Znate li koji je najstariji konstantno naseljeni grad na svetu?

Mark Tven je davno napisao da je indijski grad Varanasi stariji od istorije, stariji od tradicije i stariji ak i od legende. Naravno, nije bio u pravu. Dakle, koji je najstariji konstantno naseljeni grad na svetu?

Nekada je postojao grad Krokodilopolis iji su stanovnici oboavali boga Sobeka koji im se javljao u obliku krokodila. Oni su svoju veru ispovedali ivom krokodilu kog su nazivali Petsuhos, obasipali ga zlatom i draguljima i uvali u hramu. Kada bi jedan od tih krokodila uginuo, jednostavno bi bio zamenjen novim.

Krokodilopolis je osnovan na obali Nila jugozapadno od Memfisa oko 4000. godine pre nove ere. Egipani su ga zvali Sedet i verovatno je najstariji grad u drevnom Egiptu. Sada je deo modernog grada Fajuma, to bi ga inilo najstarijim konstantno naseljenim gradom na svetu. Ipak, to je samo jedna mogunost, budui da je pronalazak takvog grada vrlo teak posao. Jedan od razloga je i taj to je teko odrediti koje naselje se moe smatrati gradom. Neki smatraju da je grad zajednica ljudi koja je u potpunosti samoodriva i ima uspostavljenu trgovinu, dok je drugima dovoljno da ima ureenu kanalizaciju i vodovode.

Takoe, u akademskim krugovima mnogo se polemie o tome da li su gradovi mogli prethoditi agrikulturi. Meutim, ak i u mestima koja su nesporno gradovi, teko je odrediti koji je najstariji. Da li je to Varanasi u Indiji osnovan 3000. godine pre nove ere, ili bugarski Plovdiv u kom su pronaeni dokazi da je postojao ak 6000. godine pre nove ere. Bliski istok i takozvani Plodni polumesec u jugozapadnoj Aziji najverovatnije su bili kolevka drevnih urbanih sredina, ali to potragu ini samo teom, jer ovde nema ozbiljnijih istraivanja na tu temu. Irak, na primer, ima Kirkuk, nekada prestonicu carstva Araphe, osnovan oko 2200. godine pre nove ere i ostatke 5.000 godina starog zamka kao dokaz. Blizu je i Erbil, prestonica kurdistanske regije u kojoj postoje dokazi o stabilnim naseobinama iz 6000. godine pre Hrista. Iran ima Susu, ili u, administrativni centar istoimenog okruga sa akropoljem koji svedoi o drevnom statusu grada. Analize su pokazale da potie iz 4200. godine pre nove ere. u je od pobrojanih gradova moda i najsporniji, jer je izmeu 15. i 20. veka smatran manjim naseljem, a ne gradom. Jerusalim i Bejrut vuku urbanistike korene iz 3000. godine pre nove ere, dok Jerihon postoji bar od 9000. godine p.n.e.

Ve tad su ljudi gradili zidove visoke gotovo etiri metra i utvrenja impresivne stabilnosti. Moda je ba zbog tradicije graenja utvrenja postao privatno imanje Aleksandra Velikog, Kleopatre i Iroda. Ipak, Jerihon je u jednom periodu svoje istorije bio potpuno naputen, zbog ega ne moe da se smatra najstarijim stalno naseljenim gradom.

Vavilon, verovatno prvi fenianski grad, osnovan je 7000. godine pre nove ere, a konstantno je naseljen od 5000. p.n.e. Ironino je da u Siriji nije Damask taj koji se moe smatrati najstarijim, nego nesreni, razrueni Alep, najvei grad te zemlje koji je nekad bio dostojan rival Kairu i Konstantinopolju. Dokazi o postojanju stabilnog naselja seu u 6000. pre Hrista, ali neka nalazita ukazuju da su postojali nomadski kampovi i pet godina stariji.

Postoji velika ansa da je grad koji je danas uglavnom u ruevinama, najstariji u ljudskoj civilizaciji. (Izvor:B92,Vestinet)