zastosowanie sterowników pac oraz platform .net cf i j2ee ... · zacji procesów produkcyjnych...
TRANSCRIPT
TOMASZ M�CZKA
ZASTOSOWANIE STEROWNIKÓW PAC ORAZ PLATFORM .NET CF I J2EE DO REALIZACJI SYSTEMU MONITOROWANIA PRODUKCJI
Streszczenie
W referacie przedstawiono koncepcj�, realizacj� i rezultaty przemysłowego
wdro�enia systemu monitorowania produkcji. System dostarcza informacji o bie��cej
sytuacji na hali fabrycznej, istotnych dla zarz�dzania i planowania produkcji. Na ak-
tualnym etapie projektu główny celem zastosowania systemu jest wsparcie optymali-
zacji procesów produkcyjnych przedsi�biorstwa, która prowadzi do wykrywania
i ograniczania „w�skich gardeł”. Stworzono oprogramowanie integruj�ce wiele
technologii i platform sprz�towo-programowych: nowoczesne urz�dzenia automatyki
przemysłowej – sterowniki PAC, PLC, platformy .NET CF, J2EE, Web Services.
Opracowany system przetestowany został w rzeczywistym �rodowisku produkcyjnym,
gdzie od 20 miesi�cy monitoruje, mi�dzy innymi, prac� 12 maszyn tłocz�cych,
uczestnicz�cych w procesie produkcji �rub. Stworzony system oferuje platform�
sprz�towo-programow�, która stanowi pierwszy krok do praktycznej realizacji kon-
cepcji tzw. Inteligentnego Systemu Produkcyjnego (IMS).
Słowa kluczowe: monitorowanie produkcji, MES, Inteligentny System Produkcyjny, sterowniki
PAC, .NET CF, J2EE
1. Wprowadzenie
Wysoka konkurencyjno�� w�ród współczesnych przedsi�biorstw produkcyjnych wymusza
nieustanne podnoszenie jako�ci oferowanych usług oraz wyrobów przy jednoczesnej redukcji
kosztów wytwarzania i d��eniu do wzrostu wydajno�ci. Wymaga to ci�głego monitorowania
i optymalizacji procesów zachodz�cych w przedsi�biorstwie, poczynaj�c od przyj�cia zamówienia
od klienta a� do wykonania wyrobu finalnego, ze szczególnym naciskiem na proces produkcyjny.
Aby sprosta� tym wymaganiom, powstaj� nowe koncepcje struktur organizacyjnych dla
przedsi�biorstw produkcyjnych, które prowadz� do idei tzw. Inteligentnych Systemów Produkcyj-
nych (IMS – Intelligent Manufacturing System). Systemy te cechuj� si� zast�powaniem procesów
sterowanych przez człowieka maszynowym przetwarzaniem danych, a tak�e stosowaniem syste-
mów informatycznych o zdecentralizowanej strukturze. [4] [5]
Wdro�enie tego typu koncepcji wymaga zastosowania odpowiednich rozwi�za� sprz�towo-
programowych ju� na poziomie hali fabrycznej. Wymagana infrastruktura powinna zapewnia�mi�dzy innymi sterowanie maszynami, gromadzenie i przetwarzanie danych, komunikacj� pomi�-dzy elementami systemu oraz z operatorami, zdalne monitorowanie stanu maszyn oraz wyznacza-
nie i prezentacj� w trybie on-line odpowiednich wska�ników statystycznych. Systemy informa-
tyczne realizuj�ce takie funkcje klasyfikowane s� jako MES (Manufacturing Execution System,
System Realizacji Produkcji).
128
Tomasz M�czka
Zastosowanie sterowników PAC oraz platform .NET CF i J2EE do realizacji systemu
monitorowania produkcji
Przedsi�biorstwa produkcyjne powszechnie wykorzystuj� systemy klasy ERP (Enterprise Resour-
ce Planning), które charakteryzuje zazwyczaj brak aktualnych danych o sytuacji na hali fabrycz-
nej, co negatywnie wpływa np. na planowanie produkcji. Integracja systemów ERP z systemami
MES likwiduje t� luk�, gdy� MES mog� dostarcza� informacji o realnym wykorzystania parku
maszyn i zasobów ludzkich do warstwy ERP.
W dalszej cz��ci referatu opisano projekt, implementacj� i testy zrealizowane w rzeczywistym
�rodowisku produkcyjnym dla systemu realizuj�cego wybrane funkcje MES. System opracowany
został we współpracy z Klastrem Technologicznym „Zielona Ku�nia” oraz Katedr� Informatyki
i Automatyki Politechniki Rzeszowskiej. Elementy programowe systemu wykonano w ramach
pracy dyplomowej autora [3].
Dost�pne na rynku komercyjne systemy klasy MES ze wzgl�du na ich koszty s� zazwyczaj
nieosi�galne dla wi�kszo�ci polskich małych i �rednich przedsi�biorstw (M�P). Stworzone roz-
wi�zanie ma na celu realizacj� takiej koncepcji systemów MES, która pozwoli na ich upowszech-
nienie w polskim przemy�le, szczególnie w obszarze M�P.
2. Struktura i funkcjonalno� systemu
W skład systemu wchodzi oprogramowanie integruj�ce wiele platform sprz�towych
i programowych, mi�dzy innymi sterowników PAC, PLC, platform .NET i .NET CF oraz Java EE.
System rejestruje dane dotycz�ce pracy maszyn, a tak�e zapewnia interfejs graficzny dla ich ope-
ratorów. Analizuje powody przestojów maszyn, zarówno na podstawie informacji pochodz�cych
z ich systemów sterowania jak i danych wprowadzonych przez operatorów. Integruje współprac�pomi�dzy ró�nymi jednostkami organizacyjnymi przedsi�biorstwa, np. działem utrzymania ruchu,
magazynem materiału czy działem narz�dziowym. Wspiera zarz�dzanie zleceniami produkcyjny-
mi wykonywanymi na maszynach i rejestruje urobek maszyn dla zlece�. Zapewnia wsparcie kon-
troli jako�ci oraz �ledzenie i wizualizacj� produkcji w toku. System umo�liwia komunikacj� bez-
po�rednio ze stanowiskami na hali fabrycznej. Oprogramowanie rejestruj�ce i przetwarzaj�ce dane
udost�pnia szereg raportów, prezentuj�cych działanie maszyn oraz prac� operatorów.
Powy�sza funkcjonalno�� jest realizowana dzi�ki odpowiedniej infrastrukturze sprz�towo-
programowej, której schemat pokazano na rysunku 1. Mo�na w jej obr�bie wydzieli� trzy główne
obszary:
• urz�dzenia i oprogramowanie zainstalowane na hali fabrycznej, odpowiedzialne za od-
czyt sygnałów z monitorowanych maszyn, rejestrowanie zdarze� oraz dostarczenie inter-
fejsu graficznego dla operatorów maszyn i słu�b pomocniczych,
• warstw� serwerów danych, któr� tworzy serwer bazy danych PostgreSQL oraz serwer
aplikacji GlassFish, na poziomie której pracuje komponent napisany w j�zyku Java od-
powiedzialny za rejestracj� i przetwarzanie danych oraz obliczanie wska�ników staty-
stycznych,
• warstw� dla u�ytkowników ko�cowych (kadry zarz�dzaj�cej, pracowników słu�b utrzy-
mania ruchu, kontroli jako�ci, planistów), którzy korzystaj� z systemu za pomoc� aplika-
cji WWW, monitoruj�c sytuacj� na hali fabrycznej oraz zlecaj�c wyznaczenie statystyk.
[3]
129
�
2.1. Warstwa hali fabrycznej
Warstwa obejmuje urz�dzenia oraz oprogramowanie zainstalowane na poziomie hali fabrycz-
nej, umo�liwiaj�ce monitorowanie pracy maszyn oraz udost�pniaj�ce interfejs dla operatorów.
Zało�ono, i� na poziomie hali fabrycznej zainstalowanych zostanie wiele zestawów urz�dze�, przy
czym pojedynczy zestaw b�dzie obsługiwał kilka maszyn, zbieraj�c sygnały z ich systemów ste-
rowania i stanowi�c „punkt dost�powy” dla operatorów. Zestaw taki okre�lono mianem wyspy.
Głównym elementem sprz�towym wyspy, koordynuj�cym prac� pozostałych urz�dze� wychodz�-cych w jej skład, jest sterownik przemysłowy PAC (Programmable Automation Controller). Urz�-dzenia typu PAC sukcesywnie zast�puj� klasyczne sterowniki PLC (Programmable Logic Control-
ler), szczególnie w obszarach, w których wymagana jest integracja systemów automatyki i syste-
mów informatycznych. Tego typu sterowniki charakteryzuj� si� ł�czeniem funkcjonalno�ci PLC
z mo�liwo�ciami systemu operacyjnego ogólnego przeznaczenia, przy czym warstwa PLC oraz
warstwa systemu operacyjnego działaj� współbie�nie na tej samej platformie sprz�towej. W kon-
sekwencji sterownik PAC mo�e realizowa� równocze�nie wiele zada�, zwi�zanych nie tylko ze
sterowaniem i akwizycj� danych, ale równie� z komunikacj� z systemami informatycznymi przy
u�yciu standardowych protokołów i technologii (Ethernet, TCP/IP, Web Services). [6] W projek-
cie zastosowano sterowniki z systemem operacyjnym Windows CE 6.0.
Sterowniki wyposa�one s� w rozproszone moduły wej�� i wyj�� cyfrowych oraz analogowych,
komunikuj�cych si� poprzez protokół EtherCAT, który jest nowoczesnym i wydajnym rozwi�za-
niem przeznaczonym dla rozproszonych systemów automatyki. Moduły te odczytuj� sygnały
z monitorowanych maszyn, takie jak uruchomienie i zatrzymanie silnika głównego, a tak�e mog�by� wykorzystywane do sterowania maszynami.
Rysunek 1. Infrastruktura programowo-sprz�towa systemu
Studies & Proceedings of Polish Association for Knowledge Management Nr 56, 2011
130
Tomasz M�czka
Zastosowanie sterowników PAC oraz platform .NET CF i J2EE do realizacji systemu
monitorowania produkcji
Operatorzy maszyn komunikuj� si� z systemem poprzez przemysłowy panel dotykowy. Wy�wietla
on interfejs aplikacji działaj�cej pod kontrol� Windows CE, umo�liwiaj�c obserwacj� stanu moni-
torowanych maszyn i wprowadzanie danych. W stanowisku wyspowym zainstalowano tak�e do-
datkowe urz�dzenia słu��ce interakcji z operatorami. Czytnik kart zbli�eniowych RFID obsługuje
autoryzacj� operatorów w systemie. Czytnik kodów kreskowych umo�liwia wprowadzanie do
systemu informacji o zleceniach z wydrukowanych przewodników produkcyjnych. Suwmiarka
elektroniczna wspiera moduł kontroli jako�ci i pozwala operatorom na bezpo�rednie wprowadza-
nie do systemu warto�ci zmierzonych parametrów. Wie�a sygnalizacyjna za pomoc� 3 modułów
�wietlnych informuje operatorów o aktualnym stanie maszyn, sygnalizuj�c konieczno�� interakcji
z systemem poprzez mruganie lub �wiecenie odpowiednich modułów. Struktur� sprz�tow� wyspy
zaprezentowano na rysunku 2.
Konsekwencj� zastosowanego rozwi�zania sprz�towego jest dwupoziomowa struktura opro-
gramowania działaj�cego na sterowniku PAC. Pierwszy poziom stanowi program PLC, drugi to
oprogramowanie dla Windows CE. Wymienione programy funkcjonuj� współbie�nie na tej samej
platformie sprz�towej i komunikuj� si� ze sob�. Zadaniem programu PLC, napisanego w j�zyku ST, jest obsługa modułów wej��/wyj�� sterownika
– cykliczny odczyt i zapis ich stanów oraz wykonywanie akcji na podstawie zmian stanów wej��,do których podł�czone s� sygnały z maszyn. Program ten przygotowany został przez pracowników
Katedry Informatyki i Automatyki.
Oprogramowanie działaj�ce pod kontrol� systemu Windows CE 6.0 pełni kilka funkcji. Dostarcza
interfejs operatorski dla operatorów maszyn, którzy wchodz� w interakcje z systemem za pomoc�panelu dotykowego. Komunikuje si� z modułem rejestracji i przetwarzania danych, wykorzystuj�c
technologi� Web Services i sie� Ethernet. Obsługuje urz�dzenia peryferyjne doł�czone do sterow-
nika, tj. suwmiark�, czytnik kodów kreskowych, czytnik kart zbli�eniowych i panel operatorski.
Komunikuje si� z programem PLC poprzez protokół ADS (Automation Device Specification),
odczytuj�c zarejestrowane zdarzenia dotycz�ce pracy maszyn.
Rysunek 2. Struktura sprz�towa wyspy
131
Funkcje te zapewniane s� przez aplikacj�, któr� napisano w j�zyku C# dla �rodowiska .NET
Compact Framework (CF) w wersji 2.0 SP1. O wyborze platformy .NET Compact Framework
i j�zyka C# zadecydowała dost�pno�� narz�dzi programistycznych oraz elastyczno�� j�zyka
i implementacja w nim wzorców projektowych (mi�dzy innymi wzorzec obserwatora poprzez
zdarzenia oraz delegaty). Wa�nym elementem, w kontek�cie wykorzystywania sterowników PAC
z procesorami o ró�nych architekturach (ARM, x86), jest niezale�no�� aplikacji od platformy
sprz�towej na jakiej jest wykonywana. Zwalnia to od konieczno�ci przygotowywania wielu wersji
aplikacji, dla ró�nych platform sprz�towych. [3]
Opracowana aplikacja jest uruchamiana przy starcie sterownika jako powłoka systemowa, wy-
�wietlaj�c na panelu dotykowym graficzny interfejs operatorski (HSI, Human System Interface).
Interfejs ten umo�liwia operatorom autoryzacj� w systemie. Prezentuje podstawowe parametry
monitorowanych maszyn (rysunek 3a), pozwala na zarz�dzanie przetwarzanymi na maszynach
zleceniami (rysunek 3b) oraz wprowadzanie powodów postoju. Udost�pnia moduły: kontroli jako-
�ci, komunikacji tekstowej oraz utrzymania ruchu. W czasie braku aktywno�ci operatorów, pre-
zentowany jest ekran post�pu realizacji produkcji dla monitorowanych maszyn (rysunek 3c). [7]
a) b)
c)
Rysunek 3. Interfejs graficzny na poziomie hali fabrycznej:
a) podgl�d stanu maszyn, b) wprowadzanie zlece�, c) wizualizacja post�pu prac
Studies & Proceedings of Polish Association for Knowledge Management Nr 56, 2011
132
Tomasz M�czka
Zastosowanie sterowników PAC oraz platform .NET CF i J2EE do realizacji systemu
monitorowania produkcji
2.2. Warstwa serwerów danych
W warstwie serwerów danych działa SZBD (System Zarz�dzania Baz� Danych) PostgreSQL
i serwer aplikacji J2EE GlassFish. Pod kontrol� serwera aplikacji funkcjonuje komponent rejestra-
cji i przetwarzania danych. Jego zadaniem jest zapewnienie komunikacji pomi�dzy wszystkimi
elementami systemu: aplikacjami sterowników PAC, aplikacj� WWW dla u�ytkowników ko�co-
wych (działaj�c� w obr�bie tego samego serwera) oraz komponentami dostarczaj�cymi informacje
z systemu klasy ERP. Moduł jest odpowiedzialny za rejestracj� informacji w bazie danych oraz ich
przetwarzanie w celu obliczenia wska�ników statystycznych. Do komunikacji komponentu z baz�danych PostgreSQL i mapowania modelu relacyjnego na model obiektowy wykorzystano ORM
(Object-Relational Mapper) Hibernate.
Usługi realizowane przez moduł s� udost�pniane jako bezstanowe ziarna EJB 3.0 (Enterprise Java
Beans). Komunikacja z nimi mo�e odbywa� si� za po�rednictwem protokołu RMI-IIOP. Protokół
ten jest stosowany do ł�czno�ci mi�dzy aplikacj� dla u�ytkowników ko�cowych i komponentami,
które stworzone zostały w j�zyku Java i funkcjonuj� w obr�bie tego samego serwera aplikacji.
Aplikacja sterownika PAC komunikuje si� z modułem za pomoc� XML SOAP Web Services.
Taki sposób komunikacji umo�liwia, mi�dzy innymi, zdalne wywołanie metod i przesyłanie
obiektów b�d�cych parametrami lub rezultatami wywołania tych�e metod z wykorzystaniem pro-
tokołu HTTP i komunikatów XML. Struktur� modułów działaj�cych w obr�bie serwera aplikacji
i sposób komunikacji pomi�dzy nimi pokazano na rysunku 4. [3]
Rysunek 4. Oprogramowanie w warstwie serwerów
danych
133
2.3. Warstwa dla u�ytkowników ko�cowych
Warstw� prezentacji danych dla u�ytkowników ko�cowych stanowi aplikacja WWW. Powsta-
ła ona w ramach pracy dyplomowej [1], a obecnie jest rozwijana we współpracy z firm� informa-
tyczn� z Klastra Technologicznego „Zielona Ku�nia”. Aplikacja wykorzystuje technologi� Java
EE 6, framework JSF 2.0, bibliotek� komponentów PrimeFaces oraz technologi� AJAX (Asyn-
chronous JavaScript and XML). Odwołuje si� do modułu przetwarzania danych poprzez kompo-
nent komunikacyjny, udost�pniaj�c raporty i statystyki dotycz�ce pracy monitorowanych maszyn
i operatorów.
Zostały w niej wydzielone dwa podstawowe moduły, tj. moduł podgl�du on-line oraz moduł staty-
styk. Podgl�d on-line prezentuje dane dotycz�ce aktualnej sytuacji na hali fabrycznej, czyli stan
monitorowanych maszyn, post�p realizacji produkcji i aktywno�� operatorów. Przykładowy pod-
gl�d zaprezentowano na rysunku 5a. Moduł statystyk generuje, na podstawie zarejestrowanych
przez system zdarze�, raporty dotycz�ce pracy maszyn i operatorów. Dotycz� one, mi�dzy innymi,
wydajno�ci maszyn, produkowanego asortymentu, czasu pracy operatorów oraz awarii maszyn.
Rysunek 5b zawiera przykładowy raport liczby sztuk wyprodukowanych przez wybrane maszyny
w uj�ciu dobowym.
U�ytkownicy mog� uzyska� dost�p do aplikacji WWW zarówno z sieci wewn�trznej przedsi�bior-
stwa, jak i z dowolnego miejsca z dost�pem do sieci internetowej, korzystaj�c z bezpiecznego
poł�czenia VPN.
3. Wdro�enie i rezultaty działania systemu
Na bazie powy�szych koncepcji skonstruowano stanowiska testowe systemu, które funkcjonu-
j� w jednej z podkarpackich firm z bran�y produkcji elementów zł�cznych, nale��cej do Klastra
Technologicznego „Zielona Ku�nia”. Na aktualnym etapie system słu�y głównie do monitorowa-
nia efektywno�ci wykorzystania zasobów produkcyjnych oraz zapewnia wsparcie w zakresie kon-
troli jako�ci i komunikacji z operatorami na poziomie hali fabrycznej. Usprawnia równie� prace
słu�b utrzymania ruchu.
Rozpocz�to od zainstalowania na hali fabrycznej jednego stanowiska, które pocz�tkowo monito-
rowało 1, a po 6 miesi�cach 6 maszyn tłocz�cych, uczestnicz�cych w procesie produkcji �rub.
a) b)
Rysunek 5. Aplikacja WWW dla u�ytkowników ko�cowych:
a) podgl�d stanu monitorowanych maszyn, b) raport liczby wyprodukowanych sztuk
Studies & Proceedings of Polish Association for Knowledge Management Nr 56, 2011
134
Tomasz M�czka
Zastosowanie sterowników PAC oraz platform .NET CF i J2EE do realizacji systemu
monitorowania produkcji
W maju 2010 dodano drugie stanowisko wyspowe, monitoruj�ce kolejnych 6 maszyn. Prototypo-
wa wersja systemu działa w �rodowisku produkcyjnym od ponad 20 miesi�cy (stan na 7.04.2011).
W tym czasie system zarejestrował 3'810'7843 zdarze� zwi�zanych z prac� maszyn, działaniami
operatorów i funkcjonowaniem systemu. Na bazie zarejestrowanych zdarze� mo�liwe jest gene-
rowanie raportów dotycz�cych pracy maszyn oraz działa� operatorów. Na podstawie ich analizy
kadra zarz�dzaj�ca mo�e podj�� kroki maj�ce na celu wykrycie i ograniczenie „w�skich gardeł”
w procesie produkcyjnym.
Poni�ej przestawiono niektóre statystyki udost�pniane przez system, dla danych z wybranego
okresu jego działania, wraz z mo�liwymi interpretacjami.
Na rysunku 6 zaprezentowano statystyk� wydajno�ci maszyny obj�tej systemem od pocz�tku jego
działania.
Statystyka obrazuje du�e fluktuacje wydajno�ci, które mog� wynika� z kwestii organizacyjnych,
np. zmian asortymentu, pozwala jednak na sformułowanie hipotezy, i� �rednia wydajno�� maszy-
ny zwi�kszyła si� około 37 tygodni po zainstalowaniu systemu, a kolejny jej wzrost widoczny jest
od 10 tygodnia 2010 roku. Mo�e to by� rezultatem analizy przez kadr� zarz�dzaj�c� powodów
postoju maszyny w pocz�tkowym okresie działania systemu i wdro�enia na tej podstawie działa�, które pozwoliły na ograniczenie czasów postojów i wzrost wydajno�ci.
Statystyka prezentuj�ca struktur� czasu pracy maszyn mo�e by� dobrym punktem wyj�cia do
analizy czynników zmniejszaj�cych efektywno�� procesu produkcyjnego. Na rysunku
7 przedstawiono przykładow� statystyk� z jednej doby, dla wszystkich maszyn monitorowanych
przez jedn� z wysp. Analizuj�c dane mo�na zauwa�y�, i� maszyna T-06 nie pracowała od godziny
00:00 do 8:00. Postój rozpocz�ł si� od zmiany asortymentu (ciemnoszary interwał), natomiast
bardzo długo trwał okres symbolizowany przez interwał koloru czarnego, oznaczaj�cy brak narz�-dzi. Taka informacja sugerowałby, i� nie zabezpieczono odpowiedniego zapasu narz�dzi dla no-
wego asortymentu, co spowodowało postój maszyny przez 1/3 doby. Na podstawie tego typu in-
formacji kadra zarz�dzaj�ca mo�e zweryfikowa�, co było przyczyn� takiego stanu (np. wadliwa
Rysunek 6. Statystyka wydajno�ci maszyny w okresie działania systemu,
w uj�ciu tygodniowym
135
partia narz�dzi, bł�dna ocena zapotrzebowania przez słu�by pomocnicze) i podj�� odpowiednie
działania organizacyjne, zapobiegaj�ce wyst�pieniu podobnych sytuacji w przyszło�ci.
Przykładow� statystyk�, której wyniki mog� zosta� wykorzystane do analizy sposobu obsługi
maszyn przez operatorów, jest statystyka zdarze� zaprezentowana na rysunku 8 dla dwutygodnio-
wego okresu analizy i jednej maszyny.
Na jej podstawie kadra zarz�dzaj�ca mo�e okre�li� czy np. liczba uruchomie� silnika, wpływaj�ca
negatywnie na �ywotno�� maszyny i zwi�kszaj�ca pobór energii, nie jest zbyt du�a, bior�c pod
uwag� rodzaj produkowanego na maszynie asortymentu i ewentualne zmiany asortymentu. Wy-
krycie nieprawidłowo�ci w tym obszarze i zasygnalizowanie ich operatorom mo�e pozytywnie
wpłyn�� na �ywotno�� maszyn.
Rysunek 8. Statystyka liczby zdarze� dla pojedynczej maszyny
Rysunek 7. Struktura czasu pracy dla grupy maszyn
Studies & Proceedings of Polish Association for Knowledge Management Nr 56, 2011
136
Tomasz M�czka
Zastosowanie sterowników PAC oraz platform .NET CF i J2EE do realizacji systemu
monitorowania produkcji
4. Podsumowanie
Zaprojektowano, zaimplementowano i przetestowano w �rodowisku przemysłowym koncep-
cj� oprogramowania, realizuj�cego wybran� funkcjonalno�� systemu klasy MES. Stworzony sys-
tem jest u�yteczny w praktyce, gdy� pozwala monitorowa� procesy produkcyjne przedsi�biorstwa,
w tym: prac� maszyn, operatorów oraz realizacj� zlece�. Udost�pniane przez system statystyki,
obliczane na podstawie zarejestrowanych danych, pozwalaj� na analiz� pracy maszyn
i operatorów. Dzi�ki temu mo�liwe jest wykrywanie nieefektywnych obszarów w procesie pro-
dukcyjnym i podejmowanie działa� d���cych do ich wyeliminowania. System pozwala na weryfi-
kacj� wpływu podejmowanych decyzji na efektywno�� procesu produkcyjnego poprzez porówny-
wanie wska�ników statystycznych przed i po wprowadzeniu zmian. W zakresie prac badawczych
warto�ci� projektu jest stworzenie i przetestowanie w warunkach przemysłowych platformy pro-
gramowo-sprz�towej, która umo�liwi opracowanie i wdro�enie nowoczesnych koncepcji organi-
zacyjnych, np. holonowych, oraz koncepcji inteligentnego systemu produkcyjnego wykorzystuj�-cego techniki agentowe i metody sztucznej inteligencji
System jest nadal rozwijany w ramach współpracy pomi�dzy Katedr� Informatyki i Automa-
tyki oraz firmami z Klastra Technologicznego „Zielona Ku�nia”. W ci�gu ostatniego roku zainsta-
lowano kolejne pilota�owe stanowiska systemu w dwóch podkarpackich przedsi�biorstwach pro-
dukcyjnych. Przygotowano tak�e mobiln�, autonomiczn� wersj� stanowiska monitorowania, która
mo�e by� czasowo instalowana w siedzibach firm b�d�cych członkami Klastra. Pozwoli to reje-
strowa� dane z wielu obiektów rozproszonych przestrzennie [2].
Rozwój systemu dotyczy, mi�dzy innymi, kwestii sprz�towych i zwi�zany jest z rozszerze-
niem zakresu sygnałów zbieranych z maszyn oraz obj�ciem systemem całych parków maszyno-
wych przedsi�biorstw. W firmie b�d�cej pierwszym �rodowiskiem testowym dla systemu sukce-
sywnie doł�czane s� kolejne maszyny, aktualnie system monitoruje tam 18 maszyn.
Docelowo zamierzone jest obj�cie systemem istotnych zasobów produkcyjnych członków
Klastra Technologicznego „Zielona Ku�nia”. W tym celu system pozwoli na definiowanie logicz-
nych gniazd i linii produkcyjnych, co powinno spowodowa� istotn� popraw� przewidywalno�ci
i terminowo�ci realizacji wspólnych zlece� produkcyjnych.
Główny kierunek dalszych prac to implementacja, na bazie stworzonej i przetestowanej plat-
formy programowo-sprz�towej, systemu umo�liwiaj�cego realizacj� idei Inteligentnego Systemu
Produkcyjnego. System taki b�dzie bazował na jednej z koncepcji IMS wymienianych
w literaturze, tj. bionicznej, fraktalnej lub holonowej [5]. Dalsze prace w tym kierunku b�d� wy-
magały zastosowania technik agentowych, z agentami programowymi działaj�cymi na poziomie
hali fabrycznej oraz technik sztucznej inteligencji. Analiza literatury przedmiotu sugeruje, i� za-
stosowane w pracy rozwi�zania programowo-sprz�towe oraz otwarta architektura systemu stano-
wi� dobr� baz� do rozwoju w tym obszarze.
Wa�nym kierunkiem dalszych prac jest realizacja zaawansowanej maszynowej analizy da-
nych. Przy pomocy tego typu technik mo�liwe b�dzie wyci�ganie ze zgromadzonych danych
wniosków w zakresie np. wydajno�ci maszyn, realizacji zlece� itp.. Pozwoli to optymalizowa�procesy produkcyjne i stanowi� b�dzie system wspomagania decyzji przeznaczony dla personelu
zarz�dzaj�cego. W tym zakresie w pierwszej kolejno�ci zastosowane zostan� tzw. reguły asocja-
cyjne, które umo�liwi�, mi�dzy innymi, zidentyfikowanie czynników i okre�lenie stopnia ich
wpływu na wydajno�� procesu produkcyjnego.
137
Bibliografia
[1] Czech T., Rozproszony system monitorowania produkcji, praca magisterska, Politechnika
Rzeszowska 2010.
[2] M�czka T., �abi�ski T.: System zdalnego monitorowania maszyn i operatorów – wybrane
elementy, Pomiary Automatyka Robotyka 3/2011, Przemysłowy Instytut Automatyki
i Pomiarów, Warszawa 2011: s. 62–65.
[3] M�czka T., Wykorzystanie platformy .NET do komunikacji i akwizycji danych
w systemach automatyki, praca magisterska, Politechnika Rzeszowska 2010.
[4] Oztemel E.: Intelligent manufacturing systems, L. Benyoucef, B. Grabot, (ed): Artificial
Intelligence Techniques for Networked Manufacturing Enterprises Management, Spring-
er-Verlag, London 2010: s. 1–41.
[5] Zawadzka L.: Współczesne problemy i kierunki rozwoju elastycznych systemów produk-
cyjnych, Wydawnictwo Politechniki Gda�skiej, Gda�sk 2007: s. 95–105.
[6] �abi�ski T.: Implementation of Programmable Automation Controllers – Promising Per-
spective for Intelligent Manufacturing Systems, Management and Production Engineering
Review Volume 1, Number 2, Production Engineering Committee of the Polish Academy
of Sciences, Polish Association for Production Management, Warszawa 2010: s. 56–63.
[7] �abi�ski T., M�czka T.: Human System Interface for Manufacturing Control – Industrial
Implementation, 3rd International Conference on Human System Interaction, materiały
konferencyjne w wersji elektronicznej, Rzeszów 2010: s. 485–490.
Studies & Proceedings of Polish Association for Knowledge Management Nr 56, 2011
138
Tomasz M�czka
Zastosowanie sterowników PAC oraz platform .NET CF i J2EE do realizacji systemu
monitorowania produkcji
APPLICATION OF PAC CONTROLLERS AND .NET CF AND J2EE PLATFORMS FOR DEVELOPING PRODUCTION MONITORING SYSTEM
Summary
This paper presents concept, realisation and results of industrial implementation
of production monitoring system. The system provides current data from shop floor
level, which are important for production management and planning. The purpose of
the project at the current stage of development is support for production processes
optimizations, leading to detection and reduction of bottlenecks in production pro-
cesses. The system which has been created, integrates many modern technologies,
hardware and software platforms: modern industrial automation devices – PAC and
PLC controllers, .NET CF, J2EE and Web Services platforms. The system has been
tested in the real production environment, where i.a. 12 pushing machines for cold
forging have been monitored for 20 months. Hardware and software platform devel-
oped within the project constitutes a first step for an industrial implementation of In-
telligent Manufacturing System (IMS).
Keywords: production monitoring, MES, Intelligent Manufacturing System, PAC controllers,
.NET CF, J2EE
Tomasz M�czka
Katedra Informatyki i Automatyki
Wydział Elektrotechniki i Informatyki
Politechnika Rzeszowska
ul. W. Pola 2, 35-959 Rzeszów
e-mail: [email protected]