wybory do parlamentu europejskiego w polsce 2009 (red ......w przypadku obecności danej opcji i...
TRANSCRIPT
58
DOI: 10.6084/m9.figshare.988253
Agata Olszanecka
Analiza stron internetowych polskich eurodeputowanych kadencji
2009-2014
Wprowadzenie
Od kilkunastu lat obserwujemy stały wzrost roli Internetu w komunikowaniu
politycznym. Medium to doskonale łączy dwie rozłączne do tej pory funkcje komunikowania.
Po pierwsze, pełni rolę kanału komunikacyjnego o nieograniczonych możliwościach
informacyjnych. Po drugie zaś, pozwala na aktywną wymianę opinii na temat przyswojonych
informacji. Jak żadne inne medium, Internet oferuje również łatwość zmiany ról nadawców
i odbiorców, w tym przypadku polityków i wyborców. Dzięki licznym udogodnieniom
(czatom, forom i grupom dyskusyjnym czy portalom społecznościowym) daje wyborcom
takie same możliwości wypowiedzi, jak i politykom. W tym względzie możemy mówić
o obustronnym przepływie informacji. Na szeroką skalę zaistniała dzięki Internetowi również
komunikacja między wyborcami [Turska-Kawa, Wojtasik 2013: 42].
Za początek ery otwarcia polityków na ten środek komunikacji uważa się
amerykańską debatę prezydencką z 1996 roku, podczas której kandydat republikanów Robert
J. Dole ogłosił adres swojej strony internetowej [Kolczyński 2007: 175]. Od tamtej pory
rzeczą oczywistą stało się posiadanie własnych stron internetowych przez partie polityczne
i poszczególnych polityków. Jednak dopiero kampania prezydencka Baracka Obamy z 2008
roku zdaniem wielu badaczy była pierwszą, w której główną rolę odgrywał Internet. Obok
tradycyjnej strony internetowej sztab kandydata demokratów zastosował zupełnie nowe
narzędzia takie jak: social networking1, telewizję internetową, blogi, mobilny marketing
[Kancik 2013:147].
W Polsce Internet jako kanał komunikacji z wyborcami został wykorzystany
w kampanii parlamentarnej z 1997 roku [Piasecki 2004:76]. Większość liczących się
wówczas ugrupowań posiadało strony WWW. Ich wspólną cechą była jednak słaba struktura.
Dotyczyło to zarówno jednorodnej szarej kolorystyki, jak i niewielkiego wykorzystania
grafiki czy zdjęć [Żurawski 2010: 125]. Cztery lata później nastąpił zarówno jakościowy, jak
1 Barack Obama miał konto niemal na wszystkich istotnych portalach społecznościowych.
59
Aktywność polskich posłów do Parlamentu Europejskiego kadencji 2009-2014
i ilościowy rozwój stron internetowych. Witryny zawierały już liczne materiały
audiowizualne czy animacje. Prowadzono również działania zmierzające do jak najszerszego
rozpropagowania adresów tych stron na plakatach, ulotkach, billboardach i w innych formach
reklamy politycznej. Kampania parlamentarna z 2001 roku była również pierwszą, podczas
której pojawiły się strony pojedynczych kandydatów [Tamże: 140]. Podwójna elekcja z 2005
roku spowodowała wzrost poziomu zaawansowania witryn internetowych w stosunku do
poprzedniej. Nastąpił postęp w kwestii komunikowania z wyborcami poprzez zastosowanie
for dyskusyjnych, kalkulatorów podatkowych oraz formularzy, za pomocą których można
było zadać interaktywne pytanie. Jednak dopiero prezydencka kampania z 2010 roku
przyniosła istotną zmianę w sposobie wykorzystywania Internetu przez polskich polityków.
Kandydaci nie tylko posiadali strony internetowe, ale usiłowali być obecni na portalach
społecznościowych, takich jak Facebook, Nasza Klasa, Twitter, blip [Dobek – Ostrowska,
Baranowski 2011: 113]. Trzeba jednak dodać, że czynili to z różnym skutkiem. Liczne
badania [Dobek – Ostrowska, Baranowski 2011; Batorski, Nagraba, Zając, Zbieranek 2011;
Żurawski 2010] wskazują na słabe wykorzystanie przez polskie partie polityczne i polityków
potencjału, jaki daje Internet.
Strony internetowe w komunikowaniu politycznym
Przejawem komunikacji politycznej w Internecie jest przede wszystkim obecność
na własnych stronach WWW polityków i partii politycznych. Strony internetowe jako kanał
komunikowania politycznego pełnią cztery podstawowe funkcje: informowanie, łączenie,
angażowanie i mobilizowanie [Foot, Schneider 2006]. Służą one niewątpliwie budowaniu
wspólnoty opartej na silnych więzach emocjonalnych zarówno między politykiem a jego
zwolennikami, jak i wśród samych zwolenników [Cwalina 2001: 430]. Sergiusz Trzeciak
[2010: 37] wskazuje na następujące zalety wykorzystywania stron internetowych: niski koszt
dostarczenia informacji, zapewnienie nadawcy pełnej kontroli nad przekazem, możliwość
stałej aktualizacji publikowanych informacji oraz możliwość interaktywnej komunikacji
z nieograniczonym gronem odbiorców, co ułatwia pozyskiwanie zwolenników
i współpracowników.
Dziś trudno sobie wyobrazić by znaczący polityk nie posiadał własnej strony
internetowej, tym bardziej, jeżeli mówimy o politykach reprezentujących nas w PE.
W końcówce kadencji 2009-2014 własne witryny internetowe posiadają wszyscy polscy
60
Aktywność polskich posłów do Parlamentu Europejskiego kadencji 2009-2014
eurodeputowani2. W poprzedniej kadencji jedynie dwóch europarlamentarzystów nie
posiadało strony WWW: Andrzej Wielowieyski wybrany z list Unii Wolności oraz Witold
Tomczak z Ligi Polskich Rodzin [Szczepanik, Kaca, Łada 2009: 113-115].
Metodologia
Dane do badania, opisane w niniejszym raporcie, gromadzono na przełomie stycznia
i lutego 2014 roku na próbie 51 polskich posłów do Parlamentu Europejskiego3. Kryterium
dopasowania eurodeputowanego do ugrupowania stanowi w tym przypadku lista, z której
dostał się do europarlamentu w 2009 roku. W celu dokładnego sprawdzenia sposobów
komunikacji i treści poruszanych na stronach internetowych polskich eurodeputowanych
stworzono klucze kategoryzacyjne, umożliwiające obiektywne przeprowadzenie analizy oraz
zbiorcze przedstawienie wyników. Klucze kodowe składały się z pytań dotyczących
elementów składających się na interaktywność strony, hipertekstowość (rodzaje odnośników),
linki do serwisów społecznościowych oraz dane kontaktowe.
W celu zbadania interaktywności wyróżniono 9 kategorii: istnienie forum
dyskusyjnego, obecność czatów z kandydatami, możliwość otrzymywania elektronicznego
newslettera, obecność wyszukiwarki informacji, prowadzenie sond i ankiet, możliwość
dopasowania witryny dla potrzeb osób niepełnosprawnych, możliwość odbierania plików
dźwiękowych i audiowizualnych, dostępność technologii RSS (korzystają z niej osoby,
które używają telefonu komórkowego do przeglądania stron internetowych) oraz dostępność
strony w wersji obcojęzycznej. Hipertekstowość została zbadana poprzez wyodrębnienie
4 kategorii: dostępności hiperłączy kierujących na strony Parlamentu Europejskiego;
dostępności hiperłączy kierujących na strony grupy parlamentarnej, której członkiem jest
polityk; obecności odnośników do podstron związanych ze stażami, pracą czy wolontariatem
w Parlamencie Europejskim i wreszcie obecności odnośników do inicjatyw podejmowanych
przez eurodeputowanego. Odrębnej analizie zostały poddane linki do portali
społecznościowych (Facebook, Nk.pl, Twitter, Youtube). Ostatnią badaną zmienną była
możliwość kontaktu z politykiem. W tym celu zbadano dostępność danych mailowych,
adresowych, a także możliwość kontaktu poprzez formularz zapytania.
2 Na początku kadencji witryny internetowej nie posiadała Joanna Senyszyn [Łada, Fałkowska-Warska 2012:
35]. 3 Do badania zostały włączone również strony Tadeusza Rossa i Zbigniewa Zaleskiego, którzy objęli mandaty
17 grudnia 2013 roku w wyniku powołania do rządu Rafała Trzaskowskiego i Leny Kolarskiej – Bobińskiej.
61
Aktywność polskich posłów do Parlamentu Europejskiego kadencji 2009-2014
Następną fazą badań było przeanalizowanie i przyporządkowanie powyższych funkcji
i informacji do odpowiednich kategorii. Tabele przedstawiające wyniki zawierają znak „+”
w przypadku obecności danej opcji i znak „-” w przypadku jej braku.
Celem niniejszej analizy jest sprawdzenie, w jakim stopniu strony internetowe
eurodeputowanych wykorzystują możliwości wynikające z potencjału, jaki niosą za sobą
nowe media.
Interaktywność stron WWW polskich eurodeputowanych
Interaktywność strony jest jedną z najważniejszych jej cech, pozwala bowiem na
utrwalenie więzi polityka z wyborcą, łatwą i szybką wymianę informacji oraz stworzenie
wspólnoty pomiędzy użytkownikami. Z tego względu należy ją uznać za kluczową
w budowaniu poparcia w stosunku do polityka oraz jego inicjatyw.
W wyniku analizy stwierdzono jednak, że żadna z badanych witryn nie cechuje się
bardzo wysoką interaktywnością (według kryteriów przyjętych w badaniu). Tylko kilku
polityków wypadło w tej kategorii dobrze. Było to czterech posłów Platformy Obywatelskiej:
Jacek Protasiewicz, Jacek Saryusz-Wolski, Róża Thun, Artur Zasada oraz jeden poseł Sojuszu
Lewicy Demokratycznej – Bogusław Liberadzki. Większość stron internetowych cechuje się
średnią i małą interaktywnością (tabele 1-4).
Żaden z posłów nie korzysta z czatów na swojej stronie. Nikt nie umieścił również
forum dyskusyjnego dla użytkowników. Zapewne jest to celowe posunięcie, aby uniknąć
spamu czy inwektyw. Jednocześnie brak tych narzędzi w znacznej mierze uniemożliwia
politykom zapoznanie się z poglądami obywateli. Skutkuje to zatem zaburzeniem kontaktu
oddolnego na linii wyborca-polityk.
Wyniki przeprowadzonych badań wykazały, że główną grupą docelową posłów są
obywatele polscy, z racji słabego zaangażowania w komunikację w językach obcych. Tylko
20 z 51 posłów posiada obcojęzyczną wersję swojej strony internetowej. W niniejszym
badaniu wersja obcojęzyczna strony to taka, która umożliwia zmianę języka poprzez
kliknięcie w odpowiednią ikonę na stronie startowej. Nie wzięto pod uwagę stron, gdzie
przetłumaczona została tylko zakładka zawierająca biogram eurodeputowanego. Strona
w wersji obcojęzycznej najczęściej jest mocno okrojona w stosunku do polskiej. Zawiera
zazwyczaj życiorys, kontakt, przydatne linki. Zaledwie kilku polityków posiada wersję strony
internetowej w języku innym niż angielski. Najczęściej są to niemiecki i francuski.
Ewenementem jest niewątpliwie Ryszard Czarnecki, którego stronę możemy przeglądać
w kilkunastu różnych językach (w tym przypadku zawarte są jednak szczątkowe informacje).
62
Aktywność polskich posłów do Parlamentu Europejskiego kadencji 2009-2014
Ciekawej inicjatywy podjęli się Lidia Geringer de Oedenberg i Marek Siwiec, którzy
na swoich stronach posiadają odnośniki do blogów prowadzonych po angielsku. Oba te blogi
są na bieżąco aktualizowane, cieszą się również dużą popularnością.
Możliwość zapisania się do newslettera, na bieżąco informującego o działalności
posła, jest kolejnym elementem struktury stron WWW. Głównym celem stosowania
newslettera jest informowanie odbiorców o pracy deputowanego. Pozwala on także związać
internautów ze stroną poselską. Dziwić może zatem fakt, że takie rozwiązanie na swojej
stronie zaproponowało jedynie 21 osób, gdyż jest to jeden z najprostszych sposobów
na trwający w czasie kontakt z wyborcą. Ciekawe rozwiązanie w tym względzie
zaproponował Marek Migalski, ponieważ równie łatwo dostępna jest na jego stronie funkcja
otrzymywania newslettera, jak i rezygnacji z niego.
Dostępność plików multimedialnych powoduje z jednej strony aktywizację
użytkownika na stronie, z drugiej natomiast pełni funkcję perswazyjną. Podstawową
jednostką w tej kategorii są zamieszczane na stronie zdjęcia. Na wszystkich poselskich
stronach możemy znaleźć zdjęcia, zarówno samych deputowanych, ich rodzin, jak i innych
polityków. Zdecydowana większość posłów zamieszcza na swoich stronach również
materiały dźwiękowe i materiały video (fragmenty programów telewizyjnych, wywiady oraz
filmy nagrane specjalnie na potrzeby strony internetowej).
Elementem ułatwiającym szybkie odnalezienie interesujących nas zagadnień jest
wyszukiwarka informacji. Jest ona szczególnie istotna w przypadku rozbudowanej strony.
Takie rozwiązania proponuje 32 eurodeputowanych.
Zaledwie 6 polityków zdecydowało się na zamieszczenie sond lub ankiet
dla odwiedzających stronę. Byli to: Elżbieta Łukacijewska, Adam Bielan, Marek Gróbarczyk,
Tomasz Poręba, Bogusław Liberadzki, Janusz Zemke. Sondy zamieszczone przez tych
polityków dotyczyły najczęściej spraw nad jakimi pracują w PE lub ogólnego zadowolenia
z członkowstwa Polski w UE. Taka inicjatywa zasługuje na szczególną uwagę, gdyż
kształtuje ona zarówno poczucie wyborcy, że eurodeputowany liczy się z jego opinią, jak
i pozwala uzyskać samym posłom informację zwrotną na temat ich działalności.
Niezmiernie ważnym elementem wydaje się być również możliwość dostosowania
strony internetowej dla osób słabo widzących (poprzez możliwość zmiany wielkości czcionki
i dostosowanie kontrastu) oraz niesłyszących (poprzez zamieszczanie filmów wideo
z napisami lub w języku migowym). Jeśli chodzi o obecność tego elementu to zdecydowanie
najlepiej wypadają politycy Platformy Obywatelskiej (ułatwienia posiadają czterej posłowie)
oraz Sojuszu Lewicy Demokratycznej (jeden poseł - Bogusław Liberadzki). Najwięcej
63
Aktywność polskich posłów do Parlamentu Europejskiego kadencji 2009-2014
ułatwień zapewnia na swojej stronie Jacek Saryusz – Wolski, bo są to zarówno udogodnienia
dla słabo widzących, jak i niesłyszących. Pozostali politycy nie posiadają materiałów
ułatwiających dostęp do strony osobom niesłyszącym.
Ostatnim badanym elementem w tej kategorii była dostępność technologii RSS. Kanał
ten zawiera w streszczonej formie wiadomości z danej strony WWW lub ich pełny tekst.
Użytkownik pobiera jedynie nagłówki wiadomości, a następnie może wczytać te informacje
ze strony, które go interesują [Trzeciak 2010:152]. Na zastosowanie tej technologii
zdecydowało się jedynie 11 eurodeputowanych, w większości reprezentujących Platformę
Obywatelską.
6
4
Aktyw
ność polskich posłów do P
arlamentu E
uropejskiego kadencji 2009-2
01
4
Tabela 1. Interaktywność stron internetowych posłów do PE wybranych z list PO
Grafika – multimedia na stronie posła do PE ograniczały się jedynie do plików graficznych.+* posiadanie co najmniej dwóch rodzajów ułatwień dla użytkowników
niepełnosprawnych (możliwość zmiany wielkości czcionki, możliwość zmiany kontrastu, wideo z napisami bądź językiem migowym).
Opracowanie własne
65
Aktyw
ność polskich posłów do P
arlamentu E
uropejskiego kadencji 2009-2
01
4
Tabela 2. Interaktywność stron internetowych posłów do PE wybranych z list PiS
Opracowanie własne
66
Aktyw
ność polskich posłów do P
arlamentu E
uropejskiego kadencji 2009-2
01
4
Tabela 3. Interaktywność stron internetowych posłów do PE wybranych z list SLD-UP
Opracowanie własne
Tabela 4. Interaktywność stron internetowych posłów do PE wybranych z list PSL
Opracowanie własne
67
Aktywność polskich posłów do Parlamentu Europejskiego kadencji 2009-2014
Hipertekstowość witryn WWW
Hipertekstowość w niniejszej analizie jest rozumiana dwojako. Po pierwsze, jako
obecność odnośników kierujących do innych stron zewnętrznych. Po drugie natomiast, jako
ułatwienie użytkownikowi poruszanie się po stronie.
Witryny osiemnastu polityków wykazują się wysoką hipertekstowością, posiadając
odnośniki do wszystkich badanych kategorii (tabele 5-8). Po raz kolejny najlepiej wypadli
przedstawiciele Platformy Obywatelskiej. Aż 12 stron eurodeputowanych wywodzących się
z tej partii cechuje się wysokim poziomem hipertekstowości. Słabo pod tym względem
wypadają natomiast strony polityków wywodzących się z Prawa i Sprawiedliwości oraz
Sojuszu Lewicy Demokratycznej. Biorąc pod uwagę wyniki konkretnych posłów, niską
hipertekstowością (obecnością tylko jednego odnośnika) cechują się strony sześciu z nich:
Jana Olbrychta, Jarosława Wałęsy, Tadeusza Cymańskiego, Jacka Włosowicza, Zbigniewa
Ziobry i Marka Siwca.
Jeśli chodzi o pierwszą z analizowanych kategorii, czyli hiperłączy kierujących
na strony Parlamentu Europejskiego, to odnośników takich nie posiada ośmiu polityków: Jan
Olbrycht, Tadeusz Zwiefka, Tadeusz Cymański, Paweł Kowal, Jacek Włosowicz, Zbigniew
Ziobro, Adam Gierek oraz Marek Siwiec. Odnośniki do stron frakcji politycznej, w której
znajduje się dany polityk zamieściła na swoich stronach zdecydowana większość
eurodeputowanych. Danych takich nie zawierają strony jedynie pięciu polityków: Jana
Olbrychta, Tadeusza Zwiefki, Tadeusza Cymańskiego, Jacka Włosowicza i Zbigniewa
Ziobry. Dziwić może fakt, że kilku wymienionych powyżej posłów sprawuje mandat już
drugą kadencję. Należałoby zatem sądzić, że będą oni promować zarówno działalność
i funkcjonowanie instytucji UE, jak i inicjatywy grup politycznych.
Z punktu widzenia odwiedzającego stronę, a szczególnie ludzi młodych, ważne
wydają się być widoczne odnośniki do podstron związanych z różnego rodzaju konkursami,
stażami czy wolontariatem. W ten sposób można również pozyskać również wolontariuszy,
przydatnych w czasie kampanii wyborczej oraz wyselekcjonować grupę przyszłych
aktywistów partyjnych. Łatwy dostęp do tych informacji możemy znaleźć na stronach jedynie
19 polskich eurodeputowanych.
Strony internetowe stanowią doskonały i stosunkowo tani kanał, za pośrednictwem
którego polityk może zaprezentować rezultaty swojej działalności. Witryny umożliwiają
zatem permanentną kampanię i wpływają na ukształtowanie wizerunku aktywnego posła.
Tym dziwniejszy jest fakt, że odnośniki przedstawiające podejmowane przez polityka
inicjatywy nie pojawiły się na stronach 13 polskich eurodeputowanych.
68
Aktyw
ność polskich posłów do P
arlamentu E
uropejskiego kadencji 2009-2
01
4
Tabela 5. Hipertekstowość stron internetowych posłów do PE wybranych z list PO
Opracowanie własne
69
Aktyw
ność polskich posłów do P
arlamentu E
uropejskiego kadencji 2009-2
01
4
Tabela 6. Hipertekstowość stron internetowych posłów do PE wybranych z list PiS
Opracowanie własne
70
Aktyw
ność polskich posłów do P
arlamentu E
uropejskiego kadencji 2009-2
01
4
Tabela 7. Hipertekstowość stron internetowych posłów do PE wybranych z list SLD-UP
Opracowanie własne
Tabela 8. Hipertekstowość stron internetowych posłów do PE wybranych z list PSL
Opracowanie własne
71
Aktywność polskich posłów do Parlamentu Europejskiego kadencji 2009-2014
Odnośniki do social media
Wszelkie przejawy działalności w Internecie powinny się wzajemnie propagować,
dlatego też na swojej stronie warto podać linki do portali społecznościowych. Umieszczane są
one zazwyczaj na stronie głównej albo w zakładce kontakt. Polscy posłowie dosyć chętnie
zamieszczają linki do swoich profili na portalach społecznościowych (tabele 9-12).
Jak wskazuje analiza odnośników do social media, jedynie witryny dwóch polityków
(Wojciecha Olejniczaka i Andrzeja Grzyba) charakteryzują się ich bardzo wysoką obecnością,
co oznacza, że posiadają one odnośniki do wszystkich badanych portali społecznościowych.
Na drugim biegunie znaleźli się politycy, którzy nie zamieścili ani jednego odnośnika. Są to:
Adam Gierek, Andrzej Bratkowski, Zbigniew Ziobro, Jacek Włosowicz, Janusz
Wojciechowski, Konrad Szymański, Zbigniew Zaleski, Sławomir Nitras.
Najpopularniejszym portalem społecznościowym wśród polskich eurodeputowanych
jest Facebook. Tylko 11 z 51 badanych posłów nie umieściło na swojej stronie odnośnika do
tego medium społecznościowego. Warto podkreślić, że sześciu posłów z tego grona w ogóle
nie posiada konta na tym portalu. Są to: Adam Gierek, Michał Kamiński, Mirosław
Piotrowski, Jacek Protasiewicz, Konrad Szymański oraz Janusz Wojciechowski.
Twitter był kolejnym portalem, do którego zostały zbadane odnośniki. W przypadku
tego kanału komunikacji liczba odnośników jest jeszcze niższa. Jedynie
27 eurodeputowanych zaproponowało odbiorcom swojej strony możliwość przejścia
na twitterowy profil. Ciekawie przedstawia się w tym aspekcie witryna Marka Migalskiego,
który kreuje się na polityka korzystającego z mediów społecznościowych, ale próżno szukać
na niej odnośnika do konta na Twitterze czy Facebooka tego śląskiego polityka.
Badania wykazały, że portal Nk.pl (dawniej Nasza Klasa) zdecydowanie stracił na
popularności wśród polskich polityków. Odnośnik do konta na tym portalu możemy znaleźć
zaledwie na stronach trzech eurodeputowanych: Elżbiety Łukacijewskiej, Wojciecha
Olejniczaka i Andrzeja Grzyba.
72
Aktywność polskich posłów do Parlamentu Europejskiego kadencji 2009-2014
Tabela 9. Odnośniki do social media na stronach internetowych posłów do PE wybranych z list PO
SOCIAL MEDIA
Poseł do PE Facebook Twitter NK Youtube PODSUMOWANIE
P. Borys + - - - Niska
J. Buzek + + - - Średnia
M. Handzlik + - - - Niska
J. Hibner + - - - Niska
D. Hübner + - - - Niska
D. Jazłowiecka + + - + Wysoka
S. Jędrzejewska + + - + Wysoka
F. Kaczmarek + + - - Średnia
J. Kozłowski + - - - Niska
K. Lisek + + - + Wysoka
E. Łukacijewska + - + + Wysoka
B. Marcinkiewicz + - - - Niska
S. Nitras - - - - Brak
J. Olbrycht + + - + Wysoka
J. Protasiewicz - + - + Średnia
T. Ross + + - + Wysoka
J. Saryusz-Wolski + + - + Wysoka
J. Skrzydlewska + + - + Wysoka
B. Sonik + + - + Wysoka
R. Thun + + - + Wysoka
J. Wałęsa + - - - Niska
Z. Zaleski - - - - Brak
P. Zalewski + + - + Wysoka
A. Zasada + - - - Niska
T. Zwiefka + - - - Niska
Opracowanie własne
Tabela 10. Odnośniki do social media na stronach internetowych posłów do PE wybranych z list PiS
SOCIAL MEDIA
Poseł do PE Facebook Twitter NK Youtube PODSUMOWANIE
A. Bielan - + - - Niska
T. Cymański + - - + Średnia
R. Czarnecki + + - - Średnia
M. Gróbarczyk + + - + Wysoka
M. Kamiński + + - + Średnia
P. Kowal + + - - Średnia
J. Kurski + + - - Średnia
R. Legutko + - - - Niska
M. Migalski - - - + Niska
M. Piotrowski - - - - Wysoka
T. Poręba + - - + Średnia
K. Szymański - - - - Brak
J. Włosowicz - - - - Brak
J. Wojciechowski - - - - Brak
Z. Ziobro - - - - Brak
Opracowanie własne
73
Aktywność polskich posłów do Parlamentu Europejskiego kadencji 2009-2014
Tabela 11. Odnośniki do social media na stronach internetowych posłów do PE wybranych z list SLD
SOCIAL MEDIA
Poseł do PE Facebook Twitter NK Youtube PODSUMOWANIE
L. Geringer de
Oedenberg + + - + Wysoka
A. Gierek - - - - Brak
B. Liberadzki + + - - Średnia
W. Olejniczak + + + + Bardzo wysoka
J. Senyszyn + + - - Średnia
M. Siwiec + + - - Średnia
J. Zemke + - - - Niska
Opracowanie własne
Tabela 12. Odnośniki do social media na stronach internetowych posłów do PE wybranych z list PSL
SOCIAL MEDIA
Poseł do PE Facebook Twitter NK Youtube PODSUMOWANIE
A. Bratkowski - - - - Niska
A. Grzyb + + + + Bardzo wysoka
J. Kalinowski + - - - Niska
Cz. Siekierski + + - - Średnia Opracowanie własne
Dane kontaktowe
Szybki kontakt pomiędzy nadawcą a odbiorcą jest jedną z cech sieciowości. Jak
wynika z przeprowadzonej analizy stron internetowych, nie wszyscy politycy zamieszczają
na swoich stronach dane kontaktowe, szczególnie te, które są związane z komunikacją online
(tabele 13-16).
Dane adresowe do biura posła w Brukseli, jak i biur terenowych w Polsce znalazły się
na wszystkich badanych witrynach. Adresu mailowego1 nie zamieściło natomiast
2 polityków: Janusz Wojciechowski i Joanna Senyszyn. Na zamieszczenie formularza
kontaktowego (formularza zapytania) nie zdecydowało się aż 27 eurodeputowanych.
Tabela 13. Dane kontaktowe na stronach internetowych posłów do PE wybranych z list PO
KONTAKT
Poseł do PE E-mail Formularz
zapytania Adres PODSUMOWANIE
P. Borys + - + Średnia
J. Buzek + - + Średnia
M. Handzlik + + + Wysoka
J. Hibner + - + Średnia
D. Hübner + + + Wysoka
1 Pod uwagę brany był zarówno adres do samego eurodeputowanego, jak i do jego asystentów.
74
Aktywność polskich posłów do Parlamentu Europejskiego kadencji 2009-2014
D. Jazłowiecka + - + Średnia
S. Jędrzejewska + - + Średnia
F. Kaczmarek + + + Wysoka
J. Kozłowski + - + Średnia
K. Lisek + + + Wysoka
E. Łukacijewska + + + Wysoka
B. Marcinkiewicz + + + Wysoka
S. Nitras + - + Średnia
J. Olbrycht + + + Wysoka
J. Protasiewicz + - + Średnia
T. Ross + - + Średnia
J. Saryusz-Wolski + + + Wysoka
J. Skrzydlewska + + + Wysoka
B. Sonik + + + Wysoka
R. Thun + - + Średnia
J. Wałęsa + - + Średnia
Z. Zaleski + + + Wysoka
P. Zalewski + + + Wysoka
A. Zasada + + + Wysoka
T. Zwiefka + + + Wysoka
Opracowanie własne
Tabela 14. Dane kontaktowe na stronach internetowych posłów do PE wybranych z list PiS
KONTAKT
Poseł do PE E-mail Formularz
zapytania Adres PODSUMOWANIE
A. Bielan + - + Średnia
T. Cymański + + + Wysoka
R. Czarnecki + - + Średnia
M. Gróbarczyk + - + Średnia
M. Kamiński + + + Wysoka
P. Kowal + + + Wysoka
J. Kurski + + + Średnia
R. Legutko + + + Wysoka
M. Migalski + + + Wysoka
M. Piotrowski + + + Wysoka
T. Poręba + - + Średnia
K. Szymański + - + Średnia
J. Włosowicz + - + Średnia
J. Wojciechowski - - + Niska
Z. Ziobro + + + Wysoka
Opracowanie własne
75
Aktywność polskich posłów do Parlamentu Europejskiego kadencji 2009-2014
Tabela 15. Dane kontaktowe na stronach internetowych posłów do PE wybranych z list SLD
KONTAKT
Poseł do PE E-mail Formularz
zapytania Adres PODSUMOWANIE
L. Geringer de
Oedenberg + + + Wysoka
A. Gierek + - + Średnia
B. Liberadzki + + + Wysoka
W. Olejniczak + - + Średnia
J. Senyszyn - - + Średnia
M. Siwiec + - + Średnia
J. Zemke + + + Wysoka
Opracowanie własne
Tabela 16. Dane kontaktowe na stronach internetowych posłów do PE wybranych z list PSL
KONTAKT
Poseł do PE E-mail Formularz
zapytania Adres PODSUMOWANIE
A. Bratkowski + - + Średnia
A. Grzyb + - + Średnia
J. Kalinowski + - + Średnia
Cz. Siekierski + + + Wysoka
Opracowanie własne
Jakość stron internetowych
W celu przedstawienia zbiorczych wyników analizy połączone zostały wszystkie
elementy składające się na cztery badane kategorie (interaktywność, hipertekstowość,
odnośniki do social media, kontakt). W ten sposób uzyskany został wskaźnik określający
jakość analizowanych stron internetowych. Maksymalny wynik, jaki mogła uzyskać witryna
wynosił 20 (suma wszystkich badanych elementów).
W pierwszej kolejności obliczona została średnia dla wszystkich 51
eurodeputowanych, która wyniosła 10,02. Wynika z tego, że ich strony zawierały przeciętnie
połowę elementów składających się na badane kategorie. Następnie wyliczone zostały średnie
dla poszczególnych partii politycznych, do jakich obecnie przynależą posłowie do PE (tabela
17). Z analizy wykluczony został Michał Kamiński, który jest obecnie posłem niezależnym.
Rezultat Twojego Ruchu i Unii Pracy jest odzwierciedleniem wyników jedynych posłów,
zasiadających w europarlamencie z ramienia tych ugrupowań (odpowiednio: Marek Siwiec
i Adam Gierek).
76
Aktywność polskich posłów do Parlamentu Europejskiego kadencji 2009-2014
Tabela 17. Średni wynik przedstawicieli partii zasiadających w Parlamencie Europejskim
Partia Liczba posłów Średnia
Sojusz Lewicy Demokratycznej 5 11,60
Platforma Obywatelska 24 11,00
Polska Razem Jarosława Gowina 4 10,50
Prawo i Sprawiedliwość 7 8,86
Polskie Stronnictwo Ludowe 4 8,25
Twój Ruch 1 7,00
Solidarna Polska 4 7,00
Unia Pracy 1 5,00
Opracowanie własne
Najlepiej w tym badaniu wypadły strony internetowe przedstawicieli Sojuszu Lewicy
Demokratycznej (średnio 11,6 analizowanych elementów dostępnych na stronie). Wyniki
powyżej średniej zanotowały również Platforma Obywatelska (11) oraz Polska Razem
Jarosława Gowina (10,5). Na przeciwległym biegunie znalazły się Twój Ruch i Solidarna
Polska (obie 7) oraz Unia Pracy (5).
Biorąc pod uwagę indywidualne wyniki (tabela 18), najlepiej wypadło czterech
przedstawicieli Platformy Obywatelskiej (Elżbieta Łukacijewska, Jacek Protasiewicz, Jacek
Saryusz-Wolski, Joanna Skrzydlewska) oraz dwóch posłów Sojuszu Lewicy Demokratycznej
(Lidia Geringer de Oedenberg i Bogusław Liberadzki). Posiadali oni na swoich stronach
14 z 20 badanych elementów. Najgorzej zaprezentowali się natomiast Arkadiusz Bratkowski
z PSL, Adam Gierek z UP, Zbigniew Ziobro i Jacek Włosowicz (obaj SP). Jednostkowe
wyniki uzyskane przez posłów potwierdzają zatem średnie wskaźniki dla partii.
Tabela 18. Łączny wynik stron internetowych polskich eurodeputowanych
Poseł do PE Partia Łączny wynik
E. Łukacijewska PO 14
J. Protasiewicz PO 14
J. Saryusz-Wolski PO 14
J. Skrzydlewska PO 14
L. Geringer de Oedenberg SLD 14
B. Liberadzki SLD 14
…
A. Bratkowski PSL 5
A. Gierek UP 5
Z. Ziobro SP 5
J. Włosowicz SP 4
Opracowanie własne
77
Aktywność polskich posłów do Parlamentu Europejskiego kadencji 2009-2014
Wnioski
Wszyscy posłowie do europarlamentu posiadają własne strony internetowe, jednak,
jak wykazały badania, znacząco różnią się one funkcjonalnością. Polscy eurodeputowani
z reguły słabo wykorzystują to narzędzie komunikacji z wyborcami, szczególnie jeśli chodzi
o interaktywność. Żaden z nich nie umieścił na stronie czatu czy forum, jedynie nieliczni
w celu komunikacji z wyborcami posłużyli się sondami i ankietami. Wynika z tego,
że politycy reprezentujący nas w PE nie wykorzystują potencjału narzędzi, jakimi może
dysponować strona internetowa, w celu komunikowania się z obywatelami lub angażowania
ich politycznie. Witryny większości eurodeputowanych spełniają przede wszystkim funkcję
informacyjną, a sami politycy ograniczają się do istnienia, nie zaś do działania w sieci.
Bibliografia
Batorski Dominik, Nagraba Marcin, Zając Jan, Zbieranek Jarosław (2011), Internet
w kampanii wyborczej 2011, Warszawa: Instytut Spraw Publicznych.
Cwalina Wojciech (2001) Internet: nowy multi-kanał marketingu politycznego [w:]
T. Zasępa (red.), Internet. Fenomen społeczeństwa informacyjnego, Częstochowa: Święty
Paweł.
Dobek – Ostrowska Bogusława, Baranowski Paweł (2011), Witryny internetowe
kandydatów jako narzędzie komunikowania wyborczego w kampanii parlamentarnej w 2011
roku, „Studia politologiczne”, nr 24.
Foot Kirsten, Schneider Steven (2006), Web Campaigning, London: MIT Press.
Kancik Ewelina (2013), Internetowe kampanie wyborcze w Stanach Zjednoczonych jako
przykład nowoczesnego marketingu wyborczego, [w:] P. Jakubowski, E. Kancik (red.),
Współczesne kampanie wyborcze w Polsce i na świecie, Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Kolczyński Mariusz (2007), Strategie komunikowania politycznego, Katowice:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Łada Agnieszka, Fałkowska-Warska Małgorzata (2012), Europoseł w sieci, Warszawa:
Instytut Spraw Publicznych.
Piasecki Andrzej K. (2004), Wybory. Parlamentarne, samorządowe, prezydenckie1989-
2002, Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
Szczepanik Melchior, Kaca Elżbieta, Łada Agnieszka (2009), Bilans aktywności
polskich posłów do Parlamentu Europejskiego. Cele, osiągnięcia, wnioski na przyszłość,
Warszawa: Instytut Spraw Publicznych.
78
Aktywność polskich posłów do Parlamentu Europejskiego kadencji 2009-2014
Trzeciak Sergiusz (2010), Marketing polityczny w Internecie, Warszawa: Wydawnictwo
Muza SA.
Turska-Kawa Agnieszka, Wojtasik Waldemar (2013), Communication Function of
Elections, „Communication Today” 1(4)/2013.
Żurawski Jakub (2010), Internet jako współczesny środek elektronicznej komunikacji
wyborczej, Kraków: Księgarnia Akademicka