Zabawy z naszego dzieciństwa

przygotowujące do nauki czytania i pisania

Czytanie i pisanie to podstawowe środki komunikacji społecznej!

Czytania i pisania możemy uczyć dopiero wtedy, gdy dziecko opanuje mowę werbalną oraz

osiągnie niezbędny poziom dojrzałości psychofizycznej i intelektualnej

Zarówno czytanie jak i pisanie angażują ten sam zespół podstawowych funkcji psychofizycznych:

słuchową, artykulacyjną,

wzrokowo-przestrzenną, motoryczną,

które wspólnie zapewniają im prawidłowy przebieg

Zarówno czytanie jak i pisanie angażują ten sam zespół podstawowych funkcji psychofizycznych:

słuchową, artykulacyjną,

wzrokowo-przestrzenną, motoryczną,

które wspólnie zapewniają im prawidłowy przebieg

Przygotowanie do nauki czytania i pisania koncentruje się na rozwijaniu sprawności psychomotorycznych oraz

pozytywnych nastawień emocjonalno-społecznych dzieci.

Percepcja słuchowaPercepcja słuchowa angażuje trzy rodzaje słuchu:

słuch fizyczny - pozwala na odbieranie wrażeń słuchowych i daje podstawę do rozwoju pozostałych rodzajów słuchu

słuch muzyczny - umożliwia identyfikację wysokości dźwięków, ich jakości

słuch fonematyczny - umiejętność prawidłowego różnicowania dźwięków mowy ludzkiej czyli fonemów

- analiza słuchowa - synteza słuchowa - pamięć słuchowa

Dzieci z zaburzonym słuchem fonematycznym

mogą prawidłowo słyszeć poszczególne dźwięki,

ale nie potrafią wyróżnić ich z potoku słów.

Dzieci z zaburzoną lub słabo rozwiniętą percepcją słuchową mają trudności w zakresie:

rozumienia złożonych instrukcji i poleceń słownych

zapamiętywania, powtarzania trudnych wyrazów i dłuższych zdań

zapamiętywania ciągów słownych, np. dni tygodnia, nazw miesięcy oraz treści wierszy i piosenek

nauki czytania

nauki pisania

Przykłady zabaw z naszego dzieciństwa usprawniające percepcję słuchową: zabawa w "głuchy telefon"

zabawa w „Coś w pobliżu na literę …”

zabawa w wymyślanie wyrazów zaczynających się na tę głoskę, na którą skończył się wyraz poprzedni

zabawa w „Państwa, miasta”

wyliczanki

Przykłady innych zabaw usprawniających percepcję słuchową:

rozpoznawanie przedmiotów na podstawie dźwięków (pęk kluczy, garnek, klocki drewniane, szklanka, folia itp.)

dobieranie w pary przedmiotów o jednakowym brzmieniu - np. puszki słuchowe

rozpoznawanie dźwięków z otoczenia, np. tramwaj, samochód, odkurzacz itp.odtwarzanie określonego rytmu poprzez klaskanie, wystukiwanie, tupanie

wyodrębnianie słów na początku, w środku i na końcu zdania liczenie wyrazów w zdaniu

rozwijanie i układanie zdań

Przykłady innych zabaw usprawniających percepcję słuchową:

odgadywanie słownych zagadek:

„Co powstanie gdy od słowa kra(n) odetniemy ostatnia głoskę?" „Co powstanie gdy do sylaby my dodamy głoskę sz ?"itp. „Jaki dźwięk jest po a w wyrazie szafa?"

wypowiadanie głoskami słowa przedstawionego na obrazku (głoskowanie)

wyszukiwanie wyrazów lub nazw obrazków zawierających w nazwie daną głoskę

wysłuchiwanie i liczenie samogłosek w wypowiadanych słowach

podział wyrazów na sylaby (za pomocą klaskania, wystukiwania itp.)

liczenie sylab w wyrazach

tworzenie wyrazów rozpoczynających się daną sylabą

Percepcja wzrokowa

Zdolność rozpoznawania i różnicowania bodźców wzrokowych oraz umiejętność ich interpretowania.

Percepcja wzrokowa rozwija się pod wpływem uczenia się i doświadczeń ze środowiska,

dlatego należy się jej uczyć podobnie jak wszelkich innych umiejętności.

Dzieci z zaburzoną lub słabo rozwiniętą percepcją wzrokową mają trudności w zakresie:

- uczenia się, różnicowania, zapamiętywania i odtwarzania figur geometrycznych i liter

- poprawnego odtwarzania wzorów w układankach i mozaikach

- tworzenia rysunków bogatych w szczegóły

- używania określeń dotyczących stosunków przestrzennych i poprawnego ich spostrzegania

Statki

Memory – szukanie par obrazków

Piotruś Pan

Przykłady zabaw z naszego dzieciństwa usprawniające percepcję wzrokową:

Puzzle

Układanki geometryczne

Szyfry

Przykłady innych zabaw usprawniających percepcję wzrokową:

Zabawa w przebieranki (rodzic zakłada na siebie różne części garderoby, np. czapkę pasek, skarpetki zegarek, dziecko zapamiętuje i gdy zamyka oczy rodzic zmienia swój wygląd, np. zakłada inną czapkę lub zakłada zegarek na drugą rękę; gdy dziecko otworzy oczy musi powiedzieć co się zmieniło)

Zabawa „W krainie rękawiczek” (zabawa przeznaczona dla maluszków, zadaniem dziecka jest połączenie par rękawiczek, jeśli nie mamy dużej ilości rękawiczek możemy użyć, np. skarpetek)

Zabawa „Zgadnij, co zmieniło swoje zdjęcie” (układamy przed dzieckiem kilka przedmiotów lub obrazków, dziecko zapamiętuje, zamyka oczy, a my zamieniamy dwa przedmioty miejscami; gdy dziecko otworzy musi powiedzieć co zmieniło swoje miejsce)

Zabawa „Zgadnij, czego brakuje” (układamy przed dzieckiem kilka przedmiotów lub obrazków, dziecko zapamiętuje, zamyka oczy, a my zabieramy jeden przedmiot; gdy dziecko otworzy musi powiedzieć czego brakuje)

Przykłady innych zabaw usprawniających percepcję wzrokową:

wyszukiwanie szczegółów na ilustracjach

Loteryjki obrazkowe i literowe

wyodrębnianie różnic między obrazkami

składanie pociętych obrazków (od prostych dwuczęściowych, do skomplikowanych puzzli z ulubionymi bohaterami z bajek)

odwzorowywanie figur z klocków i patyczków

Motoryka

Motoryka duża - sprawność ruchowa całego ciała;

Motoryka mała - sprawność ruchowa rąk w zakresie szybkościruchów, ich precyzji; czynności manualne niezbędne podczas samoobsługi, rysowania, pisania;

Motoryka narządów mowy – sprawność ruchowa narządów mowy, która decyduje o poprawności wymowy.

Sprawności motoryczne to umiejętności wymagające bardzo precyzyjnej koordynacji (np. posługiwanie się sztućcami,

jazda na rowerze, gra w piłkę).

 

ubierania się,

prawidłowego chwytania i rzucania piłki,

utrzymywania równowagi przy staniu na jednej nodze, skakania,

posługiwania się podstawowymi narzędziami i przedmiotami codziennego użytku,

wykonywania prac plastycznych takich jak: rysowanie, wycinanie, wydzieranie, naklejanie,

nauki pisania (utrzymywanie się w liniaturze zeszytu, silny nacisk ołówka lub długopisu),

zabaw manipulacyjnych

Dzieci z zaburzoną lub słabo rozwiniętą koordynacją mają trudności w zakresie:

Przykłady zabaw z naszego dzieciństwa usprawniające

koordynacje ruchową, motorykę dużą:

Zabawa „Król Skoczków”

Wyklaskiwanki

Zabawa w „Szczura”

Gra w klasy

Skakanie na skakance i w gumę

Zabawy z hula hop

Gra w badmintona

Przykłady zabaw z naszego dzieciństwa usprawniające

koordynacje ruchową, motorykę małą:

Gra w „Bierki”

Zabawa z Jojo

Rysowanie za pomocą szablonów

Gra w „Kapsle”

Stemplowanie

Przykłady innych zabaw usprawniających motorykę dużą:

różne rodzaje zabaw rzutnych

zabawy rytmiczne polegające na wyrażaniu ruchem muzyki, zachęcanie do swobodnejekspresji ruchowej

udział w różnego rodzaju zawodach

ćwiczenia tułowia, skłony  i skręty w różnych kierunkach, przód, tył, w prawo, w lewo

zabawy z piłką- toczenie piłki po podłodze przez dwoje dzieci, strzelanie do bramki, podrzuty piłki do góry, chwyt rękami w leżeniu na podłodze

nawlekanie koralików, przewlekanie sznurków, tasiemek, sznurowadeł przez różne rzeczy i otwory

wycinanie najpierw prostych, potem nieco bardziej skomplikowanych kształtów z papieru kolorowego

ugniatanie papierowych kul i rzucanie nimi do celu

modelowanie z plasteliny, modeliny, masy papierowe

rysowanie w liniach wzorów literopodobnych i szlaczków

podbijanie balonika wyłącznie palcami

wypuszczanie piłeczki tenisowej z ręki w dół i próby chwytania jej w locie, samymi palcami

zwijanie palcami chusteczek, apaszek

Przykłady innych zabaw usprawniających motorykę małą:

zamalowywanie obrazków w książeczkach do malowania

kalkowanie obrazków

Pozostałe, ogólnorozwojowe zabawy z naszego dzieciństwa:

Zabawy tematyczne, np.. w dom, w sklep

Zabawy w teatrzyk

Zabawa „Pomidor”

Zabawa „Kolory”

Zabawa w „Chowanego”

Zabawa w „Ciuciubabkę”

Zabawa w „Ciepło – zimno”

Zabawa w „Krowę”

"Jeżeli planujesz na rok - sadź ryż;Jeżeli planujesz na 10 lat - sadź drzewa;

Jeżeli planujesz na setki lat - kształć swoje dzieci."

Justyna Pietrzak