YURT DIŞI YATIRIMLAR

POLAT YETER

2

ENERJİ SEKTÖRÜ

Zorlu Enerji

Hidroelektrik & Marin Rüzgar Güneş Biyoenerji Jeotermal

Büyüme Oranı

GW

IRENA,Rethinking Energy,2017

AB ÜLKELERİ 2020 HEDEFLERİ

3 Zorlu Enerji

Avrupa Birliği’nin 2020 yılı için Enerji stratejisi

“20-20-20 hedefleri” ;

Sera gazlarının en az %20

oranında azaltılması

Yenilenebilir enerjinin AB’nin enerji

tüketimi içerisindeki payını en az

%20’ye çıkarmak

Enerji verimliliğini en az %20

oranında artırmak olarak

belirlenmiştir

HEDEFİNİ YAKALAYAN

HEDEFİ

AVRUPA BİRLİĞİ ÜLKELERİNDE ENERJİNİN

YENİLENEBİLİR KAYNAKLARA ORANI

(% brüt enerji tüketimi)

4

HİBRİT & DEPOLAMA

Zorlu Enerji

Windlab ve Eurus Enerji’nin birlikte Avustralya’nın Queensland eyaletinde geliştirdikleri ve dünyanın ilk depolama

sistemli hibrit santrali olma özelliği taşıyacak projede Vestas ve Tesla ekipmanları kullanılacaktır.

43,2 MW 15 MW 2 MW

+ +

Proje maliyeti 160 milyon USD ve kurulu gücü 60,2 MW olan santral; 12 adet Vestas V136 (3,6 MW) türbini ve Tesla’nın

4MWh Lityum-İyon bataryaları ile hayata geçecek ve kontrolü tamamen Vestas sistemleri tarafından yapılacaktır.

5

Zorlu Enerji’nin %100 bağlı ortaklığı olan Zorlu Enerji Pakistan Limited’in Jhimpir bölgesinde

inşa ettiği 33 türbinden oluşan ve 56,4 MW kurulu güce sahip rüzgar enerjisi santrali

Pakistan’ın yabancı yatırımla hayata geçen ilk rüzgar santralidir.

JHIMPIR RÜZGAR SANTRALİ

Zorlu Enerji

Finansmanı IFC, ADB, ECO and Habib Bank tarafından sağlanan proje; Project Finance

dergisi tarafından 2011 yılında, “Orta Doğu’nun En İyi Yenilenebilir Enerji Finansmanı

Ödülü”ne layık görülmüştür.

6

Zorlu Enerji de dünya trendlerini yakalayan bir şirket

olarak; Jhimpir Rüzgar Santrali’nin bulunduğu alana

30 MW güneş santrali için başvuru yaparak şirketin ilk

hibrit santralinin çalışmalarına başladı.

JHIMPIR HİBRİT PROJESİ

Zorlu Enerji

BATARYA PROJELERİ

7 Zorlu Enerji

SABİT GÜÇ ÇIKIŞI PİK TALEBİN TRANSFERİ KESİNTİLER İÇİN YEDEK GÜÇ

Üre

tim

Zaman Zaman

Üre

tim

Zaman

Gü

ç

Deşarj

Şarj

Güç Çıkışı Asıl Yük

Talep Öteleme

Şarj

Deşarj Deşarj

Yenilenebilir kaynaklardan gelen

ihtiyaç fazlası enerji, sistemde

depolanarak sabit güç çıkışı

sağlayıp şebekedeki dengesizliği

önler.

Depolanmış enerji, santralin pik

talebi karşılayamadığı

zamanlarda devreye girerek

şebeke dengesini sağlar.

Talebi karşılamak için yeterli

kurulu gücü olmayan ülkelerin

sıkça karşılaştığı kesinti

durumlarında devreye girerek

sisteme eleketrik verir.

Yumuşatılmış Yük

Yenilenebilir Enerji + Depolama Batarya Sistemi

$/kWh MW Milyon $

BATARYA PROJELERİ

8 Zorlu Enerji

Depolama Sistemlerinin Gelişmekte Olan Ülkeler için 2016-2025

Yılları Arasındaki Kapasite ve Gelir Artış Beklentisi

2014-2024 Yılları Arasında Şebeke Ölçekli Enerji Depolama

Sistemlerinin Ortalama Teknoloji Maliyet Trendi

IFC, Energy Storage, 2017

9

TÜRKİYE’DE DEPOLAMA VE HİBRİT

Zorlu Enerji

Mevcut tesislerde hibrit üretim amacıyla yapılan taslak yönetmelik değişikliği 2015 yılında çıkarıldı, ancak bugüne

kadar kabul edilip lisans yönetmeliğine girmedi. Bu nedenle mevcut hibrit sistemler ancak 1 MW’tan küçük lisanssız

santrallerde olabiliyor.

Taslak yönetmelik bu hususların tebliğ ile düzenleneceğini belirtiyordu ancak herhangi bir gelişme olmadı.

10

YURT DIŞI YATIRIM

Zorlu Enerji

Politik Riskler

ÜLKE ANALİZİ

Ekonomik Riskler

Terör Riski

İklimsel Risk

SEKTÖR ANALİZİ

Regülasyonlar

Enerji İhtiyacı

Talep Tahmini

Yatırım Tahminleri

Eğitimli İnsan Gücü

Teşvikler

PROJE ANALİZİ

Alanın Uygunluğu

Lojistik için Konum

Tarife Mekanizması

İzin Süreçleri

Kur Riski

Finansman

Ülkenin İstikrarı

İki Ülkenin İlişkisi

YURT DIŞI YATIRIM POTANSİYELİ – AVRUPA

11 Zorlu Enerji

FRANSA

Conract-for-Difference (CfD)

3 GW ; 6 X 500 MW

1. periyot için tavan fiyat 74,8

€/MWh olarak belirlenmiştir.

2015 yılında rüzgar enerjisine dayalı 21,1TWh (toplam

üretimin %3,86si) olan üretimin 2020 yılında 57,9TWh’e

(toplam üretimin %10,6sı) çıkarılması planlanmıştır

2023 yılında toplam rüzgar ve güneş enerji kurulu gücünün

43 GW’a çıkartılması hedeflenmektedir.

2023 yılında onshore rüzgar enerji kurulu gücünü minumum

21,8 GW’a, 2030’da ise 45 GW’a yükseltmeyi

hedeflemektedir.

2030 yılında elektrik tüketiminin %40’ını yenilenebilir

kaynaklardan sağlamayı planlamaktadır.

YURT DIŞI YATIRIM POTANSİYELİ – AVRUPA

12 Zorlu Enerji

İSPANYA

Mayıs 2017’de yapılan 3000 MW yenilenebilir enerji ihalesinde,

kapasitenin 2919 MW’ını rüzgar projeleri ortalama 43 €/MWh fiyatla

Avrupa’daki en düşük fiyatlı onshore rüzgar ihalesi oldu.

Temmuz 2017’de yapılan 5037 MW’lık 2.ihalede ise 40 kazananın;

3909 MW solar projesi

1128 MW rüzgar projesi olmuştur.

o 2020 yılında elektrik tüketiminin %40’ını yenilenebilir kaynaklardan sağlamayı

planlamaktadır.

o 2020 yılında rüzgar kurulu gücünü 38 GW’a çıkartarak elektrik tüketiminin

%20,8 (78,3TWh)’unu rüzgar enerjisinden karşılamayı planlamaktadır.

YURT DIŞI YATIRIM POTANSİYELİ – MENA

13 Zorlu Enerji

ÜRDÜN

Ortalama rüzgar hızı 7 m/s’nin üzerinde olan

Ürdün’ün rüzgar ihaleleri;

Tafilla (117 MW) - Fujaij (89 MW) – FIT 115

$/MWh

Round 1 – 240 MW - 4 proje - FIT 115 $/MWh

şeklinde sonuçlanmıştır.

Round 2 şebeke yetersizliği yüzünden iptal

edilmiştir.

TÜRKİYE

IRAK

SURİYE

LÜBNAN

ÜRDÜN

FİLİSTİN

MISIR LİBYA

TUNUS

Ürdün 2020 yılında yenilenebilir enerji kurulu gücünü

1,6 GW’a yükselterek elektrik ihtiyacının %20’sini

buradan karşılamayı hedeflemektedir.

YURT DIŞI YATIRIM POTANSİYELİ – MENA

14 Zorlu Enerji

SUUDİ ARABİSTAN

Şubat 2017’de açılan 700 MW’lık ihalenin;

300 MW güneş

400 MW rüzgar projelerine ayrılmıştır.

Ekim’in ilk haftasında açıklanan sonuçlara göre;

17,8 $/MWh fiyat ile güneş projeleri için

şimdiye kadar teklif edilen en düşük ihale fiyatı

oldu.

Rüzgar sonuçların Kasım ayında açıklanması

beklenmektedir.

Suudi Arabistan 2023 yılında kadar, 60

projeye yapılacak 30-50 milyar $ yatırım

ile yenilenebilir enerji kurulu gücünü 9,5

GW üzerine çıkartmayı hedeflemektedir.

RÜZGAR İHALELERİ

15 Zorlu Enerji

0

20

40

60

80

100

120

140

160

180

200

2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017

İTALYA

BİRLEŞİK KRALLIK

GÜNEY AFRİKA

PERU

BREZİLYA

HİNDİSTAN

TÜRKİYE

İSPANYA

AVUSTRALYA

MEKSİKA MISIR

ÜRDÜN

USD

/ M

Wh

FAS

ARJANTİN

ŞİLİ

ALMANYA KANADA

ZORLU ENERJİ

21 Zorlu Enerji

TEŞEKKÜR EDERİZ