zakon za ugostitelskata dejnost - · pdf filezakon za ugostitelskata dejnost i. op[ti odredbi...
TRANSCRIPT
ZAKON ZA UGOSTITELSKATA DEJNOST
I. OP[TI ODREDBI
^len 1
So ovoj zakon se ureduvaat uslovite i na~inot na vr{eweto na ugostitelskata dejnost.
^len 2 Ugostitelska dejnost e davawe na ugostitelski uslugi za smestuvawe
i ugostitelski uslugi za ishrana.
^len 3 Ugostitelski uslugi se: prigotvuvawe i poslu`uvawe na hrana,
prigotvuvawe obroci zaradi konsumirawe na drugo mesto, poslu`uvawe na alkoholni i bezalkoholni pijaloci, prigotvuvawe i poslu`uvawe na topli i ladni napivki i vr{ewe na uslugi za smestuvawe.
II. VR[ITELI NA UGOSTITELSKA DEJNOST
^len 4 Ugostitelska dejnost mo`at da vr{at trgovski dru{tva i trgovci
poedinci zapi{ani vo trgovskiot registar (vo natamo{niot tekst: ugostiteli).
Fizi~kite lica koi soglasno odredbite na ovoj zakon vr{at ugostitelska dejnost od mal obem se registriraat vo registarot {to go vodi gradona~alnikot na op{tinata, a vo gradot Skopje kaj gradona~alnikot na op{tinata na podra~jeto na Gradot Skopje.
Formata i sodr`inata, kako i na~inot na vodewe na registarot od stav 2 na ovoj ~len go propi{uva ministerot nadle`en za rabotite od oblasta na ugostitelstvoto.
^len 5
Odredbite od ovoj zakon ne se odnesuvaat i na davaweto na uslugi za ishrana i smestuvawe vo sopstveni objekti na pravnite lica koi organiziraat ishrana i smestuvawe za svoite vraboteni, vospitno-obrazovni, vospitno-popravni, socijalni, zdravstveni i drugi ustanovi, kako i vo objektite za ishrana i smestuvawe na organot na dr`avnata uprava nadle`en za rabotite od oblasta na odbranata i drugi edinici na odbranata, objektite za ishrana i smestuvawe na organot na dr`avnata uprava nadle`en za rabotite od oblasta za vnatre{nite raboti i drugite javni administrativni ustanovi.
2
III. USLOVI I NA^IN ZA VR[EWE NA UGOSTITELSKATA DEJNOST
1. Uslovi za vr{ewe na dejnosta
^len 6
Za vr{ewe na ugostitelska dejnost mora da bidat ispolneti propi{anite minimalno-tehni~ki uslovi.
Pokraj uslovite od stavot 1 na ovoj ~len, mora da bidat ispolneti i slednite uslovi: objektot da mo`e da se upotrebuva, sanitarno zdravstveni uslovi, uslovite za za{tita pri rabota, za{titata i unapreduvawe na `ivotnata sredina, protivpo`arna za{tita i uslovite za za{tita od bu~ava propi{ani so zakon.
Ugostitelskata dejnost vo ugostitelskite objekti no}en bar, kabare, disko-klub i disko-klub na otvoren prostor, mo`e da se vr{i dokolku ugostitelot obezbedi i soglasnost od organot na dr`avnata uprava nadle`en za rabotite od oblasta za vnatre{ni raboti deka se ispolneti uslovite za za{tita na javniot red i mir i bezbednosta vo soobra}ajot.
^len 7
Direktorot na Dr`avniot pazaren inspektorat ili odgovoren rabotnik ovlasten od nego vrz osnova na barawe na ugostitelot izdava re{enie deka se ispolneti minimalno-tehni~kite uslovi.
Protiv re{enieto od stav 1 na ovoj ~len mo`e da se izjavi `alba vo rok od osum dena od denot na priemot do organot na dr`avnata uprava nadle`en za rabotite od oblasta na ugostitelstvoto.
^len 8
Ugostitelot e dol`en pred otpo~nuvawe na vr{eweto na dejnosta, kako i promenata na uslovite od ~len 6 na ovoj zakon da go prijavi na gradona~alnikot na op{tinata, a vo Gradot Skopje na gradona~alnikot na op{tinata na podra~jeto na Grad Skopje spored mestoto na sedi{teto na objektot, odnosno spored mestoto kade se davaat uslugite.
Gradona~alnikot na op{tinata, a vo Gradot Skopje gradona~alnikot na op{tinata na podra~jeto na Grad Skopje vodi evidencija na ugostitelite koi otpo~nuvaat so rabota na nivnoto podra~je.
Gradona~alnikot na op{tinata na podra~jeto na Gradot Skopje go informira gradona~alnikot na Gradot Skopje za izvr{eniot upis na fizi~kite lica vo registarot vo smisla na ~len 4 stav 2 od ovoj zakon, kako i za prijavuvaweto na ugostitelite koi otpo~nuvaat so rabota na nivnoto podra~je vo smisla na stav 2 od ovoj ~len.
3
^len 9
Ministerot koj rakovodi so organot na dr`avnata uprava nadle`en za rabotite od oblasta na ugostitelstvoto gi propi{uva minimalno-tehni~kite uslovi na objektite za vr{ewe na ugostitelskata dejnost, kako i uslovite za kategorizacija za vr{ewe na ugostitelskata dejnost.
^len 10
Ministerot koj rakovodi so organot na dr`avnata uprava nadle`en za rabotite od oblasta na ugostitelstvoto ja propi{uva formata i sodr`inata na obrazecot za na~inot na vodewe na evidencijata od ~len 8 stav 2 na ovoj zakon.
2. Predmet i na~in na rabotewe na ugostitelite
^len 11
Ugostitelite ja vr{at ugostitelskata dejnost soglasno ovoj zakon, kako i so posebnite uzansi vo ugostitelstvoto i drugite delovni obi~ai vo ugostitelstvoto, i vo zavisnost od vidovite i na~inot na pru`awe ugostitelski uslugi vo soodvetni vidovi ugostitelski objekti.
^len 12
Ugostitelskata dejnost se vr{i vo delovni objekti ili prostori nameneti, uredeni i opremeni za davawe ugostitelski uslugi.
Ugostitelskata dejnost mo`e da se vr{i i vo objekti ili prostori kade se vr{i druga dejnost, dokolku se ispolneti propi{anite uslovi za vr{ewe ugostitelska dejnost.
Ugostitelskata dejnost mo`e da se vr{i i nadvor od delovniot objekt na prostor namenet, ureden i opremen za davawe ugostitelski uslugi (terasi i letni bav~i), vrz osnova na odobrenieto izdadeno od gradona~alnikot na op{tinata, a vo Gradot Skopje od gradona~alnikot na Gradot Skopje.
Ugostitelska dejnost vo ugostitelskite objekti – no}en bar, kabare i disko-klub ne mo`e da se vr{i vo delovna prostorija koja se nao|a vo kolektivna stanbena zgrada.
Ugostitelski objekti za ishrana, vo sostav na ugostitelski objekti za smestuvawe se onie objekti koi grade`no i funkcionalno pripa|aat na pravni i fizi~ki lica registrirani za vr{ewe na ugostitelska dejnost.
Za vr{ewe na utostitelska dejnost vo objektite za ishrana mora da ima vraboteno lice so najmalku sredna stru~na sprema od oblasta na ugostitelstvoto.
4
^len 13
Ugostitelot e dol`en za poslu`uvawe i proda`ba na vino, alkohol i alkoholni napivki da ima licenca i da ja istakne na vidno mesto.
Licencata od stav 1 na ovoj ~len va`i za period od edna godina.
^len 14
Licencata od ~len 13 na ovoj zakon ja izdava, na barawe na ugostitelot, ministerot koj rakovodi so organot na dr`avnata uprava nadle`en za rabotite od oblasta na ugostitelstvoto.
Ministerot koj rakovodi so organot na dr`avnata uprava nadle`en za rabotite od oblasta na ugostitelstvoto gi propi{uva formata, sodr`inata, na~inot na izdavaweto i odzemaweto na licencata od ~len 13 na ovoj zakon.
Ministerot koj rakovodi so organot na dr`avnata uprava nadle`en za rabotite na ugostitelstvoto donesuva re{enie so koe se izdava ili odzema licencata.
Protiv re{enieto od stavot 1 na ovoj ~len mo`e da se izjavi `alba vo rok od osum dena od denot na priemot do Komisijata na Vladata na Republika Makedonija za re{avawe na upravni raboti vo vtor stepen od oblasta na ugostitelstvoto.
^len 15
Vo ugostitelskite objekti od zatvoren tip vo vospitno-obrazovni, obrazovni, vospitno-popravni, socijalni, zdravstveni i drugi ustanovi opredeleni od Vladata na Republika Makedonija na predlog na ministerot koj rakovodi so organot na dr`avnata uprava nadle`en za rabotite od oblasta na ugostitelstvoto, vo objektite na javnata administracija, objekti za ishrana na vrabotenite na pravnite lica ne mo`e da se poslu`uva alkohol i alkoholni pijaloci, kako i da dobijat licenca vo smisla na ~len 13 na ovoj zakon.
3. Naziv i vidovi na ugostitelski objekti
^len 16
Ugostitelskite objekti mo`at da bidat: 1. ugostitelski objekti za smestuvawe; i 2. ugostitelski objekti za ishrana.
^len 17
Nazivot na ugostitelskiot objekt se opredeluva spored vidot na ugostitelskite uslugi {to prete`no se davaat vo toj objekt.
5
Ugostitelskite objekti spored vidot na ugostitelskite uslugi imaat naziv soglasno Nacionalnata klasifikacija na dejnostite.
Nazivot na vidot na ugostitelskiot objekt mo`e da se izmeni, dokolku se ispolneti uslovite koi se propi{ani za davawe na drugi vidovi uslugi vo ugostitelskiot objekt.
^len 18
Ugostitelskite objekti za smestuvawe se delat na:
1. osnovni ugostitelski objekti za smestuvawe vo koi spa|aat hoteli, hotelski naselbi, apartmanski naselbi, moteli, pansioni, rezidencii, turisti~ki naselbi i sli~no; i
2. komplementarni smestuva~ki objekti, vo koi spa|aat: no}evali{ta, gostilnici, kampovi, privatni smestuva~ki kapaciteti (sobi, apartmani, stanovi, ku}i), odmarali{ta (za deca, mladinci, rabotnici, lica so popre~enost i sl.), drugi komplementarni objekti (ferijalni domovi, planinarski domovi i ku}i, objekti za privremeno smestuvawe i sl.).
^len 19
Ugostitelskite objekti za ishrana mo`e da bidat:
1.restorani (restorani, gostilnici, restorani za samoposlu`uvawe, ekspres restorani, kiosci, mle~ni restorani, restoran bav~i, letni bav~i, kebap~ilnici, bistro, picerii, objekti za brza hrana i sli~no);
2. barovi (kafeana, kafeterija, no}en bar, kafe bar, kabare, disko klub, disko-klub na otvoren prostor, pivnica i sli~no);
3. kantini; i
4. drugi ugostitelski objekti za ishrana.
Vo ugostitelskite objekti od stavot 1 od ovoj ~len mora da ima vraboteno lice so stru~na sprema od oblasta na ugostitelstvoto.
^len 20
Ugostitelska dejnost vo no}en bar, kabare, disko-klub i disko-klub na otvoren prostor se vr{i vrz osnova na licenca
Hotelite so najmalku ~etiri yvezdi~ki mo`at da ja vr{at dejnosta od stavot 1 na ovoj ~len bez licenca.
Licencata od stavot 1 na ovoj ~len ja izdava organot na dr`avnata uprava nadle`en za rabotite od oblasta na ugostitelstvoto.
Ministerot koj rakovodi so organot na dr`avnata uprava nadle`en za rabotite od oblasta na ugostitelstvoto gi propi{uva formata i sodr`inata na obrazecot na licencata, kako i na~inot na izdavaweto i odzemaweto na licencata.
6
^len 21
Za dobivawe na licencata od ~len 20 stav 1 na ovoj zakon ugostitelot e dol`en da plati nadomestok za davawe uslugi za:
- kabare – vo denarska protivvrednost od 2.500 do 5.000 EVRA; - no}en bar – vo denarska protivvrednost od 4.000 do 8.000 EVRA; i - disko-klub i disko-klub na otvoren prostor – vo denarska
protivvrednost od 7.500 EVRA. Visinata na nadomestokot od stav 1 na ovoj ~len ja opredeluva
Sovetot na op{tinata, a za Gradot Skopje, Sovetot na Gradot Skopje.
Nadomestokot od stavot 1 na ovoj ~len 50% se uplatuva na smetka na op{tinata, a vo Gradot Skopje na smetkata na Gradot Skopje, a 50% se uplatuva vo Buxetot na Republika Makedonija vo denarska protivvrednost spored sredniot kurs na Narodna banka na Republika Makedonija na denot na uplatata.
^len 22
Licencata od ~len 20 na ovoj zakon va`i za period od edna godina.
Licencata ne mo`e da se prenesuva.
4. Rabotno vreme na ugostitelskite objekti
^len 23
Ugostitelot mo`e da organizira vr{ewe na ugostitelska dejnost vo rabotno vreme, i toa:
1. Ugostitelskite objekti za smestuvawe (hoteli, moteli, pansioni, turisti~ki naselbi, no}evali{ta, odmorali{ta i kampovi) mo`at da rabotat od 00,00 do 24,00 ~asot, a ugostitelskite objekti za ishrana koi se vo sostav na objektite za smestuvawe po 24,00 ~asot mo`at da davaat samo ugostitelski uslugi za brza hrana;
2. Ugostitelskite objekti za ishrana, bez ogled na vidot, koi pretstavuvaat edna grade`na celina locirani na grani~nite premini, aerodromi i `elezni~ki stanici mo`at da rabotat od 00,00 do 24,00 ~asot;
3. Ugostitelskite objekti za ishrana bez ogled na vidot na ugostitelskite uslugi mo`e da rabotat od 07,00 do 24,00 ~asot.
4. Ugostitelskite objekti za ishrana bez ogled na vidot na ugostitelskite uslugi vo denovite petok i sabota, sproti prazni~ni denovi i prazni~ni denovi, kako i vo periodot od 01 juni do 31 avgust i vo periodot od 25 dekemvri do 15 fevruari mo`at da rabotat od 07,00 do 01,00 ~asot naredniot den, a na 31 dekemvri, 01 i 02 januari do 03,00 ~asot naredniot den.
7
5. Ugostitelskite objekti – no}en bar i kabare mo`at da rabotat od 20,00 do 04,00 ~asot naredniot den, vo denovite petok i sabota, sproti prazni~ni denovi i prazni~ni denovi, kako i vo periodot od 1 juni do 31 avgust i vo periodot od 25 dekemvri do 15 fevruari mo`at da rabotat od 20,00 ~asot do 05,00 ~asot naredniot den, a na 31 dekemvri, 01 i 02 januari do 06,00 ~asot naredniot den.
6. Ugostitelskite objekti – disko-klub i disko-klub na otvoren prostor mo`e da raboti od 19,00 do 04,00 ~asot naredniot den, vo denovite petok i sabota, sproti prazni~ni denovi i prazni~ni denovi, kako i vo periodot od 01 juni do 31 avgust i vo periodot od 25 dekemvri do 15 fevruari mo`at da rabotat od 19,00 ~asot do 05,00 ~asot naredniot den, a na 31 dekemvri, 01 i 02 januari do 06,00 ~asot naredniot den.
Sovetot na op{tinata, a za Gradot Skopje, Sovetot na Gradot Skopje mo`e da go prodol`i rabotnoto vreme na ugostitelskite objekti za eden ~as.
^len 24
Ugostitelot samostojno go opredeluva rabotnoto vreme na ugostitelskiot objekt soglasno ~len 23 od ovoj zakon spored svoite delovni interesi, karakteristikite na podra~jeto vo koe se vr{i ugostitelska dejnost i potrebite na korisnicite na uslugite.
^len 25
Ugostitelot e dol`en ~asot na otpo~nuvaweto na rabotnoto vreme i rasporedot na rabotnoto vreme da go prijavi na gradona~alnikot na op{tinata, a vo Gradot Skopje na gradona~alnikot na op{tinata na podra~jeto na Gradot Skopje, kako i na Dr`avniot inspektorat za trud vo rok od osum dena pred denot na po~etokot na vr{eweto na ugostitelskata dejnost i pred izmenata na ~asot i rasporedot na rabotnoto vreme na ugostitelskiot objekt.
Gradona~alnikot na op{tinata, a vo Gradot Skopje, gradona~alnikot na op{tinata na podra~jeto na Gradot Skopje vodat evidencija za rabotnoto vreme na ugostitelskite objekti {to rabotat na podra~jeto na nivnata nadle`nost.
Vo slu~aj na objektivni pri~ini {to baraat zatvarawe na ugostitelskiot objekt ili izmeni na rabotnoto vreme na koi ugostitelot ne mo`e da vlijae, ugostitelot mo`e da go zatvori ugostitelskiot objekt, odnosno da go izmeni rasporedot na rabotnoto vreme bez da ja ima ispolneto obvrskata od stavot 1 na ovoj ~len. Za toa e dol`en da go izvesti gradona~alnikot na op{tinata, a vo Gradot Skopje gradona~alnikot na op{tinata na podra~jeto na Grad Skopje, kako i Dr`avniot inspektorat za trud vo rok od pet dena od denot na nastanuvaweto na pri~inata.
Ugostitelot ja podnesuva prijavata na obrazec za utvrduvawe na ~asot na otpo~nuvaweto na rabotnoto vreme i rasporedot na rabotnoto vreme.
8
Ministerot koj rakovodi so organot na dr`avnata uprava nadle`en za rabotite od oblasta na trud i socijalna politika gi propi{uva formata i sod`inata na obrazecot za utvrduvawe na ~asot na otpo~nuvaweto na rabotnoto vreme i rasporedot na rabotnoto vreme.
^len 26
Ugostitelot e dol`en rabotnoto vreme da go istakne na vlezot na objektot i na vidno mesto vo objektot.
Ugostitelot e dol`en da se pridr`uva na rabotnoto vreme od ~lenovite 23 i 25 na ovoj zakon.
5. Kategorizacija na ugostitelski objekti
^len 27
Ugostitelskite objekti za smestuvawe (hotel, motel, pansion, turisti~ki apartman i kamp), kako i ugostitelskiot objekt za ishrana - restoran, pred otpo~nuvawe so vr{ewe na dejnosta zadol`itelno se kategoriziraat spored uslovite i standardite propi{ani za oddelni vidovi na ovie objekti vo pogled na ureduvaweto, opremuvaweto i kvalitetot na uslugite so yvezdi~ki.
Ku}ite, stanovite i sobite za izdavawe od strana na fizi~kite lica i selskite doma}instva zadol`itelno se kategoriziraat spored uslovite predvideni vo stav 1 na ovoj ~len.
^len 28
Kategorizacijata na ugostitelskite objekti od ~len 27 stav 1 ja vr{at Komisii za kategorizacija na ugostitelskite objekti (vo natamo{niot tekst: Komisii) sostaveni od pet ~lena, koi imaat zamenici.
Komisiite od stav 1 na ovoj ~len gi formira ministerot koj rakovodi so organot na dr`avnata uprava nadle`en za rabotite od oblasta na ugostitelstvoto od dvajca pretstavnici na organot na dr`avnata uprava nadle`en za rabotite od oblasta na ugostitelstvoto, pretstavnik od organot na dr`avnata uprava nadle`en za rabotite od oblasta na zdravstvoto, pretstavnik od organot na dr`avnata uprava nadle`en za rabotite od oblasta za trud i socijalna politika i pretstavnik od gradona~alnikot na op{tinata, a za Gradot Skopje od gradona~alnikot na Gradot Skopje na ~ija teritorija se vr{i kategorizacija.
Eden od ~lenovite od organot na dr`avnata uprava nadle`en za rabotite od oblasta na ugostitelstvoto vo Komisiite od stav 1 na ovoj ~len e i pretsedatel na Komisijata.
Za izvr{enata kategorizacija Komisiite donesuvaat re{enija vo rok od 15 dena od denot na podnesuvaweto na baraweto.
Protiv re{enijata od stavot 4 na ovoj ~len mo`e da se podnese `alba do Komisijata na Vladata na Republika Makedonija za re{avawe vo upravna postapka vo vtor stepen od oblasta na ugostitelstvoto.
9
^len 29
Re{enieto od ~len 28 stav 4 na ovoj zakon se izdava na barawe na ugostitelot dostaveno do Komisijata za kategorizacija.
Baraweto od stav 1 na ovoj ~len sodr`i:
1. podatoci od upis vo trgovskiot registar; 2. firma i adresa na ugostitelot; 3. vid, naziv i sedi{te na ugostitelskiot objekt; 4. uslugite koi }e bidat predmet na rabotewe na ugostitelskiot
objekt; 5. izvestie – prijava za rabota; 6. predlog na kategorija na ugostitelskiot objekt; 7. podatoci i dokazi za rakovoditelite i drugite vraboteni.
^len 30
Tro{ocite za kategorizacija na ugostitelskiot objekt gi snosi ugostitelot.
Tro{ocite od stav 1 na ovoj ~len gi opredeluva ministerot koj rakovodi so organot na dr`avnata uprava nadle`en za rabotite od oblasta na ugostitelstvoto.
^len 31
Organot na dr`avnata uprava nadle`en za rabotite od oblasta na ugostitelstvoto vodi register za kategoriziranite ugostitelski objekti.
Ministerot koj rakovodi so organot na dr`avnata uprava nadle`en za rabotite od oblasta na ugostitelstvoto gi propi{uva formata, sodr`inata i na~inot na vodeweto na registerot na kategoriziranite ugostitelski objekti.
^len 32
Ugostitelskiot objekt od ~lenot 27 na ovoj zakon ne mo`e da otpo~ne so rabota pred da go dobie re{enieto od ~len 28 od ovoj zakon vo koe e opredelena kategorijata na ugostitelskiot objekt od strana na Komisijata za kategorizacija.
Na vlezot vo sekoj ugostitelski objekt od ~len 27 na ovoj zakon mora da bide na vidno mesto istaknata propi{anata oznaka na vidot i kategorijata na ugostitelskiot objekt, pri {to pri oglasuvaweto i reklamiraweto na svoite uslugi ugostitelot mora da ja upotrebuva samo ovaa oznaka na vidot i kategorijata na objektot.
^len 33
Re{enieto za utvrduvawe na kategorijata na ugostitelskiot objekt se izdava so va`nost od tri godini.
Re{enieto od stav 1 na ovoj ~len se ~uva vo sekoj objekt za koj e utvrdena kategorijata.
10
Dokolku se izvr{at promeni vo propi{anite standardi za kategorijata na ugostitelskiot objekt utvrdena za ureduvaweto, opremuvaweto i kvalitetot na uslugite, ugostitelot e dol`en da podnese barawe za nova kategorizacija vo rok od osum dena od denot na promenata na propi{anite standardi (uslovi) za kategorijata na ugostitelskiot objekt.
Dokolku ugostitelot ne postapi spored postapkata utvrdena vo stav 3 od ovoj ~len, re{enieto za kategorija se smeta za ni{tovno.
Promenata na kategorijata na ugostitelskiot objekt se vr{i na na~in i po postapka propi{ani za utvrduvawe na kategorijata na ugostitelskiot objekt.
IV. DOL@NOSTI NA UGOSTITELOT PRI VR[EWE NA DEJNOSTA
^len 34
Ugostitelot za sekoj ugostitelski objekt mora da opredeli odgovorno lice (direktor, upravnik, {ef i sl.) na ugostitelskiot objekt.
Odgovornoto lice, pokraj ispolnuvaweto na op{tite uslovi za zasnivawe na rabotniot odnos, utvrdeni so zakon, mora da ima i najmalku sredna stru~na podgotovka.
Odgovornoto lice vo ugostitelskiot objekt za smestuvawe koj e kategoriziran so ~etiri, pet yvezdi~ki i de luks kategorija kako i odgovornoto lice vo ugostitelskiot objekt za ishrana kategoriziran so ~etiri yvezdi~ki, treba da ima visoko obrazovanie.
Po isklu~ok od odredbite od stav 1 na ovoj ~len ugostitelot mo`e da ima edno odgovorno lice i za pove}e ugostitelski objekti za smestuvawe (pove}e vidovi ugostitelski objekti).
Ako ugostitelot li~no go vodi raboteweto na ugostitelskiot objekt mora da gi ispolnuva uslovite propi{ani za odgovorno lice.
Odgovornoto lice e nadle`no za raboteweto na ugostitelskiot objekt vo soglasnost so ovoj zakon.
^len 35
Ugostitelot e dol`en:
1. da gi odr`uva prostoriite i opremata i dava uslugi vo ugostitelskiot objekt spored propi{anite minimalno-tehni~ki uslovi, kako i uslovite za kategorizacija za vidovite objekti za koi e predvidena kategorizacija utvrdena so re{enie na Komisijata za kategorizacija;
2. da gi istakne cenite na smestuvawe, pansion i polupansion vo sobite i ovozmo`i uvid vo cenite na tie uslugi na korisnicite na uslugite, na recepcijata, kako i da gi istakne cenite na hranata, pijalocite i napitocite na voobi~aenite cenovnici i vo dovolno primeroci, dostapni na korisnicite na uslugite vo sekoe vreme;
11
3. na vidno mesto na vlezot na ugostitelskiot objekt – no}en bar i kabare na tabla so dimenzii 20 h 50 sm da istakne natpis so sodr`ina: “lica so vozrast pod 18 godini nemaat pravo na poseta”.
Ugostitelite se dol`ni da ja utvrdat vozrasta na licata pred nivnoto vleguvawe vo objektot.
4. da se pridr`uva na istaknatite ceni, da poseduva dokumenti za nabavenite proizvodi (fakturi, smetki, ispratnici i sli~no), za sekoja dadena usluga da izdade smetka so specifikacija na uslugite od fiskalna kasa;
5. da gi utvrdi normativite na hrana i pijaloci koi gi poslu`uva, kako i da im ovozmo`i na korisnicite uvid vo tie normativi;
6. da gi dostavi normativite za hrana na zaverka na gradona~alnikot na op{tinata, a vo Gradot Skopje na gradona~alnikot na op{tinata na podra~jeto na Grad Skopje i ugostitelskite uslugi da gi pru`a vo soodvetna koli~ina i kvalitet spored utvrdenite normativi od to~ka 5 stav 1 na ovoj ~len;
7. da vodi kniga na gostite vo ugostitelskiot objekt za smestuvawe;
8. za poslu`uvawe na vino, alkohol i alkoholni pijaloci da ima licenca;
9. da go propi{e i istakne ku}niot red vo site objekti za smestuvawe;
10. licencata za to~ewe na alkohol da ja istakne na vidno mesto;
11. vo ugostitelskite objekti za smestuvawe da dava ugostitelski uslugi vklu~eni vo turisti~ki paket aran`mani preku organizatori na patuvawa ili posrednici, odnosno turisti~ki agencii;
12. na vidno mesto vo ugostitelskiot objekt ili vo menito da go istakne telefonskiot broj na Dr`avniot pazaren inspektorat;
13. vo site propagandni materijali da gi ozna~i vidot i kategorijata na objektot koja e utvrdena so re{enie na Komisijata za kategorizacija.
^len 36
Vo ugostitelskite objekti e zabraneta proda`ba i nudewe na proda`ba, kako i u`ivawe na supstancii ili preparati {to se proglaseni za opojni drogi ili psihotropni supstanci.
Ugostitelot e dol`en vo ugostitelskiot objekt da obezbedi poseben prostor ozna~en za pu{a~i so ureden natpis.
^len 37
Vo ugostitelskite objekti e zabraneto poslu`uvawe na alkoholni pijaloci na lica pod 18 godini i poslu`uvawe na alkoholni pijaloci od strana na maloletni lica.
12
Ugostitelite se dol`ni na vidno mesto vo ugostitelskiot objekt da istaknat natpis so sodr`ina “lica so vozrast pod 18 godini ne se poslu`uvaat so alkoholni pijaloci”, na tabla so dimenzii 20 h 50 sm.
Ugostitelite se dol`ni da ja utvrdat vozrasta na liceto od stavot 1 na ovoj ~len vrz osnova na soodvetna isprava.
^len 38
Vo site ugostitelski objekti e zabraneto poslu`uvawe na alkoholni pijaloci od po~etokot na rabotnoto vreme od 07,00 do 10,00 ~asot.
^len 39
Vr{itelite na ugostitelskata dejnost mo`at da vr{at i drugi dejnosti so koi se nadopolnuva vr{eweto na ugostitelskata dejnost i se pridonesuva za podobro koristewe na ugostitelskite kapaciteti i ostvaruvawe na pogolem promet dokolku gi ispolnuvaat propi{anite uslovi od strana na organite na uprava nadle`ni za vr{ewe na ovie dejnosti.
V. DAVAWE DRUGI UGOSTITELSKI USLUGI I UGOSTITELSKI USLUGI OD FIZI^KI LICA
^len 40
Fizi~kite lica od ~len 4 stav 2 na ovoj zakon mo`e da davaat:
- konfekcionirani ugostitelski uslugi vo namenski podvi`ni objekti;
- uslugi na kampirawe;
- ugostitelski uslugi za smestuvawe i ishrana vo ku}i;
- ugostitelski uslugi vo apartmani i sobi za odmor;
- ugostitelski uslugi vo selski doma}instva; i
- ugostitelski uslugi vo plovni objekti.
1. Davawe na konfekcionirani ugostitelski uslugi vo namenski podvi`ni objekti
^len 41
Konfekcionirani ugostitelski uslugi mo`e da se davaat vo podvi`ni objekti (vo natamo{niot tekst: objekti) na sopstven pogon ili vle~no, dokolku gi ispolnuvaat minimalno-tehni~kite uslovi i drugite uslovi propi{ani so zakon.
13
Davaweto na ugostitelski uslugi od stav 1 na ovoj ~len mo`e da se vr{i na mesta opredeleni od gradona~alnikot na op{tinata, a vo Gradot Skopje od gradona~alnikot na Gradot Skopje na: saemi, pana|uri i drugi manifestacii.
Vo objektot od stav 1 na ovoj ~len mo`e da se prodavaat i/ili {alterski da se poslu`uvaat jadewa vo konfekcionirana sostojba (prethodno podgotveni vo delovnata prostorija i zapakuvani), bezalkoholni pijaloci, napitoci i fabri~ki proizveden i spakuvan sladoled vo soglasnost so propi{anite sanitarno-zdravstveni uslovi.
Ministerot koj rakovodi so organot na dr`avnata uprava nadle`en za rabotite od oblasta na ugostitelstvoto gi propi{uva minimalno-tehni~kite uslovi na objektite za vr{ewe na ugostitelski uslugi od stav 1 na ovoj ~len i na~inot na davawe na istite.
Ministerot koj rakovodi so organot na dr`avnata uprava nadle`en za rabotite od oblasta za zdravstvoto gi propi{uva sanitarno-zdravstvenite uslovi na objektite za vr{ewe na ugostitelska dejnost.
2. Kampirawe
^len 42
Kampirawe e prestoj na lica pod {atori, vo kamp ku}i~ki, kamp prikolki i druga soodvetna oprema za smestuvawe na otvoren prostor – zemji{te ~ija namena, so cel kampirawe, ja utvrduvaat so svoj akt Sovetot na op{tinata, a za Gradot Skopje Sovetot na Gradot Skopje.
Kampiraweto mo`e da se vr{i samo vo organizirani kampovi. Organizirani kampovi se kampovite koi gi ispolnuvaat
minimalno-tehni~kite uslovi za vr{ewe na ugostitelska dejnost vo kampovi i uslovite za kategorizacija (kategorizirani kampovi).
^len 43
Ne e dozvoleno postavuvawe na {atori, kamp ku}i~ki, kamp-prikolki i druga oprema za kampirawe nadvor od kampot.
^len 44
Po isklu~ok od ~len 42 na ovoj zakon mo`e da se kampira i na zemji{te koe e privremeno odredeno za kampirawe.
Zemji{teto od stav 1 na ovoj ~len go opredeluva Sovetot na op{tinata, a za Gradot Skopje, Sovetot na Gradot Skopje.
Vo aktot so koj se odreduva zemji{teto za privremeno kampirawe, se odreduva organizatorot na kampirawe, vremeto za koe zemji{teto mo`e da se koristi za kampirawe i minimalno-tehni~kite uslovi koi mora da bidat ispolneti.
14
^len 45
Kampot mora da ima utvrden ku}en red.
Na vlezot od kampot ili na drugo za toa soodvetno mesto mora da bide postaven plan, {ema na kampot, istaknat cenovnik za koristewe na prostorot za kampirawe, kategorija na kampot, kako i drugi uslugi {to gi dava kampot.
3. Davawe na ugostitelski uslugi vo ku}i, apartmani i sobi za odmor
^len 46
Pod uslovite utvrdeni so ovoj zakon i drugi propisi, fizi~koto lice mo`e da:
1. iznajmuva ku}i, apartmani i sobi za odmor ~ij sopstvenik e nositel na pravoto na koristewe, i toa najmnogu do 10 sobi, odnosno 20 legla;
2. organizira kamp na svoeto zemji{te najmnogu za 10 smestuva~ki edinici, odnosno za 30 gosti istovremeno;
3. dava uslugi na pojadok samo na korisnicite na sobite.
^len 47
Za davawe na ugostitelski uslugi od fizi~ki lica vo objektite od ~len 46 na ovoj zakon mora da gi ispolnuvaat minimalno-tehni~kite uslovi i uslovite za kategorizacija vo smisla na ~len 27 stav 1 na ovoj zakon.
Kategorizacijata na objektite od ~len 27 stav 2 na ovoj zakon ja vr{i gradona~alnikot na op{tinata, a vo Gradot Skopje gradona~alnikot na Gradot Skopje.
^len 48 Fizi~koto lice gi izdava sobite, apartmanite, ku}ite i stanovite
za odmor preku turisti~ka agencija i turisti~ko biro vrz osnova na dogovor.
^len 49
Dogovorot od ~len 48 od ovoj zakon sodr`i:
1. ime i prezime na fizi~koto lice i EMB; 2. re{enie za upis vo registarot; 3. mesto, ulica i broj na objektot vo koj se davaat uslugite; 4. vidot na uslugite i brojot na gosti na koi mo`e da im se dadat
uslugite; 5. kategorija na objektot vo koj se davaat uslugite; 6. iznosot na posredni~kata provizija; 7. obvrska na fizi~koto lice e da se pridr`uva kon odredbite
od ~len 47 i 51 na ovoj zakon.
15
^len 50
Dogovorot od ~len 49 na ovoj zakon prestanuva da va`i so negovoto raskinuvawe.
Turisti~kata agencija i turisti~koto biro koe e osnovano od pravnite lica, raskinuvaweto na dogovorot od stav 1 na ovoj ~len }e go dostavi do podra~nata edinica na Upravata za javni prihodi, finansiskata policija, sanitarnata inspekcija, dr`avniot pazaren inspektor, vo zavisnost od sedi{teto na objektot.
Turisti~koto biro koe e osnovano od gradona~alnikot na op{tinata, a vo Gradot Skopje gradona~alnikot na Gradot Skopje, raskinuvaweto na dogovorot od stav 1 na ovoj ~len }e go dostavi do podra~nata edinica na Upravata za javni prihodi, finansiskata policija, sanitarnata inspekcija, na gradona~alnikot na op{tinata, a vo Gradot Skopje na gradona~alnikot na Gradot Skopje i dr`avniot pazaren inspektor, vo zavisnost od sedi{teto na objektot.
^len 51
Fizi~kite lica koi davaat uslugi vrz osnova na ~lenot 46 od ovoj zakon se dol`ni:
1. na vidno mesto da gi istaknat propi{aniot vid i kategorijata na objektot utvrdena so re{enie od nadle`niot organ;
2. na vidno mesto na vlezot na objektot da go istaknat nazivot na uslugite koi gi dava so propi{anite oznaki;
3. vo prostorijata vo koja se vr{at uslugite na vidno mesto da gi istaknat cenite na uslugite za smestuvawe, na propi{an i voobi~aen na~in, i da se pridr`uvaat kon istaknatite ceni;
4. da mu izdadat na gostinot smetka so nazna~en vid, koli~ina i cena na dadenite uslugi (za sekoja dadena usluga poedine~no), a pri davawe uslugi za smestuvawe da se navede vo smetkata i iznosot na cenata za prestoj;
5. da vodat kniga za evidencija na gostite;
6. na vidno mesto vo objektot da go istakne telefonskiot broj na Dr`avniot pazaren inspektorat.
Ministerot koj rakovodi so organot na dr`avnata uprava nadle`en za rabotite od oblasta na ugostitelstvoto ja propi{uva formata i sodr`inata na obrazecot na knigata za evidencija na gostite.
^len 52
Pri davawe uslugi vrz osnova na ~len 46 od ovoj zakon, na fizi~kite lica mo`at da im pomagaat ~lenovi na nivnoto doma}instvo.
Fizi~kite lica i ~lenovite na nivnoto doma}instvo mora da gi ispolnuvaat zdravstvenite uslovi za rabota vo ugostitelstvoto.
16
4. Ugostitelski uslugi vo selski doma}instva
^len 53
Vo selskite doma}instva se davaat uslugi na izdavawe na sobi i apartmani, ~ij sopstvenik ili nositel na pravoto na koristewe e ~len na selskoto doma}instvo, i toa najmnogu do 10 sobi, odnosno 20 legla.
Uslugite od stav 1 na ovoj ~len mo`e da se izdavaat dokolku se ispolneti uslovite od ~len 6 od ovoj zakon.
Osven uslugite od stav 1 na ovoj ~len vo selskite doma}instva mo`e da se podgotvuvaat i poslu`uvaat topli i ladni jadewa, pijaloci i napitoci glavno od sopstveno proizvodstvo najmnogu za 50 lica (izletnici) istovremeno.
Vo selskite doma}instva mo`e da se davaat uslugi na degustacija na vino ili rakija, kako i slu`ewe na hrana od doma{no proizvodstvo vo ureden del od stanben ili deloven objekt, vo zatvoren, pokrien so nastre{nica ili otvoren prostor, najmnogu za 50 lica (izletnici) istovremeno.
Zaradi podobruvawe na kvalitetot na ugostitelskata ponuda, vo selskite doma}instva izletnicite (licata koi prestojuvaat vo selskite doma}instva) mo`e da podgotvuvaat jadewa, pijaloci i napitoci za svoi potrebi.
Za davaweto na uslugi vo selskite doma}instva se primenuvaat odredbite od ~len 46 do 52 na ovoj zakon.
5. Ugostitelski uslugi na plovni objekti
^len 54
Ugostitelite i fizi~kite lica od ~len 4 na ovoj zakon mo`at pod uslovi utvrdeni so ovoj zakon i drugi propisi da davaat uslugi na ishrana i slu`ewe na pijaloci i napitoci na plovni objekti.
Uslugite od stav 1 na ovoj ~len mo`at da se davaat dokolku se ispolneti uslovite od ~len 6 na ovoj zakon.
Fizi~kite lica mo`at uslugite od stav 1 na ovoj ~len da gi davaat najmnogu za 20 gosti istovremeno.
Uslugite od stav 1 na ovoj ~len fizi~kite lica ne smeat da gi davaat vo sidri{te i pristani{te, kako i koga plovniot objekt kru`i nadvor od pristani{teto i sidri{teto, na lica koi ne se nao|aat na plovniot objekt poradi prevoz.
17
VI. DAVAWE NA UGOSTITELSKI USLUGI NA NUDISTI
^len 55
Ugostitelski uslugi na nudisti mo`e da se davaat vo ugostitelskite objekti i kampovi.
Uslugite od stav 1 na ovoj ~len mo`at da se davaat dokolku se ispolneti uslovite od ~len 6 na ovoj zakon.
Na vlezot na ugostitelskiot objekt, odnosno kampot vo koj se davaat ugostitelski uslugi na nudisti, pokraj nazivot na objektot se stava i oznaka deka vo toj objekt se davaat ugostitelski uslugi na nudisti.
Prostorot okolu ugostitelskite objekti i kampovi vo koi se davaat ugostitelskite uslugi na nudisti treba da bide ograden.
VII. NADZOR
^len 56
Nadzor nad sproveduvaweto na odredbite od ovoj zakon vr{i organot na dr`avnata uprava nadle`en za rabotite od oblasta na ugostitelstvoto.
Nadzorot nad sproveduvaweto na odredbite so koi se utvrdeni nadle`nosti na drugite organi na dr`avnata uprava gi vr{at tie organi vo ramkite na nivnite nadle`nosti utvrdeni so zakon.
Nadzor nad zakonitosta na rabotata na Sovetot i gradona~alnikot na op{tinata, a vo Gradot Skopje na Sovetot i gradona~alnikot na op{tinata na podra~jeto na Grad Skopje, kako i na Sovetot i gradona~alnikot na Gradot Skopje vo vrska so nadle`nostite utvrdeni so ovoj zakon vr{i organot na dr`avnata uprava nadle`en za rabotite od oblasta na ugostitelstvoto.
^len 57
Rabotite na inspekciskiot nadzor gi vr{i Dr`avniot pazaren inspektorat preku inspektori, soglasno odredbite od Zakonot za pazarnata inspekcija i ovoj zakon.
^len 58
Rabotite na inspekciskiot nadzor na vr{itelite na ugostitelskata dejnost od mal obem registrirani vo registarot {to go vodi gradona~alnikot na op{tinata, a vo Gradot Skopje vo registarot {to go vodi gradona~alnikot na op{tinata na podra~jeto na Gradot Skopje vr{at ovlastenite inspektori na op{tinata, a vo Gradot Skopje ovlasteni inspektori na Gradot Skopje, kako {to se davaweto na:
1. konfekcionirani ugostitelski uslugi vo namenski podvi`ni objekti;
2. uslugi na kampirawe;
18
3. ugostitelski uslugi za kampirawe;
4. ugostitelski uslugi za smestuvawe i ishrana vo ku}i;
5. ugostitelski uslugi vo apartmani i sobi za odmor;
6. ugostitelski uslugi vo selski doma}instva; i
7. ugostitelski uslugi vo plovni objekti.
Ovlasteniot inspektor na op{tinata, a vo Gradot Skopje ovlasteniot inspektor na Gradot Skopje mo`at da vr{at i drugi raboti utvrdeni so zakon i so propis.
^len 59
Ako ovlasteniot inspektor na op{tinata i ovlasteniot inspektor na Gradot Skopje pri vr{eweto na nadzorot utvrdi deka fizi~koto lice:
1. dejnosta ja vr{i bez da e zapi{an vo registarot {to go vodi gradona~alnikot na op{tinata, a vo Gradot Skopje gradona~alnikot na op{tinata na podra~jeto na Gradot Skopje (~len 4 stav 2);
2. objektite vo koi se davaat konfekcionirani ugostitelski uslugi ne gi ispolnuvaat minimalno tehni~kite uslovi i drugite uslovi propi{ani so zakon (~len 41 stav 1);
3. konfekcioniranite ugostitelski uslugi se vr{at na mesta koi ne se odobreni od gradona~alnikot na op{tinata, a vo Gradot Skopje od gradona~alnikot na Gradot Skopje (~len 41 stav 2);
4. pokraj jadewa vo konfekcionirana sostojba se poslu`uvaat i drugi jadewa (~len 41 stav 3);
5. vr{i kampirawe sprotivno na odredbite od ~len 42, 43 i 44 na ovoj zakon;
6. kampot nema utvrden ku}en red (~len 45 stav 1); 7. davaweto na ugostitelskite uslugi ne gi ispolnuvaat minimalno
tehni~kite uslovi od ~len 47 stav 1 na ovoj zakon; 8. davaweto na sobite, apartmanite, ku}ite i stanovite za odmor ne
go vr{i preku turisti~ka agencija i turisti~ko biro vrz osnova na dogovor (~len 48);
9. davaweto na ugostitelskite uslugi vo ku}i, apartmani i sobi za odmor go vr{i sprotivno na ~len 51 na ovoj zakon;
10. ugostitelskite uslugi vo selskite doma}instva gi vr{i sprotivno na ~len 53 stav 1 i 2 na ovoj zakon;
}e donese re{enie za zabrana na vr{ewe na ugostitelska dejnost i }e opredeli rok za otstranuvawe na utvrdenite nedostatoci.
Ako vo opredeleniot rok fizi~koto lice ne gi otstrani utvrdenite nedostatoci, ovlasteniot inspektor na op{tinata, a vo Gradot Skopje ovlasteniot inspektor na Gradot Skopje, }e donese re{enie so koe }e go zabrani vr{eweto na ugostitelskata dejnosta vo vremetraewe od 30 dena.
19
Protiv re{enieto od stav 1 i stav 2 na ovoj ~len mo`e da se izjavi `alba vo rok od 8 dena od denot na priemot na istoto do ministerot koj rakovodi so organot na dr`avnata uprava nadle`en za rabotite od oblasta na ugostitelstvoto.
@albata ne go odlaga izvr{uvaweto na re{enieto.
^len 60
Ako pri vr{eweto na nadzorot ovlasteniot inspektor na op{tinata, a vo Gradot Skopje ovlasteniot inspektor na Gradot Skopje dojde do soznanie deka postoi osnova na somnevawe deka e izvr{en prekr{ok so koj e storena povreda na ovoj zakon ili drug propis, dol`en e bez odlagawe da podnese barawe za poveduvawe na prekr{o~na postapka.
^len 61
Za inspektor na op{tinata i na Gradot Skopje mo`e da se ovlasti lice koe gi ispolnuva slednite uslovi:
1. da e dr`avjanin na Republika Makedonija;
2. da ima visoko stru~no obrazovanie od ekonomska ili turisti~ko ugostitelska struka i najmalku dve godini rabotno iskustvo.
Inspektorot od stav 1 na ovoj ~len ima legitimacija. Sodr`inata i formata na legitimacijata na inspektorot ja propi{uva ministerot koj rakovodi so organot na dr`avnata uprava nadle`en za rabotite od oblasta na ugostitelstvoto.
^len 62
Nadzor nad rabotata na Sovetot i gradona~alnikot na op{tinata, a vo Gradot Skopje na Sovetot i gradona~alnikot na op{tinata na podra~jeto na Gradot Skopje, kako i na Sovetot i gradona~alnikot na Gradot Skopje, se zasnova na na~eloto na zakonitost, odgovornost i samostojnost vo ostvaruvawe na nivnite nadle`nosti.
Pri vr{eweto na nadzorot nad rabotata na Sovetot i gradona~alnikot na op{tinata, a vo Gradot Skopje na Sovetot i gradona~alnikot na op{tinata na podra~jeto na Gradot Skopje, kako i na Sovetot i gradona~alnikot na Gradot Skopje, organot na dr`avnata uprava nadle`en za vr{ewe na rabotite od oblasta na ugostitelstvoto gi vr{i slednite raboti:
1. ja sledi zakonitosta na rabotata na Sovetot i gradona~alnikot na op{tinata, a vo Gradot Skopje na Sovetot i gradona~alnikot na op{tinata na podra~jeto na Gradot Skopje, kako i na Sovetot i gradona~alnikot na Gradot Skopje i prezema merki i aktivnosti i podnesuva inicijativi za ostvaruvawe na nadle`nostite vo soglasnost so zakon;
20
2. ocenuva dali Sovetot i gradona~alnikot na op{tinata, a vo Gradot Skopje na Sovetot i gradona~alnikot na op{tinata na podra~jeto na Gradot Skopje, kako i na Sovetot i gradona~alnikot na Gradot Skopje obezbeduvaat vr{eweto na rabotata od nivnata nadle`nost da se izvr{uvaat soglasno so standardite i postapkite utvrdeni so zakon;
3. im uka`uva na Sovetot i gradona~alnikot na op{tinata, a vo Gradot Skopje na Sovetot i gradona~alnikot na op{tinata na podra~jeto na Gradot Skopje, kako i na Sovetot i gradona~alnikot na Gradot Skopje na pre~ekoruvawata na nivnite nadle`nosti utvrdeni so zakon i drug propis i im predlaga soodvetni merki za nadminuvawe na vakvata sostojba;
4. uka`uva na opredeleni materijalni i proceduralni nedostatoci vo rabotata na Sovetot i gradona~alnikot na op{tinata, a vo Gradot Skopje na Sovetot i gradona~alnikot na op{tinata na podra~jeto na Gradot Skopje, kako i na Sovetot i gradona~alnikot na Gradot Skopje koi bi mo`ele da go onevozmo`at vr{eweto na rabotite utvrdeni so ovoj zakon, a koi se od javen interes od lokalno zna~ewe;
5. dava preporaki za dosledno sproveduvawe na nadle`nostite na Sovetot i gradona~alnikot na op{tinata, a vo Gradot Skopje na Sovetot i gradona~alnikot na op{tinata na podra~jeto na Gradot Skopje, kako i na Sovetot i gradona~alnikot na Gradot Skopje koi treba da gi vr{at vo ramkite na zakonot, a na nivno barawe;
6. go sledi navremenoto donesuvawe na propisite utvrdeni so ovoj zakon na Sovetot i gradona~alnikot na op{tinata, a vo Gradot Skopje na Sovetot i gradona~alnikot na op{tinata na podra~jeto na Gradot Skopje, kako i na Sovetot i gradona~alnikot na Gradot Skopje;
7. podnesuva inicijativi i predlozi do Sovetot i gradona~alnikot na op{tinata, a vo Gradot Skopje na Sovetot i gradona~alnikot na op{tinata na podra~jeto na Gradot Skopje, kako i na Sovetot i gradona~alnikot na Gradot Skopje, dokolku konstatira nesproveduvawe na zakon kako rezultat na sudir na nadle`nosti me|u organite na op{tinata;
8. ja sledi zakonitosta na re{enijata {to gradona~alnikot gi donesuva vo re{avaweto na upravni raboti za prava, obvrski i interesi na fizi~kite i pravnite lica doneseni vrz osnova na ovoj zakon i prezema merki po ovlastuvawe so zakonot;
9. navremeno gi izvestuva organite na Sovetot i gradona~alnikot na op{tinata, a vo Gradot Skopje Sovetot i gradona~alnikot na op{tinata na podra~jeto na Gradot Skopje, kako i Sovetot i gradona~alnikot na Gradot Skopje za konstatiranite sostojbi vo nivnata rabota i za prezemenite merki pri vr{eweto na nadzorot.
Za prezemenite merki i aktivnosti od to~kite 6 i 8 stav 2 na ovoj ~len, organot na dr`avnata uprava nadle`en za rabotite od oblasta na ugostitelstvoto go informira Sovetot i gradona~alnikot na op{tinata, a vo Gradot Skopje Sovetot i gradona~alnikot na op{tinata na podra~jeto na Gradot Skopje, kako i Sovetot i gradona~alnikot na Gradot Skopje.
21
Dokolku i pokraj uka`uvawata i prezemenite merki i aktivnosti, Sovetot i gradona~alnikot na op{tinata, a vo Gradot Skopje Sovetot i gradona~alnikot na op{tinata na podra~jeto na Gradot Skopje, kako i Sovetot i gradona~alnikot na Gradot Skopje ne go obezbedat izvr{uvaweto na rabotite od stav 2 na ovoj ~len, po sila na zakon im se odzema ili ograni~uva vr{eweto na soodvetnata nadle`nost. Vr{eweto na odzemenite raboti go prezema organot na dr`avnata uprava nadle`en za rabotite od oblasta na ugostitelstvoto, no najmnogu do edna godina od denot na nivnoto prezemawe.
Organot na dr`avnata uprava nadle`en za rabotite od oblasta na ugostitelstvoto, vr{eweto na odzemenite raboti od nadle`nost na Sovetot i gradona~alnikot na op{tinata, a vo Gradot Skopje na Sovetot i gradona~alnikot na op{tinata na podra~jeto na Gradot Skopje, kako i na Sovetot i gradona~alnikot na Gradot Skopje gi vr{i vo ime i za smetka na op{tinata i na Gradot Skopje.
^len 63
Ako inspektorot pri vr{eweto na nadzorot utvrdi deka vo ugostitelskite objekti se vr{i proda`ba i nudewe na proda`ba kako i u`ivawe na supstancii ili preparati {to se proglaseni za opojni drogi ili psihotropni supstanci, }e donese re{enie so koe na lice mesto }e mu zabrani na ugostitelot ili fizi~koto lice vr{ewe na dejnosta i }e gi zatvori delovnite prostorii i prostori vo traewe od 180 dena (~len 36).
Protiv re{enieto od stav 1 na ovoj ~len mo`e da se izjavi `alba do ministerot koj rakovodi so organot na dr`avnata uprava nadle`en za rabotite od oblasta na ugostitelstvoto.
@albata izjavena protiv re{enieto od stav 1 na ovoj ~len ne go odlaga negovoto izvr{uvawe.
^len 64
Ako inspektorot pri vr{eweto na nadzorot utvrdi deka ugostitelot:
1. nema licenca za poslu`uvawe i proda`ba na vino, alkohol i alkoholni napivki (~len 13 stav 1);
2. ne se pridr`uva na istaknatite ceni, ne poseduva dokumenti za nabavenite proizvodi (fakturi, smetki, ispratnici i sl.), za sekoja dadena usluga ne izdade smetka so specifikacija na uslugite od fiskalna kasa (~len 35 stav 1 to~ka 4);
}e donese re{enie za zabrana na vr{ewe na ugostitelska dejnost vo vremetraewe od 90 dena i na vidno mesto }e ja objavi pri~inata za zatvarawe na objektot.
Ako ugostitelot vo tekot na periodot od 90 dena gi otstrani nedostatocite od stav 1 to~kite 1 i 2 na ovoj ~len i uplati na smetka na Buxetot na Republika Makedonija 300.000 denari objektot }e mo`e da prodol`i so vr{ewe na ugostitelskata dejnost.
22
Dokolku ugostitelot vo tekovnata godina stori dejstvija za koi e izre~ena merkata od stav 1 na ovoj ~len, inspektorot }e donese re{enie za zabrana na vr{ewe na ugostitelska dejnost vo vremetraewe od 120 dena i }e go zatvori ugostitelskiot objekt.
Ako ugostitelot vo tekot na periodot od 120 dena gi otstrani nedostatocite od stav 1 to~kite 1 i 2 na ovoj ~len i uplati na smetka na Buxetot na Republika Makedonija 300.000 denari objektot }e mo`e da prodol`i so vr{ewe na ugostitelskata dejnost.
Protiv re{enieto od stavovite 1 i 3 na ovoj ~len mo`e da se izjavi `alba do ministerot koj rakovodi so organot na dr`avnata uprava od oblasta na ugostitelstvoto.
@albata izjavena protiv re{enieto od stav 5 na ovoj ~len ne go odlaga negovoto izvr{uvawe.
^len 65
Ako inspektorot pri vr{eweto na nadzorot utvrdi deka ugostitelot:
1. nema dokaz za promena na minimalno-tehni~kiet uslovi (~len 8 stav 2);
2. obavuva ugostitelska dejnost nadvor od delovniot objekt na prostor namenet, ureden i opremen za davawe ugostitelski uslugi (terasi i letni bav~i) bez odobrenie od gradona~alnikot na op{tinata, a vo Gradot Skopje od gradona~alnikot na Gradot Skopje za koristewe na prostorot (~len 12 stav 3);
3. ne se pridr`uva kon propi{anoto rabotno vreme (~len 26 stav 2); 4. ne obezbedi posebna prostorija za pu{a~i (~len 36 stav 2); i 5. vo ugostitelskite objekti vr{i poslu`uvawe na alkoholni
pijaloci na lica pomladi od 18 godini i vr{i slu`ewe na alkoholni pijaloci od strana na maloletni lica (~len 37 stav 1);
}e donese re{enie za zabrana na vr{ewe na dejnosta vo traewe od 60 dena i }e go zatvori ugostitelskiot objekt istaknuvaj}i ja na vidno mesto pri~inata za negovoto zatvarawe.
Ako ugostitelot vo tekot na periodot od 60 dena gi otstrani nedostatocite od stav 1 to~kite 1, 2, 3 i 4 na ovoj ~len i uplati na smetka na Buxetot na Republika Makedonija 150.000 denari objektot }e mo`e da prodol`i so vr{ewe na ugostitelskata dejnost.
Dokolku ugostitelot vo tekovnata godina stori dejstvija za koi e izre~ena merkata od stav 1 na ovoj ~len, inspektorot }e donese re{enie za zabrana na vr{ewe na ugostitelska dejnost vo vremetraewe od 90 dena i }e go zatvori ugostitelskiot objekt.
Protiv re{enieto od stavovite 1 i 3 na ovoj ~len mo`e da se izjavi `alba do ministerot koj rakovodi so organote na dr`avnata uprava nadle`en za rabotite od oblasta na ugostitelstvoto.
@albata izjavena protiv re{enieto od stav 4 na ovoj ~len ne go odlaga negovoto izvr{uvawe.
23
^len 66
Ako inspektorot pri vr{eweto na nadzorot utvrdi deka:
1. ugostitelskata dejnost se vr{i bez upis vo trgovskiot registar (~len 4 stav 1);
2. ugostitelskata dejnost se vr{i bez da se ispolneti propi{anite minimalno-tehni~ki uslovi, sanitarno-higienski i zdravstveni uslovi, uslovite za za{tita pri rabota, za{tita i unapreduvawe na `ivotna sredina, protivpo`arnata za{tita i uslovite za za{tita od bu~ava (~len 6);
3. ugostitelskata dejnost se vr{i vo delovni objekti ili prostorii kade se vr{i druga dejnost bez da se ispolneti propi{anite uslovi za obavuvawe na druga dejnost (~len 12 stav 2);
4. ugostitelska dejnost se vr{i vo ugostitelski objekti no}en bar, kabare i disko klub bez licenca (~len 20 stav 1);
5. ugostitelot dozvoli pristap na lica so vozrast pod 18 godini (~len 35 stav 1 to~ka 3);
}e donese re{enie za zabrana na vr{itelot na ugostitelskata dejnost za vr{ewe na dejnosta vo vremetraewe od 30 dena so zatvarawe na ugostitelskiot objekt istaknuvaj}i ja pri~inata za negovoto zatvarawe.
Dokolku ugostitelot vo tekovnata godina stori dejstvija za koi e izre~ena merkata od stav 1 na ovoj ~len, inspektorot }e donese re{enie za zabrana na vr{ewe na dejnosta vo vremetraewe od 90 dena i }e go zatvori ugostitelskiot objekt.
Protiv re{enieto od stavovite 1 i 2 na ovoj ~len mo`e da se izjavi `alba do ministerot koj rakovodi so organot na dr`avnata uprava nadle`en na rabotite od oblasta na ugostitelstvoto.
@albata izjavena protiv re{enieto od stav 3 na ovoj ~len ne go odlaga negovoto izvr{uvawe.
^len 67
Ako inspektorot pri vr{eweto na nadzorot utvrdi deka ugostitelot:
1. zapo~ne so rabota vo ugostitelskiot objekt bez dobiena kategorija (~len 32 stav 1);
2. nema dokaz za izvr{enata promena na kategorijata na ugostitelskiot objekt vo smisla na ~len 33 stav 3 na ovoj zakon; }e donese re{enie za zabrana na vr{ewe na dejnosta vo traewe od 15 dena i }e se zatvori ugostitelskiot objekt istaknuvaj}i ja na vidno mesto pri~inata za negovoto zatvarawe. Protiv re{enieto od stav 1 na ovoj ~len mo`e da se izjavi `alba do ministerot koj rakovodi so organote na dr`avnata uprava nadle`en na rabotite od oblasta na ugostitelstvoto. @albata izjavena protiv re{enieto od stav 2 na ovoj ~len ne go odlaga negovoto izvr{uvawe.
24
VI. KAZNENI ODREDBI
^len 68 So pari~na kazna od 50.000 do 150.000 denari }e se kazni za
prekr{ok pravnoto lice, ako: 1. nema licenca za poslu`uvawe i proda`ba na vino, alkohol i
alkoholni napivki (~len 13 stav 1); 2. vr{i ugostitelska dejnost vo ugostitelski objekti: no}en bar,
kabare i disko-klub bez licenca (~len 20 stav 1); 3. ja prenese licencata (~len 22 stav 2); 4. ne se pridr`uva kon propi{anoto rabotno vreme (~len 26 stav 2); 5. ne se pridr`uva na istaknatite ceni i ne poseduva dokumenti za
nabavenite proizvodi (fakturi, smetki, ispratnici i sli~no) i za sekoja dadena usluga ne izdade smetka so specifikacija na uslugite od fiskalna kasa (~len 35 stav 1 to~ka 4).
Za dejstvijata od stavot 1 na ovoj ~len, pokraj pari~nata kazna od stav 1 na ovoj ~len, na pravnoto lice }e mu se izre~e i merka na bezbednost zabrana na vr{ewe na ugostitelska dejnost vo traewe od edna godina do tri godini.
Za prekr{okot od stavot 1 na ovoj ~len, }e se kazni i odgovornoto lice vo pravnoto lice so pari~na kazna od 30.000 do 50.000 denari.
Za dejstvijata od stavot 1 na ovoj ~len, pokraj pari~nata kazna od stav 3 na ovoj ~len, na odgovornoto lice vo pravnoto lice }e mu se izre~e i merka na bezbednost zabrana na vr{ewe na odgovorna dol`nost vo oblasta na ugostitelstvoto vo traewe od tri meseci do edna godina.
^len 69
So pari~na kazna od 50.000 do 120.000 denari }e se kazni za prekr{ok pravnoto lice ako:
1. vr{i ugostitelska dejnost bez da se ispolneti minimalno-tehni~kite uslovi (~len 6 stav 1);
2. otpo~nuvaweto na vr{eweto na dejnosta, kako i promenata na uslovite od ~len 6 na ovoj zakon, ne go prijavi na gradona~alnikot na op{tinata, a vo Gradot Skopje na gradona~alnikot na op{tinata na podra~jeto na Gradot Skopje (~len 8 stav 1);
3. ugostitelskata dejnost se vr{i vo objekt ili prostori kade se vr{i druga dejnost bez da se ispolneti propi{anite uslovi za obavuvawe na ugostitelskata dejnost (~len 12 stav 2);
4. ugostitelskata dejnost se vr{i nadvor od delovniot objekt na prostor namenet, ureden i opremen za davawe ugostitelski uslugi (terasi i letni bav~i) bez odobrenie od gradona~alnikot na op{tinata, a vo Gradot Skopje od gradona~alnikot na Gradot Skopje za koristewe na prostorot (~len 12 stav 3);
25
5. otpo~ne so vr{ewe na dejnosta pred da dobie re{enie za kategorija na ugostitelskiot objekt (~len 32 stav 1);
6. ne gi utvrdi normativite na hrana i pijaloci koi gi poslu`uva i ne im ovozmo`i na korisnicite uvid vo tie normativi (~len 35 stav 1 to~ka 5);
7. ne gi zaveri normativite za hrana kaj gradona~alnikot na op{tinata, a vo Gradot Skopje kaj gradona~alnikot na op{tinata na podra~jeto na Grad Skopje i ugostitelskite uslugi ne gi dava vo soodvetna koli~ina i kvalitet spored utvrdenite normativi (~len 35 stav 1 to~ka 6);
8. ne vodi kniga na gostite vo ugostitelskiot objekt za smestuvawe (~len 35 stav 1 to~ka 7);
9. ne gi dava ugostitelskite uslugi vklu~eni vo turisti~kiot paket –aran`mani vo ugostitelskite objekti za smestuvawe preku organizatorite na patuvawa ili posrednicite, odnosno turisti~kite agencii (~len 35 stav 1 to~ka 11);
10. poslu`uva alkohol i alkoholni pijaloci na lica pod 18 godini (~len 37 stav 1);
11. vr{i kampirawe vo neorganizirani kampovi (~len 42 stav 2);
12. se postavat {atori, kamp ku}i~ki, kamp prikolki i druga oprema za kampirawe nadvor od kampot (~len 43);
13. privremeno kampirawe se vr{i na zemji{te koe ne e odredeno od Sovetot na op{tinata, a vo gradot Skopje od Sovetot na Gradot Skopje (~len 44 stav 2).
Za prekr{okot od stavot 1 to~ka 1 na ovoj ~len, pokraj pari~nata kazna od stav 1 na ovoj ~len, }e se izre~e merka na bezbednost - zabrana za vr{ewe na ugostitelska dejnost vo traewe od {est meseci do edna godina.
Za prekr{okot od stavot 1 na ovoj ~len }e se kazni i odgovornoto lice vo pravnoto lice so pari~na kazna od 5.000 do 15.000 denari.
^len 70
So pari~na kazna od 50.000 do 80.000 denari }e se kazni za prekr{ok pravnoto lice ako:
1. poslu`uva alkohol i alkoholni pijaloci sprotivno na odredbite od ~len 15 na ovoj zakon;
2. nema dokaz za izvr{ena promena na kategorijata na ugostitelskiot objekt (~len 33 stav 3 na ovoj zakon);
3. ne gi odr`uva prostoriite i opremata i dava uslugi vo ugostitelskiot objekt spored propi{anite minimalno tehni~ki uslovi kako i uslovite na kategorizacija za vidovite objekti za koi e predvidena kategorizacija (~len 35 stav 1 to~ka 1);
26
4. vo ugostitelskite objekti za smestuvawe ne gi dava ugostitelskite uslugi vklu~eni vo turisti~ki paket aran`mani preku organizatori na patuvawe ili posrednici, odnosno turisti~ki agencii (~len 35 to~ka 11);
5. vo objektite od ~len 41 stav 3 na ovoj zakon, pokraj jadewa vo konfekcionirana sostojba, se poslu`uvaat i drugi jadewa;
6. organizira i vr{i kampirawe sprotivno na ~len 42 stav 1 i 2 na ovoj zakon;
7. kampot nema utvrden ku}en red (~len 45 stav 1);
8. na vlezot na kampot ili na drugo za toa soodvetno mesto ne postavi plan-{ema na kampot, ne istakne cenovnik za koristewe na prostorot za kampirawe, kategorija na kampot, kako i drugi uslugi {to gi dava kampot (~len 45 stav 2).
So pari~na kazna od 5.000 do 15.000 denari }e se kazni za prekr{ok i odgovornoto lice vo pravnoto lice.
^len 71
So pari~na kazna od 50.000 do 100.000 denari }e se kazni za prekr{ok pravnoto lice ako:
1. ne go istakne rabotnoto vreme na vlezot na objektot i na vidno mesto vo objektot (~len 26 stav 1);
2. ne istakne na vidno mesto propi{ana oznaka na vidot i kategorijata na ugostitelskiot objekt (~len 32 stav 2);
3. ne gi istakne cenite soglasno ~len 35 stav 1 to~ka 2;
4. ne istakne na vidno mesto na vlezot na ugostitelskiot objekt- no}en bar i kabare tabla so dimenzii 20 h 50 sm so sodr`ina "lica so vozrast pod 18 godini nemaat pravo na poseta" (~len 35 stav 1 to~ka 3);
5. ne go propi{e i istakne ku}niot red vo site objekti za smestuvawe (~len 35 stav 1 to~ka 9);
6. licencata za to~ewe na alkoholni pijaloci ne ja istakne na vidno mesto (~len 35 stav 1 to~ka 10);
7. na vidno mesto vo ugostitelskiot objekt ili vo menito ne go istakne telefonskiot broj na Dr`avniot pazaren inspektorat (~len 35 stav 1 to~ka 12);
8. vo site propagandni materijali ne gi ozna~i vidot i kategorijata na objektot (~len 35 stav 1 to~ka 13);
9. ne istakne na vidno mesto vo ugostitelskiot objekt natpis so sodr`ina "lica so vozrast pod 18 godini ne se poslu`uvaat so alkoholni pijaloci" (~len 37 stav 2);
10. poslu`uva alkoholni pijaloci od 07,00 do 10,00 ~asot (~len 38).
So pari~na kazna od 5.000 do 15.000 denari }e se kazni za prekr{ok i odgovornoto lice vo pravnoto lice.
27
^len 72
So pari~na kazna od 30.000 do 50.000 denari }e se kazni za prekr{ok fizi~ko lice – trgovec poedinec za dejstvijata od ~len 68, 69, 70 i 71 na ovoj zakon i }e se izre~e merka na bezbednost predvidena so ~len 68 stav 4 i ~len 69 stav 2 na ovoj zakon.
^len 73
So pari~na kazna od 30.000 do 50.000 denari }e se kazni za prekr{ok fizi~ko lice ako:
1. iznajmuva sobi, apartmani i ku}i za odmor sprotivno na ~len 46 stav 1 to~ka 1 na ovoj zakon;
2. organizira kamp i dava uslugi sprotivno na ~len 46 stav 1 to~ka 2 na ovoj zakon;
3. dava uslugi na pojadok sprotivno na ~len 46 stav 1 to~ka 3;
4. gi izdava sobite, apratmanite, ku}ite i stanovite za odmor bez dogovor sklu~en so turisti~kata agencija, turisti~koto biro i trgovskoto dru{tvo registrirano za vr{ewe na ugostitelskata dejnost (~len 48);
5. na vidno mesto ne go istakne vidot i kategorijata na objektot (~len 51 stav 1 to~ka 1) na ovoj zakon;
6. ~lenot na doma}instvoto ili licata {to im pomagaat na ~lenovite na doma}instvoto ne gi ispolnuvaat zdravstvenite uslovi za rabota vo ugostitelstvoto vo smisla na ~len 52 stav 2 na ovoj zakon;
7. dava uslugi vo sidri{ta i pristani{ta, kako i koga plovniot objekt kru`i nadvor od sidri{teto i pristani{teto na lica koi ne se nao|aat na plovniot objekt poradi prevoz (~len 54 stav 4).
Ako fizi~koto lice vo tekot na dve godini od denot na izrekuvaweto na kaznenata merka od stav 1 na ovoj ~len gi povtori istite dejstvija }e mu se izre~e merka na bezbednost zabrana na vr{ewe na ugostitelska dejnost od {est meseci do edna godina.
^len 74
So pari~na kazna od 20.000 do 40.000 denari }e se kazni za prekr{ok fizi~koto lice ako:
1. ku}ite, apartmanite i sobite ne gi ispolnuvaat minimalno-tehni~kite uslovi i uslovite za kategorizacija vo smisla na ~len 6 od ovoj zakon (~len 47 stav 1);
2. na vidno mesto ne go istakne nazivot na uslugite koi gi dava od ~len 51 stav 1 to~ka 2;
3. ne vodi kniga na evidencija na gostite (~len 51 stav 1 to~ka 5);
28
4. na vidno mesto vo objektot ne go istakne telefonskiot broj na Dr`avniot pazaren inspektorat (~len 51 stav 1 to~ka 6);
5. dava uslugi vo plovni objekti za pove}e od 20 gosti istovremeno (~len 54 stav 3).
Ako fizi~koto lice vo tekot na dve godini od denot na izrekuvaweto na kaznenata merka od stav 1 na ovoj ~len gi povtori istite dejstvija }e mu se izre~e merka na bezbednost zabrana na vr{ewe na ugostitelska dejnost od tri meseci do edna godina.
^len 75
So pari~na kazna od 4.000 denari }e se kazni na samoto mesto pravnoto lice za dejstvijata od ~len 68 stav 1; ~len 69 stav 1; ~len 70 stav 1; ~len 71 stav 1; ~len 72; ~len 73 stav 1 i ~len 74 stav 1 na ovoj zakon.
So pari~na kazna od 2.000 denari na samoto mesto }e se kazni odgovornoto lice vo pravnoto lice za dejstvijata od stav 1 na ovoj ~len.
So pari~na kazna od 3.000 denari na samoto mesto }e se kazni gra|aninot za dejstvijata od stav 1 na ovoj ~len.
VIII. PREODNI I ZAVR[NI ODREDBI
^len 76
Zapo~natite postapki pred denot na vleguvaweto vo sila na ovoj zakon }e se dovr{at spored odredbite od Zakonot za ugostitelskata i turisti~kata dejnost ("Slu`ben vesnik na Republika Makedonija" br. 23/95, 33/2000, 25/2002 i 38/2003).
^len 77
Ugostitelite i fizi~kite lica se dol`ni da go usoglasat svoeto rabotewe spored odredbite na ovoj zakon vo rok od edna godina od denot na vleguvaweto vo sila na ovoj zakon.
Odredbata od stav 1 na ovoj ~len ne se odnesuva na ugostitelite {to imaat dobieno licenca do vremetraewe na istata.
^len 78
Propisite predvideni spored odredbite na ovoj zakon }e se donesat vo rok od {est meseci od denot na vleguvawe vo sila na ovoj zakon.
^len 79
Do donesuvaweto na novi podzakonski akti predvideni so ovoj zakon }e se primenuvaat postojnite propisi.
29
^len 80
So denot na primenata na ovoj zakon, gradona~alnikot na op{tinata, a vo Gradot Skopje gradona~alnikot na op{tinata na podra~jeto na Gradot Skopje, }e go prezeme rabotnikot od podra~nata edinica na organot na dr`avnata uprava nadle`en za rabotite od oblasta na ugostitelstvoto {to rabotel na vodeweto na registarot za turisti~ko-ugostitelska dejnost i vodeweto na evidencijata predvideni so odredbite na ovoj zakon od 01. januari 2005 godina.
^len 81
So denot na primenata na ovoj zakon prestanuvaat da va`at odredbite {to se odnesuvaat na ugostitelskata dejnost od Zakonot za ugostitelskata i turisti~kata dejnost ("Slu`ben vesnik na Republika Makedonija" br. 23/95, 33/2000, 25/2002 i 38/2003).
^len 82 Ovoj zakon vleguva vo sila osmiot den od denot na objavuvaweto vo
"Slu`ben vesnik na Republika Makedonija", a }e se primenuva od denot na konstituirawe na sovetite na op{tinite i na Gradot Skopje i izborot na gradona~alnici na op{tinite i gradona~alnikot na Gradot Skopje, po sproveduvawe na prvite naredni izbori soglasno so Zakonot za lokalnite izbori ("Slu`ben vesnik na Republika Makedonija" br. 46/96, 12/2003, 35/2004, 52/2004 i 60/2004).