[yrc]-mo hinh hop nhat tu nhien va kha nang ap dung mo hinh tai cac doanh nghiep thuoc dia ban ha...

7/31/2019 [YRC]-Mo Hinh Hop Nhat Tu Nhien Va Kha Nang AP Dung Mo Hinh Tai Cac Doanh Nghiep Thuoc Dia Ban Ha Noi Va

1/64

http://svnckh.com.vn 1

Li ni u

Tnh cp thit ca tiHin nay, trong bi cnh ton cu ha ca nn kinh t th gii, cc doanh

nghip d thuc quc gia pht trin hay ang pht trin, c quy m lnhay nh, hot ng sn xut kinh doanh lnh vc no cng u phi imt vi s cnh tranh ngy cng gay gt, i hi vic thc hin nhng cicch su rng ng vng trn th trng. Nhn t mt gc khc, spht trin mnh m ca nn kinh t th gii cng t nhn loi tr c nguy ccn kit v khan him ti nguyn, buc cc nh qun l Nh n c, doanhnghip v c ng-i tiu dng c thc hn v vn qun l xanh. Mitr ng, do vy, c th tr thnh li th cnh tranh, tr thnh nhn t quytnh s thnh cng ca doanh nghip. Cng ty Unocal (M) tng dng 6triu USD mua ri ph b 8376 xe t sn xut tr c khi c nhng chin

dch chng nhim v trung bnh mi chic x khi gy nhim gp 60 lnloi t mi sn xut. Kt qu l lng tin ca ng i tiu dng i vi cngty khng ngng tng ln. V d ny phn no cho thy tm quan trng canhng hnh ng v mi tr ng trong qu trnh ra quyt nh ca mi nhlnh o doanh nghip.

Qua vic phn tch, tm hiu thc trng qun l mi tr ng nc ta,chng ti cho rng vn y tuy khng mi song vn s lun lun l biton kh gii i vi cc doanh nghip Vit Nam khi ngng ca WTO angn gn v cng vi n l mt yu cu kht khe hn v nhng sn phm c ra i t nhng m hnh qun l mi trng hiu qu. Xut pht t thct ny, tc gi mnh dn thc hin ti M hnh hp nht t nhin v khnng p dng m hnh ti cc doanh nghip thuc a bn H Ni v vng

ph cn vi hi vng -a ra mt li gii hp l gip cc doanh nghip trongn c, tr c ht l cc doanh nghip thuc a bn H Ni v vng ph cn,hon thin h thng qun l mi tr ng ti doanh nghip mnh. M hnh thhin s tham gia c chiu rng v chiu su ca mi thnh vin trong doanhnghip, t lnh o n nhn vin, vo qu trnh qun l xanh ng thiphn tch nhng b c i c th t c mc tiu cao nht ca qu trnhy. y cn l cch tip cn c tnh ng dng cao i vi quy m v trnh

sn xut ca cc doanh nghip trong phm vi nghin cu.Mc ch nghin cuTrn c s nhng l lun chung v qun l mi tr ng v t nhng phn

tch thc tin qun l mi tr ng H Ni v vng ph cn, ti i sunghin cu m hnh hp nht t nhin nhm lm r c s khoa hc p


2/64


dng m hnh vo hot ng sn xut ca cc doanh nghip thuc a bnny.

Nhim v nghin cu thc hin mc tiu trn y, ti c nhng nhim v c th nh sau:H thng ha nhng khi nim chung v qun l mi tr ng v m

hnh hp nht t nhin.Phn tch thc trng qun l mi trng v p dng m hnh hp nht

t nhin cc doanh nghip H Ni v vng ph cn. xut mt s gii php t pha doanh nghip v nh n c nhm p

dng m hnh hiu qu nht.

i t-ng v phm vi nghin cui t ng nghin cu ca ti l m hnh hp nht t nhin v tnh kh

thi ca m hnh ny i vi cc doanh nghip thuc H ni v vng ph cn.

Trong phm vi kho st ti cc doanh nghip trn, tc gi hi vng s mangli ci nhn r nt hn v kh nng p dng m hnh ti Vit nam ni chung.

Ph-ng php nghin cu ti p dng ph ng php tip cn tng phn, phn tch m hnh thng

qua cc giai on ring bit, t i n nhng nhn xt khi qut chung. ti cn s dng ph ng php kho st, thng k, phn tch tng hp, sosnh trn c s s dng s liu, bng biu, kt hp vi phng vn cc chuyngia v nh qun l doanh nghip

Kt qu nghin cu d kinNg i thc hin tin t ng rng ti s t c nhng kt qu sau:B sung, hon thin nhng vn l lun v m hnh hp nht t

nhin.Cung cp nhng thng tin xc thc v hin trng p dng h thng

qun l mi tr ng ca cc doanh nghip thuc H Ni v vng phcn.

a ra mt m hnh sinh li thc y hiu qu hot ng ca doanhnghip.


3/64


Ch- ng I: C s l lun v m hnh hp nht t nhin

1.1.Khi nim chung1.1.1.Qun l mi tr-ng v h thng qun l mi tr-ng cho doanh

nghipNgy nay, cng vi s pht trin ca i sng sn xut, vn mi

tr ng, bo v mi tr ng v c bit l qun l mi tr ng ngy cng ct ra cp thit. l do vic nhn thc c tnh thng nht ca h thngT nhinCon ngiX hi khin con ng i phi gii quyt vn mitr ng v thc hin cng tc qun l mi tr ng mt cch ton din, m bokhng ph v s thng nht bin chng khch quan . Hn na, nh nhngk thut v cng ngh hin i, khng nhng hot ng sn xut ca con

ng i c kim sot tt hn m vic phn tch, gim s t cht lng mitr ng v x l, phng trnh, ngn nga nhng tc ng tiu cc ti mitr ng cng hiu qu hn. Qun l mi trng do vy d dng c iu titthng qua nhng cng c kinh t v lut php, t nhng quy nh bt buc dn tr thnh mt li th cnh tranh khng th b qua.

C th hiu mt c ch khi qut v qun l mi trng nh sau:Qun l mi tr-ng l tng hp cc bin php, lut php, chnh sch kinh t,k thut, x hi thch hp nhm bo v cht l-ng mi tr-ng sng v phttrin bn vng kinh tx hi quc gia.

Vic qun l mi tr ng nhm hng ti vic thc hin nhng mc tiuc bn:

Th nht l phi khc phc v phng chng suy thoi, nhim mitr ng pht sinh trong hot ng sng ca con ng i.

Th hai l pht trin bn vng Kinh t v x hi quc gia theo 9 nguyntc ca mt x hi bn vng do hi ngh Rio 92 xut v c tuyn bJohannesburg, Nam Phi v pht trin bn vng 26/8 4/9/2002 ti khngnh.Trong vi ni dung c bn cn phi t c l pht trin kinh tx hi gn cht vi bo v v ci thin mi tr ng, bo m s hi ho giami tr ng nhn to vi mi tr ng thin nhin, gi gn a dng sinh hc.

Th ba l xy dng cc cng c c hiu lc qun l mi tr ng quc giav cc vng lnh th. Cc cng c trn phi thch hp cho tng ngnh, tnga ph ng v cng ng dn c .

Hin nay, vi tnh trng nhim mi tr ng do sn xut cng nghipngy cng gia tng, qun l mi tr ng khng ch l vn ca mt ng i,mt c quan, mt t chc m ca c ton x hi. V vy, Chnh ph v doanhnghip cc n c lun cng phi hp, cng tc nhm tm ra nhng gii php


4/64


mang tnh lut php hn khng ch trong tng n c m c phm vi khu vcv quc t.

1.1.1.1.Ti sao doanh nghip phi quan tm ti vic qun l mi tr-ng?Qun l mi trng l mt phng thc tip cn h thng chm lo ti

mi kha cnh c lin quan ti mi tr ng trong cc hot ng sn xut kinhdoanh ca mt t chc. N phi c xem nh mt b phn gn lin trong

hot ng v chin l c kinh doanh ca t chc.Doanh nghip phi quan tm ti qun l mi tr ng v:Php lut v nhng s p buc khc i vi doanh nghipTuy nhng mc khc nhau nh ng Chnh ph ca tt c cc quc gia

u ang tng c ng kim sot cc hot ng cng nghip, nghim khc xpht vic vi phm cc iu lut v cc gii hn cho php v mi tr ng. Cchnh pht dn s v hnh s mi, nghim ngt hn v vi phm lut v cc quynh mi tr ng ang c cc n c pht trin c bit ch trng p dng.c bit l cc vi phm dn ti nguy c tn hi v sc kho, tn hi lu dicho ti nguyn t, n c mt, n c ngm Tnh hnh buc cc doanhnghip phi tin hnh cc bin php gim st cn thit minh chng rngh p ng cc yu cu cho php hoc tun th cc iu lut. Cc nhn vingim st khu vc cng ang c o to cch xc nh v kp ch ra cc viphm v lut php hay nhng quy nh v mi tr ng.

Nhiu x nghip nhn thy tip tc tn ti v xc tin hot ng snxut kinh doanh, h buc phi ch trng mt chin l c lu di v mitr ng. Vi chin l c h mi to c c hi kinh doanh, cnh tranh c vi cc i th bit cn nhc ti cc yu t mi tr ng, thu ht ccc nh u t , cc c ng v cc bn lin quan nh vin cnh tt p vmi tr ng ca h.

Trch nhim php l, hnh s v vi phm lut hay cc quy nh mitr ng khng ch tr nn nghim khc hn m c s php l ca n cngang c ch trng ti nhiu n c. iu ny gip kim sot c mi tchi mi tr ng ngay c khi ch a c cc bng chng vi phm. Cc hot ngsn xut kinh doanh d ch c nguy c ri ro cng s b cm v ch doanhnghip s b x pht thu mt cch nghim khc.

Ngoi cc trch nhim php l, hnh s do cc nguy hi v s c hoc nhim, ti nhiu n c, cc doanh nghip cn gp kh khn v cc tr ng hpx l khn cp khi c quan chc nng buc h phi nh ch sn xut cho ti

lc gii quyt xong s c. Trong mt s trng hp, cc doanh nghip bucphi di di a im hoc u t mua sm trang thit b cng ngh mi kim sot nhim.

ng ca hay khng ng ca?. Liu c a im thch hp dichuyn v gii php di chuyn c thc thi khng? lun l nhng cu hikh tr li i vi cc c quan chc nng ca Chnh ph. Ti Vit Nam cctr ng hp nh vy cng xy ra.


5/64


p lc v nhn thc, v danh ting v quan h cng ngNhn thc ca x hi ni chung v ca ngi tiu dng ni ring v mi

tr ng ang dn dn thay i. L thng thng ngi ta xem mt doanhnghip c tnh trng mi tr ng km th kh c th sn xut cc sn phm ccht l ng cao. Xu th hin nay ng i tiu dng c s la chn cc sn phm c sn xut trong cc iu kin tt v mi tr ng. Bn hng, nhng ng ilun cn trng khi la chn, k kt cc hp ng hn phi cn nhc k hn viu ny.

Cc bn quan tm hoc cc bn c quyn li lin quan khc nh cc cng, cc t chc ti chnh, cc cng ty bo him lun xem trng yu tm bo mi tr ng trong qu trnh nh gi tng th, nh gi v cc khchhng hin c v cc khch hng t ng lai tr c lc thc hin cc dch v ut , cho vay, dch v bo him hay chp nhn cc iu kin m phn thchhp.

Cc doanh nghip thiu cn trng v vn nhim c th gp nhiu rcri trong quan h i vi dn c a phng.Cnh tranh nhim mi tr ng th ng gn lin vi vic tiu hao lng ph nhin liu

v nng l ng, cht l ng sn phm km, gi thnh cao nn mt kh nngcnh tranh th trng ni a, th trng nc ngoi, nhiu n c, c chhay h thng Tiu dng xanh Green Consumer ang l p lc rt ln trnth tr ng. Ng i tiu dng ngy cng i hi c cc sn phm mi hn, bnhn theo cc chun mc mi trng. Cc nhu cu c th bao gm c vicphi m bo cc sn phm c cung cp tho mn mi yu cu can c nhp khu ng thi c s sn xut phi p ng cc yu cu ti thiu

v mi tr ng trong hot ng sn xut kinh doanh ca h.Cho d trong nhiu tr ng hp, vic tun th cc iu lut v mi tr ngc th lm tng gi thnh nhng xu th l cc sn phm t cc yu cu vmi tr ng cao hn vn c a chung hn.Sc p v ti chnh gim gi thnh, tng kh nng cnh tranh, doanh nghip phi tm cc

gii php gim thiu hoc loi b nhim, tit kim nng l ng, nguynnhin liu, gim ngun thi, ti ch hoc ti s dng cc ph liu.

1.1.1.2. p dng h thng qun l mi tr-ng EMS (Environmental

Management Systems)H thng qun l mi tr-ng (EMS) l g?Vn mi tr ng ngy cng c ngha thc tin quan trng cho mi t

chc v doanh nghip. Tu theo cch x l ca mnh, cc vn lin quan timi tr ng c th tc ng xu hoc tt cho chin l c mc tiu ca h. Ccdoanh nghip thnh t thng quan tm ti cc nguy c hin ti cng nhcc c gng t c hi c th v mi tr ng v t nht hai l do chnh sau:


6/64


Tit kim ti chnh nh gim chi ph, trnh c trch nhim v phpl.

To thm ngun thu nh m rng v tm kim thm th tr ng.c bit h thng qun l mi trng gip cho doanh nghip:Xc nh, kim sot mi kha cnh, mi tc ng v mi nguy c mi

tr ng c th lin quan ti t chc.t c chnh sch mc tiu v mi tr ng bao gm c trch nhim

php l.Xc nh c cc nguyn tc, cc ch dn v ph ng thc doanh

nghip t c cc mc tiu mi tr ng trong tng lai.Xc nh cc mc tiu di hn, ngn hn v trung hn v tnh trng

mi tr ng, m bo s cn i chi ph v li ch cho doanh nghip vcc bn lin quan.

Xc nh cc ngun lc t c cc mc tiu, xc nh tr chnhim v s cam kt cung cp cc ngun lc.

Xc nh v vn bn ho cc nhim v, trch nhim chc nng, ccth tc m bo mi thnh vin lun thc hin ng cc cng vicchc nng c giao.

ra cc bin php m bo tun th cc th tc, cc chun mc,mc tiu c tho lun v c sa i khi cn thit.

im mu cht l phi c s kt ni cht ch gia qun l mi trng vchc nng qun l chung v mi tr ng ch l mt trong cc yu t tc ngn x nghip. Mt h thng qun l mi tr ng tch bit vi cc c ch qunl khc s khng gii quyt c vic g. C th gii thch h thng qun lmi tr-ng l tp hp cc hot ng qun l c k hoch v nh h-ng v

cc th tc thc hin, lp ti liu, bo co, n -c trin khai nh mt ccu t chc ring c chc nng, trch nhim, ngun lc c th ngn ngacc tc ng xu v mi tr-ng cng nh- thc y cc hot ng duy tr vnng cao cc kt qu hot ng mi tr-ng (Gio trnh Kinh t qun lmi tr ng, i hc Kinh t Quc dn, H Ni - 2003).

H thng qun l mi trng cng tun th chu trnh Lp k hoch Thc hin Kim tra Hnh ng khc phc (Chu trnh PDCA) nh- quen bit trong hot ng qun l cht l ng sn phm. Cc phn nh, sdng cc cng c gii quyt s hon ton ph thuc vo mc tiu v nhu cuc th ca tng doanh nghip hoc t chc.

Chnh sch mi tr-ngCng b ca t chc v cc nh, cc nguyn tc lin quan n kt quhot ng tng th v mi tr ng ca mnh, to ra khun kh cho cc hnhng v cho vic ra cc mc tiu v ch tiu mi tr ng ca mnh.

Ch tiu mi tr-ngYu cu chi tit v kt qu hot ng l ng ho c khi c kt qu p

dng cho mt t chc hoc cc b phn ca n, yu cu ny xut pht t cc


7/64


mc tiu mi trng khc cn phi c ra v p ng nhm t c ccmc tiu .

Bn hu quanC nhn hay mt nhm lin quan n hoc b nh h ng bi kt qu hot

ng mi tr ng ca mt t chc.T chc

Cng ty, Tng cng ty, Hng, X nghip, C quan, Vin nghin cu hocmt b phn hoc kt hp nhiu b phn ca n d l chng c t hp vinhau hay khng, l Nh n c hay t nhn, c cc b phn chc nng v quntr ring ca mnh.

i vi cc t chc c nhiu n v hot ng, th mt n v hot ngc lp c th coi l mt t chc.

Ngn nga nhimS dng cc qu trnh, cc ph ng php thc hnh, vt liu hoc sn

phm trnh gim bt (hn ch) hoc kim sot nhim. Hot ng ny cth bao gm vic ti ch, x l, thay i qu trnh, c ch kim sot.

Xut x h thng qun l mi tr-ng (EMS)Trong gn hai thp k va qua, h thng qun l mi tr ng thc s

c quan tm v mt trong nhng l do pht trin ca n gn lin vi haivn sau:S gia tng ca cc khon chi ph do vi phm cc iu lut mi tr ngNhng quan nim mi v qun l cht l ng ton din (TQM) d khi

u ch hn ch v loi b khuyt tt trong sn xut, nng cao hiuqu kinh doanh nh ng sau c vn dng cho vic qun l mi

trng.Tr c cc thch thc v mi trng cc doanh nghip c th i ph theonhiu cch. Chng hn:Khng phn ng g: Doanh nghip khng nhn thy cc xu th v cc

nguy c e do v mi tr ng, khi nhn ra th qu mun v ri vokhng hong.

Phn ng th ng phc hi, ch khi c cc vn , s c thc s xyra ng i ta mi lo bin php x l chng. Tr ng hp ny doanhnghip c th c li nhun trong thi hn ngn nhng khng bao git s pht trin bn vng, thm ch lao ao khi c vn lin quan ti

mi trng xy ra.Phn ng ch ng: Cc doanh nghip ny theo di khng ch ccngun nhim v mi vn lin quan ti mi tr ng, xem chngnh mt phn trong hot ng sn xut kinh doanh thng ngy kpc hot ng tr c khi tnh trng tr nn trm trng. Chnh schny khng c ngha l doanh nghip thot khi mi kh khn m ch


8/64


c ngha l h chun b tt hn x l vi cc tr ng hp khnghong.

Thc ra hot ng theo di, khng ch tnh trng mi tr ng m ng i tath-ng gi l thanh tra mi tr-ng -c trin khai t nhng nm 1970

1980 ti cc cng ty nh Allied Signal; Westinghuse; Phillips; ICI v timt s n c nh M, Canada v Ty u l nhng ni cc iu kin lut mi

tr ng c yu cu cao v chi ph tr ch nhim khi khng tho mn cc quynh lin quan v sc kho, an ton.

Ngy nay, thut ng Thanh tra mi tr-ng -c s dng rng rinh-ng i khi b nhm ln vi khi nim Xem xt tnh trng mi tr-ng banu hoc thut ng Kim tra nh gi h thng qun l mi tr-ng.

Mc ch ca h thng qun l mi tr-ngNhn bit, kim sot cc tc ng cng nh cc xu th quan trng v

mi tr ng;

Nhn bit v tn dng cc c hi v mi tr ng;Xc nh cc chnh sch v c s cho vic qun l mi tr ng;Kim sot v khng ch, nh gi tnh hiu qu h thng bao gm

vic thc y v ci bin ph hp vi s thay i ca nhu cu vcc iu kin.

Cc yu t c bn ca h thng qun l mi tr-ngTu thuc vo bn cht, quy m, tnh phc tp ca cc hot ng, ca sn

phm hay dch v m h thng qun l mi tr ng ca tng doanh nghip cth s khc nhau. Mc d vy chng u c mt s yu t c bn ging nhau

nh:Chnh sch mi tr-ng: Th ng dng vn bn nu cam kt ca lnho v vic tun th tnh trng mi tr ng v c chnh thc cng bv cc n lc v cc nguyn tc hot ng cc doanh nghip t c cc yu cu v mi tr ng. Chnh sch phi bao qut v nu cth nn nh lng v nhng d nh cn t.

Ch-ng trnh hay k hoch hot ng v mi tr-ng: Nu bin phpm doanh nghip s tin hnh trong thi gian ti nhm chuyn chnhsch ca doanh nghip thnh cc mc ch v mc tiu c th, xcnh hot ng, trch nhim ca tng ng i v s cam kt m bo

cung cp cc ngun cung cp cc ngun lc cho vic trin khai.Xy dng c cu t chc: B nhim, phn cng, u quyn trch nhim

cho cc hot ng.To s kt ni ho hp ca vic qun l mi tr-ng trong cc hot

ng qun l kinh doanh khc: Lp cc th tc kt hp hi ho ccbin php qun l mi tr ng trong cc lnh vc hot ng kinh doanh


9/64


khc ca t chc nh an ton lao ng, mua bn, nghin cu trinkhai, tip th, ti chnh.

1.1.2.Bnh xe mi tr-ngNhng li ch ca vic quan tm ti mi trng v xy dng mt h thng

qun l mi trng hiu qu ti doanh nghip t lu c cc chuyn gia

kinh t tha nhn nh mt phn ng ch trong qu trnh ra cc chinl c pht trin tng th v di lu ca mi doanh nghip. Tuy vy mt mhnh ph hp cho vic qun l mi tr ng ti doanh nghip li lun l titranh ci trong nhiu thp k qua.

Mt s cng ty c nhiu n lc thit lp mt h thng khch l v gi cc t ng t ngi lao ng vi hi vng khuyn khch h a ra cc kin bo v mi tr ng v ti ch. Mt mt, tuy tho lun v mi tr ng ltrch nhim ca mi ng i nh ng iu cc doanh nghip lo lng thc s lil lm cch no trnh c chi ph hay trch nhim v mi tr ng. t ramc tiu khng c rc thi nh ng khng tin hnh mt thay i no c lmt nguyn nhn khng ng c ca cc tht bi. Nu cc cng ty thay ichin l c kinh doanh ( trnh rc thi) th cng ty phi thay i cchtip th, k ton hot ng.

Bnh xe mi trng biu d i y l mt c gng thu ht cc yu tli vi nhau t chc c th tip cn vn mi tr ng mt cch thngnht. Biu bao gm 3 giai on pht trin ca mi tr ng. mi giaion c 5 im cn cn nhc. l mc tham gia ca ng i lao ng, kthut qun l ca ng i iu hnh, sng kin chin lc gii quyt vn mi tr ng, nh gi chi ph mi tr ng v tnh hnh th tr ng.


10/64


Hnh 1: Bnh xe mi tr-ng

(Ngun: Qun l mi tr-ngD. Keith Denton)Bnh xe mi tr ng c gng biu din cch thc lin h vi nhau canhiu lnh vc khc nhau nh ng n khng ch ra giai on no hay n lcno l hay nht. Chng ta s lm r nhng vn ny bng cch nghin cuchi tit hn v m hnh hp nht t nhin.

1.1.3.M hnh hp nht t nhinQun l mi tr ng khng n gin ch bao gm vic hn ch rc thi

mc thp nht d c th l biu hin d nhn thy nht ca mt h thngqun l mi tr ng thnh cng. Trong doanh nghip, cng nh trong bt k

mt t chc no khc, nhng vn mi tr ng ch c th c gii quythiu qu trong tr ng hp t c s thng nht cao gia cc c nhn vmt mc tiu chung v b c pht trin tip theo, l s ra i cc sngkin khng ch t pha nhng nh lnh o.

1.2.Cc giai on ca m hnh hp nht t nhin1.2.1.Giai on 1

Kim sot tngph

Coi rc thi nh ti sn

ng c linhun tothu nhpTrnh chi

ph

p ng khchhng di hnQun l theo

nhm TQM

Qun lmitrngcp caoBo mv mi

trng

Lc l ng lao ng thngnht v tham gia tch cc

Thit k xanh, citin sn phm

S tunth

Nhngthnh vinban lnho ctrch nhimvi mitrng

Tip thxanh ivi khchhng ngnhn

Sngkin cnhn

Gim thiuchi ph vtrch nhim

Cn b mitrng kimnh mitrng


11/64


C th quan st cc yu t cu thnh ca n lc giai on u tronghnh 2. Ngi ta thng yu cu cc nhn vin phi c lp trong lnh vccng vic ca h. Trong mt s trng hp c th l vic thay i mhnh s dng nng l ng hoc nhng t ng ti ch rc thi hay vic cho rai cc sn phm ph nhiu li nhun hn.

giai on u cc cng ty c th tuyn m nhng ng i i u v bov mi tr ng khuyn khch cc sng kin c nhn. im mu cht giaion ny l vic thu m n nhn vin vi t cch c nhn. Ch ca giaion u l trch nhim ca mi ng-i nh-ng khng c thay i ln nov cch thc a ra quyt nh. Vic tham gia ca ng i lao ng giaion ny l cch tip cn tt cho mt cng ty mun mi ng i nhn thc c vn mi tr ng nhng khng mun c nhng thay i ln v vnho.

T quan im chin l c, giai on u cc cng ty c th m botun theo tt c cc quy nh cn thit v mi tr ng.

Trng tm c t vo vic ti thiu ho cho ph chng nhim mitr ng v trnh nhng trch nhim ln do vi phm cc quy nh v mitr ng. V kha cnh php l c coi trng nn cng vic giy t c cbit quan tm v cc cng ty thng thu mn, hoc tuyn m trong ni b,cc vin chc v an ton v mi tr ng (E&S).

Nhng ban E&S tp trung vo vic thm nh, tun th nhng quy nhv gio dc cho ng i lao ng. Nhim v ca h l nh gi l ng rc thi,theo di hot ng v c gng lm cho mi ng i hiu tm quan trng can. Ngoi h tr o to, vic tip cn qun chng trong qun l (MBWA)cng th ng chim nhiu thi gian, qua khuyn khch ng i lao ng

xut t ng v hnh ng. Cc cng ty c iu hnh tt giai on utin hnh nhiu cuc kim tra mi tr ng do trung tm khi xng. Mcch ca nhng hot ng l m bo vic tun th cc quy nh v mitrng.


12/64


Hnh 2: Cc t chc giai on 1(Ngun: Qun l mi tr-ngD. Keith Denton)

giai on ny nu khch hng nhn thc c yu cu mi tr ng thchnh nhng khch hng l ni thu ht s ch ca cng tc tip th vbn hng. Trng tm l c gng xc nh sau thc hin cch tip cn thtr-ng v mi tr-ng. Nhng cng ty tin rng h c sn phm c li chomi tr ng hn sn phm ca i th cnh tranh s c gng lm sao ming i cng nhn iu qua cc t chc h thng chng ch khoa hc hay

cc ch ng trnh t ng t. Cc cng ty cm thy sn phm ca h khng cth mnh v mi tr ng cng t nht c m bo rng h khng vi phm quynh no c.

Khng c c s no cho rng giai on ny n lc mi tr ng l yukm. giai on 1 nu t chc km th n giai on 2 v 3 cng vy. Victun th cc quy nh bo v mi tr ng s thc s pht huy hiu qu. giai

Lc l-ng lao ngCc c nhn bo v mi tr ngvi cc ch ng trnh khuynkhch xut kin, cc buitranh lun, tc ch, phn bit,

bo tnngun nng l ngQun l hotngThu cn b vmi tr ng (cptrung v thp) tipcn qun chngtrong qun l(MBWA), lph ng php tipcn cp bch

Tip thTip th vmi tr-ngtp trung vokhch hngngn hn,p ng nhucucakhch hng

Chin l-cChin lc tun thv kim tra mitrng

K ton v tichnhnh gi rc thi (tl rc thi), o l ngv theo di hotng, gim thiu rc,trnh vi phm


13/64


on 1 cc nhu cu ti chnh v cc vn mi tr ng bt u c thanhn. tun th cc quy nh, ngi ta phi xc nh v o l ng chi phcho nhim, c gng phn nh nhng chi ph no trong cc bo co ara quyt nh. Ngi ta cng nhn thc c rng trch nhim mi tr ngang ny sinh t nhng hot ng hin ti. Nhng ng i tham gia giaion ny bit r trch nhim php l i vi hot ng ca h v chi ph

kin tng c khi cn cao hn l chi ph thu dn. giai on 1, cc chi ph v ti chnh s phi c d tnh v phn b tu

theo tng thi k v tng loi sn phm. Cc cng ty cn c k hoch thu htthm vn ti tr cho hot ng ny. Mt s hot ng qun l mi tr ng giai on 1 bao gm c vic pht trin v a ra chnh sch v mi tr ng. l cc mc tiu ngn hn cho cng tc kim sot nhim. Mc tiu dihn chng nhim cng cn c xc nh, c nh vy mi gim thiu cri ro v mt php l. Cc doanh nghip c th t chc tho lun tm rach ng trnh hnh ng. Cc nh lnh o gi ti ton th nhn vin camnh mt thng ip rng: kim sot nhim rt quan trng i vi s sngcn ca cng ty. iu c ngha l cng cn phn b y cc ngun lccho cng cic bo v mi tr ng, phi khng ngng kim tra, n c v boco li tnh hnh hn ch rc.

Mt trong nhng s khc bit gia cng ty c iu hnh tt giai on1 v cng ty khng iu hnh tt l kh nng kt hp cc nhn t khc nhauthnh mt h thng nht. S sng th c o thng th ng nh t l rc thi cth l mt cch tt tp hp mi ng i li vi nhau. Nu mi ban ngnh,mi ng i v mi b phn chc nng cng tham gia th n s l mt imchung ca mi ng i. N cn a ra mt ph ng php thng tin xuyn sut

cc ban ngnh v cc b phn chc nng. hot ng c tt trong giai on 1 cn pht huy cc ngun nhn lcvt cht. iu c ngha l li cun cng nhiu ngi tham gia vo ch ngtrnh mi tr ng th cng tt. Yu cu h hn ch r c thi, ti s dngnguyn liu v bt buc h phi cam kt thc hin l hai vic hon ton khcnhau. Khi mt cng ty bit rng nh gi c thc hin trn c s nhnghot ng bo v mi trng cng nh cc mi quan tm ca t chc ch chiph, nng sut, cht l ng, dch v vi khch hng th khi cng ty cmt t chc hu hiu giai on 1. Nu khng, cng ty ch cn c th hivng i th ca h khng lm vic tt hn mnh hoc gi khch hng

cho rng cng ty ang lm tt hn vic bo v mi tr ng hn mc thc tcng ty ang lm.

1.2.2.Giai on 2Giai on 2 l nhng thay i thc s trong c cu t chc. Tr c c

ch vn hnh theo chiu dc trong gim c hay nh lnh o quyt nhmi vic vn l ph ng thc ph bin. giai on 2, hot ng vn l t ng


14/64


i ging nh vy nh ng bt u c s ph b phn tng, phn lung v ming i c tham gia vo vic quyt nh nhiu hn. Kt qu l quyt nh a ra th ng linh hot hn.

Hnh 3: Giai on 2(Ngun: Qun l mi tr-ngD. Keith Denton)

Mt m hnh giai on hai c th hin biu hnh 3. c mtb c tin cch mng, chuyn t vic a ra quyt nh theo chiu dc sangvic quyt nh tham kho kin qun chng kh la chn giai on 1,qun chng c yu cu nu ra kin ca h v cch lm gim nhim.

S tham gia ca nhnvin

Qun l tp th, cc nhm bov mi trng lin ngnh, ccnhm kim sot rc thi vtit kim nng l ng, p dngnhng cng c gii quyt vn nhn vin t gii quyt

Qun lhot ngNghin cu bohim mi trng.Kim sot khoJIT, TQM, v thc quan mitr ng cp cao,ch ng trnhVRAP ca Dow

Giai on 1

Chin l-c

Ngn nga nhim vkim sot tng chi ph; nhim c coi lchi ph

Tip thTp trung c vokhch hng ngnv di hn, tmhiu nhu cu cakhch hng v xcnh mc tiu cacng ty

K ton vti chnhTrnh chi ph,hn ch rc thi

v tip tc cithin v th cnhtranh ca cng ty


15/64


Trong nhiu tr ng hp h cn phi chu thm nhiu trch nhim khc na.Nhiu cng ty cng khen thng ng i lao ng v vic tham gia nggp kin ca ng i lao ng nh ng v cch thc a ra quyt nh thchng c g thay i.

Chnh giai on hai, s thay i ny mi din ra. Nhng quyt nhtr c do lnh o a ra nay do ng i lao ng a ra. S tham gia ca

ng i lao ng th ng din ra d i dng qun l tp th. Ngy cng c nhiucng ty trao quyn v trch nhim gim st cho cng nhn. Cc nhm theodi (c trch nhim tr c tt c nhng g din ra tr c mt h) v cc nhmlao ng bn t qun c quyn quyt nh h s t chc cng vic nh thno. Trong mt s trng hp h cn c quyn thu hoc ui vic. Ph binhn l cc nhm t t chc cch phng chng v m bo cht l ng quytnh thi gian v k hoch lm vic v t nhn ly cc phn trch nhim.Thnh cng ca nhm nh vy v kha cnh cht l ng rt ng ghi nhn.

a mi ng i vi cc quan im khc nhau li vi nhau s gip nngcao nng sut v gim c nhng mt yu km v gim bt cht thi. Tgc o to, cn c s o to ton din giai oan hai. Mi ng i phihiu r vai tr ca mnh. H phi ho mnh vi qu trnh sn xut. H phibit r gi tr ca bn thn v pht huy gi tr .

giai on u, mc tiu chnh l kim sot nhim, xy dng ccgii php bo v mi tr ng. Mc tiu ca cc cng ty giai on hai likhc. H ch trng hn tnh t gic. Vic kim ra ch cn tp trung vo khutheo di rc thi v vic tun th cc quy nh. Cng vic o to cng cquan tm hn. giai on hai, hn ch nhim mi tr ng l trch nhimca ng i lao ng cn i ng lnh o ch c vai tr h tr.

Nu s l ng hng tn kho gim xung do iu kin thng tin lin lc tthn th cht thi cng vy. Cng vic qun l phi nh gi h tr (chtl ng hoc sng kin hot ng khc) ch khng phi ch n thun l cho v kim sot nh trong giai on 1.

Cc sng kin trong qun lTheo quan im chin l c, cng vic qun l chuyn t mt cam kt

thc hin cc yu cu php l m cc cng ty giai on 1 th ng tin hnhsang hot ng mi. Chng nhim l mt cng vic gn ging vi vickim sot cht l ng km hay hng tn kho xu. Cch t duy ny cho rng

nu i vi cng ty v c i th, l mt khon chi ph th n cng c thtr thnh mt li th cnh tranh. bin n thnh mt li th cnh tranh,cng ty phi kim sot chi ph nhim tt hn i th. Trong giai on 2,ng i ta cng nhn rng khng ch n gin l ng hay t chi s dngn lm li th cnh tranh m cn phi s dng cc ngun lc, k c ngunlc con ng i, mt cch hu hiu hn.


16/64


Trong giai on 1, ngi ta c th c mt cn b chuyn trch v mitr ng (v An ton) v i khi gim c iu hnh nhc nh mi ng i vtm quan trng ca cc vn mi tr ng. Trong giai on 2, cc hot ngmang tnh on th tr nn cn thit hn. Allen F.Jacobson, ch tch kimtng gim c ca cng ty 3M khuyn nn a cc mi quan tm v mitr ng vo cng vic lp k hoch kinh doanh thng l. Mt s hot ng

ny bao gm c vic xc lp li c cu t chc v nhn s, nh vy s phthuy c vai tr ch ng ca ng i lao ng. Cng ty nn ch ng u tthch ng vo khoa hc v cng ngh v mi trng c th h thp chiph di hn do ginh c li th cnh tranh. lm c iu ny,ng i ta phi n lc hn na trong vic gio dc mi ngi hiu ti sao hcng phi tham gia vo v bng cch no. Hng ngy, nhng c gng khcln hn cn gp phn xy dng cu ni gia cc nhm khc nhau. Cc uban v mi tr ng cn d tnh nhng vn mang tnh chin l c. U banlnh o v mi tr ng ca cng ty Xerox c th l mt v d v cch tipcn ny.

Vn ti chnh ca doanh nghip cng bt u thay i. Cch tip cnny chuyn t ti thiu ho chi ph (chnh l tiu chun trong giai on 1)sang trnh chi ph hoc nh gi kh nng cnh tranh. Trong giai on 1,cng tc k ton ch nhm gim bt chi ph ngn hn bng cch gim dnu t vn v trnh nhng tn tht hp php trong di hn. Trong giai onny, b phn k ton cho rng cc mi quan tm v nhim t quan trnghoc km gi tr i vi s thnh cng ca t chc, v th ng i ta th ngdnh rt t ngun lc nguyn vt liu, cng ngh hay nhn lc cho mc ch.

Trong giai on 2, tnh hnh li hon ton khc, thng qua vic nh givng i v cc qu trnh t ng t, b phn qun l nm r hn tng chi phtht s dnh cho mi trng. Bng cch tip cn nh gi cnh tranh, ng ita cng nhn rng tng chi ph dng vo vic hn ch nhim v rc thicng kh ln nh trong tr ng hp cht l ng (sn phm) qu ti vy. Cccng ty qu quyt rng nhng ng i i trc hai b c trong vic iuchnh vn mi trng s i trc mt b c trong cnh tranh. l cch tduy trong giai on 2. Ch ng trnh 3P ca hng 3M c bit thnh cng.Hng ny tin hnh 3000 d n, gim bt c 5% lng ph i vi min v sn phm, gim bt 1 t bng chi ph nhim trong vng 15 nm v

tit kim c tng cng 500 triu USD. Trong giai on ny, cc cngtc qun l mun trnh khi chi ph cho mi trng, v th c th cn phiu t vn vo cc ngun lc cng ngh hoc con ng i t mc chi phthp hn v sau thu hi vn u t .

Trong giai on 2, b phn tip th cng phi thay i suy ngh ca mnh.Trong giai on 1, h nhn thc c nhu cu i vi mt mi tr ngtrong sch ca cc khch hng ngn hn. Trong giai on 2, cc n lc


17/64


marketing m rng hn cc nh ngha bao gm c nhng khch hngdi hn nh cng ng ni chung. Ngay c cc quy nh ca chnh ph cngc th c coi l nhng khch hng di hn. Trong giai on ny, cng victip th s bt u nhn thc c rng khch hng ca h bao gm cngchng v c th c cng chng nhng n c khc, ni m h mun kinhdoanh.

1.2.3.Giai on 3Giai on cui cng l thng nht ton b cc nhn t chng nhim vo

quyt nh ca t chc. Mt m hnh c th hin trn s trong hnh 4.Giai on 3 i hi phi a ton b nhng vn v mi tr ng vo trongtt c cc quyt nh ca nhng t chc, t nhng quyt nh quan trng nhc xy thm mt nh my hay khng cho ti nhng quyt nh t quan trngnh s dng giy ti sinh. Trong giai on ny, cc vn v mi tr ng lmt b phn trong qu trnh ra quyt nh hng ngy ca tt c mi ng i.Mc tiu ca giai on 3 l nu c s c gng, cng tc ng i ta c thto ra li nhun t cc n lc chng nhim, t chu trnh sn xut khp knv t hiu qu hot ng.

T pha qun l sn xut, ng i ta lun a ra mt v d v giai on 3 chnh l th gii t nhin. Trong t nhin, khng c g b lng ph c, mi thu c s dng li, khng c g b chn i. Theo cch hiu ca con ng i,t nhin l mt chu trnh khp kn. Mc ch y khc vi giai on 1 v 2khng phi l ti thiu ho nh tr c na m l ti a ho cc ngun lctt c, k c cht thi. Thm ch thut ngcht thi cng khng chnh xc.Khng h c cht thi m ch c sn phm ph.

Tp ch Forbes ng mt cu chuyn rt hay minh ho cho cch suyngh mi m ny. C mt ng i tn l Robert Smee lnh o mt c s traoi vt t Thi Bnh Dng Spokane, Washington, Hoa k, mt trong snhng c s trao i cht thi ln nht n c M. Vi c ng v , anh ta trthnh mt ngi mi gii cho cc nh sn xut, dn c thnh th v nhngng i bun bn cht thi mun loi b rc r i ca chnh mnh hoc s dngrc ca ng i khc lm nguyn vt liu. Trong nm 1990, anh ta traoi c 600 loi nguyn vt liu khc nhau vi mc bnh qun l 4,5 triuTn/nm. Khong 15% s (ng i bn/ngi mua) trc tip trao i vinhau v Smee ch thu ca ng i s dng dch v 48 USD l ph ng gp.

Anh c tnh rng c quan ph trch cht thi quc gia tit kim c 27triu USD do chi ph x l gim xung khi rc thi c s dng lm nguynliu th. Anh cng ch ra rng khi chi ph ca nguyn vt liu ban u v chiph qun l cht thi tng ln th cc cuc trao i quy m ln s ngy cngd dng xy ra. l n lc ca mt c nhn. Khng ai bit c doanh ss l bao nhiu khi ngy cng nhiu ng i bt u tm cch gim bt snphm ph v c gng tm ra th tr ng tiu th chng.


18/64


Hnh 4: Giai on 3(Ngun: Qun l mi tr-ngD. Keith Denton)

Cch u tin l chuyn ton b nguyn vt liu th (thc s l cc quytnh) thnh cc thnh phm v dch v khng h gy nhim. Mi quytnh cn c kim tra, mi gi thit cn c th nghim. V d, ti sao tali phi thc hin mi th a chi ph tr thnh li nhun, c th ta phitho g ra ch khng phi lp rp li. Nu cc sn phm ph vn cn thng i ta phi n lc khng ngng lm ngun ny gim xung mc tithiu.

Nhn lc

Nhn lc thngnht v pht huyvai tr lm ch

Tip thCi tin snphm png nhu cubo v mitrng

Qun lhot ngLoi tr rc thitrong khu thumua chng nhim trong qu

trnh hot ng,chu trnh snxut kn, titkim cc ngunl c

Chin l-cTrch nhim qun lmi tr ng ca banlnh o, chc danh

qun l mi tr ngcp cho mc tiukhng cn rc thi

K ton v tichnh

Rc thi l mt ngunvt liu thng nht ccyu t m bo li

nhun v chng nhim

Giaion

1

Giai on 2


19/64


20/64


kin c nhn. Mi ng i c khuyn khch thc hin cng vic ti ch vbo v nng lng.

S tham gia trong giai on 2 c m rng thm bao hm c khnng chu trch nhim v trch nhim i vi vn nhim, th ng trongphm vi cng vic ca mt ai . Cc nhm lm vic t qun thay th chonhng ng i gim st th ng b tr nhiu ni. H ra cc mc tiu v

vn mi trng, o lng nng sut r c thi cc khu vc lm vic camnh v tham gia cc cng vic a chc nng.

S hp nht l b c tip theo sau s tham gia. Trong giai on ny, nhngng i hot ng khng cn b gii hn trong cc vn d khu vc lm vicna. S tham gia ca h trong cc quyt nh c th bao gm c nhng cngvic thit k hoc thm ch c nhng vn ti chnh hoc chin lc. Stham gia ca h c th gip quyt nh loi sn phm s sn xut, chi ph vvn u t- Vn mu cht l khng ngng tng c-ng s tham gia xo b mi hng ro ngn cn sao cho mi ng i c th lm vic gn b vthng nht hn.

Nh vy, m hnh hp nht t nhin ng vai tr quan trng trong vic a cc quyt nh mi tr ng tr thnh mt phn trong chin l c kinhdoanh ca doanh nghip, bin cc thnh vin tr thnh nhng mt xch camt chui khp kn v ton din. iu ny c th a ti nhng kt qu ngkinh ngc:To u th cho sn phm tr c nhng sc p ngy cng tng t hot

ng cnh tranh do s gia tng ca cc c hi marketing xanh, tngb c thit lp v gi vng th ch ng tr c cc i th trn thtrng.

t c li nhun ln hn nh lng tin vng bn ca khch hng vomt hnh nh thn thin vi mi tr-ng lun khng ngng c cngc ca doanh nghip.

C c s pht trin cc quan h hp tc cht ch v hiu qu vicc nh chc trch a ph ng v cc t chc cng ng v mitr-ng.

Nhng kt qu trn cho thy m hnh hp nht t nhin s a li nhngli ch di hn cho doanh nghip, khng ch n thun l li nhun hay ccc hi kinh doanh m cn bao gm nhng ngha thit thc nh cc quan hx hi c m rng. iu c bit quan trng i vi cc doanh nghip

Vit Nam phn ln cn nhng bc i u tin trong tin trnh hi nhp.p dng m hnh hp nht t nhin ng ngha vi vic doanh ghip chng thc hin nhng ch ng trnh c th chng li nhng nguy c tim n.iu ny gii thch v sao m hnh ny li c p dng rng ri trn th giinh mt phn trong cc k hoch nhm t n s pht trin v tin b ludi ca mi doanh nghip.


21/64


Ch- ng II: Thc tin p dng m hnh hp nht tnhin trn th gii v Vit Nam (kho st ti ccdoanh nghip thuc a bn H Ni v vng ph cn)

2.1.Tnh hnh p dng m hnh hp nht t nhin trn th gii2.1.1.Khi qut v tnh hnh p dng m hnh hp nht t nhin trn

th giiNhng t ng u tin v m hnh hp nht t nhin xut hin t

nhng nm 50 ca th k XX khi l thuyt ca W. Edwards Deming v mth thng kim sot cht lng ton din c p dng vo cng cuc tithit t n c Nht Bn sau chin tranh. n nhng nm 80, nc M ri vomt cuc khng hong kinh t trm trng. Nhng l thuyt trn d ng nhtr thnh mt ln sng mi i vi cch qun l doanh nghip ti M. T y,h thng qun l cht l ng ng b tr thnh thnh hnh khp th gii. cng chnh l nhng c s cho s ra i nhng trit l mi v mt m hnhqun l mi tr ng doanh nghip hon thin hn, m hnh hp nht t nhin.

S d ni nh vy l v vo thp k 80, trong lnh vc qun l mi tr ng,mt m hnh hp l v hiu qu vn cn kh xa l i vi cc nh lnh odoanh nghip. n nhng nm 90, D. Keith Denton a ra nhng khi nimu tin v m hnh hp nht t nhin gm 3 giai on. T , nhng lthuyt ny c p dng rng ri trn th gii di nhiu hnh thc v cp khc nhau.

Ngy nay, nhng thnh tu ca qun l mi trng cp doanh nghipth ng c bit ti qua nhng h thng tiu chun trn ton th gii. ltiu chun cho h thng qun l mi tr ng ca Anh BS 7750 (1994), hthng kim tra v qun l ca EU (1993) v ISO 14 000tiu chun quc tcho h thng qun l mi tr ng. Song ct li cho thnh cng trong vic tti nhng tiu chun trn nm trong s tham gia vo mt h thng ca tt ccc nhn vin trong doanh nghip. l l do v sao m hnh hp nht tnhin li c ph bin rng ri nh mt b c i tt yu cho s pht trinng b, ton din v nht qun. Theo Spedding et al (1993 trang 95) thCh kim tra khng thi khng m bo rng cng tc mi tr-ng ca

mt doanh nghip khng ch ang m cn s tip tc tun theo lut php vcc chnh sch. Nhng thng k gn y ca mt nhm sinh vin tr-ng ihc Chicago (Hoa K) cho thy rng c khong 42% s doanh nghip ciu tra ti M cho bit h ang p dng m hnh hp nht t nhin (d inhng ch-ng trnh mang tn gi Qun l xanh hay Cng ng khng nhim) song ch c khong 35% s ny p dng c 3 giai on ca m hnhtrn. T l ny c tnh c ti chu u tng ng vi 56% v 67%. Thc


22/64


t l nhng ng dng ca m hnh hp nht t nhin ang c lng ghptng phn vo nhiu h thng qun l khc nhau ti doanh nghip hoc thmch ngay trong tng ch ng trnh hnh ng xanh hay nhng hot ng titr cho cng ng. Vic nghin cu mt s m hnh thnh cng s cho thyphn no thc trng p dng l thuyt .

2.1.2.Mt s m hnh thnh cng2.1.2.1.Ch-ng trnh phc v ti nguyn ca UpJohn (Hoa K)

Ban iu hnh xanh ca Cng ty gm mt s chuyn vin mi tr ng.Vi mc ch ch o hot ng ca cng ty, h tin hnh nhng vic sauy:To ra mt biu t ng mi trng s dng trong cng ty nhm

nng cao thc bo v mi tr ng (Giai on 1).B c u tin tin hnh mt chng trnh kim nh thit b (Giai

on 1).Lp bo co nh k tng qu v tnh hnh mi trng bao gm cc

vn n c thi, rc thi c hi v khng c hi, cc loi kh thihu c d bay hi (Giai on 1).

Xc nh mt s mc tiu bo v mi trng (Giai on 1,2, hoc 3tu theo mc cao cc vn trch nhim, chi ph hay thu nhp).

Khng nh vn mi tr ng l mt trong 6 u tin trong nm cacng ty (Giai on 1).

B c u xy dng mt ch ng trnh bo v mi tr ng (Giai on 3).Vi mc tiu khng c rc thi, cng ty pht trin thm nhng quan

im v ci thin mi tr ng. Ch cn khng nh rng mc tiu phn u l

khng c rc thi. iu cng ging nh ph ng php Six Sigma ca cngty Motorola. Mc tiu hiu ng khng -c th hin thng qua vic thuthp y cc d liu v hin trng mi tr ng cu cng ty. UpJohn duytr mt c s d liu ring v rc thi cung cp cho lnh o nhngph ng tin nh lng khch quan, c kh nng h tr cho vic nhn nhxem tnh hnh ang din ra mang tnh cht ci thin lin tc hay ch mi mc chuyn bin lin tc.

2.1.2.2.Ph-ng php nh gi cnh tranh ca Dow (Hoa K)Cng ty ho cht Dow Chemical (Hoa K) l mt trong s nhng doanh

nghip u tin nhn thc c nhu cu phi a tt c cc khch hng voqu trnh ra quyt nh ca cng ty. Cng ty t chc ra cc nhm t- vncng ng ti rt nhiu a im sn xut ca mnh. Cc nhm ny th ngxuyn hp vi cc i din ca Dow v nhng vn nh cng vic chun bmi hay nhiu chng trnh khc v mi tr ng. Ngay t nhng nm 1970,mt chi nhnh ca cng ty thit lp mt ng dy nng gii quyt cckhiu ni ca nhng ng i tiu dng.


23/64


Dow l mt trong s nhng cng ty gy n tng nht khi a ra cckhch hng lu di ca mnh vo qu trnh quyt nh. Mi nm 4 ln, 8 ibiu t khp ni trn th gii tp hp v tr s chnh ca cng ty Midland, bang Michigan hp mt ngy r i vi cc nh qun l cao cpv thnh vin hi ng qun tr. Nhng ng i qun l nh my cng lm nhvy vi cc nhm mi tr ng a ph ng.

2.1.2.3.Tip th ng bTip th ng b lin quan ti vic to iu kin cho cc k s sn xut v

ch bin cng tc cht ch vi nhau tm ra thit k c tnh kh thi cao.Nu cc n lc trong vn nhim c th em li li nhun ch khngphi trong vn trnh chi ph th cng vic tip th cng phi quan h chtch vi cng vic thit k sn xut v sn phm. Thut ng bn thit k

xanh phi mang nhiu ngha hn ch khng ch b sung thm vo cc vn v mi tr-ng (D. Keith Denton).

Xc nh nhu cu ca khch hng s to iu kin cho pht trin nh mtli th cnh tranh cui cng. Nu c th gn nhng nhu cu c th ca khchhng ny vi cc tham s thit k, cng ty c th t c u th cnh tranhv c mt phng php thc hin qun l mi trng hiu qu.

Mt trong s nhng cng c nh vy l p dng cc n lc trin khaichc nng cht l-ng (Quality Funtion Deployment - QFD) bao hm cnhng mi quan tm ca khch hng v vn mi trng. QFD l mt cchtip cn c h thng bng cch a cc nhu cu ca khch hng vo qutrnh thit k sn phm hay dch v. Nhng cng ty nh AT & T, DigitalEquipment Corporation, East Kodak, Procter and Gamble s dng QFD

t ra cc mc tiu thc hin mang tnh cnh tranh v to ra cc snphm, dch v p ng nhu cu ca khch hng. Ngoi ra cn c c s tnnhim ca khch hng i vi thnh tch hin ti ca cng ty v c ca cci th cnh tranh. Bng cch phn tch kt qu, doanh nghip c th racc mc tiu th hin v xc nh nhng yu cu ca khch hng.

QFD s dng cc nhm a chc nng nn cng ty c th trnh khinhng sai lm th ng mc phi khi xc nh nhu cu ca khch hng. Ncng lm tng thi gian tr c khi trin khai c bit l khi ch a thu thp c cc thng tin chi tit v khch hng v i th cnh tranh. N cng lmgim bt khong 3050 % nhng thay i v k thut sau .

Mt phn ca qu trnh ny l chin l-c thit k v mi tr-ng (DFE).Vi DFE, tt c cc l do cng nh nhng rng buc thch hp v chc chnu c t hp vo sn phm v k thut ch bin. l cc vn phngnga nhim, hn ch rc thi, cht c hi. N cng bao gm c vic phntch vng i ca sn phm v qu trnhThit k tho ri (DFDDesign forDisassembly). Ng i ta l u n cc n lc DFD ca hng Mercedesnhm thit k ra mt chic t tho ri c c. Trong s cc bo co


24/64


gn y, nhng bo co ca Hip hi t Hoa K c tnh rng c th ti ch90% tng s nguyn vt liu trong mt chic t hin i khong 1,1 tn.Ti cuc trin lm t Bc M Detroit, hng Dodge a ra gii thiuchic xe Neon, mt loi xe l t ng trong tt c cc b phn u c thti ch. Cc b phn thn xe c nh m s phn loi.

C th ni rng dn giai on thit k, ng i ta phi tip tc c gng

khp kn chu trnh. Cc nh nghin cu t c nhng thnh cng ngycng to ln trong mt cng vic m tr c y tng b coi l khng th. Cmt tr ng hp, nhng nh nghin cu ti Phng th nghim quc giaAgronne trin khai mt qu trnh to ra mt khi l ng ln axitpolylactic (PLA) c th b phn hu, mt loi nha c dng trong cc snphm y sinh hc. Loi nha ny c sn xut t cht thi bt trong qutrnh x l khoai ty. Khi tip xc vi n c, nh sng mt tri hoc vi khun,PLA s phn hu thnh cc ho cht v hi. T ng t, cc nh nghin cu tiBattle Columbus, bang Ohio ch to mt loi nha chu lc v n hit du mn. H hi vng rng n s l mt loi nguyn liu th c th s dngli trong nhng ng dng nh cc b phn lm khun.

2.1.3.nh gi chungThc tin p dng mc v cch thc khc nhau nhng u im ca

m hnh hp nht t nhin trn th gii cho thy ch li v s cn thit cam hnh ny i vi vic qun l mi tr ng ti cc doanh nghip. Tuynhng hiu bit v m hnh trn cn t ra kh tru t ng i vi nhiu doanhnghip ngay c nhng nc cng nghip pht trin song s thnh cngtrong cch vn dng m hnh ny l khng th ph nhn.

Trong thc t, mi doanh nghip s c nhng ph ng thc ring phttrin mt h thng qun l mi trng do h c c cu qun l khc nhau,sn phm v cc dch v khc nhau, cc quy trnh sn xut, cc mc tiu utin v cc c im ti chnh chnh tr khc nhau. Khi la chn mt hthng, doanh nghip khng cn phi nng nhng tiu chun mi tr ng camnh ln qu cao m c th ch tp trung vo mt s vn nht nh. ivi mt s doanh nghip nng ng hn, h thng qun l mi tr ng c thc tc dng kch thch, thc y thc hin nhng thay i quan trng tronghot ng ca h v khuyn khch kt hp nhng vn mi tr ng trongmi quyt nh a ra.

Tuy nhin, yu t quyt nh s thnh cng ca mt h thng qun l mitr ng l kh nng kt hp trch nhim qun l mi tr ng vo ton b cch qun l ca doanh nghip. S pht trin ca mt chnh sch mi tr ngv cng tc o to s l nn tng m bo mi tr ng c quan tmng mc, cc cn b nhn vin s nhn thc y v mi tr ng v trchnhim ca mnh v cng tc mi tr ng ca doanh nghip s c thc sci tin.


25/64


iu ny to c s cho vic khng nh tnh thch hp ca m hnh hpnht t nhin trong tr ng hp nhng cn tr v nhn thc c d b vtrnh nhn vin t n s thng nht cao cng vi mt h thng khch lv vn ho doanh nghip c nhiu sng to.

T nhng v d trn, nu nh UpJohn tp trung vo nhn tcon ng-i t thc y qu trnh i mi cc n lc v vt liu thng tin th Chow, d

cng l u n nhn t con ng i, nh ng li th hin di cp nhm hotng v l u c bit n nhng quan tm ca khch hngmt yu t vakhch quan va ch quan. Cc cng ty nh AT & T, Digital EquipmentCorporation, East Kodak, Procter and Gamble th s dng QFD nh s lngghp mc tiu mi tr ng trong nhng b c i bt u t cht l ng snphm, t nhng thit k hiu qu v an ton. C th ni rng ti nhng cngty ny, m hnh hp nht t nhin phn ln dng li s tham gia d i cp hp tc hn l t n s hon chnh ton din. Nhng by nhiu lc s cho vic i n nhng b c tin xa hn vic gim thiu rc hay khthi. V thc t l doanh nghip thnh cng.

2.2.Tnh hnh p dng m hnh hp nht t nhin ti cc doanh nghipthuc a bn H Ni v vng ph cn

2.2.1.Tng quan v thc tin qun l mi tr-ng v p dng m hnhhp nht t nhin ti Vit Nam

Vit Nam, trong khong hai m i nm qua, Nh n c thc hin ng li i mi ton din vi ch tr ng pht trin nn kinh t nhiu thnhphn nh h ng x hi ch ngha. V vy, hin c ti hng trm nghndoanh nghip, cng ty thuc mi thnh phn kinh t ang hot ng. S pht

trin ca cc doanh nghip, cng ty trong qu trnh cng nghip ho nhngnm qua, mt mt l ng lc thc y pht trin kinh t t n c, to cngn vic lm v thu nhp cho ng i dn, nh ng mt khc nu khng ckim sot ton din v c hiu qu th y cng chnh l ngun gy nhimmi tr ng v hu hoi ti nguyn thin nhin. Mu thun ny c bit gaygt cc n c ngho, cn km pht trin nh Vit Nam. i vi cc n cny, pht trin kinh t v bo v mi trng u l nhng nhim v quantrng v cp bch, khng th xem nh nhim v no. Tuy nhin, cn trnh chai xu h ng, hoc bo v mi trng bng bt c gi no dn n cn trhoc km hm mi s pht trin, hoc ch quan tm n pht trin, khng

tnh n nhim v bo v mi trng.Hin nay, n c ta, hot ng sn xut ca cc doanh nghip tc ngn cc thnh phn mi trng ch yu thng qua vic khai thc cc thnhphn ny lm nguyn liu u vo cho cc hot ng sn xut. Khai thc qumc c th l nguyn nhn ch yu dn ti s hao kit v ti nguyn, mtcn bng sinh thi v suy gim cht l ng mi trng. Theo bo co hintrng mi tr ng ca Vit Nam nm 2005 cho thy sc p gy tc ng ln


26/64


cht l ng cc thnh phn mi trng do s gia tng ca nhu cu khai thcv s dng ti nguyn thin nhin. Cc tc ng ny bao gm cc loi sau:

nhim ti nguyn n-c: Trong qu trnh sn xut kinh doanh, cc doanhnghip v c s sn xut th ng thi ra mt l ng n c thi kh ln, gm:n-c thi sn xut l ng nc thi ra trong qu trnh sn xut, c lul ng ln, thnh phn phc tp, nhiu cht c hi, y l ngun gy

nhim mi trng nc nghim trng; n-c thi sinh hotch yu chacc cht gy nhim nh- BOD, SS, N, P, vi sinh, mc c hi thp hnn c thi sn xut; n-c m-a chy trncun theo cc cht thi trong hotng ca con ng-i nh- cn du, t ct, rc thi

nhim mi tr-ng khng kh: Qu trnh sn xut cng nghip gy ra ccloi kh thi pht sinh t nhiu ngun khc nhau, ph thuc vo loi hnh snxut ca doanh nghip. Thng th ng, l: khi thi t cc ngun tnhin liuhu ht cc c s sn xut cng nghip u s dng cc loinguyn liu c ngun gc khc nhau lm cht t nhm cung cp nng

l ng cho qu trnh vn hnh sn xut; cc loi kh thi t dy chuyn cngngh bao gm cc cht gy nhim khng kh dng ht l cc cht nhim l lng trong khng kh nh- bi ht, bi s-ng, khi bi v cc chtgy nhim dng kh l cc cht ho hc c hi tn ti th kh nh ccloi l-u hunh, nit, clo

nhim do cht thi rn: Trong sn xut cng nghip, cc cht thi rnpht sinh t cc ngun khc nhau, ph thuc vo loi dy chuyn cng nghv sn phm. Cc cht thi rn bao gm: cht thi v c v cht tr (phi kimloi, cc loi si, da, cao su, cc sn phm gch men); c ht thi rn ccha du; cht thi rn c cha hp cht hu c; cht thi rn c cha hp

cht hu c gc ng thc vt Qun l cht thi rn lun l vn phctp v kh gii quyt. nhim do ting n: Ting n pht sinh ch yu t cc c s sn xut

cng nghip nh-: vn hnh my mc, ng c, mtv giao thng vn ti.c bit, ting n ln pht sinh trong qu trnh sn xut ca cc ngnh dtmay, c kh. Khi ting n v t qu tiu chun cho php gy nhim ting ns gy ra mt s bnh ngh nghip i vi ng i lao ng. Ting n cngnh h ng khng nh n sinh hot ca cng ng dn c ni c doanhnghip hot ng.

Cc nghin cu v hin trng mi tr ng c tin hnh ti Vit Nam

trong nhiu nm qua u cho thy s bo ng v tnh trng nhim mitr ng do hot ng sn xut ca cc doanh nghip. Nng bi cc khudn c gn nh my u v t tiu chun cho php t 1,5 3 ln, c tr nghp c bit ln ti 5 ln. Nng nhim SO2, CO2, NOx ... trong khng kh cc khu th nhn chung ch a ng lo ngi nh ng nng cc cht nyo c ti cc khu dn c gn mt s nh my, cm cng nghip c li v tt 1,42,7 ln. Nghin cu mi tr ng n c mt ti cc ni ny cng cho


27/64


kt qu nng cc cht gy nhim nh cc cht rn l lng (SS), nhu cuxy ho (BOD), nhu cu xy sinh ho(COD), nitrorit, nitrorat gp t 2 5ln tiu chun cho php. Ngoi nhim hu c, cc ngun n c ny cn b nhim kim loi nng v ho cht c hi nh- ch, asen, clo, phenol Vicht thi rn, c ti 35 41 % l ng cht thi rn cng nghip l cht thinguy hi.

Hin nay, hn 90% lng n c thi cha x l ang chy thng xungcc sng, h ca H Ni. Sng T Lch, sng St, sng L v sng KimNg u c mt mu en v ngy cng bc mi. Dc theo b sng T Lch,nhiu th tri ni trn mt n c, h thng cng tiu thot n c thi sinh hotv n c thi cng nghip cng khng ngng c x xung. Hin ti lng hBy Mu ang phi tip nhn ngun n c t bn cng x, ngun nc thiti nhng cng ny ang chy trn qua cc phai chn x thng xung lngh, tt c u mt mu en.

Theo S Ti nguyn, Mi tr ng v Nh t H Ni, hin nay tng l ngn c thi sinh hot ti khu vc ni thnh H Ni ln ti 500.000 m3/ ngym, trong c khong 1/5 lng n c thi l t cc c s cng nghip,dch v. L ng n c thi t tiu chun mi tr ng mi ch t khong 6%.Cn li hn 90% l ng n c thi c x trc tip xung sng, h m khngqua mt khu x l no. Trong s 82 khu cng nghip mi, ch khong 20khu cng nghip c trm x l n c thi tp trung. l cc trm x l n cthi ti Khu cng nghip Bc Thng Long, Khu cng nghip Ni Bi HNi; Khu cng nghip Nomura Hi Phng, Khu cng nghip Vit Nam Singapo Bnh D-ng Skhu cng nghip cn li vn cha c trm x ln c thi tp trung. Trong s nhng doanh nghip c kho st nm 2002th c ti 90% s doanh nghip khng t yu cu v tiu chun cht l ngdng x nc thi ra mi tr ng. 73% s doanh nghip x n c thi khngt tiu chun do khng c cc cng trnh v thit b x l nc thi. C60% s cng trnh x l nc thi hot ng vn hnh khng t yu cu.N c thi hin thi ch a c phn loi.

Phn ln dc sng Hng gi tr cc ch tiu nhim u thp hn gi trcho php trong tiu chun Vit Nam 5942-1995. Tuy nhin, cc b ti imx ven sng, nh cc im x nc ca nh my Giy Bi Bng, nh mySupe pht pht Lm Thao, ti khu cng nghip Vit Tr, th mt s ch tiuc v t mc gii hn cho php. on sng Hng t Din Hng ti ng ba

Vit Tr, v ma cn, nhiu ch tiu v nhim v t tiu chun cho php ivi nc mt loi A: Hm lng COD v t 2,37 ln, BOD v t 3,83 ln;NO2 v t 1,4 ln; NH4

+ v t 2 ln; s l ng coliorm trong n c cao, khngm bo tiu chun cp n c cho n ung v sinh hot. D i ca x nh myGiy Bi Bng 2 km: BOD v t tiu chun cho php i vi n c mt loi At 3,7543,88 ln; hm l ng NH4

+ cng cao hn tiu chun cho php i


28/64


vi n c mt loi A t 224 ln. Ti cu Vit Tr, NO2 cao hn tiu chuncho php i vi nc mt loi A t 4 - 20 ln.

Nhng vn trn t cc nh qun l c quan nh n c v c doanhnghip tr c mt bi ton hc ba. Vi cc doanh nghip Vit Nam, n lci ph vi nhng rc ri c th ny sinh t vic gy nhim cho cng ng(xung quanh chi ph bi th ng v nguy c tn hi hnh nh cng ty), ng

thi yu cu p ng nhng tiu chun k thut kht khe ca cc th tr ngkh tnh, trong c cc tiu chun v mi tr ng, thc y cc doanhnghip ny quan tm ti vic xy dng mt h thng qun l mi tr nghiu qu. Khng cn tnh n mi tr ng v cc sn phm thn thin vi mitr ng hin ang l mt xu h ng ph bin trn th gii v ha hn nhiu linhun trong qu trnh tr li vi thin nhin ca cc khch hng hin ith vic p ng nhng tiu chun cht l ng mi tr ng cng c th trthnh chiu bi qung b hnh nh doanh nghip vi chi ph t tn km.

Tuy vy, hin trng qun l mi tr ng ti Vit Nam dng nh khng cb c tin ng k do cn vp phi kh nhiu tr ngi. l:

V quy hoch cng nghip va bo v c mi tr ng v pht trin doanh nghip cn phi c

quy hoch cng nghip, y l kh khn ca hu ht cc tnh thnh VitNam ang gp phi. C mt tnh trng kh ph bin hin nay l sn xutcng nghip v vng dn c nm an xen nhau, trong nhiu c s ny lngun gy nhim i vi ngun nc, khng kh v ti nguyn t. Trongmt thi gian di tr c y, vn ny khng c quan tm ng mc donhng u tin pht trin kinh t nn n nay tc ng ca n tr nnnghim trng. V vy, cn tp trung cng nghip, nh ng ny sinh mu thunl tp trung cng nghip i hi nhng iu kin nht nh v c s h tng(nh- -ng s, in n-c, b-u chnh vin thng) , gn th tr ng tiu th,c i ng lao ng di do, c trnh . Nhng yu cu ny ch cc thln mi c kh nng p ng c, do vy, s tp trung dn c xung quanhcc khu cng nghip l iu khng th trnh khi, nn cc c s cng nghipny l ngun gy nhim cho cng ng dn c , nh ng n li to ra nhiuvic lm v nng cao thu nhp cho ng i dn. Gii php l phi quy hochcng nghip theo h ng tp trung, xa khu dn c . Hng lot khu cngnghip, khu ch xut ra i nc ta, tuy nhin t l lp y cc khucng nghip Vit Nam c tnh chung khng n 30% v d ng nh ch

thch hp cho cc doanh nghip c vn u t n c ngoi. Nguyn nhn dothi quen ca cc doanh nghip v s thun tin trong sn xut kinh doanh.Mt khc, do gi thu ti cc khu cng nghip cn qu cao i vi cc doanhnghip va v nh, chi ph tn km khi phi di di, c s h tng trong cckhu cng nghip cha ng b hn ch nhng kh nng tip cn khu cngnghip ca doanh nghip Vit Nam.


29/64


Tuy vy, nhng vn mi trng ti khu cng nghip cng khng hn gin. Cc khu cng nghiip hnh thnh vi mt s loi hnh v quy mkhc nhau.Khu cng nghip loi nh c xy dng trn din tch t nhv c thit k nhm tp trung cc doanh nghip nh nm phn tn trongcc khu dn c hoc cc lng ngh nng thn, c cung cp in, n c,cc tuyn ng chnh v mt s dch v chung nh cc x ng sa cha, thu

gom cht thi rn, x l n c tp trung quy m thch hpKhu cng nghiploi va vi din tch xy dng ln hn, cung cp cc dch v cho cc doanhnghip va v nh cc khu vc th. Cc khu cng nghip ln vi dintch hng trm ha tr ln c c s h tng ng b nhm thu ht cc doanhnghip c vn u t ln trong n c v c bit l n c ngoi, cc khu nycn -c t tn khc nh- khu ch xut (EPZ), khu cng ngh cao c ccchnh sch khuyn khch nh gim thu, u i gi thu t v cc dch vkhc.

Mi khu cng nghip bao gm nhiu doanh nghip sn xut kinh doanhvi nhiu ngnh ngh sn xut khc nhau, nn cc khu cng nghip dn nnhng vn khng khi lo ngi v mi tr ng, sc kho v an ton cacng ng vi mc nh hng khc nhau v nhim mi tr ng sng,dn n hu dit cc loi sinh vt, lan truyn nhim trong khng kh, n cthi, cht thi rn, ho cht c hi, c th gy nhim nng n, cc s ccng nghip, thm lu cc ho hc v nhin liu, bin i kh hu Do vyvic nhn thc cc tc ng mi trng ca khu cng nghip phi gn linvi cc giai on quy hoch, xy dng, pht trin v hot ng ca chng.Nu nh gi sai cc tc ng mi tr ng khi chn a im xy dng v btr doanh nghip cng nghip c th gy nhim mi tr ng ngay c trong

t ng ro khu cng nghip v c mt vng rng ln bn ngoi khu cngnghip. Mt khc, vic di dn ra khi a bn khu cng nghip nh ng ngthi phi tp trung ngi lao ng lm vic trong khu cng nghip nn cnnhu cu ln v nh v cc dch v khc, nu khng c quan tm ngmc v chun b chu o c th gy nh hng khng nh n sc khocng ng, cng thng v mi tr ng v cc vn x hi khc. Bn cnh, nhng khu cng nghip i vo giai on hot ng tp trung hngchc (c tr ng hp hng trm) doanh nghip cng nghip, nu tnh trngqun l yu km c th bin ni ny tr thnh ngun gy nhim khng kh,n c, n tc giao thng, ting n vt mc cho php v l nguy c gy ra s

c mi tr ng cng nghip. Mc tp trung ngnh ngh cng ln th cngtng s tch lu cc tc ng n khng kh, n c, t gy ra s lan truyn nhim. Nu mt s ngnh cng nghip gn nhau c cht thi ho hc, cccht thi ny c th phn ng hoc trn ln vi nhau, gy ra tc ng tch luhoc tng hp i vi mi tr ng khu vc v i sng cng ng xungquanh. Tuy nhin, vi iu kin b tr tp trung nhiu doanh nghip cngnghip trong mt khu cng nghip nh vy li rt thun li hoch nh v


30/64


thc thi mt d n x l tc ng mi trng chung, tit kim u t hnnhiu so vi u t x l mi tr ng ring l, phn tn v thun li hn trongcng tc qun l mi tr ng tng th.

V cng nghC ti 90% doanh nghip trong tng s cc doanh nghip Vit Nam ca

tt c cc thnh phn kinh t l loi va v nh. c tr ng ca cc doanh

nghip loi ny l nm phn tn trong cc khu dn c th, nng thn hoctp trung thnh mt lng ngh truyn thng, vn kinh doanh t, mt hng snxut hp, cng ngh th cng hoc bn th cng, my mc thit b lc hu,mc gy nhim cao. Trong khi , cng ngh thit b bo v mitr ng thch hp cho cc doanh nghip va v nh ch a c hoc c nh nggi thnh ch a ph hp.

V tiu chun mi tr-ngTiu chun mi trng p dng cho cc doanh nghip (k c doanh

nghip va v nh) theo mt tiu chun chung nn khng ph hp v cngnhc. Vi iu kin v quy m hin ti, kh c doanh nghip nh no ngaylp tc p ng c hon ton cc tiu chun mi tr ng. Thc t li xy rahin t ng mt s doanh nghip va v nh d rt c gng u t cho cngngh gim thiu nhim nh ng vn b pht do khng t tiu chun mitr ng, trong khi iu ny t khi xy ra vi doanh nghip cha thc hin ut cho bo v mi tr ng. l l do trc tip hay gin tip s lm gimng lc ca cc doanh nghip trong n lc u t cho bo v mi trng.

V cht thi cng nghipGim thiu v x l cht thi cng nghip ang l mi quan tm hng u

ca doanh nghip v cc nh mi tr ng. Thc t, vic x l cht thi cng

nghip cc th v cc lng ngh cn rt nan gii, ngay c nhiu khucng nghip cng ch a p ng c yu cu v x l cht thi cng nghip.Theo kt qu kho st cho thy, mi c rt t khu cng nghip trong tng scc khu cng nghip hin c (12 / 87 nm 2002) l c nh my x l n cthi tp trung v hu nh u khng c bi chn lp cht thi rn ng quynh. Do phn ln cc khu cng nghip ch bt u xy dng nh my x ln c thi khi lp y c 50 - 70 % din tch, hn na vic xy dngnhng nh my x l n c thi tp trung rt tn km v cc nh u t phttrin khu cng nghip cng phi tnh ton n hiu qu kinh t khi xy dngnh my x l. Nh vy, ngay c cc doanh nghip trong cc khu cng

nghip tp trung vn cha c iu kin p ng y cc yu cu v bo vmi tr ng, nn n c thi t x l cc b ch a t yu cu hoc ch ax l vn thng thi thng ra ngun n c t nhin.

Mt s ngnh cng nghip c cng ngh x l cht thi khc nhau, nh nga ph ng khng quan tm hoc khng c iu kin quy hoch cc khucng nghip theo chuyn ngnh, tt c cc khu cng nghip hin c u theo


31/64


h ng a ngnh. Do vy, vic xy dng nh my x l n c thi chung cngch a thc s c hiu qu.

Nhng thc t trn cho thy s cp bch v cn thit trong vic tm rav p dng mt ph ng php qun l mi trng ph hp vi iu kin VitNam khi trnh qun l mi tr ng cn nhiu hn ch v nhng c s kinht khng cho php. y l tin cho vic ph bin nhng hiu bit v m

hnh hp nht t nhin ti Vit Nam. Hin nay, nhng l thuyt h thng vm hnh ny cn t ra kh xa l vi cc nh qun l mi tr ng doanhnghip khng hn do s mi m ca n m ch yu l do trnh ca ng ilao ng cn ch a p ng c nhng yu cu cn thit v tp qun lmvic theo li sn xut nh vn n su trong tm thc cng ng cng nhmt phn l do nhn thc hi ht ca cp qun l v s cn thit ca nhngthay i cn bn trong cch suy ngh ca nhn vin. Nhng hnh nh khcnhau ca m hnh hp nht t nhin hin ang c ng dng ti Vit Nam,do vy, hu nh ch c th tm thy ti nhng doanh nghip c vn u tn c ngoi vi cch qun l c tiu chun ho theo m hnh ca cng tym ti n c ch u t .

2.2.2.Cuc iu tra qun l xanh (kho st ti cc doanh nghip HNi v vng ph cn)

Trong nhiu nm gn y, hng trm cuc iu tra v hot ng qun lmi tr ng doanh nghip do cc t chc trong nc v quc t thc hin c tin hnh ti Vit Nam. Nhng cuc iu tra ny cung cp mt bctranh kh ton din v hin trng qun l mi tr ng trong cc doanh nghipthuc nhiu thnh phn kinh t khc nhau, vi quy m v ngnh ngh khcnhau, qua gp phn gip cc nh hoch nh chnh sch c nhng binphp c th, kp thi nhm ci thin tnh hnh mi tr-ng ti nhng imnng ny.

Mt trong s nhng cuc iu tra ny l ch-ng trnh th nghim Phbin thng tin mi tr-ng cho cng ng -c tin hnh vi s ti tr caNgn hng th gii. Cc bn lin quan bao gm: cc doanh nghip, cc nhsn xut, chnh quyn a ph ng cc cp, c quan thng tin i chng, cquan nghin cu v cc nh qun l mi tr ng. Trong , vai tr ca ccdoanh nghip v cc c s sn xut c c bit nhn mnh nh nhngng i quyt nh s thnh cng ca ch ng trnh. Thng qua cc cuc hi

tho vi s tham gia ca cc bn, nhiu vn c cc c s sn xut nura cc c quan qun l mi tr ng gii p, qua c s hiu bit lnnhau. Cc c s sn xut cng c iu kin tip cn vi ngun ti chnh,thng tin mi tr-ng, cng nh- ch-ng trnh sn xut sch hn

Ch ng trnh ny c trin khai vi nhng tiu ch v cch xy dng hthng nh gi phn hng c s sn xut theo cc mc: xut sc (mu vng),kh ( mu xanh l cy), t (mu xanh a tri), cha t (mu ) v km


32/64


(mu en). Cc tiu ch trn c la chn theo nguyn tc: khoa hc, chnhxc, n gin, v thc thi trong iu kin Vit Nam, cc tiu ch cnda trn tiu chun mi trng TCVN 5945 1995, vn khiu t cang i dn vi cc c s sn xut, s c mi tr ng (nu c) trong 6 thnggn y, h thng x l n-c thi Cc nh qun l p dng ng thicc bin php qun l nhim mi tr ng: mnh lnh, cng ch vi cc

cng c kinh t v cng khai ho thng tin v mi tr ng cho cng ng lm r trch nhim cc bn tham gia trong qu trnh qun l nhim. Tutheo mc t khc nhau ca cc tiu ch m c quan qun l s phn hngc s sn xut theo cc gam mu k trn.

Vi mc tiu trn, mt chng trnh th nghim c trin khai ti HNi, 50 c s sn xut, thuc 2 ngnh cng nghip, vi 23 doanh nghip chbin thc phm v 17 doanh nghip dt nhum tham gia ch ng trnhny. Sau khi kho st, thu thp thng tin tin v tnh hnh sn xut v thctrng mi trng cc doanh nghip tham gia ch ng trnh, c quan qun lmi tr ng a ph ng cng mt s c quan qun l khoa hc, cng ngh vtr ng i hc tin hnh quan trc nh k (kim tra cho) n c thi ca50 c s sn xut ni trn vi cc thng s COD, pH, TSS cho ngnh chbin thc phm vi 3 t quan trc trong thi gian 3 thng. Kt qu 3 tquan trc u tin c x l, phn tch thng tin a vo phn mm phnhng cc c s sn xut theo kt qu mi tr ng v xy dng chng trnhph bin thng tin mi trng cho cng ng. Cc tiu ch c a ra phn hng bao gm:

1. S tun th theo cc tiu chun mi tr ng.2. S khiu t ca cng ng.3. Cc s c mi tr ng do c s sn xut gy ra.4. Hin trng h thng n c thi.5. Hin trng quan trc mi tr ng v h thng thng tin mi tr ng.6. L ng n c s dng ca c s.7. S hp tc ca c s trong cng t c mi tr ng.8. p dng sn xut sch hn.9. Giy chng nhn t tiu chun mi tr ng hoc chng ch ISO

14000.T cc tiu ch trn, phn hng cc c s sn xut tham gia ch ng

trnh th nghim theo cc gam mu loi tt, kh, t, ch a t v km. C

mt nhn xt chung l hu nh khng c mt c no t c c 9 tiu ch ra (nn khng c c s xp hng tt). i vi tiu ch 1, cc kt ququan trc c so snh vi tiu chun Vit Nam 5945 1995 v n c thicng nghip cng hu nh khng c c s no t yu cu trong c 3 tquan trc (nn cng khng c c s xp hng kh). Tng kt t 1 cach ng trnh cng b danh sch cc c s t tiu chun mi tr ng l 5c s.


33/64


Tuy cc c s t c tiu chun mi tr ng cn qu t (10%), li khngc c s no t tt, kh, nh ng kt qu ph bin thng tin mi tr ng vicng ng thc s c mi ng i quan tm. i vi cc c s c nhgi t tiu chun mi tr ng th kt qu ny l ngun ng vin, khch ltip tc ci thin mi tr ng. Mt s c s tin hnh xy dng hoc cito, nng cp h thng x l n c thi nng cao cht l ng x l. i vi

cc c s ch a t yu cu th nhn thng bo v kt qu phn hng camnh (ch a ph bin rng ri trong cng chng) c thi gian thc hincc tiu ch nu trn, c bit l thc hin cc bin php ci thin cht lngmi tr ng. Tip tc t 2 ca chng trnh th nghim ny, xut hindoanh nghip ngoi vic tun th nghim ngt cc tiu chun mi trng,cn c nhng thnh tch thc hin bo v mi tr ng v c nng hng tch a t ln xut sc (mt doanh nghip), mt doanh nghip t t ln kh,10 doanh nghip khc c xp hng t. Nh vy, s doanh nghip cxp hng xut sc, kh v t tng ln ng k so vi t 1, chim 24% sdoanh nghip tham gia. Tuy nhin, vn cn phn ln cc doanh nghip v cs sn xut ch a tun th cc tiu chun mi tr ng, b xp hng ch a thoc km. S doanh nghip xp hng ch a t l 24, chim t l 48% v sdoanh nghip xp hng km l 14, chim t l 28% s doanh nghip thamgia.

nh gi kt qu ca ch ng trnh ny, cc bn lin quan u thng nhtcho rng: Ch-ng trnh gip cho cc doanh nghip tham gia nhn thc c tm quan trng ca cng tc bo v mi tr ng v t mi tr ng vov tr xng ng trong hot ng sn xut kinh doanh ca mnh. Ch ngtrnh t c 4 kt qu ni bt:Th nht, xy dng c cc tiu ch nh gi cng tc bo v mi tr ng. Da vo cc tiu ch ny m doanhnghip c th t nh gi c cc vn mi trng v t khc phc cmt yu km d t c cc tiu chun mi tr ng tt hn. Th hai, tinhnh h ng dn quan trc mi tr ng ti c s sn xut s gip cho doanhnghip hiu c cc vn mi tr ng trong cc qu trnh sn xut. iuny to ra tnh t gic thc hin cc hot ng bo v mi tr ng trong ccdoanh nghip. Th ba, vic xp hng gip cho cc doanh nghip bitmnh ang mc no c gng phn u. Vic xp hng c cng b ticc c quan qun l, cng ng v nht l cc ph ng tin thng tin ichng s to ng lc rt ln thc y cc doanh nghip t cc th hng cao

trong cng tc bo v mi trng. Cui cng, chng trnh xy dng cmt quan h hp tc gia doanh nghip, cc nh qun l mi tr ng, c quanbo ch v cng ng (hay ni cch khc l cc bn cng ng v mt pha).S hp tc nhiu bn ny s gip nng cao trch nhim ca mi bn trongvic bo v mi tr ng. V pha doanh nghip, h khng cn cm thy cc, khng phi l i t ng b qun l na m l i tc trong nhngch ng trnh lin quan v mi tr ng.


34/64


Nhng cuc iu tra v hin trng nhim mi trng ti cc c s snxut nh trn cho thy s bo ng v tnh hnh qun l mi tr ng cnhiu im ng lo ngi. Ng i thc hin ti ny, v vy, tin hnh mtcuc iu tra v vn s dng m hnh hp nht t nhin trn quy m 46doanh nghip sn xut cng nghip ti a bn H Ni v vng ph cn (mchng ti tm gi l Cuc iu tra qun l xanh) vi mong mun tip cn

y hn thc tin qun l mi tr ng a bn ni trn. 46 doanh nghipny bao gm 11 doanh nghip thuc khu cng nghip ng Anh, 3 doanhnghip thuc khu cng nghip Bc Thng Long, 9 doanh nghip thuc khucng nghip Gia Lm Yn Vin, 4 doanh nghip thuc khu cng nghipSi ng, 7 doanh nghip thuc khu cng nghip Chm (H Ni), 5 doanhnghip thuc khu cng nghip Tin Sn (Bc Ninh) v 7 c s sn xut nhkhc.

Mu iu tra c trnh by chi tit ti phn ph lc.Vi mu cu hi ni trn, chng ti thu c kt qu iu tra nh sau:C 4.35 % s doanh nghip c iu tra (tng ng 2/46 doanh

nghip) t s im t 0 n 57 (mc km).C 86.96 % s doanh nghip c iu tra (40/46 doanh nghip) t

s im t 57 n 114 (mc trung bnh).C 8.69 % s doanh nghip c iu tra (tng ng 4/46 doanh

nghip) t s im t 114 n171 (mc kh).Khng c doanh nghip no t s im t 171 n 228 (mc tt).

Cuc iu tra qun l xanh

Ring vi cu hi u tin (Trong t chc ca mnh, liu doanh nghip xy dng c mt vn bn v sch lc mi tr ng v nhng mc tiungn hn nhm nng cao cc thnh tch v mi tr-ng?) ch c 1 trong s46 doanh nghip c iu tra tr li C. V vi cu hi s 9 (T chc cacng ty c mt trit l chung v vic loi b hon ton rc thi v cng ty

4,35%

86,96%

8,69%


35/64


thc hin rt hiu qu trong vic truyn thng ip n mi ng-i?)cng ch c 3 trong s 46 doanh nghip trn tr li C.

Nh vy, c th thy rng vic p dng m hnh hp nht t nhin ti ccdoanh nghip thuc a bn H Ni v vng ph cn cn kh mi m vch a ph bin. C th a ra nguyn nhn cho hin t ng ny nh sau:

Th nht, cc doanh nghip thuc a bn ny phn ln l nhng doanh

nghip va v nh, mt s doanh nghip cn mang nng t t ng trng ch, li t thi bao cp, mt s doanh nghip vn quen vi li lm vic th cnglu i H khng c s quan tm ch ng n mi tr-ng v nhng chi kinh doanh v lng bn tng c xem l li ch tr c mt thit thccn theo ui v l tiu ch th hin s thnh cng, h khng nhn nhnchnh xc nhng li ch lu di t nhng n lc v mi tr ng hoc c squan tm th li khng c ngun lc ti chnh, cng ngh v con ng i thc hin vic bo v mi tr ng nh mong mun.

Th hai, nhng c quan qun l vi s hn ch v nhn s (ti cc S Tinguyn v Mi tr ng ch c khong chc ng i qun l cng tc mitr ng ca c hng ngn doanh nghip), cng nh s thiu ht v mt tichnh v s khng ng b v cc quy nh php lut, thiu minh bch trongchnh sch khin cho nhng p lc qun l mi tr ng khng mnh to nn s thay i trong li t duy ca cng ng doanh nghip.

Song nhn t mt gc khc th iu ny cng t c s cho vic am hnh hp nht t nhin ng dng ngy cng rng ri hn trong iu kinthc t ti a bn H Ni ni ring v c n c ni chung.


36/64


Ch- ng III: Mt s xut v vic p dng m hnhhp nht t nhin ti cc doanh nghip thuc a

bn H Ni v vng ph cn

3.1.nh h-ng chung

Nm 1986, ln u tin Vit Nam, vi s hp tc ca cc chuyn giaLin Hp Quc, Hi Quc t bo v thin nhin (IUCN), cc nh khoa hcVit Nam son tho Chin l-c quc gia bo v thin nhin. Bn chinl c c ngha nh l khi u cho qu trnh qun l ti nguyn, mi trng Vit Nam. V cng vo nm 1986 ch ng trnh quc gia nghin cu v tinguyn v mi trng vi s cng tc ca IUCN, xut vi Nh ncXHCN Vit Nam mt chin lc quc gia v bo v mi trng. Trn c schin l c ny, trong cc nm 1990-1991 mt k hoch quc gia v mitr ng v ph t trin bn vng c Hi ng B tr ng Cng ho x hich ngha Vit Nam chp nhn v chnh thc ban hnh ngy 12/06/1991.

K hoch quc gia xc nh mc tiu ln v th ch v t chc l:Thnh lp c quan qun l mi trng;Xy dng chnh sch v lut php v mi tr ng;Thnh lp mng li quan trc mi tr ng;Lp k hoch tng hp v s dng v pht trin ti nguyn;Xy dng cc chin l c pht trin lu bn cho cc ngnh;nh gi tc ng mi tr ng;Son tho chin l c mi tr ng v pht trin bn vng.K hoch quc gia cng vch ra 7 chng trnh hnh ng:Qun l pht trin th v dn s;Qun l tng hp cc l u vc;Kim sot nhim v cht thi;Qun l tng hp vng ven bin;Bo v a dng sinh hc;Bo v cc vng t ngp n c;Qun l cc v n quc gia v cc khu bo v.n thng 12 nm 1993, Quc hi n c Cng ho x hi ch ngha Vit

Nam kho IX k hp th IV thng qua lut Bo v mi tr ng. V t chcb my qun l mi trng, nm 1992 B Khoa hc Cng ngh v Mitr ng c thnh lp m tin thn ca n l UBKHKT Nh n c, vi chcnng l qun l Nh n c v mi tr ng.

Hin nay, Vit Nam hnh thnh h thng t chc Qun l Nh n cv mi trng t trung ng n a ph ng, cng vi n l mt h thngcc vn bn php l lin quan ti mi tr ng, bao gm:Lut Bo v mi trng


37/64


Cc lut lin quan ti mi tr ng nh : Lut Hng hi, Lut t ai,Lut Bo v v Pht trin bn vng, Lut Lao ng, Lut Du kh,Lut Ti nguyn nc, Lut Khong sn,Lut Bo v sc kho canhn dn

Cc php lnh: Php lnh Th y, Php lnh Bo v ngun li thu sn,Php lnh Bo v iu, Php lnh Bo v v kim nh

K hoch quc gia v mi tr ngCc Ngh nh ca Chnh ph: Ngh nh N 175/CP V vic h-ng

dn thi hnh lut bo v mi tr-ng; ngh nh N 26/CP X phthnh chnh v vi phm mi tr-ng; Tiu chun Vit Nam (1995)

Cc ch th, quyt nh: Ch th 36/CT-TW ca Ban chp hnh Trung ng ng Cng sn Vit Nam v tng c ng cng tc bo v mitr ng trong thi k cng nghip ho, hin i ho t n c; Ch th s200/TTg ngy 29/4/1994 v m bo n c sch v v sinh mi tr ngnng thn; Ch th s 406/TTg ngy 8/8/1994 v vic cm sn xut vbun bn pho n; Ch th s 199/TTg ngy 3/4/1997 v nhng binphp cp bch trong cng tc qun l cht thi rn cc th v khucng nghip; Ch th s 29/1998 v tng c ng cng tc qun l vics dng thuc bo v thc vt v cc cht hu c gy nhim khphn hu; Quyt nh s 07/TTg ngy 3/1/1997 v thnh lp ban iuhnh quc gia Qu mi tr ng ton cu Vit Nam; Quyt nh s152/1999/Q-TTg ngy 10/7/1999 v vic ph duyt Chin l c qunl cht thi rn ti cc th v khu cng nghip Vit Nam n 2020;Quyt nh s 155/1999/Q-TTg ngy 16/7/1999 v vic ban hnhQuy ch qun l cht thi nguy hi; Quyt nh s 82/2002/Q-TTgngy 26/6/2002 v vic thnh lp; t chc hot ng ca Qu bo vmi tr ng Vit Nam.

Nh vy, c th thy rng vic qun l mi tr ng i vi doanh nghipti Vit Nam c quy nh c th trong Lut Bo v mi trng v ccvn bn d-i lut (ngh nh, thng t-). Xc nh r trch nhim cadoanh nghip trong cng tc bo v mi tr ng, iu 17 Lut Bo v mitr ng quy nh r:Doanh nghip phi c trch nhim ng gp cho hot ng mi

trng;Phi bi th ng thit hi do gy tn hi ti mi trng.Lut cng quy nh vic ban hnh mt h thng ng b cc tiu chunmi tr ng p dng cho cc doanh nghip, cc hot ng sinh hot canhn dn ph hp vi yu cu thc tin Vit Nam.Nhm qun l v kim sot v mi tr ng i vi cc c s sn xut kinhdoanh, iu 17 v 18 Lut Bo v mi tr ng quy nh trch nhim philp bo co nh gi tc ng mi trng i vi cc doanh nghip v cc


38/64


d n u t . Theo , i vi cc c s ang hot ng c phn thnh3 loi (Thng t 1420/MTg):Loi doanh nghip phi lp t khai cc hot ng sn xut c nh

h ng ti mi trng gi np c quan qun l Nh nc v bo v mitrng.

Loi doanh nghip phi lp bo co nh gi tc ng mi tr ng ngin dng bn k khai trnh c quan c thm quyn xem xt v phchun.

Loi doanh nghip phi lp bo co chi tit trnh c quan qun l Nhn c v bo v mi tr ng thm nh.

Sau khi thm nh, ph duyt, c quan c thm quyn s a ra mt trongba bin php x l sau: c tip tc hot ng;Phi xy dng ph ng n v thc thi bin php ci thin mi tr ng,

x l cht thi;Phi nh ch hoc di chuyn a im.Bn cnh , Lut Bo v mi tr ng cng nghim cm 7 hnh vi xmphm ti mi tr ng, l:t ph rng, khai thc khong sn mt cch ba bi, gy hu hoi

mi tr ng, lm mt cn bng sinh thi;Thi khi, bi, kh c, mi hi thi gy hi vo khng kh, pht bc

x, phng x qu gii hn cho php vo mi tr ng;Thi du m, ho cht c hi, cc cht thi, xc ng thc vt, vi

khun, siu vi khun c hi v gy dch bnh vo ngun n c;Chn vi, thi vo t cc cht c hi qu gii hn cho php;Khai thc, kinh doanh cc thc vt, ng vt qu him trong danh mc

quy nh ca chnh ph;Nhp khu cng ngh, thit b khng p ng tiu chun mi tr ng,

nhp khu, xut khu cht thi;S dng phng php, ph ng tin, cng c hu dit hng lot trong

khai thc, nh bt cc ngun ng, thc vt.Ngoi cc quy nh trn, doanh nghip cn phi tun th nhng quy ch,quy nh ring v mi tr ng ca a ph ng ni doanh nghip c c ssn xut hoc kinh doanh.Trong thi gian qua, thc t l nhng quy nh, vn bn trn gp phn

nh hng t ng i hiu qu cho hot ng qun l mi tr ng ti VitNam. Song c th thy rng cng tc qun l mi trng doanh nghipngy cng hon thin m tr c ht l p dng thnh cng m hnh hp nhtt nhin ti nc ta th nhng nh h ng chung nht v cng tc ny cnphi bao gm s khuyn khch vic pht huy tnh sng to trong cng tcqun l mi tr ng, xy dng cc chin l c, k hoch v ch ng trnh hnhng ngn hn v di hn i lin vi nhng quan im nghim khc trong


39/64


vic gii quyt cc vn lin quan ti nhim v sc kho cng ng.Nhng nh h ng ca Nh n c cn m ng cho nhng cng vic c thnh:V quy hoch: Thnh lp v pht trin cc khu cng nghip, cm cng

nghip lng ngh tch khu vc sn xut ra khi khu vc dn c-v to iu kin m rng sn xut. Trong mi khu cng nghip cn c

mt ban qun l chuyn trch.V cng ngh: Thay i v i mi cng ngh theo h ng s dng

cng ngh t gy nhim mi tr ng, c bit l nhng dy chuyncng ngh tin tin, t tiu chun quc t v tho mn nhng yu cuca sn xut sch hn.

V x l nhim: Ti cc khu cng nghip, cm cng nghip lngngh cn xy dng cc nh my x l cht thi tp trung ngay tingun hoc cc khu lin hip x l cht thi cho nhiu c s sn xuttrong mt khu vc a l gm nhiu nh my hot ng ng b (nhmy phn loi rc, nh my sn xut phn vi sinh compost v bi chnlp rc hp v sinh) nhm gim thiu khi lng cht thi chn lp.

V chnh sch: C chnh sch u t h tr doanh nghip c bit lnhng doanh nghip va v nh trong vic x l mi tr ng trong iukin hn ch v cng ngh v vn.

Nhng nh h ng trn s ng vai tr kim ch nam trong cng tc iuhnh qun l mi trng, to iu kin cho doanh nghip tin ti nhng thayi mang tnh t ph trong ni b doanh nghip ng thi a ra nhngkhung hp l cho vic hp tc gia nhng doanh nghip thuc cng mt khuvc hay cng mt ngnh. l c s mt l thuyt nh m hnh hp nht

t nhin d dng c p dng ti cc doanh nghip c th cn quan tm nli nhun hn l sn xut sch hn.

3.2.Cc gii php3.2.1.Nhm gii php t pha Nh n-c

3.2.1.1.Hon thin hnh lang php lCng vi tin trnh chun b gia nhp T chc th ng mi th gii

(WTO), Quc hi Vit Nam thng qua nhiu vn bn php lut quantrng trong c Lut bo v mi tr ng v cc lut khc lin quan n mitr ng. Tuy vy, vic hon thin hnh lang php l s khng bao gi l tha,

c bit l khi nhng quy nh hin hnh cn t ra kh ni lng cho nhnghnh ng gy nhim mi tr ng v cc vn bn c th ho Lut ny vnth hin khng t khc mc trong vic h ng dn thc hin hiu qu cc quynh lin quan v trch nhim nng cao nhn thc ca cng ng.

Vic hon thin hnh lang php l khng n gin ch l a ra cc quynh x pht thch hp cho tng tr ng hp vi phm hay s rng buc chtch hn vo cc h thng tiu chun nht nh m phi km theo nhng quy


40/64


nh nm trong mt quy hoch tng th v lu di trong chin l c pht trinkinh tx hi ca quc gia bn cnh nhng k hoch xy dng khu cngnghip, khu ch xut hay cc th v khu dn c c nghin cu k l ng.

3.2.1.2.Thc y hp tc quc t v qun l mi tr-ngNh tuyn b ca chnh ph Vit Nam ti Hi ngh th ng nh Rio92,

Vit Nam cam kt bo v mi tr ng ca n c mnh v hp tc cng ccn c trong khu vc v trn th gii gp phn bo v mi tr ng ca khuvc v mi tr ng chung ca ton cu. V vy, Vit Nam coi trng vic hptc quc t v mi trng nng cao nng lc bn thn, nhm gii quytnhng vn mi tr ng ca mnh v gp phn trong cc n lc chung cath gii.

Trong thi gian qua, Vit Nam hp tc kh tch cc vi cc t chcquc t v cc chnh ph v vn mi trng. Nhiu t chc quc t hptc v gip n c ta d i hnh thc cc d n tr gip k thut, ch yunhm nng cao nng lc ca ta trong hoch nh chnh sch, tm hiu v lachn cc bin php trong qun l iu hnh, cng nh nhng gii php ctnh cht cng ngh trong mt s lnh vc v mi tr ng. l cc t chcnh-: UNDP, UNEF, WFP, FAO, UNIDO, WHO, UNICEF, WWF, IUCN

Vic hp tc v tr gip quc t cn c thc hin thng qua cc quanh song ph ng gia Chnh ph Vit Nam v Chnh ph cc n c nh : Thuin, Phn Lan, Lin X (tr c y), Php, Canada, H Lan, CHLB c,Australia, Nht Bn, an Mch, Singapo, Thi Lan

Bn cnh , Vit Nam cng tch cc tham gia nhiu cng c quct, bao gm:Cng c v cc vng t ngp n c c tm quan trng quc t, c

bit nh l ni c tr ca loi chim nc.Cng c lin quan n bo v cc di sn vn ho v thin nhin.Cng c v bun bn quc t cc ging loi ng thc vt hoang d

c nguy c tuyt chng.Cng c v ngn nga nhim bin do tu bin.Cng c ca Lin Hp Quc v s bin i mi trng.Cng c Vin v bo v tng zn.Cng c v s thng bo sm s c ht nhn.Cng c ca Lin Hp Quc v Lut Bin.

Cng c v s tr gip trong tr ng hp s c ht nhn hoc cp cuphng x.Ngh nh th Mn-tr-an v cc cht lm suy gim tng zn.Cng c Bazen v kim so t v vn chuyn qua bin gii cht thi

c hi v loi b chng.Cng c khung ca Lin Hp Quc v bin i kh hu.Cng c v a dng sinh hc.


41/64


42/64


c coi l mt phn tt yu trong hot ng ca doanh nghip. Vnho xanh c th c tm thy trong c nhng thi quen cng s vcch bi tr ti vn phng.

Doanh nghip c nhng khch l hiu qu qua vic tng l ng chonhn vin c t ng hay hoc t chc nhng cuc thi nh tm sngkin cho cc vn lin quan n nhng kh khn trong hot ngqun l mi tr-ng nhm to ng lc xy dng tm th v mitr-ng ti doanh nghip.

Vic o to cho nhn vin c nhng hiu bit cn bn trong qun lmi tr ng ti doanh nghip l mt phn trong cc hot ng th ngnin.

Nhng mc tiu mi tr ng c ph bin rng ri v c kim sotnghim ngt.

Nhng cng vic c th ny s gp phn gip vn ho xanh -c hinthc ho nhanh hn v r rng hn trong tng doanh nghip. Vic xy dngvn ho xanh cn nm trong qu o pht trin chung ca doanh nghipvi mt lot cc mi vn lin quan, bao gm:Chnh sch mi tr-ngTrong nhiu doanh nghip, mt chnh sch chung c a ra tr c khi

c cc hot ng qun l mi trng v c sa i khi c thng tin v nhh ng ca vic thc thi cc hot ng . Ni cch khc, mt chnh schmi trng vn c hiu l lun chnh thc a ra nhng cam kt cadoanh nghip v vn qun l mi tr ng th li ch c pht trin saumt tng kt c th v mi tr ng. Mt vi doanh nghip c th pht trincc chnh sch nhng giai on mun hn, th ng l khi nhn ra rng hot

ng mi trng ca cc t chc c th b p c bng cc ngun lc va m nhn chung th cc ngun lc ch c th c m bo bng mtchnh sch c th v y . t ti vn ho xanh, Sadgrove (1993) chra mt vi im l u trong cc chnh sch mi tr ng:

Thi ca doanh nghip vi mi tr ng;Cc mc tiu mi tr ng ton din ca doanh nghip;Cam kt i vi vic kim tra v tng kt hot ng mi tr ng cadoanh nghip;Cam kt p ng v v t qua cc ch tiu v mi trng;Vic bo v cc ngun ti nguyn thin nhin;Gim thiu cc tc ng ca phm dch v, cc qu trnh x l nmi tr ngCam kt a ra mt mi tr ng lm vic khng c hiCam kt v vic th ng xuyn lin lc vi u ban v x hi ti aph ng trong cc vn v mi trngCam kt o to tt c nhn vin trong vic qun l mi tr ng


43/64


Cc cam kt c th v nhng lnh vc nh qun l nng l ng,qun l cht thi, qun l cht thi, qun l t canh tc v qun lngun n c.

(Trch Sadgrove 1993, trang 30)o toThnh cng ca vn ho xanh chnh l s ph thuc tuyt i vo vic

o to khuyn khch mt s hiu bit nhng vn c lin quan gianhng ng i lao ng vi nhau. Vi mc ch pht trin s hiu bit v vaitr v trch nhim ca h trong qu trnh xanh ho th nh Roome (1992trang 15) xut: ci thin h thng qun l cn phi nhn ra gi tr cavic xy dng nim tin v cc cam kt ca lc l ng lao ng i vi mtchnh sch mi tr-ng. c th thay i mi tr-ng vn ho trong ni bdoanh nghip, o to ng vai tr then cht trong vic gia tng nhn thcca mi ng i v cc vn mi tr ng v t c mt mc hiu bit nhtnh v cc vn nh ph ng php qun l nng l ng v cht thi cngnghip gia cc c nhn vi nhau. o to lun gi mt vai tr quan trngtrong tt c cc cp ca mt doanh nghip. N s bao gm c nhng nhnvin qun l c thm nin cao l nhng ngi c nhng quyt nh thencht t c s hu thun cho vic qun l mi trng; cc nhn vinqun l bc trung l nhng ng i lun b cc vn v mi tr ng tcng ti; v tt c nhng nhn vin ca doanh nghip l nhng ngi tcng th ng xuyn n cc qu trnh v hot ng ca doanh nghip mnhng qu trnh ny c nh h ng trc tip n mi tr ng. Gilbert (1993)tuyn b rng vic thit lp mt ch ng trnh o to v mi tr ng l rtcn thit xo b i nhng nghi ng v qun l mi tr ng gia nhng

ng i lao ng vi nhau v khuyn khch s thay i trong cc chin l cqun l cn thit cho vn thc thi mi tr ng.Netherwood (1995) cho rng ng v hot ng qun l mi tr ng th

lnh vc tr tr nht trong nhiu doanh nghip chnh l vic qun l trunggian. iu ny cho thy nn c bit h ng vo mc tiu ph bin thng tinv o to cho cc nhn vin iu hnh v k nng qun l mi tr ng. Ccph ng php o to khc bao gm vic s dng cc thng tin t vn t bnngoi, cc k nng o to ni b, lm vic theo t, s dng video v s dngsch tra cu qun l. Cng tc o to cng nn khuyn khch vic lm chtrong qu trnh qun l mi tr ng gia nhng ng i lao ng vi nhau. Vn

ho xanh c th thc hin tt hn chc nng ca n nu nhng ngi c linquan cm thy rng s ng gp ca h thc s to ra s khc bit v nhngiu h ngh v hot ng ca doanh nghip chnh l s phn hi n hthng qun l v c ghi nhn. Mt vi doanh nghip la chn loi hnho to qun l mi tr ng t nguyn trong khi nhng doanh nghip khc lithy rng o to bt buc l cn thit thu ht lao ng v qu trnh qunl. Welford v Gouldson (1993) cho rng o to phi l mt qu trnh lun


44/64


tip din v khng phi l ci m ngi ta hc ri qun. Mc tiu ca qutrnh o to nn lun lun khng nh li tm quan trng ca bn thn hi vi vn qun l mi tr ng trong mt doanh nghip.Phn nh trch nhim mi tr-ngCc nhn vin thng khng nhn trch nhim v vn mi trng hoc

b qua thm ch ngay c khi c mt chnh sch v mi tr-ng. m

bo l chnh sch mi tr ng c thc hin th cng ty cn phn nh rrng trch nhim qun l cho tt c cc nhn vin c lin quan v cc hotng c xc nh bi bn tng kt khi c cc mi lin h vi mi trng.Theo Gilbert (1993) th mc tiu c bn s l s ho nhp ca trch nhimmi tr ng vi cc loi cng vic v khun kh thc hin. Mi thnh vintrong i ng nhn vin cn phi hiu r v l do h thi hnh trch nhimqun l mi tr ng v mt ln na cn phi nhn mnh tm quan trng cao to vi vic thc hin ca mt doanh nghip. Gilbert cng ch ra nghaca vic ghi nhn li nhng trch nhim ny m bo h khng b lngqun, v m bo rng h khng mt ch ng trong bt k s thay inhn s hay c cu li t chc. Nhn t quyn lc c mi lin quan rt lnn tnh trng ca hot ng qun l mi tr ng trong mt doanh nghip khiso snh vi cc vn qun l khc m n lt n tc ng n thi hnh vi v s thnh cng ca cc bc tip theo ca qu trnh. Nu vic phnchia trch nhim din ra sun s v hiu qu th sau s c mt s phnnh r rng v khng c mt khong trng no trong doanh nghip mWelford & Gouldson (1993) cho l ch yu nht v th ng xuyn b ph vnht ca h thng qun l. Vic phn chia thm quyn qun l cng gipthc y qu trnh thc hin v hu thun c hiu qu cc sng kin mitrng.Thit lp v hon thnh cc mc tiuT nhng nh gi v mi tr ng. cc doanh nghip cn phi xc nh

mt s mc tiu c tnh thc t v kh thi. Cc mc tiu nn c xc nhph hp tr thnh nhng du hiu trong ngn hn v cho php o l nghiu qu ca vic ci thin mi trng trong di hn. Gilbert (1993) xutrng cc mc tiu cn thit phi a ra ng lc, s tho mn v cm quanthnh cng khi tip xc. Trong thc t rt kh c th t c mt s cnbng nh vy, tuy nhin s xut trn hm mi c nhn c lin quan nqun l mi tr ng thng qua t chc nn t t ra nhng mc tiu c th

cho mnh t ti. Cc mc tiu ny c th c a ra trong cc bui tholun t vi s c mt ca cc cp lnh o trong doanh nghip, chnh lni m tt c cc nhn vin cng lm vic tm ra mc tiu no c th t c trong mt thi gian nht nh, lm th no t c mc tiu , vn s c o l ng v trnh by nh th no. Cc mc tiu phi d hiu ivi tt c cc nhn vin v t ng thch vi h thng. Doanh nghip cng cn


45/64


phn b mc thi gian tng i to iu kin thit lp v thc thi khoch.

i lin vi hot ng ny l cc hot ng kim tra th ng xuyn v ch thng tnh hiu qu ca chng trnh qun l trong vic t c cc mctiu ra. Vic kim tra ny c tin hnh trn quy m ton doanh nghip(xem xt c cu t chc doanh nghip, vai tr v trch nhim ca mi

tr ng, cc hot ng iu hnh v thc hin vic qun l mi tr ng, cchot ng v qu trnh c lin quan n vic qun l mi tr ng, cc th tcv ch tiu ang c s dng ci thin hot ng mi tr ng ca doanhnghip. K l xem xt h thng qun l, trong cn ch trng n vaitr ca h thng qun l v cc cng tc mi tr ng hin ti, xem xt nnhng p lc bn trong v bn ngoi buc phi thay i dn n yu cu cnc mt k hoch hnh ng to iu kin cho nhng ci tin cng tc hnna.

Vy xt cho cng, xy dng vn ho xanh c th em li i u g chodoanh nghip? Nhng li ch c bn ca vn ho xanh bao gm:

Th nht, l mt b c t tn km song kh hiu qu thay i li tduy v hnh ng ca nhn vin theo chiu h ng ngy cng tch cc, c tcdng vng chc trong mt thi gian di. Vn ho xanh c th ch khi ubng nhng cu chuyn vui lan truyn trong ni b doanh nghip nh ng lic th to ra mt khng kh lm vic hng say, nng ng v lnh mnh. Nntng ca n chnh l s hiu bit ngy cng su sc gia nhn vin v s hoquyn ca cc mc tiu v mi trng, qua i ti nhng kt hp c ov cht ch ca cc ngun lc, ch yu l con ng i v thng tin.

Th hai, vn ho xanh l con ng ngn nht t thnh cng trong

cc chin l c marketing xanh. Xy dng vn ho xanh ng ngha vi

vic bt u qu trnh qung b t ngay ni b cng ty, im trung tm cavng lan to. Hnh nh mt t chc on kt v hp tc trong qu trnh raquyt nh s gy thu ht hn mi mu tin tc so rng.

Vn ho xanh l c s quan trng cho qu trnh tin ti m hnh hp nhtt nhin, i t nhng gn b n thun cho n s lin kt su sc v kton, ti chnh, v tip th.

3.2.2.2. p dng h thng qun l ng bH thng qun l ng b y c hiu l h thng qun l da vo s

tham gia ca tt c cc thnh vin nhm t c s thnh cng lu di nhvic tho mn khch hng v em li li ch cho cc thnh vin ca t chc v x hi.

C s ca h thng qun l ng b l con ng-i trong mi doanh nghip.Trong ba khi xy dng chnh sch chnh trong sn xut kinh do

[yrc]-mo hinh hop nhat tu nhien va kha nang ap dung mo hinh tai cac doanh nghiep thuoc dia ban ha...

Documents