Tekst en fotografi e Mariëlle van der Zwet

Nederland kent geen lunchcultuur. Helaas. Wanneer ik mijn kleffe

boterhammen uit het plastic haal, kan ik met weemoed denken

aan Italië waar ik mij, zo rond een uur of twee, met spaghetti

aglio e olio en een glas rode wijn, moeiteloos aanpas aan de

tradities van het land.

Nog zo’n lekkere en vooral gezonde gewoonte van de Zuid-

Europeanen is de siësta. Zij wisten het al, maar nu is het ook nog

eens wetenschappelijk bewezen door de Amerikaanse universiteit

Harvard: Een dutje is goed voor het geheugen, het vermogen

nieuwe dingen te leren en de arbeidsproductiviteit. Misschien

wordt het tijd voor nieuwe CAO-

onderhandelingen? Voor enkele

Amerikaanse multinationals was

het in ieder geval aanleiding om

speciale ‘nap-rooms’ in te richten.

En ambtenaren in Bangkok kunnen zich tegenwoordig tussen de

middag terugtrekken in een sluimerkamer, compleet met gedempt

licht en rustgevende muziek.

Marcel van der Heijden, werkzaam bij GGZ Kinderen en Jeugd

Rivierduinen op de cliëntenadministratie, kan zich daar helemaal

‘Voor mij is een middag-slaapje de beste manier om mijn lunchpauze door te brengen’

Met kroketten in het bedrijfsrestaurant of met de

broodtrommel op de knieën. Achter het beeldscherm,

buiten de deur of in bed … Hoe lunchen wij bij Rivierduinen?

ZANG, SALADE & SIËSTA

‘Gewoon even van je werkplek af en lekker bijkletsen’

in vinden. ‘Voor mij is een middagslaapje de beste manier om mijn

lunchpauze door te brengen. Het kwartiertje pauze ’s ochtends en

’s middags voeg ik samen bij de middagpauze. En omdat ik vlakbij

mijn werk woon, kan ik heerlijk even dertig minuten slapen om

daarna weer helemaal opgekikkerd aan het werk te gaan. Dat

zouden meer mensen moeten doen.’

Lunchwandelen

Vaak lunchen we op het werk feitelijk niet eens tijdens de lunch

maar achter de pc. Die dertig minuten pauze investeren we

liever in een goed gesprek en lachen met collega’s, bij voorkeur

tijdens een ontspannen wandeling. Overigens blijkt dit lunch-

wandelen heel erg upcoming te

zijn (zie www.lunchwandelen.nl).

Zelfs onze professionals op het

gebied van eten, doen het.

Marieke Ypma, diëtist bij Centrum voor Overgewicht en Obesitas:

‘Omdat we een klein centrum zijn, heerst hier een heel open,

leuke sfeer en tussen de middag vormt zich al snel een groepje:

een manager, fysiotherapeut, diëtist, psycholoog en een secreta-

6 Peil 5/07

column

Protocollen

De wereld protocolleert. Merk je het ook? Ze waren er al

hoor; voor brand en inbraak of rampen. Die kwamen zo

rond 1985, geloof ik. Bedacht om in tijden van crisis de chaos

te beperken. Maar momenteel worden we overspoeld door

protocollen. Toen de autoritaire baas zijn macht zag slinken

door de opkomende democratiseringsgolf heeft hij op de

valreep nog een slinks maar uiterst vernuftig en geestdodend

idee gelanceerd: ‘Het protocol voor het alles’ (zie Einstein).

Ach, dacht ik in het begin, typisch iets voor het bedrijfsleven.

Die willen veel geld verdienen en dat moet snel en effi ciënt.

Ik liet me niet gek maken als ik werd geconfronteerd met de

protocollen van de KPN of de een of andere kabelmaatschap-

pij. Maar langzaamaan rukken de protocollen op. Bij het zie-

kenfonds en bij de gemeenten kwamen de protocollen (die ze

zelf meestal niet begrepen en hun klanten tot waanzin dreef,

wat op zich weer goed is voor de psychiatrie). De sociale

dienst had zoveel protocollen ontwikkeld dat de universiteit

er een leerstoel voor in het leven heeft moeten roepen. En

de eerste gevallen van protocollisme (het niet meer kunnen

handelen zonder vooropgestelde en omschreven doelen)

hebben zich bij onze polikliniek gemeld. En wat doen wij

dan in de psychiatrie? Wij bedenken onze eigen protocol-

len. Gedwongen door de ziektekostenverzekeraars, dat wel.

Maar we gaan er maar al te graag in mee. Alles wat we doen

voor of met een cliënt moet zorgvuldig worden uitgediept

omschreven, opgeschreven en daarna gecontroleerd en

herschreven. Weg is de cowboyhoed, de romantiek en de

vrijheid. Tijd voor orde, regelmaat, controle en effi ciëntie!

Waarschijnlijk is het goed en vooral goedkoper. Maar ik ...

ach ik, geef Jolly Jumper nog meer eens de sporen op naar

de einder.

> Storm

resse, die samen een stukje gaan lopen. We zitten midden in een

mooi park, dus blijven eigenlijk altijd op het terrein.’

Naast de benen strekken en de frisse neus is het feit dat je even

weg bent van je werkplek een goede aanleiding voor een lunch-

pauze. Marieke: ‘Natuurlijk is het heel verleidelijk om te blijven zit-

ten achter je computer en daar je brood te eten. Net nog zei mijn

collega dat ze toch wat vaker achter dat ding vandaan moest.’

‘Gewoon even van je werkplek af en lekker bijkletsen’, vindt ook

Thea van den Berg, medewerker receptie bij het Servicebedrijf op

het Schuttersveld in Leiden. ‘Normaal gesproken ga ik hier graag

naar het bedrijfsrestaurant, want ze hebben van die heerlijke

broodjes en salades. Maar nu doe ik het Sonja Bakkerdieet en

neem ik eten van huis mee: komkommer, tomaatjes, crackers, je

kent het wel. Dat eet ik eenvoudigweg achter mijn computer op.

Soms heb ik een lunchafspraak in de stad met een oud-collega.

Maar meestal, zoals ook vandaag, werk ik alleen en kan ik sowieso

niet van mijn plek weg. Tja, dat is het lot van receptionisten.’

Bedrijfsfi tness

Een gezonde geest in een gezond lichaam schijnt de tendens te

zijn. Want behalve lunchwandelen en nap-rooms organiseren

steeds meer bedrijven fi tness- en yogafaciliteiten voor hun werk-

nemers. Daarnaast verschuift het aanbod in de bedrijfskantines

ook meer en meer richting gezond en licht.

‘Ik ben niet zo’n yogatype, maar bedrijfsfi tness, zodat je in je

pauze of na je werk even lekker kunt sporten, dat lijkt me wel

wat.’ De lunch van Gerben van Bochove, trainer bij VIA Landelijk

Centrum GGZ en Gehoorstoornissen in Leidschendam, is elke dag

weer anders. ‘Ik neem nooit eten mee van huis. Vaak lunch ik

samen met cliënten in het trainingshuis of ga met collega’s wat

eten in het Veurhuis, dat is het bedrijfsrestaurant hier op het

terrein. Of af en toe haalt iemand daar wat en dan lunchen we

met het verpleegkundig team op de

afdeling. Kroketten eet ik zelden, hier

in ieder geval niet. Maar meestal een

salade met een broodje of een kop soep,

dus eigenlijk altijd wel gezond.’

Voor Frits Muusse (teampsycholoog bij Centrum Eetstoornissen

Ursula en dirigent) en zijn koor is zingen tijdens de lunchpauze de

ultieme combinatie van in- en ontspanning. Hij zette zo’n vier jaar

geleden voor het eerst binnen Rivierduinen een zangkoor op. Nu

repeteren de circa twintig koorleden elke woensdag in de kapel te

Leidschendam. ‘Ons repertoire is erg divers, we doen van pop en

klassiek tot gospel, zowel in het Engels, Nederlands als in andere

talen. We hebben net zelfs een Russisch lied ingestudeerd. Het

maakt in principe niet uit of je goed kunt zingen, enthousiasme is

vele malen belangrijker.’

Zingen geeft energie en lucht, het breekt de dag door even met

iets totaal anders bezig te zijn.

Tijdens een korte warming-up wordt alle werkstress afgeschud en

na enkele ademhalings- en bewegingsoefeningen staat iedereen

weer met beide benen op de grond. Frits: ‘Behalve met je stem

ben je tijdens het zingen ook erg fysiek bezig. Je werkt met je hele

lijf want er komen heel wat spieren aan te pas. Het is een soort

indoor-ontstressen: Bedrijfsfi tness, maar dan anders.’

Zingen is een soort indoor-ontstressen: Bedrijfsfi tness, maar dan anders’

Peil 5/07 7