Kwalifikacja przestrzeni chronionej do klas zagrożenia pożarowego

mgr inż. Przemysław Kubica

Szkoła Główna Służby Pożarniczej

Klasa wartości ochronnej instalacji tryskaczowej;

Zakres ochrony tryskaczowej;

Kwalifikacje do klas zagrożenia pożarowego.

Obiekty objęte obowiązkiem wyposażenia w urządzenia tryskaczowe;

Definicje;

Projektowanie i dokumentacja.

2

VdS CEA 4001 przewiduje trzy klasy wartości ochronnej;

Klasa 1 – bardzo duża (dawny VdS);

Klasa 2 – duża (dawne CEA);

Klasa 3 – ograniczona (urządzenia pomocnicze).

Główna różnica polega na niezawodności zasilania wodą. Wymagania dla klasy 1 wyróżniono szarym podkreśleniem.

3

4.1 Wszystkie powierzchnie budynku,należy chronić instalacją tryskaczową,z wyjątkiem wyszczególnionychprzypadków 4.1.1.

pomieszczenia higieniczno – sanitarne;

szatnie wykonane z materiałówniepalnych, gdzie odzież przechowywanejest w metalowych szafkach;

4

obudowane klatki schodowe i obudowane szybywindowe w których nie ma materiałów palnychi które są wydzielone przeciwpożarowo;

Pomieszczenia biurowe o powierzchni do150 m2, wydzielone elementami o klasieodporności ogniowej REI 90 min i drzwiamiEI 30;

Pomieszczenia techniczne (wentylatronie,maszynownie wind itp.) o powierzchni do150 m2, wydzielone elementami o klasieodporności ogniowej REI 90 min i drzwiamiEI 30;

5

pomieszczenia chronione przez inneautomatyczne urządzenia gaśnicze (np.urządzenia gaśnicze gazowe, proszkowei zraszaczowe), wykonane zgodniez wytycznymi VdS.

Pomieszczenia o powierzchni podłogi do20 m2, w których znajdują się wyłącznieurządzenia telekomunikacyjne;

Pomieszczenia elektryczne (rozdzielnienapięcia) o powierzchni do 60 m2,wydzielone elementami o klasieodporności ogniowej REI 90 mini drzwiami EI 30;

6

Jeżeli występują inne przestrzenie, które nie będą chronioneinstalacją tryskaczową, należy wystąpić do VdSo zgodę na indywidualne odstępstwo.

7

8

Jeżeli wysokość przestrzeni ukrytych przy dachu lub podłodzejest większa niż 0,8 m, to przestrzenie te powinny byćchronione urządzeniem tryskaczowym.

Jeżeli wysokość przestrzeni ukrytych przy dachu lub podłodzejest mniejsza niż 0,8 m, to przestrzenie te powinny byćchronione urządzeniem tryskaczowym wtedy, gdy:

Wykonane są z materiałów palnych lub

Ściany bądź stropy, które je wydzielają są palne lub

Znajdują się w nich materiały łatwo zapalne lub

Nie uszczelniono przejść do pionowych szybów kablowychmateriałami niepalnymi

Materiały trudno zapalne powodują obciążenie ogniowewiększe niż 12,6 MJ/m2 lub

9

Jeżeli wysokość przestrzeni ukrytych przy dachu lub podłodzejest mniejsza niż 0,3 m, a jednocześnie nie spełniają warunkówdopuszczających wyłączenie z ochrony tryskaczami (materiałyłatwo zapalne, gęstość obciążenia ogniowego powyżej 12,6MJ/m2, przegrody palne), to należy je podzielić na sektory opowierzchni mniejszej niż 100 m2, elementami o klasieodporności ogniowej EI 30 i wówczas dopuszczalny jest brakochrony tryskaczami.

10

foto. www.punto.pl

foto. www.punto.pl

11

Sufity podwieszone otwarte, mogą być stosowane pod sekcjami tryskaczowymi LH i OH, z wyjątkiem przestrzeni składowania, jeżeli:

całkowita otwarta powierzchnia sufitu podwieszonego, łącznie z oprawami lamp, stanowi co najmniej 70 % łącznej powierzchni sufitu;

najmniejszy wymiar otworów w suficie jest nie mniejszy niż 2,5 cm lub nie mniejszy niż grubość sufitu podwieszonego, w zależności od tego, która z tych wartości jest większa;

stabilność konstrukcji sufitu i wszystkich innych elementów wyposażenia, np. opraw świetlnych, wewnątrz przestrzeni znajdującej się powyżej sufitu podwieszonego nie ulegnie pogorszeniu na skutek działania urządzenia tryskaczowego.

12

Niezbędne wyłączenia :

przestrzenie, pomieszczenia lubmiejsca, w których wypływ wodymógłby stanowić zagrożenie,

smażenie w głębokim tłuszczu;

piece przemysłowe, paleniska. silosy lub zbiorniki

z zawartością pęczniejącą w kontakcie z wodą

13

Budynki i przestrzenie, które mają być chronione

urządzeniem tryskaczowym, powinny być

kwalifikowane do odpowiedniej klasy zagrożenia

pożarowego:

małego zagrożenia pożarowego (LH),

średniego zagrożenia pożarowego (OH),

dużego zagrożenia pożarowego (HH).

Kwalifikacji dokonuje się na postawie

załączników do wytycznych - Załączniki A, B, C.

14

Małe zagrożenie pożarowe - LHPrzestrzenie o małym obciążeniu ogniowym i małej palności, bezżadnego pojedynczego pomieszczenia o powierzchni większej niż126 m2 i odporności ogniowej przegród mniejszejniż 30 minut.

Szkoły i inne jednostki edukacyjne

Hotele

Biura

Więzienia

15

Średnie zagrożenie pożarowe - OHPrzestrzenie, w których są materiały o średniejpalności, przy średnim obciążeniu ogniowym.

Zagrożenie pożarowe OH podzielono na cztery grupy:

•OH1, średnie zagrożenie pożarowe, grupa 1;•OH2, średnie zagrożenie pożarowe, grupa 2;•OH3, średnie zagrożenie pożarowe, grupa 3;•OH4, średnie zagrożenie pożarowe, grupa 4.

16

Branża

Grupa średniego zagrożenia pożarowego

OH1 OH2 OH3 OH4

Różne

Szpitale, hotele,

biura, szkoły,

biblioteki,

(z wyjątkiem

księgarń),

restauracje.

Laboratoria

(fizyczne)

pralnie,

parkingi,

muzea

studia

radiowe

dworce

kolejowe.

kina i teatry,

hale

koncertowe,

fabryki wyrobów,

tytoniowych,

studia produkcji

filmowej

i telewizyjnej

Firmy i

biura

przetwarzanie

danych

(pomieszczenia

komputerów

z wyjątkiem

składowania taśm)

domy

handlowe;

centra

handlowe.

hale wystawowe

17

www.hotelspreference.com

18

Duże zagrożenie pożarowe – HH: HHP lub HHS

Produkcja /przetwarzanie - HHPDuże zagrożenie pożarowe, produkcja/przetwarzanieobejmuje przestrzenie, w których występujące materiałypowodują duże obciążenie ogniowe, cechują się dużąpalnością i zdolne są do rozwoju szybkorozprzestrzeniającego się lub intensywnego pożaru.

19

Produkcja /przetwarzanie – HHP

HHP1 grupa 1;HHP2 grupa 2;HHP3 grupa 3;HHP4 grupa 4.

20

HHP1 HHP2 HHP3 HHP4

produkcja pokryć

podłogowych

i linoleum

produkcja

zapalniczekprodukcja nitrocelulozy

produkcja wyrobów pirotechnicznych

produkcja na bazie

żywic syntetycznych,

sadzy i terpentyny

produkcja materiałów

gumopodobnych

produkcja wełny

drzewnej

fabryki lodówek

drukarnie

destylacja smoły

zajezdnie

autobusów,

produkcja wosku

świecowego i

parafiny

hale maszyn

papierniczych

Produkcja opon

gumowych

do

samochodów

osobowych

i ciężarówek

21

22

Duże zagrożenie pożarowe – HH: HHP lub HHS

Składowanie - HHSDuże zagrożenie pożarowe, składowanie, obejmujeskładowanie towarów, gdy wysokość składowaniaprzekracza wartości graniczne dopuszczalne dla innychkategorii.

Składowanie w OH1, OH2 i OH3:

1. Całe pomieszczenie obliczone wg OH32. Powierzchnia bloku składowania łącznie z wolnymi

pasami < 216 m23. Zachowane są dopuszczalne wysokości składowania

23

Składowanie w OH1, OH2 i OH3

Kategoria

składowania

Maksymalna wysokość

składowania Szerokość

wolnych

pasów

[m]

Składowanie

wolnostojące

(ST1)

i ST2-ST6 o

pow. < 50 m2

Wszystkie inne

przypadki

(ST2 - ST6)

Kategoria I 4,0 3,5 2,0

Kategoria II 3,0 2,6 2,0

Kategoria III 2,1 1,7 2,0

Kategoria IV 1,2 1,2 2,0

24

Składowanie w OH 4 wymaga kwalifikacji do HHS

Foto Emil Stępniak

Foto Jędrzej Bogus

Składowanie – HHS

HHS1, kategoria I;HHS2, kategoria II;HHS3, kategoria III;HHS4, kategoria IV.

26

Zagrożenie pożarowe składowanego towaru(wyrób wraz ze swoim opakowaniem) jestfunkcją uwalnianej przez towar mocy cieplnej(kW), która z kolei jest funkcją ciepła spalania(kJ/kg) i szybkości spalania (kg/s) materiałów.

Ciepło spalania zależy rodzaju od materiału.

Szybkość spalania zależy zarówno od materiałów,jak i ich konfiguracji.

27

K

28

Przestrzenie o zagrożeniu szczególnym:

Pojemniki z polipropylenu lub polietylenu Napoje alkoholowe w beczkach drewnianych Puste palety Składowanie cieczy palnych Odzież składowana wielorzędowo w pozycji

wiszącej Aerozole

29

Współczynnik materiałowy

Określany na podstawie zawartości masowej tworzywsztucznych niespienionych oraz zawartości objętościowejtworzyw sztucznych spienionych.Składowany materiał wraz z paletę traktuje się jako całość.

% masy niespienionych

% objętości spienionych

30

Współczynnik materiałowy 1

Wyroby niepalne w opakowaniach palnych

i wyroby o niskiej lub średniej palności,w opakowaniach palnych/niepalnych:

części metalowe w opakowaniach kartonowychartykuły żywnościowe w puszkach;tkaniny niesyntetyczne;wyroby ze skóry;wyroby z drewna;ceramika w kartonach lub skrzyniach drewnianych;

31

Współczynnik materiałowy 2Towary o większym potencjale energetycznymniż towary o współczynniku 1, (zawierającetworzywa sztuczne w większych ilościach)

meble drewniane lub metalowe z siedzeniami z tworzyw sztucznych;urządzenia elektryczne z elementami z tworzyw sztucznych lub w opakowaniu z tworzyw sztucznych;kable elektryczne na bębnach lub w kartonach;tkaniny syntetyczne.

32

Współczynnik materiałowy 3Materiały, które składają się główniez niespienionych tworzyw sztucznych lubmateriały o podobnym potencjaleenergetycznym.

akumulatory samochodowe bez elektrolitu;skrzynki z tworzyw sztucznych do akt; komputery osobiste;kubki i sztućce z niespienionego tworzywa sztucznego.

33

Współczynnik materiałowy 4Materiały, które składają się głównieze spienionych tworzyw sztucznych(więcej niż 40 % objętościowo) lubmateriały o podobnym potencjale

materace z tworzyw sztucznych spienionych;opakowania ze spienionego polistyrenu;tapicerka z tworzyw sztucznych.

34

Konfiguracja

składowania

Współczynnik materiałowy

1 2 3 4

Zewnętrzne

powierzchnie z

tworzyw sztucznych

niespienionych

Kat. III Kat. III Kat. III Kat. IV

Zewnętrzne

powierzchnie z

tworzyw sztucznych

spienionych

Kat. IV Kat. IV Kat. IV Kat. IV

Struktury otwarte Kat. II Kat. II Kat. III Kat. IV

Materiały blokach

zwartych

Kat. I Kat. I Kat. II Kat. IV

Granulaty lub proszki Kat. I Kat. II Kat. III Kat. IV

Bez szczególnej

konfiguracji

Kat. I Kat. II Kat. III Kat. IV

35

Składowany materiał Opakowania

V1 V2 V3 V4

L1 Kat. I Kat. II Kat. III Kat. IV

L2 Kat. II Kat. II Kat. III Kat. IV

L3 Kat. III Kat. III Kat. III Kat. IV

L4 Kat. IV Kat. IV Kat. IV Kat. IV

PP/PE/PS i inne o podobny zachowaniu

W zależności od procentowego udziału tworzyw spienionych w materiale i opakowaniu.

36

37

K

Gdy opakowanie wyrobu nie stwarza większego zagrożenia niż opakowanie w postaci jednego pudła z tektury falistej.

Wyrób Kat. Uwagi

Odzież II

Kleje I Bez rozpuszczalników

AGD III Jeżeli tworzywa sztuczne < 5% to Kat. I

Pudła z kartonu II Puste, lekkie, gotowe pudła

Materace II Jeżeli ze spienionych tw. szt. to Kat. IV

Książki II

38

39

Składowanie – HHS

HHS1, kategoria I;HHS2, kategoria II;HHS3, kategoria III;HHS4, kategoria IV.

Sposoby składowania

40

Sposoby składowania ST1 wolnostojące

Składowanie powinno

ograniczać się do bloków o powierzchni

rzutu poziomego nie

przekraczającej 150 m2.

Bloki składowania powinny być oddzielone od siebie za pomocą przejść o szerokości nie mniejszej niż 2,4 m.

41

Sposoby składowania ST2 i ST3Palety stelażowe jedno lub wielorzędowe

42

Sposoby składowania ST2 i ST3Palety stelażowe jedno lub wielorzędowe

ST2 Pojedyncze rzędy z przejściami o szerokości 2,4 m.

ST3 Składowanie powinno ograniczać się do bloków składowania

o powierzchni rzutu poziomego nie przekraczającej 150 m2.

Bloki składowania powinny być oddzielone od siebie za pomocą przejść o szerokości nie mniejszej niż 2,4 m.

43

Sposoby składowania ST4 w regałach przy użyciu palet

Przejścia oddzielające

rzędy mają szerokość

równą 1,2 m lub

większą.

Jeżeli strop znajduje się więcej niż 4 m nad najwyższym poziomem składowanych towarów,to zaleca się zainstalowanie tryskaczy w poziomach pośrednich regałów.

44

Sposoby składowania ST5, ST6 w regałach na półkach pełnych lub listwowych

Przejścia oddzielające

rzędy mają szerokość

równą 1,2 m lub większą,

albo powierzchnie rzutu składowania nie powinny być większe niż 150 m2.

Jeżeli strop znajduje się więcej niż 4 m nad najwyższym poziomem składowanych towarów,to zaleca się zainstalowanie tryskaczy w poziomach pośrednich regałów.

45

Sposoby składowania ST6 (szerokość półki > 1 m) w regałach na półkach pełnych lub listwowych

Wymagane tryskacze w

poziomach pośrednich

lub

Podział niepalnymi

przegrodami wzdłuż i

wszerz

46

VdS CEA 4001oraz PN EN 12845

LH

OH1; OH2; OH3; OH4

HHP1, HHP2, HHP3, HHP4

HHS1, HHS2, HHS3, HHS4

47

48

I. Postęp projektu

4. Opis techniczny instalacji tryskaczowej

4.1. Klasa wartości ochronnej instalacji, zakres ochrony(lista przestrzeni wyłączonych z ochrony, określenie odporności ogniowej wydzieleń)4.2. Klasa zagrożenia pożarowego, rodzaj składowania(kwalifikacja przestrzeni, określenie dopuszczalnej wysokości oraz sposobu składowania w przestrzeniach OH, w przypadku magazynów szczegółowe opisanie warunków składowania: kategoria, sposób, odstępy, wysokość)4.12. Centrala urządzenia tryskaczowego(lokalizacja centrali oraz zbiornika z wodą)

49

I. Postęp projektu cd., Rysunki, Rys 2.

1. Przygotowanie rysunku: dobór formatu wydruku z uwzględnieniem skali 1:100 lub 1:200, ramka, tabelka, oznaczenie północy;

2. Zaznaczenie na rzutach przestrzeni wyłączonych z ochrony;3. Zaznaczenie wydzieleń i oddzieleń przeciwpożarowych;4. Dane techniczno-budowlane dotyczące podłóg, stropów, dachów, ścian

zewnętrznych;5. Zaznaczenie na rzutach klas zagrożenia pożarowego;6. W przypadku magazynów opisanie warunków składowania: kategoria,

sposób, wysokość;7. Lokalizacja centrali instalacji tryskaczowej oraz zbiornika z wodą;8. Umiejscowienie i dane przyłączy do zasilania przez straż pożarną;9. Przedstawienie instalacji, podestów technologicznych, urządzeń,

punktów świetlnych, sufitów podwieszonych otwartych i innych podobnych, które mogłyby zakłócić rozdział wody z tryskaczy.

50

I. Postęp projektu cd., Rysunki, Rys 4.

przekroje każdej kondygnacji pokazujące elementy konstrukcyjne i inne , które mogłyby zakłócić rozstawienie tryskaczy lub rozdział wody z tryskaczy;

umiejscowienie i wielkość pustek pod dachem lub pustek międzystropowych, sufity podwieszane i podłogi podniesione;

51