Zelfmoord en kanker

FACTSHEET

Feiten en cijfers

Factoren

Aan de basis van zelfmoordgedachten en zelfmoord ligt nooit één oorzaak offactor. Zelfmoord en zelfmoordgedachten ontstaan altijd vanuit eenwisselwerking tussen tal van genetische, biologische, psychologische en socialefactoren. Volgende factoren dienen extra aandacht te krijgen bij mensen metkanker:Beschermende factoren: sociale en psychologische steun (Allebeck, Bolund &Ringbäck, 1989), betere fysieke mogelijkheden (Akechi et al., 2002). Risicofactoren: oudere, blanke, ongehuwde mannen met kanker hebben eenhoger suïciderisico dan andere kankerpatiënten (Zaorsky et al., 2019). Ook pijn,lage overlevingskansen en gelimiteerde behandelingsopties zijn belangrijkerisicofactoren (Henson et al., 2019). Depressieve symptomen komen voor bij44% van de personen met hoofd- en halskanker (Duffy et al., 2002) en zijn eenbelangrijke risicofactor voor suïcide.Een verhoogd risico op zelfmoordgedachten wordt ook teruggevonden bij anderechronische aandoeningen. Cruciaal hierbij is een verlies aan mogelijkheden eneen veranderd toekomstperspectief.

Het suïciderisico bij kankerpatiënten is 2 tot 4,4 keer groter dan bij de algemenebevolking (Misono, WeissFann, Redman, & Yueh, 2008; Zaorsky, Zhang,Tuanquin, Bluethmann, Park, & Chinchilli, 2019).Het suïciderisico is het hoogst de eerste 6 maanden na de diagnose (Henson,Brock, Charnock, Wickramasinghe, Will, & Pitman, 2019; Zaorsky et al., 2019). Het suïciderisico is hoger bij ouderen met kanker dan bij ouderen met anderemedische aandoeningen (Anguiano, Mayer, Piven, & Rosenstein, 2012). Bij mensen met prostaat-, pancreas-, long-, hoofd- en halskanker is hetsuïciderisico het hoogst (Arguiano et al., 2012).

Aandachtspunten

In de gezondheidszorg blijken er nog heel wat misverstanden te heersen oversuïcide bij kankerpatiënten. Zorgverleners moeten ondersteuning krijgen bij hetomgaan met suïcidaliteit bij kankerpatiënten (Granek, Nakash, Ariad, Shapira, &Ben-David, 2019).

Meer weten?

Laatste update factsheet: 5/12/2019

FACTSHEETZelfmoord en kanker

Alle aangehaalde bronnen zijn op vraag beschikbaar. Voor meer informatie ofadvies kan u terecht bij VLESP, het Vlaams Expertisecentrum Suïcidepreventie.09 332 07 75info@vlesp.be

Preventie

Het verhoogde suïciderisico in de eerste maanden na de diagnose kan eropwijzen dat er momenteel onvoldoende psychologische steun is voor mensen diegediagnosticeerd worden met kanker (Henson et al., 2019). Bekendmaking vanbeschikbare ondersteuning (bv. via de Stichting tegen Kanker) kan hier eenhulp zijn.Momenteel worden depressieve symptomen en angststoornissen te weinigvastgesteld en behandeld bij personen met kanker (Henson et al., 2019). Vroegedetectie kan helpen om personen met een hoog suïciderisico te identificeren enhen de nodige hulp te bieden (Anguiano et al., 2012).

Volg in communicatie over zelfmoord altijd de mediarichtlijnen.

Vermeld steeds waar mensen terechtkunnen voor hulp: www.zelfmoord1813.be