Żywienie dzieci i mŁodzieŻy - pssekamienpomorski.pis.gov.pl · Żywienie dzieci i mŁodzieŻy...
TRANSCRIPT
ŻYWIENIE DZIECI I MŁODZIEŻY
• Prawidłowe żywienie jest jednym z najważniejszych czynników środowiskowych, wpływających na rozwój człowieka i utrzymanie przez niego dobrego stanu zdrowia.
• Polega ono na całkowitym pokryciu zapotrzebowania organizmu na energię i wszystkie niezbędne składniki pokarmowe.
ŻYWIENIE DZIECI I MŁODZIEŻY
Nieprawidłowe żywienie w okresie wzrostu i rozwoju organizmu może wpływać nie tylko na samopoczucie i stan zdrowia w dzieciństwie i okresie młodzieńczym, lecz także może prowadzić do wielu poważnych konsekwencji w późniejszych etapach życia.
ŻYWIENIE DZIECI I MŁODZIEŻY
W Polsce w ostatnich latach sytuacja w zakresie żywienia dzieci i młodzieży pod wieloma względami jest niezadowalająca:
a) diety młodego pokolenia są często nieprawidłowo zbilansowane, charakteryzują się zbyt dużą zawartością niektórych składników pokarmowych, przy wyraźnych niedoborach innych składników;
– zbyt duże spożycie tłuszczów zwierzęcych;– zbyt mały udział kwasów tłuszczowych wielonienasyconych
n-3 (niewystarczająca ilość spożywanych ryb);– spożywanie cukrów prostych – sacharozy.– mniejsze spożycie węglowodanów złożonych (kasze, ryż,
płatki)– zbyt mała ilość błonnika, składników mineralnych i
witamin.– nadmiar sodu w diecie
b) u części dzieci i młodzieży obserwuje się nadmierne spożycie żywności, przez co kaloryczność diety przekracza wydatek energetyczny; (prowadzi to do nadwagi i otyłości dzieci i młodzieży )
c) zbyt mało dzieci i młodzieży spożywa posiłki w szkole:
– w szkołach podstawowych z pełnych obiadów korzysta 340 uczniów (ogólna liczba uczniów SP - 2500)
– w gimnazjach z pełnych obiadów korzysta 143 uczniów(ogólna liczba gimnazjalistów - około 1000)
d) nieregularne spożywanie posiłków;e) duża monotonia posiłków,
ŻYWIENIE DZIECI I MŁODZIEŻY
Żywienie niedoborowe pod względem ilościowym i jakościowym przyczynia się do: – pogorszenia stanu zdrowia, – upośledzenia funkcjonowania układu
odpornościowego, – zmniejszenia wydolności układu
krążeniowo-oddechowego,
– zwiększa ryzyko niedokrwistości,
ŻYWIENIE DZIECI I MŁODZIEŻY
–zaburza prawidłowy rozwój tkanki kostnej,
–powoduje nadmierną drażliwość i zmniejszenie koncentracji, a w konsekwencji prowadzi do osiągania przez dzieci i młodzież gorszych wyników w nauce.
ŻYWIENIE DZIECI I MŁODZIEŻY
Zasady racjonalnego żywienia dzieci w wieku przedszkolnym.Stosowanie zasad racjonalnego żywienia gwarantuje pełne pokrycie zapotrzebowania organizmu dziecka na poszczególne składniki pokarmowe:
• składniki budulcowe,• składniki energetyczne,• składniki regulujące procesy życiowe.
ŻYWIENIE DZIECI I MŁODZIEŻY
• Składnikami budulcowymi są białka i makroelementy (wapń, fosfor,, żelazo), zaliczamy do nich mleko i jego przetwory (sery twarde, sery twarogowe, napoje fermentowane), jaja, mięso, drób, ryby, warzywa i owoce.
• Źródłem składników energetycznych są produkty zbożowe, ziemniaki, tłuszcze roślinne i zwierzęce, cukier i słodycze.
• Składniki regulujące procesy życiowe są dostarczane w małych ilościach we wszystkich produktach spożywczych. Natomiast głównym ich źródłem są warzywa i owoce.
ŻYWIENIE DZIECI I MŁODZIEŻY
• W żywieniu dzieci duże znaczenie odgrywa organoleptyczne urozmaicenie jadłospisów. Smak potraw, zapach, wygląd, konsystencja, a także barwa zestawionych posiłków wpływają dosyć istotnie na trawienie u dzieci.
• Produkty i potrawy należy zestawiać tak, aby nie dominował w nich tylko smak słodki lub kwaśny. Nie znaczy to, że potrawy przygotowane zgodnie z recepturą nie mają zachować określonego charakteru.
ŻYWIENIE DZIECI I MŁODZIEŻY
• W żywieniu dzieci nie należy stosować octu i ostrych potraw, natomiast zaleca się przyprawy naturalne: zielona pietruszka, zielony koper, majeranek, kminek, sok z cytryny, sok z kwaszonych ogórków, kapusty, z buraków, z owoców oraz cukier i sól w bardzo ograniczonej ilości.
ŻYWIENIE DZIECI I MŁODZIEŻY
• Bardzo ważne są akcenty kolorystyczneprzygotowywanych kanapek, zup, surówek i skorelowanie ich barwy z zestawem śniadaniowym lub obiadowym.
• Dzieci przywiązują dużą wagę do wyglądu i konsystencji potraw.
• Planowane zestawy nie mogą być wyłącznie papkowate, suche lub zbyt gęste.
• Potrawy należy starannie porcjować, brzegi talerzy powinny być nie pozalepiane, porcje w miarę jednakowe.
ŻYWIENIE DZIECI I MŁODZIEŻY
• Istotne znaczenie ma także temperatura podawanych potraw (ok. 60-70°C).
• Każda zaplanowana w jadłospisie potrawa powinna być przygotowana zgodnie z recepturą i zasadami racjonalnego żywienia.
• Nie należy kłaść bezpośrednio na stole kanapek, ciast, ciasteczek, owoców, lecz na talerzyku lub serwetce.
ŻYWIENIE DZIECI I MŁODZIEŻY
• Dzieci powinny posługiwać się sztućcami: łyżką i widelcem podczas obiadu, a łyżeczką przy deserach.
• Nawyki i przyzwyczajenia związane ze spożywaniem posiłków nabyte w wieku przedszkolnym wpływają na kulturalne zachowanie przy stole w wieku późniejszym.
ŻYWIENIE DZIECI I MŁODZIEŻY
JAKOŚCIOWA OCENA JADŁOSPISU DEKADOWEGO1) czy liczba posiłków jest dostosowana do wieku, czy
przerwy miedzy posiłkami są dostosowane do liczby posiłków;
2) czy produkty dostarczające białka zwierzęcego są we wszystkich posiłkach podstawowych;
3) czy dodatki warzywno-owocowe są we wszystkich posiłkach;
4) czy surowe warzywa i owoce są spożywane codziennie, w ilu posiłkach;
5) czy w jadłospisach uwzględnione jest ciemne pieczywo i kasze gruboziarniste;
6) jak często podaje się mleko oraz jego przetwory;7) czy są dania na bazie ryb, jakie ryby i w jakiej
postaci – surowe, wędzone lub przetwory;
ŻYWIENIE DZIECI I MŁODZIEŻY
8) urozmaicenie produktów i potraw, a mianowicie:
– powtarzalność potraw w dekadzie,– stosowanie różnych technik przyrządzania dań,– powtarzalność tego samego produktu w posiłku,– asortyment produktów, surówek, dodatków
warzywno-owocowych, – różnorodność dodatków białkowych do pieczywa
i z jakiej grupy,– z jakich surowców przyrządzane są drugie dania
– mięsne, półmięsne, podrobowe, jarskie, mączne, rodzaj mięsa - wołowe, wieprzowe, drób.
ŻYWIENIE DZIECI I MŁODZIEŻY
9) dobór potraw pod względem smaku, barwy, konsystencji;
10) stosowanie produktów nie zalecanych w żywieniu dzieci:
• produkty konserwowe,• z dodatkiem sztucznych barwników,• aromatów,• syropy wysokosłodzone,• ocet spirytusowy,• wędliny podrobowe itp.
ŻYWIENIE DZIECI I MŁODZIEŻY
– Ilościowa ocena teoretyczna
Celem dokonania pogłębionej oceny sposobu żywienia można obliczyć wartość energetyczną i odżywczą racji pokarmowej na podstawie tabel składu i wartości odżywczej produktów i porównać je z zalecanymi normami żywienia
ŻYWIENIE DZIECI I MŁODZIEŻY
Podstawowym dokumentem do oceny ilościowej sposobu żywienia jest raport magazynowy rozchodu produktów żywnościowych. Za zwyczaj pobiera się raporty z 10 kolejnych dni.
ŻYWIENIE DZIECI I MŁODZIEŻY
Nazwa potraw i produktów w jadłospisach powinna być pełna i czytelna, np: „gulasz wołowy w sosie jarzynowym”, „kompot z truskawek”, ponadto wymaga się podawanie gramatury porcji potrawy.