zakon o racunovodstvu i reviziji bih

Na osnovu lana IV 4. a) Ustava Bosne i Hercegovine, Parlamentarna skuptina Bosne i Hercegovine na sjednici Predstavnikog doma, odranoj 18. juna 2004. godine, i sjednici Doma naroda, odranoj 29. juna 2004. godine, usvojila je

ZAKON O RAUNOVODSTVU I REVIZIJI BOSNE I HERCEGOVINE

(Slubeni glasnik BiH 42/04)

- NESLUBENI TEKST - 1 I - OSNOVNE ODREDBE

lan 1. Cilj i predmet zakona 1. Ovim zakonom se: utvruju obavezni standardi raunovodstva i revizije, ukljuujui i kodeks profesionalne etike za profesionalne raunovoe i revizore koji se obavezno primjenjuju na cijeloj teritoriji Bosne i Hercegovine (u daljem tekstu: BiH), propisuju jednoobrazni zahtjevi za sticanje kvalifikacija i sprovoenje obuke, testiranja, certifikacije i licenciranja profesionalnih raunovoa i revizora, koji su obavezni na cijeloj teritoriji BiH, propisuje uzajamno priznavanje kvalifikacija profesionalnih raunovoa i revizora i nesmetano obavljanje revizije na cijeloj teritoriji BiH, utvruje obaveza usaglaavanja sprovedbenih i drugih propisa u Federaciji Bosne i Hercegovine i Republici Srpskoj (u daljem tekstu: entiteti) i Brko Distriktu BiH (u daljem tekstu: Distrikt) sa odredbama ovog zakona, ureuje osnivanje nezavisne komisije za raunovodstvo i reviziju BiH (u daljem tekstu: Komisija), koja e nadgledati primjenu standarda i vriti druge poslove u skladu sa ovlatenjima iz ovog zakona, za cijelu teritoriju BiH. 2. Pojmovi upotrijebljeni u ovom zakonu imaju sljedee znaenje: a) Raunovodstvena profesija je profesija koja obavlja raunovodstvene, revizijske i srodne usluge u BiH; b) Komisija je nezavisna i struna komisija za raunovodstvo i reviziju BiH, koja je zaduena za raunovodstvene i revizijske standarde i pratea uputstva i prakse iz lana 2. ovog zakona i za druge aktivnosti iz lana 3. ovog zakona; c) Standardi su raunovodstveni standardi i standardi revizije, pratea uputstva, objanjenja i smjernice i naela profesionalne etike iz lana 2. ovog zakona, koji su obavezni za raunovodstvenu profesiju na cijeloj teritoriji BiH; d) Profesionalna tijela su nevladina, dobrovoljna i struna udruenja u BiH, koja su priznata kao dobre profesionalne raunovodstvene organizacije dobre reputacije i koja ispunjavaju uslove iz lana 11. ovog zakona. II - STANDARDI

lan 2. Raunovodstveni standardi i standardi revizije 1. Raunovodstveni standardi koji se primjenjuju na cijeloj teritoriji BiH su: a) meunarodni raunovodstveni standardi (IAS), odnosno Meunarodni standardi finansijskog izvjetavanja (IFRS);

1 S obzirom da je ovo neslubena verzija, autori i vlasnik web stranice ne garantuju da je ovaj preieni tekst propisa pravno valjan, trenutno vaei ili pravovremeno dopunjen i mijenjan, stoga ne odgovaraju za tetne posljedice koje mogu nastupiti usljed preuzimanja i koritenja ovog neslubenog preienog teksta.

http://www.advokat-prnjavorac.com

b) pratea uputstva, objaenjenja i smjernice koje donosi Odbor za meunarodne raunovodstvene standarde (IASB). 2. Standardi revizije i naela profesionalne etike profesionalnih raunovoa i revizora koji se primjenjuju na cijeloj teritoriji BiH su: a) meunarodni standardi revizije (ISA); b) kodeks etike za profesionalne raunovoe; c) pratea uputstva, objaenjenja i smjernice koje donosi Meunarodna federacija raunovoa (IFAC). 3. Standardi iz ovog lana obuhvataju i standarde, uputstva, objanjenja, smjernice i naela koje IFAC i IASB donesu nakon stupanja na snagu ovog zakona. 4. Standardi iz ovog lana primjenjuju se na sva privatna i javna preduzea i druga pravna lica sa sjeditem u BiH. 5. Izuzetno od odredbe stava 4. ovog lana, a do objavljivanja meunarodnih raunovodstvenih standarda za vlade i druga pravna lica iz javnog sektora, buxeti, buxetski korisnici i vanbuxetski fondovi u BiH primjenjivae vaHe propise institucija BiH, entiteta i Distrikta o raunovodstvu i finansijskom izvjetavanju. III - KOMISIJA ZA RAUNOVODSTVO I REVIZIJU BiH

lan 3. Uspostavljanje i nadlenosti Komisije 1. Ovim zakonom propisuje se osnivanje Komisije, koju formira specijalni meunarodni savjetnik imenovan u skladu sa lanom 12. ovog zakona. 2. Komisija obavlja sljedee aktivnosti: a) prevodi i objavljuje standarde, pratea uputstva, objaenjenja i smjernice i naela profesionalne etike iz lana 2. ovog zakona; b) utvruje kriterijume i donosi jedinstveni program kvalifikacija, obuke, testiranja, certifikacije i licenciranja za raunovodstvenu profesiju, koji je u potpunosti usaglaen sa standardima i smjernicama IFAC-a i koji se primjenjuje na cijeloj teritoriji BiH, te nadgleda njegovo sprovoenje u entitetima i Distriktu; c) nadgleda sprovoenje jedinstvenog programa obuke za sticanje kvalifikacija za raunovodstvenu profesiju i, u saradnji sa profesionalnim tijelima i davaocima usluga obuke, izdaje obavezna uputstva koja su potrebna za pravilnu i jednoobraznu primjenu tog programa na cijeloj teritoriji BiH; d) uspostavlja jedinstveni program testiranja kandidata za raunovodstvenu profesiju i sprovodi taj program na cijeloj teritoriji BiH; e) u skladu sa lanom 5. ovog zakona, nadgleda certifikaciju koju vre profesionalna tijela, u smislu ispunjavanja uslova u pogledu prethodne obuke, poloenih ispita, strune spreme i praktinog iskustva koji su jedinstveni na cijeloj teritoriji BiH; f) nadgleda licenciranje i certifikaciju lanova raunovodstvene profesije; g) inicira i koordinira aktivnosti za uspostavljanje zajednikog profesionalnog tijela na nivou BiH, ukoliko isto dobrovoljno formiraju postojea profesionalna tijela u BiH u roku od est (6) mjeseci od dana stupanja na snagu ovog zakona; h) odrava redovne sastanke u cilju kontrole primjene standarda, sprovoenja jedinstvenog programa sticanja kvalifikacija i ostalih povezanih pitanja; i) priprema godinju informaciju za Savjet ministara BiH, koja obavezno sadri i podatke o prihodima i rashodima Komisije, i ija e dosputnost kao javnog dokumenta biti obezbijeena najkasnije do kraja februara svake godine.


3. Opravdani trokovi koji nastanu kao rezultat obavljanja aktivnosti Komisije u skladu sa ovim zakonom finansiraju se doprinosima koje plaaju profesionalna tijela, naknadama za ispite koje plaaju kandidati, moguom podrkom meunarodnih donatora i iz drugih dostupnih izvora. Visinu i kriterijume uea profesionalnih tijela u trokovima Komisije utvruje Komisija u koordinaciji sa profesionalnim tijelima. 4. Naknade za ispite i ostali prihodi Komisije: a) nezavisni su i odvojeni od buxeta BiH, entiteta i Distrikta; b) mogu se koristiti iskljuivo za sprovoenje aktivnosti Komisije u skladu sa ovim zakonom i za razvoj raunovodstvene profesije u BiH.

lan 4.

Sastav Komisije 1. Komisija ima sedam (7) lanova koji se biraju iz raunovodstvene profesije, od kojih su: a) tri lana iz Federacije Bosne i Hercegovine; b) tri lana iz Republike Srpske; c) jedan lan iz Brko Distrikta BiH. 2. Svaki lan Komisije imenuje se na prijedlog profesionalnog tijela. Profesionalno tijelo ima obavezu da obezbijedi da je lan kojeg imenuje za Komisiju reprezentativan u odnosu na lanstvo tog tijela. Ukoliko Komisija u roku od devet mjeseci od dana stupanja na snagu ovog zakona primi peticiju potpisanu od strane deset posto ili vie lanova bilo kog profesionalnog udruenja, specijalni meunarodni savjetnik nadzirae novo glasanje lanova pomenutog udruenja u cilju utvrivanja, na osnovu obine veine glasova, koji kandidati za lanove Komisije predstavljaju izbor lanstva tog udruenja. 3. lanovi Komisije imenuju se na period od dvije godine. lan Komisije ne moe se kandidovati za ponovne izbore nakon uzastopne etiri godine provedene u tom svojstvu. IV - ZVANJE I KVALIFIKACIJA

lan 5.

Zvanja, testiranje, certifikacija i licenciranje 1. Ovim zakonom propisuju se sljedea zvanja u raunovodstvenoj profesiji u BiH: a) certifikovani raunovodstveni tehniar (CRT); b) certifikovani raunovoa (CR); c) ovlateni revizor (OR). 2. Testiranje kandidata za zvanja iz stava 1. ovog lana, izdavanje certifikata uspjenim kandidatima i licenciranje (izdavanje dozvole za rad) vre: a) testiranje kandidata za CRT, CR i OR vri Komisija. Testiranje kandidata vri se na osnovu jedinstvenog programa za cijelu teritoriju BiH, koji je u cjelini usklaen sa standardima i smjernicama IFAC-a. Komisija moe prenijeti aktivnosti u vezi s administracijom testiranja na jedno ili vie profesionalnih tijela pri emu e Komisija poblie nadgledati sprovoenje takvih aktivnosti, s tim da odgovornost za testiranje i izradu testova zadrava sama Komisija; b) izdavanje certifikata za CRT i CR vre profesionalna tijela uz nadzor Komisije. Izdavanje certifikata za OR vri Komisija; c) licenciranje CRT i CR koji pruaju nezavisne raunovodstvene usluge treim licima vre profesionalne asocijacije. Licenciranje se ne vri za CRT i CR koji obavljaju raunovodstvene poslove za interne potrebe preduzea i drugih pravnih lica u kojima su zaposleni. Licenciranje


OR vre entiteti i Distrikt. Reviziju u BiH mogu vriti samo lica koja imaju odgovarajuu licencu izdatu u BiH. Revizijske izvjetaje mogu davati samo preduzea koja imaju odgovarajuu licencu izdatu u BiH. 3. Nezakonita je upotreba zvanja i naziva iz ovog lana od strane lica koja nisu certifikovana u skladu sa ovim zakonom, kao i nuenje ili obavljanje nezavisnih raunovodstvenih ili revizijskih usluga treim licima od strane lica koja nisu licencirana u skladu sa ovim zakonom. 4. Ranija zvanja u raunovodstvenoj profesiji u BiH, steena po propisima koji su se primjenjivali prije dana stupanja na snagu ovog zakona, preimenovae se kako slijedi: a) Raunovodstveni tehniar - raunovoa dobija zvanje certifikovani raunovodstveni tehniar; b) Samostalni raunovoa dobija zvanje certifikovani raunovoa; c) Ovlateni raunovoa dobija zvanje certifikovani raunovoa; d) Pomonik revizora dobija zvanje certifikovani raunovoa; e) Ovlateni revizor zadrava zvanje ovlateni revizor. 5. Na zahtjev lica sa vaHim ranijim zvanjem iz stava 4. ovog lana, profesionalna tijela e, u skladu sa ovlatenjima iz stava 2.b) ovog lana, u roku od est (6)mjeseci od dana stupanja na snagu ovog zakona, izdati novi certifikat za odgovarajue zvanje u skladu sa st. 1. i 4. ovog lana. Komisija e urediti odgovarajui postupak za lanove onih profesionalnih tijela koja nisu u stanju da ispune ovaj zahtjev. Komisija e preporuiti standardnu, administrativnu naknadu nominalnog iznosa ijom naplatom se omoguuje udruenjima da nadoknade neophodne administrativne trokove koji e nastati usljed ispunjavanja zahtjeva ove odredbe. 6. Lica sa ranijim zvanjem pomonika revizora iz stava 4.d) ovog lana postaju ovlateni revizori samo ako u periodu od dvanaest mjeseci od dana stupanja na snagu ovog zakona odsluaju specijalni kurs kontinuirane profesionalne edukacije iz napredne revizije u trajanju od 40 asova i iz ovog kursa poloe ispit. Kurs kontinuirane profesionalne edukacije kao i ispit na kraju kursa organizuje Savez raunovoa i revizora Republike Srpske pod nadzorom Komisije.

lan 6. Kvalifikacije 1. Novi kandidati za profesionalna zvanja iz lana 5. stav 1. ovog zakona moraju ispunjavati uslove u pogledu strune spreme, praktinog iskustva, obuke i testiranja koje utvruje Komisija, a koji su usklaeni sa odgovarajuim standardima i smjernicama IFAC-a. Nadleno tijelo iz lana 5. stava 2.b) ovog zakona izdaje certifikate na osnovu dokaza o zadovoljenju svih propisanih uslova. 2. Sva lica iz raunovodstvene profesije, ukljuujui i lica koja su zvanja stekla u skladu sa lanom 5. stav 4. ovog zakona, duna su da pohaaju kontinuiranu profesionalnu edukaciju u okviru kriterijuma koje utvrdi Komisija, a u trajanju od najmanje 120 sati u periodima od tri godine. 3. Licence koje su izdate prije dana stupanja na snagu ovog zakona i dalje e se priznavati, s tim to nosioci takvih licenci moraju ispuniti zahtjeve kontinurane profesionalne edukacije iz stava 2. ovog lana. Na zahtjev nosioca licenci iz ovog stava, entiteti ili Distrikt izdae novu licencu u skladu sa lanom 5. stav 2.c) ovog zakona.

lan 7.


Program za sticanje kvalifikacija i obuku na nivou BiH 1. Za raunovodstvenu profesiju u BiH primjenjuje se jedinstveni Program za sticanje kvalifikacija i obuku na nivou BiH (u daljem tekstu: Program), na isti nain i pod istim uslovima za cijelu teritoriju BiH. 2. Program utvruje Komisija, u skladu sa standardima i smjernicama IFAC-a. Jedinstvenost testiranja i certifikacije za zvanja CRT, CR i OR predstavlja kljunu komponentu Programa. Razlike izmeu entiteta i Distrikta u pogledu testiranja ni u kojem sluaju nisu dozvoljene. 3. Komisija objavljuje Program najkasnije u roku od tri (3) mjeseca od dana njenog formiranja. 4. Komisija donosi i objavljuje i izmjene Programa, ako i kada IFAC izmijeni ili dopuni svoje standarde i smjernice. 5. Lica, koja pristupaju raunovodstvenoj profesiji u BiH nakon stupanja na snagu ovog zakona, mogu stei zvanja iz lana 5.stav 1. ovog zakona samo ako ispunjavaju uslove odgovarajueg dijela ili dijelova Programa. 6. Pored uslova u pogledu testiranja i certifikacije, Program sadri i potrebne uslove koje kandidati treba da ispunjavaju u pogledu: a) strune spreme i radnog iskustva za odgovarajui nivo certifikacije; b) odgovarajueg znanja iz pravne regulative i poreskog sistema BiH, to se dokazuje putem pismenog ispita. 7. Usluge obuke kandidata za raunovodstvenu profesiju, u skladu sa Programom, pruaju preduzea iz privatnog sektora, profesionalna tijela i obrazovne ustanove u BiH, koji ispunjavaju uslove koje utvrdi Komisija. Po zavrenoj obuci, organizator obuke izdaje uvjerenje polaznicima obuke o broju asova i programu pruene obuke. Pohaanje kurseva obuke za kandidate nije obavezno, ali je polaganje testa, kao komponenta Programa, obavezno za certifikaciju kandidata. 8. Ispiti se vre po programu koji utvruje Komisija, pod istim uslovima za sva lica u BiH. Izradu testova vri Komisija, dok aktivnosti vezano za administraciju testiranja Komisija moe prenijeti na jedno ili vie profesionalnih tijela pri emu e poblie nadgledati sprovoenje takvih aktivnosti. 9. Kontinuirana profesionalna edukacija ukljuena je u Program u skladu sa uputstvima koja izdaje Komisija, a vre je profesionalna tijela.

lan 8. Priznavanje stranih kvalifikacija 1. Komisija, u skladu sa ovlatenjima iz lana 5. stav 2.c) ovog zakona, vri certifikaciju lica koja su stekla kvalifikacije izvan BiH, nakon to ta lica dokau da su ispunila IFAC-ove uslove edukacije u zemlji u kojoj su stekla kvalifikaciju, kao i da ispunjavaju uslove strune spreme, radnog iskustva i poznavanja pravne regulative i poreskog sistema BiH u skladu sa Programom. 2. Komisija e blie propisati uslove i postupak certifikacije lica iz stava 1. ovog lana, u roku od est (6) mjeseci od dana stupanja na snagu ovog zakona.

lan 9.

Uzajamno priznavanje kvalifikacija u BiH 1. Svim licima, koja imaju vaHe zvanje steeno u skladu sa ovim zakonom, to zvanje se priznaje na cijeloj teritoriji BiH bez dodatnih zahtjeva.


2. Sva lica, koja imaju vaHe licence izdate u skladu sa ovim zakonom, usluge za koje su ovlatena tom licencom mogu pruati na cijeloj teritoriji BiH bez dodatnih zahtjeva. 3. Izvrene revizije i revizijski izvjetaji priznaju se na cijeloj teritoriji BiH bez dodatnih zahtjeva. 4. Nezakonito je odbijanje ovlatenog organa za licenciranje u entitetu ili Distriktu da izda licencu propisno certifikovanom kandidatu zbog toga to je kandidat ili njegova profesionalna kvalifikacija vezana za drugi entitet ili Distrikt, kao i bilo kakvo drugaije i dodatno uslovljavanje izdavanja licence izvan uslova koji su utvreni u skladu sa ovim zakonom. 5. Reviziju obavljaju revizorske firme koje su licencirane u skladu sa odgovarajuim zakonima o raunovodstvu i reviziji entiteta. Sve revizorske firme, licencirane u skladu sa zahtjevima vaeih zakona entiteta i Distrikta, imaju pravo obavljati usluge revizije za koje su tom licencom ovlatena na cijelom prostoru BiH bez dodatnih zahtjeva. V - MJERE ZA SPROVOENJE ZAKONA U ENTITETIMA I DISTRIKTU

lan 10. Obaveze entiteta i Distrikta 1. Entiteti i Distrikt e u roku od tri (3) mjeseca od datuma stupanja na snagu ovog zakona preduzeti sve neophodne mjere za njegovo sprovoenje. Svi sprovedbeni propisi entiteta i Distrikta, kao i drugi postojei zakoni i propisi entiteta i Distrikta kojima se ureuju pitanja iz ovog zakona bie usklaeni sa odredbama ovog zakona. Zakonima o raunovodstvu entiteta i Distrikta propisae se jednoobrazni obrasci finansijskih izvjetaja i drugi raunovodstveni zahtjevi za preduzea. 2. Od svih lica koja nude nezavisne raunovodstvene ili revizijske usluge zahtijeva se da budu certifikovana i licencirana u skladu sa odredbama ovog zakona. Sprovedbenim propisima entiteta i Distrikta propisae se prestanak obaveze licenciranja raunovodstvenih i finansijskih radnika koji u preduzeima i drugim pravnim licima u kojima su zaposleni obavljaju raunovodstvene, knjigovodstvene i poreske poslove za interne potrebe preduzea ukljuujui, ali ne i ograniavajui se na, izradu poreskog bilansa i sline usluge.

lan 11.

Priznavanje profesionalnih tijela 1. Profesionalna tijela u BiH obavezna su: a) saraivati sa Komisijom vezano za sva pitanja utvrena ovim zakonom; b) sprovoditi jedinstveni program za sticanje kvalifikacija, certifikata i licenci za raunovodstvenu profesiju na nivou BiH. 2. Komisija je duna u skladu sa ovim zakonom da prizna ili odbije da prizna udruenje kao profesionalno tijelo, a u tu svrhu sainjava poslovnik. Komisija definie saradnju na nain kojim se obezbjeuje efektivno sprovoenje jedinstvenog programa iz stava 1. b) ovog lana. 3. Komisija uspostavlja postupke za regulisanje svih sporova nastalih povodom odluke Komisije o odbijanju priznavanja udruenja kao profesionalnog tijela. alba na odluku Komisije podnosi se Sudu Bosne i Hercegovine u skladu sa lanom 14. Zakona o Sudu Bosne i Hercegovine ("Slubeni glasnik BiH", broj 29/00). 4. Nezakonita je etnika, polna ili diskriminacija po osnovu geografskog porijekla bilo kog udruenja ili raunovoe ili revizora kao pojedinca od strane Komisije.


VI - PRELAZNE I ZAVRNE ODREDBE

lan 12.

Specijalni meunarodni savjetnik 1. Savjet ministara BiH imenuje specijalnog meunarodnog savjetnika sa znanjem iz oblasti raunovodstva i revizije. 2. U periodu od est (6) mjeseci od stupanja na snagu ovog zakona, specijalni meunarodni savjetnik obavljae sljedee zadatke i poslove i to prema datom redosljedu: a) izraditi statut, poslovnik i interni pravilnik Komisije; b) izraditi etiki kodeks za Komisiju i raunovodstvenu profesiju; c) koordinirati izborne postupke koje vre profesionalna tijela za izbor lanova Komisije. 3. Specijalni meunarodni savjetnik obavljae funkciju direktora Komisije u periodu od est mjeseci od dana izbora Komisije. Specijalni meunarodni savjetnik moe biti zadran na period od dodatnih est (6) mjeseci u ulozi specijalnog savjetnika Komisije, ukoliko tako odlui Komisija veinom glasova. 4. Po zavretku mandata specijalnog meunarodnog savjetnika, sve izmjene Statuta i postojeih propisa Komisija e donositi samo po osnovu jednoglasne odluke svih sedam lanova Komisije.

lan 13.

Sva lica koja su zapoela program obuke i certifikacije prije stupanja na snagu ovog zakona a u skladu sa ranijim propisima entiteta, u skladu sa ovim zakonom imaju pravo zavriti taj program u periodu od najvie jedne godine od dana stupanja na snagu ovog zakona.

lan 14. Standardi iz lana 2. ovog zakona primjenjuju se na finansijske izvjetaje za periode koji poinju od 1. januara 2004. godine i poslije.

lan 15. Stupanje na snagu Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Slubenom glasniku BiH".


zakon o racunovodstvu i reviziji bih

Documents