ŹrÓdŁa prawa unii - prawo.uni.wroc.pl · • ue zawiera następczo umowy międzynarodowe w...

ŹRÓDŁA PRAWA UEZASADY STANOWIENIA ORAZ STOSOWANIA

Marta Statkiewicz

Katedra Prawa Międzynarodowego i Europejskiego

Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii

Uniwersytet Wrocławski

ŹRÓDŁA PRAWA UE

I. Prawo pierwotne– Traktaty

– Akty o charakterze konstytucyjny

– Zasady ogólne prawa

– (Prawo zwyczajowe)

II. Umowy międzynarodowe Unii

III. Prawo wtórne– Akty ustawodawcze

– Akty nieustawodawcze

– Inne akty (np. zalecenia, opinie, porozumienia międzyinstytucjonalne, uchwały, deklaracje, programy działania)

brak formalnej hierarchii aktów

PRAWO PIERWOTNE

I. Stanowione przez państwa członkowskie (oparte na ich wzajemnej zgodzie)

II. Hierarchicznie wyższe w stosunku do prawa stanowionego przez instytucje Unii (prawo stanowione przez instytucje musi opierać się na normie kompetencyjnej zawartej w prawie pierwotnym podział kompetencji art. 2 TFUE i dalsze)

III. Normy prawa pierwotnego mają pierwszeństwo w stosunku do:

– prawa pochodnego

– prawa krajowego państw członkowskich

PRAWO PIERWOTNE

I. jest oparte na wspólnej zgodzie państw członkowskich

II. może być zmienione przez PCz

III. stanowi podstawę prawną działań instytucji Unii

IV. ma pierwszeństwo w stosunku do prawa wtórnego i krajowego

V. może określać prawa i obowiązki jednostek (posiadać bezpośredni skutek)

VI. interpretuje je TSUE, ale nie może kontrolować jego legalności

PRAWO PIERWOTNE

I. Traktaty (wraz z protokołami, aneksami, deklaracjami) + Karta Praw Podstawowych

II. Akty konstytucyjne Rady lub Rady Europejskiej – procedura organiczna

np. Akt dotyczący wyborów przedstawicieli do Zgromadzenia w powszechnych wyborach

bezpośrednich, dołączony do decyzji Rady 16/787

III. Ogólne zasady prawa • służą wypełnieniu luk w prawie UE i zapewniają sprawiedliwą interpretację

unijnych przepisów

• wynikają z tradycji prawnych PCz oraz z prawa międzynarodowego

• np. zasada pewności prawa, zasada nieretroaktywnego działania, zasada niedyskryminacji

UMOWY MIĘDZYNARODOWE UE

• niewymienione w art. 288 jako prawo pochodne specyficzne źródło ponieważ pozostałe akty prawa pochodnego muszą być w zgodzie z umowami zawartymi przez UE

• UE zawiera następczo umowy międzynarodowe w oparcie o upoważnienie traktatowe

• Zgodnie z art. 3 ust. 2 TFUE Unia ma wyłączną kompetencję do zawierania umów międzynarodowych:

• w dziedzinach objętych kompetencjami wyłącznymi UE (np. w zakresie Wspólnej Polityki Handlowej)

• jeżeli ich zawarcie zostało przewidziane w akcie prawodawczym

• jest niezbędne do umożliwienia Unii wykonywania jej wewnętrznych kompetencji

• w zakresie, w jaki ich zawarcie może wpływać na wspólne zasady lub zmieniać ich zakres

• Pozostałe przepisy traktatowe także przyznają Unii kompetencję do zawierania umów w różnych dziedzinach – art. 216 ust. 1 TFUE

PRAWO POCHODNE

PRAWO POCHODNE

AKTY USTAWODAWCZE

AKTY NIEUSTAWODAWCZE

WYKONAWCZE DELEGOWANE

PRAWO POCHODNE

ROZPORZĄDZENIA

art. 288 akapit 2 TFUE

DYREKTYWY


DECYZJE


ZALECENIA


OPINIE


PRAWO POCHODNE

1. ROZPORZĄDZENIE• jest aktem powszechnie obowiązującym i ma zastosowanie na terytorium wszystkich PCz

• nie może być zmienione ani uzupełnione; zastępuje prawo krajowe

• wprowadza jednolite prawo we wszystkich PCz

• tworzy prawa i obowiązki dla jednostek – jest stosowane bezpośrednio

2. DYREKTYWA• ma na celu harmonizację prawa w PCz

• wymaga transpozycji

• skierowana jest do PCz (nie może być skierowana do jednostek)

3. DECYZJA• jest aktem konkretno-indywidualnym instytucji Unii

• wiąże w całości tych do których jest skierowana (np. instytucja UE, państwo, jednostka) – jeśli nie wskazuje adresata to wywołuje skutki w stosunku do wszystkich których może dotyczyc

• może nałożyc bezpośrenio skuteczne obowiązki na adresata, który nie a swobody co do sposobu jej wykonania

STANOWIENIE PRAWA - PROCEDURY PRAWODAWCZE

PRAWO WTÓRNEROZPORZĄDZENIA, DYREKTYWY, DECYZJE

AKTY PRAWODAWCZE (USTAWODAWCZE)

I. Zwykła procedura prawodawcza

II. Specjalne procedury prawodawcze

AKTY NIEPRAWODAWCZE (POZAUSTAWODAWCZE)

I. AKTY DELEGOWANE

II. AKTY WYKONAWCZE

STANOWIENIE AKTÓW USTAWODAWCZYCHZWYKŁA PROCEDURA – art. 294 TFUE

I. inicjatywa legislacyjna : KE – przedstawia projekt PE i Radzie

II. Pierwsze czytanieI. PE uchwala stanowisko i przekazuje je Radzie

II. RadaI. Zatwierdza stanowisko PE – akt przyjęty w brzmieniu, który odpowiada

stanowisku PE

II. Nie zatwierdza stanowiska PE, Rada przyjmuje własne stanowisko w pierwszym czytaniu przekazuje je PE

- Rada informuje PE o powodach przyjęcia ww. stanowiska

- KE informuje PE o swoim stanowisku

III. Drugie czytanieI. Jeżeli PE (głosy większosci członków) w ciągu 3 miesięcy

I. Zatwierdzi stanowisko Rady lub nie wypowie się – dany akt przyjety w brzmieniu, które odpowiada stanowisku Rady


II. Odrzuci stanowisko Rady – akt jest nieprzyjęty

III. Zaproponuje poprawki do stanowiska Rady – zmieniony w ten sposób tekst jest przekazany Radzie i Komisji, która wydaje opinię w przedmiocie poprawek

II. Rada w ciągu 3 miesiecy od otrzymania poprawek PEI. Przyjmie wszystkie poprawki – akt uważa się za przyjety

II. nie przyjmie wszystkich poprawek – przewodniczący Rady w porozumieniu z przewodniczącym PE zwołuje komitet pojednawczy

• Rada stanowi większością kwalifikowaną

• Rada stanowi jednomyślnie w sprawie poprawek, które stały się przedmiotem negatywnej opinii Komisji

IV. Procedura pojednawczaI. Komitet pojednawczy: członkowie Rady i PE w równej liczbie

II. Termin: 6 tygodni od zwołania

III. Podstawa: stanowiska PE i Rady w drugim czytaniu

IV. KE- uczestniczy w pracach i działa na rzecz zbliżenia stanowisk PE i Rady

V. Jeżeli w ciągu 6 tygodni od zwołania komitet pojednawczy nie zatwierdzi wspólnego projektu – akt uważa się za nieprzyjęty


V. Trzecie czytanie – komitet pojednawczy zatwierdza wspólny projekt

I. PE i Rada mają 6 tygodni od zatwierdzenia na przyjęcie danego aktu zgodnie z tym projektem

• PE stanowi większością oddanych głosów

• Rada stanowi większością kwalifikowaną – przyjęcie aktu

II. W przeciwnym razie proponowany akt uważa się za nieprzyjety

STANOWIENIE AKTÓW USTAWODAWCZYCHSPECJALNA PROCEDURA– art. 289 ust. 2 TFUE

• Inicjatywa legislacyjna: • państwa członkowskie

• Parlament

• Europejski Bank Centralny

• Trybunał Sprawiedliwości

• Europejski Bank Inwestycyjny

• Środki prawne: rozporządzenia, dyrektywy, decyzje

• Instytucje uchwalające:• Parlament z udzialem Rady

• Rada z udziałem Parlamentu

Przebieg danej specjalnej procedury ustawodawczej okreslony jest przez konkretny przepis TFUE, przy czym procedury te mogą różnic się od siebie!

Istotna rola mechanizmu nadzorowania przez parlamenty narodowe państw członkowskich przestrzegania zasady proporcjonalności

AKTY USTAWODAWCZE

1. wymagają:

a) uzasadnienia i odnoszą się do propozycji, inicjatyw, zaleceń, wniosków lub opinii przewidzianych w Traktatach

b) ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej

2. wchodzą w życie z dniem w nich określonym lub, w przypadku jego braku, 20 dnia po ich publikacji

3. podlegają kontroli parlamentów narodowych co do zgodności z zasadą pomocniczości

AKTY NIEPPRAWODAWCZE/ POZAUSTAWODAWCZE

akty, które nie są przyjęte na podstawie zwykłej lub specjalnej procedurze prawodawczej oraz decyzje Rady przyjęte na podstawie

art. 24 i art. 26 TUE

• Wiążące prawnie akty Komisji lub Rady o charakterze delegowanymlub wykonawczym

• Zasady stanowienia aktów delegowanych i aktów wykonawczych określone w art. 290 i art. 291 TFUE

• Procedury stanowienia tego typu aktów w każdym przypadku określają właściwie postanowienia Traktatów

AKTY DELEGOWANE

akty o zasięgu ogólnym, które uzupełniają lub zmieniająniektóre, inne niż istotne, elementy aktu prawodawczego

Akty Komisji wydane na podstawie kompetencji delegowanych jej przez Radę lub Parlament, pochodne w stosunku do aktu delegującego

wyłącznie o charakterze ogólnym!

AKTY WYKONAWCZE

brak definicji!

Są wydawane przez Komisję, lub w wyjątkowych okolicznościach przez Radę, i tylko wówczas gdy konieczne jest osiągnięcie jednolitych warunków wykonywania prawnie wiążących aktów Unii

ZASADY STOSOWANIA PRAWA UNII EUROPEJSKIEJ

TEORIE STOSOWANIA PRAWA MIEDZYNARODOWEGO W PRAWIE

KRAJOWYM

monistyczna dualistyczna

MONISTYCZNA• PM i prawo krajowe jako części jednego systemu prawnego

• mogą być przez jednostki powoływane przed sądem – powoływana norma musi mieć charakter samo wykonalny (self-executing)

• stosowanie umowy – kryteria:

– intencja stron

– sposób określenia prawa lub obowiązku zainteresowanego podmiotu (organu państwa lub jednostki) – jasno i precyzyjnie wyrażone, niepoddane żadnym warunkom

– kompletność normy – musi zawierac wszystkie niezbędne elementy do jej zastosowania, a wiec nie może wymagac implementującego ustawodastwa

PIERWSZEŃSTWO PRAWA MIĘDZYNARODOWEGO

DUALISTYCZNA

• PM i prawo krajowe jako dwa odrębne systemy prawne

• aby umowy międzynarodowe mogły wywoływac skutki prawne, ich normy muszą być transponowane do prawa krajowego

(tj. wykonane przez akty prawa krajowego)

• w przypadku konfliktu norm prawa krajowego a międzynarodowego, PM nie zawsze przeważa

lex posteriori derogat legi priori

lex specialis derogat legi generali

SPRAWA 26/62 VAN GEND AND LOOSE


Sąd holenderski rozpatrujący sprawę zwrócił się do Trybunału

Sprawiedliwości z zasadniczym pytaniem

I. czy kwestia stosowania TWE w prawie krajowym należy do prawa krajowego i może być samodzielnie rozstrzygnięta przez sąd krajowy czy też jest to kwestia prawa wspólnotowego, oraz

II. czy podmiotom prawa przysługują na podstawie art. 12 TEWG uprawnienia podlegające ochronie sądowej.


1. TWE jest czymś wiecej niż tylko umową międzynarodową zawartą między państwami a Wspólnota stanowi nowy porządek prawnomiędzynarodowy, na rzecz którego państwa członkowskie ograniczyły w określonym zakresie swoje suwerenne prawa. Podmiotami tego porządku prawnego są zarówno państwa członkowskie, jak i ich obywatele.

2. Prawo wspólnotowe, niezależne od ustawodawstwa państw członkowskich, nie tylko nakłada na jednostki zobowiązania, lecz może być również źródłem uprawnień dla tych jednostek.

3. aby osiągnąc cele TWE, ustanawiając wspólny rynek, jednostki –podmioty prawa wspólnotowego, musza móc powyływac się przed sądem

4. Uprawnienia nie muszą być nadane wprost w traktacie, lecz powstają one również na skutek zobowiązań, które Traktat nakłada w ściśle określony sposób na jednostki, państwa członkowskie oraz instytucje wspólnotowe.

SPRAWA 6/64 COSTA VS. E.N.E.L.

SPRAWA 6/64 COSTA VS. E.N.E.L.

„Poprzez utworzenie na czas nieograniczony Wspólnoty, posiadającej własne organy, wyposażonej w osobowość prawną, w zdolność prawna, w zdolność do reprezentacji w sferze międzynarodowej, a w szczególności w prawa suwerenne wywodzące się z ograniczenia kompetencji państw członkowskich lub z przekazania przez państwa członkowskie swych uprawnień Wspólnocie, państwa członkowskie ograniczyły swoje prawa suwerenne i przez to utworzyły korpus prawa, które jest wiążące dla ich obywateli i dla nich samych. (…)

Traktat EWG stworzył własny porządek prawny, który po wejściu w życie Traktatu został włączony do porządków prawnych państw członkowskich i musi być stosowany przez ich sądy”

PRAWO UNII EUROPEJSKIEJ:

stanowi część porzadku prawnego państw członkowskich tzn. obowiązuje bezpośrednio

może być powoływane jako źródło praw i obowiązków zarówno organów państwowa lub Unii, jak i jednostek tzn. może być stosowane bezpośrednio

KRYTERIA BEZPOŚREDNIEGO STOSOWANIA

Norma prawa unii musi być:1. wystarczająco jasna i precyzyjna, aby nadała się do

stosowania przez sąd lub inny organ

2. bezwarunkowa- jej stosowanie nie może być uzależnione od swobodnego uznania organu ją stosującego – Unii lub państwa członkowskiego

3. zupełna/ kompletna (prawnie perfekcyjna) – jej wykonanie nie może zależec od późniejszych środków wykonawczych przyjmowanych przez państwa członkowskie lub instytucje Unii

KRYTERIA BEZPOŚREDNIEGO STOSOWANIA

ZASADA PIERWSZEŃSTWA PRAWA UE


I. norma prawa unijnego w zakresie swojego działania wywiera pierwszeństwo w przypadku kolizji z normą prawa krajowego bez względu na hierarchię krajowego aktu prawnego oraz chwilą jego wejścia w życie

II. nie anuluje aktu prawa krajowego a jedynie wyklucza jego stosowanie – akt prawa wewnętrznego nadal funkcjonuje w wewnętrznym porządku krajowym lecz jako sprzeczny z aktem prawa unijnego nie jest stosowany


I. Sprawa 6/64 Costa vs. E.N.E.L.

II. Sprawa 36/77 Simmenthal (nr 1)

III. Sprawa 106/77 Simmenthal (nr 2)


Costa vs. E.N.E.L.:„Włączenie postanowień prawa wspólnotowego w systemy prawne poszczególnych państw członkowskich oraz generalnie litera i duch Traktatu powodują, że państwa te nie mogą jednostronnie podejmowac środków skierowanych przeciwko przyjętemu przez nie na zasadzie wzajemności porządkowi prawnemu (…)

Ze względu na specyficzny charakter prawa stanowionego przez Traktat i wypływającego z niezależnego źródła, żadnenormy prawa wewnętrznego nie mogą mieć przed nim pierwszeństwa, aby nie pozbawiac go jego charakteru prawa wspólnotowego i nie podważac podstaw prawnych Wspólnoty”

ZASADA PIERWSZEŃSTWA PRAWA UESPRAWA 36/77 SIMMENTHAL (Nr 1) ORAZ SPRAWA 106/77 SIMMENTHAL (Nr 2)

1. bezpośrednio skuteczne normy prawa wspólnotowego (obecnie unijnego) musza być w pełni i jednolicie stosowane we wszystkich państwach członkowskich

2. zasada pierwszeństwa zobowiązuje sądy do stosowania prawa wspólnotowego do prawa krajowego

3. każdy sąd ma obowiązek niezastosowania prawa krajowego również wcześniejszego jak i późniejszego, sprzecznego z prawem wspólnotowym bez czekania na jego uchylenie

ZASADA PIERWSZEŃSTWA PRAWA UESPRAWA 36/77 SIMMENTHAL (Nr 1) ORAZ SPRAWA 106/77 SIMMENTHAL (Nr 2)

I. konsekwencją prymatu prawa Unii nie jest nieważność sprzecznego z nim prawa krajowego, lecz obowiązek niestosowania normy krajowej

II. prymat prawa Unii nie jest prymatem obowiązywania lecz prymatem stosowania

III. wejście w życie nowej normy prawa wewnętrznego jest niemożliwe w takim zakresie w jakim byłaby ona sprzeczna z normami unijnymi


Traktat ustanawiajacy Konstytucję dla Europy: art I-6 „ Konstytucja i prawo przyjęte przez instytucje Unii w wykonywaniu przyznanych jej kompetencji mają pierwszeństwo przed prawem Państw Członkowskich”+ Deklaracja (nr1), która objaśniała że postanowienia tego artykułu „odzwierciedlają istniejące orzecznictwo TS i Sądu I Instancji”

Traktat z LizbonyDeklaracja Konferencji nr 17 w której Konferencja ( a wiec państwa członkowskie) potwierdziły że „ zgodnie z utrwalonym orzecznictwem TSUE, Traktaty i prawo przyjęte przez Unię na podstawie Traktatów mają pierwszeństwo przed prawem Państw Członkowskich na warunkach ustanowionych przez wspomniane orzecznictwo”

Traktat z Lizbony potwierdza zasadę pierwszeństwa

ZASADA BEZPOŚREDNIEGO SKUTKU

Skutek wertykalny i horyzontalny

kryteria

ZASADA BEZPOŚREDNIEGO SKUTKUSkutek wertykalny i horyzontalny

Skutek wertykalny Skutek

horyzontalny

ZASADA BEZPOŚREDNIEGO SKUTKUSkutek wertykalny i horyzontalny

skutek wertykalny: • gdy jednostka może powołac się na normę zawartą w Traktacie

przeciwko państwo (własnemu lub innemu) ponieważ ustanowiła ona obowiązek dla państwa, którego państwo nie respektowało (np. van Gend and Loos)

• prawo jednostki może być implikowane (wydedukowane lub wynikające) z obowiązków państwa

• norma może być powołana w stosunkach jednostka-państwo

• stosunek wertykalny charakteryzuje się pewną nierównością podmiotów, podporządkowanie jednostki państwu

skutek horyzontalny:• gdy jednostka może powołać się na normę zawartą w Traktacie

przeciwko innej jednostce

• Traktat zawiera normy, które rodzą nie tylko prawa dla jednostek ale także obowiązki

ZASADA BEZPOŚREDNIEGO SKUTKU

I. Norma jest bezpośrednio skuteczna jeśli przyznaje jednostce prawa, które mogą być dochodzone przed sądem krajowym w stosunkach:

1. jednostka- państwo (wertykalnych)

2. jednostka – jednostka (horyzontalnych)

II. Warunki, jakie musza być spełnione:

1. norma musi być częścią porządku prawnego państwa (bezpośrednio obowiązywać) oraz

2. musi nadawac się do bezpośredniego stosowania

- jasna i precyzyjna

- bezwarunkowa

- zupełna / kompletna (prawnie perfekcyjna)

BEZPOŚREDNI SKUTEK ROZPORZĄDZEŃ


art. 288 zd 2 TFUE – przepis jasno wskazuje, iż rozporządzenie musi być bezpośrednio stosowane

Zgodnie z wyjaśnieniami TSUE rozporządzenie wywołuje skutek bezpośredni z racji swojej szczególnej natury i miejsca w systemie źródeł prawa unii

Rozporządzenie:1. ujednolica prawo2. działa natychmiastowo, stając się w momencie wejścia w

życie częścią prawa krajowego3. ustanawia prawo powszechnie obowiązujące4. transpozycja rozporządzeń nie jest co do zasady

dopuszczana – ponieważ narusza wspólnotowy/charakter prawa unii


5. wyjątkowo przepis rozporządzenia może wymagać wykonania – przez wydanie aktu prawa krajowego, zwłaszcza gdy zezwala państwom członkowskim na rozszerzenie lub zawężenie zakresu podmiotowego lub przedmiotowego (ale musi to bezpośrednio wynikać z rozporządzenia)

w przypadku braku normy implementującej jednostka nie może wywodzić swoich praw z przepisów rozporządzenia

TS „ chociaż z mocy samej natury rozporządzeń i ich funkcji w systemie źródeł prawa wspólnotowego, postanowienia rozporządzeń co do zasady wywołują natychmiastowy skutek w krajowym systemie prawnym bez konieczności przyjmowania przez władze krajowe środków wykonawczych, niektóre ich postanowienia mogą jednakże wymagać dla ich wdrożenia przyjęcia środków wykonawczych przez państwa członkowskie”

pozostawienie swobody do określenia niektórych elementów stanowi iż przepis nie jest bezwarunkowy i kompletny


6. państwo może przyjąć przepisy określające sankcje, które mogą zostac nałożone na jednostkę z tytułu naruszenia rozporządzenia, pod warunkiem że brak jest w tym zakresie postanowień wspólnotowych

7. państwo może regulować pewne kwestie nieobjęte rozporządzeniem, pod warunkiem jednak że regulacje te nie zwalniają z zobowiązań wynikających z rozporządzenia lub nie wpływają szkodliwie na rozporządzenie oraz są zgodne z przedmiotem i celem rozporządzenia

jednostka może powołać się nie tylko na normę rozporządzenia przeciwko państwu lub innej jednostce, a także powołać się na ogólny cel i funkcję rozporządzenia – reżimu prawnego stworzonego rozporządzeniem aby zakwestionować normę prawa krajowego

BEZPOŚREDNI SKUTEK DECYZJI


art. 288 TFUE – Decyzja wiąże bezpośrednio tych, do których jest skierowana (do wszystkich lub konkretnych państw członkowskich bądź jednostek)

SPRAWA 9/70 FRANZ GRAND (odpowiedź na pytanie prejudycjalne sądu niemieckiego)

RFN wprowadza specjalny podatek uzależniony min. od liczby przejechanych kilometrów, tonażu samochodu itp.

BEZPOŚREDNI SKUTEK DECYZJITrybunał uznał ten podatek za niezgodny z aktami prawa wspólnotowego. Zauważył, że przepis decyzji w połączeniu z przepisem dyrektywy powoduje bezpośredni skutek w stosunkach prawnych między państwami członkowskimi i jednostkamipoddanymi pod ich jurysdykcję, w taki sposób żeby postanowienia te tworzą prawa dla jednostek, które sądy krajowe musza chronic.

Decyzja może zostac powolana nie tylko przez instytucje wspólnotowe przeciwko jej adresatowi, ale przez tych wszystkich którzy mają interes prawny w jej wykonaniu szczególnie wtedy, gdy adresatem decyzji jest państwo lub wszystkie państwa członkowskie

Postanowienia decyzji muszą spełniac kryteria bezpośredniej skuteczności. Przy ustalaniu ich spełnienia należy wziąć pod uwagę charakter, kontekst i tresc decyzji


Wynika z:

1. wiążącego charakteru decyzji

2. zasada effet utile / practical effectiveness – zapewnienie jej efektywnego wykonania również przez jednostkę (możliwoscpowołania się)

3. art. 267 TFUE – możliwosc zadania pytania prejudycjalnego dt. aktów Unii (czyli też decyzji)

BEZPOŚREDNI SKUTEK DYREKTYWskutek wertykalny


• gdy dyrektywa zostanie uchwalona, państw zobowiązane jest do jej transpozycji do końca okresu wskazanego w dyrektywie

• państwo do końca okresu transpozycji, ma swobodę wyboru momentu wyboru momentu – gdy wyda przepisy krajowe odpowiednio transponujące dyrektywę, nie powstaje problem bezpośredniego stosowania dyrektywy

SPRAWA 41/74 VAN DUYN


Wynika z:

1. wiążącego charakteru decyzji

2. zasada effet utile / practical effectiveness – zapewnienie jej efektywnego wykonania również przez jednostkę (możliwoscpowołania się)

3. art. 267 TFUE – możliwosc zadania pytania prejudycjalnego dt. aktów Unii (czyli też decyzji)

4. postanowienie dyrektywy musi mieć jednak cechy pozwalajace na wywołanie skutkow bezpośrednich –charakter, struktura i tresc


SPRAWA 148/78 RATTI –1. zasada estoppel – ‘nie zaprzeczania sobie’

2. możliwość opierania się przez jednostki na normach dyrektywy przeciwko państwu została ustanowiona w celu uniemożliwienia państwu czerpania korzyści z własnego bezprawia – istnieje dopiero od momentu upływu czasu przewidzianego na na transpozycje dyrektywy

3. dyrektywa wywołuje skutki bezpośrednie w przypadku złej transpozycji lub jej braku , ale dopiero po upływie okresu transpozycji oraz gdy postanwienia dyrektywy spełniajakryteria bezpośredniego stosowania

BEZPOŚREDNI SKUTEK DYREKTYWBRAK SKUTKU HORYZONTALNEGO

skoro dyrektywa nie wiąże jednostek, nie może być

przeciwko nim powoływana

SPRAWA 152/84 MARSHALL –

dyrektywa nie rodzi obowiązków dla jednostki, może natomiast w każdym przypadku zostać powołana przez jednostkę dochodzącą swoich praw przeciwko państwu, także gdy państwo to działa w zakresie stosunków prywatnoprawnych

ŹrÓdŁa prawa unii - prawo.uni.wroc.pl · • ue zawiera następczo umowy międzynarodowe w...

Documents