YORÙBÁ UTME 2002 Ka àwôn àyôkà ìsàlê yìí, Kí o sì dáhùn àwôn ìbéèrè tí ó têlé wôn.

I Ôba Fadérera ní oko kòkó àti oko obì, ó ní oko iÿu àti oko òwú, ilá inú oko rè ni gbogbo ìlú gbójú lé, iÿu àkùrõ rê níí kökö yôjú sí ôjà. Oko ôba gbòòrò púpõ.Sé ìgbà púpõ ni õpõlôpõ ènìyàn þ lô láti ÿiÿç õfë fún ôba. Ôba tún fi ôgbôn ÿe é tó bëê tí irè oko rê kò wön tó ti çlòmíràn. Ôba Fadérera bí ômôkùnrin kan tí ó fëràn púpõ. Ômô ôba yìí kì í ÿe iÿë kankan, àfi ki ó máa ÿiré nínu ôgbà baba rê. Àwôn ìránÿë põ láti fún un ní gbogbo ohun tí ó bá þ fë. Aÿô tuntun ni ômô ôba þ wõ ní ojoojúmö. Ôba kë ômô náà bí çyin ojú, ó kë ç pêlú ohun ìní àti ìránÿë. Ohun kan wá jë êdùn ôkàn àwôn ará ìlú Êyìn-Õla. Ohun náà ni pé, ìkòokò a máa dédé wô ìlú láti gbé ewúrë tàbí àgùntàn wôn lô. Ní ìgbà púpõ ni àwôn ará ìlú ti lô ké bá ôba kí ó bá àwôn yanjú õràn tí ó dé bá wôn. Nígbà tí ó ÿe wàyí o, àwôn ìkòokò pàápàá wá tún ara mú, wön bêrê sí í gbé àwôn ômô ará ìlú Êyìn-õla. Àwôn ìlú tún ké lô sí õdõ õba, ÿùgbön ôba kò ka õrõ náà sí rárá. Ní ôjö kan nígbà tí ômô ôba Fadérera àti àwôn çmêwà bàbá rê þ ÿiré lórí pápá tí ó wà lëbàá ààfin, ìkòokò þlá kan yô sí wôn, ó sì gbé ômô ôba lô ráúráú. Nígbà tí ôba gbö ohun tí ó ÿçlê, ó kígbe ní ohùn rara. Õrõ náà wá ya gbogbo ìlú lënu nítorí pé ôba pàÿç lësêkçsê pé kí gbogbo àwôn ôdç atamátàsé ìlú jáde, kí wön sì pa gbogbo ìkòokò tí ó wà agbègbè náà. Sùgbön ìkòokò tí pa ômô ôba Fadérera jç. Êpa kò bóró mö. 1. Kí ni ó fún Ôba Fadérera lólìkí? A. Ìwà rere rê B. Oko iÿu rê C. Çwà rê D. Irè oko rê. 2. Êdùn ôkàn àwôn ará ìlú Êyìn-Õla ni A. àìsí òjò B. ìkòokò tí þ dààmú ìlú C. àìsí omi D. iÿë õfë ÿíÿe lóko ôba. 3. Asõtàn fi Ôba Fadérera hàn bíi A. apànìyàn B. onínú rere C. aláìbìkítà D. aláìláàánú. 4. Ohun ti ó mú irè oko ôba tà ju ti ará ìlú lô ni pé A. ôba gbön jù wön lô B. irè oko ôba kò wön C. iÿu oko ôba tóbi ju ti ará ìlú D. ôba ní agbára. 5. Ìtumõ ráúráú nínú àyôkà yìí ni A. tipátipá

B. kíakía C. pátápátá D. tôlàtôlà II Orí loníÿe, êdá làyànmö. Àkúnlêyàn òun ni àdáyébá. A délé ayé tán ojú þ kán gbogbo wa; Orí níí ÿatökùn fúnni. Ìgbà ti ara ènìyàn kò yá, Òògùn ló lôjö kan ìpönjú, Orí ló lôjö gbogbo. Orí çni làwúre çni; Orí ló yç kénìyàn ó sìn. Báa bá wálé ayé táa lówó löwö, Àyànmö ni. Bí a sì wà lókèèrè, táyé þ yö wa wò níkõrõ, ßebí orí ló sohun gbogbo. Ohun ti Táyé þ ÿe tó fi lówó löwö, Òun ni Këhìndé ÿe tó dolòsì. Ç má fõrõ àyànmö wéra. Nítori ohun ti a yàn, õtõõtõ ni, Báyé bá yçni, ÿebí orí inú çni ni. Báa bá dènìyàn þlá, ohun táa dì mö kádàrá ni. Ohun ti a rù lórí, látòde õrun wá ni. Kò séèyàn ti í paÿô àgùntàn-án dà. Táyé bá ÿelá tílá fi kó, Téniyàn ÿekàn tíkàn bá wêwù êjê Táyé náà bá tún taÿô ìjímèrè bepo Ká rántí pé ohun táa mú wáyé látòde õrun ni Kò sëni pa Lágbájá, Kò sëni pa Làkáÿègbè; Ó ti wà nínú àkôölê rê ni. Orí jà ó joògùn Orí là bá máa bô löjö gbogbo Orí ni ààbò çni, Kò sórìÿà ti þ gbeni lëyìn orí çni. Bénìyàn bá ní wàhálà, orí ni yóò ké sí. Máà bënìkan sô, Nítorí ènìyàn kò fêni förõ, à forí çni. 6. Kókó inú ewì yìí ni pé A. Orí tó ti bàjë kò ÿeé túnÿe

B. ohun orí ëní yàn ní í yôni lënu C. àyànmö kò gbóògùn D. àdáyébá nìpín çni. 7. Ìtumõ kádàrá nínú ewì yìí ni A. ìpín B. ìwá C. ìgbésí-ayé D. ilé-ayé. 8. Ìdí ti akéwì fi ní ká bórí sô ká máà bënìkan sô ni pé A. ènìyàn kò fëni förõ B. a kò mçni tó fëni dénú C. çnìkan kò báni yan orí çni D. orí ni êdá sìn wáyé. 9. Nínú ìlà 14-15, ohun ti akéwì sô nípa Táyé àti Këhìndé ni pé A. ômô ìyá kan niwön B. orí õkan sunwõn ju èkejì lô C. àkôölê oníkálùkù, õtõõtõ ni D. Táyé kò lè ran Këhìndé löwö 10. A délé ayé tán ojú þ kán gbogbo wa túmõ sí pé A. êdá þ fi wàdùwàdù ÿe nýkan B. êdá þ lépa ohun ti kò yàn látõrun C. ojú êdá kò gbébìkan D. ìÿòro êdá àmútõrun wá ni.

ÈDÈ 11. Ìrókíròó tí a bá pè nígbà ti ìdíwö wà fún èémí ni A. fáwêlì B. köþsónáýtì C. ìró-ohùn D. ìró-ìfõ. 12. Fi àmì-ohùn tó tõnà sórí Olubôbôtiribô láti fún un ní ìtumõ tó péye. A. Olúböbôtiribö B. Olùböbôtìribö C. Olúbõbõtiribõ D. Olùbõbôtíribõ 13. Õrõ wo ni kò ní apààlà sílébù nínú Olú á ra bàtà? A. Olú B. á C. ra D. bàtà. 14. Dá iná di Dáná nípasê A. ìyöpõ B. àrànmö C. àýkóò fáwêlì D. ìpajç fáwêlì. 15. Àpççrç õrõ àyálò níbi tí köþsónáýtì ti parí õrõ ni

A. máþgòrò B. töõgì C. bírò D. búlúù. 16. Õrõ-aröpò-orúkô çnì kìíní õpõ ní ipò àbõ ni A. wa B. wôn C. yin D. òun. 17. ‘Ìwô ni’ Nínú gbólóhùn yìí, ni jë õrõ A. atökùn B. orúkô C. ìÿe D. àpèjúwe. 18. ‘Owó tí mo yá tán’ Irú awë-gbólóhùn wo ni tí mo yá? A. Aÿàlàyé B. Aÿàpèjúwe C. Aÿòýkà D. Aláfibõ. 19. ‘Një o gbö kí o panumö’, jë gbólóhùn A. àlàyé B. àÿç C. ibá ìÿêlê D. kání. 20. Gbólóhùn tó fi àsìkò afànámónìí hàn ni A. ó máa lô sí Èkó B. ó lô sí Èkó C. ó máa þ lô sí Èkó D. ó ti lô sí Èkó 21. Ète môfölõjì tí a lò láti ÿêdá ômôkömô ni A. àpètúnpè B. àpètúnpè pêlú àfòmö-ìbêrê C. àkànpõ D. àpètúnpè pêlú àfòmö-ààrin. 22. Àtúnkô fún Adé na Olú nípa lílo õrõ-aröpò-orúkô dípò Olú ni A. Adé nà á B. Adé nà án C. Adé nà-án D. Adé nà-á. 23. Éwo ló bá ìlànà àkôtö òde-òní mu? A. Ìbà jë ômô ènìyàn kò dá iÿë Olúwa dúró B. Ìbáàjë ômô ènìyàn kò dá iÿë Olúwa dúró C. Ìbàjë ômô ènìyàn kò dá iÿë Olúwa dúró D. Ìbàjë ômô ènìyàn kòdá iÿë Olúwa dúró. 24. ße ìtumõ ‘Uneasy lies the head that wears a crown’.

A. Õpõlôpõ ìdààmú wà lórí tó dé adé B. Õpõlõpõ wàhálà ló rõ mö ipò olórí C. Õpõlôpõ ìdààmú ló ÿe àtakò olórí D. Õpõlôpõ wàhálà dúró lórí tó dé adé 25. ße ìtumõ ‘I am at my wits’ end on this issue’. A. Ìjìnlê èrò mi tán nípa õrõ yìí B. Ôgbön mi ti pin lórí õrõ yìí C. Mo ti dé ìparí èrò ôkàn mi lórí õrõ yìí D. N ò mô ohun tí mo lè ÿe mö lórí õrõ yìí

LÍTÍRÉßÕ Ìwé Ojú Òÿùpá, apá kìíní ni ìbéèrè 26-28 dá lé. 26. Nínú ìtàn Ìtànÿan Oòrùn … lëyìn bí ôjö mélòó ni Êsankígbé tó tú àÿírí ôba fún

baba rê? A. Méjì B. Mëta C. Mërin D. Mëfà. 27. Nínú ìtàn Oríkõ, kí ni Õrúnmìlà fi obì aláwë-mëta tí ó gbà löwö Jégéjégé ÿe? A. Ó fi bô ifá B. Ó fi lérí ifá C. Ó fi ÿe àlejò D. Ó fi rán àlejò. 28. Nínú ìtàn Ìjà Ìlêkê, kí ni Kékeré awo ní kí ôba fi bô òrìÿà odù? A. Ìgbín B. Ewúrë C. Aÿô ìgúnwà D. Wúndíá méjì. Ìwé Ìwúre Níbi Àÿeyç ni ìbéèrè 29-31 dá lé. 29. Nínú Ìwúre Níbi Ìköÿëyege, tá ló köÿë yege? A. Arìnnàká B. Ìyábõ C. Àdùkë D. ó bá dákú. 30. Nínú Ìwúre Níbi Àsè Ìgbéyàwó, awúre sô pé àbímôlémô ni ti eku çdá, kí ló pe ti

àtôlêdölê? A. Àgbàdo B. Èèsún C. Õgêdê D. Àdán. 31. ‘Êyin bàbá wa tó wà níkàlê’

Nínú Ìwúre Níbi Àsè Ìÿílé, çsç òkè yìí töka sí àwôn A. löbalöba B. irúnmôlê

C. Alárá àti Ajerò D. Alayé. Ìwé Àjà ló lçrù ni ìbéèrè 32 -34 dá lé. 32. Níbo ni àwôn ôlöpàá ti rí oko igbó? A. Ìbàdàn B. Àkánrán C. Abëòkúta D. Ìkèrèkú 33. Ta ni awakõ mötò WOT 0024 tí ó ÿe jàýbá? A. Aúdù B. Táíwò C. Kölá D. Délé. 34. Iÿë wo ni Lápàdé bêrê sí ´ÿe ní kété ti ó fi iÿë ôlöpàá sílè? A. Àgbê B. Õtçlêmúyë C. Akõwë D. Òwò. Ìwé Ààrò Mëta ni ìbéèrè 35-37 dá lé. 35. Nínú Ìtëlörùn çni tí ó ní ìtëlörùn náà ni ó A. ní sùúrù B. gba kádàrá C. ní ìforítì D. ÿe déédéé. 36. Nínú Èkùrö Lalábàákú Êwà, akéwì sô pè òun ní ìfë àtôkànwà sí A. ìyàwó B. ômô C. ewì D. ijó 37. ‘Ilé ayé kò tó nýkan

Àtubõtán làgbà nínú ohun tó wà lókè eèpê ... ßùgbön ôjö àtisùn lçbô’

Nínú Àtubõtán, àtubõtán túmö sí

A. dúníyàn B. ôjö õla C. àsêyìnbõ D. ìgbêyìn. Ìwé Àbíkú S’olóògùn D’èké ni ìbéèrè 38-40 dá lé. 38. Ìdí tí Sùnmönù àti àwôn õrë rê fi gbìmo láti bç õwê sí ßêgbêjí ni pé A. ilé-çjö kò jù ú sëwõn bí wön ÿe lérò

B. ó purö ohun ti kò lè ÿe C. ó gbowó àti õpõ ohun-èlò lórí asán D. kò mú ìlérí rê ÿç. 39. Ta ni ó sô pé, ‘kì í ÿe çni méje ni ç ó pa, a ti di méjô’? A. Rálìátù B. Sùnmönù C. Aríkúyçrí D. Àjàdí. 40. Kí ni Õkánlàwön pè ní obì àwôn káþsëlõ? A. Ôkõ B. Ilé C. Oògùn D. Owó.

ÌßÊßE 41. Òdiwõn ojúgbà láàrin ìlú ni A. yíyagìrìpá B. agbára C. ôjö orí D. ôlá. 42. Õkan lára ohun-èlò ti Yorùbá fi máa þ ÿe õÿö sí ara ômô tuntun ni A. làálì B. òrí C. osùn D. bùjé. 43. ‘Tìpêtipç-n-tìrán: Ikun imú arúgbó kì í já bõrõbõrõ Tìpêtipç-n-tìrán’.

Ibi eré ìdárayá wo ni a ti sábà máa þ gbó ìpèdè òkè yìí? A. Ìgbò-jíjà B. Kànnàkànnà C. Òkìtì D. Çkç. 44. Dídi õbç ìfárí mö òkú löwö sínú sàréè töka sí òkú A. ìjàngbòn B. awo C. ríró D. òrìÿà 45. Àwôn Yorùbá máa þ lo ewé efinrin fún A. jêdíjêdí B. jêdõjêdõ C. çförí túúlu D. àgbo emèrè. 46. Çgbë awo tó þ kópa pàtàkì nínú ètò ìÿèlú láyé àtijö ni A. ifá B. àjë

C. ògbóni D. egúngún 47. Òrìÿà ti àwôn Yorùbá gbàgbö pé ó jé àpççrç àwôn baba-þlá tó ti kú ni A. Ìgunnu B. Òrìÿà-þlá C. Eégún D. Ayélála. 48. Iÿë àwôn òbí nínú ètò ìgbéyàwó ni A. ìjöhçn B. ìwádìí C. aÿô rírà D. eyín pípa. 49. Ààbõ agbè çmu ti a fi ÿôwö sí òbí ìyàwó lëyìn ìgbéyàwó túmõ sí A. íÿíhùn B. ìdána C. pé ìyàwó tí lóyún kó tó wôlékô D. pé ìyàwó ti sô ìbálé nù. 50. Ká ní õyàyà, ká kóni möra, ká sì ÿe ohun tó tö ní ìwà A. adémêtö B. ômôlúwàbí C. ìfë D. ìranraçnilöwö.

APRIL 2002 - Ìdáhùn 1. D Ó jë àgbê aládàáþlá. 2. B

Ìkookò þ pa wön lëran jç ní gbogbo ìgbà. 3. C

Ôba Fadérera þ fi àwôn ènìyàn ìlú gún lágídí nígbá tí wön bá lö sô fún un pè ìkookò pa çran wôn.

4. B Ó fi ôgbön ÿe é láti máa ta ôjà rê lówó tí kò gbunpá.

5. C Pátápátá tàbí yánányánán. 6. C

Ohun tí a bá ti yàn löwö orí láti ìsálú õrun kò ÿe é yí padà. 7. A

Ìpín ni ohun tí a ti pín látí õrun wá. 8. A

Yorùbá þ pa á lówe pé “Ènìyàn kò fê ká rçrù ká sõ, orí çni ló þ yôní” 9. C

Yorùbá a máa wí pé “Ibi tí Táyé tí yan orí, Këhìndé kò yan tirê níbê”. 10. A

Èyí ni pé àwa êda kì í yan sùúrù láàyò nínú ohun tí a þ ÿe.

11. B Àpççrç ni b, d àti k. 12. C

Bí a ÿe pè é lënu ni àwôn àmì tí a fi sí orí i rê. 13. B

“Á” nìkan ni kò ÿe é gé sí sílébú nínú gbogbo õrõ inú gbólóhùn náà. 14. D Dá + iná = Dáná Fáwêlì “i” ní a pájç. 15. B

Láti inú èdè Gêësì “thug” ni a ti yá õrõ yìí lò; ìlànà òfin õrõ Yorùbá ló jë ká fí fáwëlì i parí rê nígbà tí a pèé.

16. A Bí àpççrç, Olú ti rí wa dípò Olú ti rí Adé, Olú àti èmi. 17. C

“ni” nìkan ni ó ÿìÿë õrõ-ìÿe nínú gbólóhùn yìí. 18. B

Ti mo yá ló je ká mô irú owó ti mo yá. 19. B

Panumö ni èdè àÿç tó wà n’inú gbólóhùn náà. 20. B

Gbólóhùn yìí fi hàn pé çni náà ti lô ÿùgbön kò fi àkokò tó lô hàn. 21. D Ômô ni àpètúnpè Kí ni àfòmö ààrin. 22. B Nà án ló dípò Olú. 23. C

Gbólóhùn yíì ló bá ìlànà àkôtö òde-òní mu dáadáa. 24. B Ìtumõ yìí ló pegedé jùlô. 25. D Ìtumõ yìí ló dára jùlô. 26. B Ö kökö mú sùúrù fún ôjö méjì ná. 27. B Ó fi bèèrè ibo löwö Ifá ni. 28. A Ìgbin kan ÿoÿo. 29. C Àdùkë ló köÿé yege. 30. D

Àdán kì í gùn bëê ní won kì í yé bíí ti àwôn çyç yòókù; a máa n bá ômô nínú ômô wôn ni.

31. A Èdè àpönlé ni baba jë fún àwôn ôba ti wôn wà ní ìkàlê.

32. D

ße ni wön dôdç àwôn òdaràn dé ibê. 33. B Tá íwò ló wa ôkõ ní ìwàkuwà. 34. A Iÿë àgbê ni bàbá rê náà þ ÿe. 35. B

Èyí ni çni tó gbà pé bí a se wáyé kì í yê. 36. C

Nítorí pé ó pë tó ti þ fi ìfë kéwì, kì í ÿe nítorí àtijç nikan. 37. D

Èyí ni ìgbà tí a bá ti dàgbà, tí ôjö ayé çni kò pë mö. 38. A

Èrò ti wôn ni pé ilé-çjö yóò ju ÿêgbêjí olóògùn sëwõn ÿùgbön ibi tí wön fójú sí, õnà kò gbabê.

39. A Ó sô gbólóhùn yìí pêlú ìgbóná ôkàn.

40. D Àdàpè owó ni obì, tàbí ÿôwökúdúrú.

41. C Çgbë çnì tàbí akçgbë çni ni çni tí a jô jç ômô ôdún kan náà tàbí tí a fi osù díê ju ara wa lô.

42. C Yorùbá a ní “kì í tán nínú igbá osùn ká má rí fi pa ômô lára”.

43. D Çkç jë õkan nínú eré ìdárayá nílê Yorúbá. Wön þ pe ìpèdè yìí nígbàtí wón bá þ lö tínínrín.

44. C Ètùtù láti le jë kí òkú gbèjà ara rè látàrí`ikú àìròtelè tó pa á ni èyí jë.

45. A Eyí ní í ÿe pêlú ìgbàgbö Yorùbá nípa òògùn ìbílê.

46. C Àwôn ômô çgbë ògbóni ni wön þ bójútó ètò ìÿèlú láyé àtijö.

47. C Ìdí nìyçn tí wön fi þ ki awôn eégún ní ‘ará õrun kìninkin’.

48. B Lëyìn ìfójúsóde, tí õdõkùnrin bá ti rí obìnrin tó wù ú láti fë, ojúÿe àwôn òbí ló kù làti ÿe ìwádìí nípa irú ilé tí ômôbìnrin náà ti wá.

49. D Wôn þ ÿe eléyìí láti tàbùkù ìyàwo tí ôkô rê kò bá nílé àti àwôn òbí rê ni.

50. B Ìwõnyí jë díê nínú àwôn ìwà rere t’o gbödõ jç ômôlúwàbí lógún.

YORÙBÁ UTME 2007 Ka àwôn àyôkà ìsàlê yìí, Kí o sì dáhùn àwôn ìbéèrè tí ó têlé wôn.

I

Babárìndé nífêë Fôláÿadé púpõ. Fôláÿadé náà sì rèé, òrékelëwà ômôge, çlëyinjú-çgë, çlërin-ín êyç! Òun náà sì dá ìfë yìí padà pêlú ayõ àti ìdùnnú. ßùgbön bàbá Fôláÿadé ni igi wörökö tí þ da iná rú nídìí õrõ yìí: ó kórìíra Babárìndé nítorí pé ó kà á sí òtòÿì ènìyàn.Bëê ômôlójú rê sì ni Fôláÿadé í ÿe. Baba gbàgbö pé bí ômô òun bá fë Babárìndé, inú ìyà ni tôkôtaya wôn yóò wà. Kì í kúkú í ÿe pé Babárìndé jë tálákà bëê náà: ó þ ÿiÿë gëgë bí òÿìÿë kékeré nílé-iÿë þlá kan, bëê ni kò sì tôrô jç, ÿùgbön ó kàn jë pé kò lówó tó Ayõkúnlé Atáyéwá, oníÿòwò kan tí baba Fôláÿadé fë kí ômô rê fë. Ìyá Fôláÿadé náà sì rèé, ibi tí ôkô rê bá tê sí ni òun náà þ tê sí. ßé ojúbõrõ kö ni a sì fi þ gbômô löwö èkùrö: àwôn òbí Fôláÿadé fi toògùn-toògùn fa ômô wôn fún Ayõkúnlé Atáyéwá ÿaya. Babárìndé banújë nídìí õrõ yìí, êdùn-ôkàn sì ni Fôláÿadé gbé wôlé ôkô. Ôjö þ gorí ôjö, ôdún þ gorí ôdún, bëê ni ìgbà sì þ rékôjá lo. Fôláÿadé bí akô, ó bi abo nílé ôkô, ÿúgbön nýkan ò lô déédé fún ôkô rê mö lënu òwò rè. Àwôn oníbodè ti gbësê lé ôjà rê tó jë çgbêlëgbê náírà. Ó yáwó nílé-ìfowópamö, ÿùgbön kò rí i san padà. Àwôn báýkì bá gba ilé, ôkõ àti àwôn dúkìá rê mìíràn. Àtijç-àtimu wá di ìÿòro fún òun àti ìyàwó rê àti àwon ômô wôn pêlú. Níhà kejì, Babárìndé náà ti gbéyàwó, ó sì tí bímô. Lënu iÿë rê wàyìí, ó ti di õgá, orí sì ti sún un sölá. Àwôn òbí Fôláÿadé wá þ wò sùn-ùn, wön rí i bí ìgbé-ayé Ayõkúnlé Atáyéwá ÿe þ lô, wön sì tún wo ti Fôláÿadé ômô wôn, bákan náà ni wön sì þ gbókèèrè wo ti Babárìndé bó ÿe þ dùn sí i fún un. Wön wá fika àbámò bônu: iwájú ò ÿeé lô, èyìn ò sì ÿeé padà sí fún wôn. Babárìndé, eni tí wôn rò pé kò lè pàgö ló wá dçni tí þ kölé aláruru. Ó wá hàn kedere sí wôn pé çni tí yóò dôlölà löla, orí ló mõ ön. 1. Êkö pàtàkì tí àyôkà yìí köni ni pé A. oògùn máa þ jë

B. êda kò láròpin C. agbaniláya ò rore síni D. kí a máa fõrõ rora çni wò. 2. Kí ni ó fà á ti baba Föláÿadé fi kórìíra Babárìndé? A. kò ríÿë ajé ÿe B. kò nífêë Fôláÿadé dénú C. kò lówó löwö D. kò níwà rárá. 3. Fôláÿadé gbé êdùn-ôkàn wôlékô nítorí pé A. nþkan kò lô déédéfún ôkô rê B. kò lè fë çni tó wù ú lökàn C. ó rí i pé ìyà þ bç níwájú D. kò wôlé ôkô nígbà tó wù ú 4. Ohun tó mú àyípadà burúkú bá Atáyéwá ni pé A. ó yáwó nílé-ìfowópamö B. kõ jára möÿë mö C. òwò rê lô sílê D. wön ÿàkóbá fún un 5. Àwôn òbí Fôláÿadé kábàámõ ìwà wôn nítorí pé A. ibi ti wön fojú sí, ònà ò gbabê lô B. nýkan ò dánmörán fún wôn mö C. Babárìndé ti gbéyàwó, ó sì ti bímô D. oògùn ti wön ÿe kò ÿiÿë mö.

II Ilé-ayé ò jë nýkan, Àlá lásán ni, Ôkàn tó þ sùn ti dòkú, Nýkan ò rí bí a ti rò ó Ilé-ayé gbçgë. 5 Sàréè ì ÿopin êdá. Eérú fún eérú, Eruku fún eruku, Lôba-òkè sô fénìyàn, Tó j’Ôlörun nípè. 10

Àmö hùwà bí çni pé, Ojoojúmö lêdá þ súnmölé. Máà gbëkêké ôlá Máà nígbçkêlé nínú ôrõ. Alágbára ayé, ç rôra ÿe. 15 Bí ó ti wù ká ki lökàn tó, Kìkì ní í lù, Báa bá gbölù ikú, Àtorin arò ti þ kôjá lóde. Ojú ogun layé. 20 Má bojú wêyìn, Jà bí akin lójú ìjà. Rántí ayé àkôni tó kôjá, Wo àwòköÿe wôn fún ôjö õla tìrç. Gbé ìgbé-ayé alààyè, 25 Jë kí òkú sunkún ara wôn. Àwé, má ronú mö, Jë ká máa ÿiÿé lô. Máa jagun lô, Má wêyìn, 30 Má ÿiyè méjì, Bó pë, bó yá, Ayõ þ bõ. 6. Àwé túmõ sí A. ikú B. ayé C. õrë D. ôlörõ. 7. Kí ni akéwì sô pé yóò ÿe êdá tó gbö nípa ikú? A. Yóò kún fún ayõ B. Yóò bojú wêyìn C. Yóò máa ronú

D. Yóò máa jáyà. 8. Níbo ni akéwì fi wé ojú ìjà? A. Ilé ayé B. Ojú ogun C. Õrun D. Sàréè. 9. … i ní ìlà 17 töka sí A. ôkàn B. ikú C. ayé D. ìlù. 10. Níbo ni òpin êdá? A. Inú eérú B. Inú eruku C. Õdõ Ôlörun D. Ilé ayé.

ÈDÈ 11. Fáwëlì àìránmúpè àyanupè ààrin pçrçsç ni A. [ߝ] B. [e] C. [a] D. [ã] 12. Àpapõ jô àti mi yóò jë A. jô mí B. jô mi C. jö mí D. jõ mi. 13. Àbùdá tí ó þ fi iye sílébù hàn ni A. köþsónáýtì B. ohùn C. fáwëlì D. ègé. 14. Bí F1 bá jë e, F2 yóò jë A. çn B. ô

C. ôn D. u. 15. Èwo ni àfetíyá nínú ìwõnyí? A. Kóòmù B. Bíbélì C. Pétérù D. Tábìlì. 16. Àfòmö ìbêrê ni a fi ÿêdá A. èlò B. èdè C. edé D. ejò 17. Èwo nínú ìwõnyi ló ní möfíìmù ìÿêdá kan? A. Elégbo B. Alágbe C. Ôlõtê D. Çlëbí 18. Nínú Mò þ gààrí rê, gààrí A. õrõ-ìÿe B. õrõ-orúkô C. õrõ-àpönlé D. õrõ-atökùn 19. Orí àpólà-ìÿe ni A. õrõ-ìÿe B. õrõ-orúkô C. õrõ-àpönlé D. õrõ-àpèjúwe. 20. Àgbê ni mo ri jë gbólóhùn A. alágbèékà B. oníbõ C. alátçnumó D. Abödé. 21. Nínú ßadé a máa lô söjà ôrôôrún, ibá-ìÿêlê tó je yô ni A. àiÿetán bárakú B. àiÿetán atërçrç C. aÿetán ìbêrê D. aÿetán ìparí.

22. Àkôtö tí ó tõnà ni A. çni a bíi re kìí rìn ’ru B. çni a bí ire kìí rìn ru C. çni a bíire kì í rinru D. çni a bíire kì í rìnru 23. Àkôtö gan ní A. ganan B. gaan C. gan-an D. gan an. 24. I am indisposed túmõ sí A. Ara mi kò yá B. Mò þ gbõn C. Ara mi kò balê D. Mo ni àrùn. 25. ße ìtumõ ‘The committee will took into the crisis’. A. Ìgbìmõ yóò dá sí aáwõ náà B. Ìgbìmõ á lè dá sí aáwõ náà C. Ìgbìmo lè dá sí aáwò náà D. Ìgbìmõ á ti dá sí aáwõ náà.

LÍTÍRÉßÕ

Ìwé Àÿàyàn Àlö Onítàn ni ìbéèrè 26-28 dá lé. 26. Nínú ìtàn Ìdí tí Çyç Àkókó ÿe þ fçnu sô igi, ta ni àwôn ôkùnrin

þ dù láti fë? A. ßçwçlç B. Ìyá çlëmu C. Àkàlà D. Ìyá arúgbó. 27. ‘Nínú ìtàn Ôdç kan àti Õrê rè, eni tí ó fí ibi ÿú olóore ni A. ògbójú ôdç B. çkùn C. erè D. õrë ôdç. 28. Nínú ìtán Ômô Onífèrè àti Àwôn Òbí rè, ômô mélòó ni bàbá

olóko þlá bí?

A. Mërin B. Mëta C. Méjì D. Õkan. Ìwé Àkójôpõ Ewi Alohùn Yorùbá ni ìbéèrè 29-31 dá lé. 29. Nínú Èfê, kí ni àÿírí ìyàwó õgá Súlè tí õkôrin tú? A. Ó rí ôba fín B. Ó þ fë ôba C. Ó jalè löjà Jõgà D. Ó jowú gbàgbé aÿô. 30. Nínú Dadakúàdà, oríkì Aájì Báyò ni A. Àjàó Àgbé B. Ômô Lómò C. Àtàndá ômô Jìnádù D. ôkõ Wúrà. 31. Nínú Ìjálá, kí ni õkôrin sô pé ó máa þ gbêyìn àlè? A. Ômô B. Ìjà C. Òÿé D. Àbámõ. Ìwé Àÿírí Amòòkùnjalè Tú ni ìbéèrè 32 -34 dá lé. 32. Kí ni ó fa ìjà lábúlé Alágbèdç? A. Õrõ obìnrin B. Ìwádìí ôlö C. Múrí méjì D. Ôgöta náírà. 33. Õrë Orínmóògùnjë ti ó þ bá a ra kòkó ni A. Àlàó B. Ômötóÿõö C. Ilésanmí D. Ajíÿefínní. 34. Çni ti `awôn ènìyàn fura sí jù nípa owó tó pòórá ni A. Yéwándé B. Àÿàkë

C. Õsányìnínbí D. Ajíÿefínní Ìwé Ìgbá Lonígbàá Kà ni ìbéèrè 35-37 dá lé. 35. Nínú Gbágùúdá, oúnjç wo ni ‘baálê’ ohun tí à þ fêgë ÿe? A. Fùfú B. Gaàrí C. Láfún D. Sítáàsì 36. Nínú Ìyanÿélódi, àwôn tí kò jë kílé-êkö dahoro ni A. ejò àtewúrë B. çran àtaláýgbá C. àwôn àgbà õjê D. àwôn õtõkùlú. 37. Nínú Owó, ohun ti akéwì dàníyàn kí ó pa òun ti ni A. ìjayà B. òÿì C. ayé D. ajé. Ìwé Ìyán Ogún Ôdún ni ìbéèrè 38-40 dá lé. 38. Çni tó kó gbogbo ômô-ogun jô tó sì ÿètò ìjagun ni A. Balógun B. Ògúnlérè C. Agbégéþdé D. Arówóná. 39. Ta ni ìyàwó Arówóná? A. Àtökë B. Àjôkë C. Mödélé D. Àbêkë 40. Ta ni ó dábàá Ifábùnmi fún oyè Balógun? A. Àró B. Õdõfin C. Ôba

D. Arówóná

ÌßÊßE 41. Çgbë-n-bígbo, àbí àjùmõ-gbélé-põ? Ta ló lè pèdè yìí síni? A. Õrë B. Ajunilô C. Ojúgbà çni D. Ômô-çgbë çni. 42. Dídá àásó çwà sí wöpõ láàrin àwôn A. õdökùnrin B. õdöbiýrin C. àgbà ôkùnrin D. àgbà obiýrin 43. Àsìkò wo ni a máa þ ÿe eré ìdárayá? A. Lëyìn iÿë òòjó B. Láàárõ kùtùkùtù C. Lösàn-an gangan D. Lásìkò iÿë òòjö. 44. Kí ni a fi þ gbé pósí òkú sínú ìbojì nílê Yorùbá? A. Aÿô B. Ìkö òwú C. Igi D. Okùn aagba 45. Õkan nínú ohun tí a fi þ ÿe ìtöjú aláìsàn ni A. làálì B. àgbo C. awújç D. gbágùúdá 46. Níbo ni ètò ìsèlú láàrin àwôn Yorùba ti bêrê? A. Nínú ilé B. Ní agboolé C. Ní àdúgbò D. Nínú ààfin 47. Èwo ni ó fi ìgbàgbö Yorùbá nípa ayé lëyìn ikú hàn nínú

ìwònyí? A. Ôdún egúngún

B. Ôdún ògún C. Ìÿípà ôdç D. Ààrò kíkó. 48. Èwo ni ìgbésê àkökö nínú àÿà ìgbéyàwó? A. Ìwádìí B. Ìfojúsóde C. Ìjöhçn D. Ìtôrô 49. Ìwà ômôlúàbí ni kí a A. fèjè sínú tutó funfun jáde B. ti ojú çlësê mësàn-án kà á C. ránni níÿë çrú fi tômô jë ç D. máa ÿe fàájì lóòrèkóòrè. 50. Àbùdá ômôlúàbí ni kí ó A. sõrõ láwùjô B. bá àgbà sõrõ pêlú pákò lënu C. jókòó nígbà tí àgbà wà ní ìdúró D. bõwõ fénìyàn.

May 2007 - Ìdáhùn 1. B Babárìndé ti kò lówó di olówó. 2. C Òtòÿì ni Babárìndé. 3. B

Nítorí pe àwôn bàbá rê kò jë kó fë çni tó wù ú. 4. C Òbìrí ayé dé bá Atáyéwá. 5. A

Babárìndé tí wön ròpin di ènìyàn pàtàkì ÿùgbön Atáyéwá di òtòÿì.

6. C Orúkõ míràn fún õrë nílê Yorùbá ni àwé. 7. B Gbogbo ènìyàn ló bêrù ikú.

8. A Yorùbá gbà pé àwa ènìyàn wá ja ogun nílé ayé ni

9. A Lílù ni ôkàn ènìyàn þ lù nígbà gbogbo.

10. C Lödõ Ôlörun tó dá êdá ni yóò ti lô jë àbõ löjö tí ikú bá dé.

11. C Òun nìkan ni fáwêlì àìránmúpè ààrin nínú wôn.

12. A Õrõ méjì tó dúró lötõõtõ ni wön. 13. D Ònkà sílébù ló jë ká mõ bëê. 14. D “u” nikan ló lè bá “e” köwõö rìn. b. a. eku. 15. A Bí a ÿe gbö ô ni a ÿe kô ö sílê. 16. A Òun nìkan ni a ÿêdá nínú àwôn yòókù. 17. Kò sí ìdáhùn nínú õrõ mërêêrin nítorí pé gbogbo wôn ló ní ju

möfíìmù ìÿêda kan. 18. A Òun nìkan ni õrõ-ìÿe kíkún ínu gbólóhùn yìí. 19. A

Láti orí àpólà-iÿe ni õrõ-ìÿe lílo yóò ti bêrê. 20. C Ni ló sô gbólóhùn náà di alátçnumö. 21. A Nítorí pé ßadé ÿí n lô sõjà ôrôôrún. 22. D

Àwôn yòókù tako ìlànà àkôtö òde-òní. 23. C Òhun nì àkôtö òde-òní tó tõnà. 24. A Òun nìkan ni ìtumõ tó ÿe wëkú. 25. A

Òun nìkan ló gbé ìtumõ gbólóhùn náa jáde dáradára.

LÍTÍRÉßÕ 26. A. Wön þ dù Sçwçlç nítorí pé ó rçwà. 27. C Ó kõ láti san oore. 28. B Olóko þlá kò bí ju ômô méta. 29. C Inú ôjà ni àÿírí rê ti tú pé olè ni. 30. A Èyí ni oríkì tí gbogbo ayé fí þ pè é. 31. B

Nítorí pé kì í sí ìfë àtôkànwá láàrin àlè méji. 32. C

Èrò ôkõ kan ló bá awakõ jà nítorí múrí méjì. 33. D

Õrë tímötímö ni orímóògùnjë àtí Ajíÿefínní. 34. C

Òun ló dúró ti Àkàngbé nígbà tí ara rê kò yá, nínú ìyêwù rê sì ni owó ti sônù.

35. B Gààrí ló wöpõ jù nínú ohun tí a þ fi gbágúdá ÿe.

36. A Ejò àti ewúrë nì wön máa þ ÿeré ní ile-iwé nígbà tí àwôn olùkö bá da iÿë sílè.

37. B Nítorí pé òÿì kì í ÿe ohun tó dára nínú ayé ènìyàn.

38. A Nítorí oyé tó jç láàrìn ìlú. 39. B Òun ló bímô fún Arówóná. 40. D Òun ni õrë rê. 41. B

Çni tó juni lô le è ÿô bëê láti fí hàn pé òún ju olúwarê lô.

42. A Fáàrí ni àwôn õdökùnrín fí þ ÿe. 43. A

Èyí ni ìgbà tí ôwö bá dìlê lëyìn iÿë òòjö. 44. A

Aÿô tí a ya tëërë-tëërë lönà méjí tàbi mëta. 45. B

Òògùn ti a fi þ wo aláisàn nílê Yorùbá ni àgbo. 46. A

Bàbá àti ìyá ni olórí ilé àti alákòóÿo ilé. 47. A

Yorùbá gbàgbö pé àwôn êdá tí wön ti kú tí wön tõrun wá sí ayé ni egúngún.

48. B Ôkùnrin tó bá þ wá ìyàwó gbödõ kökö máa fojú wá ìyàwó tó wù u láti fë.

49. A Ômôlúwàbí kò gbôdõ hùwà bí çni tí kò ní làákàyè.

50. D Ômôlúwàbí kì í rín çnikëni fín.

YORÙBÁ UTME 2008

Ka àwôn àyôkà ìsàlê yìí, Kí o sì dáhùn àwôn ìbéèrè tí ó têlé wôn.

I

Olújôkë jë akëkõö ni ilé-êkö girama kan ní ìlú Êpë. Lará, Bölá àti Ìyábõ jë õrëminú rê. Ní ìbêrê Olújôkë þ se ômô jëjë, kì í kôjá ayé rê. Kò pë, kò jìnnà, lômô bá di àgùntàn tí ó bá ajá rìn tí þ jç ìgbë. Lará àti Bölá ni gbogbo ilé-êkö mõ pêlú ìrìn àrè, kí wön tó bojú wò, Ìyábõ ti di alábàárìn wôn. Kàyéfì, ômô tí ò le rúnta kúnná yçn! Ló gba çnu olùkö àti àwôn akëkõö. Alàgbà Bölömôpë tí í ÿe olùkö àgbà ilé-êkö náà a máa pàrôwà sí àwôn akëkõö rê nígbà gbogbo, ni õpõ ìgbà a tún rô àwôn olùkö láti máa fi õrõ Ôlörun bö àwôn ômô náà yó. ßùgbön bí a gún iyán nínú ewé tí a ro ôkà nínú eèpo-êpà, çni máa yó á kúkú yó ni õrõ õhún

dà. Kí Jôkë tó gbêyà ni olùkö àgbà ti fàá lé olùkö àÿà àti ìÿe löwö láti máa bójú tó o. Êwê, nígbà tí õrõ ômô náà kò yé olùkö àgbà mö, ni ó bá kõwè sí õgbëni àti ìyáàfin Agbájé tí wön þ ÿe òbí Jôkë láti fi õrõ ômô wôn tó wôn létí. Àmö àtijç, àtimu kò fi àyè sílè ni ohun tí wôn þ wí, wön ti gbàgbé pé bi ìdí bá bà jë tónídìí níí dà. Êyìn-ò-rçyìn, Jôkë àti àwôn çmêwà rê gbé jonbo níbi ojú-mi-là tí wôn þ bá kiri níbi tí àwôn tòkunbõ kán pe àpèjç. Nílé ìgbafë tí wön fi ìpè sí ni àwôn olófòófó `ilú ti ta àwôn agbèföba lólobó pé àwôn õdaràn kan tí wön dìgbòlu ilé ìfowópamö ìlú Êpë ní ôjö díê sëyìn þ ÿôdún owó ní ilé ìgbafë Kúlúbö. Kété tí àwôn agbófinró gbö ni wön bá ta möra tí wön sì ya bo ibi àpèjç náà. Gbogbo çni tí wön bá ní ibi ayçyç õhún ni wön fí òfin gbé wön dé iwájú adájö. Lëyìn õpõ atótónu lënu àwôn agbçjörò tõtùn-tòsi, adájö fi êsùn ìpanilëkúnjayé kan àwôn olùpe àpèjê náà pêlú ìdájö ikú. Ilé-çjö sì fi êsùn ìgbódegbà fún àwôn ôlöÿà kan `awôn õrë mêrin pêlú êwõn ôdún mökànlélógún àti iÿë àÿekára. 1. Àwôn òbí Olújôkë dágunlá ìpè alàgbà Bölömôpé nítorí A. iÿë B. àìráyè C. àìlówó D. ìròjú. 2. Irù ènìyàn wo ni àwôn olùpe àpèjç jë? A. Agbèföba B. Ôlöÿà C. Olùkö D. Akëkõö. 3. Çsùn tí ilè-çjõ fi kan Olùjôkë àti àwôn çmêwà rê ni A. ìgbódegbà fùn àwôn adigunjalè B. ìgbódegbà fùn àwôn agbófinró C. ìpanìyan àti ìdigunjalè D. ìdàlúrú àti ìpanilëkún 4. Ibi tí Olújôkë àti àwôn õrë rê parí ayé wôn sí ni A. ôgbà ôlöpàá B. ôgbà êwõn C. ilé ôkô

D. ilé-êkö 5. gbé jonbo túmõ sí A. wô wàhálà B. jí jonbo gbé C. mô ìwôn ara çni D. àìbalè. II Çni a wí fún Ôba jë ó gbö. Èèyàn táa fö fún Elédùà jë ó gbá. Kí ní þ bç nínú ayé táa wayé mörí. Kí ní þ bç ní dúníyàn táa sayé dàwá à lô. Ilé-ayé ilé asán, 5 Ilé-ayé à-fôwö-bà-fiílê. Ç jë á dögbön jayé, Kí wön má ba à jçwá máyé. Ç bá jë á fôgbön lògbà, kígbà má jù wá nù Kòókòó, jàn-án-jàn-án ilé-ayé ló mô. 10 Kò sóhun táa mú wáyé, Bëê la ò ní mú ohun kan lô ní dúníyàn. Òní Pôtá, õla Kàfàýÿà. Ijö a bá kú ló tán Aà ! Kí lá þ walé ayé möyà sí? 15 Báa lówó löwö a máa kú, Bá ó sì ní õrun là þ rè Bí a ìí báá kú ará ìgbàun dà? Oníÿë ôwö þ sáré kó kówó ná, Alákõwè þ sáré àtikówó mì. 20 Báa bá lówó õhún tán, Emi la fë fi ÿe? ße bëç rárá òkè-õhún, Tó kówókówó,

Tó fàyà wö, Tó fìdí fà, Níjö ikú dé kí ló mú lô Níjö Elédùà bèèrè êmí, Kí ló rí jù sápò? Ç bá jë á rôra wówó ká lè rówó ná. Ç jé á fi sùúrù wá náírà, Këmìín çni lè gùn. Sùúrù ló gbà kò gba kólekóle. Gbogbo çni bá kánjú wówó, Á kánjú rõrun alákeji Ç yéé ÿe wàduwadù ní dúníyàn. 6. Àrôwa tí akéwì yìí þ fi ewì rë pa ni pé A. ká yéé fipá wówó B. kò sóhun tó burú nínú fàyàwö C. gbogbo wa lowó tö sí D. kárí ayé ni ikú. 7. Óní Pôtá õla Kàfàýÿà túmõ sí A. rírin ìrìn-àjò ojoojúmó B. fífi Pôtá àti Kàfàýÿà ÿebùgbé C. àìfúnra-çni nísinmi D. õnà àtijç àtimu. 8. Lójú akéwì yìí ilé-ayé túmõ sí pè A. Ilé irô ni B. Kì í se àwáìlô C. ibùgbé láéláé ni D. kò tóö kú fún. 9. Bí a ìí báá kú ará ìgbàun dà ? túmò sí A. gbogbo ayé l’o ti kú tán B. kò sëni tí kò ní í kú C. àwôn ará àtijô ÿì þ bç láyé D. ìbéèrè nípa ará àtijö. 10. Ní èrò akéwì yìí, ohun tí a fi þ gbélé ayé ni A. sùúrù B. owó C. ìtëlörùn

D. kìràkìtà.

ÈDÈ 11. Fáwëlì àhánudíêpè iwájú pçrçsç ni A. [a] B. [ߝ] C. [e] D. [u] 12. Fi àmì ohùn tí ó tönà sórí ALAPAANDÇDÇ A. ALÁPAÁNDÇDÇ B. ALÁPÀÁNDÇDÇ C. ALAPÁÀNDÇDÇ D. ALAPÁÀÞDÇDÇ. 13. Sílébù mélòó ló wà nínu GÕÝGÕßÚ? A. Mérin B. Mëta C. Méjì D. Òkan. 14. Irú àrànmö wo ló wáyé nínú OßOOßÙ? A. Àrànmö çlëbç B. Àrànmëyìn C. Àrànmö afòró D. Àrànmöwájú. 15. A yá àlùbösà lò láti inú èdè? A. Haúsá B. Èbìrà C. Lárúbáwá D. Gíríkì. 16. Õrõ àìÿêdá ni A. iÿë B. ìka C. ijó D. ìfë 17. Möfíìmù afarahç mélòó ló wà nínú aláìgbön? A. Mérin B. Mëta C. Méjì

D. Õkan. 18. Nínú Mo ra ilé títóbi, títóbi jë êyán A. aÿòýkà B. aÿàpèjúwe C. oníbàátan D. aÿàfihàn. 19. Nínú Aÿô funfun bálaú yçn ni mo rà, funfun báláu yçn jë àpólà A. õrõ-ìÿe B. õrõ-àpèjúwe C. õrõ-orúkô D. õrõ-atökùn. 20. Èwo nínú ìwõnyí ni gbólóhùn alátçnumö? A. Adé ni ó wá B. Adé kò wá C. Adé wá lánàá D. Adé wá ÿùgbön kò dùró. 21. Báyõ tì lô jë àpççrç ibá-ìÿêlê A. aÿetán ìparí B. àdáwà C. àìÿetán bárakú D. aÿetán ìbêrê. 22. Èwo ló tõnà ní ìlànà àkôtö òde-òní nínú ìwõnyí? A. Nkan þlá ÿçlê nígbàti nwôn lô B. Nkan þlá ÿçlê ní gbàtí wön lô C. Nýkan ýlà ÿçlê nígbà tí wön lô D. Nýkan þ la ÿçlê nígbàtí nwôn lô 23. Àkôtö tí ó tònà ní A. afé rí ô bí o bádé B. a fé ríô bí o bádé C. a fé rí ô bí o bá dé D. a férí ô bí o bá dé. 24. Tell it to the wind túmõ sí A. Sô ö sí afëfë B. Sô ö fún afëfë C. Wá irö mìíràn pa D. ßô õrõ náà fún çlòmíràn. 25. My dark days are over túmò si

A. Ôjö dúdú mi ti dópin B. Ìÿòro ayé mi dópin C. Òkùkùn ayè mi ti dópin D. Ôjö burúkú mi ti dopin.

LÍTÍRÉßÕ Ìwé Ojú Òÿùpá, apá kejì ni ìbéèrè 26-28 dá lé. 26. Nínú Àìgbôràn Kílo àti Àdán, nýkan mélòó ni babaláwo Kílo ní

kí ó ÿe? A. Méjì B. Mëta C. Mërin D. Márùn-ún. 27. Êkö inú ìtàn Onílàja ìlú Akêsán ni pé kí a A. máa làjà kiri ìlú B. má dëkun rere ÿíÿe C. má ran ômônìkejì löwö D. máa rìn káàkiri. 28. Òyìnbó pinnu láti lô ÿàtìpó nílùú mìíràn nínú Olókun àti ômô

rê Òyìnbó nítorí pé ó A. ba èÿù jà B. gbajúmõ C. ní ìmõ D. fë gbéyàwó. Ìwé Ìjìnlê Ôfõ, Ògèdè àti Àásán ni ìbéèrè 29-31 dá lé. 29. Èwo nínú àwôn ôfõ wõnyí ni a fi þ dáàbò bo ara çni? A. Õwõ B. Àwúre C. Aporó D. Àÿegbé. 30. Nínú õfõ õwõ, ômô ta ni apôfõ í ÿe? A. Ôlöwõ B. Olókun C. Olúugbó

D. Olúõdàn. 31. Nínú Ôfõ Àwúre, ohun tí apôfõ ní kí ó fi àbõ södõ òun ni A. ajé B. àgùntàn C. òkè D. adìç. Ìwé Àgbàlagba Akàn ni ìbéèrè 32-34 dá lé. 32. Ta ni ó júwe ilé Oyèníyi fún Lápàde? A. Délé B. Dërùpalê C. Oníbàtà D. Fëmi. 33. Kí ni ó ÿe okùnfà ìfíÿësílê Lápàdé? A. Ìfë àtímójútó oko baba rê B. Nítori ìfçyìntì lënu iÿë ôba C. Wön dá a dúró lënu iÿë D. Ifê àtimáa dôdç àwôn olè. 34. Çni tí ó pa Adéþrele ni A. Ôlôpàá B. Lápàdé C. Tàfá D. Ôlöÿà. Ìwé Àrofõ Õpádõtun ni ìbéèrè 35-37 dá lé. 35. Nínú ewì Ìbà Àgbà, èwo ní í fipön ÿomi nínú ìwõnyí? A. Ògún B. Èÿù C. Eégún D. Òÿòròýgà. 36. Nínú Àÿèyí ÿàmödún, kí ni akéwì ní ká fi bá gbogbo êdá lò? A. Àtìlçhìn B. Ìfë C. Owó D. Êwù.

37. Nínú Ìkànìyàn Nàìjíría, àwôn tí akéwi ÿô pé Ìkànìyàn Nàìjíría kàn ni

A. oníÿë ôba B. ôba láàfin C. gbogbo ènìyàn D. àwôn ômôdé. Ìwé Àgbà tí þ yölê dà ni ìbéèrè 38-40 dá lé. 38. Ta ni àgbà tí þ yölê dà? A. Àríkë B. Ôlöÿà C. Ìyálódé D. Dúrójayé. 39. Çni tí ó ti Dúrójayé lëyìn láti jogún êgbön rê ni A. Aÿiyanbí B. Àkànkë C. Akíndélé D. Ìyálóde. 40. Irú ènìyàn wo ni Dúrójayé? A. Olè B. Õdàlê C. Ôlöÿà D. Òmùgö ÌßÊßE 41. Èwo ni ohun-èlò fún bíbô Õrúnmìlà nínú ìwõnyí? A. Èkuru B. Obì C. Êwà D. Ewúrë. 42. Gëgë bí èrò Yorùbá, Òrìÿà tó þ ÿiÿë bí ôlöpàà níwájú Olódùmarè

ni A. Ôbàtálá B. Ògún C. Èÿù D. ßõnpõnná.

43. Ökan lára ojúÿe àwôn õdö ní ayé àtijô ni láti? A. tún ààfin ôba ÿe B. máa ÿiÿé agbê C. jë àwòrò òrìÿà D. fìyà jç arúfin. 44. ‘Ômô aÿíjú apó pìrí Da igba ôfà söfun A-põfun-jõyõ Da igba ôfà sílê’

Ta ni à þkì báyìí nínú olóyè ogun wõnyí?

A. Ààrç-õnà-kakaýfò B. Oníkòyí C. Jagùnnà D. Alápinni 45. Õnà tí obìnrin þ gbá láti di ìyáálé ni A. ôjö orí rê B. àtètè délé ôkô C. ìfë baálé D. iye ômô. 46. Láàrin àwôn Yorùbá, èyí tí ó jë àpínmógún nínú ìwõnyi ni A. ìyàwó-ilé B. ômô-àlè C. ômô-õdõ D. akótilétà-ômô 47. Òkú çni tí àwôn Yorùbá máa þ sin sínú ìgbó ni A. atiro B. ôdç C. adëtê D. wèrè. 48. Afitirê-sílê-gbö-tçni-çlëni

Irú ìwà ômôlúàbí tí ìpèdè yìí fi hàn ni A. õyàyà B. ìgboyà C. inú-rere D. iÿë sí õrë. 49. Irú ìwà wo ni ômôdé tí ó gba çrú löwö àgbà fi hàn?

A. Ìbõwõ B. Inú rere C. Ìgboyà D. Ìmoore. 50. Ìwà êtö ômôlúàbí ni A. ojo B. ìmëlë C. ìgboyà D. àrífín.

MAY 2008 - Ìdáhùn 1. A Wo ìpínrõ kçta. 2. B Wo ìpínrõ kçrin. 3. A Ìdí ni pé wön bá wôn nílé ìtura. 4. B Nítorí pé adájö dá çjö êwõn fún wôn. 5. A Àkànlò èdè ni gbé jonbo. 6. A Wo ìlà kôkànlélögbõn. 7. C Ó túmò sí lílô káàkiri láìsinmi. 8. B Wo ìlà kçfà. 9. B Gbogbo ènìyàn ló jç gbèsè ikú. 10. A Sùúrù ló lè mú êmí ènìyàn gùn. 11. C

[e] nìkan ni fáwêlì tí a hánu díê pè iwájú pçrçsç. 12. B

Àmì orí õrõ yìí rí bí a ÿe pè é gan-an.

13. B Gõ / ý /gõ / ÿú. 1 2 3 4 14. B Oÿù + oÿù - oÿooÿù. “O” iwájú ló ràn mõ “u” ti êyìn. 15. A

Õro Haúsá ni àlèbásà tí a yí pada sí àlùbösà ni èdè Yorùbá. 16. B

Odindi õrõ kan ÿoÿo ni ìka, kò ÿe é ÿêdá. 17. C a, àì 18. B Títóbi ló júwe ìrú ilé tí a rà. 19. B Funfun báláú ló júwe ìrú aÿô tí a rà. 20. A “Ni” ló jë ká tçnu mö wíwá ti Adé wá. 21. A “Ti” ló fi hàn pé Báyô ti parí lílô rê. 22. C

Gbólóhùn yìí nìkan ni àwôn õrõ inú rê ní ìlànà àkôtö tó péye. 23. A

Gbólóhùn yìí ni àkôtö inú rê pegedé jù lô. 24. C

Gbólóhùn yìí ni ìtumö rè pegedé jù lô. 25. B

Gbólóhùn yìí ni ìtumö rê dára jù lô. 26. B

Babaláwo ní kí Kílo má rìn lóru, kó má rìn ni àfêêmöjú, kó sì fi àdá ôwö rè rúbô.

27. B Nítorí pé rere tí onílàjá ÿe gbè é. 28. C

Òyìnbó kò fë kí imö tó ní dúró lójú kan; ó fë kó tàn káàkiri. 29. A Ìdáàbòbò ni ôfõ õwõ wà fún. 30. A.

Çni tó þ pée ôfõ õwõ ni ôlöwõ. 31. A Kí ajé lè máa bá a gbé. 32. C

Oníbàtá tí Oyèníyì pàdé ló júwe ilé Lápàdé. 33. A O fë mójútó oko baba rê tó ti kú. 34. D Àwôn ôlöÿà ló pa Déþrelé. 35. A Ipön jë orúkô míràn fún êjê. Ògún ní òrìÿà tó þ fêjê wê. 36. B Ó ní nítorí ìfë ló borì ohun gbogbo. 37. C Nítorí pé ó jë ojúse gbogbo ènìyàn. 38. D Dúrójayé ló da ilê nínú ìtàn yìí. 39. D

Ìyálóde ló jë kó ÿeé ÿe fún Dúrójayé láti jogún êgbön rè. 40. D Dúrójayé ló dalê. 41. D

Ewurë ni wón fi þ bô õrúnmílà nínú êsin Yorùbá 42. C

Èÿù ni olùfisùn fún ènìyàn níwájú Ôlórun. 43. A Iÿë ìlú ni èyí jë. 44. B

Oníkòyi ni wön jë jagunjagun ni ìran wôn. 45. B

Ipò bí wön ÿe dé ilé ôkô sí ni wön fi þ tó ó. 46. A

Pípín nì wón máa þ pín ìyàwó mó ogún nílè Yorùbá. 47. A

Èyí wà ní ìbámu pèlú àÿà yorùbá nítorí pé çni òrìsà ni wôn ka adëtê sí. 48. C

Èyí ni çmi tó kó ni möra, tí ìwà rê dára.

49. A Ó fi hàn pé irú ômô bëê ní ìtçríba fún àgbà.

50. Ômôlúàbí máa þ ní ìgboya láti sô òtítô tàbí ÿe ohun tó tö láìbêrù çnikëni.

YORÙBÁ UTME 2009

Ka àwôn àyôkà ìsàlê yìí, Kí o sì dáhùn àwôn ìbéèrè tí ó têlé wôn.

I Bàbá Wálé jókòó sórí àga þlá kan nínú pálõ rê, ó þ ronú lórí õrõ tí ìyàwó rê ÿêÿê bá a sô tán. Ôdún kçta nìyí tí iÿë ti bö löwö bàbá Wálé tí ó jë pé ìyàwó rê Àjíkë ni ó þ gbö bùkátà ilé wôn. Eyín jçranjçran wôn ti wá di eyín jeegunjeegun. Àwôn tí wön ti jë alotòní-má-lo-tàná ti wá di çni tí ó þ fi aÿô lç aÿô lójú. Ìyá Wálé sô fún ôkô rê pé tí kò bá wá wõrõkõ fi ÿe àdá, òun yóò fi Wálé sílè fún bàbá rë, òun yóò sì gba ilé baba òun lô. Ìdí ni pé awô kò fë ká ojú ìlù mö, ebi ayé ti þ ránÿë sí ebi õrun. Bàbá Wálé kò bèÿù-bêgbà, ó gba ilé õrë rè Adánláwõ lo. Ó kálàyé balè, Adánláwò ÿèlérí láti ran õrë rë löwö, ÿé ojú ló þ rójú ÿàánú. Adánláwõ mú bàbá Wále lô sí ilé aláwo lati wo ibi tí ìÿòro bàbá Wálé ti wá. Arígbábuwó bàbá onífá gbé õpêlê ÿánlê. Ó ki ifá sótùn-un, ó kì í sósì, ó ní kí bàbá Wálé bá ifá ni gbólóhùn, ó sì ÿe bëê. Àbálôbábõ ilé aláwo ni pé kí bàbá Wálé lô bô eégún ilé àti òòÿà ôjà, kí ó ba lé rí ojú rere àwôn òbí rê. Bàbá Wálé kò bá ifá jiyàn, ó ÿe ohun gbogbo tí ó yç kí ó ÿe. Rírú çbô ní í gbeni, àìru rè nìjàngbòn. Çbô bàbá Wálé dà, ayé wá bêrê sí ní yç ë. Òwò búlöõkù gígétà tí ó yàn láàyò, ÿe ló þ mówó wôlé bí çni tí ó ÿëÿó. Iyá Wálé tí ó tí para mö pé òun kò lè bímô sínú òÿì, tì ó kõ jálê láti lóyún lé Wálé, ka tó ÿëjú pëë, ó ti di ìyá ìbejì. Ó di kí ó máa paÿô dà bí õgà. Owó wôlé fún bàbà Wálé, bí ó ÿe þ kôlémölé ni ó þ ralêmölê. Ôkõ ayökëlë rê kò lóýkà, bêë ni ôkõ tí ó fi þ kó búlöõkù fún àwôn oníbàárà rê kò níye. Bàbá Wálé di ìlú-mõ-ön-ká, çsêgìrì nílé bàbà Wálé. ße òÿì níí jë ta ni mõ ö rí, owó ní í jë mo bá ô tan.

1. Ohun tì ó fa ìyà fún bàbá Wálé ni A. àìníÿë löwö B. àìsí owó oúnjç C. àiráÿô wõ D. àìrömô bí. 2. Eégún ilé túmõ sí A. ará õrun kìnkin B. eégún tí þ gbé ilé C. baba tí ó bíni lömô D. orò ilé çni. 3. Ohun tí ó mú oríire bá bàbá Wálé ni A. ríru çbô B. gígé búlöõkù tà C. lílô ilé aláwo D. pípààrõ aÿô. 4. Ôdún mélòó ni bàbá Wálé fi wà láìníÿë? A. Mëta B. Mërin C. Márùn-ún D. Mëfà. 5. ßëÿó túmõ sí A. bá oÿó mulè B. ÿë oÿó lësê C. ÿe oògùn owó D. ÿe òwò oÿó.

II Àìgböràn leku ÿe tó fi dénú ibú, Àìgböràn leja ÿe tó fi dénu õdàn, Àìgböràn lõyêlë ÿe tó fi dé kòtò, Àìgböràn êdá põ lápõ jù. Eku dénú ibu, eku kú, Çja dénú õdàn, ó dèrò õrun, Ôyêlê dé kòtó, ó rèwàlê àÿà. Ôdö ìwòyí kõmõràn òbí, Ìmõràn olùkö dàkõti. Êyìn etí ni tilé Olúwa þ bö sí

Ìmõràn tólùkö fìrírí ÿàjô, Dòtúbàýtë lójù èwe ìwòyí. Ìmõràn àgbà kó jô pêlú ìrírí, Dàÿàdànù òkúta òde baálê. Ewe ìwòyí a ni, Bó ti wuni làá lògbà çni. Èwe ìwòyí tiiri ìpàkö. Wön nígbà lonígbàá lò, Ç jë n lògbà tèmi. Êwù ìgbôràn ti bö sônù lörùn wôn, Êwù àìgbôràn ló kù lörùn. Bëê ká wí fúnni ká gbö, Ká sõrõ fúnni ká gbà, Níí máyé yçni. Ewúrë tí ò fë forí gba póþpó, Àguntàn tí ò fë fêyìn gba kùmõ, Kó mö ÿàìgbôràn sólówó ê. Ômô tó kôtí ikún Ìka àbámõ níí kì bônu Ìgbà òkétè bá bórù tán, Irú wôn a sunkún sínú, Wôn a tún ÿàsun-óde. Wôn a wò sùn-ùn-ùn domi pòrò. Wôn a máa ÿomi lójú bí egbére. 6. Kí ni èwe ìwòyí fi þ gbayì nínú ewí yìí? A. Jíjáfáfá. B. Àìgbôràn. C. Ìfàjíjç. D. Àìlákìíyèsí. 7. Ki ni kô tì ikún túmõ sí? A. Fífi gbígbö ÿàìgbö. B. ßíÿe ojú fúrú. C. Kíkô etí sí ikún. D. ßíÿe àfojídi.

8. Orísun ìmõràn ti olùkö þ fún èwe ìwòyì ni A. ibú B. ìrírí C. igbó D. ìmísí 9. Àwôn ti akéwì yìí kçnu õrò sí ní pàtàkì ni A. òbí B. õdö C. olùkö D. õyêlê 10. Lójú akéwì yìí, àtubõtán ìwà tó gbòde ni A. ìfàsëyìn B. oríire C. àbámõ D. ìlôsíwájú

ÈDÈ

11. Köþsónáýtì àìkùnyùn nínú ìwõnyí ni A. t B. d C. gb D. g 12. Nínú Adìyë bà lókùn, ohùn àdámö adìyë ni A. adìyç B. adìyë C. àdìyê D. àdiyê. 13. Ìpínsí sílébù aláýgbá ni A. a-lá-ý-gbá B. a-láý-gbá C. a-lá-ýgbá D. alá-þ-gbá 14. Ìgbésê fônõlöji tó wáyé nínú ayaba ni A. àrànmö ohùn B. ìpajç C. ìsúnkí

D. àýkóò fáwëlì. 15. Ìlànà tí a gbà fì yá sôjà ni A. àfetíyá B. àkôtö òde-òní C. àfojúyá D. ìdàkô fóònú. 16. Nípa lílo àfòmõ ìbêrê ni a fi ÿêdá A. ajé B. àsè C. êwù D. êrú. 17. Möfìímú mélòó ló wá nínú alágçmô? A. Méjì. B. Mëta. C. Mërin D. Márùn-ún 18. Nínú má dà mi dá õrö yìí, dá jê apççrç õrõ-ìÿe A. oníbõ B. aláìgbàgbö C. àsínpõ D. alápèpadà 19. Èwo ni àpólà orúkô nínú ìwõnyí? A. Wo ômô dúdú. B. ßé ômô dúdú C. Ômô dúdú kira. D. Sí ômô dúdú. 20. Olú wá ÿùgbön kò rí mi jë gbólóhùn A. Alákànpõ B. oníbõ C. àtçnumó D. Abödé. 21. Nínú Tèmiladé á ÿiÿé náà, á jë atöka A. àsìkò ôjö iwájú B. àsìkò afànámónìí C. ibà-ìÿêlê àÿetán ìparí àti àsìkò ôjö iwájú D. ibá-ìÿêlê àìÿetán ìbêrê àti àsìkò afànámónìí.

22. Àkôtö tí ó tõnà nínú ìwõnyí ni A. obìnrin yìí gan-an ni yóò lô B. obìrin yii ganan ni yio lô C. obìnrin yí ganan ni yóò lô D. obìrin yìí gan-an ni yóò lô 23. Éwo ni ìlànà àkôtö òde-òní tí ó tõnà nínú ìwõnyí? A. Àláfíà. B. Àlàáfíà. C. Àlãfíà. D. Àlàááfíà. 24. ße ìtumõ The issue is a sensitive one A. Õrõ tí ó gba ôpôlô ni. B. Õrõ náà gbçlçgë C. Õrõ náà gba ôgbön D. Õrõ náà gba ìrònú. 25. The woman is generous túmõ sí A. Obìnrin náà mô ènìyàn B. Obìnrin náà lawö C. Obìnrin náà náwó D. Obìnrin náà nìwà.

LÍTÍRÉßÕ Ìwé Ojú Òÿùpá, apá kejì ìbéèrè 26-28 dá lé. 26. Èló ni àwôn ôkùnrin fi rúbô nínú ìtàn Obìrin ló kökö ru êkú

egúngún? A. Eéjìdínlógún owó B. Çëtàdínlógún owó. C. Çërìndínlógún owó D. Aàrùndínlógún owó. 27. Ohun èlò ti Lásìgbò Ôgêgë fi kö ilé rë tõrun nínú ìtàn Lásìgbò

Ôgêgë ni A. Idç B. Iyùn C. góòlù D. fàdákà. 28. Eni tí ó kökö rí pósí tí ó gbé Eni-kòi-ÿetán-ikú wö Ilúbìnrin

nínú ìtàn Çni tí kòì tí ì ÿetán ikú ni

A. àwôn àgbà B. enìkan lásán C. àwôn ìjòyè D. babaláwo ìlú. Ìwé Ìjìnlè ôfõ, ògèdè ati Àasán ni ìbéèrè 29-31 dá lé. 29. Ohun tóróró la fi þ bç ohun tóróró

Ohun tòròrò la fi þ bç ohun tòròrò Mo fi ewúro bè ö Mo fi ataare bè ö Máà jç kó ta á A lè lo ôfõ yìí fún çni ti A. ó þ wá owó B. ejò bà bù jç C. inú bá þ run D. ó bá dákú. 30. Nínú Ôfõ Arôbí, orúkô tí apôfõ pé àsàsí ni A. Akú-tipópó B. Agbõnà-êbùrú-wôlé C. Ôlömô àkúté-Èjìgbó D. Asùn-má-paradà. 31. Àÿôkan niyè àwôn õgêdê Omôníyè ni tìyère

Àgbàdo kì í yômô kó lô gbàgbé ìrùkêrê Iÿu Kì í ta kó gbàgbé òrígó. Ohun tí a lè lo ôfõ òkè yìí fún ni A. aröbi B. ìsõyè C. pípa oró D. dídá êjê. Ìwé Àgbàlagbà Akàn ni ìbéèrè 32 -34 dá lé.

32. Ta ni àwôn ôlöpàá mú ní Bawò Ládèjì? A. Délé B. Dërùpalê C. Adéþrelé D. Paramölê 33. Çni tó tàràkà ikú délé Lápàdé ni A. Délé B. Adéþrelé C. Kúnlé D. Jayéôlá. 34. Okú ta ni lápàdé àti Tafá rí ní Bawò Ládèji? A. Délé B. Adéþrelé C. Kúnlé D. Dërùpalê. Ìwé Àrõfõ Õpádò tun ni ìbéèrè 35-37 dá lé. 35. Àrokò ti akéwì þ pa sí àwùjô nínu ewì Ó le kú ni pé kí a máa A. wí ohun rere B. sôhun tó þ dun `ni C. sôhun tó wu `ni D. si õrõ sô. 36. Kókó ohun ti akéwì þ sô nínú Lààlé òfo ni pé A. ohun a ní la fi þ yangàn B. Kí a gbé ilé ayé çni bó ÿe wu `ni C. ìwà ìrêlê ló yç êdá ènìyàn D. kí á máa ÿe rere ni gbogbo ìgbà. 37. Irúfç êdá ti akéwì þ bá sõrõ nínú Àÿêÿêyô õgömõ ni àwôn A. obìnrin B. ômôdé C. ôkùnrin D. arúgbó.

Ìwé Àgbà ti þ yôlê dà ni ìbéèrè 38-40 dá lé. 38. Àwôn mélòó ni Dúrójayé pè láti wá bá a pín ogún êgbön rê? A. Méjì B. Mëta C. Mërin D. Márùn-ún. 39. Adájö da Dúrójayé lëwõn ôdún kan lórí A. oko olè tó lô B. iÿë ibi C. irö pípa D. ìrinde òru. 40. Àwôn ôlöÿà mélòó ní ó dá Dúrójayé lönà? A. Méjì B. Mëta C. Mërin D. Márùn-ún.

ÌßÊßE 41. Ilà ojú ti wön máa fi þ ÿe ara lóge ní ìlú Ògbómõÿö ni A. gõýbö B. këkë C. pélé D. àbàjà. 42. Ilà mëjô ti a fà ní mërín-mérin níbùú lórí A. Túrè B. Pélé C. àbàjà D. gõýbö. 43. Ômô tí a kò lè töka sí bàbá tó ni oyún rê ni A. Ìlõrí B. Mojèrè C. Àdùbí D. Afëlçbç 44. Oúnjç orò mélòó ni çni tí yóò bá jç oyè Aláàfin yóò jç?

A. Õkan B. Méjì C. Mëta D. Mërin 45. Òrìÿà ti a máa þ fi eyín erin bô ni A. Êlà B. Ògún C. ßàngó D. Õrúnmìlà 46. Àpççrç tí a máa fi mõ pé ó tó àsìkò tí aboyún yóò bímô ni pé A. obí yóò máa tê ë B. ìgbë yóò máa gbõn ön C. èébì yóò máa gbé e D. ôlê yóò máa sô nínú rê 47. Èèwõ aboyún tí a fi çyin ÿe ètò dide oyún rê ni pé kò gbôdõ A. fi ojú kan çyin B. bá ènìyàn pín çyin jç. C. bá ènìyàn ÿe çyin D. fi òróró dín eyin. 48. Ká rí `ni lókèrè ká ÿàyësí, ó yóni ó jounjç lô. Ìwa ômôlúàbi tí

òwe yìí þ ÿàfihàn ni A. sùúrù B. õyàyà C. Ìmoore D. Ìmötótó. 49. Irù ènìyàn ti ìyàwó ilé le gbà ní àlejò ni A. iyèkan rê lökùnrin B. iyèkan rê lobìnrin C. ôbàkan rê lökùnrin D. ôbàkan rê lobìnrin. 50. Ìwà ti çni tí kò fi tôkàn-tara ÿiÿë þ sàfihàn ni A. ìmëlë B. ahun C. olè D. ojo.

April 2009 Ìdáhùn 1. A Wo ìpínrõ kìnínní, ìlà kçta. 2. D

Àkànlò èdè ni eegún ilé lédèè Yorùbá. 3. A Wo ìpínrõ kçta, ìlà kçta. 4. A Wo ìpínrõ kìnínní, ìlà kçta. 5. C

Àkànlò èdè ni ÿëÿó; ó túmõ sí òògùn owó ÿíÿe. 6. B Wo ìlà kçje, ìkçsànán ati ìkçwàá. 7. A

Àkànlò èdè ni kôtí ikún; ÿíÿe àìgbôràn ni ìtúmõ rê. 8. B Wo ìlà këtàlá. 9. B

Wo àwôn ìlà kçjô, ìkçêdógún àti ìkçtàdínlógún. 10. C.

Ìdí ni pé àbámõ ní þ gbëyìn ìwà àìgbôràn. (Wo ìlà kôkàndinlögbõn àti ôgbõn).

11. A “t" nìkan ni Köþsónáþtì tí kì í kùn yùnùn nínú gbogbo wôn.

12. A Ní pípè tó tõnà, a-dì-yç ni Yorùbá þ pè é.

13. A Nípasê ègé ní a fi pín in bëê. 14. B Aya ôba ni a sô di ayaba. 15. A Bí a ÿe gbö ô nínú èdè Gêësì (soldier) ni a ÿe pè é. 16. B

“a” ni àfòmö ìbêrê ti a papõ mö “sè”. 17. A Bí a ÿe pín in ni alá/gçmô. 18. D

“Dá” ni õrõ-ìÿe ti a pè padà. 19. C

Õrõ orúkô ni “ômô” tó bêrê gbólóhùn yìí. 20. A Olú wá + Kò rí mi

“ßùgbön” ni õrõ tí a fi kàn wön põ. 21. A

Nítorí pé Olú kò tíì ÿiÿë náà, ÿùgbön “á” ni atöka àsìkò tó jë ká mõ pé yóò ÿe é.

22. A Òun nikan ló bá ìlànà àkôtö òde-òní mu.

23. B Bí a ÿe pè é lënu gëlë ni a ÿe kô ö. 24. B

Ìtúmò “sensitive” tó tõnà jùlô ni õrõ tó gba çlçgë. 25. B

Ìtúmò “generous” tó kún ójú òÿùwõn jùlô ni kí ènìyàn lawö; èyí jásí çni tí kò ÿe ahun.

26. C Ó wà nínú àwôn nýkan mëfà tí babaláwo ní kí wön fi rúbô.

27. C Nítorí pé ó jë olörõ tó lówó rçpçtç. 28. B

Ó kàn lô pônmi lódò ni, kò ní ìrètí látí rí pósí kankan. 29. B

Nítorí pé títa ni oró ejò þ ta èniyàn; ôfõ yìí ni kò ní jë kó ta çni ejò bù jç.

30. B Nítorí pé çni tí wôn bá þ sà sí, òjìjí ni yóò dé bá a.

31. B Ôfõ tó ní í ÿe pêlú iyè sísô jí ni èyí.

32. B Òun ni õdaràn tí wön fura sí. 33. C

Èyí wáyé nígbà tó kàgbákò àwôn ôlöÿà.

34. A Nítorí rê ni wön ÿe mú Dërùpalê. 35. A

Kò dára láti máa fi çnu ara çni pe ibi sí orí ara çni. 36. C

Nítorí pé ìwà ìgbéraga kì í gbé ni dé ibi kankan tó dára. 37. B

Àwôn ômödé kò mõ pé ayé kì í tö bí õpá ìbôn. 38. D

Àwôn ni Asiyanbí, Akíndélé, Adéògún, Ìyálóde àti Ôláòÿebìkan. 39. B

Dúrójayé ÿòògùn, ó si dàya bo ogún êgbón rê. 40. C

Nibi tó ti lô ÿe àgbèrè pêlú Àríkë ni wön ti dá a lönà. 41. A

Àwôn ará ògbómõÿö ni wön þ kô irú ilà yìí nílê Yorùbá. 42. C

Mërin-mërin ni a bu eléyìí, ó yàtõ sí èyí tí a bù ní mëta-mëta. 43. B

Èyí ni pé èrè ni àwôn òbí obinrin tó bímô fí ômô náà ÿe bí kò tilê ní bàbá.

44. C Ìgbà mëta ni çni ti yoo bá jç oyè Aláàfìn yóò jç oúnjç àìgbôdõ-má-jç ti a n pe ni oúnjç orò.

45. D Òun ni wön fi þ ÿe ìrökë ifá. 46. A

Àkànlò èdè ni pé obí þ tç obìnrìn; ó jé àkókò tí obìnrin ti bêrê sí ní rí omira; ó túmõ sí pé obìnrin fëë bímô.

47. B Yorùbá gbàgbõ pé bí aboyún ti a fi çyin ÿe ètò díde oyún rê bá

bá ènìyàn pín çyin jç, oyún náà yoò wálê lójijì. 48. B Õkan ninú ìwà ômôlúwàbí ni õyàyà ÿíÿe jë. 49. B

Nítorí pé òun ni wön lè jô môwö ara wôn dáadáa. 50. A

Orúkõ míràn fún õlç lédè Yorùbá ni ìmëlë.

YORÙBÁ UTME 2011

Ka àwọn àyọkà yìí, kí o sì dàhùn àwọn ìbéèrè tí ó tẹlé wọn.

AKAYE I Ò jẹ àṣà agbo ilé Arógundádé láti ṣe orò fún ọmọ tuntun kí wọn sì wo àkọṣjayé rẹ. Èyí ni wọn ṣe nígbà tí Alárápé àti Àdùnní bí Kọládé. Àwòyè náà ló ṣe é fún wọn ní ọjọ kẹjọ. Ó sọ ohun gbogbo nípa ọmọ tuntun yìí; ó ṣàlàyé pé bí ó bá tó ọmọ ọdún méjìdínlógún kí àwọn òbí rẹ ṣe ètùtù kan kí ọnà ìgbáyé rẹ lè rọrùn. Lẹyìn ọdún méje ni Alárápé àti aya rẹ gbìyànjú ajé lọ ìlú Adégún, Olódùmarè sì bùkún wọn níbẹ. Wọn rán Kọládé ní ilé-ẹkọ gẹgẹ bí ojúṣe wọn. Wọn fi ohun gbogbo tẹ ẹ lọrùn nítorí pé ó pọ lọwọ wọn. Lẹyìn tí Kọládé kàwé gboyè, tó sì parí ìsinrú ìlú ni ó rí iṣẹ ìrọrùn. Ní àkókò yìí, Kọládé ti di ọmọ ọdún mẹtàdínlọgbọn. Àwọn òbí rẹ retí kó mú aya wá ṣùgbọn ibi wọn fojú sí ọnà kò gba bẹ. Nígbà tí ìrètí wọn fẹ máa pẹ jù, wọn fi ọrọ tó Àjọkẹ tí í ṣe ìbátan ìyá Kọládé létí torí pé ojú ń kán wọn láti rí ọmọ-ọmọ wọn. Àjọkẹ bá Rẹnikẹ sọrọ nípa Kọládé, ó sì fi ojú àwọn méjèèjì kanra wọn.

Bí eré bí àwàdà ọrọ wọ láàrin àwọn mẹjèèjì. Láì fọrọ gùn, àwọn ẹbí méjèèjì ṣe ìdána, wọn sì mú ọjọ ìyàwo. Ìgbéyàwó náà yẹ wọn púpọ ṣùgbọn èso ìgbéyàwó kò tètè yọ. Lẹyìn ọdún méjì ni wọn tó ṣalábàápàdé Awogba. Bàbá yìí ni ó sọ fún wọn pe àìṣe ètùtù támòye kan sọ fún wọn lójọ pípẹ ṣẹyìn ní ó fa àìrọmọ bí. Wàrà ǹ ṣe ṣà, gbogbo ohun ètùtù tí bàbá kà ni wọn wá. Ojú oórì ibi Kọládé ni wọn parí ètò gbogbo sí. Oṣù méjì lẹyìn akitiyan yìí ni Rẹnikẹ finú ṣoyún, lẹyìn oṣù mẹsàn-án, ẹkún ayọ sọ lọọdẹ Kọládé. Ìbejì, takọ tabo ni Ẹlẹdàá fi ta wọn lọrẹ. Inú Alárápé àti aya rẹ dùn nítorí pé wọn ti sọ ìrètí nù láti gbé ọmọ-ọmọ wọn láyé.

1. Ohun tó jẹ olúborí ìdùnnú àwọn òbí Kọládé ni pe A. ọmọ wọn láya B. wọn ri ọmọ-ọmọ wọn

C. Kọladé kàwé gboyè D. Kọládé ṣe àṣeyorí lẹnu iṣẹ.

2. Nínú àyọkà yìí, wàrà ǹ ṣe ṣà túmọ sí

A. pẹlẹpẹlẹ

B. àṣetúnṣe

C. tìkọtìkọ

D. kíákíá.

3. Ẹni tí ó sọ ọnà àbáyọ si ìṣòro Kọládé ni A. Àwòyè B. Awogba C. àwọn òbí Kọládé D. àwọn òbí Rẹnikẹ.

4. Nígbà tí wọn parí ètùtù, Rẹnikẹ finú ṣoyún lẹyìn A. ọdún méjì B. oṣù méjì C. oṣù mẹsàn-án D. ọdún méjìdínlógún.

5. Ẹni tí ó dúró gégẹ bí alárinà láàrin Rénikẹ àti Kọládé ni A. Àdùnní B. Àwòyè C. Àjọkẹ D. Awogba.

AKAYE II Bá a sáré tá a kákàn. Bá a pọsẹsẹ tà a kásàn. Elédùà ló mẹnì óò rí dídùn ọsàn mu. Ọrẹ rọra sarè ọlà. Ò bá ṣe jẹjẹ. 5 Ò bá fẹsọ lògbà. Má fìkánjú ṣayé, Má fi wàràwàrà mókùn ọlà.

Ìkánjú ò dà nǹkan fún’ni, Ẹ sọ pẹlẹ ló yẹ a lògbà. 10 Ẹni fi sùúrù pilẹ ọrọ, Irú wọn a fi rọrùn lògbà. Ìbàlẹ ọkàn a filé wọn ṣebùgbé. A-jẹ-n-gínńgín nií jẹ tájànàkú. Ajẹwàrà a sì jẹ tẹliírí 15 Ìgbẹyìn ìkánjú àbámọ níí dà Ẹni kánjú ìwà a pòṣé, Ẹni ó kánjú ọlà, A bómi ọlà sàn lọ. Ẹni fẹlẹ kó wà jọ a rẹrìn-ín. 20 Ẹni ó fẹlẹ kọlà jọ A rómi ọlà bù lámù. Ìkánjú ohun pẹlẹ ọgbà ni. Wọlá níba ọrẹ, Fẹlẹ wọrọ. 25 Nitori ìkanjú wáyé, Òun nìkánjú rọrun. Má ṣe gbàgbé páyé labọlá, Ayé náà la o fiílẹ sí. Àwọn olówó àná ńkọ? 30 Wọn ti lọọ ràwo ẹṣin. Ọ rẹ, ẹsọ pèlẹ layé gbà. 6. Ta ní akéwì gbà pé ó le mú ‘ni lọlá?

A. Ọrẹ. B. Ajẹ-n-gínńgín. C. Ajẹwàrà. D. Elédùà.

7. Ohun tí ó máa ń gbẹyìn fífi wàràwàrà wọlá ni A. àbámọ

B. ẹkún C. òṣé D. ìrọrùn.

8. Àǹfààní tí ó wà nínú kí a fẹṣọ wọrọ ni A. pípọṣẹṣẹ B. fọkànbalẹ C. ẹrín D. lílògbà.

9. Ìmọràn akéwì yìí ni pé kí á máa A. sáré ká ikàn B. dẹjú ká lè rímú C. rọra jákùn ọlà D. tètè ká ọsàn.

10. Nínú ewì yìí, bómi ọlà sàn lọ túmọ sí

A. bómi lọ B. ṣàn dànù C. wọ wàhálà D. wá ọlá.

ÈDÈ

11. Afipè tí àyípadà àkọkọ ti máa ń bá èémí ni

A. ẹdọ-fóóró B. tán-án-ná C. káà-ẹnu D. kòmóòkun.

12. Fífi ohùn kan rọpò òmíràn nínú ìsọ ni à ń pè ní A. ìgbohùn-nípò B. ìṣóhùn-nípò C. ìyípadà ohùn D. àrànmọ ohùn.

13. Sílébù mélòó ló wà nínú agódóńgbó? A. Mẹta. B. Mẹrin. C. Márùn-ún. D. Mẹfà.

14. Ìgbésẹ fọnọlọjì tí ó wáyé nínú Kunlé ni

A. àrànmọ B. ìpajẹ kónsónáǹtì C. ìpajẹ fáwẹlì D. ìyọpọ.

15. Inú èdè tí a ti yá àlùbọsà ni A. Gẹẹṣì B. Rọsíà C. Haúsá D. Faransé.

16. Ìpín sí mọfíìmù akẹkọọ ni A. a-kẹkọọ B. a-kọ-ẹ-kọ C. a-kọ-ẹkọ D. akọ-ẹkọ.

17. Ìlànà àpètúnpè ẹlẹbẹ ni a fi ṣẹdá A. woléwolé B. jíjẹ C. ayérayé D. ilédélé.

18. Ọ rọ-arọpò afarajorúkọ ẹni kejì ẹyọ ni A. àwọn B. òun C. ìwọ D. ẹyin.

19. Èwo ló ní àpólà atọkùn nínú ìwọnyí? A. Dúpẹ wà ní ilé. B. Ó ń sọrọ ẹyìn. C. Ilé ní mo wà. D. Wọn jókòó.

20. Jọwọ bá mi pọn omi jẹ gbólóhùn A. aṣèròyìn B. àṣẹ C. àlàyé D. kání.

21. Nínú èwo ni atọka ibá-ìṣẹlẹ bárakú ti jẹyọ nínú ìwọnyí ? A. Olú kọrin. B. Olú máa kọrin. C. Olú máa ń sùn.

D. Olú ti lọ sùn. 22. Àkọtọ tí ó bá òde-òní mu ni

A. aláànú B. aláàánú C. alãnú D. aláǎnú.

23. Àkọtọ tí ó tọnà ni A. Mo rò pé àláfíà lowà. B. Mo rò pé àlàáfíà lo wà. C. Mo ròpé àlàáfíà lowà. D. Mo rò pé àláfíà lo wà. 24. Post No Bill túmọ sí

A. Má ṣe lẹ ìwé ìkédè mọ’ bí. B. Má ṣe fi lẹtà ránṣẹ níbí. C. Má ṣe fi ìwé owó ránṣẹ. D. Má ṣe fi ìwé ránṣẹ.

25. Ṣe ìtumọ He was confused about the matter A. Ọ rọ yìí kò yé e. B. Ọ rọ náà kò yé e. C. Ọ rọ náà dojú rú. D. Kò mọ nǹkankan nípa ọrọ náà.

LÍTÍRÉṢỌ

Ìwé Ojú Òṣùpá apá kejì, ni ìbéèrè 26-28 dá lé 26. Nínú ìtàn Ogun Ọlọyọọ àti Èwí Ado, ẹkọ tí a rí kọ ni pé

A. ìgbọràn ṣe pàtàkì B. àfojúdi kò dára C. kò yẹ kí a fẹ ìyàwó D. obì jíjẹ kò dára.

27. Nínú ìtàn Atàmájúbàrà aya alágbẹdẹ, èló ni èṣù ra ọkọ lọwọ Atàmájúbàrà?

A. Oókan. B. Ẹẹwàá. C. Ẹgbàá. D. Ẹgbẹẹdógún.

28. Nínú ìtàn A-kú-má-kùú-tán níbo ni wọn máa ń sin òku sí láyé àtijọ?

A. Inú ilé. B. Inú ihò igi. C. Àárín ọjà. D. Ilú ibòmíràn. Ìwé Ìjìnlẹ Ọfọ, Ògèdè àti Àásán ni ìbéèrè 29 -31 dá lé

29. “Ìgbín ò sọràn kó gbokùn sọrùn rí Ohun ẹyẹ ọrá bá ṣe rírá ní í rá” Ohun tí a ń lo ọfọ òkè yìí fún ni

A. bí a bá ko ẹbọ lóde B. ìrọbí C. ìrìn-àjò rínrìn D. àṣegbé.

30. Nínú ọfọ Arìnrìn-àjò, ohun tí baba gbóóró ọwọ àti gbòòrò ẹsẹ bá ní káà Ọọni ni A. ẹyẹlé B. àdàbà ṣùṣù C. èèrùn D. àgùntàn yàngìdì.

31. Nínú Ọfọ Bá a bá ko ẹbọ lóde, kí ni orúkọ mìíràn fún ara? A. Ekúsú. B. Òkìtì ọgán. C. Ajà – tẹẹrẹ. D. Aja-rìndin.

Ìwé Àgbàlagbà Akàn ni ìbéèrè 32 -34 dá lé 32. Ibi tí Dóógó fara pamọ sí nígbà tí ọwọ ọlọpàá tẹ ẹ ní

A. abẹ mọtò

B. orí igi

C. inú garawa

D. ẹyìn ilẹkùn.

33. Lápàdé kúrò nídìí iṣẹ ọlọpàá nítorí A. àti lè mójú tó ọrọ àwọn olè

B. àti lè bójú tó ẹbí rẹ

C. ìfẹyìn tì rẹ

D. ikú baba rẹ.

34. Súlè rán ọrẹ rẹ kan sí àwọn ọlọpàá pé Lápàdé wà ní Ẹrùnmu nítorí pé ó A. fẹ kí ọwọ àwọn ọlọpàá tẹ ẹ B. rò wí pé Lápàdé yóò ti kú C. wù ú kí gbogbo Ìbàdan sìnkú rẹ D. fẹ fi dààmú àwọn ọlọpàá.

Ìwé Àròfọ Ọpádọtun ni ìbéèrè 35 -37 dá lé

35. Nínú ewi Mọrèmi, ta ni ó tí àwọn Igbò lẹyìn láti tún kógun ja Ifẹ?

A. Babaláwo.

B. Èṣù.

C. Olúẹri.

D. Alùjọnnú.

36. Nínú ewì Òkè ‘Bàdàn, ìdí tí àwọn Ìbàdàn fi ń fẹra wọn ni pé A. àwọn èèyàn ò fẹ fẹ eléégún

B. awọn aládùúgbò kọ láti fọmọ fún wọn

C. òrìṣà òkè pàṣẹ fún wọn láti máa ṣe bẹẹ

D. wọn ṣe ohun èèwọ awo.

37. Nínú ewì Ti baba ṣẹ mọmọ lára, ohun tí ó ń ṣẹrù ba àwọn ọmọ lọdẹdẹ ni A. iwin oko B. kùkùté C. kùkùlajà D. ẹyẹ àkàlà.

Ìwé Àgbà tí ń yọ‘lẹ dà ni ìbéèrè 39 -40 dá lé

38. ‘‘Ta fún mi àbẹ ti tún lọ rèé sùn nílé ìyàwó àbúró yín ni?’’ Ta ni ó sọ ọrọ yìí?

A. Àdìgún.

B. Àkànní. C. Ràímì. D. kàrímù.

39. Ẹni tí Adájọ Àgbà gbà kí Sáájì ọlọpàá ṣe ìbéèrè lọwọ rẹ nínú àwọn ìyàwó Dúrójayé ni A. Èébúdọlá B. Ṣolábòmí C. Àkànkẹ D. Àríkẹ.

40. Adérójú ń fẹ kí ilé ẹjọ dá àwọn tí ó ń gbẹnú sọ fún sílẹ nítorí pé

A. wọn kò jẹbi ẹsùn tí olọpàá fi kàn wọn

B. iyè méjì wà nínú ẹsùn tí wọn fi kàn wọn

C. kò sí àfọmọ tó láti ọdọ ọlọpàá

D. òfin kò dá sí irú ẹsẹ bẹẹ.

ÌṢẸ ṢE

41. Ewé wo ni a fi í kéde fún èniyàn tí a fẹ fi joyè?

A. Ìyeyè. B. Akòko. C. Ọdán. D. Ìrókò.

42. Oúnjẹ tí àwọn Yorùbí máa fi ń jẹ èkuru ni A. amala B. ẹbà C. iyán D. ẹkọ.

43. Èwo ni a fi ń pọn ọtí àgàdàǹgídí nínú ìwọnyí ? A. Àgbàdo. B. Ọkàa bàbà. C. Ọgẹdẹ àgbagbà. D. Èkùrọ.

44. Èwo ni ohun ọgbin tí a rí nínú oko ẹgàn? A. Kòkó.

B. Ẹpà.

C. Erèé.

D. Ẹgúsí.

45. Ìpele mélòó ni iṣẹ aṣọ híhun pín sí? A. Méjì. B. Mẹta. C. Mẹrin. D. Márùn-ún.

46. Nínú ìlànà owó yíyá, sogún dogójì ni sísan A. idá ogójì gẹgẹ bí èlé

B. ìdajì gẹgẹ bí èlé

C. ìdá mẹta gẹgẹ bí èlé

D. ìlọpo méjì gẹgẹ bí èlé.

47. Ìrànlọwọ tí a ṣe fún ẹlòmíràn tí a kò ní san padà ni A. àjọ B. ẹbẹsẹ C. ọwẹ D. aáró.

48. Ọnà tí à máa ń gbà kí ìyá àbíkú ni ẹmi A. Ọlọrun yóò fi òfò ra ẹmí B. ẹ kú làásìgbò C. ẹ kú àkẹnù D. ẹ kú àsẹyìndé.

49. ‘‘Ewo ni ojúṣe ọrẹ nínú ètò ìgbéyàwó? A. Ìdána. B. Ìtọrọ. C. Iṣíhùn. D. Alárinà.

50. Mímú ohun tí ó lè pànìyàn lára kúrò lójú ọnà jẹ ìwà A. ìgbìyànjú

B. inú rere

C. ìlawọ

D. ìgboyà.

Ìdáhùn - 2011 1. B.

Lati inú ìpínrõ to këyìn lati ri “Inu Alara pe a ti aya rê dun ni tori pe wön ti sô i re ti nu lati gbe ômô-ômô wôn la ye ”. Ní àfikún sísô ìrètí nù, Köládé nìkan ni wön bí. Wo ìpínrõ kejì.

2. D. Àkànlò èdè ni “wàrà ý ÿe ÿà”. Ó túmõ si “ni kíákíá” tabi “lësêkçsê” tàbí “lögán”.

3. B. Adáhunÿe ni Awogba (ní ìpínrõ kárùn-ún).

4. B. Oÿù kéjì ni Rëniké lóyún (ní ìpínrõ kárùn-ún).

5. C. Àjôkë ló bá Rëniké sõrõ nípa Köládé (ní ìpínrõ këta).

6. D. Elédùà. Èyí jç yô ní ìlà këta tí a ti kà wípé “Elédùà ló mẹnì óò rí dídùn ọsàn mu”. ße àkíyèsí wípé Çni ti o mu ôsàn kíkan jë çni tí nýkan kò ÿçnu-un-re fún.

7. A. Çni tó kánjú ôlà yóò ti ìka àbámõ bô’nu. Wo ìlà kërìndínlógún sí ogún, ó jçyô wípé çni tó bá kánjú wá ôlà yóò kabamô - ý bá mõ, n ma ÿee.

8. B. ” Iru wọn a fi rọrun lo gba” ní ìlà kéjìlá túmõ sí wípé çni tí ó bá fêsò wörõ yóò ní ”ìfõkànbalê”.

9. C. Çni tí ó rôra jákùn ôlà jë çni tí kò fi wàdùwàdù wá ôlà. Pêlú u sùúrù ló yç ká lá ôbê gbígbóná kí ó má fi lè bó ni lënu. Wo ìlà kërìnlélógún.

10. C. Àkànlò èdè ni ”bómi ôlá ÿàn lô”. Ikú ogun ní pakíkanjú, t’odò a pòmùwê; çni tó bá fi wàdùwàdù wá ôlà, ôlà náà ni yóò kó ìyônu bá onítõhún.

11. B. Lati ibi tán-án-ná ni àyípadà àkökö ti bêrê.

12. A.

Èyí þ wáyé nígbà tí a bá yí ohùn õrõ kan sí òmíràn nínú gbólóhùn.

13. C. A/gó/dó/n /gbó 1 2 3 4 5 14. C. Kún ilé ni ó di kúnlé. 15. C.

Èdè àwôn Haúsá ni àlèbásà tí a sô di àlùbösà l’édè e Yorùbá. 16. C.

A kò lè ÿe àtunpín a-kö-êkö mö. ße àkíyèsí wípë “êkö” kò ní àtúnpín ní mófíìmù, sílébù ló leè mú àtúnpín bá õrõ náà.

17. B. “Jí” ati “jç” ni a sô di “jíjç”. 18. C.

“Ìwô” jë õrõ afarajorúkô çnì kejì çyô nítorí pé enìkan ÿoÿo ni à þ bá wí. Bí ó tilê jê wípé, “òun” töka sí çyô çnìkan, kì í ÿe afarajorúkô çni kejì ÿùgbön ti çnì kçta.

19. A. “Ní” ni àpólà atökùn inú gbólóhùn yìí.

20. B. A paá láÿç ni. ße àkíyèsí pé “Jõwö” tí ó wà nínú gbólóhùn yìí kò mú àÿç inú u rê kúrò.

21. C. Gbólóhùn yìí fi hàn pé ní gbogbo ìgbà ÿáá ni Olú þ sùn – ó ti mö ôn lára; ó ti di bárakú fún ùn.

22. B. Bí a ÿe pè é lënu gëlë ni a ÿe gbödõ kô ö sílê.

23. B. Õrõ inú àwôn gbólóhùn yòókù kò bá ìlànà àkôtö òde-òní mu.

24. A. “Bill” túmo sí ìwé ìkéde tí a lê mö ibikíbi, yálà ara ìgànná ni tàbí ara pákó.

25. B. Ìtúmõ yìí ló pegedé jùlô. Ìdáhùn C rçwà púpõ ÿùgbön kò töka sí ènìyàn. Èyí ni ó fàá tí kò fi tõnà tó B. ße àkíyèsí pé tí ó bá jë

wípé a kô C láti kà bayi pé “õrõ náà dojú rú mö ô löwö”, òhun ni ì bá jë ìdáhùn sí ìbéèrè náà.

26. A. Àwôn ará Adó fi àìgböràn jç obì. 27. A.

Çyô oko kan ÿoÿo ni Èÿù rà ní oókan. 28. B.

Nígbà àtijö, àwôn aráyé kò tètè já ôgbön gbígbë ilê láti sin òkú. 29. D.

Àbùdá àwôn çranko àti çyç wõnyìí ló fi hàn bëê. 30. D. Ó ti wà níbê láti ôjö tó ti pë. 31. D.

Èyí wà nínú ôfõ çbô fún arìnrìn-àjò. 32. C.

Òhun ni wön ÿe kôrin lé e lórí pé “àgbàlagbà akàn, ó kó sí garawa”.

33. D. Ó fë lô mójú tó oko bàbá a rê dáradára.

34. B. Ó rò pé àwôn olè yóò ti pa Lápàdé. 35. B.

Nítorí pé èÿù fë pa wön run ló ÿe tún tì wön lëyìn. 36. B. Nítorí pé wön ní wön bá eégún jà. 37. C.

Òhun ló jë kí wôn ránÿë sí baba wôn lórun. 38. C. Ní ìdí ayò títà ni Ràímì ti sô bëê. 39. B. Òun ni õrô rê ÿe é têlé jùlô. 40. B.

Kò sí àrídájú wípé àwôn ló ÿç êÿê tí wön fi êsùn rç kàn wön. 41. B.

Akòko ni ewé tí a fi þ joyè nílê ç Yorùba. 42. D.

Oúnjç àtayébáyé ni êkô àti èkuru jë nílê ç Yorùbá.

43. C. Lëyìn bíbà ni õgêdê àgbagbà yóò di ôtí àgàdàýgídí.

44. A. Inú oko tó jìnnà réré ni kòkó wöpõ sí nílê ç Yorùbá.

45. B. Òwú gbígbõn, òwú híhun àti aÿô. 46. D.

Ogún jë ìlajì fún ogójì. Fún àpççrç, çni tó bá yá õkë kan, õkë méjì ni yóò fi san padà.

47. B. Òwè aláìrójú ni êbêsë, a kì i san àn padà.

48. C. A lè kí ìyá àbíkú pêlú u ‘ç kú akënù’ tàbí ‘ç kú àwònù’. Ìdí ni pé òfò tàbí àdánù ni gbogbo kíkë tí ìyá kë ômô náà já sí.

49. D. Õrç ni yóò máa ÿe agbódegbà láàrin ôkùnrin àti àfësónà rê, èyí i nì kí wôn tó mojú ara wôn dáradára. Se àkíyèsí pé ‘ìtôrô’ jë ojúÿe àwôn òbí ôkô, ‘ìdána’ jë ojúÿe òbí ôkô àti ti aya nígbà tí ‘ìsíhùn’ tàbí ‘ìjõhçn’ jë ojuÿe obìnrin tí a þ fë láti fi ÿe ìyàwò.

50. B. Mímú ohun tí ó le pànìyàn lára kúrò lójú õnà jë ìwà çni tí kò fë kí aburú kankan ÿçlê sí ômôýikejì. Irúfë êni bëê la mõ sí oníní rere.

YORÙBÁ UTME 2012

Ka àwôn àyôkà ìsàlê yìí, Kí o sì dáhùn àwôn ìbéèrè tí ó têlé wôn. I Àjàyí wòkè, ó tún wolê, omi bö lójú rê. Òun yìí kan ÿáá lójoojúmö bí çkún apôkô jç. A kò kúkú rí Àjàyí bá wí fún çkún àsunrìn. Ôrõ Àdùkë gbèrò, ojoojúmö ló máa þ kó ôkô rê síta bí ômô ôjö mëjô. Wön ti di sinnimá àdúgbò. Èyí ló fa àròkan àti ìkáríbônú bí çbôra fún Àjàyí. Ojú tí yóò bá ni kalë kì í tàárõ ÿepin. Nítorí pé ômô kò kúkú sí láàrín wôn lëyìn ôdún mëta tí wön ti fëra wôn níÿu lökà, Àjàyí pinnu pé ìyàwó òun yóò lô.

Ohun tí ó þ dá kún wàhálà láàárín wôn ni pé ôjököjö tí Àÿàbí, ìyá ôkô rê bá ti bè wön wò letí Àdùkë máa þ gbö kòbákùngbé õrõ. Ômôlèrè, ìyá Àdùkë pàápàá, máa þ sunkún lójoojúmö pé òun fë fêyìn òun gbé ômôômô àköbí òun põn kí òun tó kú. Àdùkë ÿakitiyan pé kí àwôn lô fún àyêwò ÿùgbön Àjàyí fàáké körí pé ìran òun kan kò yàgàn ri; Àdùkë ni kí ó lô yçra rê wò. Gbogbo ômôbìnrin mëfà tí wön bí têlé Àdùkë ní wön þ ÿabiyamô. Bí õrõ ti Àdùkë ÿe wá rí yìí kò yé e. Àjàyí kò sì ÿe tàn láti bá a ÿaájò. Ìdí nìyí tí Àdùkë fi fônmú pé bi kò bá gbà lërö, yóò gbà ní èle. ßùgbön àìfêlê ké ìbòsí Àdùkë kò jë kí ìbòsí rê ÿe é jó. Lëyìn õpõ atótónu, tôkôtayà ÿàyêwò ní ilé ìwòsàn ìjôba. Orí Àjàyí ni aje õrõ náà ÿí mö. Àÿé ó ti ní àrùn gbajúmõ nígbà èwe rê tí kò mójú tó o bí ó ÿe yç. 1. Ohun tí ó þ fa ìjà láàárín Àjàyi àti Àdùkë ni A. àìsífêë B. àìsömô C. ìgbóná ara D. àìfêlê kébòsí. 2. Àwôn tí òýkõwé fi wé sinnimá àdúgbò ni A. Àÿàbí àti Àdùkë B. Omôlèrè àti Àÿàbí C. Àjàyí àti Àÿàbí D. Àjayí àti Àdùkë. 3. Àdùkë kò rí ômô bi nítorí pé A. kò fêlè ké ìbòsí B. ìyá Àyàyí kò fi í lökàn balê C. Àjàyí kó àrùn gbajúmõ nígbà èwe D. Àjàyí kò bá ìyàwó rê ÿe aájò. 4. Nínú àyôkà yìí, fëra wôn níÿu lökà túmõ sí A. fëràn ara wôn nítorí iÿu àti ôkà B. kó iÿu àti ôkà lô fún ìdána C. ÿe ìgbéyàwó ní ìlànà àÿà D. wön fëràn àti máa jçÿu àti ôkà. 5. Ômôbìnrin mélòó ni Ômôlèrè bí? A. Méje

B. Mëfà C. Mëta D. Mërin.

II Elédùà dëja sínú ibú, Çja þ gbenú omi, Çja ò bórí inú wíjö. Adániwáyé dëranko síjù, Igbó ni wôn gbé þ jê 5 Çranko ò sì jiyàn Béèyàn ò bá gba kádàrá, Yööyö ní í kéèyàn sí. Ohun a bá ní, ká jë ó máa tó wa. Òkèlè àbùjù ní í mú ni í pòfóló. 10 Ipò tá a bá wà, Ká jë ó të wa lörùn gëë. Ohun gbogbo fúngbà díê ni. Bó ò tí ì rówó kölé, Tó jáwõsùn lò þ sùn, 15 ße béèyàn ló þ sun götà. Bó ÿaÿô méjì péré lo ni, Rántí çni tó þ wàkísà. Ëda tí ò gba kádàrá, Dandan ni kó kánjú j’Olúwa lô 20 Wön le tipa èyí d’ôlöÿà tó þ dánà. Bówó lo ní, tówó õhún ò tó nýkan, Kódà bó o köle, tílé õhún ò põ, Ôÿö lo bá ní ti ò ragaja, Jë kó të ô lörùn, 25 Kóhun gbogbo le rõ ö pêsë. Ipó kan lo wà, tó o rò pókéré jôjô.

Rántí çni tó fë tó ô. Itëlörùn ló tó, Ká mú un ló bíi òÿùwôn ìwà. Ìyà le fini ÿêsín, Çsín sì lè máyé sú ni, 30 Çni ayé bá sú, won kì í gbádùn, Láyé ti mo wá N ò ní dúpë túláàsì. 6. Àwôn ti akéwì dojú ewì yìí kô ni A. çja ibú B. çranko igbó C. gbogbo ènìyàn D. çgbë ôlöÿà. 7. Çni tí akéwì ni yóò kánjú ju Olúwa lô ni A. aláÿô méjì B. alákìísà C. alájçjù D. aláìnítêëlörùn. 8. Àrokò tí akéwì þ fi ewì yìí pa sí àwùjô ni A. ìtëlörùn B. ôpë dídú C. sùúrù níní D. ìgbìyànjú. 9. Ìmõràn akéwì yìí fún êdá tó wà ní ipò kékeré ni pé kí ó máa A. bórí inú wíjô B. ràntí çni tí ó fë tó o C. dúpë túláàsì nígbà gbogbo D. rántí àwôn çranko igbó 10. Nínú ewì yìí, Yööyö túmõ sí A. wàhálà B. ìgbéga C. ìdùnnú D. àìnítêëlörùn.

ÈDÈ

11. [u] jë fáwëlì A. àyanupè B. àhánupè C. àhánudíêpè D. àyanudíêpè. 12. Àmi ohùn tí ó tõnà lórí akôkô ni A. àárín, òkè, àti òkè B. àárín, ìsàlê, àti ìsàlê C. ìsàlê, òkè, àti òkè D. òkè, òkè, àti òkè 13. Ìpín sí sílébù Oÿúndáhùnsi ni A. ô-ÿún-dáhùn-si B. ôÿún-dá-hùn-si C. ôÿún-dá-hùn si D. ô-ÿún-dá-hùn-si. 14. Nínu èwo ni àrànmö afòró ti wáyé? A. Ômaàlè B. Elépo C. Káàbõ D. Àjáàbalê. 15. Páàsì jë õrõ tí a yá lò nípasê ètò A. êsìn B. ìÿèlú C. êkö D. òwò. 16. Àpètúnpè çlëbç ni a fi ÿêdá A. ìdúnkúdùn-ún B. darandaran C. oÿooÿù D. pípön. 17. Ôrõ tí a fi àfòmö ìbêrê ÿêdá ni A. ilê B. àjà C. ìfë D. ôjö. 18. Nínú Olú sùn fônfôn, fônfôn jë A. õrõ-ìÿe

B. õrõ-àpèjúwe C. õrõ-àpönlé D. õrõ-atökùn 19. Nínú Ôdç yìí pa eku ní õnà oko, ní õnà oko jë àpólà A. orúkô B. atökùn C. ìÿe D. êyán. 20. Mo fún ßôlá lówó dípò kí n ra aÿô fún un jë gbólóhùn A. alàkànpõ B. çlëyô õrõ-ìÿe C. onípönna D. àyísódì. 21. Nínú Ôjö õla yóò dára, yóò jë atöka A. ibá-ìÿêlê bárakú B. àsìkò ôjö iwájú C. àsìkò afànámónìí D. ibá-ìÿêlê atërçrç. 22. Èwo ni ó bá àkôtö òde-òni mu? A. Mësàn-õn B. Mësàn-án C. Mësàn D. Mëêsán. 23. Àkôtö òde-òní ni a fi kô A. Adé kôjá ní Òshogbo lô sí Ògbómõÿhö B. Adé kôjá ní Òshogbo lô sí Ògbómõÿö C. Adé kôjá ní Òÿogbo lô sí Ògbómõÿö D. Adé kôjá ní Òÿogbo lô sí Ògbómõÿhö 24. Our father is generous túmõ sí A. bàbá wa gbajúmõ B. bàbá wa ní õyàyà C. bàbá wa láàánú D. bàbá wa lawö. 25. To err is human tumõ sí A. Àÿìÿe kò kan ôgbön B. Çlëÿê ni êdá ènìyàn C. Láti ÿàÿìÿe ni tômô êdá

D. Àÿìÿe ni dídá ènìyàn.

LÍTÍRÉßÕ Ìwé Ojú Ôÿùpá apá keji ni ìbéèrè 26-28 dá lé. 26. Nínú ìtàn Òtítö-inú ló pé, ohun tí Ôrùn fi rúbô kí ó má ba à

ÿòfò êmí ni A. adé B. kíjìpá olówó iyebíye C. ìkòkò D. èjìgbà ìlêkê. 27. ‘Nínú ìtàn Ogun Ôlöyõö ati Èwí Adó, èèwõ tí Ológbòjígõlõ kà

fún àwôn ará ìlú Adó ni pé wôn kò gbôdõ. A. jç iyõ B. láya méjì C. jç adìç D. lö ìdálê. 28. Nínú ìtán Atàmájúbàrà Aya Alágbêdç, ohun tí Atàmájúbàrà rà

löwö Ajé tí kò sanwó ni A. obì B. aÿô C. ôkö D. çrú. Ìwé ìjìnlê Ôfõ, Ògèdè àti Àásán ni ìbéèrè 29-31 dá lé. 29. Nínú Ôfõ Àÿegbé, ta ni Ôrúnmìlà bá sùn? A. Alápinni B. Ômô awo C. Ìyá aye D. Òrìÿà. 30. “Pêrêpêrê ni ewé ôdán þ bô Pêrêpêrê ni çyìn þ wõ”. A lè lo ôfõ òkè yìí A. fún ìrìn-àjò B. bí obìnrin bá þ rôbí

C. fún àÿegbé D. bá a bá ko çbô lóde. 31. Nínú Ôfõ Arìnrìn Àjò, kí ni apôfõ pe orí? A. Bínúyö B. Ôláníyì C. Ôràngún D. Obòkun. Ìwé Àgbàlagbà Akàn ni ìbéèrè 32 - 34 dá lé. 32. Ikú ta ni ó dun Lápàdé jù? A. Kúnlé B. Délé C. Adéþrelé D. Paramölê. 33. Ohun tí ó gba gbogbo inú ìwé ìròyìn tí Lápàdé þ kà ni õrõ

àwôn A. ôlöÿà B. ôlöjà C. akëkõö D. ôlöpàá. 34. Irú `enìyàn wo ni Tàfá jë ? A. Ôdájú B. Awakõ C. Adigunjalè D. Ôlöpàá Ìwé Àròfõ Ôpádõtun ni ìbéèrè 35 - 37 dá lé. 35. Nínú ewì Aláìgbôràn ômô, àwôn tí akéwì dojú ewì yìí kô ni A. òbí B. akëkòö C. õdö D. ômçêköÿë 36. Nínú ewì Màjèsín Sáà kan, Màjèsín lé ìyàwo rê nílé nítori A. owó B. alè C. çran

D. tëtë. 37. Nínú ewì Môrèmi, ki ni àwôn Ifê fi ÿëgun Ìgbò? A. ôgbôn B. iná C. Agbára D. Oògùn. Ìwé Àgbà tí þ yö ‘lê dà, ni ìbéèrè 38 - 40 dá lé. 38. Ìkìlõ tí ó yô lójú ôpön sí Dúrójayé ni pé kí ó má A. lô sí ìdálê B. rìnde òru C. dá sí õrõ ogún pínpín D. dá sí õrõ òÿèlú. 39. Àwôn ìyàwó Dúrójayé lô sí õdõ Adífáÿç nitori A. àlá ti Èébúdôlá lá sí õkô wôn B. ogún Àjàní C. ômô wôn D. àtirí ojú rere ôkô wôn 40. “Ç ò gbôdõ jë kí wôn sá lô. Çní bá gbìyànjú làti sá lô, ç dáná bò

ó”. Ta ni ó sô õrõ yìí? A. Dúrójayé B. ßáájì ôlöpàá C. Ôlöÿà kejì D. Àjàní. ÌßÊßE 41. Fífi orógbó ránsë sí ènìyàn ní ìdálê túmõ sí pé A. nýkan kò lô déédé ní ilé B. ara àwôn òbí çni náà kò yá C. ara ômô kan ÿoÿo tí ó bí kò yá D. nýkan kò lô déédé ní ìdálê. 42. Oúnjç tí a fi àgbàdo ÿe tí ó dà bí möínmöín ni A. láþgbé B. sapala

C. àbàrí D. ègbo. 43. Çpà jë ohun õgbìn tí a le rí ní oko A. çgàn B. õdàn C. àkùrõ D. ìràntú. 44. Ôjö mélòó ni a fi þ díbà ôkà bàbà fún pípôn ôtíkà? A. Ôkan B. Méji C. Mëta D. Mërin 45. Ohun èlò ti a máa þ gbé òÿùÿù-òwú aÿô tí à þ hun lé ni A. òkùùku B. ìdí-òfi C. bíríbírí D. òkèèkee. 46. Õwê tí àwôn Yorùbá máa þ jë pêlú ìwúrí ni õwê fún A. aláìrójú B. opó C. ìlú D. çgbë 47. Ààró dídá yàtõ sí õnà ìranra-çni-löwö mìíràn nítorí pé àwôn

akópa gbôdõ jë A. òÿìÿë kan náà B. çbí C. ômô ènìyàn pàkàtì D. awo. 48. Àwôn ti a þ kí ní Àbôrú bôyè ni A. babaláwo B. àjë C. ògbóni D. ôdç 49. Ìwa àìtö ni A. sùúrù B. ìlawö C. ìmötótó

D. ìmëlë. 50. Èwo nínú ìwõnyí ló fi ìwà àrífín hàn? A. Sísú àgbàlagbà lóhùn B. Kíkí gbogbo ènìyàn C. Gbígbé õrõ sínú D. jíjeun níwájú àgbàlagbà.

MARCH 2012 Ìdáhùn 1. B Wo ìpínrõ kínní. 2. D Wo ìpínrõ kínní, ìlà kéje. 3. C Wo ìpínrõ kçrin, ìlà kçta. 4. C Àkànlò èdè ni ìpèdè yìí. 5. A

Ômôbinrin mëfà àti Àdùkë tó jë êgbön wôn. 6. C Kò sí çni tí ewì yìí kò bà wí. 7. D Wo ìlà kôkàndínlógún. 8. A

Wo ìlà kôkàndínlógún àti ìlà ôgbõn. 9. B

Ká máa rántí pé nípò yòówù tí a bá wà, ká máa rántí eni tó þ tiraka láti tó wa.

10. A Òkùtê/Ìjìnlê èdè Yorùbá ni yööyö, ó túmõ sí wàhálà.

11. B ße ni a hánu ká tó pe fáwëêlì [u]. 12. C À – àmì ìsàlê Kö - àmì òkè Kö - àmì òkè 13. D

Õ / ÿún /dá / hùn / si 1 2 3 4 5 14. B Oní + epo - elépo. 15. C

“Pass” èdè Gêësì la sô di “Páàsì”, èyí tó túmõ si ÿíÿe àseyege ní ilé-ìwé.

16. D

“Pön” ni õrõ ìpìlê; “pí” ni a lò mö ôn láti di “pípön”. 17. C Ì + fë = Ìfë Àfòmö ìbêrê õrõ ìÿe 18. C Fônfôn ló pön oorun tí Olú sùn. 19. B

“Ní” jë õrõ atökùn; ní õnà oko jë àpólà atökùn. 20. A

Dípò ni a fi kan Mo fun ßölá lówó àti kí n ra aÿô fún un põ. 21. B Yóò þ töka ôjö iwájú ni. 22. B Bí a ÿe pè é lënu ni a kô ö sílê. 23. C

Òun nìkan ni àwôn õrõ inú rê pegedé jùlô. 24. D

Ìtumõ gbólóhùn yìí ló pegedé ju àwôn yòókù le. 25. A

Gbólóhùn yìí ni ìtumõ rê bá a mu jùlô. Èyí jásí pé kò sí êdá Ôlörun tó kôjá àsìÿe.

26. D Babaláwo ló ní kó fi rúbô. 27. B

Àfikún sí wí pé wôn kò gbôdõ fi àlejò ÿaya. 28. A Èÿù ló ni kó lô ra obì löwö Ajé. 29. C

Kí ohun tó þ fë lè tê ë löwö. 30. B Kí aboyún lè bímô láìní ìrora nínú. 31. B

Gbogbo ibi tí orí bá dé ni ó ti þ gba iyì. 32. B Nítorí pé ikú tó kú rú Lápàdé lójú. 33. A

Nítorí pe ojoojúmö ni àwôn ôlöÿà þ ÿoro bí agbön. 34. A

Ìhùwàsí àti õrõ çnu Tàfá fi hàn pé ògbólògbó õdájú êdá ni. 35. C

ße ni akéwì fi ewì yìí pàröwà sí àwôn õdö láti fêsõ ÿe. 36. B

Owó tó þ gun màjèsín lo ÿe þ sìwàhù bëê. 37. B

Iná tí wön fi ran ògùÿõ ni wön kì bô àwôn Ìgbò lára. 38. B

Ìkìlõ yìí sô fún un bëê nítorí ìjàýbá. 39. A

Wôn kò fë kí àlá búburú ÿç sí ôkô wôn. 40. B

Nígbà tí wön lô ká àwôn õdaràn mö ibùba wôn. 41. A Nínú àsà àrokò pípa nílç Yorùbá, ìÿêlê tó korò ni orógbó dúró

fún. 42. C

Ìgbésê kannáà ni a fi þ ÿe àbàrí àti möín-möín; erèé àti àgbàdo tí a fi þ ÿe wön nìkan ló yàtõ.

43. B Ilê õdàn ló dára jù fún gbígbin êpà.

44. B Bó bá köjá ôjö méjì, ó ÿe é ÿe kó bàjë.

45. A Bí ahunÿô ÿe þ hun aÿô ni òkùùku tó jìnnà sí i yóò máa súnmö on díêdíê.

46. C Nítorí pé ó jë ohun itökasí löjö iwájú.

47. A Wön gbödõ jë çni tó sánangun bákan náà.

48. A Àbôrú bôyè bô ÿíÿç ni a þ kí babaláwo nílê Yorùbá.

49. D Õlç ni Yorùbá þ dàpè ní ìmëlë. 50. A

Bí àgbàlagbà bá þ sõrõ, ômôlúwàbí õdö kò gbôdõ sõrõ nígbà náà.