years Moral Project

คมอโครงงานคณธรรมเฉลมพระเกยรต

โครงการพฒนาโครงงานคณธรรมเฉลมพระเกยรต

ในหวขอประจ ำป

“ลดเลกพฤตกรรมเสยง สรำงงำนจตอำสำ พำครอบครวอบอน หนนชมชนเขมแขง”

www.moralproject.net facebook.com/moralprojectpage

1

กระบวนทศนพระราชทาน “เรยนความร ท าการงาน และท าความด”

“เดก ๆ นอกจากจะตองเรยนความรแลวยงตองหดท าการงานและท าความดดวย เพราะการท างานจะชวยใหมความสามารถ มความขยนอดทนพงตนเองได และการท าดนนจะชวยใหมความสขความเจรญ ทงปองกนตนไวไมใหตกต า”

พระบรมราโชวาท พระราชทานเพอเชญลงพมพในหนงสอวนเดก ประจ าป ๒๕๓๐

พระมหาพงศนรนทร ฐตวโส ประธานโครงการประกวดโครงงานคณธรรมเฉลมพระเกยรต ประธานกลมกลยาณมตรเพอการเสรมสรางเครอขายวถพทธ คมอโครงงานคณธรรมเฉลมพระเกยรต พทธชยนตเฉลมราช / กรงเทพฯ : กคพ., ๒๕๕๘ ๒๘ หนา ISBN xxx-xxx-xxxx-xx-x ๑. โครงงาน ๒.คณธรรมจรยธรรม ๓.เฉลมพระเกยรต ๔.พทธชยนต

คมอโครงงานคณธรรมเฉลมพระเกยรต “เยาวชนไทย ทาด ถวายในหลวง” พมพครงท ๔ มถนายน ๒๕๕๘ (E-Book Version) สงพมพอนดบท ๑/๒๕๕๘ จานวน x,xxx เลม (ใหดาวนโหลดทางอนเตอรเนตไดไมจ ากด) ผจดพมพเผยแพร กลมกลยาณมตรเพอเครอขายวถพทธ (กคพ.) มลนธโรงเรยนรงอรณ ๙/๙ หม๕ ซอย๓๓ ถ.พระราม๒ แขวงทาขาม เขตบางขนเทยน กรงเทพฯ ๑๐๑๕๐ โทร. ๐๒-๘๔๐-๒๕๐๑-๔ โทรสาร. ๐๒-๘๗๐-๗๕๑๔ เวบไซต www.moralproject.net, www.facebook.com/moralprojectpage อเมล moralproject@gmail.com

ค ำพอสอน

(ปกหนาดานใน)

สารบญ หนา

โครงงานคณธรรม ๑ โครงงานคณธรรมคออะไร? ๑ การเรยนรทไมจ ากด EDUCATION FOR ALL ๑ องครวมแหงความด ทไรขดจ ากด ๑ การท าดเชงรกพรอมกบการเรยนรชวตอยางเปนวทยาศาสตร ๒ แกนการเรยนรคอ “รวมกน ท าด อยางมปญญา” ๓

แบบจาลองระบบการศกษา ๑-๒-๓-๔ ๔ ๖ ขนตอนในการทาโครงงานคณธรรม ๗

ขนตอนท ๑ การสรางความตระหนกร-แรงบนดาลใจ ในการเลอกประเดนปญหา มาคดรเรมเปนหวขอโครงงานคณธรรม ทชดเจน ๗

ขนตอนท ๒ การรวบรวมประมวลขอมลและองคความรทเกยวของ ๘ ขนตอนท ๓ การจดท ารางโครงงาน ๑๐ ขนตอนท ๔ การด าเนนการโครงงาน ๑๑ ขนตอนท ๕ การสรปประเมนผลและเขยนรายงาน ๑๒ ขนตอนท ๖ การน าเสนอโครงงาน ๑๓

หลกเกณฑการพจารณา ๑๔ การประเมนรางโครงงาน ๑๗ การประเมนโครงงาน ๑๘

ภาคผนวก ก. โครงการพฒนาโครงงานคณธรรมเฉลมพระเกยรต พทธชยนตเฉลมราช ๑๙ โครงงานสอคณธรรม, โครงงานวทย-คณธรรม, โครงงานธรกจคณธรรม ๑๙ โครงงานการเมองคณธรรม, ศนยการเรยนรโครงงานคณธรรมฯ ๒๐ ภาพรวมการประกวดโครงงานคณธรรมระดบภมภาคและระดบประเทศ ๒๑ ใบสมคร เขารบการประเมนศนยการเรยนรโครงงานคณธรรมฯ รอบท ๑ ๒๒ ภาคผนวก ข. รายงานโครงงานและสอน าเสนอโครงงาน ๒๓

ตวอยาง สรปยอโครงงานใน ๑ หนากระดาษ ๒๕ ตวอยาง ผงสรปมโนทศนฯ แบบตารางวเคราะหค าถาม ๕ ขอ ๒๖

ภาคผนวก ค. ปฏทนงานโครงการฯ ปการศกษา ๒๕๕๘ ๒๗ ภาคผนวก ง. ตวอยางใบงาน ตอบค าถาม ๕ ขอ และสรปผงมโนทศนฯ ๒๘ ตวอยางใบงาน รางโครงงานคณธรรม ขนตน ๓๐ ภาคผนวก จ. ตวอยาง ปฏทนงาน ภายในโรงเรยน ๓๒ ภาคผนวก ฉ. โรงเรยนเฉลมพระเกยรตฯ “ประโยชนสขแหงมหาชน” ๓๓ ทปรกษาและคณะกรรมการกลาง โครงการ ๓๘

๑

โครงงานคณธรรม (Moral Project) โครงงานคณธรรมคออะไร? โครงงานคณธรรม หรอโครงงานความด เปนนวตกรรมการเรยนรทสงเสรมการท าความดมคณธรรมแบบเชงรก โดยใหผเรยนทเปนเดกและเยาวชนเกดความรสกเปนเจาของกจกรรมการเรยนรนเอง ผานเทคนควธการเรยนรแบบโครงงาน (Project Approach) โดยประเดนทเลอกท าโครงงานนนเกดขนมาจากความสนใจและความคดรเรมของผเรยนเอง เนนการเรยนรผานกระบวนการกลมทลงมอปฏบตงานจรง ดวยความพากเพยรพยายามอยางจดจอตอเนองในชวงระยะเวลาทยาวนานพอสมควร (ตองท างานจรงไมนอยกวา ๒ เดอน) ในลกษณะวจยปฏบตการ (action research) น าไปสการแกไขปญหาดานความเสอมทรามทางศลธรรม และสงเสรมการบมเพาะความดมคณธรรมอยางเปนรปธรรมและเปนระบบ รวมทงการขยายความมสวนรวมไปสบคคลตางๆ ในสถานศกษาและชมชนของตนเองหรอชมชนอนๆ ทเกยวของ การเรยนรทไมจากด EDUCATION FOR ALL ในเมอโครงงานคณธรรมเปนกระบวนการพฒนาคณธรรมและความด โครงงานคณธรรมน จงมลกษณะทเปดกวางส าหรบทกคน โดยไมมขอจ ากดวาเรยนสายวทยหรอสายศลป มอปกรณเครองมอทางวทยาศาสตรหรอเปลา? เปนนกเรยนประถมหรอมธยม เพราะคณธรรมและความดงามนน เปนเรองทมคณคาทควรเขาถงของคนทกคนนนเอง ไมจ ากดจ านวนคน เพศ วย สถานะ ระดบชวงชนหรอสายวชาทเรยน แตสนบสนนใหทกคนมสวนรวมใหไดมากทสด แมวาจะมผ รบผดชอบโครงงานเปนกลมเรมตน ๘-๑๐ คนกตาม แตโครงงานกก าหนดเงอนไขใหผรบผดชอบน ตองคดวางแผนและด าเนนงานเพอขยายหาแนวรวมตอไปในรปของเครอขายแกนน า สมาชก หรอกลมเปาหมาย และตองสรางความมสวนรวมในทกภาคสวนใหมากทสด ทงครอบครว(บาน) ศาสนา(วด) และสถานศกษา(โรงเรยน) โครงงานคณธรรมไมมกตกาควบคมจ านวนคนทมาชวยท าโครงงาน หากใครอยากมาชวย อยากเขามารวมท างาน กเขามาชวยเลย โครงงานใดยงมคนมาชวยรวมมอดวยมากเทาไร โครงงานนนยงประสบความส าเรจ เพราะเทากบวามคนมารวมท าความดเพมมากขนเทานน องครวมแหงความด ทไรขดจากด ไมแยกเรอง ไมแยกสวน แตทกเรองสาระสามารถบรณาการเขามาเปนสวนหนงของโครงงานนไดทงหมด ไมวาจะเปนวชาการดานใดหรอปญหาของใคร น าองคความรทกดาน ทกวชา ทกสาระการเรยนร และทกทกษะทเกยวของไมวาจะเปนศลปะ-ดนตร-กฬา สามารถน ามาปรบบรณาการใชในการท าความด ท าการงาน และการสอสารประชาสมพนธโครงงานไดทงสน ไมตดขดทงบประมาณ เพราะการท าโครงงานดานความดหรอคณธรรมนไมตองลงทนดวยเมดเงนมาก บางโครงงานลงทนเพยงแรงงานจากสองมอทคอยเกบขยะ และเมอแยกขยะขายกไดทนมาเพมอก บางโครงงานใชสองมอนอยๆ บบนวดใหพอแมป ยาตายายในชมชน บางโครงงานมาจากพฤตกรรมชวยกนประหยดน าประหยดไฟ บางโครงงานมาจากการยมไหวทกทาย ตวอยางของ

๒

โครงงานในลกษณะเชนนมอยมากมายทลงทนนอยแตไดผลและมคณคามาก แตอยางไรกตาม กตองมการลงทนเมดเงนในเรองคณธรรมบาง ไมใชปากบอกวาเรองคณธรรมความดส าคญแตพฤตกรรมไมแสดงออกวาใหความส าคญเลย โครงงานคณธรรมทผานการพฒนาโครงรางมาดแลว จงสมควรทจะไดรบคดเลอกใหรบทนสนบสนนเบองตนจาก สพฐ. และหนวยงานตนสงกด หรอหนวยงานอนๆ ทเกยวของ ตงแตตนทางของการท างาน และเชอวาการลงทนทางดานคณธรรมความดนจะเหนยวน าและดงดดใหทกภาคสวนในโรงเรยนชมชนมารวมกนลงทนในเรองความดนเพมขนอกหลายเทาตว ซงกพบวาเปนจรง เพราะหากวาเงนทนทไดรบไมพอกลมท างานกมวธการหาทางออก ดวยการขอความชวยเหลอในรปแบบอนๆ ดวยตวเองไดอกอยางนาอศจรรย เพราะความดยอมเหนยวน าความดมาหากน เชนไดรบการบรจาคและความชวยเหลอจากผทศรทธาและนยมชมชนในการท าความดของกลมเยาวชน เรยกวาบญตอบญนนเอง ดงนนโครงงานคณธรรม จงเปน WIN-WIN SITUATION กลาวคอ ทกฝายมสวนรวมและทกฝายกไดรบประโยชนสขรวมกนทงหมด กลาวคอ ปญหาตางๆ ในโรงเรยนและชมชนไดรบการพจารณาและแกไข เดกและเยาวชนไดรบการปลกฝงบมเพาะซมซบและเรยนรคณธรรมความดงามตางๆ ดวยความรสกเปนเจาของ เดกและเยาวชนไดฝกฝนและพฒนาทกษะการคดวเคราะห คดสงเคราะห คดแกปญหา คดเชงระบบ คดประเมนคา ฯลฯ ผานการท าโครงงานอยางเปนวทยาศาสตร เดกและเยาวชนไดรบการฝกทกษะการท างานจรง การท างานเปนระบบ ความรบผดชอบตองาน และไดรบการฝกทกษะทางสงคม ผานกระบวนการท างานเปนกลมใหญในระยะเวลายาวนานพอสมควร และเมอโครงงานนนๆ ไดมการขยายผลไปถงการแกปญหาในครอบครว วด ชมชน พอแมผปกครอง พระสงฆ และคนในชมชนกจะไดรบอานสงสแหงประโยชนสขนนดวย ผบรหารและคณะครอาจารยกจะเบาใจสบายใจไมตองกงวลเครยดกบปญหาทส งสมไวมากมายโดยไมมการแกไข แตปญหาเหลานนกลบแปรเปลยนเปนผลงานทมความโดดเดนและนาชนชมแทน นอกจากน ผบรหาร ครอาจารย และศกษานเทศก ยงสามารถน าขอมลและผลจากการท าโครงงานคณธรรมมาท าการวจยใหเปนผลงานทมคณคา ไดอยางมคณภาพและเกดประโยชนแทจรงไดอกดวย โครงงานคณธรรม การทาดเชงรกพรอมกบการเรยนรชวตอยางเปนวทยาศาสตร โครงงานคณธรรมนถกออกแบบมาเพอใหตอบโจทย ค าทาทายทวาเดกไทยไมใฝด ใฝต าท าชวมวเพศเสพยา ละอายการท าด ท างานเปนทมไมเปน คดวเคราะหไมได โดยการสรางเงอนไขใหเขาใชปญหาจรงทตองเผชญอยทกวน ไมวาในโรงเรยนหรอในครอบครวในชมชน น ามาตรวจสอบ วเคราะห วางแผน แสวงหาแนวทางแกไขรวมกน ซงไมเพยงเขาใจปญหานอกตวเทานน นยงเปนโอกาสใหเดกๆ ไดเชอมโยงสตนเอง เพราะคณสมบตของโครงงานคณธรรมนน พเศษตรงทเปนเรองในชวตจรง เปนประเดนปญหาจรงๆ ในชวต ซงทกคนมสวนรวม เกยวของ สมพนธอยดวยกนนนเอง แตอาจไมรตวกได ดงนน ดวยกระบวนการคดอยางเปนระบบ จงพบทางออกของปญหาดวยปญญา โครงงานคณธรรมจงเปนกระบวนการทน าพาใหเดกไทยสามารถท าโครงงานจรงในชวตดวยวธคดอยางเปนวทยาศาสตรนนเอง

๓

โครงงานคณธรรมนน เนนการน าปญหาในชวตจรงมาเรยนรผานการท าโครงงาน อนจะเปนการเรยนรและพฒนาทกษะชวตดวยวธคดอยางเปนวทยาศาสตร หรอ ดวยกระบวนการทางปญญา อนพอจะสรปไดเปนล าดบขนดงน ๑) สงเกตปญหา ระดมความคด เลอก ระบ วเคราะห เชอมโยง “ปญหา-สาเหต” ไดชดเจน เหนความเชอมโยงเปนเหตเปนปจจยเกยวเนองกนไดตลอดสาย (จาก “ภายนอก” ส “ภายใน” ชวตจตใจของตนเอง) ๒) คาดการณและระบ “เปาหมาย” ของการแกปญหาใหชด ทงเปาหมายในตวคน (พฤตกรรม จตใจ ปญญา ทคาดหวง) เปาหมายนอกตวคน (สงแวดลอม-กายภาพ) เปาหมายเชงปรมาณ เปาหมายเชงคณภาพ เปาหมายระยะสน ระยะกลาง ระยะยาว และเมอรจดหมายปลายทางชด การก าหนดทศทางและการเดนทางกจะชดไปดวย ๓) วางแผนและออกแบบ “ทางแก” หรอวธการทดลองอยางมหลกเกณฑ ทแกปญหาไดตรงจด (คอแกทสาเหต) และถงพรอมทจะบรรลเปาหมายทวางไวได ๔) ลงมอทา พรอมกบเรยนร แสวงหา ฝกฝน “คณธรรมจากภายในตน” ไปส “การแกปญหาภายนอก” ทงการเรยนรสวนบคคลจ าเพาะตน และเรยนรรวมกนผานกระบวนการกลม ๕) ลงมอปฏบตการอยางเปนระบบ มการตดตามและเกบบนทกขอมล ท าตามแผนงานอยางยดหยน มงมนทมเทแตไมยดตดมากเกนไป เรยนรอยางตนตวเทาทนพรอมปรบเปลยนใหเหมาะสมกบสถานการณทเปลยนไป เพอใหเกดประโยชนสขสงสดแมมขอจ ากดมากมาย ๖) ประมวลผล-สรปผล ประเมนผลการบรรลเปาหมายและวตถประสงคทไดตงไว การประเมนตนเอง การยอนพจารณาเพอปรบปรงแกไขขอบกพรอง และการตอยอดขยายผล ๗) นาเสนอ สอสาร ขอมลเรองราวการท าโครงงานผลของการท างาน สสาธารณะ อยางมประสทธภาพเพอเปนการแพรขยายความด-สอสารความด บอกตอองคความรในการแกปญหาตางๆ เผยแพรวธการในการท าความด อนจะเปนการเสรมสรางคานยมการท าความด สรางแรงบนดาลใจในการท าความดใหกบผอนตอๆ ไป และเปนการสบตอความดตอไปไดไมสนสด แกนการเรยนรคอ “รวมกน ทาด อยางมปญญา” กระบวนการเรยนรทดและสมบรณของโครงงานคณธรรมนน จะตองเรมตนจากการสรางความเปนกลยาณมตรตอกนกอน อนเปนปจจยตนเรมทส าคญทสด จงตองออกแบบและจดวางเงอนไขใหเกดการรวมกลมกนของผรบผดชอบโครงงานจ านวน ๘-๑๐ คน และทปรกษาอก ๓ คน โดยมองคประกอบโครงสรางและความสมพนธในกลม ใหสามารถดงดานบวกของแตละคนออกมาหากนใหไดมากทสด ซงกจะท าใหเกดการใฝดคดดและท าดรวมกนออกมาไดอยางเตมทเตมตามศกยภาพของแตละคน เกดการซมซบความด พรอมๆ กบมการเรยนรหรอมกระบวนการทางปญญาเกดขนตลอดสาย ตงแตเรมตนระดมความคด การสงเกตส ารวจสภาพปญหา ปญญาตระหนกรในสถานการณหรอสภาพปญหาและสบสาวถงสาเหต ปญญาคนควาหาความรจากแหลงเรยนรตางๆ เพมเตม การรวบรวมประมวลขอมล ปญญาคดวเคราะหคดสงเคราะห ปญญาคดรเรมสรางสรรค การท าความคดใหชดและเปนระบบ การคดวางแผนงาน การรางโครงงาน ปญญาการปรบประยกตจากนามธรรมใหเปนรปธรรม ปญญาการตดตามด าเนนงานปรบปรงงาน ปญญาการแกปญหาเฉพาะหนา

๔

ปญญาการประเมนผลสรปผล และปญญาการน าเสนอ ตลอดจนสตปญญาทจะเทาทนและสามารถวางใจตอโลกธรรมทง ๘ ทมาถกตองสมผสใจไดอยางฉลาดและเปนกศลไดในทสด

กระบวนการเรยนรทเกดขนภายใตโครงงานคณธรรมฯน เปนกระบวนการทพฒนาและปรบประยกตมาจากกระบวนการเรยนรวถพทธ ซงใชแบบจ าลองของวงรอบ ๑-๒-๓-๔ ทหมนเวยนรอบพฒนาขนอยางตอเนอง อนประกอบดวย (๑) กระบวนการกลยาณมตร, (๒) การเปดการเรยนรภายใน (ปรโตโฆสะ ส สทธาและโยนโสมนสการ), (๓) กระบวนการเรยนรอยางเปนองครวม (ตามหลกไตรสกขา-ภาวนา๔) และ (๔) กระบวนการพฒนาแบบเวยนรอบตอเนอง จงท าใหกระบวนการเรยนรและการพฒนาคณธรรมของผเรยนเกดขนควบคกนไป ดงแผนผงของแบบจ าลอง ดานลางน

แบบจ าลองการศกษา ๑-๒-๓-๔ นอาจเรยกชอเปนธรรมอกหมวดหนงไดวา “กระบวนการ ๓ ป ตอเนอง” ลกศร A : ปรยต, ลกศร B : ปฏบต, ลกศร C : ปฏเวธ, ลกศร D : ตอเนอง

ทมา: Phramaha Pongnarin Thitavamso, “An Analytical Study of Process of Learning in Theravada Buddhism,” Bangkok: Mahachulalongkornrajavidyalaya University, 2005

(๑) กระบวนการกลยาณมตร ขนตอนนเปนขนตอนตนเรมทส าคญทสด โดยจดวางเงอนไขใหเกดการน าพาใหบคคลตางๆ ซงมตงแตกลมเพอนใกลตว คร ผบรหาร พระสงฆ พอแม จนถงองคกรทใหการสนบสนนมารวมกลมกนโดยดงดานบวกของแตละคนแตละฝายออกมาหากนใหไดมากทสด ใหแตละคนมาสวมบทบาทเปนกลยาณมตรตอกน กลยาณมตรนนมความส าคญอยางมากทจะชวยกระตนเตอน ชวยสรางแรงบนดาลใจ ชวยสรางศรทธาในการท าความด ชวยสนบสนนใหโครงงานด าเนนไปไดดวยด ขนตอนนจงส าคญมากทสดทจะท าใหเรมตนการเรยนรได และด าเนนตอไปจนถงปลายทางแหงความส าเรจ โดยกลยาณมตรจะท าหนาทเปนผชกจงปจจยภายนอกมากระตนตวเปดการเรยนรภายใน

(๒) การเปดการเรยนรภายใน (ปรโตโฆสะ ส สทธาและโยนโสมนสการ) (ลกศร A) การเปดการเรยนรภายใน เปนขนตอนทส าคญมากอกขนตอนหนง ทเสมอนเปนการออก

๕

สตารทหรอจดตดเครองยนตแหงการเรยนรภายในตวมนษย ซงมองคธรรมเรมตนแหงการเรยนรส าคญสองประการดวยกนคอ “สทธา” (ความสนใจใฝร, ความเชอใจ เชอถอ และความเชอมน) และ “โยนโสมนสการ” (พจารณาอยางแยบคาย – คดเปน – นอมมาใสใจไปสกศลได) การเปดการเรยนรภายใน จะเกดขนไดตองอาศยกลยาณมตรเตรยมการและเลอกใชปจจยภายนอกมากระตนปจจยภายในอยางพอเหมาะพอดแกผเรยนและสถานการณแวดลอม ปจจยภายนอกดงกลาวนน เรยกวา “ปรโตโฆสะ” ซงมหลายลกษณะ ตงแตค าสอน ค าบอกกลาว หนงสอ ต ารา สอตางๆ และทดทสด คอ “เสยงของคร” เพราะเปนเสยงทจะสรางศรทธาใหเกดขนในใจ เปนเสยงทจะชวยเตอนจตสะกดใจใหฉกคดหรอตระหนกส านก เปนเสยงทเปนก าลงใจใหเกดการเรยนรภายในตนขน มนใจขน จนเขาใจถงคณคา ถงประโยชนของการท าความดการสรางคณธรรมจรยธรรมขนในตน เมอเขาใจถงประโยชน จงเกดฉนทะความพอใจใครทจะลงมอกระท าดวยตนเองโดยไมลงเล ดงตวอยางของ เสยงของคร ในโครงการนทส าคญทสด คอ พระราชด ารสของพระบาทสมเดจพระเจาอยหว ทชาวไทยทกคนลวนมศรทธาอยางเตมเปยม เมอโครงการพฒนาโครงงานคณธรรม เฉลมพระเกยรตเลอกมาใชเปนเสยงบอกกลาว (ปรโตโฆสะ) ทย าชดเจนวา “เยาวชนไทย ท าด ถวายในหลวง” จงเทากบเปนเสยงบอกทใหแนวทางวา ศรทธาทเกดขนนนควรน าไปสการตอบแทนคณพระองคทาน ในโอกาสครงนมใชสงใดอน แตเปนการท าดถวายพระองคทานนนเอง เมอสทธาคอความสนใจใฝรเกดขนกจะชวยไปกระตนตวเปดการเรยนรภายในอกอยางหนง กคอกระบวนการคดพจารณาอยางแยบคาย หรอทเรยกวา โยนโสมนสการ ใหเรมตนและท างานไปดวยกน เรมตงแตเยาวชนสนใจใฝรและคดพจารณาวาจะท าดอะไรถวายในหลวง ซงตามเงอนไขกคอ การกระท านนควรตอบโจทยหรอแกปญหาจรงททกคนหรอสวนใหญก าลงเผชญอย โดยชวยกนระบปญหาใหชดเจน คนหาสาเหตทมาของปญหานนๆ สบสาว ปจจยแวดลอมทเกยวของ ทงบคคล สถานการณ สถานท ฯลฯ เรมวเคราะหและก าหนดเปาหมายของการแกปญหา พจารณาหาหนทางปฏบต เพอน าไปสการแกปญหาอยางเปนจรง ทงหมดนเปนวธคดพจารณาแบบอรยสจ ๔ นนเอง

(๓) กระบวนการเรยนรอยางเปนองครวม ตามหลกไตรสกขา (ลกศร B และ C) กระบวนการไตรสกขา เปนกระบวนการเรยนรอยางเปนองครวม ในดานพฤตกรรม(ศล) ดานจตใจ(สมาธ) ดานปญญา(ปญญา) ซงจะเกดขนไดตองจดเตรยมเหตปจจยใหเออตอการกระท าหรอปฏบตงานจรง โครงการนจงเนนใหมชวงระยะเวลาด าเนนงานนาน เพอใหเพยงพอตอการคอยๆ สะสมการเรยนร สงสมและบมเพาะคณความดในจตใจ และการปรบเปลยนพฤตกรรม จากประสบการณทพบจากการท าโครงงานคณธรรมมาหลายปนน ท าใหพบวา อยางนอยตองมเวลาประมาณ ๒ เดอนส าหรบการปฏบตงานจรงๆ (เฉพาะชวงเวลาท างานจรง ไมรวมชวงท างานเอกสาร) ศล เปนการเรยนรดานพฤตกรรมหรอการเรยนรทกษะทางสงคมทจะท างานรวมกนเปนกลมรวมกบผอนอยางเอออาทร พรอมทจะใหก าลงใจและใหอภยแกกน การระมดระวงค าพด-การกระท าทจะไมเบยดเบยนใคร หากมการกระทบกระทงกนบางกมศลก ากบทจะไมใหเกนเลยไปจนกระทบกระแทกใหแตกท าลายความสมพนธระหวางกน การส ารวมระวงทงทางค าพดและการกระท า การยอมรบส านกผด การใหอภยกน กอใหเกดพฒนาการทางดานพฤตกรรมไมใหเปนมลภาวะเบยดเบยนตนเองและผอน กจะท าใหการท างานกลมเกดขนไปไดตลอดรอดฝง

๖

สมาธ เปนการเรยนรทางดานจตใจ ทตองเผชญสถานการณจรงจากการท างาน ท าใหตองมความมงมนตงใจ ความขยนหมนเพยรกระท าอยางตอเนองไมทอถอย มความอดทน ทงตอภาระงาน และทงตอคนและสถานการณทเขามา นอกจากนยงหมายถงการเจรญงอกงามของคณความดหรอคณธรรมในจตใจ อนน าไปสภาวะความสขสดชน แจมใสผองใสในจตใจ ตงมนเปนสมาธ ปญญา เปนการเรยนรทมาจากกระบวนการสงเกต ส ารวจ การคดการพจารณาไตรตรองการตดสนใจอยางเปนเหตเปนผลเปนระบบ น าไปสภาวะทออกจากปญหา น าออกจากทกข น าไปสภาวะทดงามเปนบญกศล การเรยนรทางปญญาเรมจากการเรยนความรจากหลกธรรม ค าสอน ขอมล ขอเทจจรง การจดจ า การจบประเดน การแยกแยะ การจดหมวดหม อนเปนปญญาขนรจ า และพฒนาขนไปสปญญาขนรคด อนเกดจากการฝกทกษะการคดวเคราะหคดสงเคราะหการคดเชอมโยงเหตปจจย การคดพจารณาคณคาแทคณคาเทยมเปนตน และพฒนาไปสปญญาขนรแจงทท าใหแสวงหาทางออกจากปญหาได ตลอดจนปญญาทกอเกดจากการลงมอปฏบตเพอบรรลผลของการแกไขปญหาหรอดบทกขได (เผดจศกกบปญหา) และปญญาตดตามประเมนผลอยางเปนระบบเพอปรบปรงใหดขน น าสการสงสมเปนประสบการณทเชยวชาญและปรชาญาณรแจงในเรองนนๆ

(๔) ขนการพฒนาแบบเวยนรอบตอเนอง (ภาวนา๔ ส กลยาณมตร) (ลกศร D) เมอผเรยนผานกระบวนการเรยนรใน ๓ ขนตอนแรกมาซ าแลวซ าอก เปนเวลาตอเนองกนในชวงเวลาทเหมาะสม (กรณท าโครงงานคณธรรม ตองท างานจรงไมนอยกวา ๒ เดอน) ผเรยนจะเกดพฒนาการในตนเองอยางเปนองครวมทกดาน ทง พฒนาการทางพฤตกรรมทเกยวของกบรางกายและกายภาพแวดลอม (กายภาวนา) พฒนาการทางสงคม (ศลภาวนา) พฒนาการทางจตใจ (จตภาวนา) และพฒนาการทางปญญา (ปญญาภาวนา) การประกวดโครงงาน จงเปนกศโลบายหรอบทเรยนครงส าคญทพวกเขาจะไดเรยนรและฝกการวางใจไดอยางเหมาะสม ไมใหหวนไหวไปกบโลกธรรม ๘ ไดอยางไร รจกรกษาใจใหอยในพรหมวหาร ๔ ไดหรอไม และไมหลงยดตดอยกบการแขงขนหรอรางวล แตกลบเหนคณคาของความรกความสามคค ชวยเหลอเกอกลกน สามารถอนโมทนา ยนดในความส าเรจของโครงงานของเพอนๆ กลมอนได นบเปนการปรบเขาสทศนคตและคานยมทด ใฝด ใฝสรางสรรค มพฒนาการทางพฤตกรรม จตใจตงมนในความดงาม เขมแขง อดทน ขยน กลาหาญ ไมยอทอตออปสรรคตางๆ และมพฒนาการทางปญญาทด มทกษะกระบวนการคดทด มความแยบคายในการชกชวนคนอนๆ เขามาชวยกนแกปญหา เขาใจความเปนจรงของชวตของโลก เรยกไดวา หากมพฒนาการทง ๔ ดานพรอม (กายภาวนา ศลภาวนา จตตภาวนา ปญญาภาวนา) กจะเปนผทพรอมทจะมบทบาทเปนกลยาณมตรใหกบผอนไดตอไป ซงกเทากบวาเปนผขบเคลอนวงจรแหงการเรยนรวถพทธนใหหมนตอเนองสบไป ดงเชน ขอเทจจรงทพบวาแทบทกโครงงานมกจะสรปบทเรยนส าคญวา การจะไปเปลยนแปลงผอน ตองเรมจากการเปลยนแปลงพฤตกรรมของตนเองกอน (กายภาวนา และ ศลภาวนา) และระหวางทเขาไดเรยนรเพอเปลยนแปลงตนเอง กท าใหเขาไดเกดการเรยนรคณความดหรอคณธรรมจากภายใน(จตภาวนา) ทคอยๆ ซมซบ และสงสมเปนประสบการณเปนปญญาญาณหยงรเชยวชาญในเรองทตนเองท านน(ปญญาภาวนา) เขากจะพฒนามาสความเปนกลยาณมตรทสมบรณขน อนจะกอเกดเปนวงจรขบเคลอนททรงพลงใหเกดการสบเนองไปสข นตอๆ ไป น าพาใหเพอนคนอนๆ ไดเกดการเรยนรและพฒนาตอเนองขยายวงออกไปไดไมสนสด

๗

๖ ขนตอนในการทาโครงงานคณธรรม

ขนตอนท ๑ การสรางความตระหนกร-แรงบนดาลใจ ในการเลอกประเดนปญหามาคดรเรมเปนหวขอโครงงานคณธรรม ทชดเจน

หลงจากรวมกลมนกเรยนจ านวน ๘-๑๐ คน มาเรมตนท าหนาทเปนผรบผดชอบโครงงานคณธรรมไดแลว ขนตอนนถอเปนการเรมตนกระบวนการกลมเรยนรทส าคญทสด ททกคนในกลมเกดการปรกษาหารอกนจนเกดความรสกรวมกนหรอเหนพองตองกน ในลกษณะ “ตระหนกร” ในสถานการณหรอสภาพปญหา และเกดเปน “แรงบนดาลใจ” ทจะท าสงดงามอะไรบางอยางเพอจะแกไขปญหานนๆ ซงอาจจะเกดจากผเรยนเองโดยตรง หรอโดยออมอนเกดจากการตงค าถามหรอชชวนจากครทปรกษาหรอวทยากรทเปนเงอนไขภายนอก มากระตนใหผเรยนเกดความตระหนกรหรอแรงบนดาลใจขนไดเอง อนจะน าไปสการตกผลกทางความคดของกลมรวมกนในการ “เลอกประเดนปญหา” ทชดเจนมารเรมเปนหวขอในการท าโครงงานคณธรรมตอไป (แตถาหากเปนการสงการโดยครหรอผบรหารโรงเรยนใหนกเรยนท าตามนน นกเรยนไมไดคดรเรมเองเลอกเอง กไมอาจถอวาเปนการเรมตนท าโครงงานคณธรรมทถกตอง เปนเพยงกจกรรมดานคณธรรมของโรงเรยนทใหเดกท าตามเทานน ยงไมเปนโครงงานคณธรรม) การสรางความตระหนกรนนเปนขนตอนทยาก เพราะโดยทวไปสภาพการณทเปนปญหาตางๆ นนมกจะเกดขนอยแลว แตมกจะถกละเลยมองขาม หรอชาชนเคยชนจนมองไมเหนปญหา หรอไมรสกวาตนเองมสวนเกยวของกบปญหานนอยางไรในท านอง “เสนผมบงภเขา” หรอ “ปลาอยในน ามองไมเหนน า” จงตองอาศยเหตปจจยภายนอก จากกลยาณมตรทกระตนปจจยภายในใจของผเรยนไดถกตรงกบจรตนสย ในเงอนไขสถานการณแวดลอมและจงหวะเวลาทพอเหมาะพอด จนเกดฉนทะรวมกนทจะรเรมด าเนนการโครงงานคณธรรม

กจกรรมแนะนาสาหรบครทปรกษา ครทปรกษาอาจวางเงอนไขเบองตนจากการใหผเรยนส ารวจและสงเกตสภาพปญหาตางๆ จากเพอนนกเรยน ปญหาทพบเหนในหองเรยน โรงเรยน วด และชมชน แลวชวยกนระดมความคดตอปญหาทเกดขนใหไดมากทสด แลวมาอภปรายกนในกลมใหญหรอกลมยอยกได (อาจท าใหสนกในลกษณะโตวาทหรอยอวาทกได) เพอเลอกประเดนปญหาทมความสนใจ หรออยากจะแกปญหานนมากทสด เพอน ามาตงเปนประเดนส าหรบท าโครงงาน คาแนะนาเพมเตม (Tip) ความด หรอ ประเดนทเลอกมาท าโครงงานนนมทมา ๒ ลกษณะดวยกน คอ ผเรยนเรมคดจาก (๑) ปญหาทอยากแก หรอจาก (๒) สงดทอยากทา จากประสบการณพบวาผเรยนทเรมคดจากความดทอยากท ากอนนนมกยงมองแบบผวเผน ความคดความเขาใจยงไมหยงรากลก ความจรงแลวแมเปนความดทอยากท ากตาม หากยอนคดพจารณาใหดกจะพบวาสงดทอยากท านนตองชวยแกไขหรอปรบปรงอะไรใหดขนสกอยางหนงแน ครทปรกษากตองชวยกระตนชชวนใหผเรยนไดยอนคดพจารณากลบไปทประเดนปญหาใหได เชน หากเดกเรมตนดวยความคดอยากปลกตนไมขนมาลอยๆ ครทปรกษาอาจตองถามใหยอนคดไปวา ท าไมหรอถงตองปลกตนไม? ปลกทไหน? เพราะอะไรจงตองปลกทน? ปลกตนไมมนชวยแกปญหาอะไรหรอ? หรอมนชวยท าใหอะไรดขนบาง? ถา

๘

ผเรยนชวยกนคดและตอบปญหาเหลานได กจะไดประเดนปญหาทชดเจนส าหรบการน ามาตงเปนประเดนท าโครงงาน

ขนตอนท ๒ การรวบรวมประมวลขอมลและองคความรทเกยวของ เมอสมาชกทกคนในกลมเหนพองกนและตดสนใจเลอกประเดนปญหาหรอหวเรองไดแลว และไดรบความเหนชอบจากทปรกษาแลว กจะเปนขนตอนของการระดมความคดวางแผนงานในเบองตน โดยเรมจากการรวมกนพจารณาวเคราะหสภาพปญหาแลวสบสาวไปหาสาเหตและปจจยรวมตางๆ การวางเปาหมายและวธการแกปญหา แลวประมวลสงทวเคราะหไดท าเปนผงมโนทศน ในขนตอนนจะพบวายงมขอมลของสภาพปญหาและปจจยตางๆ ทเกยวของไมเพยงพอหรอยงมรายละเอยดทไมชดเจน ตวแปรสนบสนนและองคความรตางๆ ทจะน ามาใชในการวางแผนแกปญหากยงมไมครบถวนหรอยงไมชดเจนเปนตน จงตองมการรวบรวมขอมลและองคความรเพมเตม (ซงอาจจะไดมาจากการส ารวจโดยละเอยดหรอประมาณการโดยคราวๆ กได) จากการพบปะสนทนาขอความรวมมอจากบคคลตางๆ และจากการคนควาหาความรจากหนงสอต าราและแหลงเรยนรตางๆ แลวน าขอมลทรวบรวมไดทงหมดมาประมวลเพอจดเตรยมส าหรบคดวางแผนท ารางโครงงานตอไป

กจกรรมแนะนาสาหรบครทปรกษา - ส าหรบนกเรยนระดบมธยมศกษา จากการระดมความคดในขนตอนท ๑ แลวเลอกมา ๑ อยางนน ครทปรกษาควรใหผเรยนชวยกนระดมความคดกนตอเพอตอบค าถาม ๕ ขอตอไปน ๑. “ปญหา” ทเลอกเปนประเดนเรมตนทาโครงงาน คออะไร? ระบสภาพปญหาใหชดเจน

(ปญหา มกเปนสภาพการณทผดปกต ไมด ไมนาพอใจ หรอเปนพฤตกรรมทไมพงประสงค พฤตกรรมทผดศลธรรม/กฎระเบยบ หรอผดจากมารยาททถกตอง เปนตน การอธบายปญหาทดและชดเจน คอ ใคร? ท าพฤตกรรมทไมดทกอใหเกดปญหานนๆ อยางไร? แลวสงผลกระทบทไมดอะไรตามมา?)

๒. ปญหานนม “สาเหต” มาจากอะไร? วเคราะหรวมกนตอวาอะไรเปนสาเหตตนตอทแทจรง อะไรเปนปจจยรวม? อะไรเปนปจจยแวดลอมภายนอก อะไรเปนปจจยภายใน

๓. “เปาหมาย” ของการแกปญหาคออะไร? ควรใหชวยกนเรมคดจากการวางเปาหมายระยะสน-ระยะกลางกอน โดยเรมจากการระบเปาหมายเชงปรมาณวาเกยวของกบบคคลหรอสงของแวดลอมใดบาง? จ านวนหรอปรมาณเทาใด? มขอบเขตระยะเวลา –พนทการท างานเทาใด? แลวชวยกนตง เปาหมายเชงคณภาพ วาตองการใหกลมเปาหมายเกดพฤตกรรมทพงประสงคอยางไรบาง? ใหเกดการพฒนาจตใจ หรอพฒนาปญญาอยางไรบาง? หรอใหเกดสงของ/สภาพแวดลอมทพงประสงคอยางไรบาง?

๔. “ทางแก” หรอวธการดาเนนงาน เพอไปสเปาหมายนน มแผนงาน อยางไรบาง? ใหชวยกนวางแผนการท างานทจะสามารถท าไดทง ๒ ระยะ ทงเฉพาะหนาในระยะเวลา ๓ เดอนในชวงเทอม ๑ และระยะท ๒ ในชวงเทอม๒ อกประมาณ ๓ – ๔ เดอน

๕. การดาเนนงานโครงงานดงกลาวนน มการใช “หลกธรรมและแนวพระราชดาร”อะไรบาง?* หลกธรรมทอางองนน เปดกวางใหอางองหลกธรรมทางศาสนา หรอหลก

๙

คณธรรมจรยธรรม หรอหลกคานยมอนดงามตางๆ กได ทมความเหมาะสมสอดคลองกบประเดนหวขอโครงงาน สวนแนวพระราชด ารนน จะยกชอทคนโดยทวไปรจกอยางเชน เศรษฐกจพอเพยง, ปทะเลยมหาวชชาลย, บวร, ปา ๓ อยางประโยชน ๔ อยาง, แกลงดน, แกมลง ฯลฯ หรอจะอญเชญพระราชด ารสมาอางองโดยตรงเลยกได แตขอใหมการตรวจสอบแหลงอางองใหถกตองโดยไมบดเบอน (หากผเรยนยงจ าหวขอธรรมะทแนนอนไมได หรอจ าพระราชด ารส/แนวพระราชด ารทถกตองไมไดในตอนท าผงมโนทศนครงแรกน กใหใชถอยค างายๆ ทอธบายใหเขาใจไดแทนไปกอน แลวไปคนควาเพมเตมตอในภายหลงกได)

- เมอตอบค าถาม ๕ ขอนไดแลว กใหประมวลสรปน าเสนอในรปแบบของผงมโนทศน ทมหวขอดงน

๐ ชอโครงงาน, ชอกลม, ชอโรงเรยน ๐ วาดภาพประกอบโครงงาน ทแสดงออกถงความคดสรางสรรค ๐ ปญหาทเลอกท าโครงงาน ๐ สาเหตของปญหา ๐ เปาหมาย (เชงปรมาณ และเชงคณภาพ) ๐ ทางแก (วธการหรอกจกรรมทเปนขนตอนเรยงขอ) ๐ หลกธรรม และ พระราชด าร/พระราชด ารส ทน ามาใช

- ส าหรบนกเรยนระดบประถมศกษานน เนนใหเดกสามารถคดการใหญ (Think Big) คดเปนขนตอนได กเพยงพอแลว สวนการคดวเคราะหอยางนกเรยนมธยมนนถอวาเปนการตอยอด เวลาตงค าถามสามารถอนโลมใหใชค าถาม ๕ ค าถามเหมอนของระดบมธยมกได แตเดกนกเรยนจะวเคราะหไดไมลกซงนก และจะดเครงเครยดเกนไป ครทปรกษา จ าตองกระตนความคดดวยค าถามทหลากหลาย และยอยประเดนลงไปใหมากขน และหากเดกสนใจในประเดน “สงดทจะท า” มากกวา “ปญหาทจะแก” กไมเปนไร กใหขยายสงดทจะท าใหเปนโครงการใหญตงกลมเปาหมายใหชดและคดขนตอนของการท างานออกมาได กเพยงพอแลว ตวอยางประเดนคาถามกระตนความคดนกเรยนระดบประถมศกษา - ใหนกเรยนคดท าความดคนละ ๑ อยาง - ใหเอาความดของทกคนในกลมมารวมกน - ใหชวยกนเลอกความดจากหลายๆ ความดในกลม ใหเหลอ ๑ อยาง - ถากลมของเราจะชวนคนอนๆ ใหท าความดนนหลายๆ คน จะท าไดหรอไม? - จะชวนใครบาง ชนไหน หองไหน? จ านวนกคน? (กลมเปาหมาย เชงปรมาณ) - ตองการใหพวกเขาชวยกนท าอะไรใหดขนบาง? หรอตองการใหพวกเขาเปลยนแปลงอะไรให

ดขน? (เปาหมายเชงคณภาพ) - จะชกชวนหรอประชาสมพนธ ดวยวธการอยางไรบาง? - จะมวธการหรอกจกรรม ด าเนนการโครงงานนอยางไรบาง? - จะมวธใดทจะรวาแตละคนนนท าความดนนจรงหรอไม? - ถาเขาท าจรง จะรไดอยางไรวาเขาท ามาก หรอท านอย?

๑๐

- ถามคนท าความดแลว จะท าอยางไรใหเขามความสขความภาคภมใจในความดทพวกเขาท า? - จะรไดอยางไรวาโครงงานของเราน ชวยท าใหเกดการเปลยนแปลงทดข นแลวจรงๆ? - จะตงชอโครงงาน, ชอกลม วาอะไร? - โครงงานของกลมเราควรจะอางองหลกธรรมอะไร? - อน ๆ

จำกนนจงใหประมวลขอมลเปนผงมโนทศนทมหวขอดงตอไปน ๐ ชอโครงงาน, ชอกลม, ชอโรงเรยน ๐ วาดภาพประกอบโครงงาน ทแสดงออกถงความคดสรางสรรค ๐ ประเดนหวขอ ทเลอกท าโครงงาน (สงดทอยากท า หรอ ปญหาทอยากแกไข) ๐ เปาหมาย (เชงปรมาณ และเชงคณภาพ) ๐ วธการ (วธการหรอกจกรรมทเปนขนตอนเรยงขอ) ๐ หลกธรรม และพระราชด าร/พระราชด ารส ทน ามาใช

ขนตอนท ๑ และขนตอนท ๒ น หากจดกระบวนการเรยนตามปกตโดยทวไป ควรใชเวลาประมาณ ๒ สปดาห แตหากตองการกระตนนกเรยนจ านวนมากไปพรอมๆ กน ครทปรกษาอาจเรมตนดวยการจดคายคดโครงงานภายใน ๑ วน หรอน าไปแทรกเปนกจกรรม ๑ วนในคายคณธรรมของโรงเรยนทมกจดเปนประจ าอยแลวกได เมอนกเรยนไดเกดกลมและหวขอการท าโครงงานแลว จงใหเวลา ๑-๒ สปดาหไปคนควาขอมลตางๆ เพมเตม เพอน ามาจดท ารางโครงงานทสมบรณตอไป ซงกระบวนการกลมในขนตอนน สามารถใชตวอยางใบงานในภาคผนวก ง. เปนเครองมอกได

ขนตอนท ๓ การจดทารางโครงงาน ขนตอนนเปนการคดพจารณาวางแผนงานในรายละเอยดและภาพรวมทงหมด โดยน าขอมลทรวบรวมและประมวลไดทงหมดนนมาเรยบเรยงและจดท าเปนเอกสารรางโครงงาน ทมหวขอตางๆ ตามทก าหนดไว อยางนอย ๑๓ หวขอ (จ านวนหนา ๕ – ๑๕ หนากระดาษขนาด A4) ดงน (๑) ชอโครงงาน (ชอโครงงานเปนภาษาไทยและภาษาองกฤษ ชอควรสนกระชบสอความใหเขาใจ

ไดงายวาโครงงานเกยวกบเรองอะไร ท าใหจดจาไดงาย) (๒) กลมเยาวชนผรบผดชอบโครงงาน และสถานศกษา

แสดงชอกลม รายชอผรบผดชอบโครงงาน ต าแหนง ชนเรยน อเมล ชอสถานศกษา ทต ง โทรศพท โทรสาร URLเพจเฟซบคโครงงาน(ถาม) เวบไซตสถานศกษา(ถาม)

(๓) ทปรกษาโครงงาน ชอ-นามสกล ต าแหนง โทรศพทและ E-mail (กรณเปนพระภกษใหระบฉายาและชอวดดวย)

(๔) วตถประสงค (ไมควรเกน ๕ ขอ) (๕) สถานทและกาหนดระยะเวลาดาเนนการ

พนททเลอกด าเนนการจะเปนภายในหรอภายนอกสถานศกษากได สวนก าหนดระยะเวลาด าเนนการนน แบงเปน ๒ ระยะ ระยะท ๑ ควรอยในชวงเดอน พฤษภาคม–สงหาคม และระยะท ๒ ในชวงเดอน ตลาคม– มกราคม

๑๑

(๖) ผงมโนทศน สรปภาพรวมของรางโครงงานทงหมดเปนผงมโนทศน ใน ๑ หนากระดาษ

(๗) สาระสาคญของโครงงาน (ค าอธบายสาระส าคญของโครงงานโดยยอ ๕ - ๑๐ บรรทด) (๘) การศกษาวเคราะห

(๘.๑) ปญหาและสาเหต (ประมวลขอมลสภาพปญหา แลววเคราะหสบสาวหาสาเหตและปจจยตางๆ ทเกยวของกบปญหา เพอใหเหนทมาและความส าคญของโครงงาน)

(๘.๒) เปาหมายและทางแก (วางเปาหมายของการแกปญหาทงเชงปรมาณและคณภาพ) (๘.๓) หลกธรรมและหลกการทน ามาใช (แสดงหลกธรรม และแนวพระราชด าร/พระราชด ารส

หรอหลกวชาการตางๆ ทน ามาใช พรอมอธบายความหมายโดยยอ แลวอธบายเชอมโยงกบการด าเนนการโครงงาน อยางสอดคลองเปนเหตเปนผล)

(๙) วธการดาเนนงาน (แสดงวธการด าเนนงานเปนขอๆ หรอเปนแผนผงทมค าอธบายทชดเจน) (๑๐) งบประมาณและแหลงทมาของงบประมาณ (แสดงงบประมาณโครงงานและแหลงทมา หาก

มการระดมทนเพม ใหบอกแผนงานหรอวธการระดมทนดวย) (๑๑) ผลทคาดวาจะไดรบ (ผลโดยตรงและผลกระทบทตอเนองออกไป) (๑๒) ความคดเหนและขอเสนอแนะของทปรกษา (๑๓) ความคดเหนและความรสกของประธานกลมเยาวชนผรบผดชอบโครงงาน คาแนะนาเพมเตม (Tip) ในหวขอการศกษาวเคราะหเปนหวใจส าคญ โดยเฉพาะการวเคราะหถงปญหาและสาเหต ควรมขอมลสถต หรอสภาพการณทไดมาจากการส ารวจสงเกตจรง มาประกอบอางอง จะท าใหมน าหนกนาเชอถอ ยงถาเปนขอมลสถตจากพนทเปาหมายจรงๆ กจะท าใหเหนความเปนไปไดของรางโครงงานชดเจนขน อนงในระดบโรงเรยนทมการแบงกลมนกเรยนหลายกลมเพอใหท าโครงงานจ านวนมาก อาจพฒนาเปนแบบฟอรมรางโครงงานอยางงายขนมา ไมเกน ๕ หนากระดาษกได

ขนตอนท ๔ การดาเนนการโครงงาน การด าเนนการโครงงานแบงออกเปน ๒ ระยะ ดงน - ระยะท ๑ บกเบก-ทดลอง ชวงเดอน พฤษภาคม – สงหาคม - ระยะท ๒ ตอกยา-ขยายผล ชวงเดอน ตลาคม – มกราคม ขนตอนนเปนการน ารางโครงงานมาปฏบตจรงไปตามล าดบขนตอนและวธการด าเนนงาน ซงจะมทงในสวนทแบงงานและด าเนนงานกนในกลมผรบผดชอบโครงงาน และงานในสวนทสรางการมสวนรวมใหกบเพอนนกเรยนอนหรอบคคลตางๆ ทเขามาชวยท างานในดานตางๆ ตลอดจนการจดกจกรรมรณรงคขยายการมสวนรวมออกไปสชมชน ซงแตละโครงงานสามารถเปดรบสมาชกเขามารวมกจกรรมตางๆ ได เมอมสมาชกเขามารวมกจกรรมตางๆ มากขน อาจมการแบงระดบของสมาชก อยางเชน สมาชกบางคนทมความตงใจจรงเขามารวมท างานอยางตอเนอง อาจมการยกระดบดบใหเปนสมาชกระดบแกนน า กได ซงสมาชกระดบแกนน าน หากเปนรนนองกมแนวโนมทจะสามารถสานตองานเปนผรบผดชอบโครงงานตอจากรนพในปตอไปได

๑๒

การด าเนนงานในชวงนอาจมขอมลยอนกลบมาทเปนเรองใหมทเพงทราบ หรอคลาดเคลอนไปจากทคาดการณไว หรอเกดสถานการณทยงยากเปนอปสรรคขอขดของหรอขอขดแยงใหตองเผชญหนาและแกปญหาอยเสมอๆ อนอาจจะน ามาซงความออนลา ความเหนอยหนายทอแท ไดบอยๆ ซงทงหมดนลวนเปนแบบฝกหดส าคญของการเรยนรและพฒนาคณธรรม ของผรบผดชอบโครงงานและสมาชกผมาชวยงานทงสน และจ าเปนอยางยงทจะตองมการตดตาม สนบสนน ดแล ใหความชวยเหลอทงทางทรพยากรภายนอกและความรสกในทางจตใจ จากคณะทปรกษาอยางใกลชด ตลอดระยะเวลาด าเนนการโครงงานทง ๒ ชวง ผรบผดชอบโครงงานพงระลกไววา การท างานจรงอาจมหลายสงทไมเปนไปตามทคาดการณและระบไวในรางโครงงาน และหลายครงอาจตองมการปรบเปลยนแผนงานไปจากเดม กไมเปนไร แตตองเขาใจวาเพราะอะไร สามารถอธบายไดถงเหตผลของการทผดพลาดไปจากแผนงานทวางไวได อยาท างานเพยงเพอใหไดผลตามรางโครงงานทวางแผนไวเทานน แตท างานเพอกอใหเกดการเรยนรและพฒนาคณธรรมความดของตนเองและทกคนทเกยวของเปนหลก ท าแลวคณธรรมความดตองเพมขน มทกษะประสบการณเพมขน และควรมความสขจากการท าความดนน ท าโครงงานและความด เพอนอมเกลาฯ ถวายพระบาทสมเดจพระเจาอยหว มใชการแขงขนเพอลารางวล คาแนะนาเพมเตม (Tip) ระยะเวลาการท างานจรง ทลงแรงท างานดวยความมงมนทมเทอยางตอเนองนน ไมควรนอยกวา ๒ เดอน จงจะท าใหกระบวนการเรยนรแบบโครงงานคณธรรมไดผลเตมท หากไมไดลงมอท าจรงจงอยางตอเนอง แตมาน าเสนอวาท าจรง ถอเปนการหลอกลวงอนมความผดขนรายแรง

ขนตอนท ๕ การสรปประเมนผลและเขยนรายงาน จากการด าเนนงาน ในขนตอนท ๔ นนใหกลมเยาวชนไดท าการประเมนผลและสรปผลการ

ด าเนนงานทง ๒ ระยะ ตงแตเดอนพฤษภาคม – มกราคม เพอน ามาใชจดท าเปน เอกสารและสอการน าเสนอโครงงาน ๕ หรอ ๖ รายการ ดงน

(๑) รายงานโครงงาน (๒๐–๕๐ หนากระดาษขนาด A4 ไมรวมปก) (๒) สรปยอโครงงานใน ๑ หนากระดาษ (๑ หนากระดาษขนาด A4) (๓) แผนพบนาเสนอโครงงาน (๑ แผนกระดาษขนาด A4 หนา-หลง) (๔) สอ Presentation เชน Powerpoint หรอ VCD (เวลาไมเกน ๗ นาท) (๕) แผนปายนทรรศการโครงงาน (๖) เวบบลอคหรอเพจ น าเสนอโครงงานผานทางอนเตอรเนต (แจงลงคเวบบลอคหรอเพจ

โครงงานไดทเพจ โครงงานคณธรรมเฉลมพระเกยรต “เยาวชนไทย ท าด ถวายในหลวง” หรอ http://www.facebook.com/moralprojectpage)

รายการท (๑) - (๔) ใหบนทกไฟลขอมลรวมลงในแผน CD แผนเดยว ทหนาแผน CD ใหเขยนระบชอโครงงาน สถานศกษา และสพท. และแสดงรายการไฟลรายงาน, ไฟลสรปยอ, ไฟลแผนพบ และไฟลน าเสนอใหครบถวนถกตอง (ดรายละเอยดเพมเตมจากภาคผนวก ข)

ทางโครงการ ขอย าจดยนวา ไมเนนงานเอกสาร หากแมท างานเอกสารไมเสรจหรอไมสมบรณกไมเปนไร ถาหากเปนโครงงานทนกเรยนคดเองท าเองจรงจง กรรมการผประเมนจะพจารณาทเนอ

๑๓

งานทท าจรงเปนหลก เอกสารเปนเพยงรองรอยแสดงหลกฐานวาท าจรง และสรปการเรยนรทไดจากการท าโครงงานออกมาใหมองเหนและเขาใจได (ตรงกนขามแมเอกสารจะสวยหรดด ถกตองสมบรณตามกฎเกณฑทกอยาง แตหากไมไดเปนโครงงานทนกเรยนคดเองท าเองจรงจง กไมถอวาเปนโครงงานทด และถายงมการหลอกลวง ไมไดท าแตบอกวาท า จะถอวามความผดรายแรง)

ขนตอนท ๖ การนาเสนอโครงงาน

การน าเสนอโครงงาน เปนทกษะทส าคญของผรบผดชอบโครงงานทกคนทจะตองท าหนาทเปนกลยาณมตร ท าการสอสารและถายทอดความดงามจากโครงงานของตนเองออกสการรบรของบคคลอนและสาธารณะ สมาชกทกคนในกลมควรท าความเขาใจในรายละเอยดและภาพรวมของโครงงานทงหมด แลวซกซอมการน าเสนอในประเดนส าคญๆ ไวเพอเตรยมตวส าหรบการน าเสนอบนเวท การสมภาษณซกถาม และการน าเสนอหนาแผนปายนทรรศการโครงงาน ใหคณะกรรมการและผมาชมนทรรรศการโครงงานสามารถเขาใจไดในระยะเวลาอนจ ากด ผรบผดชอบโครงงานทกคน ควรสามารถน าเสนอโครงงานของตนเองได ผน าเสนอไมจ าเปนตองเปนนกพดหรอคนทพดเกงดวยวาทศลปสวยหร ทางโครงการตองการคนน าเสนอทน าเสนอดวยความเขาใจของตนเองจรงๆ บอกเลางานทท าไดอยางเปนธรรมชาต สามารถท าใหคนฟงเขาใจไดงายวาท าอะไร ไดผลอยางไร เกดการเรยนรหรอการเปลยนแปลงตอตนเองและเพอนรวมโครงงานอยางไรบาง กเพยงพอแลว (เราตองการคนน าเสนอความจรงทส อสารออกมาจากใจแบบเปนธรรมชาต แบบทไมไดท าจรงแตน าเสนอดวยวาทศลปใหดดวาท าจรง คนหลอกลวงแบบนเราไมตองการ) ทกษะการน าเสนออยางมออาชพนน สามารถฝกฝนเพมเตมในภายหลงได กจกรรมแนะนาสาหรบครทปรกษา ครทปรกษาควรฝกหดใหนกเรยนน าเสนอโครงงานในหลากหลายเงอนไขเวลาและสถานการณ เชน การน าเสนอแบบถามตอบใชเวลาเตมท และ การน าเสนอในเวลาจ ากด เชน ๗ นาทบนเวท ๓ นาททหนาบอรด หรอการน าเสนอใน ๓ ประโยคหากเจอบคคลส าคญในเวลาสนๆ เปนตน โดยทวไป หากมการน าเสนอโครงงานจ านวนมากพรอมๆ กนนน อาจจดเปนกจกรรมในลกษณะตลาดนดโครงงานคณธรรม ทใหแตละโครงงานไดน าเสนอและแลกเปลยนเรยนรระหวางกน ซงอาจใหมการประเมนกนเอง โดยใหประเมนโครงงานอนยกเวนโครงงานของตนเองเปนตน ซงจะดกวาการน าเสนอเฉพาะตอหนากรรมการทละโครงงาน เพราะจะไดรบการฝกทกษะการน าเสนอบอยๆ ซ าๆ หลายรอบและสามารถหมนเวยนผน าเสนอภายในกลมได แตหากน าเสนอแตเฉพาะหนากรรมการ กจะถกฝกการน าเสนอในสถานการณจรงไดเพยงรอบเดยวเทานนและไมคอยเปนธรรมชาต คาแนะนาเพมเตม (Tip) ในระดบโรงเรยน การจดกจกรรมตลาดนดโครงงานคณธรรมนน สามารถจดไดตงแตตอนตนทาง โดยใหน าเสนอและแลกเปลยนเรยนรจากผงมโนทศนและรางโครงงาน ซงอาจเรยนเชญผปกครอง คนในชมชน เจาหนาทหนวยงานตางๆ ตลอดจนเจาของกจการหางรานตางๆ หรอศษยเกามารวมชมงานดวย ซงจกชวยกระตนการตนตวและสรางบรรยากาศใหดคกคกไดด นอกจากจะท าใหนกเรยนฝกทกษะการน าเสนอไดอยางเตมทแลว ยงเปดโอกาสใหมการไปชอปปงไอเดยและชนชมการท าความดของกนและกนดวย นอกจากนยงใชเปนกจกรรมทนกเรยนจะระดมทนจากผปกครองและชมชนไดดวย

๑๔

รวมทงอาจขยายความมสวนรวมไปสชมชนและหนวยงานกจการตางๆ ทเกยวของไดงายขนดวย และเมอนกเรยนด าเนนการโครงงานไปจนเกดผลส าเรจตามทก าหนดเวลาไว ๒ เดอนแลว กจดใหมงานตลาดนดโครงงานคณธรรมอกครงหนง และเชญบคคลภายนอกทเคยมารวมชมตงแตตอนยงเปนรางโครงงาน บคคลและหนวยงานตางๆ ทสนบสนนหรอมสวนรวมกบการท าโครงงานของนกเรยน ใหเขามารวมชมนทรรศการของแตละโครงงานดวย เพอเปนการรายงานความกาวหนาและยงเปนการขอบคณบคคลและหนวยงานตางๆ ทใหการสนบสนนดวย คาแนะนาสาคญ (Tip)

ทง ๖ ขนตอนนจะประสบความส าเรจมากนอยแคไหน เครองมอทจะชวยก ากบตดตามและเสรมหนนการด าเนนโครงงานทกอใหเกดการเรยนรอยางมประสทธภาพ คอ การวางปฏทนงานทเหมาะสม และการโคชชงใหเกดกระบวนการกลมเรยนรเปนระยะๆ นนเอง ดงตวอยางใน ภาคผนวก จ.

หลกเกณฑการพจารณา ๑) โครงงานคณธรรมทสงเขาประกวดนน ตองเปนโครงงานทคดรเรมโดยตวของเยาวชน

เอง ไมวาจะเปนการคดงานใหมหรอคดปรบปรงจากงานเดมทเคยท ามากอนแลวกได โดยพจารณาในสองสวนส าคญคอการทเยาวชนคดเองท าเองอยางแทจรง กบแนวคดสรางสรรคใหมๆ ในการแกไขปญหาทมความเปนนวตกรรม (Constructive & Creative Moral Project)

๒) มการใชหลกธรรม ในทางพระพทธศาสนาหรอศาสนาอนทเกยวของ หรอหลกคณธรรมหลกคานยมตามกาลเทศะของสมยนยม และอญเชญพระราชด ารส/แนวพระราชด ารส าคญ มาใชเปนหลกการหรอแนวทางในการด าเนนการโครงงานไดอยางสอดคลองเหมาะสม กลาวคอมการยกหวขอหลกธรรมไดสอดคลองกบประเดนปญหาและวธการด าเนนงาน มการอธบายความหมายหวขอหลกธรรมนนไดถกตองกระชบ ไมสนหรอเยนเยอจนเกนไป มการอธบายเชอมโยงหลกธรรมหรอพระราชด ารนนๆ มาสแนวคดในการท าโครงงานหรอเชอมโยงมาสการปฏบตงานหรอกจกรรมตางๆในโครงงานไดเปนทเขาใจ

หลกธรรมทอางองนน เปดกวางใหอางองหลกธรรมทางศาสนา หรอหลกคณธรรมจรยธรรม หรอหลกคานยมอนดงามตางๆ กได ทมความเหมาะสมสอดคลองกบประเดนหวขอโครงงาน สวนแนวพระราชด ารนน จะยกชอทคนโดยทวไปรจกอยางเชน เศรษฐกจพอเพยง, ปทะเลยมหาวชชาลย, บวร (บาน-วด-โรงเรยน/ราชการ), ปา ๓ อยางประโยชน ๔ อยาง, แกลงดน, แกมลง ฯลฯ หรอจะอญเชญพระราชด ารสมาอางองโดยตรงเลยกได แตขอใหมการตรวจสอบแหลงอางองใหถกตองโดยไมบดเบอน

๓) ความเปนโครงงาน ทมงเนนกระบวนการทางปญญาในการสงเกตส ารวจคนควาคดวเคราะหคดสงเคราะหจนเขาใจในประเดนทเลอกมาท าโครงงานไดตลอดสายระหวาง ปญหา-สาเหต-เปาหมาย-ทางแก

ทงนการวเคราะหความเปนเหตปจจยทเกยวเนองกน ควรเรมจากการพจารณาวาปญหาทเลอกมาท าโครงงานนนระบไดเปนประเดนทชดเจนหรอไม แลวจงวเคราะหเชอมโยงตอไปไดวา ปญหานนมสาเหตมาจากอะไร ทงสาเหตหลกและปจจยแวดลอมอนๆ โดยพจารณาดวามความเปนเหตเปนผลท

๑๕

นาเชอถอ และสอดคลองกบขอเทจจรงหรอไม? (ควรมสถตขอมลจากการสงเกตส ารวจหรอจากแหลงอางองจากหนวยงานในพนทจรงเชนขอมลจากฝายปกครองมาประกอบการวเคราะหปญหาสาเหตดวยจะท าใหมความเปนโครงงานสง)

ตองพจารณาวามการวางเปาหมาย ไดชดเจน และรบกนกบปญหาทตงไวหรอไม โดยปกตทวไปเปาหมายตองมสภาวะตรงขามกบปญหา อยางเชน ตงปญหาไววา “โรงเรยนสกปรก นกเรยนมพฤตกรรมไมรกษาความสะอาดทงขยะไมลงถง” เปาหมายกตองวางในลกษณะตรงขามกนคอ “โรงเรยนสะอาดไมมขยะทงตกคางในบรเวณตางๆ นกเรยนชวยกนรกษาความสะอาด ทงขยะไดลงถง ” โดยระบรายละเอยดเพมเตมใหชดวา ขอบเขต และเปาหมายเชงปรมาณ-เชงคณภาพ เปนอยางไร

และเมอเหนปญหาสาเหตและวางเปาหมายไดชดแลว กตองพจารณาตอวา จะมวธการ/กจกรรม/การสอสารประชาสมพนธรณรงค อะไรอยางไรบางเพอไปสเปาหมายใหได และ วธการหรอกจกรรมเหลานแกปญหาทสาเหตหลกและแกทปจจยแวดลอมทท าใหเกดปญหาหรอไม เพราะการแกปญหาทดทถกตองและมประสทธผลคอการแกปญหาทสาเหตนนเอง

ในขนตอนทท าโครงงานแลวและจดท าเปนรายงาน การมขอมลสถตและน าเสนอขอมลสถตทไดจากการท างานมานนใหเหมาะสมเขาใจงาย ท าใหผอานเหนทมาทไปไดชด เหนการเปลยนแปลงและความส าเรจของโครงงานไดชด กจะแสดงออกความเปนโครงงานสง ทงน ตองระวงวาไมไดไปเนนการท าขอมลสถตทยงยากทางวชาการมากเกนไป มากเกนกวาระดบการศกษาของเดกและเยาวชน (ไมถงขนาดท าแบบวทยานพนธ) แคพจารณาวามวธคดของการแสวงหาขอมล เกบขอมลสถตมาใชประโยชนในการวางแผนงานตดตามงานประเมนและปรบปรงงานในเบองตน กเพยงพอแลว ในขนตอนของขอมลสถตนอนญาตใหครทปรกษาสามารถชวยแนะน าวางแผนใหกบนกเรยนได (แตไมใชครไปท าใหนกเรยน โดยทนกเรยนไมเกดการเรยนร ไมเขาใจดวยตนเองจรงๆ)

๔) ประเดนทเลอกท าโครงงานมคณประโยชนในการแกปญหาดานความเสอมทรามทางศลธรรม โดยเฉพาะเปนการแกปญหาของโรงเรยนหรอชมชนของตนเองเปนส าคญ ในปการศกษานมงเนนในแนวคดทวา “ลดละเลกพฤตกรรมเสยง เพมงานจตอาสา พาครอบครวอบอน หนนชมชนเขมแขง” อยางใดอยางหนง หรอหลายอยางรวมกนกได

การใหคะแนนพเศษนน จะพจารณาใหกบโครงงานทเลอกและระบประเดนปญหาไดเดนชด ไดแก (๑) มงปรบแกพฤตกรรมเสยงของนกเรยน เชน การแกปญหาการเสยตวกอนวยอนควร (ไมรกนวลสงวนตว), การตดบหรสรายาเสพตด, การทะเลาะกนโดยใชความรนแรง (ชกตอย-ตบตกน), การตดการพนนอบายมข-ตดเกมสคอมพวเตอร, การลกโขมย, การเสพสอหรอผลตสอลามกอนาจาร, การหนเรยน, การท าลาย-ไมดแลสาธารณสมบต, ไมชวยเหลองานบาน เปนตน (๒) มงเนนงานจตอาสาบาเพญประโยชนตอสวนรวม ทมประเดนเดนชด เชน อาสาชวยงานในโรงเรยน วด ชมชน โรงพยาบาล ชวยแกปญหาไมมคนดแลผสงอาย เดกเลก ผปวย ผพการในชมชน เปนตน (แตตองไมไดเปนแบบเหมารวมกจกรรมตางๆ ของร.ร.มาใสเตมไปหมด) (๓) มงสงเสรมความอบอนในครอบครว เนนการเสรมสรางความสมพนธในครอบครวผานกจกรรมทหลากหลาย หรอลดผลกระทบทางลบจากภาวะทครอบครวไมอบอนครอบครวแตกแยกกน หรอกจกรรมสรางครอบครวทดแทนใหผทไมมครอบครวสมบรณ หรอ (๔) มงเสรมสรางความสามคคเขมแขงในชมชน ผานมตตางๆ ทง

๑๖

ทางศาสนาศลธรรม ทางประเพณวฒนธรรม ทางภมปญญาทองถน-การงานอาชพ ทางสขภาพ ทางกฬาการละเลน ทางเศรษฐกจการเงน ฯลฯ

๕) ความเปนไปไดของรางโครงงาน หรอผลสมฤทธของโครงงาน ทบรรลผลไดตามเปาหมายและวตถประสงคของโครงงานทต งไว รวมทงการท าใหเกดการเรยนรและพฒนาการแกผเรยนไดจรง ทงทางดานพฤตกรรม จตใจ และปญญา แมจะมขอจ ากดดานทรพยากรและปจจยตางๆ

หากเปนรางโครงงานกพจาณาจากความเปนไปไดถงแผนงานวธการและกจกรรมตางๆ ภายใตระยะเวลา งบประมาณ และขอจ ากดจากสถานการณในพนทจรง วามความเปนไปได ทจะน าไปสความส าเรจตามเปาหมายทวางไวไดหรอไม? อยางไร? ทงนไมควรรบสบประมาทแนวคดของเดกวาท าไมได แตควรเปนการพจารณาเชงแนะน าและใหก าลงใจแกนกเรยนในการท าโครงงานตอไป

หากเปนการพจารณาโครงงานทไดด าเนนการไปแลว กตองพจาณาทความส าเรจของงานสวนหนง และการเรยนร-พฒนาคณธรรมความดของคนอกสวนหนง โดยพจารณาผลส าเรจของงานวาไดตามเปาหมายและวตถประสงคทต งไว ทงนไมใชแคดวาไดตามเปาหรอเกนเปาหรอไม เพราะผท าอาจใชเทคนคการตงเปาหมายไวต าเพอใหไดผลงานเกนเปา ตองดประกอบกบความยากงายของงาน-สถานการณของปญหาดวย และทส าคญดทการเปลยนแปลงเชงประจกษของตวนกเรยนทรบผดชอบโครงงานเอง หรอการเปลยนแปลงทเกดขนกบกลมเปาหมายหรอสมาชกทเขามารวมท าโครงงาน

๖) การสรางความมสวนรวมแกบคคลหลายฝายโดยเฉพาะชมชน (บ-ว-ร: บาน-วด-โรงเรยน) ไดมากทสด โดยพจารณาจากการวางขอบเขตการท างาน การระบกลมเปาหมาย การสรางเครอขายแกนน าหรอกลมสมาชก หรอการมพฒนาการจากกลมสมาชกโครงงานมากอตงเปนชมรม/ชมนม เปนตน ทงนมไดพจารณาแตเพยงตวเลขของจ านวนคนเทานน ตองดบรบทแวดลอมของโรงเรยนประกอบดวย การขยายความมสวนรวมน มกเปนไปตามธรรมชาตไมขามขน ตองมองเปนแตละกรณๆ ไป ในชวงแรกๆ งานอาจจะยงไมไดขยายผลออกไปมากเปนธรรมดา แตหากด าเนนการตอเนองมานานแลวกสมควรทจะตองมการขยายความมสวนรวมออกไปกวางขวางยงขน

๗) การพงตนเองได ดวยความขยนหมนเพยรท างานจรง การแสดงออกถงความมงมนทมเทเพยรพยายามของกลมเยาวชนเองจนเปนทประจกษ โดยมชวงเวลาท างานจรงไมนอยกวา ๒ เดอนตอ ๑ ภาคการศกษา (ไมรวมเวลาทท างานดานเอกสาร), ลกษณะของกจกรรมและวธการปฏบตงานพสจนใหเหนถงการเกาะตดมงมนทมเทท าจรง, การท างานลงสกลมเปาหมายและประชากรอยางตอเนองจนสามารถน าลงสวถชวตปกตของคนในโรงเรยนหรอชมชนได จนเกดการยอมรบและปรบเปลยนเปนพฤตกรรมทพงประสงคไดจรง

การไมไดท าจรง หรอไมไดมงมนท าจรงจงตอเนองทยาวนานเพยงพอ แตมาน าเสนอในลกษณะหลอกลวงวาท าจรงหรอท ามายาวนาน ถอวามความผดรายแรง

๘) การสบตอไปไดอยางยงยน ไดแก การมแผนงานในอนาคตทชดเจนและเปนไปไดสง, มการสบตอของกลมแกนน าไปยงรนนองรนตอไปได, และมวธการระดมทนหรอการแสวงหาแหลงทมาของงบประมาณเพมเตมไดเอง เปนตน

๙) น าเสนอไดอยางสรางสรรค ทงเทคนควธการและกรยามารยาททด ทงน กลมเยาวชนผรบผดชอบโครงงาน สามารถใชทกษะวธการทางศลปะ ดนตร กฬา การแสดง สอเทคโนโลย ฯลฯ มาบรณาการและประยกตใชรวมได เพอสรางความนาสนใจในการสอสาร-ประชาสมพนธ และสงเสรมการ

๑๗

เรยนรใหมประสทธภาพสงขน รวมทงการแสดงออกทด มกรยามารยาทและบคลกภาพทเหมาะสมกบกาลเทศะ ทท าใหเกดความนาเชอถอ ทงน การฝกฝนทกษะการน าเสนอ มใชการฝกซอมเพยงเพอสรางภาพความส าเรจของงานใหถกใจกรรมการเทานน แตเปนทกษะการสอสารความด การบอกเลาความดทตนเองไดทาจรงไดอยางนาสนใจและสรางความเขาใจไดชดเจนในเวลาอนจ ากด ภายใตวธการและสถานการณทหลากหลาย

ขอย าจดยนของโครงการวา การประเมนไมเนนทงานเอกสารและบอรดน าเสนอวาตองสวยหรดด มเฟอรนเจอรประดบมากมายซงเปนความฟมเฟอย (ขาดคณธรรมเรองการประหยด) ไมเนนวาตองน าเสนอโดยคนทพดเกงมวาทศลปแพรวพราว หากแมท างานเอกสารหรอบอรดไมเสรจหรอไมสมบรณกไมเปนไร ผน าเสนอไมไดเปนนกพดทมวาทศลปแพรวพราวกไมเปนไร ถาหากเปนโครงงานทนกเรยนคดเองท าเองจรงจง กรรมการผประเมนจะพจารณาทเนองานทท าจรงเปนหลก การน าเสนอผานเอกสารบอรดหรอรปแบบตางๆ นนเปนเพยงรองรอยแสดงหลกฐานวาท าจรง และสรปการเรยนรทไดจากการท าโครงงานออกมาใหมองเหนและเขาใจได ดงนน สดสวนคะแนนในงานเอกสาร บอรด และรปแบบการน าเสนอจงมคาคะแนนนอย

การประเมนรางโครงงาน

จากหลกเกณฑการพจารณา ๙ ขอดงกลาว สามารถน ามาแยกยอยเปนเกณฑการใหคะแนนรางโครงงาน ตามประเดนการพจารณา ๑๒ ขอ ไดดงน

ท ประเดนพจารณาใหคะแนน คะแนน 1 รเรมจากเยาวชนเอง (คดเองท ำเองมำก) (Constructive)

คดใหม ไอเดยด มแงมมนำสนใจ (Creative) 15

2 คณประโยชนดานศลธรรมเปนส ำคญ (ใหคะแนนมำกเปนพเศษแกโครงงำนทท ำตำมประเดนชน ำประจ ำปกำรศกษำ 1) แกปญหำพฤตกรรมเสยงทเรงดวน 2) งำนจตอำสำทมประเดนคณธรรมชดเจน 3) กำรสงเสรมครอบครวอบอน 4) กำรเสรมสรำงชมชนเขมแขงสำมคค)

15

3 วเครำะห ปญหา-สาเหต ไดสมเหตผล และมขอมลสถตประกอบใหเหนควำมส ำคญและเกดควำมตระหนก

10

4 ความเปนไปไดของรำงโครงงำนโดยรวม ระบเปำหมำยเชงคณภำพและปรมำณไดชดเจนเหมำะสม และมควำมเปนไปได

10

5 มแผนการท างานชดเจน มกจกรรมทมำกพอและสำมำรถแกปญหำได และมระยะเวลำท ำงำนทตอเนองกนนำนกวำ ๒ เดอน

10

6 ใชหลกธรรม/พระรำชด ำรไดถกตอง-เหมาะสม อธบำยไดด 10 7 งบประมาณ สมเหตผล – ประโยชนสงประหยดสด พงตนเองไดมำก 5 8 สรำงการมสวนรวมของทกฝำยไดมำก (บวร) 5 9 ศกยภำพของผท าโครงงานทจะเปนแบบอยางทดได 5

10 น ำเสนอออกมำจำกใจ จรงใจ มใชแคทองจ ำมำ 5

๑๘

11 กรยำมำรยำทในกำรน ำเสนอดดนำประทบใจ 5 12 ควำมถกตองครบถวนของเอกสำรและสอน ำเสนอ 5 รวมคะแนนทงหมด 100

การประเมนโครงงาน จากหลกเกณฑการพจารณา ๙ ขอดงกลาว สามารถน ามาแยกยอยเปนเกณฑการใหคะแนนโครงงาน ตามประเดนการพจารณา ๑๓ ขอ ไดดงน

ท ประเดนพจารณาใหคะแนน คะแนน 1 รเรมจากเยาวชนเอง (คดรเรมเอง/คดปรบปรงเอง) (10 คะแนน)

คะแนนพเศษ: ควำมเปนนวตกรรม คดใหม ไอเดยด (Creativity) มแงมมนำสนใจ (5 คะแนน)

15

2 เรองทท ามประโยชนดานศลธรรมเปนส าคญ โครงงำนเกดผลส าเรจ แกไขปญหำทำงศลธรรมได พฒนำคณธรรมกลมเปำหมำยไดจรง (10 คะแนน) คะแนนพเศษ: 4 ประเดนชน ำ 1) แกปญหำพฤตกรรมเสยงทเรงดวน 2) งำนจตอำสำทมประเดนชดเจน 3) กำรสงเสรมครอบครวอบอน 4) กำรเสรมสรำงชมชนเขมแขงสำมคค (5 คะแนน)

15

3 ขยนท างาน มงมนทมเทเพยรพยำยำมเดนชด (น ำท ำเปนแบบอยำง) 10 4 ผท ำเองเกดการเรยนร พฒนาตนเองเปนแบบอยางทดมำกขน 10 5 เกบขอมลวเคราะหประมวลผลเปนสถตไดด 10 6 ใชหลกธรรม-พระราชด าร/พระราชด ารสไดถกตอง-เหมำะสม 5 7 มทมาทไป (ปญหำ-สำเหต-เปำหมำย-ทำงแก) สอดคลองกน ชดเจน 5 8 งบประมำณ พงตนเองไดมำก - ประโยชนสงประหยดสด 5 9 สรำงกำรมสวนรวมของทกฝำยไดมำก (บวร) 5

10 โครงงำนมกำรสำนตอไปไดอก (เชน มแผนงำน/รนนองสบตอ) 5 11 น ำเสนอออกมำจำกใจ จรงใจ มใชแคทองจ ำมำ 5 12 กรยำมำรยำทในกำรน ำเสนอดด พดจำด นำประทบใจ 5 13 ควำมถกตองครบถวนของเอกสำรและสอน ำเสนอ 5

รวมคะแนนทงหมด 100

๑๙

ภาคผนวก ก. โครงการพฒนาโครงงานคณธรรม เฉลมพระเกยรต

พทธชยนตเฉลมราช

นวตกรรมการเรยนรโครงงานคณธรรม ๕ ประเภท ๑ ศนย ก. โครงงานคณธรรม เฉลมพระเกยรต ข. โครงงานสอคณธรรม เฉลมพระเกยรต ค. โครงงานวทย-คณธรรม เฉลมพระเกยรต ง. โครงงานธรกจคณธรรม เฉลมพระเกยรต จ. โครงงานการเมองคณธรรม เฉลมพระเกยรต ฉ. ศนยการเรยนรโครงงานคณธรรม เฉลมพระเกยรต

สวนกลาง มการจดประกวด/สรรหานวตกรรมโครงงานคณธรรม ๕ ประเภท เฉพาะ ระดบมธยมศกษา เปนภารกจหลก โดยปฏทนการท างานของสวนกลาง จะตอยอดจากการประกวดในระดบเขตพนทการศกษา เปนการประกวดในระดบภมภาคและระดบประเทศ เหมอนปกอนๆ ทผานมา - โครงงานสอคณธรรม เฉลมพระเกยรต มใชแคผลตสอ แตมทมาของความคดวา “ท าไม? ถงผลตสอคณธรรมน” มแผนงานการผลตสอ มกระบวนการน าไปใช มการตดตามประเมนผลวา สอทผลตขนน ท าใหเกดผลดอยางไรตอผรบสอ สอทผลตขนสามารถชวยแกปญหาทต งไวไดจรงหรอไม? จงจะมความเปนโครงงาน - โครงงานวทย-คณธรรม เฉลมพระเกยรต เปนโครงงานวทยาศาสตรทมใชแคทดลองเสรจประกวดจบแลวเลกท า ไมจ าเปนตองคดคนใหมกได แตเนนการน าไปใชจรงเพอพฒนา/แกไขปญหาจรงๆ ในลกษณะงานจตอาสา-บ าเพญประโยชนตอสวนรวม ในโรงเรยนหรอชมชน โดยสรางจตส านกความเสยสละตอสวนรวมใหแกเยาวชนไดด (บางโครงงานสามารถตอยอดเปนโครงงานธรกจคณธรรม หาทนมาสนบสนนกจกรรมการกศลไดดวย) - โครงงานธรกจคณธรรม เฉลมพระเกยรต (ธรกจ 2 ช พอเพยง) (โครงงานธรกจเพอพฒนาชวตและชมชนตามหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง เฉลมพระเกยรต) ธรกจทไมไดเนนผลก าไรสงสด เนน “ประโยชนสข” สงสด ธรกจทมความเปนโครงงาน สอดคลองกบหลกการเรยนร “รวมกน ท าด อยางมปญญา” และปรชญาเศรษฐกจพอเพยง ไมใชธรกจบาป ไมยงเกยวกบอบายมข ไมเปนธรกจทขดกบหลกศลธรรม เปนธรกจทมแนวคดดๆ ใหมๆทชวยแกปญหาจรงในโรงเรยนชมชน ท าใหคณภาพชวตดขน เนนการใชทรพยากรในทองถนอยางประหยดคมคาสงสด มผลก าไรทอยางนอย 10% น าเขากองทนโครงงานคณธรรม (กองทนท าด) ของโรงเรยน ทเหลอเปนทนหมนเวยนของธรกจเพอปรบปรงหรอขยายกจการ และจดสรรเปนเงนออมหรอทนการศกษาของคนท างาน

๒๐

- โครงงานการเมองคณธรรม เฉลมพระเกยรต โครงงานเชงยทธศาสตรทเปดโอกาสใหเยาวชนทมศกยภาพเปนผนาตวจรง คดการใหญ (Think Big) ไดด มคณธรรมเปนแบบอยาง มารวมกนคดออกแบบองคกร โครงสราง การเมองภาคเยาวชน ดวยตนเองอยางสรางสรรคไมจ ากดรปแบบ เพอเปนเจาภาพหลกในการขบเคลอน-เกาะตดการท าความดของเยาวชน การแกปญหาของเยาวชนดวยเยาวชนเอง ทงน เยาวชนทเขามาสต าแหนงบรหารองคกรการเมองน ตองเปนแบบอยางและถกฝกฝนอบรมใหมคณลกษณะ ๓ ดานดวยกน คอ ๑) รกชาตรกสวนรวม ดวยงานอาสาสมคร ๒) เปนคนดมศลธรรม ดวยการปฏบตทางศาสนา ๓) มความรความสามารถ ดวยการศกษาทงทางโลกและทางธรรม โดยทง ๓ ดานนตองก าหนดใหเปนขอปฏบตเปนวถชวตในแตละวน/สปดาห/เดอน ทวดประเมนได นบเวลาปฏบตได โครงงานการเมองคณธรรมน มกจะพฒนามาจากการยกระดบโครงงานคณธรรมขนาดใหญทมคณภาพโดดเดน มาเปนองคกรขบเคลอนใหเกดโครงงานคณธรรมทกประเภททงระบบโรงเรยน หรอการยกเครองคณะกรรมการนกเรยนใหถกออกแบบใหม (re-engineering) ใหเปนองคกรทเยาวชนรสกเปนเจาของเอง แลวบรหารปกครองในดานการสงเสรมการท าความดของเยาวชน การแกปญหาของเยาวชนดวยกนเอง อยางเกาะตดและเขมแขง ทงภายในโรงเรยนและลงสชมชน

- ศนยการเรยนรโครงงานคณธรรม เฉลมพระเกยรต โรงเรยนทสงเสรมใหเกดการเรยนรผานโครงงานคณธรรมทง ๕ ประเภท อยางกวางขวางในทกชวงชน ทงระบบโรงเรยน มใชมแคไมกโครงงานเพอสงประกวดเทานน จะเปนโครงงานขนาดเลกหรอใหญกไดแตตองมจ านวนโครงงาน ไมนอยกวาเกณฑขนตนทก าหนด ตามสตร

100

NP

โดย P = จ านวนโครงงาน N =จ านวนนกเรยนทงหมด ทงน มใชสกแตวามโครงงานเยอะ แลวจดเปนงานนทรรศการ/เทศกาลครงเดยวจบ หรอ สรางเอกสารหลอกๆ ขนมาแตมไดด าเนนการจรงจง โครงงานทงหมด แมจะเปนโครงงานเลกกตาม ตองเปนโครงงานทด าเนนงานจรงๆอยางตอเนอง ในชวงระยะเวลาอยางนอย ๑ – ๒ เดอน ท าใหเกดผลสมฤทธลงสผเรยนไดจรง โครงงานบรรลเปาหมายได อนง โรงเรยนควรพฒนารปแบบรายงานโครงงานคณธรรม เปนฉบบงาย ๓ – ๕ หนากระดาษ กได ไมตองท าเปนรปเลมสมบรณ

การประเมน ใหกรอกแบบประเมนแสดงจ านวนโครงงานและระดบความกาวหนาของโครงงานทงหมดของโรงเรยน พรอมแนบสรปยอโครงงานใน ๑ หนากระดาษ และสรปรปภาพใน ๑ หนากระดาษมาประกอบดวย สวนรปเลมโครงงานฉบบสมบรณ ใหเลอกสงเฉพาะโครงงานคณธรรมทมคณภาพโดดเดนสงสด ๓ อนดบแรก ของโรงเรยน มาเปนตวอยางส าหรบการพจารณาในชนตนของการประกวดคดเลอก เพอเขาสการประเมนในระดบภมภาคและระดบประเทศตอไป

๒๑

ภาพรวมการประกวดโครงงานคณธรรมระดบภมภาค และระดบประเทศ - การคดเลอกในระดบโรงเรยนและระดบเขตพนท เปนกระบวนการทข นอยกบโรงเรยนและส านกงานเขตพนทการศกษานนๆ กคพ.จะเปนเพยงผประสานผานทาง สพฐ. เพอใหตวแทนโครงงานจาก สพป. สพม. เขตพนทละ ๑ โครงงานไดมาเขารวมคายระดบภมภาค ๘ คาย ๘ ภมภาค - การรบสมครในระดบภมภาค ม ๒ ชองทาง (๑) โครงงานทผานการคดเลอกของ สพม.และ สพป. แลวเสนอชอไปท สพฐ. หรอ (๒) กรณเกดปญหาในระดบเขตพนทไมไดจดประเมนคดเลอก โครงงานทม นใจวาไดด าเนนการอยางจรงจงจนเกดผลส าเรจแทจรง สามารถสงขอมลโครงงานเพอรบการคดเลอกโดยตรงมาท กคพ. ภายในวนท ๓๐ กนยายน ผานทางอเมล moralproject@gmail.com - การคดเลอกในระดบภมภาค จะอยในรปแบบการจดคายพฒนาโครงงานคณธรรมเฉลมพระเกยรต ๘ คาย ๘ ภมภาค ตามตารางดานลางน โดยเปนการบรณาการหลอมรวมรปแบบคาย นทรรศการโครงงาน การแลกเปลยนเรยนร และการประกวดคดเลอกโครงงานเขาไวดวยกนในคายเดยว โดยจะจดขนประมาณชวงเดอนตลาคม – ธนวาคม - การเยยมประเมนโครงงานในพนทจรง ประมาณชวงเดอน ธนวาคม– มกราคม - การประกวดระดบประเทศ ประมาณชวงเดอนมกราคม–มนาคม

ตารางแสดงการแบงกลมพนท คายพฒนาโครงงานคณธรรมระดบภมภาค ๘ คาย ๘ ภมภาค

กลมท ภมภาค (เลข สพม.) จงหวด (จ านวน สพป.) จน.จว. สพป. สพม.

1 เหนอตอนบน 34เชยงใหม(๖)-แมฮองสอน(๒), 35ล าปาง(๓)-ล าพน(๒),

36เชยงราย(๔)-พะเยา(๒), 37แพร(๒)-นาน(๒), 8 23 4

2 เหนอตอนลาง 38สโขทย(๒)-ตาก(๒), 39พษณโลก(๓)-อตรดตถ(๒), 40เพชรบรณ(๓), 41ก าแพงเพชร(๒)-พจตร(๒), 42นครสวรรค(๓)-อทยธาน(๒)

10 21 5

3 อสานบน 19เลย(๓)-หนองบวล าภ(๒), 20อดรธาน(๔), 21หนองคาย(๓), 22นครพนม(๒)-มกดาหาร(๑), 23สกลนคร(๓), 25ขอนแกน(๕)

8 23 6

4 อสานลาง 24กาฬสนธ(๓), 26มหาสารคาม(๓), 27รอยเอด(๓), 28ศรสะเกษ(๔)-ยโสธร(๒), 29อบลราชธาน(๕)-อ านาจเจรญ(๑), 33สรนทร(๓)

8 24 6

5 ประตอสาน 4สระบร(๒)-ปทมธาน(๒), 7ปราจนบร(๒)-นครนายก-สระแกว(๒),

30ชยภม(๓), 31นครราชสมา(๗), 32บรรมย(๔) 8 23 5

6 กลาง-

ตะวนออก

1,2กรงเทพฯ(๓), 3นนทบร(๒)-อยธยา(๒), 5สงหบร-ลพบร(๒)-ชยนาท-อางทอง, 6ฉะเชงเทรา(๒)-สมทรปราการ(๒),

17จนทบร(๒)-ตราด(๑), 18ชลบร(๓)-ระยอง(๒) 12 23 7

7 ตะวนตก- ใตตอนบน

8ราชบร(๒)-กาญจนบร(๔), 9สพรรณบร(๓)-นครปฐม(๒),

10เพชรบร(๒)-ประจวบครขนธ(๒)- สมทรสงคราม-สมทรสาคร, 11สราษฎรธาน(๓)-ชมพร(๒)

11 22 4

8 ใตตอนลาง 12นครศรธรรมราช(๔)-พทลง(๒), 13ตรง(๒)-กระบ, 14พงงา-ภเกต-ระนอง, 15ปตตาน(๓)-ยะลา(๓)-นราธวาส(๓), 16สงขลา(๓)-สตล

11 25 5

รวมจ านวน 76 185 42 *หมายเหต การจดแบงคายและก าหนดเวลาการจดคายอาจมการเปลยนแปลงตามความเหมาะสม โดยทสพฐ. จะประกาศใหทราบในแตละปผานทางเวบไซต http://www.vitheebuddha.com

ใบสมคร เขารวมคายระดบภมภาค ปการศกษา ๒๕๕๘ โครงการพฒนาโครงงานคณธรรมเฉลมพระเกยรต

www.moralproject.net “ลดเลกพฤตกรรมเสยง สรางครอบครวอบอน หนนชมชนเขมแขง”

๑. ชอโครงงาน ชอกลม โรงเรยน ทตง สงกด สพป./สพม. โทรศพท โทรสาร e-mail:

๒. ผบรหารทปรกษา ชอ-นามสกล ต าแหนง โทรศพท มอถอ e-mail: ครทปรกษา ชอ-นามสกล ต าแหนง โทรศพท มอถอ e-mail: พระสงฆทปรกษา ชอ-ฉายา วด โทรศพท มอถอ e-mail:

๓. เยาวชนผรบผดชอบโครงงาน (มจ านวน ๘-๑๐ คน) (๑) ด.ช./ด.ญ./นาย/นางสาว ม. ต าแหนง ประธาน โทรศพท facebook.com/ e-mail: (๒) ด.ช./ด.ญ./นาย/นางสาว ม. ต าแหนง รองประธาน โทรศพท facebook.com/ e-mail: (๓) ด.ช./ด.ญ./นาย/นางสาว ม. ต าแหนง เลขานการ โทรศพท facebook.com/ e-mail: (๔) ด.ช./ด.ญ./นาย/นางสาว ม. ต าแหนง (๕) ด.ช./ด.ญ./นาย/นางสาว ม. ต าแหนง (๖) ด.ช./ด.ญ./นาย/นางสาว ม. ต าแหนง (๗) ด.ช./ด.ญ./นาย/นางสาว ม. ต าแหนง (๘) ด.ช./ด.ญ./นาย/นางสาว ม. ต าแหนง (๙) ด.ช./ด.ญ./นาย/นางสาว ม. ต าแหนง (๑๐) ด.ช./ด.ญ./นาย/นางสาว ม. ต าแหนง โปรดกาเครองหมาย * หนารายชอเยาวชนทเปนตวแทนมาเขารวมคายระดบภมภาค จ านวน ๓ คน

ขาพเจาในนามของผรบผดชอบโครงงาน ขอสมครเขารวมคายพฒนาโครงงานคณธรรมระดบภมภาค

ลายมอชอเยาวชนผรบผดชอบโครงงาน ลายมอชอผรบรอง

(…………………………..……...…) (…………………………..………...) ประธานโครงงาน ครทปรกษา ………/………………/..……… ………/………………/..………

หมายเหต สงใบสมครน สรปยอโครงงาน ใน ๑ หนากระดาษ และสรปรปภาพโครงงาน ใน ๑ หนากระดาษ มาทอเมล moralproject@gmail.com ภายในวนท 30 กนยายน 2558

๒๓

ภาคผนวก ข. ๑. รายงานโครงงาน จดพมพใหมจ านวนหนา ๒๐–๕๐ หนากระดาษขนาด A4 ไมรวมปก โดยแสดง

เนอหา บทและหวขอตางๆ ตามทก าหนด ดงน (ดตวอยางโครงงานระดบประเทศ ท www.moralproject.net) (๑) ปกหนา

(๑.๑) ปกนอก (แสดงชอโครงงานเปนภาษาไทยและภาษาองกฤษ, ชอกลมเยาวชนผรบผดชอบโครงงาน, ชอสถานศกษา, ชอสงกด โดยระบสพท., และพมพระบวา รายงานนเปนสวนหนงของโครงการประกวดโครงงานคณธรรมเฉลมพระเกยรต ประจ าปการศกษา...... ระดบมธยมศกษา ทจดโดย กลมกลยาณมตรเพอการเสรมสรางเครอขายวถพทธ (กคพ.) ) (๑.๒) ปกใน (แสดงชอโครงงานเปนภาษาไทยและภาษาองกฤษ, รายชอสมาชกกลมเยาวชนผรบผดชอบโครงงานโดยระบ ชอ-นามสกล ต าแหนง ชนเรยน, ชอ-ฉายา-นามสกลพระสงฆทปรกษาโดยระบวดและทตงของวด หมายเลขโทรศพท/E-mail, ชอผบรหารและครทปรกษาโดยระบ ต าแหนง หมายเลขโทรศพท/E-mail, ชอสถานศกษา ทตง หมายเลขโทรศพท/โทรสาร/E-mail/เวบไซต(ถาม))

(๒) กตตกรรมประกาศ (แสดงการขอบคณบคคล คณะ องคกรตางๆ ทสนบสนนการท าโครงงาน เปนตน) (๓) บทคดยอ (สรปยอเนอหาและประเดนส าคญของโครงงานเปนความเรยงใน ๑ หนากระดาษ) (๔) ผงมโนทศน (สรปภาพรวมของโครงงานทงหมดเปนผงมโนทศน ใน ๑ หนากระดาษ) (๕) บทท ๑ บทน า

๑.๑ ทมาและความส าคญ (อธบายความเปนมา แรงบนดาลใจ หรอเหตผล ทท าใหคดท าโครงงานขน) ๑.๒ วตถประสงค (แสดงจดมงหมายของการท าโครงงาน เปนรายขอ ไมควรเกน ๕ ขอ) ๑.๓ ขอบเขตการศกษาเรยนร (ระบ กลมเปาหมาย ก าหนดระยะเวลาและสถานท ในการด าเนนการโครงงาน)

(๖) บทท ๒ การด าเนนการโครงงาน ๒.๑ วธการด าเนนงาน (อธบายวธการด าเนนงาน, แสดงแผนผงขนตอนการด าเนนงาน ,แสดงปฏทนหรอก าหนดการด าเนนงาน และ/หรอ มรปภาพประกอบ) ๒.๒ งบประมาณ (แสดงรายการคาใชจายโดยแยกเปนรายหมวดและยอดรวม) ๒.๓ แหลงทมาของงบประมาณ (กรณทมการระดมทนหรอหางบประมาณเพมเตมขนเอง ใหอธบายถงวธการระดมทนหรอการเขาถงแหลงงบประมาณนนโดยยอดวย) ๒.๔ อปสรรคความผดพลาดและการแกปญหา (อธบายถงอปสรรคปญหาหรอขอขดของตางๆ ทเกดขนในการด าเนนการโครงงาน และการแกปญหาเฉพาะหนา แลวสรปเปนบทเรยนทไดจากการเผชญปญหานนๆ)

(๗) บทท ๓ ผลการด าเนนงาน (แสดงผลการด าเนนงานโดยการอธบายพรอม รปภาพ และ/หรอ มสถต ตาราง หรอแผนภม ประกอบ)

(๘) บทท ๔ การศกษาวเคราะห ๔.๑ ปญหาและสาเหต (ประมวลขอมลสภาพปญหา แลววเคราะหสบสาวหาสาเหตของปญหา) ๔.๒ เปาหมายและทางแก (วเคราะหเชอมโยงเปาหมายของโครงงานกบวธการด าเนนงาน วาเปนหนทาง

ไปสเปาหมายทวางไวอยางไร อยางเปนเหตเปนผล) ๔.๓ หลกการและหลกธรรมทน ามาใช (แสดงหลกธรรมและแนวพระราชด าร/พระราชด ารสทน ามาใช พรอม

อธบายความหมายโดยยอ แลวอธบายเชอมโยงกบโครงงาน อยางสอดคลองเปนเหตเปนผล) ๔.๔ ประเมนผลการด าเนนงาน (แสดงหรออธบายเหตผลวา ผลการด าเนนงานเปนไปตามวตถประสงคและ

เปาหมายของโครงงานหรอไม เพยงใด เพราะเหตใด และ/หรอแสดงสถตประกอบ(ถาม)) ๔.๕ การประเมนตนเอง (สมาชกกลมเยาวชนผรบผดชอบโครงงานทกคน แสดงความคดเหนและความรสก

ตอการพฒนาตนเอง หรอความประทบใจตอสงทไดเรยนรระหวางการด าเนนการโครงงาน)

๒๔

๔.๖ การประเมนและวจารณโดยผอน (แสดงความคดเหนเชงวเคราะห ค าวจารณ และขอเสนอแนะ ของผบรหารสถานศกษา อาจารยและพระสงฆทปรกษาโครงงาน ๓ ทาน และ/หรอ บคคลอนทเกยวของอกไมเกน ๕ คน เชน ผปกครอง, นกเรยนทเปนกลมเปาหมาย, คนในชมชน)

(๙) บทท ๕ บทสรปและขอเสนอแนะ ๕.๑ สรปผลการด าเนนการโครงงาน (อธบายสรปภาพรวมของโครงงานทงหมดเชอมโยงสกระบวนการ

เรยนรและพฒนาคณธรรมตามวตถประสงคและเปาหมายของโครงงานคณธรรม) ๕.๒ แผนการด าเนนงานในอนาคตและขอเสนอแนะ (แผนการด าเนนงานในภาคการศกษาตอไป)

(๑๐) เอกสารอางอง (ถาม) (๑๑) ภาคผนวก (ถาม)

๒. สรปยอโครงงาน ใน ๑ หนากระดาษ และสรปรปภาพโครงงาน ใน ๑ หนากระดาษ สรปยอโครงงานทงหมดและรปภาพประกอบลงในกระดาษขนาด A4 ตามตวอยางในหนาท ๒๕

๓. แผนพบ (Brochure) สรปโครงงาน สรปโครงงานทงหมดลงใน ๑ แผนกระดาษขนาด A4 ทพบ ๓ สวน ทพมพทงดานหนาและดานหลง โดยออกแบบและพจารณาเลอกเนอหา รปภาพ ตารางหรอแผนภมประกอบ ใหสวยงามส าหรบเผยแพร

๔. สอ Presentation ทางคอมพวเตอร หรอ VCD นาเสนอโครงงาน เลาเรองแสดงภาพรวมและเจาะประเดนส าคญของโครงงานลงในสอ Presentation เชน Powerpoint หรอเปนวดทศน (VCD) ในระยะเวลาไมเกน ๗ นาท

๕. แผนปาย (Board) นทรรศการโครงงาน แสดงภาพรวมและสรปสาระส าคญของโครงงานทงหมด ไดแก ชอโครงงาน สถานศกษา รายชอทปรกษาและกลมเยาวชนผรบผดชอบโครงงาน บทคดยอ ผงมโนทศน วธการด าเนนงาน ผลการด าเนนงาน ขอมลสถต การประเมนผลสรปผล เปนตน โดยมงเนนการจดแสดงเปน แผนผง แผนภม รปภาพ ตาราง สญลกษณ ฯลฯ ทท าใหผชมเขาใจไดโดยไว โดยใชความคดสรางสรรคและเทคนคทางศลปะมาชวยน าเสนอใหเกดการสอความไดงาย ชดเจน และนาสนใจ โดยมรายละเอยดดงตอไปน

๖๕ ซม.

๑๒๐ ซม.

๖๐ ซม. ๖๐ ซม.

รอยทพบหกกลางไปดานหลงได

ชอโครงงานคณธรรม

ปกหนาโครงงาน

ปกหลงโครงงาน

๖๐ ซม.

๖๕ ซม.

วสดทแนะนา: ใชพลาสตกลกฟกหนา ๓หรอ๕ มม. ถาท าไดถกตองตามทก าหนดจะสามารถพบแผนปายสลบกนไดเปน ๔ ทบ มลกษณะเปน Big Book ขนาดประมาณ ๖๐ x ๖๕ เซนตเมตร ดงรป

๒๕

(ตวอยาง สรปยอโครงงานใน ๑ หนากระดาษ)

โครงงานคณธรรมเฉลมพระเกยรต ประจ าปการศกษา ๒๕๕๔ ระดบมธยมศกษา

โครงงาน “ ลด ละ เลก บหร – เมรย สานสายใย เทดไทองคราชนย ” (Stop Drinking and Smoking, Make Homesweet and Unanimity to Pay His Majesty’ s Loyalty)

โดยเยำวชนกลม “ดวงตำเหนธรรม” โรงเรยนเวยงมอกวทยำ ต ำบลเวยงมอก อ ำเภอเถน จงหวดล ำปำง สพท. ล ำปำง เขต ๒

หลกธรรมส าคญ : ศล ๕ , อบำยมข ๖ , ไตรสกขำ พระราชด าร / พระราชด ารส : บวร ( บำน วด โรงเรยน ) และ เศรษฐกจพอเพยง ( กำรสรำงภมคมกน)

ประเดนปญหาหลก : นกเรยนดมเหลำ-สบบหร อนเนองจำกนกเรยนคบเพอนกลมเสยง หลงผด และมพฤตกรรมลอกเลยนแบบ ผปกครองไมมเวลำดแลลก ตำมใจลกและเปนแบบอยำงทไมด สภำพชมชนดม-สบไมเลอกท ไมตระหนกถงปญหำและผลกระทบและไมมภมคมกน อกทงชมชนมเปนพนทเสยง ( มรำนคำขำยเหลำ-บหร จ ำนวน ๗ รำน) และนกเรยนหำงเหนธรรมะทใชในกำรขดเกลำจตใจ กลมเปาหมาย : นกเรยนโรงเรยนเวยงมอกวทยำและนกเรยนทมพฤตกรรมเสยง (จ ำนวน ๒๒ คน) กจกรรมเดน : คณะกรรมกำรโครงงำนฯไดสานตอกจกรรมในภาคเรยนท ๑ ประกอบดวย กจกรรม “แกนน ำผกอกำรดกลยำณมตร ( D+ )” กจกรรม “กระบอกเสยงแหงธรรม” กจกรรม “บรสทธใจ คนไดทวตว” กจกรรม “รแจง เหนกรรม”

(อบรมธรรมะ-วปสสนำ) และจดกจกรรมเพมเตมภาคเรยนท ๒ ประกอบดวย ( ๑) กจกรรม “ สำยลบสขำว ” (๒) กจกรรม “ ปลกจตส ำนกลด ละ เลก เหลำ – บหร” ( ๓) กจกรรม “ น ำสอควำมด สชมชน” และ ( ๔) กจกรรม “ สำนสำยใยคร สรวบำน” กจกรรมเหลำนเปนกจกรรมทมงกำรตดตำมพฤตกรรม แกไขปญหำ และปลกจตส ำนกกำรลด ละ เลก บหร-เหลำของนกเรยนและนกเรยนกลมเสยงอยำงเปนปจจบนและใกลชดจำกสำยลบสขำวและแกนน ำผกอกำรดกลยำณมตร อกทงไดโดยอำศยกำรมสวนรวมจำกครประจ ำชน ผปกครอง และทกฝำยในชมชน

ผลทเกดขน : นกเรยนมคำนยมในกำรลด ละ เลก บหร-เมรยจำกกำรจดกจกรรมอยำงหลำกหลำย ตำมแนวพระรำชด ำรบวรและหลกพทธวถ และสรปผลสมฤทธในภำคเรยนท ๒ พบวำ นกเรยนกลมเสยง ๒๒ คน มพฤตกรรมปลอดจำกเหลำ-บหร รวม ๑๘ คน รอยละ๘๑.๘๑ ( เพมจำกภำคเรยนท ๑ รอยละ ๙.๐๘) และมพฤตกรมไมปลอดจำกเหลำ-บหร รวม ๔ คน รอยละ ๑๘.๑๙ ( ภำคเรยนท ๑ จ ำนวน ๓ คน รอยละ ๒๗.๒๗ คำเฉลยลดลงจำกเดมรอยละ ๙.๐๘ )

กลมเยาวชนผรบผดชอบโครงงาน : ๑. นำยธรพล ชำยเมอง ม.๖ ประธำน

๒.นำยสทธพงษ ตบจอ ม.๖ รองประธำน

๓.นำงสำวขวญฤด ชมชมภ ม.๖ รองประธำน

๔.นำงสำวเบญจมำศ สมมะโน ม.๖ เลขำนกำร ๕.นำงสำวบษยำรตน สงหค ำโล ม.๖ เหรญญก

๖.นำงสำววลำวรรณ ศรงำม ม.๖ ประชำสมพนธ ๗.นำงสำวนภำ ลำวเชยง ม.๖ สวสดกำร ๘.นำงสำวอรพรรณ สเมอง ม.๖ สวสดกำร

พระสงฆทปรกษา : พระครวรฬหพพฒนกจ เจำอำวำสวดหวยรน ผบรหารทปรกษา : นำยมำนพ แสนทว ผอ ำนวยกำรโรงเรยน ครทปรกษา : นำยศำนตกรศ วงคเขยว กลมสำระกำรเรยนรภำษไทย

จ ำนวนคร ๒๔ คน จ ำนวนนกเรยน ๔๗๙ คน แยกเปน ชวงชนท ๓ รวม ๓๕๓ คน ชวงชนท ๔ รวม ๑๒๔ คน ตดตอ ครศำนตกรศ โทร. ๐๘๑ ๒๘๘ ๗๒๘๓ fb โครงงำน: facebook.com/moralprojectpage007

สนบสนนโดย - กลมกลยาณมตรเพอการเสรมสรางเครอขายวถพทธ (กคพ.) - ศนยสงเสรมและพฒนาพลงแผนดนเชงคณธรรม (ศนยคณธรรม)

- ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (สพฐ.) (โครงกำรโรงเรยนวถพทธ)

๒๖

(ตวอยาง) ผงสรปมโนทศนโครงงานคณธรรม แบบตารางวเคราะหค าถาม ๕ ขอ (ปญหา-สาเหต-เปาหมาย-ทางแก-หลกธรรม/พระราชด าร)

ชอโครงงาน: “ลกแกะเทวดา ลอมหมาปาใหสนฤทธ” พชตปญหาบหรสรา พฒนาชมชนเขมแขง กลม: ลกแกะขนเทพ โรงเรยน: ไตรสกขาวทยา

(๑) ปญหา - นกเรยนกลมเสยง จ ำนวน ๓๐ คน มพฤตกรรมดมเหลำ สบบหร - เพอนนกเรยนมแนวโนมลอกเลยนแบบพฤตกรรมเพอนกลมเสยงในทำงไมดเพมขน

(๓) เปาหมาย - นกเรยนกลมเสยง ทงหมด ๓๐ คน ลด ละ เลก พฤตกรรมเสยงลงได

โดยอยำงนอย ๒๕ คน เลกดมเหลำสบบหรลงไดเดดขำด ภำยในภำคกำรศกษำท ๑ - นกเรยนทงโรงเรยน ๑,๒๐๐ คน เปนกลยำณมตรตอกน ชวยกนเฝำระวงพฤตกรรม

เสยงปฏเสธกำรดมเหลำ สบบหรได - นร.กลมเสยง ๓๐ คน+แกนน ำกลยำณมตร ๓๐ คน รวมกนท ำงำนจตอำสำตอสวนรวม - นกเรยนในโรงเรยนมพฤตกรรมใชเวลำวำงใหเปนประโยชน

(๒) สาเหต ปจจยภายใน นร.มควำมหลงผด, คำนยมผดตำมเพอน, อยำกรอยำกลอง นร.ขำดควำมร ขำดควำมตระหนก ในพษภยของบหร สรำ ยำเสพตด นร.ไมเคำรพย ำเกรงในกฏระเบยบของโรงเรยน นร.ขำดธรรมะเปนเครองยดเหนยวในจตใจ ไมคอยเขำวด-ปฏบตธรรม ปจจยภายนอก อทธพลเพอนกลมเสยง ชกชวน และสรำงคำนยมผดๆ ครอบครวไมคอยดแล เอำใจใส ขำดควำมเขำใจในวยรน ผปกครอง/คนในชมชน เปนแบบอยำงไมด ดมเหลำ สบบหร ใหพบเหนไดในทสำธำรณะ ชมชนมพนทเสยง เชน รำนขำยเหลำบหร ถง ๑๐ รำน อยใกลโรงเรยนถง ๕ รำน โรงเรยน วด ชมชน ไมมพนทหรอใหโอกำสวยรนใชเวลำวำงใหเกดประโยชน หรอมไมพอ

(๔) ทางแก - จดอบรมใหควำมรสรำงควำมตระหนกในโทษภยของบหร สรำ ยำเสพตด - จดรำยกำร “จะเปนคนด ฉนสญญำ” ทำงเสยงตำมสำยของโรงเรยน - ตงกลม “เพอนแท” ดแลเพอนกลมเสยงเปนรำยบคคลดวยพลงบวก จนกวำจะเลก - จดตงเครอขำยเฝำระวง “สำยลบสขำว” รำยงำนพฤตกรรมเสยงทงในและนอก ร.ร. - จดตงกลมนกเรยนอำสำสมตรวจคน ทกวนตอนเชำ “บรสทธใจคนไดทวตว” - เพอนแท ไปเยยมบำน กลมเสยง เปนประจ ำสปดำหละ ๒ – ๓ ครง - นกเรยนกลมเสยง ๓๐ คน นกเรยนแกนน ำ “เพอนแท” ๓๐ คน รวมกนท ำงำนจตอำสำ

บ ำเพญประโยชนในโรงเรยนทกเชำ ทโรงพยำบำลทกวนเสำร และทวดทกวนอำทตย - ประชมรวม คร ผปกครอง นร. กบหนวยงำนในชมชน ต ำรวจ สำธำรณสข ผใหญบำน

ก ำนน ใหรบทรำบและตระหนกชดในปญหำ ใหชวยกนแกปญหำและเฝำระวง - จดกจกรรม “ครอบครวสำมคค เลนกฬำ พำเขำวด ปฏบตธรรม” ทกส.-อำ.ตนเดอน

(๕) หลกธรรมทขาด/บกพรอง ทควรปลกฝง: ศลขอท ๕, หลกเวน “อบายมข”, สงคหวตถ ๔ (ทาน, ปยวาจา, อตถจรยา, สมานตตตา), ไตรสกขา (ศล, สมาธ, ปญญา) พระราชดาร/พระราชดารส ทอญเชญมาใช: บวร (บาน-วด-โรงเรยน/ราชการ), ปรชญาเศรษฐกจพอเพยง (พอประมาณ, มเหตผล, มภมคมกน)

๒๗

ภาคผนวก ค. ปฏทนงานโครงการพฒนาโครงงานคณธรรมเฉลมพระเกยรต

ปการศกษา ๒๕๕๘

ตารางสรปการด าเนนงาน ป ๒๕๕๘ ป ๒๕๕๙

ท ปฏทนงาน เม.ย. พ.ค. ม.ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย. ต.ค. พ.ย. ธ.ค. ม.ค ก.พ ม.ค

๑ ประชาสมพนธ

๒ สพป./สพม.รบสมครเยาวชนเขาอบรมท าโครงงาน

๓ สพป./สพม.จดประชม/คายอบรมการท าโครงงาน

๔ กลมเยาวชนสง รางโครงงานและใบสมครเขารวม

โครงการมาท สพป./สพม. ทตนสงกด

๕ สพป./สพม.สงขอมลจ านวนโครงงานมาท สนก. สพฐ.

๖ กลมเยาวชนผรบผดชอบ ด าเนนการโครงงานระยะท ๑

๗ สพป./สพม.ชวยสนบสนนตดตามประเมนผล

๘ สพป./สพม.คดเลอกโครงงานระดบเขตพนทการศกษา

จ านวน ๑ โครงงานมาเขาคายระดบภมภาค

๙ กคพ.รวมกบ สพฐ.+ สพป. ๘ แหง จดคายพฒนา

โครงงานคณธรรมเฉลมพระเกยรต ๘ คาย ๘ ภมภาค

๑๐ กลมเยาวชนผรบผดชอบด าเนนการโครงงานระยะท ๒

๑๑ กคพ.ตรวจเยยม โครงงานทเขารอบในพนทจรง

๑๒ กลมเยาวชนผรบผดชอบฯ ประมวลสรปผลการ

ด าเนนงานท ง ๒ ระยะ และจดท าเอกสารและสอ

น าเสนอโครงงานฉบบสมบรณ

๑๓ ๓๒ โครงงานทเขารอบมตวแทน(นร.๓คร๑) มาเขา

(๑) คายพฒนาโครงงานคณธรรมเฉลมพระเกยรต

ระดบประเทศ (๒) การประกวดโครงงานรอบชง

ชนะเลศ ระดบประเทศ (๓) พธมอบรางวลเกยรตยศ

และ (๔) นทรรศการโครงงานคณธรรมเฉลมพระ

เกยรต ระดบประเทศ

ชวงเตรยมความพรอม

การประกวด ระดบประเทศ

การประกวด ระดบภมภาค

การประกวด ระดบ สพท.

ภาคผนวก ง. (ตวอยาง) ใบงานตอบค าถาม ๕ ขอ และสรปผงมโนทศน เพอเรมตนท าโครงงานคณธรรม

๑.ชอกลม ....................................................... โรงเรยน ............................. สพป./สพม. ........................... ๒. รวบรวมความดในกลม มจ ำนวน .................................. ควำมด

.......................................................................................................................................................................

...........................................................................................................................................................................

...........................................................................................................................................................................

...............................................................................................................................................................

...........................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................... ความดทเลอกเปนประเดนมาท าโครงงานคอ ................................................................................................................... โดยตงชอเปนโครงงานวา ................................................................................................................................................ ๓. การตอบค าถาม ๕ ขอ (กระบวนการคดตามกรอบอรยสจจ ๔) (๑) “ปญหา” ทเลอกเปนประเดนเรมตนทาโครงงาน คออะไร? ระบสภาพปญหาใหชดเจน (ปญหา มกเปนสภาพการณทผดปกตไมดไมนาพอใจ หรอเปนพฤตกรรมทไมพงประสงค พฤตกรรมทผดศลธรรม/กฎระเบยบ หรอผดจากมารยาททถกตอง เปนตน บรรยายในลกษณะ “ใคร? ท าอะไร? ทไมดใหเปนปญหาอยางไร กอใหเกดผลกระทบทไมดอะไร? ตามมา”) .............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. (๒) ปญหานนม “สาเหต” มาจากอะไร? วเคราะหรวมกนตอวาอะไรเปนสาเหตตนตอทแทจรง? อะไรเปนปจจยแวดลอมภายนอก? อะไรเปนปจจยจากภายใน? .............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. ....................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... (๓) “เปาหมาย” ของการแกปญหาคออะไร? ควรเรมคดจากการวางเปาหมายระยะสน-ระยะกลางกอน โดยระบเปาหมายเชงปรมาณวาเกยวของกบบคคลหรอสงของแวดลอมใดบาง? จ านวนหรอปรมาณเทาใด? มขอบเขตระยะเวลา –พนทการท างาน

๒๙

เทาใด? แลวชวยกนตง เปาหมายเชงคณภาพ วาตองการใหกลมเปาหมายเกดพฤตกรรมทพงประสงคอยางไรบาง? ใหเกดการพฒนาจตใจ หรอพฒนาปญญาอยางไรบาง? หรอใหเกดสงของ/สภาพแวดลอมทพงประสงคอยางไรบาง? .............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. (๔) “ทางแก” หรอวธการดาเนนงาน เพอไปสเปาหมายนน มแผนงาน อยางไรบาง? ใหชวยกนวางแผนการท างานทจะสามารถท าไดทง ๒ ระยะ ทงเฉพาะหนาในระยะเวลา ๓ เดอนในชวงเทอม ๑ และระยะท ๒ ในชวงเทอม๒ อกประมาณ ๓ – ๔ เดอน .............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. ....................................................................................................................................................................... (๕) การดาเนนงานโครงงานดงกลาวนน มการใช “หลกธรรมและแนวพระราชดาร”อะไรบาง? (หากผเรยนยงจ าหวขอธรรมะทแนนอนไมได หรอจ าพระราชด ารสทถกตองไมได กใหใชถอยค างายๆ ทอธบายใหเขาใจไดแทนไปกอน แลวไปคนควาเพมเตมตอในภายหลงกได) หลกธรรม ...................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................... พระราชด าร/พระราชด ารส ....................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................... ๔. เมอตอบค าถาม ๕ ขอนไดแลว กใหประมวลสรปน าเสนอในรปแบบผงมโนทศน ทมหวขอดงน ๐ ชอโครงงาน, ชอกลม, ชอโรงเรยน ๐ วาดภาพประกอบโครงงาน ทแสดงออกถงความคดสรางสรรค ๐ ปญหาทเลอกท าโครงงาน ๐ สาเหตของปญหา ๐ เปาหมาย (เชงปรมาณ และเชงคณภาพ) ๐ ทางแก (วธการหรอกจกรรมทเปนขนตอนเรยงขอ) ๐ หลกธรรม/พระราชด าร/พระราชด ารส ทน ามาใช

๓๐

(ตวอยางใบงาน) รางโครงงานคณธรรม ขนตน ๑.ชอโครงงาน..................................................................................................................................... ชอกลม .......................................... โรงเรยน .................................... สพป./สพม. .................................

๒. ทมาและความส าคญ (สภำพปญหำ / ทมำของแนวคด) ..................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ๓.วตถประสงคของโครงงาน

๓.๑ เพอ .......................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................... ๓.๒ เพอ ......................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................... ๓.๓ เพอ .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................๔. กลมเปาหมาย (ทงเชงปรมำณและคณภำพ) ....................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................... ๕. วธการด าเนนงาน....................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................... ๖.ระยะเวลาและสถานทด าเนนงาน

.......................................................................................................................................................................

๓๑

.......................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................... ๗.งบประมาณและแหลงทมา ....................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................... ๘.ผลทคาดวาจะไดรบ

๑....................................................................................................................................................... ๒...................................................................................................................................................... ๓......................................................................................................................................................

๙.หลกธรรมและพระราชด าร ....................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................... ๑๐.กลมเยาวชนผรบผดชอบโครงงาน

๑๐.๑ ........................................................................................................................................................... ๑๐.๒ ........................................................................................................................................................... ๑๐.๓ ............................................................................................................................................................ ๑๐.๔ ............................................................................................................................................................ ๑๐.๕ ............................................................................................................................................................ ๑๐.๖ ............................................................................................................................................................ ๑๐.๗ ............................................................................................................................................................ ๑๐.๘ ............................................................................................................................................................. ๑๐.๙............................................................................................................................................................. ๑๐.๑๐ ...........................................................................................................................................................

๑๑.ทปรกษาโครงงาน (พระสงฆ , คร /อาจารย, ผบรหาร) ....................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................

๓๒

ภาคผนวก จ.

(ตวอยาง) ปฏทนงาน ภายในโรงเรยน

ส าหรบครทปรกษา ใชก ากบการท างานโครงงานของนกเรยน

คณครทปรกษาโครงงาน สามารถออกแบบกระบวนการเรยนรโครงงานคณธรรมขนตน ใหมระยะเวลาทตอเนองภายใน ๑ ภาคการศกษาได โดยจะใชระยะเวลาประมาณ ๓ เดอน ๑๒ สปดาห โดยใชเทคนคการกระตนและก ากบตดตามงาน ผานการโคชชง ดวยปฏทนงาน ดงตวอยางตอไปน

สปดาหท ๑ การสรางทม ตงกลมผรบผดชอบโครงงาน หาขอมลเบองตน อภปรายปญหากนในกลม เพอเลอกประเดนท าโครงงาน

สปดาหท ๒ สบคนขอมล ผานการสงเกต การส ารวจ การท าแบบสอบถาม การสมภาษณ การคนควา การขอค าปรกษาจากทปรกษา ฯลฯ

สปดาหท ๓ ประมวลขอมลเพอจดท าผงมโนทศนและโครงรางโครงงาน สปดาหท ๔ น าเสนอรางโครงงาน จดนทรรศการผงมโนทศนโครงงาน สปดาหท ๕ – ๗ การด าเนนงานระยะท ๑ สปดาหท ๘ รายงานความกาวหนาโครงงานระยะท ๑ สปดาหท ๙ – ๑๑ การด าเนนงานระยะท ๒ สปดาหท ๑๒ รายงานความกาวหนาโครงงานระยะท ๒ โดยการจดท ารปเลมและสอน าเสนอ

โครงงาน เพอจดเปนนทรรศการแลกเปลยนเรยนรโครงงาน หรอจดประกวดคดเลอกโครงงานเปนตวแทนของโรงเรยนไปสระดบเขตพนท

หมายเหต - กระบวนการกลมในสปดาหท ๑ ทระดมความคดเลอกประเดนโครงงานนน อาจใชตวอยางใบงานตอบค าถาม ๕ ขอ และสรปผงมโนทศน เพอเรมตนท าโครงงานคณธรรม ตามภาคผนวก ง. เปนเครองมอ

- รางโครงงาน และรายงานความกาวหนาโครงงาน ในระดบโรงเรยนนน ควรท าเปนแบบฟอรมอยางงาย ดงตวอยางใบงานในภาคผนวก จ. เพอใหเกดความคลองตวในการกรอกขอมลของนกเรยน สะดวกรวดเรว และไมสนเปลองคาใชจาย ตอเมอมโครงงานทโดดเดนเปนตวแทนไปประกวดในระดบเขตพนทแลวจงคอยท ารปเลมใหสมบรณ

ถาโครงงานมผลส าเรจทด ควรสงเสรมใหท าตอเนองไปในภาคการศกษาท ๒ ตอไปอก ซงมกจะมแนวโนมทสามารถขยายออกไปสชมชนไดอยางกวางขวางตอไป และหากท าตอเนองไปในปท ๒, ๓,… กจะท าใหเกดความเชยวชาญและหยงรากลกใหประเดนทท าโครงงานนนๆ และจะถกยกระดบไปสโครงงานคณธรรมระดบ “ประโยขนสขแหงมหาชน” ทสามารถกอเกดการพฒนาทแทจรงไดอยางยงยนสบไป

๓๓

ภาคผนวก ฉ. โรงเรยนเฉลมพระเกยรต ๗๐ ปแหงการครองราชย “ประโยชนสขแหงมหาชน”

ดวยกระบวนการเรยนรโครงงานคณธรรม ทงระบบ

ทมาและความส าคญ

เนองในมหามงคลวโรกาสการเถลงถวลยราชสมบต ปท ๗๐ ของพระบาทสมเดจพระเจาอยหว รชกาลท ๙ ระหวาง ๙ มถนายน ๒๕๕๘ – ๙ มถนายน ๒๕๕๙ และวาระครบรอบ ๑๐ ป โครงงานคณธรรมเฉลมพระเกยรต กลมกลยาณมตรเพอเครอขายวถพทธ (กคพ.) ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (สพฐ.) และองคกรภาคตางๆ ไดรวมกนจดใหม โครงการพฒนาโครงงานคณธรรมเฉลมพระเกยรต “เยาวชนไทย ทาด ถวายในหลวง” ปการศกษา ๒๕๕๘ ขน โดยในแตละปการศกษานน ไดมการประเมนคดเลอกโครงงานไปตามล าดบตงแตระดบเขตพนทการศกษา ระดบภมภาค ไปสระดบประเทศ ซงจะมโครงงานทผานการประเมนเพอรบรางวลสงสด โลเกยรตยศพระราชทานจากสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร และโลเกยรตยศพระราชทาน “ประโยชนสขแหงมหาชน” จากพระบาทสมเดจพระเจาอยหว ในงานศลปหตถกรรมระดบประเทศในแตละป ดงททราบกนดแลวนน ในวาระพเศษดงกลาวแลวขางตน ทางโครงการจงใชโอกาสนขยายผลการเรยนรเชงคณภาพสโรงเรยนเปาหมาย ดวยการอบรมโครงงานคณธรรมทงระบบโรงเรยนคอ จดใหมนกเรยนแกนน าจากทกหอง ทกชนเรยน อยางนอยหองละ ๑ ทมๆ ละ ๘-๑๐ คน มาเขารบการอบรมโครงงานฯ กบวทยากรสวนกลาง เพอคดรเรมและด าเนนงานโครงงานคณธรรม อยางนอย ๑ หอง ๑ โครงงาน และจกมการโคชชงตดตามแบบกลยาณมตรอยางตอเนองตอไป ซงจะเรมตนน ารองกบโรงเรยนทมโครงงานคณธรรมฯ ทก าลงเขารบการประเมนโลพระราชทานฯ “ประโยชนสขแหงมหาชน” จ านวน ๒๐ โรงเรยนกอน และจะขยายสกลมเปาหมายโรงเรยนทเคยมผลงานในระดบประเทศอนๆ ตอไป เพอใหไดตามเปาหมาย ๗๐ โรงเรยนเฉลมพระเกยรต ๗๐ ปแหงการครองราชย “ประโยชนสขแหงมหาชน”

ในการน อาตมภาพ จงขอเจรญพรมายงทานผอ านวยการโรงเรยนใหไดรบทราบและโปรดพจารณาตอบรบการอบรมโครงงานคณธรรมทงระบบโรงเรยน เพอจกไดเปน ๑ ใน ๗๐ โรงเรยนเฉลมพระเกยรต ๗๐ ปแหงการครองราชย “ประโยชนสขแหงมหาชน” สบตอไปเทอญฯ

จงขอเจรญพรมาเพอโปรดพจารณา และขออนโมทนาเปนอยางยงมา ณ โอกาสน

ขอเจรญพร

พระมหาพงศนรนทร ฐตว โส

ประธาน กคพ. และประธานโครงการ ผประสานงาน พระวชระ สปภาโส โทร. ๐๙๘ ๕๑๙ ๑๗๖๕ นางสาวปญจวรรณ ยารงษ โทร. ๐๘๗ ๖๙๗ ๐๒๔๑

๓๔

ใบสมคร โรงเรยนเฉลมพระเกยรต ๗๐ ปแหงการครองราชย

“ประโยชนสขแหงมหาชน” www.moralproject.net ดวยโครงงานคณธรรมทงระบบ

๑. ชอโรงเรยน ทตง สงกด สพป./สพม. โทรศพท โทรสาร e-mail: มจ านวนครทงสน คน แบงเปนครประจ าการ คน ครอตราจาง คน มจ านวนนกเรยนทงสน คน แบงเปนนกเรยนชาย คน นกเรยนหญง คน มจ านวนหองเรยนทงสน หอง แบงเปน ม.ตน หอง ม.ปลาย หอง ดงน ม.๑ หอง ม.๒ หอง ม.๓ หอง ม.๔ หอง ม.๕ หอง ม.๖ หอง คตพจน / ค าขวญ / คณธรรมส าคญ ประจ าโรงเรยน (ถาม) บรบทของโรงเรยน ทตองการใหขอมลเพมเตม

๒. พระสงฆทปรกษา ชอ-ฉายา วด โทรศพท มอถอ e-mail: ผบรหารทปรกษา ชอ-นามสกล ต าแหนง โทรศพท มอถอ e-mail: ครผรบผดชอบคนท ๑ ชอ-นามสกล ต าแหนง โทรศพท มอถอ e-mail: ครผรบผดชอบคนท ๒ ชอ-นามสกล ต าแหนง โทรศพท มอถอ e-mail: ครผรบผดชอบคนท ๓ ชอ-นามสกล ต าแหนง โทรศพท มอถอ e-mail: มความยนดเขารวมกระบวนการอบรมและพฒนาโครงงานคณธรรมเฉลมพระเกยรต ทงระบบโรงเรยน เพอพฒนาเชง

คณภาพอยางแทจรงสการยกระดบเปน โรงเรยนเฉลมพระเกยรต ๗๐ ปแหงการครองราชย “ประโยชนสขแหงมหาชน” โดยใหค ามนวาจะสงเสรมและสนบสนนใหเกดการเรยนรอยางแทจรงและตอเนองสบตอไป ความตองการอบรมโครงงานคณธรรมทงระบบโรงเรยน ในระยะเรมตน ดงน [ ] ครทงระบบโรงเรยน อบรมกระบวนการเรยนรโครงงานคณธรรม เพอเปนครทปรกษาโครงงานฯ อยางเปน

กลยาณมตร หลกสตร ๑ วน (อยางนอย ๘๐ % ของจ านวนครทงหมด เขารบการอบรม) [ ] นกเรยนทงระบบโรงเรยน อบรมกระบวนการเรยนรโครงงานคณธรรม หลกสตร ๒ วน ไป-กลบ (ไมพกคาง) (นกเรยน

แกนน าจากทกหอง ทกชนเรยน อยางนอยหองละ ๑ ทมๆ ละ ๘-๑๐ คน) ลงชอ

(…………………………..………...) ผอ านวยการโรงเรยน

………/………………/..………

1

๓๕

ใบสมคร รฐบาลเยาวชนอาสา โรงเรยนเฉลมพระเกยรต ๗๐ ปแหงการครองราชย

“ประโยชนสขแหงมหาชน” www.moralproject.net บรหารจดการโครงงานคณธรรมทงระบบ

คณะรฐบาลเยาวชนอาสาโรงเรยน มจ านวน ๑๒ คน ไดรบเลอกจากกจกรรมในการอบรม ท าหนาทเปนกรรมการบรหารโครงงานคณธรรมทงระบบโรงเรยน

(๑) ด.ช./ด.ญ./นาย/นางสาว ม. ต าแหนง นายกรฐมนตรฯ โทรศพท facebook.com/ e-mail: (๒) ด.ช./ด.ญ./นาย/นางสาว ม. ต าแหนง รองนายกฯ ๑ โทรศพท facebook.com/ e-mail: (๓) ด.ช./ด.ญ./นาย/นางสาว ม. ต าแหนง รองนายกฯ ๒ โทรศพท facebook.com/ e-mail: (๔) ด.ช./ด.ญ./นาย/นางสาว ม. ต าแหนง โทรศพท facebook.com/ e-mail: (๕) ด.ช./ด.ญ./นาย/นางสาว ม. ต าแหนง โทรศพท facebook.com/ e-mail: (๖) ด.ช./ด.ญ./นาย/นางสาว ม. ต าแหนง โทรศพท facebook.com/ e-mail: (๗) ด.ช./ด.ญ./นาย/นางสาว ม. ต าแหนง โทรศพท facebook.com/ e-mail: (๘) ด.ช./ด.ญ./นาย/นางสาว ม. ต าแหนง โทรศพท facebook.com/ e-mail: (๙) ด.ช./ด.ญ./นาย/นางสาว ม. ต าแหนง โทรศพท facebook.com/ e-mail: (๑๐) ด.ช./ด.ญ./นาย/นางสาว ม. ต าแหนง โทรศพท facebook.com/ e-mail: (๑๒) ด.ช./ด.ญ./นาย/นางสาว ม. ต าแหนง โทรศพท facebook.com/ e-mail:

ขอสมครเขารวมคณะรฐบาลเยาวชนอาสาฯ และขอสญญาวาคณะรฐบาลจะทมเทแรงกายแรงใจในการบรหารจดการใหเกดการด าเนนงานโครงงานคณธรรมทงหลายอยางจรงจงและตอเนอง จนประสบความส าเรจไดมากทสดเทาทจะท าไดเตมตามก าลงความสามารถ กอเกดเปนพลงความสามคคในการชวยกนพฒนาโรงเรยนใหเจรญกาวหนาดวยด มความโดดเดนดานโครงงานคณธรรมทงในระดบทองถนและระดบประเทศ อยางยงยนสบตอไป

ลงชอ ลงชอ

(…………………………..……...…) (…………………………..………...) นายกรฐมนตรเยาวชนอาสา ผอ านวยการโรงเรยน..................................... ………/………………/..……… ………/………………/..………

หมายเหต เฉพาะใบสมครรฐบาลเยาวชนน ใหสงภายในการจดอบรมโครงงาน พรอมแนบรปถายหมคณะรฐบาลฯ ทลงหมายเลข ๑-๑๒ แลวจงสงไฟลมาทอเมล moralproject@gmail.com ภายใน ๓ วนภายหลงเสรจคายอบรม

1

๓๖

(ราง) ก าหนดการกลาง การอบรมโครงงานคณธรรมทงระบบโรงเรยน

โรงเรยนเฉลมพระเกยรต ๗๐ ปแหงการครองราชย “ประโยชนสขแหงมหาชน” วนแรกของการอบรม

เวลา กจกรรม ผรบผดชอบ ๐๗.๐๐ – ๐๘.๓๐ ลงทะเบยนรบรำยงำนตวทโรงเรยน คณะคร / พเลยง ๐๘.๐๐ – ๐๘.๓๐ พธเปด

- ประธำนในพธจดธปเทยนบชำพระรตนตรย - ประธำนฝำยสงฆน ำกลำวบชำพระรตนตรย - เจำของโครงกำรกลำวรำยงำน (ถำม) - ประธำนในพธกลำวใหโอวำท และกลำวเปดโครงกำร (ถำม) - ประธำนน ำรำยชอนกเรยนมอบถวำยแดพระวทยำกร พธมอบตวเปนศษย - อำรำธนำศล - ประธำนฝำยสงฆกลำวสมโมทนยกถำ (ถำม)

ประธำน

๐๘.๓๐ – ๙.๐๐ ปฐมนเทศ / ธรรมนนทนำกำร / แนะน ำพระวทยำกร พระวทยำกร ๑๐.๓๐ – ๑๑.๓๐ Dhamma in Action ดวยพลงเยาวชน ผานโครงงานคณธรรม พระวทยำกร ๑๑.๓๐ – ๑๒.๔๕ รบประทำนอำหำรกลำงวน/พกผอนอยำงมสต พระวทยำกร

๑๒.๔๕ – ๑๓.๓๐

เจรญจตภำวนำ/ผอนพกตระหนกร/มำรยำทชำวพทธ พระวทยำกร

๑๓.๓๐ – ๑๔.๓๐ กระบวนกำรกลมเรยนรโครงงำนคณธรรม - ใบงำนค ำถำม 5 ขอ พระวทยำกร ๑๔.๓๐ – ๑๖.๐๐ กระบวนกำรกลมเรยนรโครงงำนคณธรรม - ผงมโนทศน พระวทยำกร ๑๖.๐๐ - ๑๖.๓๐ สรปกจกรรม / เดนทำงกลบ พระวทยำกร

วนทสองของการอบรม

เวลา กจกรรม ผรบผดชอบ ๐๘.๐๐ – ๐๙.๐๐ กระบวนกำรกลมเรยนรโครงงำนคณธรรม – ผงมโนทศน ๒ พระวทยำกร ๐๙.๐๐ - ๐๙.๓๐ กระบวนกำรกลมเรยนรโครงงำนคณธรรม – เตรยมน ำเสนอ ๐๙.๓๐– ๑๑.๓๐ - ตลาดนดโครงงานคณธรรม

- โหวตโครงงานในดวงใจ “ขอใจแลกความด” พระวทยำกร

๑๑.๓๐ – ๑๒.๓๐ รบประทำนอำหำรกลำงวน/พก ผอนอยำงมสต พระวทยำกร ๑๒.๓๐ – ๑๔.๐๐ โครงงานในดวงใจ น าเสนอโครงงาน – ตวอยางการโคชชงโครงงานฯ พระวทยำกร

๓๗

๑๔.๐๐ – ๑๔.๓๐ กำรกอตงครม.รฐบาลเยาวชนอาสา – เลอกตงนายกรฐมนตรเยาวชนอาสา พระวทยำกร ๑๔.๓๐ – ๑๕.๐๐ กจกรรม “ขอบคณกนและกน”

ตวแทนกลำวแสดงควำมรสก – สรปสงทไดเรยนร พระวทยำกร

๑๕.๐๐ – ๑๖.๐๐ พธปด - มอบเกยรตบตร (ถำม) - รวมกนรองเพลง “เรมดวยชวยกน” “ท ำควำมดเพอควำมด” - นำยกฯ น ำบชำพระรตนตรย - นำยกฯ น ำกรำบพระอำจำรย, กรำบคณคร, ขอบคณพเลยง - รองเพลง “สรรเสรญพระบำรม” - ตอกย ำพรอมกน “เยำวชนไทย ท ำด ถวำยในหลวง” ๓ ครง - เดนทำงกลบบำน

พระวทยำกร

สงทโรงเรยนตองจดเตรยมส ำหรบกระบวนกำรอบรม

๑. ใบงำนตอบค ำถำม ๕ ขอ และ แบบฟอรมรำงโครงงำนคณธรรมขนตน, กระดำษแผนใหญขนำด A0 หรอ A1 ส ำหรบวำดผงมโนทศน, สชอลค-สเมจค, กระดำษเปลำA4 ใชเปนกระดำษทดส ำหรบทดลองรำง กลมละ ๑ ชด

๒. สตกเกอรรปหวใจ ส ำหรบใชในกจกรรมโหวต โครงงำนในดวงใจ (หำกไมมรปหวใจ ใหปรบใชสตกเกอรรปอยำงอนแทนกได) จ ำนวนอยำงนอย ใหเพยงพอตอกำรแจกนกเรยนคนละ ๑ ดวง (หำกมมำก แจกมำกกวำนกได)

๓. ทมพเลยงอำสำ ชวยอ ำนวยควำมสะดวกในกำรอบรม จ ำนวน ๕-๑๐ คน (ตำมสถำนกำรณ) ๔. อปกรณโปรเจคเตอรและคอมพวเตอรโนคบค ทสำมำรถใชฉำยสอวดโอไดชดเจน ๕. อนๆ หำกมกำรประสำนงำนเพอปรบเพมก ำหนดกำรใหเหมะสมกบโรงเรยนนนๆ ตำมกรณ

หมายเหต - ก ำหนดกำรนเปนเพยงรำงก ำหนดกำรกลำง สำมำรถปรบเปลยนไดตำมควำมเหมำะสมกบสถำนกำรณจรงของโรงเรยนนนๆ ซงทำงโรงเรยนสำมำรถตดตอประสำนงำนมำลวงหนำ เพอหำรอกำรปรบก ำหนดกำรไดกอน - โรงเรยนกลมเปำหมำยทมปญหำไมสำมำรถพงพำตนเองทำงงบประมำณได ทำง กคพ. ใหโอกำสแกโรงเรยนนนๆ ท ำเรองขอทนสนบสนนกำรอบรมไดตำมควำมจ ำเปน โดยท ำเรองสงมำทอเมล moralproject@gmail.com - ผประสำนงำน พระวชระ สปภำโส โทร. ๐๙๘ ๕๑๙ ๑๗๖๕ นำงสำวปญจวรรณ ยำรงษ โทร. ๐๘๗ ๖๙๗ ๐๒๔๑

๓๘

คณะทปรกษา โครงการพฒนาโครงงานคณธรรมเฉลมพระเกยรต

๑. พระอาจารยชยสาโรภกข อดตเจาอาวาสวดปานานาชาต ๒. พระอาจารยดษฎ เมธงกโร พระวทยากรผทรงคณวฒ ส านกปฏบตธรรมทงไผ จงหวดชมพร ๓. พระมหาวชาญ สวชาโน หวหนาพระวทยากร มหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย วดยานนาวา ๔. พระสงคม ธนปญโญ ผกอตงโรงเรยนปทะเลยมหาวชชาลย มาบเออง จงหวดชลบร ๕. พระครสพรหมธรรมาภวฒน(สรยทธ ชยปญโญ) เจาอาวาสวดพระบรมธาตดอยผาสม จงหวดเชยงใหม ๖. ศาสตราจารยกตตคณ สมน อมรววฒน ผทรงคณวฒดานการศกษา และทปรกษาธรรมอาสาสมครฝายวชาการ ๗. รองศาสตราจารยบญน า ทานสมฤทธ ผทรงคณวฒและผรวมกอตงโรงเรยนวถพทธ ๘. คณหญงกษมา วรวรรณ ณ อยธยา ผทรงคณวฒ และอดตเลขาธการคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ๙. รศ.ประภาภทร นยม อธการบดสถาบนอาศรมศลป ทปรกษารฐมนตร กระทรวงศกษาธการ

ผกอตงโรงเรยนรงอรณ เหรญญก กคพ.

๑๐. นายกมล รอดคลาย* เลขาธการคณะกรรการจดการศกษาขนพนฐาน

๑๑. นายพธาน พนทอง* ผอ านวยการส านกพฒนานวตกรรมการจดการศกษา สพฐ. ๑๒. นายสน สอสวน ผอ านวยการศนยคณธรรม

๑๓. นางบบผาสวสด รชชตาตะนนท ผบรหารโรงเรยนทอส และเครอขาย ๓ ประสาน ร.ร.วถพทธ ๑๔. นางสาวอนนทตา โปษะกฤษณะ ผบรหารโรงเรยนสยามสามไตรและเครอขาย ๓ ประสาน ร.ร.วถพทธ ๑๕. ผศ.ดร.ไพรช สแสนสข อาจารยวทยาลยการฝกหดคร มหาวทยาลยราชภฎพระนคร

คณะกรรมการกลาง โครงการพฒนาโครงงานคณธรรมเฉลมพระเกยรต

๑. พระมหาพงศนรนทร ฐตว โส ประธาน กคพ. และประธานโครงการฯ วดสทศนเทพวราราม

๒. พระครสงฆรกษปรชา ฐตญาโณ พระธรรมวทยากรอาสาสมคร วดเทวราชกญชร ๓. พระธวชชย ปญญาวชโร พระธรรมวทยากรอาสาสมคร วดไชยทศ กรงเทพฯ ๔. พระมหาสทธพงษ ปภสสโร พระธรรมวทยากรอาสาสมคร วดประชาศรทธาธรรม กรงเทพฯ ๕. พระมหานพดล ธมมานนโท พระธรรมวทยากรอาสาสมคร มจร. วดละหาร จงหวดนนทบร ๖. พระวชระ สปภาโส พระธรรมวทยากรอาสาสมคร มจร. วดเทววรญาต กรงเทพฯ ๗. พระวนย สรวฑฒโน เลขานการกลมเสขยธรรม วดระฆงโฆสตาราม กรงเทพฯ ๘. ดร.บรรเจอดพร สแสนสข ส านกพฒนานวตกรรมการจดการศกษา สพฐ. เลขานการ กคพ.

๙. นางสาวสขมาล มลวลย ผแทนศนยคณธรรม

๑๐. นายพสทธ เกรยงบรพา ศลปนธรรมะบนเทง กลมเรยนเชญผมจตศรทธา ธรรมอาสา กคพ. ๑๑. นายฉตรชย เชอรามญ ขบวนการตาสบปะรด ธรรมอาสา กคพ. ๑๒. นางโชตกา นตยนนท ผประสานงานมลนธโรงเรยนรงอรณ ผชวยเลขานการ กคพ.

๑๓. นางสาวปญจวรรณ ยารงษ ผประสานงานโครงการฯ ธรรมอาสา กคพ.

กลมกลยาณมตรเพอการเสรมสรางเครอขายวถพทธ (กคพ.)

ศนยประสานงานการประกวดโครงงานคณธรรมเฉลมพระเกยรต โครงการโรงเรยนวถพทธ (ดร.บรรเจอดพร) ส านกพฒนานวตกรรมการจดการศกษา สพฐ. กระทรวงศกษาธการ กทม. ๑๐๓๐๐

โทร. ๐๒-๒๘๐-๕๕๖๐ โทรสาร ๐๒–๒๘๘–๕๘๗๙

อเมล moralproject@gmail.com

ศนยประสานงานดานการเงนและบญช

มลนธโรงเรยนรงอรณ (คณโชตกา) ๙/๙ หม๕ ซอย๓๓ ถ.พระราม๒ แขวงทาขาม เขตบางขนเทยน กรงเทพฯ ๑๐๑๕๐ โทร. ๐๒-๘๔๐-๒๕๐๑-๔, ๐๘๓ ๐๖๘ ๒๗๑๒

โทรสาร. ๐๒-๘๗๐-๗๕๑๔

Website โครงการประกวดโครงงานคณธรรมเฉลมพระเกยรต: http://www.moralproject.net http://www.facebook.com/moralprojectpage