xvii ipuin lehiaketa aurkibidea · ipuina ikastetxea orrialdea enekoren jantzi larrosa eguzkibegi...

1
AGIAN BASAJAUNA ZEN? Lurralde bakoitzak bere erara kontatzen ditu Lurraren, Eguzkiaren, Ilargiaren, izarren eta bizitzaren sorrera. Begira nola kontatzen duten Usansoloko euskaldunek misterio hau... Milaka eta milaka urte direla, izaki biziak Lurra populatzen hasi zirenean, ez zen ez eguzkirik ez ezer. Mundu guztia bizi zen iluntasun sakonenean. Bai, inor ez zen kalera ateratzen ausartzen, gauekoen beldurrez. Gizakiak beti ari ziren Lurrari erreguka: —Ama Lur, arrisku guztietatik aske bizi nahi dugu. Lurra nekatuta, ez zuen ezer erantzuten. Baina, gizakiak beti erreguka ibiltzen ziren eta azkenean erantzun zien: —Laguntza eskatu didazue eta emango dizuet. Ibai bat sortuko dut eta urak denak eramango ditu. Esan eta egin, ibaiarekin gaueko guztiak ito ziren. Baina, ibaiak beste arazo bat ekarri zien, Lamiak, hain zuzen ere. Eta beste erremediorik gabe, berriro etxean sartuta geratu behar ziren Lamiak desagertu arte. Bat-batean, denak etxean zeudela, leihoetatik argi bat sartu zitzaien. Denak, kanporantz begiratu eta, eguzkia zen. Orduan, eguzkiak Lamiei azal guztia erre zien eta denak desagertu ziren. Baina oraingo honetan, zuhaitzak eta landareak sortarazi zituen Eguzkiak eta basoak eta basoak sortu ziren. Han Basajauna sortu zela esaten zuten eta denak berriro etxean geratzen ziren. Denbora pasa zen abenduaren hogeita bosta heldu arte. Egun horretan jende guztia oso harrituta geratu zen, denak opari bat jaso zutelako gau hartan. Eta pozaren pozez Basajaunaz ahaztu ziren. Handik aurrera kalera ateratzen ziren. Baina hori bai, abenduaren hogeita bostean, urte guztietan, opari bat jasotzen zuten eta... nork jakin! Agian Basajauna izango zen, ala ez? UXUE ECHEVARRI LECUE ELEXALDE BHI DBH 2. maila XVII Ipuin Lehiaketa

Upload: others

Post on 17-Aug-2020

4 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: XVII Ipuin Lehiaketa Aurkibidea · Ipuina Ikastetxea Orrialdea Enekoren Jantzi Larrosa Eguzkibegi Ikastola 3 Marrazkia Eguzkibegi Ikastola 4 Jon eta bere lagunak Eguzkibegi Ikastola

Ipuina Ikastetxea OrrialdeaEnekoren Jantzi Larrosa Eguzkibegi Ikastola 3Marrazkia Eguzkibegi Ikastola 4Jon eta bere lagunak Eguzkibegi Ikastola 5Olentzero metrosexuala Eguzkibegi Ikastola 5Gurpildun aulki batean igarotako bizitza Eguzkibegi Ikastola 6Marrazkia Gandasegi HI 7Gabonak Galdakaon / Galdakao Gandasegi HI 8Euskal Herriari buelta zortzi egunetan Gandasegi HI 9Puxika hegalariak Gandasegi HI 9Marrazkia Gandasegi HI 10Marrazkia Urreta HI 10Olenpiko Tzeroku Urreta HI 11Santxolentzero Urreta HI 12Marrazkia Unkina HI 12Gutuna Urreta HI 13Bihotz oneko neska Aperribai HI 14Marrazkia Aperribai HI 14Lamiak eta Olentzero Aperribai HI 15Marrazkia Aperribai HI 15Marrazkia Aperribai HI 16Marrazkia Unkina HI 17Ipuina Unkina HI 17Eguzkia eta Ilargia Unkina HI 18Ilazkiren maldizioa Unkina HI 19Herensuge zintzoa eta zalduna Unkina HI 20Basoa Andra Mari BHI 21Lagunkidetasuna Andra Mari BHI 22Euskal Herritik New Yorkera Andra Mari BHI 23Itsasoko Koben Altxorra Andra Mari BHI 24Tito eta Oreina Andra Mari BHI 25Olentzeroren lapurketa Bengoetxe BHI 26Clementina Bengoetxe BHI 27Martzianoek Olentzero pozoindu Bengoetxe BHI 28Olentzero Bengoetxe BHI 29Ganbarako gizona Bengoetxe BHI 30Bertsoak Elexalde BHI 31Izarapeko Bidaiak Elexalde BHI 31Ahal izango banu… Elexalde BHI 32Agian Basajauna zen? Elexalde BHI 33Lamien desagerpena Elexalde BHI 34

BASOABaziren be hin hiru mutik o eta hiru neska. Seiak he rri be rean bizi zire n. Egun batean, b aserri batean bizi z en mutikobaten etx era joan zi ren, l aguna zelako. Oso ondo p asatu zuten, eta lo ere hantxe egin zuten . Hurreng o eguneanpilo tan ari zirela basora jausi zitzai en:

—Pilota h artu behar dugu, bestela ni re aitak haserre egingo dit.

—Eta ez ba dugu hartzen? —esan zu en I kerrek.

—Hartu behar dugu, bes tela...

Basora abiatu z iren sei g aztetx oak, baso beldu rgarria, m amu ak zeudela em aten z uen .

—Zergatik ez dugu atzera egiten? —esa n z uen Javik.

—Esan dizut, b a, lehen —Aitorrek.

Bost ordu zeramatzaten basoan, gazteen gura soak kez katuta zeude n.

—Oso nekatuta nago —esan zuen J avik.

—Bai ta ni ere. Zergati k ez gara joaten , edo txabol a bat egiten? —gald etu zuen Ikerrek.

—Nik tx abo la egin na hi dut —esa n zuen Placidok.

—Ideia o na da. Nik behintzat, horrela egin nahi dut —Ikerrek.

Bizpahiru o rdu geroa go denak ados j arri ziren egin behar zutenare kin.

—Txabol a egite n hasi behar dugu —esan zuen Uxuek.

—Hori denok daki gu —e san zuen Ju nek.

Iker eta Placido txa bola di seinatzen hasi ziren, ez zuen itxura txarrik. Amaitu zu tenean afaltzeko ordua zen. Algak e tabasoko fruitu exo tikoak zeuden. Ha z e naz ka! Guz tiek jan zute n baina Javik ez, d ietan zeg oel ako.

Lau egu n irau n zu ten basoan inor gabe, baina bosga rrenean erdi hilda zeuden, ez zute n ezer jateko eta basokoanimaliak ehizatzen hasi ziren. Jaten hasi ziren eta d ena bukatu zutenean si esta handi-h and ia egin zute n. Javi ondoezikzegoe n.

—Oso txarto nag o —esan zue n Ja vik.

—Bai , ba ina ez daki gu nola irten basotik —erant zun zuen Ikerrek.

—Hosto send agarria k hartuko ditugu —gaineratu zuen Uxuek .

—Bai . Hori da! —esan zuen Javik.

—Ederki —esan zuen Placi dok.

Placido eta Uxue ho sto sen dag arri bila joan ziren. Bi edo hiru ordu pasatu zir enean, itzul i egin ziren. Hosto p iloa zuten:

—Oso ondo — esan zuen Javik aurp egi al aiarekin.

Hogei urte iraun zuten basoan eta baso a gero eta handiagoa egit en ari zen, zuhaitzak landatzen ari zirelako. Ho gei tabatgarren urtean basotik ia-ia irten ziren:

—Ia-i a irten gara —esan zu en Ikerr ek.

—Bai , ha la da! —A itorre k.

—Ni etxera joa ngo naiz l o egitera —esan zue n Uxu ek.

—Le henengo he men dik atera behar ga ra —P lacido k.

Hogei ta hama bost minutu i raun zuten basoan, urten ziren eta han familia ko kide guztiak zeuden, famili ak o ba tzukordurako hilda zeuden arren.

Ez ziren inoiz baso b ate ra itzul i!

SANTXOLENTZERO

Euskadiko l ek u batean...

“La Ma ntxa”ko Don Kixote, bere lantza eskuan zuela, Rocinante zaldi gainean,Oi z mendira zihoan bertan zeuden erraldoiak hi ltzeko asmoz.

Bat-bat ea n O lentzerorekin egin zuen topo. Honek eramaten zuen zakua oparizbeteta z egoen; umeentzako opariak ziren, hain zuzen ere.

Ole ntzerok Don K ixoteri galdetu zion ea nora zihoan, eta honek erantzun zion:—Mamuak hiltze ra noa.

Olentzero, harrituta, berarekin joan zen, nolako mamuak ziren ikustera.

Don Kixo tek erral doiak besoak luzaturik zeuzkatela ikusi zuen bera harrapatunahian eta b ere lantzarekin sabeletan jotzen hasi zitzaien.

Ole ntzerok mamuak ez zirela esan zion, elektrizitatea ekoizteko errotak baizik.

Geure zaldunak borroka egin zuen neka-neka eginda bukatu arte, orduanOle ntz erok arrazoia zuela ikusi zuen eta harrezkeroztik SANTXOLENTZERO deituzion .

MAIDER ISASI IBARRET XEEGUZKIB EGI IKAST OLAHH5

OLENTZERO, METRO SEXUALAPasa den urtean, O lentzerok, itxuraz aldatze a erabaki zuen .

Oso modan dagoen ez, eta telebistako ia mu til guzt iek o so go rputzona k dituztenez, Ol entzerok ere horixe egitea p entsa tu z uen . Hurrengoeguneko goi zetik aurrera, zimurretarako kremak erostera joan zen. E zhori ba karrik, solariumea n tx anda hartu zue n egun askotarako, gimnas iori kone nean a puntatu zen, bere tripa laukiak egite ko, eta etxea n, egunero,bekai nak, bu larrak, hanka k... depila tzen has i z en. La burturik, Olentzerometrosexual bi hurtu zen. Baina hori ba i, pip a, behar-b eharrezkoa zenberarentzat. D enb ora aurrera j oan zen eta Olentzeroren eguna gero etahurbilago zegoen, baina hark ez zuen oraindik gutun bat ere irakurri.Baina urte hartako abe ndu aren hogeita lauko ga ua heldu zenean, Olen tzeroopa riak banatu barik geratu zen. Oso urduri jarri zen eta aita Noeli, P ere zsagu txoari, errege magoei.. deitzea burura tu zitzaion. Aita Noelek, guztienizenean, hau esan zuen:

—Olentzero, guk zu zaren bezala maite zaitugu. Hitz ematenbadiguzu zaren bezalakoa izango zarela, lagunduko dizugu —, etaOlentzerok hitza eman zi en.

Azkenean, de nen artean op ariak b anatu zituzten eta Olentzerokbere tripontzi arekin jarraitu zu en.

ANDERE EREZKANO P ASKUALEGUZKIB EGI IKAST OLADLH. 4 maila

ENEK OREN JANTZI LARRO SADuela hama r urte, Enekoren urtebetetze egunean gertatu zen.

Bere etxean ospatu zute n eta jantzi bat oparitu zioten.

Jantzia Enekorena zen eta oso polita. Jantzia larrosa zen eta bi poltsiko zituen.

Enekok jantzia jarri zu en eta d antzaldi batera joan zen eta mutil bat aurkitu zuen. Mutilak pentsatu zuen neska zel aeta esan zion ea bera rek in dantzatu nahi zue n.

Dantzara joan zire n eta guztiak barrezka hasi ziren.

Eneko lotsa tuta etxera it zuli zen eta am ari bronka b ota zion:

—Ze rgat ik e rosi didaz u jantz ia? Zergatik ut zi d idazu jartze n, jakinda gu ztiek barre egingo zutela?

Eneko k j antzia kendu zu en eta negarrez gela n sartu zen pentsatuz ez zuela berriro jantzirik jarriko na hiz eta gustatu.

Ohera joan eta hu rrengo egunea n ikastolara jo an zen. Gu ztiek, bere lagu nik onenak iz an ezik, barre egin zioten.Handik a urrera ez zen ikastolara berriro joa n. Egun batean Ma ripi ander einoa eta bere laguna, Iñigo, etxera etorrizitzaizkion eta esan zioten ez zela haserr e egon b ehar , gelako guztiak kezk atuta zeudela . G ain era, Iñigok es an zio nberarekin bak arrik jo lastu nah i z uel a.

Hurr engo eg une an ikas tola ra joan zen bere jantzi polit eta l irainarekin eta denak berarenga na hurbil du zire n, denakbatera jol astuz eta jol astuz pasatu zute n e guna eta Enekok guztiak gon bidatu zi tuen bere urteb ete tzea etx ean ospatzera.

Enekok ulertu eta o nartu zuen berari asko gustatzen zitzaiol a jantziak janztea eta lortu zuen bere lagun guztie k ereondo ulertzea.

Bi eta bi lau, bukatu da a mets hau.

MIK EL LARUNBEEGUZKIBEGI IKASTOLADLH 6. m aila

LE IRE REGADAS CALLEJOEGUZKIB EGI IKAST OLADB H 1. mail a

GURP ILDUN AULKI BATEAN IGAROTAKO BIZITZABazen behin, Galdak ao i zeneko her ri batean, Unai Larra mendi izeneko mutiko bat. Hamaika urte zituen eta bereguraso ekin et a a nai arekin bizi z en h errix ka hartako Mugu ru kalean. Etxe ha rk zazpi so lai ru zituen bai na bere atariabosgarr en esku ine an ze goen.

Unai k ile m arroixka zuen eta fle kilo txiki bat ere b ai. Mutiko ho nen azal a beltz ara na zen baina masailak i nork bainogorriagoak zituen, tomatez igurtzi ak ziruditen eta. Begi ilunak e re bazituen.

Gorputz sen doa zuen eta argala z en. U nairen besoak, eskuak batez ere, oso zai lduak zituen eskupi lota n a ritzen zelakobeti . Hanka k gihartsuak zi tuen Unaik.

Mutil honi gehien gustatzen zitzaiona eskup ilotan jokatzea eta perretxiko tan jo atea zen. Horrexegatik, larunbatguztietan Pepetora (Galdakaon zegoen mendi txiki bate ra) joan ohi zen saski batekin, edota frontoira larruz ko pilotabateki n, baina nola ez , be re a itareki n.

Horrela, ba, larunbat goi z hartan , eguzkiak gogor jotzen zuen Unairen etxeko lei hoan eta bertatik sartu zen mutilaesnat u zuen lehenengo eguzki i zpia. Goiz hura oso e derra zen. Txoriak zebiltzan kantari, txirul a orkestra bat osatuz.Zerua ere garden-garden zegoen, depuradora batetik pasatua z irudi en eta. Unai, altxatu bezain pront o, jantz i eginzen e ta segituan gosaldu zuen.

Egun hartan perretxikota n joango ziren e ta m utikoa saskia h art zera zihoala, esan zion aita Er ramune k:

—Unai , ga ur Joxeren baserri atz ean da goe n basora joango gara.

—Ongi da —eman zu en b aiezkoa mu tila k.

Honek, noski, kale, bidegurutze, zebrabide eta hain bat h orrelako igaro behar zituz tela suposatzen zuen.

Handik gutxira mendixkaren bidean zeuden ja da. Bide hura beti zen lokaztu a et a harritsua. Leku zehatz batzuk erenahiko pikeak zi ren b ain a oso erra z igotzen zu ten b iek.

—Aita —galdetu zuen Unaik ia-i a goian z eud ela —, n on daudeama e ta Iker?

—Oraindik lotan —erantz un zuen E rramu nek.

Hal ako batea n, kristolako oihartz una entzun z uen:

—EE !! ERRAMUUUU N!!! —Joxe zen, Pepeto ko baserri bateanbizi zen baserritarra. Zaldi bat zuen aldean.

—Epa, Jo xe! ! —esan zion aitak.

—Begira, Unai, zaldi honetan p ixka ba t ibili nahi b aduzu, aurrera—eskaini zion ba serrit arrak. Unaik pozarren h artu z ituen erriendak.

“Taka ton!” “Takaton !” “Takaton!” egite n zuen zaldiak lurra b ehineta be rriz astintzean. Unaire n a urpegian hortz guztiak erakustenzi tuen irribarre zabal eta distiratsua ageri zen.

Laster de sage rtu zen ordea . Ba t-batean PAM! PAM! entzun ze n. Za ldia mozkorti baten antzera ha si zen, sa ltoka etabue ltak emanez , zirudienez, ehiztari batek botatako tiroa izan zen ikara tu z uena. Unaik ezin zuen gehiago eutsi etalurre ra erori zen .

—AAAAAA!! –esaten zuen mutilak aienaka— A ITAAAAAA!!!

Aitak segituan e raman zuen etxera. Ama, oso aurpegi larrituarekin zebilen.

Ospit alera erama n zuten ume gaixo a. Medi kuek, Unai ezin zela mugitu ikusita hauxe esan zut en:

—Ume honek b izkarr ezurra hautsi egin du .

Unaik bazekien, bere familiak bezain ondo, zer zetorkion. Handik aurrera kale, belar, espalo i, etxeko lur eta b estehainba t superf izie g urpil dun aul ki batean iga ro be harko zituen.

MAIALEN S ANCHEZ BERGARAEGUZKIB EGI IKAST OLADLH - 2. maila

JON ETA BERE LAGUNAKBazen beh in Jon izen eko mutil ba t, eta oso pozik z egoen bere l agunekin mendira zihoalako.

—Ama, non dag o ni re mendi ko motx ila?

—Zure gelak o kajo ian!

—Bai , ha rtu dut. Agur , banoa.

—Ond o ibili.

—Kai xo, lagunak, g oazen me ndira!

—Ai, hau nekea —esa n du Patxik.

—Benga, altxatu lurretik —esan du Mikele k.

—Altxatu lurretik. Zerba it ikusi d ut, lagunak.

—Nik ere bai —esan du Mikelek.

Patxi berriz nekatuta z ego en eta ga ua iritsi zen. Go se zire n. Sasien artean ze rbait z ego ela ikusi zuten : aze rikumeauntxia jaten. Jonek bere motx ilatik zoka bat hartu eta hil egi n zuen. Ordu an b apo-bapo afaldu, kanpin -denda jarrieta lotara joan ziren. Hala bazan edo ez b azan, sa r dadila kalabazan eta ater a d adila mendiko plazan.

JUNE GUTIÉRREZELEXALDE BHI

DBH - 1.B

Jend ea k esango duGazteoi gabonTxi mel eta k agertuDi ra Galdakaon

Gabonak hel du diraGure e txe berrianElu rra e gingo duGaldakao herria n

GABO NAK G ALD AKAON

Ole ntzero i kusiDug u txi minianOle ntzero etorri d aAurt eng o neguan

Negua hel du badaGoaz kantatzeraGa ztain saltz ailea datorJ aiak os patzera

Olentzeroren bilaJoan gara goizeanbaina e z dugu aurkituMendiko etx ean

Gabon jaiak amaituDira guretzakoOpari asko dituguLagun dene ntzako

Gure herri txik iaEz da oso i silaGaldakaoko herria nDago K-bi mila

Haundia egin da taGanguren mend iaGangurenen on doa nDago gure herria

G ure plaza handianD aud e pelikul akplaza go rrian daudeNeska ta mutilak

GALDAKAO

EUSKAL HERRIARI BUE LTA ZORTZI EGUNETANB aziren behin hiru nesk a-mutil atzerri tarrak eta apustu bat egin zuten. Apu stua Eus kal Herriari buelta ematea zenzortzi egunetan eta edozein garraiobidetan.

Neska-mutilon ize nak Jamen, Julia eta Gokuk ziren.

Apustua g altzen zuenak hiru urte igaro arte g ehien gu statzen z itz aionj anaria ezin izango zuen jan.

Aukeratuta ko garrai obideak ondokoa k zir en: ohe-globoa, subm arino-sof a eta hegazkina pedalekin.

Lehenengo Ingala terrako p ortu batetik euren subm arino-sofa ni tsasoratu ziren Euskal Herriraino.

Lehenengo Bermeotik Galdakaora ohe -glob oan etorri ziren os oazka r.

Ga lda kaon h egazkin-pedal bat e gin zuten eta honekin lurralde guztia ezagutz ea era baki zuten.

Don ostiara heldu zi renean heg azki n-pedala a purtu egin zen eta o so ard uratu ta zeuden egu n gutxi falta zelako.

Orduan Juliak jendearen laguntz a es katu zuen.

J ende a sko etorri ze n laguntzera e ta hiru ordutan konpondu zuten.

Ordu batzuk baino ez ziren falta epea bukatzeko. Be rriz, submarino-so fa hartu eta Ingalate rrara bueltatu ziren. Ha nl agun guzti ak itxaroten ze ude n eta poztasun handia z iku si z uten ep ea bukatze ko hamar minu turen faltan heldu zirela.

Guztiek itaundu zieten: —Zer modu z Euskal Herrian?Eure k erantzun zuten: —Oso p olita da eta jendea o so atse gina eta jatorra da!

PUXIKA HEGALARIAK

Behin bate an Gandasegik o es kolan gure urtek o jaia ospatzen ge undela ud ako ekaitza hasi z en: ha izea, e uria, txingorra. ..

Gure josta iluak, pux ikak, marrazkia k eta puzgarria k haizeak eraman zituen. Lag unak e ta ni iz uga rri beldurtu g inen.Uda pasatu ze n eta e skol ara itzuli ginen, hau sorpr esa!

Gutu n bat ja so genuen Europa ko beste puntatik: L aponiako lagunak zire n.

Haize ak e ramandako puxiketan gure eskolako helbideaagertz en zen, eta haiek Gandasegi eskola eta Galdakaoezagutu nahi zu tela kontatu ziguten. Irail ea n Santakrutz jaiakospatz en direnez hegazkin ez etorri ziren e lkar ezag utzeko.

Handik a urrera la gun handiak egin gara.

Eta kolori n kolorete tximi ni zulotik irtetzen da P UN!! ! KOETE. ..

ANE LEGARRETA ZA MALLOAGAND ASEGI HID LH . 2. maila

JO SU AR GOITI AGANDASE GI H IH H. 5 urte

OLENPIKO TZEROKUDuela denbora asko bazen neska-mutil talde bat ne gua izugarri gu statz en zitzaien a. I zu garri gustatze n z itz aien elurraegiten zu elako eta trineo etan aldapetatik jaitsi, e lur-bola gu dak egin zitzaketelako. Baina neguak de nbora hai etanoso gog orrak ziren eg ur zatiz egindako ikatz beg etal asko behar zutelako sua egiteko eta horrela etxea berotu. Neguaheltzeko zego en eta trineorik ez zutenak jo eta ke ari ziren bat eg iten, eta neguko arropa prestatzen ere hasi ziren.Neg ua hel du zen, hotza eta elurra. Neska-mu til taldeak trin eoak hartu eta las terk etak egiten zituzten aldapan beh era ,elur-bola gudak etab.

Baz egoen gizo n Afrikar b at, Olenpiko Tzeroku izena zu ena. Eus kal Herrira etorri zen lan egitera. Berak be ro ha ndiapasatu zuen Afrikan eta negu hotz hura ikustea n harritu eg in zen. Pena e man zion Eus ka l Herriko jendeak ne guanpasatzen zuen hotzag atik e ta zerb ait egitea era baki zuen. Orduan zuhaitza k moz tu eta ika tz b egetala egiten hasi zen .P ilo bat zeukanean banatze ra j oan z en, abenduaren hogeita lauan. Bakio her rian zak uak banatzen h astea er abaki zuenlehe nengo, gero barrual derantz joanez, buka tu arte. G auean hasi zen zaku bina ikatz be getal etxe b akoitzare n ateaurrean jartzen, baina bazekie n e zi n izango zu ela E uskal Herri osoan ga u batean b ina ikatz zaku etxe guztietatik ba natueta h urrengo e gunera arte itxa ron zuen. Hurrengo egu neko gauean Bermeon ba natu zituen eta horrela bukatu arte .Hurrengo eg unetan euskaldun guztiek aurkitu zuten ikatz be getala ha ien etxeko ateetan eta oso pozik jarri ziren ikatzanegu eta urte zati baterako bazutelako za kuak oso h and iak baitziren. Urte askotan Ole npikok lana egiten ja rraitu zuen .Ole npikok em aztea au rkitu zuen Galdakaon, Gotzone izenekoa.

Bi um e i zan zituzten, Jo su Tzeroku eta Andrea Tzeroku. Josuri s ano gustatu zitzai on bere aitak egiten zu ena eta hamarurtez lagundu zion. Ole npiko oso zahar egin zen eta haren postua Josuk ha rtu z uen. Arreba And reak ikatz begetalaegitera l agu ntz en zion e ta zakuak egiten zitu en. Josuk lana urte ask oz egin zue n eta Zo rnotzan aurkitu zuen emaz tea ,Nerea izenek oa. Hiru ume izan zituzten, Jon, Ait or eta Estibaliz. Estibalize k And reari laguntzen zion eta Jonek etaAi torrek Josuri . Horrel a gero e ta gehiago ziren eta gau gutxiago erabi ltzen zituzten ik atz begeta la banatzeko. Bainaurte batean ika tz b egetal gutx i e gin zuten eta beste gau za batzu k o pari tzea b urura tu zitz aien, eta horrela egin z uten .Urte hartan ta lde ko nag usiari izengoiti bat hartzea erabaki zuten: Olentzero.

Ha ngo ume haien ume ak negu beroagoak eta o pari geh iag o izan zituz ten.

Eta h orrela heldu dira ga urko egunetara arte Olentzero eta Gabonak.

Konturatu al z arete no ndik datorren Ol entzero izengoitia?

OLENPIKO TZ EROKU izenetik dator eta horrel a sortu zi ren Gabonak.

Hala baz an ala ez bazan sar dad ila kalabazan eta irten d adila munduko herri guztie tako plazan .

Galdakao, 2004ko azaroaren 2a

Olentzero jauna:

Nire izena Teodor da, baina lagunek Teo deitzen naute.

Errumaniakoa naiz eta zortzi urte ditut. Orain dela hiruurte gurasoekin Galdakaora etorri nintzen bizitzera.

Heldu nintzenean oso kezkatuta nengoen lagunik ezneukalako eta ez nekielako gazteleraz ezta euskaraz hitzegiten.

Orain gurasoei, lagunei eta irakasleei esker gazteleraz osoondo hitz egiten dut eta euskaraz esaten didaten guztiaulertzen dut. Baina egia esango dizut: zuri idaztekoandereñoari eskatu diot laguntza. Zutaz eta zure bizitzazenteratu naizenean harrituta geratu naiz, ErrumanianOlentzero ez delako esistitzen.

Oso ona zarela eta umeen eskaerak betetzen saiatzenzarela esan didate. Badakizu Errumaniako bizimodua osogogorra dela. Horregatik, Errumanian geratu zitzaizkidansenideak eta han bizi diren ume guztiak zoriontsu eta alaiizatea eskatzen dizut.

Eta niretzat, ahal baduzu, euskarazko liburuak eta hiztegibat ekartzea eskertuko nizuke.

Eskerrik asko eta musu handi bat.

TEODOR CREANGAURRETA HI

DLH – 3. maila

BIHOTZ ONEKO NESKAAntzina, belarrak, txoriek eta abereek euren hizkera ahaztu baino lehentxoago bazen neskatxo bat Itsaso izenekoa.Itsasok bederatzi urte zituen eta Aperribai auzoan bizi zen. Aperribai oso auzo txikia da baina oso polita. Itsaso bihotzonekoa eta lagun ona zen. Aperribaitik urrun mutiltxo bat zegoen, Angel izenekoa. Angel Argentinan bizi zen etabederatzi urte zituen. Argentina herrialde handia da, itsasontzi eta mendi asko ditu eta Hego Ameriketan dago.

Egun batean Itsasoren gurasoek bidai bat egitea erabaki zuten. Itsaso oso pozik zegoen, txikitatik bidai asko egiteanahi zuelako. Egun bat pasa zen eta bere gurasoek erabaki zuten nora joan: Argentinara joango ziren. Itsaso oso pozikjarri zen. Bidaia egiteko eguna heldu zen. Itsasontzia hartu zuten Argentinara joateko. Ailegatu zenean dena ikusi nahizuen. Paseo bat ematera joan ziren. Paseoa ematen ari ziren bitartean mutil bat ikusi zuen oso behartsua eta dirurikgabe. Buelta eman zuen eta esan zien gurasoei:

—Mesedez, etxean hartu.

—Ez.

Itsaso oso triste zegoen eta ume horrekin hitz egiten hasi zen:

—Kaixo! —, esan zuen Itsasok.

—Kaixo!

—Nola duzu izena?

—Ni? Angel.

—Ni Itsaso.

Itsaso aldi berean pozik eta triste zegoen. Logelara joan zen oso triste baina pentsatu zuen gurasoek ez bazuten etxeanhartu nahi Olentzerori eskatuko ziola. Itsasok Olentzeroren gutuna idazten zuen bitartean, Olentzero agertu zen bereaurrean:

—Kaixo! —, esan zuen Olentzerok.

—Kaixo.

—Zer nahi duzu?

—Angel nire laguna nahi dut edo bestela, Angelentzako guraso berriak.

—Hori agian ez da posible izango baina saiatuko naiz.

—Agur.

Itsaso oso pozik zegoen, Olentzeroren eguna pasatu eta gero Angel kaletik guraso berriekin ikusi zuelako.

Hala bazan ez bazan Galdakaoko plazan saguzarrak dantzan.

LAMIAK ETA OLENTZEROUrruneko herrialde batean lamia batzuk bizi ziren.

Oso pozik bizi ziren jolasten, ilea orrazten eta gauza gehiagoegiten. Lamiak errekatxo batean bizi ziren. Handik hurbil Olentzerobizi zen, mendiko baserri txiki batean.

Halako batean Olentzero agertu zen eta lamiak izututa urarenazpian ezkutatu ziren. Baina lamia baten urrezko orrazia harribaten gainean geratu zen eta Olentzerok hartu zuen. Olentzeroherrira joan zen eta ume bati oparitu zion. Baina gero OlentzerokLamia bat negarrez entzun zuen. Orduan Olentzero umearenetxera joan zen orrazia eskatzera baina umeak ez zion orraziaeman.

Horregatik Olentzerok jostailu berri bat egin zuen umearentzako eta umeak orrazia bueltatu zion. Olentzerok orraziaLamiari itzuli zion. Lamia oso pozik jarri zen eta Lamiak eta umea lagunak egin ziren.

Egia ala gezurra, begi bien artean sudurra.SOIARTZE MENDOZA RUIZ

APERRIBAI HIDLH - 3. maila

UNAI ALONSO CASTILLAAPERRIBAI HI

HH – 4 urte

NEREA AGIRRE MARTINUNKINA HI

HH 5 urte

IPUINAAntzina Olentzero eskoletara joaten zen opariak ekartzera eta eskolako umeak oso pozikzeuden baina egun batean Olentzero gaixotu egin zen eta umeak triste jarri ziren etaOlentzerok eskatu zion beste bati bere ordez joateko eta umeak poz-pozik gelditu ziren.Hala bazan edo ez bazan sar dadila kalabazan eta atera dadila Galdakaoko Kultur Etxean.

EGUZKIA ETA ILARGIABazen be hin Ilargia eta zeruan bueltaka zebilela, Eguzkiarekin hi zketan h asi ze n. Bere bizimo duari buruz hizk eta n arituziren. Orduan I largiak esan zion:

—Zergatik egoten naiz ni zu baino denbora gutxiago lurrari begira? —. Or duan hauxe esan zion Eg uzkiak:

—Ni zu baino handiago, in dartsuago eta disdiratsuag oa naizelako!!!

Erabat haserre tu ziren ko ntu ho rrek in, eta hain beste haserr etu zirenez munduko eklipserik hand ien a sortu zen. Hainhandia iz an ze nez, munduko jende asko itsu geldi tu zen.

Egu zkiak eta Ilargiak gert atutako a j ak in zutenean euren tirabira hori ahaztu egin zuten.

Jendeari i kusmena i tzultzen saiatu ziren baina ezin izan zuten, ez zekitelako zer egin. Denak oso triste zeuden.

Bat-batean biei burutazio bera etorri zitza ien eta gauzatzen hasi ziren.

Le henengo planeta batengana joan ziren eta ea Lurra ren inform aziorik zeu ka n galdet u zioten. Hauxe erantzun zien:

—Nik Lurrari bur uz dakidan gauza b akar ra h auxe da, Lurrak urtaro ak dituela eta orain neguan daudela.

—Beno, ba, e skerri k asko —esan zion I largiak.

Izar ba ti galdera ber a egin zio ten eta abendua ren h ogeita l auko gau horretan Olentzero iz eneko agure bat opariakbanatz en joaten zela esan zien.

Ordu an Eguzkiak ideia bat izan zu en: Olentzerori gutu n bat idaztea.

Esan eta egin. Olentzerori eskutitz a idatzi zioten gertatu tak o guztia ipiniz eta Olentzeroren etxe ondora zerutik bo tazuten.

Gaue an Olentzero e txeti k atera eta gutuna ikusi zuen. Irakurtzean biekin izug arri haserret u zen, b aina konpo ntzensaiatu zirenez j end ea ri ikusmena bueltatu zien. Eta handik aurrera O lent zerok Eg uz kiari eta Ilargiari ere opariak ematendizki e.

Egi a ala guzurra, beg i bien artean sudurra.

ILAZKIREN MALDIZIOAAspald i-aspaldi an ogia ez agutzen ez zenean, harrizko mendi baten magalean herri tx iki bat zegoen. Herri hartakoetxeak oso txikiak et a za har rak ziren . Jende gutxi biz i zen eta gazteenak T xomin zu en ize na.

Txo minek hamahiru ald iz iku sita zituen zuhaitzak bilu zten herrian . Oso mutil langilea eta bihotz onekoa zen. Herriharta ko jendea oso zorio nts u bizi zen eta guztiek i zug arri maite z uten Txo min gaztea. Muti ko hau oso berezia zen,Ilazki ilargiare kin ga uetan mintz atzen zelako, herritarrak lo kart zen zirenean.

Gau batean Txomin mendi ra igotz en hasi zen eta hodei b atek Ilazki ri maldi zioa b ota zion. Ilargia txarra b ihurtu zeneta begiradarekin mend i gailurreko harriak botatzen hasi zen, men di maga lerantz . Ord uan , Tx omin bidetik zegoenkob a batera sartu zen babesteko eta ga ua pasatzeko.

Hurr engo goi zean Ila zki desagertu zenean Tx omin herrirantz a bia tu z en. Ez zituen etx ea k i kuste n eta k orrik a bateanbeheraino jaitsi zen. Ailegatu zenean jendearen hotsak ent zun zi tuen eta g urasoei deik a has i zen. B aina hainbesteharri zeudenez herria ren inguruan ez zioten entzuten.

Azkenean elka rren artean ulertu eta ha rriak kentzen hasi zire n, barrutik eta kanpoti k. Bain a Ilaz ki atera ba ino lehenke ndu behar zituzten harriak, best ela gehiago botako zizk iel ako. Saiatu eta saiatu ib ili zi ren b aina ez zu ten ezer lortu.

Gaua iritsi zenean Txomin koba berberera abiatu zen gauaigarotzeko. Hurrengo goizean, jaisten zegoela , artzain bat ik usizuen eta hone la esan zion:

—Kai xo mutiko, zer habil hemendik?

—Koba hartan igaro dut gaua eta orain jaisten ari naiz.

—Z ergatik eg in duk lo hor? —galdetu zion berriz a rtzainak.

Orduan Txominek gertatutako guztia kontatu z ion eta artzai naklaguntza eskaini zi on. Biak ziztu bizian abiatu zi ren herrirantzeta harri ak kentzen hasi ziren. Gaua iristear z ego en b aina ez zuten l ortu harri guztiak kentzea eta horrega tik artz ain aeta Txomin kobara ntz abi atu ziren.

Hurr eng o egunean jai sten ari zirela harrijasotzaile bateki n elkartu ziren eta hark l aguntza eskaini zien. K orrik a hirurakbeherantz abi atu ziren eta harriak kentz en hasi ziren baina ez zu ten ezer lortu eta h irura k kobarantz abi atu ziren. Hanpentsatzen eta pentsatze n eg on o ndoren Mamurrengana joatea pentsatu zuten.

Goiz a ailegatu zenean gorriz ja ntz itako Mam ur txikiengana joan ziren. Eta hauek laguntzeko p rest zeu dela esan zieten.Orduan guztiak herrirantz abiatu ziren eta hauek ere ez zuten ezer l ortu eta iluntzean kobarantz joan z iren. Hanpentsatzen gaua joan zitzai en eta so rginen kobara j oatea bururat u zitz aien.

Eguzkia b erriz atera zenean ahalik eta arinen sorg inar en zulorantz ab iatu ziren. Han s orginari gu ztia aza ldu zioteneta honek laguntz eko asmoa zeukala e san e ta pentsatzen jar ri zen. A sko pentsatu ondoren esan zuen:

—Bi edabe egin behar d itugu; bat, zuek hartzeko eta indartsuak egin z aitezten eta, bestea, Ilazkiren tza ko, horrel amal dizioa kenduko zaio eta.

Ordu an edabeak egi ten hasi ziren e ta gaua iritsi ze nean koba horretan gau a igaro zu ten.

Hurr engo goi zean edabeak egi ten jarra itu zuten eta eg uerdirako bukatu zituzten . Horregatik arratsald ean he rrirantzabiatu ziren.

Azkenean, bak oitzak bere edabea hartu zuen e ta h arri guztiak oso azkar kendu zituzte n. Gaua heltze n a ri zela Txominbeste edabeare kin mendi gailurrer a i go zen eta Ilaz ki agertu zenean e dabea bota egin zion. Ilazki ona bihurtu ze neanTxo mini parka mena eska tu zion eta berri ro lagunak egi n z iren.

Gero herrira jaitsi eta guztioi besark ada handi bat eman zien Txominek.

Handik aurrera oso zo riontsu bizi omen ziren.

Eta egi a edo g ezurra, guztiei be tiko joan zitzai en harrien beldurra.

HERENSUGE ZINTZOA ETA ZALDUNABehinol a, antz ina -antzina, herri tx iki batean familia txiroak bi zi ziren. Hauek oso trebeak ziren lanean. Soro, belardi,behi ak... denetarik zuten baina ez zuten dirurik lortz en, hantx e herritarrek lana behar bazuten, b este batek lanaematen zi on, ez diruaga tik, janariaga tik bai zik.

Hala e re, han go familia bat oso ber ezia z en. Zuela gutxi etorri z iren eta e z zut en bel durrik, bai na herritarrek, alderantziz,han go m end ietan zebiltzan he rensugee i beldur izugarria zieten. Astero heren suge bat etortzen zen janari b ila eta betibehi ba t eramaten zuen. Fam ilia berriak hau entz unda ez zel a ezer esan zuten.

Bai na egun batean ja nari gab e gelditu ziren. Euren soro, bela rdi, b ehi ak ... dena galdu zen, euririk ez zuelako egiten.Herrita r guztia k beldurrez eta dardarka ze ude n mi rari b at eskatze n.

Ordu an herritar batek ba sotik ezku tatu behar z irel a es an zuen, denboraldi batean, here nsuge ak desp istatzeko, b ain abatek ez etz esaten zuen, herensugeek e uren usaimenarekin aurki tuko zituztelak o. Batek baie tz, beste ak ezetz. Herriakzoro etxe bat ematen zuen. Fam ilia berria herrian geratu zen. Bakarra iz an zen. Ezetz esan zutenak konturatu zireninor ez ze la g eratu ko herrian, heren sugeei itxaroten, hori heriotzarako bidea bez alakoa zelako. Azkar-azkar he rritarguztiak familia bat i zan e zik, b asorantz joan ziren ezkutatzera.

Batek esan zue n belarra eta ura nahastuz gero likido bat ateratzen z ela eta hori emat en baziete n, her ensugeek ezzutela jakingo be larra ala pertso na zen. Guztiak eman orduko herritarrak herri ra j oan z iren familia nola zegoen ikustera.Ora indik bi zirik zeu den . Arraroa z en j anda ez egotea. Gizonak askatzera joanziren. A skatut akoan baso rantz zihoaz ela bat- batean zaldu n ba t ater a zen basoilunetik. Hau oso apal zegoen burdinezko jantziarekin, zaldi zuria rekin etaezkerrea n ezpata zintzilik .

Honek galdetu zie n:

—Zer gertatzen zaizue?

—Ba, herensuge ba tzuk gure bila ari direla g u jateko.

—Ez zarete defendatu?

—Nola d efenda tuko ga ra?

Orduan zalduna pentsatzen hasi zen eta bat-b ate an ide ia bat bururatu zitzaion.Gizo n ausartena k b ehar zituen borrokan ikaste ko eta herensu geei aurre egiteko.

Zald una eta herritarra k prestatuta zeu denean herrira joateko , zaldunak eta herritarrek hantxe ikusi zituzten bostherensuge hegaz h erriaren ing urua n bu eltaka. De nak jaitsi orduko b orrokan hasi ziren baina herensuge batek ez zuenborrakarik egiten. Etxe ba ten atzealdean ezkutatuta zegoenean, ume bat iku si eta esan zion :

—Ez izan bel durrik. Ni ona naiz, ez dut e zer egiten, ni zint zoa et a belarjalea baino ez naiz.

—Bai na zu herensugea zara.

—Ez besteak bezala koa.

Umea eta her ensugea la gunak egin ziren eta honek beste herensugeen ko ntra b orrok a egin zuen.

Herrita rrak garaile irten zirenez he rensug ea ri eskerrak eman e ta berai ek in geratu zen, baita zalduna ere.

Hau guztia u gertatu ondoren gaiztoren bat azaltzen ba zen h ere nsugeak uxatu egiten z uen. Ha ndik aurrera h erritarrak,baita zal duna eta herensu gea ere, pozik bi zi iz an ziren.

BERTSOAK

Gaur amaitu ta geroOporrak dauzkaguKorrika ta saltokaIrtengo gara gu.

Oporrak ondo hastekoGoazen ba kaleraLagunekin jolastuEta gero ohera.

Gabonekin bateraGaztainak urteroLehen usaindu bainaEz irentsi gero.

Azala kendu etaDastatu eta geroJan egingo dituguOrain bero-bero.

Hurrengo eguneanOlentzero duguTelebista ikusiTa zintzo gaude gu.

Gure herrian dauzkaguUme bihurriak,Txarto portatuz geroEz daude opariak.

Abenduak 24Neguko oporrakKantatzera bagoazOspatzen gabonak.

Etxean sartu garaJango gaitu hotzakSutondoan jesarritaGure aiton-amonak.

Oheratzeko orduanGarbituta hortzakDena ondo egin behar daEsan digu aitak.

Olentzero, mesedezNere laguneiNahi dutena emaiezuIkatzik ez jarri.

Olentzero nahi duguMusika gehiagoIaz izan zen bainoAskoz hobeago.

Musika baina euskarazBeharra baitagoNahiz eta ingelesaIzan nagusiago.

Horrela amaitzen daEgun hoberenaMotxilak prestatu taBerriro klasera.

IZARAPEKO BIDAIAKNere ohea, nere ohe ttiki eta goxoa izara leun txuri eta urdinekin. Han sartua naiz, lasai,dena atzean utziz...

Pixkanaka konturatzen naiz hosto artean etzanda nagoela, bigun. Begiak zabalduz basobatean nagoela jabetzen naiz. Udazkena da, gaua. Kilker baten kantuak noizbehinkaisiltasun luzea apurtzen du.

Hostoen hegaldi apaina lurrak oztopatzen duen bitartean, hontz baten hotsgrabe baino leunak nire belarriak kilimatzen ditu. Hosto polit bat begiratzen ari naiz...

Momentu bat... ez da hostoa, txoria baizik. Kaioa da, bai kaioa. Soinu hori? Itsaso barearen kantu ederrahondartza besarkatzean, lasai. Kaioen abestia ere entzuten dut, lamien ahotsa dirudite, hegan lirain etapinpirin zeru zabalean eguzki gorriaren bila itsasoan barrena doazen bitartean. Oraindik ere etzandanago. Harea eskuetan hartzen dut eta atzamar artetik ihes egiten uzten dut...

Baina... elurra da, bada, elurretan nago. Mendi tontor izugarriz inguraturik nago, harkaitzezko mendi tontor zuri,itzelak, ikaragarriak. Badirudi eskua altxatuz zerua ikutu dezakedala zutitu gabe. Hau bai bakea, ni, eguzkia eta mendiakbakarr ik gaude. Haizea suabe aurpegian, ilea astintzen dit. Bere soinuak zer edo zer esan nahi didala dirudi.

Pixkanaka aurpegia laztantzen izarak sentitzen ditut. Berriro ere nere ohe ttiki etagoxoan nago. Erlojua hartuz goizeko bostak direla konturatzen naiz eta oraindikere laino artean edo itsas barrenera bidaiatzeko astia dudala. Gabon.

ENEKO ALDEKOAELEXALDE BHI

DBH – 2. maila

AMAIA OZAMIZ YARZAELEXALDE BHIDBH - 1. maila

AHAL IZANGO BANU...

Itsasoari:

Zuri kontatuko dizut, ez dakit ulertuko duzun, baina berdin da, norbaiti barrua azaltzeko beharra sentitzen dut eta.Ondo dakit, gainera, zuk isilik entzungo didazula den-dena.

Hona jaisten naizen bakoitzean gauza bera da, isiltasuna, lasaitasuna, bakea. Hemen, arroka erraldoi artean bestemundu batean nagoela ematen du. Orain arte ezagutu dudan lekurik ederrena da. Honaino jaistea kosta egiten da,baina merezi du. Hemen itsasoaren zarata eta kaioaren txilioak besterik ez dira entzuten. Isiltasuna.

Ez dago etxebizitzarik bistan ere. Natura. Itsasoa eta harrigarrizko haitzak.

Gaur eguraldia ederra da. Eguzkitsu eta haizetsu. Ama eta biok gaude, ama toaila batean etzanda, lotan gelditu delauste dut.

Itsasoarekin bakarrik nago. Zoragarri ikusten da. Lasaitasuna eta bakea.

Zuri kontatuko dizut.

Ahal izango banu, hemen geldituko nintzateke zurekin.

Ahal izango banu... hainbeste gauza aldatuko nuke!

Begira, istiluak eta eztabaida gogorrak kenduko nituzke eta denak ulertzeko eta arazoak konpontzeko era aurkitukonuke.

Eta ... gerrak desagertuko ziren.

Ahal izango banu, laguna, gauzak eta aberastasunak banatzeko modu egokiagoa aurkituko nuke. Eta ... gosea etapobrezia desagertuko ziren.

Ahal izango banu, adiskide, gaixotasunak desagertaraziko nituzke. Eta ... ez zen sufrimendurik ezta minik ere egongo.

Ahal izango banu, alaitasuna eta zoriontasuna bananduko nizkioke bakoitzari. Eta... aurpegi txarrak eta mutur luzeakdesagertuko lirateke.

Ahal izango banu, animaliekin berba egiteko era asmatuko nuke. Eta... hauen munduak ezagutuko nituzke.

Benetan diotsut, laguna, ahal izango banu, mundu fantastiko batean murgilduko nintzateke. Eta ... “Ninjak, gnomoaketa hadak” ezagutuko nituzke.

Ahal izango banu... hemen geldituko nintzateke zurekin, betirako zurekin, nire laguna.

AGIAN BASAJAUNA ZEN?Lurralde bakoitzak bere erara kontatzen ditu Lurraren, Eguzkiaren, Ilargiaren, izarren eta bizitzaren sorrera. Begiranola kontatzen duten Usansoloko euskaldunek misterio hau...

Milaka eta milaka urte direla, izaki biziak Lurra populatzen hasi zirenean, ez zen ez eguzkirik ez ezer. Mundu guztiabizi zen iluntasun sakonenean.

Bai, inor ez zen kalera ateratzen ausartzen, gauekoen beldurrez. Gizakiak beti ari ziren Lurrari erreguka:

—Ama Lur, arrisku guztietatik aske bizi nahi dugu.

Lurra nekatuta, ez zuen ezer erantzuten. Baina, gizakiak beti erreguka ibiltzen ziren eta azkenean erantzun zien:

—Laguntza eskatu didazue eta emango dizuet. Ibai bat sortuko dut eta urak denak eramango ditu.

Esan eta egin, ibaiarekin gaueko guztiak ito ziren. Baina, ibaiak beste arazo bat ekarri zien, Lamiak, hain zuzen ere.

Eta beste erremediorik gabe, berriro etxean sartuta geratu behar ziren Lamiak desagertu arte.

Bat-batean, denak etxean zeudela, leihoetatik argi bat sartu zitzaien. Denak, kanporantz begiratu eta, eguzkia zen.Orduan, eguzkiak Lamiei azal guztia erre zien eta denak desagertu ziren.

Baina oraingo honetan, zuhaitzak eta landareak sortarazi zituen Eguzkiak eta basoak eta basoak sortu ziren. HanBasajauna sortu zela esaten zuten eta denak berriro etxean geratzen ziren.

Denbora pasa zen abenduaren hogeita bosta heldu arte. Egun horretan jende guztia oso harrituta geratu zen, denakopari bat jaso zutelako gau hartan. Eta pozaren pozez Basajaunaz ahaztu ziren. Handik aurrera kalera ateratzen ziren.Baina hori bai, abenduaren hogeita bostean, urte guztietan, opari bat jasotzen zuten eta... nork jakin! Agian Basajaunaizango zen, ala ez?

UXUE ECHEVARRI LECUEELEXALDE BHIDBH 2. maila

LAMIEN DESAGERPENA

Bazen behin lurralde oso urrun batean, Euskal Mitologian oinarritutako herri bat. Ihintzen, horrela zuen izenaherriak, fantasiazko gizaki asko bizi ziren pozik. Baina, badakizue, 2001. urtean zeuden eta, gero eta kutsadura etazarata handiagoa zuten. Modernitatetik oso urrun, basoan, erreka bakarraren ondoan, lamia ederrak bizi ziren. Betizebiltzan haien artean hitz egiten eta beraien ileak apaintzen. Ez zitzaien batere gustatzen besteen modernitatea etazeramatzaten arropa arraro haiek. Ez zuten behar ez arroparik ez modernitaterik pozik bizi izateko, beti pozik egotenbaitziren. Baina bazuten beldur ñimiño bat, ez zuten nahi modernitate haren garapenaren erruz, euren ibai bakarragaltzea. Hala ere, gehienek ahaztu egiten zuten beldur hori eta irribarrea ahoan mantentzen zuten. Bizitzako eguniktxarrena heldu zen arte.

Goizean goiz lamiak, beti bezala, ibaian zeuden orrazten eta hitz egiten. Bat-batean, sorgin bat agertu zitzaiensudur puntan. Oso moderno zihoan jantzita eta beso azpian karpeta beltza zeraman. Lamiak aho zabalik geratu ziren.Bat-batean bere zimur guztiak altxatu eta esan zuen:

—Herri honetako alkateak bidali nau zuei esateko ibaitik bota behar zaituztegula. Izan ere, ibai hau desagertaraziegin behar dugu diskoteka bat egin behar baitugu.

—Zer...? — esan zuten lamia guztiek batera.

—Bai. Horrelaxe izango da. Bihar hemendik joan beharko zarete oso azkar!

Sorgina joan ondoren, lamia guztiak joan ziren arrainei abisua ematera. Arrainek esan zuten ez zutela ezeregiterik eta lamiak oso triste eta isilik etxera joan ziren. Hurrengo eguna heldu zen, eta handik zetorren sorgin zaharhura, bere arropa itsusi haiekin, lamiak handik botatzeko asmoz eta bere planak oztoporik gabe bidea zeharkatzeko.Bat-batean, sorgina lamien aurrean jarri eta esan zien:

—Beno, heldu da eguna. Tira, ospa hemendik oraintxe bertan!

—Inoiz ere ez! —esan zuten lamiek.

—Ba, orduan niretzat egin beharko duzue lan!

—Kondizio batekin, gure ibaia ez desagertzea.

—Ongi da —erantzun zuen sorginak.

Egun batzuk pasa ondoren, diskotekaren estreinako eguna izan zen eta lamiek han egin zuten lan, ibai ondoan,dantza egiten. Baina gauerdia heldu zenean, diskotekako pertsonen arropa guztia desagertu egin zen.

—Nola egin ahal duzue horrelakorik —esan zien sorginak lamiei —. Hemendik aurrera, pertsona bilakatukozarete eta hiri zikin eta zaratatsu batean biziko zarete.

Horregatik gaur egun, ez dago lamiarik ibaietan sorginak pertsona artean bizitzera zigortu baitzituen.

Hator, HatorHator , ha tor mutil e txeragaztaina xim elak jateraGabon Gaba ospatutzekoaitaren ta amaren o ndoan.Iku siko dok ai ta barreka,amaren poz-atsegina.Eragiok, mutil, aurreko danbolinarigaztainak erre a rtean, (be rriz)txipli tx apla pun!Gabon Gaba pozik igaro daigun.

GabonGabean

Gabon Gabean egiten duguguztiok af ari ona:bixigu, legatz , makailu s altsabakoitzak berak ahal duena.Gero tx urrut pl in planardo ta paitar ra, katua h artutazabu zabuka.

ElurraTeilatuan

Elurr a teilatuanzaku a lepuanibili beharko d uguaurtengo neguan.Ran , ran , ran, rakataplan.Hau duk umorea!Utzi alde bateraeuskaldun jend ea.

NAR OA EL ORRIAGAGANDASEGI HIDLH. 1. mail a

Aurkibidea

Gangu renen gailurr ea nDago gure hontzaBari kuan beroaZapatuan ho tza

L AURA SAN TOS E GUR ENPATRICIA TELLO MARDARASLEIRE OLEA AGI RREGANDASEGI HI - DLH - 6. MAIL A

I ÑIGO BARRE NETXE AGANDASE GI H IDLH 3 . maila

ANDREA MARINURRETA HI

DLH 2. maila

IÑIGO GARCIA GALLEGOU RRETA HIDL H – 6. ma ila

ALEXANDER BRAVO RODRIGUEZ.URRETA HI

DLH – 4. maila

OIER BERNAOLA SACRISTANUNKINA HI

HH 5 urteJON MERINO DE CIMA

APERRIBAI HIDLH – 1.maila

EVA FERNANDEZUNKINA HI

DLH- 2. maila

NEKANE RIV ASUNKI NA HIDLH – 4. maila

NERE A URGOITIUNKI NA HIDLH – 6. maila

HELENA DEL RIO ROSILLOAPERRIBAI HI

DLH - 5. maila

NAROA SAGARZAZUAPERRIBAI HI

HH. 5 urte

NAROA LARREA IRUREUNKI NA HIDLH 6. maila

IKER GARCIA LONDR ÍNANDRA MARI BHIDB H 1. mail a

ADRIANA BA RAT O GON ZALEZANDRA MARI BHI

DBH 2- maila

CRI STI NA RATON SANDO VALAND RA MARI B HIDBH 3. maila

RUBEN CABALLO MARTINAndra Mari BHIDBH 1. maila

XABIER DACAL MUÑOZ /V ICTOR PORTERO CANTERABENGOTXE BHIDBH 3. mai laESTHER GODOY REY / OI HANE GARCIA RUESG ASBENGOETXE BHIDB H - 1. maila

AINHOA HERNANDEZ HIGUEROBENGOETXE BHI

DBH 1. mailaSANDRA DENCHE SANCHEZBE NGO ETXE BHIDBH – 1. maila

KARMELE RIVASELEXALDE BHI

DBH - 2.B maila

MIREIA GONZALEZ APARICIABENGOETXE BHI

DBH 1. maila

XVII Ipuin Lehiaketa