บทท 2

เอกสารทเกยวของ

ในการจดท าโครงงานคอมพวเตอร ประเภทซอฟตแวร เรอง

HERB & HEALTH คณะผจดท าไดศกษาขอมล

เอกสารทเกยวของดงตอไปน

2.1 ความรตางๆเกยวกบสมนไพร

2.2 เอกสารทเกยวกบคอมพวเตอรชวยสอน

- ความหมายเกยวกบคอมพวเตอรชวยสอน

-

คณสมบตของโปรแกรมซอฟตแวรทพฒนาบทเรยนคอมพวเตอร

2.1 ความรตางๆเกยวกบสมนไพร

สมนไพร

ความหมาย

ค าวา สมนไพร ตามพจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2525

หมายถง พชทใช ท าเปนเครองยา

สมนไพรก าเนดมาจากธรรมชาตและมความหมายตอชวตมนษยโดยเฉ

พาะ ในทางสขภาพ

อนหมายถงทงการสงเสรมสขภาพและการรกษาโรค

ความหมายของยาสมนไพรในพระราชบญญตยา พ.ศ. 2510 ไดระบวา

ยาสมนไพร หมายความวา ยาทไดจากพฤกษาชาตสตวหรอแรธาต

ซงมไดผสมปรงหรอแปรสภาพ เชน พชกยงเปนสวนของราก ล าตน ใบ

ดอก ผลฯลฯ ซงมไดผานขนตอนการแปรรปใด ๆ แตในทางการคา

สมนไพรมกจะถกดดแปลงในรปแบบตาง ๆ เชน ถกหนใหเปนชนเลกลง

บดเปนผงละเอยด

หรออดเปนแทงแตในความรสกของคนทวไปเมอกลาวถงสมนไพร

มกนกถงเฉพาะตนไมทน ามาใชเปนยาเทานน

การเกบรกษาสมนไพร

1.ควรเกบยาสมนไพรไวในทแหงและเยน

สถานทเกบสมนไพรนนตองมอากาศถายเทสะดวกเพอขบไลความอบช

นทอาจจะกอใหเกดเชอราในสมนไพรได

2.สมนไพรทจะเกบรกษานนตองแหงไมเปยกชน

หากเสยงตอการขนราได

ควรน าสมนไพรนนออกมาตากแดดอยางสม าเสมอ

3.ในการเกบสมนไพรนนควรแยกประเภทของสมนไพรในการรกษาโร

ค เพอปองกนการหยบยาผดซงอาจจะกอใหเกดอนตรายได

4.ควรตรวจดความเรยบรอยในการเกบสมนไพรบอย ๆ

วามสตวหรอแมลงตาง ๆ

เขาไปท าลายหรอกอความเสยหายกบสมนไพรทเกบรกษาหรอไม

ถามควรหาทางปองกนเพอรกษาคณภาพของสมนไพร

การใชสมนไพรทถกตอง ควรปฏบตดงน

1. ใชใหถกตน

สมนไพรมชอพองหรอซ ากนมากและบางทองถนกเรยกไมเหมอนกน

จงตองรจกสมนไพร และใชใหถกตน

2.ใชใหถกสวน ตนสมนไพรไมวาจะเปนราก ใบ ดอก เปลอก ผล เมลด

จะมฤทธไมเทากน บางทผลแก ผลออนกมฤทธตางกนดวย

จะตองรวาสวนใดใชเปนยาได

3.ใชใหถกขนาด สมนไพรถาใชนอยไป กรกษาไมไดผล

แตถามากไปกอาจเปนอนตราย หรอเกดพษตอรางกายได

4.ใชใหถกวธ สมนไพรบางชนดตองใชสด บางชนดตองปนกบเหลา

บางชนดใชตมจะตองรวธใชใหถกตอง

5.ใชใหถกกบโรค เชน ทองผกตองใชยาระบาย

ถาใชยาทมฤทธผาดสมานจะท าใหทองผกยงขน

สมนไพรพนบาน คณประโยชน และสรรพคณ

กระเจยบแดง

ภาพท1 กระเจยบ

ชอภาษาองกฤษ : Roselle

ชอวทยาศาสตร : Hibiscus sabdariffaL.

ลกษณะ : ไมลมลกเนอออน ขนเปนพมเตย ขอบใบเรยบ ดอกเปนสชมพ

ตรงกลางดอกมสเขมมากกวาขอบนอกของกลบ

สรรพคณ : ใบ – รสเปรยว ขบเสลด ท าใหโลหตไหวเวยนด

เมลดใน – รสจด เปนเมอก แกออนเพลย บ ารงก าลง

บ ารงธาต

ผล – รสจด ขบเหงอ แกรอนใน

สามารถใชรกษาโรคพยาธตวจดได

แค

ภาพท 2 แค

ชอภาษาองกฤษ :Agasta

ชอวทยาศาสตร :Sesbaniagrandiflora (L.) Poiret

ลกษณะ : ไมยนตนขนาดกลาง แตกกงกานสาขามากไมเปนระเบยบ

เนอไมออน ทเปลอกตนเปนสน าตาลปนเทา เปลอกหนาและมรอยขรขระ

แตกเปนสะเกด

สรรพคณ : แกทองรวง คมธาต แกบดมกเลอด

สมานแผลทงภายในและภายนอก

ใบ – แกไขหวด

หอมแดง

ภาพท 3 หอมแดง

ชอภาษาองกฤษ : Shallot

ชอวทยาศาสตร :Allium ascalonicum

ลกษณะ : มล าตนสนและฝงอยใตดน กาบใบพองออกเพอสะสมอาหาร

ลกษณะเปนชอคลายรม ประกอบดวยดอกยอยจ านวนมาก

กลบดอกสขาวอมมวงมกลบดอก 6 กลบ ออกดอกในชวงฤดรอน

สรรพคณ : ขบลม ขบปสสาวะ ขบเสมหะ ขบประจ าเดอน แกไข แกหวด

ชวยยอยอาหาร เจรญอาหาร ในหอมแดงประกอบดวย

เซเลเนยมเปนเกลอแรทท าหนาทเปนตวประสานการท างานของเอนไซม

ระหวางวตามนด เอ และซ

สะระแหน

ภาพท 4 สะระแหน

ชอภาษาองกฤษ : Kitchen Mint

ชอวทยาศาสตร :MethacordifoliaOpiz.

ลกษณะ : เปนพชลมลกเลอยตามพนดน ล าตนสแดงเขม

ใบกลมขนาดหวแมมอ ใบคอนขางหนา รมใบหยกโดยรอบ

ภายในใบเปนคลนยบยน และมกลนหอม

สรรพคณ : น าคนจากตนและใบดมแกปวดมวนในทอง แกทองอด

ทองเฟอ ขบลม หรอกนสดเพอดบกลนปาก ขบเหงอ

นอกจากนยงชวยฆาเชอ ระงบอาการเกรงของกระเพาะอาหารและล าไส

ในสะระแหนประกอบดวย วตามนเอ วตามนบ 2 วตามนซ แคลเซยม

และ ธาตเหลก

ตะไคร

ภาพท 5 ตะไคร

ชอภาษาองกฤษ : Lemongrass

ชอวทยาศาสตร :Cymbopogoncitratus(DC.) Stapf, 1906

ลกษณะ : เปนพชตระกลหญา ตะไครเปนพชทเจรญเตบโตงาย

มล าตนทแทจรงประมาณ 4-7 เซนตเมตร

ล าของตนจะถกหอหมไปดวยกาบใบโดยรอบ

ใบยาวแคบเสนใบขนานกบกานใบ

ใบของตะไครอดมไปดวยน ามนหอมระเหย

ทนยมน ามาปลกเปนพนธพนเมองทปลกกนโดยทวไป

สรรพคณ : ใชเปนยาทาแกปวด เชน โรครมาตซม

อาการปวดตามบนเอว ชวยยอยอาหาร ขบปสสาวะอยางออน ขบเหงอ

แกตกขาว อาเจยน ลดความดนโลหต ขบลม แกไข ปวดทอง

โรคทางเดนปสสาวะ นว และอาการปวดเกรง ในตะไครประกอบดวย

วตามนเอ แคลเซยม ธาตเหลก เสนใยอาหาร และฟอสฟอรส

มะกรด

ภาพท 6 มะกรด

ชอภาษาองกฤษ : Kaffir lime

ชอทางวทยาศาสตร : Citrus hystrix DC.

ลกษณะ : ไมตนขนาดเลก กงกานออนเปนเหลยม หนามตงตรง ใบเดยว

เรยงสลบ รปใบหอก โคนใบกลมหรอแหลม ปลายใบเวา

กานใบแผออกเปนปก รปไขกลบถงรปชอนแกมรปขอบขนาน

ดอกมขนาดเลก สขาว กลบเลยง 5 กลบดอก 5 มกลนหอม ผลรปผลแพร

มน านอย รสเปรยว สกสเหลองหรอเหลองปนเขยว เมลดใหญแขง

สรรพคณ : ชวยขบลม แกจกเสยด แกลมวงเวยน

น ามะกรดแกเลอดออกตามไรฟน ในมะกรดประกอบดวย เบตา-แคโรทน

วตามนเอ วตามนบ 2 วตามนซ แคลเซยม และโปรตน

กระเทยม

ภาพท 7 กระเทยม

ชอภาษาองกฤษ : Garlic

ชอทางวทยาศาสตร :Allium sativum L.

ลกษณะ : ไมพม กงออนมหนาม ใบประกอบชนดมใบยอยใบเดยว

เรยงสลบ รปไข รปวงรหรอรปไขแกมขอบขนาน

เนอใบมจดน ามนกระจาย กานใบมครบเลก ๆ ดอกเดยวหรอชอ

ออกทปลายกงและทซอกใบ กลบดอกสขาว กลนหอม

รวงงาย ผลเปนผลสด กลมเกลยง ฉ าน า

สรรพคณ : มฤทธลดความดนโลหต ลดระดบไขมน

คอเลสเตอรอลและน าตาลในเลอด ในกระเทยมประกอบดวย เซเลเนยม

ซงเปนแรธาตทท าหนาทเปนตวประสานการท างานของเอนไซมระหวาง

วตามนอ เอ และซ

ขง

ภาพท 8 ขง

ชอภาษาองกฤษ : Ginger

ชอทางวทยาศาสตร : Zingiberofficinale Roscoe

ลกษณะ : เปนพชลมลก มเหงาใตดน เปลอกนอกสน าตาลแกมเหลอง

เนอในสนวลมกลนหอมเฉพาะ

แทงหนอหรอล าตนเทยมขนเปนกอประกอบดวยกาบหรอโคนใบหมซอน

กน ใบเดยวออกเรยงสลบกนเปนสองแถว ใบรปหอกเกลยง

หลงใบหอจบเปนรปรางน าปลายใบสอบเรยวแหลม

โคนใบสองแคบและจะเปนกาบหมล าตนเทยม

ดอกสขาวออกรวมกนเปนชอรปเหด แทงขนมาจากเหงา

สรรพคณ : ชวยขบลม ขบน าด ลดอาการบบตวของล าไส

แกอาการคลนไส อาเจยน ปวดศรษะ ปวดทอง ปองกนการอกเสบ

มสารตานการเกดมะเรง

ตานการเกดปฏกรยากบออกซเจนและอาการจตซมเศรา

ในขงประกอบดวย แคลเซยม เปนสวนส าคญในการสรางกระดกและฟน

ชวยในการแขงตวของเลอด

พรกชฟา

ภาพท 9 พรกชฟา

ชอภาษาองกฤษ : Cayenne pepper

ชอทางวทยาศาสตร : Capsicum annuum Linn.

VaracuminatumFingerh.

ลกษณะ : เปนทรงพมใหญ

เมอเปนผลออนจะมสเขยวแลวจะคอยๆเปลยนเปนสแดงเมอแกเปนไมลม

ลก ใบเดยวออกตรงกนขามหรอออกสลบ รปใบหอก ดอกสขาว

ผลรปทรงกระบอกยาว ปลายเรยวแหลม มกโคงงอ ผวเปนมนสเขยว

เมอสกเปลยนเปนสเหลองหรอสแดง มเมลดแบนสนวลจ านวนมาก

สรรพคณ : ปองกนหลอดลมอกเสบ แผลในกระเพาะอาหาร

ท าลายเชอแบคทเรย ลดกาซทเกดจากการยอยอาหาร

ลดการเกรงตวของกลามเนอทองทเกดจากอาการทองอดเฟอ

และปองกนหวด ในพรกชฟา ประกอบดวย โปรตน เสนใยอาหาร

วตามนบ 1 วตามนบ 2 วตามนซ แคลเซยม และธาตเหลก

มะตม

ภาพท 10 มะตม

ชอภาษาองกฤษ :Bael

ชอทางวทยาศาสตร :Aeglemarmelos

ลกษณะ : ไมยนตนขนาดกลาง ม3ชนด คอ ลกกลม ลกยาว

และลกนมมหนามแหลมอยทวไป ใบประกอบแบบขนนก

ใบยอยรปไขหรอรปหอกม 3 ใบ มองดคลายตรศลของพระศวะ

ดอกสขาวหรอขาวอมเขยว มกลนหอม ผลมเปลอกแขงเรยบ

เนอผลเหนยวขน มกลนหอม และมเมลดจ านวนมาก แทรกอยในเนอผล

โดยเมลดจะมขนหนาปกคลม

สรรพคณ : ราก – แกพษไข แกสตเผลอ รกษาน าด

ใบสด – คนเอาน ากนแกหวด แกหลอดลมอกเสบ แกบวม

แกเยอตาอกเสบ

เปลอก ราก ล าตน – แกไขจบสน ขบลมในล าไส

ผลออน – แกธาตพการ

ผลสก – ชวยยอยอาหาร ระบายทอง แกโรคไฟธาตออน บด

ทองเสย แกครนเนอครนตว

ขมนชน

ภาพท 11 ขมนชน

ชอภาษาองกฤษ : Turmeric

ชอทางวทยาศาสตร : Curcuma Longa Linn

ลกษณะ : เปนไมลมลก เหงาใตดนรปไข อวนสน

มแขนงรปทรงกระบอกแตกออกดานขาง 2 ดาน ตรงกนขาม

เนอในเหงาสเหลองสมหรอสเหลองจ าปาปนสแสด มกลนฉน ใบเดยว

กลางใบสแดงคล า แทงออกมาเหงาเรยงเปนวงซอนทบกนรปใบหอก

ดอกชอแทงออกจากเหงา แทรกขนมาระหวางกานใบ รปทรงกระบอก

กลบดอกสเหลองออน ใบประดบสเขยวออนหรอสนวล ผลรปกลม

สรรพคณ : แกไขเรอรงผอมเหลอง แกโรคผวหนง แกเสมหะและโลหต

แกทองรวง สมานแผล

วานหางจระเข

ภาพท 12 วานหางจระเข

ชอภาษาองกฤษ : Aloe

ชอทางวทยาศาสตร : Aloe barbadenisi Mill.

ลกษณะ : ไมสมลกอายหลายป ขอและปลองสน ใบ เปน ใบเดยว

เรยงรอบตน อวบน ามาก สเขยวออนหรอสเขยวเขม

ภายในมวนใสใตผว

สเขยวมน ายางสเหลอง ใบออน มประสขาว ดอกเปนชอออกจากกลางต

น ดอกยอย เปนหลอดหอยลงสสม บานจากลางขนบน ผล เปนผลแหง

แตกได

สรรพคณ : วนชวยลดรอยแผลเปนจากสว รกษาอาการอกเสบตางๆ

ใชสระบ ารงหนงศรษะ ปองกนผมรวง ลดอาการคน รงแค

สามารถใชเปนสวนผสมของยาและเครองส าอางตางๆในปจจบน

แตงกวา

ภาพท 13 แตงกวา

ชอภาษาองกฤษ : Cucumber

ชอทางวทยาศาสตร :Sucumissativus Linn

ลกษณะ : เปนไมเถามอายปเดยว ตนมขนหยาบสขาว

ใบออกสลบกนตรงสามเหลยมมนใหญ มแฉกใหญ 3 – 5 แฉก

ตวใบมขนทง 2 ดาน

ดอกแยกเปนตวผและตวเมยอยบนตนเดยวกนกลบดอกเปนหลอดสเหลอ

งสวยปลายแยกเปน 5 กลบ เมลดลแบนผวเรยนสขาว ผล

รปทรงกระบอกมลายเขยวแกมพนสเขยวอมขาวมขนาดตางๆกน

สรรพคณ : เปนยาเยนใชขบปสสาวะ แกไข แกเจบคอ ตาแดง ไฟลวก

ผดผนคน แกทองเสย บด เนอในเมลกแกเปนยาถายพยาธ

ใบบวบก

ภาพท 14 ใบบวบก

ชอภาษาองกฤษ : Asiatic pennywort

ชอทางวทยาศาสตร : centellaasiatica urban

ลกษณะ :

เปนไมลมลกเลอยแผไปตามพนดนชอบทชนแฉะมรากฝงลงในดนและง

อกปลายยอดใหมชขน ใบเดยวออกเปนกระจกตรงขอจ านวน 2- 6

ใบแผนใบรปไตขอบใบหยก

ออกดอกดอกชอเปนกระจกสแดงอมเขยวออกระหวางชอกานใบกบล าต

นทแผตดดนผลขนาดเลกเปนลกคอนขางกลมแตกได

สรรพคณ :

มฤทธในการสมานแผลโดยมคณสมบตในการเพมการสรางเซลลผวหน

งและเพมการไหวเวยนโลหตของเลอดไปยงบรเวณทเปนบาดแผล

จงท าใหมการน าไปใชประกอบเปนยาและเครองส าอางมากขน

น าคนจากใบสดลดอาการหนามน แกช าใน

กระชาย

ภาพท 15 กระชาย

ชอภาษาองกฤษ : Fingerroot

ชอทางวทยาศาสตร : Boesenbergia rotunda

ลกษณะ : เปนไมลมลกไมมล าตนบนดน

มเหงาใตดนซงแตกรากออกไปเปนกระจกจ านวนมาก อวบน า

ตรงกลาลพองกวางกวาสวนหวและทาย ใบ เดยว

เรยงสลบเปนระนาบเดยวกน รปขอบขนานแกมรปไข กวาง 4.5-10

เซนตเมตร ยาว 13-15 เซนตเมตร ตรงกลางดานในของกานใบมรองลก

ดอก ชอ ออกแทรกอยระหวางกาบใบทโคนตน

กลบดอกสขาวหรอชมพออน ใบประดบรปใบหอกสมวงแดง

ดอกยอยบานครงละ 1 ดอก

สรรพคณ : เปนพชทใชเปนสวนผสมของอาหารโดยเฉพาะรากกระชาย

ใชเปนเครองจมหรอเปนสวนประกอบของน าพรกแกงโดยเฉพาะแกงทใ

สปลา เชน แกงปา ตมโฮกออ กระชายดบกลนคาวของปลาไดด

ต ารายาไทยใชเหงาแกโรคในปากเชนปากเปอย ปากเปนแผล ปากแหง

ขบระดขาว ขบปสสาวะ รกษาโรคบด แกปวดมวนทอง

จากการทดลองในสารสกดแอลกอฮอลและคลอโรฟอรม

พบวามฤทธตานเชอราทท าใหเกดโรคผวหนงและในปากไดดพอควร

โรคมะเรง

มะเรง หรอทางการแพทยวา เนองอกราย เปนกลมโรคทเกยวของ

กบการเจรญของเซลลทผดปกต คอ

เซลลจะแบงตวและเจรญอยางควบคมไมได กอเปนเนองอกราย

และรกรานรางกายสวนขางเคยง

มะเรงอาจแพรกระจายไปยงรางกายสวนทอยหางไกลไดผานระบบน าเ

หลองหรอกระแสเลอด ไมใชวาเนองอกทกชนดจะเปนมะเรง

เพราะเนองอกไมรายไมลกลามอวยวะขางเคยงและไมกระจายไปทวราง

กาย มมะเรงทสงผลตอมนษยททราบแลวกวา 200 ชนด

การรกษาผปวยดวยโรคมะเรงตามทฤษฎการแพทยแผนตะวนตก ม

๒ วธหลกทปฏบตกนแพรหลายคอการใชรงส และการใชเคมบ าบด

ซงทงสองวธ ตางกใชหลกการเดยวกนคอท าลายเนอราย

แตทงนไมสามารถเลอกท าลายเฉพาะเนอรายได

เซลลดจ านวนมากตองถกท าลายไปดวย โดยเฉพาะอยางยง

เซลลทมการแบงตวเรวเชน เซลลผม เซลลผวหนง

เซลลเยอบทางเดนอาหาร และเซลลเมดเลอดในไขกระดก

จงเกดผลขางเคยงตามมาเชน ผมรวง แผลในปาก ทองเดน คลนไส

อาเจยน ออนเพลย เบออาหาร โลหตจาง

เมดเลอดขาวต าเสยงตอการตดเชอ เกลดเลอดต าท าใหเลอดออกงาย

อกทงผปวยยงมโอกาสทจะกลบมาเปนอก

จากการกระจายตวของเซลลมะเรง

โดยเหตนจงมผปวยตายดวยโรคมะเรงปละ ๕๐,๐๐๐ คน

นบเปนการสญเสยทรพยากรเนองจากเคมบ าบดลวนเปนยาน าเขาทงสน

ยงไมนบถงคาใชจายในสวนบคลากรทตองใชเวลาในการอภบาลผปวย

เหลานเปนเวลานาน แตไมสามารถชวยชวตบคคลเหลานนได

มะเรงนบเปนโรคทรายแรงและคราชวตผคนมาตงแตศตวรรษท

20 ตอเนองมาจนถงศตวรรษท 21

นบเปนสาเหตส าคญในการเสยชวตในอเมรกา (รอยละ 25)

ปจจบนมผแสวงหาแนวทางอนในการรกษามากขน

เชนจากการแพทยอายรเวทของอนเดยทมมาตงแตสมยกอนพทธกาล

ในต าราอายรเวทไดมการกลาวถงมะเรงวาเปนเนองอกทเกดจากการอก

เสบหรอไมอกเสบกได อาจเกดจากความไมสมดลยของระบบ วาตะ

(ระบบประสาท) ปตตะ (ระบบโลหตด า) หรอเสมหะ (ระบบโลหตแดง)

หนงหรอ สองระบบ เปน benign neoplasm

แตถาเกดจากความผดปกตของทงสามระบบจะกลายเปน malignant

tumourหรอเนอรายนนเอง

สาเหตของการเกดมะเรงนนต าราอายรเวทไดกลาวถงการบาดเจ

บของผวชนทหกทเรยกวา โรหณ (epithelium)

ของกลามเนอและหลอดเลอด ซงเกดจากการใชชวตทผดพลาด

การกนอาหารไมถกสขลกษณะ สขอนามยทไมด และ

พฤตกรรมทไมถกตองอนกอใหเกดความไมสมดลยของระบบในรางกาย

(dosha) น าไปสการเกดเนองอก

ในแตละคนเกดมะเรงแตกตางกนไปแลวแตปจจยเสยงและพนธกรรมซง

ท าใหแตละคนมการตอบสนองตออาหารชนดเดยวกนไดตางกน

(ขนอยกบ doshaของแตละคน)

ปจจยทกอใหเกดความเสอมของระบบในรางกายไดแก

- สงกระตนระบบวาตะ การกนรสขม รสเผด หรอรสฝาดมากเกนไป

อาหารแหง หรออยในสภาวะเครยดมากไป

- สงกระตนระบบปตตะ การกนรสเปรยว รสเคมมากเกนไป

อาหารทอด หรออยในสภาวะโกรธมากไป

- สงกระตนระบบเสมหะ การกนรสหวานมากเกนไป อาหารมน

หรอชอบอยนงๆเกนไป

- สงกระตนระบบเลอด (rakta)

กนอาหารทเปนกรดหรอเปนดางมากเกนไป อาหารทอดหรอยาง

เครองดมแอลกอฮอลล อารมณโกรธหรอโศกเศรามากไป

การตากแดดจดหรอท างานภายใตความรอนนานไป

- สงกระตนระบบกลามเนอ (mamsa) การกนอาหารจ าพวกเนอ

ปลา โยเกต นมและครมมากไป การนอนกลางวน

และการกนมากเกนไป

- สงกระตนระบบไขมน (medo) การกนอาหารประเภทน ามน

อาหารหวาน แอลกอฮอลลและความขเกยจ

หลกของการรกษาม 4 อยางคอ บ ารงสขภาพ (health

maintenance) รกษาโรค (disease cure) การคนสสภาพปกต

(Rasayana /restoration of normal function) จตวญญาณ (spiritual

approach)

หลกทส าคญคอตองหาสาเหตของการเจบปวยทท าใหเกดการขาดความ

สมดลยและแกไขสวนขาดและลดสวนเกน

โดยทวไปจะเปนสวนประกอบของสมนไพรหลายๆ ชนด

ซงจะเขาไปชวยระบบการท างานของอวยวะตางๆ ของรางกายพรอมๆ

กนและบ ารงรางกายไปดวย สมนไพรสามารถออกฤทธตางๆ ดงน

1) ระงบการสรางเสนเลอดใหม (antiangiogenesis)

2) ยบยงการเจรญของเซลลมะเรง (antiproliferative)

3) ระงบการอกเสบ 4) ซอมแซม DNA

5) ตานการออกซไดส ก าจดอนมลอสระ

6) ยบยงจลชพ

ในดานของการรกษาหรอบ าบดโดยการใชสมนไพร

สมนไพรดงตอไปนมผลการทดสอบในการใชรกษาโรคมะเรง ไดแก

ฟาทะลายโจร (Andrographispaniculata)

ในอนเดยใชกนมานานรกษาไทฟอยด แกอกเสบ แกมาเลเรย

กระตนภมคมกน สารส าคญคอ

andrographolideสามารถยบยงเซลลมะเรงไดหลายชนด

มะตม (Aeglemarmelos) สารจากผลมะตมสามารถยบยง thyroid

cancer และมฤทธยบยงไวรส และตานการอกเสบ

บวบก (Centellaasiatica) มสาร

asiaticosideทชวยใหแผลเรอรงหายไดเรวขน เพมภมคมกน

และในบราซลมการใชเพอรกษามะเรงมดลก

ขมน (Curcuma longa) สารส าคญคอ

curcuminมฤทธตานการออกซไดสและตานการอกเสบทแรง

สามารถท าใหเกดการตายของเซลมะเรงหลายชนดเชน ผวหนง

ล าไสใหญ กระเพาะ ล าไสเลก รงไข และยงมฤทธตานไวรส

แบคทเรยและราอกดวย

หญางวงชางดอกขาว (Heliotropiumindicum)

อายรเวทใชใบในการรกษาไข ลมพษ แผล การอกเสบเฉพาะท กลาก

ปวดขอ (rheumatism) มอลคาลอยด Indicine-N-oxide

ทมฤทธยบยงเนองอก มการทดลองทางคลนคในลวคเมย และ solid

tumour

วานหางจรเข (Aloe vera) มสาร aloe-emodinทกระตน

macrophage ใหก าจดเซลลมะเรง และยงม

acemannanชวยกระตนภมคมกน

วานหางจรเขชวยกระตนการเจรญของเซลลปกตและยบยงการเจรญขอ

งเซลลมะเรง

Rubiacordifolia พชตระกลเดยวกบกาแฟมมากในอนเดยตอนใต

สารสกดจากพชนมฤทธตานการออกซไดสและกระตนภมคมกน

และตานมะเรงหลายชนดเชน leukemia, ascetic carcinoma,

melanoma, lung and large intestinal tumourเปนตน

Whitaniasomnifera หรอ Indian ginseng เปน

adaptogenทชวยท าใหรางกายท างานไดเปนปกต โดยผาน

Hypothalamic Pituitary Adrenal (HPA) axis มสารส าคญคอ

whithanolideซงมฤทธเสรมภมตานทาน

และสามารถยบยงเซลลมะเรงผวหนง

กะเพรา (Ocimum sanctum)

เปนสมนไพรทใชในการแพทยโบราณหลายระบบ เชนอายรเวท สธธา

ยนานน กรก โรมนเปนตน ใชในระบบทางเดนอาหาร ทางเดนหายใจ

หวใจ ผวหนง ฯลฯ

ทเรยนเทศ (Anonamuricata) สาร

acetogeninจากผลท าใหเซลลมะเรงตายได

ลกใตใบ/หญาใตใบ (Phyllanthusniruri/amarus)

เปนทรจกวาเปน stonebreaker และมการใชแพรหลายทวโลก

ในระบบปสสาวะและน าด ตบอกเสบ หวด วณโรค

และโรคจากไวรสอนๆ

ดปล (Piper longum) ม piperineซงมฤทธตานการออกซไดสทง

in vitro และ in vivo

จงเปนสวนประกอบของต ารบยารกษามะเรงของอายรเวท

Podophyllumhexandrum เปนพชบนเทอกเขาหมาลย มสาร

podophyllinและ

podophyllotoxinซงยบยงการแบงตวของเซลลมะเรงหลายชนด เชน

sarcomas,adenocarcinomaและ melanoma

มการเตรยมอนพนธและใชเปนยารกษามะเรงตบคอ etoposide

บอระเพด (Tinosporacordifolia)

สารส าคญจากบอระเพดกระตนภมคมกนโดยการเพมระดบเมดเลอดขาว

และสามารถลดขนาดเนองอกได 58.8% เทยบเทา

cyclophosphamide

รกขน (Semecarpusanacardium)

ผลของรกขนมการใชในอายรเวทเพอรกษามะเรง

มงานวจยแสดงวาสารสกดคลอโรฟอรมมฤทธตานมะเรงและยดอายในก

รณ leukemia, melanoma และ

gliomaในสตวทดลองทถกเหนยวน าใหเปนมะเรงตบสารสกดจากรกขน

ท าใหเนอเยอตบเปนปกต ยาเตรยม anacartin forte

นยมใชรกษามะเรงหลอดอาหาร chronic myeloid leukemia, urinary

bladder และมะเรงตบ

ยงมสมนไพรอกมากทมฤทธในการยบยงเซลลมะเรงโดยตรงหรอ

ชวยระงบอาการขางเคยงตางๆ

ของผปวยมะเรงซงรอผลการสนบสนนจากงานวจยทางวทยาศาสตร

สมนไพรกบการรกษาโรค

โรคเบาหวาน

ชาพล

ชาพลตมสามารถชวยลดน าตาลไดดมฤทธแอนตออกซแดนทสงมากโด

ยน าชาพลทงหา (ทงตนจนถงราก) 1 ก าตมกบน า 3 ขนเคยวใหเหลอ 1

ขนรบประทานครงละครงแกวกาแฟกอนอาหาร 3 มอ

มะระขนก

กระตนการหลงอนซลนยบยงการสงเคราะหกลโคสและเพมการใชกลโค

สของตบโดยน าผลมะระขนกสด 8-10

ผลเอาเมลดในออกใสน าเลกนอยปนคนเอาแตน าดมหรอรบประทานทง

กาก

รบประทานวนละ3เวลา

เตยหอม

มฤทธลดน าตาลในเลอดลดความดนโลหตลดอตราการเตนหวใจขบปส

สาวะโดยน ารากเตยหอมประมาณ 1 ขดสบเปนทอนเลกๆตมกบน า 1

ลตรจากนนเคยวตอประมาณ 15-20 นาท

ดมครงละครงแกววนละ 3 มอ

กะเพรา

กะเพราเปนยารกษาเบาหวานโดยใชผงใบกะเพราท าชาประมาณ 1

ชอนชาน ารอน 1 ถวยดมวนละ 3 ครง

ต าลง

ต าลงแสดงผลการลดน าตาลสามารถใชไดทงสวนทเปนใบรากผลโดยก

ารน ายอดต าลง 1

ก ามอหรอขนาดทกนพออมหอดวยใบตองเผาไฟจนสกแลวกนใหหมดห

รอกนจนอมกนกอน

นอนตดตอกนสามเดอน

วานหางจระเข

ชวยลดน าตาลในเลอดกระตนการเผาผลาญของรางกายรบประทานเนอ

วานหางจระเขสดวนละ 15 กรมทกวนตดตอกนอยางนอย 4 สปดาห

อบเชยจน

ชวยในการลดระดบน าตาลในเลอดมสาร MHCP

ทท าใหเซลลไขมนตอบสนองการท างานของอนซลนไดมากขนชวยลด

ระดบน าตาลในเลอดดวยโดยรบประทานผงอบเชยจนประมาณ 1

ชอนชาตอวน

อนทนลน า

มฤทธลดระดบน าตาลในเลอดโดยมสารชอ Corosolic acid

จดเปนอนซลนจากธรรมชาตไมพบผลขางเคยงโดยใบอนทนลน าแก

100 กรมน าสะอาด 1 ลตรตมใหเดอดจากนนเคยวไฟออน

ดมครงละ 1 ถวยชาเชากลางวนเยนประมาณ 3 สปดาห

หวา

มฤทธยบยงการท าลายอนซลนชวยเพมปรมาณอนซลนกระตนการหลง

อนซลนลดระดบน าตาลในเลอดยบยงเบาหวานน าเมลดลกหวามาโขลก

ใสหมอตมใหเดอดเคยวไฟออนๆสก 15 นาทรบประทานครงละ 1

ถวยชาวนละ 3 มอ

โรคความดนโลหตสง

ใบทองพนชงน าใบทไมออนหรอแกเกนไปน ามาตากแดดใหแหงป

ระมาณ 20 ใบผสมกบชาจน 1

หยบมอหลงจากนนใชชงในน ารอนปลอยทงไวประมาณ 15 นาท

แลวน ามารบประทานวนละ3 ครงกอนอาหารเชากลางวนและเยน 5-7

วนตดตอกน

กระเทยมใหซอยกระเทยมสดประมาณครงชอนชากนพรอมอาหา

รวนละ2-3

ครงหรออาจจะเคยวกระเทยมกนสดๆกไดแตหามกนตอนทองวางเพราะ

ฤทธรอนของกระเทยมจะท าใหแสบกระเพาะได

ขนฉายวธการน าขนฉายมารกษานนใหเลอกตนสดๆมาต าคนเอา

แตน าดมหรอใชตนสด 1-

2 ก ามอต าใหละเอยดตมกบน าแลวกรองเอากากออกใชรบประทานครง

ละ 1-2 ชอนโตะกอนอาหารหรอกนเปนผกสดผสมในอาหารกได

กาฝากมะมวงใชกาฝากของตนมะมวงน ามาตากแหงตมน าดมหรอ

ตากแหงควแลวชงดม

วธการท าเอาน าใสหมอตมใสกาฝากมะมวงทตากแหงแลวลงไปตมใหเด

อดและเคยวจนกวาน าของกาฝากจะออกมาเปนสน าตาลออนๆ

ทกสามารถน ามาดมเปนน าชาหรอดมแทนน าไดตลอดเวลาทหวน า

กระเจยบแดง

สวนทใชลดอาการความดนโลหตสงกคอสวนของกลบเลยงวธการเพยง

น ากลบเลยงทแหงตมน าหรอชงน ารอนกน

เปนชากระเจยบนอกจากจะชวยลดอาการความดนโลหตสงแลวยงชวย

ลดคอเลสเตอรอล

ใบบวบกหากน าตนสดจ านวน 1-

2 ก ามอมาตมกบน าดมแลวดมเปนประจ ากจะสามารถลดอาการความดน

โลหตสงได

หญาหนวดแมวหญาหนวดแมวชวยอาการลดความดนโลหตสงได

เพยงน าใบไปตากจนแหงหลงจากนนน ามาชงกบน าดมเปนประจ าจนก

วาอาการความดนจะกลบสภาวะปกตแตสงทควรจ าไวกคอหญาหนวดแ

มวมเกลอโพแทสเซยมอยในปรมาณสงดงนนจงไมควรใชคกบยาแอสไ

พรนและผปวยทเปนโรคหวใจเพราะอาจเกดอนตรายตอสขภาพไดหาก

ไมมนใจตองปรกษาแพทยกอนน ามาดม

โรคกระเพาะอาหาร

หมายถงอาการปวดแสบปวดตอปวดเสยดหรอจกแนนตรงบรเวณใ

ตลนป (เหนอสะดอ)

เวลากอนรบประทานอาหารหรอหลงรบประทานอาหารใหม ๆ

สาเหตส าคญของโรคกระเพาะคอความเครยด

(วตกกงวลคดมากเครงเครยดกบการงานการเรยน)

พฤตกรรมการรบประทานอาหารผดเวลาและการรบประทานอาหารทระ

คายเคองตอกระเพาะอาหารและล าไส

กลวยน าวา

น าผลมาปอกเปลอกหนเปนแวนบางๆตากแดดใหแหงบดใหละเอยดเปน

ผงใสขวดเกบไวใชผง 1-2 ชอนโตะชงน ารอนดมหรอผสมกบน าผง 1

ชอนโตะผสมใหเขากนกนกอนอาหารและกอนนอน

ขมนชน ใชเหงาแกสดลางใหสะอาดหนเปนชนบางๆตากแดดจด

1-2 วนบดใหละเอยดผสมกบน าผงปนเปนลกกลอนหนครงละ 3-5

เมดวนละ 4 ครงหลงอาหารและกอนนอน

วานหางจระเข ใชใบสดทเพงตดออกจากตนน ามาลางใหสะอาดป

อกเปลอกสวนทมสเขยวออกใหหมดเหลอแตวนใสหากมยางสเหลองตด

ทวนใหลางออกกอนหนวนเปนชนเลก ๆ ขนาดประมาณ 3

นวลางใหสะอาดอกครงกนวนละ 2 เวลากอนอาหารเชาเยน

กระเจยบเขยว ใชผกลวกกนน าพรกทกวนเมอกลนๆในผลกระเจย

บเขยวชวยเคลอบแผลในกระเพาะอาหารได

หวปล น าปลกลวยน าวามาเผาแลวบบเอาแตน าไดประมาณครงแก

วดมกอนอาหารรสชาตฝาดเฝอนกนยากมากแตมตนกนตดกนประ

มาณ 3 วนอาการปวดกระเพาะทอกเสบเรอรงมานานหายสนท

อาการตางๆ

คดจมก

สาเหตส าคญของอาการคดจมกมกเกดจากการตดเชอไวรสและยงอา

จเกดจากภาวะภมแพหรอการใชสเปรย

พนจมกบอยเกนไปซงจะท าใหเยอบผวจมกบวมและมสงคดหลงไหลออ

กมาซงถอเปนสงทมประโยชนตอกระบวนการชวยเหลอตนเองของรางก

ายแตมขอควรสงเกตกคออาการคดจมกทเกดจากการตดเชอมกมอาการ

อนรวมดวยเชนไขไอและเจบคอแตถาเกดจากภาวะภมแพจะมน ามกใสม

อาการจามคนตาและมน าตาไหลรวมดวย

พรกใชตนพรก (ยกเวนเมดพรก)

ลางน าใหสะอาดสบเปนทอนสนๆและตากแดดจนแหงประมาณ 15

กรมตมกบน าเปลา 1 ลตรจนเดอดรนเฉพาะน าดมกอนอาหารครงละ 1

แกวเชา-เยนจะชวยใหคณหายใจสะดวกขนทนท

ฟาทะลายโจรน าใบแกและกงสดลางน าใหสะอาดสบเปนทอนสนๆปร

ะมาณ 300 –500

กรมตากแดดใหแหงน ามาบดเปนผงผสมกบน าผงเลกนอยปนเปนเมดลก

กลอนขนาดปลายกอยหรอใสแคปซลเพอความสะดวกในการกนใชรบป

ระทานกอนอาหารครงละ 3 เมดเชา -

เยนชวยบรรเทาอาการหวดคดจมกและแกเจบคอได

หญาใตใบไมตนเลกๆมรสขมเยนใชตนสดประมาณ 3

ตนลางน าใหสะอาดหนเปนทอนสนๆตมกบน า 1

ลตรรอจนเดอดกรองดวยผาขาวบางเอาแตน าดมกอนอาหารครงละ 1

แกวเชา-เยนแกหวดคดจมกและท าใหน ามกแหง

กระเทยมควรปรงอาหารดวยกระเทยมจะชวยลดอาการคดจมกหรอก

นกระเทยมสดๆครงละ 7 กลบพรอมมออาหารทกวน

หอมเลกน าหอมเลก 1

หวปอกเปลอกกนพรอมอาหารเปนประจ าทกวนจะชวยปองกนหวดและบ

รรเทาอาการคดจมกไดหรอถายงไมหายใชหอมเลก 4-5

หวทบพอแตกตมกบน า 1

ลตรรอเดอดยกลงเทน าใสชามใบใหญจงกมหนาลงใหหางชามพอประม

าณใชผาขนหนคลมศรษะและชามไวสดไอระเหยเขาทางจมกประมาณ

5-10

นาทจะรสกโลงจมกนอกจากนยงใชหอมเลกตมน าอาบแกคดจมกไดเชน

กนโดยน าหอมเลก 3 หวทบพอแตกใบมะขาม 1

ก ามอและเปลอกสมโอประมาณครงลกตมกบน า 3

ลตรพอน าเดอดยกลงรอจนอนจงอาบแทนน าเปลาดวยสรรพคณทางยา

ของสมนไพรเหลานจงชวยบรรเทาหวดและลดน ามก

ขงน าขงแก 1 แงงหนเปนแวนบางๆตมกบน า 1 ลตรประมาณ 5

นาทเสรจแลวตกขงออกดมขณะยงอนๆครงละ 1

แกวชวงเชากลางและเยนจะชวยลดน ามกได

ตะไครใชตะไคร 3-4 ตนบบใหแตกตมกบน า 1

ลตรจนเดอดยกลงรนเฉพาะน าจบบอยๆตลอดวนชวยแกอาการน ามกไห

ลจากหวดไดเชนกน

ขาวเกยวกบสมนไพร

“ขง” สมนไพรไทยชนด ชวยตานหนาว

พอดมโอกาสไดไปรบลมหนาวทเชยงใหมคะ กไปเทยวเขา

เทยวดอย ตามภาษาคนทอยากไปรบรความหนาวเยนจดๆ เปนยงไงบาง

ซงกตองบอกวาหนาวมาก หนาวเยนกวาปกตซะดวย

และกสงเกตอยางนงวาชาวบานทองถน หรอชาวเขา ทอยตามดอย

จะนยมเปดรานขายมนปง ไขปง หรอน าสมนไพรรอนๆ

ทใสหมอดนและตงเตาถานไว ขายกนสดๆรอนๆ หลากหลายชนด

เชนน าขงผสมน าผง นมรอนผสมน าผง น าเกกฮวย อะไรประมาณนน

ซงเคากจะขายอยตลอดขางทางทเดนผานไปอะซงกแอบไปดมมา

ซงกอรอยมากและไดบรรยากาศสดๆ และทสงเกตอกอยางนงคอ

ในทกรานจะตองมน าขงขายทกราน..

ภาพท 16 รานคาทขายน าขง

ซงสงทเราจะเลาวนนนน กคอ ใน“ขง”นนกมสรรพคณอยางหนง

คอ ชวยบรรเทาความหนาวเยนไดคะ

ซงนนกอาจจะเปนเหตผลหนงของชาวทองถน

หรอนกทองเทยวเคานยมดมกน

ซงกอาจจะมาจากสภาพอากาศบนดอยทหนาวเยนเกอบตลอดทงปดวยแ

ละนอกจากน

เรายงมสาระนารเกยวกบสรรพคณของ“ขง”จากโรงพยาบาลล าปาง

มาฝากเพอนๆ กนอกดวยคะ

“ขง” ปรบสมดลธาตหนาหนาว

ภกญ. ดร.สภาภรณปตพรหวหนากลมงานเภสชกรรม

โรงพยาบาลอภยภเบศร

ไดกลาววาหนาหนาวเปนชวงของวาตะธาตหรอธาตลมสงผลกระทบตอ

ธาตทง 4 คอ ดน น า ลมและไฟใครทมธาต 4

สมดลกจะมภมตานทานกบการเปลยนแปลงแหงฤดกาลมากกวาคนอน

ส าหรบคนทมวาตะธาตเปนเจาเรอน คอทผอมแหงแรงนอยคนชรา

หรอวยเดก

กจะไดรบผลกระทบมากกวาคนอนธาตไฟในคนกลมนจะออนแรงยงเมอ

ถงหนาหนาวจะออนแรงไปอกธาตน าและลมจะก าเรบรวมกนท าใหมเสม

หะเหนยวแหงชวงนคนมกเจบปวยดวยอาการหวดและไอแหงๆรวมทงม

การก าเรบของหอบหดในชวงฤดหนาว

ภาพท 17 สมนไพร “ขง”

สมนไพรขง

จงเปนสมนไพรพนบานทถกน ามาใชไดอยางเหมาะสมปลอดภยเปนการ

ชวยเพมธาตไฟขงเปนสมนไพรททกมมโลกน ามาใช

พบวามสารหลายชนดทมฤทธฆาเชอไวรสไขหวดใหญมการทดลองพบ

วาน าขงตมท าใหเมดเลอดขาวแมคโครฟาจ

จบกนไวรสไขหวดใหญไดดขนจงเหมาะทจะเปนเครองดมสมนไพรส าห

รบในฤดกาลนเพราะขงเปนสมนไพรทหางายมความปลอดภยใชมานาน

ดงนน

เมอมอาการเปนหวดไมสบายเราอาจเลอกกนน าตมขงหรอตมซปไกบาน

ทใสตะไครและขงจะชวยใหอาการดขน

ภาพท 18 น าขง

ปจจบนขงเปนสมนไพรทบรรจเปนยาหลกแหงชาตและองคการอ

นามยโลกรบรองขงรกษาหวด แตมขอจ ากดในคนทอง

ยกเวนตองซอจากบรษททควบคมคณภาพทดพอ

ขงเปนสมนไพรทใชในหลายประเทศทวโลกเชนแพทยจนโบราณจดขง

เปนพชรสเผดอนมฤทธแกหวดเยนขบเหงอบ ารงกระเพาะแกคลนไสอาเ

จยนลดโคเลสเตอรอลทสะสมในตบและหลอดเลอดอนเดยใชขงลดการอ

กเสบแกปวด

ลดการบวมน าใชเปนยากระตนอาหารเปนยาชวยยอยชวยขบลมในล าไ

สระงบการคลนไสอาเจยนกระตนก าหนดต ารายาทางอายรเวทใชขงลด

อาการบวม

และลดการอกเสบของตบคนยโรปโดยทวไปจะใชชาขงชวยยอยชวยรก

ษาทองอดจาการดมเหลาชวยขบลมใชรกษาโรคเกาท

และกระตนการไหลเวยนเลอด

ส าหรบคนไทย

จะรจกขงเปนอยางดสามารถน ามาเปนเครองเทศปรงเปนอาหารไดสาร

พดชวยปรงแตงใหอาหารมรสทชวนกนดบกลนคาวอยในต าหรบยารก

ษาโรคไดมากมายขบลมชวยยอยอาหารขบเหงอขบน านมบ ารงธาตบ าร

งก าลงฉะนนในหนาหนาวนลองปรงอาหารทมขงถาหาอะไรไมไดลองต

มน าตมขงชวยปรบสมดลธาตกนนะคะ

รบมอกบผวแหงในชวงหนาหนาว...สมนไพรไทยชวยได

ส าหรบชวงอากาศหนาวเยนเชนน

ทกคนตองเผชญและหลกเลยงไมไดกคอความแหงของอากาศนเองควา

มแหงของอากาศมสวนส าคญอยางมากทท าใหผวแหง ลอกเปนขย

หรออาจแตกเปนแผลไดดวย อากาศหนาวจะท าใหผวขาดความชมชน

และขาดน าหลอเลยงตามธรรมชาตจนเกดปญหาผวแหง พอแหงมากๆ

กคน บางรายเมอคนกเกาจนเกดการอกเสบขนได

ภาพท 19 สภาพผวหนา

หนาหนาวเมองไทยตอนกลางวนมแดดจด เหงอออกมามาก

ท าใหหลายคนทหนาแหงแลวกยงบอกวาผวมน

จงขยนลางหนากนบอยๆ

เพอก าจดความเหนยวเหนอะหนะหรอความมนบนใบหนายงท าใหผวแห

งและลอกงาย

ผวแหงเรากจ าเปนตองเลอกครมบ ารงผวชนดทมคณสมบตเคลอบผว

ลดการระเหยของน าในผว

ชวงหนาหนาวบางครงครมราคาแพงๆกเอาไมอยหรอเกดอาการแ

พ

วนนรามวธมสตรธรรมชาตเปนสมนไพรบ ารงผวแหงมฝากเรยกวาสตร

นวา "สามทหารเสอ" ซงสวนผสมเปน กลมสมนไพรเยน ไดแก

ใบเตยหอม น าผง ใบบวบก

มสรรพคณบ ารงผวสรางความชมชนและผอนคลายซงตางจากกลมน าม

นทาผวมสรรพคณปองกนลดการแตกแหงของผวแตไมบ ารง

กอนทจะเรมลงมอท าเราไปดกนวาสมนไพรแตละอยางงมสรรพคณชวยเ

รองอะไรบาง

ใบเตยหอมชวยสรางความชมชนและกลนชวยใหเกดการผอนคลาย

น าผงมเกสรดอกไมตางๆ ชวยสมานผว บ ารงผว

มขผงชวยเคลอบผวชนนอกใหความชมชน แตไมท าใหผวมน

ใบบวบกบวบกดตอผวโดยมสารสรางเสรมเซลลผวใหแขงแรง

ชวยสรางสวนทสกหรอไดเรวขน ตานการอกเสบของผวหนง สมานแผล

ลดรอยด าจากสว และลดการแพของผวหนงตอสารตางๆ

วธการท า: น าใบเตยหอม คนเฉพาะน า 2 ชอนโตะ ใบบวบก

คนเฉพาะน า 1 ชอนโตะ น าผง 2 ชอนโตะ ผสมใหเขากน

วธใช: ท าความสะอาดผวหนาดวยน าอน เพอเปดรขมขน

และสงสกปรกออกจากผว

จากนนน าสมนไพรพอกหนาสตรผวแหงพอกใหทวหนา เวนรอบดวงตา

รมฝปาก ทงไว 10-15 นาทแลวเชดออก

ส าหรบใครทมเวลาอยากแนะน าอกสตรชวยลดผวแหงในชวงหนาหนา

วไดด

เปนลกประคบหนา มสวนผสมขมนชน บวบก ตะไครบาน

ขงสดน ามาหนละเอยดแลวผสมดวยงาด าคว จมกขาวและเหลอเลกนอย

เกลอจะชวยดงตวยาเขาสผวท าใหรบตวยาไดด

จากนนหอผาดบเปนลกขนาดเลก น าไปนง 15-20 นาท

กอนน ามาใชประคบทบรเวณหนา ทงน

ตองทดสอบความรอนทบรเวณทองแขนกอนใชทบรเวณใบหนา

ลกประคบสตรนจะชวยบ ารงผวหนา สมานผว ลดรอยด าผว

และชวยลดผวแหงในชวงหนาหนาวไดด

ตวอยางผลตภณฑขากสมนไพร

บบครมวานหอม ( Galanga BB cream) SPF 40

ภาพท 20 บบครมวานหอม

ครมปรบสภาพผว เพอผวหนาเนยนใส

ทผสานทงเบสทเนอบางบางกวาครมรองพน แตชวยปกปดไดด

และมสวนผสมของสมนไพร "วานหอม" ไวดวยกน

ซงมคณสมบตชวยดดซบรงสยว ปกปองผวจากแสงแดด

บ ารงใหผวพรรณเปลงปลงสดใส พรอมทงปรบสภาพผวใหเปนปกต

ลดรอยแดงและสามารถเขาไดกบทกสผว พรอมดวยคณคาจากสารสก

ดวานหางจระเข น ามนร าขาวและวตามนอ ทบ ารงผว ใหความชมชน

เนอครมเกลยงาย ซมซาบเรว ไมเหนยวเหนอะหนะ

สวนประกอบ:

สารสกดวานหอม (Galanga Extract)

สารสกดวานหางจระเข (Aloe Vera Extract)

น ามนร าขาว (Rice Bran Oil)

สรรพคณ: ส าหรบปรบสภาพผว ใหดเรยบเนยน เปลงปลง

และชวยปองกนแสงแดด เนอครมเกลยงายไมเหนยวเหนอะหนะ

วธใช: แตมบางๆบนผวหนา หลงขนตอนการบ ารงผวหนาในตอนเชา

ใชนวนางเกลยเบาๆ จนเนอครมเรยบเนยนกลนกบผวหนา

ขอควรระวง:

1. การใชผลตภณฑเครองส าอางทมสวนผสมสารปองกนแสงแดด

เปนเพยงวธหนงทชวยลดความเสยงจากอนตรายจากแสงแดด

2. อานวธใชใหละเอยดและปฏบตตามอยางเครงครด

3. หากใชแลวมความผดปกตใดๆเกดขน

ตองหยดใชและรบปรกษาแพทย

4. เกบใหพนแสงแดด

เจลสมนไพรบ ารงผวรอบดวงตา

ภาพท 21 เจลสมนไพรบ ารงผวรอบดวงตา

ผลตภณฑทใชบ ารงผวรอบดวงตาทมสวนผสมของสารสกดสมนไ

พรมากกวา 10 ชนด เพอลดเลอนรวรอย และรอยคล ารอบดวงตา

เหมาะกบทกสภาพผว

สวนประกอบ: วานหางจระเข บวบก แตงกวา มะขามปอม

และสารจากธรรมชาตอนๆ เชน สารสกดจากดอกคาโมมายล

สารสกดจากดอกดาวเรอง สารสกดจากรากโสม วตามนอ ไฮยาลโรเนต

สรรพคณ: ชวยลบเลอนรวรอย และรอยคล าใตตา

วธใช: กดเจล 1 ครงลงบนนวนาง แตมทตาทงสองขาง

แลวใชนวนางเกลยเจลใหรอบดวงตา เปนประจ าเชาและกอนนอน

อายผลตภณฑ: 2 ป (นบจากวนผลต)

การเกบรกษา: เกบทอณหภมหองหางจากแสงแดดและความรอน

เจลลางหนาแตงกวา

ภาพท 22 เจลลางหนาแตงกวา

ผลตภณฑท าความสะอาดผวหนาทมสวนผสมของสารสกดแตงกว

า ชวยท าใหผวชมชนไมแหงตงหลงการลางหนา

ซงความชมชนทเกดขนนอกจากจะท าใหลดโอกาสการเกดรวรอยแลว

ยงท าใหผวมความยดหยนทดขนอกดวย

สวนประกอบ: สารสกดแตงกวา

สรรพคณ: ท าความสะอาดผวไดอยางหมดจด

ดวยสวนผสมของสารสกดจาก แตงกวาจงชวยคนความชมชนสผวหนา

เหมาะกบทกสภาพผว

วธใช: บบเจลลงบนฝามอ ผสมน าเลกนอย

ลบไลทวใบหนาแลวลางออกดวยน าสะอาด วนละ 2 ครง เชา-เยน

อายผลตภณฑ: 2 ป (นบจากวนผลต)

การเกบรกษา: เกบทอณหภมหอง หางจากแสงแดดและความรอน

สบลกยอ

ภาพท 23 สบลกยอ

ใชท าความสะอาดผว และกระตนการผลดเซลลผว

เผยเซลลผวชนในทกระจางใสและเนยนกวา เหมาะกบทกสภาพผว

สวนประกอบ: ผงลกยอบดละเอยด

สรรพคณ: อดมไปดวยสารตานอนมลอสระจากธรรมชาต

บ ารงผวพรรณ

วธใช: ใชมอทเปยกน าถสบใหเกดฟอง แลวน าฟองนมท

ไดมาถตวใหทวจนสะอาด ลางตามดวยน าสะอาด เพอประสทธภาพทด

ควรใชอาบน าวนละ 2 ครง เชาและเยน

อายผลตภณฑ: 3 ป (นบจากวนผลต)

รปแบบ/ขนาดทบรรจ: สบกอน บรรจในกลองกระดาษ ขนาด 100 กรม

การเกบรกษา: เกบในทแหง หางจากความชน แสงแดดและความรอน

ครมอาบน าตะไครตน

ภาพท 24 ครมอาบน าตะไครตน

ผลตภณฑท าความสะอาดผวกายทมสวนผสมของน ามนหอมระเห

ยแทจากธรรมชาตของตะไครตน หรอ Litsea cubeba L.

ใหกลนหอมสดชนผอนคลาย และฟนฟสภาพผว

คนพลงความสดใสใหกบคณทกครงหลงอาบน า

สวนประกอบ: สวนผสมของน ามนหอมระเหยตะไครตน

สรรพคณ: ครมอาบน าอโรมาเทอราปทชวยปลกพลงความสดชน

ผอนคลายพรอมชวยกระชบรขมขน ลดเหงอ ลดกลนตว

ใหกลนหอมตดผว

วธใช: ลบไลทวผวกายแลวลางออก

อายผลตภณฑ: 2 ป (นบจากวนผลต)

รปราง/ขนาดบรรจ: ขวดพลาสตกขนาด 250 มลลลตร

การเกบรกษา: เกบทอณหภมหอง หางจากแสงแดดและความรอน

ครมลางหนาสมนไพรมะขาม

ภาพท 25 ครมลางหนาสมนไพรมะขาม

คนไทยโบราณ ทาผวดวยขมน ขดผวดวยมะขามเปยก

ในมะขามเปยก มกรดผลไม (AHA)

เพมความชมชนและความยดหยนของผว

ดวยคณคาของมะขามรวมกบขมน นมและน าผง

จงเปนผลตภณฑพอกและลางหนา

หรอจดแหงกรานใหผวพรรณเปลงปลง งดงามนมนวลนาสมผส

สวนประกอบ: เนอมะขามเปยก นมสด น าผง และขมนชน

สรรพคณ: ผลตภณฑทชวยกระตนการผลดเซลลผว (Exfoliating

products) จากคณคาของ AHA จากธรรมชาต 100%

ชวยขจดเซลลผวหยาบกราน เผยผวทกระจางใส

วธใช: ใชน าชโลมผวหนาพอเปยก (ควรลางเครองส าอางออกกอน)

แลวใชครมลางหนาสมนไพรเลกนอยลบไลจนทว ทงไวสกคร

แลวลางออก ส าหรบผทมผวมนอาจใชรวมกบสบลางหนาทวไป

ขอควรระวง:

ระวงการใชในผทมปญหาผวบอบบางแพงาย หรอไวตอกรด AHA

ควรทากนแดดทกวนอยางสม าเสมอ เพอปกปองผวสวยจากแสงแดด

อายผลตภณฑ: 6 เดอน (นบจากวนผลต)

รปราง/ขนาดบรรจ: เนอครมสน าตาลในหลอดพลาสตกขนาด 80 กรม

การเกบรกษา: เกบทอณหภมหอง หางจากแสงแดดและความรอน

ชาอหลง

ภาพท 26 ชาอหลง

ชวยท าใหฟนแขงแรง ปองกนฟนผและเหงอกอกเสบ

นอกจากนยงสามารถปองกนสนม และท าใหดวงตาสดชน

การเกบรกษา

สามารถเกบรกษาไวทอณหภมหอง

หลกเลยงการใหใบชาสมผสกบอากาศ ดงนนควร

เกบในภาชนะทปดสนท ทบแสง และสะอาดมากๆ

อกยงไมควรวางไวใกลสถานททมกลนรนแรง หรอมกลนแปลกปลอม

ขอแนะน า

หากน าใบชามาถกบกระทะ จะสามารถปองกนสนมได

เพราะสารแทนนน จะจบตวกบ

เหลกและสรางสารเคลอบบางๆซงปองกนสนม

ถาน าถงชาทเปยกและเยนประคบดวงตา สามารถท าใหสดชนได

น ากระเจยบ

ภาพท 27 น ากระเจยบ

ชวยเปนยาระบาย ละลายไขมน แกไขหลอดเลอดตบตน

และท าใหหลอดเลอดแขงแรง

ออนนมยดหยนได

การเกบรกษา

ขวดเกบใสขวดแลวปดฝาใหแนนสนท และควรเกบใสไวในตเยน

หากท าการตมแลว

ควรดมใหหมดทนททเปด

ขอแนะน า

- อาจจะท าใหเกดอาการทองเสยกบบางคน

เพราะกระเจยบมฤทธเปนยาระบาย

- น ากระเจยบมฤทธขบปสสาวะ แมวาจะมความเปนพษมาก

แตไมควรดมในปรมาณ

เขมขนและตดตอกนนานๆ เพราะอาจจะไมเกดผลดตอสขภาพ

น าดอกอญชน

ภาพท 28 น าดอกอญชน

มสารแอนโธไซยานนชวยเพมการไหลเวยนของหลอดเลอดเสนเล

กๆทไปเลยง ไต สมอง และดวงตา ลดโอกาสการแพทเกดจากสารเคม

การเกบรกษา

สามารถเกบรกษาไวทอณหภมหอง

หลกเลยงการใหเครองดมสมผสแสงและความรอน

ในกรณทตองการเพมรสชาตอาจเกบไวในตเยน และเมอเปดดมแลว

ตองเกบไวในตเยนและดมใหหมดภายใน 1 วน

ขอแนะน า

- ควรดมทนททปรงเสรจ เพอใหไดคณคาทางอาหารและยา

- การดมน าสมนไพรชนดเดยวกนตดตอกนเปนระยะนานๆอาจ

ท าใหเกดการสะสมของ

สารบางชนดทมฤทธตอรางกาย

- การดมน าสมนไพร ทมอณหภม 60 องศาเซลเซยสขนไป

จะท าใหเยอบผว

เสยสภาพภมคมกนเฉพาะท อาจท าใหมการดดซมสารกอมะเรงไดงาย

น าลกยอ

ภาพท 29 น าลกยอ

ชวยใหเจรญอาหาร ขบลม แกปวดเมอย

ชวยระบบยอยอาหารและขบถาย

การเกบรกษา

สามารถเกบรกษาไวทอณหภมหอง

หลกเลยงการใหเครองดมสมผสแสงและความรอน

ในกรณทตองการเพมรสชาตอาจเกบไวในตเยน และเมอเปดดมแลว

ตองเกบไวในตเยน

และดมใหหมดภายใน 1 วน

ขอแนะน า

- เดกและสตรมครรภไมควรดม

- ควรดมในปรมาณทก าหนดจะเปนประโยชนมาก

ชาชงดอกค าฝอย

ภาพท 30 ชาชงดอกค าฝอย

บ ารงรางกาย ลดโคเลสเตอรอลในเลอดได

การเกบรกษา: การเกบในทแหงอณหภมหองไมเกน 25 องศาเซลเซยส

หางจากแสงแดดและความรอน

ขอควรระวง:

- หามใชในสตรมครรภ

เนองจากมฤทธกระตนการบบตวของมดลกในสตวทดล

อง

- หามใชใน Hemorrhagic disease

มเลอดออกหรอเปนแผลในกระเพาะอาหาร

และมประจ าเดอนมากผดปกต

- ควรระมดระวงเมอใชรวมกบยากลมตานการแขงตวของ

เลอด

ยาดมสมนไพร

ฃ

ภาพท 31 ยาดมสมนไพร

เปนยาทจดอยในประเภทยาสมนไพรประจ าบาน ใชสดดม

บรรเทาอาการวงเวยน

หนามด ตาลาย เปนหวด คดจมก

ขอควรระวง: ระมดระวงไมควรใหเขาตา เพราะอาจจะท าใหแสบตาได

และควรเอาไวใหพนมอเดก

ประโยชนของยาดม

- ใชสดดม บรรเทาอาการวงเวยน หนามด ตาลาย เปนหวด

คดจมก

- ท าเปนของช ารวย ใชแจกในงานพธตางๆ

- เปนการเพมรายไดเสรม

ลกประคบ

ภาพท 32 ลกประคบ

ลกประคบ คอ สงทเกดจากภมปญญาของบรรพบรษ

ทใชพชสมนไพรทมอยในทองถนน ามาใชในการรกษาหรอเพอชวยใน

การไหลเวยนโลหต

สรรพคณของลกประคบ

- ชวยในการไหลเวยนโลหตของเสนเลอด

ลดการอดตนของเสนเลอด

- ลดอาการปวด บวม เกรงของกลามเนอ

- ชวยใหรสกสดชน ผอนคลายจากกลนของน ามนหอมระเหย

- ชวยใหเกดอาการตนตวของรางกาย

เนองจากกลนของสมนไพรทน ามารวมกน

- หากตองการน าลกประคบมาใชงาน ควรนงกอนประมาณ

10-15 นาท

และกอนใชควรทดสอบกอนดวยวาลกประคบรอนเกนไปหร

อไม

ยาหอมทพโอสถ

ภาพท 33 ยาหอมทพโอสถ

สวนประกอบ: ในตวยา 142 กรม ประกอบดวย

ดอกพกล 4 กรม

โกฐเชยง 2 กรม

เทยนขาวเปลอก 1 กรม

ตวยาอนๆ 135 กรม

สรรพคณ: แกลม วงเวยน

วธใช: รบประทานครงละ 1/2-1 ชอนชา

ละลายน าดอกไมเทศหรอน าตมสก รบประทานทก 3-4 ชวโมง

หรอเมอมอาการ

อายผลตภณฑ: 3 ป (นบจากวนผลต)

ขนาดบรรจ: 15 กรมตอขวด

ประเภทยา: ยาสามญประจ าบาน

ยาระบายชนดน าผสมฝกคณ

ภาพท 34 ยาระบายชนดน าผสมฝกคณ

สวนประกอบ: ใน 1000 มลลลตร เตรยมจากเนอในฝกคณ 100 กรม

และตวยาอนๆ

สรรพคณ: บรรเทาอาการทองผก

วธใช: รบประทานครงละ 1 ชอนโตะ (15 ซซ) กอนนอน

เมอมอาการทองผก ควรเขยาขวดกอนใชยา

อายผลตภณฑ: 2 ป (นบจากวนผลต)

รปแบบและขนาด: ขวดแกว ปรมาตรสทธ 120 มลลลตร

การเกบรกษา: เกบในทแหง อณหภมหองไมเกน 25 องศาเซลเซยส

หางจากแสงแดดและความรอน สามารถเกบในตเยน

ราคา: 40 บาท

ประเภทยา: ยาสามญประจ าบาน

ยาแคปซลผสมมะขามแขก ตราอภยภเบศร

ภาพท 35 ยาแคปซลผสมมะขามแขก ตราอภยภเบศร

สวนประกอบ: ในตวยา 400 มลลกรม ประกอบดวย ใบมะขามแขก 340

มลลกรม โกฐน าเตา 20 มลลกรม ใบมะกา 20 มลลกรม และตวยาอนๆ

สรรพคณ: บรรเทาอาการทองผก

วธใช: รบประทานครงละ 2-3 แคปซล วนละ 1 ครง กอนนอน

หรอเมอมอาการทองผก

ขอควรระวง:

- ควรระวงการใชในเดกอายต ากวา 12 ป หรอ ผปวย inflammatory

bowel disease

- การรบประทานยาในขนาดสง อาจท าใหเกดไตอกเสบ

- ไมควรใชตดตอกนเปนเวลานานเพราะอาจท าใหทองเสย

ซงสงผลใหมการสญเสยน าและเกลอแรมากเกนไป

โดยเฉพาะโพแทสเซยม และท าใหล าไสชนตอยา ถาไมใชยาจะไมถาย

- ควรระวงการใชในหญงตงครรภและใหนมบตร

ขอหามใช :

หามใชในผปวยทมภาวะทางเดนอาหารอดตนหรอปวดทองโดยไมทราบ

สาเหต

อายผลตภณฑ: 3 ป (นบจากวนผลต)

ขนาดบรรจ: 400 มลลกรม./แคปซลบรรจ 10 แคปซล/แผง บรรจ 2

แผง/กลอง

อาการไมพงประสงค: อาจท าใหเกดอาการปวดมวนทอง

เนองจากการบบตวของล าไสใหญ

ราคา: 45 บาท

ประเภทยา: ยาสามญประจ าบาน

แคปซลขมนชน แบบกลอง

ภาพท 36 แคปซลขมนชน แบบกลอง

สวนประกอบ: ผงขมนชน 400 มลลกรม

สรรพคณ:รกษาอาการ แนน จก เสยด

วธใช: รบประทานครงละ 2-4 แคปซล วนละ 4 ครง

หลงอาหารและกอนนอน

ขอควรระวง:

1. ไมควรใชในผททอน าดอดตน เนองจากขมนชนมฤทธในการขบน าด

หากผปวยตองการใช ควรอยในความดแลของแพทย

2. ผทเปนโรคนวควรปรกษาแพทยกอนการใชยา

3. ควรระวงการใชยาในสตรมครรภ ไมควรใชในขนาดสง

เพราะมผลตอการบบตวของมดลก ยกเวนภายใตการดแลของแพทย

4. ไมมขอมลการใชในเดก

แตการใชสมนไพรโดยทวไปในเดกจะปรบขนาด ประมาณ 1 ใน 3

ของขนาดผใหญ

อายผลตภณฑ: 2 ป (นบจากวนผลต)

ความแรง/ขนาดบรรจ: 400 มลลกรม/แคปซล บรรจ 10 แคปซล/แผง

บรรจ 6 แผง/กลอง

ขอมลความเปนพษ: ไมกอใหเกดความเปนพษในขนาดรบประทานปกต

การเกบรกษา:เกบในทแหง อณหภมหองไมเกน 25 องศาเซลเซยส

หางจากแสงแดดและความรอน

ราคา: 80 บาท

ประเภทยา: ยาสามญประจ าบาน

ครมพรก

ภาพท 37 ครมพรก

สวนประกอบ: ในปรมาณ 100 กรม มสารสกดพรก 1.47 กรม

(เทยบเทาพรกขหนแหง 7.35 กรม) และตวยาอนๆ

สรรพคณ: บรรเทาอาการปวดเมอยตามรางกาย

วธใช: ทาบางๆ บรเวณทมอาการ 4 ครงตอวน

ขอควรระวง:

หลกเลยงการทาครมพรกบนผวหนงทมแผลเปดบนผวหนง

ผทแพพรก ไมควรใชยาน

หามสมผสบรเวณตา ลางมอหลงการใชทกครง

ระวงอยาทาบรเวณผวทบอบบาง หรอบรเวณผวหนงทแตก

เนองจากท าใหเกดอาการระคายเคอง

อายผลตภณฑ: 2 ป (นบจากวนผลต)

ขนาดบรรจ: 25 กรม

อาการไมพงประสงค: มอาการแสบรอน หรอผนบรเวณททา

หากมอาการแสบรอนใหทาโลชนหรอครมบ ารงผวชนดใดกไดบนผวห

นงบรเวณทมอาการ สกครอาการแสบรอนจะทเลาลง

แตในกรณทมผนขนทผวหนงบรเวณททาใหหยดใชยาทนท

ขอมลความเปนพษ: การทายาบนผวหนงปกตไมกอใหเกดความเปนพษ

ขอเสนอแนะ: การทายาในกลมผลตภณฑจากพรกใหเรมทาทละนอย ๆ

เพอปรบรางกายใหมความทนตอความรอนของพรกได

เมอรางกายเคยชนแลวจงคอยปรบขนาดยาขน