yıllık faaliyet raporu hazırlama rehberi - · pdf fileönsöz 1 1. yıllık...
TRANSCRIPT
Yllk faaliyet raporuhazrlama rehberi
CEO / CFO Serisi - Ocak 2009
nsz 1
1. Yllk faaliyet raporu nedir ve neden hazrlanr? 2
2. yi hazrlanm faaliyet raporunun katma deeri 3
3. Faaliyet raporunun hedef kitlesi 4
4. Faaliyet raporunun iletiimi ve yatrmc ilikilerinin sorumluluklar 5
5. Faaliyet raporu hazrlarken nelere dikkat edilmeli? 6
6. Faaliyet raporunda yer almas gereken blmler 7
7. Semaye piyasas mevzuatnda faaliyet raporunun yeri 23
7.1. Sermaye piyasasnda finansal raporlamaya ilikin esaslar teblii (Seri XI, No: 29)
7.2. Sermaye Piyasas Kurulu kurumsal ynetim ilkeleri
8. Trkiyede faaliyet raporlar 33
9. Dnyada faaliyet raporlar trendleri 34
Sonu 35
Kaynaka 36
indekiler
Yazar Hakknda
1972 stanbul doumlu zkan Yldrm, stanbul niversitesi ktisat Fakltesi, ngilizce ktisat Blm ndenmezuniyetinin ardndan kariyerine PricewaterhouseCoopersda balamtr. ki yl New York olmak zeretoplam sekiz yln ardndan; The Pepsi Bottling Group bnyesinde iki yl Gelitirme, Sat Operasyon vePlanlama mdrl grevlerinde bulunduktan sonra halen almakta olduu Deloitte Denetim blmne2007 ylnda katlmtr. Deloitte bnyesinde Kdemli Denetim Mdr olarak alan zkan Yldrmzellikle holding, telekomnikasyon, otomotiv, medya, inaat ve perakende sektrleri ve bu irketlere ilikinUluslararas Muhasebe Standartlar, Amerika Birleik Devletlerinde Genel Kabul Grm MuhasebeStandartlar (US GAAP), Sermaye Piyasas Kurulu Teblileri, Konsolidasyon, Halka Arz ve Yurtd PiyasalardaHalka Arz konularnda geni tecrbeye sahiptir.
1
nsz
Sermaye hareketlerinin dnya apndaserbetlemesiyle birlikte piyasa ekonomisikreselleti. Sermayenin zgrce dolaaraklkelerin snrlarn at bir dnyada, hissedarlarsrekli ve daha ok getiri vaat eden irketlereyatrm tercih etmektedirler.
2000li yllarn bandan itibaren, lkelerin sermayepiyasalar dzenlemeleri kreselleen ekonomininortaya kard ihtiyalar dorultusunda bir birineyaknlamaya balad. Bankaclk kurallar Basel I veII dzenlemeleriyle birlikte kresellemede nemligelimeler kaydetti. Ancak son yaanan finansalkrizin etkisiyle piyasa ekonomisinde baz talarnyerinden oynamas gerekecek. Trev ve sermayepiyasalarnda risk ynetimi daha da nemkazanacak. Yatrmclar ve menfaat sahipleri dahaok effaflk ve bilgi talep edecek. zellikle reelsektrde faaliyet gsteren irketler, yatrmclarnrisk alglamasnda oluan deiimi iyi analiz etmekzorundadrlar.
Krizin etkilerini kaybetmeye balamas ile birliktesermaye hareketleri yeniden hz kazandndayatrmclarn risk ve kazan davranlarndakideiim, irketlerin karllk oranlar ile birliktegittike artan arlkta irketlerin gvenirlii veeffaflna gre parann ynn belirleyecektir.Karmzda daha fazla bilgi ve daha fazla effaflkisteyen yatrmclar olacak.
Kurumsal iletiimin her zamankinden daha danemli olaca nmzdeki dnemde, btnkurumlar, yatrmc ve menfaat sahipleri ileilikilerini ynetmek ve irket bilgilendirmepolitikalarn yeniden gzden geirmek zorunda.Bu ilikiler kurumsal ynetimin gereklilikleri olanpaydalar arasnda eitlik, effaflk, hesapverebilirlik ve sorumluluk erevesinde ele alnmalve gelitirilmelidir.
Bilgi sadece ierii ile deil, zamannda ve doruverilmesi ile de hayati nem tar. Para ve Sermayepiyasalarndaki gelimilik dzeyi ne kadar derin vekarmak ise bilginin yaylmas o kadar hzl vedoru olmaldr. Dnk bilgiler nda alnankararlar sadece gemiin parasdr, doru vezamannda verilen bugnn bilgileri ise btnpaydalar iin gelecein ortak kazanc olacaktr.
Bu yaynmzla size Trkiyede yatrmc ve diermenfaat sahipleri ilikilerinin gelitirilmesinde; hergeen gn nemi daha da artan irket faaliyetraporunun hazrlanmasna ynelik bir kaynaksunmay hedefledik.
Bu yaynmzn almalarnza katk salamasndiliyorum.
Sayglarmla,
mer TanrverDenetim Sorumlu Orta
Doru mesajlar farkl gruplarailetebilen en nemli kurumsal iletiimarac.
Kurum Kltr
letiimStratejisi
Mevzuat
1. Yllk faaliyet raporu nedir ve neden hazrlanr?
irket yatrmclar ncelikli olarak ilgili yla aitkrllk, temett, srdrlebilirlik, riskler ve yeniprojeleri grmek isterken, potansiyel yatrmclar vefinansal analistler bu bilgilerin yannda kendianalizlerine esas olacak gemie dnkkarlatrmal temel rasyo ve faaliyet sonularnbulmay beklerler. Sivil toplum rgtlerinin vemedyann takipisi olduu irketlerin kamuvicdanndaki imaj, iinde yaadklar toplumlabirlikte srdrlebilir bir dnya iin ekonomik,evresel, kltrel ve sosyal projelere destekvermeleri ile llmeye balanmtr. alanlar,btn bir yl boyunca ortaya konulan emein veabann sonucunda elde edilen baarya olankatklarnn kendileriyle paylald bir raporgrmek isteyeceklerdir.
Faaliyet raporunun hedef ya da kullanc kitlesininne kadar geni olduu gz nne alndndagrsel adan daha zengin, daha geni kapsamlraporlar hazrlanmasnn; irketlerin doru mesajlarfarkl gruplara iletmesi asndan ne kadar nemtad anlalr.
Bilginin inanlmaz bir hzda yayld 21. yzylda,iletiim olanaklarn doru kullanan irketler,dierleri karsnda her tr rekabete ndebalamaktadr. irketlerin deerinin finansalgstergelerin tesinde sahip olduklar vizyon,hedefler ve sosyal deerlerden dorudanetkilendii gnmzde, yz yze iletiimin yerinitutabilen tek ara olan faaliyet raporlarnn, ok iyitasarlanm birer iletiim arac olmasgerekmektedir.
Sahiplik kavramnn yerini paydala braktve eit sorumluluklarn ortaya kt gnmzdepaydalar arasnda effaflk ve doru bilgipaylam baarya giden yolun anahtardr.
Faaliyet raporu irketin mevcut ve potansiyel iortaklarn ve menfaat sahiplerini bilgilendirmek veetkilemek iin yllk olarak hazrlanan birdokmandr. Kapsad hesap dnemine ilikinbilgileri, sirketin nmzdeki dnemdekihedeflerini ve bu hedefleri nasl yerine getireceinianlatan faaliyet raporu, hem tasarm olarak irketinkurum kltrne uygun, hem de ierik olarakmevzuata uygun olarak hazrlanmaldr.
2
Faaliyet raporu hazrlanmasndaki anahtar,birbirinden farkl birok kii ya da kuruluun farklamalar iin bu rapora ihtiya duymasdr.Potansiyel yatrmclar, yatrmclar, finansalanalistler, mteriler, tedarikiler, kredi salayclar,veya alanlar birbirinden farkl nedenlerle faaliyetraporuna ihtiya duyarlar.
2. yi hazrlanm faaliyet raporununkatma deeri
Faaliyet
Raporu
irket menfaat
sahipleri (yatrmclar,
tedarikiler, alanlar
vb.) ile irket
arasndaki ilikileri
gelitirir
irketin sermaye
piyasalarndan
yeni fon temin
etme yeteneini
artrr
irketle ilgili
frsatlarn ve
irketin byme
potansiyelinin
anlalmasn salar
irket bilinirliini
artrr
Hisse senedi fiyatnn
irketin gerek
deerini yanstmasn
salar
Yatrmclarn
beklentilerini ynetir
Dzenleyici
kurulularn
standartlarna uyumu
salar ve bu
kurulularla iletiime
katkda bulunur
Dnk bilgiler nda verilen kararlarsadece gemiin parasdr, zamanndaverilen bugnn bilgileri btnpaydalar iin gelecein ortakkazancdr.
* Semaye Piyasas Mevzuat ve Trk Ticaret Kanununa Gre Bilgi
Alma Hakk, Bilal Topgu, MKB
yi hazrlanm faaliyet raporunun yararlar
Fon ihtiyac ierisinde olan irketlerin bankaclksektr yerine sermaye piyasalarndan kaynaktemin etme yolunu tercih ettikleri noktada, talepettikleri fonlarn nasl kullanlacann yatrmclarabildirilmesi ve sonraki aamalarda da bilgiaktarmnn devam etmesi sermaye piyasalarnnetkinlii, devamll ve bymesi iin hayati nemtar. Bu kapsamda, sermaye piyasas aralarnndeerini etkileyen en nemli unsur bilgidir*.
Bir hissenin gerek deerinin altnda ilemgrmesinin birok nedeni olabilir. Ama en nemlineden irket hakkndaki bilgi eksikliidir. Daha okbilgi, daha ok tannma ve daha ok yatrmcdemektir.
Faaliyet raporunun salad balca yararlaraadaki ekilde zetleyebiliriz:
a) Dzenleyici kurulularn standartlarna uyumusalar ve bu kurulularla iletiime katkdabulunur.
b) Hisse senedi fiyatnn, irketin gerek deeriniyanstmasn salar.
c) Yatrmclarn beklentilerini ynetir.d) irket menfaat sahipleri (yatrmclar,
tedarikiler, alanlar vb.) ile irket arasndakiilikileri gelitirir.
e) irketin bilinirliliini artrr.f) irketle ilgili frsatlarn ve irketin byme
potansiyelinin anlalmasn salar.g) irketin sermaye piyasalarndan yeni fon temin
etme yeteneini artrr.
3
Mevcut ve potansiyel Yatrmclara Ulamak iinKullanlan Medya (Yearbook 2006, IR Magazine)
%12
%15
%17
%17
%27
%27
%28
%30
%34
%36
%45
%61
%71
%0 %20 %40 %60 %80
PR
Roadshow
Newsletter
irket bror
Birebir grme
Reklam
Medya
Webcasting
Yatrmc web sitesi
Faaliyet raporu
Dorudan postalama
Telefon
E-Posta
3. Faaliyet raporunun hedef kitlesi
irketin byklne, kurumsallama dzeyine veorganizasyon yapsna gre deimekle birlikte,faaliyet raporlarnn okuyucu ve hedef kitlesiaadaki gruplar eklinde zetlenebilir:
Dzenleyici kurulular (SPK, iMKB, MKK, vb.) irket hissedarlar Arac kurumlar
(Analistler, mteri temsilcileri) Bankalar ve dier kreditrler Portfy ynetim irketleri Dier kurumsal yatrmclar Yabanc yatrmclar Bireysel yatrmclar irket alanlar Derecelendirme irketleri Finansal medya irketin dier mevcut ve potansiyel menfaat
sahipleri
Yatrmc ilikilerinin mevcut ve potansiyelyatrmclara ulamak iin kulland iletiimmetodlarna Yatrmc likileri Aralar denir. IRMagazine tarafndan 2006 ylnda yaplanaratrma sonucunda, faaliyet raporlar mevcut vepotansiyel yatrmcya ulamak iin kullanlanaralar iinde %36 lk bir oranla e-posta, telefonveya dorudan postalamann ardndan en okbavurulan metod olarak karmza kmaktadr.Elbette faaliyet raporlar irket hakknda ierdiibilgi ve detay asndan zaten en verimli iletiimaracdr.
4
Yz yze iletiimin yerini tutabilecekbaka bir yatrmc ilikileri aracyoktur.
4. Faaliyet raporunun iletiim