İşyeri sağlık hizmetleri düzeyinde meslek hastalıkları tanı … · 2012. 11. 7. ·...

İşyeri Sağlık Hizmetleri Düzeyinde

Meslek Hastalıkları Tanı Çalışmaları

Dr. A. Kadir Atlı Halk Sağlığı (İş Sağlığı) Bilim Uzmanı

16 Ekim 2012-Hacettepe

İş Sağlığı Gözetimi

• Çalışma Ortamı Gözetimi,

• Çalışanların Sağlık Gözetimi – İşe Giriş Muayenesi, Ek ve Tamamlayıcı Muayeneler, – Erken Kontrol Muayenesi, İşe Dönüş Muayeneleri, – Aralıklı Kontrol Muayenesi (Periyodik Muayene), – İşten Ayrılma Muayenesi ve Geç Muayeneler, – Uygun kişisel koruyucu donanım (KKD) kullanımı, – Bağışıklama, – Erken Tanı, – Çalışanların sağlığının korunması ve geliştirilmesi, – Yer-İş Değişikliği – Rehabilitasyon – Eğitim – Kayıtların tutulması, verilerin değerlendirilmesi ve bildirilmesi

(raporlanması)

01.11.2012 2 Dr. A. Kadir Atlı

İşyeri Hekimi

• ÇSGB’dan yetki almış Eğitim Kurumlarında

• 90 saat uzaktan eğitim

• 90 saat yüz-yüze eğitim

• 40 saat staj

• Sınav (70/100)

• Sertifika

• İşyeri bul-sözleşme imzala-işe başla


İşyeri Hekimi

“İşyeri Sağlığı Birimi”

“İşyeri Sağlık Güvenlik Birimi”

“Ortak Sağlık Güvenlik Birimi”

• Muayene odası,

• Donanım,

• İlaçlar,

• Kayıt formları


İşyeri hekimi muayenelerden önce

• İşyeri Durum Saptama Formu

• İş Akış Şeması

• Ölçümler:

– Ortam Ölçümleri,

– Kişisel maruziyet ölçümü (dozimetrik değerler),

• Malzeme Güvenlik Bilgi Formları-MSDS

• Risk Değerlendirme


İŞYERİ İŞ SAĞLIĞI ve GÜVENLİĞİ KOŞULLARI DURUM SAPTAMA FORMU • I. İşyerinin Tanıtımı • • İşyerinin Ünvanı: • İş kolu: İş kolu numarası: _ _ _ _ • Risk Grubu: • İşyeri adresi: • Üretime başlama tarihi (yıl): _ _ • Bilgi alınan kişi/ler • İşveren İşveren temsilcisi (sorumlu müdür) • İşyeri hekimi İş güvenliği uzmanı İşyeri hemşiresi • Diğer (Belirtiniz: ...................................) • • İşyeri telefon numarası _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ • İşyeri faks numarası _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ • e-mail @ • İşyeri alanı: Kapalı: _ _ __ m2 Açık:_ _ _ _ m2 Toplam: _ _ _ m2 • İşyeri hacmi: Yeterli Yeterli değil • İşyeri binası olanakları: Uygun Uygun iken bozulmuş Uygun değil • Uygun değil ama düzenlemeler yapılmaya başlanmış •


İŞYERİ İŞ SAĞLIĞI ve GÜVENLİĞİ KOŞULLARI DURUM SAPTAMA FORMU • İşçi sayısı • Kadın Erkek 18 yaş altı Toplam • Üretim _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ • Büro-hizmet _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ • Toplam _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ • • Taşeron işçisi _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ • • Vardiya sayısı: 1 2 3 • Vardiyalı çalışan işçi sayısı: _ _ _ _ • Vardiyalı çalışan ilkyardımcı işçi sayısı: _ _ _ _ • Vardiyada çalışma süresi: _ _ saat • • Üretim/çalışma konusu: ..................................................................................... • Üretim kapasitesi: /yıl • Üretim teknolojisi: Eski Yeni Karışık • • Kullanılan güç kaynağı: • İşyerinin yetkili sendikası (varsa):


• II. İş Akış Şeması ve Kullanılan Hammaddeler, Ara ürünler • (İşyerinin Üretim Akım Şeması, hammaddeler ve yarı mamul bilgiler ayrı hazırlanarak forma ek doküman şeklinde

yapılacaktır. ) • • III. İşyeri Sağlık/Güvenlik Birimi • İşyeri sağlık birimi: Yok Var • İşyeri sağlık birimi çalışanları: • İşyeri hekimi Yok Var Günde _ _ saat çalışıyor. • İş güvenliği uzmanı Yok Var Günde _ _ saat çalışıyor. • Varsa iş güvenliği uzmanının mesleği: ........................... • İşyeri hemşiresi Yok Var Günde _ _ saat çalışıyor. • Diğer personel Yok Var (Belirtiniz: ............................) • Sağlıkçı işçi Yok Var (Belirtiniz: .............................) • İlkyardım eğitimi görmüş işçi sayısı: _ _ _ • • İşyeri sağlık birimi etkinlikleri: • • İşe giriş muayeneleri Düzenli yapılıyor Kısmen yapılıyor Yapılmıyor • Aralıklı kontrol muayeneleri Düzenli yapılıyor Kısmen yapılıyor Yapılmıyor • İşyeri durum saptama Düzenli yapılıyor Kısmen yapılıyor Yapılmıyor • Çalışanlara iş sağlığı eğitimi Düzenli yapılıyor Kısmen yapılıyor Yapılmıyor


İş Akış Şemaları


01.11.2012 10 Dr. A. Kadir Atlı

Ortam Ölçümleri

01.11.2012 11 Dr. A. Kadir Atlı

Kişisel maruziyet ölçümleri

01.11.2012 12 Dr. A. Kadir Atlı

13

Tüm vücut ve el titreşiminin ölçülmesi

01.11.2012 Dr. A. Kadir Atlı

Malzeme Güvenlik Bilgi Formları MGBF-MSDS

• MGBF’ na ilişkin bu bilgiler Uluslararası Kimyasal Güvenlik Programı (IPCS) tarafından hazırlanmaktadır.

• IPCS, Dünya Sağlık Örgütü (WHO), Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) ve Birleşmiş Milletler Çevre Programı (UNDP) ortak etkinliğidir.

• Çevre Bakanlığı-Yönetmelik; – Türkçe,

– Güncel.

01.11.2012 14 Dr. A. Kadir Atlı

• Ortam ölçümleri sonuçları ile,

• MGBF’nda belirtilen;

– MAK ve

– ESD’ler karşılaştırılmalıdır…

01.11.2012 15 Dr. A. Kadir Atlı

Risk Analizi ve Değerlendirilmesi

• İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ile işverenlere Risk Değerlendirmesi yaptırma zorunluluğu getirildi.

• Risk Değerlendirmesi Yönetmeliği (Taslak hazır-ÇSG Bakanlığı sitesinde yayınlandı).

01.11.2012 16 Dr. A. Kadir Atlı

Çalışma Öyküsü Tıbbi Muayene Ve Tetkikler

• Amaç meslek hastalıklarının tanısının erken dönemde (hastalık belirtileri oluşmadan) konulması

01.11.2012 17 Dr. A. Kadir Atlı

İşe Giriş Muayenesi

– Muayeneyi yapanlar işçinin aday olduğu işkoluna

özel sağlık sorunlarını biliyor mu?

– O işçinin çalışacağı işyerindeki çalışma koşulları hakkında bilgi sahibi mi?

– Muayene için yeterli zaman ayırıyor mu?

– Gerekli ek ve tamamlayıcı muayeneler ve laboratuvar sonuçlarıyla birlikte değerlendirme yapıyor mu?

– Attığı imzanın sorumluluğunun bilincinde mi?

01.11.2012 18 Dr. A. Kadir Atlı

İşe Giriş Muayenesi

– İşe giriş muayenesinin ücreti aday işçi tarafından

ödenmektedir, – Muayene için gereken tetkikler (80-220 TL), – İşe giriş muayenesi ve ağır ve tehlikeli işlerde

çalışacakların işe giriş muayenesi, tüm hekimler tarafından yapılabilmekte (yönetmelikte belirtilenlerin dışında da),

– Alt işveren (taşeron) işçilerinin çoğunun muayenesi yapılmıyor,

– İşe giriş/Periyodik muayene yaptıran alt işveren muayene ücretini işçinin maaşından kesiyor. 01.11.2012 19 Dr. A. Kadir Atlı

Aralıklı kontrol muayenesi (Periyodik Muayene)

• Ağır ve tehlikeli işler kapsamında çalışan tüm işçilerin Yönetmelik gereğince en az yılda bir kez hekim raporu ile çalışmalarında sakınca olmadığının belirlenmesi gerekmektedir.

• Bazı iş kollarında ve risk gruplarında bu muayeneler daha kısa aralıklarla yapılmalıdır.

01.11.2012 20 Dr. A. Kadir Atlı

İş koluna göre aralıklı kontrol muayenesi

• (İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğünde belirtilenler) Kurşun ile çalışan işçiler; her 3 ayda bir Cıva ile çalışan işçiler; her 3 ayda bir Arsenik ile çalışan işçiler; her 6 ayda bir İnsektisitler ile çalışan işçiler; her 6 ayda bir Tozlu işlerde çalışan işçiler; her 6 ayda bir

Klinik ve laboratuvar yöntemleri ile sağlık muayenesinden

geçmesi önerilmektedir. • Diğer iş kollarında muayene aralığı 1 yıldır.

01.11.2012 21 Dr. A. Kadir Atlı

Aralıklı kontrol muayenesi,

• Risk gruplarına göre; • Kadın işçilerin hangi iş kollarında çalıştırılacağı mevzuatta

belirtilmiştir. Ayrıca kadın işçilerin hangi işlerde gece postalarında çalıştırılacağı belirlenmiş, bu işçilere her 6 ayda bir kontrol muayenesi zorunluluğu getirilmiştir.

• Ağır ve tehlikeli işlerde çalışan 16 yaşını doldurmuş fakat 18 yaşını bitirmemiş genç işçiler için bu muayeneler en az 6 ayda bir yapılmalıdır.

• 16-18 yaş grubunun hangi işlerde çalıştırılacağı aynı yönetmelikte belirtilmiştir.

• Hangi işte çalışırsa çalışsın 15-16 yaş arası çocukların işe girişte çalışmalarında sakınca olmadığının hekim raporu ile belirlenmesi ve bu muayenelerin 6 ayda bir tekrar edilmesi gerekir.

01.11.2012 22 Dr. A. Kadir Atlı

Aralıklı Kontrol Muayeneleri (Periyodik Muayeneler)

• Birkaç iş kolu dışında hangi işte çalışana hangi muayenelerin yapılacağı mevzuatta net değil.

• Tozlu ortamda çalışanın akciğer grafisi (?)

• 6 ayda 1, yılda 1, 2 yılda 1 (ILO önerisi)

• Portör muayenesi bile bir muamma.

01.11.2012 23 Dr. A. Kadir Atlı

Tanı aşamasında sorunlar;

• Tanı kriterlerinde klinisyenlerle çelişiyoruz.

• Biz sağlam muayenesi yapıyoruz, onlar hasta muayenesi yapıyor…

• (Odyolojik muayenede 4000-6000 Hz. Çentik bizi korkuturken KBB’ciler 500-1000-2000 Hz’lerin ortalamasına bakıp mesleksel işitme kaybı yoktur diyebiliyor; Solunum fonksiyon testlerinde FVC, FEV1 ve FEV1/FVC değerleri % 80’in altına inince tedirgin oluyoruz, onlar % 70’in altına inmeden sorun yok diyor).

01.11.2012 24 Dr. A. Kadir Atlı

Tanı aşamasında sorunlar;

• Meslek Hastalıkları Hastaneleri dışında işyeri hekimlerini yönlendiren 2.-3. Basamak Hastaneleri yok.

• İşverenler, “bu tetkiklerin yapılmasının zorunlu olduğu hangi yönetmelikte yazıyor” diye sorabiliyor.

• İşverenler muayene ve tetkiklerin “en ucuz” fiyat veren yerde yapılmasını istiyor.

• Kalite (?)

01.11.2012 25 Dr. A. Kadir Atlı

• Kişisel koruyucu donanımla ilgili sorunlar;

(Yeterince tanımıyoruz,

merdiven altı, ucuz olanlar tercih ediliyor).

• Bağışıklamada sorunlar (Tetanoz aşısı yok)

• Yer-iş değişikliğinde sorunlar yaşıyoruz (işçinin işten atılmasıyla sonuçlanabiliyor).

• Eğitim sorunları (yemek arası, masrafsız eğitim)

Kayıtlardaki sorunlar

• Eski kayıtlara ulaşılamıyor.

• Ulaşılanlarda her şey: Normal (T.A: bile N)

Etik sorunlar

• Meslek hastalığı bildirimini “işveren” yapacak

• (kişisel bilgilerin gizliliği ?)

Aradığını bilmeyen bulduğunu anlayamaz.

Claude Bernard

01.11.2012 28 Dr. A. Kadir Atlı

• Ne aradığımızı bilmek zorundayız.

• Kime hangi muayenelerin yapılacağına ilişkin

Rehberler,

Standartlar,

Yönetmelikler hazırlanmalı

Kör dövüşünden kurtulmalıyız…

01.11.2012 29 Dr. A. Kadir Atlı

İşyeri sağlık hizmetleri düzeyinde meslek hastalıkları tanı … · 2012. 11. 7. ·...

Documents