YAPI MALZEMESİ

YAPI MALZEMESİNE GİRİŞ

YAPI MALZEMESİ

KAYNAK KİTAPLAR

1.) Yapı Malzemesi-II (Bülent BARADAN) DEU

2.) Yapı Malzemesi ve Beton (M. Selçuk GÜNER, Veli SÜME)

3.) Yapı Malzemesi (Bekir POSTACIOĞLU)

4.) Yapı Malzemesi Problemleri (Bekir POSTACIOĞLU)

5.) Betonu Oluşturan Malzemeler ÇİMENTOLAR (Turhan Y.

ERDOĞAN)

6.) Betonu Oluşturan Malzemeler AGREGALAR (Turhan Y. ERDOĞAN)

7.) Betonu Oluşturan Malzemeler KARIŞIM ve BAKIM SULARI

(Turhan Y. ERDOĞAN)

8.) Yapı Malzemesi (Süheyl AKMAN)

9.) Beton : Cilt 1 – Çimento, Cilt 2 – Agrega, Beton (Bekir

POSTACIOĞLU)

10.) Her Yönüyle Hazır Beton (Set Beton)

11.) İlgili Standartlar, TSE

12.) http://ekutup.dpt.gov.tr/

YAPI MALZEMESİ

Ders içeriği

Puzolanlar

Alçı

Kireç

Agregalar

Beton

Metaller, Ahşaplar

Polimerler, Kompozitler

Çimentolar

YAPI MALZEMESİ

Türleri

Üretim yöntemleri

Yapılardaki kullanımları

Özellikleri ve ilgili malzeme deneyleri

Sözü edilen malzemeler inşaat mühendisliği

alanında; yapılar, barajlar, demir yolları, yol

yapımında vb alanlarda kullanılmaktadır.

YAPI MALZEMESİ

İnşaat Malzemelerinin

Sınıflandırılmaları

1. Faz durumlarına göre

2. Kimyasal iç yapılarına göre

YAPI MALZEMESİ

Faz Durumları

1. Gazlar : Hava, oksijen, CO2

2. Sıvılar : Su, kimyasal karışımlar

3. Yarı -katılar: Harçlar, sıvalar, asfaltlar vb.

4. Katılar : Metaller, Sertleşmiş beton

YAPI MALZEMESİ

İç Yapı ve Kimyasal Sınıflara göre

1. Metaller:

A. Demir , çelik

B. Alüminyum, bakır, çinko, kursun

2. Polimerler : Kovalent bağlanma ile olusan

C,H,O,N moleküllerinden oluşan uzun

zincirlerle oluşur.

A. Tabi (Kauçuk, asfalt, ahşap)

B. Suni (plastikler)

YAPI MALZEMESİ

3. Seramikler : (Kovalent ve iyonik karışık

bağlı esasen aliminosilikat yapılı

malzemelerdir.

A. Yapısal Kil Ürünleri (Tuğla, Borular)

B. Porselenler

4. Kompozit Malzemeler :

A. Suni (Portland çimento, Beton)

YAPI MALZEMESİ

5. Donatılı Kompozit Malzemeler : (Demirli

beton, takviyeli plastikler)

Mühendisin en önemli görevlerinden biri

görevi yapılacak yapı için en uygun

malzemeyi seçmektir.

YAPI MALZEMESİ

Uygun Yapı Malzemesi Seçimine etki eden faktörler

Dayanım , Rijitlik Şartları

– Sürekli kalıcı yükler →Sünme

– Tekrarlı yükler →Yorulma dayanımı

– Çarpma , patlama yükleri →Tokluk & kırılma

– Yüzey yükleri →Sertlik & aşınmaya dayanım

Çevresel şartlar

– Isı değişimi →ısı katsayısı

– Nem oranı →permeabilite

– Kimyasal etkiler→Kimyasal konum

YAPI MALZEMESİ

Ekonomi: Ele alınan malzemede amaca

uygun ucuz malzeme seçimi

– İlk maliyet

– Kullanım süresi

– Bakım sıklığı

– Bakım maliyeti

– Konfor

YAPI MALZEMESİ

Yapı malzemelerinin genel özellikleri

Fiziksel **

Mekanik **

Kimyasal

Diğer

– Isı, Akustik, Optik,

** Türk Standartları ve CE ile belirlenmiştir.

YAPI MALZEMESİ

Fiziksel Özellikler

Yapının fiziksel özellikleri

– Yoğunluk

– Birim hacim ağırlığı

– porozite

– Geçirgenlikleri vb

YAPI MALZEMESİ

Mekanik Özellikleri

Uygulanan yüklere karşı direnç

– Dayanım

– Kırılma / akma (gevrek / duktil)

– Çekme

– Basınç

– Eğilme

– Burulma

– Kesme

YAPI MALZEMESİ

Kimyasal Özellikleri

Kimyasal durumu

– Oksit içeriği

– Karbonat içeriği

– Asitlik-bazlık

– Korozyona dayanım

YAPI MALZEMESİ

İnşaat Mühendisliğinde Malzeme

Özelliklerinin Belirlenmesi

Malzeme özellikleri:

• Laboratuvar deneyleri ile

• Alan deneyleri ile(yerinde deneyler).

STANDARDLAR Kullanılacak malzemelere

ilişkin özellik ve deney işlemlerini belirler.

YAPI MALZEMESİ

Standartların amacı

Test numune sayısı ve numuneyi belirleme

Numune şekli ve boyutları

Numune hazırlanması

Numune süresince Isı nem vb durumları

Makine tipi

Yükleme oranı

Test sonuçları değerlendirmeleri

Rapor hazırlanması

YAPI MALZEMESİ

Standardizasyon Enstitüleri

Türkiye – Türkiye Standart Enstitüsü (TSE)

İngiltere- British Standards Institute (BSI)

Almanya- Deutsche Institute Norm (DIN)

U.S. - American Society for Testing and

Materials (ASTM)

Europe - European Committee for

Standardization (CEN)

YAPI MALZEMESİ

Bağlayıcı Malzemeler

Bağlayıcı maddeler, su eklenmesi ile hamur haline gelen, agrega adı verilen mineral taneli malzemeyi birbirine bağlayarak, bir anlamda yapıştırarak, zamanla plastikliğini kaybederek sertleşen ve yapay taş oluşumuna imkan sağlayan malzemelere verilen isimdir. Genelde toz haldedir.

-Hayvan ve bitki oluşumlu tabii malzemeler.

-Hidrokarbon kökenli (asfalt)

-Değişik kalsiyum bileşimli : Alçı, kireç, çimento

YAPI MALZEMESİ

Priz olayını sadece havada yapabilen bağlayıcılara

“hava bağlayıcıları”, hem havada, hem su içinde

katılaşabilen bağlayıcılara ise “hidrolik bağlayıcılar”

denir. Örneğin, kireç bir hava bağlayıcısı, çimento

ise hidrolik bağlayıcıdır Priz durumlarına göre

Havada priz yapanlar (Alçı, kireç)

Suda priz yapanlar (çimentolar)

Geçmişte toprak, toprak-kireçtaşı,kireç, alçılar,

pismiş kil,volkanik cüruf, ve küller kullanılmıştır.

YAPI MALZEMESİ

Tarihte Bağlayıcılar

Bağlayıcı maddelerin kullanımı Epipaleotik

çağlara kadar gider. İlk bağlayıcılar killi

çamurdur. Sonra kireç kullanılmıştır.

Piramitlerde : Kalsiyum sülfat bazlı harçlar

kullanılmıştır. Bileşeni: Alçı taşı, kalsit,

kireçtaşı, kuvarz kumu ve anhidrittir.

YAPI MALZEMESİ

Romalılar:Puzolan-kireç karışımı

kullanmışlardır. Bileşimi: Kireç içine

camlaşmış volkan toprağı ilave

etmişlerdir.

Selçuklu-Osmanlı: Horosan harcı

kullanılmıştır. Bileşeni: pişmiş toprak tozu,

kuvartz kumu, kireç, kul, değişik lifler.

YAPI MALZEMESİ

Günümüzde çimento kullanarak üretilen betonun, yüksek dayanım ve düşük permeabilite özelliklerine sahip olmasına rağmen, değişik çevre koşullarına fazla dayanıklı olduğu söylenemez. Buna karşılık tarihi bağlayıcıların, düşük dayanım değerlerine sahip olmalarına rağmen, olumsuz çevre koşullarına asırlarca dayandıkları görülmüştür. Bu bağlayıcıların yapılarının mikrostrüktür incelemesi, bunların yüksek poroziteye sahip olduklarını ve karbonatlaştıklarını göstermiştir.