yüksek randımanlara ulaşmak · seyyar soğutucu römorklar kullanmak en idealidir. hayvanlar...

cobb-vantress.com

Yüksek Randımanlara

Ulaşmak

Kuluçkahaneden kesime

Kuluçkahane

Yetiştirme

Yakalamaya Hazırlık

Yakalama ve Nakliye

Tartım ve Bekletme

Boşaltma ve Asma

Sersemletme/Öldürme

Kontrollü Atmosferde Sersemletme

Haşlama/Tüy Yolma

İç Çıkarma

Ürünün Soğutulması

Hayvan Sağlığının Randımana Etkisi

Beslemenin Etkileri

Hayvan refahının Etkileri

Randıman Denemelerinin Doğru yapılması

1 - 2

3 - 4

5 - 6

7 - 8

9 - 10

11 - 12

13

14

15 - 16

17 - 18

19 - 20

21 - 24

25 - 26

27 - 28

29 - 30

İçerik

Kuluçkahaneler ayrıca, kesimhane başarısının tamamlayıcı bir unsurudur. Temel faktörler bakteriyel vemekanik olarak ikiye ayrılmaktadır. İyi bir civciv kalitesi, broyler performansını etkiler ve ilk başta enuygun performansla başlanmasına olanak verir. Eğer civcivler herhangi bir nedenden dolayı negatif birşekilde etkilenirse, bu sadece broyler performansında kendisini göstermekle kalmayacak, aynı zamandakesimhanede de kendisini belli edecektir. Bakteriyel problemler (erken dönemde yüksek orandagerçekleşen ölümler) sürünün geri kalanında kalıcı etkiler bırakacaktır. Bunlara hayvanların büyümedöneminde karşılaşacakları stres kaynağı olacak uygulamaları da eklediğimizde, diğer sorunlar ortayaçıkabilecektedir (bacak sorunları, femur başı nekrozu). Kuluçkahanedeki mekanik problemlerdehidrasyon ve göbek ile ilgili sorunlara yol açmaktadır. Bütün bunlar, en uygun verimlere ulaşmak içincivcivlerin iyi bir başlangıç yapmasını zorlaştırmaktadır. Bu, ilk hafta kadar erken bir dönemdeüniformite sorunları olarak sonuçlanabilmektedir. Aşağıda öneriler, yüksek randıman elde etmek içinbir çok unsurun birlikte göz önüne alınması gereği ile yapılmıştır.

Kuluçkahane

Kesimhanedekisorun

Kontaminasyon

Kesimhanedeki randımanüzerindeki belirli etkisi

Karkasların septisemi vetoksemi nedeniyle ıskartayaayrılması; artan miktarlardadüşük kaliteli ürün.

Sorunun giderilmesi açısındankuluçka ile ilgili öneriler

DezenfektanlarKuluçkahane şartlarında onaylanmışürünler kullanın. Belirli şartlara en uygunürünü kullandığınızdan emin olmakaçısından hassaslık testleri yapın.

Tepsi yıkayıcılar63°C nin üzerindeki su sıcaklıklarındatepsi yıkayıcılarınızın düzgün çalışıyorolmasını sağlayın. Çıkımda civcivleringöbeklerinin tam olarak kapanmadığınıhatırlayın. Temiz tepsiler son dereceönemlidir.

Ön gelişim ve Çıkım MakineleriÖn gelişim ve çıkım makinelerindeki bütünkalıntıları ortadan kaldırın. Organikkirliliğin olduğu ortamlarda dezenfeksiyondoğru olarak çalışmayacaktır.Kuluçkahaneler her zaman için temizolmalıve sürekli dezenfekte edilmelidirler.

Yumurta kalitesiİyi ve temiz kuluçkalık yumurtasağlanması için her zaman standartlarauyulmalıdır.

1

Kesimhanedekisorun

Üniformite vevitellüs kesesisorunları

Kesimhanedeki randımanüzerindeki belirli etkisi

Karkaslar eşit olmayanboyutları nedeniyle otomatikmakinalarda hasargörmekte. Satış durumu herzayıf sürüyle birlikteetkilenmekte.

Sorunun giderilmesi açısındankuluçka ile ilgili öneriler

Kuluçka makinaları ve havalandırmaekipmanlarında koruyucu bakımRutin hale gelmiş uygulamaları sık sıkgözden geçiriniz. Çıkımlarda kademelisıcaklık düşüşleri ile civcivleri aşırıısıtmadan koruyun. Civcivler aşırıısınmadan, çıkım makinesindeki sıcaklığıdüşürün.

Kuluçka süresiCivcivlerin dışarı alınmasına 12 saat kala%70-80’ninin çıkmış olması (daha fazlaolmaması) gerekmektedir.

Çıkımdan-Kümese sevkin planlanması Civcivler çıkımı izleyen en kısa süredekümeslere gönderilmelidir.

Civcivlerin bekletilmesiBekletme koşullarına, aşırı ısınma veyasoğumaya mahal verilmeyecek şekildedikkat edilmesi gerekmektedir.

Civciv sıcaklıklarıKuluçka makinasından itibaren civcivin ilküç günü boyunca rektal sıcaklıklar 40°Colacak şekilde hedeflenmelidir.

2

Kuluçkahane

Randımanın en üst düzeye getirilmesi, iyi bir civciv kalitesiyle beraber iyi bir idareyle sağlıklı broylerlerinyetiştirilmesinden geçmektedir. Kötü bir yönetim ile hastalıklara karşı başarı elde etmek mümkündeğildir. Hangi ırk olursa olsun, randıman açısından genetik potansiyel, kümeste uygulanan bakım veidarenin kalitesine bağlı olarak kendini gösterir.

3

Kesimhanedekiıskartalar

Çevresel stresler,yem tüketimi vebüyümeyi olumsuzyönde etkiler

Karkas kalitesi- Çürükler ve çizikler

Yetiştirme

Uygun olmayan yerleşimsıklığı.

Çiftlik veyaKesimhanedeki sorun

Neden

Uygun olmayan sıcaklıkve/veya havalandırma.

Aşırı miktardakiyaralanmalar, hastalık,düşük sürü üniformitesi.

Sorunu gidermek için tavsiyeler

Kümes tipi, çevresel kontroller, yemlemeve suluk alanları için yerel mevzuatıngerektirdiği kurallara uyun. 42Kg/m2’ninüstüne çıkmamak. Yerleşimdeki sayılarıazaltın, daha düşük bir canlı ağırlık hedefibelirleyin yada izin verilen ağırlık/alanmaksimuma geldiğinde seyreltme yapın.Hayvanların birbiri üzerlerine zıplamalarınaneden olacak faaliyetlerden kaçının:Yetiştiricinin kümesteki ani hareketleri;zaman saatli yemleme yemlikler/ışıklarçalıştığında hayvanların yığılmalarınaneden olmakta; hayvanların yemsiz veyasusuz kalmalarına neden olmaktadır. Yeterliyemlik alanının bulunduğuna emin olun veışıklar yandığında yemliklerin dolu olmasınısağlayın.

Havalandırma sistemi hayvanların altındave etrafında biriken ısıyı azaltmayayetecek kapasitede olmalıdır. 42 kg/m2’nin üzerinde, hiçbir havalandırmasisteminin bu ısıyı yeterli miktardaazaltabilmesi mümkün değildir. Açıkkümeslerde 30 kg/m2’nin üzerindekiyoğunluklardan kaçınılması gerekmektedir.

Başlangıç döneminden sonra (5-7 gün)aydınlatmayı büyüme dönemindekihiperaktiviteyi azaltmak için 5 lüksedüşürün. Belirli bölgeler için gerekliaşılama uygulamalarını düzgün olaraktakip edin. Başlangıç dönemiprosedürlerini yem/su tüketiminimaksimuma getirmek için gecikmedengüncelleyin.

Karkaskontaminasyonu/Firenin fazlaolması

4

Üniformitebozukluğu-dalgalısürü

Yetiştirme

Pododermatitis,Gögüste kabarcıklarEnfeksiyon süreci

Uygun olmayan yem/suçekimi.

Kötü başlangıç dönemi,CAV, IBD, RSS.

Kekleşmenin önüne geçmek için altlıkneminin %30’un altında kalmasını sağlayın.Altlık için orta ve küçük partikülbüyüklüğünde ve iyi bir emme özelliğiolan materyal kullanın. İskelet (bacak)problemlerini düşürecek iyi bir başlangıçiçin başlangıç dönemi sevk ve idareyebüyük önem gösterin. Islak dışkı veya aşırısu tüketimini bertaraf etmek için hayvansağlığını iyi gözlemleyin.

En iyi başlangıcı yapmak için başlangıçdönemi tekniklerini en üst düzeydeuygulayın. İlk 24 saatte “kursak kontrolü”yaparak suya ve yeme ulaşabilencivcivlerin oranını tespit ederek kayıtaltına alın. Uygun aşılama programlarınıve tekniklerini takip edin. Dönem arasınıbir sürüden diğerine taşınacak patojenleriazaltmak için en az 10 gün olacak şekildearttırın. Hastalıkları sürüden uzak tutmakiçin uygun biyogüvenlik prosedürlerinitakip edin. Küflü veya eski yem kalmamasıiçin yem silolarınızı temizleyin.

Kesimden 8 ila 12 saat kadar öncehayvanların önünden yemi kaldırın.Yakalama zamanına kadar hayvanlar suyaerişebilmelidirler. Kesim ile yem çekmearasındaki gerçekleşen yem çekme süresihiçbir zaman 12 saati aşmamalıdır.

Uygun olmayan altlıkyönetimi, yüksek yerleşimsıklığı.


Neden Sorunu gidermek için tavsiyeler

Randıman, veya kesimhanede üretilen kilogram olarak satılabilir et miktarı, kesimden önceki, kırıkkemikler, çizikler ve yaralanmalar nedeniyle önemli ölçüde etkilenebilir (düşebilir). Yakalamanınhemen öncesindeki zamanda özel ihtimam göstermek, ıskarta miktarlarını düşürecek, ayrıcakesimhaneye zarar görmeden teslim edilen hayvanların sayısını önemli ölçüde arttırarak, randımankaybını en aza indirecektir.

Çizilmeler veyaralanmalar

Yakalama-kesimarasındaki kayıp-Fire

Ağırlık kaybının çoğu, yem çekişi takibenilk altı saat içinde gerçekleşmektedir. Yemçekişten 8 saat sonrasına ise daha azağırlık kaybı meydana gelmektedir. Eğeryakalama esnasında, yüklemeler arasında30 dakikadan daha fazla zaman meydanageliyorsa, ışıklar normal yoğunluğunagetirilmeli, kapılar kapatılmalı vehayvanların yeniden su almalarına izinverecek şekilde suluk hatları indirilmelidir.Bu hatlar yakalama tekrar başlamadan azönce tekrar kaldırılmalıdır.

5


Yakalamaya hazırlıkta,piliçlerin aşırı rahatsızedilmesi.

Yakalama sırasındaki hareketliliğiazaltmak için yakalamanın hemenöncesindeki günlerde kümesteki karanlıksüresini azaltın. Gün uzunluğu arttıkçayemliklerin çalışma saati de arttırılmalıdır.Hayvanlarda yaralanma ve çizilmelerinönlenmesi için kümes içinde yığılma veçırpınmayı düşük tutacak oranda yavaşçalışın.

Yakalama için yem ve sukısıtlaması.



6


Yakalama elle veya makine yardımıyla yapılabilir, dünya çapında çoğu şirket elle yakalama metodlarınıkullanmaktadır. Hayvanlar dışarıdan yapılan uyarımlara alışık değillerdir; bundan dolayı yakalama ekibihayvanlar için bir stres kaynağıdır ve bu, kan plazmasındaki kortikosteron ve laktat seviyelerinden deanlaşılabilmektedir. Yakalama prosedürleri, daha az yaralanma, bacak ve kanat hasarları, daha az termalstres ve/veya boğulma ve daha az yol ölüsü meydana getirecek stresi minimum düzeyde tutmak üzeretasarlanıp, uygulanmalıdır.

Yakalama, nakil, vebekletme esnasındakiyanlış sıcaklık kontrolü.

Yakalama esnasındaki sertişçilik

7

Yakalama ve Nakliye



%25’ten fazla olanyaralanmalar

Termal stres ve aşırıısınma

Her sürücü aracının yükleme kapasitesiniiyi bilmeli ve bunu aşmamalıdır. Nakliyesüresi minimum düzeyde tutulmalıdır.Yakalama esnasında hissedilen sıcaklığıdüşürmek için seyyar karıştırıcı fanlarkullanın. Sıcak iklimlerde yüklemeesnasında evaporatif soğutma yapanseyyar soğutucu römorklar kullanmak enidealidir.

Hayvanlar boyun veya kanatlarındantaşınmamalıdırlar. Yakalama ekibi mutlakahayvanlardaki stresi en az miktardatutacak doğrultuda eğitimli olmalıdır.Araştırmalar göstermektedir ki yakalamamakineleri elle yakalamaya oranla % 4-8arası daha az yaralanma-deri çizilmelerineyol açmaktadırlar. Makine ile yakalamadalastik parmaklar %9’a kadar daha az bacakyaralanmaları meydana getirmektedir.Kafesler ve ekipman yaralanmaların önünegeçilmesi açısından mümkün olduğuncabakımlı olmalıdır.

Bir seferde ne kadar hayvan taşınacağıveya iki elde toplam ne kadar ağırlıkbulunması gerektiği konusu üzerine birşablon bulunmamaktadır. Her elde ikihayvan, bir model metod olabilir, ancakiki elde toplam 6 hayvanın bulunması dagüvenli bir metod olarak kabulgörebilmektedir. Sürümcemede kalınmasıhalinde yerel mevzuatı takip etmek endoğrusu olacaktır. Hayvanları 40 cm’dendaha yüksekten düşürmek kanat hasarriskini arttırmaktadır. Hayvanları 1,5metreden daha yüksekteki bir kasayayüklemekten kaçınmak gerekmektedir.

8

Yakalama ve Nakliye


Boğulma

Yol Ölüleri

Sıkıştırma ve yakalamaesnasındaki yükseksıcaklıklar.

Hayvanlar,hastalık,yaralanma veya aşırısıcaklıktan zayıf düşmüş.Nakliye aracının yüklemekapasitesinin üzerindeyükleme yapılmış.

Gündüz yapılan yakalamalarda,hayvanların bekleyeceği bölümlerhayvanları daha küçük gruplar halindetutmak için daha önce kurulmalıdır. Maviveya yeşil renk ışıklandırma, yakalamaesnasında hayvan aktivitesini ve yığılmayıazaltacaktır. Hayvanların duvar boyuncaaşırı yığılmamaları açısından yakalamaekibini iyi eğitin.

Sorunu gidermek için tavsiyelerNeden

Hasta veya yaralı hayvanları yüklemeyinve nakletmeyin. Sıcak havalarda araçlar suveya fanlarla serinletilmeli, soğukhavalarda ise kışlık brandalarlaörtülmelidir. Kullanılan kafes tipine göre,uygun hayvan sayısını veya ağırlığını aslaaşmayın.

Güvenli

Alarm

Tehlike

Bağı

l nem

(%

)

Sıcaklık (°C)

Nakil ve bekletmeesnasındaki yanlış ısıkontrolü.

Termal stres ve aşırıısınma

Aşırı bekletme zamanı.

Aşırı stres veya kesimbeklenirken oluşan aşırısıcaklıklar.

Termal stres, hastalıklıveya zayıf hayvanlar.

Sıcak havalarda, bekletme alanları veyagölgeliklerde fanlar bulundurun. Aşırısoğuk havalarda yükleme yapmaktansakının. Stresi azaltmak için mümkünseAvrupa tipi karartmalı bekletme alanlarıkullanın.

Yol ölülerinin %40’ı termal strestenkaynaklanmaktadır. Bu,kesimhadekibekletme kadar nakliye esnasını dakapsamaktadır. Bu miktar %0,25 veya dahaaz olmalıdır.

Kesime kadar geçensüredeki randımankaybı

Tüy yolmada zorlukve et rengindekisolma

Yol ölüleri

Kesimi bekleyen canlı hayvanlar için bekletme zamanlarını en aza düşürmek ve düzgün bekletme alanlarısağlamak, sıcaklık stresi azaltmak ve hayvan refahının düzgün bir şekilde sağlanması açısından oldukçaönemlidir. Ayrıca fire kaybı ve yol ölülerinin azaltılması bakımından da kritik öneme sahiptir. Bekletmealanındaki performansın ölçülmesinde normalde iki faktör kullanılmaktadır.

9

Tartım ve Bekletme

Problem Neden Sorunu gidermek için tavsiyeler

İyi bir lojistik ve iletişimle bekletmezamanlarını en aza indirin. Kümes fanlarıyüklenen hayvanlarda,hissedilen sıcaklığıdüşürmek için kafeslere doğru üfleyecekşekilde çalıştırılabilir. Bu fanlar sıcaklığın24°C’nin üzerine çıktığı zamanlardakullanılabilir. Ayrıca kümeslerin, sıcaklığın27°C’ye ulaştığı zamanlarda kullanılmaküzere sisleme ekipmanına sahip olmasıönerilmektedir.

Bekletme zamanları, kesimhaneninoperasyon planınına olduğu kadar yem vesu kısıtlamasının, yakalama ve nakilzamanlarının da içinde bulunduğukapsamlı bir planın parçası olarakdüşünülmelidir. İyi sonuçlar, genel olarakbekletme zamanının 2 saat veya daha azolarak gerçekleştirilmesiyle alınmaktadır.Düzgün yem ve su çekişin,iyi bir lojistik vebekletmenin yapıldığı durumlarda firekaybı % 0,50’nin altında gerçekleşmektedir.

10

Tartım ve Bekletme

Boşaltma ve asma işlemleri geri kalan kesimhane operasyonlarının başarı seviyesini belirleyecektir.Sadece öldürme işleminin etkinliğini belirlemekle kalmayıp, düzgün yapılmadığı taktirde problemlereve operasyon boyunca randıman kayıplarına da sebep olacaktır.

11

Boşaltma ve Asma

Kesimhanedekiproblem


Yaralanmalar ve kırıkkanatlar

Hayvanlar kafes kaynaklıhasar görmüştür.

Zarar görmüş ekipmanları tamiredin/yenisiyle değiştirin. Ekipmanlarındüzenli olarak kontrollerini yapın.

Yükleme esnasındaki sertişçilik.

Boşaltma sistemi.

Asma alanı. Uygun bir asma alanı, hayvanların sakinkalmalarını sağlamak üzere siyah veyamavi (UV olmayan) renk ışıklandırmabulunan, karartılmış bir ortam olmalıdır.Askı yüksekliğini ergonomik seviyeyeuygun şekilde yerleştirin. Gerekli askı veilmek boşluğu bulunmasını sağlayın.Boşaltma bantını hayvanların yığılmasınaimkan vermeyecek ve bantıdoldurabilecek yeterli yoğunlukta olmasınısağlayacak hızda olmasını sağlayın. Asmapersonelini en doğru metodu kullanmalarıüzerine eğitin. Hayvanlarınçırpınmalarının önüne geçmek için göğüssürtünme aparatı bulunmasını sağlayın.

Boşaltmadan sorumlu operatörü düzgünmetodlar doğrultusunda yetiştirin. Bazınoktalardan asılma olmaması için boşaltmaekipmanının bakımlarını yapın. Hayvanlarınbirbirleri üzerlerine düşmelerini en azaindirmek için bant hızlarını ayarlayın.

Boşaltma sistemini işi kolaylaştıracak şekildetasarlayınız. Çalışanları kafesleri bantadikkatli koymaları doğrultusunda uyarın.

Hayvanlardaki daha fazla stres asıcılar için daha fazla efor sarfetmeleri anlamına gelmektedir.

12

Boşaltma ve Asma

Bu aşamalar,doğru gerçekleştirilemediği taktirde kesimhanede en çok ürün ve kalite kaybına neden olanalanlardır. İster yasal gereklilikler ister dini şartlar söz konusu olsun, amaç hayvanları insani bir şekildekesmek ve kanını vücudundan uzaklaştırmaktır. Bunu hasar veya düşük kalitede ürün meydanagetirmeden başarmak zorlu bir süreçtir.

Kanama süresinin kısaolması/yanlış kesim.

Kanın vücuttanatılmasındaki sıkıntı

Kadavralar

Hayvanların düzgün şekilde ölmelerinisağlayacak mümkün olan en düşük akımıelde etmek için voltaj ve sıklık iyiayarlanmalıdır.

Ayarlamalar bölgesel ve yönetimselmevzuatlara uygun yapılmalıdır.

Şoklama, hayvanların kan kaybının sonunakadar bilinçsiz kalmalarını sağlamalıdır.

Öncü şokların olmadığına, aşırı su akışıolmadığı, iyi bir ayak spreyi, doğrusersemletici yüksekliği ve iyi bir topraklamakurulumunun olduğuna emin olun.

Doğru bir genetik yapı ve çiftlikte iyiyapılan sevk ve idare, mümkün olan en iyiüniformiteyi sağlayacaktır.

Bıçağın keskinliğini kontrol edin. Bıçakağzı ve boyun kısmının doğru konumdaolmasına dikkat ediniz.

Bir şah ve bir atardamardan birininkesilmesi ve asgari 120 saniye kanamasüresi olmalıdır.

Bazı yerel mevzuatlarda 3 dakikagerekmektedir - 3 dakikadan daha fazlakanamaya izin vermeyin.

Kesim işini yapan yedek elemanların iyieğitimli olmasını sağlayın.

Haşlama kazanına girmeden öncekanamanın bittiğini görsel olarak izleyipemin olunuz.

13

Sersemletme/Öldürme



Kırık lades kemikleri

Omuz kemiklerindehasarlar

Çıkık kanat eklemleri

Kanamalar

Göğüs eti vebagetlerde kanlınoktalar

Kanatlarda renksolması

Aşırı sersemletme:Şokcihazı voltajı ve hayvanbaşına miliamper çokyüksek.

Düzgün olmayan kabinkurulumu veya bir örnekliğiaz hayvan boyutlarınedeniyle yapılan düzensizşoklar.

Kontrollü atmosferde sersemletme (CAS), bilinen yöntemlerden biridir. Bu ortamdaki oksijenin,karbondioksit veya diğer gazlarla yer değiştirildiği şekilde olabileceği gibi, hayvanlardan oksijeninmekanik olarak alınmasını sağlayan sistemleri de kapsamaktadır. Bu sistemlerin hepsi geri dönüşüolmayan sersemletici etkiye sahiptirler.

Avantajlar

Bütün hayvanlara üniform bir sersemletmeuygulanır. Asıcılar için daha iyi çevre şartları veergonomik çalışma alanları sağlanır. Hayvanlarasma işlemi ve haşlamaya giderken bilinçsizolduklarından rahatlık sağlanmaktadır.

Yol ölüsü ayrımı güçtür. Kanatlar katlanmışolmadığı ve boyun uzamış olduğu için otomatiköldürme makinası ayarları daha zordur. Bu sistemlerle kanat kesiklerinde bir artışbeklenilebilmektedir. Maliyeti ve yürütülmesidaha pahalıdır.

Dezavantajlar

14

Kontrollü Atmosferde Sersemletme

Haşlama ve tüy yolma işlemleri, randıman kaybı ihtimalinin en fazla bulunduğu yerdir. Bu bölüm başarıveya başarısızlığın çok ince detaylarla ve küçük artışlarla ölçülebildiği bir alandır. Haşlama, tüylerinkolay ayrılmasını sağlamak için derideki foliküllerin genişlemesini sağlar, bunun yanısıra haşlamasıcaklığındaki yarım derece, randımanda büyük kayıp veya kazanç anlamına gelebilmektedir. Isı, alttayatan dokuyu ve bağ dokuyu yıkmaktadır. Ayrıca sadece ağırlık kaybı değil, aynı zamanda nem tutmakabiliyetini de olumsuz yönde etkilemektedir. Unutmayın - SICAKLIK RANDIMANIN DÜŞMANIDIR.

15

Haşlama/Tüy yolma


Aşırı haşlama

Kırık kanatlar,derideterleme, sakatlanmışve toplayıcıdan çıkantek bacaklı hayvanlar

Haşlama sıcaklığı çok fazlaHaşlamada çok uzun sürekalmak.


Aşırı haşlama sıcaklıkları hem hayvanlardahasarlara hem de randıman kaybına sebepolur. En uygun sıcaklık aralığı 51°C ile55°C arasındadır. Bekletme zamanı ürünkarışımı ve toplayıcıların uygunluğunagöre en fazla 180 saniye olmalıdır.

Daldırma suyu hayvanların içindeyüzmeyeceği ancak tüylerin tamamınınıslanacağı bir ayarda olmalıdır.

Rotasyonun ve tüy yolucu parmaklarındoğru hizalandığını kontrol edin. Tüyyolmada görevli personeli, ekipmanı doğruayarlayabilmeleri doğrultusunda eğitin.

Haşlama işleminin ve kanama zamanınınçok uzun olmadığından emin olun.

İçindeki bekleme süresi en az 90 saniyeolmalıdır.

Tüylerin %100’ü makina tarafındanalınmayacaktır. Eğer %100 olması amacıylahaşlama su sıcaklığı çok yükseğeayarlanırsa bu göğüsün aşırı haşlanmasınaneden olacaktır. Tüy yolucular en büyükhayvanlara göre ayarlanmalıdır. Eğer ortaveya küçük hayvanlara göre ayar yapılırsa,tüy yolucular çok sıkı olduğu için büyükhayvanlar zarar görecektir.

Tüy yolucular düzgünayarlanmamış.

Kanama zamanı tüylerinayrılmasını zorlaştıracakkadar uzun.

Haşlama sıcaklığı çok düşükveya içinde kalınan süreçok kısa.

Tüy yolucu ayarları çoksert.

Hayvanlar üzerindeçok miktarda tüykalması

16

Haşlama/Tüy yolma

17

Bu alanın başarısı, kaliteyi, sağlık şartlarını ve randımanı korurken hayvanları etkin bir şekilde soğutmayahazırlayabilmektir.

Yanlış yem/su çekimi.

Yanlış makina ayarları veyabakımı.

Hattın durması veyayavaşlaması.

Yanlış asılmış hayvanlar.

Hayvanların üniformitesi.

Boyun kopması.

Sıkışmalara neden olan boşaskılar.

Kontaminasyon

Aşırı kesilmiş ürünlerve ürün kusurları

Yemliklerin kaldırılmasından kesime kadarolan en uygun süre 8 ila 12 saat arasıdır.Su hayvanlara, yem çekiminden sonra enaz 2 saat gibi, mümkün olduğu kadar uzunsüre verilmelidir.

Personel, ekipmanların doğru bakımınınyapılabilmesi ve işletilebilmesi açısındaneğitilmelidir.

Üniformitenin en iyi düzeye getirilebilmesiaçısından çiftliklerde en iyi sevk idarepratikleri uygulanmalıdır.

Personeli, uygun asma ve ekipmankurulumunun önemi konusunda yetiştirin.

Her sürüde gerekli olduğu yerlerde makinaayarlarını yenileyin.

İç çıkarma

Randıman ve verimkaybı/İşçiliğin artması



18

İç çıkarma

Bu aşamada görevimiz, bakteriyel üremeyi azaltmak, raf ömrünü ve randımanı arttırmak için hayvanlarınısısını mümkün olduğunca çabuk düşürmektir. Soğutma, su veya hava sistemleriyle yapılabilir.Tüm hayvanların 4°C’ye soğutulması gerekmektedir ve bu olurken çoğu hayvanın çillerden çıkış sıcaklığı2-3°C veya daha az gerçekleşebilmektedir.

Su ile Soğutma

Hava ile Soğutma

Çiller sistemindeki sıcaklıkyeterli soğuklukta değil.

Bekleme süresi çok kısa.

Yanlış su akışı.

Karkas soğutucudan4ºC’nin üzerindekisıcaklıklarda çıkıyor

Sistemden ürün geçişini yavaşlatın.

Sistemi kapasite gereksinimidoğrultusunda genişletin.

En soğuk suyun en soğuk hayvanlabuluşacak şekilde su akışının hayvanyönüne zıt olduğundan emin olun.

Avantajlar

Avantajlar

• Randımanı arttırma• Başlangıç maliyeti• Bakım maliyeti• Fayda maliyeti• Boyut (Taban alanı)• Bekleme süresi• Daha iyi BTU transferi• Tutarlı sıcaklık

• Otomatik asma ile işçilikte azalma• Ürün kimliği• Karışma yok• Piyasa algısı• Teknolojik entegrasyon• Soğutma hattında bazı işlemleri

yapabilme imkanı

• Nem dalgalanması• Piyasa algısı• Karkasların karışması• Yeniden asım için işçilik maliyeti• Teknolojik entegrasyon için kullanıcı açısından

zor

• Başlangıç maliyeti• Randıman kaybı-Fire• Bekleme süresi• Zemin alanı ihtiyacı• Ürün görünümü• Soğutmanın düzensiz olma olasılığı

Dezavantajlar

Dezavantajlar

19

Karkasların Soğutulması



Uygun Haşlama/Soğutma

Uygun Haşlanmış/Soğutulmuş

20

Karkasların Soğutulması

Hayvan sağlığının randıman ve ıskarta miktarı üzerinde doğrudan etkileri bulunabilmektedir. En yüksekkalitedeki karkaslar, ancak sağlık durumları iyi ve büyüme dönemlerinde en iyi sevk ve idare teknikleriyleyetiştirilmiş hayvanlardan elde edilebilir. Kötü sevk idare koşulları, broyler sağlığını, kötü üniformite,hava kesesi yangısı, septisemi, miyopatiler, pododermatitis, enfeksiyon süreci (IP) ve diğer bazı sorunlarakadar ulaşabilecek düzeylerde etkileyebilir ve böylece karkas kalitesi düşer. Bunun sonucunda ise hemhayvan hem de kesimhane performansı olumsuz yönde etkilenmiş olur. Bazı hastalık etmenleri de ayrıcakötü üniformite, hava kesesi yangısı, septisemi ve hatta deri tümörlerine yol açabilmektedir. Kanatlıdakiherhangi bir çeşit kontaminasyon karkas kalitesini düşürecek ve raf ömrü ile sağlıklı ürün oranınıdüşecektir.

21


Sağlık Sorunu Kesimhanedeki EtRandımanına Etkisi

Sorundan korunmak içindüzeltilmesi gereken alanlar

Iskartaların ana nedeniolabilmektedir. Yüksek miktarlardakikarkaslar yenidenişlenmelidir.

Tip 1: Kuluçka kaynaklı:Günlük civcivlerde E.Coli kontaminasyonu.

Tip 2: Çizilme kaynaklı:Yüksek yerleşim sıklığı, ürkme, kümesiçinde yer değişikliği. 7-8 günlük yaştansonra ışık yoğunluğunu 5-10 lükse düşürün;Işıkları hiçbir zaman açmayın gerektiğindetartımlarda veya kümes içinde yürümekgerektiğinde el feneri kullanın. Ciltbütünlüğünün korunmasına E vitaminitakviyesi yardımcı olabilmektedir.

Selülit veya zarargörmüş iltahaplı derdokusu (IP)

Septisemi veyaSep/Tox

Karkasların ıskartayaayrılması.

Solunum hastalıkları ve reaksiyonları:Aşı reaksiyonlarından koruyun (Aşılamateknikleri ve ekipman), düzgün birhavalandırma sağlayın, stresten koruyunve ikincil E.Coli enfeksiyonlarına dikkatedin.

Hava kesesi yangısı

Sinovitis

Pododermatitis

Iskartaya ayırılma.

Kalite düşer ve eğersep/tox bulunuyorsakarkasların tümdenıskartaya çıkması oluşabilir.

Ayakların ıskartayaayrılması.

Solunum hastalıkları ve reaksiyonları:Aşı reaksiyonlarından koruyun; aşılamatekniklerini gözden geçirin, düzgün birhavalandırma sağlayın; Mycoplasmakontrolleri yapın (MG ve MS).

Topallıktan koruyun: Düzgün Ca-P-Dvitamini dengesi sağlayın; aşırı derecedeerken dönem büyümeden koruyun;roxarsone’un aşırı seviyelerine dikkat edin.

Yetersiz havalandırma: Islak altlık; Yüksekyerleşim sıklığı. Tüm kümesteki başlangıçdönemi korunmaya yardımcı olacaktır.

22


Hayvanın sağlık durumu karkas randımanı üzerinde etkilidir

23


Sağlık Sorunu

Tümörler

Derin gögüsmiyopatisi (Yeşil kashastalığı)

Geri miyopati

Üniformite bozukluğu

Asitez

Sarkmış kursak Iskartaya ayrılmış veyakesilmiş karkaslar.

Karkasların tümününıskartaya çıkması.

Kesimhanenin yavaşlaması.

Düşük kalite karkaslar.

Yumuşak dokularınıskartaya ayrılması,düşükkalite karkaslar.

Iskartaya ayrılan karkaslar. Pullanmış hücreli karsinom: IBH ve CAV’ ın bağışıklığı baskılamasınakarşı önlem alın.

Deri Marek’i:45 günden sonraki broylerlerde görülebilirve yeniden kullanılmış altlıkta artabilir.Broylerler için uygun olan Marek aşısınıkullanın (HTV suşunun 1500 pfu’ları).

Kümeste,nakliye esnasında vekesimhanede aşırı çırpınmayı engelleyin.Asma alanında düşük ışık yoğunluğukullanarak hayvanların sakin kalmasınısağlayın.

Kötü sürü yönetimi, CAA, IBD enfeksiyonve RSS sendromu.

İlk iki hafta yetersiz kümes sıcaklığı,,düşük hava kalitesi, kuluçkahane veyaaltlık kaynaklı aspergillus enfeksiyonları.

Yem çok ince, yüksek seviyelerde bakırsülfat, şiddetli yem içeriği değişiklikleri,Candida albicans (ekşi kursak).

Kesimhanedeki EtRandımanına Etkisi

Sorundan korunmak için düzeltilmesigereken alanlar

24


Beslenme, kesimhanede başarılı olabilmenin etmenlerinden birisidir. İyi beslenme mutlaka, iyi birsürüyönetimi, iyi civciv kalitesi, ve sağlıklı broylerler ile desteklenmelidir. Kötü bir sevk ve idareyi veyahastalıkları beslenmeyle düzeltebilmek mümkün değildir. Ancak, bazı zamanlar beslenme, kesimhanedebulunan broyler kalitesini veya ürünün kesimhanedeki işlenmesini etkileyebilmektedir. Aşağıda verilentavsiyeler, randımanları arttırmak için geniş tabanlı nedenleri içermektedir.

Yağ kaybına bağlı zayıfrandımanlar, parçalarınaşırı traşlanması, haşlamasırasında yağın sıvılaşması.

Aşırı karın, karkasveya göğüsyağlanması

Kalori-protein oranları yaklaşık olarakbaşlangıç yeminde 141 kcal/kg,büyütmede 159, bitirmede ise 172kcal/kg olmalıdır. Başlatma yemindeyararlanılabilir lisini 0,39/1000 kcal/kg,büyütmede 0,34, ve bitirmede ise 0,30olarak ayarlayın ve amino asit oranlarınıise lisine göre düzenleyin.

Kanlı bacaklar(bagetler), uyluklar,veya genel morarma

Iskartaya çıkmış veya aşırıalınmış parçalar.

Bütün yemlerde 20 ppb’den az aflatoksinbulunmalıdır (kapiler kırılganlık). Yemfabrikası ve çiftlikteki bütün silolar, hatlartepsiler temizlenmelidir. Rasyona küfönleyici girilmelidir (en pratiği propiyonikasittir). E vitamini (membran bütünlüğü)seviyelerinin 1 kg yemde minimum 80 IUolduğundan, A vitamini (epitel gelişimi)seviyelerinin kilogramda minimum 13.000IU olduğundan emin olun. Yeme katılanaskorbik asit’in aşırı miktarlarına dikkatetmek gerekir (bağ doku sentezi).

Kusurlu veya aşırıtraşlanmış parçalar.

Kesimhanede kırılankemikler (bacak ve,lades kemikleri,kaburgalar)

Kalsiyum ve yararlanılabilir fosforseviyelerinin Cobb önerileriyle uyumsağladığından emin olun (2012 yılı BesinTakviyeleri). Büyüme döngüsü boyunca D3vitamini kilogramda 5000 IU veya dahafazla olmalıdır. Döngünün sonunda vitaminve minerallerce zayıf rasyonları (düşükmaliyet) kullanmaktan kaçının. Koksidiyozveya enteritis (malabzorpsiyon sorunları)problemlerinin olmadığından emin olmakiçin bağırsak yollarının değerlendirmesiniyapın (kesimhanede).

25

Besleme kaynaklı Etkiler


Neden Sorunu gidermek için besleme ileilgili tavsiyeler

Göğüs eti kazanımızayıf

Zayıf göğüs eti randımanı. Broylerleri protein ve amino asitlerbakımından düşük rasyonlarla beslemeyin.En uygun randıman ve ekonomik geridönüş için 2012 yılı Cobb Besin Rehberinikullanın. Yemdeki elektrolit seviyelerininbüyüme ve su tüketimine destekolduğundan emin olun. Bütün büyümeperiyotu boyunca sodyum seviyeleriyemde en az %0,15 olmalıdır.

Zayıf karkasüniformitesi

Mikroorganizma kaynaklıayıplı karkaslar veya dalgalısürü nedeniyleotomasyonda zarar görmüşkarkaslar. Dalgalı sürülersatış programınınaksamasına neden olur.

Üniformite sorunları, muhtemelen zayıfbir erken dönem yem alımına bağlı olarakyaşamın ilk evrelerinde başlamaktadır.Civciv kalitesi ve sevk-idare koşullarınıniyi olduğunu var sayarsak, başlangıç yemanalizlerinin teorikte uygun olduğundanemin olmanız gerekmektedir. Krambılyemin yem fabrikasında 85 C’de işlemgördüğünden emin olun. Krambıl yem %80oranında homojen olmalıdır ve 4,37 mmveya daha küçük ölçülerdeki peletlerdenmeydana gelmelidir. Eğer mümkünsebaşlangıç yeminde soya küspesi oranını vegut stresini azaltmak için hayvansalkaynaklı protein kullanılmalıdır. RSSbenzeri semptomlar durumunda ısınındüzenli bir şekilde olup olmadığınıdeğerlendirin ve basillus tabanlı birprobiyotik kullanmayı düşünebilirsiniz.

26

Besleme kaynaklı Etkiler


Neden Sorunu giderilmesine yönelikbesleme ile ilgili tavsiyeler

Hayvan refahı ile ilgili kurallar, karkas üzerinde önemli etkilere yol açar ve ayrıca herkesin uymasıgereken bir sorumluluktur. İyi bir hayvan refahı (Özenli işçilik, günlük bakım ve yönetim uygulamaları,ekipman bakımları, vb.) iyi performans, yüksek yaşama gücü ve kesimhanede iyi kalitedeki et randımanıolarak geri dönecektir. Tam tersi, hayvan refahı bağlantılı konulardaki zayıf sevk ve idare ise (eğitim,ekipman, protokoller, vb.) randımanlarda büyük düşüşlere ve denetçilerinde dahil olacağı et kalitesi vehayvan refahı konularında potansiyel sorunlar yaratacaktır. Aşağıda listelenmiş endişeler konusundaönemli olan, sorunlu hayvanların % miktarı veya sürüdeki karakteristik özelliği, sorunun yaşanma sıklığı,ve problemin şiddetidir.

Sorundan korunmak içindeğerlendirilmesi gereken alanlar

Derisi alınmamış karkaslardakikalite kayıpları.

Yakalama: Bir elle yakalanan hayvan sayısı;düşük kalitedeki kafesler; kafes başınahayvan sayısı; yanlış yakalama metodu.

Boşaltma: Kesimhanede çok fazla hayvanınaynı anda banda indirilmesi; boşaltmadakistresli çevre koşulları (ışıklar, gürültü).

Derideki çizikler(Yara/Kabukbağlamış)

Kalite kayıpları veya ıskartayaayrılmış karkaslar.

Çiftlik: Yem dağılımı ve zamanlamasıdoğru değil ve hayvanlar yem içinkoşuşturuyorlar;hayvan başına kısıtlıyemlik alanı; yüksek yerleşim sıklığı;yüksek ışık yoğunluğu veya çırpınma ilesonuçlanan çevre koşulları; sürünün sağlıkdurumu (bakteriyel baskı); altlık içinkullanılan materyal.

Karkas üzerinde yenidençalışılmayı gerektirecek kalitekayıpları veya ıskartayaayrılmış karkaslar.

Kırık kanat, bacakveya omurga

Ekipman: Kafeslerin, modüllerin ve boşaltmaekipmanının veya çiftlikteki ekipmanınkalitesini ve bakımlarını kontrol edin.

Çalışanlar: Hayvan idaresi ve bakımlarıkonularında eğitim vermek tek başına yeterlideğildir. Yakalama, yükleme ve boşaltmalardayapılması muhtemel sert muamelelere karşıkontroller yapılmalıdır. Yaralı hayvanlarınçiftlikteki ayıklamalarını kontrol edin.

Kalite kayıpları veyakarkaslarda ıskartalar.

Kafa/boyunhasarları

Ekipman: Ekipman kalitesi ve bakımlarınıkontrol edin (Ör: kafes kapıları düzgünkapanmıyorsa yaralanma veya travmalaraneden olabilir).

Çalışanlar: Yakalama, yükleme veboşaltma işlemleri esnasında yapılmasıgerekenler konusunda verilen eğitimyeterli değildir.

27

Randıman ve kesimhanedekikarkas kalitesi üzerine etkisi


Derideki çizikler(Taze)

Hayvan refahısorunları

Bakanlık müfettişleri veyahayvan sağlığı denetçilerinineğildiği potansiyel sorunlar;kalitede düşüş; ıskartayaayrılmış karkaslar.

Taban yanıkları ,diz eklemilezyonları vetüylerde hasarlar

Altlık: Kullanılan materyalin hayvanlarınkuru bir yüzeyde olmalarına imkanvermemesi (Serilen altlığın kalınlığı ve sututma kapasitesini kontrol edin).

Beslenme: Yem kalitesi ve/veya içeriğikızarma veya aşırı su tüketimi ilesonuçlanacak şekilde bozuk olması.

Sağlık: Kanatlı sağlığına ilişkin sorunlar(bakteriyal, viral veya parazit nedenli birbağırsak hastalığı olması) yemin düzgünsindirilmemesine ve&veya kötü bir dışkıkıvamı oluşmasına neden olabilir; Altlıklatemas süresinin artmasıyla hayvanhareketliliğinde azalmalar gözükebilir.

Çiftlik idaresi: Havalandırma ve suluksistemleri nemin, amonyağın atılması veyaaltlığın kurutulması açısından uygun olarakayarlanmıyor. Yüksek yerleşim sıklığı;yetersiz haşere kontrolü, aydınlatma veyanlış sürü yönetiminden kaynaklananolumsuz kümes içi koşulları.

Yol ölüleri Iskartaya ayrılan karkaslarve eğer yerel sınırlaraşılıyorsa bakanlıkmüfettişlerinin eğileceğisorunlar.

Alınma zamanı, koşullar ve ortamsıcaklığı: Yakalama, yükleme, nakil,bekletme ve sersemletme öncesisıcaklıklar.

Ekipman: Kalitesini ve bakımlarını kontroledin.

Çalışanlar: Yakalama ve yüklemede havakoşulları, hayvan boyutu ve sayısıkonularında eğitim ve destek sağlanmalı.

28

Karkastan kanınayrılmasındaki zorluklar;karkasta küçülme; ıskartakarkaslar veya yüksekorandaki yol ölüleri.

Sıcaklık stresi Ortam sıcaklığı çok soğuk: Nakil veyabekletme esnasında yol ölülerine nedenolabilir;sersemletmeden sonra kanınvücuttan akıtılmasında güçlük; karkaslarınıskartaya ayrılması.

Ortam sıcaklığı çok fazla: Strese vedolayısıyla yol ölülerine neden olabilir; sukaybına bağlı karkaslarda küçülme;karkaslarda düzensiz renklenme.


Hayvan refahısorunları

Randıman ve kesimhanedekikarkas kalitesi üzerine etkisi

Sorundan korunmak içindeğerlendirilmesi gereken alanlar

Değişik ırkların işletmenizde nasıl performans sergilediklerini anlamanın en iyi yolu, ticari koşullardabroyler randıman denemeleri yapılmasıdır. Herhangi bir verim testinin amacı şüphesiz ki hangi broylerırkının size en çok et randımanı verdiğini ve bu randımanın karkas içindeki dağılımını tespit etmektir.Randıman testi kendi başına size hangi ırkı kullanmanız gerektiğini söyleyemez ancak bunun ağırlık,yaşam gücü, yem dönüşümü ve diğer faktörler ile kombine edilmesi size en doğru sonucu verecektir.Lütfen detaylar için Cobb-Vantress.com sitesinin Teknik Odaklanma sayfasındaki “Ticari RandımanTesti” konusuna bakınız.

Test sürüsünden mümkünolan en fazla değişkeniortadan kaldırarak doğruveriler elde etmek.

Çiftlik ve sürü seçimi Alınacak hayvanların anaç yaşlarınınmümkün olduğunca birbirine yakın olmasıistenir. En ideali anaçların 38-42 haftalıkyaşlarda olmasıdır.

Hayvanlar aynı kuluçkahaneden alınmış,aynı günde, aynı çiftliğe yerleştirilmişolmalıdır. Yerleşim en ideal olarak, aynıyemlik, suluk ve havalandırma ekipmanınasahip 2 veya 4 tane yan yana kümeseyapılmış olmalıdır.

Sürüler aynı rasyon ve aynı sevkiyatlardakiyemleri tüketmelidirler. Yemdeğerlendirme katsayılarının tespitiaçısından yem sevkiyatları ayrı ayrıkayıtları tutulmalıdır.

Ölüm kayıtları kümeslerin herbiri için ayrıolarak kayıt altına alınmalıdır.

Randıman testindekullanılacakhayvanların seçimi(Sınırlı rastgeleÖrnekleme metodu)

Teste alınan hayvanların aitoldukları ırkı temsiletmesini garantiye almak.

Test hayvanları sürünün normal kesimgünü test edilmek üzere seçilmelidir.

Hayvanlar mümkünse performanslaraçısından en çok birbirine benzeyen ikikümesten seçilmelidir (mortalite,yetiştirmedeki performans durumları vb.)

Ortalama ağırlıklar, kümeslerin ön, orta vearkasından yapılacak toplamda kümesbaşına en az 100 dişi,100 erkek olacakşekilde yapılan tartımlar sonucunda eldeedilmelidir.

29

Doğru randıman hesabı içintavsiyeler

Randıman testlerinin doğru yapılması

Randıman testiprotokolü

Kesimhanedeki etrandımanına etkisi

Kesimhanedeki etrandımanına etkisi

Kesinliği arttırmak için tavsiyeler

Kesimhaneye varıştahayvanların yenidentartılması daha kesin biryemsiz canlı ağırlık tespitedilmesine, bu ise dahakesin bir iç organlarıalınmış karkas randımanıhesaplamaya yardımcıolacaktır.

Hayvanlar ÇİLLERDEN ÖNCEiç çıkarma hattındanalınırlar ve iç çıkartılmışhaldeki randıman yüzdesielde etmek için tekrardantartılırlar.

Karkas parçalarınınrandımanları belirlenir.

Kesimhane tartımı

Kesimhanederandıman testi içinhayvan

Kesim ve tartım

Kesimhaneye varıldığında hayvanlarbireysel olarak tartılmalı ve seçimişleminde yapılan ayak numaralarınınkarşılığına kayıt edilmelidir.

Karkaslar su veya hava soğutmayagirmeden tartılarak randımanlarıhesaplanmalıdır.

Bütün teknik farklarını ortadan kaldırmakiçin, kemiklerden ayırma ve parçalamaişlemleri aynı kişi tarafındangerçekleştirilmelidir. O bölge için istenengerçek randıman değerini vermesiaçısından parçalama protokolü bukesimhaneden satışı yapılan ürünlerleuyum sağlamalıdır. Sonunda belirli ürünlerin randımanyüzdelerini bulmak üzere veriler, toplanıpanaliz edilir.

Teste alınan hayvanlarındahil oldukları ırklarıtemsil etmesini garantiyealmak.

Örneklemede kullanılacak hayvanlar,ortalama ağırlığa yakınlıklarına göre genelpopulasyonu temsil edecek, hercinsiyetten 8 hayvan, ortalama ağırlığın+/- 1 CV aşağısından ve yukarısından; hercinsiyetten 4 hayvan +/- 2 CV aşağısındanve yukarısından olmak üzere seçilir.Hayvanlar mutlaka işaretlenmelidir ve suile yem bulunan ayrı bir bölmeyealınmalıdırlar. Zamanı geldiğinde yemçekimi kümesin geri kalanı ile aynızamanda olacak şekilde yapılmalıdır.

30

Randıman testlerinin doğru yapılması

Randıman testiprotokolü

(Devamı...)Randıman testindekullanılacakhayvanların seçimi(sınırlı rastgeleÖrnekleme metodu)

Notlar

cobb-vantress.com

L-7013-02 TUMarch 1, 2013

yüksek randımanlara ulaşmak · seyyar soğutucu römorklar kullanmak en idealidir. hayvanlar...

Documents