zamanlarina gÖre fİİller

12
ZAMANLARINA GÖRE FİİLLER

Upload: pabla

Post on 08-Jan-2016

50 views

Category:

Documents


5 download

DESCRIPTION

ZAMANLARINA GÖRE FİİLLER. Sınava dün girdik. Biz film başlamadan gelmiştik. At dört nala koşuyordu. Senin geldiğini önce o görmüş. Yukarıdaki cümleleri inceleyiniz.Fiillerin hangi zamanda gerçekleştiğini belirtiniz. Hangi cümleler birden fazla zaman eki almıştır?. FİİLLERDE ZAMAN. - PowerPoint PPT Presentation

TRANSCRIPT

Page 1: ZAMANLARINA GÖRE FİİLLER

ZAMANLARINA GÖRE FİİLLER

Page 2: ZAMANLARINA GÖRE FİİLLER

• Sınava dün girdik.• Biz film başlamadan gelmiştik.• At dört nala koşuyordu.• Senin geldiğini önce o görmüş.

• Yukarıdaki cümleleri inceleyiniz.Fiillerin hangi zamanda gerçekleştiğini belirtiniz.

• Hangi cümleler birden fazla zaman eki almıştır?

Page 3: ZAMANLARINA GÖRE FİİLLER

FİİLLERDE ZAMAN

BASİT ZAMANLI FİİLLER BİRLEŞİK ZAMANLI FİİLLER

1. Öğrenilen geçmiş z.

2. Görülen geçmiş z.

3. Şimdiki z.

4. Gelecek z.

5. Geniş z.

1. Hikaye birleşik z.

2. Rivayet birleşik z.

3. Şart birleşik z.

Page 4: ZAMANLARINA GÖRE FİİLLER

BASİT ZAMANLI FİİLLER Fiil kök veya gövdelerine herhangi bir

kip eki getirilmesiyle oluşur. Basit zamanlı fiillerde, kip ekinden

sonra kişi ekleri getirilir. ÖRNEK:• Söylediklerimi sessizce dinledi.

• Odasında ders çalışıyor.

• Seni görmeye mutlaka geleceğim.

Page 5: ZAMANLARINA GÖRE FİİLLER

BİRLEŞİK ZAMANLI FİİLLER

Fiil kök veya gövdelerine herhangi bir kip eki getirildikten sonra; idi (-dı,-di, -du, -dü, -tı, -ti, -tu, -tü), -imiş (-mış, -miş, -muş, -müş), ise (-sa, -se) ek-fiilleri getirilerek oluşur.

Bazı kaynaklarda birleşik zamanlı fiiller, “iki kip eki almış” fiil olarak da tanımlanır.

Üç grupta incelenir.

Page 6: ZAMANLARINA GÖRE FİİLLER

• Onun okuduklarını saatlerce dinlerdi.• Daha önce hiç böyle bir ses duymamıştı.• Neredeyse merdivenlerden düşecekti.• Kolileri buraya koymuştuk.

• Yukarıdaki cümlelerdeki yüklemlerin aldığı ekleri inceleyiniz.Hepsinde ortak olan eki söyleyiniz.Bu ek cümleye nasıl bir anlam katmıştır.

Page 7: ZAMANLARINA GÖRE FİİLLER

• Hikaye (öyküleme) birleşik zaman

Fiil kök veya gövdelerine herhangi bir

kip eki getirildikten sonra “idi” (-dı, -di, ...)

getirilerek oluşturulur.

Gel- i - r - di fiil k. Yard.ses Geniş z. Hikaye b.z.

gel- i - yor - du - m Fiil k. Yard.ses şim.z.e. Hikaye b.z. 1.t.ş.e.

Page 8: ZAMANLARINA GÖRE FİİLLER

• Eskiden şiirler yazarmış.• Sınıfta kitap okuyormuş.• Bu çalışmayı daha önce yapmalıymışız.• Toplantıya biraz geç katılacakmış.

• Yukarıdaki cümlelerdeki yüklemlerin aldığı ekleri inceleyiniz.Hepsinde ortak olan eki söyleyiniz.Bu ek cümleye nasıl bir anlam katmıştır.

Page 9: ZAMANLARINA GÖRE FİİLLER

• Rivayet birleşik zaman:

• Fiil kök veya gövdelerine herhangi bir kip eki getirildikten sonra “imiş” (-mış, -muş...) getirilerek oluşturulur.

• Gel - i - r - miş Fiil k. Yard.ses. Geniş z. Rivayet b.z.

• Gel - miş - miş fiil k. Öğrenilen g.z. Rivayet b.z.

Page 10: ZAMANLARINA GÖRE FİİLLER

• Ödevinizi yaparsanız, dışarı çıkabilirsin.• O kitabı okuduysan diğerini vereyim.• Oraya gitmişse, telefonu kapalıdır.

• Yukarıdaki cümlelerdeki altı çizili sözcüklerin aldığı ekleri inceleyiniz. Hepsinde ortak olan eki söyleyiniz.Bu ek cümleye nasıl bir anlam katmıştır.

Page 11: ZAMANLARINA GÖRE FİİLLER

Şart (Koşul) Birleşik Zaman:

Fiil kök veya gövdelerine herhangi bir

kip eki getirildikten sonra “ise” (-se, -sa

getirilerek oluşturulur:

Gel - i - r - se fiil k. Yard.ses geniş z.e. Sart b.z.

Gel - miş - se - m fiil k. Öğrenilen g.z. Şart b.z. 1.t.ş.e

Page 12: ZAMANLARINA GÖRE FİİLLER

• Narlı Dağı’nın üstünde ak buluttan şaha

kalkmış kocaman bir at dört nala koşuyordu.

Dağı atlayacaktı neredeyse. Kulaklarını

dikmişti, başını ileri uzatmıştı.Bacakları toza

dumana karışmıştı.Kuyruğu bir tutam dağılmıştı

gökyüzüne.Gözleri büyüdü.Ağzı açıldı

kendiliğinden.Ooov… diye bir ses çıkardı.

Ahmet kapının önüne dikilip baktı. Kalbi küt küt

vurdu göğsünde. Amma güzel attı ha! Hem ne

kadar büyük.Koca dağın üstünü boydan boya

doldurmuş.