Republika Crna GoraVlada Republike Crne Gore

MINISTARSTVO UNUTRANJIH POSLOVA

ZAKON O SPRJEAVANJU NASILJA I NEDOLINOG PONAANJA NA SPORTSKIM PRIREDBAMA

Podgorica, oktobar 2006. godineZAKONo sprjeavanju nasilja i nedolinog ponaanja na sportskim priredbama Predmet zakonalan 1

Ovim zakonom utvruju se mjere kojima se obezbjeuje sigurnost gledalaca, takmiara i drugih uesnika u sportskim priredbama i stvaraju uslovi kojima se sprjeava, suzbija i sankcionie nedolino ponaanje, neredi i nasilje prije, za vrijeme i nakon sportske priredbe, kao i obaveze organizatora i ovlaenja nadlenih organa u sprovoenju tih mjera.

Znaenje izrazalan 2

Pojedini izrazi upotrijebljeni u ovom zakonu imaju sljedee znaenje:1) sportske priredbe su organizovani sportski susreti i takmienja;

2) organizator sportske priredbe je sportska organizacija, drugo pravno lice i preduzetnik kome je stalna ili povremena djelatnost organizovanje sportskih priredbi, odnosno koji je preduzeo organizaciju odreene sportske priredbe ili vrenje odreenih poslova u organizovanju sportske priredbe;

3) vrijeme odravanja sportske priredbe je vremenski interval od dva asa prije poetka sportske priredbe, do jednog asa nakon zavretka;

4) uesnici sportske priredbe su sva lica prisutna na sportskoj priredbi;5) sportski objekat je opremljena i ureena povrina i/ili prostorija koja ispunjava standarde i normative za obavljanje sportske djelatnosti, i6) sportski teren je prostor na kome se obavlja sportska priredba.

Bezbjednost na sportskim priredbama i nadzorlan 3

Organizator sportske priredbe duan je da osigura bezbjedno odravanje sportske priredbe i da preduzme mjere kojima se sprjeava izbijanje nasilja i nedolinog ponaanja gledalaca.

Ukoliko organizator sportske priredbe procijeni da nije u mogunosti da osigura bezbjedno odravanje sportske priredbe moe zahtijevati ukljuivanje organa uprave nadlenog za policijske poslove (u daljem tekstu: nadleni organ).Kad sportska organizacija angauje drugo pravno lice ili preduzetnika za organizovanje sportske priredbe ili za obavljanje odreenih poslova u organizaciji sportske priredbe, duna je da vri nadzor nad sprovoenjem mjera utvrenih ovim zakonom. Nasilje i nedolino ponaanjelan 4

Pod nasiljem i nedolinim ponaanjem uesnika na sportskim priredbama, u smislu ovog zakona, podrazumijeva se :

1) fiziki napad na uesnike sportske priredbe;

2) fiziki obraun izmeu uesnika na sportskoj priredbi;

3) bacanje na sportski teren ili u gledalite predmeta koji mogu da ugroze ivot, integritet lica ili imovinu;

4) unoenje i isticanje transparenta, zastave ili drugog predmeta s tekstom, slikom, znakom ili drugim obiljejem koji poziva ili podstie na fiziki sukob, nacionalnu, rasnu, vjersku i drugu mrnju ili netrpeljivost;

5) uzvikivanje parola i pjevanje pjesama pogrdne sadrine koje pozivaju ili podstiu na fiziki sukob, nacionalnu, rasnu, vjersku i drugu mrnju ili netrpeljivost;

6) oteivanje sportskog objekta, opreme, ureaja i instalacija na sportskom objektu na kojem se odrava sportska priredba;

7) izazivanje nereda prilikom dolaska, odnosno odlaska sa sportskog objekta ili u sportskom objektu, remeenje toka sportske priredbe ili ugroavanje bezbjednosti uesnika sportske priredbe ili treih lica;

8) neovlaeni ulazak u sportski teren;

9) neovlaeni ulazak u slubene prostorije i slubene prolaze sportskog objekta u kome se odrava sportska priredba;

10)unoenje u sportski objekat i upotreba alkohola ili drugih opojnih sredstava;

11)unoenje u sportski objekat i korienje pirotehnikih sredstava i drugih predmeta kojima moe da se ugrozi bezbjednost uesnika u sportskoj priredbi ili ometa njen tok, i12)neovlaeni ulazak u dio gledita koji je namijenjen suparnikim navijaima.

Shodna primjena propisalan 5

Na organizovanje sportskih priredbi, shodno se primjenjuju odredbe Zakona o javnim okupljanjima, Zakona o sportu i Zakona o javnom redu i miru. Preventivne mjerelan 6

Radi prevencije i smanjenja rizika za izbijanje nereda i nedolinog ponaanja gledalaca, sportske organizacije dune su da:

1) preduzimaju mjere kojima se obezbjeuje odgovarajui uticaj za primjereno ponaanje;

2) obezbijede odgovarajuu informisanost svojih navijaa (susreti sa navijaima, izdavanje biltena, broura i dr.);

3) vre koordinaciju aktivnosti sa klubovima svojih navijaa prilikom organizovanog odlaska na sportske priredbe na kojima su ti klubovi i njihovi navijai gostujui;

4) utvrde sportska pravila iz svoje nadlenosti - koje su sportske priredbe visoko rizine i koje mjere su organizatori sportskih priredbi i drugi uesnici obavezni da preduzimaju, na sportskim priredbama visokog rizika, i5) preduzimaju druge mjere i aktivnosti, u skladu sa zakonom, podzakonskim aktima i sportskim pravilima.

Mjere koje se preduzimaju na sportskim priredbama

lan 7

Organizator sportske priredbe je duan da obrazuje redarsku slubu, ili da angauje pravno lice ili preduzetnika radi obavljanja poslova fizikog obezbjeenja i odravanja reda na sportskoj priredbi.

Redarska sluba je u vrenju poslova iz stava 1 ovog lana, ovlaena da:1) zabrani pristup objektu na kome se odrava sportska priredba licima koja su pod uticajem alkohola ili drugih opojnih sredstava ili se iz njihovog ponaanja moe zakljuiti da su skloni nasilnom ili nedolinom ponaanju;

2) efikasno odvoji gostujue navijae usmjeravanjem na posebne ulaze i izlaze iz sportskog objekta i poseban dio gledalita koji je za njih odreen;

3) sprijei ulazak gledalaca na sportski teren;

4) sprijei unoenje ili prodaju alkoholnih pia u sportskom objektu;5) sprijei unoenje u sportski objekat predmeta koji se mogu upotrijebiti u nasilnikim postupanjima (pirotehnika sredstva, motke, flae i sl.) odnosno kojima se moe ometati tok sportske priredbe (ogledala, laserski pokazivai, zvuni ureaji vee snage, transparenti ili obiljeja kojima se podstie rasna, vjerska, nacionalna ili druga netrpeljivost ili mrnja, odnosno iji je sadraj uvredljiv ili nepristojan i sl.), i6) opomene odnosno udalji gledaoce zbog nedolinog ponaanja kojim se moe izazvati nasilje na sportskoj priredbi ili ometati njen tok.

Kad gledalac ili grupa gledalaca postupi suprotno nalozima redarske slube ili prui fiziki otpor, redar moe upotrijebiti fiziku snagu ako na drugi nain ne moe odbiti: - napad usmjeren prema sebi, gledaocima, takmiarima ili drugim uesnicima, kao i - napad usmjeren na unitenje ili oteenje sportskog objekta i njegove opreme.

Ako sportsku priredbu, pored redarske slube, obezbjeuje i nadleni organ, obezbjeenjem sportske priredbe rukovodi ovlaeno slubeno lice nadlenog organa. Onemoguavanje pristupa u sportski objekatlan 8

Organizator sportske priredbe duan je da preduzme mjere za onemoguavanje prisustva u sportski objekat lica kome je izreena zatitna mjera zabrane prisustvovanja odredjenim sportskim priredbama.

Mjere saradnje na odravanju reda i miralan 9Organizator je duan da ostvari saradnju sa nadlenim organom, radi realizacije mjera i naloga koji se odnose na odravanje javnog reda i mira.Za vrijeme trajanja sportske priredbe, organizator je duan da obezbijedi prisustvo odgovarajue slube medicinske pomoi, a po potrebi obezbijedi prisustvo drugih organa i organizacija, javnih slubi i preduzea (vatrogasne jedinice, inspekcijske i komunalne slube i dr.).

Sportske priredbe poveanog rizikalan 10Sportske priredbe poveanog rizika su:

1) domae i meunarodne sportske priredbe od veeg takmiarskog znaaja;

2) sportske priredbe na kojima se oekuje prisustvo velikog broja gledalaca ili navijaa gostujuih klubova, i3) druge sportske priredbe kad posebne okolnosti ukazuju da na njima moe doi do nasilja ili nedolinog ponaanja gledalaca.

Nadleni sportski savez u Republici Crnoj Gori ( u daljem tekstu: Republika), odreuje aktom domae i meunarodne sportske priredbe, koje se u smislu stava 1 taka 1 ovog lana, mogu smatrati priredbama veeg takmiarskog znaaja.Posebne mjere koje se preduzimaju na odreenimsportskim priredbama poveanog rizikalan 11Organizator sportske priredbe je duan da, u sluajevima predvienim lanom 10 stav 1 ta. 2 i 3 ovog zakona:

1) obavijesti nadleni organ, nadleni sportski savez, i druge zainteresovane sportske organizacije, kao i sportiste koji uestvuju u sportskoj priredbi o riziku od izbijanja nasilja i nedolinog ponaanja, a najkasnije 48 asova prije poetka sportske priredbe;2) imenuje odgovorno lice koje je zadueno za rukovoenje i realizaciju mjera za sprjeavanje nasilnog i nedolinog ponaanja gledalaca i za saradnju sa nadlenim organom;

3) sarauje sa nadlenim organom radi postupanja po nalozima koji se odnose na obezbjeenje javnog reda i mira na sportskoj priredbi, i4) sarauje sa predstavnicima klubova navijaa u cilju meusobne razmjene informacija i obezbijedi da klubovi navijaa odrede dio redara na sportskoj priredbi iz svojih redova, kao vid pruanja pomoi u odravanju reda na sportskoj priredbi i obavjetavanja gledalaca.Mjere koje se preduzimaju na sportskim

priredbama poveanog rizikalan 12Organizator sportske priredbe je duan da, prije poetka, za vrijeme i po zavretku sportske priredbe poveanog rizika:1) obezbijedi razdvajanje grupa gostujuih navijaa prodajom ulaznica na posebno odreenim mjestima;

2) utvrdi odreeni broj ulaznica za sjedenje, odnosno pusti u prodaju onoliko ulaznica za stajanje u zavisnosti od kapaciteta sportskog objekta, kako se time ne bi ugroavala bezbjednost uesnika sportske priredbe;

3) sarauje sa sportskim organizacijama koje uestvuju na sportskoj priredbi u vezi sa prodajom ulaznica za njihove navijae;

4) oznai posebne ulaze, izlaze i dio gledalita za grupe gostujuih navijaa, ukoliko se oekuje njihov organizovan dolazak ili dolazak u veem broju, i5) upozori gledaoce, preko medija ili razglasa, na korektno ponaanje.Mjere koje moe da naredi nadleni organ

lan 13Nadleni organ, prilikom odravanja sportskih priredaba poveanog rizika, moe da naloi preduzimanje svih neophodnih mjera za sprjeavanje nasilja i nedolinog ponaanja gledalaca, a posebno da:

1) odredi pravac kretanja grupa gostujuih navijaa prilikom dolaska i odlaska sa sportskog objekta;

2) privremeno iskljui iz saobraaja prije poetka i najdue dva asa nakon zavretka sportske priredbe, vozila na kojima se nalaze transparenti, zastave, grbovi, slike i sl. koje svojom sadrinom mogu izazvati nemire ili nerede;

3) naredi organizatoru otklanjanje uoenih nedostataka sportskog objekta ili propusta u organizaciji;

4) zabrani ulazak na sportsku priredbu, odnosno udalji lice ili grupu navijaa iz sportskog objekta ukoliko se iz njegovog ponaanja moe zakljuiti da je sklon nasilnikom i nedolinom ponaanju, i

5) zadri u sportskom objektu, najdue do dva sata po zavretku sportske priredbe, navijae ukoliko procijeni da bi njihovo ponaanje moglo izazvati sukob navijaa ili grupa navijaa.

Nadleni organ, najranije 24 asa prije poetka odravanja sportske priredbe poveanog rizika, vri pregled sportskog objekta na kome e se sportska priredba odrati i ostvaruje uvid u organizacione pripreme. Sredstva za realizaciju mjera

lan 14Organizator sportske priredbe snosi trokove koji nastaju preduzimanjem mjera iz l. 6, 7, 8, 9, 11 i 12 ovog zakona.

Uslovi koje treba da ispunjava sportski objekatlan 15Organizator je duan da obezbijedi da se sportska priredba poveanog rizika odri u sportskom objektu koji ima:1) odgovarajue ograde ispred sportskog objekta za usmjeravanje i razdvajanje suparnikih grupa navijaa;

2) odgovarajue ograde za sprjeavanje ulaska gledalaca na sportski teren;

3) odgovarajue ograde za razdvajanje suparnikih grupa navijaa;

4) odgovarajui broj jasno i vidljivo obiljeenih ulaza i izlaza prema svim djelovima gledalita;

5) odgovarajua sjedita koja se ne mogu odvaliti samo korienjem fizike snage;

6) odgovarajui prostor za ovlaeno lice, nadleno za odravanje javnog reda i mira na sportskoj priredbi, sa kojeg ima jasan pregled sportskog terena i gledalita;

7) tehniku opremu za praenje i snimanje ponaanja gledalaca na sportskom objektu;

8) prostoriju za pruanje hitne medicinske pomoi;

9) odgovarajui broj mukih i enskih sanitarnih vorova na svim djelovima gledalita;

10) parking prostor za smjetaj prevoznih sredstava gostujuih ekipa; 11) sistem javnog razglasa, i12) odgovarajue osvjetljenje, ukoliko se sportska priredba odrava u veernjim asovima, kao i obezbijeeno naprekidno napajanje elektrinom energijom.

Uslove iz stava 1 ta. 2,4,5,8,9,11 i 12 ovog lana, obavezan je da ispuni i organizator drugih sportskih priredbi. Blii uslovi iz stava 1 ovog lana, utvruju se aktom ministarstva nadlenog za poslove rada i socijalnog staranja, uz prethodno pribavljeno miljenje nadlenog organa. Dunost gostujueg sportskog klubalan 16Sportski klub koji gostuje na sportskoj priredbi poveanog rizika,duan je da:

1) najkasnije u roku od tri dana prije organizovanog polaska navijaa na sportsku priredbu, obavijesti organizatora o svim elementima bitnim za prijem kluba i njegovih navijaa (dan i vrijeme polaska, procjena broja navijaa koji dolaze, nain prevoza, mjesto boravka ili okupljanja, imena voa navijaa i dr.);2) ostvari saradnju sa klubom svojih navijaa, i uestvuje u organizaciji njihovog dolaska na sportsku priredbu;

3) obezbijedi raspodjelu karata za svoje navijae koje je dobio od organizatora sportske priredbe, i4) preduzme i druge potrebne mjere da klub i njegovi navijai ne budu uzrok nasilja ili nereda na sportskoj priredbi. Prodajna mjestalan 17Na dan odravanja sportske priredbe poveanog rizika, ulaznice se ne mogu prodavati u sportskom objektu na kome se sportska priredba odrava ili u njegovoj neposrednoj blizini, ve samo na posebnim prodajnim mjestima.

Odobrenje za odreivanje prodajnih mjesta iz stava 1 ovog lana, izdaje nadleni organ.

Posebni sluajevi zabrane prodaje ulaznica

lan 18

Organizator sportske priredbe ili distributer ulaznica na prodajnim mjestima odbie da proda ili dodijeli ulaznicu za odredjenu sportsku priredbu licu kome je izreena zatitna mjera zabrane prisustvovanja odredjenim sportskim priredbama za vrijeme dok traje ta zatitna mjera.

Voenje evidencija o identitetu lica kojima se prodaju ulaznicelan 19Organizator je duan da u saradnji sa sportskim klubovima koji uestvuju na sportskoj priredbi i klubovima njihovih navijaa, obezbijedi voenje evidencije o identitetu lica kojima se ulaznice prodaju, odnosno ustupaju preko klubova navijaa, kao i da omogui uvid u evidencije ovlaenom licu nadlenog organa.

Vodjenje zbirke podatakalan 20

Nadleni organ obrazuje i vodi zbirku podataka o izvriocima prekraja propisanih ovim zakonom i dogadjajima na sportskim priredbama.

Zbirka podataka iz stava 1 ovog lana , sadri: line podatke o navijaima (ime i prezime, ime oca/majke, datum i mjesto rodjenja, pol, nadimak, zanimanje, pripadnost klubu navijaa ili navijakoj grupi, fotografiju i svaku informaciju koja se odnosi na identifikovanu osobu), podatke o navijakim grupama sklonim nasilju i nedolinom ponaanju; podnesenim krivinim prijavama i zahtjevima za pokretanje krivinog postupka; izreenim kaznama, mjerama bezbjednosti i zatitnim mjerama; privedenim i zadranim licima i podatke dobijene od inostranih policijskih organa.

Podaci iz stava 2 ovog lana, mogu se koristiti za razmjenu u okviru medjunarodne policijske saradnje, a mogu se davati i drugim korisnicima u skladu sa propisom kojim se uredjuje zatita linih podataka.

Podaci iz stava 2 ovog lana, uvaju se deset godina.

Nadzor

lan 21Nadzor nad sprovoenjem ovog zakona i propisa donijetih na osnovu ovog zakona, vri ministarstvo nadleno za unutranje poslove, preko ovlaenog slubenog lica.Ako u vrenju nadzora utvrdi nepravilnosti, ovlaeno slubeno lice organa iz stava 1 ovog lana, obavezno je da preduzme mjere utvrene propisima o inspekcijskom nadzoru. Kaznene odredbe

lan 22Novanom kaznom od pedesetostrukog do stostrukog iznosa minimalne zarade u Republici, kaznie se za prekraj sportska organizacija ili drugo pravno lice, ako:

1)ne osigura nesmetano i bezbjedno odravanje sportske priredbe i ne preduzme mjere kojima se sprjeava izbijanje nasilja i nedolinog ponaanja gledalaca (lan 3 stav 1);

2)ne vri nadzor nad sprovoenjem mjera utvrenih ovim zakonom, u sluaju kad angauje drugo pravno lice ili preduzetnika za organizovanje sportske priredbe ili za obavljanje odreenih poslova u organizaciji sportske priredbe (lan 3 stav 3);

3)ne postupa u skladu sa lanom 6 ovog zakona;4)ne obrazuje redarsku slubu, odnosno ne angauje pravno lice ili preduzetnika, radi obavljanja poslova fizikog obezbjeenja i odravanja reda na sportskoj priredbi (lan 7 stav 1);5)ako ne preduzme mjere za onemoguavanje pristupa u sportski objekat licu kojem je izreena zatitna mjera zabrane prisustvovanja odredjenim sportskim priredbama (lan 8);

6)ne ostvari saradnju sa nadlenim organom radi realizacije mjera i naloga koji se odnose na odravanje javnog reda i mira (lan 9 stav 1);

7)ne obezbijedi, za vrijeme trajanja sportske priredbe, prisustvo odgovarajue slube medicinske pomoi, a po potrebi ne obezbijedi prisustvo drugih organa i organizacija, javnih slubi i preduzea: vatrogasne jedinice, inspekcijske i komunalne slube i dr. (lan 9 stav 2);

8)ne postupa u skladu sa lanom 11 ovog zakona; 9)ne postupa u skladu sa lanom 12 ovog zakona;10) ne obezbijedi da se sportska priredba poveanog rizika odri na sportskom

objektu koji ispunjava uslove iz lana 15 stav 1 ovog zakona;

11) ne obezbijedi da se sportska priredba odri na sportskom objektu koji

ispunjava uslove iz lana 15 stav 2 ovog zakona;

12) ne postupa u skladu sa lanom 16 ovog zakona;13) prodaje ulaznice van odobrenih posebnih prodajnih mjesta (lan 17 stav 1);14) ne obezbijedi u saradnji sa sportskim klubovima koji uestvuju na sportskoj priredbi i klubovima njihovih navijaa voenje evidencije o identitetu lica kojima se ulaznice prodaju, odnosno ustupaju preko klubova navijaa, kao i ne omogui uvid u evidencije ovlaenom licu nadlenog organa (lan 19).Za prekraj iz stava 1 ovog lana, kaznie se i odgovorno lice u pravnom licu, novanom kaznom od jedne minimalne zarade do desetostrukog iznosa minimalne zarade u Republici.

Za prekraj iz stava 1 ovog lana, preduzetnik koga je organizator sportske priredbe angaovao kaznie se novanom kaznom u iznosu od dvadesetostrukog do pedesetostrukog iznosa minimalne zarade u Republici, ili kaznom zatvora do 60 dana.Pravnom licu, odgovornom licu u pravnom licu i preduzetniku, kome je izreena kazna za prekraj iz stava 1 ovog lana, moe se izrei uz kaznu i zatitna mjera zabrane vrenja odreene djelatnosti u trajanju od tri mjeseca do jedne godine.lan 23Kaznom zatvora do 60 dana kaznie se za prekraj fiziko lice, ako:

1) oteuje sportski objekat na kome se odvija sportska priredba, njegovu opremu, ureaje i instalacije (lan 4 taka 6);

2) izaziva nered prilikom dolaska, odnosno odlaska sa sportskog objekta ili u sportskom objektu, remeti tok sportske priredbe ili ugroava bezbjednost uesnika sportske priredbe ili treih lica (lan 4 taka 7);3) neovlaeno ulazi u sportski teren (lan 4 taka 8);

4) neovlaeno ulazi u slubene prostorije i slubene prolaze sportskog objekta u kome se odrava sportska priredba (lan 4 taka 9);5) unosi u sportski objekat i upotrebljava alkohol ili druga opojna sredstva (lan 4 taka 10);

6) unosi u sportski objekat, odnosno koristi pirotehnika sredstva i druge predmete kojima moe da se ugrozi bezbjednost uesnika na sportskoj priredbi ili ometa njen tok (lan 4 taka 11), i7) neovlaeno ue u dio gledalita koji je namijenjen suparnikim navijaima (lan 4 taka 12).Uz kaznu za prekraj iz stava 1 ta. 1 do 7 ovog lana, fizikom licu se moe izrei i zatitna mjera zabrane prisustvovanja odreenim sportskim priredbama u trajanju od jednog mjeseca do jedne godine.

Za ponovljeni prekraj iz stava 1 ta. 1 do 7 ovog lana, zatitna mjera zabrane prisustvovanja odreenim sportskim priredbama, izrie se obavezno.lan 24Lice kome je izreena zatitna mjera zabrane prisustvovanja odredjenim sportskim priredbama duno je najkasnije dva sata prije poetka odredjene sportske priredbe da se lino javi ovlaenom slubenom licu nadlenog organa po mjestu prebivalita i obavijesti ga o adresi na kojoj e se nalaziti za vrijeme trajanja odredjene sportske priredbe, kao i za vrijeme od njegovog odlaska od ovlaenog slubenog lica do isteka dva sata nakon zavretka te priredbe.Ako je u tome onemoguen zbog zdravstvenog stanja ili profesionalnih obaveza koje ne trpe odlaganje, duno je da se javi telefonom i obavijesti o adresi na kojoj se nalazi, a ako je odsutno iz mjesta prebivalita, a nalazi se u Republici duno je da se lino javi ovlaenom slubenom licu najblieg nadlenog organa po mjestu boravita i obavijesti ga o adresi na kojoj se nalazi.

Ovlaeno slubeno lice nadlenog organa ovlaeno je da provjeri da li se lice iz stava 1 ovog lana, nalazi na datoj adresi.

Ovlaeno slubeno lice nadlenog organa moe za licem iz stava 1 ovog lana, koje se nije javilo ovlaenom slubenom licu nadlenog organa po mjestu prebivalita ili boravita ili za koje se provjerom utvrdilo da se ne nalazi na datoj adresi, raspisati potragu radi dovodjenja podrunom organu za prekraje.

Ovlaeno slubeno lice nadlenog organa e lice iz stava 1 ovog lana, privesti podrunom organu za prekraje ako je zateeno u prostoru sportskog objekta ili je njegovo prisustvo utvrdjeno pregledom zapisa video nadzora. Prelazne i zavrne odredbelan 25Propisi za sprovodjenje ovog zakona, donijee se u roku od tri mjeseca od dana stupanja na snagu ovog zakona.Sportske organizacije i druga pravna lica, kao i preduzetnici koji se bave organizovanjem sportskih priredbi uskladie svoja akta sa ovim zakonom, u roku od est mjeseci od dana njegovog stupanja na snagu.

Organizator ili vlasnik, odnosno korisnik sportskog objekta opremie sportski objekat u skladu sa uslovima propisanim ovim zakonom, u roku od godinu dana od dana stupanja na snagu ovog zakona. Stupanje na snagu zakonalan 26Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u ''Slubenom listu Republike Crne Gore''.O B R A Z L O E NJ E

I USTAVNI OSNOV ZA DONOENJE ZAKONAUstavni osnov za donoenje ovog zakona sadran je u odredbi lana 12 stav 1 taka 4 Ustava Republike Crne Gore, kojom je propisano da se zakonom ureuju i druga pitanja od interesa za Republiku.

II RAZLOZI ZA DONOENJE ZAKONA I CILJEVI KOJI SE NJIME ELE POSTIIDelikti nasilja na sportskim priredbama karakteristina su pojava u savremenom drutvu. Pridavanje sve veeg znaaja sportu izazvalo je i poveano interesovanje za sport, sve vei broj sportskih priredaba i sve masovniju posjetu njima. Meutim, paralelno sa tim, svjedoci smo svuda u svijetu, pa i kod nas, nagle eskalacije nasilja i nereda na sportskim borilitima i oko njih. Umjesto da budu mjesto sportskih nadmetanja sportske priredbe sve ee postaju mjesto obrauna suprotstavljenih navijakih tabora. Nasilje i vandalizam, naalost, postaju nezaobilazan pratilac sportskih priredbi, naroito onih najznaajnijih kojima po pravilu prisustvuje i najvei broj gledalaca. To istinske ljubitelje sporta u velikoj mjeri odvlai od sportskih borilita, a oni najodaniji esto bivaju izloeni nepotrebnim rizicima i maltretiranjima. Nerijetko se neredi i nasilje po zavretku sportskih priredbi sa sportskih stadiona sele na gradske ulice.

Ove pojave ukazuju na potrebu da drutvo energinije reaguje na ovakve oblike drutveno neprihvatljivih ponaanja. Zbog toga se donosi Zakon o sprjeavanju nasilja i nedolinog ponaanja na sportskim priredbama koji predstavlja prvi zakon te vrste u naoj zemlji kojim se ova materija regulie na jednom mjestu.

Razlozi za donoenje ovog zakona su viestruki, a naroito znaajni su:

1. Stvaranje uslova da bavljenje sportom bude dostupno svima pod jednakim uslovima, slobodno i dobrovoljno, fer, tolerantno, ispunjavajue i etiki prihvatljivo, u skladu sa prirodnom sredinom i drutvenim okruenjem i nezavisno od zloupotreba u svrhe koje su suprotne prirodi sporta;

2. Normiranje jedinstvenih pravila za ponaanje svih uesnika sportske priredbe kako bi se omoguilo bezbjedno odravanje sportskih priredbi;

3. Utvrivanje jedinstvenog sistema prevencije i smanjenja rizika za izbijanje nereda i nedolinog ponaanja svih uesnika sportske priredbe;

4. Implementacija instituta meunarodnog prava iz ove oblasti, posebno standarda Evropske konvencije o nasilju i nedolinom ponaanju gledalaca na sportskim priredbama, posebno na fudbalskim utakmicama, koju je donio Savjet Evrope, a naa zemlja ratifikovala Zakonom o ratifikaciji Evropske konvencije o nasilju i nedolinom ponaanju gledalaca na sportskim priredbama, posebno na fudbalskim utakmicama (''Slubeni list SFRJ'' Meunarodni ugovori, br. 9/1990), i

5. Usklaivanje propisa iz oblasti sprjeavanja nasilja i nedolinog ponaanja na sportskim priredbama sa Evropskim i meunarodnim pravom.

III OBJANJENJE OSNOVNIH PRAVNIH INSTITUTAOrganizatorom sportske priredbe, u smislu odredbi Predloga zakona o sprjeavanju nasilja i nedolinog ponaanja na sportskim priredbama, smatra se sportska organizacija, drugo pravno lice i preduzetnik kome je stalna ili povremena djelatnost organizovanje sportskih priredbi, odnosno koji je preduzeo organizaciju odreene sportske priredbe, ili vrenje odreenih poslova u organizovanju sportske priredbe (lan 2 stav 1 taka 2). Kada sportska organizacija povjeri organizovanje sportske priredbe ili vrenje odreenih poslova u organizaciji sportske priredbe drugom pravnom ili fizikom licu, duna je da vri nadzor nad sprovoenjem mjera utvrenih Predlogom zakona (lan 3 stav 3).

Predlog Zakona precizno definie ta se naroito smatra nasiljem i nedolinim ponaanjem uesnika na sportskim priredbama (lan 4).

U cilju sprjeavanja nasilja i nedolinog ponaanja na sportskim priredbama, sportske organizacije su dune da preduzmu odreene preventivne mjere koje su taksativno nabrojane u lanu 6 Predloga zakona.

Radi bezbjednog odravanja sportske priredbe organizator je duan da obrazuje odgovarajuu redarsku slubu ili da angauje pravno lice ili preduzetnika za obavljanje poslova fizikog obezbjeenja i odravanja reda na sportskoj priredbi. U tom smislu redarska sluba je ovlaena da preduzme mjere iz lana 7 st. 2 i 3 Predloga zakona.

Odnos redarske slube i nadlenog organa kod obezbjeenja sportskih priredbi utvren je u lanu 7 stav 4 Predloga zakona.

Organizator sportske priredbe je duan da ostvari saradnju sa nadlenim organom, radi realizacije mjera i naloga koji se odnose na odravanje javnog reda i mira, kao i da za vrijeme trajanja sportske priredbe obezbijedi prisustvo odgovarajue slube medicinske pomoi, a po potrebi i prisustvo drugih organa i organizacija, javnih slubi i preduzea (lan 9).

Takodje, organizator je duan da preduzme i mjere kojim se onemoguava ulazak u sportski objekat licu kome je izreena zatitna mjera prisustvovanja odredjenim sportskim priredbama (lan 8).lanom 10 stav 2 Predloga zakona utvreno je, da je nadleni sportski savez duan da sportskim pravilima iz svoje nadlenosti utvrdi koje se sportske priredbe smatraju visoko rizinim, odnosno priredbama veeg takmiarskog znaaja.

Kad okolnosti ukazuju na rizik od izbijanja nasilja i nedolinog ponaanja gledalaca na sportskoj priredbi, odnosno na sportskim priredbama na kojima se oekuje prisustvo velikog broja gledalaca i navijaa gostujuih klubova, organizator je duan da o tim okolnostima obavijesti bez odlaganja, najkasnije 48 asova prije poetka sportske priredbe nadleni organ, nadleni sportski savez i druge zainteresovane organizacije, odredi odgovorno lice koje je zadueno za rukovoenje sprovoenjem mjera za sprjeavanje nasilnikog i nedolinog ponaanja, ostvari saradnju sa nadlenim organom radi postupanja po nalozima koji se odnose na obezbjeenje javnog reda i mira na sportskoj priredbi, ostvaruje saradnju sa predstavnicima klubova navijaa u cilju meusobne razmjene informacija i obezbjeenja da klubovi navijaa odrede dio redara na sportskoj priredbi iz svojih redova, radi pruanja pomoi u odravanju reda na sportskoj priredbi i obavjetavanja gledalaca (lan 11).

Organizator je duan da prije poetka, za vrijeme trajanja i po zavretku sportske priredbe poveanog rizika preduzme mjere kojim e se: obezbijediti razdvajanje grupa gostujuih navijaa prodajom ulaznica na posebno odreenim mjestima; utvrdi odreeni broj ulaznica za sjedenje, odnosno pusti u prodaju onoliko ulaznica za stajanje u zavisnosti od kapaciteta sportskog objekta a da se ne ugroava bezbjednost uesnika sportske priredbe; ostvariti saradnja sa sportskim organizacijama koje uestvuju u sportskoj priredbi u prodaji ulaznica za njihove navijae; odrediti posebne ulaze, izlaze i dio gledalita za grupe gostujuih navijaa, ukoliko se oekuje njihov organizovani dolazak, ili dolazak u veem broju; obezbijediti preko programa sportske priredbe ili drugih sredstava informisanja podsticanje gledalaca na korektno ponaanje (lan 12).

Mjere koje mogu da preduzmu ovlaena slubena lica nadlenog organa u cilju sprjeavanja nereda na sportskoj priredbi propisane su prije svega Zakonom o policiji, lanom 13 Predloga zakona o sprjeavanju nasilja i nedolinog ponaanja na sportskim priredbama, kao i odredbama Zakona o javnom okupljanju.

Organizator sportske priredbe je duan da obezbijedi da se sportska priredba odri u sportskom objektu koji zadovoljava odreene kriterijume propisane lanom 15 Predloga zakona.

Odredbom lana 16 Predloga zakona propisane su dunosti sportskog kluba koji gostuje na sportskoj priredbi poveanog rizika.Pokazalo se da je neadekvatna prodaja ulaznica, a prije svega slobodna prodaja ulaznica jedan od najeih i opasnih rizika za izbijanje nereda na stadionima. Organizator je obavezan da ovom problemu posveti posebnu panju i ustanovi veu kontrolu nad distribucijom i prodajom ulaznica za sportsku priredbu na kojoj se strahuje od izbijanja nasilja. U tom smislu je ustanovljena i obaveza organizatora da vodi evidencije o identitetu lica kojima se ulaznice prodaju, kao i da omogui uvid u ove evidencije ovlaenom licu nadlenog organa (l. 17 i 19).

Odredbom lana 18 Predloga zakona propisana je zabrana organizatoru ili distributeru da prodaju ili dodijele ulaznicu licu kome je izreena zatitna mjera, to je jedan od doprinosa prevenciji i smanjenju rizika za izbijanje nereda i nedolinog ponaanja uesnika sportske priredbe.

Predlogom zakona ustanovljena je obaveza za nadleni organ da vodi zbirku podataka po izvriocima prekraja propisanih ovim zakonom i utvrdjen sadraj zbirke (lan 20).U lanu 23 st. 2 i 3 Predloga zakona utvrena je zatitna mjera zabrane prisustvovanja odreenim sportskim priredbama koja se izrie uz kaznu za prekraje iz stava 1 ovog lana. Izricanje ove mjere je fakultativno. Meutim, ako uinilac ponovo izvri neki od navedenih prekraja izricanje ove mjere za novi prekraj je obavezno.Nain izvrenja ove mjere propisan je u lanu 24 Predloga zakona.

IV USAGLAENOST SA PRAVOM EVROPSKE UNIJEPredlog zakona usaglaen je sa:

31996Y503 Preporukom Savjeta od 22. aprila 1996. godine, o smjernicama za

(02) sprjeavanje i suzbijanje nereda vezano za fudbalske utakmice;

32002D0348 Zakljukom Savjeta od 25. aprila 2002. godine, o bezbjednosti na

fudbalskim utakmicama meunarodnog znaaja (2002/348/PNZ),i

32002G0124 Rezolucijom Savjeta od 06.decembra 2001. godine, vezano za

(01) prirunik sa preporukama za meunarodnu policijsku saradnju i

mjerama u cilju sprjeavanja i kontrolisanja nasilja i nereda u vezi sa

fudbalskim utakmicama sa meunarodnom dimenzijom u kojima je

ukljuena bar jedna drava lanica.

V PROCJENA POTREBNIH SREDSTAVA IZ BUDETA

REPUBLIKE CRNE GORE

Za sprovoenje ovog zakona nijesu potrebna posebna finansijska sredstva Budeta Republike Crne Gore.PAGE