zang, salade & siesta
DESCRIPTION
Artikel voor ggz organisatie Rivierduinen over lunchgebruiken van medewerkers voor het interne magazine Peil.TRANSCRIPT
Tekst en fotografi e Mariëlle van der Zwet
Nederland kent geen lunchcultuur. Helaas. Wanneer ik mijn kleffe
boterhammen uit het plastic haal, kan ik met weemoed denken
aan Italië waar ik mij, zo rond een uur of twee, met spaghetti
aglio e olio en een glas rode wijn, moeiteloos aanpas aan de
tradities van het land.
Nog zo’n lekkere en vooral gezonde gewoonte van de Zuid-
Europeanen is de siësta. Zij wisten het al, maar nu is het ook nog
eens wetenschappelijk bewezen door de Amerikaanse universiteit
Harvard: Een dutje is goed voor het geheugen, het vermogen
nieuwe dingen te leren en de arbeidsproductiviteit. Misschien
wordt het tijd voor nieuwe CAO-
onderhandelingen? Voor enkele
Amerikaanse multinationals was
het in ieder geval aanleiding om
speciale ‘nap-rooms’ in te richten.
En ambtenaren in Bangkok kunnen zich tegenwoordig tussen de
middag terugtrekken in een sluimerkamer, compleet met gedempt
licht en rustgevende muziek.
Marcel van der Heijden, werkzaam bij GGZ Kinderen en Jeugd
Rivierduinen op de cliëntenadministratie, kan zich daar helemaal
‘Voor mij is een middag-slaapje de beste manier om mijn lunchpauze door te brengen’
Met kroketten in het bedrijfsrestaurant of met de
broodtrommel op de knieën. Achter het beeldscherm,
buiten de deur of in bed … Hoe lunchen wij bij Rivierduinen?
ZANG, SALADE & SIËSTA
‘Gewoon even van je werkplek af en lekker bijkletsen’
in vinden. ‘Voor mij is een middagslaapje de beste manier om mijn
lunchpauze door te brengen. Het kwartiertje pauze ’s ochtends en
’s middags voeg ik samen bij de middagpauze. En omdat ik vlakbij
mijn werk woon, kan ik heerlijk even dertig minuten slapen om
daarna weer helemaal opgekikkerd aan het werk te gaan. Dat
zouden meer mensen moeten doen.’
Lunchwandelen
Vaak lunchen we op het werk feitelijk niet eens tijdens de lunch
maar achter de pc. Die dertig minuten pauze investeren we
liever in een goed gesprek en lachen met collega’s, bij voorkeur
tijdens een ontspannen wandeling. Overigens blijkt dit lunch-
wandelen heel erg upcoming te
zijn (zie www.lunchwandelen.nl).
Zelfs onze professionals op het
gebied van eten, doen het.
Marieke Ypma, diëtist bij Centrum voor Overgewicht en Obesitas:
‘Omdat we een klein centrum zijn, heerst hier een heel open,
leuke sfeer en tussen de middag vormt zich al snel een groepje:
een manager, fysiotherapeut, diëtist, psycholoog en een secreta-
6 Peil 5/07
column
Protocollen
De wereld protocolleert. Merk je het ook? Ze waren er al
hoor; voor brand en inbraak of rampen. Die kwamen zo
rond 1985, geloof ik. Bedacht om in tijden van crisis de chaos
te beperken. Maar momenteel worden we overspoeld door
protocollen. Toen de autoritaire baas zijn macht zag slinken
door de opkomende democratiseringsgolf heeft hij op de
valreep nog een slinks maar uiterst vernuftig en geestdodend
idee gelanceerd: ‘Het protocol voor het alles’ (zie Einstein).
Ach, dacht ik in het begin, typisch iets voor het bedrijfsleven.
Die willen veel geld verdienen en dat moet snel en effi ciënt.
Ik liet me niet gek maken als ik werd geconfronteerd met de
protocollen van de KPN of de een of andere kabelmaatschap-
pij. Maar langzaamaan rukken de protocollen op. Bij het zie-
kenfonds en bij de gemeenten kwamen de protocollen (die ze
zelf meestal niet begrepen en hun klanten tot waanzin dreef,
wat op zich weer goed is voor de psychiatrie). De sociale
dienst had zoveel protocollen ontwikkeld dat de universiteit
er een leerstoel voor in het leven heeft moeten roepen. En
de eerste gevallen van protocollisme (het niet meer kunnen
handelen zonder vooropgestelde en omschreven doelen)
hebben zich bij onze polikliniek gemeld. En wat doen wij
dan in de psychiatrie? Wij bedenken onze eigen protocol-
len. Gedwongen door de ziektekostenverzekeraars, dat wel.
Maar we gaan er maar al te graag in mee. Alles wat we doen
voor of met een cliënt moet zorgvuldig worden uitgediept
omschreven, opgeschreven en daarna gecontroleerd en
herschreven. Weg is de cowboyhoed, de romantiek en de
vrijheid. Tijd voor orde, regelmaat, controle en effi ciëntie!
Waarschijnlijk is het goed en vooral goedkoper. Maar ik ...
ach ik, geef Jolly Jumper nog meer eens de sporen op naar
de einder.
> Storm
resse, die samen een stukje gaan lopen. We zitten midden in een
mooi park, dus blijven eigenlijk altijd op het terrein.’
Naast de benen strekken en de frisse neus is het feit dat je even
weg bent van je werkplek een goede aanleiding voor een lunch-
pauze. Marieke: ‘Natuurlijk is het heel verleidelijk om te blijven zit-
ten achter je computer en daar je brood te eten. Net nog zei mijn
collega dat ze toch wat vaker achter dat ding vandaan moest.’
‘Gewoon even van je werkplek af en lekker bijkletsen’, vindt ook
Thea van den Berg, medewerker receptie bij het Servicebedrijf op
het Schuttersveld in Leiden. ‘Normaal gesproken ga ik hier graag
naar het bedrijfsrestaurant, want ze hebben van die heerlijke
broodjes en salades. Maar nu doe ik het Sonja Bakkerdieet en
neem ik eten van huis mee: komkommer, tomaatjes, crackers, je
kent het wel. Dat eet ik eenvoudigweg achter mijn computer op.
Soms heb ik een lunchafspraak in de stad met een oud-collega.
Maar meestal, zoals ook vandaag, werk ik alleen en kan ik sowieso
niet van mijn plek weg. Tja, dat is het lot van receptionisten.’
Bedrijfsfi tness
Een gezonde geest in een gezond lichaam schijnt de tendens te
zijn. Want behalve lunchwandelen en nap-rooms organiseren
steeds meer bedrijven fi tness- en yogafaciliteiten voor hun werk-
nemers. Daarnaast verschuift het aanbod in de bedrijfskantines
ook meer en meer richting gezond en licht.
‘Ik ben niet zo’n yogatype, maar bedrijfsfi tness, zodat je in je
pauze of na je werk even lekker kunt sporten, dat lijkt me wel
wat.’ De lunch van Gerben van Bochove, trainer bij VIA Landelijk
Centrum GGZ en Gehoorstoornissen in Leidschendam, is elke dag
weer anders. ‘Ik neem nooit eten mee van huis. Vaak lunch ik
samen met cliënten in het trainingshuis of ga met collega’s wat
eten in het Veurhuis, dat is het bedrijfsrestaurant hier op het
terrein. Of af en toe haalt iemand daar wat en dan lunchen we
met het verpleegkundig team op de
afdeling. Kroketten eet ik zelden, hier
in ieder geval niet. Maar meestal een
salade met een broodje of een kop soep,
dus eigenlijk altijd wel gezond.’
Voor Frits Muusse (teampsycholoog bij Centrum Eetstoornissen
Ursula en dirigent) en zijn koor is zingen tijdens de lunchpauze de
ultieme combinatie van in- en ontspanning. Hij zette zo’n vier jaar
geleden voor het eerst binnen Rivierduinen een zangkoor op. Nu
repeteren de circa twintig koorleden elke woensdag in de kapel te
Leidschendam. ‘Ons repertoire is erg divers, we doen van pop en
klassiek tot gospel, zowel in het Engels, Nederlands als in andere
talen. We hebben net zelfs een Russisch lied ingestudeerd. Het
maakt in principe niet uit of je goed kunt zingen, enthousiasme is
vele malen belangrijker.’
Zingen geeft energie en lucht, het breekt de dag door even met
iets totaal anders bezig te zijn.
Tijdens een korte warming-up wordt alle werkstress afgeschud en
na enkele ademhalings- en bewegingsoefeningen staat iedereen
weer met beide benen op de grond. Frits: ‘Behalve met je stem
ben je tijdens het zingen ook erg fysiek bezig. Je werkt met je hele
lijf want er komen heel wat spieren aan te pas. Het is een soort
indoor-ontstressen: Bedrijfsfi tness, maar dan anders.’
Zingen is een soort indoor-ontstressen: Bedrijfsfi tness, maar dan anders’
Peil 5/07 7