wykorzystanie znanych roŚlin w lecznictwie
DESCRIPTION
WYKORZYSTANIE ZNANYCH ROŚLIN W LECZNICTWIE. Babka zwyczajna. Zastosowanie : Liście babki przyłożone do ran otwartych łagodzą ból i przyśpieszają gojenie . - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
WYKORZYSTANIE ZNANYCH ROŚLIN W LECZNICTWIE
Babka zwyczajna
Zastosowanie: Liście babki przyłożone do ran otwartych łagodzą ból i przyśpieszają gojenie.
W Polsce jako roślin leczniczych używa się babki lancetowatej (Plantago lanceolata) i babki zwyczajnej (Plantago maior), ale pozostałe gatunki mają podobne własności lecznicze.
Występowanie: Rodzimy obszar występowania obejmował Europę i Azję, ale jako gatunek
zawleczony rozprzestrzenił się także na innych kontynentach, szczególnie pospolicie w Ameryce Północnej. W Polsce gatunek pospolity na całym
terenie.
Dziki bez (bez czarny)
Zastosowanie: Kwiaty działają moczopędnie, napotnie, przeciwgorączkowo, wykrztuśnie, a zewnętrznie także
przeciwzapalnie. Owoce mają własności przeczyszczające, działają napotnie, moczopędnie, przeciwgorączkowo,
przeciwbólowo i odtruwająco.Napary z kwiatów są używane przy przeziębieniach, do leczenia różnego rodzaju nieżytów
i stanów zapalnych dróg oddechowych i chorób reumatycznych. Z owoców zazwyczaj wykonuje się odwary
używane do leczenia migreny, nerwobólów, biegunki, chorób reumatycznych, i neurologicznych, a dzięki ich własnościom odtruwającym także przy zaburzeniach przemiany materii. Zewnętrznie naparami z kwiatów
przemywa się skórę przy zapaleniach skóry, wypryskach skórnych i oparzeniach, płucze jamę ustną i gardło przy stanach zapalnych oraz przemywa oczy przy zapaleniu
spojówek
Występowanie: Obszar Europy, zachodnie wybrzeże Morza Śródziemnego,północna
Afryka, część północna i zachodnia półwyspu Iberyjskiego a także Płw. Apeniński i Sycylia.W Polsce rośnie dziko w zaroślach, parkach,
na skrajach lasów, leśnych zrębach, przydrożach,przychaciach i rumowiskach.
Głóg
Zastosowanie: Herbaty, napary i nalewki do dolegliwości np. nadpobudliwości, bezsenności, przy miażdzycy. Poza tym
głóg wykorzystywano jako lek przeciwuczuleniowy, przeciwskurczowy, tonizujący bóle serca, a niekiedy też bóle zębów, moczopędny i przeciwreumatyczny. Warto stosować go w przemęczeniu, schorzeniach tarczycy,
zatruciach nikotyną i alkoholem oraz chorobach zakaźnych i dolegliwościach okresu przekwitania.
Występowanie: w Europie, Azji i Afryce Płn. W Polsce pospolity na zachodnich obszarach nizinnych oraz w
niższych partiach górskich, często sadzony w parkach i ogrodach jako krzew ozdobny
Podbiał
Zastosowanie: stosowany przy wszystkich chorobach piersiowych i jako środek wykrztuśny. Przy astmie i
przewlekłym kaszlu, a także podczas zapalenia oskrzeli wdychano przez rurkę dym z korzeni tej rośliny spalanych
na węglu z drzew cytrusowych. Wykorzystywano podbiał do leczenia schorzeń skórnych: ran, czyraków, wrzodów, ropni,
odcisków, oparzeń.
Występowanie: Europa, duża część Azji oraz Algieria i Maroko, Ameryka Północna i Polska.
Rumianek pospolity
Zastosowanie: Wyciągi rumianku działają przeciwzapalnie na błonę śluzową i skórę,
przeciwalergicznie, przeciwskurczowo na mięśnie gładkie układu trawiennego i słabo
przeciwbakteryjnie. Odwar z rumianku z powodzeniem można stosować wewnętrznie przy
stanach nieżytowych przewodu pokarmowego, bólach brzucha, odbijaniach, wzdęciach,
nudnościach, utrudnionym odchodzeniu gazów u niemowląt, zmniejszonym apetycie, wrzodziejącym
zapaleniu jelit i chorobie wrzodowej. Występuje: Lubi stanowiska słoneczne i zasobne
w wapń. Rośnie najczęściej na nieużytkach, pastwiskach, polach i przydrożach. Uprawia się go jedynie z nasion – wysiewanych wprost do gruntu
we wrześniu.
Zastosowanie: Zioło idealnie sprawdza się jako karma dla królika miniaturki, świnki morskiej i innych roślinożernych pupilów.W ziołolecznictwie sporządza się wyciągi z ziela i kwiatów.
Ma działanie wykrztuśne i łagodzące stany zapalne oskrzeli. Ponadto stwierdzono działanie tonizujące, uspokajające,
przeciwzapalne, słabo moczopędne i przeciwskurczowe. Zioło ma również właściwości pobudzające wątrobę i pęcherzyk żółciowy co
wpływa pozytywnie na trawienie. Napar z kwiatów koniczyny zaostrza apetyt i łagodzi zaparcia.
Medykament stosowany zewnętrznie łagodzi świąd i powierzchowne bóle. Odwar z koniczyny łąkowej można
wykorzystać do płukania jamy ustnej i gardła.W medycynie holistycznej (całościowej) kończyna łąkowa
wykorzystywana jest do przygotowania organizmu do pozostałych zabiegów. Okłady stosuje się podczas leczenia łuszczycy,świądu i
egzemy, a także ropni i poparzeń(również u dzieci). Występowanie: Łąki kośne, pola, jasne lasy, na żyznych glebach
Koniczyna łąkowa
Stokrotka
Zastosowanie: Kwiat stokrotki stosuje się przy krwawieniach z płuc i pęcherza moczowego, także jako środek przeciwgorączkowy i ogólnie wzmacniający. Napar
poleca się przy złej przemianie materii i nieregularności menstruacji oraz jako środek moczopędny
Napar ziela stokrotki obniża ciśnienie krwi oraz przeciwdziała miażdżycy, toteż polecany jest dla osób starszych. Obecnie w lecznictwie rzadziej stosowany jest jako środek wykrztuśny w chorobach dróg oddechowych i łagodny środek ściągający w
nieżytach przewodu pokarmowego.Zewnętrznie rozdrobnione świeże liście przyspieszają gojenie się drobnych zranień.
Przyspiesza wchłanianie wybroczyn krwawych. Napar po ochłodzeniu może być używany do przemywania oczu przy drobnych stanach zapalnych. W tym przypadku
można stosować również maść z wyciągiem ze stokrotki do smarowania powiek.Kwiaty stokrotki stosowane są w postaci kąpieli i okładów jako środek przeciwzapalny,
przy źle gojących się ranach, krwawych wybroczynach, owrzodzeniu i wykwitach skórnych. Cała świeża roślina używana jest w homeopatii do przygotowania nalewek
stosowanych w leczeniu stłuczeń i obrzęków wywołanych urazami, jak również w chronicznych schorzeniach skóry (np. czyraki). Jest to lek skuteczny przy
uszkodzeniach głębiej położonych tkanek i po operacjach. Przyspiesza proces gojenia, hamuje i zapobiega infekcjom. Likwiduje bolesność w miejscu zranienia i łagodzi bóle po przecięciu nerwów. Jest dobrze znana dzięki właściwościom leczniczym w obrębie
jamy brzusznej i miednicy. Wskazaniem do stosowania stokrotki są również dolegliwości żołądkowe po wypiciu mrożonych płynów lub zjedzeniu lodów w
momencie, gdy organizm był przegrzany.Występowanie: na pastwiskach, łąkach i przydrożach
Jarząb pospolity
Zastosowanie: stosowany głównie w chorobach związanych z układem moczowym, takich jak niewydolność nerek i związanym z tym zmniejszonym wydalaniem moczu oraz
kamicy nerkowejJarząb pospolity jest ważnym lekiem w
chorobach związanych z układem pokarmowym (nieżyt żołądka, zaburzenia
trawienia, choroby pęcherzyka żółciowego, niedomagania wątroby, awitaminoza oraz
biegunka)Występuje: W parkach i zaroślach, na
przydrożach czy drzewo leśne.
Fiołek wonny
Zastosowanie: działa wykrztuśnie, napotnie, moczopędnie, odkażająco, żółciopędnie i rozkurczowo.
Upłynnia zalegający śluz w drogach oddechowych, ułatwiając jego wydalenie.
Występowanie: W Polsce średnio pospolity na niżu i w niższych położeniach górskich. Uprawiany i często
dziczejący.
Szczaw zwyczajny
Zastosowanie: Korzeń szczawiu stosowany jest w zatruciach pokarmowych, biegunkach infekcyjnych,
nadmiernej fermentacji, wzdęciach, także w niedokrwistości, utracie krwi. W medycynie ludowej sproszkowanego korzenia używa się jako zasypki na
powierzchniowe rany i owrzodzenia.Uważa się, że flawonoidy występujące w szczawiu niszczą komórki nowotworowe i przyczyniają się do
wzmocnienia systemu odpornościowego w organizmie
Występowanie: Zamieszkuje strefy umiarkowane
Mniszek lekarski
Położenie:
Gatunek kosmopolityczny, w Polsce jest rośliną bardzo pospolitą. Występuje na całym niżu i w niższych położeniach górskich.
Zastosowanie:• poprawia trawienie pokarmów i złą przemianę materii,
• zmniejsza wchłanianie tłuszczu przez organizm,• ma działanie wiążące tłuszcz z pożywienia i ułatwiające spalanie
tłuszczu,• zmniejsza zaparcia ( stosowany w leczeniu zaparć przewlekłych),
• wspiera funkcje wydzielnicze soków trawiennych,• ma działanie żółciotwórcze i żółciopędne i bardzo korzystnie
wpływa na funkcjonowanie wątroby.• oczyszcza wątrobę i drogi żółciowe. Ułatwia przepływ żółci do
dwunastnicy,• zwiększa wydzielanie soków żołądkowych,
• działa moczopędnie i pomaga w oczyszczeniu organizmu z toksyn, ze związków azotowych,
• ma korzystne działanie przy niewydolności nerek,• zmniejsza obrzęki i zapalenie tkanki podskórnej,
Występowanie: zaroślach, na przydrożach
Dąb bezszypułkowy
Zastosowanie:Wewnętrznie: Korę dębu stosuje się w biegunkach nieswoistych,
wywołanych przez bakterie, zatrucia pokarmowe, związki drażniące i uszkadzające błonę śluzową przewodu pokarmowego.
Również w nieżytach żołądka i jelit, nawet połączonych z drobnymi krwawieniami.
Zewnętrznie: Nasiadówka z kory dębu polecana jest w żylakach odbytu, zakażeniach pochwy i odbytu. W postaci kąpieli przeciw nadmiernej potliwości stóp i w zapaleniach skóry. Z odwarów robi
się okłady leczące odmrożenia, pęknięcia skóry, wyprysk sączący i zatrzymujące niewielkie krwawienia. Jako płukanki do gardła i jamy ustnej w lekkich zapaleniach dziąseł i błon śluzowych.
Występowanie: W Polsce występuje rzadziej od dębu szypułkowego. Ma u nas swoją północno-wschodnią granicę
zasięgu.
Mięta
Zastosowanie: Mięta polna tak jak mięta pieprzowa należy do tych gatunków rodzaju charakteryzujących się dużą
zawartością mentolu. Pomoże ona przy wzdęciach, problemach trawiennych, nieżytach żołądka, jelit, a także przy
problemach z górnymi drogami oddechowymi. Ma działanie wiatropędne, żółciopędne, przeciwbakteryjne. Szeroki zakres
działania mięty polnej sprawia, że powinna być częściej stosowana jako naturalny lek, dlatego warto ją częściej
uprawiać w ogrodzie ziołowym czy też ozdobnym.
Występowanie: Rośnie najczęściej w miejscach półcienistych nad brzegami rzek, na wilgotnych obrzeżach lasów i zarośli.
Brzoza
Zastosowanie: Liście brzozy mają działanie moczopędne, napotne, przeciwreumatyczne, poprawiają przemianę
materii, działają odtruwająco na układ krwionośny. Wyciąg z liści brzozy stosuje się przy przewlekłych infekcjach dróg
moczowych. Świeży sok z liści, zebranych w okresie wiosennym, pobudza przesączanie w kłębkach nerkowych i
zwiększa wydalanie szkodliwych produktów przemiany materii. Poprawia zdolność filtracyjną nerek, pobudza wydalanie moczu i wypłukuje "piasek", zapobiegając
tworzeniu się kamieni moczowych. Liście brzozy stosuje się również w niektórych chorobach skóry, np. przy łuszczycy, łojotoku. Mają zastosowanie także w pielęgnacji włosów.
Kora wraz z guzem ma właściwości lecznicze wielu chorób, w tym nowotworowych.
Występowanie: Brzoza brodawkowata to drzewo dorastające do 20m wysokości, należące do rodziny
brzozowatych Ojczyzną owej rośliny jest umiarkowana strefa klimatyczna Europy i Azji. Pokrewne gatunki występują także i na innych terenach nawet bardzo daleko na północy,
w tundrze.
Konwalia majowa
Zastosowanie: Głównym zastosowaniem konwalii majowej jest leczenie schorzeń związanych z układem krążenia (nerwice sercowo-naczyniowe, niewydolność krążenia); w dużym stopniu
wpływa na napięcie mięśnia sercowego, posiada zdolność regulowanie czynności serca oraz wahania ciśnienia tętniczego
krwi.
W niewydolności serca, w zaburzeniach rytmu, wadach serca. Wyciągi z ziela konwalii są szczególnie zalecane dla osób z
nadwrażliwością na inne kardenolidy (np. naparstnicowe lub z cebuli morskiej). Wskazaniem do stosowania tego ziela jest
również tzw. serce płucne, czyli uszkodzenie lub przeciążenie serca z powodu chorób płuc, np. rozedmy. Konwalia jest dobrze
tolerowana przez ludzi w wieku podeszłym, u których występują objawy zmęczenia serca (tzw. serce starcze),
kołatanie serca, skłonność do obrzęków na tle niewydolności krążenia nerek, nadciśnienie, bóle i objawy, duszności
wywołane osłabieniem i powiększeniem mięśnia sercowego. Surowca używa się w stanie świeżym lub po wysuszeniu i rozdrobnieniu do sporządzania preparatów nasercowych.
Sosna zwyczajna
Zastosowanie: Sosna zwyczajna jest bardzo przydatna do przygotowywania olejku sosnowego, wykorzystywanego w
leczeniu ogólnym przeziębienia i grypy. Jest wykorzystywany na przykład do przygotowywania inhalacji udrażniających
nasz układ oddechowy w wypadku uciążliwego kataru.
Występowanie: Sosna to jedno z najbardziej znanych i rozprzestrzenionych na terenie Europy i Azji drzew iglastych. Jest drzewem wiecznie zielonym i ma szerokie zastosowanie, nie tylko ze względu na otrzymywane drewno sosnowe, ale
również ze względu na właściwości lecznicze.
PokrzywaZastosowanie: W liściach znajdują się miedzy innymi: liczne
kwasy organiczne, flawonoidy, garbniki, karotenoidy oraz wiele witamin – B2, C, K, E oraz kwas pantotenowy. Pokrzywa bogata jest także w niezbędne dla człowieka składniki mineralne takie,
jak potas, wapń, fosfor, żelazo, magnez, mangan i krzem. wyciągi z pokrzywy stosowane są jako środek łagodnie moczopędny, przyspieszający eliminację szkodliwych
produktów przemiany materii. Napary z pokrzywy zalecane są również przy problemach gastrycznych, gdyż pobudzają
wydzielanie enzymów trawiennych. Łagodzą również stany zapalne przewodu pokarmowego i działają łagodząco przy
niezbyt nasilonych biegunkach.
Występowanie: Pokrzywa zwyczajna to pospolity chwast występujący powszechnie w strefie klimatu umiarkowanego. Najczęściej staramy się omijać ją z daleka ze względu na jej silnie parzące właściwości. Cała część nadziemna tej rośliny
pokryta jest bowiem włoskami, które przy dotknięciu, w celach obronnych wydzielają histaminę, kwas mrówkowy i
acetylocholinę. Właśnie te substancje odpowiedzialne są za podrażnienie i zaczerwienienie skóry.
Morwa
Zastosowanie: Odwary z kory gałązek i korzeni morwy białej stosowane są jako środek leczący kaszel, bronchit,
astmę, ale także padaczkę. Posiada on ponadto nieznaczne działanie moczopędne.
Świeży sok wyciśnięty z korzeni jest dość dobrym środkiem przeciwrobacznym — niszczy glisty pasożytujące w
przewodzie pokarmowym.
Nalewka na liściach morwy to specyfik przciwgorączkowy, który zalecany jest przy grypie, anginie i zwykłym
przeziębieniu.
Występowanie: Morwa czarna rośnie najlepiej na glebach piaszczystych i lekkich. W Europie uprawiana przede
wszystkim na obszarach o cieplejszym klimacie, w tym głównie w regionie śródziemnomorskim. Zadrzewienia
śródpolne, zarośla.
Skrzyp polny
Zastosowanie: Ma właściwości moczopędne (co ma znaczenie przy stanach zapalnych dróg moczowych, przy chorobach serca, wątroby
i kamicy nerkowej), remineralizujące i antydegeneracyjne (korzystnie działa na stan naczyń krwionośnych, narządów wewnętrznych, skóry, włosów, paznokci, kości), ściągające i
hemostatyczne, hamuje wszelkie krwawienie, hemopoetyczne (krwiotwórcze; pobudza powstawanie czerwonych krwinek i
hemoglobiny, sprzyja normalnej miesiączce), gojące. Świeże ziele jest bardziej aktywne i pobudza przemianę materii.
Występowanie: w Polsce jest rośliną bardzo pospolitą na terenie całego kraju, aż po regiel górny
Jeżyna polnaZastosowanie: Znaczenie lecznicze oprócz owoców mają
także liście i korzenie jeżyn.
Owoce pozytywnie wpływają na pracę przewodu pokarmowego, a ponadto, ze względu na właściwości
uspokajające, wskazane są w zaburzeniach nerwowych występujących w okresie przekwitania u kobiet. Ponadto
soku z dojrzałych owoców dobrze jest używać zewnętrznie do okładów na krosty, wypryski i liszaje.
Można ją stosować w zaburzeniach przemiany materii,w złym trawieniu,biegunce,w schorzeniach dróg
oddechowych,jak kaszel,chrypka, oraz w schorzeniach nerek i pęcherza moczowego,ułatwia usuwanie z moczem toksycznych produktów przemiany materii. Zewnętrznie
stosuje się w postaci okładów na rany i owrzodzenia oraz do płukania gardła. Natomiast sok działa przeciwgorączkowo.
Występowanie: Rośnie na miedzach, polach, w zaroślach, lasach, i zrębach leśnych.
Pod przewodnictwem P. Sylwii Patrzykąt wykonały:
• Magdalena Górniak
• Marika Górniak
• Katarzyna Michalak
• Sylwia Wardencka
• Klaudia Zamiatała