Volvo Ocean Race: nieuwe richting --- Zeilers kiezen hun droomboot ---Saamhorigheid op drie vierkante meter --- AIS is groot geworden ---Logboek van de 24-Uurs --- Hang je camera aan een vlieger! ---

M A G A Z I N EV O O R

Z E I L E R SiltZfo

to: ©

Hua

ng Ji

an/V

olvo

Oce

an R

ace

nummer 30 25 september 2008

2

Zilt1/2007

Zilt30/2008

dit i

s zi

lt...

Blauw HartOp 9 september was het symposium ‘Het Blauwe Hart vanNederland’ in Amsterdam. De derde bijeenkomst van eenserie, georganiseerd door de Stichting Verantwoord BeheerIJsselmeer. Aanwezig waren alle belanghebbendenatuurorganisaties, waterwetenschappers, de aannemers enprojectontwikkelaars en ‘de politiek’. Rede van hetsymposium? De ecologische verloedering van en de hap-snapbesluitvorming rond het IJsselmeergebied. Doel van hetsymposium? Een gezamenlijk advies formuleren aan deoverheid, die met een Beleidsnota IJsselmeergebied komt.

De bijeenkomst was in meerdere opzichten gedenkwaardig.Partijen die elkaar decennia te vuur en te zwaard bestredenover de Markerwaard, IJburg, Almeerse ambities en anderewatervijandige plannen, zaten schijnbaar broederlijk op hetpodium en putten zich uit in het benoemen van gedeeldebelangen, niet te missen kansen en de voordelen van gevenen nemen. Tot elkaar veroordeeld, kwamen ze tot tweeuitgangspunten:

1) Stop de juridische oorlog tussen bouwlustigen ennatuurbeschermers die leidt tot bestuurlijke verlamming eneen integrale aanpak frustreert.2) Aanvaard een opdeling van het gebied in plekken diebouwers mogen volbouwen en stroken waar de natuurvoorrang krijgt. Een doorbraak.

3

Z30/2008

ilt

Toch klonk door alles heen een schrille toon. De oude heldenvan de behoudsvereniging wilden niet sterven voor ze hunachterban en hun vijanden in elkaars armen hadden gedreven.Het moest uit zijn met radicale 'not in my backyard'standpunten. Ze slaagden, maar het vertrouwen tussen departijen leek verre van compleet. Zo hoorde de zaal ElcoBrinkman (Bouwend Nederland) versluierd dreigen metverdere verloedering van het hele gebied als een deel ervanniet werd overgeleverd aan zijn betonlobby. Fred Wouters(vogelbescherming) eiste daarentegen in ruil voor gezamenlijkoptrekken absolute garanties voor de overleving vantrekvogels die van een ‘natuurlijk’ IJsselmeer afhankelijk zijn.Andries Greiner (Toekomstagenda Markermeer-IJmeer) vonddat Almere best naar de landzijde zou kunnen uitbreiden.In de zaal stelden actievoerders uit het gebied rond hetIJ-meer verbijsterd vast dat in het uit te brengen adviesverstedelijking van hun gebied geen discussiepunt meer is. Datzij hun achterhoedegevecht voor een natuurlijk open IJmeerwel moeten verliezen. Geofferd in ruil voor bescherming vannatuurwaarden in het overige IJsselmeergebied.

Ecologische opwaardering van het IJsselmeergebied is mooi,het vooruitzicht dat het zuidelijk IJsselmeer zijn ruime aanzienzal verliezen stemt somber. Is er over tien jaar een symposiumover verstedelijking langs de Houtribdijk als prijs voor hetbehoud van natuur en water elders?

4

foto

: © M

ichi

el S

chol

tes

DOWNLOAD

4

‘Half juli hadden we het plan naar Schotland te zeilen, maar door dewesten en noordwesten winden besloten we toch maar zuidwaards tegaan,’ schrijft Hans Valk van de Zeline. ‘De foto is genomen voor deNederlandse kust, Ook daar hadden we geen gebrek aan wind.’Maak deze prachtige foto je zeilende uitzicht voor de komende maanddoor op de downloadknop te klikken.fo

to: ©

Han

s Va

lk

http://www.ziltmagazine.com/wallpapers/bureaublad30.html

55

BUREAUBLAD

http://www.ziltmagazine.com/wallpapers/bureaublad.html

6

in d

eze

zilt.

..

2 Blauw HartEen overpeinzing van de bemanning

4 BureaubladJe zilte scherm voor de komende vier weken.

8 “Geen boot waar ik geen commentaar op heb”Vertrekkers zoeken hun volgende boot op de Hiswa.

22 Favonius wint

24 Agenda

26 Saamhorigheid op 3 vierkante meterEen vakantie in Friesland met twee pubers

32 Volvo Ocean Race slaat nieuwe richting in8 boten liggen klaar voor een nieuwe race. Een overzicht...

46 Dynamisch gepuzzelEen kermiskoers midden in Amsterdam? Hartstikke leuk...

30/2008

iltZ

7

48 Keuzes, keuzes, keuzes...Een logboek uit de 24-uurs race

58 AIS wordt groot Concludeerden de sprekers op hetnavigatie symposium. Maar niet zonder nuances...

64 Cinema op zee Hang je camera aan een vlieger...

68 VerstekelingVlieger-bemanning in de ban van een Fitis.

72 In de wind - Het nieuws van overal

76 Zilte wereld‘Het water is echt blauw hier...’

80 Weer en WindZilt’s weersverwachting.

82 Bemanningslijst

30/2008

iltZ

8

foto

’s ®

Ruu

d Ka

tten

berg

8

Net terug van een lange zeilreis nodigen we vier vertrekkers uit na tedenken over hun volgende boot. Een opgave die ze weinig moeite kost;zonder uitzondering hebben de tienduizenden mijlen ieders blauwdruk algetekend. De Hiswa te Water lijkt ons een goede gelegenheid om die eensnaast het aanbod van standaardboten te leggen. De opdracht is simpel:kom thuis met een boot waar je je volgende reis mee wil maken. Hetimaginaire budget kent geen beperking, de maat wel. De nieuwe boot magniet meer dan een meter langer zijn dan hun bestaande.Moe van slenteren, folderslepen en verkooppraatjes zakken ze aan heteind van de dag onderuit aan aan de Zilt tafel. Tijd voor de conclusie...

“Er is geen enkele boot waar ik geen commentaar op heb...”Thuiskomers zoeken hun volgende bootop de Hiswa te Water

99

“Er is geen enkele boot waar ik geen commentaar op heb...”SAMENSTELLING SJORS VAN DER WOERD en RUUD KATTENBERG

10

WOUTER KRUIJTCallista, Koopmans 43,lengte 13,07 meter

In 1996 vertrok Wouter Kruijtsamen met Brigitte en tweejonge kinderen voor een driejaar durende reis om dewereld. De stalen Koopmansbleek voor deze familie deperfecte boot. In 2007scheepte het gezin weer inop dezelfde boot, dit keereen uitgebreid rondjeAtlantic via Paramaribo enNew York. Wouter en Brigittekochten destijds een kalestalen romp en bouwden deCallista samen in twee jaar af;in hun schaarse vrije tijd.

De Callista en de Loesje liggen sindsaugustus weer in hun thuishaven. De tweegezinnen maakten een rondje Atlantic enraakten bij elke volgende havenplaats meerbevriend. Op een tropische ankerplaats washet praten over boten een populairebezigheid. Schippers Wouter Kruijt enHarry de Jong zijn daarover na hun reis noglang niet uitgepraat. Welke boot in hethuidige aanbod komt in aanmerking alsvervanging voor hun beproefde schepen?

Wouter en Harry komen goed voorbereidin IJmuiden. Ze hebben thuis een lijstgemaakt met uitgangspunten: geengepeilde zalingen, wel bakskisten waar ookgrote spullen zoals vouwfietsen in kunnen,een wc bij de kajuitingang, de douche bijvoorkeur gescheiden van het toilet, eenzeevaste kombuis, een voordek waarop debijboot te stouwen is, en de ankerlier en-ketting en het ankerbeslag zijn vanserieuze kwaliteit.Hun wensboot heeft een achterkuip dieniet te breed is en goed beschermd is dooreen vaste buiskap. Daarbij moet de bootvlot varen, is hij nog goed te bemannendoor twee personen en past hij in dekleinere havens van Europa. Wouter: “Deboot die we hier op de Hiswa uitkiezenmoet zeker geschikt zijn voor langezeereizen, maar de komende jaren zeilenwe vooral in Nederland. Een veel grotereboot dan onze Callista (een 43-voeter) is

10

11

HARRY DE JONGLoesje, Atlantic 43, lengte13,30 meter.

Harry zeilde met Caroline entwee zonen in depuberleeftijd een rondjeAtlantic. Hun knalrodeAtlantic 43 Loesje zeilde paseen paar weken geledenweer de thuishavenScheveningen binnen. DeLoesje voer tijdens de reisveel samen op met deCallista. In de havensonderweg waren de plus- enminpunten van beide botenal een populair gespreks-onderwerp.

dan niet handig.” Naast de objectieve eisenmoet de boot voldoen aan de subjectieveeis van schoonheid. Zowel Wouter als Harrywillen dat hun volgende boot weeruitstraling heeft, ze willen trots kunnen zijnop een mooie en stoere zeiler met karakter.Aan de hand van de objectieve eisen vinkenze de boten aan die ze gaan bekijken: deBavaria 43, Hanse 43, Wauquiez 47,

Bestevear 50, Xc45, Hutting 45, Allure,Atlantic 43, de Hallberg Rassy 43 en deBreehorn 44 komen in aanmerking.Harry: “De eerste drie boten vallen af doorde bijkomende eis: karakter. Dat aspect misik bij de producten van de grootstewerven.” Verwachtingsvol stappen zevervolgens in de Hutting 45. Zeker een bootmet karakter, volgens Wouter, en prachtigafgewerkt met een goed doordachtinterieur. Door de kleine kuip belandt ditKoopmans-ontwerp echter niet op deshortlist.De aluminium Allure heeft veel voordelenals vertrekkersboot, maar het zwaard en dedaarbij behorende interieurbepalendezwaardkast zijn de reden dat deze Fransooshet niet gaat worden voor deze tweezeilers. Wouter: “Voor een lange reis wil ik

11

“Het moet een boot met karakter zijn...”

1212

een stevige vaste kiel. We hebben veel opgevaren met een zwaardjacht.Het voordeel om ondiepe baaien te kunnen bereiken weegt voor mij nietop tegen het nadeel van de mindere zeileigenschappen en het risico vanbewegende delen onder de boot.”

Weinig twijfel, hard oordeelBij de Xc45 staan de zeilers langer stil. Ze roemen het doordachte ontwerp,de grote op de kiel geplaatste water- en dieseltanks en de handige bergingvoor het reddingsvlot. De U-vormige kombuis krijgt een ruime voldoende ener is weinig twijfel over het snelheidspotentieel van deze nieuwe toerboot vanX-Yachts. Wouter: “Deze boot klopt gewoon, maar is hij ook mooi?” Hetsubjectieve oordeel is hard, maar bepalend: “net niet mooi genoeg.” DeAtlantic 43 is beide zeilers voldoende bekend. Voor Harry komt dit ontwerpzeker weer in aanmerking als zijn eigen Loesje zou zinken. Wouter heeft z'nbedenkingen over de hefkiel. Op naar iets groters: de Bestewind. Met 50 voetvindt Wouter deze boot net een maat te groot. Harry ziet minder problemen:“De Bestewind komt het dichtste bij het ideale toerschip voor een lange reis.”Het dekhuis van dit Dijkstra ontwerp vinden beide schippers helemaal goed.“De perfecte plek om in ruig weer toch droog en warm je wacht te kunnenlopen, maar ook prettig bij regenachtig weer in de haven. De hoge opbouwgeeft een beschermd gevoel in de kuip, terwijl door de vele ramen hetuitzicht toch goed blijft.” Als de Bestewind in een maat kleiner op de Hiswa

zou liggen is de kans groot dat Callista II en Loesje II eenDijkstra-ontwerp worden.

Beste kuip van de showOmdat Harry (links) en Wouter zich moeten beperkentot het aanbod in IJmuiden, valt hun keuze op de

Breehorn 44. Het tijdloze Koopmans-ontwerpspreekt de doorgewinterde zeilers aan door

de goede indeling, de degelijke bouw en degoede zeileigenschappen. Wouter: “Of

die Breehorn niet veel lijkt op mijn

1313

eigen Koopmans 43? Deze boot is toch net even wat ruimer. Maarbelangrijker is de fors langere waterlijn dan mijn Callista, waardoor je zekerzeker hogere daggemiddelden kan halen. Beide zeilers laten ook de vastebuiskap zwaar meewegen. Het biedt effectieve beschutting tijdens een ruigenachtwacht en verstoort de lijn van de boot nauwelijks. En in warmestreken zorgen de openslaande ramen toch voor de nodigeluchtstroom. “Ik begrijp niet dat dit soort kappen niet bij meerboten op de optielijst staan.” Harry roemt ook de kuip van de44-voeter als de beste van de hele bootshow. “Zulke hogerugleuningen zie je bijna nergens meer.” Zeilers met zoveelzeemijlen zijn kritische kijkers maar anderzijds hoeft eennieuwe boot, wat Wouter en Harry betreft, niet direct geschiktte zijn voor een lange reis. “De basis moet goed zijn, zodateen paar aanpassingen de boot echt geschikt makenvoor een lang verblijf aan boord.” Want, zo besluitWouter: “Er is geen enkele boot waar ik geencommentaar op heb...”

14

MICHIEL POULIEPas de Deux, Bianca 111,lengte 11,10 meter

Bij zijn eerste rondje Atlantic(2005-2006) volgde MichielPoulie met zijn Pas de Deux degebruikelijke route. De Bianca111 uit 1984 werd daarnaklaargemaakt voor eentweede Atlantische trip: viaIJsland, Groenland enLabrador zeilde Michiel naarNew York. De polyester bootdoorstond de noordelijkeroute zonder problemen. Ziltnummer 14 staat nog steedsonline, lees daarin het artikelover deze bijzondere reis, metprachtige foto's van de Pas deDeux in het ijs.

14

Alles op de goede plekEen zeezeiler met een wedstrijdverledenbeoordeelt boten op een andere manierdan de doorgewinterde toerder. MichielPouli stapte als 9-jarige in een A-jol, eensoort houten Optimist. Hij werd fanatiekwedstrijdzeiler in de Pluis, de Stern en deHornetklasse voordat hij de open botenverruilde voor de IOR kajuitjachten. Daarnatoerde hij tienduizenden ruige zeemijlen inzijn Pas de Deux. De sportieve boot uit1984 is op veel punten aangepast aan zijnpersoonlijke wensen. Michiel: “Ook al ismijn boot wat ouder, het zal me nog veelmoeite kosten om iets te vinden dat in debuurt komt van deze goede allrounder.Mijn boot past me als een handschoen.”

Een volle dag is voor Michiel eigenlijk nogte kort om alles wat op deze Hiswa voorhem in aanmerking komt goed te kunnenzien. “Ik vind het een erg goede bootshowhier in IJmuiden. Als je je wilt oriënteren opde huidige markt moet je hier zijn, dat isduidelijk. M'n complimenten voor deorganisatie.” Pouli concludeert na zijnronde over de steigers dat de meerderheidvan de boten wordt ontworpen voor devakantiemarkt. Dat is niet vreemd, wantongetwijfeld is dat ook de grootste markt.Maar voor Michiel vielen er daardoor aldirect erg veel boten af. Zijn volgende bootheeft namelijk absoluut een smalle endiepe kuip. Negentig procent van de

1515

producten van degrote werven heefteen kuip dievolgens Michiel tebreed en te hoog is

om op zee comfortabel te kunnen zijn. “De kuipen worden ontworpen omde twee grote achterkajuiten heen, dat zie je. In de haven heeft zo'n bredekuip weinig nadelen, in rustig weer gaat het ook zeilend nog prima, maarop een ruige zee zijn het ondingen. Het is gewoon onveilig.” De bredeachterschepen van veel jachten hebben volgens Michiel een onprettigzeegedrag op aandewindse koersen. “Een breed achterschip op een raceris prima, die worden door hun bemanning, door waterballast of door eenzwenkkiel rechtop gehouden. Op een onderbemande toerboot lukt datniet, zo'n boot moet onder helling gewoon nog lekker kunnen varen.”

Verder valt het Michiel op dat steeds meer boten sterk gepeilde zalingenhebben met wantputtings op de volle breedte van de romp. Dat levert eensterke tuigage op, maar het grootzeil heeft op voordewindse koersen ergveel te lijden. Poulie: “Het argument dat dit bij Open 60's en andere racersgoed werkt, klopt. Maar een pure racer vaart praktisch nooit pal voor dewind, omdat zijn eigen snelheid al snel in een ware halve windse koersresulteert. Op een lange reis vaar je geen 15 knopen en zeil je vaak voorde wind, daar moet de tuigage geschikt voor zijn.”Michiel kiest zeker weer voor gesplitste voorzeilen.Een genua III met een hoge schoothoek op eenroller voorop en daarachter een kotterzeil metleuvers. “Aan de wind lever ik iets aan snelheidin, maar het maakt de zeilvoering flexibel enmakkelijk hanteerbaar als ik alleen vaar.Mijn grote genua neem ik op een lange reisnooit mee.”De rest van het eisenpakket komt in grote lijnenovereen met dat van Wouter Kruijt en Harry deJong. Ervaren zeezeilers kunnen in een

“Op een ruige zee is zo’n brede kuip een onding...”

16

totaal verschillende type boot varen, maar de zeewaardigheid en comfortop zee staat altijd voorop, daarover is blijkbaar weinig meningsverschil.Op Michiel's shortlist staan vier boten. De aluminium German 39 voldoetmet z'n brede achterschip en brede gepijlde zalingen niet aan belangrijkeeisen, maar de boot is bijzonder genoeg om er langer bij stil te staan. “Dielelijke ramen, daar moet je even niet op letten. Dit is bouwnummer 1, eenboot als dit moet nog verder ontwikkeld worden. Er zitten veel leukevernieuwingen in dit voor langeafstandszeilen bedoelde ontwerp en ditding moet zeilen als een speer.”

Een meer beproefd ontwerp, maar ook van aluminium, is de Ovni 365.Michiel: “Onderweg ben ik zoveel van die boten tegengekomen, en ookals het een totaal afgeragd Frans exemplaar is, blijft het een goede boot.”De grote zwaardkast in het midden van de boot vindt hij een voordeel.Het domineert weliswaar het interieur, maar op zee maakt het de brede

kajuit een stuk veiliger, omdat de stevige kast de ruimteminder groot maakt en goed houvast geeft. Hetzwaard heeft zeker voordelen, maar voor eenvolgende boot kiest hij toch weer voor een lagerzwaartepunt van een vaste kiel.Op naar de Comfortina 39, de boot die volgensMichiel aan de meeste van zijn criteria voldoet. “Ik

voel me direct thuis in deze boot. Dat komtmisschien wel, omdat hij het meeste op m'n

Pas de Deux lijkt, ook in constructievedetails.”

Deze bouwer weet wat belangrijk is opzee en dat zie je terug in dit mooie

en goed gebouwde ontwerp.Maar voor zijn volgende boot kiest

hij uiteindelijk voor de 2 voet

“Dit ding moet zeilen als een speer...”

17

langere Breehorn 41. Voor een ongeoefend oog mag dit Friese product ermisschien uitzien als een Koopmans ontwerp, maar deze Breehorn kwamtot stand op de tekentafel van het innovatieve duo Simonis-Voogd.Michiel constateert dat hier overduidelijk eerst een goed zeilende zeebootis ontworpen, waar pas later een prettig interieur in is getekend. Het ismooi dat moderne ontwerpers ook iets kunnen tekenen met een geveegdachterschip. En ze bewijzen dat een comfortabele vaste buiskap fraai kanzijn. Dat behalve de U-keuken niets standaard is in het interieur van dezeboot, maakt eigen keuzes mogelijk. Maar het is maar de vraag of Michiel’sideaal veel zal afwijken van het hier getoonde model. “Er is ongelofelijkgoed nagedacht over deze boot. Alles zit op de juiste plek. De Breehorn41 heeft alles wat een goede zeezeiler moet hebben.”

1818

SASKIA HOCKS ENWOUTER BROEKHUIZENSchorpioen, Alan Buchanankits, lengte 9,45 meter.

De houten romp van deSchorpioen was eenopvallende verschijning opelke ankerplaats die Saskia enWouter tijdens hun rondjeAtlantic in 2005-2006aandeden. De kleinetweemaster is in 1967 inDurgendam gebouwd vanIroko hout. De opbouw isteak. Het juweel staat nu tekoop. Saskia en Wouterwillen over drie jaar weerlosgooien voor een langereis.

Opvolger voor romantische kitsSaskia en Wouter kochten hun Schorpioendestijds niet met het idee er een lange reismee te maken. Maar toen zeilvrienden oppad gingen en het thuisfront na deAtlantische oversteek een mail stuurdemet de kop 'We zijn er!' begonnen ze ookplannen te maken. Saskia: “We dachten:als zij het kunnen, kunnen wij het ook.”De Schorpioen was tijdens hun reis op veelankerplekken de kleinste boot. Voor eennieuw avontuur willen beide zeilers eenboot met iets meer comfort. Deuitnodiging om voor Zilt het Hiswaaanbod te komen bekijken, komt alsgeroepen.

Graag waterdicht...Een eis die we bij de andere vertrekkersniet hoorden, is dat de volgende bootwaterdicht moet zijn. Voor eigenaren vaneen houten boot is dit blijkbaar niet zovanzelfsprekend. De Schorpioen lektevooral bij de luiken en bij dewandputtings. Vaak was het interieuronprettig vochtig, en moesten ze kledingopbergen in plastic zakken. Met dezeachtergrond is ook de wens voor minderonderhoud goed voorstelbaar. Verderwillen Saskia en Wouter op hun volgendeboot zeker helmstokbesturing. Wouter:“Dat voelt gewoon veel beter. En op eenkleine boot zit een stuurwiel teveel in de

1919

weg. Daarbij vind ik het een suf gezicht, al die mannen die als eenechte kapitein achter het wiel van een kleine boot staan...”Voor het interieur zijn er weinig specifieke wensen. Saskia meldt dat zemet een maat grotere boot er per definitie enorm op vooruit gaan.“Een kleine natte cel, dat lijkt me wel lekker, en dat zit op alle botenrond de 11 meter. Twee toiletten is volgens ons echter absoluteruimteverspilling.” De wens voor een boot zonder teveel wit plastic lijktmoeilijker vervulbaar. Polyester als bouwmateriaal hoort zeker tot demogelijkheden, als het er maar niet te goedkoop en als massaproductuit ziet. De voorwaarde dat ze beslist geen teak dek willen voor hunvolgende boot zal met deze wens moeilijk te combineren zijn.

Weinig keusAan het eind van hun Hiswadag schuiven Saskia en Wouter met slechtseen paar folders aan tafel. Wouter: “Als je een sterke boot voor gebruikop zee zoekt, is er in de lengtemaat waarin wij moeten zoeken op dezeHiswa eigenlijk maar weinig keus.” De boten van de grote wervenspreken deze zeilers niet genoeg aan. Het gevoel van teveel wit plasticwordt door een blauwe romp of een uitgekiende striping nietvoldoende weggenomen. Het gros van het aanbod valt daarmee af.Van staal is in deze lengte in IJmuiden niets meer te vinden, alsbouwmateriaal lijkt dat voor kleinere boten geen optie meer. Wouter:“Een stalen opvolger voor de Schorpioen is voor ons wel degelijk eenoptie. Daarvoor zullen we ons vooral moeten oriënteren op detweedehands markt. Met ons budget is een gebruikte boot ookwaarschijnlijker, en ik vind dat helemaal niet zo'n nadeel.”Voor deze Zilt beschouwing hoeft er gelukkig niet op het geld teworden gelet. De aluminium Ovni 365 kan voor Saskia en Wouter danwel in aanmerking komen. Aan boord van deze Franseondiepwaterzeiler bespreken ze de voordelen van dit midzwaardjacht.Saskia: “Onderweg zagen we de Ovni's vaak op plaatsen waar niemandanders lag. Ik denk dat de werf bij elke boot een boek levert metondiepe ankerplaatsen, en daar gaan die Ovnizeilers allemaal heen.”

20

Ondanks de onmiskenbare voordelen ziet Wouter op een rondjeAtlantic minder vaak het nut van een ondiep stekende boot.Dat de Atlantic 36 niet op de Hiswa ligt, vindt Wouter jammer. “Die zouik graag eens beter bekijken, maar als ik echt beperkt zou zijn tot hetaanbod wat hier ligt wordt het wat mij betreft de Breehorn 37.” Saskiaonderbreekt hem: “Ja, dat is een prachtboot, maar dan moet hij welzonder teak dek geleverd kunnen worden.” Op de Breehorn standvonden ze dit maar een rare vraag. De verkoopster wilde weten of het

onderhoud of het financiële aspect de reden is omgeen teak te willen. Saskia weet uit ervaring datteak onderhoud vergt, twee winters lang wasze bezig om de rubbernaden op het dek vande Schorpioen te vervangen. Maar ze stelt:“Als je in 2008 een boot bestelt kun je er metgoed fatsoen geen teak dek meer op latenleggen.” Saskia had het idee dat iedereen

daar nu toch 'wel vaagjes over na begint tedenken', maar van groen denken blijkt

op deze bootshow nog bitter weinig.Een boot met FSC keurmerk

komen ze niet tegen. Niemandschijnt zich nog te schamen

voor overdadig gebruik aanfout hout. Tijdens ons

gesprek krijgt Woutertelefoon van Breehorn:

“Ja, dat is een prachtboot, maar dan moet hij wel zonder teak dek geleverd kunnen worden.”

21

“Het kan tòch, we kunnen de 37 leveren zonderteak dek.”

Dan zijn ze er snel uit: als de Schorpioen IIhier gekozen moet worden, wordt het eenBreehorn 37. Wouter: “De boot is goedgebouwd, heeft een helmstok, zeilt lekker enje voelt je veilig in de diepe kuip. Maarminstens zo belangrijk is dat we vallen voor demooie lijnen van de Breehorn. Onze houtenkits heeft een bijzondere uitstraling. Eenpolyester boot heeft dat natuurlijk minder,maar op deze boot met karakter kunnen weons prima thuis voelen.”

22

foto

: © K

urt A

rigo/

Role

x

22

Het blijft een imposante bak, de Swan 80 Favonius van Roel Pieper. TeamFavonius won de maxi-klasse van de Rolex Swan Cup in Porto Servo. Eensoepele boothandling van de bemanning, gekoppeld aan het tactischsterke varen van schipper Roy Heiner, leidde tot de winnende serie van

23

1-1-2-2. “Het is de eerste keer dat wij hier winnen,” aldus een tevredenRoel Pieper, “maar het team heeft hier wel jaren voor gewerkt. We zatener dikwijls goed bij, maar moesten vaak iemand voor ons dulden.” Pieperprees zijn bemanning om het vlekkeloze teamwork.

23

Favonius wint

24

1-5 oktober 200 Mijls, IJsselmeer, Wad en Noordzeewww. 200myls.nl

4 oktober Proloog Volvo Ocean Race, www. volvoocenarace.org4 oktober Goofies 1, winterserie, Colijnsplaat, www. wsvnb.nl4-5 oktober Friesehoek Race, Lemmer, platbodems,

www.zevenwolden.nl4-5 oktober Oktoberraces, Hindeloopen, jachten,

www. westergo.watersportverbond.nl4-5 oktober Studentenkampioenschappen Heeg,

www. studentensport.nl/nsk4-5 oktober Rhederlaag sluiting, wsv giesbeek, www. wsvgiesbeek,nl4-5 oktober Primus Inter Pares, Loosdrecht,

www. gwvde vrijbuiter.nl10-13 oktober ONK H-boot, Zuidplas, RR&ZV Maas en Roer,

www.maasenroer.nl11 oktober Darp competitie, Spakenburg, wsv de Eendracht. www. dedarp.nl.11 oktober Mosselrace, Westerschelde, scherpe jachten, www. wvhonte.nl11 oktober Regenboog & Draak,www.alkmaardermeer.nl11 oktober Cooling Down J22, Braassem, www. J22.nl11 oktober Coen Gülcher Memorial Loosdrecht, www. kwvl.nl11 oktober O-Jol finale, Noordeinderlas, wv Noord-Zuid Nieuwkoop, www. olympiajol.nl11-12 oktober Klipperrace, Enkhuizen, www.klipperrace.nl11-12 oktober Zeilschoolkampioenschappen, Langweerder Wielen, info@garijp.nl11 oktober Start Volvo Ocean Race. Alicante-Kaapstad.

www. volvooceanrace.org

24

25

12 oktober Start IJspegel serie, Scheveningen, www. ijspegel.com12 oktober ASK sluiting, Nieuwe Meer, www. wvde koenen.nl12 oktober Springerrace, Westerschelde, www. wvhonte.nl18 oktober Antwerpen Race, Westerschelde,

www.waterkantantwerpen.be18-19 oktober NCK Teamzeilen, Maashaven, WV rotterdam,

www. worldportsail.nl18-19 oktober Boerenkool Cup, Loosdrecht, Finn, Star,

www. wsv-hetwittehuis.nl18-19 oktober Sluiting, Zuidplas, RR&ZV Maas en Roer,

www. maasenroer.nl18-19 oktober Winterwedstrijd Braassem, www. braassemermeer.nl18-19 oktober Kuiper Brandarisrace Harlingen-Terschelling.

www. kuiperbrandarisrace.nl18-22 oktober 32e Singlehanded, IJsselmeer, Wad en Noordzee www.singlehanded.nl19 oktober Winterwedstrijd 1, Hoorn, www. wsvhoorn.nl20-23 oktober Strontrace en Beurtveer – Workum-Warmond,

www. zeilvracht.nl20-25 oktober Visserijdagen Workum, www. visserijworkum.nl21 oktober Witte Woerd Antivries Cup, Enkhuizen,

www. wv-almere.nl24-26 oktober Muider Hardzeildagen, platbodems,

www. muiderhardzeildagen.nl25-26 oktober Bontekoe Races, platbodems, Hoorn.

www. bontekoerace.com

Evenement opgeven? Mail naar agenda@ziltmagazine.nl

ZEILAGENDA

25

mailto: agenda@ziltmagazine.nl

2626

27

Eén zoon (15) weet het zeker: hij wil niet meer mee zeilen in de vakantie. Deoudste (16) wil per se wél. Probleem. De oplossing: met z’n allen naar Berlijn.Daarna gaat één smaldeel zeilen en het andere smaldeel fietsen. Een vondst.Iedereen is het er mee eens.

aar ja. waar ga je zeilen? Ik vind met twee kinderen op pad alexperiment genoeg en kies voor van-vroeger-vertrouwd: Friesland.Toen ik 16 was waren die Friese meren toppie, hopelijk vallen mijnpubers er ook voor.

Waar huur je een betrouwbare boot? En wat ga je doen in zo’n week? Juliusen Anne moeten wel even worden voorbereid. Zeilen in Friesland is van eenandere orde dan zeilen in Griekenland, wat wij eerder hebben gedaan. Daarbijis hun vader bezig met het plannen van een fietsroute langs veel-sterrenhotels met zwembaden en tennisbanen in Oostenrijk. Wat staat daar bij onstegenover?Een Hurley-22 van 35 jaar oud met kimkielen, Bon Vivant genaamd, via mijnoude zeilschool. Kamperen op een boot dus. Zoonlief bedingt overnachtingenin een jachthaven met fatsoenlijk sanitair en niet aan een ‘kantje. Dan is ernog het weer. Hoop op blauwe luchten en wind, maar geen Grieksewarmtegarantie. En het is druk in Friesland, dus moeten we zeilend goeduitkijk houden en op tijd in de haven zijn.Wij ontbijten aan boord en dineren aan de wal. Anne en Julius blijvenenthousiast voor het idee.

Verhuurder Piet neemt met mij de boot door, terwijl Anne en Julius de spullenuit de auto halen. Maar op krap 7 meter bagage voor drie personen stouwenvergt beleid. We besluiten het meeste kommaliewant, de genua en eenonnozel plankje met overbodig kussen thuis te laten. Ruimtevreters als eenfok en een stormfok bergen we benedendeks, evenals drie zwemvesten,regenpakken en ontbijtspullen. De 22-voeter puilt uit.

Saamhorigheid opdrie vierkante meter

TEKST EN FOTO’S ANNEMIEK COREMANS

M

27

28

Tegen vijf uur duwen we af en zetten vanuit Oppenhuizen koers naar Sneek. Injachthaven de Domp willen we de nacht doorbrengen.Een dag later starten wij met het zeilklaar maken van de boot. Het buit af en toe,

maar Julius vindt dat we gekomen zijn omte zeilen en dat we ons daar niet vanafmoeten laten brengen. Als we uitvarengutst het. In de Houkesloot volgt donderen bliksem. Terug naar de Domp, waarwe nog een nacht bijboeken. Julius enAnne blijken doorweekt. Hunregenpakken voldoen niet.“Meekomen,” sommeer ik ze. Dezeilwinkel heeft een goede klant aan ons.

’s Middags tuffen we in vol ornaat alsnog naar het meer. Alles is wennen. Onzeeen-cilinder diesel die zeer bedrijfszeker is maar weinig vermogen levert, dehelmstok die tot halverwege de kuip reikt, wat gaan verzitten bemoeilijkt,lieren die linksom draaien, een stroeve overloop… Maar we gaan onder zeilen daar gaat het om. Julius en Anne blijven warm en droog in hun kekkepakken. Friesland, here we come!

De volgende dag: nog steeds regen.Damn’ it. In Oostenrijk fietsen ze in dezon! Ontbijten in het piepkleine kajuitjezonder stahoogte vergt een kleineverbouwing. Alle slaaptroep moet wordenopgeborgen onder de kuip. Een plankachter de bank kan tussen de traptredenworden geschoven en dient als tafel endaarna kan niemand meer een kant op.Na het ontbijt verlaten wij als echte diehards de Domp, nagestaard door veleogen achter raampjes.Er staat een stevige westenwind op het meer. Gezien de schuimkoppen en-strepen schat ik windkracht 5. Uit voorzorg hebben we de stormfokaangeslagen en het eerste rif gestoken. Anne mag aan het roer en ze zeilt hetwater in de gangboorden. Na de middag wordt het lichter en breekt zowaar

29

een zonnetje door. Later horen we dat het dik 6heeft gewaaid...De volgende ochtend loopt de routine hoe langerhoe beter en zijn wij vlot weg. Weer met destormfok en het eerste rif gestoken, de zeilpakken,de laarzen en de zwemvesten aan. Op naarLangweer via de Noorder Oudeweg. De wind isinmiddels naar het zuidwesten gedraaid en nogsteeds krachtig. Op de Langweerderwielen krijgtde Bon Vivant het zwaar te verduren met een wind die in de lengterichtingvan het meer blaast, stevige golven en een haven die nagenoeg recht in dewind ligt. We halen het. Wij voelen ons erg stoer! Gerechtigheid. In Oostenrijkhebben ze de eerste bergetappe gehad en behoorlijk afgezien. ’s Avondsdineren we feestelijk bij Het Jagertje.

Het is zowaar droog. Heeg is onzevolgende etappeplaats. Helaas niet bezeilden met onze 7 paardenkrachten nemen wede Janesloot en de Jeltesloot. Blijkbaarheeft Piet Paulusma het sein op groengezet, want alles en iedereen wil naarbuiten. Zes rijen dik stomen ze op. We zijnniet langer alleen op de wereld. De botenzijn groot en varen allemaal hard…Julius is

bang met deze drukte in Heeg bot te vangen, dus zetten we direct koers naarde passantenhaven. Plekzat en we worden naar een box in een smal deel vande haven gedirigeerd. ’s Avonds ligt het er inderdaad tjokvol.

De volgende dag varen we in het zonnetjeuit, op zoek naar wind. Tevergeefs, naanderhalf uur gaan we voor anker. Niks lier,niks motor. Edel handwerk. Julius klaart datkarwei soepeltjes. Het Heegermeer lijkt nogniet op ‘One House Bay’ op het GriekseAthakos en de bemanning heeft geen zin ineen zwempartij. De landerigheid slaat toe.

30

Met pubers kun je beter striemenderegen en windkracht 5 onder in hetmeer hebben. Na een uur gaan weankerop en, omdat de wind nog steedsafwezig is, terug naar de haven.Oostenrijk, zo komt door, is inmiddelsgrijs en motregenend.In de verwachting dat het de volgendedag wederom windstil zal zijn, stippel ikeen route via IJlst naar Sneek uit. Veel

bruggen, bruggeld, waarschijnlijk een klomp en in Sneek goed zicht op deWaterpoort. Mooi Friesland. Maar de skûtsjeschippers in Lemmer en wij inHeeg worden op windkracht 3 à 4 uit het oosten getrakteerd. Wij gaan dusniet via de bruggen naar Sneek, maar via het Margrietkanaal dat voor eengroot deel bezeild is. Eén brug ligt er op onze route, die van Uitwellingerga.Geroutineerd wordt deze genomen. Hurley en ik raken aan elkaar gewend.

Snel het Sneekermeer op, want het iseen door God geschonken dag. Na zesdagen krijgen we door hoe de lierhendelwerkt en dat scheelt een hoop. Mooihoog zeilen kan zo’n kimkieler niet.Anne zit ontspannen aan het roer enheeft compleet maling aan een moederdie een killend voorlijk een blamagevindt. Zij is zelf sailing-Friesland getrimdmet een Friese-vlag-zwembroek, roodtopje en überhippe zonnebril, dus wie kijkt er dan nog naar een voorlijk?Anne is vooral druk met kijken wie er allemaal naar haar kijkt…

Twee dagen later zit het erop. We varen terug naar Oppenhuizen om de bootin te leveren. Het einde van een week waarin we alle soorten weer over onsheen kregen. Naarmate de week vorderde groeide de routine. Friesland is ookvoor moderne pubers leuk, bij voorkeur in barre omstandigheden. Desaamhorigheid met drie personen op 3 vierkante meter was onverwachtgroot. En stoer dat we waren…

31

Bekijk de videoen oordeel zelf

Exclusief importeur van: Furuno, Garmin, Jotron, Lopolight,MX Marine, RR Electronics, Sailor, Tacktick en Transas

Voorveste 7 3990 GB Houten - 030 - 2840850 www.sailtron.com - sailtron@sailtron.com

3232

Met de komst van Volvo in 2001, ging de voormalige 'Whitbread Round theWorld Race' een nieuwe koers voorliggen. Aanvankelijk nog met slechts eenprofessionelere organisatie en meer prestigieuze teamsponsors als uiterlijkekenmerken. Maar al bij de aankondiging van de tweede editie in 2005 bleekde ambitie van de Zweedse autofabrikant. Een nieuw bootontwerp, de VolvoOpen 70, en havenraces in de etappeplaatsen moesten de race sneller,mediagenieker en aantrekkelijker voor het bedrijfsleven maken.De komende Volvo Ocean Race, die op 4 oktober in Alicante begint, gaat devernieuwing verder. En daar waar dat de vorige keren nog geleidelijkgebeurde, lijkt evolutie dit keer niet het uitgangspunt. De nieuwe koers krijgtzelfs een letterlijke betekenis. Voor het eerst volgt de wedstrijd rond dewereld niet de meest logische route langs de grote kapen maar slingeren deboten zich over de globe. Race-directeur Knut Frostad, ook al nieuw, deeddit voorjaar voor de Zilt-microfoon helemaal niet geheimzinnig overde motieven: natuurlijk spelen commerciële belangen eenrol bij de ongebruikelijke route langs onbekendeetappeplaatsen, gaf de voormalige deelnemerruiterlijk toe. “Want misschien hadden we anders welhelemaal geen race gehad.”De grootste verandering is de omweg via het Verre Oosten. Na depassage van Kaap Hoorn zullen de boten koers zetten naar India, eenlastige etappe door de Indische Oceaan waarbij windstilte gebieden een groterol spelen. En ook tijdens de daaropvolgende etappe naar Singapore, vrijwelop de nul meridiaan, zullen lichtweer condities overheersen. Daarvandaan, opweg naar het olympische Qinqdao in China, wordt opnieuw een volkomenonbekend vaargebied doorkruist.De kritiek dat het zware traject door de Zuidelijke Oceaan werd verlaten,pareert de organisatie graag door op de etappe van China naar Brazilië tewijzen. Met twaalfduizend mijl is het de langste in de 35-jarige gezamelijkegeschiedenis van de Whitbread en de Volvo die de vloot bovendiennog steeds langs Kaap Hoorn voert. Dat neemt echter niet weg datvijf van de tien etappes zich afspelen aan beide zijden van de evenaarmet zijn onvoorspelbare doldrums.

Volvo Ocean Race slaat nieuwe richting in

route

foto

: © M

ark

Lloy

d/Ll

oydi

mag

es

3333

Volvo Ocean Race slaat nieuwe richting inGaan de organisatoren daarmee voorbij aan het feit dat je de wedstrijdbaanniet kunt veranderen zonder ook het karakter van de race aan te tasten?Of was de race eigenlijk wel weer toe aan een impuls? Vormen die onbekendeomstandigheden misschien juist een nieuwe sportieve uitdaging waar de racealleen maar spannender van wordt? Het antwoord op die vragen ligt beslotenin de 37.000 mijl die Alicante scheidt van de laatste eindstreep in SintPetersburg, Rusland.

Feit blijft dat ook de Volvo Ocean Race Nieuwe Stijl de meest spectaculaire70-voeters en de allerbeste oceaanzeilers van vandaag aan de start brengt.Op de volgende pagina's stellen we ze aan je voor.

TEKST RUUD KATTENBERG

video

3434

foto

: © S

ally

Col

lison

/Pum

a O

cean

Rac

ing

35

Het liep niet zo lekker met de aanmeldingen voor de nieuwe race. Na devroege aankondiging van Erisscon bleef het lang stil. Tot Puma zichmeldde. Ongetwijfeld was de organisatie meer dan blij met het grotesportkledingmerk dat het zeilen omhelst.Puma pakte zijn campagne niet kinderachtig aan en startte direct eenintensief programma met de voormalige ABN Amro 2 als trainingsboot.In de nieuwe boot, die van de tekentafel van Botin Carkeek komt, werdveel research gestoken. De boot werd gebouwd op de high tech werf vanGoetz in de Verenigde Staten.Ook op de bemanning werd niet bezuinigd. Het internationale gezelschapkan terugvallen op talloze Whitbread´s, Volvo´s en wereldomzeilingen.Schipper Ken Read heeft vooral een America’s Cup achtergrond, maarvoer in de vorige editie een paar etappe’s op Ericsson. Navigator AndrewCape is ook al een ervaren rot. Tussen de vorige Volvo Ocean Race endeze, rondde hij de aarde nog even in de Barcelona World Race. Eennavigator met zo veel ervaring zou juist deze race wel eensdoorslaggevend kunnen zijn.Net als bij de andere twee boten van ontwerpers die zich voor het eerstwaagden aan een VO 70, is er ook nog weinig bekend over de potentievan Il Mostro. Desondanks wordt het Puma-team tot een van de absolutekanshebbers op een hoge eindklassering gerekend.

35

Ontwerp

Botin Carkeek ESPSchipper

Ken Read USANavigator

Andrew Cape AUSKen Read Andrew Cape

3636

foto

: © O

skar

Kih

lbor

g/Er

icss

on R

acin

g

37

Torben Grael Jules Salter

Anders Lewander Aksel Magdahl

Ontwerp

Juan Kouyoumdian ARGSchipper

Torben Grael, BRANavigator

Jules Salter, GBR

Ontwerp

Juan Kouyoumdian ARGSchipper

Anders Lewander, SWENavigator

Aksel Magdahl, NOR

Ericsson maakte de hooggespannen verwachtingen in de vorige race nietwaar. Een grote tegenvaller voor de Zweedse telecomgigant die kostennoch moeite had gespaard.Naar het recept voor de ultieme revanche hoefden de Zweden niet langte zoeken. Onder het motto ´beter goed gejat dan slecht bedacht´werdde volledig ABN Amro campagne zorgvuldig gekopieerd. Al in een vroegstadium claimde het team het alleenrecht op zowel de winnendeontwerper Juan Kouyoumdjian als op de bouwer van de beide ABNAmro´s. En ook het twee-boten-concept werd een op een gekloond.Inclusief een boot met een internationale sterrenbemanning en eentweede met jonge talenten, dit keer exclusief uit Scandinavische landen.Met hun gedegen organisatie, grote budget en windtovenaar Torben Graelaan het roer hoort de eerste boot van Ericsson tot de absolute favorieten.Voor de tweede boot onder leiding van Anders Lewander lijkt niet meerdan een outsiderrol weggelegd.

37

38

foto

: © M

aria

Mui

na/E

quip

o Te

lefo

nica

39

Telefonica is de voortzetting van de Movistar campagne uit de vorigeVolvo Ocean Race. Iedereen herinnert zich nog wel de dramatischebeelden van de zinkende boot en de redding door ABN Amro 2. Dat desponsor toch doorging is bijzonder, en dat ze terugkomen met twee botenmaakt de rentree van de Spanjaarden extra opmerkelijk. Maar dat debeide boten, opnieuw van de tekentafel van Farr Design komen, verbaastnog wel het meest. De campagne wordt geleid door Bouwe Bekking, devoormalige Movistar schipper. Dat onze landgenoot ook dit keer een bootschippert, werd pas op het allerlaatste moment duidelijk. Kennelijk hadBouwe wat tijd nodig om zichzelf en zijn thuisfront te overtuigen. Met zijnervaring van zes eerdere races en de talentvolle navigator Simon Fisheraan boord, lijkt het erop dat alleen de boot nog maar heel moet blijvenvoor een rol op de eerste rij. Schipper van de tweede boot is de SpanjaardFernando Echavarri. Zijn navigator Roger Nilson begint aan zijn zevenderace en is met 59 jaar de oudste zeiler van de vloot.

Fernando Echavarri

Bouwe Bekking

Roger Nilson

Simon Fisher

Ontwerp

Farr Design USASchipper

Bouwe Bekking NEDNavigator

Simon Fisher GBR

Ontwerp

Farr Design USASchipper

Fernando Echavarri ESPNavigator

Roger Nilson SWE

4040

foto

: © M

atth

ias

Witz

any

41

Ook in het verleden namen incidenteel Russische deelnemers deel aan derace. En altijd waren dat projecten die in niets leken op hun westerseconcurrenten. Dat is ook dit keer het geval, maar van het geld- enmateriaalgebrek uit het verleden is zeker geen sprake. Waar dezecampagne zich in onderscheidt , is het ontbreken van een sponsor. Hethele project wordt uit eigen zak gefinancierd door Oleg Zherebstov.De Russische miljonair was een van de betalende gasten op AndreasHanakamp’s oude Volvo 60. De Oostenrijker heeft een bedrijf dat metoude oceaanracers chartert. Zijn onervaren Russische gast raakte zoenthousiast dat hij spontaan besloot aan de volgende Volvo Ocean Racedeel te nemen. En natuurlijk met de in het oceaanracen onbekendeHanakamp als schipper. De bemanning is een mix van oud-olympiërs enVolvo veteranen. Navigator Wouter Verbraak zorgt voor de Nederlandseinbreng aan boord. Na een kort avontuur op Djuice Dragons in 2001 moetdit Wouter’s eerste complete rondje wereld worden.De Kosatka werd getekend door Rob Humphries en is daarmee de eersteVolvo 70 van de hand van de bekende ontwerper. Tijdens hun kwalificatieverbeterde het team en passent het record rond Engeland en Ierland. Ofhet Russische team ook in de komende race een rol van betekenis kanspelen, is echter nog de vraag.

41

Wouter VerbraakAndreas Hanakamp

Ontwerp

Rob Humphreys GBRSchipper

Andreas Hanakamp AUSNavigator

Wouter Verbraak NED

42

foto

: © D

avid

Bra

niga

n - G

reen

Tea

m

43

Ontwerp

Reichel Pugh USASchipper

Ian Walker GBR

Navigator

Ian Moore GBRIan Walker

De Ierse Green Team campagne werd tegelijkertijd gelanceerd met debekendmaking van Galway als etappeplaats. Door de terughoudendheidvan locale sponsors bleek het echter niet zo eenvoudig om de Ierseidentiteit te bewaren. Gaandeweg is er een sterke band met Chinaontstaan. Het was niet alleen de plaats waar de Volvo 70 van het teamwerd gebouwd, maar ook het land dat uiteindelijk de sponsorsopleverde. De financiering komt van een conglomeraat van Chinesebedrijven die zich vreemd genoeg nauwelijks op de romp en zeilen latenzien. Gevolg is wel dat het team niet alleen uit Angelsaksische zeilersbestaat, maar dat er ook vier, in wedstrijdkringen volkomen onbekende,Chinezen aan boord zijn. Zij lijken de voornaamste onzekere factor vanhet team waarin verder heel wat oceaanrace-ervaring samenkomt.Natuurlijk zal ook de boot zich nog moeten bewijzen, maar door dehandtekening van ontwerper Reichel en Pugh twijfelen niet veel zeilersaan zijn potentie. Als die er inderdaad blijkt te zijn, zal het Green DragonTeam een factor zijn om rekening mee te houden.Voor schipper Ian Walker, een voormalig olympisch medaillewinnaar enTP52-zeiler, is het zijn eerste rond de wereld race. Navigator Ian Moorewon de race al eens op Illbruck.

Ian Moore

44

De voormalige ABN Amro 1 krijgt zijnoorspronkelijke zeilteken NED1 terug en zalRotterdam als thuishaven hebben. Black Bettyvaart net als de vorige keer onder de vlag van deKRZV de Maas.

Illus

trat

ie: ©

Stu

dio

Bas

45

Ger O’Rourke

Nauwelijks drie weken voor de start meldde zich tot veler verrassing eenachtste team en ook nog eens een met een flinke Nederlandse inbreng.Maandenlang zocht de Ier Ger o’Rourke vruchteloos naar sponsors. Aanzijn boot lag dat niet. O’Rourke had de winnende ABN Amro 1 gekocht enal volledig gemodificeerd. In een allerlaatste poging hun race nog teredden kwam het team bij Delta Lloyd terecht. De Nederlandseverzekeraar, co-sponsor van ABN Amro in de vorige race, had demogelijkheden voor een eigen campagne al eerder onderzocht, maarwilde niet het budget voor een nieuwe boot vrijmaken. Aanhaken bij deIeren bleek wel mogelijk. In recordtijd werden de handtekeningen gezeten een walteam, onder leiding van ex-Team ABN Amro’s Tom Touber,geformeerd. Ook de bemanning wordt deels Nederlands. Wie dat zijnwordt pas op het allerlaatste moment bepaald. Een selectietraject onderleiding van coach Maurice Paardenkooper is in volle gang.Dat het haastig samengestelde team zonder veel trainingsuren al in deeerste etappe tot grootse prestaties komt, lijkt niet waarschijnlijk. Maareenmaal ingeslingerd kan het Team Delta Lloyd nog wel eens voor eenverrassing zorgen. De grote vraag is of de boot die de vorige keer metafstand de snelste was, zich nu kan meten met de jongste generatieVO70’s. Ger O’Rourke schippert de boot, in ieder geval tot Kaapstad. Wiedaarna het bewind overneemt is nog niet bekend. In het geruchtencircuitcirculeren Nederlandse namen. Voor de positie van navigator is deAmerikaan Matthew Gregory de voornaamste kandidaat.

Ontwerp

Juan KouyoumdianSchipper

Ger O’Rourke IRLNavigator

Matthew Gregory?Matt Gregory

46

De Amsterdamse IJhaven is bepaald geen regatta-hotspot. En al helemaalniet voor extreme cats van 12 meter lengte en bijna 8 meter breedte. Definale van de Ishares Cup, van 19 tot en met 21 september, was dan ookeen kermiskoers. Maar wat is er mis met kermiskoersen?Grote winnaar was het publiek dat er met de neus bovenop kon staan.Honderden Amsterdammers zagen de tien Extreme 40's omzichtigmanoeuvreren in de pakweg 100 x 200 meter grote 'arena' enwaarschijnlijk heeft het gros van de toeschouwers zelden een zeilwedstrijdvan zo dichtbij kunnen volgen.Publieksvriendelijk was het evenement zeker; een commentator gaf teksten uitleg en klom zelfs aan boord om bijvoorbeeld Alinghi-schipper

'Dynamisch gepuzzel'Extreme 40’s racen in Amsterdamse IJhaven

foto

: © V

icto

r Cur

utch

et/D

PPI/O

ceve

nts

47

Ed Baird, tweevoudig America's Cup winnaar, een quote teontfutselen. (Beluister het fragment).Catcrack Mischa Heemskerk, tacticus op de Holmatro, wist het IJ-zeilen raak te typeren: “Het is dynamisch gepuzzel om hier de juisteposities te veroveren.”Het is trouwens niet voor niets dat de Alinghi-ploeg op cats te vinden is.Er bestaat kans dat de volgende strijd om de America's Cup met multihullswordt uitgevochten. Voor Piet van Nieuwenhuijzen maakt het niet veel uitwaar hij in zeilt. “We gaan altijd voor de winst,” legde de nuchtereAlinghi-voordekker uit. En inderdaad, het Zwitserse team zeilde naar deeindoverwinning in de Ishares Cup. Tekst: Laurens van Zijp

video

4848

foto

: © w

ww

.sails

hoot

.com

49

FOTO’S EN TEKST JASPER VAN STAVEREN

Keuzes,keuzes,keuzes...

50

Vrijdag 17:00 52.47.5N/005.07.5EEen eerste kriebel

in m’n buik, degezonde spanning vooreen wedstrijdweekend.Hebben we alles? Dewarme maaltijd, de koffieen broodjes voorvannacht, eieren met spekvoor morgenochtend?Snel de maaltijd opwarmen en weg uit Medemblik, nog slechtstwee uur voor de start. Een laatste check op het internet voor destrategie die we hebben uitgedacht. “Hmmm, totaal andere wind.’s Nachts bijna niets bij Den Oever. En nu?” roep ik richting mijntacticus en schipper. Beiden pakken de eerder gemaakte planningerbij en zijn even diep verzonken in getijkaarten enweersvoorspellingen. Ondertussen zet ik een nieuwe pot koffie.“We zijn eruit, we houden vast aan het eerdere plan. En nu koffieen dan wegwezen, op naar de start,” roept de schipper. Gelukkig,ik ben niet de enige met gezonde spanning vandaag!

‘En nu?’, roep ik richting tacticus en schipper...

Je eerste 24-uursrace. Sommige zeilers kunnen het zich al niet eensmeer herinneren, maar ik zie het stiekem als mijn eerste mini VolvoOcean Race. De eerste keer op open zee, in het holst van de nachtonder een heldere sterrenhemel… wachten tot de zon weer komt.

foto

’s: ©

ww

w.sa

ilsho

ot.c

om

51

Vrijdag 18:30 52.46.5N/005.07.2EOp het water het

vaste ritueel.Spinnaker omhoog enmeteen weer laten zakken,paar keer overstag en wezijn er zeker van dat alleschoten aan boord goedliggen. We willen geenverrassingen in het donkerals er een spinnaker gezet moet worden op zee. Plots valt ons oog opeen oranje rib die zenuwachtig heen en weer schiet, willekeurig op dediverse deelnemers af. “Tuurlijk, controle!” verzucht iemand in de kuip.Bij nader inzien is het de burgemeester van Medemblik die zijn eerste24-Uursrace meemaakt. Enthousiast deelt hij aan alle deelnemers eenblik koeken uit en wenst iedereen een goed vaart. Ongemerkt beginnenalle boten steeds dichter bij elkaar te kruipen, de start is nabij. Maareerst mag de toerklasse nog van start, iedereen is over stuurboord weg.

Vrijdag 19:15 52.47.2N/005.08.3EOok ons

startsignaal klinkt enook wij zijn weg. Directvaren we richting deonheilspellende lucht dienet voorbij Medemblikhangt. Een juiste keuze,want de toerklasse die eenkwartier voor ons is gestart,ligt redelijk stil. Bij het ronden van de verplichte WP6 zijn we bijnaiedereen voorbij, op naar Den Oever.

5252

Vrijdag 20:58 52.53.3N/005.07.5EWe hebben de gang

er lekker inzitten. Meteen constante snelheid van6,5 knopen varen we op DenOever af. Iedereen is in z’nhum, goeie start, lekkerbriesje, het ziet er allemaalprima uit. Hopelijk zijn wenog op tijd voor het schuttenbij de sluis. Dan kunnen we immers maximaal profiteren van decompensatie die je daarvoor krijgt.

Vrijdag 21:20 54.3N/005.07.5EHet begint donker

te worden en zienslechts één boot voor onster hoogte van Den Oever.Het is even goed opletten,buiten de vaargeul is het ergondiep. Onze tacticus weetons, vanachter deRaymarine, er veiligdoorheen te loodsen. Bij desluizen komen we precies op tijd aan, achter ons sluiten de deurendirect. We bedanken sportief alle andere deelnemende boten voor het‘wachten’. De zilte lucht van de Waddenzee komt ons tegemoet zodrade sluisdeuren opengaan, het serieuze werk kan nu echt beginnen!

foto

’s: ©

ww

w.sa

ilsho

ot.c

om

5353

Vrijdag 22:05 52.54.3N/005.04.3E“Hier doe je het

nou voor,” hoor ik ze nogroepen in de kuip. “Wehebben de wind nog in dezeilen, nagenoeg vlakwater en een geweldigeskyline van gekleurdelampjes en af en toe eenvuurtoren die onstoelacht. Wat wil je nog meer?” Het is nog niet gezegd of de windbegint heel snel weg te vallen. En dat terwijl de stroming ons met3 mijl verzet. Collectieve angst wordt werkelijkheid, we halen deT6-VH1 niet! Met wind in de zeilen varen we 1 mijl/uur achteruit,maar zijn niet alleen. Ook de andere schepen die we tijdens hetschutten al waren tegengekomen hebben dit probleem. Dat wordtdus wachten, gauw al twee uur tot de kentering. Doelloos varenwe wat heen en weer, tellen de sterren en brengen via internetalvast verslag uit aan de organisatie. Voor een paar teamleden hetmoment om wat nachtrust te pakken.

‘Hier doe je het nou voor’, hoor ik ze nog roepen in de kuip...

5454

Zaterdag 01:45 52.55.6N/005.02.4EGeen besef van tijd,

maar plots voelen we dewind aantrekken en de bootaccelereren. “Alle hens aandek!” schalt er door de kuip.Gestommel en gebrom vanuitde hondenkooi vanwege eenbruut verstoorde nachtrust.Ondertussen ronden we deT6-VH1 en T5-MH2 en vareneindelijk de Noordzee op. Vrijwel meteen kan de spinnaker erop enzijn we onderweg naar de MG. Ik hou het even voor gezien en ga zelfwat rust proberen te pakken.

Zaterdag 04:00 53.19.3N/004.58.3EVan slapen komt

weinig. Bovendeks wzijn ze erg druk en totovermaat van ramp hebbenze de motor moeten startenom de accu’s bij te laden.Weer een leermoment,voortaan maar op de bankslapen, ver weg van allehectiek en machinerie. Met kunst en vliegwerk zet ik met ruime windverse koffie. Eenmaal buiten word je weer overvallen door de charmevan zeezeilen. De vuurtorens van Texel, Vlieland en Terschelling latenonze gezichten een beetje oplichten in de duisternis.

Schimmen veranderen in contouren

foto

’s: ©

ww

w.sa

ilsho

ot.c

om

5555

Zaterdag 06:00 53.19.3N/005.06.2EDe eerste tekenen

van een zonsopkomstworden merkbaar. Om onsheen veranderenschimmen in contouren.We zijn staan op het puntom bij Vlieland de VL1 teronden en de Noordzee teverruilen voor het wad.Een schouwspel ontvouwtzich aan de horizon. Eerst een voorzichtige glimp van deochtendzon, gevolgd door een ‘God Rays’ een kwartier later.‘Jammer dat dit moment niet langer duurt,’ mompel ik terwijl ik allesuit mijn camera probeer te halen om dit zo natuurgetrouw mogelijkvast te leggen.

Zaterdag 10:30 53.17.8N/005.10.2EHet ontbijt is

verorberd enlangzaam komt alles aanboord van de Junky weertot leven. Ineens is er eenbepaalde mate van paniek.De snelheid loopt rapterug, van 6,6 knopen naarmaximaal 5,2. De sfeer isnavenant, niemand kan plaatsen wat er gebeurt. Ondertussen schietde Zuidfries ons voorbij alsof we voor anker liggen. Alles wordtgeprobeerd, infuckers strakker en weer losser, onderlijk grootzeilaan en weer los… niets helpt.

5656

Zaterdag 11:31 53.02.3N/005.20.5EKornwerderzand in

zicht. Snel de BO8ronden onder spinnaker envervolgens vol gas op de sluisaf. We hebben groen lichtwanneer we om de komindraaien. “Yes! Yes! Yes!”roepen we. Een warehallelujastemming isvoelbaar aan boord. Van korte duur helaas, dertig meter voor desluisdeur springt het licht ineens op rood. “Ik heb er de kracht niet meervoor….” verzucht de schipper op ludieke toon. Zo tracht hij de stemmingvan enkele seconden ervoor nog vast te houden. Mooi moment om ookeven bij te praten met de buren, we hebben immers tijd genoeg. Eenhalf uur later gaat het licht dan op groen, we mogen eindelijk schutten.

Zaterdag 12:15 53.02.3N/005.20.5EKeuzes,keuzes,

keuzes. Op basis vande hoeveelheid wind enwindrichting wordt eropnieuw gepuzzeld. Wehebben immers ruim eenhalf uur verloren bij de sluis.Aangezien we zowat het heleIJsselmeer toch nog nietbevaren hebben, is er keuzegenoeg. Eerst maar eens richting Medemblik, kijken hoe het daar metde wind staat. Het valt op dat het hier drukker is. Zagen we op deNoord- en Waddenzee bijna niemand, nu is het zo gek niet denkbaarof het komt voorbij. We worden snel ingehaald door de trimaran‘SORRY, ALICE’. Waarom krijgt een boot zo’n naam?

foto

’s: ©

ww

w.sa

ilsho

ot.c

om

5757

Zaterdag 17:20 52.46.1N/005.06.2ENog een uur te gaan

voor we mogen finishen.De laatste verplichte boeiWV19-WP2 wordt gerond enhet begint nu serieus druk teworden. id. In de verte horenwe de twee finishschepenbijna onafgebroken toeteren,zo snel wordt er achter elkaargefinisht. Na de finish snel dehaven induiken om de achteropkomende schepen niet in de weg te zitten.Tijd voor een biertje.

Zaterdag 18:15 52.46.1N/005.06.2EHet is afgelopen, de

Delta Lloyd 24-uursrace zit erop. Weglijden de haven in, ritselenbij de sponsorboot nog eenpaar toastjes zalm engenieten van het koudebiertje. Op aanwijzing vande havenmeester krijgenwe een mooi plekje toegewezen. Met de grootste zorg stickeren wesnel onze route op het wedstrijdformulier. “Kom jongens, Medemblikin! We hebben lang genoeg aan boord gezeten,” roep ik. Deformulieren worden ingeleverd om de rest van de avond de ervaringvan de potentiële winnaars te horen onder het genot van een paarBerenburgers. Een ding is zeker, volgend jaar zijn we er weer bij!

Volgend jaar zijn we er weer bij...

58

AIS is groot geworden

foto

: © S

anja

Bye

lkin

HISWA-symposium ‘Zien en gezien worden’

AIS is het instrument voor zeegaande jachten om schepente zien en gezien te worden door omringende beroepsschepen. De inleidersop het HISWA-symposium zijn het echter over één ding eens: ga er nietvanuit dat de beroepsvaart jou ziet.Hans Martens tekende de meningen op.

Het symposium Nav-Recreatievaart is een initiatief vanHet Nederlands Instituut voor Navigatie, N.I.N, insamenwerking met: HISWA Mulitmedia, KNWV ende Nederlandsche Vereeniging van Kustzeilers, NVvK.

59

TEKST HANS MARTENSTEKST HANS MARTENS

60

Hans van der Heijden van ShipMonotoring Consultancy,stond bij TNO aan de wieg vanAIS. Volgens hem horen allezeegaande jachten voorzien te

zijn van een AIS-B transponder. Zo worden ze gezien op de brug van deberoepsvaart. Ook al zien de oudere AIS-A transponders aan boord vande beroepsvaart de signalen niet. Dat is een software probleem en wordtopgelost. Tijdens de discussie wordt wel een vraagteken gezet bij ‘op debrug van alle zeeschepen’ want er varen heel veel vrachtschepen zonderelektronische kaart en laat staan met radaroverlay met AIS. Die zien de AISgegevens als cijfers op een schermpje. Binnenkort wordt AIS niet alleenmeer toegepast op schepen, maar ook op boeien en er lopenexperimenten met AIS-sart stations die geen radarpuls, maar een AIS-signaal teruggeven. Daarnaast is de land based AIS in opkomst en voor hetberoepsgoederenverkeer de long range identification and tracking AIS viade satelliet.

Ook binnen de Kustwacht neemt AIS ensteeds belangrijker plaats in. VolgensKees Koning gebruikt de Kustwacht AISvoor het bewaken en controleren hetscheepvaartverkeer langs de kust, voorhet constateren van overtredingen en het opsporen olieveronteiniging.Daarvoor staan er nu basisstations langs de hele kust, het IJsselmeer enop offshore-installaties. En er bestaat zelfs de mogelijkheid om eenvirtuele AIS-boei snel neer te leggen. AIS gaat daarbij ook een steedsbelangijker rol spelen bij reddingsoperaties. Aan boord van een jacht geeftAIS een uitstekend beeld van de omringende scheepvaart.

Egenolf van Stein Callenfels, ervaren zeezeiler, gebruikt AIS al een aantaljaren tijdens zijn reizen rond Engeland en naar de Azoren. Hij werkt meteen elektronische kaart die met AIS overweg kan. Daarnaast is er aanboord ook nog een AIS-B transponder gemonteerd. Hij zou AIS onder

Hans van der Heide:‘Alle zeegaande jachten voorzien van AIS-B transponders.’

Stuurman grote vaart:‘Wij kijken in de zee,niet er over heen.’

61

geen beding meer willen missen.“Nuttig voor de zichtbaarheid en dusvoor de gemoedsrust van debemanning.” Op grote trajecten is dealarmfunctie van de Sea Me radartarget enhancer in combinatie metAIS erg nuttig om op een ondermand

jacht de zaken goed in de gaten tehouden. De Sea Me versterkt hetterugkaatsen van een ontvangen X-band radarpuls, zodat het jacht ophet radarscherm zichtbaar is als eenmiddelgroot vissersschip. Alleen staatX-band radar op de oceaan niet altijdbij, of wordt er alleen maar gekeken

Leon Bart:‘Onthutsend, vrachtschepenop de oceaan zien je dureradar target enhancer niet’

Egonolf van Stein Callenfels:‘moderne elektronica leverteen substantiële bijdrage aande veiligheid.’

Zoekplaatje:Een wit zeiljacht metwitte zeilen in een zeemet wit omkrullendegolven.

AIS wat?Alle zeeschepen groter dan 300 tonhebben verplicht een AIS-Atransponder aan boord. AIS staat voorAutomatic Identification System. Dietransponder zendt op twee VHFfrequenties data van het schip uit.Hiervoor heeft de transponder eeneigen gps-ontvanger en is hijgekoppeld aan sensoren van het schip.Tot de statische data horen degegevens van het schip, zoals naam enafmetingen. Dynamische data zijn:positie, snelheid over de grond, koersover grond. Reisgebonden data: ladingen haven van bestemming. Detransponders hebben een theoretischereikwijdte van 25 mijl en regelenonderling het tijdstip van uitzenden,zodat ze elkaar niet in de weg zitten..Veel jachten beschikken over AIS-ontvangers met een eigen gps-ontvanger of over aan de boord-gpsgekoppelde ontvangers. Hiermee zijndus alleen de gegevens te ontvangen.Speciaal voor jachten zijn AIS-Btransponders ontwikkeld die nu inhoog tempo op de markt komen. Dezezenden boven een snelheid van tweeknopen iedere 30 seconden, onderandere positie, koers en snelheid,naam, roepnaam en MMSI-nummer.AIS-gegevens zijn aan boord zichtbaarte maken als overlay over deelektronische kaart op de kaartplotterof laptop, als overlay op het radar-scherm, of op een speciale ontvanger.

62

op de S-band radar. Helaas, echo’s van de S-band radar stuurt de Sea Meniet terug. Een stuurman op de grote vaart bevestigt dit.

Datzelfde valt Leon Bart ook al op tijdens zijn solo zeilwedstrijd. Eenonthutsende ervaring vindt hij. “Je investeert een groot bedrag inveiligheid en dan blijkt het op de oceaan niet te werken.” Leon Bart,voormalig gezagvoerder op de grote vaart, loods, en (solo) zeezeiler, kentde praktijk vanaf de brug en vanuit de kuip. Hij gebruikt de Guard Zonevan zijn radar als waarschuwing voor naderende schepen. Net zoalsEgenolf hecht hij aan goede communicatie van jachten met deomringende beroepsvaart. Ook hij is ervan overtuigd dat je er alles aanmoet doen om gezien te worden, want hij weet hoe slecht jachtenzichtbaar zijn vanaf de brug. Dus: een gekleurde band op de romp, eengekleurde masttop, gekleurde zeilen, goede navigatieverlichting en geenled-lampjes in normaal driekleuren toplicht.

Drukke scheepvaart op de Noordzee afb. Egenolf Stein Callenfels

63

ZILTE KLIKS

Olav Cox

Zeiljachtexpertise

Marine Communication Specialists

GriekenlandTurkijeSloveniëKroatië

SpanjeItalië

MaltaCarieb

SPECIALIST IN ZONNIGE ZEILVAKANTIE’S

importeur van:

64

Cinema op zeeVliegercamera filmt de Schorpioen

64

65

Maanden geleden zag Saskia Hocks in Zilt (nummer 2) een Amerikaan diezeilend een filmpje vanuit een vlieger had gemaakt. Het intrigeerde haardermate dat ze op zoek ging naar nadere informatie.

Ik mailde een aantal vliegerwinkels en verkopers op marktplaats met hetfilmpje als link, met de vraag welke vlieger ik zou kunnen gebruiken. Mijncamera weegt met onderwaterhuis ongeveer een kilo, dus het moest eenflink exemplaar zijn om dat te trekken. Omdat ik de vlieger niet hoef tekunnen sturen, kan het een model zijn met één lijn. Een verkoper raadtde Power Sled Large aan. Een paar dagen later heb ik hem in huis.

BevestigingMaar dan de moeilijker vraag: hoe bevestig je de camera? Eerst dacht ikdat de camera direct aan de vlieger te hangen is. Maar met een cameravan een kilo krijg je die vlieger natuurlijk niet omhoog. Je moet de vliegereerst ongeveer 10 meter omhoog laten gaan en dan maak je hetophangsysteem vast aan de vliegerlijn metspeciale haken. Dat ophangsysteem (ook welPicavet genoemd naar de Franse uitvinderPierre Picavet) bestaat uit een kruis met vieroogjes waardoor lijnen lopen naar tweeophangpunten. Dit zorgt ervoor dat decamera altijd in dezelfde hoek blijft hangenondanks dat de vliegerlijn van hoekverandert. De camera zelf zit op eenverstelbare beugel onder de picavet, zodat jezelf de hoek waarin je wilt filmen kuntbepalen.

BEELD EN TEKST SASKIA HOCKS

65

6666

Op zeeDinsdag 22 juli, we zeilen van Boulogne naar Dieppe, windkracht 3 – 4 enhet zonnetje vanuit de goede richting. Dit moet hem worden, vandaag gaik mijn eerste vliegerfilmpje maken. Binnen zet ik de vlieger in elkaar endoe ik de camera in het onderwaterhuis en vervolgens in hetophangsysteem. Eerst gaat de vlieger omhoog. Ik geef hem zo’n 10 meterlijn, zodat hij goed stabiel staat en bevestig daarna het ophangsysteem aande lijn. Ik geef meer lijn en het lukt! De vlieger trekt de camera en de bootstaat er ook nog op, fantastisch.De vlieger doet het goed bij windkracht 3 tot 4. Bij hardere wind komt erflink wat kracht op de lijn te staan en dat is als je op een grasveldje staatniet zo erg, maar aan boord durf ik dat niet. We hebben door het matigeweer deze zomervakantie eigenlijk maar een goede dag gehad om tefilmen.

Materiaal en kostenDe vlieger die ik gebruikis een Power Sled ,singleline lifterkite L 3.0(voor 80 euro op internetgekocht). Aan de vliegerzit 100 meter spectra lijnvan 2 mm. (kosten: 20euro) gekocht bij Ed vander Kooi. Ik gebruik eendigitale fotocamera dieook filmpjes kan maken,en voor de zekerheid in

een onderwaterhuis zit. Bij wat hardere wind is het veiliger omhandschoenen aan te doen, omdat er behoorlijke kracht op de lijn staaten die kan snijden in je hand.Meer info over het maken van de picavet:http://www.kaper.us/basics/BASICS_picavet.html

6767

Geprikkeld door Saskia’s ervaringen ging ook de Zilt-redactie opzoek naar informatie. Zo stuitten we op de Actioncam van OregonScientific. De ATC3K heeft de afmetingen van eenkleine zaklantaarn en wordt gevoed uit tweepenlight batterijen. De videobeelden slaathij op een geheugenkaartje op. Omdat hetgeheel waterdicht is en niet meer weegtdan 200 gram zou het wel eens een goedalternatief kunnen zijn dat minder knutselen vergt.Welke zeiler pakt de handschoen op?

68

Het is eindelijk droog geworden, en de wind begint wat af te nemen. Wezijn net de Farne Islands gepasseerd en snellen met de Vlieger zuidwaartsonder dichtgereefd grootzeil met alleen de kotterfok bij. Ik besluit dekluiver bij te zetten om de gang er in te houden. Het rif moet er nog maareven in blijven zitten, want er wordt nog steeds een hoop wind verwacht.Net als ik druk bezig ben met de kluiver, zie ik uit m'n ooghoek eenvogeltje de kajuit inschieten.Ik draai de schoot strak en ga maar eens binnen kijken. Het vogeltje islichtelijk in paniek en fladdert tegen de kajuitkastjes omhoog. Marie-Josédie er pal onder ligt te slapen, is kennelijk zo ver buiten westen, dat zeniets van het gefladder merkt. Het beestje is vast door het rotweer van de

69

VerstekelingFOTO’S EN TEKST JOEP DIRKX

Soms is de boot een microkosmos. Een aangewaaide vogel kanhet boordleven danig bepalen, merkten Joep en Marie-José

Dirkx onderweg van Engeland naar huis

afgelopen nacht uit koers geraakt en nu uitgeput aan boordneergestreken. Het is een fitis, zie ik. Een klein onopvallend vogeltje meteen ragfijn snaveltje.

Ik wil Marie-José graag de kans geven lekker door te pitten – we hebbeneen drukke nacht met veel zeilwisselingen achter de rug - en dat gefladderboven haar hoofd draagt daar niet toe bij. Het arme beestje moet dus naarbuiten. Voorzichtig probeer ik het fitisje richting kuip te loodsen. Dat luktuiteindelijk. Fitis gaat ietwat verontwaardigd kijkend in de kuip zitten.Eigenlijk moet ik hem een meer beschut plekje kunnen geven, bedenk ikme. Het beestje moet misschien wat op krachten komen.

70

Terwijl fitis de kuip begint te verkennen, vis ik een puts uit hetachteronder. Dat beschouwt fitis kennelijk als een belediging. Hij vliegtonmiddellijk weg. Ook goed, denk ik, we zitten niet zo heel ver uit de kust.

Even later strijkt het beestje echter weer aan dek neer, en schuiftonmiddellijk, triomfantelijk achteromkijkend - of denk ik dat alleen maar?- de kajuit in. Ik ga er maar weer achteraan. Weer samen in de kuip, weetik fitis te bewegen een kuipkastje als passagiersverblijf te accepteren. Inhet kastje ligt het losse eind van de talie van de grootschootrail en datbiedt fitis een mooie surrogaat boomtak.De rust duurt totdat fitis een opleving krijgt en op verkenning gaat in dekuip. Ik moet oppassen dat ik het rondscharrelende vogeltje niet ondermijn zeillaarzen vermorzel. Het lijkt alsof het beestje voedsel zoekt. Maarvoor een insecteneter als de fitis, heeft onze Vlieger niet veel te bieden.Stukjes creamcracker die ik hem toewerp blijven onaangeroerd.Marie-José verschijnt in de kajuitopening. “Ik vroeg me af tegen wie jij aanhet praten was.” Een beetje besmuikt wijs ik op mijn fitisje.

Als Marie-José zich in haar oliegoed heeft gehesen, besluiten we dat deboom uit de kluiver moet. De wind is wat meer naar noord gekrompen enwe varen meer ruime wind dan voor de wind. Fitis scharrelt gezellig meenaar voren. Het is verbazingwekkend hoe makkelijk het beestje zich op hetgladde slingerende dek staande weet te houden. Mij kost dat veel meermoeite.En dat om me heen scharrelende vogeltje maakt het ook niet makkelijker.Als de boom weer aan dek ligt, is fitis van het voordek verdwenen. Ik kruipterug naar de kuip. “Hij zit weer binnen,” zegt Marie-José, die nog met dekluiverschoot bezig is. “Net of ie weet wanneer wij onze handen volhebben.” “Eigenwijs kreng,” mopper ik. We weten fitis weer in zijnkuipkastje te praten.

Omdat er erg slecht weer op komst is, hadden we al besloten Hartlepoolbinnen te lopen. We naderen de kust en hopen dat fitis op eigen krachtnaar land zal vliegen. Maar het lijkt of met elke mijl die we dichter bij de

‘Tegen wie praatte jij?’ Besmuikt wijs ik op mijn fitisje…vaste wal komen, fitis er slechter aan toe is. Hij zit in elkaar gedoken, methet kopje tussen zijn veren, in het kuipkastje.We wisten natuurlijk ook wel dat als zo'n vogeltje eenmaal aan boorddurft te landen, en zich zo makkelijk door bemanning laat benaderen, heteigenlijk al een uitgemaakte zaak is: ten dode opgeschreven. Maar toch.“Hij leek zo af en toe nog zo levendig,” pruilt Marie-José.Als we in Hartlepool hebben vastgemaakt, haalt Marie-José fitis voorzichtiguit zijn kuipkastje. Maar fitis maakt geen enkele aanstalten om op zoek tegaan naar het 'gevarieerd terrein met laag struikgewas', wat volgens dePeterson’s vogelgids zijn eigenlijke habitat is.We zetten het vogeltje maar weer terug in het kuipkastje. We zijn bedrukt.Onze fitis zal morgenochtend wel met de pootjes omhoog liggen.De eerste actie die volgende ochtend, na een stevige boerennacht, isuiteraard het kuipkastje checken. “Hij is weg!” juicht Marie-José, die menet voor was. Alleen de poepjes in het kastje herinneren nog aan onzeverstekeling. Zou-ie het dan toch gered hebben?

72

Kleine onderlinge verschillenDe MaxFun 25-klasse zeilde in het weekend van 20 en 21 september hetNederlands kampioenschap. De mannen van de 18+ waren in de uiterstlichte condities op het IJsselmeer iedereen te snel af. Zij bleven de ooksterk varende Hycos (2e) en de Freewind, met daarop de gaststuurmanSven Coster, (3e) nipt voor. Vooral de Freewind zorgde ervoor dat team18+ alles uit de kast moest halen. "Het is leuk varen. Het niveau in deMaxFun 25 is redelijk hoog, dus we mogen eigenlijk best tevreden zijn.Eindelijk brons!" aldus een vrolijke Coster.In het achttien boten tellende veld waren de verschillen klein. Geregeldkwamen er meerdere schepen binnen enkele seconden om de boeien enover de finish. Ondanks dat waren er het gehele weekend geen protesten,wat wel wat zegt over de sportiviteit in de klasse.Drievoudig kampioen Walter Geurts droeg tijdens de prijsuitreiking dewisseltrofee over aan Erik Wesselman, stuurman van de 18+. Geurtsnoemde het 'alleen maar mooi dat het niveau zo hard is gestegen in deklasse.'

http://www.rws.nl/rws/scheepvaart/Staande%20Mast%20Route%202008.pdf

73

IN DE WIND

Schmitter eindigt als vijfdeThierry Schmitter is als 5e geëindigd op de Paralympics in Qingdao. Totde laatste dag maakte de Hagenaar nog kans op een plak. In de negendeen voorlaatste race moest hij zijn slag slaan, maar Schmitter kwam als

11e rond de eerste bovenboei. Vervolgens wist hij zich nog terug tevechten tot de zesde plaats. Aangezien zijn directe concurrenten voorhem eindigden, verloor Schmitter daar zijn medaillekansen.In de slotrace liet Schmitter nog een keer zien dat hij een vermetelewedstrijdzeiler is. Hij startte sterk en bereikte als koploper de bovenboei.Het was echter de Canadees Paul Tingley die de tiende race naar zijnhand zette. Daarmee won hij ook overtuigend de olympische goudenplak in de 2.4mR klasse. Een medaille die Schmitter zich ten doel hadgesteld. Tingley en de Amerikaan John Ruf (3e) vormden de verrassingvan het toernooi in de 2.4mR klasse.De serie van Schmitter: 5-3-2-10-7-1-5-12-6-3/28 punten. Een gelijkpuntenaantal met de nummer 4, Heiko Kroger uit Duitsland.Ronald van Vianen, coach van Schmitter in China, legt uit: “Alle sterkeEuropeanen, zoals de Fransman, Duitser, Deen en wij, wisten van elkaarwel waartoe we in staat waren, maar Tingley en Ruf hebben ons welverrast. Ze gaan hard en zeilen heel sterk.”

http://www.rws.nl/rws/scheepvaart/Staande%20Mast%20Route%202008.pdf

74

Tussen twee olympiadesHet Delta Lloyd ONK olympische en paralympische klassen in Medemblik,medio september, kende een opmerkelijke gast. Niet de olympischeTornado deed mee, maar de Formule 18-klasse waarin open cats vandiverse merken uitkomen. De F18 is populair en dat bleek ook wel uit hetaantal boten op de startlijn: 53, uit zes landen.

In Medemblik waren MischaHeemskerk en Bastiaan Tentij hetsterkst. Zij zeilden hun gitzwarteHobie Tiger naar de overwinning.Regerend wereldkampioenen Coende Koning en Jeroen van Leeuwenpakten de bronzen medaille.

Het ONK was een evenement ineen tijdsvacuüm. Het markeerde de

afsluiting van de vorige olympiade en de start van de volgende. Voor de470-broers Coster was het een manier om de afgelopen intense vier jaaraf te sluiten. En dat deden ze met winst.Ook Finn-zeiler Pieter Jan Postma veroverde de titel, met maar liefst zeveneerste plaatsen. Waarmee hij iets van zijn olympische teleurstelling konwegspoelen.

De Nederlandse kampioenen 2008:Laser: Marc de Haas

Laser Radial (mannen): Ben KoppelaarLaser Radiaal (vrouwen): Marit Bouwmeester

Finn: Pieter-Jan PostmaStar: Alwin van Daalen/Peter Peet

Yngling: Renee Groeneveld/Annemieke Bes/Marije Kampen470 Mannen: Sven en Kalle Coster

470 Vrouwen: Margriet Fokkema/Marieke Jongens49-er: Tobias Schadewaldt/Hannes Baumann (GER)

2.4mR: Megan Pascoe (GBR)

75

IN DE WIND

‘Vader en zoon naar Spitsbergen’Zeezeiler en auteur Ben Hoekendijkgaat deze winter weer op tourneelangs watersport-verenigingen,bedrijven en bij huisbijeenkomstenmet een nieuw programma overzijn avontuurlijke zeiltocht van driemaanden en 3560 mijl (6621 km.)naar de Lofoten en Spitsbergen.Spitsbergen wordt ‘de laatstewildernis van Europa’ genoemd en

ligt slechts 500 km van de Noordpool. Ben toont prachtige opnamen vanbesneeuwde bergen, walvissen, dolfijnen, ijs en de middernachtzon. TVGelderland maakte een documentaire die ook wordt vertoond.Geïnteresseerd? Kijk op www.shalomsailing.nl

25e DARPOoit gehoord van de DARP-competitie? Wijook niet, maar toch wordt deze wedstrijdserievoor rond- en platbodems dit jaar voor de 25ekeer gehouden.DARP staat voor dinsdagavond rond- enplatbodem competitie en het is met eentwintigtal wedstrijden een van de meestuitgebreide platbodemseries in ons land. WSVDe Eendracht in Spakenburg is organisator.Het Eemmeer en het Nijkerkernauw vormenhet wedstrijdwater, waarop een vloot vanbotters, schouwen, grundels, aken enhoogaarzen onder handicap tegen elkaar zeilt.Op 11 oktober is de volgende wedstrijd.Meer informatie: www. dedarp.nl

http://www.rws.nl/rws/scheepvaart/Staande%20Mast%20Route%202008.pdf

76

foto

: © D

elic

ate

Daw

n

76

77

ZILTE WERELD

'Het water is echt heel blauw hier...'

77

Niet alleen het water is blauw op BoraBora. Vanaf de Delicate Dawn mailt Rosanvan Essen: ‘We hebben er ruim 12.000 mijlvoor moeten varen het afgelopen jaar,maar we zijn op Bora Bora in de Pacific. Aleen lange tijd geen Nederlanders gezien,maar ineens liggen we een etmaal metdrie vertrekkers bij elkaar.’ Drie blauwerompen, van links naar rechts; Kind ofBlue, Mama-Cocha, Delicate Dawn.

7878

Drie jaargangenDe drie boten die elkaar ontmoeten op een van de meest gefotografeerdeankerplaatsen in de Pacific, maken hun reis niet volgens dezelfdetijdsplanning.

Kind of Blue is een Starlight 39 waarmeeAnita Idskes en Dick van der Waaij in2005 uit Nederland vertrokken. Zijnemen de tijd voor hun reis om dewereld. Tussen twee seizoenen in hetCaribisch gebied hadden ze tijd genoegvoor een lange zomer aan deAmerikaanse oostkust.

De Mama-Cocha, een Concord 47,wordt bemand door Maria en Pieter. Zijvertrokken in 2006 en ze blevenanderhalf jaar in de Carieb alvorens viaPanama in de Pacific te belanden.

De kleinste boot van het drietal, deDelicate Dawn, is het minst langonderweg. Om in een jaar tijd op BoraBora aan te komen moet je flinkdoorzeilen. Rosan van Essen en MathijsDijkema horen bij de jongerevertrekkers, en ze trappen hun Raider 35uit 1980 blijkbaar flink op de staart.

http://www.adobe.com/nl/products/acrobat/readstep2.htmlmailto:ziltewereld@ziltmagazine.commailto:ziltewereld@ziltmagazine.comhttp://www.google.com/earth/download-earth.htmlhttp://www.google.com/earth/download-earth.htmlmailto:ziltewereld@ziltmagazine.com

79

Zoom in op een desolate ankerplek in Patagonië of een tropische baai inde Pacific en zie welke boten daar in een droomdecor liggen. Of tik denaam in van de boot die vorig jaar nog naast je in de marina lag en nuonderweg is naar de zon. Met een muisklik ga je door naar de website vande wereldzeiler om de laatste logboekbijdragen te lezen en de jaloers-makende foto’s te zien.

Google EarthIn Zilte Wereld is slechts ruimte voor een deel van de wereldkaart. Doorop de punaise in de kaart te klikken open je alle posities in Google Earth.Staat Google Earth nog niet op je computer, dan kun je het gratisdownloaden.

Geef je positie doorAlle zeilers die Nederland voor een jaar of langer achter zich laten kunneneen plek krijgen op de Zilte Wereldkaart. Mail daarvoor je positie naarziltewereld@ziltmagazine.com. In de pop-up bij de positie is ook plaatsvoor een of twee korte zinnen over jezelf, je boot of de plek waar je bent.Een link naar je eigen website past daar ook in. De positie en begeleidendetekst veranderen elke maand.

Bora Bora

ZILTE WERELD

79

mailto:ziltewereld@ziltmagazine.comhttp://www.google.com/earth/download-earth.htmlhttp://www.google.com/earth/download-earth.htmlmailto:ziltewereld@ziltmagazine.com

doc.kml

Vertrekkers Posities 24-09-08.kmz 1.1 files/Zilt google earth icoon def.png ff0000ff normal #sn_Zilt google earth icoon def61 highlight #sh_Zilt google earth icoon def78 normal #sn_Zilt google earth icoon def_0111 highlight #sh_Zilt google earth icoon def_014 files/Zilt google earth icoon def.png ff0000ff normal #sn_Zilt google earth icoon def_011 highlight #sh_Zilt google earth icoon def_0113 1.1 files/Zilt google earth icoon def_01.png ff0000ff 1.1 files/Zilt google earth icoon def_01.png ff0000ff files/Zilt google earth icoon def.png ff0000ff 1.1 files/Zilt google earth icoon def.png ff0000ff normal #sn_Zilt google earth icoon def43 highlight #sh_Zilt google earth icoon def62 normal #sn_Zilt google earth icoon def3701 highlight #sh_Zilt google earth icoon def2101 normal #sn_Zilt google earth icoon def15 highlight #sh_Zilt google earth icoon def52 1.1 files/Zilt google earth icoon def.png ff0000ff normal #sn_Zilt google earth icoon def12 highlight #sh_Zilt google earth icoon def35 1.4 files/Zilt google earth icoon def.png ff0000ff normal #sn_Zilt google earth icoon def55 highlight #sh_Zilt google earth icoon def69 1.3 files/Zilt google earth icoon def_01.png ff0000ff files/Zilt google earth icoon def.png ff0000ff 1.3 files/Zilt google earth icoon def_01_01.png ff0000ff files/Zilt google earth icoon def.png ff0000ff 1.1 files/Zilt google earth icoon def.png ff0000ff 1.1 files/Zilt google earth icoon def.png ff0000ff 1.1 files/Zilt google earth icoon def.png ff0000ff 1.1 files/Zilt google earth icoon def.png ff0000ff normal #sn_Zilt google earth icoon def7 highlight #sh_Zilt google earth icoon def34 files/Zilt google earth icoon def.png ff0000ff files/Zilt google earth icoon def.png ff0000ff 1.1 files/Zilt google earth icoon def.png ff0000ff normal #sn_Zilt google earth icoon def42 highlight #sh_Zilt google earth icoon def74 normal #sn_Zilt google earth icoon def_copy:0_copy:0_copy:0_copy3300 highlight #sh_Zilt google earth icoon def_copy:0_copy:0_copy:0_copy3300 files/Zilt google earth icoon def.png ff0000ff 1.1 files/Zilt google earth icoon def.png ff0000ff normal #sn_Zilt google earth icoon def430 highlight #sh_Zilt google earth icoon def12 1.3 files/Zilt google earth icoon def_01_01.png ff0000ff normal #sn_Zilt google earth icoon def25 highlight #sh_Zilt google earth icoon def23 1.1 files/Zilt google earth icoon def.png ff0000ff normal #sn_Zilt google earth icoon def21 highlight #sh_Zilt google earth icoon def31 1.1 files/Zilt google earth icoon def.png 1.1 files/Zilt google earth icoon def.png ff0000ff files/Zilt google earth icoon def.png ff0000ff normal #sn_Zilt google earth icoon def11 highlight #sh_Zilt google earth icoon def16 normal #sn_Zilt google earth icoon def5 highlight #sh_Zilt google earth icoon def4 normal #sn_Zilt google earth icoon def_copy:0_copy:0_copy:0_copy:0_copy780 highlight #sh_Zilt google earth icoon def_copy:0_copy:0_copy:0_copy:0_copy770 files/Zilt google earth icoon def.png ff0000ff files/Zilt google earth icoon def.png ff0000ff normal #sn_Zilt google earth icoon def8 highlight #sh_Zilt google earth icoon def73 1.1 files/Zilt google earth icoon def.png ff0000ff files/Zilt google earth icoon def.png ff0000ff 1.1 files/Zilt google earth icoon def.png ff0000ff normal #sn_Zilt google earth icoon def_013 highlight #sh_Zilt google earth icoon def_012 1.1 files/Zilt google earth icoon def.png ff0000ff 1.3 files/Zilt google earth icoon def.png ff0000ff files/Zilt google earth icoon def.png ff0000ff normal #sn_Zilt google earth icoon def29 highlight #sh_Zilt google earth icoon def111 normal #sn_Zilt google earth icoon def_copy:0_copy:0_copy9110 highlight #sh_Zilt google earth icoon def_copy:0_copy:0_copy9100 normal #sn_Zilt google earth icoon def45000 highlight #sh_Zilt google earth icoon def1701 normal #sn_Zilt google earth icoon def53 highlight #sh_Zilt google earth icoon def68 1.3 files/Zilt google earth icoon def.png ff0000ff 1.1 files/Zilt google earth icoon def.png ff0000ff 1.3 files/Zilt google earth icoon def.png ff0000ff 1.3 files/Zilt google earth icoon def_01_01.png ff0000ff 1.1 files/Zilt google earth icoon def.png ff0000ff 1.4 files/Zilt google earth icoon def.png normal #sn_Zilt google earth icoon def_0112 highlight #sh_Zilt google earth icoon def_018 normal #sn_Zilt google earth icoon def54 highlight #sh_Zilt google earth icoon def46 files/Zilt google earth icoon def.png ff0000ff 1.1 files/Zilt google earth icoon def.png ff0000ff 1.3 files/Zilt google earth icoon def.png ff0000ff 1.3 files/Zilt google earth icoon def_01_01.png ff0000ff files/Zilt google earth icoon def_01_01.png ff0000ff files/Zilt google earth icoon def.png ff0000ff normal #sn_Zilt google earth icoon def_copy6900 highlight #sh_Zilt google earth icoon def_copy6900 1.1 files/Zilt google earth icoon def_01_01.png ff0000ff 1.3 files/Zilt google earth icoon def_01_01.png ff0000ff 1.3 files/Zilt google earth icoon def.png ff0000ff 1.2 files/Zilt google earth icoon def.png normal #sn_Zilt google earth icoon def_copy:0_copy:0_copy2600 highlight #sh_Zilt google earth icoon def_copy:0_copy:0_copy2600 1.1 files/Zilt google earth icoon def.png ff0000ff 1.1 files/Zilt google earth icoon def.png ff0000ff normal #sn_Zilt google earth icoon def_copy:0_copy:0_copy:0_copy:0_copy400 highlight #sh_Zilt google earth icoon def_copy:0_copy:0_copy:0_copy:0_copy400 normal #sn_Zilt google earth icoon def_0114 highlight #sh_Zilt google earth icoon def_0112 1.1 files/Zilt google earth icoon def.png ff0000ff normal #sn_Zilt google earth icoon def_copy:0_copy:0_copy3900 highlight #sh_Zilt google earth icoon def_copy:0_copy:0_copy3900 1.3 files/Zilt google earth icoon def.png ff0000ff normal #sn_Zilt google earth icoon def24 highlight #sh_Zilt google earth icoon def9 files/Zilt google earth icoon def.png ff0000ff normal #sn_Zilt google earth icoon def70100 highlight #sh_Zilt google earth icoon def840 1.1 files/Zilt google earth icoon def.png ff0000ff files/Zilt google earth icoon def.png ff0000ff 1.1 files/Zilt google earth icoon def_01_01.png ff0000ff normal #sn_Zilt google earth icoon def72 highlight #sh_Zilt google earth icoon def11 files/Zilt google earth icoon def.png ff0000ff normal #sn_Zilt google earth icoon def35 highlight #sh_Zilt google earth icoon def410 files/Zilt google earth icoon def.png ff0000ff 1.1 files/Zilt google earth icoon def.png ff0000ff 1.1 files/Zilt google earth icoon def.png ff0000ff files/Zilt google earth icoon def_01.png ff0000ff 1.3 files/Zilt google earth icoon def_01.png ff0000ff 1.1 files/Zilt google earth icoon def.png ff0000ff files/Zilt google earth icoon def.png ff0000ff normal #sn_Zilt google earth icoon def57 highlight #sh_Zilt google earth icoon def51 files/Zilt google earth icoon def_01_01.png ff0000ff files/Zilt google earth icoon def.png ff0000ff 1.2 files/Zilt google earth icoon def.png ff0000ff normal #sn_Zilt google earth icoon def_copy010 highlight #sh_Zilt google earth icoon def_copy0000 files/Zilt google earth icoon def.png ff0000ff normal #sn_Zilt google earth icoon def48 highlight #sh_Zilt google earth icoon def79 1.1 files/Zilt google earth icoon def.png ff0000ff 1.3 files/Zilt google earth icoon def.png ff0000ff files/Zilt google earth icoon def.png ff0000ff normal #sn_Zilt google earth icoon def31 highlight #sh_Zilt google earth icoon def24 1.3 files/Zilt google earth icoon def.png ff0000ff normal #sn_Zilt google earth icoon def_copy:0_copy:0_copy:0_copy4200 highlight #sh_Zilt google earth icoon def_copy:0_copy:0_copy:0_copy4200 normal #sn_Zilt google earth icoon def13 highlight #sh_Zilt google earth icoon def55 normal #sn_Zilt google earth icoon def280 highlight #sh_Zilt google earth icoon def280 1.1 files/Zilt google earth icoon def.png ff0000ff normal #sn_Zilt google earth icoon def1