechtes, Flierkroom|Flitter un nixhaftigen Schiet. Wėnn de Dag hėn is, dėnn is dat Högen ut, un âll de Spektokel wârrt ēēn tōweddernX13 un de Tasch is lerdig. Sō is’t mit dėn MârktdagX66 un sō is’t mit dat Leḃen. Over de Hunnendanz geiht ümmerX54 vun vörn wedderX11 lōōs.“

„Och wat, Jasper, loot dat Jungvolk sik doch freuen op sien Oort!“ rēēp de lütt’ dicke Fru Meistern, dē noch in de Döör stunn. „Mit ėn Klöterbüss |Babyrassel






fangt wi an un mit ėn gōdenX31 Prüüschen|Prise Schnupftabak un ėn Piep Tobak hōōlt wi op. Dat schâll wull sō weenX41, uns’ Herrgott hett dat sachs niX09 anners hėbben wullt.“

„Och Gott, och Gott, Meister Wroog! Koom Hē doch gau hėn, ik heff dėn Schöstēēn in Brand steken!“ rēēp al vun wieden de Kööksch vun de Grääfsche un fludder rin in’t Huus as ėn Heen, wō de Hund achter is.

„Dēērn, wo hest’ dat mookt?“ froog Jasper.

,Ik wēēr ârgerli, datt ik niX09 tō MârktX66 schull, un bött ünner’n Kaffeketel, as wėnn ik ėn Broden moken schull, un dō kēēm de Schöstēēn — over gau, gau Meister — och Gott, ik spring in’ Beek!“ Dormit lēēp se weg un schrēēg luuthâls.

„Goh ehr no, Trina, datt dat Unglück niX09 noch grötter wârrt!“ sä Jasper un gung ruut, um no dat Füür tō sēhn. In de Döör wēēr hē meist mit dat lütt’ Frollein tōhōpenrennt. Se wēēr rein ut’e Tüüt, un vun dat, wat se sä, verstunn hē rein gor nix.

„Man ruhigX32, mien Kind, sō lang dat bi dėn Schöstēēn blifft, is’t niX09 sō slimm!“ Hē sēhg sik mool um op sien Hoffsteed. Dėn lēēp hē gau no de Blangendöör, hook dėn böversten Dēēl ut un nēhm dėn ünner’n Ârm. As hē bi dat Slott ankēēm, wēēr al ėn Ledder ansett, un de Dēner wull jüst rop mit ėn Ammer vull Woter. De (FeJ1.2.270) Luchen|Flammen slōgen boḃen ruut, un op dėn drȫgen Schinneldoken fullen hėn un her de Funken.

„Pass du op dėn Doken un gēēt de Funken ut!“ rēēp hē dėn Dēner tō. Dat duur man ėn Stōōt, dō wēēr hē boḃen un stülp de Blangendöör as ėn Deckel op dėn Schöstēēn. De Rock un Quâlm kēēm nu ut de Köök, as wėnn dat Huus in Füür stunn. Over de Gefohr wēēr över, dat Füür wēēr bâld stickt, un Jasper un de Dēner krōpen wedderX11 hėndool.

De Kööksch wēēr wedderX11 tō sik sülḃen komen. Sē un dat Stuḃenmäten un wücke ōle Fruuns slepen mit Bedden un annern Kroom. De Grääfsche un ehr lütt’ Dochter stunnen in dėn Goorn un kēken no’n boḃen. In’e Hand helen se lütte Kastens — dor wēērn sachs wichtige Papieren in un Goldsoken. As âllns vörbi wēēr, muss Jasper tō ehr komen. Un de ōl’ Doom wēēr hēēl fründli un dank ėm wull teihnmool för sien Hölp.

Jasper wehr af: „Nix, nix, Fru Gräfin, dat hett mi niX09 veel Mȫhg mookt! Over wat ik sėggen wull: Bruukt Sē ōōk Novers, gnädige Fru?“

Se hârr ėm wull gor niX09 verstohn. „Franz sagt mir, dass Er seine eigene Haustür über die Flammen gedeckt hat; sie hat gewiss von Rauch un Feuer gelitten — ich werde sie Ihm wieder streichen lassen, lieber Meister.“






„Dank veelmool, gnädige Fru, ik bün kēēn Fründ vun sōōn Smeerkroom. Ik teer mien Holtwârk an’t Huus alle Johr sülḃen an, dat süht smuck ut, rüükt gōōtX31 un is för de Duur. Over ik wull doch man frogen: Bruukt Sē ōōk Novers, Fru Gräfin?“

De ōl’ Doom worr ėn beten rōōt. „Lassen wir in diesem Augenblick unsere kleine Differenz, lieber Mann, ich bin Ihm wirklich herzlich dankbar, dass …“

Jasper schüdd ungedüllig mit dėn Kopp. „Dat wēēt ik, gnädige Fru! Se hett för jēēdēēn gōdenX31 Dēēnst gōdeX31 Wȫȫr un ōōk gōōtX31 Geld, dat wēēt ik! Over um dėn Dank bün ik niX09 op dėn Doken stegen. Hett Sē dėn Mann sēhn, dē bi dėn Schöstēēn sēēt, un kann Sē mi sėggen, wokēēn dat wēēr?“

„Allerdings, Meister, das waren Sie ja selbst!“ sä se verwunnert.

„Nä, Fru Gräfin, dat wēēr Ehrn Nover, un wat hē dä, wēēr ėn Noversdēēnst! — Bruukt Sē ōōk Novers, gnädige Fru?“ (FeJ1.2.271)

Se worr wedderX11 rōōt un kēēk sik mool verloren no dat lütt’ Frollein um, dē ehr mit ehr grōten kloren Ōgen gor niX09 lōōslēēt, as wėnn se ehr wat afbedeln wull. Opmool besunn se sik un foot Jasper, dē sik meist verjoog, bi de Hand un sä: „Ja, ja, guter Mann, ich brauche Nachbarn, will auch gern alles tun, was mir als Nachbarin obliegt!“ Dorbi stunnen ehr de Tronen in de Ōgen.

„Dat is gōōtX31, gnädige Fru!“ rēēp Jasper un worr rein hell utsēhn, „dėnn hett Sē ōōk Noversrecht. Wi verloot Ehr ōōk sō niX09, wėnn’t kniepen deit, dat hett Sē je eḃen sēhn. Over wėnn Sē uns ėn gōdeX31 Noversch weenX41 will, dėnn dōōt wi dat nochmool sō gēērn!“

Ut de Ōgen un de fienen Fōlen in dat Gesicht vun de ōle Doom much wull noch wat ruutkieken, wat Jasper opmârksoom mook. Dėnn hē snack opmool, as wėnn hē ehr begȫȫschen wull. „Verstoh Sē mi recht, Fru Gräfin: Wėnn Sē ōōk uns’ Noversch is, sō billt wi sik|unsX07 dorum niX09 in, dat wi Ehrsglieken sünd. Wat tō ėn Swienstrog uthaut is, dorut wârrt sien Doog kēēn Vigelien, un de Romoker blifft ėn Romoker, wėnn hē de Gräfin ōōk mool op’t Dack stiegen deit. Wi köönt Hōōch un Siet niX09 in ēēn Sack steken, un ėn Kattuul un ėn Nachtigol hȫȫrt niX09 in ēēn Nest, dat wēēt wi âll recht gōōtX31. Over twēē Dingen mookt âll de Minschen gliek vun dėn Kȫnig bet tō dėn Bedelmann, dat sünd de Nōōt un de Dōōd. Dat hett uns’ Heiland mēēnt, wėnn ik ėm recht verstoh, un dorno mööt wi dōōn as Novers un as Nēēgsten. Un nix för ungōōtX31, gnädige Fru!“ Dormit gung hē no Huus. — — —

De ōl’ Grääfsche is nu lang dōōt, over ehrn Noom is noch niX09 vergeten. Se hett Wōōrt hōlen, un ehr lütt’ Dochter hett ehr dorbi holpen. Mėnnigēēn hett se bistohn mit Root un Doot, hett an Krankenbedden trȫȫst un ehr lütten fienen Hannen ümmerX54 openhōlen, besunners för de Lüüd, dē sik hēēmli mit süm|






ehrX06 Nōōt afquälen dään. As se begroovt worr, truur dat hēle Dörp. Un ōle Lüüd wēēt sik niX09 tō besinnen, sōōn grōōtM3 Truurgefolg wedderX11 sēhn tō hėbben. Se rōhtX32 blangen ehr schȫne Dochter, dē bâld no dat Füür de Uttehren krēēg un frȫh verblēken un verblȫhen dä as dat Ehrenpreis in dat Holt.








ReinM3 Gotts-Wōōrt(FeJ12273 - FeJ1.2.273ff - kiek ōōk FeJ5.1.181ff!)

(FeJ1.2.275)

„Wat, sleist’ ėn dunen Keerl?“ rēēp Fieken|Sofiechen Meiersch mool mit ehr grove Stimm Juchen-Putz|‚Jochen‘ tō, dē op dėn ōlen besopen Jasper Sēēmann rumknüppeln dä. „Büst je wull niX09 klōōk! Loot ėm doch liggen! De Hunnen freet ėm niX09, un de Kinner mookt hē niX09 bang, hē is je sprüttenvull!“

Juchen grien verdrēētli un dreih mool dėn Prüntje|Priem. „Hest recht, Fieken, dē liggt as ėn Sack Solt, dor haut ēēn ėn Handspēēk op af, ohn datt hē ‚piep‘ seggt.“

„Nä, dat heff ik lang opgeḃen, Juchen. Mien Jörn kummt mi âll Sünnoḃend besopen tō Huus. Dat sünd twēēunfofftig Mool in’t Johr, MârktdagX66 un Oornbēēr niX09 mitreekt. Ēērst wull ik dat mit Gewâlt dwingen, de Keerl schull mi ophȫren un wėnn’t dat Leḃen kost. Over dor worr ik flau bi. Mien Bessenstööl is ōōk kēēn ‚Stab Sanft‘, as uns’ Paster seggt. Over sō wat leevt niX09 un rȫhrt sik doch! Wėnn ik dach, ik hârr ėm de Knoken tweisloon, dėnn snork hē mi luut wat vör ōder gnurr ōōk: Lieg nu still, mien lüttM3 Fieken! Ha ha ha! Dėnn glȫȫv de Swienegel, ik lēēg bi ėm in’e Puuch un hârr mi blōōts mool umdreiht. Nä, bi ėn dunen Keerl sleit ēēn sik de Lung ut’ Lief, dat hölpt tō nix. Over wėnn hē nüchtern is, dėnn mutt ēēn ėm mool kniepen, dėnn is’t Tiet!“ Dormit schrökel se wieder. —

„Dat Wief is jüst kēēn Ėngel, over se wēēt Beschēēd!“ sä mien ōl’ Jehann-Ōhm un sett sik wedderX11 dool. Wi klönen ėn beten op de Bank vör Döör, no ėn hitten, hillen Dag much hē dat gēērn. Un de Oḃend wēēr still, kȫhlig un wunnerschȫȫn.

Ik kēēk noch mit ėn langen Hâls no Stroot, wō Juchen sik mit dėn besopen Keerl afmarach. „Loot ėm man, Juchen schâll ōōk sien Ârbeit hėbben, hē hett vundoog noch nix tō dōōn hatt.“

„Schull sōōn ârm’ Minsch wull noch tō betern weenX41?“ froog ik.

„Dat is wull vörbi, mien Söhn. Dėn de Kööm dool hett, dē kummt niX09

wedderX11 op. De Kööm brickt ėm dėn Willen, un dėnn is hē bēēt|kloor.“






„Ik heff doch hȫȫrt, datt de ōl’ Timm Sibbert, dėn süm |seX04 verleden Week begroovt hebbt, in sien jungen Johren hēēl drunkfällig |trunksüchtig weenX42 is.“ (FeJ1.2.276)

„Jo, dat is wohr. Over sō wiet as dē dor“ — hē wies mool no de Stroot —, „wēēr hē noch niX09 weg.“

„Op wat för ėn Oort is hē dorvun afkomen?“ froog ik. Mi mook dat ümmerX54

veel Spoos, mien ōlen klōken Jehann-Ōhm vertellen tō hȫren.

„Hm, dat is ėn dösige Geschicht. Du hest Paster Brandt niX09 mēhr kėnnt. Hē storv vör sō Johrer twintig an de swatten Pocken, dē hē sik an de Krankenbedden opsackt hârr, dėnn hē besöch överall, Huus bi Huus. Dat wēēr ėn grundgōdenX31, over ōōk ėn hēēl stârken Mann, wull de stârkste in de hēle Gemēēn. Worr vertellt, hē kunn, ünner jēēdēēn Ârm ėn Sack Wēten, kommōōd|

gemütlich no’n Böhn ropstiegen. Over hē dä sō wat niX09. Un wėnn de Lüüd ėm beden, hē schull sien Knööv mool wiesen, dėnn worr hē verdrēētli un sä, süm |

seX04 schullen sik op’n MârktX66 sōōn Künst vörmoken loten.

Dissen Mann sitt nu mool in de Schummertiet in sien Löhnstōhl un smȫȫkt sien lange Piep. Dō geiht de Döör, un rin kummt dor ėn grōten Keerl mit de Mütz schēēf op’n Kopp un dėn Duum in’t Ârmlock vun de West. »Ōha! Gō’nX31

Oḃend!« Hē smēēt sik op ėn Stōhl.

»GōdenX31 Oḃend, Timm Sibbert!«

»Wat, kėnnst du mi? Ik bün noch gor niX09 hier weenX42, wėnn ik recht wēēt.«

»Di kėnn ik recht gōōtX31, Timm, du ârbeidst as Bruknecht bi dėn grōten Hans Mehrens.«

»Dat hest’ dropen, lütt’ Jung! No, dėnn schėnk mi man mool ēēn in, over reinM3 Gotts-Wōōrt!«

De Paster töger ėn beten — schull hē mēnen, datt hē in ėn Krōōg is? Ōōk gōōtX31! »Gēērn, Timm, over mi dünkt, du hest dien Oḃendbrōōt al mēhr doolspȫȫlt, as nȫdig is.«

»Dat geiht di nix an! Wat ik drunken heff, is betohlt!« Hē hau op’n Disch.

»Nu nu, lütt’ Jung, man niX09 gliek gâllig|dullerhoor, mien Disch is dat Sloon niX09 wėnnt!«

Timm lach mool hēēl gnadderig. »Mien Fru ōōk niX09, over dat mutt se wėnnt wârrn!« Hē slōōg wedderX11 op’n Disch.

»Wat, Mann, hest du dien Fru sloon? Worum?«






»Worum? Lettst du di Swienegel schimpen? Ik will ehr dat Muul verbinnen! — Over wō blifft de Kööm?« (FeJ1.2.277)

»Jammerschood, Timm Sibbert, datt de Sook sō mit jüm|juX02 steiht!« rēēp de Paster un dä, as hârr hē dat Letzt gor niX09 hȫȫrt. »Se is doch ėn hēēl orntlige un flietige Fru!«

»Se ârbeidt as ėn Peerd, dat will ik niX09 afstrieden. Over ik will ehr wiesen, wat ėn Swienegel is!«

»Dat deit niX09 nȫdig, Timm, dat hest’ al lang doon.«

»Wat seggst du?« Hē sēhg dėn Paster an as ėn stȫȫtschen Bull.

»Datt dien Fru rein recht hett. Du büst würkli ėn grōten Swienegel!«

»Dat schâll di, hool mi de Düvel, wedderX11 in’t Muul rinsloon wârrn!« schrēēg hē un grēēp dėn Paster no de Kehl. Over dē hârr ėm schârp in’t Ōōg behōlen. Hē fung de beiden Hannen af un hēēl ėm mit’n stieḃen Ârm sik vun’t Lief. Timm schimp un schüüm, stött Disch un Stōhl um, over de Ârm, dē ėm hēēl, wēēr vun Stohl un Iesen. Tōletzt foot de Paster ėm bi de Schuller un drück ėm dool, datt ėm de Knoken knacken.

»Loot mi lōōs!« stöhn Timm.

»Wėnn du mi verspreken deist, datt du ruhigX32 bi mi sitten un Freden hōlen wullt.«

»Dat will ik, over du schasst mi niX09 schimpen!«

De Paster lēēt ėm lōōs, un Timm kēēm wedderX11 tō Bēēn.

Bides worr dor op de Deel wat lōpen. De Fru Pastern mook de Döör open un wull frogen, wat de Spektokel tō bedüden hârr. Over de Paster wehr ehr af un sä: »Loot Anna mool gau ėn Teller vull Botterbrōōt smeren. Se kann dat mit Mettwust un Kēēs belėggen!« As de Fru noch wat sėggen wull, froog hē kott: »Hest du mi niX09 verstohn?« un mook de Döör tō.

»Botterbrōōt heff ik niX09 bestellt!« gnurr Timm, dē sik wedderX11 doolsett hârr.

»Weet ik, Timm! Du wullt reinM3 Gotts-Wōōrt hėbben, un dat heff ik bi mi. Du büst flau un muttst ēērst wat eten. De Fusel allēēn bringt di rein op’n Hund, dat sühst du je. Büst ėn Boor vun Keerl, over de Kööm, dėn du ümmerX54 wedderX11

in dėn lerdigen Mogen ringoten hest, hett di sō wiet hėnbrocht, datt ik di hēēl kommōdig in’ Sack steken kunn, sō as ėn ōl’ Wief op’t MârktX66 ėn Vēērwekensfârken.« (FeJ1.2.278)

»Verdammi, mook mi niX09 dull, sunst …«






»No, tier|hab’ di man niX09 sō! Du hest wull al veel mit dien groḃen Knoken rumprohlt. Over ik bün dien Bövermann, dor verloot di op! Ōder wullt’ dat nochmool mit mi versȫken?«

»Wo hēētst du?« froog Timm, dē dėn Paster anschulen dä as ėn Hund, dē wat verbroken hett.

»Ik hēēt Brandt, jüst as de Paster.«

»Büst du mit ėm verwandt?«

»Jo. — Geihst du gor niX09 no Kârk, Timm?«

»Nä, al Johren niX09!« Hē lach mool minnachten. »Mien Gotts-Wōōrt kėttelt beter op de Tung as dėn Paster sien.«

»Jawull, un fritt di dat Mârk ut’e Knoken!«

»Du büst ėn dwatschen Wēērt, mookst dien ēgen Woor slecht!«

»Dor hest du recht, Timm, ik pass tō ėn Wēērt as ėn Hōōtmoker tō ėn Scheepskaptein, dat heff ik al lang weten. Over dat kann mi lēēd dōōn, datt sōōn fixen Keerl as du vör de Hunnen geiht un sien ēgen Huus runjenēērt |

spolēērt! Wat schâll ut di, ut dien Fru un dien drēē nüüdligen Kinner wârrn, wėnn’t sō wiedergeiht?«

»Is sē niX09 schuld, niX09 sülḃen schuld? Kann ik wat dorbi dōōn, datt ik kēēn Ârbeit heff?« rēēp Timm ieverig.

»Wat, büst du niX09 mēhr bi Hans Mehrens?«

»Hebbt sik|unsX07 vertȫȫrnt! Will mi doch niX09 as ėn dummen Jung utlümmeln|

utosen loten!« Hē kēēk verdrēētli ut’ Finster.

Dat Mäden kēēm rin un sett dat Botterbrōōt op’n Disch. »Schâll ik ōōk Licht bringen?«

»Is niX09 nȫdig, Anna!« De Dēērn gung ruut, süm|seX04 sēten wedderX11

allēēn.

»Nu lang tō, Timm!« De Paster schōōv ėm ėn Teller hėn.

»Heff ik niX09 bestellt!«

»Kost ōōk nix, Timm! Mook nu kēēn Umstänn, ik eet ėn Stück mit.«

De Ruuch vun Mettwust un Kēēs trock ėm in de Nöös — hē sluck mool drȫȫg dool, rück op’n Stōhl hėn un her un bēēr, as wėnn hē noch wat sėggen wull. Over dėnn grēēp hē tō. Un för dėn Paster wēēr’t ėn stillM3 Vergnȫgen, ėn Mann eten tō sēhn, dē rein holl un boll is.






»DunnerwedderX15, Brandt, dat smeckt hēēl prächtig!« rēēp hē no ėn Wiel. (FeJ1.2.279)

»Freut mi, Timm! Dėnn köönt wi sachs ōōk ėn vernünftigM3 Wōōrt snacken. Wi Slag Lüüd mööt wat Deftigs in’t Lief hėbben, sunst geiht uns de rechte Besinnen un de frische Mōōt över Stüür|verloren. Nu segg mi mool, wat hest du ēgentli mit Hans Mehrens hatt? Mit dėn Mann is sunst doch umtogohn.«

»Ik drunk ėm tō veel.« Hē bēēt ieverig in ėn Botterbrōōt mit Mettwust.

»Hm!« sä de Paster, »dat hârrst du loten kunnt, dat sühst du je in.«

»Sēhg ik op un dool niX09 in!« Hē hârr sachs noch mēhr seggt, over de Happen smeck gor tō schȫȫn.

»Dėnn wēērst du je man wücke Weken bi Mehrens. Wō büst du vörher weenX42, Timm?«

»Bi Hârms in Willenschoren|‚Willenscharn‘.«

»Dat’s ėn netten Mann — worum büst’ dor weggohn?«

Timm gluup dėn Paster mool schuulsch an un sä verdrēētli: »No, du froogst mi noch dat Hėmd vun’t Lief! Wat geiht di dat an?«

»Du deist mi lēēd, Timm! Uns’ Herrgott hett di segent mit ėn gōdeX31 Fru un smucke Kinner. Un nu muttst du an’t MârktX66 fuul rumstohn un kannst süm|

ehrX05 niX09 nähren.«

»Wat?« Hē schōōv dat Botterbrōōt bisiet. »Fru un Kinner ėn Segen? Büst’ niX09 klōōk? Jo, wėnn uns’ Herrgott mi ōōk de Taschen vull Geld steken hârr, dėnn wull ik nix sėggen! Over för sōōn ârmen Düvel, as ik bün, is ėn Fru un ėn Timp Gören ėn swore Last!« Timm worr rein hitzig un sett ėm lang un brēēt vunēēn, datt blōōts rieke Lüüd vun Gotts Segen snacken un Vergnȫgen an Fru un Kind hėbben köönt.

De Paster hȫȫrX61 ėm gedüllig an un sä dėnn: »Wi verstoht sik|unsX07 niX09. Wat du seggst, kummt mi hēēl nârrsch vör. — Over du büst niX09 satt, Timm, lang beter tō. Ik will di bides ėn lüttM3 Geschicht vertellen. Du magst doch Geschichten hȫren?«

»Wėnn dē niX09 tō lang sünd! Vertell man tō — büst ėn snookschen Krōōgwēērt!«

No un no wēēr’t düüster worrn. Over langsoom kēēm de Moon um de Eck vun dat Backhuus un schien hell un kloor in’t Finster. Ēērst lücht hē Timm lang in’t Gesicht, as wėnn hē ėm gor niX09 recht (FeJ1.2.280) künnig wârrn kunn. Un dėnn schuul hē ōōk um de Gardien un kēēk hēēl verboost dėn Paster an, as wull hē sėggen: Wat wullt du mit dėn Keerl in dien stille Studeerstuuv? De






Paster, sien ōl’ Fründ, kümmer sik over gor niX09 um ėm. Hē trock blaue Wulken ut sien Piepenrōhr un vertell:

»Uns’ Heiland gung mool mit sien Jünger merrn dör’t Feld. Süm|seX04 wullen no Kapernaum, wēērn over afweken vun de Landstroot, um sik dėn Weg tō verkötten. Un bi’t Snacken un Vertellen hârrn süm|seX04 dėn Stieg verloren un stunnen opmool vör ėn grōōtM3 Dannenholt mit rōōthorige Heid un krusen Ēkenkratt an dėn Rand. Wat nu? Dor wēēr gōdenX31 Root düür. Dō süht Petrus, dē wücke Schreed vörop gung, ėn jungen Mann, dē sik lingelang in de Wâllgrȫȫv leggt hett un slöppt. Ėn lerdigen Buddel liggt bi ėm.«

»Ōha!« rēēp Timm, »ik hȫȫr di gohn|da geht die Reise hin!«

De Paster lēēt sik niX09 stȫren. »›Dat hölpt niX09, mien gōdeX31 Jung!‹ seggt Pētrus, ›du büst ėn Landstrieker un kėnnst de Weeg, in’e Bēēn muttst du! Höida, Fründ! Wėnn du uns dėn Weg wiesen deist, dėnn bringt wi di no Kapernaum!‹ Hē böört ėm mool hâlf in’e Hȫȫchd un schüddelt ėm, datt ėm de Gedanken in’ Kopp rasselt un klötert. De Keerl kriggt de Ōgen open un süht Pētrus verslopen an. ›Wat wullt du?‹ froogt hē. ›Loot mi lōōs!‹ — ›Hattensgēērn, lütten Jung, over nu koom in’e Bēēn un wies uns dėn Weg!‹ — ›Woneem schâll’t hėngohn?‹ — ›No Kapernaum, dat hȫȫrst du je.‹ — ›Is ėn hēēl fidēle Stadt! Dėnn goht man ümmerX54 de Nöös no, tōletzt koomt jüm|jiX01 wull hėn!‹ Dormit leggt hē sik op de anner’ Siet un snorkt as ėn Hund ünner’n Oḃen.«

»Ha!« lach Timm, »dėn Keerl mag ik lieden!«

»›Ik will di grōten Slüngel dat Snorken aflēhren!‹ röppt Pētrus un will ėm an’t Kamsōōl|Kamisol, Wams, over de Heiland höllt ėm bi’n Ârm un seggt: ›Loot ėm! Wėnn sien Tiet dor is, kummt hē tō sik sülḃen. Dor is ėn lüttM3 Mäten op’t Land, dē wüllt wi frogen.‹ — Würkli is dor ėn lütt’ Dēērn vun sō Johrer achtteihn, dē sammelt Ohren. Se is sō quick un kregel, un dat Sammeln geiht ehr sō gau un leifig|leicht vun de Hand, ėn Vergnȫgen is’t antosēhn! As de Heiland ehr anröppt, verfēērt se sik un kickt ėm un sien Jünger hēēl bang an. Uns’ Heiland gifft ehr fründli de Hand un seggt: ›Wullt du uns niX09 mool (FeJ1.2.281) dėn Weg wiesen, lütt’ Dēērn? Wi sünd verbiestert un wullen noch gēērn vör Nachttiet no Kapernaum.‹ Sien sachtmȫdige Sprook un sien froomM3 Ōōg steilt|stärkt ehr dėn Mōōt. ›Ō, wo gēērn!‹ seggt se un leggt ehr Gârv op de Stoppeln, ›ik will ėn Stück mitgohn!‹ Un nu löppt se keit|keck un op flinke Fȫȫt blangen ėm her. Un as de Heiland ehr no dit un dat froogt, gifft se ėm lies un fründli Antwōōrt. No ėn Viddelstunn koomt süm|seX04 an dėn Fōōtstieg, un dat lütt Mäten wiest süm|

ehrX05 dėn Weg. Se gifft dėnn unsen Heiland truhattig de Hand un löppt wedderX11 tōrüch an ehr Ârbeit. Pētrus, dē sien Ârger över dėn snutigen Keerl al lang vergeten hett, steiht still un kickt ehr no. Dėnn seggt hē tō dėn Heiland: ›Dat is je ėn lütt’ nüüdlige Dēērn! Och, Meister, dē muttst du mool ėn grōte






Freud moken!‹ — ›Ik heff ehr al wat tōdacht!‹ seggt de Heiland fründli. — ›Wat dėnn?‹ froogt Pētrus. De Meister kickt sik no ehr um: ›Se schâll dėn jungen Mann hėbben, dē dor mit sien Buddel in’e Wâllgrȫȫv liggen dä.‹«

»Nu wârr ik klōōk!« rēēp Timm, dē hēēl opmârksoom tōhȫȫrt hârr.

»Pētrus un de annern Jünger wârrt meist rebellsch, over de Heiland seggt: ›Dat verstoht jüm|jiX01 niX09! Jüm|jiX01 mēēnt ümmerX54, dat Glück is luter Lachen un rōde Backen un vulle Taschen — dat is âll niX09 wohr. Dat Glück süht niX09

sō ōder sō ut, beschrieḃen kann ēēn’t niX09. Over dē dat hett, dē versteiht un kėnnt dat, un dat strohlt ėm ut de Ōgen un lücht in alle Ecken. Ėn Minschenkind kann hitte Tronen wēnen un heegt in sien Hattensgrund doch dat Glück.‹ — ›Over de Swienegel vun Keerl!‹ röppt Pētrus hitzig. — ›Nu, nu, Pētrus, wat schull ut dėn jungen Mann wârrn, wėnn ėm ėn gōdeX31 Fru niX09 wedderX11 tō Bēēn holp? Ėn Drinker un ėn Rumdriever is ōōk ėn Minsch, dėn ik hattensgēērn hölpen much. Un ėm is lichter tō hölpen as dėn fâlschen Pharisäer, dē singt un beedt un de Ōgen verdreiht un dorbi in sien Fell op un dool nix döcht.‹ — ›Over Meister, schâll dėnn nu ėn smuckM3 un unschülligM3 Kind rein bi sōōn Döögnix vun Keerl …‹ — ›Worum sō hatt, Pētrus? Büst du dėnn ėn Ėngel? Ik wēēt, wat in ėm stickt, wat ėm fehlt un wēhdeit. Ik kann un will ėm op dėn rechten Weg bringen, un de lütt’ Dēērn schâll mi dorin bistohn. Sē schâll sien Fru wârrn, sure Doog bi ėm hėbben un veel hēēmlige Tronen wēnen. Over dėnn will ik sien Hatt in de Hand nehmen un sien Willen stârk moken, datt hē sien (FeJ1.2.282)

swutschig Leḃen verflȫȫkt un âll sien Dösigkeit|Dōōrheit un Lichtsinn ünner de Fȫȫt kriggt un nu ėn würkligen Mann wârrt, dėn Fru un Kinner ēhren dōōt un op Hannen dreeġt …‹«

De Paster swēēg opmool still un sett de Piep in de Eck. Dėnn Timm Sibbert kēēm langsoom in’e Hȫȫchd, trock lies de Mütz vun’ Kopp un kēēk sik biesterig um in’e Stuuv. De Moon schien hell op de lange Rēēg Bȫker, op de Klock mit dėn blanken Parpendikel un op de Schillrootsen an de Wand.

»Woneem bün ik?« froog Timm tōletzt mit ėn dumpe Stimm, »dit is kēēn Wēērtshuus un Hē …?«

»Du büst tō mi komen, du wullst reinM3 Gotts-Wōōrt hėbben, Timm Sibbert«, sä de Paster un foot ėm bi de Hand. »Gotts Wōōrt hest du kregen. Watt dat rein is, wēēt ik niX09 — ik bün man ėn Tōpleger bi unsen Meister — ik bün de Paster.«

Timm treed ėn Schritt tōrüch un wull sien Hand wedderX11 lōōsmoken. Over de Paster hēēl fast un sä: »Nu lōōp mi niX09 weg, Timm! Segg mi ēērst: Wat wullt du dōōn? Kinner leeḃt sō in dėn Dag rin, over ėn Mann as du mutt weten, wō hē op lōōsstüürt.«






Timm swēēg un wėnn dat Gesicht af.

»Woneem wullt du nu hėngohn?«

»No Huus.«

»Dat freut mi! Nimmst du mi mit?«

»Nä!« sä hē kott.

»Ōōk gōōtX31, Timm. Over ēēn Dēēl muttst du mi verspreken: Datt du dien ârme Fru niX09 wedderX11 sloon wullt!«

»Ik verspreek gor nix!« gnurr hē.

»Hm!« sä de Paster un schüdd lies mit’n Kopp. »Ik wull di sō gēērn bistohn, Timm! Mi dünkt, dat is ėn trurigen Keerl, dē sik vun de Fru nähren loten mutt. Ik heff in mien Goorn tō dōōn — wullt du bi mi ârbeiden?«

»Ik will mi dat överlėggen«, sä hē ėn beten unseker.

»In Gotts Noom dėnn, Timm. Överlegg di âllns, wat ik di seggt heff, un vergeet niX09, datt du ėn Fründ funnen hest, dē wēēt, datt du veel tō gōōtX31

büst, um sō vör de Hunnen tō gohn!« Hē lēēt sien Hand lōōs, un Timm gung mit lange Schreed no de Döör. Dor töger hē noch ėn lütten Stōōt, brumm wat in’ Boort un gung ruut. (FeJ1.2.283) De Paster over stunn noch lang an’t Finster, un de Moon kēēk ėm in sien ēērnstM3 Gesicht, kunn over niX09 klōōkkriegen, wat ėm fehl. —

Dėn annern Morgen kēēm de Paster ėn beten loot ut de FeddernX17. Hē kunn de Nacht niX09 tō RōhX32 komen, ēērst gēgen Morgen slēēp hē tō un wook op, as de Sünn al hōōch an’ Heḃen stunn. Hē verfēēr sik meist, as hē de Gardien tōrüchschōōv, um no sien Gewōhnheit ēērst mool in’t WedderX15 tō kieken. Dėnn achter in’ Goorn ârbeid Timm Sibbert mit dėn Spoon|Rüffel in de Ēēr rum, as wull hē sik umbringen.

De Paster trock sik gau an un gung ruut. »Dat höllst du niX09 ut, Timm! Loot di doch Tiet, groḃen is ėn swore Ârbeit!« Timm schuul ėm mool hâlf vun de Siet an un mummel wat vör sik hėn, dat klung verdrēētli un ârgerlich. Un wėnn de Paster ėm recht verstunn, sō sä hē: Ēēn schull ėm tōfreden loten, hē wuss recht gōōtX31, wat hē dä. No, de Paster lēēt ėm dėnn sien Willen. Um Klock teihn schick hē Anna ruut mit ėn Botterbrōōt un ėn Snaps. Dat Botterbrōōt nēhm hē, dėn Snaps wull hē niX09 hėbben. Ōōk wull hē mėddoogs niX09

rinkomen, sien Fru hârr för ėm kookt, sä hē. Sō gung dat drēē Doog fōōrt, dėn vēērten kēēm hē niX09 wedderX11. Un as de Paster mool sülḃen hėngung no sien Behüsen, funn hē ėm in’t Bett un hēēl krank — Timm hârr ėn Steek twischen de Schullern un kloog över slimmM3 Koppwēh. Dat wēēr Frȫhjohrstiet,






un de Ârbeit in de frische Ēēr, dē hē niX09 wėnnt wēēr, hârr’t ėm wull andoon. Vėllicht fehl ėm ōōk de Kööm.

Hē lēēg lang vör’n Dokter un verhool sik man langsoom, sōdatt wull ėn hēēlM3 Viddeljohr doröver hėngung. Sien ârm’ Fru hârr slimme Doog un Nachten vull Angst un Sorg, worr moger un blēēk utsēhn. Over ėn stillM3 Glück lücht ehr ut de Ōgen, as wėnn se ėn hēēmligen Schatt funnen hârr. Un wat wēēr’t? Mool oḃends — hē wēēr al in’e Betern — mook se ėm sien Bett noch ėn beten tōrecht. Un as dorbi ehr Gesicht ėm nēēg kēēm, strokel hē ehr mit de Hand blōōts mool över de smâllen Backen un sä: »Mien lütt’ gōdeX31 Emma!« Dėnn dreih hē sik um no de Wand. Dat wēēr’t âll. Over ehr sorgenvullM3 Hatt mook dat sō glückli, datt ehr de Freudentronen langs de Backen lēpen — al Johren hârr hē sō wat niX09 doon un seggt.

Tōletzt kunn hē sik al mool ruut no’n Goorn kröpeln. Dat wēēr man ėn lütte Eck mit ėn brēden Ellhōōrn|FlederbeinbuschX43|Holunder un ėn Speelplatz för (FeJ1.2.284) de lütten Gören, over dor wēēr’t frisch un still un kȫhlig. Sien Fru hârr ėm ėn Löhnstōhl mit Küssens hėnsett, ōōk wickel se ėm ėn Peerdeek um de Bēēn. Dėnn hool se sik ōōk ėn Stōhl un sēēt nu bi ėm un flick un stopp. Se vertell vun dit un vun dat un stüür de Kinner, wėnn se tō luut worrn. Timm kēēk sien lütten Gören un süm|ehrX06 Speelkroom an un hȫȫrX61 still tō, dėnn sä hē: »Wō hebbt de Kinner dėn Wogen her?«

»Vun de Fru Pastern, Timm. Wat hebbt süm|seX04 sik freut, süm|seX04

sprungen vör Vergnȫgen op un dool! Sō wat kėnnt süm |seX04 je gor niX09. Bet hertō mussen süm|seX04 sik mit Snickenhüüs, bunte Stēēn ōder ōōk ėn Flitzbogen, dėn süm|seX04 sik sülḃen moken dään, behölpen.«

Timm swēēg wedderX11 lang un lēēt sien Fru ümmerlōōsX54 klönen. Tōletzt froog hē: »Du büst in mien Krankheit doch niX09 ut weenX42 tō waschen, Emma?«

»Nä, Timm, wo kunn ik! Du kunnst je niX09 allēēn weenX41, un de Kinner sünd noch tō dumm.«

»Wovun hebbt jüm|jiX01 dėnn leevt?« froog hē no ėn Wiel.

»Fru Pastern broch âllns, Timm! Kiek de Kinner man mool an, sō smuck sünd süm|seX04 mien Doog niX09 weenX42. Un dėnn dat schȫne Eten! Mi duur man ümmerX54, datt ik di nix dorvun vörsetten kunn, un mi snȫȫr de Angst dėn Hâls tō. Over uns’ vēēr Lütten hebbt sik pleegt, dat süm |seX04 Puusbacken kregen hebbt! — Anna, Dēērn, wullt du de Popp dėn Hâls afdreihen?«

Timm strēēk sik mit de mogere Hand över’t Gesicht, as wėnn hē dor ėn Spinnweev wegwischen wull. Dėnn hool hē dēēp|hōōch Oten un sett sik mool






anners tōrecht in sien Stōhl. Nu ēērst worr hē wies, datt dat ėn grōten Löhnstōhl wēēr, dėn hē gor niX09 kėnn. »Woneem is dē her?« froog hē.

»Dat is unsen Paster sien Löhnstōhl — dėn sühst du nu ēērst? Wi hebbt ėm al vēērteihn Doog in’t Huus. Ik heff dor blōōts ümmerX54 ėn Deek överdeckt, datt hē niX09 lieden deit. Süh« — se slōōg de Deek tōrüch — »hē is mit fienen Damast övertrocken un is op Rullen. In de Stuuv kann ik di dorop fohren as in ėn Kutsch.«

Timm worr rein still un sack tōsomen, as wėnn ėm flau worr. Dō gung de Döör, un as Anna nokēēk, kēēm de Paster ehr al op de Deel in’e Mȫȫt. (FeJ1.2.285)

»Timm is wull dat ēērste Mool buten!« sä hē vergnȫȫgt un gēēv ehr de Hand, »dat mutt ik doch sēhn. — Bliev man sitten, lütt’ Jung, dien Bēēnwârk is man wat klöterig bestellt!« Hē sett sik bi dėn Kranken hėn un strokel ėm mit sien wēke Hand över de Knēē. »No, wo geiht’?«

»Dat mutt je gōōtX31 weenX41, Herr Paster«, sä Timm.

»Wi sünd âll hēēl tōfreden mit di, du wēērst wiet weg! Nu mööt wi man Geduld hėbben. In uns’ Johren geiht dat Beterwârrn niX09 sō gau as bi de Kinner.«

»Jo, Herr Paster, dat is âllns richtig. Over mien Emma un ik sitt hier trurig tō un köönt ōōk rein nix verdēnen!«

»Wieder nix, Timm? Man kēēn Sorg, uns’ Herrgott will wull Root schaffen!«

Timm kēēk sik mool um in dėn Goorn. — De Kinner seten in ėn Eck an’t Huus un snacken lies mitenanner, de MōderX52 wēēr ėn lütten Stōōt ringohn.

»Herr Paster«, sä Timm dėnn un foot ėm bi de Hand, »mien beten Groḃen in Sien Goorn hett Hē düür betohlt!«

»Dat versteihst du niX09, Timm, ik reek hēēl anners as du.«

»Dat wēēt ik, Herr Paster! Wat Hē un Sien Fru an uns doon hebbt, dat will ik unsen Herrgott vertellen …« Mēhr kunn hē niX09 sėggen, ėm bever dat Kinn, as wėnn hē dat Fēver hârr.

De Paster mook dat nu niX09 sō as mėnnigēēn, dē bi sōōn Gelēgenheit niX09

an sik hōlen kann un mit sien tappsigen Fingern wedderX11 openkleit, wat in de Still eḃen uthēēlt is. Hē wuss, datt sien Meister dat Hatt vun dissen Mann in de Hand hârr. Dō swēēg hē rein still, um jo nix tō verdârḃen. Hē snack mit ėm över de Tōkumst|Tōkunft un nēhm ėm, sō veel ēēn dat bi ėn kranken Mann mit Wȫȫr dōōn kann, de sworen Sorgen vun de Sēēl. Dėnn gung hē un lēēt ėm allēēn.






As Timm wedderX11 tō Kräften wēēr, storv jüst de ōl’ Kârkendēner Pēters, un hē krēēg de Steed. Kööm nēhm hē sien Doog niX09 wedderX11 in dėn Mund, over Gotts Wōōrt in’e Kârk versüüm hē niX09. Sien Fru hett hē noch hēēl glückli mookt. Hē wēēr je al ėn ōlen Mann, as hē vör vēērteihn Doog dėn Kopp doollėggen dä. Over sien Emma lėngt no ėm as ėn jung’ Dēērn no ehrn Brüdigam.“ — (FeJ1.2.286)

„Dat is de Geschicht vun ėn Süper, de noch wedderX11 kurēērt worr“, sä de Ōōl’ un stunn op. „Nu will ik di mool wat sėggen, mien lütt’ Jung. Du hest je ėn fienen Rock an un witte Kâlverkrüsen|gekräuseltes Vorhemd vör de Bost, ėn Brill op’e Nöös un hēle Bȫker in’ Kopp: Nu goh du hėn un bekēhr dėn ōlen versopen Jasper Sēēmann! Du hest je nu sēhn, wat dor tōhȫȫrt un wat dat för ėn Stück Ârbeit is — wat mēēnst du?“

„Ik will dor ēērstmool över|op slopen, Jehann-Ōhm — gō’X31 Nacht!“

De Ōōl’ grien un nück mi fründli tō un krōōp in’e Döör.








Lēna(FeJ12287 - FeJ1.2.287ff - kiek ōōk FeJ5.3.418ff: Dick-Trina [Lena]!)

(FeJ1.2.289)

No’t Pasterhuus in Kellenhusen schrökel ėn lüttM3 dickM3 Minsch mit twēē Körv, wōran se swoor tō dregen hârr. Se wull sachs no de Köök, dėnn se stüür um de Wohnstuḃenfinstern no de Blangendöör tō. Hell glinster in de Morgensünn de Dau op Gras un Kruut un Blȫȫm, dē de Hârvst noch hârr bârgen kunnt. De hōgen Linnenbȫȫm worr al de Kopp kohl, un wat süm |seX04

noch drōgen an Blattwârk, hârr de Summerklȫȫr verloren un sēhg pēverig |

schwächlich un wandschoḃen|hässlich ut.

„Wat? Lēna Stülck? Doch unmȫȫgli mit de swore Last vun Ȫȫsterrood |

‚Osterrad‘ her!“ rēēp ėn stârke Stimm ehr tō. Paster Kuss hârr de Mōōd |Gewohnheit, no dėn Morgenkaffe ėn hâlf’ Stunn lang in’ Goorn rumtōdrieseln|schlendern, wėnn’t WedderX15 dat tōloten dä. Sōōn lütten Gang in de frische Küll dä ėm gōōtX31 för dėn hēlen Dag, un sien Petum|billiger Tabak hârr dėnn ėn Ruuch un ėn Smack, dor kunn nix gēgen|Besseres gab’s nicht.

De Fru sett ehr Körv dool un wisch sik mool mit’n Ploten över’t hitte Gesicht. „’n Morgen, Herr Paster! Jo, dor koom ik her, over op’n Wogen. De Buurvoogt hett mi mitnohmen.“ ›Puh!‹ mook se. De kotte Weg vun dėn Krōōgwēērt Detelt Lōhs her hârr ehr dėn Swēēt ruutdreḃen.

Ėn ōōlM3 fründlichM3 Gesicht mit graue Lucken an’ Rand schuul ut de open Blangendöör. „Endlich mool wedderX11 dor, Lēna? Du mookst di je hēēl roor! Koom rin, heff noch ėn schȫȫn Tass Kaffe för di — nä, nä, Trina sett de Körv in de Köök, man rin!“

Lēna lēēt sik niX09 wieder nȫdigen, gēēv blōōts de Dēērn noch ėn Wink, se schull mit de Körv ėn beten vörsichtig umgohn.

Se gung al mėnnig Johr tō Summertiet bet in dėn loten Hârvst mit Eier, Botter, Hünnig, ōōk wull mit Frucht ut’n Goorn no Kellenhusen un funn ümmerX54 Afnehmers nōōg bi Kōōpmann, Kaspelvoogt un Paster. Dit Huus wēēr ehr best un an besten künnig, hier worr se besunners gōōtX31 opnohmen. De Fru Pastern klöön gēērn ėn Stremel un lēēt sik vertellen — Doog-, Weken- ōōk Moondenblööd wēērn dōmools roor. De Welt wuss noch nix vun Iesenbohn|

Ieserbohn un Omnibus|Onibus, wēēr lang niX09 sō reisig as nu. Hârr se dat Glück, dėn Paster tō drepen, wēēr de Freud dubbelt grōōt. Hē hârr ehr insegent un






acht Johr achterno (FeJ1.2.290) truut, hârr ehr tōsproken un trȫȫst, as ehrn gōdenX31 Timm sō frȫh storv un ehr hēēl allēēn loten dä, dėnn Kinner hârr se niX09. Dorum sēēt Lēna ōōk meist Sünndag för Sünndag ünner sien Kanzel, besunners tō Summertiet, wėnn de Weeg beter wēērn. Man mit ehr Andacht wēēr’t mittō wat klöterig bestellt. Se wēēr al frȫh wat dick un füllig, un wėnn se nu dėn wieden Weg vun Ȫȫsterrood tō Kârk mookt hârr, wēēr se sachs ėn beten mȫȫd. De schȫne Kȫhlen|Kühle no dėn wârmen Gang, dat Singen un dat trȫȫstlige Wōōrt vun de Kanzel dään ehr dat an, se sack in sik tōsomen un drusel in. As se mool in sien Studēērstuuv komen dä, um ėn Wârv |Auftrag tō bestellen, wull hē ehr sachs ėn lütten Schreck moken. Hē sä tō ehr: „Du slöppst mi ümmerX54 ünner de Predigt in, Lēna, wat schâll uns’ Herrgott dorvun dėnken?“ Lēna trock de Klȫȫr|wurde rot un kēēk dool op ėn lütt’ nüüdlige Dēērn, dē dėn Paster tō Föten speel, sien Dochter, dōmools ėn Kind vun sō Johrer vēēr. Opmool sprung ehr ėn Schelm ut’e Ōgen: „Dor is uns gor niX09 bang, mien lütt Hanna, wat? Wėnn du di mȫȫd speelt hest un inslopen büst hier platt op’n Fōōtborrn, segg mi, wat deit dėnn dien VoderX53?“ Paster Kuss lach luut op: „Du büst mi ēēn, Lēna! Wullt dorvun ophōlen, ik mârk, di kurēēr ik doch niX09!“ — „Nä, nä, Herr Paster, ik much doch gēērn weten, wat Hē dėnn deit!“ Hē drōhX33

ehr mit’n Finger, dėnn lä hē de holle Hand an dėn Mund un tuschel: „Ik legg ehr liesen ėn Küssen ünner’n Kopp un deck ehr wârm tō.“ Lēna höög sik: „Sō mookt uns’ Herrgott dat ōōk! Wėnn de Orgel mi nȫȫssen weckt, dėnn is mi tōmōōt as wėnn ik unsen Herrgott in’ Schōōt slopen heff.“ — Lēna hârr, as ēēn süht, ėn Wōōrt vörut bi ehrn Paster. Dorför hârr hē over ōōk ehr hēēlM3 Vertruun: Wat ehr ōōk tōstött, hier in dit prächtige Huus funn se Mitfreud un Mitlieden, Root un Trōōst un Bistand, dat wuss se.

De Paster much ehr dat anmârkt hėbben, datt se vundoog ōōk wat op’n Hatten hârr. Dėnn hē gung achterher, dör de Köök, över de grōte schummerige Vördeel no de Stuuv, wō Lēna al in’ Löhnstōhl wēken Platz funnen hârr. Noch snack se ieverig över de lootriepen Kantüffeln, dē vun Johr tō Johr lütter worrn. Dat lōhn sik knapp, süm|ehrX05 noch tō planten, un de Buurvoogt hârr ōōk seggt, de feinen Lüüd in de Stadt mussen noch dėn Leckertähn uttrecken un Swienkantüffeln (FeJ1.2.291) eten. De Paster kėnn ehr niep un nau un lēēt ehr snacken. Lēna wēēr snooksch|eḃentüürsch: Wat ehr drück un quääl, wēēr ümmerX54 bi ehr hēēl ünnen verstaut un versteken, dat wuss hē. Ēēn muss niX09

nȫdigen|krogen un drängen, muss ehr in Geduld anhȫren un Tiet loten bi dat Utpacken, hârr dėnn over ōōk ėn lütte Freud dorvun: Ēēn krēēg op dē Oort âllns tō sēhn, wat se opstunns in ehrn Sēēlsack mit sik rumdregen dä.

Würkli, de swatte Kaffeketel mit sien kopperrōden Kopp un Hâlskrogen stunn noch op’n Disch, ėn lütt’ mischen Füürkiek mit Köhlen dorünner, Tassen, Rōhmputt un Zuckerdōōs mit gelen Kandis dorbi. „Dat kann mi gefâllen, Fru






Pastern! Ėn hitte Tass Kaffe drink ik gor tō gēērn — nä, eten will ik niX09, bün rein satt!“ rēēp se de Dēērn tō, de Brōōt un Botter broch, un as dē noch töger, wink se mit beide Hannen af. „Du hȫȫrst je, Trina, ik will niX09!“

„Hest’ di wull överböört, Lēna“, sä de ōl’ Doom, „dėnn vergeiht de Aptiet. Schullst disse Sleperie man opgeḃen, hest dat je niX09 nȫdig — jo, wēērst du ârm!“

„Mien Ârbeit un mien Gang tō Stadt mutt ik hėbben, Fru Pastern, sunst stick ik in mien ēgen Fett.“ Se lach mool kott op. „Wėnn mien Swien doch ōōk sō opnehmen wull as ik! Dat Dēērt fritt mi Nöös un Ōhren vun’ Kopp un wârrt niX09

rund, de Börsten stoht ėm pielliek tō Bârg as dėn Swienegel sien Stickeln.“

„Bi’t FettfōdernX23|Mästen kummt dat sachs niX09 blōōts dorop an, wo veel ēēn in dėn Trog schüdden deit“, grien de Paster. „Du pleegst di gōōtX31 un höllst dien Swien kott|schroog, dat is’t!“ Hē hēēl ėn Swevelsticken an de Köhlen un stēēk sik sien Mēērschuum wedderX11 an.

„Wat?“ rēēp se verwunnert. „Och, ik sēhg al, Hē will mi mool wedderX11

brüden! Nä, drȫȫgM3 Brōōt heff ik eten. Un as de Dokter mi sä, ik schull niX09 sō veel drinken, heff ik döst — hett âll nix holpen. Bi mi sleit âllns an, un hungern kann ik doch niX09! Sō bün ik würkli ėn Dick-Trien, as de Lüüd mi nȫȫmt — jo, jo, lach Hē man!“ rēēp se dėn Paster tō.

„Mēhr över dėn Ȫkelnoom|Nȫkelnoom, Lēna, würkli, hē klingt sō drullig!“

„Is je ēēkli vun de Lüüd!“ schull de ōl’ Doom, „wokēēn hett di dėn Noom anhungen? Du hēētst je niX09 mool Trina?“

Lēna lach. „No, wėnn’t wieder nix is, Fru Pastern, dat lett sik (FeJ1.2.292)

dregen. Wēēr ik noch jung’ Dēērn, worr ik mi sachs doröver ârgern. Over nu mookt mi dat ėn lütten Spoos, besunners nu ik wēēt, wōher de Ȫkelnoom herkomen is. Jüm|jiX01 wēēt je, datt ik besunners veel Freud heff an de Vogelwelt. Al as Kind wēēr ik gōōtX31 Fründ mit de lütten Dēērten|Tieren, dē ümmerX54 sō schier un rein sünd, sō smuck, sō lēēfli in âllns, wat süm|seX04

dōōt, sō munter bi de Ârbeit un dankbor för jēēdēēn Sünnenstrohl vun boḃen un jēēdēēn Krȫȫm Brōōt, dėn ēēn süm|ehrX05 geḃen deit. In de kōlen knupperigen|

schrogen|kargen Doog fōderX23 ik süm|ehrX05 ünner mien Finster. Dorför singt süm|

seX04 mi in’ Summer wat vör. Süm|seX04 stehlt mi ōōk de KassbeinX43 un Ârfen, mutt ik sėggen, over loot süm|ehrX05. Süm|seX04 dėnkt sachs, datt ik süm|ehrX05

dėnn op ėn anner’ Oort fōdernX23 will. Ik kėnn süm|ehrX05 âll, ōōk mit Noom, dē bi mi tō Disch koomt. Over vör Johren funn sik mool ėn lütten Gast in op mien FōderplatzX23, dėn hârr ik al sachs mool sēhn, wuss ėm over niX09 tō nȫmen un ünnertōbringen. Hē kēēm jēēdēēn Dag, wēēr bannig slööksch |gefräßig un bēēt de annern af, wėnn’t FōderX23 knapp worr. — No, ik lēēt ėm betemen |gewähren, hē






wēēr sachs rein uthungert, dach ik, un streu sō veel mēhr. Dorbi wēēr hē gor niX09 smuck, wēēr dick un rund. Sien Klēēd wēēr grau mit ėn lichten grȫȫngelen Inslag, ėn Lünk hârr knapp mit ėm tuuscht. As uns’ Persetter mool bi mi wēēr — hē un sien Ōōlsch besȫȫkt mi foken —wies ik ėm dėn lütten Vogel. ›Och, dat is je Dick-Trien!‹ rēēp hē, ›wō kummt dē her?‹ Un dėnn vertell hē mi, datt hē dėn Vogel veel sēhn hârr an de Ōōstsēē bi Krooksdörp|‚Kraksdörp‘, wō hē in junge Johren as Schōōlmeister weenX42 wēēr. Dē sitt an Summerdogen gēērn recht hōōch op ėn sōren Tėlgen, verkloor|düüd hē, süht dėnn ut as ėn runnen Bâll mit Kopp un Stēērt. Dorum datt hē sachs nix anners weten deit, sō singt hē man ümmerX54 sien ēgen Noom, over mit ėn spitze beverige Stimm: Dick-Triii…n! Dick-Triii…n! Persetter worr rein rȫhrsoom|gerührt, as hē sien ōōl Dick-Trien hier funn, un sä: ›Och, hârr ik dē Johren wedderX11, as de Vogel mi sung!‹ — Dit wēēr loot in’ Hârvst. As de Snēē full, wēēr mien lütten Gast weg, heff ėm ōōk niX09 wedderX11 sēhn. Over dorför krēēg ik tōfâllig tō hȫren, datt ik sien Noom kregen hârr.“

„No, dėnn wēētst du je, wokēēn di dėn Schovernack speelt hett!“ rēēp de Pastersch. „Dien Persetter is ėn netten Fründ!“

„Glȫȫv ik niX09, sien Fru kann’t doon hėbben. Sē is moger as ėn Schrick, ümmerX54 weenX42, sō lang ik ehr kėnn. Un de Mogern kiekt mit (FeJ1.2.293)

Afgunst op de Dicken, freet süm|ehrX05 mittō sōgor op as de Kȫh in Pharao sien Drōōm. — No, se kunn hattensgēērn mien Speck âll kriegen!“ lach Lēna.

„Hest’ dėn Schōōlmeister niX09 froogt, wo de Vogel ēgentli hēten deit?“ froog de Paster. „Dick-Trien is doch ōōk wull sien Ȫkelnoom.“

„Wuss hē ōōk nix vun, mēēn over, Dick-Trien wēēr sachs ėn Hâlfsüster vun Geelgȫȫschen|Goldammer un sōōn Oort Aschenpüüstersch|Aschenputtel in de Famieln. Un dat passt ōōk op mi, jo, jo, dat stimmt âll!“ Lēna kēēk mool wietlöftig|ziellos ut’ Finster, un över ehr rundM3 Gesicht trock ėn liesen Schadden.

De ōl’ Doom luur froogwies ehrn Mann an, dėnn sä se: „Wat is dat, Lēna, ik verstoh di niX09.“

Jo, sō wēēr’t vun lütt op, ik speel ümmerX54 Aschenpüüstersch. Mien Süster hârr ėn smuckM3 Gesicht un wēēr rank un slank. Ik wēēr ėn lütten Proppen, över dėn ēēn licht wegkickt, un worr knapp mittellt. Uns’ VoderX53 wēēr’t gor niX09 recht, datt mien Süster, dē ėn poor Johr öller wēēr as ik, vun MōderX52 mit de smucksten Klēder behungen worr un umherstrȫpen dä, wėnn ik an de Ârbeit muss. Hē kunn’t over niX09 mȫten|verhindern. Hē wēēr Meister in de Ridderser Möhl un dėn Dag över bunnen, datt hē niX09 wieken kunn. As wi mool oḃends — dat wēēr no ėn stillen hitten Summerdag — buten vör Döör sēten, dō sung noch in’t schȫne Oḃendrōōt hōōch vun ėn Bârkenbōōm an’ Goornrand lüttM3






Geelgȫȫschen ümmertō ehr ēēn Lēēd. Un sunnerbor, ik hârr dėn Vogel sō foken hȫȫrt, over mien Doog niX09 klung mi dat sō ēērnst un trurig. VoderX53 hârr uns, as wi noch Kinner wēērn, veel vun Deerten|Tieren vertellt, süm|ehrX06 Stimm nomookt un drullig düüdt|verkloort. Hē sēēt ōōk sunst vull vun Infäll, ōle Riemels, Spreekwȫȫr un Vertellen. Sō froog ik ėm, wat lüttM3 Geelgȫȫschen wull singen dä. Hē kēēk mi mool ēērnst an, dėnn nück hē un sä:

›De Vogel singt för jēēdēēn wat,dėn ēēn dit, dėn annern dat,as du’t versteihst, sō seggt hē wohr,sō drippt dat in hēēl wunnerbor.‹

›Ō, dat is prächtig!‹ lach mien Süster, ›dėnn loot unsX7b mool düden! Noversch‹, sä se tō de Bȫtern, dē Dag ut un in mit ehrn Mann Törf groḃen muss, ›Sē fangt an!‹ — ›Och, dat is licht seggt, (FeJ1.2.294) Geelgȫȫschen singt: Lick lick lick Schi i…t! Stimmt ōōk‹, lach se, ›anner’ Lüüd wȫhlt in Geld, ik mien Leḃen lang in Schiet!‹ Nu wēēr ik an de Rēēg, over ik wēēr ėn Duttsack |

Döösbârtel un wuss nix. ›Wieder!‹ kummandēēr mien Süster. Cillja Bünz schull wat sėggen, dē ēērst dėn Döögnix vun Brüdigam dėn Lōōppass geḃen hârr. ›Mi singt de lütt’ Vogel man ümmerX54. Glück lück lück sō wi i … t!‹ Dorbi stēgen ehr de Tronen hōōch. ›Dēērn, wat fâllt di in, de Vogel singt noch mool anners, schasst sēhn!‹ trȫȫst mien Süster. ›Mi singt Geelgȫȫschen man ümmerX54: Rock ock ock vun Si i … d! Un dor is mi niX09 bang, dat drippt in!‹ — ›Wėnn de Rock man niX09 tō düür betohlt wârrt!‹ sä mien VoderX53 mit sōōn sunnerbor dumpen’ Tōōn, datt ik mi verjoog. Dėnn stunn hē op un gung rin. Dat lütt’ Speel wēēr twei för dėn Oḃend. Ik heff de hâlve Nacht niX09 slopen, sō gung mi dat Wōōrt no.“ Se swēēg ėn Stōōt un kēēk op ēēn Placken, as wėnn se drȫȫm.

De ōl’ Doom wull wat sėggen, krēēg over ėn Wink vun ehrn Mann.

Hannen un Lippen bevern ehr lies, as Lēna wiedervertell. „De Vogel sä wohr, dėn Rock vun Sied hett se kregen. Jüm|jiX01 hebbt ėm ōōk sachs kėnnt, dėn ōlen Plünnen-Jokob|‚Jakob‘, dē Lumpen un Knoken in Stadt un Lann opkoff un op sien Hunnenwogen no Itzhō koor, wō hē Afnehmer funn — ėn lütten Keerl mit rōde Hoor un ėn grōte Hokennöös, an dē hē vörbischuul as ėn Spitzbōōv um de Huuseck. Hē kēēk in mėnnig Koot un Huus, sien schârpen Kniepōgen worrn âllns wies. Un wō ėn Stück Geld — rein ōder unrein, ēnerlei! — tō fischen wēēr, dor hook hē an. Hē is je nu dōōt, un ēēn schull ėm rōhenX32 loten, over wohr is’t, hē wēēr ėn ēlennigen Hund ohn Geweten un ohn Mitlieden! Datt sōōn slechten Keerl niX09 de Düvel hoolt bi lebennigen Lief! No, hē finnt sien Richter, dē …“

„Still, Lēna! Vör dėn Richter stoht wi âlltōsomen mool as ârme Stackels!“ sä de Paster ēērnst.






Dat wēēt ik, over ėn lütten Ünnerschēēd wârrt uns’ Herrgott doch wull moken! — Jokob hett mien Süster verschachert um ėn Judaslōhn, verschachert an ėn vörnehmen Herr, dē ōōk sien Ōgen allerwegens hârr un opgrēēp, wat ėm gefull! Wēēt Gott, wo’t tōgohn deit, datt sik twēē Halunken, de ēēn in de blanke Kutsch, de anner an de Hunnenkōōr, tōsomenfinnen dōōt, sik gliek verstoht un sō (FeJ1.2.295) ēnig sünd as twēē Fȫȫt op’n Weg tō Danz! Loot mi dorvun swiegen, wat nu âll passēēr, kann’t niX09 över de Tung bringen! Mien Süster is dorbi verdorḃen un storḃen. Uns’ gōdeX31 Öllern gung dat Licht ut in Huus un Hatt, de Dōōd wēēr ōōk för süm|ehrX05 ėn Trȫȫster. Over vun dat Kind, ėn lütt’ Dēērn, dē mien Süster tōrüchloten hett, mutt ik vertellen, um ehr bün ik ēgentli komen.“ Lēna swēēg ėn lütten Stōōt, ehr worr de Oten knapp.

De ōl’ Doom sēēt dor mit fōōlte Hannen: „Gott in’ hōgen Heḃen, Lēna, dat is je âll hēēl trurig! Worum hest du uns nienich dorvun vertellt?“

„Kunn ik? Un wat scheelt|nützt dat Klogen, wō niX09 tō roden un tō hölpen is? Over loot mi wiedervertellen. Dat lütt’ Göör worr ēērst versteken bi gōdeX31 Lüüd op’n Lannen, dē dorför gōōtX31 betohlt kregen. As mien ârm’ Süster op ehr letztM3 Loger dėn Paster komen lēēt, hett se ėm dorvun vertellt un ėm beedt, dorför tō sorgen, datt de lütt’ Dēērn, dōmools sō Johrer süss ōōlt, in ėn gōōtM3

Waisenhuus komen dä. Hē broch dat Kind no Itzhō. Un dor heff ik dat âll Johr ēēn- ōder poormool besöcht.“

„Wieder nix, Lena?“ rēēp de Paster dortwischen. „Kunnst de lütt’ Dēērn niX09

tō di nehmen?“

„Nä, Herr Paster, dor wēēr ik bang bi. Ik heff sülḃen kēēn Kinner hatt un wēēt nix vun Kinnermoot|Grenzensetzen un Kinnertocht|Erziehung. Dor hârr se ėn gōdeX31

düchtige HuusmōderX52 un anner’ Kinner, wō se mit spelen kunn. Ōōk wēēr de Schōōl beter as bi uns. Ik lēēt ehr dor un freu mi noch, datt ik’t doon heff. Over as se insegent wēēr, sorg ik för ėn passligen Dēēnst. Ik broch ehr ünner in Willenschoren|‚Willenscharn‘ bi Hârm Sōth un sien Anna, dē noch wietlöftig verwandt sünd mit mien sēligen Timm. Dor hârr se’t gōōtX31 un lēhr wat, dat wuss ik. Over dat Unglück slöppt niX09, un wō ėn schȫne Soot opgeiht, mellt sik ōōk dat Unkruut. Se wēēr riekli ēēn Johr bi de Lüüd, dō kēēm opmool ėn grōten Lârm in’t Huus, un dat dör mien Süsterkind Marieken|Mariechen — se is nȫȫmt worrn no uns’ gōdeX31 MōderX52. Un wat wēēr’t? Hârm un sien Fru dėnkt doran, in’t Afschēēd|op’t Ōlendēēl tō gohn, un Hinnerk, ēēnzigsten Söhn, schâll de Steed hėbben. Over de Öllern verlangt, datt hē ėn Buurdochter frie’en deit mit Geld, dormit hē dėn Hof ēnigermoten betohlen kann. Dėnn dor sünd noch twēē Süstern, dē ōōk ėn (FeJ1.2.296) Utstüür hėbben wüllt. Wat schâll ēēn dortō sėggen? Vermȫgen is dor wēnig, de twintiger Johren wēērn tō slecht, un dėnn mutt Hinnerk ōōk noch för ėn Verlēhnt|Altenteilerhaus sorgen. De Öllern hârrn ėm






al ėn Dēērn utsöcht mit Geld, un ēhr Marieken in’t Huus kēēm, schien hē ōōk rein tōfreden dormit. Over nu hett hē sik opmool in’ Kopp sett, hē wull nüms anners frie’en as mien Süsterkind, afsluuts niX09.“

„Wo süht de Dēērn ut?“ froog de ōl’ Doom.

„Smuck natüürli, Fru Pastern, dat hett ėm je dėn Kopp verdreiht. De Dēērn is söḃenteihn Johr ōōlt un noch wat moger un stokig, de Ârms dünn mit spitze Ellbogen. Over se is smeetsch|schlank un smiedig|geschmeidig un hett bi ehrn blanken brunen Hoorpull|Schopf ėn Poor Ōgen in’ Kopp, datt se jēēdēēn opfâllt, dē ehr süht. Dorbi quick|lebendig un lēēfli|lieblich in âll ehr Dōōn. — Nä, dat wunnert mi niX09, datt se dėn Hinnerk rein nârrsch mookt hett. Is ėn Nōōt!“ Lēna süüfz mool luut op. „De Schȫȫnheit schâll je ėn Gottsgoov weenX41. Un in mien jungen Johren heff ik ehr nokeken, mittō in Groom un Truur, datt se an mi vörbigohn wēēr. Over bâld heff ik insēhn musst, datt se veelmools ėn leidigM3

Geschėnk is. Mien Süster stüür se op ėn hēēl verkēhrte Bohn, un ehr Dochter bringt se nu ōōk allerlei Unheil. — Dat mag wull acht Weken her weenX41, dō hēēl mool doogs sō um de Kaffetiet ėn Wogen vör mien Döör. Rünner stēgen Hârm Sōth, sien Anna un Marieken, dē hēēl verwēēnt utsēhg. Ik wuss noch vun nix un krēēg ėn grōten Schreck. Dō hȫȫrX61 ik dėnn, datt süm|seX04 mi de Dēērn wedderbrochenX11, Lood un âllns mit, dormit doch de Quäälkroom in’t Huus ophōlen dä. Dėnn dor kunn je âll mien Doog nix ut wârrn, mēēn Hârm, dat muss ik insēhn. ›De Dēērn is niX09 uneḃen‹, sä hē, ›is nett un flietig, wēēt ōōk ehr Hannen tō bruken|geschickt. Un hârr se ėn beten in de Melk tō krȫmen, lett sik dat överlėggen. Over sō, as dat Loken nu mool schoren is, kann’t niX09 angohn. Dat mutt hēēl un dēēl ut un vörbi weenX41!‹ Anna wēēn, sä over um un bi datsülvige. No, um kott tō vertellen: Ik mook de Sook in Freden af un behēēl de Dēērn bi mi. Nu over gēēv dat Sorgen un Angst. Ik kunn de ârm’ Marieken Dag un Nacht niX09 ut’ Ōōg loten, sō gung se tōkēhr|tobte sie. Dat wēēr nogrood|allmählich kēēn Truur mēhr, ik hârr mittō|gelegentlich Angst, datt se översnapp un mi tō Stöör|in die

Stör gohn dä. — GōōtX31, dat Persetter un sien Fru mi bisprungen. (FeJ1.2.297) Se hett sik nu vermünnert|gefangen, kukert|quient|kränkelt over un süht blēēk un pēverig|

schwächlich ut — is ėn Truurspeel! — Nä, nä, jo niX09, Fru Pastern, kēēn Kaffe mēhr!“

„Dėnn büst du wull um dien Süsterkind âll de Weken tō Huus bleḃen?“ froog de ōl’ Doom.

„Dat wull“, sä Lēna un wisch sik mit’n Ploten över’n Mund, dėnn lach se lies op: „Bün ōōk krank weenX42.“

„Krank? Un lachst doröver?“






„Dat jüst niX09, over ik bün sō dwatsch dorbi komen, hȫȫrt man mool tō. Üm Marieken sōtōsėggen ōōk nachts ünner Ōgen tō hėbben, lēēt ik ehr bi mi slopen in mien kommōdigM3 Wandbett. Dat wēēr in de ēērsten September-Dogen, dē sō wârm wēērn. Wi hârrn sik|unsX07 man ėn poor Peerdeken överdeckt, over de Dēērn wȫhl doch veel rum. Se much slopen ōder niX09, sōōn lüttM3 Kabuff is för twēē Minschen ümmerX54 wat dump un brüttig. Dō wook ik mool merrnnacht op mit ėn hēēl gresige Pien|Schmerz in’t Gesicht. Mi wēēr dat, as wėnn mi de Nöös ut’n Kopp reten wârrn schull. Un dėnkt sik|juX08 an: De Dēērn hett mi dėn spitzen Ellbogen jüst ünner de Nöös sett un ehr mit alle Gewâlt tōhȫȫchschoḃen, datt mi de Mund wiet open steiht. Ik rēēt dėn Ârm weg un snapp no Luft, dėnn dėn Mund hârr s’ mi mit ehrn Ârm tōdeckt. Ha ha! Nu lacht jüm|jiX01“, smēēt Lēna dortwischen un schüddel sik, „no, lachhaftig is’t je. Over du bârmhattige Gott, wat hârr ik för Wēhdoog! Dorbi mârk ik, datt mi de Nöös answull un ümmerX54 hitter worr. Ik slēēp vör un stunn liesen op, hool mi kōōltM3 Woter un kȫhl nu mit natte Lappens mien Gesicht. Watt ik dormit wat verkēhrt mookt heff, ik wēēt niX09. Nōōg, de Bellerrōōs|Blätterrose kēēm dortō un ik krēēg ėn Utsēhn, datt mien ēgen MōderX52 mi niX09 kėnnt hârr, un de Sook worr gefährli. Marieken wuss niX09, wat se dōōn schull. Un mien Malȫȫr hârr dat GōdeX31, datt se ehr ēgen Unglück ėn Tietlang vergeten dä. Se lēēp no Persettersch, un dē schick mi Fieken|Sofiechen Hümpel — Hē wēēt wull, Herr Paster, dē sō prächtig roden un bȫten|beides: Krankheiten besprechen kann.“

„Dē kėnn ik, jo, Lēna!“ rēēp de Paster, „over mutt dörut de Düvel sien Künst moken, wėnn Krankheit dor is? Sōōn Hexenkroom!“

„Ei wat, Herr Paster! De Dokter wēēt mit de Bellerrōōs nix optōstellen un wiest uns je sülḃen an ėn ōōlM3 Wief! Un de Düvel hett dorbi gor nix tō snuḃen, dat geiht âll christli tō.“ (FeJ1.2.298)

„Sō? Dėnn vertell mool, wosück mookt Fieken dat?“ froog hē lurig.

„Jē, Herr Paster, ik dörv dat ēgentli niX09 verroden“, sä Lēna tögerig, „will’t wull dōōn, over dėnn mutt dat in de Stuuv blieḃen. De ōl’ Hümpelsch verdēēnt sik ėn poor Schüllng dormit un will’t dorum sachs niX09 bekannt hėbben. Dat verlüst ōōk sien Kraft, seggt se, wėnn jēēdēēn dėn Spröök kėnnt.“

„Man tō, Lēna!“ nȫdig|kroog de ōl’ Doom ungedüllig, „Wi behōōlt de Sook bi uns.“

„Nu jo, dėnn will ik’t sėggen. Mi wēērn de Ōgen rein tōswullen. Wat dorbi tō sēhn wēēr, heff ik mi ōōk vertellen loten. Marieken fâllt dat gliek op, datt ōl’ Fieken sō sunnerbor in de Döör kummt, mit dėn Puckel vöran, un gor niX09 de Tiet bēden deit. Dėnn verlangt se ėn Brōōtmess. Un as de Dēērn tögert, seggt se ehr dat nochmool, over drang|nachdrücklich. ›Âllns dōōn, wat di seggt wârrt,






Marieken!‹ rēēp ik. As dat Mess brocht is, wârrt de Dēērn ruutwiest. Se geiht, lett over de Döör in’e Knirr|Kant stohn, datt se dör dėn Reet kieken kunn. Nu nimmt Fieken dat Brōōtmess in beide Hannen, un sō, datt de schârpe Siet gēgen mien Gesicht kēhrt ist. Un dėnn lett se dat drēēmool dicht doröver hėn un her gohn. Dorbi mummelt se wat, over sō lies, datt wi beid dorvun nix hȫren un verstohn köönt. Dat is’t âll. Drēēmool is se komen un hett dat mookt. Dėnn wēēr de Rōōs weg un ik wedderX11 quick un sund.“

De Paster lach luut op. „Mit ėn Brōōtmess kurēērt! Over wat is dor christli bi? Wat sä Fieken dorbi, dat hârr ik gor tō gēērn weten!“

Lēna grien. „Hm, dat wēēt ik nu ōōk, hett mi over mien schȫȫnste Mettwust kost! Se hett seggt, sō as se dat Mess hėn un her gohn lēēt:

Hest du di verfungen in Woter,sō hölp di Gott, de VoderX53!Hest du di verfungen in FōderX23,sō hölp di Gott, de MōderX52!Hest du di verfungen in Wind,sō hölp di Gott, dat Kind!

Is dat niX09 ėn sunnerboren Segen? Datt ēēn unsen Herrgott dėn Mund günnt, wėnn ēēn ėn gootM3 Wârk dōōn will, versteiht sik (FeJ1.2.299) vun sülḃen. Over wat schâll hier MōderX52 un Kind? Wokēēn is dat?“

Paster Kuss hârr hōōch ophȫȫrt|zugehört. „Lēna, de Segen is mi veel mēhr wēērt as ėn Mettwust! Süh mool an! Seid klug wie die Schlangen — hm!“ mummel hē, as wėnn hē mit sik sülḃen snack.

„Was meinst du, Christian?“ froog sien Fru.

„Der Zaubersegen ist sicherlich sehr alt, stammt vielleicht noch aus der Zeit, als das Christentum hierzulande erst Wurzeln fasste. Die Verkünder fanden viel heidnisches Zauberwesen vor un waren nicht imstande, es zu vertilgen. Um aber das alte Heidentum auch hier auszuschalten, legten sie den heidnischen Zaubersprüchen christliche unter, — und dieser ist einer davon. Sō vertreibt man den Teufel mit Beelzebub!“ lach hē. „Gott de MōderX52 is Maria, dē unsen Heiland boren hett. Un hest du di in FōderX23 verfungen, wat je vörkomen schâll, sō hett dē di holpen — Lēna, de Segen is kathōōlsch!“ sä hē drang |

energisch, over de Schelm sprung ėm ut de Ōgen. „Luther hârr di gehörig afkanzelt, wėnn …“

„Luther? Hett dē niX09 sülḃen dummM3 Tüüg mookt?“ grien Lēna. „Smēēt mit’n Blackputt|Tintenfass no dėn Düvel, as hē mēēn, un drēēp sien ēgen Schadden an de Wand! Kathōōlsch ōder niX09, ik wēēt dor nix vun, over de Segen hett mi holpen!“






„Un dat Brōōtmess!“ sä de Paster sachtmȫdig.

„Jawull! Un Hȫhnerglōḃen|Aberglauben hebbt wi âll — jo, jo, Herr Paster“, rēēp se, as hē dėn Kopp schüdd. „Hē vėllicht niX09, over sunst is mi noch nüms bemött, dē niX09 ėn Törn|Anflug dorvun hârr. Un dat is hēēl gōōtX31 sō.

„Wat?“

„Jo, dat is mien Mēnen! Sō veel is wiss, de Welt worr ėn grootM3 Stück langwieliger, wėnn âll de Hȫhnerglōḃen dōōt wēēr. Ik hȫȫr tō’n Bispeel unbannig gēērn Spȫkelgeschichten, wōbi ēēn de kōlen Gresen langs dėn Puckel lōōpt. Un wėnn ōl’ Korliensch|Karoline kummt, dėnn loot ik mi wohrsėggen un ut de Koorten wat vörlesen. Ēērst verleden Week wēēr se dor, un dō heff ik ehr froogt, watt Marieken dėn jungen Mann kriegen worr, dėn se sō gēērn hėbben will.“

„Dor bün ik doch nieschierig! Wat sä se?“ rēēp de ōl’ Doom un rück mit’n Stōhl. (FeJ1.2.300)

De Paster koppschüdd. „No, MōderX52, wârr du niX09 ōōk noch appeldwatsch!“

„Wat, appeldwatsch!“ kreih Lēna. „Dėnn verkloor Hē mi mool, wo’t tōgeiht, datt Korliensch âllns wuss, âllns ut de Koorten ruutlesen dä, wat ik hier vun de Dēērn vertellt heff, Herr Paster! ›Marieken is ėn Süsterkind vun di‹, sä se, ›un hett sik in ėn Buursöhn verkeken. Over dor sünd twēē Lüüd in Wegen, dē wüllt dat niX09 hėbben.‹ Un as ik ehr froog, worum niX09, sä se mi dat niep un nau. Dat Geld worr sik finnen, lees se ut de Koorten, dat wēēr hēēl nēēg bi. Ik muss sȫken hölpen, un de Paster worr dat Letzt dōōn. Is dat niX09 âll wunnerbor?“

„De ōl’ Korliensch wohnt in Ölsdörp, dicht vör Itzhō, hett se mi mool vertellt. Hm!“ Hē smuuster un nück. „Wēētst wat, Lēna? Wėnn wi beiden eḃensō pickswatte Ōgen hârrn, dėnn kunnen wi ōōk mēhr sēhn. Sōōn Ōgen un fiene Ōhren — dat is’t! Dėnn mööt wi je bi un sien Geld sȫken. Grōte Iel bruukt wi niX09 tō hėbben, Marieken is je noch hēēl jung.“

„Jo, jung is se, Herr Paster, over ik hârr de Dēērn doch gor tō gēērn anbunnen“, mēēn Lēna tögerig. „Dor is ėn annerM3 Blōōt in as in unsereen, dat bruust licht op un wârrt unbannig, sōdatt de Kopp benüsselt wârrt un dat Stüür ut’e Hand glieden lett. Dėnn mool trurig tō’n Stârḃen, dėnn wedderX11 vull Mōōt un Övermōōt, gliek dorop rein sliepstēērtsch ōder vuller Groom, Ârgdėnkern |

Misstruun un Gott wēēt wat âll. Wėnn Hinnerk ehr sik man besinnen lēēt!“

„Wat is’t?“ froog de Paster.

„Hē kummt mi tō veel tō Döör, sōgor nachts slickt hē bi mien Huus rum, mutt ik glȫḃen. Ėn Spitzbōōv wârrt dat sachs niX09 weenX42 hėbben, dē uns






mēhrmools verfēren dä. Ōōk schickt hē Bott|Botschaften mit Kiepenkeerl un Bandjuud. Ik heff ėm beedt, dat notōloten, heff ėm mien Huus verboden. Un as âllns nix holp, heff ik sien VoderX53 dat weten loten. Dat hett nu sachs ėn lütten Opstand geḃen, over ansloon hett dat ōōk niX09, jo, dat worr noch slimmer. Hârm Sōth kēēm bi mi an mit ėn hitten Kopp un scholl op mi, op Marieken un Hinnerk, över dėn hē alle Gewâlt verloren hârr. Dit will ik gēērn glȫḃen, jung’ Lüüd sünd in sōōn Tōstand slimmer as ėn sloonM4a Peerd, wėnn ēēn dat inspannen will. Wat is dor tō moken? De Dēērn wegschicken un (FeJ1.2.301)

versteken, as Hârm vun mi verlangen dä, dat dō ik âll mien Doog niX09!“

„Leevt de VoderX53 noch vun Marieken?“ froog de Pastersch.

„Jo, wat dėnn?“

„Du düüdst an, dat hē Vermȫgen hett — vėllicht kunn de…“

Lēna schōōt dat Blōōt tō Kopp. „Nix dor, Fru Pastern, wârrt nix ut! Sōōn Sotan vun Keerl …"

„Lēna, Lēna, besinn di!“ stüür|beruhigte de Paster.

„Ei wat, is sōōn Minsch wat anners? Hârr sülḃen ėn smucke Fru un nüüdlige Kinner, un mook dat sō? Is jo grausoom, sōōn ârm’ Ding, dat noch vun nix wat afwēēt, as ėn Fōōtwisch tō bruken un dormit ehr Leḃen tō runjenēren |spolēren un dat Öllernhuus dortō! Is dor gor kēēn Mitlēēd in? Sett ėn Kind in de Welt, wō hē sik niX09 mool no umsüht! Watt sien ēgen Flēēsch un Blōōt verdârvt ōder stârvt — ėm ēnerlei! Is dat noch ėn Minsch? Bi Hund un Swien süht ēēn dat âll Doog! – Nä, Fru Pastern“, sä se wat sachtmȫdiger, „ut sōōn Hand kriggt se kēēn Geld, sō lang ik ’t mȫten kann, dor is alle Segen ruut. Un wėnn hē Marieken nu gor sēhn will — nä, nä, se kėnnt ėm niX09 un schâll ėm niX09 kėnnen!“

„Over wėnn Marieken di nu frogen deit no ehrn Voder?“

„Dat hett s’ al doon. Ik sä, dē wēēr lang dōōt, ik hârr ėm gor niX09 kėnnt, nienich mit Ōgen sēhn.“

„Lēna!“ rēēp de ōl’ Doom un slōōg de Hannen tōsomen, „Dat is je âll niX09

wohr!“

Lēna kēēk ehr mit ehr lütten blauen Ōgen mool hâlf verwunnert an. „Nonu, Fru Pastern! För de Dēērn is de Mann dōōt, sō sēhg ik’t an. Un wėnn’t ōōk niX09

rein wohr is: Köönt sōōn Kinner ümmerX54 de hēle Wohrheit hȫren? Süm|seX04

verstoht ehr je foken niX09 mool un dörḃt ehr gor niX09 kėnnen. Wėnn ēēn süm|

ehrX05 dėnn wat wiesmookt, um süm|ehrX05 ēērstmool tō begȫȫschen, sō nȫȫm ik dat kēēn Lögen — nä, nä, würkli niX09!“ rēēp se, as de ōl’ Doom dėn Kopp schüddel. „Dat gifft bi uns twēērlei Slangen. Ėn Snook|Ringelnatter kann ēēn driest|mutig anfoten un in de Tasch steken, dat Dēērt|Tier is niX09 bȫȫs. Un schull’t uns






mool bieten, sō is’t ėn lütt’ Schramm, dē niX09 wēhdeit un vun sülḃen wedderX11

uthēēlt. Over de Adder|Kreuzotter is hēēl gefährli. Mit dē mutt ēēn sik niX09

afgeḃen ōder gor spelen wüllen, sunst hoolt ēēn sik dėn Dōōd. Un as mit de Slangen is’t mit de Lögen. Dē kann ēēn niX09 âll över ēēn Kamm scheren. Gott (FeJ1.2.302) bewohr mi vör Lögen mit dėn giftigen Adderkopp! Over wėnn ik mien Marieken wat wiesmook, um ehr de Wohrheit tō verdecken, dē se noch niX09

dregen kann, sō hōōl ik sōōn Lögen för hēēl unschüllig. Süm |seX04 sünd mi sō veel as de Asch, wōmit ik an’ Oḃend de Köhlen inrook|einscharre för dėn annern Dag. Marieken hett veel vun mien Süster, ōōk datt se gēērn hōōch ruut will. Se vertell mi mool, datt ehr Lüüd seggt hârrn, se wēēr ėn unēhliM3 Kind. Ehr MōderX52 wēēr ėn ârm’ Dēērn vun Dörpen weenX42. Over ehrn VoderX53 leev noch un wēēr ėn grōten Herr, ėn Barōōn un sō wat. Vėllicht kunn se noch mool ėn fiene Doom wârrn. Ik worr dorbi hitt un kōōlt, un mi klung dat, as wėnn lüttM3

Geelgȫȫschen mool wedderX11 sung: Rock ock ock vun Si.i…d! Muss ik niX09

angst un bang wârrn un glȫḃen, datt se sik nu no dissen gottvergeten Mann umsēhn un umhȫren worr? Dėnn ut de Oort, as se dat vertell, hȫȫrX61 ik ruut, de Snack kėttel ehr. Dat dumme Ding! Noch kickt se de Welt an as ėn Göör dėn smucken Dannenbōōm. Se langt no âllns, wat blank is un in de Ōgen schient, no Gnittergold un sōōn Kroom. Wat wēēt se dorvun, wo hattentrurig ehr MōderX52 dat gung un wat för’n Hallunk in dėn Mann steken deit, dē mit Minschenglück un Minschenleḃen spelen deit, rein tō sien Vergnȫgen! Jo, wėnn se ėn beten tō Vernunft komen is un wat vun’t Leḃen sēhn hett, dėnn mag se âllns weten, over noch man niX09. Wat seggt Hē dortō, Herr Paster!“

„Bün hēēl inverstohn, Lēna, un datt du Marieken niX09 de vulle Wohrheit seggt hest, finn ik, dat kann sō angohn. — Jo, MōderX52“, sä hē, as sien Fru ėm verwunnert ankēēk, „dat hârr ik in Lēna ehr Steed sachs eḃensō mookt. Ik bün de Mēnen, datt de Katechissen mit sien iesern Keden un Bannen dor gor niX09

nȫdig is un swiegen kann, wō de echte, rechte Minschenlēēv, dē sik sülḃen vergeten deit, an’t Wârk is. Disse Lēēv finnt ōōk in’ Düüstern dėn rechten Weg. Over över Bōōrd mit dėn Hass, un överloot unsen Herrgott dėn Richterspröök! Hass verlohmt un verkloomt dat Hatt. Ik kann’t verstohn, wėnn du niX09 vergeten kannst, wat de Mann dien Süster un dormit dien Öllern un di sülḃen andoon hett. Dat wârrt ōōk niX09 verlangt. Verlangt over wârrt, datt du vergeḃen schasst un niX09 verflȫken. Glȫȫv doch niX09, datt sōōn ârmen Minschen glückli is! Wat mēēnst du, wo wârrt ėn ârm’ Sēēl tōmōōt weenX41, dē merrn op Sēē dat Stüür verloren hett, hėn un her (FeJ1.2.303) smeten un reten wârrt vun Storm un Strōōm, Gott wēēt wōhėn! Du hest je sunst sō veel Mitlieden, un wėnn’t ōōk man ėn lütten Vogel is. Worum nu dėnn sō hatt un kōōlt! Ni wohr, wi wüllt lēver an de Dēērn dėnken, dē di in’t Huus fluddert|fluustert is, un tōsēhn, wat sik dōōn lett. Hest du al wat utdacht?“






Lēna wisch mool wedderX11 över’t hitte Gesicht. „Jo, wat dėnk ik, Herr Paster! Ik wēēt wull, wat ik will un much. Over dėnn lōōpt mi allerlei Gedanken över’n Weg, dē mi rein nüsselig|schwindlig mookt. Verleden Week kēēm al tō’n drüdden Mool Hârm Sōth bi mi an un kloog mi de Ōhren vull, hē kunn mit sien Jung nix opstellen. Hinnerk wēēr bether de beste Söhn, dorbi flietig un fix in de Ârbeit, ümmerX54 frisch un vergnȫȫgt. Nu wēēr hē hēēl umdreiht, still, lurig|matt, muulsch, schaluu|schu un verdrēētli, vertȫȫrnt um jēēdēēn Quârk. Un letzthėn hârr hē ēēn, dē gēērn foppen un stickeln mag un op Marieken wat seggt hârr, meist tōschannsloon. Vun Heiroot wull hē rein gor nix weten, wėnn hē Marieken niX09 hėbben schull. Hârm is rein mȫȫd un möör. Hē is sunst sō krötig un snackt as ėn Bōōk, over in Grunn stickt kēēn Keerl in ėm. Drēēmool kēhr hē bi de Pōōrt wedderX11 um un jammer un klammer. Tōletzt nȫdig ik ėm wedderX11 rin un froog ėm, wat dėnn sien Swiegerdochter dörut mitbringen muss an Kaptool. Twölfdusend Mârk wēēr dat ringst, sä hē. Wēēr’t mēhr, um sō beter. ›Dėnn is je gor nix in Wegen, Hârm‹, rēēp ik, ›Marieken hett twölfdusend Mârk, wat wullt du?‹ Dō mook hē Ōgen as ėn Kattuul un froog, wō s’ dat Geld herhârr. Noch wēēr’t mien, sä ik, over ik wull ehr dat vermoken. Un wėnn de Koot verkofft worr, dėnn wēēr Marieken sachs noch ėn poor dusend Mârk sworer. ›Vermoken!‹ sä hē sōōn beten langtöögsch|gedehnt. ›Vermoken! Dat kann lang duren!‹ Un dorbi schuul hē mi op un dool an. Dėnn fȫhl hē vör, watt ik dat niX09

gliek ōder bâld hergeḃen kunn. Op mien Testament kunnen sien Döchter niX09

luren, wėnn süm|seX04 frie’en wullen, dor worrn süm|seX04 ōōlt över. Ēēn hârr al ėn Brüdigam un luur op de Utstüür. ›Ik kunn dat sachs, Hârm‹, sä ik, ›over wat wârrt dėnn ut mi?‹ Nix wēēr lichter tō as dat, düch ėm. Ik kunn je man mit ehr trecken, in’t Verlēhnt, dat lēēt sik nett inrichten. Dorvun will ik nu gor nix weten. Dat worr ėn nettM3 Gewȫhl, un Dick-Trien kunn nu ōōk noch för frėmme Lüüd Aschenpüüstersch spelen. Dėnn Anna quient|kränkelt un humpelt rum, un de beiden Dēērns sünd (FeJ1.2.304) jung un hebbt sunst wat in’ Kopp. Dit sä ik natüürli niX09 tō Hârm, sunst hârr’k dat Kâlf in’t Ōōg sloon |ihn gekränkt. Ik lēēt ėm over doröver niX09 in’ Düüstern, datt ik dorop niX09 ingohn worr. Ik wull mi de Sook överlėggen, dormit lēēt ik ėm gohn. Un hier sitt nu ēērstmool de Koor fast, Herr Paster, wėnn Hē hier Root wuss …“

De Paster gung in de Stuuv op un dool un sä noch nix dortō.

„Ik worr’t niX09 dōōn!“ mēēn de ōl’ Doom. „Behōōl dien Geld, Lēna, sunst kunn’t passēren, datt du noch Hungerpōōtjen sugen|hungern muttst op dien ōlen Doog. Wo gung Jokob Dammann dat hier in Vörbrüch? Hârr âllns sien Söhn hėngeḃen, un dē verswutsch dat. Wėnn dor niX09 bârmhattige Lüüd tōtreden wēērn, hârr de ōl’ Mann noch in’t Ârmenhuus musst. Un de beiden sünd niX09

mool dien ēgen Kinner!“






„Loot unsX07b ēērst ėn dennigen Prüüschen|Prise Schnupftabak nehmen, Fru Pastern!“ De runne Dōōs kriesch lies op, as kēēm se mit ėn Schreck ut’n Sloop, Lēna hârr ehr lang rōhenX32 loten. „Nu ik biecht heff, is mi beter tōmōōt, ōha! Wēēr lang hier weenX42, wėnn ik de Dēērn hârr allēēn loten kunnt. Vėllicht heff ik dummM3 Tüüg mookt, datt ik Hârm Sōth un de beiden jungen Lüüd sō veel verroodt heff. Ik hârr al lang mit unsen Paster snacken schullt.“

„Hest’ ōōk mit Hinnerk un Marieken snackt?“

„Jo. As ik tō Hinnerk sä, wat ik dōōn wull, drück hē mi de Hand, datt ik dat noch fȫhl. Dorbi stunnen ėm de Ōgen in Dau. ›Gottloff un Dank!‹ rēēp hē, as wėnn ėm ėn Stēēn vun’t Hatt full, ›dėnn kann ik mien Dēērn doch tō’n Fru moken! Ik wull sunst vunoḃend noch tō mien VoderX53 sėggen, hē kunn sien Hoff behōlen un vun mi ut an ėn Swiegersöhn geḃen, ik wull dor nix vun hėbben, wull dėnn over heiroden no mien Willen.‹ — ›Hinnerk‹, rēēp ik, ›wat wullst du dėnn dien Bruut bēden? Dėnn hârrst du je gor nix!‹ Dō wies hē mi sien beiden grōten Waschhölter vun Hannen: ›Kēēn Sorg, mien Schüffel worr niX09 rusterig wârrn, Brōōt funn ik sachs. Over sō is’t mi veel, veel lēver. Al twēēhunnert Johr regēērt ėn Sōth op de Stammsteed — wēēr mi doch hatt ankomen, wėnn de Hoff ėn annern Noom kregen hârr.‹ — Nä, Fru Pastern, wat Sē dor vertell vun dėn jungen Dammann, dat passt niX09 op Hinnerk. Dē is ut ėn annerM3 Holt sneden. Hē is nu gēgen dörtig Johr ōōlt, sien Natuur hett sik sett, ėn Brascher|Büffel|Flööz ōder gor ėn Döögnix wârrt hē wiss niX09 mēhr.“ (FeJ1.2.305)

Trina stēēk dėn Kopp in de Döör. „Dor wârrt Bott schickt |angefragt, Lēna, watt du wedderX11 mitfohren wullt, de Wogen will weg.“

„Pack de Körv man ut, Trina, un geev süm|ehrX05 dėn Fōhrmann mit, ik will gohn! — Heff allerlei mitbrocht för dėn Winter, Fru Pastern“, sä Lēna, „besunners schȫnen Sellerie, Pētersill, Wuddeln, Wohrappeln|Lageräpfel un lootriepe Beern, ōōk ėn Kruuk Hünnig.“

„Dat’s prächtig, over dor mookst du sachs ėn hōge Reken.“

„Wat schull’k wull! Vundoog hannel ik niX09, ik bün komen…“

„Mit gōdenX31 Willen, Lēna, krieġt wi de Sook licht tōstann“, sä de Paster un trock sik ėn Stōhl an dėn Disch.

Op sien Froog, watt Timm noch Verwandten hârr, vertell Lēna, datt ėn Hâlfsüster vun ėm in Büdelsdörp verheiroodt wēēr mit ėn grōten Buur. Timm is dōmools bi de Ârvschop tō kott komen. Sien StēēfmōderX52 hârr dėn Ōlen vull in de Gewâlt un sorg dorför, datt ehr Dochter drēēdubbelt utstüürt worr. Dorum hett hē mi mėnnigmool seggt, sien Süster wēēr affunnen un hett mi âllns vermookt ohn Beding. Over tȫȫv — dat Testament — Herr Paster hett dat je dōmools opsett …“ Se kēēm tōhȫȫch, kēhr sik no de Wand, nüssel|fummelte in’






Bossen rum un trock ėn Papier ruut, dat se sorgsoom in ėn buntM3

Taschendōōk insloon hârr. — „Dor is’t je!“

„Hest du gor niX09 mit dien Mann över dien Süsterkind snackt?“ froog de ōl’ Doom.

„Wat schull ik niX09! Hē hett Marieken ōōk sēhn, mēhrmools is hē mit weenX42, wėnn ik ehr besöch, un hârr ehr gēērn tō sik nohmen. Hē wēēr sō kinnerlēēf, hârr sülḃen sō gēērn Kinner hatt.“

„Hest recht, Lēna“, sä de Paster, dē dat Testament sik ansēhn hârr, „is âllns gōōtX31 in’e Rēēg, Buurvoogt un Persetter wēērn Tügen un hebbt ünnerschreḃen. Dat ēēn sō vergetern is! Nu wēēt ik’t. Dat wēēr ėn brusigen Hârvstdag, de Wind wȫhl in de Bȫȫm un Knicken. Bläder fluddern |fluustern um mi rum, Eckern|Eicheln un Bōōknööt|Bucheckern fullen mi op Hōōt un Schuller. Hėn! De Buurvoogt wēēr de Ōhm vun dissen — wat för ėn stieve Hand! De Bōōkstoḃen stoht dor as Pohlen in ėn Reckwârk|Stackwârk|Zaun! RōhtX32 nu ōōk al Johren op’n Kârkhoff“, mummel hē, as wėnn hē mit sik sülḃen snack. Dėnn richt hē sik op un froog, wat se wull dat Johr lang an Geld bruken dä, um kommōdig leḃen tō könen. (FeJ1.2.306)

„No, wėnn ik de Hüür mitreek, sō an de Kant hunnert Doler“, sä Lēna.

„Hüür? Du wullt dėnn ōōk de Koot verkōpen? Wōtō? Du hest riekli twölfdusend Mârk …“

„Mēhr, Herr Paster, heff ōōk gēgen negenhunnert Mârk liggen in mien Lood“, sä Lēna vergnȫȫgt, „de heff ik mi in âll de Johren tōsomenhamstert.“

„Prächtig, dėnn behöllst du dien smucke Koot!“

„Wōmit schâll ik de Dēērn utstüren? Se kann in Willenschoren doch unmȫȫgli ankomen as ėn nokelte Gōōs!“

„No, mi dünkt, twölfdusend Mârk …“

„Kriggt nüms tō sēhn as Hârm Sōth! Nä, Herr Paster, sōōn Dörp will wat för’t Ōōg hėbben. De Lüüd stoht achter Tuun un Finstern un luurt, wat dor kummt an Mȫbeln, Bedden, Köken- un Waschgeschirr. Un achterno, wėnn âllns sien Platz funnen hett, slickt Nieschier un Afgunst mit allerlei Wârv|Anliegen un Wunsch in’t junge Huus un tellt, befȫhlt, besnüffelt un taxēērt mit Luxōgen. Nä, Marieken kriggt ėn nette Utstüür, dėnn kann ehr nüms wat nosmieten.“

„Un de Afgunst wârrt noch grötter, de Nieschier kriggt mēhr tō sēhn“, stickel de Paster un stunn op. „Ik sēhg wull, in dē Sook hest du dien ēgen Kopp. Sō muttst du dōōn, wat du wullt. Over in dėn Verdrag, dėn ik nu opsetten will, wârrt






doolschreḃen, datt de Kinner di, sō lang du leevst, âll Johr vēērhunnert Mark utbetohlt.“

„Nä, Herr Paster“, rēēp Lēna hastig, „dat geiht niX09 an! Bewohr, vēērhunnert Mârk!“

„Hinnerk worr dat niX09 ingohn, niX09 ünnerschrieḃen, mēēnst du?“

„Veel mēhr as dat! De jungen Lüüd hebbt je nu ümmerX54 ėn gollen Morgenrōōt vör Ōgen. Over mit sōōn Gold kann ēēn nix op’t Brett utbetohlen. De Hoff kann ėn grōōtM3 Verlēhnt un dortō ōōk noch sōōn Last niX09 dregen. Un wōtō? Wėnn ik mi ėn Behüsen hüür mit ėn lütten Goorn, ut dėn sik wat moken lett, kann ik mit dat Hâlve ut.“

„Dat wēēt ik, Lēna, over ut dėn hēlen Verdrag wârrt nix, wėnn ik hier niX09

mien Willen kriegen dō“, drōhX33 de Paster. „Ik kėnn dėn Hoff recht gōōtX31. Wėnn Hinnerk niX09 mēhr dorop schüllig is as twölfdusend Mârk, sō kann hē dat licht. Hē is jung un mag sik (FeJ1.2.307) rȫhren. Un mookst du di sō ârm as ėn Kârkenmuus, sō loot Hârm Sōth ōōk wat dōōn, ik wârr mit ėm snacken. Du muttst Geld in de Hand behōlen för’n Nōōtfâll. Vėllicht köönt wi ōōk noch ėn lüttM3 Kaptool bârgen|retten, wėnn wi de Tinsen indrieḃt, dē noch utstoht, jo, jo, ünner Umstänn mit Gewâlt! Over dor geiht Tiet mit hėn, de jungen Lüüd mööt sik noch ėn poor Johr gedüllen.“

„Versteiht sik, Herr Paster, dor is ōōk nix in Wegen. Hârm hârr gēērn vör Fieroḃend utspannt, kunn ik mârken. Over dē mag sik freuen, datt de Lârm vörbi is. Hē kann gēērn noch ėn Stremel Buur spelen, doon hett hē je nienich âlltō veel. Marieken is man ėn kotte Tiet in sien grōte Wēērtschop weenX42 un wēēt je noch nix vun Tuten un Blosen. Dē schâll mien ōl’ gōdeX31 Fründsche Cillija in’e Mook hėbben. Jüm|jiX01 wēēt wull, dē dōmools mēēn, Geelgȫȫschen sung: Glück lück lück sō wie…t!“

„Ō, leevt dē noch? Un wo geiht ehr dat?“ froog de ōl’ Doom rasch.

„GōōtX31, Fru Pastern! Se worr ėn poor Johr dorop mit dėn Möller in uns’ Dörp, in Ridders, verheiroodt un is ėn Huusfru, dē sik kėmmt un wuschen hett. Dē wârrt Marieken wull tōrechtstuken! Is ėn Ēlend, wėnn ėn junge Fru sik vun ėn snöselige Dēērn sėggen loten mutt, datt se dit un dat niX09 versteiht! Ik worr je hattensgēērn ehr bi mi behōlen, over dėnn lēhrt se niX09 de Buurnwēērtschop, as melken, bottern un sō wat.“

Paster Kuss wēēr rövergohn no sien Studēērstuuv un blēēv ėn Tietlang weg.

„Nu bringt hē dat sachs âll tō Papier“, mēēn Lēna un wink röver. „Hm! Loot ėm man vēērhunnert Mârk schrieḃen, ik wēēt, wat ik dō.“






„Dat wēēt mien Mann ōōk, Lēna“, sä de ōl’ Doom, „un dorum deit hē dat jüst, wėnn ik ėm recht verstoh. Junge Lüüd sünd tōmeist niX09 veel beter as de lütten Vogeln, dē du fōdernX23 deist. Süm|seX04 koomt âll Doog un sünd hēēl vertruut. Is de Hand over lerdig ōder finnt süm|seX04 op ėn anner Flach|Gebiet wal Beters, dėnn goht süm|seX04 af un loot di allēēn. Ik heff dat gottloff bether niX09 sülḃen beleevt. Over wėnn ēēn mit woke Ōgen de Welt ankickt, bemött ēēn dat leider gor tō foken. Kannst du di vun vēērhunnert Mark noch wat översporen, dėnn is dien Hand niX09 hēēl lerdig. Mi will dat ōōk niX09 gefâllen, datt du di hēēl un dēēl uttrecken deist. Dat Kaptool wârrt di sülḃen fehlen, schasst sēhn! Ēēn fȫhlt sik anners, wėnn ēēn de Tasch vull hett.“ (FeJ1.2.308)

„Och, dat ōl’ Geld!“ rēēp Lēna minnachten. „Hett mi al veel Verdrēēt mookt. Wėnn de Tinsdag dor is, dėnn koomt vele mit lerdige Hand un jammert över slechte Tieden. Ōder süm|seX04 bringt wat un mookt dortō ėn suurM3 Gesicht. Annere koomt gor niX09 un bȫȫġt af, wō süm|seX04 mi bemȫten dōōt. Wat heff ik för Geld utstohn un kann’t niX09 kriegen! Dat sünd tō’n Dēēl Lüüd, dē ōōk noch hōōch optȫȫmt sünd|die Nase hoch tragen un niX09 wēēt, wat s’X04 gellen köönt. Wēēr sachs verkēhrt, datt mien Timm dat Geld sō verstreut hett, hier ėn poor dusend, dor ėn poor hunnert — jo, hârr ik mit ēēn, twēē Lüüd tō dōōn! Wat heff ik vun ėn Kaptool, wō dat Bōōk vun vull is, de Kass over meist lerdig! Is dat ėn Vergnȫgen? Jo, ēēnmool heff ik mi vun Hatten doröver freut. Dat wēēr dōmools, as mi dat Testament wiest worr un ik sēhg, wo gōōtX31 mien Timm för mi sorgt hârr. Ik fȫhl mi nett borgen, jo! Bi’t Notellen un Opreken |Addieren kēēm ik mi swoorriek vör. Un dat ēērste, wat ik dorvun hârr, wēēr ėn grulige Nacht!“

„Wullen s’X04 di bestehlen?“ rēēp de Pastersch.

„Dat niX09, hârr mi ōōk niX09 bang mookt. Mien Kedenhund lēēp lōōs in’t Huus rum, un dē kunn ėn Mann hâltern. Nä, ik wēēr tō Kârk weenX42, un uns’ Paster hârr hēēl ēērnst sproken över dat Wōōrt: Ėn Kamēēl geiht lichter dör ėn Nodelōhr as de rieke Minsch in dėn Himmel. Dat Wōōrt slōōg mi rein dool. Ik tell mi je tō de Rieken, wo schull mi dat dor boḃen gohn! Ik wull sō gēērn in dėn Himmel komen, un dat wēēr je doch de reine Unmȫȫglichkeit! Un wėnn’t ėn Stoppnodel wēēr, dat Ōhr wēēr doch veel, veel tō lütt! Ik dach un dach un worr dorbi rein biesterig un versneer mi för vull in mien Gedanken. ÜmmerX54 stunn mi dat ėnge Nodelōhr vör Ōgen un niX09 dat Kamēēl — dat vergēēt ik tōletzt op un dool. — Nä ik, ik sülḃen muss dor hėndör, wėnn ik sēlig wârrn wull. In de Nacht drȫȫm mi, ik kēēm an de grōte Himmelsdöör un drēēp dor Pētrus. Ik kėnn ėm gliek an sien kohlen Kopp un an dėn grōten Boort, sō hârr ik ėm veel op Biller sēhn. ›Du hier, Lēna?‹ rēēp hē, un dat klung, as wėnn hē sik wunnern dä. ›Du wēētst doch, dat du tō de Rieken hȫȫrst? Wat seggt uns’ Herr? Kėnnst du dat Wōōrt vun dat Nodelōhr? Bill di man jo niX09 in, datt di dat schėnkt is, hėndör muttst du!‹ Ik verjoog mi, datt mi de Oten stillstunn. Hē kēēk mi mool op






un dool an, dėnn sä hē wat fründliger: ›No, Lēna, ik mutt di dat man ėn (FeJ1.2.309) beten lichter moken, du büst nu mool ėn Dick-Trien un wat füllig!‹ Dėnn wies hē mit sien grōten Slötel tō Siet un sä: ›Dor liggt ėn lerdige Bēērtünn, Tappen- un Spundlock sünd open. Nu legg di dor vör un kruup ēērst dör dat Tappenlock. Un wėnn du wedderX11 ut dat Spundlock ruutkomen deist, dėnn mook ik di de Döör open.‹ —›Unmȫȫgli!‹ schrēēg ik in grōte Angst. — ›Och wat, dumme Dēērn, tier|hab’ di man niX09 sō!‹ scholl Pētrus un gluup mi gâllig|dullerhoor

an. ›Du muttst di man ranmoken! Man tō, man tō!‹ Ik smēēt mi hâlf dummerig dool op’e Knēē, sett dėn Kopp gēgen dat Tappenlock, un dėnn gung de gresige Ârbeit an. Du bârmhattigen Gott, wat heff ik mi afievert, jammert un stöhnt! Un dėnk Sē sik an, Fru Pastern, ik kēēm wohrhaftig hėndör un sēēt in de Tünn! Over nu wēēr ik ōōk rein kloor mit de Welt. Ik japp no’n Wind un kunn mi knapp rȫhren. ›No, Lēna?‹ rēēp Pētrus, ›kummst du bâld? De suurste Ârbeit is doon.‹ — ›Ik kann un kann niX09 mēhr!‹ stöhn ik. — ›Nu jo, wėnn di dat dor in de Tünn beter gefâllt, mi niX09 tōweddernX13! Sōōn fetten Fisch heff’k mien Doog niX09

fungen, un dėnn in ėn Bēērtünn!‹ rēēp Pētrus un smuuster dör’t Spundlock mi an, as wėnn hē sik noch högen dä.“

De ōl’ Doom lach, datt se wackel. „Wat du doch âll hest, Lēna! No, wo worr dat dėnn?“

„Dō kēēm sōōn Angst un Gruun över mi, datt ik opwook un mi in mien dumpigM3 Wandbett wedderfunnX11, op un dool|överher natt vun Swēēt. Wėnn ik ōōk dėn annern Dag recht flau wēēr, sō gung ik doch no Kellenhusen un söch unsen Paster op in sien Studēērstuuv. Dor heff ik ėm mien Nōōt kloogt, over de Geschicht vun de Tünn heff ik för mi behōlen. Ik schoom mi, datt ik sō dwatsch drȫmen kunn, un wēēr bang, hē worr mi gresig wat utlachen. Hē grien ōōk nu al, as hē sä, ik schull mi doch niX09 inbillen, dat ik riek wēēr. Sōōn poor Kröten slōgen nix an. Dē schull ik man jo nett tōsomenhōlen för de ōlen Doog. Un dėnn wies hē mi sōōn Lüüd, as uns’ Heiland mēēnt, wėnn hē seggt vun dat Nodelōhr. De drōgen ümmerX54 mit süm|ehrX06 Geld rum, düüd hē, prohlen ōōk sachs dormit as dat Kamēēl mit sien hōgen Puckel. Un âll, wat süm |seX04 sään, sunnen|sannen un höpen, dreih sik um Geld un wat ēēn dorför kōpen kann. Gold un Sülver wēēr süm|ehrX06 Ēēn un Âll, süm|ehrX06 Hatt de reine Geldsack, kōōlt un hatt. No, dō heff ik mi trȫȫst, sō dėnk (FeJ1.2.310) un dō ik würkli niX09. Over mien gruligen Drōōm un de Angst hârr ik weg un hârr’t mien Geld tō verdanken. Nä, ik segg, Fru Pastern, mien lüttM3 Kaptool gēēv ik gēērn her, un nu kann ik gor mien Marieken dormit hölpen!“

Op’e Deel slōōg de grōte Wandklock ölḃen, dat dröhn dör’t hēle Huus. Lēna verfēēr sik, se hârr tō Mėddag tō Huus weenX41 wullt. Dėn Vörslag vun de Fru Pastern, tō Disch tō blieḃen, schōōv se mit beide Hannen tōrüch. „Wēēt Gott, wėnn ēēn de Tiet mool hēēl ut’e Ōgen lett, dėnn löppt se op Strümpsocken as






ėn Spitzbōōv! No, Marieken mutt sik gedüllen. Much mool weten, wo veel Mool se nu al langs dėn Weg no mi utkeken hett!“

De Paster wēēr wedderX11 dor, Papier un Schrievgeschirr in de Hannen. Wat hē opsett hârr, wēēr licht dörkeken. Lēna wēēr mit âllns inverstohn, wunner sik blōōts, datt dit âll doolschreḃen wârrn muss. Se hârr’t je âll nett mit Hârm un Hinnerk besnackt.

„Ėn sprokenM4a Wōōrt verweiht licht, Lēna, wėnn Störm koomt“, sä de Paster. „Dit wârrt Hinnerk gēērn ünnerschrieḃen, mēēnst du?“

„Wat ėn Froog, Herr Paster, ik segg je, mēhr as dat!“

„Wėnn Hârm Sōth uns nu niX09 noch krumme Sprüng mookt …“

„Hârm?“ lach Lēna, „Dėn bevert de Büx, wėnn hē an de letzten Weken dėnkt! Un Anna, dē mēhr gellt as Hârm, höllt veel vun de Dēērn. Se wēēr dōmools trurig nōōg. — Gottloff, dėnn löppt je âllns gōōtX31 bi. De jungen Lüüd krieġt sik, un ik heff nȫȫssen noch mēhr vun mien Geld as nu!“

De Paster grien. „Dat glȫȫv ik nu niX09, over dat is dien Sook. Dissen Verdrag schasst du mi betohlen, Lēna. Geld nehm ik niX09 vun di, dat wēētst du. Over wėnn du Hârm Sōth un sien Anna op ėn Tass Kaffe inloden deist un Hinnerk dortō, dėnn schasst du uns beiden ėn Wink geḃen un ōōk ėn Stōhl günnen an’ Disch.“

Lēna sprung tōhȫȫch. „Is’t wohr, Herr Paster, is’t wohr! Dat wârrt ėn Dag! Dėnn will ik ėn Kaffe koken, dē sik drēēmool vör de Piep umdreiht!“

„Dō dat, kann dorop stohn! Un rōōp uns bâld, noch is dat WedderX15 gōōtX31! Du wēētst, bi ėn grōte Wasch mutt âllns rasch op’n Tuun|Hecke, wėnn ēēn rechtiedig tō Heck komen|fertig werden will.

Dėn Verdrag bring ik mit, (FeJ1.2.311) dat anner finnt sik. — Mutt noch ėn Kranken besȫken, tschüüs! — Nix dor, Lēna, kēēn luden Dank! Du hest uns ėn Freud mookt, datt du komen büst un di mool wedderX11 utsnackt hest. Nu wēēt wi doch, datt wi noch dien ōlen Frünnen sünd.“ Hē drück ehr wârm de Hand un gung.

Lēna kēēk ėm no bet an de Döör, dėnn lach se mit natte Ōgen de Fru Pastern an: „Is’t niX09 drullig? Nu dreiht hē dat sō, as hârr ik dėn Dank verdēēnt! Sō is hē ümmerX54! Un ik sitt vull vun Glück un Gottloff un schâll dėn Mund hōlen! No, as hē will, ik wârr an ėm dėnken! Over nu tō Huus, tō Huus! Ik witsch dör’n Achtergoorn no de Lieth, dat sünd noch poor Schritt in dē Richt!“

„Man sinnig, Lēna, loot di Tiet!“ mohn de ōl’ Doom.






„In mien jungen Johren heff ik danzt, wėnn ik vergnȫȫgt wēēr, nu mutt ik lōpen. Wo wârrt de Kinner sik freuen!“ Dat wēēr ehr letztM3 Wōōrt.

No ėn poor Minuten gung Lēna al op dėn Landweg no Ȫȫsterrood, dōmools al de schȫȫnste in’t schȫne Holstenland. Tō Linken hârr se dat hōge Holt, dat nu tōmeist kohl wēēr, tō Rechten de wieden stillen Wischen, wōrin de Stöör sik hėn un her wunn as ėn blanke blaue Slang. Hoddboor un Kievitt wēērn weg no’t Süden, eḃensō Wewolk|Pirol un Nachtigol. Wat dor noch huuk un hüpp un rumfludder|rumfluuster in Busch un Bōōm, wēēr still un swiegsoom. Un liekers lücht un glinster dat Bild rund umher sō prächtig in de klore Oktōbersünn, datt Lēna gēērn hârr mool stillstohn kunnt, um dat in Andacht antōkieken. Over se kēēk stief vör sik hėn un streev drieḃens|zügig vörwârts. De kotte Ârm slōōg forsch hėn un her, un de Pârlen stunnen ehr in’t hitte Gesicht. Sō gung se dör Renzel, an Rostörp vörbi, un nu wēēr Ȫȫsterrood niX09 mēhr wiet. Wat se dach un sunn? „Ō, wo wârrt de Kinner sik freuen!“ — Dat wēēr ōōk ehr letztM3 Wōōrt in’t Pasterhuus.








De Spinnfru(FeJ12313 - FeJ1.2.313ff - kiek ōōk FeJ5.1.206ff!)

(FeJ1.2.315)

Sien VoderX53 schick ėm no’n Viert|Heidefläche. Dor wēēr ėn Dacklēē|Reetsense

vergeten, dē schull hē holen. De Weg wēēr wiet, un de Dag gung tō RōhX32, dat wēēr al Nacht, as hē dor ankēēm. Hēēl düüster wēēr’t niX09. Wėnn ōōk de Moon niX09 schien, sō grimmel un wimmel dat doch an’ Heḃen vun Lichter, witt as Wullgras un dorbi blitzblank. Dėn Weg kėnn hē niep un nau, kunn ėm ōōk tōnōōt sēhn. De Heid lēēg dōdenstill tō beide Sieden, un in de Lunken un twischen dat Kratt|Gestrüpp wēēr’t kȫhlig un grulig. Hē hârr kēēn Angst, over ėm wēēr tōmōōt, as leev hē opmool in ėn anner’ Welt, dē hē noch gor niX09 kėnn. Nu kēēm hē op de Hȫȫchd. Linker Hand, ünnen an dėn Beek, stunn de Möhl. Se wēēr düüster un still. De Lüüd hârrn wull Fieroḃend mookt un wēērn tō Bett gohn. Dicht vör ėm wēēr de ›Riesenspōōr‹, ėn dēpe Lunk, sō grōōt, datt dor wull ėn brēētM3 Buurhuus in stohn kunn. Dat hârr ėn Sōōm vun Krattbusch, Broom|Besenginster un Heid. In de Merrn kēken ut dat kotte Gras truhattig as Kinnerōgen de lütten Mârtjen|Knüllblȫȫm|Gänseblümchen. Un an dėn Rand, ėn beten versteken ünner ėn Quitschenbōōm|Eberesche, blinker ėn kōlen Born|Quelle. Hē kėnn dit stille Flach|Gelände niep un nau, hârr dor an Summerdogen veelmools seten un speelt. Hier spȫkel dat bi Nachttieden, hârr sien GrōōtmōderX52 ėm vertellt. Over wat ēēn dor sēhn ōder hȫȫrt hârr, wuss se niX09.

Hē gung lies un langsoom un hork op jēēdēēn Luut, sien Ōgen schulen un söchen, over dor wēēr nix tō sēhn, De hēle Kuhl wēēr bet an dėn Rand vull vun pickswatte Nacht. — Still, wat wēēr dat? Ėn Tōōn, as wėnn in de Fēērn dat Möhlrad bruust, over in’ Takt: Hurr, hurr, hurr, hurr! Hē stunn un hork. De Luut kēēm niX09 vun de Möhl her, de kēēm ut de Riesenspōōr vör ėm. Hē slēēk um dėn brēden Ēkenbusch, dē an dėn Weg stunn. — Nu muss hē de Lunk översēhn könen, wėnn dor wat tō sēhn wēēr. As ėn Afgrund sō swatt lēēg se vör ėm, blōōts dor in’e Eck bi dėn Born wēēr ėn Schemer, blēēkli-rōōt, as vun wieden ėn Licht achter ėn Gardien. Ėm schudder de Huut, de kōlen Gresen trocken ėm langs dėn Rüch un de Hoor krōpen ėm op’n Kopp. Over hē blēēv stohn un rȫhr sik niX09, hē wull weten, wat dor wēēr. Un nerrn in de Lunk worr’t heller (FeJ1.2.316) un heller. Nu sēhg hē hēēl swack, over no un no ümmerX54

düütliger ėn Fru mit ėn gollen Krōōn op ehr flassgelen Hoor, dē lōōs un lang un luckig över Bost un Schuller fullen. Se hârr ėn Klēēd an, fien un rōōt as de Heidblōōm|Glockenblume. Ehrn Gördel blitz un blėnker, as wėnn hē vun Glas wēēr.






Vör ehr stunn ėn gollen Spinnrad, un de Flass an dėn Wucken sēhg ut, as wēēr dat ehr ēgen Hoor, geel un blank. Ümmer heller worr de Gestâlt, tōletzt hēēl düütli vun’ Kopp bet tō de Fȫȫt. De lütten slanken Fingern, blēēkli as Appelblȫȫt, wēērn ümmerX54 in Bewegen. Un de Foden, dėn se spunn, wēēr fien un blank as ėn Sünnenstrohl. Dor stunn un hung kēēn Licht un kēēn Lücht, un liekers wēēr âllns bi ehr rum hell tō sēhn: De stille Born, un an sien Kant de Blȫȫm, blau un witt un geel. Un op ėn Tėlgen vun ėn Bârkenbōōm sēēt lütt’ Geelgȫȫschen|Goldammer un slēēp, dėn Snovel ünner ėn Flunk. Dat Rad klung, de smâlle Fōōt danz op un dool, un liesen nück de Kopp.

Dėn Jung klopp dat Hatt, as wull dat ėn Lock dör de Ribben homern un ruutspringen. Sien Angst wēēr weg, hē smēēt de Lēē an’e Siet un wull hėndool. Over opmool stunn dat Rad still, de schȫne Fru böör dėn Kopp un kēēk ėm an. Du grōten Gott, wat wēēr dat för ėn Gesicht! De Ōgen grōōt, blank un bruun, drȫmerig un dorbi klōōk un schelmsch, mit lange, swatte Plinken |Wimpern. De rōde Mund stunn eḃen open, as wull hē wat vertellen. In’t Kinn un in de wēēkligen Backen wēērn lütte Kuhlen, un liekers wēēr dat Gesicht ēērnst, fierli, meist trurig. Hē stunn un bȫȫg sik mit ėn langen Hâls vöröver. Se kēēk ėm an, lang un drȫmerig un dēēpdėnkern|nachdenklich. Dėnn worrn de Kuhlen in’e Backen ėn beten kruus, de Tähn blėnkern hell achter de rōden Lippen, un de Ōgen lüchten. — Se lach ėm tō, over dat wēēr man eḃen tō sēhn, un nück ėn poor Mool langsoom un liesen mit’n Kopp.

Un wėnn’t dat Leḃen kost, hē muss hėndool! Hē lēēt dėn Busch lōōs, bi dėn hē sik anfoot hârr, un stört mit ėn poor Sprüng ehr tō Fȫten. Hē wull ehr de Hand küssen ōder wėnn’t ōōk man de Sōōm wēēr vun ehr Klēēd. Hē wull ehr frogen — — over dō sweev se dorhėn, sachs as ėn Flēērling. Ünner’n Quitschenbōōm bi dėn Born, dor wink se ėm fründli tō, un dėnn wēēr se weg. Op de Knēēn, beide Ârms tōhȫȫch, de Hannen fōōlt, as wėnn hē ehr anbeden wull, sō lēēg hē (FeJ1.2.317) dor ėn lange, lange Wiel un hööp un luur, se schull wedderkomen, over se kēēm niX09.

Opmool rēēp ėn grulige Stimm tō Sieden in’t Kratt, de klung as ėn Jammern un Högen tōgliek. Un wiet in de Fēērn, wull vun de Dannenkoppel her, kēēm ėn Antwōōrt, eḃensō bang, beverig un dorbi as ėn Lachen, hȫhnsch un gresig. De Jung kėnn de Stimm recht gōōtX31, dat wēērn Kattulen|Eulen. Hē sprung tōhȫȫch un kēēk sik biesterig um, as kēēm hē ut ėn Drōōm. Büsch un Bȫȫm stunnen swatt un grōōt dicht bi ėm rum. De Stēērns blėnkern vun boḃen hėndool un plinkern ėm tō, hēēl anners as sunst. Grulig wēēr ėm nu niX09 mēhr. Over ėm wēēr sō sunnerbor tōmōōt, as wėnn hē wat drunken hârr, wat dėn Kopp hitt un duun un dummerig mookt. Hē wull tōrüch no’n boḃen, over wuss de Steed, wō hē ropkrupen kunn, niX09 tō finnen. ÜmmerX54 stunn ėm ėn dichten Busch in Wegen. No âll de Sieden söch hē de Lunk af — nârms ėn Lock, rund umher






âllns tōwussen mit Slöhdōōrn un hōōgM3 Ēkenkratt. Tōletzt sett hē sik mȫȫd hėn, stütt dėn Kopp in beide Hannen un sinnēēr|sunn. De Dau lä sik kōōlt op sien bârften Fȫȫt. De Kattuul rēēp dėnn hier, dėnn dor, dat ruschel in’t Kratt un Nachtvogels flōgen över ėm hėn. Over hē fȫhl, hȫȫrX61 un sēhg nix, hē dach an de schȫne Fru mit de gollen Krōōn. Sō slēēp hē in un drȫȫm wieder.

Dėn annern|nächsten Morgen funn ėm sien VoderX53 un broch ėm no Huus. Hē froog ėm no dit un dat. Over wat hē sēhn un beleevt hârr, vertell de Jung niX09.

Vun dē Nacht af an wēēr hē drȫmerig un sunnerbor. Hē gung umher, as wėnn hē wat söch. Over hē wēēr dorbi still tōfreden un sien Ōgen wēērn hell un kloor as Ėngelsōgen, dē Gott dėn Herr âll de Doog sēhn dōōt in’t hōge Himmelriek.

De Johren gungen liesen över Dörp un Heid, de ōlen Lüüd lään sik op’n Kârkhoff tō RōhX32, un de Kinner worrn grōōt. De Jung over is ėn grōten Moler worrn, un dat schȫȫnste Bild, wat hē moolt hett, is de Kȫnigsdochter mit dėn Spinnwocken. De Lüüd koomt vun wiet un siet, um dat tō sēhn. Still as in’e Kârk stoht süm|seX04 dorvör, un süm|ehrX05 is tōmōōt, as mussen süm|seX04 doolsacken op de Knēē, as mussen süm|seX04 de Kȫnigsdochter de Hand küssen ōder ōōk man dėn Sōōm vun ehr Klēēd.








EdderkauenX12

(FeJ12319 - FeJ1.2.319ff - kiek ōōk FeJ5.2.209ff!)(FeJ1.2.321)

Lütt Bull wēēr nu ēēn Johr ōōlt, hârr ėn runnen, blanken Puckel, un ut de krusen Hoor an’ Vörkopp drōhenX33 al lütte Hȫȫrn, wull ėn Finger lang. Op’e Weid manġ de annern Jitten|Jungrinder (1-1½ Jahre) wēēr hē Boos|Chef un dä, wat hē wull. Over as hē in’ Hârvst op’n Stâll bunnen worr mit Keed un Kloḃen |Halsjoch, muss hē kuschen. Wull hē mool unbannig wârrn, gēēv’t wat mit’n Forkenstööl ōder wat jüst tō Hand wēēr. Dat verdrōōt ėm un mook ėm sunnerbor, hē fung an tō gruveln un hârr bâld allerhand Grappen|Flausen in’ Kopp. Sien MōderX52

wull ėm begȫȫschen, krēēg over ėn hēēl snöselige Antwōōrt. Dō sä se: „Pass op, lütt’ Jung: Wat de gōdenX31 Doog hebbt liggen loten, dat hoolt de Wēhdoog noch an’t Huus.“ Dat ârger ėm, un hē stött no ehr, over se wohr|schützte sik.

Op de anner Siet vun de Deel stunnen de Peer in ėn wârmen Stâll. Süm |seX04

worrn ümmerX54 fründli un sachmȫdig|sanft behannelt, gōōtX31 fōdertX21, veel striegelt un böst, un âll Doog kēmen se no’n buten|op Ruum. Dō sett lütt’ Bull sik in’ Kopp, hē wull ėn smuckM3 Peerd wârrn, jo, ėn Peerd muss hē wârrn! Over wosück? Hē versöch ōōk, mit’n Fōōt tō kloppen, wėnn hē FōderX23 verlang. Hē muss dat over opgeḃen, wėnn hē sien Klȫȫn behōlen wull. Dėnn mook hē de Stimm vun’t Peerd, dē ėm ümmerX54 as ėn lustigM3 Lachen klung, sō sunnerbor no, datt Kȫh un Kâlver sik verwunnert umkēken un sien MōderX52 mēēn, sien Kopp hârr leden, hē wēēr appeldwatsch worrn un översnappt. Dat mârk hē sülḃen: Ėn Peerd worr hē op dē Oort niX09. As hē sēhg, datt de Peer süm|ehrX06

Mohltiet niX09 edderkautX12, dach hē: Aha, dat is’t! Nu schâll’t wull slumpen |

glücken! Hē frēēt, wat de Pans loten kunn. Dėnn stell hē sik steil hėn as de Schimmelruun|Wallach un rȫhr dat Muul niX09, edderkauenX12 wull hē niX09 mēhr. Sien MōderX52, dē ėm ümmerX54 in’t Ōōg hârr, froog ėm, watt ėm wat fehl, krēēg over gor kēēn Antwōōrt.

Dat duur kēēn hâlḃen Dag, dō wēēr hē hēēl stramm|buck un stârḃenskrank. Hē muss sik lėggen un ėm wēēr tōmōōt, as wėnn hē bassen schull. Nu worr hē piesackt mit allerlei Middeln achter un vör. Ėm worr wat boden, wat hēēl gresig stunk un smeck. Over wat schull hē dorbi dōōn? Twēē Mann hēlen ėm dėn Kopp hōōch, un de drüdde trechter ėm dat in’ Hâls. — Slucken ōder sticken, hē hârr de Wohl. (FeJ1.2.322) Sō sluck hē dėnn. Over wėnn hē dat binnen hârr, wēēr hē hâlf dōōt.






De Medizin holp würkli. Hē kēēm wedderX11 tō Bēēn, wēēr over hellsch klöterig, flau un benaut|kleinlaut. Nu lēēt hē sik gēērn gefâllen, datt sien MōderX52

ėm trȫȫsten un opmüntern dä. Jo, hē vertell ehr tōletzt, wat ėm vun de Fȫȫt brocht hârr, un datt hē hârr ėn Peerd wârrn wullt. „Ėn Peerd”, brumm se, „mien Jung, ėn Peerd? Wat för ėn nârrschen Infâll. Büst du niX09 klōōk? Nä, Söhn, dėnn wēēt ik wat Beters för di: Ėn Bēēst muttst du wârrn, ėn smuckM3, stârkM3

Bēēst! Dat is wat! Hest’ dor Lust tō? Jo? Dėnn mârk di ėn Wōōrt vun dien VoderX53, dē fiefmool dėn ēērsten Pries kregen hett op de Tierschau:

Dē ėn Bēēst wârrn will, mutt niX09 vergeten:Recht wēnig dėnken, düchtig fretenun no de Mohltiet liggen un rōhenX32

un edderkauenX12, un edderkauenX12!“








Tuunkrüper sien Hochtiet(FeJ12323 - FeJ1.2.323ff - kiek ōōk FeJ5.2.211ff!)

(FeJ1.2.325)

Tuunkrüper|Nettelkȫnig|Zaunkönig hârr sik ėn Bruut opdoon un wull Hochtiet geḃen. Sien Bruut wēēr hēēl smuck, hârr krâlle blanke Ōgen, lütte fiene Fȫȫt un kunn mit ehrn nüüdligen Snovel sō drullig plötern, datt de Brüdigam rein dat Stillswiegen krēēg un niep tohȫȫr, as wēēr dat de schȫȫnste Musik. Nu gung dat an’t Buden — fief Nester tōgliek, wârm un schȫȫn un nett versteken. Wat wēēr’t ėn Glück, wat ėn Leḃen! Süm|seX04 lachen un snacken un sungen bi de Ârbeit dėn hēlen Dag.

Over dat Glück is ümmerX54 an schȫȫnstėn, wėnn’t buut wârrt. As süm|seX04

kloor wēērn, kēēm de Bedrulje. De Verwandtschop wēēr grōōt, un veel gōdeX31

Frünnen luren ōōk op ėn Inloden. Bruut un Brüdigam seten nu benaut|bedrückt in dėn Slöhdōōrn achter’t Backhuus un frogen un beroden, wō süm|seX04 ėn gōdeX31 Mohltiet hernehmen schullen för âll de leḃen Gäst.

Opmool worr de lütt’ Bruut hēēl lustig un danz vör Vergnȫgen. Wat quäält wi sik|unsX07!“ rēēp se, „de Sook is je licht tō! Du geihst un loodst de Verwandtschop in, mit Fru un Kind, un ik bestell de Muskanten.“

„Un de Mohltiet?“ froog de Tunnkrüper.

„Is mien Sook, de Köök hȫȫrt de Fru! Man tō, man tō!“ un hrrrrrr, seil se af.

***

De Hochtietsdag kēēm ran. In dėn Buurvoogt sien grōten Goorn wēēr nerrn an dėn Beek ėn schȫne kȫhlige Eck. Hier stunn ėn lütte Bank ünner ėn ōlen brēden Wichelbōōm|Weide. De Platz dorvör wēēr glatt as ėn Danzdeel. De Muskanten wēērn de ēērsten tō Steed. Süm|seX04 packen süm|ehrX06

Instrumenten ut un fungen an tō stimmen. Op ėn Ellernblatt |Erlenblatt sēēt grōōt un brēēt de Sevver|Maikäfer un probēēr lies sien Bass. In’t Gras op de Blēēk|

Bleichplatz brummel de Schârnbull|Mistkäfer — hē speel sō schȫȫn Schello|Cello. Un Hummel un Iev|Imm un Bröms|Dasselfliege, Bremse, âllns wēēr dor, vun de Müggenfamieln wēērn rein tō veel komen. Un nu fludder|fluuster dat ran vun âll de Sieden — ėn hēēl bunte Sellschop. Dor kēmen ōōk veel (FeJ1.2.326) Gäst, dē gor niX09 tō de Sippschop hȫrenX61 un niX09 inloodt wēērn. Süm|seX04 wullen blōōts tōkieken.






„Ik sēhg hier gor kēēn Anstâlt tō ėn Mohltiet!“ sä de Negenmȫser |Neuntöter, dē sik op ėn Ōhr|Öse vun dėn Tüüchpohl sett hârr.

„Hi hi hi!“ lach de Mēēsch|Meise, „hest du dien Hunger mitbrocht? Ik un mien Kinner hebbt tō Huus wat eten! Kėnnst du niX09 unsen Tuunkrüper? Pōver, pōver, segg ik di, ümmerX54 vun de Hand in’ Mund! Hē kann wull ėn Köst |Fest

geḃen, over kēēn Kost.“

„Kost levern mutt de Bruut!“ rēēp de Swülk un seil vörbi.

„Hi hi hi, de Bruut! Prinzess is se je, over sō ârm as ėn Kârkenmuus — hē hett ehr achter’n Tuun|Hecke funnen!“

„Toter-Prinzess|Zigeuner-Prinzessin, ha ha!“ lach de Kukuuk.

„Kiek, dor koomt süm|seX04!“ rēēp de Flēgensnappersch. „De Bruut is over fein!“

„Hangt je wull âllns an’t Lief!“ mēēn Geelgȫȫschen|Goldammer.

„Dat’s wohr, smuck, hēēl smuck!“ gnurr de Negenmȫser. „Dē much ik freten!“

Bruut un Brüdigam nücken no âll de Sieden un begrötten süm|ehrX06 Gäst. Un âllns drängel sik um süm|ehrX05 rum, nück un bück un dēner un hüpp vör Vergnȫgen.

Opmool rassel de Grashüpper|Feldgrille, dē boḃen op ėn Mullworpshupen sēēt, mit sien Bēēnwârk. Dat klung, as wėnn hē de lütt’ Trummel slōōg. Dit wēēr dat Tēken, un de Muskanten setten an. Wat wēēr’t ėn Lârm un ėn Leḃen! Dėnn süm|seX04 kunnen kēēn Musik moken in’t Stillsitten. Un sō seilen süm |seX04 dėnn ümmerX54 un ümmerX54 wedderX11 rund um ėn lütten Plummbōōm, dē op de Eck an’e Blēēk stunn. Un op ėn fienen Sünnenstrohl, dē sik dör dat Lōōfwârk vun dėn Wichelbōōm stohlen hârr, sprungen de Müggen as Liendanzers |Seiltänzer un spelen dorbi de Vigelien. Dat wēērn Muskanten! Dor kunn nüms sittenblieḃen, âllns danz un hüpp un sprung, wat Bēēn hârr. Un dat Vergnȫgen wēēr hēēl grōōt.

Op ėn Wichelbōōm un an’ Rand vun dėn Danzplatz huck ėn grōte Rasselbann vun herlōpen Volk. Poġġ|Frosch un Prückel|Kröte, Muus un Mullworp, Wissel|Wiesel, Ėlk|Iltis un Rött, Snook|Ringelnatter un Sünndrang|Blindschleiche un de Kattuul|Eule, âllns luur mit ėn schârpM3 Ōōg ut ėn Bōōmlock. De Snicken krōpen nēger ran, süm|ehrX06 Ōgen hârrn je hatt leden vun’t Studēren. Sō setten (FeJ1.2.327) süm|seX04 sōōn Oort Ōpernglas mit twēē lange Hȫȫrn an un plieren mit Smuustergrienen no de slanken Bēēn vun de lütte Bruut.

Sō gung dat lustige Gelagg ėn lange Wiel fōōrt. De Wichelbōōm stunn hēēl verboost|erstaunt in de Oḃendsünn. Hē rȫhr kēēn Blatt un woog niX09 tō tuscheln






mit dėn krummen Ellhōōrn|Flēderbeinbōōm|Holunder ėm tō Siet, wat hē sunst sō gēērn much. Sō ōōlt hē wēēr, sōōn Leḃen un Gelagg hârr hē nienich mit Ōgen sēhn.

Over de Schaddens vun Busch un Bōōm worrn länger. Un de Tuunkrüper kēēk sik âll nööslang no sien lütt’ Bruut um, dē an nix tō dėnken schien as an Hopser un Drēētritt|Tänze. Tōletzt lä hē sien lütten Flünk ehr um’ Hâls un tuschel ehr in’t Ōhr: „Wo is’t, mien lütt’ Stumpi, wârrt de Gäst ōōk hungerig? Wėnn süm |

seX04 noch wat eten schüllt …“

„Man kēēn Sorg, Mann“, lach se, „de Disch is lang deckt!“ Dėnn hüpp se flinkfȫtig no VoderX53 un MōderX52, Ōhm, Süster un Vetter un Frünnen un sä süm|ehrX05 lies ėn Wōōrt in’t Ōhr. Un dat wēēr spoossig antōsēhn, wat süm |seX04

âll för Gesichten moken. Wücke nücken vergnȫȫgt, annere slucken mool drȫȫg dool un kēken sik um. Ėn poor Tanten worrn rein bestört un schüdden dėn Kopp. Un süm|ehrX06 Hans-Ōhm rēēp hēēl luut: „Poi Düvel, kann sō wat angohn? No, wėnn’t niX09 anners weenX41 kann, dėnn man tō, ik stoh mien Mann!“ De Nettelkȫnig|Tuunkrüper krēēg ėn grōten Schreck, as sien lütt’ Fru ėm dat ōōk mit Fiecheln in’t Ōhr sä. Hē hopp ėn Schritt tōrüch un rēēp lies: „Nä, dat is niX09 dien Ēērnst! Mien lēve, sȫte Stumpi, dat kann ik niX09 düllen! Dē hier bi mi tō Hochtiet kummt, is seker, dat wēēt jēēdēēn.“

„No, tier|hab’ di doch niX09 sō! Ōder segg, wōmit wullt du de Gäst sattmoken? Mit spoonschen Wind?“

„Over ik kann doch unmȫȫgli mien ēgen Gäst …“

„Ei wat, papperlapapp! Wullt mi doch niX09 jüst an dissen Dag vör de hēle Welt blamēren? Dat worr ik di mien Doog niX09 vergeten! Büst du niX09 Herr un Kȫnig in dien Revēēr? As ik dien Fru worr, mēēn ik …“

„Man still, man still! Dat is je nu mool sō — vun mi ut dėnn!“ sä hē benaut.

Rasch flōōg se op dėn Tüügpohl un wink drēēmool mit de Flünken. Un de Verwandtschop un Fründschop, de Tuunkrüper sülḃen un sien resolute Fru fullen her över de Muskanten un süm|ehrX06 glückligen Gören. Un nu gēēv dat ėn grōōtM3 Slachten, Quosen|Kauen un Slampampen|Prassen. Kēēn (FeJ1.2.328)

Wōōrt worr seggt, ēēn vergēēt dėn annern. Un jēēdēēn dach blōōts doran, sik dėn besten un fettsten Broden uttōsȫken. De ōlen Tanten frēten dėn Dag rein tō veel. Un Hans-Ōhm wēēr sō satt, datt hē ėn delikoten Sevverschinken wohrhaftig liggen loten muss. Hē kunn niX09 mēhr.

***

Vun dē Tiet an is de Tuunkrüper hēēl un dēēl ünner’n Tüffel un deit akkeroot dat, wat sien lütt’ smucke Fru seggt. Ėm gefâllt dat niX09 op un dool, over wat






schâll hē dorbi dōōn? Se is ėm nu mool wiet över. De Verwandtschop wunnerwârkt noch ümmerX54 över de leckere Hochtiet. Over bi de Muskanten, dē noch dat Leḃen behōlen hebbt, stoht de Tuunkrüper un sien Fru in ėn gresigen Ruuch. Un in de Krönk, wōrin de gelēhrten Snicken âllns doolschrieḃen dōōt, wat süm|ehrX05 ünner Ōgen kummt un mârkwürdi is, wârrt süm|seX04 sōgor in een Putt smeten mit Ahab un Isebel.








Kreihen(FeJ12329 - FeJ1.2.329ff - kiek ōōk FeJ5.2.195ff!)

(FeJ1.2.331)

„Nä, ik segg, Franz-Ōhm, dor steiht nix in’ Weg vör ėn grōte allgemēne Versammeln!“ sä ėn junge slanke Kreih tō ėn ōl’ pluusterige. „Dėnn kann ēēn sik mool utsnacken. Un wat de ēēn niX09 wēēt, dat wēēt de anner’. Dor kummt wat tōrecht|tō Heck, wat …“

„Wat sō vertüdert|vertüünt is, datt dor kēēn Düvel ut klōōk wârrn kann — âll Pimp|Kinderbrei un dummM3 Tüüg! Over man tō, vun mi ut, de junge Welt hett je nu mool dat grōte Wōōrt. — Süh, dor kummt Eggert!“ — hē mēēn dėn Heister |

Elster — „un wokēēn is dat dor mit sien buntM3 Kamsōōl|Kamisol, Wams?“

„Ecker-Hannes|Holtheger|Holtheister|Eichelhäher sien Vetter ut Nōōrwegen, de Dannenheger. Hē seggt, dat is dor noch kōler un truriger as hiertōlannen — will ėm doch mool begrȫten. Sien Vetter schient sik je gor niX09 um ėm tō kümmern.“

„Ha ha ha, Franz-Ōhm!“ schrachel|krächzte Eggert un hüpp in grōte Sprüng ran, „wat seggt Hē dortō? Sōōn bunte Sellschop heff ik noch nienich sēhn — wokēēn hett dėn Vörsitt?“

„Blunck, de Roov|Rabe.“

„Dat wârrt ėn Spoos! Dor kummt hē, dor kummt hē, un wo süht hē fierli ut!“

Würkli sweev Blunck in ėn grōten Bogen över de Versammeln un sett sik dėnn op ėn hōgen Mullworpshupen. De Swârm wēēr för vull in Bewegen, un vun âll de Kanten ielen süm|seX04 noch in Schoḃen ran: Mârs, de Ooskreih, Franz-Ōhm sien Brōder, Hannes, de Heger, Hârm, de Sootkreih, un lütt’ Kloos |

Kauk|Dohle, dē in de Stadt in’ Schöstēēn wohnt — âll brochen süm|seX04 Fru un Kinner mit.

Dat wēēr ėn kloren Winterdag. Op’t frie’e Feld |op’n Ruum weih ėn kōlen, sōren|

trockener Ōōstenwind. Over hier in de holle Wisch twischen dat Holt|Lichtung wēēr’t still un ēnigermoten uttōhōlen. Un dorum hârr Blunck hier de Versammeln herbestellt.

„RuhigX32, Kinners!“ rēēp Blunck mit ėn grove Stimm, „dat mutt nu ėndli mool lōōsgohn. Wi sünd hier tōsomenkomen, um sik|unsX07 doröver tō besnacken, wat tō dōōn is, um de allgemēne Nōōt aftōwehren. Ik nehm an, datt jēēdēēn






doröver nodacht un sien Vörslag (FeJ1.2.332) paroot hett. Dē reden will, stellt sik dor op dėn Pohl. Dē dat niX09 will, höllt dėn Snovel! Un nu schēēt man lōōs, Kinners, un seġġt kott un kloor, wat jüm|jiX01 wüllt.“

Ėn lütten Stōōt wēēr’t still. Ēēn kēēk dėn annern an un schuul röver no dėn Pohl, dē hōōch un verwunnert ruutkēēk ut dėn dēpen Snēē, as wėnn hē sėggen wull: Wat is hier lōōs, un wat heff ik dormit tō dōōn? Opmool over worr ėm sien witte Kapittelmütz|hohe Mütze afstött, un schârpe Krâllen kleien ėm in’t Gesicht, datt ėm Hȫren un Sēhn vergung.

„Kloos hett dat Wōōrt!“

De Versammeln kēēm in’e Rȫhr, âll de Köpp kēmen hōōch un plieren no dėn Pohl.

„Meine lieben Vettern un Freunde!“ fung Kloos mit ėn helle quäkige Stimm an.

Eggert schrachel lies: „Nu geiht de Komedi lōōs — de Snieder fein hōōchdüütsch vörop, wat ėn Vergnȫgen!“

„Ihr kėnnt alle unsere große Bedrängnis. Der Winter dauert nun schon sechs lange Wochen mit schrecklichem Frost un eisigen Ostwinden. Alles ist verschneit, Graben, Bach und Teich zugefroren …“

„Kloos“, ünnerbrōōk de Präsident, „behōōl dit för di sülḃen, dėnn dat wēēt wi âlltōsomen. Man vörwârts, wi krieġt je kōle Fȫȫt!“

„Ich wollte nur andeuten, dass wir mit Recht Klage führen über harte Zeiten un Ursache haben, energisch auf Abhilfe zu dringen. Dem Frost un den Winden können wir nicht Halt gebieten, das weiß jedermann, aber jedermann weiß auch, dass die grimmigste Kälte uns nichts anhaben kann, wenn wir gehörig was für den Schnabel haben…“

„Bravō!“

„Der leere Magen ruiniert uns, nicht die Kälte.“

„Bravō!“

„Das wird Franz-Ōhm“ — hē kēēk sik mool no ėm um — „bezeugen können; er hat mir selbst erzählt, dass er sich nie wohler befunden hat als in dem herrlichen Feldzug, den Napoleon, der größte Wohltäter der Krähen un Raben, nach Russland machte. Die Kälte war eisiger als jetzt, aber niemand von unserer Sippe (FeJ1.2.333) ließ einen Laut der Klage hȫren, denn von Moskau bis Warschau lag die breite Straße voll von leckeren Franzosen und Pferden — o, eine köstliche Zeit!“






„Kloos!“ rēēp Blunck un sluck mool drȫȫg dool, „datt du uns hier ėn lecker’ Mohltiet vörmolen deist, is jüst niX09 nett, loot dat no!“

„Nä, dor wârrt ēēn niX09 satt vun, Schoopskopp!“ rēēp Hannes.

„Es ist alsō die Frage: Woher nehmen wir Speise? Ich bin nun der unmaßgeblichen Meinung, dass Speise genug vorhanden ist, es fehlt nur an der richtigen Verteilung, und daran ist niemand schuld als die haute volée …“

„Wat för ėn Ding?“ froog Mârs.

„Loot de Frėmdwȫȫr ut’ Speel, Kloos”, sä Blunck ėn beten schârp. „Segg kloor un düütli, wat du op’n Sēēlsack|auf der Seele hest, un dėnn loot anner’ Lüüd ōōk mool tō Wōōrt komen.“

Kloos stēēg de Hitten tō Kopp. „Ich muß doch reden, wie mir der Schnabel gewachsen ist!“

„Jawull, lütt’ Jung, over bedėnk, du hest dėn köttsten Snovel vun uns âlltōsomen. Un dē is di in ėn plattdüütschen Schöstēēn wussen — man tō, man wieder!“

„Die haute volée …“

„Tō’n Düvel, wat is dat?“ flȫȫk Mârs ârgerli un kēēk dėn Reedner giftig |grėtzig

an. „Wėnn du över ėn ōlen Hōōt snacken wullt, dėnn goh no Stadt un predig de Lüüd vun boḃen dool wat op’n Kopp!“

„Still, Mârs, dat Kummando is mien!“ rēēp Blunck.

Kloos lach ėn beten minnachten. „Man sieht es, dir fehlt die Bildung und der nötige Schliff, mit Höflichkeit …“

„Ik quârk op dien Hȫȫfligkeit un Billen, wēētst dat!“

„RuhigX32 nu, sunst koom ik jüm|juX02 an dėn Krogen!“ Blunck kēēm dorbi steil in Ėnn|hoch, sack over bilüttens in sik tōsomen, as Kloos wedderX11 ansetten dä.

„Haute volée ist die feine Gesellschaft, die alles an sich rafft und von fetten Bissen zehrt, während wir darben. Ich rechne in erster Linie dazu die Eule, welche uns die Mäuse …“

„Wat dröhnst du dor, Twēērnbüdel! Dat ōl’ Wief schull uns dat Brōōt düür moken?“ rēēp Franz-Ōhm. „Man rünner vun dėn Pohl, du mookst dor nix as dummen Snack!“ Dorbi gēēv hē ėm (FeJ1.2.334) ėn Stōōt in de Hacken, datt Kloos op’t Achterstell in dėn kōlen Snēē tō sitten kēēm. Dat gēēv ėn grōōtM3 Högen för de annern, Eggert lach, as wėnn hē sticken schull.

Kloos wēēr splitterndull un schrēēg: „Das kummt davon, wenn man diesen Lümmeln un Dummköpfen …“






„Wullt du gēērn wat op’t Kamsōōl hėbben, lütt’ Jung“, drōhX33 Blunck, „dėnn snack noch ēēn Wōōrt!“

„Ik hârr ėm gēērn noch länger tōhȫȫrt“, sä Krak tō Eggert. „Wō hett de lütt’ Snieder âll de schȫnen hōōchdüütschen un frėmmen Wȫȫr her?“

„Op Reisen boḃen in Düütschland sammelt, Kloos hett in sien jungen Johren veel reist. Un as hē sik hier setten dä |niederließ, hett hē sien Hōōchdüütsch bibehōlen un hett sik flietig wieder ȫȫvt, jo sō recht op’t Reden studēērt. Wi sünd mool ėn Johr lang Novers weenX42 in de Stadt. Hē wohn bi dėn Paster boḃen in’ Schöstēēn. Un ik hârr mi in dėn grōten Linnenbōōm mien Nest buut. Jēēdēēn Sünnoḃend gung de Paster in sien Studēērstuuv op un dool un predig sik luut wat vör, un uns’ Kloos lä dėn Kopp an’t Oḃenrōhr un mârk sik jēēdēēn Wōōrt. Dat duur kēēn Viddeljohr, dō predig an’ Sünndag, wėnn de Paster op de Kanzel tōgang wēēr, lütt’ Kloos boḃen vun dėn Tōōrn hėndool un vergēēt ōōk kēēn Wōōrt. Jo, hē wēēr ēhr dormit kloor as de Paster in de Kârk. Dat gung gōōtX31, bet de Winter kēēm un Kloos sien Hüür|Miete betohl. De Paster wull mool an ėn kōlen Dag inbȫten loten, over dat Füür wull patuu niX09 brėnnen. De Dēērn kēēm dorbi ut’e Puust, un de Tronen lēpen ehr pielliek|senkrecht de Backen dool. Verdori, wat is dat!“ rēēp se un rēēt Dören un Finstern open. Schöstēēnfeger un Müürmann worrn ranhoolt. Mit Stangen un Stoken klattern süm|seX04 op’n Doken. Un nu kēmen Kloos sien Undöög an’ Dag: Hē hârr meist dėn hēlen Schöstēēn vun boḃen bet nerrn vullstoppt. Süm |sesüm|seX04 fischen dor ėn hâlf Fȫhr|Fuder Sprock|Reisig un Buschwârk, Lumpen un allerlei Unroot|

Unruss vun Kloos sien Fru un Kinner ruut. Kloos sēēt bides op’t Kârkendack un lach un spektokel: „Gefâllt jüm|juX02 dat? Dat is mien Hüür! Ėn vernünftige Klooskreih|Kauk|Dohle betohlt sien Hüür mit Quârk, mit Quârk!“ Vun dē Tiet an wohnt hē boḃen in’ Tōōrn, wō nüms hėnkomen kann, un mit dat Predigen is dat ut. Over wō bi open Finstern ėn Versammeln is, dor kunkeluurt Kloos noch ümmerX54 rum|spioniert ’rum, um sik tō billen, as hē seggt.“ (FeJ1.2.335)

„No, wėnn jüm|jiX01 nu uttuschelt hebbt“, rēēp Franz-Ōhm, „dėnn loot mi ōōk mool tō Wōōrt komen! — Kloos dėnkt blōōts an sik sülḃen, wėnn hē de ârm’ Kattuul|Eule anklogen deit. Nä, uns’ gröttsten Fiend is Reinke|Reineke Fuchs!“

„Bravō! Bravō!“

„Dat heff ik güstern wedderX11 beleevt. Ik söch mit Mârs dat Feld bi dėn Hackstruck af, dor is ēērst Drievjagd weenX42. Wi hârrn dėnn ōōk bâld dat Glück, ėn kranken Hoos tō finnen — hē lohm ėn beten vun ėn Schrōōtschuss, sunst wēēr’t ėn prächtigen Junghoos. Wi sēten ėm dėnn nu hellschen op’n Pelz, datt de Wull dorvunstōōv un hē anfung, jämmerli tō klogen. Opmool wēēr hē weg. Hē hârr ėn Fosslock funnen un wēēr dor rinkropen. Wat nu? Brōder un ik kēken sik|unsX07 rammdösig an un luren dėnn mool in dat Lock rin. ›Dat hölpt






nix, Mârs‹, sä ik tōletzt, ›de Hoos mutt dor her! Goh du vörop, du hest de schârpsten Ōgen!‹ Dėnn slēken wi ēēn achter’n annern an in’t Lock rin. Over wi kēmen niX09 wiet: Reinke wēēr tō Huus un hârr Moschü Matten al bi’n Kanthoken. Wat hett Mârs schimpt un flȫȫkt. Over Reinke lach uns in de Tähn wat ut un frēēt vör uns’ sichtligen|sehenden Ōgen dėn fetten Broden. Ik wēēr hellsch hungerig un gēēv noch ėn gōōtX31 Wōōrt: Hē schull uns tōminnst ėn lütten Happen as Finnerlōhn afgeḃen. Over dor kēēm ik schȫȫn an! Wėnn ik Mârs niX09 gau tōrüchreten hârr, sō lēēg mien gōdenX31 Brōder tweireten un anfreten in Reinke sien Hüsen. Süh, dat wull ik man vertellen.“ Dormit hüpp Franz wedderX11 in dėn Snēē.

Knapp wēēr hē dool, stunn Kloos al wedderX11 dor. „Wenn ich bloß Jagdgeschichten erzählen wollte, könntet ihr bis morgen früh stehen, das nützt zu nichts!“

„Sō mook du dien Vörslag“, sä Blunck.

„Angenommen, Franz hätte recht, Reineke sei unser größter Feind, was folgt daraus? Doch wohl nicht, dass wir wie Mars lästern un fluchen, daran krepiert er nicht. Nein, mein Schluss ist der: Die ganze Krähenbrut muss diese Wiese zu einem zweiten Rütli machen un muss schwören, ihn mit der Gewalt aller Schnäbel zu vernichten. Das ist mein Vorschlag!“ Hē stunn stolt un stuur|trotzig

dor un kēēk sik mool no âll de Sieden um, as wėnn hē sėggen wull: Wat seġġt jüm|jiX01 nu? (FeJ1.2.336)

Blunck sēēt in’ Dutten|zusammengekauert, as wėnn hē krank wēēr, un plier mit ėn wēhleidigM3 Smuustergrienen langs de lange Nöös. As nüms wat sä, mēēn hē: „Dien Vörslag is gründli, Kloos, wat wohr is, dat is wohr! Over âll op ėn Mool köönt wi ėm doch niX09 angriepen. Dortō sünd wi tō veel, ēēn steiht dėn annern je in’ Wegen. Wokēēn mellt sik friewillig, tōēērst op Reinke dooltōgohn?“

Ēēn schuul dėn annern an, over âll swēgen.

„No, Kloos, du wârrst doch niX09 tōrüchstohn!“

„Ich bin der jüngste vun allen.“

„Un hest dat in de Wȫȫr as de Kattēker|Eichhörnchen in’ Stēērt!“ sett Franz hėntō.

„Hi hi hi, dat hest ėm gōōtX31 seggt!“ schrachel Eggert.

„Wenn du mehr Courage hast, Franz, so geh du voran!“

„Ik heff dėn Vörslag niX09 mookt, un dat freut mi, dėnn hē is dumm! Dē mēhr will, as hē kann, is ėn Hanswust! — Segg du mool wat, Hannes, du hest di de Welt mit open Ōgen ansēhn — man tō, man tō!“






De Heger töger noch, dėnn hüpp hē rasch op dėn Pohl un rēēp mit ėn hēēsche|heiseren Stimm: „Ėn beten still, Lüüd, ik heff mi hatt verkȫhlt! — Wat Kloos hier vörbringt, is appeldwatschen Snack! Over doon mutt wat wârrn, sunst kriggt uns de Winter ünner de Fȫȫt. Ik mook ėn dubbelten Vörslag. Jooġt ēērstmool âll de Hungerlieders ut’ Land ruut, dē hier niX09 boren un togen|

aufgewachsen sünd! Wėnn wi sülḃen nix tō bieten un tō breken hebbt, is’t ėn Dummheit, frėmde Sluckwächters noch satttōmoken.“

„Dat is je wull niX09 mȫȫgli!“ rēēp Hârm, „wullt du dien ēgen Vetter …“

„Och wat, Vetter!“ schrēēg Hannes. „Wėnn’t ėm gōōtX31 geiht, kümmert hē sik niX09 um sien Verwandtschop hiertōlannen. Un vun hungerige Sippschop bün ik nu mool kēēn Fründ! Alsō över de Grenz mit de frėmmen Landstriekers, ruut mit süm|ehrX05!“

„Bravō! Ruut! Ruut!“

De Dannenheger hârr dat hild, wegtōkomen, un de Swârm grööl achterher.

„Mien twēten Vörslag is niX09 sō ēēnfack. Jüm|jiX01 wēēt, datt wi niX09 âll gliek behänn|geschickt sünd, uns’ Brōōt tō sȫken un tō finnen. De ēēn hett ōōk (FeJ1.2.337) mēhr Glück as de anner’. Dorum loot uns in disse hatten Tieden tōsomenspannen: Jēēdēēn Morgen flēēġt wi no âll de Sieden vunēēn, un jēēdēēn söcht sien Revēēr af. Kummt de Mėddag, dėnn versammelt wi sik |

unsX07 hier in disse Wisch un bringt mit, wat wi funnen hebbt.“

„Dört ēēn vörher al ėn Happen dorvun nehmen?“ froog Mârs.

Blunck smuustergrien, Hannes over schrēēg: „Wat ėn Froog! Du mēēnst, ēērst sik vullfreten un dėnn mitbringen, wat ēēn patuu niX09 loten kann — nä, mien Jung, sō is’t niX09 mēēnt! As ik segg: Wat wi finnt, veel ōder wēnig, bringt wi mit, un hier wârrt dēēlt.“

„Wėnn ik over ėn Oos vun ėn Kōh ōder Peerd finn, dat ik niX09 slepen kann?“ smēēt Eggert dortwischen.

„Dėnn lettst du dat liggen un seggst uns Beschēēd, versteiht sik!“

„Freet di over vörher mool recht satt, dat will ik di roden!“ sä Franz-Ōhm mit Smuustern. „Wō sō vele över ėn Kōhbēēst herfâllt, dor goht de meisten hungerig vun’ Disch.“

„Wat seġġt jüm|jiX01 tō dėn Vörslag, Kinners?“ froog Blunck.

„Bravō!“ schrēgen de Sootkreihen.

„De Spoos mutt mookt wârrn, dē is tō nett!“ tuschel Eggert Franz-Ōhm tō un flōōg op dėn Pohl. „Lüüd, de Infâll is gōōtX31, is prächtig! Dor mööt wi op dool un morgen in Dag! De Sook is licht tō, un mi wunnert, datt noch nüms dorop






komen is. Vun dissen Dag, dat schüllt jüm|jiX01 beleḃen un befinnen, kummt ėn hēēl niede Tiet. Uns’ Kindskinner wârrt noch disse Versammeln segen, wėnn wi lang, lang flünklohm un vertehrt sünd. Hannes is Boos|ein Held. Hē hett wat vörbrocht, wat noch nienich dor weenX42 is, sō lang de Welt steiht. Nu hett âll de Nōōt ėn Ėnn, âllns fritt sik satt un is tōfreden un leevt in Freden. Dėnn wat blifft uns noch tō wünschen, wėnn jēēdēēn dėn Kropp vull hett un sik mollig op’n Tėlgen setten kann un slopen?“

„Bravō! Bravō!“

„Un wat dorbi sō nett un schȫȫn is: Nüms dėnkt, as dat bet hertō Mōōd weenX42 is, an sik allēēn. Wi sünd Brȫder, un ēēn sorgt för dėn annern mit. Dat Spreekwōōrt: ›Jēēdēēn sorgt för sik un Gott för uns âll‹ is wegsmeten as ėn afpuulten Knoken. Mien un Dien is ut de Welt, hēēmli freten un de Brȫder hungern loten, is vörbi! Wat mēēnt jüm|jiX01 dortō?“ (FeJ1.2.338)

„Bravō! Bravō!“ rēēp de Swârm.

„Ik bring dėn Vörslag tō’t Afstimmen“, sä Blunck, „dē inverstohn sünd, flēēġt in’e Hȫȫchd.“

Nüms blēēv sitten as Mârs, dē sik rein ârgerli umkēēk no sien Brōder Franz un ėm tōrēēp: „Wârrst du ōōk noch unklōōk op dien ōlen Doog?“

„Du büst överstimmt, Mârs, un muttst di kuschen!“ sä Blunck. „De Sook is alsō afmookt, un morgen, wėnn de Klock twölf sleit vun dėn Kârkentōōrn in Land un Stadt, dėnn koomt jüm|jiX01 tōsomen un bringt her, wat jüm|jiX01 funnen hebbt. Nu noch wieder tō beroden, is överflȫdig, de Versammeln is sloten.“

De Swârm stōōv utenanner. Blunck, dē noch ėn lütten Stōōt stohn blēēv, schuul sik mool no sien Ōōlsch um, dē achter ėm huck un mit de Ōgen knēēp, as wėnn se inslopen wull: „No, MōderX52, wat seggst du dortō?“

„Ik belach âll dėn Himphamp|Krimskram! Ik freet, wėnn ik wat heff, un froog niX09 ēērst um Verlȫȫf|Erlaubnis.“

Blunck lach. „Dor kummst du sachs an wietsten mit, over segg dat blōōts niX09 luut!“ Dormit seilen de beiden af.

***

De anner’ Mėddag kēēm ran. Dat WedderX15 hârr sik dreiht. De Küll wēēr niX09 mēhr sō slimm, over dat störm ut’ Westen un in de Luft küseln de Snēēflocken. De ēērst op’n Platz wēēr Blunck. Hē sett sik op dėn Mullworpshupen un lä ėn blȫdigen Knoken vör sik hėn, Flēēsch wēēr niX09 veel doran. „Hier man âllns her!“ rēēp hē de annern tō, dē nu no un no ranjogen






dään. „Leġġt dat ėn beten in ėn lange Rēēg, dormit dat Opdēlen kēēn Umstänn mookt.“

Dat worr dėnn doon, over wat dor ransleept worr, wēēr luter Finzel- un Snurrkroom: Ėn hâlve Muus, ėn Kantüffel, ėn gele Wuddel, ėn Achterbēēn vun ėn Mullworp, ėn Ossenōōg, dat grōōt un glosig no’n Heḃen kēēk, ėn Röttenstēērt, Eckern|Eicheln, ėn moger’ Geelgȫȫschen|Goldammer, ėn drȫȫgM3

Stück vun ėn Schoopbēēn un Gott wēēt wat âll. Vele slēken sik ran, dē gor nix funnen hârrn, as süm|seX04 sään.

„Verdori, wat ėn Schietkroom|Husch un Gnusch!“ sä Blunck sien Ōōlsch, dē wedderX11 (FeJ1.2.339) blangen ėm huck, „dat freet ik un du hēēl allēēn tō’n Frȫhstück op un sünd nȫȫssen noch holl un boll. GōōtX31, dat wi sik|unsX07

vörsēhn hebbt!“

„Hōōl dėn Boort, MōderX52!“ gnurr Blunck, „hier fehlt niX09 veel|dat kann hier nix

lieden, dėnn is de Lârm dor. — Lüüd, de Mėddag is wat pōver un schroog |ärmlich

utfullen“, rēēp hē luut, „wosück schüllt wi nu dēlen?“

„Loot de ēērst mool tōrüchhoppen, de sik al hēēmli vullpanst hebbt!“

„Wokēēn is dat, Krak?“ froog Blunck lurig.

„Mârs hett ėn Röttenstēērt mitbrocht — wō is de Rött bleḃen?“

„Hett de Katt freten“, sä Mârs un plink, as wėnn ėm wat in’t Ōōg flogen wēēr, „dėn Stēērt lēēt se liggen.“

„Is niX09 wohr! Ik heff di un Franz-Ōhm wull sēhn! Disse Rött hett de Pinscher vun’ Bellerkrōōg achter’n Kōhstâll dōōtbeten un liggen loten — hē is bannig krüütsch un fritt kēēn Rötten. Ik wull jüst dor opdool, as jüm|jiX01 beiden ranstörten un mit de Rött wegflōgen achter de Schüün — jüm |jiX01 schüllt uns nix wiesmoken!“

„Dat is over kēēn ēhrliM3 Speel!“

Mârs kēēk sik mool grimmig um. „Kēēn ēhrliM3 Speel? Wokēēn will bewiesen, datt Brōder un ik de Rött opfreten hebbt? Un dat seggst du, Hannes? Griep di man an dien ēgen Nöös, Snösel! Du bringst uns dor twēē Eckern — wokēēn schâll de freten? Dē mag nüms as du sülḃen, dat wēētst du recht gōōtX31!“

„Nu geiht de Lârm lōōs, hihihi!“ lach Eggert.

„Un Hârm hett ėn hâlve Muus levert", rēēp Mârs wedderX11, „lōōpt dėnn nu de Müüs al hâlf un op twēē Bēēn in de Welt rum?“

„Du bleibst nicht bei der Stange, Mars! Wir können verlangen, dass ihr euch vun dem Verdacht …“






„Hōōl du dien Snuut, Twēērnbüdel!“ rēēp Franz groff. „De Kattuul hett mi kloogt, datt du Striet mit ehr anfungen hest. Un bides hett dien Telsch ehr twēē Müüs klaut|weggammst, dē se sik mȫhsoom infungen hârr — wo hest’ dē loten?“

„Dat finnt sik noher, Mârs“, sä Blunck geruhigX32; „over jüm|juunX03 Sook is niX09 hēēl rein. Wat wullen jüm|jiX01 mit de Rött achter de Schüün?“

„Krak lüggt! Wi hebbt gor kēēn Rött funnen, blōōts dėn Stēērt“, rēēp Franz. „Ik finn dat reinut niX09 nett vun di, Blunck, datt (FeJ1.2.340) du jüst mi un Mârs tō Spitzboḃen moken wullt. Vertell du ēērstmool, wō du dien Knoken her hest un wat noch över is vun dat ōl’ Krack|altes Pferd in de Schussēēgrȫȫv!“

Âll krēgen de Köpp hōōch. „Wat’s dat? Ėn ōōlM3 Krack?“

„Nu geiht’ verkēhrt!“ tuschel Eggert un duuk sik achter Franz.

Blunck kēēk mool drang|streng um sik. „Wokēēn seggt dat?“

„Ik un mien Brōder, dat sünd twēē Tügen! Köönt man mool dėn Knoken mitnehmen, dē passt dorhėn. Un wėnn jüm|jiX01 Hunger hebbt, dėnn langt tō, Blunck hett Vörroot!“

„Ei, koomt mi mool in mien Revēēr, ik will jüm|juX02 kranzheistern|in Trab bringen!“ drōhX33 Blunck. „Dat Luder|Aas is mien, un dē dat anrȫhrt, dėn dreih ik dat Gnick um. Nu wēēt jüm|jiX01 Beschēēd!“

„Kinner, koomt man, hier is nix as de openbore Gewâlt! Dē dėn stârksten Snovel hett, behöllt Recht un stött uns tō Siet, wėnn’t an’t Dēlen geiht!“ rēēp Hârm un gung mit âll sien Sippschop af. Kloos un sien Telsch flōgen mit Schimpen un Schellen achterher.

„Wat wullt’ dor noch rumstohn, Blunck!“ gnurr sien Ōōlsch. „Süm|seX04 sünd instann|kumpovel un freet uns achter’n Rüch dat hēle Oos op.“

Blunck plink Eggert an sik ran un sä: „Du hest dėn Lârm anrȫhrt, nu bring ėm ōōk tō Ėnn. Ik goh un will vun dėn Nârrenkroom nix mēhr hȫren. Over geev süm|ehrX05 dėn gōdenX31 Root, datt süm|seX04 sik in de ēērsten vēērteihn Doog an de Pünzdörper Schussēē niX09 drepen loot!“

„Dat segg süm|ehrX05 sülḃen!“ gnurr Eggert ėm no, dėnn hüpp hē op dėn Mullworpshupen. „Nu mool still, Lüüd!“ rēēp hē un sēhg dorbi sō fierli ut, as schull hē ėn Liekenreed hōlen. „Blunck is weg, un wi sünd niX09 tō ėn Ėnn komen — hebbt jüm|jiX01 wat dorgēgen, wėnn ik ėn Stōōt dėn Vörsitt övernehm?“

„Nä, Eggert, man tō, man tō!“

„Dėnn mutt ik jüm|juX02 ēērst de Wohrheit sėggen, dē mi leider mit drepen deit. Hannes sien Idēē is grōōt un schȫȫn. Sē hett kēēn Schuld an dėn






Spektokel. Wokēēn dėnn, frooġt jüm|jiX01. An uns liggt de Schuld, an uns âlltōsomen! Âll, wat tō uns’ Famieln hȫȫrt, hett veel vörut vör de annern Vogeln. Wi sünd grōōt un stârk un dorbi niX09 op’n Kopp fullen. Dē uns Brillen opsetten will, schâll noch ut’ Ei krupen. Over bi âll disse Goḃen hebbt wi allerhand Gebreken|Schwächen: (FeJ1.2.341) Wi sünd ėn beten gor tō slööksch|gierig un freetsch|gefräßig. Un wi sünd recht afgünstig un mookt sik|unsX07 dor nix ut, unsen Brōder op ėn lēge ōder gewâltsome Oort dėn Happen ut’n Snovel tō rieten. Wi Ōlen wârrt sachs niX09 mēhr anners. Over wi mööt uns’ lēḃen Kinner …“

„Eggert, dien Wōōrt in Ēhren“, rēēp Krak, „kunnst du dien Reed niX09 ėn beten kötter moken? Wi stoht hier vör ėn deckten Disch un sünd verdammt hungerig — niX09 wohr, wi wēēt, wat Eggert sėggen will?“

„Jo, jo, tō Ėnn, Eggert, tō Ėnn!“

Eggert lach. Rüükt jüm|jiX01 mien Gedanken al vun fēērn? Nu jo, Sluss dėnn! Ik will dor nix vun hėbben, un ik dėnk, Franz un Mârs ōōk niX09.“

„Nä, langt man tō!“ sä Franz.

De Swârm stört sik op de Happen un Lappen as Fârken op’n Trog, wėnn hē vullgoten wârrt. Ēēn schōōt över dėn annern hėn, trüddel |wälzte in dėn Snēē ōder kēēm ünner de Fȫȫt. An ėn ēhrliM3 Dēlen wēēr niX09 tō dėnken. De Stârkste un Flinkste wēēr Boos un krēēg dėn Kropp vull. De annern worrn afbeten |

weggebissen un kunnen mit ėn tweireten Kamsōōl afgohn. Dat duur kēēn twēē Minuten, dō wēēr de Disch lerdig. Blōōts de nokelten Knoken un de Röttenstēērt lēgen noch dor.

Eggert, Mârs un Franz högen sik. As de Swârm in âll de Winnen verstoḃen wēēr, sä Mârs: „Sōōn Hallunk as du, Eggert, is mi ēhr roor bemött! Snackst sō froom un büst de gröttste Spitzbōōv vun uns âlltōsomen!“

„Gekkerekkekkek!“ schrachel Eggert luuthâls. „Dat will ik niX09 afstrieden, lütt’ Jung. Over ik much Hannes doch mool wiesen, wat vun sien Infâll överblifft, wėnn wi würkli mool an’t Opdēlen koomt. — Dat wēēr ėn vergnȫȫgten Dag! Mi is blōōts de Hâls ėn beten drȫȫg worrn vun âll dat Lachen un Snacken — hebbt jüm|jiX01 niX09 noch ėn lütten saftigen Happen för mi?“

Franz schuul sien Brōder an un sä dėnn: „Loot unsX07b ėm man mool mitnehmen, Mârs, dat ōl’ Bēēst hollt sachs noch ėn acht Doog vör, wėnn Reinke dor niX09 achter kummt. Over blōōts vundoog, Eggert!“

„Blōōts vundoog, op mien Ēhrenwōōrt!“

„Dat kannst behōlen, Eggert, dien Ēhrenwōōrt is sō veel wēērt as ėn Pōvis |

Bovist! Ik will man sėggen, datt du wat op’n Kopp kriggst, wėnn du wedderkummstX11.“ (FeJ1.2.342)






„Dat is düütli!“ lach Eggert. „Over ik wēēt, du spendēērst gēērn, wėnn du niX09 tō Huus büst.“

„Wat, du Kujōōn wullt …“

„No, no, Franz, man niX09 gliek gâllig|dullerhoor! — Dėnn koomt man — Mârs, nehm dien Röttenstēērt mit!“

„Och, du Hanswust!“

Süm|seX04 seilen af, un de Wisch lēēg wedderX11 still dor. Op verstreute FeddernX17, op Fōōtspōren, Knoken, Röttenstēērt, Pohl un Mullworpshupen lä sik liesen de Snēē as ėn witte Dunendeek. Un bâld wēēr âllns tōdeckt un verweiht, un de schȫnen Reden hârr de Wind mitnohmen, Gott wēēt wōhėn.





wrv02412 - xn--meldrpbker-hcbd.demeldörpböker.de/wp-content/uploads/werk/ausgabe-201… · web...

Documents