wytyczne dla zintegrowanych inwestycji terytorialnych w ramach rpo wsl 2014-2020

Wytyczne dla Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych w ramach Regionalnego Programu

Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2014-2020

- propozycja do dyskusji

Zakres prezentacji

• Wymiar terytorialny w ramach RPO WSL 2014-2020

• Strategia rozwoju subregionu jako podstawa planowania działao rozwojowych

• Programowanie i realizacja Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych w ramach RPO WSL 2014-2020

• Harmonogram prac

Na czym polega wymiar terytorialny interwencji w ramach Polityki Spójności 2014-2020?

Wymiar terytorialny

w ramach RPO WSL 2014-2020

Zwiększenie wykorzystania potencjałów terytorialnych

poprzez zintegrowane interwencje

ukierunkowane na wybrane obszary.

CEL: jak najlepsze wykorzystanie zasobów (w tym także zasobów ludzkich)

oraz specjalizacji regionalnych/lokalnych.

Co się zmieni w realizacji wymiaru terytorialnego w województwie śląskim?

2007-2013 2014-2020

Programy Rozwoju Subregionów

Zintegrowane Inwestycje Terytorialne (ZIT)

Mniejszy nacisk na strategiczne podejście

(często projekty punktowe)

Zintegrowane podejście oparte o wspólną strategię rozwoju

Ograniczony udział we wdrażaniu,

w tym monitorowaniu i sprawozdawczości

Większa odpowiedzialnośd - większy udział we wdrażaniu,

rozszerzony monitoring i sprawozdawczośd

Wymiar terytorialny


Co jest ważne w nowym podejściu terytorialnym w latach 2014-2020?

LISTA PROJEKTÓW DO WSPARCIA

NAJPIERW WSPÓLNE USTALENIA STRATEGICZNE, POTEM DOBÓR DZIAŁAO/PROJEKTÓW REALIZUJĄCYCH USTALENIA STRATEGICZNE

I ZGODNYCH Z INTERWENCJĄ RPO WSL 2014-2020

STRATEGIA ROZWOJU SUBREGIONU

LISTA PROJEKTÓW DO WSPARCIA

NIE!

STRATEGIA ROZWOJU SUBREGIONU

TAK!

Wymiar terytorialny


Czym są Zintegrowane Inwestycje Terytorialne wg Komisji Europejskiej?

Zintegrowane Inwestycje Terytorialne (ZIT)

to narzędzie do wdrażania strategii terytorialnych

w sposób zintegrowany (efekt synergii)(art. 99 projektu Rozporządzenia Ogólnego)

Działania wdrażane w ramach ZIT muszą wyraźnie przyczyniad się do osiągania celów osi priorytetowych programów operacyjnych

(ZNACZĄCA ROLA WSKAŹNIKÓW)

Zintegrowane podejście wymaga interwencji z co najmniej 2 Priorytetów programu/ów, w szczególności powiązania inwestycji

„miękkich” z inwestycjami w infrastrukturę fizyczną (EFRR + EFS)

Wymiar terytorialny


KE

Jakie są wymagania Komisji Europejskiej wobec ZIT i jak je wypełnimy?

WOJEWÓDZTWO ŚLĄSKIE

Obszary subregionów + Strategie Rozwoju

Subregionów

Wyznaczone terytorium oraz strategia rozwoju

terytorialnego

Pakiet działao do realizacji

Plan działao ZIT wraz z listą projektów wybranych

do realizacji w ramach RPO WSL 2014-2020

Ustalenia dotyczące zarządzania ZIT

Plan działao ZIT + Porozumienie przedstawicieli ZIT z Instytucją

Zarządzającą RPO WSL 2014-2020

Wymiar terytorialny


Jaki jest cel realizacji ZIT w ramach RPO WSL 2014-2020?

ZIT mają przyczynid się do zwiększenia efektywności realizacji RPO WSL 2014-2020 poprzez:

Sprzyjanie integracji i współpracy na rzecz wspólnego wzmacniania potencjałów i rozwiązywania problemów

Realizację projektów/przedsięwzięd „zintegrowanych” odpowiadających w sposób kompleksowy na potrzeby i problemy subregionów, w tym ich miast i obszarów funkcjonalnych oraz terenów wiejskich

Zwiększanie udziału JST w zarządzaniu RPO WSL 2014-2020

Wymiar terytorialny


Ile ZIT w ramach RPO WSL 2014-2020?

1 Strategia

1 Plan działao ZIT

dla każdego subregionu

ZIT dla Aglomeracji Górnośląskiej wraz z jej obszarem funkcjonalnym,

obejmującym cały subregion centralny województwa śląskiego

ZIT-y dla trzech ośrodków regionalnych tj. Częstochowy, Bielska-Białej, Rybnika wraz

z ich obszarami funkcjonalnymi, obejmującymi całe obszary

subregionów

1 Strategia

Ile Planów działao ZIT ?

4 subregiony = 4 ZIT

Wymiar terytorialny


Jakie obszary będą wspierane?

Z puli regionalnej:

Obszary Strategicznej Interwencji (KSRR, ZUP):

- Miasta wojewódzkie i ich obszary funkcjonalne

- Miasta i dzielnice miast wymagające rewitalizacji- Obszary wiejskie, w szczególności o najniższym

dostępie do dóbr i usług

Całe obszary subregionów

Z puli krajowej w ramach rezerwy programowej:

RPO WSL 2014-2020

?

Wymiar terytorialny


?

Jak będzie finansowany wymiar terytorialny?

Środki krajowe z tzw. rezerwy programowej programowane

w RPO [EFRR + EFS]:

4,5% przeznaczonych na wsparcie zintegrowanych działao na obszarach funkcjonalnych miast wojewódzkich

(subregion centralny)

3,5% na wsparcie zintegrowanych planów rewitalizacyjnych na terenie

innych miast i planów poprawy jakości i dostępu do usług publicznych

na obszarach wiejskich

RPO WSL 2014-2020

Środki regionalne z podstawowej alokacji RPO dla woj. śląskiego

(wg algorytmu) [EFRR + EFS]

Negocjowane z MRR

w ramach Kontraktu Terytorial-

nego

Wymiar terytorialny


Podział środków EFRRw zakresie ZIT

Jaki będzie podział środków RPO WSL 2014-2020 na ZIT w Subregionach (alokacja regionalna)?

Ok. 21 % środków w ramach PRO WSL 2014-2020 zostanie przeznaczonych na realizację projektów w ramach ZIT

Algorytm podziału środków jest w trakcie ustalania:

- ludnośd, jako jedyny czynnik

- algorytm stosowany przy PRS 2007-2013

- zaadoptowany „algorytm berlioski” (algorytm berlioski jest stosowany przy podziale środków przez UE

oraz MRR przy dzieleniu środków na RPO)

- algorytm uwzględniający wskaźniki w zakresie włączenia społecznego i edukacji (odrębny dla EFS)

Wstępny podział środków wg algorytmu zostanie przyjęty przez Zarząd Województwa Śląskiego w maju 2013 r. Ostateczny podział środków zostanie uwzględniony

w RPO WSL 2014-2020 przyjętym przez KE.

Jakie są etapy programowania i realizacji ZIT?

PRZYGOTOWANIE STRATEGII ROZWOJU SUBREGIONU

POWOŁANIE REPREZENTACJI ZIT DLA SUBREGIONU (zapewnienie zdolności instytucjonalnej oraz zapewnienie sprawnej realizacji ZIT)

PRZYGOTOWANIE PLANU DZIAŁAO ZIT DLA SUBREGIONU

PODPISANIE POROZUMIENIA/UMOWY O REALIZACJI ZIT POMIĘDZY REPREZENTACJĄ ZIT A IZ RPO WSL 2014-2020

REALIZACJA ZIT W RAMACH RPO WSL 2014-2020

Wymiar terytorialny


Jak powinna zostad skonstruowana Strategia Rozwoju Subregionu aby zapewnid zintegrowane podejście terytorialne?

1 WSPÓLNA STRATEGIA ROZWOJU SUBREGIONU

IDENTYFIKACJA ZASOBÓW SUBREGIONU

(DIAGNOZA)

WSKAZANIE POTENCJAŁÓW

I BARIER W ROZWOJU SUBREGIONU

OKREŚLENIE SPECJALIZACJI

ROZWOJOWYCH SUBREGIONU

WSPÓLNIE UZGODNIONE CELE ROZWOJOWE I KIERUNKI DZIAŁAO

Strategia Rozwoju Subregionu

Co należy uwzględnid przy opracowaniu Strategii Rozwoju Subregionu?


ZASADY OPRACOWANIA STRATEGII ROZWOJU SUBREGIONU

spójnośd z europejskimi, krajowymi i regionalnymi dokumentami strategicznymi (szczególnie Strategią „Śląskie 2020+”

– dokument obecnie w konsultacjach społecznych)

uwzględnienie zasady partnerstwa, w tym udział mieszkaoców oraz partnerów społecznych i gospodarczych w konsultacjach dokumentu

uwzględnienie obszarów funkcjonalnych - uwzględnienie specyfiki obszarów miejskich i wiejskich, w tym odniesienie do Obszarów

Strategicznej Interwencji

spójnośd z lokalnymi dokumentami strategicznymi i planistycznymi –strategie lokalne, plany działao np. Lokalny Program Rewitalizacji

Co powinna zawierad Strategia Rozwoju Subregionu?


Rozdz. Zakres Liczba str.

1. Definicja obszaru i ludności objętych strategią ok. 7-10

2. Analiza potencjałów, barier, wyzwao oraz specjalizacji terytorialnych ok. 5-6

3. Wskazanie i uzasadnienie spójności z unijnymi, krajowymi i regionalnymi dokumentami strategicznymi

ok. 2-3

4. Opis zintegrowanego i innowacyjnego podejścia do rozwoju terytorialnego ok. 2

5. Opis strategii rozwojowej oraz określenie celów i kierunków działao ok. 10-15

6. Opis włączenia społeczności lokalnej oraz partnerów społecznych i gospodarczych

ok. 3-4

7. Zarys systemu zarządzania i realizacji, w tym monitorowania i oceny wykonania

ok. 5-6

8. Źródła finansowania ok. 2-3

STRATEGIA POWINNA BYD SYNTETYCZNYM, KONKRETNYM DOKUMENTEM

Co jest wymagane dla sprawnej realizacji ZIT w Subregionach?

Programowanie i realizacja ZIT

Ważnym elementem realizacji ZIT w ramach RPO WSL 2014-2020 jest zawiązanie zinstytucjonalizowanej formy partnerstwa JST (Konieczne

zawarcie Porozumienia/Umowy dot. współpracy)

proponuje się powołanie ciała wykonawczego reprezentującego JST realizujące Plan działao ZIT, którego przewodniczącym będzie Lider danego

subregionu (Pozwoli to na sprawną koordynację realizacji ZIT)

lider koordynujący ZIT reprezentuje JST przed IZ RPO WSL 2014-2020 oraz nadzoruje realizację wymagao dotyczących wyboru projektów,

monitoringu i sprawozdawczości w ramach Planu Działao ZIT

proponowane formy prawne Związku ZIT w ramach RPO WSL 2014-2020 to np. porozumienie międzygminne, związek międzygminny,

stowarzyszenie JST (gminy i powiaty)

Jak Subregion i IZ sformalizują wzajemne zobowiązania?

ZIT Programowanie i realizacja ZIT

Zakres zadao Reprezentacji/Związku ZIT oraz ostateczne zasady i warunki realizacji ZIT zostaną określone w Porozumieniu/Umowie zawartej między Reprezentacją /Związkiem

ZIT a IZ RPO WSL 2014-2020. Umowa IZ RPO WSL – ZIT określi m.in.:

wysokośd maksymalnej alokacji w poszczególnych Priorytetach/Działaniach dedykowanych ZIT danego subregionu

uzgodniony wymagany poziom wskaźników do osiągnięcia przez ZIT (kamienie milowe oraz poziom docelowy)

rolę, zasady i wymogi w zakresie udziału Reprezentacji/Związku ZIT w zarządzaniu ZIT, w tym zakres udziału we wdrażaniu, monitoringu

i sprawozdawczości RPO WSL

zasady realizacji i wartośd środków pomocy technicznej przekazanej w ramach RPO WSL

Jaki będzie zakres tematyczny ZIT (1/3)?

Przygotowanie terenów inwestycyjnych typu „brownfield” (Priorytet III Wzmocnienie konkurencyjności MŚP) - EFRR


Odnawialne źródła energii (OZE) i efektywnośd energetyczna (Priorytet IV Gospodarka niskoemisyjna i OZE) - EFRR

Strategie niskoemisyjne, w tym zrównoważony transport (Priorytet IV Gospodarka niskoemisyjna i OZE) - EFRR

Gospodarka odpadami (Priorytet V Ochrona środowiska naturalnego i efektywne wykorzystanie zasobów) - EFRR

Ochrona dziedzictwa kulturowego i naturalnego (Priorytet V Ochrona środowiska naturalnego

i efektywne wykorzystanie zasobów) - EFRR


Kompleksowa rewitalizacja (Priorytet y: IX Włączenie społeczne, X Rewitalizacja) – EFRR + EFS

Infrastruktura edukacyjna – przedszkola i szkolnictwo zawodowe (Priorytety: XI Wzmocnienie potencjału edukacyjnego, XII Infrastruktura edukacyjna)

– EFRR + EFS

Ochrona i przywrócenie różnorodności biologicznej oraz poprawa środowiska miejskiego

(Priorytet V Ochrona środowiska naturalnego i efektywne wykorzystanie zasobów) - EFRR

! W obszarze Kompleksowej rewitalizacji i Edukacji wiodąca jest interwencja EFS ! EFRR tylko w niezbędnym zakresie służącym rozwiązywaniu problemów społecznych



Rewitalizacja (Priorytet IX Włączenie społeczne) - EFS

Edukacja (Priorytet XI Wzmocnienie potencjału edukacyjnego ) - EFS

INTERWENCJA w obszarach wspieranych w ramach EFS może byd uzupełniania interwencją EFRR w ramach cross-financingu


Po co Plan działao ZIT?


Plan działao ZIT jest dokumentem przekładającym strategiczne

założenia rozwojowe subregionu określone w Strategii rozwoju

subregionu na konkretne działania programowe i projekty,

mieszczące się w ramach interwencji i typach wsparcia poszczególnych

Priorytetów RPO WSL 2014-2020

Plan działao ZIT obok Strategii rozwoju subregionu stanowi podstawę dla udzielenia wsparcia z Priorytetów/Działao/Poddziałao realizowanych

w formule ZIT w ramach RPO WSL 2014-2020

Co powinien zawierad Plan działao ZIT?


Rozdz. Zakres

1. Podstawa prawna Planu działao ZIT

2. Wskazanie i uzasadnienie spójności z unijnymi, krajowymi i regionalnymi dokumentami strategicznymi

3. Wskazanie celów rozwojowych spójnych ze Strategią rozwoju subregionu

4. Lista przedsięwzięd do realizacji na rzecz realizacji celów rozwojowych (w formie załącznika) – podstawowa i rezerwowa

5. Raport z przygotowania Planu działao ZIT (opis konsultacji)

6. Odniesienie do wymagao w zakresie Strategicznej Oceny Oddziaływania na Środowisko

7. Plan finansowy (wg wzoru IZ RPO WSL 2014-2020)

8. Opis systemu zarządzania i wdrażania (zgodnie z RPO WSL 2014-2020)

Jak zapewnid zintegrowane podejście do tworzenia list projektów do Planu działao ZIT?


zaprogramowanie realizacji dużego zintegrowanego przedsięwzięcia, składającego się z jednego lub kilku znaczących powiązanych ze sobą

projektów, realizowanych na obszarze całego lub większości obszaru danego subregionu

KLUCZOWE KRYTERIUM kwalifikowania projektów do realizacji w formule ZIT stanowi zintegrowany charakter projektów. Zapewnienie

zintegrowanego charakteru projektów zakłada w szczególności zastosowanie przy tworzeniu listy następujących podejśd:

zaprogramowanie realizacji wiązki mniejszych projektów, np. z zaangażowaniem partnerów społecznych i gospodarczych,

przy czym z założeniem, że nawet jeśli każdy projekt jest realizowany na stosunkowo niewielkim obszarze i ma lokalne oddziaływanie,

to oparty jest o wspólne podejście strategiczne

1

2

Jak będzie wdrażany Plan działao ZIT (1/3)?


Ponadto, Reprezentacja/Związek ZIT będzie uczestniczył w procesie przygotowania i akceptacji kryteriów wyboru projektów dla ZIT poprzez udział jego przedstawicieli

w Komitecie Monitorującym RPO WSL 2014-2020

W przypadku poważnych opóźnieo bądź nieprawidłowości w przygotowaniu lub wdrażaniu projektów ZIT, IZ RPO WSL 2014-2020 może podjąd decyzję

o przesunięciu środków przewidzianych na ich realizację projektów ZIT do innych działao RPO WSL 2014-2020

W ramach ZIT dla RPO WSL 2014-2020 przewiduje się powierzenie minimalnego zakresu zarządzania tj. wyboru przedsięwzięd

/projektów do dofinansowania

WYBÓR PROJEKTÓW

! W latach 2014-2020 planowana jest rezygnacja z oceny fiszek !

Reprezentacja/Związek ZIT zostaną mocniej zaangażowane w proces monitorowania realizacji rzeczowej i finansowej RPO WSL 2014-2020 w części dotyczącej ZIT

oraz corocznie będą przygotowywały sprawozdanie z realizacji Planu działao ZIT w danym roku, które będzie elementem ogólnej sprawozdawczości Programu i będzie akceptowane przez KM RPO WSL 2014-2020, a w części dot. środków

krajowych Podkomitet Monitorujący ZIT przy MRR


MONITORING I SPRAWOZDAWCZOŚD

Ustalenia dotyczące monitoringu i sprawozdawczości ZIT muszą umożliwid prowadzenie bieżącego monitorowania postępu realizacji Planu działań ZIT w odniesieniu do całego programu, osi priorytetowej oraz funduszu w celu umożliwienia oceny postępu na rzecz

realizacji celów i rezultatów strategicznych programu



POMOC TECHNICZNA

Koszty operacyjne zarządzania i realizacji Planu działao ZIT, włączając poniesione koszty instytucji zarządzających i administrujących ZIT (Liderów ZIT),

mogą byd pokryte:

1. z PO PT 2014-2020 (na zarządzanie ZIT-em w miastach wojewódzkich i na ich obszarach funkcjonalnych),

2. z pomocy technicznej RPO WSL 2014-2020.

Instytucje odpowiedzialne za wdrażanie ZIT będą traktowane w zakresie dostępu do PT, podobnie jak inne instytucje w systemie realizacji instrumentów strukturalnych np. instytucje wdrażające tj. Śląskie Centrum Przedsiębiorczości


Jak dalej będą przebiegad prace nad ZIT (1/4)?


1 etap

maj - czerwiec 2013 r.

Opracowanie wstępnej listy projektów do realizacji

w ramach ZIT

! Opracowanie listy projektów do oceny IZ RPO WSL 2014-2020 powinno nastąpid po weryfikacji projektów przez subregiony

w oparciu m.in. o Uszczegółowienie RPO WSL 2014-2020 oraz z uwzględnieniem podziału środków wg algorytmu IZ !

Opracowanie projektu Strategii rozwoju subregionu



2 etap

koniec czerwca 2013 r.

Przedłożenie projektu Strategii rozwoju

subregionu do IZ RPO WSL

Opiniowanie projektu Strategii oraz list projektów

przez IZ RPO WSLlipiec 2013 r.

! Ocena wstępnej listy projektów będzie prowadzona m.in. w oparciu o RPO WSL 2014-2020

oraz projekt Strategii Subregionu !

Przekazanie wstępnej listy projektów do realizacji

w ramach ZIT do IZ RPO WSL


3 etap

maj-wrzesieo 2013 r. (intensyfikacja prac:

lipiec-wrzesieo)

Podpisanie Porozumienia w/s współpracy przy

realizacji ZIT w Subregionie

Przygotowanie projektu Planu działao ZIT wraz

z listami projektów (podstawową i rezerwową) jako załączników do Planu

Zatwierdzenie projektu Planu działao ZIT

w Subregionie i przekazanie go do IZ RPO WSL

koniec września 2013 r.



4 etap

do kooca 2013 r.Ocena i zatwierdzenie

projektu Planu działao ZIT z listami projektów przez IZ

Zaopiniowanie projektu Planu działao ZIT w MRR

Podpisanie umowy/porozumienia pomiędzy IZ RPO WSL

a Reprezentacją/Związkiem ZIT wraz z przyjęciem

ostatecznej wersji Planu działao ZIT

po przyjęciu RPO WSL 2014-2020 przez KE

do ustalenia

Przyjęcie Strategii rozwoju subregionu przez Subregion

do kooca 2013 r.


Trwają prace nad pierwszą wersją dokumentu pt.:

„Zasady uwzględniania wymiaru terytorialnego w ramach RPO WSL

2014-2020 w kontekście realizacji ZIT”

Termin opracowania: maj 2013 r.


Dziękuję za uwagę

Wydział Rozwoju Regionalnego

Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego

www.rpo.slaskie.pl/Perspektywa 2014+

[email protected]

http://www.rpo.slaskie.pl/Perspektywa 2014

mailto:[email protected]

wytyczne dla zintegrowanych inwestycji terytorialnych w ramach rpo wsl 2014-2020

News & Politics