Zarządzanie finansami Zarządzanie finansami publicznymipublicznymi

Zarządzanie I rok 2 semestr

Specjalność: Zarządzanie w sektorze publicznym

1. Zarządzanie finansami publicznymi1. Zarządzanie finansami publicznymiRegulacje prawne:Regulacje prawne:Ustawa z dnia 27.09.2009 r. o finansach publicznych ( Dz. U.Ustawa z dnia 27.09.2009 r. o finansach publicznych ( Dz. U.Nr 157, poz. 1241)Nr 157, poz. 1241)Ustawa z dnia 29.01.2004 r. Prawo zamówień publicznych (Ustawa z dnia 29.01.2004 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2010 r. Nr 113 poz. 759 ze zm.)Dz. U. z 2010 r. Nr 113 poz. 759 ze zm.)Ustawa z dnia 17.12.2004 r. o odpowiedzialności zaUstawa z dnia 17.12.2004 r. o odpowiedzialności zanaruszenie dyscypliny finansów publicznych ( Dz. U. z 2005 r.naruszenie dyscypliny finansów publicznych ( Dz. U. z 2005 r.Nr 14 poz. 114)Nr 14 poz. 114)Ustawa z dnia 29.09.1994 r. o rachunkowości ( t. jedn. Z 2009Ustawa z dnia 29.09.1994 r. o rachunkowości ( t. jedn. Z 2009r. Nr 152, poz. 1223)r. Nr 152, poz. 1223)

Zarządzanie finansami Zarządzanie finansami publicznymipublicznymi

To działania które przebiegają na podstawie prawa i To działania które przebiegają na podstawie prawa i w celu wykonywania jego postanowień. Organy w celu wykonywania jego postanowień. Organy zarządzające finansami publicznymi realizują zarządzające finansami publicznymi realizują funkcje kierownicze w procesie zarządzania funkcje kierownicze w procesie zarządzania finansami publicznymi jako całością lub ich finansami publicznymi jako całością lub ich

poszczególnymi członami poszczególnymi członami

Rodzaje organów Rodzaje organów

1)1) minister finansów (skarbu)minister finansów (skarbu)2)2) prezes centralnego banku państwa,prezes centralnego banku państwa,3)3) minister współpracy gospdarki za granicą minister współpracy gospdarki za granicą

Finanse publiczne to finanse państwa i samorządu Finanse publiczne to finanse państwa i samorządu terytorialnego, obejmują one procesy związane z terytorialnego, obejmują one procesy związane z gromadzeniem środków publicznych oraz ich gromadzeniem środków publicznych oraz ich rozdysponowaniem, a w szczególności:rozdysponowaniem, a w szczególności:

pobieranie i gromadzenie środków publicznychpobieranie i gromadzenie środków publicznych wydatkowanie środków publicznychwydatkowanie środków publicznych finansowanie potrzeb pożyczkowych budżetu państwafinansowanie potrzeb pożyczkowych budżetu państwa zaciąganie zobowiązań angażujących środki publicznezaciąganie zobowiązań angażujących środki publiczne zarządzanie środkami publicznymizarządzanie środkami publicznymi zarządzanie długiem publicznym.zarządzanie długiem publicznym.

Środkami publicznymi są:Środkami publicznymi są:

dochody publiczne,dochody publiczne, środki pochodzące ze źródeł środki pochodzące ze źródeł

zagranicznych , nie podlegające zwrotowi,zagranicznych , nie podlegające zwrotowi, przychody budżetu państwa i budżetów przychody budżetu państwa i budżetów

jednostek samorządu terytorialnego,jednostek samorządu terytorialnego, przychody jednostek zaliczanych do przychody jednostek zaliczanych do

sektora finansów publicznych, uzyskiwanie sektora finansów publicznych, uzyskiwanie w związku z prowadzoną przez nie w związku z prowadzoną przez nie działalnością oraz pochodzące z innych działalnością oraz pochodzące z innych źródeł.źródeł.

Dochodami publicznymi są:Dochodami publicznymi są:

daniny publiczne, do których zalicza się podatki daniny publiczne, do których zalicza się podatki oraz inne świadczenia pieniężne. oraz inne świadczenia pieniężne.

pozostałe dochody uzyskiwane przez jednostki pozostałe dochody uzyskiwane przez jednostki sektora finansów publicznych, do których zalicza sektora finansów publicznych, do których zalicza się opłaty, dochody z mienia, w szczególności z się opłaty, dochody z mienia, w szczególności z najmu oraz z dzierżawy i innych umów o najmu oraz z dzierżawy i innych umów o podobnym charakterze oraz dywidendy od podobnym charakterze oraz dywidendy od wniesionego kapitału, dochody ze sprzedaży wniesionego kapitału, dochody ze sprzedaży majątku, rzeczy i praw, nie stanowiące majątku, rzeczy i praw, nie stanowiące przychodów, oraz dochody ze świadczenia usług, przychodów, oraz dochody ze świadczenia usług, spadki, zapisy i darowizny w postaci pieniężnej, spadki, zapisy i darowizny w postaci pieniężnej, inne dochody uzyskane na podstawie odrębnych inne dochody uzyskane na podstawie odrębnych przepisów, o ile są pobierane przez organy przepisów, o ile są pobierane przez organy finansowe z dochodów publicznych lub przez finansowe z dochodów publicznych lub przez podległe albo nadzorowanie przez te organy podległe albo nadzorowanie przez te organy jednostki.jednostki.

Budżet jednostki samorządu Budżet jednostki samorządu terytorialnego jest rocznym planem: terytorialnego jest rocznym planem:

dochodów i wydatków oraz dochodów i wydatków oraz przychodów i rozchodów tej przychodów i rozchodów tej jednostki,jednostki,

przychodów i wydatków zakładów przychodów i wydatków zakładów budżetowych, gospodarstw budżetowych, gospodarstw pomocniczych jednostek pomocniczych jednostek budżetowych i środków specjalnych budżetowych i środków specjalnych oraz funduszy celowych jednostki oraz funduszy celowych jednostki samorządu terytorialnego. samorządu terytorialnego.

Deficyt budżetu jednostki samorządu terytorialnego Deficyt budżetu jednostki samorządu terytorialnego może być pokryty przychodami pochodzącymi: może być pokryty przychodami pochodzącymi:

ze sprzedaży papierów wartościowych ze sprzedaży papierów wartościowych wyemitowanym przez jednostkę samorządu wyemitowanym przez jednostkę samorządu terytorialnego,terytorialnego,

z kredytów zaciągniętych w bankach krajowych,z kredytów zaciągniętych w bankach krajowych, z pożyczek,z pożyczek, z prywatyzacji majątku jednostki samorządu z prywatyzacji majątku jednostki samorządu

terytorialnego,terytorialnego, z nadwyżki budżetu jednostki samorządu z nadwyżki budżetu jednostki samorządu

terytorialnego z lat ubiegłych,terytorialnego z lat ubiegłych, z wolnych środków jako nadwyżki środków z wolnych środków jako nadwyżki środków

pieniężnych na rachunku bieżącym budżetu pieniężnych na rachunku bieżącym budżetu jednostki samorządu terytorialnego, wynikającej z jednostki samorządu terytorialnego, wynikającej z rozliczeń kredytów i pożyczek z lat ubiegłych.rozliczeń kredytów i pożyczek z lat ubiegłych.

Do sektora finansów publicznych Do sektora finansów publicznych zaliczamy:zaliczamy:

Organy władzy publicznej, Organy administracji rządowej, Organy kontroli Organy władzy publicznej, Organy administracji rządowej, Organy kontroli państwowej i ochrony prawa, Sądy i trybunały,państwowej i ochrony prawa, Sądy i trybunały,

Jednostki samorządu terytorialnego (gminy, powiaty, samorząd województwa) Jednostki samorządu terytorialnego (gminy, powiaty, samorząd województwa) oraz ich związkioraz ich związki

Jednostki budżetowe,Jednostki budżetowe, Samorządowe zakłady budżetoweSamorządowe zakłady budżetowe Agencje wykonawczeAgencje wykonawcze Instytucje gospodarki budżetowejInstytucje gospodarki budżetowej Państwowe fundusze celowePaństwowe fundusze celowe Zakład Ubezpieczeń Społecznych i zarządzane przez niego fundusze oraz Zakład Ubezpieczeń Społecznych i zarządzane przez niego fundusze oraz

KRUS i fundusze zarządzane przez Prezesa KRUSKRUS i fundusze zarządzane przez Prezesa KRUS Narodowy Fundusz ZdrowiaNarodowy Fundusz Zdrowia Samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej (SPZOZ)Samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej (SPZOZ) Uczelnie publiczneUczelnie publiczne Polska Akademia Nauk i tworzone przez nią jednostki organizacyjnePolska Akademia Nauk i tworzone przez nią jednostki organizacyjne Państwowe i samorządowe instytucje kultury oraz państwowe instytucje Państwowe i samorządowe instytucje kultury oraz państwowe instytucje

filmowefilmowe inne państwowe lub samorządowe osoby prawne utworzone na podstawie inne państwowe lub samorządowe osoby prawne utworzone na podstawie

odrębnych ustaw w celu wykonywania zadań publicznych, z wyłączeniem odrębnych ustaw w celu wykonywania zadań publicznych, z wyłączeniem przedsiębiorstw, jednostek badawczo-rozwojowych, banków i spółek prawa przedsiębiorstw, jednostek badawczo-rozwojowych, banków i spółek prawa handlowego.handlowego.

Jednostki budżetoweJednostki budżetowe Jednostka budżetowa środki na swoje potrzeby Jednostka budżetowa środki na swoje potrzeby

otrzymuje z budżetu państwa i nie może mieszać otrzymuje z budżetu państwa i nie może mieszać dochodów z wydatkami. W tej formie występują dochodów z wydatkami. W tej formie występują podmioty z założenia deficytowe np: szkoły, straż podmioty z założenia deficytowe np: szkoły, straż miejska, straż pożarna, policja, zakłady karne, domy miejska, straż pożarna, policja, zakłady karne, domy kultury, domy dziecka, domy pomocy społecznej, kultury, domy dziecka, domy pomocy społecznej, wszystkie urzędy. Jednostka budżetowa jest wszystkie urzędy. Jednostka budżetowa jest powiązana z budżetem metodą brutto (pełna kwotę powiązana z budżetem metodą brutto (pełna kwotę dochodów i pełna kwotę wydatków). Jednostka dochodów i pełna kwotę wydatków). Jednostka budżetowa może mieć utworzony rachunek dochodów budżetowa może mieć utworzony rachunek dochodów własnych. W jednostce budżetowej obowiązuje zasada własnych. W jednostce budżetowej obowiązuje zasada roczności - niezrealizowane wydatki wygasają z dniem roczności - niezrealizowane wydatki wygasają z dniem 31 grudnia oraz do budżetu państwa musi zostać 31 grudnia oraz do budżetu państwa musi zostać odprowadzona ustalona na ten dzień nadwyżka z odprowadzona ustalona na ten dzień nadwyżka z rachunku dochodów własnych. Rachunek dochodów rachunku dochodów własnych. Rachunek dochodów własnych może być tworzony przez każdą jednostkę własnych może być tworzony przez każdą jednostkę budżetową.budżetową.

Zakłady budżetoweZakłady budżetowe

Zakłady budżetowe świadczą swoje Zakłady budżetowe świadczą swoje usługi odpłatnie, zaś koszty ich usługi odpłatnie, zaś koszty ich działalności pokrywane są z działalności pokrywane są z przychodów własnych. Przychód może przychodów własnych. Przychód może być wykorzystany do pokrycia kosztów być wykorzystany do pokrycia kosztów np. przedszkól, izb wytrzeźwień, np. przedszkól, izb wytrzeźwień, żłobków, obiektów sportowych, żłobków, obiektów sportowych, zakładów utylizacji odpadów, zakładów zakładów utylizacji odpadów, zakładów komunalnych, oczyszczalni ścieków.komunalnych, oczyszczalni ścieków.

Zakład budżetowy może otrzymywać:Zakład budżetowy może otrzymywać:

dotacje przedmiotowe,dotacje przedmiotowe,dotacje podmiotowe,dotacje podmiotowe,dotację celową na dofinansowanie dotację celową na dofinansowanie

kosztów inwestycjikosztów inwestycjinowo tworzony zakład może nowo tworzony zakład może

otrzymać jednorazowe dotacje z otrzymać jednorazowe dotacje z budżetu na pierwsze wyposażenie w budżetu na pierwsze wyposażenie w środki obrotowe.środki obrotowe.

Gospodarstwa pomocnicze Gospodarstwa pomocnicze jednostek budżetowychjednostek budżetowych

Gospodarstwo pomocnicze to działalność Gospodarstwo pomocnicze to działalność uboczna lub część działalności podstawowej uboczna lub część działalności podstawowej jednostki budżetowej, wyodrębniona z niej jednostki budżetowej, wyodrębniona z niej pod względem organizacyjnym i finansowym. pod względem organizacyjnym i finansowym. Jest powiązana metodą budżetowania netto.Jest powiązana metodą budżetowania netto.

Gospodarstwa pomocnicze realizują zadania Gospodarstwa pomocnicze realizują zadania rzeczowe o charakterze produkcyjno rzeczowe o charakterze produkcyjno usługowym na zasadzie odpłatnej np. usługowym na zasadzie odpłatnej np. warsztaty szkolne, warsztaty naprawcze przy warsztaty szkolne, warsztaty naprawcze przy jednostce wojskowej, laboratorium analityczne jednostce wojskowej, laboratorium analityczne przy ZOZZprzy ZOZZ

Prowadzi działalność na podstawie rocznego planu Prowadzi działalność na podstawie rocznego planu finansowego:finansowego:

przychody własneprzychody własne dotacje z budżetu jednostki budżetowejdotacje z budżetu jednostki budżetowej wydatki będące kosztamiwydatki będące kosztami rozliczenie z budżetem (stan należności i rozliczenie z budżetem (stan należności i

zobowiązań na początek i na koniec okresu zobowiązań na początek i na koniec okresu rozliczeniowego)rozliczeniowego)

Koszty działalności pokrywają z uzyskanych Koszty działalności pokrywają z uzyskanych przychodów własnych (założenie). W praktyce przychodów własnych (założenie). W praktyce

mogą one otrzymywać dotacje przedmiotowe oraz mogą one otrzymywać dotacje przedmiotowe oraz jednorazową dotację na wyposażenie w środki jednorazową dotację na wyposażenie w środki

obrotowe.obrotowe.

Fundusze celoweFundusze celowe fundusze stworzone do finansowania takich zadań fundusze stworzone do finansowania takich zadań

należących do organów publicznych (państwowych należących do organów publicznych (państwowych lub samorządowych), które mogłyby być lub samorządowych), które mogłyby być finansowane z budżetu, lecz z pewnych względów finansowane z budżetu, lecz z pewnych względów uznano, iż dla ich realizacji należy stworzyć uznano, iż dla ich realizacji należy stworzyć odrębne budżety. Fundusze celowe charakteryzuje odrębne budżety. Fundusze celowe charakteryzuje celowe przeznaczenie gromadzonych w nich celowe przeznaczenie gromadzonych w nich dochodów. Są tworzone na podstawie odrębnych dochodów. Są tworzone na podstawie odrębnych ustaw (ustawa powołuje konkretny fundusz). ustaw (ustawa powołuje konkretny fundusz). Przychody funduszy pochodzą z dochodów Przychody funduszy pochodzą z dochodów publicznych. Fundusze celowe dzielą się na publicznych. Fundusze celowe dzielą się na państwowe lub samorządowe (odpowiednio: państwowe lub samorządowe (odpowiednio: gminne, powiatowe lub wojewódzkie). Jako ważna gminne, powiatowe lub wojewódzkie). Jako ważna cechę można także podać nieokreślony czas ich cechę można także podać nieokreślony czas ich funkcjonowania, który jest jednak zazwyczaj funkcjonowania, który jest jednak zazwyczaj dłuższy niż rok.dłuższy niż rok.

Funkcjonowanie funduszy celowych może Funkcjonowanie funduszy celowych może polegać na:polegać na:

wyodrębnieniu z budżetu państwa osobnego wyodrębnieniu z budżetu państwa osobnego rachunku, na którym gromadzone są dochody i rachunku, na którym gromadzone są dochody i wpływy danego funduszu, oraz z których właściwy wpływy danego funduszu, oraz z których właściwy dysponent, najczęściej w randze ministra dysponent, najczęściej w randze ministra rozdysponowuje zgromadzone tam środki np. rozdysponowuje zgromadzone tam środki np. Fundusz Pracy;Fundusz Pracy;

stworzenie funduszu celowego poprzez tworzenie stworzenie funduszu celowego poprzez tworzenie struktur organizacyjnych i nadanie mu osobowości struktur organizacyjnych i nadanie mu osobowości prawnej; wówczas to dysponentem środków prawnej; wówczas to dysponentem środków zgromadzonych na rachunkach funduszu staje się zgromadzonych na rachunkach funduszu staje się organ tego funduszu w randze np. prezesa zarządu organ tego funduszu w randze np. prezesa zarządu np. Fundusz Ubezpieczeń Społecznych, Państwowy np. Fundusz Ubezpieczeń Społecznych, Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON), Narodowy Fundusz Zdrowia (NFZ).(PFRON), Narodowy Fundusz Zdrowia (NFZ).

Agencje rządoweAgencje rządowe

Utworzona na mocy ustawy, Utworzona na mocy ustawy, państwowa osoba prawna w celu państwowa osoba prawna w celu realizacji zadań publicznych pod realizacji zadań publicznych pod nadzorem właściwego ministra np. nadzorem właściwego ministra np. Agencja Rynku Rolnego; agencje Agencja Rynku Rolnego; agencje zarządzają mieniem publicznym i zarządzają mieniem publicznym i uzyskują dochody np. z jego uzyskują dochody np. z jego sprzedaży, dzierżawy.sprzedaży, dzierżawy.

Zarządzanie dochodami Zarządzanie dochodami gminygminy

Gmina jako jednostka samorządu terytorialnego ma zapewnione stałe dochody. Dochody Gmina jako jednostka samorządu terytorialnego ma zapewnione stałe dochody. Dochody tete

pochodzą zarówno ze źródeł własnych, jak i dochodów publicznych. Konstytucja RP z dnia pochodzą zarówno ze źródeł własnych, jak i dochodów publicznych. Konstytucja RP z dnia 22

kwietnia 1997 r. wskazuje w art. 167 ust. 1 na zasadę, że „jednostkom samorządu kwietnia 1997 r. wskazuje w art. 167 ust. 1 na zasadę, że „jednostkom samorządu terytorialnegoterytorialnego

zapewnia się udział w dochodach publicznych odpowiednio do przypadających im zadań”. zapewnia się udział w dochodach publicznych odpowiednio do przypadających im zadań”. DochodyDochody

gminy ze względu na źródło pochodzenia dzielą się na: gminy ze względu na źródło pochodzenia dzielą się na:

1)dochody własne, 1)dochody własne,

2) subwencje ogólne z budżetu państwa, 2) subwencje ogólne z budżetu państwa,

3)dotacje celowe z budżetu państwa3)dotacje celowe z budżetu państwa

. Natomiast dochody gminy ze względu na możliwość uzyskania dzielą się na: . Natomiast dochody gminy ze względu na możliwość uzyskania dzielą się na: obligatoryjne obligatoryjne fakultatywne. fakultatywne.

Dochodami obligatoryjnymi są dochody uzyskiwane ze stałych wskazanych źródeł. Dochodami obligatoryjnymi są dochody uzyskiwane ze stałych wskazanych źródeł.

Dochodami fakultatywnymi są dochody uzyskiwane z potencjalnie możliwych źródeł.Dochodami fakultatywnymi są dochody uzyskiwane z potencjalnie możliwych źródeł.

Dochodami obligatoryjnymi gminy są:Dochodami obligatoryjnymi gminy są:

1. Wpływy z ustalonych popieranych na podstawie odrębnych ustaw podatków:1. Wpływy z ustalonych popieranych na podstawie odrębnych ustaw podatków:

- od nieruchomości- od nieruchomości

- rolnego,- rolnego,

- leśnego- leśnego

-środków transportowych,-środków transportowych,

- od działalności gospodarczej od osób fizycznych,- od działalności gospodarczej od osób fizycznych,

- od posiadania psów, od czynności cywilnoprawnych.- od posiadania psów, od czynności cywilnoprawnych.

2. Wpływy z opłat:2. Wpływy z opłat:

- skarbowej,- skarbowej,

- eksploatacyjnej,- eksploatacyjnej,

- miejscowych,- miejscowych,

- innych, pobieranych na podstawie odrębnych ustaw, gdy stanowi to dochód - innych, pobieranych na podstawie odrębnych ustaw, gdy stanowi to dochód gminy.gminy.

3. Udziały w podatkach stanowiących dochód budżetu państwa w wysokości3. Udziały w podatkach stanowiących dochód budżetu państwa w wysokości

4. Subwencja ogólna.4. Subwencja ogólna.

Dochodami fakultatywnymi są:Dochodami fakultatywnymi są:

1. Dotacje celowe na dofinansowanie zadań własnych gminy.1. Dotacje celowe na dofinansowanie zadań własnych gminy.

2. Dotacja celowa na zadania realizowane przez gminę na podstawie 2. Dotacja celowa na zadania realizowane przez gminę na podstawie porozumień z organamiporozumień z organami

administracji rządowej lub z innymi jednostkami samorządu terytorialnego.administracji rządowej lub z innymi jednostkami samorządu terytorialnego.

3. Dotacja celowa z budżetu państwa na usuwanie bezpośrednich zagrożeń dla 3. Dotacja celowa z budżetu państwa na usuwanie bezpośrednich zagrożeń dla bezpieczeństwa i porządku publicznego.bezpieczeństwa i porządku publicznego.

4. Dotacje z funduszy celowych.4. Dotacje z funduszy celowych.

5. Spadki, zapisy i darowizny.5. Spadki, zapisy i darowizny.

6. Odsetki od pożyczek udzielonych przez gminę.6. Odsetki od pożyczek udzielonych przez gminę.

7. Opłaty prolongacyjne oraz odsetki od nieterminowo regulowanych 7. Opłaty prolongacyjne oraz odsetki od nieterminowo regulowanych naleŜności, stanowiących dochody gminy.naleŜności, stanowiących dochody gminy.

8. Odsetki i dywidendy od kapitału wniesionego do spółek.8. Odsetki i dywidendy od kapitału wniesionego do spółek.

9. Dochody z kar pieniężnych i grzywien, określonych odrębnymi przepisami.9. Dochody z kar pieniężnych i grzywien, określonych odrębnymi przepisami.

Każda gmina otrzymuje z budżetu państwa subwencję ogólną Każda gmina otrzymuje z budżetu państwa subwencję ogólną składającą się z części:składającą się z części:

1. wyrównawczej,1. wyrównawczej,

2. równoważącej,2. równoważącej,

3. oświatowej.3. oświatowej.

Gminy wykonujące zadania zlecone z zakresu administracji rządowej Gminy wykonujące zadania zlecone z zakresu administracji rządowej oraz inne zadania zlecone ustawami otrzymują dotacje celowe oraz inne zadania zlecone ustawami otrzymują dotacje celowe przyznawane z budżetu państwa. Dotacje celowe udzielane są z przyznawane z budżetu państwa. Dotacje celowe udzielane są z budżetu państwa na finansowanie lub dofinansowanie zadań budżetu państwa na finansowanie lub dofinansowanie zadań własnych gminy z zakresu: pomocy społecznej i wypłat dodatków własnych gminy z zakresu: pomocy społecznej i wypłat dodatków mieszkaniowych.mieszkaniowych.

Wydatki bieżące gminy są związane z realizacją podstawowej funkcji Wydatki bieżące gminy są związane z realizacją podstawowej funkcji samorządu, tj. wykonywaniem zadań, poprzez które gmina zaspakaja samorządu, tj. wykonywaniem zadań, poprzez które gmina zaspakaja zbiorowe potrzeby, czyli dostarcza dóbr i usług niezbędnych dla zbiorowe potrzeby, czyli dostarcza dóbr i usług niezbędnych dla prawidłowego, codziennego funkcjonowania zarówno swoich mieszkańców prawidłowego, codziennego funkcjonowania zarówno swoich mieszkańców jak też przedsiębiorstw znajdujących się na danym terenie oraz szeroko jak też przedsiębiorstw znajdujących się na danym terenie oraz szeroko rozumianego rozwoju lokalnego. Do tej grupy wydatków można zaliczyć m. rozumianego rozwoju lokalnego. Do tej grupy wydatków można zaliczyć m. in. wydatki służące utrzymaniu szkół, zapewnieniu usług komunalnych, in. wydatki służące utrzymaniu szkół, zapewnieniu usług komunalnych, sprawnemu działaniu istniejącej infrastruktury itp. Wydatki inwestycyjne sprawnemu działaniu istniejącej infrastruktury itp. Wydatki inwestycyjne służą realizacji zadań inwestycyjnych czyli odtwarzania i rozbudowy służą realizacji zadań inwestycyjnych czyli odtwarzania i rozbudowy posiadanej już na swoim terenie infrastruktury, jak też do tworzenia nowej. posiadanej już na swoim terenie infrastruktury, jak też do tworzenia nowej. Prowadzenie przedsięwzięć inwestycyjnych warunkuje realizację zadań Prowadzenie przedsięwzięć inwestycyjnych warunkuje realizację zadań gminy. Tak więc inwestycje są środkiem, który umożliwia wykonanie gminy. Tak więc inwestycje są środkiem, który umożliwia wykonanie zarówno zadań bieżących jak i tych, które będą dopiero aktualne w zarówno zadań bieżących jak i tych, które będą dopiero aktualne w przyszłości. Dzięki ich podejmowaniu jednostka samorządu terytorialnego przyszłości. Dzięki ich podejmowaniu jednostka samorządu terytorialnego może zapewnić mieszkańcom dostęp do usług, świadczonych na możliwie może zapewnić mieszkańcom dostęp do usług, świadczonych na możliwie najwyższym poziomie i jednocześnie korespondujących ich potrzebami najwyższym poziomie i jednocześnie korespondujących ich potrzebami Poza tym, inwestycje komunalne, a zwłaszcza rozbudowa infrastruktury Poza tym, inwestycje komunalne, a zwłaszcza rozbudowa infrastruktury technicznej, należą do ważniejszych czynników wpływających na technicznej, należą do ważniejszych czynników wpływających na atrakcyjność inwestycyjną gminy, a tym samym na jej przyszłe „bogactwo”atrakcyjność inwestycyjną gminy, a tym samym na jej przyszłe „bogactwo”

Przedsięwzięcia inwestycyjne ze względu na swój wymiar finansowy powinny być Przedsięwzięcia inwestycyjne ze względu na swój wymiar finansowy powinny być starannie przemyślane i zaplanowane. Gminy winny badać skutki pieniężne już starannie przemyślane i zaplanowane. Gminy winny badać skutki pieniężne już podjętych decyzji, przygotowanych planów rozwojowych oraz konkretnych podjętych decyzji, przygotowanych planów rozwojowych oraz konkretnych zamierzeń inwestycyjnych poprzez znajdowanie wspólnego pieniężnego zamierzeń inwestycyjnych poprzez znajdowanie wspólnego pieniężnego wymiaru, dla wielu zdawałoby się nieporównywalnych przedsięwzięć w czym wymiaru, dla wielu zdawałoby się nieporównywalnych przedsięwzięć w czym pomocne są finanse aby dokonać racjonalnych wyborów. pomocne są finanse aby dokonać racjonalnych wyborów.

Dokonywanie racjonalnych wyborów przedsięwzięć inwestycyjnych jest szczególnie Dokonywanie racjonalnych wyborów przedsięwzięć inwestycyjnych jest szczególnie ważne, gdyż gminy dysponują ograniczonymi środkami finansowymi i ważne, gdyż gminy dysponują ograniczonymi środkami finansowymi i jakkolwiek gmina nie działa dla zysku ważne jest optymalne wykorzystanie jakkolwiek gmina nie działa dla zysku ważne jest optymalne wykorzystanie posiadanych przez nią funduszy. Generalnie rzecz biorąc zarządzanie finansami posiadanych przez nią funduszy. Generalnie rzecz biorąc zarządzanie finansami gminy sprowadza się do świadomego kształtowanie dochodów i przychodów gminy sprowadza się do świadomego kształtowanie dochodów i przychodów oraz racjonalnego gospo-darowania posiadanymi zasobami. Niestety, gmina oraz racjonalnego gospo-darowania posiadanymi zasobami. Niestety, gmina może tylko w małym stopniu wpływać na wielkość swoich dochodów. Wpływ może tylko w małym stopniu wpływać na wielkość swoich dochodów. Wpływ ten ogranicza się tylko do „dochodów własnych” a urzeczywistnia się poprzez ten ogranicza się tylko do „dochodów własnych” a urzeczywistnia się poprzez władztwo podatkowe czyli prawo do samodzielnego kształtowania niektórych władztwo podatkowe czyli prawo do samodzielnego kształtowania niektórych konstrukcyjnych elementów podatków i opłat lokalnych (np. ustalenie konstrukcyjnych elementów podatków i opłat lokalnych (np. ustalenie konkretnych stawek podatkowych, rozszerzania zakresu ulg i zwolnień). konkretnych stawek podatkowych, rozszerzania zakresu ulg i zwolnień). Natomiast na wielkość dwóch pozostałych składników dochodów tj. na Natomiast na wielkość dwóch pozostałych składników dochodów tj. na subwencje oraz dotacje gmina praktycznie niema żadnego wpływu. subwencje oraz dotacje gmina praktycznie niema żadnego wpływu.

BibliografiaBibliografia

Finanse publiczne. Teoria i praktyka, S. Owsiak, Finanse publiczne. Teoria i praktyka, S. Owsiak, PWN, Warszawa 1999PWN, Warszawa 1999

S. Owsiak, Finanse publiczne: teoria i praktyka, S. Owsiak, Finanse publiczne: teoria i praktyka, PWN, Warszawa 2005,PWN, Warszawa 2005,

A. Komar, Finanse publiczne, Warszawa 1995,A. Komar, Finanse publiczne, Warszawa 1995,

J. Osiatyński, Finanse publiczne, Warszawa 2006,J. Osiatyński, Finanse publiczne, Warszawa 2006,

Serwisy internetowe.Serwisy internetowe.

Dziękuję za uwagę