xây dựng kế hoạch kinh doanh điện...

33
Xây dựng kế hoạch kinh doanh điện tử Sử dụng mô hình theo bài mẫu về Amazon & Cisco kết hợp với các gợi ý sau Giới thiệu chung (Executive Summary) Mô tả Đây là phần quan trọng nhất của kế hoạch kinh doanh, mọi người đều sẽ đọc phần này và một số người chỉ đọc duy nhất phần này để đánh giá kế hoạch kinh doanh (worth considering) Đây là bản tóm tắt những nội dung chính của kế hoạch kinh doanh, mục đích cung cấp thông tin và thu hút người đọc. Giới thiệu chung phải trả lời được câu hỏi mô hình kinh doanh này là gì và tạo được động lực để người đọc tiếp tục xem các nội dung chi tiết. Cần tránh: - Không trình bày lại các nội dung - Không copy mục lục - Không phóng đại, thuyết phục nhưng thực tế - Không copy & paste nội dung Cần lưu ý: - Ai sẽ đọc kế hoạch kinh doanh? Nhà đầu tư/giám đốc

Upload: others

Post on 29-Jan-2020

0 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Xây dựng kế hoạch kinh doanh điện tửtuvanthanhlapcongtytnhh.com/upload/data/xay_dung_ke... · Web viewVới mỗi mục đích trên, hãy liệt kê 3 mục tiêu cụ

Xây dựng kế hoạch kinh doanh điện tử

Sử dụng mô hình theo bài mẫu về Amazon & Cisco

kết hợp với các gợi ý sau

Giới thiệu chung (Executive Summary)Mô tả

Đây là phần quan trọng nhất của kế hoạch kinh doanh, mọi người đều sẽ đọc phần này và một số người chỉ đọc duy nhất phần này để đánh giá kế hoạch kinh doanh (worth considering)

Đây là bản tóm tắt những nội dung chính của kế hoạch kinh doanh, mục đích cung cấp thông tin và thu hút người đọc. Giới thiệu chung phải trả lời được câu hỏi mô hình kinh doanh này là gì và tạo được động lực để người đọc tiếp tục xem các nội dung chi tiết.

Cần tránh:

- Không trình bày lại các nội dung

- Không copy mục lục

- Không phóng đại, thuyết phục nhưng thực tế

- Không copy & paste nội dung

Cần lưu ý:

- Ai sẽ đọc kế hoạch kinh doanh? Nhà đầu tư/giám đốc

- Đưa ra các mệnh đề thu hút người đọc (câu truyện ngắn, câu hỏi, số liệu thống kê hoặc sứ mạng của công ty)

- Các nội dung chính cần nhấn mạnh: thị trường mục tiêu, đối thủ cạnh tranh chính, lợi nhuận tiềm năng… đưa ra các nội dung có khả năng thu hút người đọc.

- Kết thúc bằng mục tiêu của kế hoạch kinh doanh

Page 2: Xây dựng kế hoạch kinh doanh điện tửtuvanthanhlapcongtytnhh.com/upload/data/xay_dung_ke... · Web viewVới mỗi mục đích trên, hãy liệt kê 3 mục tiêu cụ

example: “In 2001, over 256.000 tourists with incomes in excess of US 40.000 visited Purma. These tourists need a place where they can shop to give the best that Purma has to offer to their friends, their families, and themselves. Purma Top Gifts is an e-business that sells top quality Purma made gifts and souvenirs to customers who want the very best that Purma has to offer. The purpose of this plan is to propose the launch of the Purma Top Gifts Website and seek funding for its development”.

- Độ dài: NGẮN – đủ 1 trang , thể hiện sự tập trung và ưu tiên

- Khi nào viết: khi đã hoàn thành ½ kế hoạch và kết thúc khi hoàn thành kế hoạch cùng với Kết luậnNhiệm vụ 1. Executive SummarySau khi hoàn thành phần “Phân tích Cạnh tranh” hãy phác thảo 1-2 tranh “Giới thiệu chung” về “Kế hoạch Kinh doanh điện tử”

Mô hình kinh doanh (Business Description)Mô tả

Giải thích bản chất và mục đích của công việc kinh doanh. Rõ ràng, đầy đủ thông tin nhưng phải tạo được cảm hứng của người đọc. Giải thích và đánh giá một cách khách quan, tích cực và nhiệt tình đối với ý tưởng kinh doanh đang đề xuất.

Nội dung gồm 2 phần

Phần 1. Ý tưởng kinh doanh

- Phân tích hoạt động của ngành (industry analysis)

- Sứ mệnh (mission statement)

- Mục tiêu kinh doanh (business goals)

- Mô hình kinh doanh (business model)

Phần 2. Sản phẩm và dịch vụ

- Mô tả chính xác sản phẩm và dịch vụ mà doanh nghiệp sẽ cung cấp

- Lợi ích của khách hàng từ những sản phẩm, dịch vụ nàyNhiệm vụ 2. Industry AnalysisHãy xác định ngành hàng doanh nghiệp điện tử sẽ hoạt động và phân tích

Page 3: Xây dựng kế hoạch kinh doanh điện tửtuvanthanhlapcongtytnhh.com/upload/data/xay_dung_ke... · Web viewVới mỗi mục đích trên, hãy liệt kê 3 mục tiêu cụ

thực trạng ngành hàng này. Nhiệm vụ 3. Mission Statement

Hãy soạn thảo một Sứ mệnh (mission statement) cho doanh nghiệp điện tử. Kèm theo khoảng 1-2 đoạn văn giải thích và làm rõ những nội dung trong mission statement

Gợi ý:

Mỗi doanh nghiệp đều cần có một khẩu hiệu để giải thích ngắn gọn về nhiệm vụ và tầm nhìn của doanh nghiệp mình. Sứ mệnh chính là điểm khởi đầu để đưa ra các mục đích, mục tiêu và các tiêu chí đánh giá hoạt động.

Có thể hiểu ngắn gọn, sứ mệnh chính là lời tuyên ngôn của một doanh nghiệp, mong muốn của doanh nghiệp đó. Đó là lý do để doanh nghiệp ra đời và tồn tại, chỉ ra đối tượng doanh nghiệp phục vụ, những mục tiêu doanh nghiệp muốn đạt được trong tương lai. Một sứ mệnh được soạn thảo đúng và chính sác sẽ mô tả rõ ràng hoạt động kinh doanh và tạo cảm hứng cho nhân viên đóng góp vào thành công của doanh nghiệp.

Sứ mệnh thường có một số đặc điểm sau:

- Tầm nhìn: mục đích mà doanh nghiệp hướng tới, điều này giúp mọi thành viên hiểu rõ doanh nghiệp và nhận thức được những đóng góp của mình vào quá trình đạt được mục đích đó. Do đó, sứ mệnh thường gồm những cụm từ như “tốt nhất”, “hàng đầu”, “chất lượng tốt nhất”, “trên thế giới”…

- Phạm vi: trong bối cảnh nhu cầu đa dạng và thay đổi nhanh, đặc biệt trước tác động của ICT, sứ mệnh cần đủ rộng để có thể hướng tới nhiều nhu cầu mà không phải thay đổi hàng năm.

Vd. www.classmates.com, ban đầu hình thành với mục đích kết nối các bạn đồng học cấp ba tại khắp nước Mỹ. Ngay sau đó, website này mở rộng ra các trường cao đẳng và đại học và cả quân sự. Không chỉ dừng lại tại đó, website mở rộng ra hoạt động kết nối mọi cá nhân với nhau. CEO Michael Schutzer thừa nhận rằng nên lựa chọn một tên khác và một sứ mệnh rộng hơn “Doanh nghiệp của chúng tôi có sứ mệnh rộng hơn việc kết nối các người bạn đồng học” nó đã trở thành “một mạng lưới kết nối quan hệ của mọi người”.

- Thực tế: Phạm vi tuy rộng nhưng phải thực tế, nếu quá rộng và hứa hẹn

Page 4: Xây dựng kế hoạch kinh doanh điện tửtuvanthanhlapcongtytnhh.com/upload/data/xay_dung_ke... · Web viewVới mỗi mục đích trên, hãy liệt kê 3 mục tiêu cụ

quá nhiều sẽ khó thực hiện.

Năm 2002, Microsoft đã thay đổi sứ mệnh từ “Empower people through the greate software – any time, any place, and on any device” thành “to help people and business through out the world realize their full potential”.

Sứ mệnh mới rõ ràng rộng hơn, tuy nhiên nó có thực tế không? Có cam kết quá nhiều không? Đặc biệt, nó có gợi ý cho mọi người về nét riêng của Microsoft không? Hầu hết các chuyên gia viết Mission Statement đều cho rằng đây là bước tụt hậu của Microsoft.

- Tạo động lực: Sứ mệnh nên được sáng tác sao cho tạo được động lực cho nhân viên, khách hàng, đối tác và các nhà đầu tư

- Ngắn gọn và chính xác: Sứ mệnh không nên dài quá 25 từ, và càng dễ nhớ càng tốt. Theo Peter Drucker, sứ mệnh nên đủ ngắn để in lên trên áo phông của nhân viên.

- Dễ hiểu: Dù trong lĩnh vực thương mại điện tử, sứ mệnh nên sử dụng những từ ngữ thông dụng và dễ hiểu.

Purma Top Gift’s mission statement: “The mission of Purma Top Gifts í to be the world’s premier retailer of top quality Purma-made gifts and souvenirs”.

McDonald’s: To be the world’s best quick service restaurant experience. Being the best means providing outstanding quality, service, cleanliness, and value, so that we make every customer in every restaurant smile”.

J.Sainsbury: “At Sainsbury’s we will deliver an ever improving quality shopping experience for our customers with great product at fair prices. We aim to exceed customer expectations for healthy, safe, fresh and tasty food making their lives easier everyday”.

Success Networks: “Our mission is to inform, inspire, and empower people and orgnizations to be their best-both personally and professionally”

Levi-Strausss: “We will market the most appealling and widely worn casual clothing in the world. We will clothe the world”

Page 5: Xây dựng kế hoạch kinh doanh điện tửtuvanthanhlapcongtytnhh.com/upload/data/xay_dung_ke... · Web viewVới mỗi mục đích trên, hãy liệt kê 3 mục tiêu cụ

Quy trình viết một Sứ mệnh:

- Nên huy động tất cả các thành viên tham gia

- Bắt đầu bằng Tầm nhìn (Vision)

- Mỗi người liệt kê 5-10 từ mô tả doanh nghiệp. Chọn 3 quan trọng nhất

- Mỗi người liệt kê 3-5 từ mô tả hình ảnh lý tưởng của công ty từ quan điểm của khách hàng

- Mỗi người liệt kê 3-5 từ mô tả hình ảnh lý tưởng của công ty từ quan điểm của người quản lý và nhân viên

Tập trung vào mục đích kinh doanh

- Liệt kê các cơ hội thị trường và nhu cầu của khách hàng mà công ty hướng tới

- Khách hàng của doanh nghiệp là ai? Liệt kê các thị trường sơ cấp và thứ cấp

- Liệt kê các sản phẩm dịch vụ công ty sẽ cung ứng để thỏa mãn nhu cầu của khách hàng

- Liệt kê 3-5 biện pháp để thành côngNhiệm vụ 4. Goals

Hãy xác định ít nhất khoảng 6 mục đích (goals) cho hoạt động kinh doanh điện tử. Mỗi mục tiêu cần được giải thích ngắn gọn và rõ ràng.

Gợi ý:

Mục đích giúp xác định những kết quả trong tương lai và những hoạt động cần thực hiện để đạt được.

- Mục đích xuất phát từ sứ mệnh, sứ mệnh cung cấp “what” còn mục đích cung cấp “how” hay “what do we need to do to acomplish our mission”

- Mục đích cần chỉ rõ những công việc cần làm: deliver, implement, establish and supply là những động từ nên dùng để diễn tả mục đích

- Ngắn hạn: trước đây các mục đích thường dài hạn nhưng với sự phát

Page 6: Xây dựng kế hoạch kinh doanh điện tửtuvanthanhlapcongtytnhh.com/upload/data/xay_dung_ke... · Web viewVới mỗi mục đích trên, hãy liệt kê 3 mục tiêu cụ

triển của công nghệ thông tin với tốc độ của Internet, các mục đích cũng nên ngắn hạn hơn.

- Cụ thể: càng rõ ràng càng dễ thực hiện

- Khó khăn: càng khó càng hấp dẫn nhưng phải khả thi

Ví dụ: Purma Top Gifts

- Triển khai một cửa hàng trực tuyến cung cấp đầy đủ các loại sản phẩm của Purma mà khách hàng có nhu cầu

- Xây dựng một website tốt, nhanh, dễ tìm kiếm, hấp dẫn và cung cấp cho mọi người xem thông tin họ cần

- Thiết lập một hệ thống phân phối linh hoạt và đáng tin cậy đối với khách hàng

- Tổ chức một chương trình liên kết để mở rộng các sản phẩm và dịch vụ cung cấp

- Xúc tiến các sản phẩm của Purma Top Gifps qua các phương tiện truyền thống và trực tuyếnNhiệm vụ 5. Objectives

Với mỗi mục đích trên, hãy liệt kê 3 mục tiêu cụ thể góp phần đạt được mục đích đó.

Các mục tiêu cụ thể thường ít được đưa vào trong kế hoạch kinh doanh, tuy nhiên cần xác định rõ trong quá trình lên kế hoạch. Mục tiêu thường có những đặc điểm sau:

- Specific: chính xác cái gì, ở đâu, làm như thế nào

- Measurable: bao nhiêu và đánh giá thế nào

- Action-oriented: deliver, implement, establish, supply, create…

- Realistic: có thể đạt được trong thời hạn nhất định

- Time-bound: đưa ra một thời hạn cụ thể

Page 7: Xây dựng kế hoạch kinh doanh điện tửtuvanthanhlapcongtytnhh.com/upload/data/xay_dung_ke... · Web viewVới mỗi mục đích trên, hãy liệt kê 3 mục tiêu cụ

Ví dụ:

- Website sơ bộ với 90% các tính năng yêu cầu phải được hoàn thành để chạy thử 20 ngày trước khi đưa vào hoạt động

- Mức độ online là 99.5%, thời gian không hoạt động dưới 0.5%

- Thời gian tải xuống bất kỳ trang web nào trong site dưới 12 giây

- 80% khách hàng đánh giá website trên 45 điểm theo Bảng đánh giá

- Các thông tin được cung cấp sau tối đa 3 lần kích chuột

- Thư góp ý gắn với từng trang, khách hàng góp ý sẽ nhận được phản hồi trong vòn ngàyNhiệm vụ 6. “Value proposition”Soạn thảo các giá trị hoạt động kinh doanh đem lại cho khách hàng và giải thích tại sao những giá trị này lại quan trọng đối với khách hàng.Nhiệm vụ 7. Business Model

Lựa chọn 1 hoặc 2 mô hình kinh doanh thực sự phù hợp với những hoạt động đã đề xuất, mô hình này phù hợp với những giá trị cung cấp và mô hình doanh thu

Gợi ý:

Tìm hiểu và giải thích các mô hình kinh doanh sau:

- Bán lẻ: amazon.com; landsend.com

- Chợ: quickend.com, eloan.com

- Trung gian: office.com

- Sàn giao dịch: ebay.com, priceline.com

- Cổng ngang: yahoo.com, msn.com

- Cổng dọc: expedia.com

- Sản xuất, phân phối: ford.com, pepsi.com

Page 8: Xây dựng kế hoạch kinh doanh điện tửtuvanthanhlapcongtytnhh.com/upload/data/xay_dung_ke... · Web viewVới mỗi mục đích trên, hãy liệt kê 3 mục tiêu cụ

- Dịch vụ: americanexpress.com, citygroup.com

- Dịch vụ đào tạo trực tuyến: hbs.edu

- Tư vấn trực tuyến: accenture.com

- Tin tức: wsj.com

- Thiết kế, sản xuất, cung cấp theo yêu cầu: boeing.com

Một số mô hình điển hình khác

- walmart.com (retail & online direct marketing)

- gegxs.com (electronic tendering system)

- bluemountain.com (viral marketing)

- letsbuyit.com (group purchasing)

- half.com (deep discount)

- carpoint.com (value chain integrator)

- ups.com (value chain service provider)

- orbitglobal.com (supply chain improver)

http://wps.prenhall.com/wps/media/objects/2519/2580469/BusModel.htmlNhiệm vụ 8. Product/Service Mô tả rõ ràng về sản phẩm và dịch vụ để thu hút sự chú ý của khách hàng (AIDA)

Phân tích thị trườngMô tả

Phần này trong bản kế hoạch kinh doanh trình bày những hiểu biết về khách hàng: họ là ai, đặc điểm của họ, tại sao họ sẽ thích mua sản phẩm của doanh nghiệp. Phần này đòi hỏi người viết phải nghiên cứu thị trường, xác định thị trường mục tiêu, và phân tích định vị sản phẩm để tạo sự khác biệt với những đối thủ cạnh tranh khác.

Nghiên cứu thị trường cũng tập trung đánh giá môi trường kinh doanh và hoạch định các chính sách marketing hỗn hợp (4Ps)

Page 9: Xây dựng kế hoạch kinh doanh điện tửtuvanthanhlapcongtytnhh.com/upload/data/xay_dung_ke... · Web viewVới mỗi mục đích trên, hãy liệt kê 3 mục tiêu cụ

Nhiệm vụ 9. Target marketsHãy xác định 2 hoặc tối đa 3 nhóm khách hàng mục tiêu đối với hoạt động kinh doanh điện tử. Mô tả những nhóm khách hàng này thật chi tiết về các thông tin nhân khẩu, địa lý, tâm lý, tập quán tiêu dùng… Nhiệm vụ 10. Market researchLập kế hoạch nghiên cứu thị trường mục tiêu và đặt ra các mục tiêu nghiên cứu, những số liệu cần thu thập

Phân tích cạnh tranhNhiệm vụ 11. Identìying competitorsTìm, liệt kê và xếp hạng 7-10 đối thủ cạnh tranh trực tiếp, 3-5 đối thủ cạnh tranh gián tiếp và 3-5 đối thủ cạnh tranh tiềm năng. Nhiệm vụ 12. Competitive GridChọn 2 đối thủ “nặng ký” nhất và lập Bảng so sánh cạnh tranh theo mẫuNhiệm vụ 13. Tổng hợp các thông tin so sánh thành báo cáo cạnh tranhNhiệm vụ 14. Đánh giá website của đối thủ cạnh tranhĐánh giá website của 3 đối thủ cạnh tranh lớn nhấtNhiệm vụ 15. SWOTChọn 3 đối thủ và phân tích SWOT

Tổ chức hoạt độngNhiệm vụ 16. Website developmentLập kế hoạch xây dựng và phát triển websiteNhiệm vụ 17. Domain nameTìm một tên miền cho website của mình và giải thích tại sao lựa chọn tên miền nàyNhiệm vụ 18. Hosting serviceLựa chọn giải pháp hosting website của doanh nghiệp

Đánh giá hiệu quả tài chínhNhiệm vụ 19. Financial Statements

Hoàn thành các bảng số liệu đánh giá hiệu quả tài chính

- Start-up budget

- Income and expense statement

- Balance sheet

- Cash flow statementTrình bày kế hoạch

Nhiệm vụ 20. Presentation

Page 10: Xây dựng kế hoạch kinh doanh điện tửtuvanthanhlapcongtytnhh.com/upload/data/xay_dung_ke... · Web viewVới mỗi mục đích trên, hãy liệt kê 3 mục tiêu cụ

Dựa trên bản kế hoạch kinh doanh điện tử đã xây dựng, hãy trình bày trong 15 phút trước ban giám đốc / các nhà đầu tư để thẩm định dự án.

Phương pháp đánh giá bài tập thực hành

NỘI DUNG GIẢNG DẠY

THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ

Năm học 2008 – 2009

Chương trình dành cho K44, Kinh tế đối ngoại

Lý thuyết 45 tiết (15 buổi )

Thực hành 15 tiết ( 4 buổi – 1 buổi bảo vệ project)

PHẦN THỰC HÀNH (2 điểm)

Mục tiêu:

- Mục tiêu 1: Sinh viên nắm được kiến thức và kỹ năng xây dựng website TMĐT

- Mục tiêu 2: Làm việc theo nhóm ( 5 thành viên) để xây dựng hoàn chỉnh website dựa trên các công cụ được cung cấp theo từng bài thực hành cụ thể

- Mục tiêu 3: Tìm hiểu các công nghệ, quy trình xây dựng website TMĐT điển hình và đánh giá, lựa chọn được giải pháp phù hợp với từng loại hình kinh doanh khác nhau.

Kết quả và phương pháp đánh giá:

1. Các nhóm hoàn thành từng bài tập thực hành theo hướng dẫn của giảng viên

2. Nộp kết quả cuối cùng là:

- Website đã hoàn thành và chạy tốt

- Báo cáo công việc của từng thành viên.

3. Nội dung Báo cáo công việc:

Tiêu đề: BÁO CÁO THỰC HÀNH XÂY DỰNG WEBSITE TMĐT

Lớp: ………………….

Khóa: ………………..

Page 11: Xây dựng kế hoạch kinh doanh điện tửtuvanthanhlapcongtytnhh.com/upload/data/xay_dung_ke... · Web viewVới mỗi mục đích trên, hãy liệt kê 3 mục tiêu cụ

Tên nhóm: (mỗi nhóm tự đặt 1 tên tùy ý)

Danh sách thành viên:

1.

2.

3.

4.

5.

Phần 1. Mô tả ý tưởng xây dựng website, cổng thông tin hay cửa hàng trực tuyến (khoảng 500 từ)

Phần 2. Mô tả các công việc đã thực hiện, yêu cầu chi tiết theo đúng các nhiệm vụ, thao tác đã thực hiện . Sắp xếp theo trình tự công việc

Ví dụ:

BÁO CÁO 1. NỘI DUNG CÔNG VIỆC ĐÃ THỰC HIỆN

(Báo cáo các công việc theo đúng trình tự thời gian thực hiện để xây dựng website)

Stt Nội dung Tên thành viên chịu trách nhiệm

chính

Thời gian Ghi chú

1 Cài đặt Joomla, phiên bản 1.5.4

Dương Kim Chi 10 phút

2 Cài đặt cửa hàng trực tuyến VirtueMart, phiên bản 1.1.2

Trần Thành Long 10 phút

3 Cài đặt module tiếng Việt cho Joomla

Tô Thanh Vân 20 phút

4 Cài đặt module diễn đàn Quách Tường 2 giờ Nguồn: download từ website ….

5 Thiết kế cấu trúc các Menu nội dung

Nguyễn Thanh Hoa 1 giờ

6 Cài đặt Template Trần Thành Long 10 phút Nguồn: Template

7 Cập nhật module quảng cáo Tô Thanh Vân 20 phút Lưu ý khi cấu hình trong phần quản trị

8 Thiết kế banner cho website Nguyễn Thanh Hoa 4 tiếng Lưu ý khi cấu

Page 12: Xây dựng kế hoạch kinh doanh điện tửtuvanthanhlapcongtytnhh.com/upload/data/xay_dung_ke... · Web viewVới mỗi mục đích trên, hãy liệt kê 3 mục tiêu cụ

hình trong phần quản trị

9

BÁO CÁO 2. THEO NỘI DUNG CÔNG VIỆC CỦA TỪNG THÀNH VIÊN

(Tổng hợp công việc của từng thành viên)

Stt Nội dung Tên thành viên chịu trách nhiệm

chính

Thời gian Ghi chú

1 Cài đặt Joomla, phiên bản 1.5.4

Dương Kim Chi 10 phút

Tổng thời gian tham gia: 10 phút5 Thiết kế cấu trúc các Menu

nội dungNguyễn Thanh Hoa 1 giờ

8 Thiết kế banner cho website Nguyễn Thanh Hoa 4 giờTổng thời gian tham gia: 5 giờ4 Cài đặt module diễn đàn Quách Tường 2 giờ Nguồn:

download từ website ….

Tổng thời gian tham gia: 2 giờ3 Cài đặt module tiếng Việt

cho JoomlaTô Thanh Vân 20 phút

7 Cập nhật module quảng cáo Tô Thanh Vân 20 phútTổng thời gian tham gia: 40 phút2 Cài đặt cửa hàng trực tuyến

VirtueMart, phiên bản 1.1.2Trần Thành Long 10 phút

6 Cài đặt Template Trần Thành Long 10 phút Nguồn: Template

Tổng thời gian tham gia: 20 phút

Kết quả phần thực hành được đánh giá trên Website đã hoàn thành và 2 Báo cáo nội dung công việc của các thành viên.

Website: Nộp 01 đĩa CD

Báo cáo: Nộp 01 bản cứng

Hướng dẫn làm bài tập thực hành

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƯƠNG

KHOA KINH TẾ VÀ KINH DOANH QUỐC TẾ

Page 13: Xây dựng kế hoạch kinh doanh điện tửtuvanthanhlapcongtytnhh.com/upload/data/xay_dung_ke... · Web viewVới mỗi mục đích trên, hãy liệt kê 3 mục tiêu cụ

------

Tài liệu hướng dẫn thực hành

Xây dựng Website Cổng thông tin và Cửa hàng trực tuyến

Dành cho K44 – KTĐN

Biên soạn: ThS. Nguyễn Văn Thoan

ThS. Nguyễn Quang Trung

Phần 1. CÀI ĐẶT WEBSITE

1. Cài đặt Xampp

Chạy file Xampp trong thư mục tài nguyên

Sử dụng bản Xampp 1.6.7, có thể download tại địa chỉ http://itc.ftu.edu.vn hoặc http://www.apachefriends.org/ Mục đích: Cài đặt máy chủ web Apache và Hệ quản trị cơ sở dữ liệu MySQL

2. Tạo cơ sở dữ liệu cho website

Mở FireFox hoặc IE; Vào địa chỉ: http://localhost/xampp

Chọn PhpMyadmin trong mục Tools

Nhập vào Tên cơ sở dữ liệu (vd. mobile_data) và chọn kiểu dữ liệu utf8_general_ci (để hỗ trợ tiếng Việt cho website sau này). Sau khi chọn xong nhấn và Create để thực hiện việc tạo CSDL. Lưu ý: Ghi nhớ tên cơ sở dữ liệu để dùng trong quá trình cài đặt website.

3. Cài đặt website

Sử dụng bộ cài Joomla phiên bản 1.5.6 (có thể download tại: http://itc.ftu.edu.vn hoặc www.joomla.org)

Copy nội dung website vào trong thư mục C:\xampp\htdocs

Lưu ý 1: Nếu giải nén bộ cài website cần giải nén vào 1 thư mục để sau đó đổi tên và thực hiện cài đặt.

Page 14: Xây dựng kế hoạch kinh doanh điện tửtuvanthanhlapcongtytnhh.com/upload/data/xay_dung_ke... · Web viewVới mỗi mục đích trên, hãy liệt kê 3 mục tiêu cụ

Lưu ý 2: Trong htdocs, mỗi thư mục chứa toàn bộ nội dung một website, có thể cài đặt nhiều website trên cùng một máy chủ.

Vd. sau khi giải nén, đổi tên thư mục website thành mobile, khi đó đường dẫn đến website có dạng C:\xampp\htdocs\mobile (lưu ý: trong thư mục mobile lúc này chứa toàn bộ nội dung website)

Để khởi động quá trình cài đặt website, chạy FireFox hoặc IE

Nhập vào địa chỉ: http://localhost/mobile (để khởi động quá trình cài đặt cho website mobile – nội dung trong thư mục ..htdocs/mobile)

Lưu ý: nếu sử dụng thư mục khác thì gọi đường dẫn theo tên thư mục đó.

Ví dụ: thư mục ..htdocs/laptopmart thì đường dẫn là http://localhost/laptopmart.

Thực hiện đủ 7 bước để cài đặt theo hướng dẫn của bộ cài !

Lưu ý:

Tại bước số 1, chọn ngôn ngữ là tiếng Việt để dễ theo dõi

Tại bước số 2, 3 ấn Next/Tiếp theo

Tại bước số 4: nhập vào localhost, root, mật khẩu để trống, tên cơ sở dữ liệu đã tạo ở bước 2 (vd. mobile_data) – Lưu ý đọc kỹ hướng dẫn trên màn hình cài đặt tại bước này để điền chính xác thông tin vào các ô tương ứng.

Bước 5, next

Bước 6, nhập vào tên website, email, mật khẩu quản trị, lưu ý: Nhớ mật khẩu này để sử dụng sau này.

Bước 7, hoàn tất viêc cài đặt bằng cách xóa thư mục Installation nằm trong thư mục Mobile ở trên.

4. Mở website để xem: Dùng địa chỉ: http://localhost/mobile

5. Quản trị website: Dùng địa chỉ: http://localhost/mobile/administrator

Page 15: Xây dựng kế hoạch kinh doanh điện tửtuvanthanhlapcongtytnhh.com/upload/data/xay_dung_ke... · Web viewVới mỗi mục đích trên, hãy liệt kê 3 mục tiêu cụ

Nhập vào tên đăng nhập (admin) và mật khẩu (đã đặt trong bước 6 ở phần cài đặt). Lưu ý: Để thuận tiện trong quá trình thực hành và kiểm tra, các nhóm đặt mật khẩu chung là tmdt2008.

6. Đối với các nhóm muốn đưa website vào hoạt động sau này cần:

Sử dụng tên website dạng: tenwebsite.ftu.edu.vn thì không mất phí. Lưu trữ tại FTU miễn phí 5 năm.

Phần 2. QUẢN LÝ WEBSITE

Chú ý: Sau khi cài đặt website cần tạo ngay user mới để phòng mất account admin hoặc mật khẩu. Chọn Site --> User Manager --> New

1. Cài đặt Tiếng Việt

Vào phần Quản trị: http://localhost/mobile/administrator

Nhập vào tên và mật khẩu

Vào phần Extensions (ở cột thứ 5)

Chọn Install (ở dòng 1)

Tại giao diện cài đặt, Browse đến thư mục tài nguyên, chọn file nén vi-VN.rar, sau đó ấn vào nút cài đặt (để cài đặt tiếng Việt cho phần người dùng).

Tiếp tục Browse đến thư mục trên, chọn tiết vi-VN_admin để cài tiếng Việt cho phần Quản trị. Sau khi cài đặt xong, chọn Extensions, tại dòng thứ 5 chọn tiếp Language Manager, kích chọn ô Tiếng Việt ở từng phần Front end và Administration, sau đó ấn và nút Default để xác nhận. Sau bước này, website hiển thị các hướng dẫn bằng tiếng Việt ở cả phần Frontend và Backend.

2. Thay đổi banner

Tùy từng template mà website sẽ sử dụng.

Khuyến khích các nhóm chọn từng Template tùy ý và nghiên cứu sử dụng

Page 16: Xây dựng kế hoạch kinh doanh điện tửtuvanthanhlapcongtytnhh.com/upload/data/xay_dung_ke... · Web viewVới mỗi mục đích trên, hãy liệt kê 3 mục tiêu cụ

Lưu ý : Giảng viên sẽ hướng dẫn cụ thể cách thay banner và logo cho 1 hoặc 2 template.

Mỗi template có 1 thư mục riêng chứa ảnh, style và các tài nguyên liên quan. Để chỉnh sửa logo, chọn thư mục template, sau đó chọn thư mục có tên của template đang dùng tìm đến ảnh đang dùng làm logo và thay vào đó 1 ảnh mới.

Ví dụ template mặc định khi cài xong website có tên là ‘rhuk_milkyway’. Để sửa logo của template này từ thư mục website, chọn template->rhuk_milkyway->images. Trong thư mục đó có 1 file ảnh ‘mw_joomla_logo.png’ đang được dùng làm logo. Để thay logo, cách đơn giản nhất là thiết kế 1 cái ảnh khác có cùng kích thước, tên và loại file với file này, sau đó copy thay vào trong thư mục đó.

3. Quản lý Main Menu

Vào phần Quản trị

Chọn Trình đơn (ở cột 2), chọn Main Menu (ở dòng thứ 3)

Muốn sửa Menu nào, kích chuột thẳng vào Menu đó để chỉnh sửa

Vd. Home Trang chủ; Products Sản phẩm

4. Quản lý Top Menu

Trong phần Quản trị

Chọn Trình đơn, chọn Top Menu (ở dòng thứ 5)

Trong đó có 4 menu con, để sửa menu nào, kích chuột vào menu đó

Sửa tên trong bảng cấu hình và Save lại (nút save góc trên, bên phải)

5. Quản lý Menu bên trái

Tắt hai mục Main Menu và Other Menu ở cột bên trái

- Vào phần quản trị

Page 17: Xây dựng kế hoạch kinh doanh điện tửtuvanthanhlapcongtytnhh.com/upload/data/xay_dung_ke... · Web viewVới mỗi mục đích trên, hãy liệt kê 3 mục tiêu cụ

- Vào Phần mở rộng Quản lý Module Tại cột ví trí, chọn Left để hiển thị các module ở cột bên trái.

- Lần lượt kích vào nút dấu tích màu xanh để tắt các menu Main menu và Other menu

- Ra trang mặt tiền để kiểm tra (ấn F5 hoặc Refresh để kiểm tra kết quả)

Lưu ý: Các vấn đề cụ thể, hỏi giảng viên hướng dẫn.

6. Đổi tên các module bên trái

Vào phần quản trị

Vào Phần mở rộng Quản lý Module Tại cột thứ 3, Chọn vị trí, chọn Left.

Các module của cột bên trái được sắp sếp đúng thứ tự

Muốn sửa tên module nào, kích chuột vào đó và sửa tên, sau đó Save lại.

Lưu ý: Module này là mô đun thuộc phần quản lý cửa hàng, sẽ thực hành chi tiết ở phần sau. Đây là loại module Article Categories cho phép hiển thị các nhóm tin (categories)

7. Tạo một khối MENU để quản lý tin, hiển thị ở bên trái gồm các nội dung sau

GIỚI THIỆU SẢN PHẨM

Sam sung

Nokia

Motorola

BenQ

Mục đích: Khi kích vào các menu này sẽ hiện ra thông tin giới thiệu chung về từng loại sản phẩm đó. Đây là Menu tin giới thiệu về các hãng, dòng sản phẩm.

Page 18: Xây dựng kế hoạch kinh doanh điện tửtuvanthanhlapcongtytnhh.com/upload/data/xay_dung_ke... · Web viewVới mỗi mục đích trên, hãy liệt kê 3 mục tiêu cụ

Các bước cụ thể như sau:

Trước hết vào phần Quản trị

i. Nội dung (cột 3) Quản lý nhóm tin Thêm mới (bên phải, trên)

Đặt tên Nhóm tin (Section) là: SẢN PHẨM

ii. Nội dung Quản lý chủ đề con Thêm mới

Thêm lần lượt các chủ đề con tương ứng với Samsung, Nokia, Motorola, BenQ.

Lưu ý : khi thêm, đặt tên và chọn chủ đề con nằm trong nhóm tin là SẢN PHẨM đã tạo ở bước trên.

ii. Tạo khối MENU tương ứng với Nhóm tin SẢN PHẨM (để khi kích vào Menu đó sẽ hiển thị tin ra ngoài trang chủ).

Vào phần quản trị

Trình đơn (cột 2) Quản lý Menu (dòng 1)

Thêm mới, lưu ý điền cả 4 ô là : SẢN PHẨM sau đó Lưu lại.

Lưu ý : Bước này mởi chỉ tạo ra Khối menu, chưa có menu cụ thể link đến các hãng.

iii. Hiển thị Menu ra ngoài, đặt tại cột bên trái, vị trí đầu tiên

Vào phần quản trị

Phần mở rộng (cột 5) Quản lý Mô đun (dòng 2)

Tìm mô đun có tên là SẢN PHẨM vừa tạo, kích chuột vào đó để cấu hình . Lưu ý : Chọn các nút : Cho hiển thị tiêu đề, Đã bật, vị trí là Left . Sau đó Lưu lại.

Ra ngoài kiểm tra (ấn F5 hoặc reFresh). Lưu ý : Sau bước này, trên trang chủ mới chỉ có Tên tiêu đề Menu to, chưa có các menu con trong đó.

Tiếp tục tạo các Menu con

Page 19: Xây dựng kế hoạch kinh doanh điện tửtuvanthanhlapcongtytnhh.com/upload/data/xay_dung_ke... · Web viewVới mỗi mục đích trên, hãy liệt kê 3 mục tiêu cụ

- Vào phần quản trị

- Trình đơn (cột 2) SẢN PHẨM (dòng cuối)

- Thêm mới Các bài viết/Article Giao diện chủ đề con dạng Blog layout Nhập vào đủ các thông tin ở những ô : Tiêu đề, Alias và Chủ đề con tương ứng với tên Menu con đó, ví dụ : menu là Samsung thì Chủ đề con chọn là Samsung.

Sau đó Lưu lại và ra ngoài kiểm tra.

Lần lượt tạo đủ các Menu con tương ứng với các loại sản phẩm đã dự kiến.

ưu ý : Khi kích vào các Menu con là đều chưa có tin chi tiết do chưa tạo tin trong các thư mục tin để hiển thị ra ngoài.

8. Tạo tin cho các Menu trên

Vào phần quản trị

Nội dung (cột 3) Quản lý bài viết (dòng 1)

Thêm mới

Nhập vào các nội dung của bài viết :

- Tiêu đề

- Alias

- Chọn : Chủ đề

- Chọn : Chủ đề con

- Nhập vào Nội dung

- Chèn Ảnh

- Chèn Phim

Sau đó Lưu

Page 20: Xây dựng kế hoạch kinh doanh điện tửtuvanthanhlapcongtytnhh.com/upload/data/xay_dung_ke... · Web viewVới mỗi mục đích trên, hãy liệt kê 3 mục tiêu cụ

Ra ngoài và kiểm tra

Việc chèn ảnh, phim vào từng tin theo sự hướng dẫn của giảng viên.

Tiếp tục tạo thêm một khối Menu với nội dung sau :

Tạo một Section là CÁC DỊCH VỤ,

Tạo 3 Categories với tên là: Đào tạo, Tư vấn, Dịch vụ khách hàng

Mỗi category tạo 5 tin với đầy đủ hình ảnh, phim, nhạc.

Phần 3. QUẢN LÝ CÁC MODULE CHỨC NĂNG TRÊN WEBSITE

9. Biên tập đường dẫn Breadcrumbs

Chọn Phần mở rộng-> Quản lý mô –đun->Breadcrumbs

Gõ nội dung vào ô Dòng chữ cho mục Trang chủ, sau đó ấn nút Lưu ở góc phải-trên

10. Biên tập menu: popular news

Chọn Phần mở rộng-> Quản lý mô –đun->Popular (ở trang 2)

Sau đó chỉnh các tham số như tiêu đề, vị trí,... và ấn nút Lưu ở góc phải –trên

Đổi tên thành TIN NỔI BẬT

11. Biên tập menu: latest news

Chọn Phần mở rộng-> Quản lý mô –đun->Latest News (ở trang 2)

Sau đó chỉnh các tham số như tiêu đề, vị trí,... và ấn nút Lưu ở góc phải -trên

Đổi tên thành TIN MỚI NHẤT

12. Biên tập lời dẫn trên trang chủ: Welcome to Frontpage Chào mừng bạn đến với Website ThegioiMobile.

Page 21: Xây dựng kế hoạch kinh doanh điện tửtuvanthanhlapcongtytnhh.com/upload/data/xay_dung_ke... · Web viewVới mỗi mục đích trên, hãy liệt kê 3 mục tiêu cụ

Chọn Trình đơn-> Main menu-> Home (chú ý hàng có dấu sao màu vàng ở cột Mặc định), chọn Các tham số - Hệ thống, đổi nội dung vào ô Tiêu đề trang thành Chào mừng bạn đến với Website ThegioiMobile.

13. Biên tập tiêu đề các tin trên trang chủ (Frontpage Manager)

Chọn Nội dung-> Quản lý trang chủ. Muốn sửa tiêu đề bản tin nào, chọn bản tin đó. Gõ lại tiêu đề bản tin trong ô Tiêu đề, và các thông tin khác nếu cần, sau đó ấn nút Lưu ở góc phải –trên.

14. Biên tập Module Polls

- Chọn Components->Thăm dò, chọn Thêm mới, sau đó nhập tiêu đề, Alias, ấn Yes ở lựa chọn đã được bật và nội dung của các lựa chọn. Sau đó ấn nút Lưu ở góc phải –trên.

- Chọn Phần mở rộng -> Quản lý Mô đun, chọn nút Mới (phải - trên), chọn Loại Thăm dò ý kiến (cột 2, hàng 6). Nhập tiêu đề, đã bật, vị trí,... chọn Thăm dò ý kiến trỏ tới phiếu thăm dò mới tạo ở bước trên.

15. Biên tập Advertising

Luu ý: Tạo Ads mới trong Components/Banners/Banners; tạo bằng copy các ads cũ, rồi chỉnh sửa; sau đó cấu hình module Quảng cáo trong Module Managers để hiển thị các banner quảng cáo trên website.

Lưu ý: Chèn ảnh vào các quảng cáo trong Advertising bằng cách thêm dòng lệnh trỏ đến ảnh cần chèn.

- Chọn Components->Bảng quảng cáo-> Thể loại, chọn thêm mới, nhập tiêu đề, alias, đã được bật,.. sau đó ấn nút Lưu.

- Chọn Components->Bảng quan cáo->Các khách hàng, chọn thêm mới, nhập các thông tin cần thiết, sau đó ấn lưu.

- Chọn Components->Bảng quảng cáo->Bảng quảng cáo, chọn thêm mới, nhập các thông tin tương ứng, nhập nội dung quảng cáo, đường dẫn hình ảnh vào ô Tùy chọn mã quảng cáo sau đó ấn Lưu.

Page 22: Xây dựng kế hoạch kinh doanh điện tửtuvanthanhlapcongtytnhh.com/upload/data/xay_dung_ke... · Web viewVới mỗi mục đích trên, hãy liệt kê 3 mục tiêu cụ

- Chọn phần mở rộng-> quản lý mô đun, chọn nút mới, chọn bảng quảng cáo, nhập các thông tin tiêu đề, alias, đã bật, vị trí, bảng quảng cáo của khách, chủ đề con,... sau đó ấn Lưu.

16. Thực hành nâng cao:

Khuyến khích các nhóm tự tìm hiểu và cài đặt thêm các Component, Module mới cho website để thể hiện ý tưởng của mình.

Nghiên cứu và sử dụng các Component, Module mở rộng trên website: www.joomla.org, phần Extension.

Lưu ý: Đối với các module bổ sung, để được tính điểm thưởng, các nhóm phải ghi lại trong báo các cách cài đặt và phương pháp sử dụng và người chịu trách nhiệm chính đối với các phần mở rộng đó.

17. Các thao tác để sao lưu và khôi phục lại website

Lưu ý: Các nhóm khi làm bài tập thực hành không đặt mật khẩu cho cơ sở dữ liệu để nộp và trình chiếu thuận tiện. Tài khoản quản trị dùng chung là: admin/tmdt2008. Những website tốt sẽ được giữ làm bài mẫu để khóa sau tham khảo hoặc được hỗ trợ lưu trữ miễn phí để các nhóm sử dụng sau này.

Ở bước 1, sau khi cài xong xampp, mặc định máy tính sẽ sinh ra một thư mục xampp trên ổ C. Trong đó có 2 thư mục quan trọng đó là htdocs và mysql.

Thư mục htdocs chứa mã nguồn của các website, còn thư mục mysql chứa dữ liệu của các website.

Để sao lưu 1 website cụ thể nào đó, copy thư mục có tên là tên website tương ứng trong htdocs và thư mục dữ liệu tương ứng trong mysql\data.

Khi nào cần khôi phục thì copy ngược lại từ nơi backup sang chính xác 2 thư mục tương ứng trên.

Ví dụ website có tên là mobile, copy thư mục mobile vào trong thư mục htdocs, còn trong mysql\data copy thư mục mobile_data vào đó.

Page 23: Xây dựng kế hoạch kinh doanh điện tửtuvanthanhlapcongtytnhh.com/upload/data/xay_dung_ke... · Web viewVới mỗi mục đích trên, hãy liệt kê 3 mục tiêu cụ

Phần 4. Cài đặt cửa hàng trực tuyến VirtueMart

1. Cài đặt cửa hàng trực tuyến

Sử dụng bộ cài VirtueMart_1.1.2-COMPLETE_PACKAGE.j15.zip.

Download tại website: http://itc.ftu.edu.vn hoặc www.virtuemart.com

- Giải nén bộ cài VirtueMart_1.1.2-COMPLETE_PACKAGE.j15.zip ra một thư mục nào đó, trong thư mục đó có thư mục con module, plugins và một bộ cài com_virtuemart_1.1.2.j15.zip.

- Để cài cửa hàng trực tuyến, chọn Phần mở rộng-> Cài đặt/Tháo gỡ, chọn Browse tìm đến file com_virtuemart_1.1.2.j15.zip, sau đó ấn nút Tải tập tin lên & cài đặt. Chọn Install SAMPLE DATA >> để cài đặt dữ liệu mẫu, ấn OK, chờ cho đến khi chương trình cài xong.

2. Cấu hình cửa hàng trực tuyến để hiển thị trên trang chủ

- Chọn Phần mở rộng->Cài đặt/Tháo gỡ, chọn nút Browse, chọn đến thư mục module mới được giải nén từ bộ cài cửa hàng trực tuyến, chọn module mod_virtuemart_1.1.2.j15.zip, sau đó chọn nút Tải tập tin lên & cài đặt.

- Chọn Phần mở rộng-> Quản lý mô đun, chọn VirtueMart Module, chọn đã bật là Yes, và chỉnh các tham số cần thiết khác, sau đó ấn nút Lưu.

3. Cài đặt gói ngôn ngữ tiếng Việt cho Cửa hàng trực tuyến

Cách 1

- Gỡ nén bộ cài tiếng việt cho cửa hàng trực tuyến Language_Pack_for_VirtueMart_1.1.2, trong đó sẽ có 1 thư mục có tên là languages.

- Copy thư mục languages vào thư mục website\administrator\components\com_virtuemart

- đổi tên các file vietnames thành english trong tất cả các thư mục trong language.

Cách 2:

Page 24: Xây dựng kế hoạch kinh doanh điện tửtuvanthanhlapcongtytnhh.com/upload/data/xay_dung_ke... · Web viewVới mỗi mục đích trên, hãy liệt kê 3 mục tiêu cụ

- Vào thư mục website administrator components com_virtuemart language

- mỗi thư mục con của thư mục trên có 1 tệp english.php tương ứng

- mở các tệp đó ra, và thay trực tiếp nội dung tiếng việt cho các từ tiếng anh tương ứng.

4. Tạo 5 nhóm sản phẩm, mỗi nhóm tạo 3 nhóm con

Chọn Components->Virtuemart, chọn Category Tree, chọn New, sau đó nhập các thông tin cần thiết như tên category,...

Nếu tạo “nhóm con” thì phải chọn “nhóm cha” tại ô Parent.

Sau khi nhập đủ thông tin ấn nút Save.

5. Cập nhật 5-10 sản phẩm cho mỗi nhóm con (tổng cộng 75-150 sản phẩm)

Chọn Components->Virtuemart, chọn Sản phẩm, sau đó chọn Thêm nhập các thông tin cần thiết sau đó ấn nút Save.

6. Đóng vai trò khách hàng, tự đăng ký một tài khoản là: kh1/abc123 hãy thực hiện quá trình đặt hàng

-Từ giao diện trang chủ, chọn Đăng ký, điền đầy đủ các thông tin sau đó ấn nút Đăng ký

7. Đóng vai trò quản trị vào kích hoạt tài khoản khách hàng

Từ giao diện quản trị, chọn Quản lý thành viên, ấn chuột trái vào biểu tượng ô tròn đỏ tại cột Đã được bật để kích hoạt tài khoản của khách hàng.

8. Thực hiện quá trình mua hàng:

- Tại giao diện trang chủ, gõ tên đăng nhập và mật khẩu đã đăng ký vào ô Tên đăng nhập và mật khẩu, sau đó ấn nút Đăng nhập, chọn các sản phẩm cần mua, chọn Add to Cart, tiếp tục mua các sản phẩm khác tương tự. Muốn xem giỏ hàng, chọn nut Show cart bên dưới Cửa hàng điện tử.

Page 25: Xây dựng kế hoạch kinh doanh điện tửtuvanthanhlapcongtytnhh.com/upload/data/xay_dung_ke... · Web viewVới mỗi mục đích trên, hãy liệt kê 3 mục tiêu cụ

- Muốn kết thúc mua hàng, chọn Check Out, điền đầy đủ thông tin vào đơn hàng, sau đó ấn nút Send Registration, kiểm tra thông tin của đơn hàng, nhập thông tin địa chỉ giao hàng nếu địa chỉ giao hàng không cùng địa chỉ của chủ tài khoản, sau đó ấn Next.

- Chọn hình thức vận chyển, sau đó ấn Next.

- Chọn hình thức thanh toán, sau đó ấn Next

- Nhập thông tin cần lưu ý nếu có, sau đó ấn Confirm Order để xác nhận đơn hàng

9. Đóng vài trò quản lý cửa hàng vào kiểm tra tình trạng các đơn hàng

Chọn Components->Virtuemart, sau đó chọn Order->List Order để xem và xử lý các đơn hàng.

Lưu ý: Sau khi hoàn thành các bài tập thực hành trên, các nhóm lập báo cáo công việc chung của nhóm và công việc cụ thể của từng thành viên theo hướng dẫn trên website: http://itc.ftu.edu.vn

Good luck to all of you!