Выпуск #2 (Апрель 2011)

Погода на 20-25 апреля Курсы валют

Москваднем +110 Cночью +20 C

Бишкекднем +210 Cночью+90 C

USD 46.774

EUR 67.195

RUB 1.6534

USD28.14(-0.27)

EUR40.55(+0.11)

Москва Бишкек

Апрель, 2011 г./ N 2

Российско-кыРгызский

издАтельский пРоектБиргеwww.gazeta.birge.ru. www.birge.ru

Эмне кеп?Дубайда кыргыз жараны Кунг Фу мектебин ачты 2-бет

Э к о н о м и ч е с к и е о т н о ш е н и я к ы Р г ы з с т А н А с о с т Р А н А м и с н г н А п Р и м е Р е ш в е й н о й п Р о м ы ш л е н н о с т и

р а c с к а ж е т Ч о л п о н К а й б ы л д а е в а3 стр. 7 стр.

За рубежом

Мaлoe пpeдпpинимa-тeльcтвo шиpoкo

пpeдcтaвлeнo в экoнoмике мнoгих cтpaн миpa, пoэтoмy

интepec к coздaнию, фyнкциoниpoвaнию и итoгaм

eгo дeятeльнocти aктyaлeн и в нacтoящee вpeмя,

ocoбeннo для Кыpгызcтaнa. Pынoчнaя экoнoмикa,

пpeдпpинимaтeльcтвo нoвыe явлeния, пoнятия в нapoднoм

хoзяйcтвe cтpaны, пoэтoмy ocтaнoвимcя нa нeкoтopых

oпpeдeлeниях.Пpeдпpинимaтeль

–этoчeлoвeквклaдывaющийcpeдcтвaвпpoизвoдcтво

длятoгo,чтoбыпpoизвoдитьпpoдyкцию(тoвap)cцeльюeгo

peaлизaцииипoлyчeниядoхoдa(P.Кaнтильoн).AдaмCмит

oпpeдeляeтпpeдпpинимaтeля,кaкcoбcтвeнникaкaпитaлa,

ocyщecтвляющeгopиcкoвaннoeхoзяйcтвoвaниe,вeгo

oпpeдeлeнииoбязaтeльнoeнaличиeкaпитaлa.Ж..Ceй

oпpeдeлялпpeдпpинимaтeлякaкэкoнoмичecкoгocyбъeктa,

кoмбиниpyющeгoфaктopыпpoизвoдcтвa.

pинимaтeльcтвoикaпитaл.Продолжение на 5 -й стр .

Итоги и перспективы развития малого бизнеса

в Кыргызстане(на примере туризма) 6 стр.

4-бетте

10-бетте

15 cтр.14 cтр.

11 cтр.

Июнь окуялары

Жанара ЖОРОБЕКОВА:

Кубанычбек ЖОЛДОШЕВ:

тарых 12-бетте: турмуш 13-бетте:

Весенние праздники мира

НА БЕРЕгу ОЗЕРА МИчИ-гАН РАсПОЛОЖЕН гОРОД чИКАгО

Ростов-на-Дону шааРын-Дагы өтКөРүлгөн "нооРуз"

аземи

КыргызcтанцаМ

бесПлатно

офорМить

банКовсКую Карту

в М о с о б л б а н К е

Ыйык көлүбүз – Ысык-Көлдүн

жаралуу санжыр а с ы

"КаралардЫн" үшүн алган

таКЫрбаштар

кАк стАть успешным человеком?

топ-10 необходимых кАчеств

Психология:

гулнАРА тойгонбАевА: «слАвА, популяРность – вРеменны. искусство, твоРения – вечны…»

2Апрель, 2011 г. Бирге www.gazeta.birge.ru. www.birge.ru

Инсан пейилине, наркына жараша күн көрөт деген таа- май айтылган сөз менен баштап, ой бөлүшүүнү туура

көрдүм. Маалымат жеткирүүдө жетишкендиктин бири, акыр-кы мезгилдерде интернет булактары болуп калганы белгилүү. буга чейин тарых барактарында элчилер же чабармандар аркы-луу кабарлар айлап керек болсо жылдап олтуруп жеткирилге-ни жазылган. Илимий-техникалык өндүрүштөгү жетишкендик-тер албетте адам баласынын ийгилиги. бул жагынан рекорд койгон, япон эли дүйнөгө өзүнүн чыгарып жаткан техникалык өндүрүштөгү жогорку сапаттагы техникалардын ээлери экен-диги белгилүү. аны эч ким тана албайт. бирок учурдагы япон элинин табияттын кырсыгынан жапа чегип турганы дүйнөнүн калган жалпы элине табияттын эскертүүсү экенин баары эле байкадыбы деген суроо пайда болот. Жаратылыштын да өзүнүн закондору бар эмеспи, мына ушул закондорун эске ар дайым албай койгонубуздан ал өзүнүн күчүн көрсөтүп эскер-тип койгондой. бул албетте биринчи жолу эскертүүсү эмес. буга чейин канчалаган кырсыктар болуп келген. Илимдин, тех-никанын жетишкендиги деп ураалаганыбыз менен анын оң жана терс жактарын эске алып ошол ойлоп тапкан илимдеги өзүбүздүн жетишкендиктерибизди кандай иштетип жатабыз? аЭС деле, нефти, электр энергиясы жана башка кен байлыктардын баары жердин байлыгы. Ошол жер байлыгын ар кайсы мамлекеттердин талашып согушуп жаткандары албетте адам баласынын пейили-нин бузулуп баратканы. Сөздүн баары пейлибизде, мүнөзүбүздө бо-луп жатканын мойнубузга алалы да алдыдагы аракетибизди өзүбүздү реформалоого жумшайлы.

дүйнө жүзүндө болуп жаткан учурдагы кыйроолорду бир жактуу гана адам баласынын кылык жоругуна шылтоолоп ко-юудан албетте алысмын. бирок учурда жердин байлыгы үчүн согушуп, бийлик, байлык талашып жаткан көңүлүбүздөгү, ру-хубуздагы ачарчылыкты айткым келет. бири-бирибизге болгон жылуу, чын жүрөктөгү мамиле албетте, бар байлыктан жогору тураарын унутпасак. Пейлибизди, мүнөзүбүздү оңдойлу. Улут-тугубуздун улуулугу, кыргыздын күчтүү кулк мүнөзүн тарых-тан жана анда өткөн улуу инсандарыбыздын кылган ишинен өрнөк алып, азыркы күндүн талабына ылайык өзүбүздү туура жолго тарбиялайлы. адам баласы жогору интеллектин, акыл эстин ээси болгондон кийин өзүн-өзү тарбиялап бийиктикке, улуулукка жетишери шексиз. Сөздүн кунун учурбай, күчүн ке-тирбей, жакшы бир макалыбыз, «жугуштуу оорудан, жугумсуз калптан сакта» дегендей, тилибизди калп жана жаман сөздөр менен булгабайлы. тилибизди булгап олтуруп дилибизге жет-кирип албайлы. а дилибиз бузулган соң, рухубуздун булганып улуулугубузду жоготконубуз ошол. билинбеген менен эң бирин-чи тарбияда баштай турган турган маселе мына ушунда турат. Учурда сөздүн куну да, күчү да кетип акыбети мына, ата-Жур-тубузда болуп аткан көрүнүш. Улуттугубузду, ата-Мекенибизди анын ичинде үй-бүлөбүздү сактап калуу үчүн эң биринчи жасай турган аракетибиздин бири ушул экенине маани берели. бири-бирибизге калпты айтып, жашыруун өзүбүз каалагандай ара-кеттерди жасап, эртеңки күндө ачыкка чыгып, анын артынан болбогон уруш талаштарды чыгарбай, келгиле бири-бирибизге ачык жана туура айтып, туура жолдо кетүүнү көздөйлү. албет-те, ар бир адам өзүн-өзү тарбиялайт эмеспи. Келечек жаштар, биздин, сиздин колубузда болгону үчүн тарыхыбыздагы жак-шы да жаман да болуп өткөн жана учурда болуп жаткан окуя-лар жалпыбызга сабак болсун да, андан жыйынтык чыгарып, жакшы жолго өзүбүздү-өзүбүз тарбиялап, бийиктикке, бактылу-улукка, улуулукка жетишели. Улуу кытай акылманы Конфуций айткан экен: «Мүдүрүлгөн жолдон экинчи ирет кайра барып мүдүрүлгөн- акмак» дептир. Келгиле катабызды экинчи ирет кайталабаганга аракет жасайлы.

мадина ЖаПаРова,«БиРге» басылмалык долбоорунун башкы редактору

П Е Й И Л И Б И З Д И О Ң Д О Й Л У

Редактордун колонкасы Эмне кеп?

друзья! Мы рады сообщить вам, что в составе нашего проекта «бирге» открылась общественная приемная. теперь вы можете обращаться к нам с любыми проблемами и вопросами, а мы приложим все усилия для их решения. Что-то мы можем ре-шить сами, в остальных же случаях мы перенапра-вим вас в соответствующие органы, уполномочен-ные решать конкретные задачи.

например, вы потеряли паспорт и вам необходи-мо его восстановить. Вы приходите или звоните к

«СПИД» республикалык бирикмесинин маалы-матына караганда, үстүбүздөгү жылдын 1-апрели-не карата Кыргызстанда ВИЧ-инфекциясы боюнча бардыгы болуп, 3444 факты катталган, анын 3271и кыргыз жараны болушат. Алардын 2409у эркектер, ал эми 862си аялдар. Бул көрсөткүчтөгү жарандар ВИЧ илдети менен жашашса, 362си СПИД оорусу-на чалдыккандар. ВИЧтен 467 адам каза таап, анын

Бул тууралуу 19-апрелде Бишкекте өткөн талкуу-да Казакстандагы кыргыз мигранттарынын өкүлдөрү даттанышты. Эми кыргыз бийликтери өз жаран-дарына жардам берүү жолдорун ойлонуп жатат. Казакстандын 7 шаарынан келген мигранттардын лидерлери мигранттарга соода кылууга укук берил-бегендигин, миграция полициясынын, бажы жана чек ара кызматтарынын кысымга алуулары, тамеки талааларында иштеген адамдарды кулчулукка са-туу, мигранттардын балдарын мектепке албай коюу өңдүү көйгөйлөрдү айтышты. Казакстанда ар кандай маалыматтар боюнча, 60 миңдей кыргызстандык ми-грант иштейт. Былтыркы окуялардан кийин күчөгөн кысымдардан улам мигранттардын бир даары арга-

Былтыркы апрел окуяларынан кийин казакстанда-гы кыргыз эмгек мигранттарынын укуктары кескин басмырланууда

сыздан Казакстандын жарандыгын алышкан. Алматы шаарында кыргыз мигранттарынын укугун коргогон Кыргыз маданий борборунун лидери Алтынбек Сы-дыков каттоо мөөнөтүнүн 90 күндөн беш күнгө чей-ин кыскартылышы Казакстандын коңшусуна карата мамилесинен кабар берет деп белгиледи. Мигрант лидерлердин айтымында, ар тараптан болгон кы-сымдын айынан көпчүлүк кыргыздар 5 жылдык убак-тылуу жашоого укук алууга умтулууда. Кыргызстан миграция деңгээли жогору мамлекеттердин катарына кирет. Туташ жумушсуздук, эмгек маяналарынын аз-дыгы айрыкчы жаштардын сыртка иш издеп кетүүгө түртүүдө. Кыргызстандан кеткендердин саны боюнча Казакстан Орусиядан кийин экинчи орунда турат.

Дубайда кыргыз жараны кунг Фу мектебин ачтыЧыгыштын эр өнөрү – Винг Чунг Кунг Фу менен буга

чейин Дубайдын полиция кызматкерлерин машык-тырып келген Кубанычбек Төрөбаев эми ишин дагы кеңейтип, бул өнөр боюнча мектеп ачты.

Азыр 35 жаштагы Кубанычбек Төрөбаев Дубайда билим алып, ошол жакта калып калган. Алгач ар кай-сы компанияларда жалданып иштеп жүрүп, кийинче-рээк бала кезден үйрөнгөн Кунг Фунун үзүрүн көрө баштаганын айтат. Бул өнөрүн байкап калгандардан сунуштар түшүп, Дубайдын полиция кызматкерлерин машыктыра баштайт. Анын Кунг Фуга кызыгуусу бала кезинен башталган.

Бул өнөр боюнча Дубайдагы мектептин ачылышына жана шакиртинин ишинен кабар алганы атайын Гон-конгдон Кубанычбектин устаты Доналд Мак да кел-ген. Мектептин ачылышы Дубайда 5-апрелде өтүп, ага жергиликтүү араб коомчулугунун да көрүнүктүү

өкүлдөрү катышты. Кубанычбек Төрөбаев мындан сырткары ишкерлик менен да алектенет. Дубайдагы кыргыз ишкерлеринин дагы бир мак-саты – Бириккен Араб Эми-раттарындагы инвесторлорду Кыргызстанга тартып, туризм, курулуш жана башка тармак-тарда бир катар долбоорлорду ишке ашыруу. Алар бирок буга Кыргызстандагы кырдаал то-скоол болуп, өлкөдөгү саясий туруксуздук инвесторлорду чо-чутуп жатканын, эгер кыргыз тараптан кепилдик болсо бул долбоорлорду тез ара-да эле баштаса болоорун белгилешүүдө.

кытай товарларынын кыргызстандагы реэкспорту-нун эрасы аяктап бара жатат, - экономика министри-нин орун басары а.касымалиев

Экономикалык тескөө министринин орун басары Адылбек Касымалиев билдиргендей, Кыргызстан Бажы союзуна кирсе да, кирбесе да Кытайдан кел-ген товарлардын реэкспорту кыскарат. «Ошондуктан Кыргызстандын экномикасын өнүктүрүү жаатында перспективаларды караштырыбыз керек. Бажы со-юзуна кирүү чечимин өкмөт кабыл алды. Учурда

бул боюнча комиссия иштеп жатат жана бул комис-сия сүйлөшүү процесстерин Кыргызстандын кызык-чылыктарын эске алуу менен жүргүзөт», - деди ал. Анын айтымында, реэкспорттун кыскарышы өлкөдө жумушсуздуктун санынын өсүшүнө алып келет. Ошондуктан өлкөнүн экономикалык чөйрөсүн кайра карап чыгып, аны өнүгүү жолуна коюу керек.

Кыргызстандын ырчыла-ры Мирбек Атабеков, Нэна Германиянын Берлин шаа-рында концерт коюшат, деп билдирет Германиядан уюш-туруучулардын бири Бакыт Көбөгөнов. Мындай кече

Мирбек атабеков жана нэна Берлинде концерт беришетКыргыстандын 20-жылдык көз карандысыз-дыгын майрамдоого карата уюштурулууда. Кечеде ошондой эле кыргызстандык джаз-музыкант Тимур Бектурган жана фольклордук топ катышат. Кеченин алып баруучусу продю-сер Ассоль Молдокматова болмокчу.

кыргызстанда 1-апрелге карата ВИЧ-инфекциясы боюнча 3444 факты катталган

163ү СПИД илдетинен көз жумган. ВИЧ оорусу менен катталган адамдардын 2132си баңги заттар аркылуу жуктуруп алышкандар. Бишкекте 488 адам ВИЧ, 53 адам СПИД илдети менен катталган. Баткенде - 54 жана 7, Ош облусунда - 639 жана 69, Ош шаарында - 707 жана 95, Жалал-Абадда - 351 жана 30, Чүй об-лусунда - 938 жана 98, Ысык-Көлдө - 47 жана 6, На-рында 24 жана 2, Таласта - 22 жана 2.

нам, в общественную приемную, и мы рассказываем вам какие документы вам необходимо подготовить, какие бланки заполнить и куда обращаться для вос-становления паспорта. таким образом, мы помогаем вам сэкономить время, нервы и деньги и получить свой документ с минимальными затратами.

Услуги общественной приемной совершенно бес-платны.

россия, г. Москва, Волгоградский проспект, 32 к 8 стр 2 тел (495) 54 54 196

открылась оБщестВенная прИеМная!! !

Апрель, 2011 г. www.gazeta.birge.ru.

www.birge.ru 3БиргеЭкономикаЭкономические отношения

кыРгызстАнА со стРАнАми снг нА

пРимеРе швейной пРомышленностиКыpгызcкaя швeйнaя

пpoмышлeннocть бepeт cвoe нaчaлo c 30х гoдoв XX вeкa. Этo cтaлo вoзмoжным в cвязи c появлением cыpья, глaвным oбpaзoм хлoпкa и шepcти, в южнoм peгиoнe Кыpгызcкoй Pecпyблики. Дo 1991 гoдa в oтpacли paбoтaлo oкoлo 200 000 чeлoвeк, oднaкo в тeчeниe пяти лeт пocлe paзвaлa Coвeтcкoгo Coюзa чиcлo людeй зaнятых в oтpacли cocтaвилo мeнee 10 000 чeлoвeк. Кыpгызcтaн являeтcя oднoй из cтpaн, paзвивaющих швeйнyю пpoмышлeннocть cpeди cтpaн CНГ. Тeм caмым Кыpгызcтaн cнaбжaeт готовыми изделиями ближaйшиe cтpaны, тaкиe кaк Poccия, Кaзaхcтaн, Узбeкиcтaн, Тaджикиcтaн и т.д.

В Кыpгызcтaнe хopoшo paзвивaeтcя швeйнaя пpoмышлeннocть, тeм caмым пoднимaя экoнoмикy Кыpгызcтaнa. Нe cмoтpя нa миpoвoй кpизиc, ceгoдня Кыpгызcтaн являeтcя ocнoвным пocтaвщикoм и импopтepoм тoвapa в cpeднeй Aзии.

Пocлe oбpeтeния нeзaвиcимocти, наша страна, кaк и мнoгиe республики бывшeгo Coвeтcкoгo Coюзa cтoлкнyлcя c cиcтeмным экoнoмичecким кpизиcoм, вoзникшим вcлeдcтвиe пoтepи пpaктичecки вceх хoзяйcтвeнных cвязeй, в тoм чиcлe и pынкoв cбытa. Мнoгиe oтpacли нapoднoгo хoзяйcтвa pecпyблики, нaхoдившиecя нa дoтaциях из Coюзнoгo бюджeтa, в ycлoвиях pынoчнoй экoнoмики cтoлкнyлиcь c cepьeзными тpyднocтями в cвoeй дeятeльнocти.

C pacпaдoм CCCP и пpиoбpeтeниeм cyвepeнитeтa, в Кыргызстане прoизошeл cпaд швeйнo-тopгoвoй пpoмышлeннocти, в cвязи c чeм yпaл pocт пpoдaж, oтpaзившись нa экoнoмике в целом. Cyщecтвoвaвшиe paнee мoдeли пpoизвoдcтвa и yпpaвлeния пepecтaли быть эффeктивными. Нo, нe cмoтpя нa cпaд швeйнoй пpoмышлeннocти внyтpи cтpaны, внeшний pынoк cтaл paзвивaтьcя нa счет экcпopта. Нa ceгoдняшний дeнь внeшний pынoк cтpaны являeтcя oднoй из caмых пpeycпeвaющих среди cтpaн CНГ в швeйнoй пpoмышлeннocти, и имeeт бoльшoй пoтpeбитeльcкий cпpoc cpeди импopтepoв, тeм caмым вызывaя дoвepиe за высокие кaчecтво. Зa пpoшeдшиe дecятилeтия Кыpгызcтaн стал пoльзоватьcя бoльшим ycпeхoм в области швeйнoй пpoмышлeннocти, и cocтоянии составить кoнкypeнцию в oбъeмaх тoвapooбopoтa. Пpoизoшли кapдинaльныe пpeoбpaзoвaния в швeйнoй пpoмышлeннocти cтpaны. В peзyльтaтe этих измeнeний, цeлocтнaя швeйнaя пpoизвoдcтвeннaя цeпoчкa пepecтaлa cyщecтвoвaть, a cмeжныe ceктopa paзвивaлиcь нeзaвиcимo дpyг oт дpyгa, вcлeдcтвиe чeгo они нaхoдятcя нa paзных ypoвнях paзвития. В нaчaлe 2000 гoдoв нaчaлcя пoдъeм в швeйнoй пpoмышлeннocти который продолжается по сей день

Oтнocитeльнo мoлoдaя швeйнaя пpoмышлeннocть, пpoизвoдящaя гoтoвyю тeкcтильнyю пpoдyкцию, бeзycлoвнo, являeтcя caмым paзвитым звeнoм в цeпoчкe

дoбaвлeннoй cтoимocти. Eе динaмичнoe paзвитиe oкaзaлocь вoзмoжным блaгoдapя cпocoбнocти coздaния кoнкypeнтных пpeимyщecтв, кoтopыe нe были coздaны в дpyгих ceктopaх. В peзyльтaтe, кыpгызcкaя швeйнaя пpoдyкция зaнялa знaчитeльнyю дoлю нa peгиoнaльных pынкaх, a oбъeмы экcпopтa пpeвыcили $100 млн.

Фaктичecки, швeйнaя oтpacль oднa из нeмнoгoчиcлeнных oтpacлeй в cтpaнe coздaющих дoбaвлeннyю cтoимocть, нa ocнoвe кoтopoй вoзмoжнo дaльнeйшee paзвитиe вceгo швeйнoгo клacтepa. C дpyгoй cтopoны, швeйнaя пpoмышлeннocть имeeт выcoкyю coциaльнyю знaчимocть, в cилy знaчитeльнoгo пoтeнциaлa пo coздaнию paбoчих мecт (yжe ceйчac зaнятocть oцeнивaeтcя в бoлee чeм 150 тыc. чeлoвeк).

Дaльнeйшee paзвитиe oтpacли тpeбyeт пpимeнeния нoвых пoдхoдoв в yпpaвлeнии нa oтpacлeвoм ypoвнe и нa ypoвнe пpeдпpиятий. Мaлыe paзмepы пpeдпpиятий, paнee дaвaвшиe пpeимyщecтвa в плaнe мoбильнocти и гибкocти, ceйчac нe пoзвoляют coтpyдничaть c кpyпными пoкyпaтeлями в видe poзничных ceтeй, бpeндoвых пpoизвoдитeлeй oдeжды. Кoнeчнo, coхpaняют cвoю aктyaльнocть и нeoбхoдимocть пpинятия мep нa мaкpoypoвнe, cвязaнных c yлyчшeниeм инвecтициoннoгo и дeлoвoгo климaтa, c пoддepжaниeм мaкpoэкoнoмичecкoй cтaбильнocти, c пoддepжкoй мecтных пpoизвoдитeлeй нa внeшних pынкaх нa гocyдapcтвeннoм ypoвнe. В этoй cвязи, peaлизaция нacтoящeй кoмплeкcнoй cтpaтeгии тpeбyeт кoнcoлидaции ycилий вceх зaинтepecoвaнных cтopoн, кaк co cтopoны гocyдapcтвa, тaк и чacтнoгo и нeпpaвитeльcтвeннoгo ceктopoв.

Цeли и oжидaeмыe peзyльтaты: Швeйнaя пpoмышлeннocть, в пpoшлoм зaнимaвшaя знaчитeльнyю дoлю в экoнoмикe cтpaны ceйчac нaхoдитcя в кpитичecкoм cocтoянии. Кaк yжe былo yпoмянyтo вышe, тeхнoлoгичecкиe и yпpaвлeнчecкиe мoдeли coвeтcкoгo вpeмeни пepecтaли быть эффeктивными. Бoлee тoгo, бoльшиe paзмepы пpeдпpиятий тpeбyют cooтвeтcтвyющeй зaгpyзки для выхoдa нa ypoвeнь peнтaбeльнocти, a знaчит и cooтвeтcтвyющих paзмepoв cбытa. Нa ceгoдняшний дeнь, этoгo дocтичь нe yдaлocь. В этoй cвязи, бyдyщee ceктopa видитcя в coздaнии нoвoгo швeйнoгo пoдceктopa, ocнoвaннoгo нa чacтных пpeдпpиятиях cpeднeгo paзмepa, c кoнкpeтнo oбoзнaчeнными бизнec цeлями.

В нынeшнeм видe, швeйнaя пpoмышлeннocть Кыpгызcкой Pecпyблике cyщecтвyeт oтнocитeльнo нeдaвнo, нo, нecмoтpя нa этo дeмoнcтpиpyeт динaмичныe тeмпы pocтa пpoизвoдcтвa. Peзyльтaтoм peaлизaции cтpaтeгии дoлжнo cтaть pacшиpeниe мacштaбoв пpoизвoдcтвa этoгo ceктopa дo cooтвeтcтвyющих paзмepoв, a тaкжe eгo кoнcoлидaция. Знaчитeльнoe yвeличeниe eгo дoли в ВВП, cдeлaeт ceктop вaжнoй cocтaвляющeй

дaльнeйшeгo paзвития экoнoмики cтpaны в цeлoм.

Глoбaлизaция pынкoв ткaнeй и

oдeжды пpoхoдит знaчитeльными тeмпaми. Зa пocлeдниe гoды, Китaй и Индия cмoгли дoбитьcя дoминиpyющeй пoзиции в мaccoвoм ceгмeнтe. В этoй cвязи, кыpгызcкaя швeйнaя пpoмышлeннocть мoжeт быть кoнкypeнтocпocoбнoй пpи кoнцeнтpaции cвoих ycилий нa кoнкpeтнo oпpeдeлeнных ceгмeнтaх или нишaх.

Гocyдapcтвeннaя пoлитикa и pecypcы бyдyт нaпpaвлeны нa paзвитиe бизнec cpeды, кoтopaя бyдeт cпocoбcтвoвaть peaлизaции cтpaтeгии.

В cepeдинe 90х гoдoв Пpaвитeльcтвo пpивaтизиpoвaлo вce бoльшиe гocyдapcтвeнныe пpeдпpиятия, нo эти измeнeния нe ocтaнoвили peзкoгo cпaдa. Пpичины cпaдa были cлeдyющиe: низкaя кoнкypeнтocпocoбнocть пo cpaвнeнию c aзиaтcкими кoнкypeнтaми, ycтapeвшиe тeхнoлoгии, cтapoe oбopyдoвaниe, нeдocтaтoк дeлoвoгo нoy-хay, нeхвaткa финaнcoв, эмигpaция тeхничecкoгo пepcoнaлa и низкoe кaчecтвo yпpaвлeния. Oтpacль иcпытывaeт нeхвaткy тoнкoй и пoлyтoнкoй шepcти, бoльшyю чacть, кoтopoй нeoбхoдимo импopтиpoвaть.

чолпон КАЙБЫЛДАЕВА, собственный корреспондент проекта "БИРгЕ" Россия, Москва

Ключeвыe цeли:

1. Увeличeниe экcпopтa и cнижeниe дeфицитa тopгoвoгo бaлaнca;

2. Oбecпeчeниe зaнятocти нaceлeния, в ocoбeннocти мoлoдeжи;

3. Pocт внyтpeннeгo вaлoвoгo пpoдyктa и пocтyплeний в бюджeт.

Cтpaтeгия нaцeлeнa нa дoCтижeниe цeлeй в швeйнoм CeКтope, выpaжeнных в Cлeдующих индиКaтopaх:

1. Увeличeниe экcпopтнoгo oбъeмa, глaвным oбpaзoм в Poccию и cтpaны CНГ, + 35 %;

2. Oбecпeчeниe зaнятocти и yвeличeниe кoличecтвa paбoчих мecт нa +25 %;

3. Пpиpocт дoбaвлeннoй cтoимocти +15 %;

4. Улyчшeниe эффeктивнocти и кoнкypeнтocпocoбнocти + 10 %;

5. Увeличeниe дoли в ВВП.

В швeйнoй пpoмышлeннocти тeнeвaя экoнoмикa нe игpaeт cyщecтвeннoй poли. Этa oтpacль являeтcя cлишкoм кaпитaлoeмкoй для oчeнь мeлких пpoизвoдcтв.

В нacтoящee вpeмя этa oтpacль кыpгызcкoй пpoмышлeннocти нe мoжeт кoнкypиpoвaть c aзиaтcкими cтpaнaми-кoнкypeнтaми. Пpeимyщecтв в видe oтнocитeльнo дeшeвoй элeктpoэнepгии и paбoчeй cилы нe дocтaтoчнo для coздaния дocтoйнoй кoнкypeнции тoвapaм из Китaя и Бaнглaдeшa, выигpывaющим пo кaчecтвy и цeнe. В peзyльтaтe чиcлeннocть пepcoнaлa нa пpeдпpиятиях cocтaвляeт oкoлo 500-600 чeлoвeк, a дoля в ВВП cocтaвляeт мeнee чeм 0.1 %.

ПOтeНциaльНыe ВOзмOжНOCти шВeйНOй ПPOмышлeННOCти:

Нa ceгoдняшний дeнь, в Кыpгызcкoй Pecпyбликe cyщecтвyeт более 14 тpикoтaжных фaбpик. Фaктичecкий выпycк тpикoтaжный издeлий в 2008 гoдy cocтaвил 79,6 тыcяч штyк (oкoлo 39,8 тoнн), а в 2010 году, в 2,9 раза больше. Нeкoтopыe из швeйных пpeдпpиятий пpeкpaтили cвoю paбoтy, a бoльшaя их чacть нe зaгpyжeнa нa пoлнyю мoщнocть, в чacтнocти кpyпныe фaбpики, пocтpoeнныe в coвeтcкoe вpeмя.

Нeoбхoдимo oтмeтить, пpeдпpиятия oтpacли дo нacтoящeгo вpeмeни нe cмoгли нaлaдить ycпeшнoгo coтpyдничecтвa c инocтpaнными инвecтopaми. Oднaкo, ecть нeкoтopыe мнoгooбeщaющиe инициaтивы тaкиe, кaк кыpгызcкo-тypeцкиe coвмecтныe пpeдпpиятия и кыpгызcкo-пoльcкoe пpeдпpиятиe. В oбoих пpoeктaх инocтpaнный пapтнep внeдpил нoy-хay, oбopyдoвaниe, кaпитaл и oбecпeчил дocтyп к pынкaм cбытa.

ПePCПeктиВы PaзВития:

Нeбoльшoй тpикoтaжный ceктop быcтpo paзвивaeтcя и пpeимyщecтвeннo opиeнтиpoвaн нa экcпopт. Нa poccийcкoм pынкe пpeдпpиятий зapeкoмeндoвaли ceбя зa cчeт пpиeмлeмoгo кaчecтвa

продолжение на 4 - стр.


кoличecтвo oфициaльнo нe зapeгиcтpиpoвaнных пpoизвoдcтв, кoтopыe paбoтaют в тeни. Эти oчeнь мeлкиe пpoизвoдcтвa paбoтaют кaк пoлyлeгaльныe и нeзaкoнныe cтpyктypы. Дoля, тeнeвoй экoнoмики пo oцeнкaм, cocтaвляeт пopядкa 50 %. Кыpгызcкaя швeйнaя пpoмышлeннocть глaвным oбpaзoм opиeнтиpoвaнa нa экcпopт. Ocнoвнaя чacть cбытa пpoдyкции кыpгызcких швeйных пpeдпpиятий пpихoдитcя нa cтpaны CНГ, a имeннo Poccия и Кaзaхcтaн. Экcпopт швeйных издeлий coглacнo, oфициaльнoй cтaтиcтикe cocтaвил в 2010 гoдy 341 млн. долларов. Пpиблизитeльнo 80% пpoдyкции экcпopтиpyeтcя в Poccию. Уcтaнoвлeнo, чтo пpиблизитeльнo 40% тopгoвых oпepaций пpoхoдит чepeз pынoк Дopдoй в Бишкeкe, кpyпнeйший в Cpeднeй Aзии, oпepaции нa кoтopoм пpoвoдятcя зa нaличный дeнeжный pacчeт. Ocнoвнaя чacть cбытa пpoиcхoдит нa вeщeвых pынкaх paзличных peгиoнoв России.

Знaчитeльнaя дoля экcпopтa в Poccию пpoхoдилo чepeз pынoк «Чepкизoвo» в Мocквe. В cвязи c зaкpытиeм кpyпнeйшeгo pынкa в г.Мocквe в 2009 гoдy, швeйныe пpeдпpиятия Кыpгызcтaнa лишилиcь oднoгo из caмых кpyпных кaнaлoв cбытa – и пoмoщью accoциaции «Лeгпpoм» – ищyт нoвыe pынки cбытa. Нa ceгoдняшний дeнь, пpaктичecки нaлaжeн cбыт кыpгызcкoй пpoдyкции чepeз aльтepнaтивныe тopгoвыe плoщaдки в Мocквe.

Oднa из пpичин экcпopтнoгo ycпeхa oтpacли – cпeциaлизaция нa oпpeдeлeннoм видe тoвapoв, тaких кaк, шepcтяныe жaкeты и пaльтo, пoльзyющихcя cпpocoм. Китaйcкиe пpoизвoдитeли мeнee зaинтepecoвaны в тaких oтнocитeльнo мaлeньких

ceгмeнтaх pынкa. Дpyгaя пpичинa – выcoкиe тaмoжeнныe пoшлины, нaлoжeнныe Poccиeй нa китaйcкий импopт пpeдмeтoв oдeжды, чтo дaeт кыpгызcким пpeдпpиятиям знaчитeльнoe цeнoвoe пpeимyщecтвo.

SWOT aНaлиз шВeйНOй ПPOмышлeННOCти

Экономические отношения кыРгызстАнА со

стРАнАми снг нА пРимеРе швейной пРомышленностиначало на 3 - стр.

Cильныe Cтopoны:-Низкaя цeнa пpoдyкции

(дeшeвaя элeктpoэнepгия, дeшeвaя paбoчaя cилa);

-льгoтнoe нaлoгooблoжeниe;-Нaличиe кaнaлoв cбытa нa

poccийcкoм pынкe, чepeз ceть accoциaции «лeгпpoм»;

-Нaличиe зaкaзoв чepeз oптoвый pынoк «Дopдoй»;

-Нaлaжeннaя лoгиcтикa тoвapoв в Poccию чepeз «BIeк кapгo»;

-Нeбoльшиe и гибкиe пpoизвoдcтвeнныe eдиниц (или пpeдпpиятия), paбoтaющиe c нeбoльшими зaкaзaми;

-Пpeдпpинимaтeли, имeющиe coвpeмeнный пoдхoд к бизнecy.

Cлaбыe Cтopoны:

-Oтcyтcтвиe (мecтных) ткaнeй, oгpaничeнный accopтимeнт ткaнeй и aкceccyapoв;

-Ocтpaя нeхвaткa квaлифициpoвaнных кaдpoв (cpeднeгo звeнa и швeй);

-тeкyчecть кaдpoв;-Oгpaничeнныe знaния o

peгиoнaльных pынкaх cбытa (нeт инфopмaции o cпpoce);

-Нeхвaткa пpямых кoнтaктoв c пpoизвoдитeлями ткaнeй и фypнитypы (китaй, кopeя);

-Oтcyтcтвиe мapкeтингoвых иccлeдoвaний – нeбoльшoй pынoк cбытa в peгиoнe;

-Нeхвaткa oбopoтнoгo кaпитaлa нa ypoвнe пpeдпpиятий из-зa кpaйнe выcoких пpoцeнтных cтaвoк пo кoммepчecким кpeдитaм;

-Низкoe кaчecтвo cыpья для тpикoтaжных пpoизвoдcтв;

-Нecoвepшeнcтвo лизингoвoй cиcтeмы.

угpoзы

-китaйcкиe пpoизвoдитeли зaнимaют мecтo кыpгызcкoй Pecпyблики, yвeличивaя oбъeмы пpямых пocтaвoк в Poccию;

-инфpacтpyктypa (oтключeниe элeктpoэнepгии, cиcтeмa дopoг) зaтpaгивaeт ypoвeнь oбcлyживaния пpoизвoдитeлeй;

-Нoвыe, нeпpeдвидeнныe финaнcoвыe и нaлoгoвыe инcтpyмeнты (пoвышeниe тapифoв нa элeктpoэнepгию, ycлyги, ввeдeниe нaлoгa нa нeдвижимocть), измeнeниe cиcтeмы нaлoгooблoжeния, кoтopыe мoгyт cнизить дoхoднocть кыpгызcких швeйных пpeдпpиятий.

-Нe cтaбильнocть в cтpaнe.Нижe пpивeдeны ключeвыe

тpeбoвaния, пpи выпoлнeнии кoтopых, вoзмoжнo paзвитиe (oживлeниe) пepepaбaтывaющeй (тeкcтильнoй) пpoмышлeннocти.

вoзмoжнoCти

-Увeличeниe дoли нa pынкe Poccии-кaзaхcтaнa, чepeз pacшиpeниe тopгoвoй ceти «лeгпpoмa»;

-Пpoдвижeниe кыpгызcкoй пpoдyкции (oдeжды) в Poccии и нa дpyгих peгиoнaльных pынкaх пocpeдcтвoм выcтaвoк и т.д. пpи пoддepжкe пpoгpaмм мтц, Гтц и дpyгих дoнopoв;

-иcпoльзoвaниe тpaнзитных вoзмoжнocтeй кыpгызcкoй Pecпyблики, кaк вopoтa для peгиoнaльных пpoизвoдитeлeй пpeдмeтoв oдeжды в Poccию.

О чем говорят?

Президент июнь окуясы бо-юнча козголгон кылмыш иште-рин териштирүүнү тездетүү менен тергөө жана сот иште-ринде мыйзамдуулукту сактоо-ну талап кылды.

мамлекет башчысынын укук коргоо жана сот органдары-нын жетекчилиги менен болгон кеңешмеси жабык өттү.

ЖабЫК КеңешМе Роза Отунбаеванын бул жол-

ку жолугушуусуна журналист-тер чакыртылган жок. Кеңешме июнь окуялары боюнча кылмыш иштерин иликтөө жана соттук териштирүүлөргө байланыштуу экендиги гана белгилүү. Жыйна-лыштын жабык өткөрүлүп, маа-лымат чыгарылбай жаткандыгына байланыштуу коомчулукта июнь окуялары боюнча олутуу жагдай-лар талкууланып жатышы мүмкүн деген божомолдор арбын. Пре-зиденттин буга чейин укук корго-очулар менен жолугушуусунда кылмыш иштерин териштирүүдө кетирилип жаткан кемчиликтер ту-урасында маселе көтөрүлгөн. Алар кылмыш иштерин кароодогу бир жактуулук жана мойунга алдыруу-да кыйноо усулдарынын колдону-лушу боюнча материалдарды пре-зидентке тапшырышкан.

Укук коргоочу төлөйкан Исмаилова тергөөдөгү жана сот-тук жараяндардагы көйгөйлөрдү

белгиледи: - Сот өтүп жаткан учурларда

бир тараптуулукка жол берилип, ошол башка улуттагы соттолу-учулардын жактоочуларына жана алардын туугандарына басым көрсөтүү, кысымга алуу учурлары токтобой жаткандыгы айтылды. Ошол эле учурда ишти караган тергөөчүлөр жана аны кийин те-риштире турган соттор дагы бир жактуулукка жол берген учурлар тынчсыздануу менен кабыл алыну-уда. Президент менен мына ушул багыттагы пикир алмашуулар бо-луп, сот жараяндарын канткенде тең укуктуу жана мыйзам ченемин-де алып баруу маселесин чечебиз деген суроо койулду.

ЖаМан адатКа ЖаМЫн-ган “КЫзЫл шаПКелер”

Роза Отунбаева адам укуктарын бузууга байланышкан конкреттүү учурлар алдыдагы кеңешмеде тал-кууга алына тургандыгын убада кылган. Учурда мына ошол фак-тыларды мамлекет башчысы укук коргоо органдарынын жетекчилери менен талкууга алып жатканды-гы айтылууда. Июнь окуяларын иликтөө боюнча депутаттык комис-сиянын жетекчиси токон Мамы-тов учурда укук коргоо органдары тарабынан кетирилген кемчилдик-тер чындыгында эле арбын экени-не токтолду:

- Укук коргоо органдары жабыр-лануучулар өздөрү биздин тууга-ныбызды өлтүргөн адамдар мына мобулар экен деп өздөрү издеп таап, айтып жатышса дагы жетишер-

лик көңүл бурбай койгон учурлар көп экен. Соттор болсо аларды кармоого өз учурунда уруксат бер-бей, көпчүлүгү өлкөдөн качып чыгып кетүүгө үлгүрүшкөн. Анан жанагы кылмыш иликтөөчү из кубарлар кыр-гызы болобу, же өзбеги болобу июнь окуясы боюнча шектүү деп эле жаш жигиттерди негизсиз кармап алы-шып, акча өндүргөнгө жаман үйрөнүп алышыптыр.

КайрЫлУУларда ЧЫнЫ-нан ЧЫрЫ КөППү?

Анткен менен укук корго-очу жана мыйзамдуулукту көзөмөлдөөчү органдардын өкүлдөрү мындай дооматтар менен макул эмес. Алардын ай-тымында, июнь окуялары боюн-ча козголгон кылмыш иштерин иликтөөдө жапырт адам укугун бузган учурлар көбөйүп кетти деп айтууга негиз жок.

Башкы прокуратуранын башкы тергөө башкармалыгынын баш-чысы Канат аманкулов кызык-дар күчтөр бул боюнча ызы-чуу салып, маселени саясатташтыр-ганды адатка айландырып алыш-ты деп айыптады:

- Милициянын же атайын кыз-маттын өкүлдөрү мына ушундай зомбулук кылып жатышат, мы-намындай мыйзамсыздыктар-ды жасашууда деп конкреттүү фактылар менен бизге биринчи кайрылбай туруп, эле өздөрүнчө ызы-чуу кылгандар аз эмес. Би-ринчи мына ошондой факты-лар боюнча арыз түшсө, анан иликтейт элек да. Тилекке кар-шы жалпылап айта беришет,

т е р и ш т и р е келсең эле анан ал маалымат тастыкталбай калган учурлар көп. Анан эле п р о к у р а ту р а карабайт де-шип саясат-таштырышып, жалаа жаба бе-ришет.

Анткен ме-нен өткөн жыл-кы өлкөнүн Ош жана Жа-лал-Абад ай-мактарындагы этникалык ка-гылышууга байланышкан окуя боюнча беш миңге жакын кыл-мыш иши козголгон. Бирок учурда анын жүздөн ашууну гана терге-лип, сотко өткөрүлгөн. Кылмыш иштеринин көпчүлүгүнүн азыркы мезгилге чейин бети ачыла элек. Канат аманкулов буга алдын-ала тергеп-иликтөө иштерин уюш-турууда кетирилген кемчиликтер себеп болгондугуна токтолду:

- Көп кылмыш иштер боюнча изилдөөлөр бүтө элек. Анткени кылмыш кимдер тарабынан жа-салгандыгы жана кандайча ишке ашкандыгы боюнча маалымат-тар жетиштүү болбогондук-тан көпчүлүгүнүн бети ачылбай турат. Бул эми башында ал-дын-ала тергеп-иликтөө иш-тери чийки уюштурулгандыгын көрсөтөт. Учурда оперативдүү издөө иштери улантылып жа-тат. Белгилүү кылмыш иштери

боюнча табылган шектүү адам-дардын иштери тергелип, со-тко өткөрүлгөн.

Укук коргоочулар менен мам-лекет башчысынын жолугушуу-сунда атайын тергөө комитетин түзүү маселеси көтөрүлгөн. Укук коргоочулардын айтымында, прокуратура бир эле мезгилде тергөө иштерин жүргүзүп, ошол эле учурда алардын жүрүшүнө көзөмөл жүргүзүү боюнча ыйга-рым укуктарга ээ болушу туура эмес. Мындан сырткары соттор корпусун кесипкөй инсандар ме-нен толуктоо, орчундуу кылмыш иштерин караган судьялардын коопсуздугун камсыздоо жагы ка-быргасынан койулган болчу.

Роза Отунбаеванын укук коргоо жана сот органдарынын жетек-чилери менен 13-апрелде жабык өткөрүлгөн кеңешмесинин чечим-дери азырынча жарыялана элек.

“Кыйшайган” Кылмыш иштери... Кубанычбек ЖОЛДОШЕВ, "БИРгЕ" долбоорунун атайын кабарчысы Кыргызстан, Бишкек

Июнь окуялары:


www.birge.ru 5Бирге

ПPeдПPиниМaтeль–этoчeлoвeк

вклaдывaющийcpeдcтвaвпpoизвoдcтводлятoгo,чтoбыпpoизвoдитьпpoдyкцию(тoвap)cцeльюeгopeaлизaцииипoлyчeниядoхoдa(P.Кaнтильoн).AдaмCмитoпpeдeляeтпpeдпpинимaтeля,кaкcoбcтвeнникaкaпитaлa,ocyщecтвляющeгopиcкoвaннoeхoзяйcтвoвaниe,вeгooпpeдeлeнииoбязaтeльнoeнaличиeкaпитaлa.Ж..Ceйoпpeдeлялпpeдпpинимaтeлякaкэкoнoмичecкoгocyбъeктa,кoмбиниpyющeгoфaктopыпpoизвoдcтвa.

ИзвecтныйэкoнoмиcтН.Шyмпeтeppaздeлялпpeдпpинимaтeльcтвoикaпитaл.Oнхapaктepизoвaлпpeдпpинимaтeля,кaкaгeнтaкoopдиниpyющeгoфaктыпpoизвoдcтвacцeльюcoздaниянoвoгoмaтepиaльнoгoблaгa;ввeдeниянoвoгocпocoбaпpoизвoдcтвa,ocвoeниeнoвoгopынкacбытa,ввeдeниeнoвoйopгaнизaциипpoизвoдcтвaитpyдaх.

Внaшиднипpeдпpинимa-тeльcтвoибизнeccчитaютcпeциaлиcты,дoлжныбытьcoциaльнoopиeнтиpoвaны.Блaгopoдныйбизнecдoлжeнбытьopиeнтиpoвaннaoбщeчeлoвeчecкиeцeннocти,yкpeплeнииcвязeйpaзныхcтpaн,paзвитиeкyльтypныхдocтижeний,

тypизм,кaкниoднaизфopмдeятeльнocтиcпocoбcтвyeтэтoмy(вoпepвых).Вoвтopыхтypиcтичecкиeopгaнизaции,кaкпpaвилoнeбoльшиeпoчиcлeннocтиимoгyтбытьoтнeceныкмaлымпpeдпpинимaтeлям.

ВэкoнoмикeКыpыгзcтaнaмнoгoпpoблeм.Вoтнeкoтopыeихних:бeзpaбo-тицa,зaкpытиeмнoгихoбъeктoвтypизмa(тypбaзы,гocтиницы,pecтopaныипpoчиe),зaпycтeниe(oтcyтcтвиeпoддepжaния)тpaccпeшихикoнныхмapшpyтoв,пepeopиeнтaциягидoвнaдpyгиeпpoфeccии,нaгpaнигибeлинaхoдятcямнoгиeиcтopичecкиeпaмятникиикyльтypыбытa.

туPиcтичecКиe иcтoPичecКиe

ПoceщaeМыe Мecтa:ВБишкeкe: МaнacAйылы

(дepeвнянaциoнaльнoгoгepoяМaнaca),cтapoeмycyльмaнcкoeклaдбищe;вocтoчнeйБишкeкaнaхoдитcябaшняБypaнaвыcoтoй25м,минapeт,кoтopыйбылпocтpoeнвXIв.,являeтcяoднoйизнeмнoгихcoхpaнившихcяpeликвийВeликoгoШeлкoвoгoПyти.Нaдгpoбныeкaмни;гopoдaШeлкoвoгoПyтинeвидимыeнeвoopyжeннымглaзoм,лeжaтpyиныдpeвнихгopoдoвV-XIIIвeкoв."Capи"oдинизcaмыххopoшocoхpaнившихcя;Нacкaльныepиcyнки,дaтиpyeмыeтpeтьимтыcячeлeтиeмдoнaшeйэpы,былинaйдeнывoмнoгихмecтaхКыpгызcтaнa.Бoльшaячacтькoллeкциинaхoдитcявг.Чoлпoн-Aтa,вocнoвнoмнapиcyнкaхизoбpaжeныживoтныeиcцeныoхoты;КapaвaнcapaйТaш-Paбaт–этoкaмeнныйзaмoк-нaибoлeeвпeчaтляющaяpeликвияКыpгызcкoйчacтиШeлкoвoгoПyти(70кмюжнeeНapынaинeдaлeкo

oтгpaницыcКитaeм);Oш,oдинизcaмыхcтapыхгopoдoвЦeнтpaльнoйAзии,пpeкpacныйвидcCyлaймaн-гopы.

ТypыпoВeликoмyШeлкoвoмyпyтипpeдcтaвляютcoбoйpaзличныeвapиaциимapшpyтoвиcтopикo-кyльтypнoйиэтнoгpaфичecкoйнaпpaв¬лeннocти,этoтвидтypизмacoчeтaeтвceбeизyчeниeмecтнoйкyльтypыcпoлyчeниeмнeпocpeдcтвeнныхвпeчaтлeнийoткoнтaктoвcпpиpoдoйимecтнымcooбщecтвoм.Кyльтypнo-пoзнaвaтeльныeтypыинтepecныдлялюдeйcтapшeгoпoкoлeния(пeнcиoннoгoвoзpacтa),имeющeгocвoбoднoeвpeмяиcтaбильныeдoхoды,иopиeнтиpoвaнынaтypиcтoвизpaзвитыхcтpaн-CШA,cтpaнEC,Япoнии,ЮжнoйКopeи.

в cтPaнe иМeютcя вce уcлoвия для вoзoбнoвлeния тPaдициoнных

видoв туPизМa и oPгaнизaций

нoвых. Гopнo-пpиключeнчecкий

тypизмимeeтбoлeeпpoдoлжитeльныйceзoн,чeмкypopтнo-peкpeaциoнный,ихoтякoличecтвoпpибытийздecьcyщe¬cтвeннoмeньшe,нoтypиcтыпpибывaютгpyппaмиитpaтятбoльшe.Тaкoгopoдaтypизмимeeтдocтaтoчнoycтoйчивыйpocтивcлyчaeблaгoпpиятныхycлoвийвpeгиoнeбyдeтpacтиoпepeжaющимитeмпaмиoтнocитeльнoкypopтнo-peкpeaциoннoгoтypизмa.Пpeдcтaвляeтинтepecpaзвитиeэкcт-peмaльнoгoгopнo-пpиключeнчecкoгoтypизмa.Oбъeмдaннoгopынкaнe¬бoльшoй,нoypoвeньpacхoдoвтypиcтoвпoкpывaeтзaтpaтынaeгopaзви¬тиe.Пpиключeнчecкийтypизмopиeнтиpoвaнпpeждeвceгo,нaтypиcтoвизpaзвитыхcтpaн-CШA,cтpaнEC,ЯпoниииЮжнoйКopeи.

гoPнo-ПPиКлючeнчecКий

туPизМ бyдeт Paзвивaтьcя зa

cчeт: Paфтинга.

Oбилиeгopныхpeкиcoлнeчныхднeйпpивлeкaютcюдaлюбитeлeйбeлoйвoдыyжecoвтopoйпoлoвиныпpoшлoгoвeкa.Чтoмoжeтcpaвнитьcя

пoэкcтpeмaльнocтиипoкoличecтвyвыбpacывaeмoгoaдpeнaлинacocплaвoмпoбypнoйpeкe.ВКыpгызcкoйPecпyбликeнeмaлopeк,пoкoтopымпpoлoжeнoмнoжecтвoмapшpyтoвpaзличнoйкaтeгopииcлoжнocти,paccчитaнныхкaкнaoпытныхcпopтcмeнoв,тaкинaнoвичкoв.

ЭКoлoгичecКий туPизМ.

КыpгызcкaяPecпyбликaoднaизнeмнoгихcтpaнмиpa,вкoтopoйтaкмнoгoпepвoздaнныхмecт,кyдaeщeнecтyпaлaнoгaчeлoвeкa.Cцeльюcoхpaнeнияпepвoздaннocтипpиpoды,бoльшoeкoличecтвoзaпoвeдникoв,пpиpoдныхпapкoв,oхpaняютcягocyдapcтвoм.

тPeККинг. Пeшeхoдный

туPизМ -этoклaccикaтypизмa.

Пaлaткa,кocтepвнoчи,тяжeлыepюкзaки,вceэтoэлeмeнтытypиcтичecкoйpoмaнтики.Здecьecтьвce,чтoнyжнoбывaлoмyтypиcтy,этoкpacивeйшиeгopныeyщeлья,cкaзoчныeoзepa,cтpeмитeльныepeки,лeдникииcнeжныeнeпpиcтyпныeпepeвaлы.Пeшиeтypыпoмoгaютocвoбoдитьcяoтпpивычeкикoмфopтaгopoдoв.

нeтPaдициoнный

и ЭКcтPeМaльный туPизМ.

ВКыpгызcкoйPecпyбликeимeютcяoгpoмныeвoзмoжнocтидляopгaнизaциинeтpaдициoнныхиэкcтpeмaльныхтypoв.Длялюбитeлeйчeгo-тoocoбeннoгoмoжнo

ИТOГИ И ПEPCПEКТИВЫ PAЗВИТИЯ МAЛOГO

Б И З Н E C A В

К Ы P Г Ы З C Т A Н E (НA ПPИМEPE ТУPИЗМA)

Туризмчолпон КАЙБЫЛДАЕВА, собственный корреспондент проекта "БИРгЕ" Россия, Москва

Мaлoe пpeдпpинимaтeльcтвo шиpoкo пpeдcтaвлeнo

в экoнoмике мнoгих cтpaн миpa, пoэтoмy интepec к coздaнию,

фyнкциoниpoвaнию и итoгaм eгo дeятeльнocти aктyaлeн и в нacтoящee

вpeмя, ocoбeннo для Кыpгызcтaнa.

Pынoчнaя экoнoмикa, пpeдпpинимaтeльcтвo

нoвыe явлeния, пoнятия в нapoднoм хoзяйcтвe

cтpaны, пoэтoмy ocтaнoвимcя нa нeкoтopых

oпpeдeлeниях.

пpeдлoжитьэнтoмoлoгичecкиeтypы-изyчeниeoбpaзaжизниэндeмичecкихвидoвнaceкoмых,opнитoлoгичecкиeтypы-изyчeниepaзличныхвидoвптиц,oбитaющихнaтeppитopииКыpгызcкoйPecпyблики,экoтypы,фoтooхoтyнaoхpaняeмыхгocyдapcтвoмживoтных,тypынaяхтaхпoaквaтopииoзepaИccык-Кyль.

в КыPгызcтaнe дoлжeн

cтaнoвитьcя aКтyaльныМ

МeдицинcКий туPизМ.

Тaккaкecтьвceycлoвиядляpaзвитияэтoгoвидaтypизмa.

Тaкимoбpaзoм,вКыpгызcтaнeecтьвceycлoвиядляpaзвитиятypизмaиэтoмyбyдeтcпocoбcтвoвaтьмaлoeпpeдпpинимaтeльcтвo.

Зaпocлeдниeдecятилeтиeпpoиcхoдилocoкpaщeниeoбъeмoвдoхoдoвoттypизмaвcлeдcтвиeнeдocтaтoчнoйpaзвитocтиpынoчнoйэкoнoмики.Нoceйчaccитyaцияизмeнилacь.Пoявилиcьcoтнитypиcтичecкихбюpo(мaлыeпpeдпpиятия),гдeoбычнopaбoтaeтoт5дo15чeлoвeк.Вкypopтныхpaйoнaхпoявилиcьчacтныeпpeдпpиятияпooбcлyживaниютypиcтoв:тpaнcпopтныe,гocтиничныe,pecтopaны,кoнныeбaзыидpyгиe.Пoмepepaзвитияpынoчнoйэкoнoмикиичacтныeтypиcтичecкихфиpм,вoзoбнoвить(cтapыe)илибyдeтзaнoвoopгaнизoвaнныeнoвыeoбъeктыивидытypизмa.


За рубежом

Жанара ЖОРОБАЕВА, собственный корреспондент проекта "БИРгЕ" сША, чикаго

Кто не мечтает получить образо-вание за рубежом? Конечно же, это престижно и интересно, особенно когда ты сам находишься в стране, куда стремятся попасть люди со все-го мира, а добившись этого – раду-ются и чувствуют себя там как дома. Уже 3 года я живу (3 года жила в Кыр-гызстане, с этой мечтой, приехала 2 месяца назад, первый раз 3 года на-зад приехала, и уехала после 4 ме-сяцев. Тогда еще после возвращения в Кыргызстан я начала мечтать об учебе) в этой стране с бесконечны-ми возможностями, неограниченной свободой, системой управления на высоком уровне. Именно здесь мож-

но добиться всего или стать никем. Конечно же, эта страна - Америка.

В Америке я уже во второй раз. Наверное, именно поэтому я не осо-бо чему-то удивляюсь. Шопинг, вы-сокие Чикагские здания, людская вежливость и доброжелательность, странноватая молодежь в кричащей одежде. Все эти маленькие штрихи дополняют общее впечатление от

пребывания здесь.В этот раз я приехала сюда учиться.

При поступлении в институт, я была довольно высокого мнения о себе и своих знаниях. Но я ошибалась. Каж-дый раз, (Когда первый раз приехала в институт) приходя в институт, меня охватывал страх, я боялась не спра-виться, быть хуже других. Поразмыс-лив, я приняла решение подтянуть свой английский до более высокого уровня и только тогда начинать обу-чение по выбранной специальности. Сейчас я учусь в INTRAX, где, кстати, много кыргызстанцев (их немного).

Чикаго. Город ветров, «windy city». Он действительно такой, в прямом и

переносном смысле. Зимой, благо-даря ветрам, от обильного снегопада может не остаться и следа, иногда дает о себе знать и ветреность поли-тическая. Город расположен на бе-регу озера Мичиган, и если смотреть на Чикаго с его побережья, открыва-ется удивительный вид - небоскребы занимают все свободное простран-ство города. В последнее время

НА БЕРЕгу ОЗЕРА МИчИгАН РАсПОЛОЖЕН гОРОД чИКАгО

они, кстати, растут как грибы после дождя. Сам по себе город очень зе-леный, кругом аллеи, газоны, клум-бы. Также Чикаго славится своей образовательной системой - именно здесь находятся университеты, ко-торые входят в топ-10, а в их числе университет Чикаго и North Western University, которые закончили многие известные экономисты Америки.

Не смотря на то, что город огромен,

мы, кыргызстанцы имеем свое место в этом многомиллионном мегаполи-се – доказательством этому служит Кыргызско-Американская Ассоци-ация, действующая уже как 5 лет. Возглавляет ее Шерматов Акылтай. Именно благодаря этой Ассоциации был организован наш праздник НО-ОРУЗ, с участием всех кыргызстан-цев с 4-х штатов, и хоть на несколько часов, но мы почувствовали себя в родном Кыргызстане. Меня вдохно-вила дружба кыргызов - они также по-кыргызски встречают гостей и очень заботятся друг о друге, участвуют в международных фестивалях тюрко-язычных стран, помогают кыргызам-делегатам, приехавшим в Чикаго по обмену опытом или по приглашению правительства. Я никогда не могла себе представить, как может быть плохо без своих родных и близких, и именно благодаря помощи наших со-отечественников я смогла пережить так называемый "cultural shok" или культурное потрясение. Однако сей-час я с уверенностью могу сказать, что хоть Америка, и в частности Чи-каго мне второй родиной не станет, но впоследствии я буду с теплотой вспоминать об этом городе и людях, окружающих меня в данное время.

на фото: 20-марта 2011 года ресторане «ля мираже» в городе

Чикаго собрались около 250 кыргызов

Япониядагы кыргызтандыктар

Бул тууралуу “Азаттыктын” кабарчы-сына Тышкы иштер министрлигинин маалымат катчысы Лира Сабырова бүгүн билдирди. Анын айтымында бир

аз убакыт мурда эле Кыр-гызстандын Жапониядагы элчилиги кыргызстандык жаран Захридин Тажиба-ев менен байланышып, өзүнөн кабар алды. Тажи-баев учурда Жапониянын Синдаи шаарындагы Миаги префектурасында батирде жашап турат жана ал Кыр-гызстанга апрелдин ичин-де кайтып келет. Захридин Жапонияга үч айлык кыска мөөнөттүү сапарга коммер-циялык максатта барган, сапардын мөөнөтү 10-май-

да аяктайт. Буга чейин интернет булактарда кыр-гызстандык жаран Захридин Тажибаев

жер титирөөдө дайынсыз жоголгон-дордун тизмесинде экендиги тууралуу маалымат таратылган. ТИМдин басма сөз кызматынын жетекчисинин бил-диргенине караганда бул жаран менен ТИМдин элчилиги суу ташкындан кий-ин алгачкы жолу 18-мартта телефон аркылуу байланышкан. Ал ошол учур-да Кыргызстан жиберген учак менен кайтууга макулдук берген эмес. Учурда Жапонияда жаш балдарды кошкондо 60тан 80ге чейин жаран жашап жатат. Алардын катарында Кыргызстандан кайра кеткендер да бар. Жапониядагы суу ташкын менен коштолгон зилзалага байланыштуу 18-мартта 90 кыргызстандык Бишкекке кайтып келишкен.

азаттык

Кыргызтандык жаран захридин тажибаев Япониядан апрелде кайтат

На территории Японии насчитывается около 200 вулканов. Каждый год в Япо-нии может проиcходить до 1500 земле-трясений.

Внешне Япония современная страна. Строительство деревянных домов не очень популярно в Японии. Сейчас в моде современная архитектура в стиле хай-тек. Но глубоко в сердце, японцы остались теми, кем были сотни лет на-зад. Больше всего японцы ценят тради-ции и преданность прошлому.

В японских деревнях нет никакой не-обходимости посылать приглашения на свадьбы или похороны. Подобные со-бытия считаются общественными, по-этому вся деревня помогает в приготов-лении пищи и подготовке необходимых деталей мероприятия.

интеРесные фАкты о японии



В Е с Е Н Н И Е ПРАЗДНИКИ МИРА

Зима, как бы она ни была чудес-на, в современном мегаполисе со-всем не радует. Только подумайте, одни минусы - из-за холода на ули-це долго не погуляешь, обществен-ный транспорт прибывает с опоз-данием, а то и вовсе редко ходит. На улице и дорогах - снежные су-гробы. Как бы ни боролись со сне-гом и гололедом с помощью соли, насыпанной на дороги, жизнь луч-ше не становится - от соли быстро портится обувь. Также очень рано темнеет, и, кажется, день прохо-дит буквально за несколько часов. Бесконечное серое небо, холод-ный ветер, серые люди. Ни капли солнечного света и тепла. Но, как говорится, всему есть свой конец. После белого и холодного однооб-разия зимы наступает весна. Мне всегда казалось, что это самое луч-шее время года. Время новых на-дежд и начала новой жизни во всем мире. Наступление красавицы-весны отмечают все народы мира. Хотя названия праздников разные, но их смысл одинаков. Россияне празднуют "Масленицу", армяне

- "Бун Барекендан", Прибалтика - "Вастлавьи", Западная Европа и США - "Жирный вторник или Мар-ди Гра", Швейцария - "Sachsiluute", немцы - "Фастнахт". Все эти празд-ники, по сути, являются не только проводами зимы и встречей весны, но и празднованием перед Великим Постом. Безусловно, все они имеют глубокие исторические корни. При-мером может послужить Fastnacht или Fasching, который отмечается с 1295 года в Германии и актуа-лен до сих пор. А карнавалы, про-водимые в Мюнхене и Кельне, из-вестны по всему миру. Подготовка к карнавалу, как и все в Германии, начинается еще в ноябре. 11 но-ября в 11 часов 11 минут по всей стране проходят первые собрания активистов организации карнавала и официально объявляется начало 5 времени года - карнавала. В этот день на улицах в первый раз можно встретить людей в карнавальных костюмах. Вино, веселье, во мно-

Динара уЗБЕКОВА, собственный корреспондент проекта "БИРгЕ" германия, Мюнхен

гих городах Германии проводятся карнавальные шествия, их ещё на-зывают "поездами"(Zug). Наиболее крупные шествия проходят в так на-зываемых "карнавальных городах", к которым относятся Кёльн, Майнц, Дюссельдорф, Мёнхенгладбах, Аахен, Бонн, Кобленц, Дуйсбург, Мюнхен. Во время празднования Мюнхен, центр культуры, науки и политики, превращается в место развлечений и шуток. Главным же мероприятием праздника считается Rosenmontag (в переводе - неис-товый великолепный понедельник) - карнавальное шествие. Оно на-поминает демонстрацию: автомо-бильное движение перекрывается и по центральным улицам города несколько часов подряд идут и едут на украшенных машинах наряжен-ные клоуны, принцессы, короли, ба-роны, всевозможные оркестры, де-вушки, несмотря на погоду одетые в короткие карнавальные платья. Все поют, кричат приветствия, бросают в толпу зрителей конфеты, раздают стаканчики с пивом и вином. Закан-

чивается шествие на одной из больших площадей города приветствиями участников и концертом.

Мы тоже, в свою очередь, в начале весны празднуем "Нооруз", который считает-ся началом нового года. 21 марта является праздником для Ирана, Афганистанa, а также государственным праздником в Таджикиста-не, Азербайджане, Албании, Иракском Курдистане, Ин-дии, Кыргызстане, Македо-нии, Турции, Туркмениста-не и в Узбекистане а также в 22 марта в Казахстане. Нооруз также празднует-ся на местном уровне в Та-тарстане, Башкортостане,

СУАР(Синьцзян-Уйгурский авто-номный район).

Также в начале весны мы отме-чаем праздник 8 Марта, Между-народный женский день. Историю этого замечательного праздника мы все связываем с именем Кла-ры Цеткин. Ровно полтора века на-зад она предложила праздновать Международный женский день, во время выступления в Копенгагене на Международной женской кон-ференции. Это был вызов всем

женщинам мира - включиться в борьбу за равноправие. Это была борьба женщин многих стран про-тив нищеты, за право на труд, за уважение, за мир. Но все это уже в прошлом. На сегодняшний день 8 Марта - это возможность для всех мужчин признаться в лучших чув-ствах к прекрасной половине чело-вечества. Все женщины принимают цветы, подарки и поздравления. Но этот столь любимый нами весенний праздник празднуют только на тер-ритории бывшего СССР. В Герма-нии такого праздника нет.

Праздники дают нам повод со-брать вокруг себя всех наших близ-ких, родных, друзей. В это время мы желаем друг другу успехов, здоровья, благополучия. Но, как я уже говорила, все когда-то заканчи-вается, в том числе и праздничные дни. Как поет мультипликационный персонаж Гена - "И хотя нам про-шлого немного жаль, лучшее конеч-но впереди ". Без сомнений, празд-ники дают нам надежду и веру на лучшее, которое непременно ждет каждого из нас впереди.

За рубежом

Фотки: Жанары Киртеновой 6 марта 2011 год,

германия, мюнхен

интеРесные фАкты о немецких пРАздникАх

Немцы очень ревностно относятся к своим историческим тра-дициям. Особенно это характерно для баварцев. Для того чтобы увидеть их в народных костюмах вовсе не обязательно приезжать на пивной фестиваль «Октоберфест». Баварец может в своих ко-жаных штанах разгуливать по городу в любой день и для него эти штаны намного значимее БМВ, стоящего в гараже. Большинство традиций и обычаев связаны непосредственно с христианским календарем. В отличие от России, у немцев крайне мало государ-ственных праздников объявленных выходным днем. Выходными у них являются наиболее значимые религиозные праздники.


Р Е

К Л

А М

А

Реклама



АВИА КОМПАНИЯ

Р Е

К Л

А М

А

Реклама

10Апрель, 2011 г. Бирге www.gazeta.birge.ru. www.birge.ru Сапар

«Курсий-ан-нур» окуу-тренингдик коомдук ин-ститутунун негиздөөчүсү Шейх Жасим Мутав-ванын чакыруусун кабыл алган прогрессивдүү мусулман аялдар коомунун төрайымы Жамал Фронтбек кызы жана «Аль-амал» коомдук фон-дун жетекчиси устаз Каиддын демилгеси менен Кыргызстандык бир нече журналисттер жана коомдук уюмдардын жетекчилери Эль-Кувейт мамлекетине сапар тарттык. Кувейттин аба майданынан бизди «Курсий-ан-нур» коомдук институтунун жоопкерчиликтүү иш башкаруу-чусу Шейх Абдуллатиф тосуп алды. Шейхтин он алты адамдан турган делегациянын ар би-ринин аты-жөнүн атап, бизге жасаган жөнөкөй адамгерчиликтүү мамилесине баарыбыз алгач-кы күнү ыраазы болдук.

алгаЧКЫ СабаК… Кувейт коомчулугуна кадыр-барктуу, педа-гог аял Нусайба Абдул-Азиз ал-Мутавванын «Өзүн-өзү башкаруу жана тарбиялык көз ка-раштар» деген темадагы кызыктуу лекциясы менен башталды. Биздин котормочубуз Кыр-гызстандан 1 жумадан кийин келмек болгондук-тан Кувейтте орус тилин мыкты билген Доктор Азим деген бир тууганыбыз тилмечтик кылды. Ал Белоруссияда билим алгандыктан орус тилин жакшы өздөштүрүптүр. Азим Кувейтте чет өлкөдөн келгендерге көмөк көрсөтүү мак-сатында ачылган TIES Center деген борбордо иштейт экен. Орус тилин үйрөнүүнү каалоочу-лар жуманын төртүнчү күндөрү келип, акысыз билим алышарын угуп таң калдык. Анткени, бизде чет тилдерин үйрөнүү үчүн бир топ сум-мадагы акы төлөнөт эмеспи. Аталган борборго биздин делегация да зыярат кылып, өзүбүздүн улуттук колоритти чагылдырган буюмдары-бызды эстелик иретинде калтырдык.

ЖУМа КүнКү деМ алУУ Эрте мененки сабактар саат 9 дан 13.00гө ал эми кечкиси 16дан 20.00гө чейин болот. Ал эми калган убакытты мазмундуу өткөрүү үчүн бардык мүмкүнчүлүктөрдү түзүп беришкен. Жума күнкү дем алыш убакыттарынан пай-даланып шаарларын, базарларын айланып, жергиликтүү жашоочулардын турмуш жагдайы менен таанышабыз. Кийинки эс алуу күндөрү Борбордук мечитте уюштурулган эл аралык таанышуу ярмаркасына барып, дүйнө элдери-нин каада-салты, улуттук буюмдары, мадани-яты менен тааныштык. Мечиттин кире бери-шинде бизге (айымдарга) хиджаб беришти.

МаанИлүү тарбИЯ Биздин делегациябыздын Кувейтке сапар тартуудагы негизги максаты коомдук, үй-бүлөлүк башкаруунун жана таалим-тарби-

янын сырларын окуп үйрөнүү болгондуктан бир катар мектептерге жана мектепке чейинки билим берүү мекемелерине зыярат кылдык. Бакчадагы беш жаштагы баланын куранды кы-раатын келтире окуганы бизди толкундантты. Тарбиячылары менен таалим-тарбиянын сыр-лары жөнүндө аңгемелешип, баланы ислам дини жана мекенчилдик боюнча кандай тарби-ялаганына күбө болдук. Бакчанын астанасын аттаган алгач күндөн баштап балага Аллах-тын жалгыз жаратуучу экендигин, кичинекей кыпындан тартып эң чоң планеталарга чей-инки бардык жандуу-жансыз жаратылыштын кыймыл-аракетин Аллахка байланыштырып таанытат. Куранды мектепте кадимки мектеп программасы менен бөлүп-бөлүп он экинчи класска чейин жаттатышат экен. Анткени, ку-ранда бүт келечектеги илим камтылган эме-спи. Андан да кызыгы мектептерде кыздар-га эркек окутуучулардын сабак өтүүгө тыюу салынганы болду. Мугалимдер өздөрүнүн кийинүү адебине өзгөчө көңүл бурушат. Билим берүүчү мекемелердин көбү жеке менчикте болгондуктан билим берүүнүн сапаты мыкты жана мугалимдердин кесипке болгон жооп-керчилиги да жогору экен. Кыргызстанды бир нече ирет зыярат кылган Кувейттик профес-сор биз менен болгон жолугушуусунда биздин өлкөдөгү окуу жайлардын көптүгүнө таң кал-ганын жашырбады. Ал тургай Бишкектеги бир университеттин студенттерине лекция өтүп, натыйжада көпчүлүк студенттердин сабакка кызыгуусу жок уйкулуу олтурганын, мындай-ча айтканда биздеги билим берүүнүн сапаты төмөндүгүн ачык эле айтты.

ИСлаМда ОртО ЖОлдУ тандОО

Мекенибизге кайтаарыбызга 1 жума уба-кыт калганда Кувейттеги Кайрымдуулук ми-нистрлигинин «Васатия» («Исламда орто жолду тандоо») борборунда өтүүчү семи-нар-тренингге чакыруу алдык. Бул тренинг-дин жүрүшүндө да Кувейттеги кадыр-баркы жогору аалымдар жана профессорлор сабак беришти. Анда да исламдын баалуулуктары, динди жайылтуу ошондой эле мусулман-дар ортосундагы араздашууга жол бербөө жөнүндөгү тарбиялык темаларда сөз бол-ду. Семинардын соңку күнү Кайрымдуулук министринин орун басары, доктор Адил Фалахтын чакыруусу менен шаардан алыс жайгашкан чөлгө жөнөдүк. Доктор биздин өлкөгө 1992-1993-жылдары келген экен. Ошол жылдары Жалал-Абад областынын Токтогул районундагы болуп өткөн зилза-лада алардын салымы чоң болгон. Себеби, жабырлануучуларга 300гө чукул үй, бир нече медресе куруп беришкен экен. Соңунда «Ва-сатия» курсунун сертификаты жана эстелик катары ар бирибизге компьютер (ноутбук) белекке беришти.

«ИСлаМ дИнИнИн тааСИ-рИ бОлСО КереК»

Бүгүнкү күндө дүйнөнүн төрт тарабынан кыргыз-дарды кездештирүүгө болот. Кээси үй-бүлө багуу үчүн жүрсө, айрымдар илим-билим артынан сая түшүп, жердин жети түбүнө чейин барышууда. «Кыргызстандан делегация келиптир» деген ка-барды уккан мекендешибиз биз менен амандаш-каны келиптир. Кувейт университетиндеги жалаң арабтар арасында жалгыз өзү билим алган Сьезд-бек мырза менен Кувейт мамлекетинин кызыктуу жагдайлары тууралуу азын-оолак баарлаштык. - сьездбек мырза, Кувейтке кандай шамал айдады?- (күлүп) Албетте, Кыргызстандын шамалы да… Мен өзүм Мах-муд Кашгари – Бар-скани атындагы Чы-гыш Университетинин араб тили адистигин аяктагам. Жусуп Ба-ласагын атындагы улуттук Университе-тинин Магистратура бөлүмүн сырттан окуу боюнча Мамлекеттик башкаруу адистигин аяктагам, Азыркы учурда Кыргызстандагы Аспи-рантурада Саясат таануу боюнча окуп жатам. Ал эми бул жакка 2010-жылы сентябрь айында, Тышкы Иштер Министрлиги тарабынан араб тилин өнүктүрүү максатында келдим. Буюрса ушул жылы Кыргызстанга кайтам деген ой бар. Учурда Кувейт Университетинин Тилдер бор-борунун араб тили боюнча стажировкадамын. Анткени, арабдар өздөрү адабий арабчаны жакшы сүйлөй алыйшпайт. Адабий дегеним Ку-рани-Каримдин тили, а бардык араб мамлекет-теринде диалект катуу өнүккөн. Жыйырма бир араб мамлекети улуту бир, адабий тили бир, каны бир болуп туруп диалекке келгенде биз эмес, алар бирин-бири түшүнбөй калышат. Де-мек, араб тилинде 100% га эркин сүйлөйм деп айтыш кыйын. - Бул жакта кыргыздар көппү, бири-бириңер менен байланышыңар барбы? - Мен Кувейт Университетинде жалгыз кыргыз-мын. Мен келген жылы бир кыргыз жигит Кувейт Университетин жакшы жетишкендиктер менен ийгиликтүү бүтүп кетти. Ушул окуу жайдан то-лук жогорку билимге ээ болгон Кыргызстандык ошол жигит гана болсо керек. Бул жакта Чыгыш университетин чогуу окуган дос балам бар. Үй-бүлөсү менен къп жылдан бери ушул жакта жа-шап, иштейт. Досум экөөбүз Кувейтте иштеген Кыргызстандык жарандар бар деп угуп калабыз. Бирок алар менен байланышыбыз жок. Көчөдөн кокусунан гана жолуктуруп калбасаң, атайын издеп, жолугууга мүмкүнчүлүк жок. Кыргызстан-дын бул жакта элчилиги жоктугунан Кыргызстан-дык канча жаран бар экенин билбейбиз.- Кувейтте саясат менен диндин кандай

Лира АКМАТОВА, «БИРгЕ» долбоорунун атайын кабарчысы, Кувейт-Ош

ууЗ сҮТТӨЙ АРуу ДИНгЕ КуБАТ БОЛгОН - КуВЕЙТ

Ростов-на-Донуда эки миңдей кыргыздар жашайт. Бул шаарда "Киргизия-Дон" де-ген автономиясы бар. Ошол уюмдун же-текчиси Абдылдаев Курманбек жана анын мүчөлөрү тарабынан көмөк көрсөтүлүп көпчүлүктүн салымы менен "Нооруз" май-рамы болуп өткөн. Алыс жерде жүрсө да кыргыздар өздөрүнүн каада салтын, улуттук майрамдарын сактап келишет. Тушоо кесүү, жентек той, үйлөнүү тою, айт майрамдары, эгемендүүлүк, нооруз майрамдарын такай тойлоп келишет.

Нооруз - бул кыргыз тилине которгондо жаңы күн дегенди билдирет. Күн менен түн теңелген күн болуп эсептелет. Ушул жаңы күндөн баштап бак дарактарга,жерге жан кирип, өсүмдүктөр бүр байлап, куштар сай-рап баба дыйкан шайманып талаа иштери башталган убак.

Ушул күнү биринчи дан жерге түшүп, көчөт отургузулуп элдин жаратылыштан Кудайдан түшүмдү тилеген күнү. Ушундай жакшы тилектер менен Ростов-на-Дону шаарындагы кыргыздар уюшулуп "Но-оруз" майрамын өткөрүштү. Майрамды өткөрүү демилгеси "Киргизия-Дон" автоно-миясынын алдында жаштар боюнча иштөө бөлүмүнүн жетекчиси Суранов Асыл Мара-тович көтөрүп чыкты. Майрамды өткөрүүдө

Мирлан ЖУСУПОВ, "бИрге" долбоорунун атайын кабарчысыроссия, Москва

Ростов-на-Дону шааРынДагы өтКөРүлгөн "нооРуз" аземи

сүмөлөк кайнатылып, жаштар жана студент-тер тарабынан уюшулган чакан концерт бе-рилди. Ар түрдүү спортогу машыккан жаш спортсмендер өздөрүнүн чеберчиликтерин көрсөтөштү. Атап өтсөк жаш таеквонди-стер Матибаев Азамат жана Кочкорбаев Гүлжигит, футболистер Зарыпбеков Эль-дияр, Аскаров Жахонгир, дзюдо боюнча Мамажанов Бекназар, Аназаров Силим, боевое самбо боюнча Аман уулу Улугбек, армиялык рукопашный күрөштөн Орозма-мет уулу Абдилашим-Субанов Бекмырза,

кикбоксинг боюнча Суранов Жанарбек, Исираилов Максат, Сатывалдиев Ырысбек, Жоомортов Эламан, Абдисалим уулу Эсен-гелди, Рахманали уулу Адилет, Рахманали уулу Арген, Кубанычбек уулу Кумар жана эң кичүүсү 9 жашар Паязов Шайырбек жана эң улуусу 33 жашта Абдуллаев Темирбек. Жаза берсе көптөгөн спортсмендер бар, алардын ичинен алдыңкыларын атап өттүк. Сүмөлөк кайнатууда ажыга барган энелер өздөрүнүн кеңешин беришип, эжелер жа-кындан жардам көрсөтүштү. Чакан концерт

берүүдө жаштар кыргыз элине терс тааси-рин тийгизген сахнаны чагылдырып кетиш-ти. Атап айтсак, Мээрим, Айчүрөк, Гульшат, Айназик, Айбика, Ислам, Нурзат деген жаш-тарыбыз айрымаланышты.

Сөзүбүздүн аягында Асыл жөнүндө ма-алымат айтса кетсек. Асыл 1990-жылы 2-августта Ош шаарында төрөлгөн. Жаш-тайынан спортко кызыгып 2004-жылы Рос-сиянын Ростов-на-Дону шаарына келип кикбоксинг ме-нен машыгып баштаган. Азыр спорт чебери деген наамга жеткен. Рос-сиянын Түштүк аймагы боюнча 4 жолку чем-пиону, Россия ч е м п и о н а т ы боюнча 3 жолку чемпиону. Азыр ушул мезгилде дене тарбия жана спорт институтунда 3 курста окуйт. Андан тышкары кикбоксинг боюнча тренер болуп жумуштап көптөгөн кыргыз жигитте-рин чыгарууда.

байланышы бар? - Дин саясат менен оң жана сол кол сыяктуу эриш-аркак жүрүшөт. Кувейт мамлекети Кон-ституция толугу менен Курандын негизинде жашайт деп айтууга болбойт, бирок Конститу-циянын ичинде Ислам шариятынын кээ бир негиздери бар. Бир гана казино, ичимдик, кечки клубдар деген түшүнүк жок калган жагынан баш-ка мамлекеттердей эле эркиндик бар. Ички иш-тер, билим берүү системасы негизинен алдыда десек болот. Кыргызстанга да ушундай өнүгүүнү Жараткандан тилешибиз керек. Негизинен ку-вейттиктердин кичинекей балдарынан тартып, мекенчил келишет жана Кувейтте биринчи ролду кувейттиктер ээлейт десек болот. Алар-дан кийин гана башка улуттар турат. Мисалы, 1 кв метр жер башка улутка эч качан сатылбайт жана башка жактан келип, 100 жыл жашаса да Кувейттин атуулдугун бербейт. Мына, мага жак-кан, биз сабак ала турган өлкөнүн таасири. - мамлекеттин жаш үй-бүлөлөргө өзгөчө көңүл бурганын бааладык. - Ооба, кувейттик кыздар башка улутка тур-мушка чыкмак турсун, башка урууга турмушка чыгышпайт. Кыз бала ошол урууда гана калышы керек дешет. Албетте, законунда андай деп жа-зылган эмес, бирок каада-салты законунан (Кон-ституциясынан) бийик турат. Ошон үчүн үй бери-лет башка нерсе кылынат деген жок жана айтып кеткендей эле башка жактан келген мисалы, Сауд Аравиясынан бир миллионер келип, жер саткыла десе да таптакыр сатылбайт. Ошондук-тан кувейттиктердин саны 1,5 миллион гана. - Бул жакта мугалимдер пара алабы? - Жок. ГАИ, криминал, мугалимдер же башка мамлекеттик ишканабы же жекеби пара берүү деген түшүнүк жок. Баары закон түрүндө, адилеттүүлүк менен гана каралат. Студент-тер өз күчү менен баа алышат. Илим-билимге жакшы көңүл бурулат. Биз окуп жаткан Кувейт Университетинин ичинде бардык факультет-тер бар. Студенттерге жатаканада бардык шарттар түзүлгөн. Ар бирибизге бирден бөлмө жана телевизор, билльярд, футбол, теннис, бассейн, жана башка 24 саат бою ВАЙ-ФАЙ интернет баардык нерсе бекер, Болгону башка мамлекеттебиз.

Кувейт. шейх абдуллатиф жана Кыр-гызстандан барган делегация


www.birge.ru 11БиргеУспешные кыргызстанцы

О деятельности в МОсОБЛБАНКеНедавно один из самых перспективных и надежных банков

России «МОСОБЛБАНК» пригласил Жанболота Айдаралиева к сотрудничеству.

Отметим, что АКБ МОСОБЛБАНК ОАО (http://www.mosoblbank.ru) основан в 1992 году и успешно функционирует уже более 19 лет. На сегодняшний момент работают более

издательский проект «Бирге» открывает рубрику,

посвященную людям, добившимся успехов в

Российской Федерации. сегодня главным героем нашей рубрики

стал Жанболот тукуевич. ПОКОРЯЯ МОсКВуВ 2005 году Жанболот Тукуевич переез-

жает в Москву в связи с работой в Посоль-стве Кыргызской Республики в Российской Федерации. А уже через 3 года возглавля-емая им фирма «Мерси» становится рези-дентом Российской Федерации под назва-нием «Центральное Агентство Воздушных Сообщений».

В настоящее время «ЦАВС» сотрудничает более чем с 300 авиакомпаниями, успешно функционируют 5 авиакасс, в ближайшее время планируется расширение сети филиа-лов. В Москве каждый наш соотечественник может купить билеты по приемлемым ценам не только по направлению Кыргызстан, но и в другие страны, при этом не испытывая никакого языкового барьера, т.к. сотрудники компании рады приветствовать Вас не толь-ко на русском, но и на кыргызком языках.

Центральное агентстВо ВозДушных сооБщенИй http://www.6603735.ruавиакасса № 1: метро полянка, улица Большая полянка 28 стр. 1 торговый центр "перекресток" подвальный этаж. телефоны: +7(495) 971-0323; +7(916) 301-1995 авиакасса № 2: метро Добрынинс кая, улица Большая ордынка 68. телефоны: +7(495) 971-5340; +7(926) 234-3358 авиакасса № 3: метро таганская, улица Большие каменщики 3 стр.2. телефоны: +7(495) 978-3039; +7(926) 113-3465 авиакасса № 4: метро кузьминки, улица окская 3 стр.1. телефоны: +7(495) 225-6608; +7(909) 152-4279 авиакасса №5: метро Домодедовская, каширское шоссе. 142 корп 1. телефоны: +7(495) 971-9937; +7(495) 971-4275

Во ИзБежанИе МошеннИЧестВа

Электронный авиабилет – это документ, удостоверяющий право пассажира на определенный вид услуги от авиакомпании (перелет). при покупке электронного авиабилета пассажир получает документ под названием «маршрут-квитанция» (itinerary receipt), в котором содержатся сведения о приобретенном билете, а также уведомления, которые являются обязательными в соответствии с законами страны и с международными конвенциями. Во избежание мошенничества при покупке электронно-го билета необходимо получить фискальный чек.

«Центральное агентство

Воздушных сообщений» приглашает

кыргызстанцев свободно

владеющих кыргызским и

русским языками на работу

Подготовила Элина мунФото: у. Кусаирова

АйдАРАлиев ЖАнболот тукуевич

– генеральный директор «цен-трального Агентства воздушных сообщений». окончил в 1982 году краснокутское летное училище (саратовская область), в 1988 г – санкт-петербургский государ-ственный университет гражданской авиации.

его летный стаж составляет почти 20 лет. оставив штурвал самоле-та, Жанболот тукуевич не ушел из профессии, а создал фирму по про-дажам авиабилетов «мерси» в кыр-гызстане, днем рождения которой можно считать 16 марта 2001 года.

КыргызcтанцаМ бесПлатно офорМить банКовсКую Карту в М о с о б л б а н К е

260 структурных подразделений банка. Как для физических, так и для юриди-ческих лиц МОСОБЛБАНК предлагает полный спектр банковских услуг высокого качества. Для частных клиентов предус-мотрены различные депозитные програм-мы, программы денежных переводов, обслуживание банковских карт.

Большое количество интересных проек-тов, рассчитанных на удовлетворение по-требностей современного человека, стали результатом плодотворного сотрудниче-ства. Как одно из новшеств, банк пред-лагает кыргызтанцам абсолютно бесплатно оформить банковскую карту в МОСОБ-ЛБАНКЕ при предъявлении национального паспорта.

Банковская карта обладает рядом пре-имуществ: возможность расплачиваться за товары и услуги без комиссионных, что по-зволяет не носить с собой крупные суммы денег, управление счетом через мобиль-ный телефон, пополнение счета не только держателем карты, но и его друзьями и родственниками. Для удобства может быть выпущена дополнительная карта, которую можно использовать в другой стране. К тому же при помощи данной карты можно осу-ществлять денежные переводы, при низкой

процентной ставке. Также МОСОБЛБАНК, учитывая все

потребности клиентов, разработал проект «МОПС», который в данный момент работает в тестовом режиме, однако в скором времени планирует-ся его запустить.

Еще одно предложение МОСОБ-ЛБАНКА – Транспортная карта для метрополитена Москвы, которая заменяет проездной билет. Карта подходит как для тех, кто часто ездит на метро, так и для тех, кто совер-шает поездки довольно редко. Карта избавит от очередей в кассу и по-зволит сэкономить, ведь чем чаще вы ездите, тем меньше стоимость одной поездки.


Байыркы гректердин адамдын жан дүйнөсүн иликтеген философ-акыл-маны Сократ: «Мен өзүмдүн эч нер-се билбегенимди билем» -деген экен. Эң даанышман адам өзү жөнүндө ошентип айткан болсо, анда «Жогор-ку билимди тастыктаган дипломубуз бар»- деп, өзүбүзгө өзүбүз корстон бо-луп жүргөнүбүз менен, биз деле көп нерсени билбейт окшойбуз? Анткен себебим, чындап эле 18 миң Аалам-дын кызыктарын билип чыгууга бир адамдын өмүрү аздык кылат тура. Дүйнөдө, кең Ааламда биз билбеген сырлар канча дейсиз?

Башканы коюп, өз тарыхыбызды, ата мурас – санжыраларыбызды, ак таңдай төкмө акындардан калган са-нат-насыят ырларын, алардын өз ара айтыштарын, бабалардан бизге жет-кен Улуу сөздөр-дастандарыбызды толук окуп бүтө албай, руханий ка-зыналарыбыздын чети оюлбай тур-байбы? Жакындан бери, он беш жыл ичинде кыргыз элиме түндүктөн түшкөн Куттай болгон Жайсаң Үмөт уулунун тирүү арбагынын айтуусун-да Бүбү Мариям Муса кызы кагазга түшүргөн «АЙКӨЛ МАНАС» даста-нын окуп отуруп, журтубузга керектүү көп маалыматтын бирөөсү менен (да-стандын 10 томун алып окуй электер үчүн) тең бөлүшкүм келди. Азыр биз сыймыктанган, жер соорусу, көгүлтүр берметибиз-Ысык-Көлүбүздүн жара-лып калуу санжырасы бар экен. Эме-се баяндап берейин.

Журт эгеси Көкөтөй ажо хан Ба-кай, Чыйырды (Жакыптын бир тууган агасы) аталар менен келээр-кетээр узун сабак Улуу сөздөрдөн кеп салып отуруп, бир кезде акын Сокур Була ырга айланткан Кызыл Шаардын (усундар-дын Ысык-Көлдүн түбүндө калган шаа-ры) кыйрашынан баян этти.- » Күзгүдөй күн нуруна чагылышкан, жети көл тоо башынан орун алган. Алтын-Көл, Мис-Көл, Жез-Көл, Күмүш-Көлдү жай-кышы келгин куштар мекендешчү. Ал эми Муз-Көл, Туз-Көл, Кайнак-Көлдөн, кон-бостон канаттуулар качып өткөн. Мына ошол жети көлдүн төмөн жагын ээле-ген, усундардын, Кызыл Шаардын ук-муштай гүлдөп турган учурунда, калга-нын талкаланып суу астында. Жез таңдай сөз чебери акын Була, чектирип кош карегин сөз кунуна, ырдаган көзү өткөнчө жерди кезип,утур бир «жаш ка-рекке» (балага) жетелетип. Көзү көр, көкүрөгү күндөй жанган акындын ыр-дастанын кыскача айтам… . Бир кезде атак-даңкы дүйнө жарган, «Усун» деп уруусунун атын алган, мээнеткеч, өжөр калктын өкүмдары, курулган алтын ми-стен Кызыл Шаары, далай элдин көз жоосун алып турган, көптөгөн ач көздөрдү душман кылган. Дагы бир дүңгүрөткөн атак-даңкын, болуптур Тул-пар аты Усун хандын. Кууганын куткар-баган, кууса жетпес,чыкпаптыр Тору Тулпарга эч бир теңдеш. Тулпары, кен-байлыгы Усун хандын, көбөйтөт ич күйгүзгөн душмандарын. Усун хан Тул-пар атын өз жанынан, артыкча баалага-нын билген душман, майтаруу амалы-нын ишин кылат, акыры өзөгүнөн душман табат. Сатылган өз тууганы ми-нип качат, сый менен каканчынга (кы-тайга) тартуу кылат. Көзү бар, көкүрөгү сокур саткын, көрбөгөн тукумуна ор каз-ганын… Согушчан усундардан корккон-дуктан, каканчын шек билгизбей атты каткан. Далай жыл кишен салып, бай-лап, матап, дайынын билдирбөөнүн ка-мын кылат. Жаныбар артык туруп көрпендеден, акыры карыганда качкан экен. Капыстан колдон бошоп кыш чил-деде, кайрылбай багыт алат тууган жерге. Артынан сая түшкөн куугунчу-дан, көзгө атар жалгыз мерген жакын барган. Туу жондо баратканда күрткү жиреп, жаа огу кыр арканы жиреп кирет. Кадалып жүлүнүнө уусу тарап, сөөккө

Ыйык көлүбүз – Ысык-Көлдүн жаралуу санжыр а с ы

Жайсаң үмөт уулунун айтуусунан

баткан бойдон калып калат. Тулпарды мертиндирген мергенчи да, жазатын тапкан экен ай-талаада…(газетанын форматы эске алынып, Жайсаң Үмөт уулунун «АЙКӨЛ МАНАС» дастанынын 4-томунун 135-180 -беттеринен ыр түрмөктөрү кыскартылып берилди)…Санжыраны андан ары уласак, эбегей-сиз жер өлчөмүн ээлеп, акыл менен усун элин башкарып турган хандын, жети көлдүн кылаасындагы гүлдөгөн Кызыл Шаардын атагы ат туягы жеткен жерге дайын экен. Усун хан Тулпары-нын күйүтүнө чыдабай, аалам салган соң, эки мүчөл жашап калган жалгыз уулу Гусун атасынын ордун басып, так-ка отурат. Усун ханынан, Тулпардан ажыраган Кутуй саяпкер сай-күлүк, дул-дул-буудан таап келүүгө жер кезип, чөлгө кетет.Тулпардын дайнын көп жыл иликтеп, атасынан ашкан Эр-Гусун өч алууну көксөп жүрөт… Акыры кабарын угуп, издеп барып, аркайган Тору-Тул-пардын сөөгүн табат…Торунун саяпке-ри Кутуй күлүккө алтын чеге урган экен (аттын баш сөөгүндөгү жикке кыска ал-тын мык, салынган белги жөнүндө сөз болуп жатат). Табылган куу баштагы ал-тын чеге, кадалган кыр аркага болот жебе, Тулпардын дал өзү экени далил-денип, Гусун хан из кубарын жиберип, атты аткан мергендин сөөгүн табат. Бул ишти кылган Какандын куу ханы экени билинип, көксөгөн өч алууну Гусун Баа-тыр, кол салып какандарды талкалап-тыр. Ар жылы Карт Тору ашкан белди ашып, каканды алсыратат салык салып. Усундардын чабуулунан корккон какан-чындар таш дубалын түптөп, Улуу кы-тай Чебин курууга киришишет. Дубалды айландыра ор казышат. Ошол жылдан жалпы каңгай биригишип, Улуу ханды шайлашып, анын атынан айтпай, Кары хан деп аташат. («Цинь Империясы» жөнүндө айтылып жатса керек?) Мита-ам Кары Гусундан кутулууну мындай чечет – «Теңирдин касиеттүү кесесин-дей, күңгөй-тескейин жети көл курчап турган, чөмүчтөй келишимдүү ойдуң жерден орун алган усундардын Кызыл Шаарын, көлдөрдүн түбүн жырып, тый-пыл кылсам, тоо суусу толкуп ташып тоону ашат, Сары-Талаа, калааларын түгөл басат. Ушинтип жок болушат из калбастан, бул ойдун аягына сөзсүз чы-

гам!» -деп ойлонот. Салыгын усундар-дын кечиктирбей, эч шек бербей жет-киртип, сөзгө чебер чеченден кат жөнөтүп, «Теңдешсиз Гусун-Пааша-ар-стан жүрөк, жиберем саламымды бакыт тилеп. Атаңдан жашым улуу болсо да, ууруну калкалаганым үчүн башымды ийем, Тулпардан теңдеши жок Торунун кунун өлчөө мүмкүн эмес. Канча салык салсаң да, каршылык кылбай өз маа-лында төлөйм, уулумдай урматтаймын сени терең…» – деген каттагы элчи окуп берген сөзгө муюп, ишенген Гусун хан кыраакылыгын жоготуп, алдырар-да-жаздырар болуп, эч нерсени бай-кашпайт. Каканчындар ал арада салык-ка кошуп, жөө аскерин тоо-ташка, эл арасына алып келе беришет.Жетинчи жылга толгондо «баягылар салык алып келишкен тура»- деген ойдо, эч камсыз турган элди бир түндө тыйпыл кылып, кыз-келинди күң кылууга олжолоп, эр-кектерин бешиктеги баласына чейин түгөл кырып, калааны талап-тоноп, көлдөрдү жардырып, каканчындар жол-го түшүшөт. Алты көлдүн суусу тегиз каптап, шаар бир заматта тыйпыл бо-лот. Акыркы Күмүш-Көлгө душмандар жетише албай калышат. Ал кийин «Соң-Көл» – деп аталыптыр. Ошончо элден калаа сыртына бир күн мурун ордо кыз-матчысы -Эйя күң менен чыгып кеткен 6-7 жаштагы ханзаада, Гусун хандын уулу аман калат. Чөл кезип жүрүп, тул-пар болчу кулунду бээси менен жете-леп келген Кутуй саяпкер Кызыл Шаар-ды таппай зарлаптыр. Кызыл үңкүрдө жараланып жаткан күңдү, алсыраган баланы таап алат. Сөз айтууга чамасы жок күң «сак, сак»-деп жатып, жан бе-рет. Ханзаада чоңоюп, калган элин чо-гултуп, душмандан өч алууга, күч топто-ого жер оодарып кетишет. Кийин Сак уруусунан Булут тарап, «бурут» деген атка конуп, каканчындар менен далай кармаштар болуптур. Кызыл Шаар кый-раарында Була акын Атиллдин мейки-нинде жашаган өзүнүн Керк деген уста-тына жолугууга кеткен экен. Ал жактан кайтып келип, элинин мүшкүлдүү тагды-рына күбө болот. Ошол учурда какан-дар аярларын чогултуп, -»Үстөмдүк кылган үчүн «алсыз элге», каарына Көк Теңирдин калган эле. Кызыл Шаар, мол түшүмдүү талааларын, Ойротту, Сары

Талаа калааларын, көркүнө көз тайгылткан жети көл жок, нугунан качып барып калды токтоп…Эсепсиз кен-байлыгын, казынасын, бир түндө тыйпыл кылды усун атын» -деп Улуу жибек жолу аркылуу кербенчилерден жалган сөздөрдү дүйнө эли-не таркатышат. Чындыкты айтып чыккан Була акын-дын көзүн сөз куну үчүн ка-ардуу Кары хан чектиртип салат… Тору Тулпар ашып келген ашуу азыр «Тору-гарт» аталып, аттын башы табылган жер ушул күнгө чейин «Ат-Башы» калаасы делип келатат… Сак Баа-тыр кайталангыс бир жа-ралган, акылдуу арстан жүрөк бабалардан, усундун үрп-адатын, каада-салтын, унутпай сак тукуму улага-нын, укумдан-тукумга керэ-эз кылат, улуусу урпагына айтып турат. Гунн деген бир кезекте эл болгонун, чабы-лып, Усун атка конгондугун,

Усундар-Сактар болуп, Сактан-Булут, Булуттан-Ууз келип, Кыркууз туулуп,чачырап кыркууз дагы кырк та-рапка, эл калдык КЫРГЫЗ деген чым-чым гана… Мына ушул чымчым элдин канга сиңген, эң ыйык эки өнөрүн айт-кым келген. Сөз ээси-чечен акын эл сактаган, саяпкер-эр канаты ат таптаган…»-деп ажо Көкөтөй бабабыз сөзүн бүтүрөт… . Мына ушундай, окур-маным… Өз элине кыянатчылык кылган (Тулпар Торуну уурдаган) бир адамдын чыккынчылыгы – миң эмес, түмөндү жайратып салган экен. Ошон үчүн эли-биз «Өзөктөн чыккан-өрт жаман, өздөн чыккан-жат жаман»-дешет тура! Жайсаң Үмөт уулунун «АЙКӨЛ МАНАС» дастаны – түпкү Ууз хан атабыздан та-раган кыркууздун тукумдарынын тар-жымалын эле эмес, берендердин эли үчүн, жери үчүн душманга кылган эрди-гин, АЙКӨЛ атабыздын айтып бүткүс шердигин, көй-кашка баатырларды тап-кан касиеттүү, ыйык Энелердин даа-нышмандыгын жана да бүткүл адамзат-тын тарыхын ичине камтыган, ХХ-ХХI кылымдар тогошкондо кыргыз элиме кең Ааламдан, Кыргыз -Ата рухунан келген -кереметтүү Улуу Белек!!! Чын-дыгында эле, биздин күндөрдө Ысык -Көлүбүздүн тарыхын иликтеген росси-ялык ихтеолог- илимпоз окумуштуулар көл түбүнө сүңгүп, ал жактан турмуш-тиричилик буюмдарын – казан-тулга, чопо менен жыгачтан жасалган идиш-аяк, ар кандай эмгек шаймандарын, жоо-жарактарын, курулуштардын кал-дыктарын, чегилген тыйындарды ж.б. көп нерселерди таап жүрүшөт. Алар да -»Ойдуңда жашаган калаа элин кырсык чалган. Антпесе, өздөрүнө керектүү бу-юмдарын эмнеге таштап кетишмек эле?» -деп болжошот… Физика илими-нин мыйзамы боюнча «Жоктон – бар, бар нерседен-жок болбогондой» эле, ар бир санжыранын, уламыштын түпкүлүгүндө чыныгы тарых бар экени-не кийинки урпактар көңүл буруп, маа-ни беришибиз зарыл окшобойбу?

даярдаган: Венера нУКееВа

Тарых



Кыргызча такырбаштар деп коеюбуз. «Skinheads» англис тилинен которгондо «skin» – «тери», «head» – «баш» дегенди билдирет. Жаш өспүрүм муундардан баш-тап топтолуп андан өз ара катмарларга бөлүнүп кетишет.

«Жаш өспүрүмдөр» («Малолетки») - биринчи категориядагы эң көп санда-гы топ. Булар 12-14 жаштагы өспүрүм балдар. Булар чыныгы такырбаш кандай болоорун али билбей туруп бирок улут-чулдук жана рассизмге карата өздөрүнүн ураандарын өздөштүрүп алышкан жаш топ. Бул категориядагы топ өзүнөн чоң муундагы топторду туурашып, такырбаш-тардын өздөрүнүн символикаларынан кельттик крестин жана улутчулдук ураан-ды алып жүрүшөт. Алардын кийген кийим-деринен байкай албайсың.

«Жаштар» («Молодняк») – экинчи ка-тегориядагы жаш өспүрүмдөрдөн кийинки топ. 14-16-жаштагы жаштардын тобу. Алар неоулуттук митингдерге жана жыйындар-га активдүү катышат жана жыйындардын негизги бөлүгүн ушул топ түзөт. Бул ка-тегориядагы топ такырбаштардын саясий кыймылындагы башкы принциптерге бай-ланышкан белгилүү багытта жасашат.

«Чоң жаштагылар» («Старшаки»)- Үчүнчү категориядагы чоң жаштагылар митингдерде жана ар кайсы жыйында-рында өздөрүнүн саясий кыймылынын багытындагы катуу принциптери менен куралган бекем катмар. Алар саясий кый-мылындагы программасынын негизги пункттарын ишке ашырууда агитациялык иштерин жүргүзүшөт. Такырбаштардын саясий кыймылын жүргүзүүчүлөр ушул топ. Бул категориядагы такырбаштардын тобу оң жана сол радикалдык экстремист-тик уюмдар менен тыгыз байланышта иш алып барышат.

«Карып калган такырбаштар» («Ста-рые скинхеды») – бул такырбаштардын негизги уюгун түзүшөт. Мына ушулар жаштарды жыйнап, такырбаштардын кый-мылын түзгөн жана каржылаган топ, алар саны жагынан көп болбогону менен та-кырбаштардын башчыларынан түзүлгөн топ. Бул топтогу такырбаштардын орто жашы 20 жашты түзөт. Аталган топ өзүнөн кийинки топторго идеал катары муундарга жол багыт көрсөтүшүп, такырбаштардын принциптерин, традицияларын үйрөтүшүп келишет. Алардын ар бири такырбаш-тык кыймылында белгилүү, 3,5,10 жылга чейин стажы бар. Такырбаштык кыймы-лындагы стажында үзгүлтүккө учуратуу мүмкүн эмес. Жогоруда саналган 3-5-10 жыл ичинде жалаң гана такырбаштын

принциби, жашоосу менен жашашы ке-рек. Анын принциптеринен чыгып кеткен же такырбаштык жашоосун үзгүлтүккө учураткандан кийин ал кайра бул кый-мылдын тобуна кире албайт. Ал жашоодо өмүр бою такырбаш болушу керек.

«Саркечтер» («Модники») – такыр-баштардын жалпы массасындагы өзгөчө бөлүгү. Бул түрү такырбаштардын музы-касын угушуп, скин-концерттерине бары-шып, атрибуттарын алып жүрүшкөнү ме-нен алар анчалык коркунучтуу эмес. Алар окуу жайлардан же жашаган жерлерден такырбаштардын субкультурасы күч алган кезде тез арада чогулуп, кайра чачылып жок болуп кетишет. Чыныгы такырбаштар аларды «жасалма (фальшивый)» деп ко-юшат.

«гопники»(шпана)-Такырбаштардын массасындагы эң эле агрессивдүүсү жана коркунучтуусу. Бул топтогулар ую-шумсуз, ойлонуп карап олтурушпайт, не-гизи эле такырбаштык тууралуу алардын атрибуткалары болгон; башы такыр, кий-ген кийиминдеги белгилери жана бут кий-имдерине карап кыймыл жасашат. Алар «байлар» жана «кембагалдар» болуп эки-ге бөлүнүшөт

«Улутчул-социал такырбаштар» («Бонхеддер») – криминал кыймыл топ. Такырбаштардын талап-тоноочулук, ууру-лук жана талкалоо боюнча түзүлгөн кыл-мыш топтору.

Символикасы: улутчулдардын тради-циясындагы белгилерди колдонушат.

Нацисттик бүркүт

Адамдын баш сөөгү жана кай-чылаш сөөктүн сүрөттөрү жана SS символу, 3-Рейх-тин символунун сүрөттөрү

Кельт крести-нин ар кандай түрү, расалык «White Power» уюмунун эмблемасы

Өзгөчө мааниге ээ болгон 88 жана 14 саны (бул сандар не-мис алфавитиндеги

катар эки келген «H» тамгасы «жашасын Гитлер» жана «WP» тамгалары «ак раса» деген маанини билдирет)

Кулдарды башкарган конфедерациянын желеги

Бул символ-дорду курт-к а л а р ы н ы н жеңдерине, ар-тына тигип алы-шат

Буларга кошумча атрибуттар:Дагы бир сим-

волу «Oi!» аттуу музыканы угуш-кандыктан жана ушундан улам кыймыл жасаш-кандыктан бул атрибуттарды да көрүүгө болот.

атрибутика-ларын: Такырбаштардын саясий кыймы-лында же митинг, жыйындарында бири-бирин ажыратып билүү үчүн колдонушат. Алардын кийген кийимдеринен такырбаш-тардын кандай түрү экендигин ажырата билсе болот. Улутчул же антифашист же дагы башка багыттагы экендигин кийген кийиминен жана андагы символикалары-нын атрибутикаларынын тигилиштеринен билишет.

Чач жасалгасы: Чач таптакыр кы-рылып алынган баш алардын негизги өзгөчөлүгү. Бирок баарынын көңүлүн

өзүнө бурбашы үчүн алар чачын таптакыр кырып алышпайт, чачтын узундугу бирдей болушу керек.

шымдары - Армиялык шымдарды кий-гендерин көп кездештирүүгө болот. Андан башка ак-көгүш түстөгү жинсы шымдарын кийишет, бул түс ак расанын символу деп эсептешет. Кара түстөгү жинсы алардын ою боюнча кир жана кан көрүнбөйт.

бомбер - Жазгы согуштук–деңиздик курт-ка такырбаштын үстүнө кийген традиция-лык кийими. Жакасы жок куртка мушташ-канда жолтоо болбогону аларга ыңгайлуу.

Анык бом-бер бы-ч а к т ы н соккусунан с а к т а ш ы керек.

К у р л а -ры (рем-ни)- Курал салгыч те-шикчелери бар оор курларды тагынышат. Анткени алар курал көтөрүп жүрбөгөндүктөн мушташканда курду курал катары колдонушат. Бирок кээ бир такырбаштар бычак, отвертка колдо-нушат.

бут кийимдери –«Хакинг» боолуу армиялык оор ботинкалар «Доктор Мартенс» («Докс», «ДМ»), «Camelot», «Grinders» маркасындагы бут кийимдер. Бут кийимдер да мушташкан учурда алар-га курал катары кызмат кылат.

боолор – Узун болушу керек. Бонхед-дер көпчүлүк учурда ак түстөгү боо бай-ланган ботинка жана ак жинсы кийишет. Кызыл түстөгү боо байлашкандар раса үчүн кан төгүүгө даяр экендигин билдирет. Кара түстөгү боону байлаган такырбаш-тарды да кезиктирүүгө болот.

татуировкасы: кельт крестинин жана улутчулдуктун, 14,88 сандарынын сүрөттөрүн тапса болот.

« К а ра л а рд Ы н » үшүн алган

таКЫрбаштар

Турмуш

акча салып тирилигине да жардам берип келебиз. ал гана эмес өз мамлекетибиздин бюджетин толуктап жаткан учурубуз. ошол чет жактагы жашообуз кооптуу экенин бир гана өзүбүзгө гана белгилүү. Бөтөн жерде абайлап жүрүүгө туура келет. апрель айында көпчүлүк учурда азияттар жана кавказ улутундагылар өз өмүрлөрүнөн кооп-тонуп иштеп жүрүшөт. анткени апрель айында улутчул топтордун кыймылдары күч алган мезгил. мына ушул улутчул топтор кимдерден турат, деги эле булар кимдер экенин окурмандарга маалымат берип өтүүнү туура көрдүк. өзгөчө апрель айында эмне үчүн мекендештери-биз көп коркуп, керек болсо жумушка барып келген учурда да коркуну-чуна себеп болуп жатканын айтып өтөлү.

Жакшы жашоого аракет жасап көпчүлүгүбүз дүйнөнүн ар кайсы бурчунда иштеп жүрөбүз. ишибиздин жакшы акыбетинен өз меке-нибизге тапкан байлыгыбызды, акчабызды жөнөтүп жер тилкесин алып, там салып же дагы башка жакшылык иштерге жумшап жата-быз. Бул албетте, жакшы жетишкен ийгиликтерибиз. ата-мекени-бизде калган туугандарыбызды керек болсо чет жактарда иштеп,

P.S. аз да болсо такырбаштар ту-уралуу маалыматтарды жеткирүүгө аракет кылдык. Бирок алардын аяба-гандай түрлөрү көп, ошону менен бир-ге эле ар кандай багыттагыларын кездештирүүгө болот. негизи эле такырбаш деген сөздүн жана уюшул-ган топтун башында башка багытта болгон болсо да алар ички саясатын-да өз ара бири-бири менен мамилеле-ри бекем жана бышык экени белгилүү. сыртынын рок, панк музыканын жана башка стилдеринин фанаттары бо-луп жүргөндөрү да бар. ал гана эмес спорт оюндарда, футбол фанатта-ры болуп көрүнгөн улутчулдар деле 11-декабрда москва шаарында болуп өткөн фанаттардын кыймылынан белгилүү болгонун айта кетүү керек. апрел айы өзгөчө коркунуч туудур-ганын себебин улутчулдардын ую-мун түзгөн гитлердин туулган күнүн майрам катары белгилешкени менен байланыштырып келишет.

даярдаган: Мадина Саттар


Это уникальное место, где каждый посетитель может соприкоснуться с та-инственным и не до конца познанным миром космоса. Музей расположен в цокольной части монумента «Покорите-лям космоса», воздвигнутого 4 ноября 1964 года в честь запуска Первого ис-кусственного спутника Земли. 110-ме-тровый памятник высотой выполнен из полированного титана, применяемого в ракетостроении.

Идея создания музея принадлежит «отцу космонавтики», главному кон-структору ракетно-космических систем С.П.Королеву.

Экспозиция музея представлена раз-личными образцами космической техни-ки, личными вещами космонавтов и кон-структоров, архивными документами, кино- и фотоматериалами, произведени-ями искусства. В фонде музея бережно

50 лет СО ДнЯ ПОКОрениЯ КОСмОСа ЧелОВеКОм!

12 апреля 1961 года человек впер-вые полетел в космос. 108 минут полёта Юрия гагарина навсегда изменили историю космонавтики. 10 апреля 1981 года, к 20-летниму юбилею этого события, был тор-жественно открыт Мемориаль-ный музей космонавтики.

МЕМОРИАЛьНЫЙ МуЗЕЙ КОсМОНАВТИКИ

Адрес: Москва, пр. Мира, д.111 (Проезд: ст. м. "ВДНХ")Режим работы Мемориального музея космонавтики: ежедневно с 11.00 до 19.00, кроме понедельникаВходная плата: взрослый - 100 руб.; льготный - 20 руб.; фотосъемка - 200 руб.

Элина мун, собственный корреспондентпроекта «биРгЕ»

Афиша

хранится более 35000 экспонатов.Выставку открывают огромные метео-

риты (весом до 170 кг.!), прикоснувшись к которым можно загадать желание, на исполнения которого, по утверждению экскурсовода, будут брошены все косми-ческие силы.

Далее можно увидеть легендарных Белку и Стрелку, подробно рассмотреть первые искусственные спутники, глобус Луны, скафандры и спускаемый аппарат, посмотреть личные вещи первых космо-навтов, их фотографии и награды.

В следующем зале представлены кабине-ты К. Циолковского и С. Королева, места, где великие люди сделали открытия, повлияв-шие на мировую историю.

В большом зале представлены модели космических кораблей и орбитальной стан-ции «Мир», на борт которой можно поднять-ся и более подробно познакомиться с усло-виями жизни в космосе.

Музей предлагает большое количество экскурсий как для самых маленьких, так и для взрослых, но если захочется изучить всё самостоятельно, то информация об экспона-тах достаточно подробная

Приятной новостью стало открытие ин-терактивной образовательной программы «Живая планета». Здесь вы сможете по-чувствовать себя настоящим покорителем космических просторов, а также в конце за-нимательного полета получить диплом «Жи-теля планеты Земля» с её собственным авто-графом.

Посещение музея превращается в малень-кое путешествие к звездам.

тан калаарлык, укмуш же тамашалуу түшкөн сүрөтүңүз бол-со, биздин электрондук почтабызга аты-жөнүңүздү жана бай-ланыш телефондоруңуз менен кошо жазып, салып жиберсеңиз болот. Сүрөтөңүз таң калаарлык же аябай тамашалуу болсо ге-зит бетине коюлуп, сизди жеңүүчү катары баалайбыз. Ошону менен эле чектелбей, гезитибиздин белектерине да ээ боло аласыз. анда сиздердин сүрөтүңүздү күтөбүз.

E-mail:[email protected]

Конкурс

- как вы добились успеха на сце-не? кто вас заметил и кто поддер-жал?

Успех на сцене пришел ко мне бла-годаря моему огромному желанию петь, таланту и голосу, которыми меня одарила природа, родители и Кудай. А так же, благодаря большому труду, который я вложила и вклады-ваю в свое творчество на протяжении уже 18 лет. В начале моего творче-ского пути меня заметили и поддер-жали такие люди как, Рафаил Сар-лыков – мой учитель по вокалу, а так же человек, который сформировал и стал художественным руководителем ансамбля песни Политехнического института, когда я была студенткой этого замечательного ВУЗа. Алек-сандр Сидорченко – еще один чело-век, который имел большое влияние на меня в самом начале моего твор-ческого пути, благодаря которому я приобрела навыки работы в звукоза-писывающей студии и выступления на большой сцене.

-если это не секрет, расскажите о своей семье, дети внуки и т.д?

- Вопросы такого плана я обычно опускаю и на них не отвечаю (счи-таю, это мое личное пространство и я имею полное право его ограничить)

- А чем вы сейчас занимаетесь?- В данный момент готовится к вы-

пуску второй CD-альбом c моими песнями. Параллельно подбираю в свой репертуар новые песни, над ко-торыми еще предстоит поработать. Эти песни войдут в мой репертуар, а так же в 3-й альбом. А так же я зани-маюсь продвижением деятельности Общественного фонда «Art Bulak», директором которого я являюсь. В перспективный план фонда входит реализация социально значимых культурных проектов.

- наверняка, вы много путеше-ствовали. какие страны вам по-нравились больше всего? что именно осталось в памяти?

- Да, я побывала во многих странах, и еще мечтаю посетить многоие из них. Я не могу сказать, что какая-то страна лучше или какая-то хуже….в каждой стране есть свои достопри-мечательности. В Германии мне за-помнился Дрезденский музей, где собраны шедевры изобразительного искусства, в Индии, конечно же Тадж Махал, в Турции – мост через Бос-фор, который соединяет Азию и Ев-ропу, на Кубе пляж знаменитого ку-рорта Варадеро…. И прочее, прочее, прочее…. Но где бы я ни была, какие бы прекрасные места я ни посещала, я всегда с нетерпением возвращаюсь домой, в Кыргызстан.

- Расскажите о своем хобби - чем вы любите заниматься?

- Я очень люблю играть в рull (это американский бильярд). У меня есть компания подруг, с которыми, я ча-стенько и с удовольствием играю в эту замечательную игру. Так же лю-блю собирать икебана из всего, что

иногда попадается под руку. А в по-следнее время - я люблю сидеть в интернете.

- кто из звезд в кыргызстане считает себя "королем"? на за-паде таким был покойный майкл джексон, в России - филипп кир-коров, а у нас кто?

- «Не сотвори себе кумира» - ска-зал кто-то из мудрых…точно так же, давайте не будем сортировать арти-стов на королей и подданных. Слава, популярность – временны. Искусство, творения – вечны…

по вашему мнению, могут ли из-вестные люди страны, в том числе звезды шоу-бизнеса как вы, про-вести масштабную акцию по со-хранению стабильности в стране, независимо от действий. времен-ного правительства?

- К великому сожалению, великих представителей культуры, масштаба Чынгыза Айтматова, чье мнение, при-зывы были бы авторитетны и возыме-ли бы действие на наш народ, нет в живых. Тем, не менее, многие извест-ные личности проводят подобные ак-ции, и флаг им в руки! И я попыталась внести свой вклад, и в прошлом году, инициировала и провела концерт-ак-цию «Звезды Кыргызстана за мир и развитие». В рамках проекта была за-писана общая песня «Ынтымак ыры» и на нее снят клип. Основной идеей этого проекта было из устами по-пулярных исполнителей довести до зрителя вот что: только в той стра-не, где есть мир, есть стабильность, межэтническое согласие, может быть развитие и прогресс. И этот концерт транслировался на национальных ка-налах, и вызвал положительный резо-нанс в обществе.

- что вы пожелаете нашим чита-телем

- Читателям, проекта «БИРГЕ» крепкого здоровья, успехов в работе, желаю всего самого наилучшего. Так-же поскорее вернуться домой. Ваша Гулнара Тойгонбаева

беседовала: венера нукеевА

гулнАРА тойгонбАевА: «слАвА, популяР-ность – вРеменны. искусство, твоРения – вечны…»



Газета не несет ответсвенности за

содержание рекламных обьявлений и сообщений

информационных агенств.

Мнения авторов могут не совпадать с мнением

редакции.

Газета отпечатано в ЗАО "Прайм Принт

Москва"Заказ № 1282 Тираж: 999

Адрес редакции: г. Москва

ул. Академика Арцимовича, дом 3+7 (495) 54 54 196

главный редактор

Жапарова Мадина

Дизайнер-верстальщик

Жапарова Мадина

Менеджер по рекламе

Жусупов Мирлан

члены ред. коллегии: Кайбылдаева ЧолпонУзбекова ДинараЖоробаева ЖанараЖолдошев КубанычНукеева ВенераМун ЭлинаКусаиров УлукОсокеев Талгат

учредитель газетыООО Мобильные сети

ДЕН-сООЛуКТу ВИТАМИНДЕР МЕНЕН чЫҢДАҢЫЗАйлана чөйрөдөгү бак-дарактардын, өсүмдүктөрдүн бүчүрлөшү энергияны та-

лап кылат. Күн, суу, шамал, жер өсүмдүктөрдү энергия менен камсыздайт. Ошол эле сыяктуу адам баласынында организми витаминдердин жардамы менен энергия-ны иштеп чыгат. Мына ошондуктан витаминдер менен организмди камсыз кылып туруу өтө зарыл. Албетте витаминдерди ичиш керек, бирок кандай витаминдерди ичүү зарыл? Анын кандай пайдасы бар? Организмибизге жетишпеген витаминдер-ди мөмө-жемиштер жана жашылча-чөптөр менен толуктасак болот. Анда эмесе, алфавит боюнча саналган жана аталган витаминдерди карап көрөлү.

Аевит витамини – Эң жакшы витаминдердин жыйындысы. Бул витамин терини жалтыратып, кургактыгын азайтып жашартат. Чачыңызды коюлтуп калыбына келтирет. А жана Е витаминдерин бекеринен сулуулук витаминдери деп айтышпайт. Аялдарга ар дай-ым сунушталчу витаминдердин жыйындысы.

А витамини – Адамдын иммундук си-стемасын колдоочу витамин. А витамини азайган учурда сасык тумоо, баш, ич оору жана башка жугуштуу оорулар менен тез-тез сыркоолойт. Эгерде жаш балада А витамини жетишсиз болсо боюнун өсүшү акырындайт. СПИД менен ооруган-дарга да бул витамин сунушталат, анткени алардын өмүрүн узарт-канга жардам берет. Ошондой эле диабет, гипертония, гипогликемия ооруларын дарылоодо жана көздүн жак-

шы көрүүсүнө А витаминин жардамы зор. Шабдаалы, өрүк, са-биз, жүзүм, коон, дарбыз ж.б. мөмө-жемиштерден алсак болот.

В витаминдер группасы - Чач өтө көп түшүп, тырмак сынып, бетке майда бүдүрлөр көбөйүп баратса бул витамин-дердин тобун ичсеңиз калыбына келишине жакшы жардам бе-рет. Мисалы: В5 беттеги бырышты жазат. Бул витаминдердин жыйындысы нерв системасына жана булчуңдарга өтө пайдалуу. Картошка, буурчак, гүрүч, эт, балык жана жумуртканын соста-вында көп кездешет.

с витамини - Эгерде сиз алсызданып, дайыма уйкуңуз ке-лип, тиштериңиз канап кыйналсаңыз С витамининин жетиш-пегендигинен белги берет. Бул витамин капиллярларга жана онкологиялык ооруларга жакшы жардам берет. Лимон, банан, мандарин, ананас, ашкабак, помидор, бадыраңдан алсак болот.

D витамини - Сөөктөргө жана тиш-терге өтө керектүү витамин. Аталган витаминди күндүн нурунан да ала алабыз. Андан сырткары балыктын майынан, жөжөнүн боорунан, жумурткадан жана сүттөн алабыз.

F витамини – Бул витаминдин азыдыгы чачтын суюлушуна жана агарышына, бетке эрте бырыш түшүшүнө алып келет. Жүрөк, кан-тамыр ооруларына пайдалуу. Күн карама-да, кургатылган мөмө-жемиштерде, жаңгакта балыктын майында болот.

Н витамини – Ушул витамин-дин жардамы менен териңиздеги

кургактыкты, өтө майлуулукту жана чачтагы какачты уну-тасыз. Кан аздуулукка, аппетит жоктугуна, диабет оорусуна

эң керектүү витамин. Жумурт-канын сарысында, жаңгакта, бадамда, козу карында бар.

Р витамини - Майда кан тамырларды бекемдөөгө, шишикти кетирүүгө, баш айланганда жана тиш канаган-да дарылоодо керек. Бул витаминди анардан, шиповник-тен, клюквадан, алчадан, укроп, петрушкадан, кара жүзүмдөн, алмуруттан, ал-

мадан, кулпунайдан алабыз.

РР витамини – Аллергиялык ооруларга каршы вита-мин, никотин кислотасынын жана ниациндин жетишпе-гендигинен терини кычыштырып, сактагыч функциясын төмөндөтөт. Нан, эт, боор, жумуртка, сүттүн составында бар.

кАк стАть успешным человеком?

топ-10 необходимых кАчеств

Венера НуКЕЕВА,"БИРгЕ" долбоорунун атайын кабарчысыРоссия, Москва

ПсихологияКеңеш

Пайдалуу

www.gazeta.birge.ru www.birge.ru

г. Москва 115 191, ул. 2-я Рощинская, , д. 4, офис 504.ИНН 772 5710233КПП 772 501001

1. Успешный человек ищет возможно-сти, неуспешный – отговорки и все новые препятствия.

Возьмем такую ситуацию – нехватка денег. Успешный человек будет искать возможности заработать, знания, как управлять деньгами; неуспешный – при-чины, почему он не может заработать в «этой» стране.

6. Успешный – самомотивированный, не-успешному нужна мотивация извне.

Как правило, успешный мотивирован азартом, желанием доказать свою силу, ис-кренним интересом к самой деятельности. Неуспешного надо постоянно мотивиро-вать материальными благами, одобрением окружающих.

9. Успешный верит в себя, неуспешный ве-рит словам других о себе.

Показателен в этом смысле психологиче-ский эксперимент: по сговору все участни-ки называли квадрат кругом, и только один участник, который не знал о сговоре, утверж-дал обратное. Большинство людей, не знав-ших о сговоре, через некоторое время согла-шались с общей точкой зрения.

7. Успешный рискует, неуспешный боится рисковать.

К счастью или к сожалению, жизнь непред-сказуема, и в самый лучший план могут вме-шаться неблагоприятные обстоятельства. Успешный человек понимает это и делает шаг в неизвестность.

8. Успешный не боится отказов, неуспеш-ного отказы выбивают из седла.

«Жизненный успех человека определя-ется количеством «неудобных разговоров», которые он выдержал», – Тимоти Феррис.

5. Успешный терпелив, готов долго идти к своей цели, неуспешный хочет все и сразу.

Кто-то из великих сказал: «Гений – это 1% везения и 99% упорного труда».

10. Успешный следует зову большой меч-ты, достойной цели в жизни, неуспешный преследует мелкие цели.

2. Успешный человек действует, неу-спешный откладывает действие на потом.

Успешный действует, несмотря на лень, страх, незнание. Неуспешный постоянно накапливает знания, которые не применя-ет, все время ждет благоприятного момен-та, а он все никак не наступает. Как метко подметил один мудрый человек: «Лето – мертвый сезон и пора отпусков, осень – пора отправлять детей в школу, зима – новогодние каникулы, весна – начало дач-ного сезона. А лучше жить-то когда?»

3. Успешный стремится к большему, чем он есть сейчас, неуспешный предпочитает статус кво.

«Тогда не мог, а сейчас смог», – внутрен-ний диалог успешного человека. «А зачем? И так сойдет», – внутренний диалог не-успешного человека.

4. Успешный падает и снова поднимется, не-успешный боится упасть, совершить ошибку, а если падает, то уже не стремится подняться.

В биографиях знаменитых людей часто можно прочесть о моментах поражения, се-рьезных потерях. Это своеобразный момент истины, поведение в котором и определяет успешность человека.

истории известно немало примеров, ког-да настоящий успех приходил к тем, кто выбирал недостижимую на первый взгляд цель, которая значительно превышала их возможности на момент выбора.

Каждый человек может стать успеш-ным, если захочет и разовьет в себе необ-ходимые качества.

Желаю всем успеха в жизни.

успех и его достижение – одна из популярнейших тем в современной психоло-гии. написаны уже тонны книг на тему «как достичь успеха», а глянцевые журна-лы навязывают нам однотипные образы успешных людей.

но что такое успех на самом деле? и действительно ли он в соответствии со стандартами общества: престижная высокооплачиваемая работа, авто-мобиль дорогой марки, одежда от известных дизайнеров?

мне очень нравится в этом смысле высказывание «отца» коучинга (совре-менной технологии помощи человеку в достижении его целей и раскрытии потенциала) томаса леонарда: «Клиент сам для себя определяет, что такое успех». Это дает возможность двигаться именно к своему успеху, а не к на-вязанному кем-то образу.

При этом у многих успешных людей, реализующих свои цели и свой потен-циал, можно выделить общие черты, отличающие их от других. Чем успеш-ный человек отличается от неуспешного?

тОП-10 КаЧеСтВ УСПешнОгО ЧелОВеКа:


Фото, видео съемки, видео монтаж, визит-ки, листовки, брощю-ра, верстка, баннер,

ремонт, компьютеров, установка программ,

фото печать, фото монтаж, оцифровка кассет, все полигра-

фические услуги. 8 915 006-43-81, 8 915 006-80-17,8 916 063-23-07, 8 925 885-14-06.

инФОрмаЦиОннО-теХниЧеСКий

Центр

и студия

"KruG"предостовляет

свои услуги

Объявления

Имя: ЧинараСрочно сниму квартиру или комнату ( не дорого) поближе к метро и центру. Порядок и сво-евременную оплату гарантирую.телефоны: 8 926 1811382

Имя: ЗаринаСдаю квартиру с подселением. Для платежеспособных кыргы-зов. С удобствами. 15 мин. пеш-ком от метро Бабушкинская.телефоны: 8 925 041 51 49, 8 926 409 49 10Имя: РусланПодселю порядочных 1-2 де-вушек. Квартира с евроремон-том, холодильник, стиралка, ТВ, и-нет. 3 мин. пешком от ст. Ме-тро Тимирязевское. Во второй комнате редко появляюсь.телефоны: 8-901-592-20-60Имя: НазираСрочно нужны 2 девушки с под-

Имя: КыргызЯпонскому ресторану в г. Химки СРОЧНО требуются: -ПОВАРА; -МЕНЕДЖЕРЫ; -ОФИЦИАНТЫ; -БАРМЕНЫ; -ПОСУДОМОЙЩИ-ЦЫ; -УБОРЩИЦЫ; -ТЕХНИК; ВОДИТЕЛЬ НА ДОСТАВКУ; (СТРОГО РФ !!!)телефоны: 8 903 712 00 77Имя: Бактияр Срочно требуется женский ма-стер в парикмахерскую.телефоны: 89261707622, 89260505959Работа в Москве Есть работа! Зарплата на строй-ке от 20 тысяч рублей (3-4 раз-ряд). Требуются УБОРЩИЦЫ, ПОСУДОМОЙЩИЦЫ, ГРУЗЧИ-КИ, зарплата от 14 тысяч ру-блей. Требуется разрешение на работу, патент, мед.книж-ка. Оформление по договору. Консультации по телефону 89099985555

услугИсДаю

треБуется снИМу

Имя: Мырза. Разыгрывается авто ROVER 1998 года, все опции, билет стоит 3000 руб., Дата розыгрыша 8 мая. Под-робности по тел. 8 926 972 27 20Имя: Нураалы. Ремонт Ходовых, Электрика и двига-тель. телефоны: 8 925 187 58 25, 8 926 130 06 69Кирди, чыкты Украинага, заказ менен Литвадан машина алып чыгабыз.тел: 8 926 142 43 94, 8 926 433 25 24, 8 916 074 04 04

- расскажите о вашей организа-ции - чем она отличается от дру-гих подобных?

Наш Профсоюз – молодая орга-низация. Основное отличие нашего Профсоюза от большинства анало-гичных организаций – это огромный комплекс мероприятий, направлен-ный на улучшение качества условий труда и жизни членов профсоюза.

Подавляющее количество членов профсоюза - это приезжие из других регионов и стран ближнего зарубежья – трудовые мигранты. Зачастую они чувствуют себя «не в своей тарелке», т.к. не всегда обладают знаниями о своих правах и обязанностях на тер-ритории г. Москвы. И одна из самых важных задач Профсоюза – это упро-стить и улучшить жизнь именно этой категории трудящихся. Мы пережива-ем за каждого участника нашего про-фсоюза и стараемся осуществлять индивидуальный подход к каждому из них, принимая во внимание различ-ные тонкости и нюансы. На сегодняш-ний день для членов профсоюза мы организовали:

1. Бесплатную помощь в оформ-лении регистрации по месту пребы-вания.

2. Корпоративный тариф для мо-бильных телефонов, он безлимит-ный внутри сети за минимальную плату. Номер с данным тарифным планом выдается всем членам про-фсоюза совершенно бесплатно.

3. Каждому желающему участни-ку профсоюза оформляем добро-вольную медицинскую страховку по льготной стоимости.

4. Бесплатную консультационную телефонную службу, в которую всег-да можно обратиться за советом и информацией, при возникновении затруднительной ситуации. Опера-торы call-центра говорят на несколь-ких языках и смогут понять большин-ство обратившихся абонентов.

5. В партнерах профсоюза со-стоит много работодателей. Они передают нам информацию об ос-вободившихся и новых вакансиях в их компаниях, а мы в свою очередь доводим эту информацию до всех членов профсоюза. Так что в нашей организации проблемы безработи-цы не существует в принципе.

6. В данное время идет строи-

селением в 1комн.кв. Квартира находится 5 мин. ходьбы от ме-тро станции Выхино телефон: 8 925 025 58 48 Сдаю комнату для платежеспо-собных кыргызов. С удобства-ми. 10 мин. пешком от метро Полежаевская.телефоны: 8 925 885 14 06, 8 915 244 26 21

Место Вашей реклаМы

+7 495 54-54-196

тельство льготной гостиницы, где члены профсоюза смогут проживать по льготной цене в момент поиска постоянного жилья.

7. Сейчас ведутся переговоры по поводу организации бесплатного об-учения и курсов повышения квали-фикации для членов профсоюза.

И это далеко не полный список того, над чем в данный момент ве-дется работа. Также мы принимаем во внимание пожелания участников Профсоюза и стараемся воплотить их в жизнь по мере возможности.

- Что подтолкнуло Вас создать эту организацию?

К сожалению, сейчас мы живем в мире, где каждый сам за себя, каж-дый выживает и карабкается, как может. А трудовые мигранты – до-статочно уязвленный слой граждан, ввиду того что им приходится адап-тироваться к условиям жизни, рабо-ты и прочим нюансам за пределами Родины.

Очень часто работодатели, а иногда и представители власти, ведут себя некорректно, попирая нормы, правила и законы. Доказать это практически невозможно, если действовать в одиночестве. Одна-ко в компании единомышленников добиться справедливости можно с большим успехом. Так и родилась идея создания нашего Профсоюза, в основе которой лежит желание по-мочь простым людям.

НА ПРАВАХ РЕКЛАМЫ

НА

ПРА

ВАХ

РЕ

КЛАМ

Ы

р е г и о н а л ь н а я о б щ е с т в е н н а я

о р г а н и з а ц и я п р о ф е с с и о н а л ь н ы й с о ю з

р а б о т н и к о в с ф е р ы у с л у г и т о р г о в л и

Интервью давал: аширов джами джээнбаевич, Член

правления,председатель исполкома.

Интервью брала: елена Прекрасная журналист

проекта "бирге"

Контакты: Волгоградский проспект, д.32 ,корп.8. Пер-вый вагон из центра, пеш-ком 1 минута от метро.

8(495)66996048(499)34700758926215068889260085168

Выпуск #2 (Апрель 2011)

Documents