zeehavensamsterdam nl uitgave nr.1
DESCRIPTION
ZeehavensAmsterdam NL Uitgave nr.1TRANSCRIPT
AMSTERDAMAMSTERDAM - BEVERWIJK - IJMuIDEN - ZAANSTAD
2009/nr1
ZEEHAVENS
Groene sleepboot zonder emissies
Amsterdam en Zaanstad kiezen voor walstroom
Dampretourleidingen: extra veiligheid op de terminal
Nieuwe eigenaar voor Ceres
Themanummer innovatie
HAD_TDS_NED_nr1_09.indd 1 26-01-2009 14:17:00
weetvanwerken.nl
SWA Havens is de havenpool. Wij beschikken over een vaste ploeg vakmensen,
gemotiveerde krachten die inzetbaar zijn op piekmomenten, 7 dagen per week,
24 uur per dag.
Meer weten? Neem dan contact op met Patrick de Best: (020) 680 26 11,
of kijk op onze website.
SWA Havens
Nieuwe Hemweg 10
Werk voor
de boeg
HAD_TDS_NED_nr1_09.indd 2 26-01-2009 14:17:03
weetvanwerken.nl
SWA Havens is de havenpool. Wij beschikken over een vaste ploeg vakmensen,
gemotiveerde krachten die inzetbaar zijn op piekmomenten, 7 dagen per week,
24 uur per dag.
Meer weten? Neem dan contact op met Patrick de Best: (020) 680 26 11,
of kijk op onze website.
SWA Havens
Nieuwe Hemweg 10
Werk voor
de boeg
HAD_TDS_NED_nr1_09.indd 3 26-01-2009 14:17:04
C O L O F O N
Inhoud ZEEHAVENS AMSTERDAMjaargang 41, nummer 1, 2009
RedactieJan van den Berg, Albert Boes, Guido van den Heuvel, Joris Moes en Bart Stam (hoofdredacteur)
Foto’sDick van den Berg, Martin Hendriksen, Ed Seeder
adveRtentiesJoris van der Hoek
De Ruijterkade 7,1013 AA, AmsterdamTelefoon: 020 - 627 37 06Mobiel: 06 - 41 84 22 10Fax: 020 - 626 49 69E-mail: [email protected]: www.amports.nl
BelangRijke adRessen:
amsteRdam PoRts association(tevens correspondentie-adres)De Ruijterkade 71013 AA AmsterdamTelefoon: 020 - 627 37 06Fax: 020 - 626 49 69E-mail: [email protected]: www.amports.nl
Haven amsteRdamDe Ruijterkade 7, Postbus 194061000 GK AmsterdamTelefoon: 020 - 523 45 00Fax: 020 - 620 98 21E-mail: [email protected]: www.portofamsterdam.nlInlichtingen scheepvaart:Tel.: 020 - 622 15 15
Haven BeveRwijkNoorderkade 11948 NR BeverwijkTelefoon: 0251 - 22 47 50Fax: 0251 - 21 40 50E-mail: [email protected]: www.beverwijk.nl
ZeeHaven ijmuiden n.v.Halkade 4, Postbus 5411970 AM IJmuidenTelefoon: 0255 - 54 70 00Fax: 0255 - 54 70 50E-mail: [email protected]: www.zeehaven.nl
Haven ZaanstadWestkade 2, 1506 BA ZaandamTelefoon: 075 - 681 65 23Fax: 075 - 681 67 99E-mail: [email protected]: www.zaanstad.nl
ondeRnemeRsveReniging oRamDe Ruijterkade 71013 AA AmsterdamTelefoon: 020 - 622 21 11Fax: 020 - 620 31 33E-mail: [email protected]: www.oram.nl
kameR van kooPHandel amsteRdamDe Ruijterkade 51013 AA AmsterdamTelefoon: 020 - 531 40 00Fax: 020 - 531 46 99E-mail: [email protected]: www.kvk.nl
Regionale ontwikkelingsmaatscHaPPij nooRdZeekanaalgeBeid (Ron)Havengebouw, De Ruijterkade 71013 AA AmsterdamTelefoon: 020 - 523 49 20Fax: 020 - 523 44 20Website: www.nzkg.nl
Lay-out/lithografie: FIZZ, Meppel
Druk: Giethoorn Ten Brink B.V., Meppel
05 Innovatie van levensbelang
06 Korte berichten
07 Korte berichten
09 Nieuwe eigenaar voor Ceres Paragon en CAMT
11 Recordjaar voor Zeehavens Amsterdam
12 Sleepboot op waterstof en brandstofcellen
15 Dampretoursystemen tegen stank en explosies
16 Schepen aan het stopcontract
19 Cirrus Energy kiest voor IJmuiden als uitvalsbasis
20 Door het oog van de loods
23 Opslagcapaciteit Westway Terminals verdubbeld
25 ’Duurzaam durven, doen en doorgaan’
27 Rondvaartboot op waterstof
29 Kooldioxide houdt cacao in bedwang
31 Elektriciteit uit Noordzeegas
33 Zeehavens Amsterdam laten zich gelden
34 Van cacao in bulk tot dubbele containerkranen
36 Riviercruisevaart vraagt om extra ligplaatsen
39 Ontwikkeling van de Amsterdamse haven na 1870
Omslagfoto: De silo’s van Greenmills steken indrukwekkend de strakblauwe lucht in. De bouw van Europa’s grootste fabriek voor biodiesel en biogas is inmiddels in volle gang, begin 2010 moet Greenmills in bedrijf gaan. Foto: Ed Seeder
� Zeehavens Amsterdam Februari 2009 www.amports.nl
34
16
HAD_TDS_NED_nr1_09.indd 4 26-01-2009 14:17:28
A M P O R T S
www.amports.nl Zeehavens Amsterdam Februari 2009 �
ZEEHAVENS AMSTERDAM informatieblad over het Noordzeekanaalgebied, met de havens en het havenbedrijfsleven van Amsterdam, Beverwijk, IJmuiden en Zaanstad, is een uitgave van Amsterdam Ports Association. E-mail: [email protected] E E R O V E R A M S T E R D A M P O R T S A S S O C I AT I O N E N h A A R 3 0 0 L E D E N : W W W. A M P O R T S . N L
Innovatie van levensbelangInnovatie is van levensbelang voor Nederland dat, als distributie-
land bij uitstek, voor zijn welvaart grotendeels afhankelijk is van
een goed functionerende logistiek en transportsector. Dat geldt
dus ook voor de Nederlandse zeehavens. Wie niet of te weinig
innoveert, loopt het gevaar dat zijn belangrijkste rederijen en
lijndiensten elders hun heil zoeken. Dat geldt zeker voor de range
Le Havre-Hamburg, waar de concurrentie moordend is en de
onderlinge afstanden tussen de havens gering.
Gelukkig kunnen Zeehavens Amsterdam bogen op een uitsteken-
de staat van dienst als het gaat om innovatie. Ik denk aan enkele
aansprekende voorbeelden van de afgelopen jaren: de geavan-
ceerde Ceres containerterminal met insteekhaven, de overdekte
Waterland Terminal, het nieuwe brandbestrijdingssysteem van
Sitos, de ontwikkeling van diverse hoogwaardige dampretour-
leidingen bij olieterminals, de AMSbarge, het port community
system Port NET, de verwerking van afvalvetten bij Greenmills en
de experimentele aandrijving op waterstof voor havensleepboten
en vrachtwagens. En zo kan ik nog wel even doorgaan.
De vier havens langs het Noordzeekanaal voeren samen met het
bedrijfsleven een actief beleid om innovatie te bevorderen. Zo
kwam vlak voor de jaarwisseling het bericht dat de gemeente
Zaanstad samen met Amsterdam flink wil investeren in wal-
stroomvoorzieningen voor de binnenvaart en riviercruisevaart.
Dat leidt tot een flinke reductie van zowel schadelijke emissies als
de geluidsoverlast omdat de dieselgeneratoren kunnen worden
uitgeschakeld als deze schepen afgemeerd liggen.
Gelukkig heeft ook de nationale overheid steeds meer oog voor
het belang van innovatie in de maritieme sector, en de zee-
havens in het bijzonder. We hadden al het Maritiem Innovatie
Programma (MIP) en innovatieprogramma’s voor de zeescheep-
vaart, de binnenvaart en de scheepsbouw. Daar is sinds kort een
nieuwe subsidieregeling voor de zeehavens bijgekomen (zie
ook pagina 33). Het kabinet stelt de komende jaren vijf miljoen
euro beschikbaar voor innovatieve en duurzame projecten in
de Nederlandse zeehavens. Geen bedrag om talloze grootscha-
lige projecten op te zetten, wel een mooie steun in de rug voor
nieuwe initiatieven om de Nederlandse zeehavens efficiënter,
doelmatiger, duurzamer en schoner te maken. Ook het nieuwe
Innovatiefonds van Haven Amsterdam, waarvoor jaarlijks een
miljoen euro beschikbaar is, mag hier niet onvermeld blijven. Ik
durf te stellen dat de zeehavens van Amsterdam op het gebied
van innovatie reeds het voortouw nemen.
Ir Michiel A. Wijsmuller, voorzitter AmPorts
HAD_TDS_NED_nr1_09.indd 5 26-01-2009 14:17:33
K O R T E B E R I C h T E N
� Zeehavens Amsterdam Februari 2009 www.amports.nl
nieuwe dienst teR Haak
United Stevedores Amsterdam (USA), onderdeel van Ter Haak Group, heeft zijn
vierde deep sea rederij binnengehaald. Het gaat om een nieuwe vaarroute tussen
West-Afrika en Amsterdam van de Israëlische rederij ZIM Integrated Shipping
Services. Het eerste containerschip, de MV San Francisco, moet op woensdag
11 februari aankomen op de USA-terminal in de Amerikhaven. ZIM gaat voor-
alsnog drie containerschepen inzetten van 1500 tot 2000 TEU. USA is gespeciali-
seerd in de overslag van containers, hout, RoRo, breakbulk, bulk- en projectlading.
USA is een van de grotere stuwadoors in de Amsterdamse haven. Het bedrijf be-
zit drie terminals, een kadelengte van bijna 2.000 meter, 25 hectare aan bedrijfs-
terrein en 75.000 m2 aan loodsruimte.
Hov ijmond: laat velsen en BeveRwijk FuseRen
Tijdens de nieuwjaarsreceptie van de Haven en Ondernemers Vereniging IJmond
heeft voorzitter Frans Baud gepleit voor het samengaan van de gemeenten
Velsen en Beverwijk. “Volledige integratie van de IJmond-gemeenten vergt veel
politieke moed. Dat geldt ook voor de integratie van Velsen en Beverwijk op
korte termijn. Maar de IJmond moet een sterke rol in onze omgeving blijven
spelen met voldoende grootte en massa. Dan kan beter als één bestuurlijk ge-
heel.” Volgens Baud, in het dagelijks leven algemeen directeur van KVSA, sluit een
dergelijke fusie aan bij reeds bestaande instanties als de regionale brandweer en
de regionale milieudienst. Er zou dan een nieuwe gemeente van ruim 100.000
inwoners ontstaan. “Dan heb je ook richting Amsterdam en de provincie wat te
vertellen,” aldus de HOV-voorzitter.
Baud pleitte verder voor het vervroegen van de uitvoering van de provinciale
infrastructuurprojecten, zoals het Middenhavengebied. Dit kan een belangrijke
stimulans zijn voor de regionale bedrijven die lijden onder vraaguitval als gevolg
van de kredietcrisis.
nieuwe HavenmedeweRkeRs oRam
Werkgeversvereniging ORAM heeft sinds december twee nieuwe medewerkers
in dienst. Het gaat om Victor Koopman en Jeroen Oldenkotte, respectievelijk
senior en junior medewerker Havens.
Victor Koopman gaat zich bezighouden met de sectoren cargadoors, haven-
dienstverlening, douane, scheepsbewegingen, het Platform Regionale Havenstra-
tegie, mobiliteitsconvenanten en Kring Westpoort. Koopman studeerde econo-
mie aan de Vrije Universiteit. Vervolgens was hij senior beleidsmedewerker op
het ministerie van Verkeer en Waterstaat.
Jeroen Oldenkotte heeft bedrijfskunde gestudeerd aan de Rijksuniversiteit Gro-
ningen, met als specialisatie business development. Hierna werkte hij bij Unilever
Nederland en Rabobank Nederland. Als junior beleidsmedewerker is Jeroen
Oldenkotte verantwoordelijk voor de sectoren stuwadoors, opslag en logistiek,
cacaovemen, BORA, portkey, onderwijs en arbeidsmarkt, ISPS en Kring Westpoort.
MEER OVER AMSTERDAM PORTS ASSOCIATION EN 300 LEDEN : WWW.AMPORTS.NL
Havencollege gePResenteeRd
Wethouder Freek Ossel heeft op 18 december
in het World Trade Center de plannen gepresen-
teerd voor het nieuwe HavenCollege (HC) aan de
Kwadrantweg 11 in het Westelijk Havengebied.
Het HavenCollege moet 1 mei 2009 van start
gaan voor minimaal drie jaar. De leiding van het
nieuwe opleidingsinstituut is voorlopig in han-
den van het duo Patrick Randell (ROC Nova) en
Willem Polak (Dienst Werk en Inkomen, DWI). Dit
gebeurt in een voormalig pand van Ter Haak. Hier
zullen leerlingen van ROC Nova, ROC Amsterdam
en ROC Asa-Amarantis praktijklessen volgen, zo-
als het laden en lossen van binnenvaartschepen,
het oefenen met vorkheftrucks of het werken
met voorraadbeheer. DWI gaat werkzoekenden
naar het HavenCollege sturen voor bijscholing
en voorbereiding op een baan. Volgens Ossel
moet het HavenCollege een ontmoetingsplaats
worden van bedrijven, scholen en organisaties.
veRZekeRing tegen PiRateRij
Wie anno 2009 door de Golf van Aden vaart,
loopt een gerede kans op een aanval door zwaar-
bewapende Somalische piraten. Om rederijen,
scheepseigenaren, bevrachters en ladingeige-
naren beter te beschermen heeft Aon begin
december een nieuwe verzekering in het leven
geroepen om inkomensverlies door piraterij te
voorkomen. Daarbij gaat het bijvoorbeeld om de
huur die bevrachters tijdens de kaping moeten
doorbetalen, inkomensverlies van de scheepsei-
genaren en ontbinding van contracten voor met
name seizoensgoederen bij ladingeigenaren.
Bam-symPosium
Diverse werkmaatschappijen van BAM houden
op woensdag 11 maart een ontbijtcongres in
IJmuiden onder de titel ‘Concrete Industriële
duurzaamheid’. Gastspreker is prof. dr. Michael
Braungart, een van de grondleggers van het
‘cradle-to-cradle’ concept. Dit is het gebruik van
afval als grondstof voor voedsel en voor nieuwe
producten. Er zijn ook lezingen van K. van den
Berg (PriceWaterhouseCoopers), W. van de Brink
(Corus) en B. Ruter (Triodos Fonds Management).
De openingslezing is van ir. N.J. de Vries, vice-
voorzitter van de raad van bestuur van Konink-
lijke BAM Groep.
Aanmelden voor het symposium kan via:
[email protected] Koopman (l) en Jeroen Oldenkotte
HAD_TDS_NED_nr1_09.indd 6 26-01-2009 14:17:49
K O R T E B E R I C h T E N
www.amports.nl Zeehavens Amsterdam Februari 2009 �
MEER OVER AMSTERDAM PORTS ASSOCIATION EN 300 LEDEN : WWW.AMPORTS.NL
aFscHeid joRis moes
Na ruim 25 jaar heeft Joris Moes (64) op dinsdag 16
december afscheid genomen van AmPorts. Hij deed
dat op een drukbezochte afscheidsreceptie in de
Posthoornkerk aan de Haarlemmerweg in Amster-
dam, waar zo’n 120 genodigden aanwezig waren.
Joris Moes heeft bijna 42 jaar in de Amsterdamse
haven gewerkt. Na de HBS-B begon hij in 1967
op de afdeling acquisitie van de Amsterdamsche
Droogdok Maatschappij (ADM). In 1970 stapte hij
over naar VCK (Verenigd Cargadoors Kantoor) waar
Moes public relations medewerker was.
In 1983 maakte Joris Moes de overstap naar ‘Vereeniging De Amsterdamsche
Haven’, tegenwoordig AmPorts geheten. De afgelopen jaren was Joris Moes als
hoofdredacteur verantwoordelijk voor ‘Zeehavens Amsterdam’ en de Engelstali-
ge uitgave ‘Amsterdam Seaports’. De opvolger van Joris Moes is Bart Stam (49) die
van 2006 tot 2008 hoofdredacteur was van het maandblad Maritiem Nederland.
Tijdens zijn afscheid had Joris Moes nog een verrassing voor de aanwezigen in
petto. Met het Naardens Kamerorkest, waarvan hij al 27 jaar deel uitmaakt als
altviolist, speelde hij de Pavane van Fauré en Symfonie 101 (‘De Klok’) van Haydn.
distRiButiecentRum teR Haak logistics
Ter Haak Logistics (THL) heeft met ingang van 1 januari een distributiecentrum
van 12.000 m2 in Almere in gebruik genomen. Vanuit dit warehouse levert THL
rechtstreeks aan de naburige fabriek van Mitsubishi Caterpillar Forklift Europe
(MCFE). Ter Haak verzorgt sinds 2002 het voorraadbeheer van MCFE. Door het
nieuwe distributiecentrum stijgt het aantal medewerkers in Almere van vier
naar vijftien. Omdat de loods nog plaats biedt aan andere klanten kan het aantal
werknemers verder stijgen. Ter Haak Group heeft nog een optie op een onbe-
bouwd, aangrenzend terrein van 5.000 m2.
nieuwe ReeFeR lijndienst ijmuiden-alaska
Met steun van Zeehaven IJmuiden NV gaat Kloosterboer IJmuiden een nieuw
complex van koel- en vrieshuizen bouwen in Dutch Harbor in Alaska (VS). Dit ge-
beurt in samenwerking met Dutch Harbor Ports LLC. In deze havenstad bevinden
zich toonaangevende visserijbedrijven als Glacier Fish Company en American
Seafoods die hun goederen gaan opslaan in het nieuwe vrieshuis. De eerste fase
krijgt een capaciteit van 120.000 m3, bestemd voor vissoorten als Alaska pollock,
kabeljauw, king’s crab en zalm. De belangrijkste economische activiteit van Dutch
Harbor (4300 inwoners) is de visserij.
Vanuit een nieuw kantoor in Seattle (VS) gaat Kloosterboer de administratieve
en logistieke dienstverlening van het vrieshuis in Alaska verzorgen. Tevens
ondersteunt deze nieuwe vestiging het wereldwijde netwerk van Kloosterboer
voor koel- en vrieshuizen. Daarbij gaat het onder andere om een nieuwe reefer
lijndienst tussen Dutch Harbor en IJmuiden die medio 2009 van start gaat, zodra
het koel- en vrieshuis gereed is.
De opbouw in Dutch Harbor geschiedt met prefab onderdelen uit Polen, zoals
panelen vloeren en dakisolatie. Deze materialen gingen op donderdag 22 januari
per schip vanuit IJmuiden naar Alaska. De staalconstructie komt uit Zuid-Korea,
het beton en de machines uit de VS.
‘gelijke BeHandeling ZeeHavens’
Vooral op het gebied van investeringsprojecten
hebben de kleinere zeehavens in Nederland
te maken met oneerlijke concurrentie ten op-
zichte van de grotere zeehavens. Dat verklaarde
Arie van der Hek tijdens de viering van veertig
jaar Nationale Havenraad in Den Haag. De oud-
voorzitter benadrukte verder het belang van
het moderniseren van de sluizen in de haven-
gebieden Delfzijl, IJmuiden en Terneuzen.
In de Ridderzaal werd op donderdag 11 decem-
ber het veertigjarig bestaan gevierd met een
symposium. Op 17 december 1968 richtte de
toenmalige minister van Verkeer en Waterstaat,
drs. J.A. Bakker, de Commissie Zeehavenover-
leg op. Sprekers waren naast Arie van der Hek
onder anderen minister Camiel Eurlings en
staatssecretaris Tineke Huizinga van Verkeer en
Waterstaat en de huidige voorzitter Wim van
Gelder.
winteRcRuises
Amsterdam en IJmuiden hebben rond de kerst-
dagen het cruiseseizoen 2008 afgesloten met
twee schepen van de Noorse rederij Fred. Olsen
Cruises. Beide schepen meerden gelijktijdig af
aan de Passagiers Terminal Amsterdam (PTA).
Voor Zeehavens Amsterdam is er sprake van
een record met 130 schepen op beide terminals
in IJmuiden en Amsterdam.
visseRs Halen aFval oP
Op vrijdag 12 december heeft Karel Ockeloen,
wethouder Milieu van de gemeente Velsen en
voorzitter van KIMO Nederland, zes IJmuidense
vissers bedankt voor hun deelname aan het
project ‘Fish for Litter’. Dit is het verwijderen van
ronddrijvend afval uit zee. KIMO is de interna-
tionale milieu- en veiligheidsorganisatie voor
lokale overheden in Noord-Europa.
In november 2005 ging dit project in diverse
Europese kustplaatsen van start. De vissers-
schepen kregen een big-bag mee om het afval
uit zee op te pikken. Bij aankomst zorgde Zee-
haven IJmuiden NV voor de afvoer en verdere
verwerking. Aan het project in IJmuiden heb-
ben zes vissersschepen deelgenomen. Finan-
ciële steun kwam van NoordzeeWind (samen-
werkingsverband van Shell en Nuon), Corus,
Zeehaven IJmuiden NV en Bek en Verburg, een
inzamelingsbedrijf van scheepafvalstoffen.
Joris Moes tijdens zijn
afscheidsreceptie
HAD_TDS_NED_nr1_09.indd 7 26-01-2009 14:17:53
SLOP- EN BILGE-INZAMELING - SCHEEPSREINIGING - AFVALVERWERKING
OLIE RECYCLING - CALAMITEITENSERVICE - KADEGEBONDEN DIENSTEN - 24/7
MAIN B.V. locatie Amsterdam - Petroleumhavenweg 48 - 1041 AC Amsterdam - Tel.+31 (0)20 6130 225 MAIN B.V. locatie Den Helder - Het Nieuwe Diep 34/DD - 1781 AD Den Helder - Tel. +31 (0)223 632 177
[email protected] - [email protected]
AMSTERDAM – IJMUIDEN – DELFZIJL – DEN HELDER – SCHEVENINGEN – EEMSHAVEN – UTRECHT – HARLINGEN
HAD_TDS_NED_nr1_09.indd 8 26-01-2009 14:18:01
www.amports.nl Zeehavens Amsterdam Februari 2009 �
Ceres krijgt een nieuwe eigenaar. Hutchi-
son Port Holdings Ltd. (HPH) in Hong Kong
heeft medio december een meerderheids-
belang verworven in Ceres Container
Terminals Europe (CTE). Het Japanse NYK
(Nippon Yusen Kabushiki Kaisha) was tot
dusver voor honderd procent eigenaar.
CTE bestaat in Nederland uit Ceres Para-
gon Terminal en Ceres Amsterdam Marine
Terminals (CAMT, zie ook Zeehavens Am-
sterdam nummer 6 van december 2008).
Naar verluidt hebben beide partijen zo’n
anderhalf jaar onderhandeld. Voor zover
bekend heeft de overname geen gevol-
gen voor de werkgelegenheid op beide
vestigingen van Ceres in het Amsterdam-
se havengebied.
Zowel Hutchison als NYK weigeren het
bedrag te noemen dat met de transactie
is gemoeid. Wel hebben beide partijen
eind 2008 bekend gemaakt dat NYK een
minderheidsbelang krijgt in Europe Con-
tainer Terminals (ECT) waarvan Hutchison
Port Holdings de moedermaatschappij is.
HPH is op zijn beurt weer een onderdeel
van het Hutchison Whampoa Limited
(HWL) dat belangen heeft in vijftig
twee jaar is de terminal voor honderd
procent eigendom van NYK dat inmiddels
drie lijndiensten vanuit Azië verzorgt voor
Grand Alliance.
Volgens Freek Ossel, havenwethouder
van Amsterdam, betekent het nieuwe
meerderheidsbelang van Hutchison ‘een
interessante ontwikkeling voor onze ha-
ven waarin we veel kansen zien’. Door de
overname kan de Ceres Paragon Terminal
zich volgens Ossel voortaan meer profile-
ren als onafhankelijke containerterminal,
waarvan grote rederijen profiteren.
jaaRcijFeRs 2008
Begin januari heeft Ceres ook de voor-
lopige overslagcijfers over 2008 bekend
gemaakt. Met de huidige drie loops voor
Grand Alliance kwam de ultramoderne
terminal uit op ruim 425.000 TEU, ofwel
250.000 moves. Bij de ro/ro Ceres Amster-
dam Marine Terminal (CAMT) werden vorig
jaar meer dan 310.000 personenauto’s
overgeslagen.
Bs
www.ceresglobal.nl
havens, verspreid over 26 landen in Azië,
Afrika, Europa, Noord- en Zuid-Amerika
en Australië. In 2007 was HPH Group
verantwoordelijk voor de op- en overslag
van 66,3 miljoen TEU aan containers. NYK
heeft momenteel een vloot van zo’n 776
zeeschepen. De Japanse reder behaalde
in 2007 een omzet van 26 miljard dollar.
Wereldwijd heeft NYK zo’n 55.000 mensen
in dienst.
Volgens John Meredith, group managing
director van Hutchison Port Holdings, ver-
sterkt het meerderheidsbelang in Ceres
Container Terminals Europe de positie
van zijn onderneming in Noord-Europa.
Dit geldt zowel voor containervervoer per
zeeschip als voor feeders en achterland-
verbindingen.
Belangstelling
Hutchison had al geruime tijd belangstel-
ling voor de ultramoderne containerter-
minal van Ceres. In 2004 bracht Hutchison
Port Holdings zijn eerste bod uit op de
containerterminal aan de Amerikahaven,
maar oprichter Christos Kritikos was
destijds nog tegen de overname. Sinds
B E D R I J F S N I E u W S
Nieuwe eigenaar voor Ceres Paragon en CAMT
HAD_TDS_NED_nr1_09.indd 9 26-01-2009 14:18:04
Droog overslaan van kwetsbare produkten als staal, hout, papier etc. is nooit meer afhankelijk van weersomstandigheden.
020 44 80 620 - www.waterlandterminal.nl
Waterland TerminalStevedore and Terminal Operator
Peinemann is al ruim 50 jaar een toonaangevend bedrijf in de wereld van horizontaal- en verticaal intern transport. Vanuit het hoofdkantoor in Hoogvliet isPeinemann uitgegroeid tot een one-stop-shopping bedrijf met vestigingen ver-spreid over heel Nederland. Met een verhuurvloot van ca. 7000 units kunnen wiju altijd een op uw situatie afgestemd aanbod doen. Of het nu gaat om heftrucks,hoogwerkers, verreikers of steigermateriaal: Peinemann is uw zakenpartner!
Hét adres voor verhuur en lease van heftrucks en hoogwerksystemen
Peinemann Amsterdam Nieuw Zeelandweg 16-18, 1045 AL Amsterdam
Tel.: 020 - 506 14 00 Fax: 020 - 506 14 49 E-mail: [email protected] www.peinemann.nl
HOOGVLIET - AMSTERDAM - RAAMSDONKSVEER - MOERDIJK - VENLO - ASSEN - VEENDAM - RIJSWIJK - LONDERZEEL (B)
adv. halve Zeehavens 2008:europoort 2008 08-07-2008 14:23 Pagina 1
HAD_TDS_NED_nr1_09.indd 10 26-01-2009 14:18:06
www.amports.nl Zeehavens Amsterdam Februari 2009 11
“Wat brengt 2009? Wie het weet mag het
zeggen,” aldus algemeen directeur Peter van
de Meerakker van Zeehaven IJmuiden NV
tijdens de nieuwjaarsreceptie van ORAM en
Haven Amsterdam op donderdag 8 januari.
Ook Hans Gerson, algemeen directeur van
Haven Amsterdam, en ORAM-voorzitter Jas-
per Heusdens, waagden zich niet aan harde
voorspellingen voor dit jaar.
Toch waren de drie sprekers het er wel over
eens dat Zeehavens Amsterdam over de
nodige veerkracht beschikt om de komende
recessie op te vangen. Gerson: “Het laat zich
aanzien dat de haven van Amsterdam, door
de recente investeringen in de energieter-
minals en zijn brede goederenpakket, het
relatief goed blijft doen.”
BeteR dan de Rest
In 2008 steeg de overslag van Zeehavens
Amsterdam met 7,5 procent van 87,4
miljoen naar 94 miljoen ton. Amsterdam zelf
noteerde een stijging met maar liefst elf pro-
cent tot 75,5 miljoen ton. Gerson: “Weliswaar
hebben we de positieve cijfers de laatste
twee maanden moeten bijstellen maar
over het gehele jaar genomen doen we het
opvallend goed in de range Hamburg-Le
Havre.” Zo groeide de overslag van oliepro-
ducten met 22,1 procent naar 30,3 miljoen
ton. Belangrijkste oorzaken zijn de gestegen
export naar de VS en uitbreidingen bij Oil-
tanking en NuStar. Ceres Paragon behan-
delde vorig jaar zo’n 435.000 containers, een
stijging van ruim tien procent. Ook de zee-
cruises deden het goed met een stijging van
147.000 naar 230.000 passagiers. Daarente-
projecten voor elkaar te krijgen. Ik roep alle
partijen dan ook op uit hun loopgraven of
schuttersputjes te komen om te zorgen dat
in 2012 de eerste schop de grond in kan
voor de tweede zeesluis.”
gRoei dooR windeneRgie
“Zeehaven IJmuiden NV heeft een uitzon-
derlijk succesvol jaar achter de rug,” aldus
Peter van de Meerakker. Zo steeg de omzet
van verse vis tot ruim 41 miljoen euro. “Daar-
mee hebben we onze positie als tweede
visafslag versterkt.” Volgens Van de Meerak-
ker begint het Internet Veilingsysteem, dat
in maart 2008 in bedrijf kwam, zijn vruchten
af te werpen.
Ook het aantal scheepsbewegingen vanuit
IJmuiden nam fors toe, mede door de onder-
houdswerkzaamheden voor het Near Shore
windpark bij Egmond en het Prinses Amalia
windpark (voorheen Q7). Van de Meerak-
ker is blij met het recente kabinetsbesluit
om 1170 vierkante kilometer voor de kust
van IJmuiden aan te wijzen voor offshore
windparken. “De haven van IJmuiden zal
zeker profiteren van een toenemend aantal
ontwikkelaars van offshore windmolen-
parken en ook onderhoudsbedrijven van
windturbines.” Wel verwacht hij dat de
havengelden, die in 2008 nog uitkwamen
op een record van 3,2 miljoen euro, dit jaar
onder druk komen te staan.
Bs
www.havenamsterdam.nl
www.zeehaven.nl
www.oram.nl
gen daalde het aantal riviercruises licht van
1090 naar 998, hoewel het aantal opvaren-
den contant bleef. Alleen de kolenoverslag
bleef achter met een minimale groei van 0,1
procent. Haven Amsterdam wijt dit aan de
gestegen voorraden bij OBA en Rietlanden.
In totaal bezochten ruim 5800 zeeschepen
de Amsterdamse haven, een stijging van 9,5
procent ten opzichte van 2007.
De afgelopen drie jaar heeft de haven van
Amsterdam groeicijfers gerealiseerd van
respectievelijk 13,4 procent (2006), 6 en
11 procent. “Deze groei ligt ver boven de
laatste voorspellingen van het CPB,” aldus
Gerson. “Zelfs met een groeivertraging in
2009 zullen we daar ruimschoots boven
blijven. Een snelle besluitvorming over de
tweede zeesluis is dan ook nog even urgent
als altijd.” Gerson toonde zich verheugd dat
burgemeester Cohen is toegetreden tot het
speciale bestuursteam. “Met zijn contacten
in Den Haag is hij heel waardevol voor de
komst van de zeesluis.”
loBByen
Ook Jasper Heusdens ging in op dit ‘lood-
zware’ dossier zoals hij het zelf omschreef.
“Het geduld van het havenbedrijfsleven
raakt echt op, in 2009 is het erop of eronder.
Verder uitstel zal het (inter)nationale
vertrouwen in Zeehavens Amsterdam uit-
hollen.” Enige troost over een goede afloop
put de ORAM-voorzitter uit het nieuwe boek
‘Havens van Amsterdam en Rotterdam sinds
1870’. Heusdens: “Daaruit blijkt dat reeds
in de 19e eeuw Amsterdam en Rotterdam
flink moesten lobbyen bij het Rijk om grote
J A A R C I J F E R S 2 0 0 8
Recordjaar voorZeehavens AmsterdamVoor Zeehavens Amsterdam was 2008 een uitstekend jaar met een totale overslag van maar liefst 94 miljoen ton. Dit jaar zijn de vooruitzichten ongewis, zo bleek tijdens de nieuwjaarsreceptie. Toch zien haven Amsterdam, ORAM en Zeehaven IJmuiden NV voldoende lichtpuntjes om de economische recessie te lijf te gaan.
‘In het verleden behaalde resultaten geen garantie voor de toekomst’
HAD_TDS_NED_nr1_09.indd 11 26-01-2009 14:18:07
“Het idee voor een havensleepboot op
waterstof en brandstofcellen is eigenlijk
ontstaan toen ik in januari 2008 op een
nieuwjaarsreceptie een model zag staan
van de HyTruck, de vrachtwagen op water-
stof van transportbedrijf Boudesteijn in
Beverwijk,” vertelt Michiel A. Wijsmuller,
directeur en partner van Offshore Ship
Designers (OSD) in IJmuiden, het voor-
malige WorldWise Marine Engineering
(zie kader). “Waarom zou dat met een
havensleepboot niet kunnen, dacht ik. Een
havensleepboot werkt maximaal 15 pro-
cent van zijn tijd op vol vermogen bij het
sleepwerk, ook wel assistentie geheten.
Zo’n 70 procent ligt hij in stand-by positie
en circa vijftien procent is hij bezig met
(de)mobiliseren, het varen van en naar het
sleepobject. In plaats van alleen dieselmo-
toren levert nu een combinatie van wa-
terstof, brandstofcellen, accu’s en schone
dieselgeneratoren de energie. Voordeel is
bovendien dat we het overschot aan elek-
trisch vermogen tijdelijk kunnen opslaan
in accu’s.”
Uit voorlopige berekeningen blijkt dat de
Green Tug maar liefst 90 procent minder
zwavel- en stikstofoxiden, eveneens 90
procent minder roetdeeltje en 30 tot
50 procent minder CO2 produceert ten
opzichte van een conventionele haven-
sleepboot. Dit betekent een enorme ver-
betering van de luchtkwaliteit in havenge-
bieden die dichtbij woonwijken liggen.
Technology in Arnhem is de leverancier.
Dit bedrijf is ook al betrokken bij een
proefproject met een binnenvaartschip op
brandstofcellen.
De brandstof, circa 50 kubieke meter wa-
terstof, wordt opgeslagen in kunststofcilin-
ders met een druk van 350 bar. Wijsmuller:
“We zouden de druk nog wel hoger willen
hebben voor extra opslagcapaciteit,
maar daarvoor heeft de Inspectie Verkeer
en Waterstaat (IVW) vooralsnog geen
toestemming gegeven.” Van der Zwaluw:
“Juist omdat dit type voortstuwing nog
niet bestaat, is Bureau Veritas bezig met
de ontwikkeling van regelgeving voor
BRandstoFcel met PolymeRen
“Uitgangspunt is een sleepboot van dertig
meter lang, een trekkracht van 65 ton en
200 kilowatt aan brandstofcellen,” vertelt
projectmanager Marc van der Zwaluw. De
brandstofcellen werken via een elek-
trochemisch proces. Het ontwerpteam
denkt dat zogeheten PEM-brandstofcellen
(Proton Exchange Membrane), ook wel
vaste polymeerbrandstofcel geheten, het
meest geschikt zijn. Het Proton Exchange
Membrane zorgt voor een reactie tussen
waterstof en zuurstof waarbij energie
vrijkomt in de vorm van elektriciteit. Het
‘afvalproduct’ is water. NedStack Fuel Cell
Projectmanager Marc van der Zwaluw van Offshore Ship Designers (OSD)
I N N O V A T I E
12 Zeehavens Amsterdam Februari 2009 www.amports.nl
Sleepboot op waterstof en brandstofcellenSamen met Smit, Bakker Sliedrecht, MARIN, Bureau Veritas en NedStack hebben Offshore Ship Designers (OSD) en Iskes Towage and Salvage het voortouw genomen tot een milieuvriendelijke havensleepboot. Zij vormen samen een joint industrie project (JIP). De ‘GreenTug’ haalt het grootste deel van de tijd zijn vermogen uit brandstofcellen en accu’s. OSD-directeur Michiel Wijsmuller heeft goede hoop dat er in 2011 een prototype klaar is.
Offshore Ship Designers (OSD), Iskes en Smit ontwikkelen Greentug
HAD_TDS_NED_nr1_09.indd 12 26-01-2009 14:18:09
www.amports.nl Zeehavens Amsterdam Februari 2009 13
RIN gaat een 2,5 meter groot schaalmodel
optimaliseren in een van zijn sleeptanks,
terwijl Bakker Sliedrecht het energie
management systeem voor zijn rekening
neemt. Wijsmuller: “De SMI-subsidie van
450.000 euro vormt een welkome steun in
de rug. Het haalbaarheidsonderzoek loopt
medio 2009 af en daarna gaan we verder
met de planstudie, het detailontwerp
en uiteindelijk de bouw van een eerste
exemplaar.” Afhankelijk van de bezettings-
graad van de scheepswerven kan volgens
Wijsmuller in 2011 dit prototype klaar zijn.
andeRe innovaties
Naast de groene sleepboot heeft Offshore
Ship Designers momenteel nog twee
andere innovatieve schepen in porte-
feuille. Zo is het bedrijf voor een Russische
opdrachtgever bezig met de ontwikkeling
van een nieuwe sleepboot van 48 meter
met een geringe diepgang (maximaal 2,5
meter). Dit vaartuig is bedoeld voor werk-
zaamheden in de Kaspische Zee en op de
rivieren, waarbij de sleper ook dienst doet
als ijsbreker.
Het tweede project is de S-bow, een
samenwerkingsverband met dochteron-
derneming OSD-IMT in Groot-Brittannië.
Wijsmuller: “Deze nieuwe sleepboot moet
door zijn S-vormige boeg en gunstige wa-
terlijn bij slecht weer en hoge golven veel
langer operationeel blijven. Van dit schip
hebben we inmiddels het eerste exem-
plaar afgeleverd bij opdrachtgever North
Star. Van de bemanning hoor ik tot nu toe
alleen nog maar positieve geluiden.”
Bs
brandstofcellen aan boord van schepen.”
Met volle tanks moet de groene sleepboot
minimaal een week kunnen varen. De
keuze van de accu’s staat volgens Van der
Zwaluw nog niet helemaal vast. “Lood-
zuur en lithium-ion accu’s komen het
meest in aanmerking,” zegt hij.
Mocht de nieuwe sleepboot er over twee
jaar zijn, dan ziet Wijsmuller geen al te
grote problemen met het vullen van de
waterstoftanks aan boord. “Waterstof is
een belangrijk bijproduct van de petro-
chemische industrie. Daarnaast is er in
Amsterdam-Noord al een speciaal tanksta-
tion voor stadsbussen.”
sleePtanks maRin
Met zijn hydrogen hybrid harbour tug
(Green Tug) oogstte Michiel Wijsmuller
in 2008 veel belangstelling tijdens twee
internationale conferenties in Singapore
en New York. Maar ook in eigen land
had Offshore Ship Designers al partners
gevonden in Iskes Towing and Salvage en
Smit. “Ook weet ik dat de havenbedrijven
van Rotterdam en Amsterdam grote in-
teresse hebben, omdat ze een duurzame
haven hoog in het vaandel hebben staan.
Ze hebben immers te maken met dichtbe-
volkte gebieden.”
Het project heeft inmiddels subsidie
gekregen via de nieuwe Subsidieregeling
Maritieme Innovatie (SMI). “Naast OSD,
Iskes en Smit zijn er drie belangrijke on-
deraannemers bij het project betrokken”,
merkt Wijsmuller op. Naast NedStack zijn
dat het maritiem researchinstituut MARIN
in Wageningen en Bakker Sliedrecht. MA-
Artist’s impression van de toekomstige ‘groene’ sleepboot
Offshore Ship Designers (OSD), Iskes en Smit ontwikkelen Greentug
oFFsHoRe sHiP designeRsOffshore Ship Designers (OSD) telt momenteel zo’n 45 medewerkers, grotendeels scheepsbouwkundig en werktuigbouwkundig ingenieurs. Naast het hoofdkantoor in IJmuiden zijn er vier vestigingen in Engeland en Schotland en een in China (Sjanghai). De twee kernac-tiviteiten zijn de offshore-industrie (80 procent van de orders) en de sleepvaart (20 procent). Momenteel zijn Multra Ship en Vroon Offshore in Nederland en verder Swire Pacific (Hong Kong), North Star (Schotland) en Møkster (Noorwegen) belangrijke opdrachtgevers.Offshore Ship Designers (OSD) is de
nieuwe naam van WorldWise Marine En-gineering dat in 2002 was ontstaan uit de samenvoeging van Wijsmuller Enginee-ring en Marman Brokerage.Om zijn marktaandeel in de offshore en sleepvaart te vergroten, nam WorldWise Marine in 2006, samen met collega-inge-nieursbureau Sea of Solutions in Vlaar-dingen, het Britse IMT Marine Consultants over. IMT is gespecialiseerd in het ontwerp van middelgrote offshoreschepen. De overname van Sea of Solutions door het Noorse Ulstein, zorgde ervoor dat World-Wise Marine sinds 2008 meerderheidsaan-deelhouder is van IMT.Begin vorig jaar opende OSD ook een
vestiging in Sjanghai. “Een joint-venture met een lokaal Chinees bedrijf waarin wij een meerderheidsbelang hebben van 75 procent,” aldus Wijsmuller. Hier werken twaalf mensen, vooral scheepsbouwkun-dig en werktuigbouwkundig ingenieurs.Om aan de buitenwacht duidelijk te ma-ken dat alle ontwerpactiviteiten zich nu in één bedrijf bevinden, is Offshore Ship Designers de nieuwe naam voor World-Wise Marine Engineering. Vanwege de naamsbekendheid blijft de naam IMT in Groot-Brittannië bestaan als OSD-IMT Ltd. “IMT is een gevestigde naam die we niet zo maar willen kwijtraken,” aldus Michiel Wijsmuller.
HAD_TDS_NED_nr1_09.indd 13 26-01-2009 14:18:35
Werving en selectie
Logistiek,Haven,
Scheepvaart,Transport
Recruitment specialistvoor de regio
Tel. 0255-523692www.vandenbroeke.nl
VAN DEN BROEKE
VAN DEN BROEKE Consultancy
Consultancy
SVITZER Amsterdam B.V., Capriweg 28, 1044 AL Amsterdam, Nederland. Telefoon: 0255 562 777 (24 hrs). Fax: 0255 562 700E-mail: [email protected] www.svitzer.com
We provide safety and support at sea
Een voortrekkersrolin de Amsterdamse HavenDe sleepboten in de havens van Amsterdam en IJmuiden behoren tot de modernste, krachtigste en wendbaarste ter wereld. SVITZER is dan ook een van 's werelds toonaangevende sleepvaartbedrijven, met meer dan 600 slepers in havens en terminals over de hele wereld. SVITZER Amsterdam is ISO-, ISM gecertificeerd.
Over een voortrekkersrol gesproken...
HAD_TDS_NED_nr1_09.indd 14 26-01-2009 14:18:40
www.amports.nl Zeehavens Amsterdam Februari 2009 1�
Bij het beladen van tankers kwamen in
het verleden grote hoeveelheden damp-
luchtmengels in de atmosfeer terecht. Dit
leidde soms tot forse stankproblemen,
maar leverde tevens explosierisico’s op
bij de overslag van benzine of andere
aardolieproducten met een laag vlampunt.
Begrijpelijk dus dat de overheid de laatste
tien jaar de milieuregels zodanig heeft
aangescherpt dat damp-luchtmengsels bij
de overslag van vloeibare aardolieproduc-
ten aan strikte minima gebonden zijn.
nieuw systeem nustaR
Enkele maanden geleden heeft NuStar ter-
minal een nieuw type dampretoursysteem
in gebruik genomen. Jan Oerlemans, ge-
neral manager van NuStar: “Bij het nieuwe
systeem hebben we ervoor gekozen dat
we de tanks van binnenvaart- en zee-
gaande schepen, die bij ons voor de wal
komen om beladen te worden, verbinden
met de dampruimte van de landtanks. Tij-
dens het volpompen van de tanks gaat de
stikstof via de dampretourleiding naar de
scheepstanks. Nieuwe stikstof komt als een
soort deken bovenop de producten in de
landtanks te liggen. De kans op statische
elektriciteit, en de daarmee samenhan-
gende explosierisico’s, kunnen we zo tot
een minimum beperken.”
Volgens Oerlemans levert dit samen met
de regeltechnische voorzieningen voor het
afkoelen van de stikstof, die deel uitmaken
van de installatie, een gesloten systeem
op. Hierdoor komen tijdens het beladen
van de tankers geen damp-luchtmeng-
sels in de atmosfeer terecht. Oerlemans:
“Dit lijkt een vrij simpel systeem maar
de uitvoering is minder eenvoudig. Een
probleem is bijvoorbeeld dat de aanslui-
tie van de damp. Bij deze terminals maken
gasverwerkingseenheden deel uit van het
dampretoursysteem. Hierdoor heeft er
een afscheiding plaats tussen de lucht en
de gassen die uit de scheepsladingtanks
ontsnappen tijdens het beladen. Dit houdt
bijvoorbeeld in dat de damp-luchtmeng-
sels afkoelen, waardoor de damp vloeibaar
wordt. In vloeibare vorm is het mogelijk de
damp terug te pompen naar de voorraad-
tanks.
Een ander systeem is het absorberen van
de dampen met zogeheten actieve kool
en het periodiek uitwassen van de filters,
waardoor het eveneens mogelijk is de
afgescheiden damp in vloeibare toestand
te verpompen.
Hoe dan ook: de Amsterdamse terminals
voor de overslag van vloeibare lading met
lage vlampunten en specifieke milieuas-
pecten hebben in de afgelopen jaren tech-
nische oplossingen gevonden om hier op
een verantwoorde wijze mee om te gaan.
aB
tingen van de dampafvoervoorzieningen
op de tankers nauwelijks op elkaar zijn
afgestemd (genormaliseerd). Zo kan de
diameter of het aantal afsluitbouten nogal
eens afwijken. Bij binnenvaarttankers heb-
ben we te maken met een beperkt aantal
aansluitingen waarvoor we dan passende
flenzen beschikbaar hebben. Zeegaande
tankers plaatsen ons echter nog wel
eens voor problemen door aansluitingen
tussen onze dampretourleiding en hun
manifolds.” Manifolds zijn verbindings-
stukken om gassen of vloeistoffen tussen
verschillende pijpleidingen of kanalen te
transporteren.
andeRe systemen
Op dampretourgebied zijn er overigens
meer wegen die naar Rome leiden. Zo be-
schikt Oiltanking bij zijn steigers over een
min of meer gelijksoortig dampretoursy-
steem als NuStar. BP Amsterdam Terminal
en EuroTank hebben afwijkende systemen
laten installeren, gebaseerd op condensa-
Dampretoursystemen tegen stank en explosiesNuStar, Oiltanking, BP Amsterdam en EuroTank investeren flinke sommen geld in nieuwe damp- retoursystemen. Niet alleen om stankoverlast terug te dringen, maar ook om de risico’s op explosies zo klein mogelijk te houden.
Een dampretourleiding bij NuStar
I N N O V A T I E
HAD_TDS_NED_nr1_09.indd 15 26-01-2009 14:18:48
Amsterdam en Zaanstad hebben de krach-
ten gebundeld om dit jaar binnenvaart- en
riviercruiseschepen aan te sluiten op een
verbeterd netwerk van walstroom, de
schone en stille variant van dieselgenera-
toren. “Een draaiende dieselgenerator stoot
niet alleen veel schadelijke emissies uit als
roet, fijnstof, SO2, NO
x en CO
2 maar leidt ook
tot geluidsoverlast voor omwonenden,”
aldus Wim Vlemmix en André Buijs van
Haven Amsterdam. Vlemmix is adjunct-di-
recteur en hoofd Infrastructuur en Milieu,
Buijs is bij deze afdeling projectleider voor
het walstroomproject.
“Walstroom is een prima alternatief voor de
dieselgenerator,” vervolgt Vlemmix. “Het is
niet voor niets een van de speerpunten van
ons nieuwe Programma Milieu, een uitwer-
king van de Havenvisie. Daarbij richten we
ons in eerste instantie op binnenvaart- en
riviercruiseschepen omdat deze schepen
met een kabel vrij eenvoudig kunnen wor-
den aangesloten op een schakelkast aan de
wal. Deze kast maakt onderdeel uit van het
laagspanningsnet. Het grote voordeel is dat
de schipper of kapitein de dieselgenerator
kan uitschakelen als het schip afgemeerd
ligt.”
extRa veRmogen
Walstroom is overigens geen nieuw
fenomeen in Amsterdam en Zaanstad. Zo
beschikt Haven Amsterdam momenteel
over vier schakelkasten met elk vier aanslui-
tingen op het Java-eiland. Ook in de Hout-
haven zijn enkele kasten aanwezig. ”Maar
deze voorzieningen verkeren in slechte
staat, leveren onvoldoende vermogen en
hebben een achterhaald betalingssysteem,”
verduidelijkt André Buijs. “In de eerste fase,
bezit nu 6 kasten met 21 aansluitingen aan
de Prins Hendrikkade en de Havenkade in
Zaandam. “We willen echter naar 8 kasten
met 25 aansluitingen,” zegt Janine Elsinga-
Trumpie, beleidsmedewerker Milieu van de
gemeente Zaanstad. “ Het huidige vermo-
gen is voor circa de helft van de schepen te
klein. Daarom gaan we de huidige aansluit-
punten voor de binnenvaart vervangen en
aanpassen voor 63 ampère.”
De riviercruisevaart kan momenteel nog
geen gebruik maken van walstroom. “In de
nieuwe situatie is dit echter wel het geval
met twee nieuwe kasten van 400 ampère
bij het Zaantheater en de Burcht.”
Ook in Zaanstad vormt de verbetering
van de luchtkwaliteit en reductie van de
geluidsoverlast de belangrijkste drijfveren,
als onderdeel van het Luchtkwaliteitsplan.
Elsinga-Trumpie: “De kades liggen in be-
bouwd gebied. Op dit moment veroorzaken
de dieselgeneratoren stank- en geluids-
overlast, vooral voor omwonenden. Door
walstroomvoorzieningen aan te leggen,
lossen we deze klachten op.” Uiteindelijk
moeten alle binnenvaartschepen in Zaan-
stad gebruik maken van walstroom.
suBsidie
Terug naar Amsterdam. “De eerste fase vergt
een investering 3,6 miljoen euro,” aldus
Vlemmix. “Dit is een aanzienlijk bedrag en
daarom hebben we samen met Zaanstad
een subsidieverzoek ingediend bij de Euro-
pese Unie en de provincie Noord-Holland.
Een beslissing hierover moet dit jaar vallen.
We zijn hoopvol gestemd over een positief
resultaat omdat zowel Brussel als de provin-
cie belang hechten aan duurzame zeeha-
vens.” Zaanstad wil 630.000 euro investeren
die eind 2009 moet zijn afgerond, verhogen
we het aantal aansluitingen in het oostelijk
havengebied naar 129 ligplaatsen voor de
binnenvaart en 24 voor riviercruises.”
Ook het bijbehorend elektrisch vermogen
gaat flink omhoog: van 16 ampère en 220
Volt naar aansluitingen van 63 ampère
en 400 Volt. De riviercruisevaart, die veel
meer opvarenden heeft, krijgt schakelkas-
ten van 125 tot 400 ampère en 400 Volt.
“Daarmee kunnen we een flink aantal jaren
vooruit,” aldus Vlemmix. Jaarlijks bezoeken
zo’n 80.000 binnenvaartschepen en zo’n
duizend riviercruiseschepen de hoofdste-
delijke havens.
samenweRking met Zaanstad
Bij de uitbreiding van de infrastructuur
voor walstroom werkt Haven Amsterdam
nauw samen met Zaanstad. Deze gemeente
I N N O V A T I E
1� Zeehavens Amsterdam Februari 2009 www.amports.nl
Schepen aan het stopcontactOok binnenvaart- en riviercruiseschepen aan de kade hebben elektriciteit nodig voor bijvoorbeeld verlichting of verwarming. In plaats van vervuilende en lawaaiige dieselgeneratoren trekken Am-sterdam en Zaanstad gezamenlijk op om deze schepen aan te sluiten op walstroom. Beide zeehavens hopen daarbij op een subsidie van de Europese unie en de provincie Noord-holland.
Amsterdam en Zaanstad nemen voortouw met walstroom
Walstroomkast in Zaanstad
HAD_TDS_NED_nr1_09.indd 16 26-01-2009 14:18:53
www.amports.nl Zeehavens Amsterdam Februari 2009 1�
in nieuwe aansluitingen voor walstroom.
Omstreeks 2011 moeten alle binnenvaart-
en riviercruiseschepen die de Amsterdamse
haven aandoen, walstroom gebruiken. “De
Havenverordening zal daarvoor worden
aangescherpt,” aldus Wim Vlemmix. “Het
aanzetten van de dieselgenerator op een
ligplaats met walstroom is dan strikt ver-
boden voor deze schepen.” Ook Zaanstad
heeft deze doelstelling. “We zijn van plan
het gebruik van dieselgeneratoren op
bovengenoemde locaties te verbieden. Dit
geldt ook voor de aanlegplaatsen voor de
riviercruisevaart.”
geBRuiksvRiendelijk systeem
Schippers kunnen in de nabije toekomst
hun vaartuig eenvoudig aansluiten op wal-
stroom. Als zij met hun binnenvaartschip of
riviercruiseschip aankomen bij de ligplaat-
sen, melden ze zich aan via het GSM-net-
werk. Elk binnenvaart- of riviercruiseschip
heeft een unieke code als onderdeel van
zijn abonnement. Wanneer de schipper zijn
eigen stroomkabel aansluit op de schakel-
kast aan de wal en zich aanmeldt via het
GSM-netwerk, dan start de stroomlevering.
De levering stopt na afmelding via de
mobiele telefoon of bij onderbreking van
de verbinding met de walstroomkast. Later
ontvangt hij een afrekening voor het aantal
gebruikte kilowatturen. André Buijs: “Het
is een heel gebruiksvriendelijk en veilig
systeem. Om er zeker van te zijn dat er bij
de schippers voldoende draagvlak was,
hebben we eerst uitvoerig gesproken met
partijen als Koninklijke Schuttevaer en de
Werkgroep Binnenvaart Belangen Amster-
dam.”
RotteRdam
Nadrukkelijk kijkt men in Amsterdam en
Zaanstad ook naar de ervaringen met een
grootschalige praktijkproef van vijf jaar in
de Maashaven in Rotterdam. Buijs: “Er is
voortdurend en intensief contact met onze
collega’s in Rotterdam, omdat wij natuurlijk
kunnen leren van de ervaringen tot nu toe.
Ook willen we gezamenlijk de volgende
stappen zetten.” Wim Vlemmix: “Een natio-
nale aanpak is heel belangrijk. Zo moeten
we zorgen voor standaardisatie om te voor-
procedure gaan we een commerciële partij
selecteren. Uitgangspunt is dat het systeem
tegen zo laag mogelijke kosten wordt inge-
voerd en dat de elektriciteitstarieven voor
de gebruikers niet te hoog oplopen.”
gRote investeRingen
Rest de vraag of in de toekomst ook andere
schepen gebruik gaan maken van wal-
stroom. Wim Vlemmix: “Ik zie bij cruisesche-
pen, containerschepen of bulkcarriers nog
geen invoering op korte termijn. Dat heeft
te maken met de forse investeringen die
zowel aan boord als op de wal nodig zijn.
Je hebt in elk geval zware transformatorsta-
tions nodig en ook een omzetter, omdat
zeeschepen doorgaans een frequentie van
60 Herz gebruiken en ons elektriciteitsnet-
werk gebaseerd is op 50 Herz. Er bestaan
ook nog geen standaards voor aansluit-
punten of stekkers. Wel staat walstroom
inmiddels op de agenda van internationale
organisaties als de IAPH (International As-
sociation of Ports and Harbours). Om meer
duidelijkheid te krijgen onderzoeken we
momenteel de mogelijkheden, maar het zal
nog wel jaren duren alvorens zeeschepen
op grote schaal walstroom gaan toepassen
tijdens hun verblijf in de haven.”
Bs
www.havenamsterdam.nl
www.zaanstad.nl
komen dat schippers in elke haven met
verschillende vermogens en niet-passende
stekkers te maken krijgen. Gelukkig heeft
de Nationale Havenraad in november 2008
een landelijke richtlijn aanvaard voor zowel
de infrastructuur als het betalingssysteem.
Haven Amsterdam gaat daarom dezelfde
vermogens en ook hetzelfde betalings-
systeem gebruiken als Rotterdam, hetgeen
overeenkomt met de landelijke richtlijn.”
Zaanstad wil op dit punt gelijk optrekken
met Amsterdam. “Het is onze intentie zo-
veel mogelijk met elkaar samen te werken
en dezelfde voorzieningen aan te leggen.
Daar valt het betalingsysteem dus ook
onder,” aldus Janine Elsinga-Trumpie.
aanPassingen
Voor binnenvaartschepen zijn er aan de
wal geen ingrijpende veranderingen nodig.
Buijs en Vlemmix: “Het bestaande laag-
spanningsnet hoeft er niet voor te worden
aangepast, omdat binnenvaartschepen
uitsluitend stroom nodig hebben voor
eigen verbruik. Denk aan verlichting, koken
en verwarming. Bij de riviercruises ligt dat
anders, dat zijn net drijvende hotels met
honderden gasten aan boord. Vandaar dat
we voor deze sector vier nieuwe transfor-
matorstations moeten bouwen.”
De komende maanden gaat Haven Amster-
dam ook het betalingsysteem verder uit-
werken. Vlemmix: “Via een aanbestedings-
De Maashaven in Rotterdam. Amsterdam krijgt een vergelijkbaar systeem.
HAD_TDS_NED_nr1_09.indd 17 26-01-2009 14:18:56
HAD_TDS_NED_nr1_09.indd 18 26-01-2009 14:18:58
www.amports.nl Zeehavens Amsterdam Februari 2009 1�
Olie en aardgas onder de bodem van de
Noordzee trekken nog steeds nieuwe
bedrijven aan. Meestal zijn het de kleinere
maatschappijen die de exploitatie overne-
men van velden die door grote bedrijven
als Shell zijn geëxploiteerd.
Een van de nieuwkomers is Cirrus Energy
uit Canada, opgericht in 2002. Het bedrijf
is in 2004 begonnen met de winning van
olie in Trinidad and Tobago, voor de kust
van Venezuela. Sinds 1 januari 2008 heeft
het Canadese bedrijf ook een kantoor in
Zoetermeer. Het werk op het Nederlands
deel van de Noordzee heeft echter plaats
vanuit het MSCIJ (Maritime Service Centre
IJmond) in IJmuiden. Vanuit de IJmondha-
ven verzorgt dit bedrijf de aan- en afvoer
van goederen voor offshore-activiteiten
die de supply boat Ocean Scotsman van
Cirrus Energy vervolgens naar de plaats
van bestemming brengt. Voor MSCIJ is Cir-
rus Energy de eerste klant in de offshore.
naar het platform L-9 FF van de NAM
die het aardgas verder verwerkt. In de
loop van 2009 gaat Cirrus hier aardgas
produceren.
Op de tweede locatie bij Ameland, blok
M1-A, legt Cirrus Energy de benodigde
infrastructuur van afsluiters en aan-
sluitingen aan op de zeebodem. In het
tweede kwartaal van 2009 wil men de
installatiewerkzaamheden afronden.
Cirrus zal het aardgas van dit platform
door een bestaande pijpleiding vervoe-
ren naar productieplatform G17-A voor
verdere verwerking.
Ook voor de kust van Zuid-Holland is
Cirrus bezig met de exploratie van een
gasveld. Het boorplatform Noble Lynda
Bossler heeft op deze locatie tot 2.750
meter onder de zeebodem geboord.
Cirrus schat dat zich hier vijf miljard m3
aardgas bevindt.
jvdB
onBemand PlatFoRm
Cirrus Energy heeft vooral belangen
in de kleinere olie- en gasvelden in
verschillende delen van de Noordzee.
Voor twee blokken heeft het bedrijf
inmiddels toestemming om aardgas te
winnen. Dit zijn de blokken M7 en M1-A
die op respectievelijk 25 en 50 kilome-
ter ten noorden van Ameland liggen.
Op het eerstgenoemde veld komt het
onbemande M7-A platform te staan dat
wordt gebouwd door Fabricom Oil & Gas
in IJmuiden. Er is op de locatie M7-A al
een oude boorput aanwezig maar deze
voldoet niet meer aan de moderne eisen
wat betreft veiligheid en continuïteit.
Daarom gaat oliemaatschappij Winter-
shall een nieuwe put boren die op het
nieuwe productieplatform kan worden
aangesloten.
Daarnaast is er een dertien kilometer
lange pijpleiding gelegd vanaf blok M7-A
Cirrus Energy kiest voor IJmuiden als uitvalsbasisCirrus Energy heeft IJmuiden gekozen als uitvalsbasis voor zijn offshore-activiteiten op de Noordzee. Dit gebeurt vanuit het Maritime Service Centre IJmond, kortweg MSCIJ.
Fabricom Oil & Gas bouwt momenteel het onbemande productieplatform M7-A in IJmuiden
I N N O V A T I E
HAD_TDS_NED_nr1_09.indd 19 26-01-2009 14:19:12
Z E E h A V E N S I N B E E L D
20 Zeehavens Amsterdam Februari 2009 www.amports.nl
HAD_TDS_NED_nr1_09.indd 20 26-01-2009 14:19:18
www.amports.nl Zeehavens Amsterdam Februari 2009 21
Door het oog van de loodsRegisterloods Klaas Wester kijkt gespannen toe terwijl hij de
bulkcarrier Coal Age assisteert bij het afmeren aan de IGMA-stei-
ger in de Vlothaven. Het is een van 120 opnamen uit het fotoboek
’Door het oog van de loods’ dat Mirjam Terpstra eind 2008 in
eigen beheer heeft uitgebracht. Tijdens tientallen loodsreizen
heeft zij het werk van acht registerloodsen in de regio Amster-
dam-IJmond treffend in beeld gebracht.
Klaas Wester (1951) kwam al vroeg in aanraking met de scheep-
vaart. Als kind voer hij mee met zijn vader die binnenvaartschip-
per was. Daarna studeerde hij aan de Kweekschool voor de
Zeevaart in Amsterdam, de Hogere Zeevaartschool, alvorens
hij in 1970 als tweede stuurman in dienst kwam bij de KNSM.
Van 1983 tot 2006 was hij registerloods in de regio Amsterdam-
IJmond. Tevens was hij docent aan de Enkhuizer Zeevaartschool
en instructeur aan de regionale en landelijke opleidingen voor
registerloods.
‘Door het oog van de Loods’ telt 180 pagina’s in full colour met
een hard cover omslag. Prijs € 29,95, inclusief verzendkosten.
www.mirjam-terpstra.nl
HAD_TDS_NED_nr1_09.indd 21 26-01-2009 14:34:21
Port of Amsterdam +31 20 58 77 877 - [email protected] of Rotterdam +31 10 494 37 77 - [email protected] Airport Schiphol +31 20 65 49 100 - [email protected]
www.vcklogistics.nl
SEAPORT GUIDE:Opmaak 1 14-01-2009 08:56 Pagina 1
HAD_TDS_NED_nr1_09.indd 22 26-01-2009 14:34:28
www.amports.nl Zeehavens Amsterdam Februari 2009 23
Bij tankterminals denkt de buitenstaan-
der waarschijnlijk het eerst aan vloeibare
brandstoffen in enorme, meestal wit
geschilderde opslagtanks. Andere vloei-
stoffen komen op de tweede plaats. Maar
hoewel minder in omvang, vormen ook
de vloeibare grondstoffen voor de voe-
dingsmiddelenindustrie een belangrijke
sector van Zeehavens Amsterdam.
Was Westway Terminals oorspronkelijk
gespecialiseerd in de opslag van melasse
onder de oude naam Schuurmans & Van
Ginneken, nu is het bedrijf ook ingericht
voor de opslag van plantaardige oliën,
vetten, bio-oliën en andere producten,
bestemd voor de dier- en voedings-
middelenindustrie. Door de nadruk op
voedingsproducten, gelden de hoogste
standaards op het gebied van hygiëne,
veiligheid en milieu. De aanvoer vindt
grotendeels over zee plaats, terwijl de
afvoer over de weg en het binnenwater
gebeurt. De ontvangers van de opge-
slagen vloeistoffen - de voedings- en
genotsmiddelenindustrie - zijn voorna-
tot 123.000 m3. Dit geschiedde door de
uitbreiding met veertien tanks, variërend in
volume van 1.300 m3 tot 9.000 m3.
De klanten, waarvan de meeste actief zijn
in de voedingsmiddelenindustrie, huren
tanks met een separaat leidingstelsel voor
middellange of lange termijn. Zo kunnen
verschillende producten nooit met elkaar
in aanraking komen. Het leidingensysteem
en de pompen zijn flexibel inzetbaar en
kunnen overal worden losgekoppeld en
aangesloten.
Voor zijn opdrachtgevers vervult Westway
een cruciale rol bij de aanvoer van grond-
stoffen als onderdeel van hun ‘supply chain’.
Bij het bedrijf is 24 uur per dag iemand be-
reikbaar die direct maatregelen kan nemen.
BIJNA VERDuBBELING
Tussen 2005 en 2008 heeft Westway Termi-
nals een toename gerealiseerd van 93 pro-
cent in het aantal overgeslagen tonnen. In
2008 ging het om de aan- en afvoer van
1,4 miljoen ton via zee. Het aantal schepen
dat de terminal aandoet, is tussen 2005 en
2008 gestegen met 86 procent. Vorig jaar
hebben 716 schepen de terminal aangelo-
pen, waarvan 57 zeegaande schepen.
Wie nu denkt dat het bij de verdubbelde
tankcapaciteit blijft, heeft het mis. West-
way Terminals is nog bezig vier nieuwe
tanks en een nieuwe controlekamer te
bouwen. Ook heeft men de werkwijze bij
het lossen van tankers, de opslag en de af-
voer geoptimaliseerd. Het bedrijf kijkt ook
naar nieuwe goederensoorten en poten-
tiële klanten in andere landen. Westway
Terminals is overal bezig een flinke groei
te realiseren en Amsterdam levert daartoe
een stevige bijdrage.
JM
melijk geconcentreerd in Nederland en
het westen van Duitsland.
WERELDWIJD NETWERK
De Amsterdamse terminal maakt deel uit
van een netwerk van tankopslagbedrijven
die sinds twee jaar werken onder de naam
Westway Terminals. Naast Amsterdam
exploiteert Westway wereldwijd nog 28
terminals: zeventien in de Verenigde Sta-
ten, vijf in het Verenigd Koninkrijk, twee in
Denemarken en één in Ierland, Italië, Polen
en Zuid-Korea. Amsterdam is de groot-
ste Europese terminal. De commerciële
aansturing heeft plaats in London waar het
moederbedrijf van Westway, ED&F Man, is
gevestigd.
Wat opvalt is dat Westway stevig aan de
weg timmert. Het Britse moederbedrijf
wil het marktaandeel vergroten en de
opslagmogelijkheden verbreden zodat
er een groter assortiment aan vloeibare
producten kan worden behandeld. In
Amsterdam heeft dat vanaf 2006 geleid tot
een verdubbeling van de opslagcapaciteit
i n n o v a t i e
Opslagcapaciteit Westway Terminals verdubbeldWestway terminals aan de amsterdamse Usselincxhaven is al vele jaren actief in de opslag van plantaardige, dierlijke en andere ongevaarlijke producten. Het bedrijf heeft de laatste drie jaar zijn opslag- en steigercapaciteit verdubbeld.
Luchtfoto van de Westway Terminals aan de Usselincxhaven
Port of Amsterdam +31 20 58 77 877 - [email protected] of Rotterdam +31 10 494 37 77 - [email protected] Airport Schiphol +31 20 65 49 100 - [email protected]
www.vcklogistics.nl
SEAPORT GUIDE:Opmaak 1 14-01-2009 08:56 Pagina 1
HAD_TDS_NED_nr1_09.indd 23 26-01-2009 14:34:37
The most efficient highway runs
over the seaTwice a week v.v.
Sea-Cargo ASBergen, Norway
Tel. +47-55108484www.sea-cargo.no
Sea-Cargo Agencies BV Amsterdam, The Netherlands
Tel. [email protected]
HAD_TDS_NED_nr1_09.indd 24 26-01-2009 14:34:42
www.amports.nl Zeehavens Amsterdam Februari 2009 25
Volgens het gemeentelijk milieubeleids-
plan ‘Amsterdam, duurzaam aan de top’ en
de Havenvisie moet de hoofdstad in 2020
uitgroeien tot één van de duurzaamste
havens van de Europese Unie. Het nieuwe
Havenmilieuplan van Haven Amsterdam
sluit hierop aan met als hoofddoel: de
balans tussen enerzijds een economisch
sterke en concurrerende haven en ander-
zijds een goede leefomgeving.
In een toelichting schrijft Hans Gerson,
algemeen directeur van Haven Amsterdam:
“Een schone haven ligt voor de hand. Maar
als je als overheid verantwoordelijk bent
voor zowel economische belangen van de
bedrijven in jouw gebied, het welzijn van
de mensen die er leven en werken en een
gezonde flora en fauna, is er nog een lange
weg te gaan.”
Ondanks het feit dat de Amsterdamse
haven al relatief schoon is, blijven verbe-
teringen nodig. Zo zijn er op het gebied
van de luchtkwaliteit twee knelpunten
voor fijnstof. In de wetenschap dat zowel
de fysieke als de milieuruimte schaars is,
kiest Haven Amsterdam voor de ‘slimme
haven’ en niet voor de ‘massahaven’. Dit
betekent dat Amsterdam bijvoorbeeld
terminals voor vloeibaar aardgas (LNG)
citeitsproductie van zo’n 35.000 huishou-
dens. Verder moet de Minervahaven een
buffer worden tussen de zware industrie
en de omliggende woongebieden.
Ook gaat Haven Amsterdam maatrege-
len nemen om de scheepvaart schoner
te maken en de waterverontreiniging te
verminderen. Er komen bijvoorbeeld meer
afgiftepunten voor scheepsafval. Door on-
der andere walstroom (zie ook pagina 16
en 17) moet de luchtverontreiniging van
afgemeerde schepen flink naar beneden
gaan. Zo moet in 2012 de helft van alle
openbare kades voor de binnenvaart over
walstroomkasten beschikken. Vanaf 2010
gaan de meest vervuilende binnenvaart-
schepen extra havengeld betalen.
Omdat het laden en lossen en het vervoer
van gevaarlijke stoffen de laatste jaren
sterk is gestegen, krijgen deze activiteiten
extra aandacht vanwege de veiligheid. Ook
wil Haven Amsterdam het ligplaatsenbe-
leid voor deze schepen verder verbeteren,
bijvoorbeeld door te werken met veilig-
heidszones.
Onder het motto “goed voorbeeld doet
goed volgen” wil Haven Amsterdam in
2015 een CO2-neutrale gemeentelijke
dienst zijn. Daarom gaat men volop aan
de slag met energiebesparing in de eigen
kantoorgebouwen, schepen en het wa-
genpark. Waar mogelijk wil men hybride
bedrijfsauto’s inzetten. Voorts gaat het
havenbedrijf door met de ontwikkeling
van duurzame energie. In 2008 hadden
de windturbines in het Westpoortgebied
een vermogen van 27 megawatt (MW) in
het Westpoortgebied, goed voor 40.000
huishoudens.
JM/BS
en olieraffinaderijen weigert. Wel zijn
biomassa en biobrandstoffen welkom, mits
het om duurzame bedrijven en produc-
tieprocessen gaat. In het Havenmilieuplan
staan optimaal ruimte- en milieugebruik,
schonere schepen, meer goederenvervoer
via het water en het spoor en risicobeper-
king bij op- en overslag en het vervoer van
gevaarlijke stoffen voorop.
MINERVAHAVEN BuffERGEBIED
Haven Amsterdam heeft 1565 hectare
aan bedrijfsterreinen in beheer, plus 1000
hectare waterbassins en infrastructuur.
Herstructurering van reeds uitgegeven
terreinen moet zorgen voor de helft van de
totale gronduitgifte van het havenbedrijf
(25 hectare per jaar). Voorts mogen bedrij-
ven alleen uitbreiden binnen hun huidige
percelen.
Bij de herstructurering van bedrijfsterrei-
nen kijkt het Amsterdamse havenbedrijf
ook nadrukkelijk naar samenwerking
tussen ondernemingen, zoals de uitwis-
seling van restwarmte en afvalstoffen als
energiebron. Een goed voorbeeld daarvan
is Greenmills dat uit gebruikt frituurvet
biodiesel gaat produceren en uit gft-afval
25 miljoen m3 biogas, goed voor de elektri-
i n n o v a t i e
‘Duurzaam durven, doen en doorgaan’onder de titel ‘Duurzaam durven, doen en doorgaan’ heeft Haven amsterdam zijn milieudoelstellingen voor de komende vijf jaar vastgelegd. er staan veertig acties in.
De Minervahaven moet uitgroeien tot een buffergebied tussen woningen en industriële bedrijven.
Havenmilieuplan Amsterdam
HAD_TDS_NED_nr1_09.indd 25 26-01-2009 14:34:50
Konecranes Lifting Businesses,reaching new heights!
OM U IN DE TOEKOMST NOG BETER VAN DIENSTTE KUNNEN ZIJN, ZIJN WIJ GESTART MET DE BOUW VAN EEN NIEUW PAND GELEGEN AAN DE DINTELWEG, EUROPOORT - ROTTERDAM!
09.09.2009
Konecranes Port Services Pascalweg 1, NL-3208 KL Spijkenisse, The NetherlandsP.O. Box 274, NL-3200 AG Spijkenisse, Tel.: +31 (0)181 243 200, Fax: +31 (0)181 243 221Website www.konecranesservice.nl, E-mail: [email protected]
DEVELOPMENT • INSPECTION • CRANE TESTING • MAINTENANCEUSED CRANES • PARTS • LIFE EXPECTANCY RESEARCH • REPAIRHEAVY TRANSPORTS • MODERNISATION• ALL CRANE BRANDS
YOUR COMPASS TO PROFIT!BCA, Barge Company Amsterdam bv is a registered trademark and part of the Ter Haak Group.
Daily barge shuttle service:Antwerp - Amsterdam v.v.Rotterdam - Amsterdam v.v.All Rhine destinations up to Basel
Barge Company Amsterdam BV gives youthe fastest, safest and most reliablealternative in container- and conventionaltransport at very competitive rates:• Door-to-door delivery in the Amster-
dam region with our own trucks fromthe Amerikahaven or the Suezhaven
• Storage of containers at our terminals• Maintenance, repair and cleaning of
containers at our terminals
Call or e-mail for a quotationwithout obligation!
Ruijgoordweg 80-Westpoort 79891047 HM Amsterdam - The NetherlandsT +31 20 6116688E [email protected] www.terhaakgroup.com
BARGE COMPANY AMSTERDAM BV
HAD_TDS_NED_nr1_09.indd 26 26-01-2009 14:34:57
www.amports.nl Zeehavens Amsterdam Februari 2009 27
i n n o v a t i e
Rondvaartboot op waterstof
in opdracht van Lovers bouwt de joint-venture Fuel Cell Boat Construction in Weesp een nieuwe rondvaartboot die uitsluitend waterstof en brandstofcellen gebruikt voor de voortstuwing.
Artist’s impression van de nieuwe rondvaartboot zoals die binnenkort gaat varen door de Amsterdamse grachten
De gemeente Amsterdam ziet vervuilende
rondvaartboten het liefst zo snel mogelijk
verdwijnen. In 2005 besloot de gemeente
dat zij geen vergunningen meer zou afge-
ven voor dergelijke boten die CO2 uitsto-
ten. Vandaar dat de rondvaartmaatschap-
pijen inmiddels aan schonere vaartuigen
werken. Voor rederij Lovers leggen enkele
partijen momenteel de laatste hand aan
een rondvaartboot op waterstof.
Fuel Cell Boat Construction bouwt de
nieuwe rondvaartboot. Het gaat om een
samenwerkingsverband van scheepswerf
De Kaap in Meppel, elektrotechnisch be-
drijf Alewijnse in Nijmegen en werktuig-
bouwkundig bedrijf Marine Service Noord
in Hoogezand (Groningen). Zij werken
nauw samen met Lovers en Shell.
Lovers gaat de boot exploiteren voor
enerzijds rondvaarten en anderzijds als
veerpont om medewerkers van Shell te
vervoeren tussen het Centraal Station
en het Shell-terrein aan de overkant van
het IJ. Hier staat ook een installatie die
waterstof produceert. Een deel van de
productie gaat naar de innovatieve rond-
vaartboot.
De brandstofcel die de waterstof via een
elektrochemisch proces omzet in elektri-
sche energie, kan niet in alle situaties vol-
doende vermogen leveren. Daarom zijn er
55 accu’s aan boord die zonodig kunnen
bijspringen. Als er maar een deel van het
vermogen nodig is voor de voortstuwing,
kan de brandstofcel deze accu’s opladen.
De accu’s kunnen ook worden opgeladen
met elektriciteit vanaf de wal (walstroom).
Onder normale omstandigheden kan
de nieuwe rondvaartboot 30 kilogram
waterstof tanken, waarmee het schip
zo’n negen uur kan varen. Dankzij twee
draaibare schroeven onder de voor- en de
achterzijde is het schip zeer wendbaar. De
schone rondvaartboot biedt plaats aan 86
passagiers.
De Fuel Cell Boat is niet het eerste vaar-
tuig op waterstof in Amsterdam. Canal
Company beschikt over een sloep die
deze brandstof gebruikt. Dit bedrijf ex-
ploiteert samen met Holland International
ook tien rondvaartboten op aardgas.
JvdB
www.fuelcellboat.nl
HAD_TDS_NED_nr1_09.indd 27 26-01-2009 14:34:58
ZEEHAVENS-ICOVA 080320.indd 1 20-03-2008 10:01:27
HAD_TDS_NED_nr1_09.indd 28 26-01-2009 14:35:08
www.amports.nl Zeehavens Amsterdam Februari 2009 29
Cacaoproducten kunnen brandgevaar-
lijk zijn. Zo legde in 2003 een uitslaande
brand een opslagloods voor cacaopoeder
in Wormer geheel in de as. Cacaobranden
zijn nauwelijks met water te blussen. De
gloeibrand moet worden uitgereden
en daarna is het wachten tot het vuur is
uitgewoed.
Sitos Commodities en Logistics BV
bouwde in 2007 twee nieuwe opslag-
loodsen van zo’n 35.000 à 45.000 m3 voor
cacaoproducten aan de Latexweg in het
Westelijk Havengebied. Om het risico
op een cacaobrand te minimaliseren,
heeft het bedrijf beide opslagloodsen
uitgerust met een zogeheten 3B-systeem
(Bedrijfsruimte-Brandbeheers-Bouwsys-
teem). Gelukkig heeft Sitos het nieuwe
systeem nog niet in de praktijk hoeven te
gebruiken.
GEEN SCHADE
Het brandbestrijdingssysteem bestaat uit
een gecombineerde aanpak. Een dubbel
detectiesysteem signaleert de gering-
ste rookontwikkeling in de loodsen die
luchtdicht en drukvast zijn. Het personeel
wordt gealarmeerd en de blusinrichting
vult al na twee minuten de ruimte met
50.000 kilo CO2 onder een druk van 24
bar. Dit gebeurt via de sprinklerinstallatie.
Gelijktijdig trekt het systeem de loods
vacuüm. Hierdoor dooft de brand door
gebrek aan zuurstof.
Het grote voordeel van kooldioxide is dat
het geen schade toebrengt aan zowel de
vaart en ICT-sector al veel gebruiken.
Haven Amsterdam en de gemeentelijke
Milieudienst en Bouw- en Woningtoezicht
gaven ons daarna het groene licht. Bin-
nenkort nemen we de proef op de som
om te weten of het systeem ook effectief
is bij bulkopslag van cacao.”
Sitos Commodities heeft de nieuwe op-
lossing ontwikkeld in samenwerking met
leverancier Ansul uit de Verenigde Staten.
De brandweer van Amsterdam heeft het
systeem inmiddels gecertificeerd. Volgens
de betrokken partijen is de oplossing ook
geschikt voor andere havenbedrijven aan
het Noordzeekanaal.
GvdH
www.sitosgroup.com
opstallen als aan de opgeslagen produc-
ten, zoals bij water wel het geval is. Pas als
de brand ontstaat komt de kooldioxide
vrij. Het systeem voorkomt niet alleen een
brand met een veel grotere CO2-uitstoot,
maar ook hitte- en rookontwikkeling.
Bovendien koelt het koude CO2-gas de
bedreigde voorraden.
TECHNIEK uIT SCHEEPVAART
Over de totstandkoming van het nieuwe
systeem zegt Dick de Bruin, directeur van
Sitos Commodities: “Tijdens het gebruike-
lijke overleg wezen de autoriteiten onze
nieuwbouwplannen voor cacao-opslag in
eerste instantie af. In overleg met de ar-
chitecten en de constructeur stuitten we
toen op de CO2-methode die de scheep-
i n n o v a t i e
Kooldioxide houdt cacao in bedwang
Zeehavens amsterdam slaat veel cacao over, zoals bij Sitos Commodities & Logistics. Cacao is ech-ter zeer brandbaar en laat zich moeilijk blussen. om het gevaar voor het personeel en de omgeving te minimaliseren, heeft Sitos twee loodsen aan de Latexweg voorzien van een innovatief brand-dovend systeem met Co2 (kooldioxide). Waarschijnlijk is het systeem ook bruikbaar voor andere havenactiviteiten.
Het Sitos-terrein in het Westelijk Havengebied van Amsterdam
Innovatieve brandpreventie bij Sitos
HAD_TDS_NED_nr1_09.indd 29 26-01-2009 14:35:17
Vlothavenweg 16 • 1013 BJ Amsterdam • Holland P.O. Box 415 • 1500 EK Zaandam • Holland Tel: +31(0)20-682 90 05 • Fax +31(0)20-686 39 62E-mail: [email protected]
Holland Repair and Services b.v.
Vlothavenweg 16 • 1013 BJ Amsterdam • Holland P.O. Box 415 • 1500 EK Zaandam • Holland Tel: +31(0)20-682 01 78 • Fax +31(0)20-684 21 05E-mail: [email protected]
Holland Marine Services Amsterdam b.v.
HAD_TDS_NED_nr1_09.indd 30 26-01-2009 14:35:19
www.amports.nl Zeehavens Amsterdam Februari 2009 31
infrastructuur nodig. Een gaspijpleiding is
niet nodig doordat het aardgas boven de
bron wordt verstookt. De stroomkabel van
het platform met de motoren en genera-
toren naar het transformatorplatform van
het windpark is enkele kilometers lang,
waardoor deze kosten meevallen.
Smart Energy Solutions heeft nog andere
kleine gasvelden op het oog, zegt Visser.
“Welke dat zijn wil ik nog niet zeggen.
Maar we zijn overtuigd van de mogelijkhe-
den van verstromen.” De gas- en stroom-
productie bij het Prinses Amalia windpark
moet in 2012 van start gaan.
JvdB
www.smartenergy-solutions.com
Onder de Noordzee liggen tal van kleine
gasvelden. De investeringen om deze
velden te exploiteren zijn in veel gevallen
niet rendabel. Echter, het bedrijf Smart
Energy Solutions in Amsterdam heeft een
nieuwe manier gevonden om het gas toch
te benutten.
Gas uit een reservoir onder het nieuwe
windpark Prinses Amalia voor de kust van
IJmuiden, gaat naar de verbrandingsmo-
toren op een platform dat het bedrijf bij
het windpark wil plaatsen. De motoren
drijven generatoren aan om elektriciteit
op te wekken. De elektriciteitskabel die het
windpark met de wal verbindt, transpor-
teert deze stroom naar het vasteland. Deze
techniek staat bekend onder de termen
‘verstromen’ en gas-to-wire.
“Het is een goed bruikbare techniek
omdat we het aardgas tegen lage kosten
kunnen exploiteren,” zegt directeur Anne
Visser van Smart Energy Solutions. “Dit
komt onder andere doordat de windtur-
bines zelden hun maximale vermogen
produceren.” Hierdoor blijft zestig procent
van de capaciteit van de kabel onbenut.
Zolang de windturbines niet op volle
capaciteit presteren, is er dus ‘ruimte’ op
de kabel. Dit zal het grootste deel van de
tijd het geval zijn. Is de capaciteit van de
kabel wel volledig nodig voor de windtur-
bines, dan schakelt men de gasmotoren
simpelweg uit.
De installatie die Smart Energy Solutions
wil gebruiken, krijgt een elektrisch vermo-
gen van 8,8 MW –vergelijkbaar met twee
a drie grote windturbines op zee- of een
veelvoud daarvan. Het is waarschijnlijk,
dat deze installatie nog niet verouderd is
als het gas in het veld opraakt. Dan gaat
de druk in het reservoir naar beneden en
stroomt er niet voldoende gas meer uit de
bron. De gebruiker kan de installatie dan
verplaatsen naar een volgend gasveld.
KLAAR IN 2012
Twee factoren maken de aanpak van Smart
Energy Solutions rendabel. Op de eerste
plaats het hoge rendement van de gasmo-
toren. Daarnaast is er maar weinig nieuwe
i n n o v a t i e
Elektriciteit uit NoordzeegasSmart energy Solutions in amsterdam gaat op de noordzee elektriciteit opwekken en via de stroom-kabel van het Prinses amalia windpark naar het vasteland transporteren.
Smart Energy Solutions start in 2012
Artist’s impression van het toekomstige produktieplatform waarop de turbines en generatoren staan
HAD_TDS_NED_nr1_09.indd 31 26-01-2009 14:35:31
Pronk multiservice bv
De specialist in:
Het beladen en zeevast zetten (sjorren) van lading in
containers bij ons op locatie.
Opslag van goederen en containers (binnen 10000m met
hijscapaciteit van 40ton en buiten 6000m ).
Sjorren en losklaar maken van lading in en op schepen,
vrachtwagens, treinwagons e.d.
Verlenen van assistentie bij laad- en loswerk (heftruck-
chauffeurs, aan- en afpikkers).
Alle soorten hand- en spandiensten aan haven en industrie.
Leverancier van alle sjor- en stuwmaterialen,
hout (ISPM15), hijsmaterialen en reinigingsmiddelen.
*
*
*
*
*
*
2
2
Havenservice en industriele dienstverlening
Dealer Cordstrap ladingvastzetsystemen
:
Elbaweg 2 - 1044 AD Amsterdam
Tel: 020-6139546 - Fax: 020-6146612
Internet: www.pronkmultiservice.nl
E-mail: [email protected]
VCA* GECERTIFICEERD
DNV Certification BV
VCA
• E.D.I. reporting• P.T.I. reefer service• Covered workshops• Refurbishing- and paintshop• Cleaning facilities• Modifications• Road transport services• Water & rail connected• Sale, purchase and lease• Two locations in theAmsterdam port
• Total surface area 40.000 m2
• ISO-VCA-STEK&IICL certified
Sales office & container depot A:Ruijgoordweg 80-Westpoort 79891047 HM AmsterdamThe NetherlandsT +31 20 6115656E [email protected] W www.cca.nl
CONTAINER COMPANY AMSTERDAM BV
YOUR COMPASS TO PROFIT!CCA, Container Company Amsterdam bv, Huurbox and Koelbox are registered trademarks and part of the Ter Haak Group.
Depot B: Corsicaweg 6 - Westpoort 5031 - Amsterdam Modification containers and cabins Reefer service
HAD_TDS_NED_nr1_09.indd 32 26-01-2009 14:35:34
www.amports.nl Zeehavens Amsterdam Februari 2009 33
In de beleidsbrief Duurzame Zeehavens,
die eind november is verschenen, geven
minister Eurlings en staatssecretaris Hui-
zinga aan dat er tot 2014 vijf miljoen euro
beschikbaar is voor innovatieve projecten
die de Nederlandse zeehavens duurzamer
maken. Het accent ligt op terugdringing
van het geluid en schadelijke emissies,
intensief ruimtegebruik en verbetering
van de waterkwaliteit.
Hoewel het een gering bedrag is, hopen
beide bewindslieden hiermee duurzaam-
heid, innovatie en ook samenwerking
tussen de zeehavens te stimuleren. “Die
vijf miljoen euro voor de komende vijf
jaar is vooral bedoeld als steun in de rug,
niet om grootschalige projecten mee te
financieren” zegt Anne van der Vliet, pers-
voorlichter van het ministerie van Verkeer
en Waterstaat.
VEEL PRoJECTEN AMSTERDAM
Uit de bijlage blijkt dat Zeehavens
Amsterdam al een aanzienlijk bijdrage
levert aan de ontwikkeling van duurzame
havens. Een goed voorbeeld is deelname
aan Green Award, een vrijwillig certifi-
ceringsysteem met strenge milieu- en
veiligheidseisen voor grote tankers en
bulkcarriers. Een ander voorbeeld zijn
de nieuwe dienstvaartuigen op zwavel-
arme brandstof van Haven Amsterdam
die voldoen aan de hoogste norm voor
luchtkwaliteit (CCR3). Ook het Loods-
wezen en De Koperen Ploeg hebben
inmiddels gekozen voor deze brandstof.
Voorts zorgt de Westpoortbus sinds 2003
VLIEGWIEL MAJA STEVEDoRES
De afgelopen drie jaar heeft Maja Steve-
dores een vliegwielsysteem beproefd in
zijn mobiele kranen. Het vliegwiel leidt
tot een energiebesparing van 30 à 40
procent doordat hij energie opslaat en
extreme pieken opvangt. Hierdoor hoeft
de dieselgenerator minder elektriciteit te
leveren.
Het laatste project is Stadshaven Minerva
waar sinds 2005 de transformatie bezig is
van houtopslagbedrijven naar een hoog-
waardige stedelijk bedrijventerrein met
veel creatieve bedrijven. De uitvoering is
in 2008 van start gegaan.
BS
www.verkeerenwaterstaat.nl
voor het collectief vervoer voor 500 à 600
werknemers per dag. Twee bussen rijden
sinds maart 2008 op biodiesel.
Ook Greenmills, dat begin 2010 in be-
drijf moet gaan en werk biedt aan 130
mensen, staat in de nota. Het bedrijf gaat
zorgen voor de grootschalige verwerking
van organische reststromen, die wordt
omgezet in biobrandstoffen en groene
elektriciteit voor zo’n 35.000 huishoudens.
Uit afval- en rioolslib produceert het Afval
Energie Bedrijf (AEB) elektriciteit voor
gemeentelijke kantoren en gebouwen,
trams, metro en de straatverlichting. In
2009 worden 29.000 woningen in Amster-
dam-Noord aangesloten op stadswarmte
uit deze AEB-centrale, net zoals nu al ge-
beurt bij 15.000 huishoudens in stadsdeel
Nieuw-West.
i n n o v a t i e
Zeehavens Amsterdam laat zich geldennederlandse zeehavens die werken aan duurzaamheid en innovatie, krijgen een steuntje in de rug. Minister eurlings en staatssecretaris Huizinga hebben een nieuwe subsidieregeling van vijf miljoen euro in het leven geroepen. Uit de bijlage blijkt dat Zeehavens amsterdam al veel initiatieven ontplooit.
Nieuwe subsidieregeling voor duurzame havens
De nieuwste patrouilleboten van Havens Amsterdam varen op laagzwavelige brandstoffen
HAD_TDS_NED_nr1_09.indd 33 26-01-2009 14:35:38
Haven Amsterdam en het bedrijfsleven
hebben de laatste tien jaar intensief
samengewerkt bij een aantal nieuwe
ontwikkelingen. Beide partijen hebben
geïnvesteerd in een breed scala aan ha-
ven- en transportverbeteringen, waarvan
een aantal het predicaat ’zeer geavan-
ceerd’ zeker verdient. Innovatie verbetert
de concurrentiepositie en is noodzakelijk
voor de havenregio. Het volgen van de
– meestal technische – ontwikkelingen in
de markt is een ding; iets nieuws beden-
ken gaat een stapje verder.
CERES PARAGoN
Innovatie heeft iets bijzonders in zich: het
moet uniek zijn. Zoals de insteekhaven
voor containerschepen van Ceres Paragon
die in 2002 in bedrijf ging. ‘Paragon’ is
Grieks voor ‘uniek’. En uniek is deze con-
tainerterminal nog steeds, want nergens
anders ter wereld kunnen grote contai-
nerreuzen over beide boorden tegelijk
worden behandeld. Geestelijk vader Chris
Kritikos, de vroegere directeur-eigenaar
van Ceres, vond halverwege de jaren
negentig dat zijn Amsterdamse terminal
iets ‘extra’s moest bieden. En dat is gelukt;
Ceres Paragon boekt het ene na het
andere record bij het laden en lossen van
containers, zoals de 161 containers in een
uur tijd in mei 2008.
oVERDEKTE TERMINAL
Een ander bekend voorbeeld is de over-
dekte Waterland Terminal, waar gelijktijdig
drie schepen droog kunnen laden en
CACAo IN BuLK
Begin 1996 besloot de Zaanse cacaofa-
briek Gerkens (Cargill Cocoa) een proef te
doen met de aanvoer van cacao in bulk.
Tot dan toe geschiedde de aanvoer van
cacaobonen uitsluitend in jute zakken van
70 kilogram per stuk. Dat was een arbeids-
intensieve vorm van stukgoed. In maart
1996 arriveerde het ms ‘Bickersgracht’
van de Amsterdamse rederij Spliethoff
met een partij van 3.200 ton onverpakte
cacaobonen uit Ivoorkust. Hoewel het de
bedoeling was deze missie strikt geheim
te houden, stond het bij aankomst zwart
van de belangstellenden op de kade in
Zaandam. De lading bleek geen nadelige
gevolgen te hebben opgelopen en sinds-
dien komen er regelmatig bulkverschepin-
gen cacao naar Amsterdam en Zaandam.
Een schoolvoorbeeld van innovatie.
Ook elders in het havengebied zit men
lossen. Hoe slecht het weer ook is, er kan
altijd worden doorgewerkt. Naast het
zeeschip is er ruimte voor een binnen-
vaartschip, zodat ook overboord gelost
kan worden.
Voormalig directeur-eigenaar Dick Broe-
der liep al jaren rond met zijn plannen een
all-weather terminal te bouwen. Vijftien
jaar geleden was geen enkele bank bereid
de bouw te financieren. Haven Amster-
dam was echter wel bereid de eerste
overkapping voor een beperkte periode,
en voor een beperkt deel, te financieren.
Hierdoor werd de droom van Dick Broeder
in 1996 toch werkelijkheid. Het bedrijf
draait sindsdien als nooit tevoren. Diverse
zeehavens hebben deze vernieuwing
inmiddels gekopieerd maar drie over-
dekte ligplaatsen blijft uniek in de wereld.
In januari 2008 nam het bedrijf zijn derde
overdekte terminal in gebruik.
i n n o v a t i e
34 Zeehavens Amsterdam Februari 2009 www.amports.nl
Van cacao in bulk tot dubbele containerkranenvooral het afgelopen decennium heeft Zeehavens amsterdam op diverse fronten laten zien dat het een ‘slimme’ havenregio is. oud-hoofdredacteur Joris Moes, die 42 jaar de havenontwikkeling van dichtbij heeft meegemaakt, doet een greep uit de vele - soms gedurfde – innovaties.
Zeehavens Amsterdam bleef innoveren
Artist’s impression van de Dijksgracht, een van de acht speciale opleidingsschepen van Spliethoff
HAD_TDS_NED_nr1_09.indd 34 26-01-2009 14:35:58
www.amports.nl Zeehavens Amsterdam Februari 2009 35
niet stil. Zo hoeft de zeevisgroothandel
niet meer naar de visafslag van Zeehaven
IJmuiden NV te komen om te bieden in
de mijnzaal. Sinds maart 2008 kan dat via
internet, dus vanaf de eigen werkplek. De
havenautoriteiten hebben daarvoor een
digitaal systeem ontwikkeld, waarbij de
computer van de mijnklok de reactietijd
van de ‘internetbieder’ compenseert.
Innovatie is er ook in de samenwerking
tussen de maritieme opleidingen. Rederij
Spliethoff en de Maritieme Academie in
IJmuiden gaan aankomende stuurlie-
den opleiden op zee. Daarvoor laat de
rederij voor circa negen miljoen euro acht
nieuwbouwschepen, uit een serie van 24,
uitrusten met een dubbele brug en extra
accommodatie. Deze extra voorzieningen
zijn bestemd voor acht zeevaartschool-
studenten en een leerkracht. Waar ter
wereld de schepen zich ook bevinden, een
satellietverbinding zorgt voor een snelle
verbinding met het thuisfront in IJmuiden.
AMSBARGE
In het rijtje van belangwekkende regionale
innovaties mag de ‘Mercurius Amsterdam’
natuurlijk niet ontbreken. Het binnenvaart-
schip, dat een ladingcapaciteit heeft van
144 TEU, heeft een eigen 30-tons contai-
nerkraan zodat de Mercurius Amsterdam
kan laden en lossen bij kades zonder
walkraan. Dit concept staat bekend onder
de term AMSBarge.
Het gemeenschappelijke initiatief van
Haven Amsterdam en binnenvaartreder
Mercurius heeft een aantal positieve gevol-
gen. Omdat het transport over de weg te
vaak op slot zit, blijkt vervoer via water een
veel beter alternatief dan vooraf gedacht.
Computerspecialisten van Haven Amster-
dam en cargadoors werken nauw samen
aan de totstandkoming van een uniek digi-
taal port community systeem. Na uitgebrei-
de experimenten is deze PortNET-software
geschikt voor gebruik. Ook de Douane
doet mee, zodat voortaan het inklaren ook
elektronisch mogelijk is. Scheepsagenten
kunnen nu via hun personal computers
communiceren met de verschillende syste-
men van de autoriteiten voor de verplichte
formaliteiten. PortNET gaat nu samen met
nieuwe, duurzame energiebronnen. Een
voorbeeld is de nieuwe fabriek Greenmills
die organisch restafval gaat verwerken
tot biodiesel, bio-ethanol, biogas en
elektriciteit. Als grondstof gebruikt de
nieuwe fabriek afgewerkt frituurvet van
restaurants en snackbars. De warmte die
vrijkomt bij de raffinageprocessen, wordt
omgezet in groene elektriciteit voor zo’n
35.000 huishoudens. Begin 2010 moet de
fabriek in bedrijf gaan.
Een ander voorbeeld van duurzame
energie is een vrachtwagen op waterstof,
waarvan transportbedrijf Jan Boudesteijn
uit Beverwijk inmiddels een prototype be-
zit. Deze HyTruck rijdt inmiddels een jaar
rond. De brandbestrijding in de loodsen
van Sitos gebeurt door ze te vullen met
CO2, zodat er geen zuurstof meer bij de
brand kan komen.
het Rotterdamse Portinfolink beide syste-
men samenvoegen tot één nationaal port
community systeem (zie ook Zeehavens
Amsterdam no. 5 van 2008).
VLIEGWIEL
Havenkranen zijn energieverslinders. Het
hijsen van tientallen tonnen lading in
korte tijd kost veel energie, terwijl bij het
laten zakken ervan energie verloren gaat.
Maja Stuwadoors heeft daar een slimme
technische toepassing voor bedacht. Een
vliegwiel zorgt ervoor dat energie die ont-
staat bij het laten zakken van de hijs, niet
verloren gaat maar nuttig wordt gebruikt.
Het resultaat is een forse brandstofbespa-
ring van 30 tot 40 procent ten opzichte
van de conventionele dieselelektrische
aandrijving.
Intussen kijkt Zeehavens Amsterdam naar
De revolutionaire kraan met vliegwiel van Maja Stevedores
Artist’s impression van de Dijksgracht, een van de acht speciale opleidingsschepen van Spliethoff
Het binnenvaartschip Mercius Amsterdam beschikt over een eigen 30-tons containerkraan
HAD_TDS_NED_nr1_09.indd 35 26-01-2009 14:36:13
Hoewel uit de jongste cijfers blijkt dat het
aantal riviercruises in 2008 licht is gedaald
van 1090 naar 998, was er de laatste tien
jaar sprake van een stormachtige groei.
Zowel de zee- als riviercruisevaart speelt
een belangrijke rol in Amsterdam. In IJmui-
den is, naast uiteraard de zeecruises, ook
de dagelijkse DFDS-ferrydienst op New-
castle van groot belang. In het afgelopen
seizoen hadden de 130 zeecruiseschepen
die Amsterdam en IJmuiden aandeden,
zo’n 240.000 passagiers aan boord, een
aanzienlijke groei ten opzichte van 2007.
Het aantal bezoekende riviercruiseschepen
liep echter iets terug: van 1090 tot 998 met
zo’n 230.000 passagiers. Dit maakte Peter
Swelheim, voorzitter van Amsterdam Cruise
Port (ACP), onlangs bekend tijdens de
afsluitende seizoensborrel aan boord van
riviercruiseschip Serenade I van rederij Euro
Shipping Voyages uit Bemmel (Gelderland).
Voor het Amsterdamse bedrijfsleven en de
overheid zijn cruiseschepen een welkome
bron van inkomsten. Eén zeecruiseschip
levert gemiddeld 225.000 euro op aan
bestedingen. Als Amsterdam de begin- of
eindbestemming van de reis is, gaat het
zelfs om zo’n 500.000 euro. In het afgelopen
seizoen betrof dat 56 van de 130 cruise-
schepen. Voor een riviercruiseschip gaat het
om een gemiddelde van zo’n 40.000 euro.
In totaal leveren zee- en riviercruises de
hoofdstad zo’n 80 miljoen euro op.
LIGPLAATSEN
Tijdens de afsluitende seizoensborrel
op de Serenade I brak Aart Hiemstra,
adjunct-havenmeester van Amsterdam,
mee dat het ‘vaarseizoen’ van de schepen
toeneemt van 210 tot zo’n 240 dagen per
jaar. Waarom zult u denken? Tijdens de
wintermaanden doen deze luxe schepen
steeds vaker dienst als ‘reservehotel’ voor
grootschalige beurzen en andere evene-
menten.
NIEuWE DoELGRoEPEN
De teruglopende economie is uiteraard
ook een bedreiging voor de riviercruise-
vaart. Desondanks is De Jong hoopvol
gestemd: “We doen zaken met tourope-
rators op verschillende continenten,
hetgeen een gezonde risicospreiding met
zich meebrengt. Eén van de kansen voor
de komende jaren is het groeiend aantal
Chinezen, Japanners, Australiërs en Zuid
Amerikanen die een riviercruise willen
maken. Mijn rederij EuroShipping Voyages
heeft nog steeds vertrouwen in de groei-
potentie van de riviercruisevaart. Vandaar
ook dat we twee nieuwe schepen hebben
aangekocht, de ‘Serenity’ en de ‘My Story’.
Dit zijn bestaande schepen die we van
andere eigenaren hebben overgenomen.”
Jan Willem de Jong, die tot 2006 nauw
verbonden was aan Amsterdam Cruise
Port, ziet echter ook veel sterke punten
voor de internationale riviercruisevaart. Zo
neemt de belangstelling voor de riviercrui-
sevaart flink toe, zowel in Europese landen
als ver daarbuiten. Het gaat immers om
een vaargebied van zo’n 3500 kilometer
tussen Amsterdam en de Zwarte Zee via
de Rijn, Main en Donau. “Opmerkelijk is
dat de belangstelling in Nederland voor
de riviercruisevaart slechts mondjesmaat
een lans om het aantal ligplaatsen voor
riviercruiseschepen minimaal op peil te
houden. Anders lijkt voor de riviercruise-
vaart het einde van de groeimogelijkhe-
den in de hoofdstad in zicht. Dit vanwege
de beperkingen voor dergelijke schepen
tot 135 meter om in het centrum van
Amsterdam af te meren.
Het sterk gestegen aantal riviercruise-
schepen zorgt overigens niet alleen in
Amsterdam voor problemen met goede
ligplaatsen. “We moeten vaak al een jaar
vooraf reserveren waar de schepen op de
populaire bestemmingen kunnen afme-
ren,” verzucht Jan Willem de Jong, hotel
operations manager van EuroShipping
Voyages en gastheer op de Serenade I.
“Vaak is het reisprogramma van de tour-
operators dan nog niet eens bekend.”
Tot de bedreigingen van de riviercruise-
vaart behoort volgens De Jong ook de
klimaatverandering. Door bijvoorbeeld
regenval of langdurige droogte krijgen ri-
viercruiseschepen overal in Europa steeds
vaker te maken met hoog- en laagwater-
beperkingen en moeten touroperators de
reisschema’s soms op het laatste moment
aanpassen. Dit is bijvoorbeeld het geval
als de toegelaten diepgang minder dan
1,50 meter of de doorvaarthoogte minder
dan 7,00 meter bedraagt.
Een andere bedreiging is dat het aantal
vakbekwame nautische en civiele perso-
neelsleden geen gelijke tred houdt met
het groeiend aantal riviercruiseschepen.
De nieuwste generatie doet qua luxe en
comfort nauwelijks onder voor drie- en
viersterren hotels. Dit brengt met zich
R i v i e R C R U i S e v a a R t
36 Zeehavens Amsterdam Februari 2009 www.amports.nl
Riviercruisevaart zoekt nieuwe doelgroepennaast zeecruises is ook de riviercruisevaart in de regio amsterdam de laatste tien jaar flink gegroeid. Daar doet een lichte daling in 2008 niets aan af. Maar het aantal ligplaatsen groeit niet met dezelfde snelheid mee. ondertussen gaat de branche op zoek naar nieuwe doelgroepen.
Vraag om extra ligplaatsen in Amsterdam
HAD_TDS_NED_nr1_09.indd 36 26-01-2009 14:36:13
www.amports.nl Zeehavens Amsterdam Februari 2009 37
toeneemt. Wij worstelen nog met een ‘rol-
latorsyndroom’ wat betreft de passagiers
op dergelijke schepen,” stelt De Jong.
Maar volgens hem is dat beeld aan een
grondige bijstelling toe. Internationaal is
er een steeds grotere groep van kapitaal-
krachtige en vitale ouderen die niet erg
den bij het boeken van riviercruises. Dat
geldt zowel voor de luxe van de accom-
modatie alsmede voor de reisprogram-
ma’s die de touroperators aanbieden.”
AB
www.amsterdamcruise.nl
kwetsbaar lijken voor een economische
recessie. Verder blijkt dat liefhebbers van
zeecruises steeds meer voor riviercruises
kiezen. Zo neemt het aantal gecombineer-
de zee- en riviercruises toe.
De Jong: “We merken dat vooral buiten-
landse passagiers steeds kieskeuriger wor-
Het rivciercruiseschip ‘Serenade I, afgemeerd bij de Passenger Terminal Amsterdam (PTA) tijdens de ‘seizoensborrel’ van Amsterdam Cruise Port
HAD_TDS_NED_nr1_09.indd 37 26-01-2009 14:36:18
Where coffee meets cocoa.
Sitos is a privately owned company that specialises in logistical services such as:
• Warehousing • LIFFE approved & EKO (organic, Dutch license no.022953)
• Quality control and inspection services • Shipping, forwarding and chartering
• Transport and distribution • Collateral management services • Customs clearance
• Supply chain management • Cleaning services
• Decontamination of commodities in an organic approved method
Sitos Commodities & logistics B.V.Sitos Group operates in various countries and locations such as: • The Netherlands - Amsterdam • United Kingdom - London, Tilbury, Hull and Liverpool • Ireland - Dublin • Ghana - Tema and Takoradi • Togo - Lome • Cote d’ Ivoire - Abidjan.
Amsterdam:Accraweg 39, 1047 HJ Amsterdam Phone +31 (0) 20 585 3830. Fax +31 (0) 20 585 3849. E-mail: [email protected]
HAD_TDS_NED_nr1_09.indd 38 26-01-2009 14:36:19
www.amports.nl Zeehavens Amsterdam Februari 2009 39
Dat Amsterdam en Rotterdam ook heel
goed kunnen samenwerken blijkt wel uit
het nieuwe boek ‘Havens van Amsterdam
en Rotterdam sinds 1870’. Het is het eerste
gemeenschappelijke jaarboek van het
Scheepvaartmuseum in Amsterdam en
het Maritiem Museum in Rotterdam.
Centraal staat de ontwikkeling van de
beide zeehavens die omstreeks 1870 een
rechtstreekse verbinding kregen met
de Noordzee. Rotterdam via de Nieuwe
Waterweg (1872), Amsterdam dankzij het
Noordzeekanaal (1876). Wat volgde was
een snelle mechanisatie van de overslag-
technieken, de overgang van zeil- naar
stoomvaart, nieuwe arbeidsvoorwaarden,
schaalvergroting en de komst van de
container.
Onder redactie van Remmelt Daal-
der (Scheepvaartmuseum) en Wouter
Heijveld (Maritiem Museum) hebben
diverse conservatoren van de twee musea
zich gebogen over
verschillen en over-
eenkomsten tussen
beide zeehavens. Zo
zijn er hoofdstuk-
ken over de snelle
ontwikkeling van
zowel Rotterdam
als Amsterdam en
de opmars van het
containervervoer
sinds 1970. Maar er
staan ook specifieke
hoofdstukken in
over Amsterdam,
zoals het imago van
de rederij Vinke &
Co en de recente
wervingscampagne
‘Ook van Jou’ van
Haven Amsterdam.
Naast de gedegen
teksten maken de
vele fraaie illustra-
ties (foto’s, affiches en prentbriefkaarten)
het jaarboek extra aantrekkelijk. Dat
geldt bijvoorbeeld voor een litho van
de opening van het Noordzeekanaal uit
1876, een prentbriefkaart uit 1960 van het
beroemde passagiersschip Oranje en de
prachtige gebrandschilderde ramen van
Vinke & Co.
BS
Titel: Haven van Amsterdam en Rotter-
dam sinds 1870
Auteurs: Remmelt Daalder, Wouter
Heijveld e.a.
ISBN: 978.90.5730.570 2
128 pagina’s, rijk geïllustreerd in kleur
Prijs: € 19,95
Luxe editie, ISBN: 978.90.5730. 571 9
Prijs: € 44,50
www.walburgpers.nl
R e C e n S i e
De ontwikkeling van de Amsterdamse haven na 1870
Where coffee meets cocoa.
Sitos is a privately owned company that specialises in logistical services such as:
• Warehousing • LIFFE approved & EKO (organic, Dutch license no.022953)
• Quality control and inspection services • Shipping, forwarding and chartering
• Transport and distribution • Collateral management services • Customs clearance
• Supply chain management • Cleaning services
• Decontamination of commodities in an organic approved method
Sitos Commodities & logistics B.V.Sitos Group operates in various countries and locations such as: • The Netherlands - Amsterdam • United Kingdom - London, Tilbury, Hull and Liverpool • Ireland - Dublin • Ghana - Tema and Takoradi • Togo - Lome • Cote d’ Ivoire - Abidjan.
Amsterdam:Accraweg 39, 1047 HJ Amsterdam Phone +31 (0) 20 585 3830. Fax +31 (0) 20 585 3849. E-mail: [email protected]
HAD_TDS_NED_nr1_09.indd 39 26-01-2009 14:36:28
New Ter Haak group Head Office
YOUR COMPASS TO PROFIT!
CERESExtension area
60.000 m2
Amerikahaven:
USA -Container & RoRo terminal
• 550 m Deepsea quay
• 300 m Coaster & barge quay
• 30.000 m2 Rail terminal
• 35.000m2 Warehouses
• 20.000m2 Container cleaning,maintenance & repair department
• 10.000 m2 Stuffing & stripping area
• Loading docks, 24 units
• 2.400 m2 Offices
• Road connecting to Schiphol
• Total surface: 30 hectares
Vlothaven:
USA - Bulkterminal
• 300 m Deep sea quay
• 50.000 m2 Open space area
• 5.000 m2 Warehouses
• 525 m Rail track
• Sophisticated bulk equipment
Suezhaven:
USA - Cocoa/Plywood terminal
• 800 m Deep sea quay
• 25.000m2 Warehouses
All terminals I.S.P.S. certified
Ruijgoordweg 80, Westpoort 7989 - 1047 HM Amsterdam - The NetherlandsT +31 20 6116688 F +31 20 2011882 E [email protected] W www.terhaakgroup.com
Suezhaven
Vlothaven
InlandBarge Terminal
Deep Sea Quay
D.C. ShedsRail Terminal
USA, United Stevedores Amsterdam V.O.F, is a registered trademark and part of the Ter Haak Group.
New Head office
1-1 PAG. USA:USA 2006 14-01-2009 09:02 Pagina 1
HAD_TDS_NED_nr1_09.indd 40 26-01-2009 14:36:37