ZAKON ZA ZA[TITA I SPASUVAWE ZAKON ZA ZA[TITA I SPASUVAWE ZAKON ZA ZA[TITA I SPASUVAWE ZAKON ZA ZA[TITA I SPASUVAWE (Objaven vo (Objaven vo (Objaven vo (Objaven vo """"Sl. vesnik na RMSl. vesnik na RMSl. vesnik na RMSl. vesnik na RM"""" br. 36 od 10 juni 2004 god.) br. 36 od 10 juni 2004 god.) br. 36 od 10 juni 2004 god.) br. 36 od 10 juni 2004 god.)

I. OSNOVNI ODREDBI . OSNOVNI ODREDBI . OSNOVNI ODREDBI . OSNOVNI ODREDBI

^len 1 ^len 1 ^len 1 ^len 1

So ovoj zakon se ureduva za{titata i spasuvaweto na lu|eto i materijalnite dobra od prirodni nepogodi, epidemii, epizootii, epifitotii i drugi nesre}i vo mir i vo vojna i od voeni dejstva vo Republika Makedonija (vo natamo{niot tekst: Republika).

^len 2 ^len 2 ^len 2 ^len 2

Oddelni poimi upotrebeni vo ovoj zakon go imaat slednovo zna~ewe:

1. "Prirodni nepogodi" se nastani predizvikani od nekontrolirano dejstvo na prirodnite sili koi go zagrozuvaat `ivotot i zdravjeto na lu|eto i `ivotnite i predizvikuvaat {teti na imotot, kulturnoto nasledstvo i `ivotnata sredina (zemjotresi, poplavi, lizgawe na zemji{te, sne`ni lavini, nanosi, luwi, urivawe na visoki brani i nasipi, su{a, atmosferski i drugi nepogodi).

2. "Epidemii, epizootii i epifitotii" se nastani koi doveduvaat do intenzivni i masovni pojavi na odredeni zaboluvawa kaj lu|eto, `ivotnite i rastenijata.

3. "Drugi nesre}i" se nastani koi se rezultat na odredeni previdi i gre{ki vo izvr{uvaweto na sekojdnevnite stopanski i drugi aktivnosti, kako i nevnimanie pri rakuvawe so opasni materii i sredstva pri proizvodstvo, skladirawe i transport na istite (po`ari, golemi nesre}i vo patniot, `elezni~kiot i vozdu{niot soobra}aj, nesre}i vo rudnici, industriski nesre}i predizvikani od eksplozii i drugi tehni~ko-tehnolo{ki pri~ini, pa|awe na radioaktivni vrne`i, pra{ini i talozi, izlevawe na nafta i nafteni derivati i drugi otrovni hemikalii, eksplozii na gasovi, zapalivi te~nosti i gasovi, kako i drugi gorivi materii koi so vozduhot sozdavaat eksplozivni smesi i drugi eksplozivni materijali od pogolem razmer).

4. "Za{tita od prirodni nepogodi, epidemii, epizootii, epifitotii i drugi nesre}i" e prezemawe na organizaciski, tehni~ki i drugi merki i upotreba na tehni~ki i drugi sredstva za neposredna li~na i kolektivna za{tita na lu|eto, `ivotnite, rastenijata, imotot, kulturnoto nasledstvo i `ivotnata sredina od posledicite od prirodni nepogodi, epidemii, epizootii, epifitotii i drugi nesre}i.

5. "Spasuvawe" e prezemawe na merki i postapki za za{tita na lu|eto ~ij `ivot ili zdravje se zagrozeni, na `ivotnite, rastenijata, imotite i kulturnoto nasledstvo od posledicite od prirodnite nepogodi, epidemii, epizootii, epifitotii i drugi nesre}i.

6. "Pomo{" e prezemawe na merki i uslugi na stru~ni lica, spasuva~ki edinici i slu`bi, upotreba na za{titna i spasuva~ka oprema, kako i sredstva za pomo{.

7. "Opasna materija" e sekoja materija vo tvrda, gasovita ili te~na sostojba koja }e prodre vo okolinata, neposredno }e go zagrozi `ivotot ili zdravjeto na

lu|eto, odnosno }e predizvika uni{tuvawe ili {teta na imotot i ima {tetni posledici na `ivotnata i rabotnata sredina. Opasni materii se otrovni, kancerogeni, oksidaciski i nadrazlivi, radioaktivni, zarazni, eksplozivni, lesno zapalivi ili materii koi predizvikuvaat palewe vo dopir so drugi materii.

8. "Opasnost od nesre}a" e verojatnost deka }e se slu~i nesre}a i }e go zagrozi `ivotot ili zdravjeto na lu|eto i na `ivotnite i }e predizvika uni{tuvawe ili {teta na imotot, kulturnoto nasledstvo i `ivotnata sredina.

9. "Zagrozenost" e vistinska ili pretpostavena izlo`enost na lu|eto, `ivotnite, rastenijata, imotot, kulturnoto nasledstvo i okolinata, na prirodni nepogodi, epidemii i drugi nesre}i.

10. "Stepen na zagrozenost" e o~ekuvaniot obem na {teta i ostanatite posledici od prirodni nepogodi, epidemii, epizootii, epifitotii i drugi nesre}i.

11. "[tetata {to ja predizvikuvaat prirodnite nepogodi, epidemii, epizootii i epifitotii i drugi nesre}i" e neposrednata o{tetenost i tro{oci od aktivnostite i prezemenite merki za spre~uvawe i otstranuvawe na {tetnite posledici od prirodni nepogodi, epidemii epizootii, epifitotii i drugi nesre}i.

12. "Osnovni uslovi za `ivot pri prirodni nepogodi, epidemii, epizootii i epifitotii i drugi nesre}i" se itno zdravstveno zgri`uvawe na lu|eto i `ivotnite snabduvawe na zagrozenite lu|e i `ivotni so voda za piewe i odr`uvawe na minimalnata higiena, hrana, lekovi i drugi osnovni `ivotni potrebi, snabduvawe so energija, obezbeduvawe na neophodnite soobra}ajni vrski i funkcionirawe na komunalnata infrastruktura, obezbeduvawe i za{tita na neophodnata sto~na hrana, kako i za{tita na kulturnoto nasledstvo.

13. "Aktivirawe na u~esnicite vo sistemot na za{titata i spasuvawe" e prezemawe na postapki i aktivnosti so koi u~esnicite vo za{titata i spasuvaweto se soglasuvaat i organizirano se vklu~uvaat vo izveduvaweto na za{titata i spasuvaweto.

14. "Organizirani sili za za{tita i spasuvawe od prirodni nepogodi, epidemii, epizootii, epifitotii i drugi nesre}i" se posebno organizirani edinici ili poedinci vo ramkite na dr`avnite organi, op{tinite, trgovskite dru{tva i drugite pravni lica koi brzo interveniraat vo slu~aj na opasnost od nastanuvawe na prirodni nepogodi, epidemii, epizootii, epifitotii i drugi nesre}i.

15. "Sredstva za za{tita i spasuvawe" se za{titna i spasuva~ka oprema i orudija (alat), objekti za privremeno smestuvawe, objekti i oprema za osposobuvawe, magacini, prevozni sredstva, telekomunikaciski i alarmni uredi, kako i materijal koj namenski se upotrebuva za za{tita ili e predviden za taa cel.

Za{titna i spasuva~ka oprema i orudija pretstavuvaat sredstvata za li~na i kolektivna za{tita, opremata, vozilata i tehni~kite i drugite sredstva koi im se potrebni na stru~nite lica, spasuva~kite edinici i slu`bite.

16. "Sredstva za pomo{" se `ivotnite namirnici, vodata za piewe, oblekata, ~evlite, lekovite i drugite predmeti, odnosno sredstva koi se nameneti za besplatno delewe na pomo{ na zagrozenoto i pogodenoto naselenie za olesnuvawe na negoviot `ivot.

17. "Procena na zagrozenost" e kvalitativna i kvantitativna analiza na

podatocite za mo`nite rizici za nastanuvawe na prirodni nepogodi, epidemii, epizootii, epifitotii i drugi nesre}i, so predviduvawe na mo`niot natamo{en tek i posledicite od istite, so predlo`eniot stepen na za{tita od opasnostite, kako i so predlog za preventivni i drugi merki za za{tita i spasuvawe.

18. "Ubla`uvawe i spre~uvawe na nastanuvaweto na prirodnite nepogodi, epidemiite, epizootite, epifitotiite i drugite nesre}i" e proektirawe i prime-na na propi{ani merki za za{tita od po`ari i seizmi~ki dejstva na objekti vo investiciona gradba i na objekti vo upotreba, prezemawe merki za za{tita od grad, izgradba na odbranbeni nasipi, regulirawe na vodotecite, ureduvawe na {umite za za{tita od po`ari, po{umuvawe na golinite, izgradba na akumulacii za voda i prezemawe na drugi merki propi{ani so zakon ili drug propis.

19. "Otkrivawe na nastanuvaweto na prirodnite nepogodi, epidemii epizootii, epifitotii i drugi nesre}i" e sproveduvawe na aktivnosti za sledewe na sostojbite vo vozduhot, po~vata i vodata i navremeno informirawe.

20. "Otstranuvawe na posledicite od nastanatite prirodni nepogodi, epidemii, epizootii i epifitotii i drugi nesre}i" e prezemawe merki za evakuacija, zasolnuvawe, zgri`uvawe na nastradano i zagrozeno naselenie, radiolo{ka, hemiska i biolo{ka za{tita, spasuvawe od urnatini, poplavi, po`ari, pronao|awe na neeksplodirani ubojni sredstva, prva medicinska pomo{, za{tita i spasuvawe na `ivotni i proizvodi od `ivotinsko poteklo i asanacija na terenot.

^len 3 ^len 3 ^len 3 ^len 3

Za{titata i spasuvaweto vo Republikata se organizira kako edinstven sistem za otkrivawe i spre~uvawe na nastanuvaweto i otstranuvaweto na posledicite od nastanatite prirodni nepogodi, epidemii, epizootii, epifitotii i drugi nesre}i vo mir i vo vojna i od voeni dejstva so koi se zagrozuvaat `ivotite na lu|eto, prirodnite bogatstva, `ivotinskiot i rastitelniot svet, dobrata vo op{ta upotreba i predmetite i objektite od osobeno kulturno i istorisko zna~ewe (vo natamo{niot tekst: sistem za za{tita i spasuvawe vo Republikata).

^len 4 ^len 4 ^len 4 ^len 4

Za{titata i spasuvaweto e rabota od javen interes za Republikata.

Za{titata i spasuvaweto vo Republikata gi organiziraat i sproveduvaat dr`avnite organi, organite na dr`avnata uprava, organite na edinicite na lokal-nata samouprava, javnite pretprijatija, javnite ustanovi i slu`bi, trgovski dru{tva, zdru`enija na gra|ani, gra|anite i silite za za{tita i spasuvawe, na na-~in ureden so ovoj zakon, propisite doneseni vrz osnova na ovoj zakon, kako i so normativite, standardite i pravilata na tehni~kata praktika.

^len 5 ^len 5 ^len 5 ^len 5

Sistemot za za{tita i spasuvawe vo Republikata soglasno so ovoj zakon se ostvaruva preku:

- nabquduvawe, otkrivawe, sledewe i prou~uvawe na mo`nite opasnosti od prirodni nepogodi, epidemii, epizootii, epifitotii i drugi nesre}i;

- ubla`uvawe i spre~uvawe na nastanuvawe na mo`nite opasnosti;

- izvestuvawe i predupreduvawe za mo`nite opasnosti i davawe upatstva za

za{tita, spasuvawe i pomo{;

- edukacija i osposobuvawe za za{tita, spasuvawe i pomo{;

- organizirawe na silite za za{tita i spasuvawe i vospostavuvawe i odr`uvawe na drugite formi na podgotvenost za za{tita, spasuvawe i pomo{;

- samoza{tita, samopomo{ i zaemna pomo{;

- mobilizacija i aktivirawe na silite i sredstvata za za{tita i spasuvawe;

- odreduvawe i izveduvawe na za{titnite merki;

- spasuvawe i pomo{;

- otstranuvawe na posledicite od prirodni nepogodi, epidemii, epizootii, epifitotii i drugi nesre}i, do obezbeduvawe na osnovnite uslovi za `ivot;

- nadzor na sproveduvaweto na za{titata i spasuvaweto;

- davawe pomo{ na podra~jata koi pretrpele {teti od pogolemi razmeri od prirodni nepogodi, epidemii, epizootii, epifitotii i drugi nesre}i;

- davawe pomo{ na drugi dr`avi koi pretrpele {teti od pogolemi razmeri od prirodni nepogodi, epidemii, epizootii, epifitotii i drugi nesre}i, a koi iska`ale potreba za toa i

- primawe pomo{ od drugi dr`avi.

^len 6 ^len 6 ^len 6 ^len 6

Aktivnostite za za{tita i spasuvawe uredeni so ovoj zakon se primenuvaat pri za{tita na gra|anite, prirodni bogatstva na Republikata, `ivotinskiot i rastitelniot svet, dobrata vo op{ta upotreba, kako i na predmetite i objektite od osobeno kulturno i istorisko zna~ewe opredeleni so zakon kako dobra od op{t interes za Republikata.

Pri za{titata i spasuvaweto soglasno so stavot 1 na ovoj ~len, prvenstvo na za{tita i spasuvawe ima `ivotot i zdravjeto na gra|anite.

II. PLANIRAWE NA ZA[TITA I SPASUVAWE . PLANIRAWE NA ZA[TITA I SPASUVAWE . PLANIRAWE NA ZA[TITA I SPASUVAWE . PLANIRAWE NA ZA[TITA I SPASUVAWE

^len 7 ^len 7 ^len 7 ^len 7

Sevkupniot kontinuiran, planski i celesoobrazen razvoj, odnosno planiraweto na razvojot, operativnoto i tekovnoto planirawe na kratok, sreden i dolg rok na sistemot za za{tita i spasuvawe se vodi i realizira spored principite, normite i postapkite koi va`at vo sistemot na planirawe, programirawe i buxetirawe.

^len 8 ^len 8 ^len 8 ^len 8

Sobranieto na Republika Makedonija na predlog na Vladata na Republika Makedonija, donesuva Nacionalna strategija za za{tita i spasuvawe za vremenski period od pet godini.

Nacionalnata strategija za za{tita i spasuvawe od stavot 1 na ovoj ~len gi sodr`i slednive elementi:

- planirawe i podgotvuvawe, na aktivnosti za sproveduvawe na merki za za{tita i spasuvawe;

- utvrduvawe na strate{ki srednoro~ni celi za za{tita i spasuvawe;

- istra`uva~ko-normativni i razvojni proekti i

- organizirawe na dejstva, aktivnosti i postapki od preventiven i operativen karakter koi gi sproveduvaat organite na Republikata, edinicata na lokalnata samouprava, trgovskite dru{tva, javnite pretprijatija, ustanovi i slu`bi i zdru`enija na gra|ani.

^len 9 ^len 9 ^len 9 ^len 9

Vladata na Republika Makedonija, sovetot na op{tinata i Sovetot na Gradot Skopje donesuvaat godi{na akciona programa za za{tita i spasuvawe, koja sodr`i op{ti normativni pretpostavki za realizirawe na nacionalnata strategija za za{tita i spasuvawe (vo natamo{niot tekst: Nacionalna strategija).

^len 10 ^len 10 ^len 10 ^len 10

Zaradi organizirano sproveduvawe na za{titata i spasuvaweto, u~esnicite vo sistemot za za{tita i spasuvawe, donesuvaat Plan za za{tita i spasuvawe od prirodni nepogodi, epidemii, epizootii, epifitotii i drugi nesre}i.

^len 11 ^len 11 ^len 11 ^len 11

Planot za za{tita i spasuvawe od ~lenot 10 na ovoj zakon se izrabotuva vrz osnova na Procena na zagrozenost od prirodni nepogodi, epidemii, epizootii, epifitotii i drugi nesre}i.

Procenata na zagrozenost od prirodni nepogodi, epidemii, epizootii, epifitotii i drugi nesre}i na teritorijata na Republikata ja donesuva Vladata na Republika Makedonija.

Procenata na zagrozenost od prirodni nepogodi, epidemii, epizootii, epifitotii i drugi nesre}i za podra~jeto na op{tinata ja donesuva sovetot na op-{tinata, odnosno Sovetot na Gradot Skopje.

Procenata na zagrozenost od prirodni nepogodi, epidemii, epizootii, epifitotii i drugi nesre}i za potrebite na trgovskite dru{tva, javni pretprijatija, ustanovi i slu`bi ja donesuva organot na upravuvawe vo istite.

^len 12 ^len 12 ^len 12 ^len 12

Planot za za{tita i spasuvawe od prirodni nepogodi, epidemii, epizootii, epifitotii i drugi nesre}i na Republikata go donesuva Vladata na Republika Makedonija.

Planot za za{tita i spasuvawe od stav 1 na ovoj ~len gi sodr`i preventivnite i operativnite merki, aktivnosti i postapki za za{tita i spasuvawe.

^len 13 ^len 13 ^len 13 ^len 13

Planot za za{tita i spasuvawe od prirodni nepogodi, epidemii, epizootii, epifitotii i drugi nesre}i za podra~jeto na op{tinata go donesuva sovetot na op{tinata, odnosno Sovetot na Gradot Skopje.

Planot za za{tita i spasuvawe od prirodni nepogodi, epidemii, epizootii, epifitotii i drugi nesre}i na trgovskite dru{tva, javnite pretprijatija, usta-novi i slu`bi go donesuva organot na upravuvawe vo istite.

^len 14 ^len 14 ^len 14 ^len 14

Na~inot na rakuvaweto i upotrebata na Planot za za{tita i spasuvawe od ~lenot 12 na ovoj zakon, sodr`inata, rakuvaweto i upotrebata na planovite za za{tita i spasuvawe od ~lenot 13 na ovoj zakon gi propi{uva Vladata na Republika Makedonija.

Pred donesuvaweto na planovite od ~lenot 13 na ovoj zakon, nositelite na planiraweto se dol`ni da gi dostavat na mislewe na Direkcijata za za{tita i spasuvawe .

Direkcijata za za{tita i spasuvawe e dol`na vo rok od 30 dena od denot na dostavuvaweto na planovite od ~lenot 13 na ovoj zakon da dade mislewe, koe nositelite na planiraweto se dol`ni da go vgradat vo planovite.

III. NADLE@NOSTI NA ORGANITE NA DR@AVNATA VLAST . NADLE@NOSTI NA ORGANITE NA DR@AVNATA VLAST . NADLE@NOSTI NA ORGANITE NA DR@AVNATA VLAST . NADLE@NOSTI NA ORGANITE NA DR@AVNATA VLAST

a) Sobranie na Republika Makedonija a) Sobranie na Republika Makedonija a) Sobranie na Republika Makedonija a) Sobranie na Republika Makedonija

^len 15 ^len 15 ^len 15 ^len 15

Vo ostvaruvaweto na za{titata i spasuvaweto Sobranieto na Republika Makedonija:

1) ja donesuva Nacionalnata strategija od ~lenot 8 na ovoj zakon;

2) odlu~uva za visinata na sredstvata za potrebite za za{titata i spasuvaweto;

3) proglasuva den na za{titata i spasuvaweto.

b) Vlada na Republika Makedonija b) Vlada na Republika Makedonija b) Vlada na Republika Makedonija b) Vlada na Republika Makedonija

^len 16 ^len 16 ^len 16 ^len 16

Vo ostvaruvaweto na za{titata i spasuvaweto Vladata na Republika Makedonija (vo natamo{niot tekst: Vlada):

1) ja utvrduva i na Sobranieto na Republika Makedonija mu predlaga Nacionalna strategija za za{tita i spasuvawe;

2) donesuva odluka za formirawe na silite za za{tita i spasuvawe {to gi formira Republikata;

3) donesuva odluka za obezbeduvawe na materijal-nite rezervi za potrebite na za{titata i spasuvaweto;

4) odlu~uva za ispra}awe na humanitarna pomo{ za za{tita i spasuvawe vo drugi dr`avi, kako i prifa}awe na humanitarna pomo{ i sili za za{tita i spasuvawe od drugi dr`avi;

5) odlu~uva za ispra}awe vo stranstvo na obuka, ve`bovni i humanitarni aktivnosti na silite za za{tita i spasuvawe {to gi formira Republikata;

6) odlu~uva za visinata na nadomestokot za nastanatata {teta predizvikana od prirodni nepogodi, epidemii, epizootii, epifitotii i drugi nesre}i;

7) odlu~uva za evakuacija na naselenieto;

8) odlu~uva za ve`bovni aktivnosti na organite na dr`avnata uprava, edinicite na lokalnata samouprava, trgovskite dru{tva, javnite pretprijatija,

ustanovite i slu`bite i

9) vr{i i drugi raboti utvrdeni so zakon.

v) Direkcija za za{tita i spasuvawe v) Direkcija za za{tita i spasuvawe v) Direkcija za za{tita i spasuvawe v) Direkcija za za{tita i spasuvawe

^len 17 ^len 17 ^len 17 ^len 17

Zaradi izvr{uvawe na rabotite od za{titata i spasuvaweto od prirodni nepogodi, epidemii, epizootii, epifitotii i drugi nesre}i se osnova Direkcija za za{tita i spasuvawe (vo natamo{niot tekst: Direkcija), kako samostoen organ na dr`avnata uprava so svojstvo na pravno lice.

^len 18 ^len 18 ^len 18 ^len 18

Vo ostvaruvaweto na za{titata i spasuvaweto Direkcijata gi vr{i slednite raboti:

1) go izrabotuva Planot za za{tita i spasuvawe od prirodni nepogodi, epidemii, epizootii, epifitotii i drugi nesre}i od ~lenot 10 na ovoj zakon;

2) izrabotuva Procena na zagrozenost od prirodni nepogodi epidemii, epizootii, epifitotii i drugi nesre}i vo sorabotka so nadle`nite organi na dr`avnata uprava;

3) go organizira i podgotvuva sistemot za za{tita i spasuvawe;

4) predlaga merki za opremuvawe i razvoj na sistemot za za{tita i spasuvawe vo Republikata;

5) obezbeduva funkcionirawe na sistemot za spre~uvawe i otkrivawe na nastanuvaweto i otstranuvaweto na posledicite od prirodni nepogodi, epidemii, epizootii i epifitotii i drugi nesre}i;

6) obezbeduva navremeno anga`irawe i efikasna upotreba na republi~kite sili za za{tita i spasuvawe i timovite za brz odgovor;

7) se gri`i za celosno vgraduvawe na merkite za za{tita i spasuvawe;

8) obezbeduva realizacija na strate{kite i srednoro~nite celi za za{tita i spasuvawe;

9) u~estvuva vo popolnuvaweto i sproveduvaweto na mobilizacijata na republi~kite sili za za{tita i spasuvawe;

10) gi sogleduva potrebite za razvoj i vr{i opremuvawe na republi~kite sili za za{tita i spasuvawe;

11) se gri`i za obezbeduvawe na materijalnite rezervi za potrebite na za{titata i spasuvaweto;

12) vr{i kontrola i ocena na podgotvenosta na silite za za{tita i spasuvawe;

13) organizira i sproveduva ve`bovni aktivnosti za potrebite na za{titata i spasuvaweto;

14) izrabotuva nastavni planovi i programi za obuka za za{tita i spasuvawe;

15) planira i sproveduva me|unarodna sorabotka vo oblasta na za{titata i spasuvaweto;

16) planira, organizira i obezbeduva ve`bovni aktivnosti i u~estvo vo kolektivnite sistemi za za{tita i spasuvawe nadvor od teritorijata na Republika Makedonija;

17) izrabotuva stru~ni upatstva od oblasta na za{titata i spasuvaweto;

18) utvrduva normativi i standardi za sistemot za za{tita i spasuvawe vo Republikata i

19) vr{i drugi raboti utvrdeni so zakon.

^len 19 ^len 19 ^len 19 ^len 19

So Direkcijata rakovodi direktor, koj go imenuva Vladata so mandat od ~etiri godini.

Direktorot na Direkcijata e civilno lice.

Direktorot e samostoen vo izvr{uvaweto na rabotite i za svojata rabota i odgovara na Vladata.

Vladata imenuva i zamenik na direktorot na Direkcijata so mandat od ~etiri godini.

^len 20 ^len 20 ^len 20 ^len 20

Direktorot na Direkcijata donesuva pravilnik za organizacija na rabotata i sistematizacija na rabotnite mesta na Direkcijata.

Vo pravilnikot od stavot 1 na ovoj ~len se utvrduvaat rabotnite mesta so posebni dol`nosti i ovlastuvawa.

^len 21 ^len 21 ^len 21 ^len 21

Pri Direkcijata se formira glaven {tab, koj rakovodi so aktivnostite za za{tita i spasuvawe vo Republika Makedonija.

^lenovite na Glavniot {tab se stru~ni lica imenuvani od Vladata, koi za vreme na anga`iraweto vo nego imaat svojstvo na upateni lica na rabota vo Direkcijata.

Direktorot na Direkcijata e komandant na Glavniot {tab.

Odluka za aktivirawe na Glavniot {tab donesuva direktorot na Direkcijata.

Glavniot {tab e operativno-stru~no telo na Vladata.

^len 22 ^len 22 ^len 22 ^len 22

Pri Direkcijata se organiziraat i podra~ni organizacioni edinici za za{tita i spasuvawe, koi go opfa}aat regionot za podra~jeto za koe se formirani Regionalnite sili za za{tita i spasuvawe, vo ~ii ramki se formiraat i vo svojot sostav imaat regionalni {tabovi koi rakovodat so aktivnostite na regionalnite sili za za{tita i spasuvawe.

Vo podra~nite organizacioni edinici od stavot 1 na ovoj ~len se formiraat regionalni {tabovi koi rakovodat so silite za za{tita i spasuvawe vo regionot.

Komandant na regionalniot {tab e rakovoditelot na podra~nata organizaciona edinica za za{tita i spasuvawe.

Regionalnite {tabovi se aktiviraat so odluka na direktorot na Direkcijata.

^len 23 ^len 23 ^len 23 ^len 23

Personalniot i materijalniot sostav na silite za za{tita i spasuvawe se utvrduva so odluka na Vladata.

^len 24 ^len 24 ^len 24 ^len 24

^lenovi na regionalnite {tabovi se vrabotenite od Direkcijata i stru~ni lica od organite na dr`avnata uprava i javnite pretprijatija, ustanovite i slu`bite.

^lenovite na regionalnite {tabovi gi imenuva direktorot na Direkcijata i za vreme na anga`iraweto vo niv imaat svojstvo na upateni lica na rabota vo Direkcijata.

^len 25 ^len 25 ^len 25 ^len 25

Na~inot na rabota i odlu~uvawe na Glavniot {tab go ureduva Vladata, a na regionalnite {tabovi, go ureduva direktorot na Direkcijata.

^len 26 ^len 26 ^len 26 ^len 26

Pri Direkcijata se formiraat timovi za brz odgovor (vo natamo{niot tekst: timovi) od razni vidovi na specijalnosti.

Vidot, brojot, personalniot i materijalniot sostav na timovite go utvrduva so odluka Vladata.

Rasporedot na timovite po podra~nite organizacioni edinici od stavot 1 na ovoj ~len go utvrduva direktorot na Direkcijata.

Timovite pretstavuvaat osnova na republi~kite sili za za{tita i spasuvawe.

Timovite se popolnuvaat od vrabotenite vo Direkcijata i stru~nite lica od organite na dr`avnata uprava, javnite pretprijatija, ustanovi i slu`bi, kako i od zdru`enija na gra|ani i gra|ani eksperti so koi se sklu~uva dogovor za u~estvo vo tie timovi.

Za vremeto na svoeto anga`irawe vo timovite, stru~nite lica od organite na dr`avnata uprava, javnite pretprijatija, ustanovi i slu`bi, kako i od zdru`enijata na gra|ani i gra|ani eksperti, imaat svojstvo na upateni lica na rabota vo Direkcijata.

^len 27 ^len 27 ^len 27 ^len 27

Vo akcii koi baraat itna intervencija timovite samostojno se anga`iraat.

Na~inot na anga`iraweto na timovite se ureduva so uredba na Vladata.

^len 28 ^len 28 ^len 28 ^len 28

Upatenite lica vo Glavniot i regionalnite {tabovi i timovite, za vreme na anga`iraweto imaat isti prava i obvrski kako i vrabotenite vo Direkcijata.

Upatenite lica vo timovite koga se vo sostav na silite za za{tita i spasuvawe, imaat isti prava i obvrski so drugite pripadnici na tie sili.

^len 29 ^len 29 ^len 29 ^len 29

Vo Direkcijata se formira Centar za osposobuvawe i obuka.

Centarot za osposobuvawe i obuka realizira osnovna, dopolnitelna i specijalisti~ka obuka na republi~kite sili za za{tita i spasuvawe i drugi kadri od oblasta na za{titata i spasuvaweto.

g) Organi na dr`avnata uprava g) Organi na dr`avnata uprava g) Organi na dr`avnata uprava g) Organi na dr`avnata uprava

^len 30 ^len 30 ^len 30 ^len 30

Za{titata i spasuvaweto od prirodni nepogodi, epidemii, epizootii i epifitotii i drugi nesre}i vo mir, se ostvaruva vo organite na dr`avnata uprava vo soglasnost so zakonite i drugite propisi {to ja reguliraat nivnata nadle`nost.

^len 31 ^len 31 ^len 31 ^len 31

Organite na dr`avnata uprava, se odgovorni za sproveduvaweto na merkite za spre~uvawe na nastanuvaweto kako i za otstranuvaweto na posledicite od prirodni nepogodi, epidemii, epizootii i epifitotii i drugi nesre}i vo oblastite {to se vo delokrug na nivnata nadle`nost.

Merkite za spre~uvawe i otstranuvawe od stavot 1 na ovoj ~len koi organite na dr`avnata uprava treba da gi sprovedat, poblisku se uredeni so Planot od ~lenot 12 na ovoj zakon.

^len 32 ^len 32 ^len 32 ^len 32

Organite na dr`avnata upravata, se dol`ni, zaradi poddr{ka i pomo{ vo aktivnostite za za{tita i spasuvawe, da planiraat i navremeno da obezbedat soodvetni sredstva, oprema i stru~en kadrovski potencijal za realizacija na zada~ite od nivna nadle`nost.

^len 33 ^len 33 ^len 33 ^len 33

Na barawe na Direkcijata, a za potrebite na za{titata i spasuvaweto, organite na dr`avnata upravata se dol`ni da gi stavat na raspolagawe site svoi resursi.

IV. NADLE@NOSTI NA EDINICITE NA LOKALNATA . NADLE@NOSTI NA EDINICITE NA LOKALNATA . NADLE@NOSTI NA EDINICITE NA LOKALNATA . NADLE@NOSTI NA EDINICITE NA LOKALNATA SAMOUPRAVA SAMOUPRAVA SAMOUPRAVA SAMOUPRAVA

a) Sovet na edinicata na lokalnata samouprava a) Sovet na edinicata na lokalnata samouprava a) Sovet na edinicata na lokalnata samouprava a) Sovet na edinicata na lokalnata samouprava

^len 34 ^len 34 ^len 34 ^len 34

Vo ostvaruvaweto na za{titata i spasuvaweto Sovetot na edinicata na lokalnata samouprava gi vr{i slednive raboti:

1) zaradi otstranuvawe na posledicite od nastanatite prirodni nepogodi ili epidemii, epizootii, epifitotii i drugi nesre}i, gi utvrduva obvrskite na javnite pretprijatija, ustanovi i slu`bi od lokalen karakter koi tie gi osnovale vo:

- gasnewe na po`ari i spasuvawe na lu|e i imot pri soobra}ajni, tehni~ko-tehnolo{ki i drugi nesre}i;

- ras~istuvawe na lokalni pati{ta, ulicite i drugite infrastrukturni objekti vo slu~aj na neproodnost poradi vrne`i od sneg, nanosi od sneg, golomrazica, nanosi od zemja predizvikani od silni vrne`i, odroni, lizgawe na zemji{teto i drugo;

- uka`uvawe na prva medicinska pomo{ vo slu~aj na pojava na zgolemen broj na zaboleni i povredeni i spre~uvawe na {ireweto na zarazni bolesti;

- za{tita na `ivotnite i rastenijata vo slu~aj na po-java na bolesti, {tetnici i drugi prirodni nepogodi;

2) ja sledi podgotvenosta na edinicata na lokalnata samouprava za za{tita i spasuvawe;

3) odlu~uva za visinata na sredstvata potrebni za za{tita i spasuvawe od buxetot na edinicata na lokalnata samouprava;

4) odlu~uva za visinata na sredstvata od buxetot na edinicata na lokalnata samouprava za nadomest na {teta od prirodni nepogodi, epidemii, epizootii, epifitotii i drugi nesre}i i

5) odlu~uva za raspredelba na humanitarna pomo{ nameneta za nastradanoto naselenie vo edinicite na lokalnata samouprava.

b) Gradona~alnik na edinicata na lokalnata samouprava b) Gradona~alnik na edinicata na lokalnata samouprava b) Gradona~alnik na edinicata na lokalnata samouprava b) Gradona~alnik na edinicata na lokalnata samouprava

^len 35 ^len 35 ^len 35 ^len 35

Vo ostvaruvaweto na za{titata i spasuvaweto na podra~jeto na edinicata na lokalnata samouprava, gradona~alnikot gi vr{i slednive raboti:

1) go predlaga planot za za{tita i spasuvawe; 2) ja sledi sostojbata vo vrska so realizacijata na donesenite odluki od

Sovetot na edinicata na lokalnata samouprava za spre~uvawe na nastanuvaweto i za otstranuvaweto na posledicite od prirodnite nepogodi, epidemii, epizootii, epifitotii i drugi nesre}i;

3) odgovoren e za podgotvenosta na silite za za{tita i spasuvawe koi edinicata na lokalnata samouprava gi formirala;

4) odlu~uva za anga`irawe na silite za za{tita i spasuvawe koi edinici na lokalna samouprava gi formirala;

5) go sledi ostvaruvaweto na akciite za ras~istuvawe na lokalni pati{ta, ulicite i drugite infrastrukturni objekti vo slu~aj na nastanuvawe na prirodni nepogodi ili epidemii, epizootii, epifitotii i drugi nesre}i na podra~jeto na edinicata na lokalnata samouprava;

6) bara pomo{ vo anga`irawe na prostornite sili za za{tita i spasuvawe, formirani kaj pravnite lica od podra~jeto na edinicata na lokalnata samouprava i

7) vo uslovi koga so silite za za{tita i spasuvawe od to~kata 4 na ovoj ~len ako ne mo`at da se otstranat posledicite od prirodnite nepogodi, epidemii, epizootii, epifitotii i drugi nesre}i, bara anga`irawe na republi~kite sili za za{tita i spasuvawe.

Za izvr{uvawe na stru~ni raboti vo vrska so nadle`nostite na edinicata na lokalnata samouprava vo oblasta na za{titata i spasuvaweto, gradona~alnikot mo`e da nazna~i lice za za{tita i spasuvawe ili da formira oddelenie.

^len 36 ^len 36 ^len 36 ^len 36

Gradot Skopje gi koordinira aktivnostite vo oblasta na za{titata i spasuvaweto na svoeto podra~je.

Vo za{titata i spasuvaweto op{tinite od Gradot Skopje se dol`ni da sorabotuvaat i postapuvaat po nasokite od Gradot Skopje.

Za ostvaruvawe na ovaa nadle`nost Gradot Skopje formira Gradski {tab za za{tita i spasuvawe.

V. OBVRSKI NA TRGOVSKITE DRU[TVA, JAVNITE . OBVRSKI NA TRGOVSKITE DRU[TVA, JAVNITE . OBVRSKI NA TRGOVSKITE DRU[TVA, JAVNITE . OBVRSKI NA TRGOVSKITE DRU[TVA, JAVNITE PRETPRIJATIJA, USTANOVITE I SLU@BITE PRETPRIJATIJA, USTANOVITE I SLU@BITE PRETPRIJATIJA, USTANOVITE I SLU@BITE PRETPRIJATIJA, USTANOVITE I SLU@BITE

^len 37 ^len 37 ^len 37 ^len 37

Trgovskite dru{tva, javnite pretprijatija, ustanovite i slu`bite se dol`ni na barawe na nadle`nite organi vo slu~aj na potreba da im davaat na upotreba prevozni sredstva, sili, grade`ni sredstva i oprema, zapre`en, tovaren dobitok, pribor i alat, zgradi, zemji{te i drugi sredstva potrebni za neposredno spre~uvawe i otstranuvawe na posledicite od prirodnite nepogodi, epidemii, epizootii, epifitotii i drugi nesre}i.

^len 38 ^len 38 ^len 38 ^len 38

Trgovskite dru{tva, javnite pretprijatija, ustanovite i slu`bite se dol`ni, bez povik od nadle`en organ koj rakovodi so akciite za za{tita i spasuvawe, da prezemaat odredeni merki za za{tita i spasuvawe ako pretstojat ili nastanat nenadejni opasnosti i za toa vedna{ i na najbrz na~in da izvestat na edinstveniot broj za povik vo Centarot za upravuvawe so krizi.

^len 39 ^len 39 ^len 39 ^len 39

Trgovskite dru{tva, javnite pretprijatija, ustanovite i slu`bite vo ramkite na svojot deloven proces se dol`ni da gi organiziraat za{titata i

spasuvaweto na vrabotenite i imotot, da se podgotvuvaat i da prezemaat preventivni merki i aktivnosti za otstranuvawe na posledicite, kako i da izvr{uvaat i drugi zada~i vo vrska so za{titata i spasuvaweto.

Subjektite od stavot 1 na ovoj ~len se dol`ni vo zavisnost od brojot na vrabotenite, vidot na dejnosta, zastapenosta na opasni materii vo procesot na proizvodstvoto, lokacijata i drugite uslovi zna~ajni za za{titata i spasuvaweto da donesat i izrabotat procena na zagrozenost i plan za za{tita i spasuvawe.

Subjektite od stavot 1 na ovoj ~len koi so svoeto rabotewe mo`at da go zagrozat `ivotot i zdravjeto na lu|eto, ili pak da predizvikaat {tetni posledici po `ivotnata sredina, se dol`ni na svoj tro{ok da vospostavat i odr`uvaat sistem za blagovremeno predupreduvawe i slu`bi i sili za navremeno reagirawe, kako i da sofinansiraat proporcionalen del od podgotovkite na edinicata na lokalnata samouprava, spored obem i stepen na zagrozenost koj ja predizvikuva nivniot deloven proces.

^len 40 ^len 40 ^len 40 ^len 40

Za{titata i spasuvawe od prirodni nepogodi, epidemii, epizootii, epifitotii i drugi nesre}i vo mir se ostvaruva vo soglasnost so zakonite i drugite propisi {to ja reguliraat dejnosta na subjektite od ~lenot 37 na ovoj zakon.

Vo slu~aj od stavot 1 na ovoj ~len, po barawe na nadle`en organ se anga`iraat i silite za za{tita i spasuvawe formirani od edinicata na lokalnata samouprava i republi~kite sili.

VI. PRAVA I DOL@NOSTI NA GRA|ANITE VO ZA[TITATA I . PRAVA I DOL@NOSTI NA GRA|ANITE VO ZA[TITATA I . PRAVA I DOL@NOSTI NA GRA|ANITE VO ZA[TITATA I . PRAVA I DOL@NOSTI NA GRA|ANITE VO ZA[TITATA I SPASUVAWETO SPASUVAWETO SPASUVAWETO SPASUVAWETO

^len 41 ^len 41 ^len 41 ^len 41

Vo ostvaruvaweto na za{titata i spasuvaweto vo Republikata gra|anite gi imaat slednive prava i dol`nosti:

a) da u~estvuvaat vo za{titata i spasuvaweto;

b) da izvr{uvaat materijalna obvrska i

v) da se osposobuvaat i podgotvuvaat za samoza{tita.

a) U~estvo vo za) U~estvo vo za) U~estvo vo za) U~estvo vo za{titata i spasuvaweto a{titata i spasuvaweto a{titata i spasuvaweto a{titata i spasuvaweto

^len 42 ^len 42 ^len 42 ^len 42

Dol`nost za u~estvo vo silite za za{tita i spasuvawe imaat rabotosposobnite gra|ani so navr{eni 18 godini `ivot do napolneti 55 godini `ivot za ma`i, odnosno 50 godini `ivot za `eni.

Dol`nosta na gra|anite za u~estvo vo za{titata i spasuvaweto se ostvaruva vo silite za za{tita i spasuvawe.

Od dol`nosta za u~estvo vo za{titata i spasuvaweto se osloboduvaat bremeni `eni, majki i samohrani roditeli i starateli koi imaat ili se gri`at za dete do sedum godini, odnosno za dve ili pove}e deca do deset godini.

Gra|anite se dol`ni da se javuvaat na pokanite za u~estvo vo za{titata i spasuvaweto koi im se dostaveni od nadle`en organ.

Dol`nost vo za{titata i spasuvaweto imaat site rabotosposobni gra|ani.

^len 43 ^len 43 ^len 43 ^len 43

Anga`irawe na gra|anite vo silite za za{tita i spasuvawe vr{i organot {to gi formiral silite.

Na~inot i vremetraeweto na anga`iraweto na gra|anite vo za{titata i spasuvaweto so uredba gi propi{uva Vladata.

b) Izvr{uvawe na materijalna obvrska b) Izvr{uvawe na materijalna obvrska b) Izvr{uvawe na materijalna obvrska b) Izvr{uvawe na materijalna obvrska

^len 44 ^len 44 ^len 44 ^len 44

Za potrebite na za{titata i spasuvaweto i pri izveduvaweto na ve`bovni aktivnosti vo mir, gra|anite na barawe na Direkcijata se dol`ni da davaat na koristewe vozila, ma{ini, zemji{te, objekti i drugi materijalni sredstva, zapre`en i tovaren dobitok.

Evidencija i rasporeduvawe na sredstvata i dobitokot od stavot 1 na ovoj ~len vr{i Ministerstvoto za odbrana.

Po barawe na Ministerstvoto za odbrana gra|anite se dol`ni da davaat podatoci za materijalnite sredstva i dobitokot od stavot 1 na ovoj ~len.

Sopstvenicite na materijalnite sredstva i dobitokot od stavot 1 na ovoj ~len se dol`ni za sekoja promena na podatocite od zna~ewe za vodewe na evidencijata od stavot 2 na ovoj ~len da go izvestat Ministerstvoto za odbrana vo rok od osum dena od denot na nastanuvawe na promenata.

Za koristeweto na sredstvata i dobitokot od stavot 1 na ovoj ~len, na dava~ite im pripa|a nadomestok za nivno koristewe i nadomestok za nivno o{tetuvawe ili uni{tuvawe.

Dnevniot nadomestok za koristewe na sredstvata i dobitokot od stavot 5 na ovoj ~len iznesuva do 30% od prose~nata mese~na neto plata po rabotnik vo Republikata objavena vo mesecot pred davaweto na sredstvata i dobitokot, a nadomestokot za nivno o{tetuvawe ili uni{tuvawe ne mo`e da bide pomal od pazarnata vrednost na sredstvata odnosno dobitokot {to istite ja imale vo vremeto koga bile o{teteni ili uni{teni, opredelena vrz osnova na elementite so pomo{ na koi spored obi~aite vo zavisnost od vremeto i mestoto na pazarot se utvrduva pazarnata cena.

Pobliski propisi za vidot na sredstvata i dobitokot od stavot 1 na ovoj ~len, za na~inot na vodewe na evidencijata i za poblisko opredeluvawe na visinata na nadomestokot za nivno koristewe, o{tetuvawe i uni{tuvawe donesuva Vladata.

^len 45 ^len 45 ^len 45 ^len 45

Dol`nost za davawe na sredstva i dobitok spored ~len 44 na ovoj zakon vo za{titata i spasuvaweto imaat i stranski dr`avjani koi postojano `iveat na teritorijata na Republikata, kako i stranskite trgovski dru{tva i stranski trgovci-poedinci, odnosno nivni pretstavni{tva i drugi organizaciski edinici vo Republikata.

^len 46 ^len 46 ^len 46 ^len 46

Za izvr{uvawe na pravata i dol`nostite od ~lenot 41 na ovoj zakon,

gra|anite povikani od nadle`en organ se dol`ni da se javat na organot, vo mesto i vreme ozna~eni vo poedine~nata pokana ili op{tiot povik.

^len 47 ^len 47 ^len 47 ^len 47

Pravata i dol`nostite utvrdeni so ~lenot 44 od ovoj zakon se odnesuvaat i na trgovskite dru{tva, javnite pretprijatija, ustanovite i slu`bite.

v) Osposobuvawe i podgotvuvawe za samoza{tita v) Osposobuvawe i podgotvuvawe za samoza{tita v) Osposobuvawe i podgotvuvawe za samoza{tita v) Osposobuvawe i podgotvuvawe za samoza{tita

^len 48 ^len 48 ^len 48 ^len 48

Gra|anite na Republikata imaat pravo i dol`nost da se osposobuvaat i podgotvuvaat za li~na i zaemna za{tita, kako i da sproveduvaat propi{ani merki za za{tita i spasuvawe.

Dol`nosta na gra|anite za osposobuvawe se ostvaruva preku organizirani formi na osposobuvawe.

VII. ZDRU@ENIJA NA GRA. ZDRU@ENIJA NA GRA. ZDRU@ENIJA NA GRA. ZDRU@ENIJA NA GRA\\\\ANI, HUMANITARNI I ANI, HUMANITARNI I ANI, HUMANITARNI I ANI, HUMANITARNI I NEVLADINI ORGANIZACII NEVLADINI ORGANIZACII NEVLADINI ORGANIZACII NEVLADINI ORGANIZACII

^len 49 ^len 49 ^len 49 ^len 49

Vo za{titata i spasuvaweto od prirodni nepogodi, epidemii, epizootii, epifitotii i drugi nesre}i, vrz osnova na zakon i me|unarodni dogovori mo`at dobrovolno da u~estvuvaat i zdru`enija na gra|ani, humanitarni i nevladini organizacii po prethodno dobiena soglasnost od nadle`niot organ na edinicata na lokalnata samouprava, odnosno organot na dr`avnata uprava {to rakovodi so za{titata i spasuvaweto, koj naedno i go koordinira nivnoto u~estvo vo soglasnost so planskite re{enija za sproveduvawe na aktivnosta.

Zdru`enijata na gra|ani, dokolku gi ispolnuvaat propi{anite kriteriumi za kadrovski i materijalno-tehni~ki uslovi, mo`at da u~estvuvaat vo za{titata i spasuvaweto vrz osnova na odnapred sklu~en dogovor so nadle`niot organ na edinicata na lokalnata samouprava, odnosno nadle`niot organ na dr`avnata uprava koj gi organizira i rakovodi za{titata i spasuvaweto, vo koj pokonkretno se utvrduvaat obvrskite na dogovornite strani.

Nadle`nite organi od stavot 2 na ovoj ~len imaat obvrska da sofinansiraat del od podgotovkite koi pred se sé odnesuvaat na opremuvawe i obu~uvawe na ~lenovite na zdru`enieto na gra|ani.

Zdru`enieto na gra|ani, e odgovorno za kvalitetno i navremeno izvr{uvawe na opredelenite zada~i utvrdeni soglasno so Planot za za{tita i spasuvawe od ~lenovite 12 i 13 na ovoj zakon.

Na~inot i po~etokot na izvr{uvaweto na zada~ite, pri u~estvoto vo za{titata i spasuvaweto na zdru`enijata na gra|ani, so upatstvo go propi{uva direktorot na Direkcijata.

Na~inot i postapkata za dobivawe soglasnost od stavot 1 na ovoj ~len, kako i kriteriumite za ispolnuvawe na kadrovski i materijalno-tehni~ki uslovi za u~estvo vo za{tita i spasuvawe, so uredba gi propi{uva Vladata.

VIII. MERKI ZA ZA[TITA I SPASUVAWE . MERKI ZA ZA[TITA I SPASUVAWE . MERKI ZA ZA[TITA I SPASUVAWE . MERKI ZA ZA[TITA I SPASUVAWE

a) Zaedni~ki odredbi a) Zaedni~ki odredbi a) Zaedni~ki odredbi a) Zaedni~ki odredbi

^len 50 ^len 50 ^len 50 ^len 50

Organizacijata na merkite za za{tita i spasuvawe opfa}a planirawe i podgotvuvawe na aktivnosti za sproveduvawe na merki za za{tita i spasuvawe.

Merkite za za{tita i spasuvawe se ostvaruvaat preku organizirawe na dejstva i postapki od preventiven i operativen karakter, koi gi podgotvuvaat i sproveduvaat Republikata (preku organite na dr`avnata uprava vo oblastite za koi se osnovani), edinicite na lokalnata samouprava, trgovskite dru{tva, javnite pretprijatija, ustanovite i slu`bite.

Sproveduvaweto na merkite za za{tita i spasuvawe od ~lenot 61 na ovoj zakon, posebno za sekoja, so uredba go ureduva Vladata.

^len 51 ^len 51 ^len 51 ^len 51

Organite na dr`avnata uprava, organite na edinicite na lokalnata samouprava, trgovskite dru{tva, javnite pretprijatija, ustanovite i slu`bite, se dol`ni da ja predvidat i planiraat organizacijata na sproveduvaweto na merkite za za{tita i spasuvawe i da sprovedat merki koi se vo funkcija na prevencijata.

Vo funkcija na prevencija se slednive merki i aktivnosti:

1) izrabotka na Procena na zagrozenost za mo`ni opasnosti i Plan za za{tita i spasuvawe od procenetite opasnosti;

2) vgraduvawe na predvidenite i planiranite merki za za{tita i spasuvawe vo redovnoto planirawe i rabota;

3) ureduvawe na prostorot i izgradba na objekti, vo funkcija na za{tita i spasuvawe;

4) vospostavuvawe na organizacija i sistem potrebni za za{tita i spasuvawe i

5) obezbeduvawe na materijalna baza, personal i drugi resursi potrebni za izvr{uvawe na planiranata organizacija.

^len 52 ^len 52 ^len 52 ^len 52

Metodologijata za sodr`inata i na~inot na procenuvawe na opasnostite i planirawe na za{titata i spasuvaweto, kako i normativite i standardite vrz osnova na koi se opredeluvaat dr`avnite organi i drugite pravni lica koi se dol`ni da donesat plan za za{tita i spasuvawe gi utvrduva Vladata.

^len 53 ^len 53 ^len 53 ^len 53

Merkite za za{tita i spasuvawe zadol`itelno se primenuvaat:

1) pri planiraweto i ureduvaweto na prostorot i naselbite;

2) vo proektite, za objekti i tehnolo{ki procesi nameneti za skladirawe, proizvodstvo i upotreba na opasni materii, nafta i nejzini derivati, energetski gasovi, javniot soobrakaj, crna i oboena metalurgija, kako i za javna, administrativna, kulturna, turisti~ko-ugostitelska dejnost i

3) pri izgradba na objekti i infrastruktura.

Na~inot na primenuvaweto na merkite za za{tita i spasuvawe, pri planiraweto i ureduvaweto na prostorot i naselbite, vo proektite i pri izgradba na objektite, kako i u~estvo vo tehni~kiot pregled, Vladata go ureduva so uredba.

^len 54 ^len 54 ^len 54 ^len 54

Vo funkcija na ureduvaweto na prostorot zadol`itelno se obezbeduva:

1) izgradba na objekti otporni na seizmi~ki dejstva;

2) regulirawe na vodotocite i izgradba na sistem na odbranbeni nasipi;

3) izgradba na snegoza{titni pojasi i po{umuvawe na golinite;

4) obezbeduvawe na protivpo`arni pre~ki;

5) izgradba na objekti za za{tita i

6) izgradba na potrebnata infrastruktura.

^len 55 ^len 55 ^len 55 ^len 55

Za navremeno predupreduvawe na naselenieto za mo`ni opasnosti i prevencija od niv, vo ramkite na sistemot za za{tita i spasuvawe vo Republikata se vospostavuva:

1) nabquduvawe, javuvawe i izvestuvawe i

2) organizacija za izvr{uvawe na funkcii za za{tita i spasuvawe vo ramkite na redovnata dejnost.

^len 56 ^len 56 ^len 56 ^len 56

Za efikasna za{tita na naselenieto i materijalnite dobra, gra|anite na Republikata, edinicite na lokalnata samouprava, trgovskite dru{tva, javnite pretprijatija, ustanovite zadol`itelno obezbeduvaat sredstva za li~na i kolektivna za{tita, materijalno-tehni~ki sredstva potrebni za sproveduvawe na merkite za za{tita i spasuvawe i za silite za za{tita i spasuvawe i soodvetno obu~en personal.

^len 57 ^len 57 ^len 57 ^len 57

Operativni funkcii na merkite za za{tita i spasuvawe se:

1) aktivnosti i merki za za{tita vo slu~aj na neposredna opasnost;

2) aktivnosti i merki za za{tita i spasuvawe za vreme na traewe na opasnosta i

3) aktivnosti i merki za otstranuvawe na posledicite.

^len 58 ^len 58 ^len 58 ^len 58

Aktivnosti i merki za za{tita i spasuvawe koi zadol`itelno se prezemaat vo slu~aj na neposredna opasnost se:

1) pribirawe na podatoci za mo`nata opasnost;

2) stavawe vo funkcija na sistemot za vrski i izvestuvawe na u~esnicite vo za{titata i spasuvaweto;

3) izvestuvawe na gra|anite i na nadle`nite i odgovornite lica zadol`eni za za{tita i spasuvawe;

4) zgolemena gotovnost i aktivirawe na nadle`nite organi na dr`avna uprava, nadle`nite institucii i na silite za za{tita i spasuvawe;

5) obezbeduvawe na javniot red i mir vo zagrozenoto podra~je i

6) prezemawe na drugi merki povrzani so za{titata i spasuvaweto.

^len 59 ^len 59 ^len 59 ^len 59

Aktivnosti i merki koi zadol`itelno se prezemaat za vreme na opasnosta se:

1) samoza{titni aktivnosti na gra|anite i pravnite lica;

2) upotreba na silite za za{tita i spasuvawe;

3) sproveduvawe na evakuacija i zgri`uvawe na naselenieto i materijalnite dobra;

4) prezemawe na merki i aktivnosti za spre~uvawe na {ireweto na opasnosta i posledicite od niv i

5) usoglasuvawe na aktivnostite kaj site u~esnici vo za{titata i spasuvaweto.

^len 60 ^len 60 ^len 60 ^len 60

Aktivnosti i merki koi zadol`itelno se sproveduvaat za otstranuvawe na posledicite se:

1) procena na {tetite i posledicite;

2) sanacija na podra~jeto zafateno so nesre}ata;

3) obezbeduvawe i davawe na neophodna pomo{ na zagrozenoto i nastradanoto naselenie;

4) sproveduvawe na zdravstveni i higieno-epidemiolo{ki merki;

5) sproveduvawe na merki za za{tita na `ivotnite i rastenijata i proizvodite od niv i

6) organizirawe na snabduvaweto i na komunalnite uslugi zaradi brzo normalizirawe na `ivotot.

^len 61 ^len 61 ^len 61 ^len 61

b) Merkite za za{tita i spasuvawe se:

1) evakuacija;

2) zasolnuvawe;

3) zgri`uvawe na nastradanoto i zagrozenoto naselenie;

4) radiolo{ka, hemiska i biolo{ka za{tita;

5) spasuvawe od urnatini;

6) za{tita i spasuvawe od poplavi;

7) za{tita i spasuvawe od po`ari;

8) za{tita od neeksplodirani ubojni i eksplozivni sredstva;

9) prva medicinska pomo{;

10) za{tita i spasuvawe na `ivotni i proizvodi od `ivotinsko poteklo;

11) za{tita i spasuvawe na rastenija i proizvodi od rastitelno poteklo;

12) asanacija na terenot i

13) drugi merki za za{tita i spasuvawe {to bi se pojavile pri i po prirodnite nepogodi, epidemii, epizootii, epifitotii i drugi nesre}i, a ne se predvideni so ovoj zakon.

1) Evakuacija 1) Evakuacija 1) Evakuacija 1) Evakuacija

^l^l^l^len 62 en 62 en 62 en 62

So evakuacijata se vr{i plansko, organizirano i kontrolirano premestuvawe na naselenieto, materijalnite i kulturnite dobra na Republikata, od zagrozenite vo relativno pobezbednite prostori.

Evakuacijata se izvr{uva dokolku so drugi merki ne e mo`no da se spre~at efektite od prirodnite nepogodi, epidemii, epizootii, epifitotii i drugi nesre}i, a so nivnoto ostanuvawe na zagrozeniot prostor se o~ekuvaat golemi zagubi.

^len 63 ^len 63 ^len 63 ^len 63

Naselenieto na podra~jeto na koe e naredena evakuacija, mora da se preseli vo druga op{tina na odredenoto mesto i vo odredenoto vreme.

Preseluvaweto na naselenieto vo druga op{tina ne smee da dovede do naru{uvawe vo izvr{uvaweto na nejzinite nadle`nosti.

Op{tinata na ~ie podra~je e smesteno evakuiranoto naselenie gi pokriva tro{ocite vo vrska so nivnoto doseluvawe, se gri`i za nivno obrazovanie, so toa {to nadomestokot za napravenite tro{oci se na tovar na Republikata, odnosno onaa op{tina od koja {to naselenieto e evakuirano, vo ist obem kako i koga bi go nadomestile, dokolku do evakuacija ne bi do{lo.

2) Zasolnuvawe 2) Zasolnuvawe 2) Zasolnuvawe 2) Zasolnuvawe

^len 64 ^len 64 ^len 64 ^len 64

Zasolnuvaweto opfa}a planirawe, izgradba, odr`uvawe i koristewe na zasolni{tata i drugi za{titni objekti i zasolnuvawe na naselenieto, materijalnite i kulturnite dobra na Republikata.

Potrebite za zasolni{ta i drugi za{titni objekti, se planiraat spored propisite za prostorno i urbanisti~ko planirawe, a se predviduvaat vo prostor-nite i urbanisti~kite planovi.

Zasolni{tata i drugite za{titni objekti za za{tita na naselenieto se gradat spored mestoto na `iveewe, mestoto na rabota, a na javni mesta kako javni zasolni{ta.

^len 65 ^len 65 ^len 65 ^len 65

Spored otpornosta zasolni{tata se gradat kako zasolni{ta za osnovna, dopolnitelna i zajaknata za{tita.

^len 66 ^len 66 ^len 66 ^len 66

Obvrska za izgradba na zasolni{ta za osnovna za{tita imaat investitorite na objektite nameneti za telekomunikacii, televiziski, radio i pe~ateni mediumi, zna~ajni industriski i energetski objekti, zna~ajni soobra}ajni objekti i objekti nameneti za javni zdravstveni slu`bi, obrazovanieto i kulturata.

Obvrska za izgradba na zasolni{ta za dopolnitelna za{tita imaat investitorite na stanbeni i stanbeno delovni objekti.

Izgradba na zasolni{ta se utvrduva spored slednive kriteriumi:

- vo stanbeni objekti, na 40m2 korisna povr{ina, edno zasolni{no mesto;

- vo delovni objekti, na 20 m2 korisna povr{ina, edno zasolni{no mesto;

- vo proizvodni objekti, na 60 m2 korisna povr{ina, edno zasolni{no

mesto;

- vo objekti za skladirawe, na 80 m2 korisna povr{ina, edno zasolni{no

mesto;

- vo obrazovni, kulturni, sportski i ugostitelski objekti, na dve tretini od brojot na posetitelite predviden so proektot na objektot.

Vo ostanatite objekti zadol`itelno se zajaknuva prvata armirano betonska plo~a, taka {to mo`e da gi izdr`i ostanatite optovaruvawa.

Obvrska za izgradba na javni zasolni{ta ima Republikata i edinicata na lokalnata samouprava.

Obvrskata za izgradba na zasolni{ta se odnesuva na zagrozenite zoni.

^len 67^len 67^len 67^len 67

Zagrozenite zoni od ~lenot 66 stav 6 na ovoj zakon gi utvrduva Vladata i istite se sostaven del na prostornite i urbanisti~kite planovi.

Na~inot na izgradbata, odr`uvaweto i koristeweto na zasolni{tata i drugite za{titni objekti i opredeluvaweto na potrebniot broj na zasolni{ni mesta so uredba gi ureduva Vladata.

^len 68 ^len 68 ^len 68 ^len 68

Od obvrska da gradi zasolni{te se osloboduva investitorot vo slu~aj:

- koga izgradbata na zasolni{teto ne e mo`na zaradi geolo{ko-hidrolo{kite karakteristiki na zemji{teto;

- koga kapacitetot na ve}e izgradenite zasolni{ta gi zadovoluva potrebite za zasolnuvawe;

- pri rekonstrukcija na stanbeni i stanbeno delovni objekti;

- pri izgradba na stanbeni objekti so razviena bruto (neto) povr{ina do 200

m2;

- pri izgradba na verski objekti;

- pri izgradba na zemjodelski i sto~arski objekti;

- pri izgradba na objekti pod za{tita na Republikata i

- pri izgradba na pomo{ni grade`ni objekti.

^len 69 ^len 69 ^len 69 ^len 69

Investitorite oslobodeni od izgradba na zasolni{te se dol`ni na posebna smetka na Direkcijata da uplatat pridones za izgradba, odr`uvawe i opremuvawe na zasolni{ta, vo visina na presmetaniot broj na zasolni{ni mesta {to bi trebalo da gi izgradat.

Visinata na pridonesot so re{enie go utvrduva Direkcijata.

Sredstvata sobrani od stavot 1 na ovoj ~len }e se koristat za odr`uvawe i izgradba na javni zasolni{ta.

^len 70 ^len 70 ^len 70 ^len 70

Zasolni{tata se gradat kako dvonamenski objekti, so toa {to ne smee da se zagrozi nivnata primarna za{titna funkcija.

Zasolni{tata za osnovna za{tita moraat da obezbedat za{tita od natpritisok, urnatini, radioaktivni vrne`i, hemiska kontaminacija i po`ari, a se proektiraat i opremuvaat za podolg prestoj.

Zasolni{tata za dopolnitelna za{tita moraat da obezbedat za{tita od urnatini, a se proektiraat i opremuvaat za prestoj do 48 ~asa.

Zadol`itelnoto zajaknuvawe na prvata armirana betonska plo~a e vo funkcija na obezbeduvawe od urnatini.

^len 71 ^len 71 ^len 71 ^len 71

Tekovnoto i investicionoto odr`uvawe na zasolni{tata go vr{at sopstvenicite i korisnicite na istite.

Pri opasnost zasolni{teto mora da se dovede vo funkcija za osnovnata namena vo rok od 48 ~asa, so nepre~en pristap za licata za koi e nameneto.

Odr`uvaweto, servisiraweto na sredstvata i opremata vo site zasolni{ta i atestiraweto go vr{at trgovski dru{tva, javni pretprijatija, ustanovi i slu`bi registrirani za takva dejnost, koi{to imaat vraboteni lica so licenca za vr{ewe na takva dejnost soglasno so zakon.

Grade`ni zafati so koi se namaluva za{titnoto svojstvo na zasolni{teto ne se dozvoleni.

Zasolni{tata i drugite za{titni objekti mo`at da se izdavaat pod zakup, pod uslov da ne se naru{i nivnata primarna za{titna funkcija.

Zasolni{tata i drugite za{titni objekti se izdavaat pod zakup od strana na nivnite sopstvenici, a za zasolni{tata i drugite za{titni objekti ~ij sopstvenik e nepoznat, izdavaweto go vr{i Direkcijata.

Izdavaweto na zasolni{tata i drugite za{titni objekti pod zakup se vr{i soglasno so zakon.

3) Zgri`uvawe na nastradano i zagrozeno naselenie 3) Zgri`uvawe na nastradano i zagrozeno naselenie 3) Zgri`uvawe na nastradano i zagrozeno naselenie 3) Zgri`uvawe na nastradano i zagrozeno naselenie

^len 72 ^len 72 ^len 72 ^len 72

Zgri`uvaweto opfa}a prifa}awe, smestuvawe i obezbeduvawe na osnovni uslovi za `ivot na nastradanoto i zagrozenoto naselenie.

Republikata i edinicite na lokalnata samouprava se dol`ni da obezbedat smestuvawe i itno zgri`uvawe na naselenieto, koe poradi prirodni nepogodi, epidemii, epizootii, epifitotii i drugi nesre}i, ostanalo bez dom i sredstva za `iveewe i koi poradi zagrozenost se zadr`uvaat nadvor od svoeto mesto na `iveewe.

Republikata i edinicite na lokalnata samouprava od koi se zgri`uva naselenieto gi pokrivaat tro{ocite za smestuvawe i obezbeduvawe na osnovnite uslovi za `ivot.

4) Radiolo{ka, hemiska i biolo{ka za{tita 4) Radiolo{ka, hemiska i biolo{ka za{tita 4) Radiolo{ka, hemiska i biolo{ka za{tita 4) Radiolo{ka, hemiska i biolo{ka za{tita

^len 73 ^len 73 ^len 73 ^len 73

Radiolo{kata, hemiskata i biolo{kata za{tita opfa}aat merki i sredstva za navremeno otkrivawe, sledewe i kontrola na opasnostite od posledicite od nesre}i so opasni materii, kako i posledicite od radiolo{ko, hemisko i biolo{ko oru`je, prezemawe na merki za za{tita i otstranuvawe na posledicite od niv.

Sopstvenicite na objekti vo koi se proizveduvaat i skladiraat opasni materii, sopstvenicite na transportni sredstva, kako i sopstvenicite i korisnicite na objektite i uredite koi se nameneti za javno snabduvawe so voda, proizvodstvo, soobra}aj i skladirawe na `ivotni, lekarstva i sto~na hrana, javnite zdravstveni slu`bi, kako i sopstvenicite na objekti vo koi se vr{i zgri`uvaweto i obrazovanieto na decata, se dol`ni da obezbedat za{titni sredstva i da gi izvr-{uvaat propi{anite merki za radiolo{ka, hemiska i biolo{ka za{tita.

5) Za{tita i spasuvawe od urnatini 5) Za{tita i spasuvawe od urnatini 5) Za{tita i spasuvawe od urnatini 5) Za{tita i spasuvawe od urnatini

^len 74 ^len 74 ^len 74 ^len 74

Spasuvaweto od urnatini opfa}a merki i aktivnosti za za{tita od urivawe, izviduvawe na urnatinata, pronao|awe na zatrupanite, osiguruvawe na konstrukcijata na o{tetenite i pomestenite delovi na objektot zaradi spre~uvawe na dopolnitelno urivawe, prezemawe na merki za za{tita od dopolnitelni opasnosti, izvlekuvawe na zatrupanite, davawe na prva medicinska pomo{ i izvlekuvawe na materijalnite dobra.

6) Za{tita i spasuvawe od poplavi 6) Za{tita i spasuvawe od poplavi 6) Za{tita i spasuvawe od poplavi 6) Za{tita i spasuvawe od poplavi

^len 75 ^len 75 ^len 75 ^len 75

Za{titata i spasuvaweto od poplavi opfa}a regulirawe na vodotocite, izgradba na za{titni objekti, odr`uvawe i sanirawe na o{tetenite delovi na za-{titnite objekti, nabquduvawe i izviduvawe na sostojbite na vodotocite i visokite brani, za{titnite objekti i okolinata, obele`uvawe na visinskite koti na plavniot bran, navremeno izvestuvawe i trevo`ewe na naselenieto vo zagrozenoto podra~je, sproveduvawe na evakuacija na naselenieto i materijalnite dobra od zagrozenoto podra~je, obezbeduvawe na premin i prevoz preku voda,

spasuvawe na zagrozenite lu|e na voda i pod voda, crpewe na vodata od poplavenite objekti i izvlekuvawe na udavenite, obezbeduvawe na naselenieto vo poplavenite podra~ja so osnovnite uslovi za `ivot i u~estvo vo sanirawe na posledicite predizvikani od poplavata.

7) Za{tita i spasuvawe od po`ari 7) Za{tita i spasuvawe od po`ari 7) Za{tita i spasuvawe od po`ari 7) Za{tita i spasuvawe od po`ari

^len 76 ^len 76 ^len 76 ^len 76

Merkite i aktivnostite za za{tita na `ivotot i imotot na lu|eto od po`ari (vo natamo{niot tekst: za{tita od po`ari), opfa}aat otstranuvawe na pri~inite za nastanuvawe na po`ari, otkrivawe, spre~uvawe na {irewe i gasnewe na po`ari, utvrduvawe na pri~inite za nastanuvawe na po`ar, kako i davawe pomo{ pri otstranuvawe na posledicite predizvikani od po`ar.

^len 77 ^len 77 ^len 77 ^len 77

Organite na dr`avnata uprava, edinicite na lokalnata samouprava, trgovskite dru{tva, javnite pretprijatija, ustanovite i slu`bite se dol`ni da imaat soodvetni uredi i instalacii za za{tita od po`ari, druga protivpo`arna oprema, sredstva za gasnewe na po`ari i protivpo`arni aparati, spored propi{ani standardi.

^len 78 ^len 78 ^len 78 ^len 78

Investitorot vo investiciono-tehni~kata dokumentacija za izgradba na objekti, kako i za objekti na koi se vr{i rekonstrukcija-prenamena e dol`en da izgotvi poseben Proekt za za{tita od po`ari i da pribavi soglasnost za zastapenosta na merkite za za{tita od po`ari.

Soglasnost za zastapenost na merkite za za{tita od po`ari dava Direkcijata.

Direktorot na Direkcijata ja utvrduva sodr`inata na Proektot za za{tita od po`ari.

Odredbata od stavot 1 na ovoj ~len gi opfa}a investicionite objekti, osven stanbenite objekti so posledno pristapno nivo vo visina do 15 metra smetano od kotata na tereni i javnite objekti so kapacitet za istovremen prestoj do 50 lica.

Za objektite na koi ne se odnesuva odredbata od stavot 1 na ovoj ~len se primenuvaat va`e~kite merki, normativi i standardi koi se odnesuvaat na za{tita i spasuvawe.

^len 79 ^len 79 ^len 79 ^len 79

Vo objekti i prostori vo koi{to se proizveduvaat, prerabotuvaat, koristat i skladiraat zapalivi te~nosti ili gasovi, eksplozivni materii i drugi zapalivi materii koi sozdavaat eksplozivni smesi, ako prirodata na rabotata ne e povrzana so takva potreba, se zabranuva:

- upotreba na otvoren ogan, svetilki so plamen i sredstva za palewe;

- koristewe na grejni uredi so otvoren ogan, v`arena i prekumerna zagreana povr{ina;

- skladirawe na materii {to se nakloneti kon samozapaluvawe;

- koristewe uredi i instalacii koi mo`at da predizvikaat po`ari i

eksplozii;

- dvi`ewe i prestoj na nepovikani lica i

- upotreba na alat koj sozdava iskri.

Za merkite za zabrana od stavot 1 na ovoj ~len, sopstvenikot, odnosno korisnikot e dol`en da istakne znaci za zabrana i predupreduvawe na vidno mesto na objektot i na prostorot.

^len 80 ^len 80 ^len 80 ^len 80

Zapalivi materii ne treba da se skladiraat na otvoren prostor poblisku od 6 metra od objektot, na potkrovjata vo zgradi, stolbi{ta, hodnici i drugi komunikacii.

Otpadnite i drugi zapalivi materii treba da se otstranuvaat, odnosno skladiraat na posebno opredeleni protivpo`arno obezbedeni mesta, koi ne pretstavuvaat opasnost za neposrednata okolina.

^len 81 ^len 81 ^len 81 ^len 81

Fizi~kite lica pri upotreba na uredi, sredstva i otvoren ogan, se dol`ni istite da gi koristat na na~in da ne ja zagrozuvaat okolinata i da ne predizvika-at po`ari ili eksplozija.

^len 82 ^len 82 ^len 82 ^len 82

Instalaciite, uredite i postrojkite treba da se izveduvaat na na~in da ne pretstavuvaat opasnost za predizvikuvawe na po`ari i eksplozii.

Za pravilno izveduvawe na instalaciite, uredite i postrojkite od stavot 1 na ovoj ~len, odgovorni se izveduva~ite.

Instalaciite, uredite i postrojkite od stavot 1 na ovoj ~len, moraat redovno da se odr`uvaat vo ispravna sostojba soglasno so tehni~kite propisi i pravilata na tehni~kata praktika.

Sopstvenikot, odnosno korisnikot na objektot e dol`en da se gri`i za odr`uvawe na instalaciite, uredite i postrojkite od stavot 1 na ovoj ~len.

Ako ne mo`e da se utvrdi sopstvenikot na objektot od stavot 4 na ovoj ~len, obvrskite gi prezema korisnikot.

^len 83 ^len 83 ^len 83 ^len 83

Dr`avnite organi, op{tinite, Gradot Skopje odnosno op{tinite vo Gradot Skopje vo soglasnost so zakon, javnite pretprijatija, javnite ustanovi, trgovcite poedinci, trgovskite dru{tva i drugi pravni lica se dol`ni da imaat soodvetni uredi i instalacii za za{tita od po`ari, druga protivpo`arna oprema, sredstva za gasnewe na po`ari i protivpo`arni aparati.

Uredite, instalaciite, opremata i sredstvata od stavot 1 na ovoj ~len, zadol`itelno treba da se nao|aat na odredeni mesta, da se odr`uvaat vo ispravna sostojba, da bidat posebno obele`ani i sekoga{ dostapni za upotreba, na na~in utvrden od direktorot na Direkcijata.

^len 84 ^len 84 ^len 84 ^len 84

Dr`avniot organ, op{tinite, Gradot Skopje, odnosno op{tinite vo Gradot

Skopje vo soglasnost so zakon, javnite pretprijatija, javnite ustanovi, trgovcite poedinci, trgovskite dru{tva i drugi pravni lica, ~ii objekti se nao|aat na teren na koi nema vodovodna mre`a, dol`ni se potrebniot protok i pritisok na voda za gasnewe na po`ari da go obezbedat so izgradba na bunari, rezervoari, izvedba na pati{ta do izvorite za voda ili na drug soodveten na~in.

Javnoto pretprijatie ili trgovskoto dru{tvo {to stopanisuva so vodovodnata mre`a vo naseleno mesto e dol`no da obezbedi uli~na hidrantska mre`a vo site delovi na naselenoto mesto, soodvetno da ja obele`i, redovno da ja odr`uva vo ispravna sostojba i redovno da vr{i kontrola na proto~niot kapacitet i pritisok na voda vo hidrantskata mre`a, a najmalku edna{ godi{no vo najkriti~niot period, kako i da ja stavi na raspolagawe tehni~kata dokumentacija na protivpo`arnata edinica na negovoto podra~je.

Ministerot za `ivotna sredina i prostorno planirawe, vo soglasnost so direktorot na Direkcijata }e gi propi{e tehni~kite normativi za hidrantskata mre`a za gasnewe na po`ari.

^len 85 ^len 85 ^len 85 ^len 85

Izveduva~ot na raboti na pat ili ulica, so koi se zapira soobra}ajot ili vodosnabduvaweto na hidrantskata mre`a za gasnewe na po`ari e dol`en najmalku 24 ~asa pred otpo~nuvaweto na rabotite za toa da ja izvesti protivpo`arnata edinica.

Na barawe na protivpo`arnata edinica, javnoto pretprijatie koe vr{i raboti na distribucija na elektri~na energija e dol`na vedna{ da pristapi kon isklu~uvawe na napojuvaweto so elektri~na energija na opo`arenite objekti i prostori.

^len 86 ^len 86 ^len 86 ^len 86

Vo objekti ili na prostor kade {to postoi zgolemena opasnost za nastanuvawe na po`ari, se organizira protivpo`arna stra`a opremena so soodvetni uredi, tehni~ka oprema i sredstva za gasnewe na po`ari, sé dodeka taa opasnost ne prestane.

Protivpo`arnata stra`a od stavot 1 na ovoj ~len se organizira osobeno vo slednive slu~ai:

- za vreme na odr`uvawe na javni sobiri i priredbi, kade {to postoi zgolemena opasnost od pojava na po`ari;

- pri preto~uvawe na zapalivi te~nosti i gasovi vo koli~estva nad 5 metra kubni;

- pri zavaruvawe, upotreba na otvoren plamen ili alat {to iskri vo prostor koj ne e posebno prilagoden za taa namena, dokolku postoi zgolemen rizik za nastanuvawe na po`ar;

- na otvoren prostor ({umi, nacionalni parkovi, za{titeni podra~ja, novopo{umena povr{ina, park-{umi, pasi{ta i zemjodelska povr{ina), vo vreme koga postoi zgolemena opasnost za nastanuvawe na po`ar i

- zaradi kontrola na opo`arena povr{ina i objekti.

Protivpo`arnata stra`a od stavot 2 na ovoj ~len, se dol`ni da ja organiziraat organizatorite na javni sobiri, pravnite lica koi vr{at

preto~uvawe na zapalivi te~nosti i gasovi soglasno so stavot 2 alineja 2 na ovoj ~len, izveduva~ite na rabotite od stavot 2 alineja 3 na ovoj ~len i pravnite lica odnosno sopstvenicite koi stopanisuvaat so povr{inite od stavot 2 alinei 4 i 5 na ovoj ~len.

Postavuvawe na stra`ata od stavot 2 na ovoj ~len, mo`e da naredi liceto koe rakovodi so organizacionata edinica na Direkcijata obrazuvana za toa podra~je ili od nego ovlasten rabotnik.

^len 87 ^len 87 ^len 87 ^len 87

Sopstvenicite, odnosno korisnicite na stanbeni objekti so pove}e od ~etiri stana, kako i sopstvenici-te odnosno korisnicite na delovni i industriski objekti koi ne izrabotuvaat planovi za za{tita i spasuvawe, se dol`ni da imaat ,,Po`aren ku}en red", postaven na vidno mesto vo objektot.

Po`arniot ku}en red od stavot 1 na ovoj ~len, sodr`i:

- merki za za{tita od po`ari soodvetna na `ivotnite i rabotnite uslovi vo objektot;

- organizacija na za{tita od po`ari i

- upatstvo za postapka vo slu~aj na po`ar.

8) Za{tita od neeksplodirani ubojni sredstva 8) Za{tita od neeksplodirani ubojni sredstva 8) Za{tita od neeksplodirani ubojni sredstva 8) Za{tita od neeksplodirani ubojni sredstva

^len 88 ^len 88 ^len 88 ^len 88

Za{titata od neeksplodirani ubojni sredstva opfa}a prebaruvawe na terenot i pronao|awe, odnosno slu~ajno pronao|awe na neeksplodiranite ubojni sredstva, odbele`uvawe i obezbeduvawe na terenot, onesposobuvawe i uni{tuvawe na site vidovi na neeksplodirani eksplozivni sredstva na mestoto na pronao|aweto, transport do predvidenoto i uredenoto mesto za uni{tuvawe i bezbednosni merki za vreme na transportot.

9) Prva medicinska pomo{9) Prva medicinska pomo{9) Prva medicinska pomo{9) Prva medicinska pomo{

^len 89 ^len 89 ^len 89 ^len 89

Prva medicinska pomo{ opfa}a prezemawe na higieno-epidemiolo{ki merki, uka`uvawe na prva medicinska pomo{ so standardni i prira~ni sredstva na mestoto na povreduvaweto-zaboluvaweto, medicinska trija`a na povredenite i zabolenite i transport do najbliskite zdravstveni ustanovi.

10) Za{tita i spasuvawe na `ivotni i proizvodi od `ivotinsko 10) Za{tita i spasuvawe na `ivotni i proizvodi od `ivotinsko 10) Za{tita i spasuvawe na `ivotni i proizvodi od `ivotinsko 10) Za{tita i spasuvawe na `ivotni i proizvodi od `ivotinsko poteklo poteklo poteklo poteklo

^len 90 ^len 90 ^len 90 ^len 90

Za{tita i spasuvawe na `ivotni i proizvodi od `ivotinsko poteklo opfa}a za{tita na `ivotnite i proizvodite od `ivotinsko poteklo od dejstvata na prirodnite nepogodi, epizootii, epifitotii i drugi nesre}i vo mir i vo vojna i uka`uvawe na prva veterinarna pomo{ na povreden zabolen i kontaminiran dobitok so standardni i prira~ni sredstva na mestoto na povreduvaweto.

11) Za{tita i spasuvawe na raste11) Za{tita i spasuvawe na raste11) Za{tita i spasuvawe na raste11) Za{tita i spasuvawe na rastenija i proizvodi od rastitelno nija i proizvodi od rastitelno nija i proizvodi od rastitelno nija i proizvodi od rastitelno poteklo poteklo poteklo poteklo

^len 91 ^len 91 ^len 91 ^len 91

Za{tita i spasuvawe na rastenijata i proizvodite od rastitelno poteklo opfa}a za{tita od rastitelni bolesti, epifitotni {tetnici, pleveli, radiolo{ka, hemiska i biolo{ka kontaminacija i drugi vidovi na zagrozuvawe.

12) Asanacija na terenot 12) Asanacija na terenot 12) Asanacija na terenot 12) Asanacija na terenot

^len 92 ^len 92 ^len 92 ^len 92

Asanacija na terenot opfa}a pronao|awe, sobirawe, identifikacija, transport i pogrebuvawe na zaginati i umreni lica, sobirawe, transport i zakop na zaginati i umreni `ivotni, sobirawe i uni{tuvawe na site vidovi otpadni i drugi opasni materii {to go zagrozuvaat `ivotot i zdravjeto na lu|eto, dezinfekcija, dezinsekcija i deratizacija na terenot i objektite i asanacija na objekti za vodosnabduvawe.

IX. SILI ZA ZA[TITA I SPASUVAWE . SILI ZA ZA[TITA I SPASUVAWE . SILI ZA ZA[TITA I SPASUVAWE . SILI ZA ZA[TITA I SPASUVAWE

a) Zaedni~ki odredbi a) Zaedni~ki odredbi a) Zaedni~ki odredbi a) Zaedni~ki odredbi

^len 93 ^len 93 ^len 93 ^len 93

Zaradi za{tita i spasuvawe na lu|eto i materijalnite dobra od prirodni nepogodi, epidemii, epizootii, epifitotii i drugi nesre}i se formiraat edinici i {tabovi za za{tita i spasuvawe (vo natamo{niot tekst: sili za za{tita i spasuvawe).

Silite za za{tita i spasuvawe od stavot 1 na ovoj ~len, se formiraat kako republi~ki i prostorni sili za za{tita i spasuvawe.

^len 94 ^len 94 ^len 94 ^len 94

Republi~kite sili za za{tita i spasuvawe se formiraat za dejstvuvawe vo slednive regioni, so sedi{te vo op{tinite: Berovo, Bitola, Valandovo, Veles, Vinica, Gevgelija, Gostivar, Debar, Del~evo, Demir Hisar, Kavadarci, Ki~evo, Ko~ani, Kratovo, Kriva Palanka, Kru{evo, Kumanovo, Makedonski Brod, Negotino, Ohrid, Prilep, Probi{tip, Radovi{, Resen, Sveti Nikole, Struga, Strumica, Tetovo, [tip i Gradot Skopje.

Kako region vo smisla na ovoj zakon se podrazbiraat podra~jata na opredelen broj na op{tini, koi spored svoite prirodni geografski karakteristiki pretstavuvaat zaokru`ena celina.

Republi~kite sili za za{tita i spasuvawe gi formira Republikata.

Prostornite sili za za{tita i spasuvawe se formiraat za dejstvuvawe na podra~jeto na op{tinata, a gi formiraat edinicite na lokalnata samouprava, trgovskite dru{tva, javnite pretprijatija, ustanovite i slu`bite.

Vidot, goleminata i organiziraweto na silite za za{tita i spasuvawe so uredba gi ureduva Vladata.

b) Popolnuvawe na silite za za{tita i spasuvawe b) Popolnuvawe na silite za za{tita i spasuvawe b) Popolnuvawe na silite za za{tita i spasuvawe b) Popolnuvawe na silite za za{tita i spasuvawe

^len 95 ^len 95 ^len 95 ^len 95

Silite za za{tita i spasuvawe imaat postojan i rezerven sostav.

^len 96 ^len 96 ^len 96 ^len 96

Postojaniot sostav na silite za za{tita i spasuvawe go so~inuvaat vrabotenite vo Direkcijata, timovite i teritorijalnite profesionalni protivpo`arni edinici.

Rezervniot sostav na silite za za{tita i spasuvawe go so~inuvaat voenite obvrznici vo rezerva dokolku ne se anga`irani vo Armijata na Republika Makedonija i gra|anite koi imaat dol`nost za u~estvo vo silite za za{tita i spasuvawe.

^len 97 ^len 97 ^len 97 ^len 97

Pripadnicite vo postojaniot i rezervniot sostav na silite za za{tita i spasuvawe koi se voeni obvrznici vo rezerva, ne mo`at istovremeno da bidat anga`irani vo rezervniot sostav na Armijata na Republika Makedonija.

^len 98 ^len 98 ^len 98 ^len 98

Materijalnite sredstva na silite za za{tita i spasuvawe od ~lenot 94 stav 1 na ovoj zakon se obezbeduvaat od Buxetot na Republika Makedonija.

Materijalnite sredstva na silite za za{tita i spasuvawe od ~lenot 94 stav 4 na ovoj zakon se obezbeduvaat od buxetot na op{tinata i pravnite lica od koi se formirani.

Direkcijata sklu~uva dogovor i so fizi~ki i pravni subjekti so koi se ureduvaat obvrskite za stavawe na raspolagawe na materijalno-tehni~kite sredstva i opremata i vr{ewe na drugi uslugi za silite za za{tita i spasuvawe.

^len 99 ^len 99 ^len 99 ^len 99

Popolnuvaweto na rezervniot sostav na silite za za{tita i spasuvawe so voeni obvrznici vo rezerva i sredstva od materijalnata obvrska go vr{i Ministerstvoto za odbrana.

Popolnuvaweto na rezervniot sostav na silite za za{tita i spasuvawe so obvrznici, se vr{i so psiho-fizi~ki zdravi lica, ne postari od 50 godini.

Na~inot na popolnuvaweto na rezervniot sostav na silite za za{tita i spasuvawe i sredstvata od materijalna obvrska se ureduva so uredba na Vladata.

v) Podgotvenost i mobilizacija na silite za za{tita i spasuvawe v) Podgotvenost i mobilizacija na silite za za{tita i spasuvawe v) Podgotvenost i mobilizacija na silite za za{tita i spasuvawe v) Podgotvenost i mobilizacija na silite za za{tita i spasuvawe

^len 100 ^len 100 ^len 100 ^len 100

Podgotvenost na silite za za{tita i spasuvawe opfa}a prezemawe na organizaciski, bezbednosni, stru~ni i drugi merki i postapki zaradi zgolemuvawe na podgotvenosta za izvr{uvawe na zada~i vo za{titata i spasuvaweto.

^len 101 ^len 101 ^len 101 ^len 101

Mobilizacijata opfa}a aktivnosti i postapki so koi organiziranite sili za za{tita i spasuvawe preminuvaat vo sostojba na gotovnost za izvr{uvawe na

zada~ite.

^len 102 ^len 102 ^len 102 ^len 102

Odluka za zgolemuvawe na podgotvenosta i za mobilizacija na silite za za{tita i spasuvawe donesuva direktorot na Direkcijata.

Odluka za zgolemuvawe na podgotvenosta i za mobilizacija na prostornite sili za za{tita i spasuvawe donesuva i nadle`niot organ {to gi formira.

^len 103 ^len 103 ^len 103 ^len 103

Odluka za anga`irawe na republi~kite sili za za{tita i spasuvawe donesuva direktorot na Direkcijata, a za prostornite sili nadle`niot organ koj gi formira.

^len 104 ^len 104 ^len 104 ^len 104

Na~inot na podgotvuvaweto i sproveduvaweto na podgotvenosta i mobilizacijata na silite za za{tita i spasuvawe so uredba go ureduva Vladata.

g) Materijalno obezbeduvawe na silite za za{tita i spasuvawe g) Materijalno obezbeduvawe na silite za za{tita i spasuvawe g) Materijalno obezbeduvawe na silite za za{tita i spasuvawe g) Materijalno obezbeduvawe na silite za za{tita i spasuvawe

^len 105 ^len 105 ^len 105 ^len 105

Pod materijalno obezbeduvawe na silite za za{tita i spasuvawe, vo smisla na ovoj zakon se podrazbira snabduvaweto na silite so oprema i materijalno-tehni~ki sredstva za izvr{uvawe na zada~ite, ishrana, smestuvawe i sanitetsko obezbeduvawe.

^len 106 ^len 106 ^len 106 ^len 106

Materijalnoto obezbeduvawe na republi~kite sili za za{tita i spasuvawe go organizira i sproveduva Direkcijata, a za prostornite sili organot koj gi formira.

^len 107 ^len 107 ^len 107 ^len 107

Za materijalnoto obezbeduvawe za za{tita i spasuvawe na nastradanite se obezbeduvaat potrebni rezervi na materijalni sredstva.

Vidot i obemot na rezervite na materijalni sredstva za za{tita i spasuvawe so uredba gi propi{uva Vladata.

d) Upotreba na silite za za{tita i spasuvawe d) Upotreba na silite za za{tita i spasuvawe d) Upotreba na silite za za{tita i spasuvawe d) Upotreba na silite za za{tita i spasuvawe

^len 108 ^len 108 ^len 108 ^len 108

Vo uslovi na prirodni nepogodi, epidemii, epizootii, epifitotii i drugi nesre}i, silite za za{tita i spasuvawe dejstvuvaat kako edinstven sistem na za-{titata i spasuvaweto. Prostornite sili za za{tita i spasuvawe vo trgovskite dru{tva, javnite pretprijatija, ustanovite i slu`bite, vo uslovi na prirodni nepogodi, epidemii, epizootii, epifitotii i drugi nesre}i se upotrebuvaat od strana na organot koj gi formira.

Prostornite sili za za{tita i spasuvawe vo uslovi na prirodni nepogodi, epidemii, epizootii, epifitotii i drugi nesre}i se upotrebuvaat od strana na op{tinata vo koja se nastanati prirodnite nepogodi, epidemii, epizootii, epifitotii i drugite nesre}i.

Vo uslovite od stavot 3 na ovoj ~len koga ne mo`at da se otstranat posledicite od prirodnite nepogodi, epidemiite, epizootiite, epifitotiite i drugite nesre}i, po barawe od gradona~alnikot na op{tinata vo koja tie se nastanati, so odluka na direktorot na Direkcijata se upotrebuvaat republi~kite sili za za{tita i spasuvawe.

Republi~kite sili za za{tita i spasuvawe mo`at da se upotrebuvaat i za uka`uvawe pomo{ vo stranstvo.

|) Rakovodewe i komanduvawe so silite za za{tita i spasuvawe |) Rakovodewe i komanduvawe so silite za za{tita i spasuvawe |) Rakovodewe i komanduvawe so silite za za{tita i spasuvawe |) Rakovodewe i komanduvawe so silite za za{tita i spasuvawe

^len 109 ^len 109 ^len 109 ^len 109

So silite za za{tita i spasuvawe i so drugite u~esnici anga`irani vo za{titata i spasuvaweto, rakovodat {tabovi za za{tita i spasuvawe.

So silite za za{tita i spasuvawe komanduvaat komandantite na {tabovi za za{tita i spasuvawe i komandirite na edinicite.

Komanduvaweto so silite za za{tita i spasuvawe se zasnova vrz principite na ednostare{instvo, subordinacija i edinstvo vo komanduvaweto pri upotrebata na silite i sredstvata i obvrskata za izvr{uvawe na naredbite na pretpostaveniot stare{ina.

Naredbite na pretpostaveniot stare{ina na silite za za{tita i spasuvawe ne se izvr{uvaat ako nivnoto izvr{uvawe pretstavuva krivi~no delo.

^len 110 ^len 110 ^len 110 ^len 110

Komandantot na Glavniot {tab za za{tita i spasuvawe za svojata rabota e odgovoren pred Vladata, a komandantite na regionalnite {tabovi pred direktorot na Direkcijata.

Komandantot na prostornite sili za za{tita i spasuvawe i na prostorniot {tab za za{tita i spasuvawe gi imenuva nadle`niot organ koj gi formira.

^len 111 ^len 111 ^len 111 ^len 111

Edinicata na silite za za{tita i spasuvawe ima komanda i komandir na edinicata.

Komandata i komandirot na edinicite {to gi formira Republikata gi postavuva direktorot na Direkcijata, a komandite i komandirite na edinicite na prostornite sili za za{tita i spasuvawe gi postavuva nadle`niot organ koj gi formira.

^len 112 ^len 112 ^len 112 ^len 112

Na~inot na rakovodewe i komanduvawe so silite za za{tita i spasuvawe i komandite so uredba gi propi{uva Vladata.

e) Uniformi i oznaki na silite za za{tita i spasuvawe e) Uniformi i oznaki na silite za za{tita i spasuvawe e) Uniformi i oznaki na silite za za{tita i spasuvawe e) Uniformi i oznaki na silite za za{tita i spasuvawe

^len 113 ^len 113 ^len 113 ^len 113

Pripadnicite na silite za za{tita i spasuvawe nosat uniformi i oznaki na silite za za{tita i spasuvawe.

^len 114 ^len 114 ^len 114 ^len 114

Vozilata {to se koristat za izvr{uvawe zada~i vo za{titata i spasuvaweto imaat vgradeno svetlosni i zvu~ni uredi i obele`ja na silite za za{tita i spasuvawe.

^len 115 ^len 115 ^len 115 ^len 115

Vidot i izgledot na uniformata, funkcionalni oznaki na pripadnicite na silite za za{tita i spasuvawe, zvu~nite uredi i obele`ja na vozilata za za{tita i spasuvawe so uredba gi propi{uva Vladata.

X. DODELUVAWE NA PRIZNANIJA . DODELUVAWE NA PRIZNANIJA . DODELUVAWE NA PRIZNANIJA . DODELUVAWE NA PRIZNANIJA

^len 116 ^len 116 ^len 116 ^len 116

Na pripadnicite na silite za za{tita i spasuvawe i na drugite u~esnici vo za{titata i spasuvaweto mo`e da im se dodelat plaketi, zna~ki i nagradi za postignat isklu~itelen uspeh vo za{titata i spasuvaweto.

Pobliski propisi za dodeluvawe na plaketi, zna~ki i nagradi donesuva Vladata.

XI. SAMOZA[TITA . SAMOZA[TITA . SAMOZA[TITA . SAMOZA[TITA

^len 117 ^len 117 ^len 117 ^len 117

Samoza{tita pretstavuva forma na aktivnost na gra|anite za spre~uvawe na nastanuvaweto ili za ubla`uvawe na posledicite od prirodnite nepogodi, epidemii, epizootii, epifitotii i drugi nesre}i koi mo`at da vlijaat na nivnoto zdravje i `ivot.

^len 118 ^len 118 ^len 118 ^len 118

Podgotvuvaweto na gra|anite za samoza{tita se ostvaruva so obu~uvawe vo obrazovnite institucii i preku informirawe na gra|anite.

^len 119 ^len 119 ^len 119 ^len 119

Sodr`inata i na~inot na sproveduvawe na obu~uvaweto za samoza{tita vo obrazovnite institucii go propi{uvaat direktorot i ministerot nadle`en za rabotite na obrazovanieto i na obrazovnata institucija.

Podgotvuvaweto na gra|anite za samoza{tita preku informirawe na gra|anite go vr{i Direkcijata.

XII. NABQUDUVAWE I IZVESTUVAWE . NABQUDUVAWE I IZVESTUVAWE . NABQUDUVAWE I IZVESTUVAWE . NABQUDUVAWE I IZVESTUVAWE

^len 120 ^len 120 ^len 120 ^len 120

Otkrivawe i sledewe na opasnostite od prirodni nepogodi, epidemii, epizootii, epifitotii i drugi nesre}i koi mo`at da gi zagrozat lu|eto, `ivotnite, rastenijata i materijalnite dobra, kako i izvestuvawe na gra|anite zaradi za{tita i spasuvawe.

XIII. OBU^UVAWE ZA ZA[TITA I SPASUVAWE . OBU^UVAWE ZA ZA[TITA I SPASUVAWE . OBU^UVAWE ZA ZA[TITA I SPASUVAWE . OBU^UVAWE ZA ZA[TITA I SPASUVAWE

^len 121 ^len 121 ^len 121 ^len 121

Obu~uvaweto za za{titata i spasuvaweto opfa}a osnovna, dopolnitelna i

specijalizirana obuka za steknuvawe neophodni stru~ni i drugi znaewa za izvr-{uvawe na zada~i vo za{titata i spasuvaweto na pripadnicite na silite za za{tita i spasuvawe.

Vo Centarot za obuka se vr{i osposobuvawe za osnovna, dopolnitelna i specijalizirana obuka na pripadnicite na silite za za{tita i spasuvawe, vrz osnova na nastavni planovi i programi.

Sodr`inata i na~inot na sproveduvaweto na obu~uvaweto za za{tita i spasuvawe se vr{i spored nastavni planovi i programi za obu~uvawe za za{tita i spasuvawe {to gi donesuva direktorot na Direkcijata.

^len 122 ^len 122 ^len 122 ^len 122

Obu~uvaweto na silite za za{tita i spasuvawe {to gi formira Republikata go organizira i sproveduva Direkcijata vo Centarot za obuka.

Obu~uvaweto na rakovodniot i komandniot kadar od prostornite sili za za{tita i spasuvawe {to gi formira op{tinata go organizira i sproveduva Direkcijata vo Centarot za obuka na tovar na op{tinata.

Obu~uvaweto na prostornite sili za za{tita i spasuvawe vo pravnite subjekti go organizira i sproveduva organot koj gi formira.

Obu~uvawe na prostornite sili za za{tita i spasuvawe so specijalizirana obuka mo`e da se vr{i i vo Centarot za obuka na tovar na onoj {to gi formira.

XIV. FINANSIRAWE NA ZA[TITATA I SPASUVAWETO . FINANSIRAWE NA ZA[TITATA I SPASUVAWETO . FINANSIRAWE NA ZA[TITATA I SPASUVAWETO . FINANSIRAWE NA ZA[TITATA I SPASUVAWETO

^len 123 ^len 123 ^len 123 ^len 123

Finansiski sredstva za potrebite na za{titata i spasuvaweto na Republikata se obezbeduvaat od Buxetot na Republika Makedonija.

Finansiski sredstva za potrebite na za{titata i spasuvaweto na Republikata mo`at da se obezbedat i od drugi izvori vo soglasnost so zakon.

Finansiski sredstva za organite na dr`avnata uprava za potrebite na za{titata i spasuvaweto se obezbeduvaat od Buxetot na Republika Makedonija, vo ramkite na finansiskite sredstva na tie organi.

Finansiski sredstva za edinicite na lokalnata samouprava za potrebite na za{titata i spasuvaweto se obezbeduvaat od nivnite sredstva vo soglasnost so za-kon.

Javnite pretprijatija, trgovskite dru{tva, ustanovite i slu`bite finansiski sredstva za potrebite na za{titata i spasuvaweto obezbeduvaat od sopstveni sredstva.

Trgovskite dru{tva, javnite pretprijatija, ustanovite i slu`bite od posebno zna~ewe za za{titata i spasuvaweto, koi{to se opredeleni so odluka na Vladata, finansiski sredstva za potrebite na za{titata i spasuvaweto obezbeduvaat od sopstveni sredstva i od sredstvata na Buxetot na Republika Makedonija.

^len 124 ^len 124 ^len 124 ^len 124

Planot za finansiski sredstva potrebni za Direkcijata za za{tita i spasuvawe, a {to se obezbeduvaat od Buxetot na Republika Makedonija, go

izrabotuva Direkcijata za za{tita i spasuvawe.

So finansiskiot plan od stavot 1 na ovoj ~len po programi, potprogrami, se iska`uvaat namenite, zada~ite i dinamikata na finansiskite sredstva za ostvaruvawe na funkciite na silite za za{tita i spasuvawe {to gi formira Republikata i drugite aktivnosti na Direkcijata za za{tita i spasuvawe.

Na~inot i postapkata za izrabotka na planot od stavot 1 na ovoj ~len, se utvrduva so pravilnik {to go donesuva direktorot na Direkcijata za za{tita i spasuvawe.

^len 125 ^len 125 ^len 125 ^len 125

Vo soglasnost so Buxetot na Republika Makedonija, Direkcijata za za{tita i spasuvawe vr{i realizacija na odobrenite finansiski sredstva i po potreba vr{i revizija na nivnata realizacija.

Za realizacija na sredstvata od stavot 1 na ovoj ~len, Direkcijata za za{tita i spasuvawe gi izvestuva Vladata i Sobranieto na Republika Makedonija.

XV. NADOMESTOCI ZA IZVR[UVAWE NA PRAVATA I . NADOMESTOCI ZA IZVR[UVAWE NA PRAVATA I . NADOMESTOCI ZA IZVR[UVAWE NA PRAVATA I . NADOMESTOCI ZA IZVR[UVAWE NA PRAVATA I DOL@NOSTITE VO ZA[TITATA I SPASUVAWETO DOL@NOSTITE VO ZA[TITATA I SPASUVAWETO DOL@NOSTITE VO ZA[TITATA I SPASUVAWETO DOL@NOSTITE VO ZA[TITATA I SPASUVAWETO

^len 126 ^len 126 ^len 126 ^len 126

Gra|anite povikani zaradi izvr{uvawe na pravata i dol`nostite od oblasta na za{titata i spasuvaweto, vo vrska so u~estvoto vo silite za za{tita i spasuvawe {to gi formira Republikata i izvr{uvaweto na obvrskite i drugite dol`nosti vo za{titata i spasuvaweto utvrdeni so ovoj zakon, imaat pravo na pari~en nadomestok utvrden so ovoj zakon.

^len 127 ^len 127 ^len 127 ^len 127

Gra|anite od ~lenot 126 na ovoj zakon, imaat pravo na slednive pari~ni nadomestoci:

- plata, penzija ili drugi pari~ni primawa;

- tro{oci za prevoz, smestuvawe i ishrana;

- ednokratna pari~na pomo{ vo slu~aj na smrt, povreda ili o{tetuvawe na organizmot;

- pogrebni i drugi tro{oci;

- za izveduvawe obuka za za{tita i spasuvawe i

- pronao|awe i uni{tuvawe na neeksplodirani sredstva.

^len 128 ^len 128 ^len 128 ^len 128

Gra|anite koi se vo raboten odnos ili vr{at samostojna dejnost, primaat pari~en nadomestok po osnova na nevrabotenost ili primaat penzija, imaat pravo na pari~en nadomestok vo visina na plata ili nadomestok isplaten za posledniot mesec pred povikuvaweto ili anga`iraweto na koi e presmetan i uplaten pridones za penzisko i invalidsko osiguruvawe, odnosno vo visina na penzijata.

Gra|ani koi ne se vo raboten odnos, ne vr{at samostojna ili profesionalna dejnost, ne primaat pari~en nadomestok po osnova na nevrabotenost ili ne ostvaruvaat pravo na penzija, imaat pravo na pari~en nadomestok vo visina na

prose~na neto plata po rabotnik vo Republikata objavena od Dr`avniot zavod za statistika vo posledniot mesec pred povikuvaweto, odnosno anga`iraweto (vo natamo{niot tekst: prose~na mese~na plata).

^len 129 ^len 129 ^len 129 ^len 129

Gra|anite rasporedeni na dol`nost vo rezervniot sostav na silite za za{tita i spasuvawe, imaat pravo i na razlika od nadomestokot na ~lenot 127 alineja 1 na ovoj zakon do visinata na platata na vraboteniot vo Direkcijata za za{tita i spasuvawe, dokolku nadomestokot e ponizok od platata.

^len 130 ^len 130 ^len 130 ^len 130

Gra|anite rasporedeni na dol`nosti vo silite za za{tita i spasuvawe {to gi formira Republikata, imaat pravo i na razlika od nadomestokot na ~lenot 127 alineja 1 na ovoj zakon do visinata na nadomestokot za izvr{uvawe na dol`nostite vo silite za za{tita i spasuvawe, dokolku nadomestokot e ponizok od nadomestokot za izvr{uvawe na dol`nostite vo silite za za{tita i spasuvawe.

Visinata na nadomestokot za izvr{uvawe na dol`nostite vo silite za za{tita i spasuvawe {to gi formira Republikata, gi utvrduva Vladata i ne mo`e da bide pogolem od tri prose~ni mese~ni plati.

^len 131 ^len 131 ^len 131 ^len 131

Gra|anite za vreme na izvr{uvawe na pravata i dol`nostite vo oblasta na za{titata i spasuvaweto imaat pravo na nadomestok na tro{ocite za prevoz, is-hrana i smestuvawe-no}evawe, dokolku ne se obezbedi besplaten prevoz, besplatna ishrana i besplatno smestuvawe-no}evawe.

Nadomestokot na tro{ocite za prevoz e vo visina na cenata na vozniot bilet vo javniot soobra}aj, dokolku stanot vo koj `ivee gra|aninot e oddale~en nad 2,5 kilometri od mestoto na javuvaweto, odnosno doa|aweto.

Po isklu~ok od stavot 2 na ovoj ~len, za pravcite vo koi nema organiziran javen prevoz, nadomestokot na tro{ocite napraveni so vozilo e vo visina od 30% od proda`nata cena na 1 litar gorivo za vozilo, koe se koristi za sekoj izminat kilometar.

Visinata na nadomestokot na dnevnite tro{oci za ishrana e 5% od prose~nata mese~na plata, dokolku anga`iraweto traelo do 8 ~asa, odnosno 8% dokolku anga`iraweto traelo podolgo od 8 ~asa.

Vo slu~aj koga ne e obezbedeno besplatno smestuvawe-no}evawe, a gra|anite se povikani na izvr{uvawe na dol`nostite od oblasta na za{titata i spasuvaweto nadvor od mestoto na `iveali{teto odnosno prestojuvali{teto, visinata na nadomestokot e vo iznos na stvarnite tro{oci za smestuvawe, a se isplatuva spored podnesena smetka za smestuvawe vo hoteli do ,,B" kategorija.

^len 132 ^len 132 ^len 132 ^len 132

Gra|ani povikani zaradi izvr{uvawe na prava i dol`nosti vo republi~kite sili za za{tita i spasuvawe, dokolku za vreme na izvr{uvaweto na dol`nostite im se obezbedi besplaten prevoz, besplatna ishrana i besplatno smestuvawe no}evawe, imaat pravo na nadomestok za dopolnitelno anga`irawe i toa:

- za rakovodniot-komandniot kadar vo silite za za{tita i spasuvawe 5% od

prose~nata mese~na plata i

- za drugite izvr{iteli vo silite za za{tita i spasuvawe 3% od prose~nata mese~na plata.

^len 133 ^len 133 ^len 133 ^len 133

Visinata na nadomestokot na ednokratna pari~na pomo{ na semejstvoto vo slu~aj na smrt, odnosno zaginuvawe na gra|ani za vreme na izvr{uvawe na dol`nosti vo za{titata i spasuvaweto iznesuva pet prose~ni mese~ni plati.

^len 134 ^len 134 ^len 134 ^len 134

Visinata na nadomestokot na ednokratna pari~na pomo{ vo slu~aj na povreda i o{tetuvawe na organizmot od najmalku 20% za vreme na izvr{uvawe na dol`nostite vo za{titata i spasuvaweto iznesuva 50% od prose~nata mese~na plata.

^len 135 ^len 135 ^len 135 ^len 135

Visinata na nadomestokot za pogrebnite i drugi tro{oci (sandak so oprema i venec), tro{ocite za prevoz na umreniot, odnosno zaginatiot gra|anin od mestoto na smrtta do mestoto na pogrebuvaweto, dokolku semejstvoto gi vr{i i drugite tro{oci storeni so tradicionalen obi~aj za vreme na pogrebot iznesuva pet mese~ni plati.

^len 136 ^len 136 ^len 136 ^len 136

Gra|anite anga`irani kako predava~i vo obukata za za{titata i spasuvaweto, za sekoe predavawe imaat pravo na nadomestok vo visina od 30% od dnevnicata za slu`beni patuvawa vo zemjata utvrdena za dr`avnite slu`benici.

Nadomestokot od stavot 1 na ovoj ~len, ne im pripa|a na vrabotenite vo Direkcijata i vo postojaniot sostav na silite za za{tita i spasuvawe, ako se anga`irani kako predava~i vo obukata za za{tita i spasuvawe vo rabotno vreme.

Nau~ni i javni rabotnici koi se anga`irani vo obukata za za{tita i spasuvawe kako predava~i imaat pravo na nadomestok vo visina utvrdena so poseben dogovor sklu~en me|u ovie lica i Direkcijata.

^len 137 ^len 137 ^len 137 ^len 137

Gra|anite - pirotehni~ari i pomo{ni rabotnici anga`irani za prebaruvawe na terenot zaradi utvrduvawe i postoewe na neeksplodirani ubojni sredstva imaat pravo na nadomestok vo visina od 0,2% po metar kuben ispitan teren od prose~nata mese~na plata.

Gra|anite-pirotehni~ari i pomo{nite rabotnici anga`irani za uni{tuvaweto na pronajdenite neeksplodirani ubojni sredstva, vo zavisnost od brojot na par~iwata, te`inata i vidot na ubojnoto sredstvo imaat pravo na nadomestok do 20% od prose~nata mese~na plata.

^len 138 ^len 138 ^len 138 ^len 138

Sredstvata za nadomestokot na gra|anite vo izvr{uvaweto na pravata i dol`nostite vo za{titata i spasuvaweto se obezbeduvaat od Buxetot na Republika Makedonija.

Pobliski propisi za visinata i na~inot na ostvaruvaweto na nadomestokot

na gra|anite vo izvr{uvaweto na pravata i dol`nostite vo za{titata i spasuvaweto donesuva Vladata.

XVI. INSPEKCISKI NADZOR . INSPEKCISKI NADZOR . INSPEKCISKI NADZOR . INSPEKCISKI NADZOR

^len 139 ^len 139 ^len 139 ^len 139

Inspekciski nadzor nad sproveduvaweto na odredbite na ovoj zakon i drugite propisi od oblasta na za{titata i spasuvaweto, vr{i generalen inspektor za za{tita i spasuvawe.

Pravata, obvrskite i nadle`nostite na generalniot inspektor za za{tita i spasuvawe se utvrduvaat so poseben zakon.

^len 140 ^len 140 ^len 140 ^len 140

Vo rabotata na generalniot inspektor za za{tita i spasuvawe mu pomagaat ovlasteni lica, inspektori opredeleni so odluka na Vladata.

Inspektor mo`e da bide lice vraboteno vo Direkcijata za za{tita i spasuvawe so soodvetno visoko obrazovanie i rabotno iskustvo od najmalku pet godini vo oblasta na za{titata i spasuvaweto.

Inspekciskiot nadzor od ~lenot 139 na ovoj zakon vo organite na dr`avnata uprava, trgovskite dru{tva, javnite pretprijatija, javnite ustanovi i slu`bi i edinicite na lokalnata samouprava, se vr{i vo soglasnost so zakonot za generalen inspektor za za{tita i spasuvawe.

^len 141 ^len 141 ^len 141 ^len 141

Vo vr{eweto na inspekciskiot nadzor, inspektorite se ovlasteni:

- da ostvaruvaat uvid vo sproveduvaweto na ovoj zakon i drugite propisi od za{titata i spasuvaweto i

- da predlo`at merki za otstranuvawe na utvrdenite nepravilnosti i nedostatoci vo opredelen rok.

Pri vr{eweto na nadzorot inspektorot e dol`en da dava pomo{ vo sproveduvaweto na zakonite i drugite propisi od oblasta na za{titata i spasuvaweto.

^len 142 ^len 142 ^len 142 ^len 142

Za izvr{eniot inspekciski nadzor, inspektorite se dol`ni da sostavat zapisnik koj }e mu go predadat na odgovornoto lice kade {to e vr{en inspekciskiot nadzor i na generalniot inspektor za za{tita i spasuvawe.

Vo zapisnikot se vnesuva konstatiranata sostojba i predlo`enite merki i rokovi za otstranuvawe na nedostatocite i nepravilnostite. Odgovornoto lice od stavot 1 na ovoj ~len, e dol`no da postapi spored zapisnikot i da go izvesti inspektorot za prezemenite merki.

Ako pri vr{eweto na nadzorot, inspektorot smeta deka povredata na propisite pretstavuva prekr{ok ili krivi~no delo, dol`en e do nadle`niot organ da podnese barawe, odnosno prijava za pokrenuvawe na soodvetna postapka.

Pobliski propisi za na~inot na vr{ewe na inspekciskiot nadzor se ureduvaat so zakonot za generalen inspektor za za{tita i spasuvawe.

XVII. PROCENA NA [TETA I POMO[ VO OTSTRANUVAWETO . PROCENA NA [TETA I POMO[ VO OTSTRANUVAWETO . PROCENA NA [TETA I POMO[ VO OTSTRANUVAWETO . PROCENA NA [TETA I POMO[ VO OTSTRANUVAWETO NA POSLEDICITE OD PRIRODNI NEPOGODI, EPIZOOTII, NA POSLEDICITE OD PRIRODNI NEPOGODI, EPIZOOTII, NA POSLEDICITE OD PRIRODNI NEPOGODI, EPIZOOTII, NA POSLEDICITE OD PRIRODNI NEPOGODI, EPIZOOTII,

EPIFITOTII I DRUGI NEPIFITOTII I DRUGI NEPIFITOTII I DRUGI NEPIFITOTII I DRUGI NESRE}I ESRE}I ESRE}I ESRE}I

a) Procena na {tetata a) Procena na {tetata a) Procena na {tetata a) Procena na {tetata

^len 143 ^len 143 ^len 143 ^len 143

Procenata i utvrduvaweto na visinata na {tetata nastanata od prirodni nepogodi, epidemii, epizootii, epifitotii i drugi nesre}i ja vr{at komisii {to gi formira Vladata, sovetite na edinicite na lokalnata samouprava i organite na upravuvawe vo trgovskite dru{tva, javnite pretprijatija, ustanovite i slu`bite i drugi pravni subjekti vo dr`avata, po edinstvena Metodologija za procena na {teta, {to ja donesuva Vladata, na predlog na Ministerstvoto za finansii.

Na~inot na rabota na komisiite od stavot 1 na ovoj ~len, }e se uredi so uredba {to ja donesuva Vladata.

Utvrduvaweto na visinata na {tetata zapo~nuva vedna{ po nastanuvawe na nepogodata, a najdocna 30 dena od prestanokot na nepogodata.

^len 144 ^len 144 ^len 144 ^len 144

Komisijata za procena i utvrduvawe na visinata na {tetata od prirodni nepogodi, epidemii, epizootii, epifitotii i drugi nesre}i {to ja formira Vladata, vr{i procena i utvrduvawe na visinata na {tetata samo koga Republikata ja organizira odnosno u~estvuva vo za{titata i spasuvaweto.

^len 145 ^len 145 ^len 145 ^len 145

Procenata i utvrduvaweto na visinata na {tetata gi opfa}a vidot, obemot i visinata na {tetata izrazena vo natura i vrednosni pokazateli, spored podra~je-to, dejnosta, imotot, sopstvenosta, vremeto i pri~inata za nastanuvawe na {tetata.

Osven utvrduvaweto na {tetata spored kriteriumite od stavot 1 na ovoj ~len, komisijata go utvrduva i izvr{uva obemot i visinata na osiguruvaweto spored op{tite i posebnite pravila na osiguruvawe koj se odbiva od vkupno utvrdenata {teta.

b) Pomo{ vo otstrb) Pomo{ vo otstrb) Pomo{ vo otstrb) Pomo{ vo otstranuvaweto na posledicite od prirodnite nepogodi, anuvaweto na posledicite od prirodnite nepogodi, anuvaweto na posledicite od prirodnite nepogodi, anuvaweto na posledicite od prirodnite nepogodi, epidemii, epizootii, epifitotii i drugi nesre}i epidemii, epizootii, epifitotii i drugi nesre}i epidemii, epizootii, epifitotii i drugi nesre}i epidemii, epizootii, epifitotii i drugi nesre}i

^len 146 ^len 146 ^len 146 ^len 146

Republikata u~estvuva vo davawe pomo{ na op{tinite i drugite pravni lica za otstranuvawe na posledicite od prirodni nepogodi, epizootii, epifitotii i drugi nesre}i, ako visinata na {tetata iznesuva nad 10% od nacionalniot dohod ostvaren na podra~jeto na op{tinata od prethodnata godina.

Izve{tajot za {tetata, edinicata na lokalna samouprava, so mislewe od Ministerstvoto za finansii go dostavuva do Vladata vedna{, a najdocna vo rok od 60 dena od prestanokot na prirodnata nepogoda, epidemija, epizootija, epifitotija i druga nesre}a.

Pomo{ta mo`e da bide vo vid na neposredna pari~na pomo{, od sredstvata za solidarnost na Republikata ili pomo{ so namaluvawe, odnosno osloboduvawe od dano~nite obvrski, koi se davaat bez obvrski za vra}awe.

Pomo{ta koja ja dobivaat edinicite na lokalnata samouprava i drugite pravni lica mo`e da ja koristat isklu~ivo za namenata za koja e dadena.

XVIII. ANGA@IRAWE NA ME. ANGA@IRAWE NA ME. ANGA@IRAWE NA ME. ANGA@IRAWE NA ME\\\\UNARUNARUNARUNARODNITE SILI ZA ODNITE SILI ZA ODNITE SILI ZA ODNITE SILI ZA ZA[TITA I SPASUVAWE ZA[TITA I SPASUVAWE ZA[TITA I SPASUVAWE ZA[TITA I SPASUVAWE

^len 147 ^len 147 ^len 147 ^len 147

Zaradi otstranuvawe na posledicite od nastanatite prirodni nepogodi, epidemii, epizootii, epifitotii i drugi nesre}i od pogolemi razmeri {to ne mo`at da se spre~at i ~ii posledici ne mo`at da se otstranat so republi~kite sili za za{tita i spasuvawe, na barawe na komandantot na Glavniot {tab, Vladata donesuva odluka za anga`irawe na me|unarodni sili za za{tita i spasuvawe ili sili na kolektivnite sistemi za bezbednost i odbrana.

Vremeto, na~inot i uslovite pod koi }e se anga`iraat silite od stavot 1 na ovoj ~len se propi{uvaat so odluka {to ja donesuva Vladata.

^len 148 ^len 148 ^len 148 ^len 148

Vo aktivnostite za za{tita i spasuvawe, op{tinite mo`at da ostvaruvaat prekugrani~na sorabotka so op{tinite ~ie podra~je grani~i so podra~je na op{tina na sosedna dr`ava.

Na~inot na ostvaruvaweto na sorabotkata go ureduva so uredba Vladata.

XIX. POSEBNA ODREDBA . POSEBNA ODREDBA . POSEBNA ODREDBA . POSEBNA ODREDBA

^len 149 ^len 149 ^len 149 ^len 149

Poradi vidot, prirodata i slo`enosta na rabotite i zada~ite {to se izvr{uvaat od vrabotenite vo Direkcijata {to se anga`irani na rabotite i zada~ite od za{titata i spasuvaweto, poradi te`inata na rabotite i posebnite uslovi pod koi tie se izvr{uvaat, iznosot na sredstvata namenet za plata za izvr{uvawe na tie raboti i zada~i se zgolemuva do 30% .

^len 150 ^len 150 ^len 150 ^len 150

Za vreme na anga`irawe vo izvr{uvaweto na aktivnostite na za{titata i spasuvaweto na pripadnicite na silite za za{tita i spasuvawe im pripa|a `ivotno osiguruvawe.

XX. KAZNENI ODREDBI . KAZNENI ODREDBI . KAZNENI ODREDBI . KAZNENI ODREDBI

^len 151 ^len 151 ^len 151 ^len 151

So pari~na kazna od 5.000,00 denari do 30.000,00 denari, }e se kazni za prekr{ok gra|aninot, ako:

- ne postapi soglasno so odredbata od ~lenot 41 na ovoj zakon i

- ne postapi soglasno so odredbata od ~lenot 46 na ovoj zakon.

So kaznata od stavot 1 na ovoj ~len, }e se kazni za prekr{ok i stranski dr`avjanin, ako ne postapi soglasno so odredbata od ~lenot 45 na ovoj zakon.

^len 152 ^len 152 ^len 152 ^len 152

So pari~na kazna od 10.000,00 do 30.000,00 denari }e se kazni za prekr{ok fizi~ko lice, ako:

- ne donese ,,Po`aren ku}en red" soglasno so ~lenot 87 na ovoj zakon;

- ne postapi soglasno so odredbata od ~lenot 78 stav 1 na ovoj zakon;

- ne postapi soglasno so odredbata od ~lenot 79 na ovoj zakon;

- ne postapi soglasno so odredbata od ~lenot 80 na ovoj zakon i

- ne postapi soglasno so odredbata od ~lenot 81 na ovoj zakon.

^len 153 ^len 153 ^len 153 ^len 153

So pari~na kazna od 100.000,00 do 300.000,00 denari, }e se kazni za prekr{ok pravnoto lice, ako:

- ne postapi soglasno do odredbata od ~lenot 11 na ovoj zakon;

- ne postapi soglasno so odredbata od ~lenot 37 na ovoj zakon;

- ne postapi soglasno so odredbata od ~lenot 38 na ovoj zakon;

- ne postapi soglasno so odredbata od ~len 39 na ovoj zakon;

- ne postapi soglasno so odredbata od ~lenot 47 na ovoj zakon;

- ne postapi soglasno so odredbata od ~lenot 51 na ovoj zakon;

- ne postapi soglasno so odredbata od ~lenot 53 na ovoj zakon;

- ne postapi soglasno so odredbata od ~lenot 54 na ovoj zakon;

- ne postapi soglasno so odredbata od ~lenot 56 na ovoj zakon;

- ne postapi soglasno so odredbata od ~lenot 58 na ovoj zakon;

- ne postapi soglasno so odredbata od ~lenot 59 na ovoj zakon;

- ne postapi soglasno so odredbata od ~lenot 60 na ovoj zakon;

- ne postapi soglasno so odredbata od ~lenot 66 na ovoj zakon;

- ne postapi soglasno so odredbata od ~lenot 69 na ovoj zakon;

- ne postapi soglasno so odredbata od ~lenot 71 na ovoj zakon;

- ne postapi soglasno so odredbata od ~lenot 73 na ovoj zakon;

- nema soodvetni uredi i instalacii za za{tita od po`ari, druga protivpo`arna oprema, sredstva za gasnewe na po`ari i protivpo`arni aparati, soglasno so ~lenot 77 na ovoj zakon;

- ne postapi soglasno so odredbata od ~lenot 78 stav 1 na ovoj zakon;

- ne postapi soglasno so odredbata od ~lenot 79 stav 1 na ovoj zakon;

- ne postapi soglasno so odredbata od ~lenot 80 na ovoj zakon;

- ne postapi soglasno so odredbata od ~lenot 82 stav 1 na ovoj zakon;

- ne postapi soglasno so odredbata od ~lenot 84 na ovoj zakon;

- ne postapi soglasno so odredbata od ~lenot 85 na ovoj zakon i

- ne postapi soglasno so odredbata od ~lenot 86 na ovoj zakon.

So kaznata od stavot 1 na ovoj ~len, }e se kazni za prekr{ok i stransko pravno lice, ako ne postapi soglasno so odredbata od ~lenot 45 na ovoj zakon.

Za prekr{okot od stavot 1 na ovoj ~len, }e se kazni so pari~na kazna od 30.000,00 do 50.000,00 denari i odgovornoto lice vo pravnoto lice od stavot 1 na ovoj ~len.

Za prekr{okot od stavot 1 na ovoj ~len, }e se kazni so pari~na kazni od 30.000,00 do 50.000,00 denari i odgovornoto lice vo stranskoto pravno lice, ako ne postapi soglasno so odredbata od ~lenot 45 na ovoj zakon.

^len 154 ^len 154 ^len 154 ^len 154

So pari~na kazna od 50.000,00 do 100.000,00 denari, }e se kazni za prekr{ok pravnoto lice, ako:

- ne postapi soglasno so odredbata od ~lenot 79 stav 2 na ovoj zakon;

- ne postapi soglasno so odredbata od ~lenot 82 stavovi 3 i 4 na ovoj zakon;

- ne postapi soglasno so odredbata od ~lenot 83 na ovoj zakon.

Za prekr{okot od stavot 1 na ovoj ~len, }e se kazni so pari~na kazna od 10.000,00 do 30.000,00 denari i odgovornoto lice vo pravnoto lice.

^len 155 ^len 155 ^len 155 ^len 155

So pari~na kazna od 30.000,00 denari do 50.000,00 denari, }e se kazni za prekr{ok odgovornoto lice na edinicata na lokalnata samouprava, ako:

- ne postapi soglasno so odredbata od ~lenot 10 na ovoj zakon;

- ne postapi soglasno so odredbata od ~lenot 34 na ovoj zakon;

- ne postapi soglasno so odredbata od ~lenot 35 na ovoj zakon;

- ne postapi soglasno so odredbata od ~lenot 36 na ovoj zakon;

- ne postapi soglasno so odredbata od ~lenot 36 na ovoj zakon;

- ne postapi soglasno so odredbata od ~lenot 51 na ovoj zakon;

- ne postapi soglasno so odredbata od ~lenot 53 na ovoj zakon;

- ne postapi soglasno so odredbata od ~lenot 54 na ovoj zakon;

- ne postapi soglasno so odredbata od ~lenot 56 na ovoj zakon;

- ne postapi soglasno so odredbata od ~lenot 58 na ovoj zakon;

- ne postapi soglasno so odredbata od ~lenot 59 na ovoj zakon;

- ne postapi soglasno so odredbata od ~lenot 60 na ovoj zakon;

- ne postapi soglasno so odredbata od ~lenot 63 na ovoj zakon;

- ne postapi soglasno so odredbata od ~lenot 66 na ovoj zakon;

- ne postapi soglasno so odredbata od ~lenot 71 na ovoj zakon;

- ne postapi soglasno so odredbata od ~lenot 72 na ovoj zakon;

- ne postapi soglasno so odredbata od ~lenot 73 na ovoj zakon;

- ne postapi soglasno so odredbata od ~lenot 77 na ovoj zakon i

- ne postapi soglasno so odredbata od ~lenot 106 na ovoj zakon.

XXI. PREODNI I ZAVR[NI ODREDBI . PREODNI I ZAVR[NI ODREDBI . PREODNI I ZAVR[NI ODREDBI . PREODNI I ZAVR[NI ODREDBI

^len 156 ^len 156 ^len 156 ^len 156

Direktorot na Direkcijata za za{tita i spasuvawe go imenuva Vladata, vo rok od tri meseci od denot na vleguvaweto vo sila na ovoj zakon.

Vo rok od tri meseci od denot na imenuvaweto na direktorot na Direkcijata, }e se donesat aktite za organizacija i sistematizacija na rabotnite mesta vo Direkcijata.

^len 157 ^len 157 ^len 157 ^len 157

Do denot na vleguvaweto vo sila na zakonot so koj }e se uredat pravata, obvrskite i nadle`nostite na Generalniot inspektor, inspekciskiot nadzor vo oblasta na za{titata i spasuvaweto }e go vr{i Direkcijata soglasno so zakonite spored koi se vr{el nadzorot od civilnata za{tita i za{titata od po`ari.

Vrabotenite od Ministerstvoto za vnatre{ni raboti koi vr{at raboti vo oblasta na inspekciskiot nadzor za za{tita od po`ari soglasno so stavot 1 od ovoj ~len gi prezema Direkcijata.

^len 158 ^len 158 ^len 158 ^len 158

Do otpo~nuvawe so rabota na Direkcijata, inspekciskiot nadzor vo oblasta na za{titata i spasuvaweto }e prodol`at da go vr{at inspektorite od Ministerstvoto za odbrana i Ministerstvoto za vnatre{ni raboti soglasno so odredbite od zakonite spored koi go vr{ele nadzorot do denot na vleguvaweto vo sila na ovoj zakon.

^len 159 ^len 159 ^len 159 ^len 159

Vrabotenite od Ministerstvoto za odbrana, koi vr{at raboti vo oblasta na civilnata za{tita gi prezema Direkcijata, pri {to soodvetno i pravi~no se zastapuvaat zaednicite.

Rabotnite prostorii, magacini, objekti i prostorii za obuka koi bile nameneti za civilna za{tita ili istite gi koristele vrabotenite vo civilnata za{tita, ili silite na civilnata za{tita, gi prezema Direkcijata so denot na prezemaweto na vrabotenite.

Materijalno-tehni~kite sredstva, inventarot, sredstvata za rabota, vozilata, arhivata, dokumentacijata koi bile nameneti za silite na civilnata za{tita i vrabotenite vo civilnata za{tita od Ministerstvoto za odbrana gi prezema Direkcijata.

Objektite za za{tita od Ministerstvoto za odbrana gi prezema Direkcijata.

^len 160 ^len 160 ^len 160 ^len 160

Vrabotenite od Ministerstvoto za vnatre{ni raboti koi vr{ele raboti vo oblasta na inspekciskiot nadzor za za{tita od po`ari, materijalno-tehni~kite sredstva, inventarot, sredstvata za rabota, arhivata, dokumentacijata, vozilata koi bile vo vrska so vr{ewe na inspekciskiot nadzor za za{tita od po`ari gi prezema Direkcijata.

^len 161 ^len 161 ^len 161 ^len 161

Za sproveduvawe na procesot na prezemawe na vrabotenite, celokupnata

dokumentacija i arhiva povrzana so raboteweto na vrabotenite koi se prezemaat od Ministerstvoto za odbrana i Ministerstvoto za vnatre{ni raboti vo rok od tri meseca od denot na vleguvaweto vo sila na ovoj zakon, }e se formira Komisija od Vladata sostavena od po dva pretstavnika na Ministerstvoto za odbrana, Ministerstvoto za vnatre{ni raboti, Ministerstvoto za finansii i Direkcijata.

Za eventualnite sporovi koi ne }e mo`e da gi re{i Komisijata od stavot 1 na ovoj ~len, }e odlu~uva Vladata.

^len 162 ^len 162 ^len 162 ^len 162

Vladata obezbeduva prostorni uslovi za rabota na Direkcijata.

^len 163 ^len 163 ^len 163 ^len 163

Javnoto pretprijatie ili trgovskoto dru{tvo {to stopanisuva so vodovodnata mre`a od ~lenot 84 stav 2 na ovoj zakon vo naseleno mesto e dol`no da obezbedi uli~na hidrantska mre`a vo site delovi na naselenoto mesto, najdocna vo rok od 36 meseci od denot na vleguvaweto vo sila na ovoj zakon.

^len 164 ^len 164 ^len 164 ^len 164

Do formiraweto na republi~kite sili za za{tita i spasuvawe soglasno so ovoj zakon, silite na civilnata za{tita ostanuvaat so formaciski sostav formirani soglasno so Zakonot za odbrana ("Slu`ben vesnik na Republika Makedonija" broj 42/2001 i 5/2003).

^len 165 ^len 165 ^len 165 ^len 165

Podzakonskite propisi ~ie donesuvawe e utvrdeno so ovoj zakon, }e se donesat vo rok od 12 meseci od denot na vleguvaweto vo sila na ovoj zakon.

^len 166 ^len 166 ^len 166 ^len 166

Nacionalnata strategija za za{tita i spasuvawe, Planot za za{tita i spasuvawe od prirodni nepogodi, epidemii, epizootii, epifitotii i drugi nesre}i utvrdeni so ovoj zakon, }e se donesat najdocna vo rok od 24 meseca od denot na vleguvaweto vo sila na ovoj zakon.

Do donesuvaweto na planovite od stavot 1 na ovoj ~len, }e prodol`at da se primenuvaat planovite za upotreba na civilnata za{tita vo voena i vonredna sostojba i planovite za za{tita od po`ari.

^̂̂̂len 167 len 167 len 167 len 167

So denot na vleguvaweto vo sila na ovoj zakon prestanuva da va`i Zakonot za za{tita od elementarni nepogodi ("Slu`ben vesnik na Republika Makedonija" broj 39/77) i odredbite od Zakonot za za{tita od po`ari ("Slu`ben vesnik na Republika Makedonija" broj 43/86, 37/87, 51/88, 36/90 i 12/93), koi se odnesuvaat na merkite za za{tita od po`ari, osposobuvawe i obu~uvawe na rabotnite lu|e i gra|anite za za{tita od po`ari i nadzorot nad sproveduvaweto na merkite za za{tita od po`ari.

^len 168 ^len 168 ^len 168 ^len 168

Ovoj zakon vleguva vo sila osmiot den od denot na objavuvaweto vo "Slu`ben vesnik na Republika Makedonija", a }e se primenuva smetano od 1 januari 2005 godina.