yetiskin egitimi
TRANSCRIPT
YETIġKIN EĞITIMI
Öğrenme ve Yetişkin Eğitiminde Temel
Kuramlar
GÜNDEM
Öğrenme – Öğretme
Nasıl Öğreniyoruz?
Öğrenme Hakkındaki Yaygın Yanılgılar
Pedagoji X Andragoji
Sinergoji
Yetişkin Eğitimde En Yaygın 12 Sorun
Çözüm Önerileri
Son Söz
2
ÖĞRETIM – ÖĞRENME....
3
Eğitmen ÖğrenciMedya Mesaj
Yöntem
NASıL ÖĞRENIYORUZ?
4
YAŞANTı KONISI (DALE)
5
ÖĞRENDIKLERIMIZIN ...
6
1%
2%
4%
10%
83%
TATMA
DOKUNMA
KOKLAMA
DUYMA
GÖRME
ÖĞRENME
AKıLDA KALAN ÖĞRENMELERIN ...
7
10%
20%
30%
50%
70%
90%
OKUMA
DUYMA
GÖRME
DUYMA & GÖRME
SÖYLEME
YAPMA
Akılda Tutma
YAŞANTı KONISININ DAYANDıĞı BILIMSEL
ILKELER...
1. Öğrenme işlemine katılan duyu organlarımızın sayısı ne kadar fazla ise o kadar iyi öğrenir ve geç unuturuz.
2. En iyi öğrendiğimiz şeyler kendi kendimize yaparak öğrendiğimiz şeylerdir.
3. Öğrendiğimiz şeylerin çoğunu gözlerimizin yardımı ile öğrenebiliriz.
4. En iyi öğretim, somuttan soyuta ve basitten karmaşığa doğru giden öğretimdir.
8
NEDEN ÖĞRENEMIYORUZ –
ÖĞRETEMIYORUZ....
Bireyler, öğrenme ortamında şu 3 sorunun cevabını bulamadıkları takdirde, içeriği öğrenememekte ya da içeriği anlamaları oldukça uzun zaman almaktadır.
1. Bu bilgiyi daha önce duydum ya da gördüm mü?
2. Bu bilgi hangi bilişsel yapıma daha uygun? Bu bilgi ile ne yapabilirim?
3. Bu bilgi ile daha önce öğrendiklerim arasında bir benzerlik ya da farklılık var mı?
9
ÖĞRENME İLE İLGILI BAZı YANıLGıLAR....
Öğrenciler, 50 dakikalık bir dersin neredeyse %40’ını ders sonunda hiç hatırlamamaktadır.
Öğrenciler, dersin ilk 10 dakikasındaki içeriğin %70’ini akıllarında tutabilmektedirler.
Dersin son 10 dakikasındaki içeriğin ise sadece %20’si öğrencilerin akıllarında kalmaktadır.
Özellikle “Giriş” düzeyinde ve çoğunlukla “Düz Anlatım” yöntemiyle verilen derslerde, derse sürekli devam eden ve derse hiç devam etmeyip sadece kitaptan okuyan öğrenciler arasındaki başarı farkı sadece %8’dir.
10
ÖĞRENME İLE İLGILI BAZı
YANıLGıLAR....
Bir birimlik bilginin kısa süreli bellekten uzun süreli belleğe aktarılması 10 saniye almaktadır.
Normal bir konuşma hızıyla anlatımda ise bir dakikada 150 sözcük söylenmektedir.
Aşağı yukarı her 5 sözcükte 1 fikir üretilebilmektedir.
Bu durumda öğrenci, 1 dakikada 30 fikri yani anlamı almakla yükümlü tutulmaktadır.
Bu durumda öğrenci kendisine aktarılan önemli bilgilerin sadece %30’unu bilişsel olarak kodlama ve depolama şansına sahiptir.
11
PEDAGOJI + ANDRAGOJI = YAŞAM
BOYU ÖĞRENME...
Kökeni eski Yunanca da “Paid” (Çocuk)kelimesinden gelen Pedagoji, çocuğun yönlendirilmesi ve yetiştirilmesi bilimine ve sanatına karşılık gelir.
Bilmek ve öğretmek hem bilimsel hem de sanatsal boyutu içeren bir olgudur.
Andragoji ise, eski Yunanda “adam”kavramına karşılık gelen “andras” kökünden gelmektedir.
Pedagojik ve andragojik yaklaşımların bileşkesi ise, bireyi yaşam boyu öğrenmeye (life-long education) hazırlamak bilimidir.
12
SINERGOJI
Güdüleme, öğrenme ve hatırlama kavramları
üzerine inşa edilmiş bir insan kaynakları yönetimi
terimidir (Robert Blake ve Jane Srygley ).
Sinergoji (Synergogy) = Synergos + Agogus
“Bir arada çalışma” + “öğretmen”
Sinergoji = Bir konuyu öğretmek için ortak olarak
çalışma
13
PEDAGOJI + ANDRAGOJI = YAŞAM BOYU
ÖĞRENME...
14
Pedagoji Andragoji
Öğrenme İhtiyacı
Öğreticinin Rolü
Deneyimler
Öğrenme Amacı
Kalıcı Öğrenme
Zaman > Sorumluluk Zaman Sorumluluk
Bilgi Sağlama Bilgiye Yönlendirme
Ön-Bilgi Bilgi Bilgi Yaşam
Belirlenir Belirler
Kısa Süreli Uzun Süreli
Yaşam Boyu Öğrenme
YETIŞKIN KIMDIR?....
1. Biyolojik olarak yetişkin; üreyebilme yetisine ve becerisine ulaşmış bireylerdir. Bu dönem ergenliğin ilk safhasına karşılık gelir.
2. Yasal olarak yetişkin; imza
atabilen, başkasının iznine veya
himayesine ihtiyaç duymadan yasal
yükümlülüklerini yerine
getirebilen, ülkemizde yasal yetişkinlik
yaşı olan 18 yaşını bitirmiş kişilerdir.
15
YETIŞKIN KIMDIR?....
3. Sosyolojik açıdan yetişkin;toplumda yetişkinlerin rollerini üstlenmiş ve tam zamanlı çalışma, oy kullanma gibi sosyal sorumluluklarını yerine getirebilen bireylerdir. Ülkemizde sosyolojik açıdan yetişkinlik, genelde yasal yetişkinlikten önce gerçekleşir.
4. Psikolojik olarak yetişkin ise, öz-beni gelişmiş, kendi yaşantısını kontrol edebilen ve yönlendiren, öz-güven ve öz-saygı olgularını hayatının her kademesinde kullanan ve geliştiren bireylerdir.
16
ANDRAGOJIK İLKELER IŞıĞıNDA
KURUMSAL EĞITIM
17
Temel Yetişkin Eğitimi İlkeleri
1. “Neden” “Niçin” ve “Nasıl” eğitileceklerini bilmek
isterler.
2. Bağımsızdırlar ve içeriğin akış şemasını kendileri
belirlemek isterler.
3. Ön yaşantıları ve tecrübeleri onlar için önemlidir.
4. Yeni öğrenilecek konuların hayatla direk ilgili ve
profesyonel gelişimi sağlayıcı olması gerekir.
5. Öğrenme problem çözme duruma uygulama
şeklinde gerçekleşir.
6. Güdülenme süreci içseldir ve bireysel fayda
merkezlidir.
Bireysel ve Ortamsal Farklılıklar
Öğrenme Amacı
Öğrenmede Bireysel Farklılıklar
Bireysel Gelişim
ÖĞRETIMIN 3 AŞAMASı....
18
Eğitim Öncesi EtkileĢim Eğitim Sonrası
1. Ġçeriğin Belirlenmesi2. Öğretim
YaklaĢımının Belirlenmesi
3. Zaman ve MekanSeçimi
4. Eğitimin YapısalÖzellikleri
5. Güdüler
1. Ġçerik Sunumu2. Soru - Cevap3. Yardım Sağlama4. ĠliĢkilendirme5. Ortam Yönetimi
1. Kavrama DüzeyininBelirlenmesi
2. Dönüt - Düzeltme3. Ödüllendirme ve
EleĢtiri.4. Test5. Notlandırma6. Raporlama
EĞITMENIN 3 TÜRÜ....
19
OTORĠTER DEMOKRATĠK MAX-MODERN
CezalandırıcıKusur ArayıcıTalepkarYargılayıcıEleĢtiriselBaskıcıZorlayıcıKorkutucuBaskın
ArkadaĢçaTutarlıCesaretlendiriciYardım ediciYol GöstericiSıcakĠlgiliAdilEtkileyici
RahatTam özgürlükten yanaKural koyamayan
YETIŞKIN EĞITIMINDE
EN YAYGıN 12 SORUN....
20
Yapılan bir araĢtırmada, kurumsal eğitim vermeye yeni baĢlayan 984 eğitmene, eğitim verirken karĢılaĢtıkları sorunlar sorulmuĢ. Verilerin analizi sonunda bu kiĢilerin karĢılaĢtıkları sorunlar 12 baĢlık altında toplanmıĢtır.
1. Korku2. Güven3. Tecrübe4. Problematik Öğrenci Grupları5. Katılım6. Zaman7. Öğretimin Düzeyi8. Sorular9. Dönüt10. Medya, Materyal, Donanım11. BaĢlama ve Bitirme12. Ders Notlarına Bağımlı Kalmak
YETIŞKIN EĞITIMINDE
EN YAYGıN 12 SORUN....
21
Belirlenen 12 soruna çözüm bulabilmek için kurumsal ve yetiĢkin eğitiminde uzman 36 kiĢiye bu sorunları giderebilme yöntemleri sorulmuĢtur. Uzmanların bu sorunlar için önerdiği çözümler ise...
ÇÖZÜM ÖNERILERI
22
KORKU1
Ġyi Hazırlanın: Uzman eğitimciler detaylı öğretim planlarına sahiptirler, kullanacakları materyale ve içeriğe hakimdirler.
Rahatlatıcı Etkinlikler: Uzman eğitimciler, eğitime baĢlamadan önce rahatlatıcı ve atmosferi daha çekici hale getiren etkinlikler yaparlar.
ÇÖZÜM ÖNERILERI
23
GÜVEN2
Alçak Gönüllü Olmayın: Uzmanlar konu-alanı uzman olduklarını bireylerle paylaĢmalı ve uzmanlıkları konusunda alçak gönüllülük göstermemelidir.
Uzman Gibi Davranın: Uzmanlar iyi dinleyen, iyi gözlemleyen ve sınıfta etkili uygulamalar yapan kiĢilerdir. Uzmanlar iyi hazırlanmıĢ ve organize olmuĢ kiĢilerdir.
Tecrübe PaylaĢımı: Uzmanlar, uzmanlık alanlarının göstergesi olarak geçmiĢ yaĢantılarından örnekler vermelidirler.
ÇÖZÜM ÖNERILERI
24
TECRÜBE3
KiĢisel Tecrübenin Sunulması: Uzmanlar bazen kiĢisel tecrübelerini aktarabilmek için, katılımcıları sorularıyla kendi uzmanlık alanlarına yönlendirirler.
Katılımcıların Uzmanlıklarının Tanınması: Uzmanlar aynı zamanda katılımcıların da tecrübelerini ve uzmanlıklarını ortaya çıkaran ve bunları paylaĢan kiĢilerdir.
ÇÖZÜM ÖNERILERI
25
PROBLEMATĠK KATILIMCILAR4
Sorunla YüzleĢin: Uzmanlar ders boyunca bu tür katılımcılara espritüel bir yaklaĢım gösterirler. Dersten sonra ya da arada bireysel konuĢarak sorundan rahatsız olduğunu katılımcıya hissettirir.
Baskın Olmaktan Kaçının: Uzmanlar bu tür kiĢilere karĢı sözel bir hakimiyet kurmak yerine, mimiksel hareketlerle onların davranıĢlarını onaylamadığını göstermeyi tercih ederler.
Grup ÇalıĢmaları Yapın: Bu tür katılımcılar küçük çalıĢma guruplarında daha az rahatsız edici davranırlar.
ÇÖZÜM ÖNERILERI
26
KATILIM5
Açık Uçlu Sorular Sorun: Derse katılmayan
bireylere açık uçlu sorular sorun ve göz iletişimini
kaybetmeyin.
Küçük Gurup Etkinlikleri Tasarlayın: Uzmanlar derse
gelmeden önce küçük gurup etkinliklerini ders
planlarına eklerler. Gurup içinde çalışan bireyler
ile bire-bir ilgilenirler.
ÇÖZÜM ÖNERILERI
27
ZAMAN6
Ġyi Planlayın: Uzmanlar yeteri kadar ve zamanla paralel olarak ders materyallerini hazırlarlar ve bu plana sadık kalırlar.
Önceden AlıĢtırma Yapın: Uzmanlar derse gelmeden önce mutlaka ders materyali ile bir alıĢtırma yaparlar ve dersin ne kadar zaman gerektirdiğini bilerek derse gelirler.
ÇÖZÜM ÖNERILERI
28
ÖĞRETĠMĠN DÜZEYĠ7
Gurubun Ġhtiyacını Belirleyin: Uzmanlar eğitim vermeden önce gurubun eğitim ihtiyacını temel alarak dersini tasarlar.
Guruptan Dönüt Alın: Uzmanlar ders boyunca ve ders aralarında katılımcıların tepkilerine göre ders içeriğini ve materyalleri tekrar düzenleyebilir.
ÇÖZÜM ÖNERILERI
29
SORULAR8
Gelebilecek Soruları Önceden Belirleyin: Uzmanlar katılımcılardan gelebilecek soruları önceden düĢünüp hazırlık yaparlar.
Sorulan Soruları Tekrar Edin: Uzmanlar sorulan soruları kendi cümleleriyle tekrar edip herkesin duyup duymadığından ve herkesin aynı Ģeyi anlayıp anlamadığından emin olurlar.
“Bilmiyorum” Demek Sorun Değil: Uzmanlar sorunun cevabını bilmediklerinde “bilmiyorum” diyebilen
kiĢilerdir.
ÇÖZÜM ÖNERILERI
30
DÖNÜT9
Ġnformal Dönütleri Dikkate Alın: Uzmanlar katılımcılardan sadece formal değil aynı zamanda informal dönütler de alır. Katılımcıların sözel ve mimiksel dönütlerine eĢit önem verir.
Formal Değerlendirmeler de Yapın: Her eğitimin sonunda katılımcıların eğitimle ve eğitmenle ilgili bir ölçme aracını doldurmalarını isteyin.
ÇÖZÜM ÖNERILERI
31
MEDYA & MATERYAL & DONANIM10
Kullanacağınız Teknolojiyi Tanıyın: Uzmanlar eğitim boyunca kullanacakları sunum teknolojilerini daha önceden kullanıp tecrübe edinirler.
Yedekleme Yapın: Kullanacağınız materyallerin her zaman yedeklerini ve alternatifini de yanınızda bulundurun.
Yardım Ġsteyin: Uzmanlar bir teknik sorunla karĢılaĢtıklarında katılımcılardan yardım isterler.
ÇÖZÜM ÖNERILERI
32
BAġLAMA ve BĠTĠRME11
Dersin BaĢında Atmosferi YumuĢatın: Uzmanlar eğitim baĢlamadan önce tecrübelerine dayanarak katılımcıları “ders” psikolojisinden çıkartmaya çalıĢır.
Dersin Sonunda Özet Yapın: Dersi bitirmeden önce mutlaka anlamlı özet yaparak katılımcıların yeni bilgileri gerçek hayata aktarmalarına yardımcı olun.
ÇÖZÜM ÖNERILERI
33
DERS NOTLARI12
Ders Notları Her Zaman Gereklidir: Her ne kadar uzman olursanız olun, daima ders notlarına ihtiyaç duyacağınız bir an olacaktır.
Görsel Materyallere Öncelik Verin: Görsel materyaller konunun anlaĢılmasını %14 -%38 oranında artırır ve kolaylaĢtırır.
SON SÖZ…
Öğrencilerinizi iyi tanıyın
Amaçlarınızı iyi belirleyin
Öğretim tasarımı ilkelerini etkin kullanın
Yönlendirici/Yol gösterici olun
Cesaretlendirici olun
Tutarlı ve esnek olun
34