zemİn sivilaŞmasi sunum

8/9/2019 ZEMN SIVILAMASI SUNUM

1/43

ZEMN SIVILAMASIZEMN SIVILAMASI

Hazrlayan ve Sunan :Hazrlayan ve Sunan : n.Mh. Yusuf Serdar Cn.Mh. Yusuf Serdar C

Danman :Danman : Prof. Dr. Bilge SYAHProf. Dr. Bilge SYAH

GYTE DEPREM VE YAPI BLMLER BLMGYTE DEPREM VE YAPI BLMLER BLM

DYBDYB--685 HEYELANLAR VE EV STABLTES DERS SUNUMU685 HEYELANLAR VE EV STABLTES DERS SUNUMU


2/43


3/43

SIVILAAN ZEMN DANELERNN DAVRANIISIVILAAN ZEMN DANELERNN DAVRANII

Mikroskobik boyuttaMikroskobik boyutta

dnrsek, herhangidnrsek, herhangi

bir deprem hareketinebir deprem hareketine

maruz kalan zemininmaruz kalan zeminin

ihtiva ettii su, zeminihtiva ettii su, zemin

tanecikleri arasndakitanecikleri arasndaki

mesafeyi artrarakmesafeyi artrarak

srtnme kuvvetinisrtnme kuvvetini

azaltr.Dolays ileazaltr.Dolays ile

zemin tama gczemin tama gcazalarak, tanan stazalarak, tanan st

ve alt yaplar zararve alt yaplar zarar

grr.grr.


4/43

SIVILAMA OLAYININ ALGORTMK GSTERMSIVILAMA OLAYININ ALGORTMK GSTERM

Gzeneklerin suyla dolgun olmas danecikler zerinde basn oluturur.Gzeneklerin suyla dolgun olmas danecikler zerinde basn oluturur.

Basn, danecikler aras ba denetler.Basn, danecikler aras ba denetler.

Normal koullarda denge sz konusudur ve i basn dktr.Normal koullarda denge sz konusudur ve i basn dktr.

Depremin neden olduu yk dengeyi bozar ve i basnc artrr.Depremin neden olduu yk dengeyi bozar ve i basnc artrr.

Deprem HareketiDeprem Hareketi

Daneler aras dengenin bozulmas, suyun dar atlmasna yol aar.Daneler aras dengenin bozulmas, suyun dar atlmasna yol aar.

Su hareketi daneler aras ba ortadan kaldrr.Bamsz kalan daneler, suylaSu hareketi daneler aras ba ortadan kaldrr.Bamsz kalan daneler, suyla

birlikte dar atlr.Ortamdan ayrlan daneler ortamn tama gcn azaltr.birlikte dar atlr.Ortamdan ayrlan daneler ortamn tama gcn azaltr.

Mhendislik yaplarnn ek ykleri karsnda yerin tama gc ortadanMhendislik yaplarnn ek ykleri karsnda yerin tama gc ortadan

kalktndan yap dner, eilir veya yere batar. Hafif yaplar ise yukar dorukalktndan yap dner, eilir veya yere batar. Hafif yaplar ise yukar doru

hareket ederek yzme eilimi gsterebilir.hareket ederek yzme eilimi gsterebilir.


5/43

SIVILAMA ESNASINDA KUM FIKIRMASISIVILAMA ESNASINDA KUM FIKIRMASI

(SAND BOIL)(SAND BOIL)


6/43

SIVILAMA ESNASINDA KUM VOLKANISIVILAMA ESNASINDA KUM VOLKANI

OLUMASIOLUMASI


7/43

Svlam zeminlerdeki yaplar, suda yzenSvlam zeminlerdeki yaplar, suda yzengemilere benzerler.gemilere benzerler.


8/43

ZEMN SIVILAMASININ YAPI MODELNDEZEMN SIVILAMASININ YAPI MODELNDEGZLEMLENMESGZLEMLENMES

Eer binann arl bykdeilse tama gcnnzayflamas byk oturmalar

ortaya karmaz. Ancak,depremin bitiminden sonrazeminde boluk suyunun zamanlaoluacak drenaj hasardourabilecek oturmalara sebepolabilir. Depremden sonra zemin

yznde, altta kum tabakasndabasnla skm suyun ve incekumun kaynamas svlamayaiaret eden ve ok rastlanan birgzlemdir.


9/43

SIVILAMA N GEREKL KOULLARSIVILAMA N GEREKL KOULLAR

Zemin svlama analizinin ilk adm , sz konusu zemin profilinde potan-siyelZemin svlama analizinin ilk adm , sz konusu zemin profilinde potan-siyelolarak svlaacak zemin tabakalarnn bulunup bulunmadnnolarak svlaacak zemin tabakalarnn bulunup bulunmadnnbelirlenmesidir. Aada belirtilen artlara haiz olan bir zeminin svlamasbelirlenmesidir. Aada belirtilen artlara haiz olan bir zeminin svlamasbeklenebilir;beklenebilir;

Gevek bir yerleime sahip olmaGevek bir yerleime sahip olma

Daneler arasndaki ban zayf olmasDaneler arasndaki ban zayf olmas

Kil miktarnn dk olmas.Kum ve silt miktarnn yksek olmasKil miktarnn dk olmas.Kum ve silt miktarnn yksek olmas

Boluk suyunun drenajnn engellenmi olmasBoluk suyunun drenajnn engellenmi olmas

Deprem dalgalarnn svlamas beklenen zeminde etkin olmasDeprem dalgalarnn svlamas beklenen zeminde etkin olmas

Svlaan tabaka kalnlnaSvlaan tabaka kalnlna

Yzey eiminin durumunun svlamaya uygunluuYzey eiminin durumunun svlamaya uygunluu

Zeminin tad yap ykleme durumunun svlamaya katkda bulunmasZeminin tad yap ykleme durumunun svlamaya katkda bulunmas


10/43

Yeralt su dzeyi :Yeralt su dzeyi : ounlukla ilk 3 m genellikle 20 m ye kadarki sular nemlidir.ounlukla ilk 3 m genellikle 20 m ye kadarki sular nemlidir.

Jeolojik birimler :Jeolojik birimler : lk 15 m ile 20 m arasnda bulunan ve tama gc dk suyalk 15 m ile 20 m arasnda bulunan ve tama gc dk suya

doygun kumlu, siltli kumlu ve killi kumlu birimler.doygun kumlu, siltli kumlu ve killi kumlu birimler.

Tane boyutu :Tane boyutu :

-- D60 / D10 < 10 olan kumD60 / D10 < 10 olan kum silt tr zellikte olansilt tr zellikte olan

-- D10 deerinin 0.005 ile 0.15 mm arasnda olduu zeminler.D10 deerinin 0.005 ile 0.15 mm arasnda olduu zeminler.

SPT says:SPT says: Yzeye yakn yerlerde N


11/43

Svlama deniz kenarlarnda zellikle krfez amurlar ile ky dzlklerinde, akarsularnSvlama deniz kenarlarnda zellikle krfez amurlar ile ky dzlklerinde, akarsularnzellikle menderesli akarsularn takn ovas dzlklerinde ve glsel kellerde yaygn olarakzellikle menderesli akarsularn takn ovas dzlklerinde ve glsel kellerde yaygn olarakgzlenir.gzlenir.

Depremin fiziksel etkileri arasnda nemli bir yeri olan zemin svlamas olgusunun boyutlarDepremin fiziksel etkileri arasnda nemli bir yeri olan zemin svlamas olgusunun boyutlarilk olarak, 1964 Nigata ve 1964 Alaska depremlerinde ciddi bir ekilde alglanmayailk olarak, 1964 Nigata ve 1964 Alaska depremlerinde ciddi bir ekilde alglanmayabalanmtr.balanmtr.

1964 Nigata ( Japonya ), 1967 Mudurnu Vadisi, 1970 Gediz, 1989 Lorna Prieta (Kalifonniya ),1964 Nigata ( Japonya ), 1967 Mudurnu Vadisi, 1970 Gediz, 1989 Lorna Prieta (Kalifonniya ),1995 Kobe( Japonya ), 1998 Ceyhan1995 Kobe( Japonya ), 1998 Ceyhan Misis ve 1999 zmit krfezi depremleri svlamannMisis ve 1999 zmit krfezi depremleri svlamannolduu en arpc rneklerdir.olduu en arpc rneklerdir.

Genel olarak zemin svlamasnn yol at tr arazi stabilite sorunu szkonusudur.Genel olarak zemin svlamasnn yol at tr arazi stabilite sorunu szkonusudur.Bunlar;Bunlar;

SIVILAMANIN YOL ATII ARAZ STABLTESIVILAMANIN YOL ATII ARAZ STABLTE

SORUNLARISORUNLARI

Zemin tama kapasitesinin nemli lde kaybZemin tama kapasitesinin nemli lde kayb Yanal yaylmalarYanal yaylmalar Akma hareketiAkma hareketi


12/43

Zemin tama kapasitesinin nemli lde kaybZemin tama kapasitesinin nemli lde kayb

Etkileri:Etkileri: Svlaan katmanlar zerinde bulunan binalarda ciddi boyutlarda deySvlaan katmanlar zerinde bulunan binalarda ciddi boyutlarda deyoturmalaroturmalar--farkl oturmalarfarkl oturmalar-- telemelertelemeler--devrilmeler. rnein 1964 Nigata depremidevrilmeler. rnein 1964 Nigata depremi--

1999 Dou Marmara depreminde Adapazarndaki alvyal malzemeler ieren1999 Dou Marmara depreminde Adapazarndaki alvyal malzemeler ierenkatmanlarda gzlenen ciddi bina oturmalar meydana gelmitir.katmanlarda gzlenen ciddi bina oturmalar meydana gelmitir.(Tclar Mahallesi(Tclar Mahallesi--Cumhuriyet Mahallesi. Bu blgelerde yeralt su seviyesi yzeydenCumhuriyet Mahallesi. Bu blgelerde yeralt su seviyesi yzeydenitibaren 1itibaren 1--2 m derinlikte2 m derinlikte --yaklak 1.5 m derinlikte balayan ve 5 ile 20 SPT deerindeyaklak 1.5 m derinlikte balayan ve 5 ile 20 SPT deerindeplastik olmayan silt ve kum katmanlarplastik olmayan silt ve kum katmanlar-- ortalama dane boyutu D50 = 0.1 mm, efektifortalama dane boyutu D50 = 0.1 mm, efektifboyut D10 = 0.02 mm).boyut D10 = 0.02 mm).


SOR

UNLAR

ISOR

UNLAR

I


13/43

Bina temelleri tama gcne gre boyutlandrlr.Bina temelleri tama gcne gre boyutlandrlr. Tama gc azalmas(kayb) temel boyutlarn yetersiz duruma getirerek, yapnnTama gc azalmas(kayb) temel boyutlarn yetersiz duruma getirerek, yapnn

yatmasna, dnmesine, gmesine yol aabilir.yatmasna, dnmesine, gmesine yol aabilir. Temellerin tama gc zeminin kayma mukavemeti ile dorudan ilikilidir.Temellerin tama gc zeminin kayma mukavemeti ile dorudan ilikilidir. Depremler srasnda killi zeminlerde meydana gelecek drenajsz kaymaDepremler srasnda killi zeminlerde meydana gelecek drenajsz kayma

mukavemetinde azalma, kumlu zeminlerdeki svlama tama gc kaybna nedenmukavemetinde azalma, kumlu zeminlerdeki svlama tama gc kaybna nedenolabilir.olabilir.

Depremler srasnda ve sonrasnda bina temelleri altnda ilave oturmalar meydanaDepremler srasnda ve sonrasnda bina temelleri altnda ilave oturmalar meydanagelebilir.gelebilir.

Rijitlik azalmas ani oturmalara yol aabilir.Rijitlik azalmas ani oturmalara yol aabilir.

Gevek kumlarda titreimler hacimsel ekil deitirmelere yol aabilir.Gevek kumlarda titreimler hacimsel ekil deitirmelere yol aabilir. Titreimlerin etkisi ile meydana gelen boluk suyu basnlar ilave konsolidasyonTitreimlerin etkisi ile meydana gelen boluk suyu basnlar ilave konsolidasyon

oturmalarna yol aabilir.oturmalarna yol aabilir.

SIVILAMANIN YOL ATII ARAZ STABLTESIVILAMANIN YOL ATII ARAZ STABLTESORUNLARISORUNLARI



14/43


1964 Nigata (Japonya) depreminde meydana gelen ve ok sayda drt katl apartman1964 Nigata (Japonya) depreminde meydana gelen ve ok sayda drt katl apartmanbinalarnda 60binalarnda 60 varan dnmeler ortaya kmtr. Yaplan incelemeler, zemin yznnvaran dnmeler ortaya kmtr. Yaplan incelemeler, zemin yznn

birka metre altnda bulunan kum tabakasnda svlamann meydana geldiini, bubirka metre altnda bulunan kum tabakasnda svlamann meydana geldiini, budurumun yukar doru stteki kum tabakalarna yaylmasyla temel alt zeminindurumun yukar doru stteki kum tabakalarna yaylmasyla temel alt zeminintama gcn zayflattn ve binalarda oturma ve dnmelere sebep olduunutama gcn zayflattn ve binalarda oturma ve dnmelere sebep olduunugstermitir.gstermitir.

Adapazarnda yeralt su seviyesinin yksek olmas ve zeminin siltli kil olmas zeminAdapazarnda yeralt su seviyesinin yksek olmas ve zeminin siltli kil olmas zeminsvamasnn ortaya kmasnda ok nemli rol oynamtr. nemli deprem hasarsvamasnn ortaya kmasnda ok nemli rol oynamtr. nemli deprem hasar

grmeyen yaplarn bazlar birka metre zemine batarken, bazlarnda devrilmeyegrmeyen yaplarn bazlar birka metre zemine batarken, bazlarnda devrilmeyevaran dnmeler meydana gelmitir.varan dnmeler meydana gelmitir.



15/43

1964 Japonya1964 Japonya--Nigata Depreminde Gzlemlenen Zemin Tama Gc KaybNigata Depreminde Gzlemlenen Zemin Tama Gc Kayb


SOR

UNLAR

ISOR

UNLAR

I


16/43



17 Austos 1999 zmit krfezi depreminde, Adapazar kent merkezindeki hasarn17 Austos 1999 zmit krfezi depreminde, Adapazar kent merkezindeki hasarn

byk olmasnn nedeni svlamadan ileri gelmitir. Svlama sonucu kentbyk olmasnn nedeni svlamadan ileri gelmitir. Svlama sonucu kentmerkezinde, Kavakl caddesi, Sakarya caddesi ve binalarn zemin katlar ise zeminmerkezinde, Kavakl caddesi, Sakarya caddesi ve binalarn zemin katlar ise zeminiine gmlmlerdir. Dier yandan bir ok binada yan yatmalar ve devrilmeleriine gmlmlerdir. Dier yandan bir ok binada yan yatmalar ve devrilmelerolmutur. Binalar temellerinden sklerek devrilmi ve komu binalarn zerineolmutur. Binalar temellerinden sklerek devrilmi ve komu binalarn zerinedoru yatmaya balamlardr. Farkl ynlere doru yan yatma ve devrilmeler, bazdoru yatmaya balamlardr. Farkl ynlere doru yan yatma ve devrilmeler, bazbinalarn ayakta kalmasn salamtr. Ayrca, benzer kk boyutta svlamabinalarn ayakta kalmasn salamtr. Ayrca, benzer kk boyutta svlama

olaylar, Akyaz, Dzce ve Glyakada gzlenmitir.olaylar, Akyaz, Dzce ve Glyakada gzlenmitir.


17/43

1999 Adapazar Depreminde Gzlemlenen Zemin Tama Gc Kayb1999 Adapazar Depreminde Gzlemlenen Zemin Tama Gc Kayb


SOR

UNLAR

ISOR

UNLAR

I


18/43



SOR

UNLAR

ISOR

UNLAR

I


19/43



SOR

UNLAR

ISOR

UNLAR

I


20/43



SOR

UNLAR

ISOR

UNLAR

I


21/43

1995 Japonya1995 Japonya --Hanshin Depreminde Otoyol Kpr Ayaklarnda Gzlemlenen ZeminHanshin Depreminde Otoyol Kpr Ayaklarnda Gzlemlenen Zemin

Tama Gc KaybTama Gc Kayb



22/43

1995Japonya

1995Japonya --Hanshin Depreminde Gzlemlenen Zemin Tama Gc KaybHanshin Depreminde Gzlemlenen Zemin Tama Gc Kayb



23/43

Yanal yaylmalarYanal yaylmalar

Genellikle % 5 eimden kk arazide gzlenen yanal yaylma, svlamadanGenellikle % 5 eimden kk arazide gzlenen yanal yaylma, svlamadankaynaklanan kayma dayanm kaybnn neden olduu bir yzey hareketidir. Yzeydekaynaklanan kayma dayanm kaybnn neden olduu bir yzey hareketidir. Yzeydebelirli kalnlktaki katman svlaan katmann zerinde hareket eder.belirli kalnlktaki katman svlaan katmann zerinde hareket eder.

E

tkileri:E

tkileri: Yzeyde gzlenen bu hareket sonucunda binalar zellikle rijit binalardaYzeyde gzlenen bu hareket sonucunda binalar zellikle rijit binalardaekme gerilmelerinden kaynaklanan ciddi atlaklarekme gerilmelerinden kaynaklanan ciddi atlaklar--farkl oturmalar oluur. rneinfarkl oturmalar oluur. rnein1999 Dou Marmara depreminde Glck1999 Dou Marmara depreminde Glck--narck ky eridi iinde zellikle Kavaklnarck ky eridi iinde zellikle Kavaklsahilinde krfeze doru kayan alanlar. Deirmenderenin narck lokasyonunda kysahilinde krfeze doru kayan alanlar. Deirmenderenin narck lokasyonunda kyeridinin bir blm krfeze doru kaymtr. Sapanca glnn gney kysnda daeridinin bir blm krfeze doru kaymtr. Sapanca glnn gney kysnda dazemin svlamasndan kaynaklanan nemli yanal hareketler olumutur (Kasapoluzemin svlamasndan kaynaklanan nemli yanal hareketler olumutur (Kasapoluve arkadalar, 1999).ve arkadalar, 1999).



24/43

1995 Japonya1995 Japonya --KobeKobe Depreminde Gzlemlenen Yanal Yaylma HareketiDepreminde Gzlemlenen Yanal Yaylma Hareketi



25/43

1964Alaska Depreminde Gzlemlenen Yanal Yaylma Hareketi

1964Alaska Depreminde Gzlemlenen Yanal Yaylma Hareketi



26/43

Akma hareketiAkma hareketi

Akma hareketi prensip olarak yanal hareketin daha geni bir blgeye yaylm biimiAkma hareketi prensip olarak yanal hareketin daha geni bir blgeye yaylm biimiolup, genellikle % 5 eimden daha byk arazide oluur.olup, genellikle % 5 eimden daha byk arazide oluur.

Etkileri:Etkileri: Binalarda yanal yer deitirmeler, farkl oturmalardan dolay ciddi yapsalBinalarda yanal yer deitirmeler, farkl oturmalardan dolay ciddi yapsalhasarlar szkonusudur. Binalarn maruz kalaca farkl oturma deerleri yapsalhasarlar szkonusudur. Binalarn maruz kalaca farkl oturma deerleri yapsalhasarlarn dzeyini belirler. Gerek yanal yaylmada gerekse akma hareketindehasarlarn dzeyini belirler. Gerek yanal yaylmada gerekse akma hareketindegzlenen maksimum kme deerleri binalarda izin verilebilir kme deerlerindengzlenen maksimum kme deerleri binalarda izin verilebilir kme deerlerinden(50(50--60 mm) daha byktr.60 mm) daha byktr.



27/43


Akma hareketiAkma hareketi


28/43

O blgede beklenen en byk deprem bykl (M) ve kra uzaklk (d)O blgede beklenen en byk deprem bykl (M) ve kra uzaklk (d)

O blgede beklenen en byk yer ivmesi (a)O blgede beklenen en byk yer ivmesi (a)

YeraltsuyuYeraltsuyu dzeyi ve su tutan katman kalnldzeyi ve su tutan katman kalnl

Yeralt kesiti ve katmanlarn tr (Kum, Kil,Yeralt kesiti ve katmanlarn tr (Kum, Kil, SiltSilt Oran Tane Boyu).Oran Tane Boyu).

Katmanlarn (Vs) kesme dalgas hz ya da (NKatmanlarn (Vs) kesme dalgas hz ya da (N3030) deerleri .) deerleri .

Gzenek (boluk) suyu basnc (U).Gzenek (boluk) suyu basnc (U).

Yapnn temel boyutu, arl ve oturu biimiYapnn temel boyutu, arl ve oturu biimi

Katmanlarn doal birim hacim arl (Katmanlarn doal birim hacim arl (KKnn))

Toplam dey gerilme (Toplam dey gerilme (WWvv))

Efektif dey gerilme (Efektif dey gerilme (WWvv))

SIVILAMA OLASILII N GEREKLSIVILAMA OLASILII N GEREKLPARAMETRELERPARAMETRELER


29/43

Kayalk alanlar svlama tehlikesi tamazlarKayalk alanlar svlama tehlikesi tamazlar

Kayalk olmayan alanlarda;Kayalk olmayan alanlarda;

-- Alann en yakn diri kra dik uzakl bulunur (LfAlann en yakn diri kra dik uzakl bulunur (Lf cm )cm )

-- Bu krk boyunca, gemite olan en byk deprem bykl MBu krk boyunca, gemite olan en byk deprem bykl Menbenbbelirlenir.belirlenir.-- Bu deer, deprem byklne bal svlama uzakl (D) bantsnaBu deer, deprem byklne bal svlama uzakl (D) bantsnakonulur ve D svlama uzakl bulunur.konulur ve D svlama uzakl bulunur.

loglog1010 D = 0.77 MD = 0.77 M 3.63.6

Wang ve Law tarafndan nerilen dier bir bant;Wang ve Law tarafndan nerilen dier bir bant;

DDenbenb = 0.82 10= 0.82 10 0.862 (M0.862 (M--5)5)

SIVILAMA TEHLKESNN NGRLMESSIVILAMA TEHLKESNN NGRLMES


30/43

Yeralt yaps ince kumlu veYeralt yaps ince kumlu ve siltlisiltli ise svlama olabilir .ise svlama olabilir .

Eer yeralt suyu seviyesi 3Eer yeralt suyu seviyesi 3--5 metre gibi ssa svlama olabilir.5 metre gibi ssa svlama olabilir.Bu amala,Bu amala,

PoissonPoisson oran>0.45oran>0.45

VpVp>1000m/s>1000m/s

ise ortamda su var diyebiliriz.ise ortamda su var diyebiliriz.

lk 3lk 3--5 metre derinlikte;5 metre derinlikte;Vs 200 m/snVs 200 m/sn

PoissonPoisson oran > 0,3 ya da Noran > 0,3 ya da N3030 < 10 ise ve< 10 ise ve

lk 20 metrede;lk 20 metrede;Vs 330 m/snVs 330 m/snPoissonPoisson oran > 0,25 ya da Noran > 0,25 ya da N3030 < 30< 30

ise svla ma tehlikesi vardr.ise svla ma tehlikesi vardr.

SIVILAMA TEHLKESNN NGRLMESSIVILAMA TEHLKESNN NGRLMES


31/43

SPT (N1)SPT (N1)6060 30 svlama olabilir.30 svlama olabilir.

SPT (NSPT (N3030) 40 svlama olabilir.) 40 svlama olabilir.

(Vs)(Vs)dzdz.


32/43

Svlamann saysal olarak belirlenmesi iin bir ok aratrma yaplmtr.nk herSvlamann saysal olarak belirlenmesi iin bir ok aratrma yaplmtr.nk herkoulda ve ortamda alan bir bant olmadndan her alma alannda deiikkoulda ve ortamda alan bir bant olmadndan her alma alannda deiikparametreler kullanan birden fazla bant ile alma yaplmaldr.parametreler kullanan birden fazla bant ile alma yaplmaldr.

SIVILAMA HESAP YNTEMLERSIVILAMA HESAP YNTEMLER

Geoteknik literatrnde deprem kaynakl zemin svlama riskini belirlemek zereGeoteknik literatrnde deprem kaynakl zemin svlama riskini belirlemek zeregelitirilmi eitli yntemler vardr. Yntemler dikkatle incelendiinde bykgelitirilmi eitli yntemler vardr. Yntemler dikkatle incelendiinde bykounluu temelde Seedounluu temelde Seed--Idrissin 1982 almasnda (Bray, 1995) ortaya koyduuIdrissin 1982 almasnda (Bray, 1995) ortaya koyduu

periyodik kayma gerilme oranperiyodik kayma gerilme oran kavramna dayanmaktadr. kavramna dayanmaktadr.


33/43

a) Eik vme Kriteri (a) Eik vme Kriteri (DobryDobry vdvd. ,1981). ,1981)

Eik ivme kriterinde emniyet katsays (FEik ivme kriterinde emniyet katsays (Faa))

FFaa = 1.6 a= 1.6 att // aamaxmax

aatt : Svlamann gerekleebilmesi iin gerekli balang (eik) ivmesidir.: Svlamann gerekleebilmesi iin gerekli balang (eik) ivmesidir.aamaxmax : Depremin meydana getirecei en byk yer ivmesidir.: Depremin meydana getirecei en byk yer ivmesidir.

Sonu olarak;Sonu olarak;FFaa 1 svlama potansiyeli dktr> 1 svlama potansiyeli dktr



34/43

a) Eik vme Kriteri (a) Eik vme Kriteri (DobryDobry vdvd. ,1981). ,1981)


Kayma dalgas hz kullanlarak svlama potansiyelinin belirlenmesi iin eikKayma dalgas hz kullanlarak svlama potansiyelinin belirlenmesi iin eikivmesi, Vs ye bal olarak, kabul edilen bir eik kayma ekil deitirmesi (ivmesi, Vs ye bal olarak, kabul edilen bir eik kayma ekil deitirmesi (KKtt))ve eitli zemin derinlikleri iin aadaki formlle verilmektedir.ve eitli zemin derinlikleri iin aadaki formlle verilmektedir.

(a(att/g) = (/g) = ( KKtt (G/G(G/Gmaxmax))tt (V(Vss))22 ) / g z r) / g z rdd

rrdd : 1: 1--0.015 z0.015 z

rrdd :yerin derinlikle artan svlamaya kar direncini temsil eden bir azaltma:yerin derinlikle artan svlamaya kar direncini temsil eden bir azaltmakatsaysdr.katsaysdr.z :derinlik (metre) dir.z :derinlik (metre) dir.

DenklemdeDenklemde KKtt = 0.0001 alnm olup, buna karlk gelen G/G= 0.0001 alnm olup, buna karlk gelen G/Gmaxmax = 0.8 dir.= 0.8 dir.


35/43

b) Periyodik Kayma Gerilmesi Kriterib) Periyodik Kayma Gerilmesi Kriteri

((SeedSeed vdvd.,1981.,1981--19841984 ))


Bu kriterde svlama emniyet katsays

Fs = Xs / X0

Xs : alma alannda svlamann balayabilmesi iin gerekli periyodik snr kaymagerilmesidir.X0 : Ayn alanda bir depremin meydana getirecei ortalama kayma gerilmesidir.

Sonu olarak;

Fs > 1 svlama olasl yokFs < 1 svlama olasl var.


36/43


((SeedSeed vdvd.,1981.,1981--19841984 ))


eitli depremlerden elde edileneitli depremlerden elde edilensvlama anndaki, periyodik yataysvlama anndaki, periyodik yataykayma gerilmesinin (kayma gerilmesinin (XXss) efektif dey) efektif deygerilmeye (gerilmeye (WWvv) oran () oran (EE) ile SPT) ile SPTarasndaki ilikiler, grafik olarakarasndaki ilikiler, grafik olarak SeedSeed

vdvd (1981, 1984) tarafndan verilmitir.(1981, 1984) tarafndan verilmitir.

N1 = CN N

CN = 0.85 log(145 / Wv)

N1 :Dzeltilmi SPT deerleri

CN : Dzeltme Faktr

Wv : Efektif dey basn deeridir veton/m2 alnmaldr.


37/43


((SeedSeed vdvd.,1981.,1981--19841984 ))


stenen deprem bykl iin,stenen deprem bykl iin, EE == XXs /s / WWv oran grafikten alnr. Bu orana,v oran grafikten alnr. Bu orana,periyodik svlama gerilmesi oran denilir.periyodik svlama gerilmesi oran denilir.

Bu oran bulununca, svlama iin gerekli yatay kayma gerilmesi;Bu oran bulununca, svlama iin gerekli yatay kayma gerilmesi;

XXs =s = EE WWvv

Depremin oluturaca en byk ivmeDepremin oluturaca en byk ivme aamaxmax nn etkisi ile meydana getireceietkisi ile meydana getireceiortalama yatay kayma gerilmesi;ortalama yatay kayma gerilmesi;

XX00 = (= (aamaxmax / 1.6 g)/ 1.6 g) WWvv rdrd


38/43

c) Dane Boyutu Dalmna Bal Svlama Kriteric) Dane Boyutu Dalmna Bal Svlama KriteriSIVILAMA HESAP YNTEMLERSIVILAMA HESAP YNTEMLER


39/43

d) Kohezyonlu Zeminler iin in Kriterlerid) Kohezyonlu Zeminler iin in KriterleriSIVILAMA HESAP YNTEMLERSIVILAMA HESAP YNTEMLER

- Su ierii likit limit (1)- Svlk indeksi (3)

- sel srtnme (4)- Plastiklik indeksi (6)

Bu koullar salanyorsasvlama potansiyeli vardr.


40/43

e) Svlama Analizie) Svlama AnaliziSIVILAMA HESAP YNTEMLERSIVILAMA HESAP YNTEMLER

CSR=0.65(CSR=0.65(WWvv //WWvv )()(aamaxmax/g)/g)rrdd

CSR : Kayma gerilme oran.CSR : Kayma gerilme oran.

Wv : Efektif dey basn deeri.

Wv : Dey basn deeri.

rrdd= 1= 1-- 0.00765z z 9.15m0.00765z z 9.15m

rrdd= 1.174= 1.174 -- 0.0267z 9.15 < z 23m0.0267z 9.15 < z 23m

rrdd= 0.744= 0.744 -- 0.0082z 23 < z 30m0.0082z 23 < z 30m


41/43

e) Svlama Analizie) Svlama AnaliziSIVILAMA HESAP YNTEMLERSIVILAMA HESAP YNTEMLER

Potansiyel

vlam

a

30

25

20

15Svlama

00

10

5

0.60.2 0.4 10.8 1.2

Svlama ok

2.61.61.4 1.8 2 2.2 2.4 2.8 3

erinlik(m)

venlik Faktr ( F) GF=DDO/KGO

Veya

GF=DDO/CSR

DDO: Devir (Tekrarl) DirenOran

KGO=DGO=CSR : Kayma (Deviryada Cyclic)Tekrarl gerilme oran

GF1.2 ise svlama yok

1


42/43

SIVILAMAYA KARI ALINABLECEK NLEMLERSIVILAMAYA KARI ALINABLECEK NLEMLER

Svlamaya Kar Yaplar Korumak in : Binalarn altndaki zeminlerin kazklarla sktrlmas Bina temelini svlaabilecek zeminin altndaki salam zemine oturtulmas Binann altna ar ve kaln bir bodrum yaplmas, svlaabilecek zemine kimyasal maddelerierimi ve titreimler vererek sabitletirilip sktrlmas gibi nlemler alnabilir.Svlama potansiyeli olan zemin blgelerini, zeminin yapsndan hareket ederek belirli

lde tahmin etmek mmkn olabilirse de, bir depremde svlamann olacan tahminetmek zordur. Zemin tr, younluunu ve yer alt su seviyesinin derinliini belirleyerek,zemin svlama potansiyeli yksek blgeler belirlenebilir. Bunun yannda depremin skl vebykl, alnacak tedbirlerin belirlenmesinde etkili olur.Zemin svlamas potansiyeli olan bir blgede yaplacak yapda alnabilecek tedbirlerinbanda muhtemel kk zemin hareketinden doabilecek etkilerin karlanmas gelir. Temeltrnn ve derinliinin seiminde, yer hareketinin yapy olumsuz olarak zorlamasnn

azaltlmas esas alnmaldr. Plak temel seerek rijit temel oluturulmas ve kazk ve kuyutemel sistemi ile svlama potansiyeli bulunan tabakann altna inilmesi tavsiye edilebilir.Svlama potansiyeline sahip tabakann kaldrlmas ve deitirilmesi, enjeksiyonla veyasktrlarak sk durumuna getirilmesi ve yeralt su seviyesinin drlmesi alnacak diertedbirler olarak sralanabilir.


43/43

TEEKKRLERTEEKKRLER

zemİn sivilaŞmasi sunum

Documents