-54-1899 rhm-platzierung 5tialem x 101 ille s2w felix caesare gabba vetus sie libri opumi, reliqui...
TRANSCRIPT
Coniectanea.
1 Plutarchus in symposiacis VIII 9, 3 p. 732 E ~ amEta
inquit Ka8<XTt€p ~ nlvbaplK~ 'l1.l(i/l/lo~ aple/lOV Tt€pmElp€U'f€, quibus Bernardakis ed. Teubn. IV p. 347 subnotavit 'fort. respicitur Bergk 3 p. 719' (id est de barena et pulvere et aviumplumis sententia &.bE<1lTOTO~). ergo perierunt Pindari Olympionicae?quos tamen eo maior spes est redituros in Iucem, quod et Bac'chylides modo revixit et illos etiam post renatas Iitteras plJilologi in manibus habuere, legi enim puer in Horati commentario'prima carminis stamina ducta a Pind. 01. ß'.
Sulla de rebus suis quos libros composuerat, Romae postCiceronis aetatem nemo Iegit, itaque apud latinos scriptores reliquiae eorUlll nisi pauxillae atque minutae non inveninntur. pIu<rima ex eis PIutarchus nobis tradidit, nam durasse videntur inGraecia sieut vetnsta Livi Odyssia quam A. Gellius se deprehendisse in bibliotheca Patrensi narrat, et Chaeronenses apnd quosSulla proelio comIDisso Archelaum vicerat, habebant profectoquod Sullanarum rerum memoriam tenerent librosque volutandoretractarent. Plutarchus quae rettulit, coniuncta cum ceterisfragmentis HPeter bist. Rom. fr. p. 127 ss. proposuit, omissulllautem ab hoc video quod ille quaereus an seniori res p. gerendasit cap. 6 p. 786 E deprompsit, ed. Teubn. V p. 30: 0 OE LUna~,
ÖT€ TWV EIllpUA1WV lTOAE/lWV T~V 'haA[av Kae~p(X(; lTPO~E/llE€ TlJ'PWIlIJ TtpWTOV, oöbE /lIKpOV EV Tfj VUKTt KUTEbape€v UlTO 'fneOU~
Kat xapa~ /l€'fUAll~ W<1TtEp TtVEU/laTO~ &'valp€pO/lEVOe; T~V 'l/luXnv,Kat Taum mpl aUTOU 'fE'fpalp€V EV TOle; UlTO/lVn/la<1IV. id factumerat anno 665/89 exeunte, tum cum Sulla finito ex maxima parteItalico bello ex Samnio agroque Nolano Romam rediit adepturusconsuIatum.
in symposiacis Plutarcbi VIII 6, 1 p. 726 A codices: Katrap ßUTOU (vel ßunou) lTapa Ka[<1apl 'fEAWTOlTOlOO Xapi€v alTE<
Rhein. Mus. f. Philol. N. F, LIV. 1
2 Buecheler
MVllIJOV€U<f€V. seite emendavit l\fadvieus advers. I p. 655 Kair &Aßa ToD n:apa K. quam leotionem recepit Bernardakis IV p. 329.sed ut omnibus numeris allsoluta flat emendatio, scribi oportetraßßa. nam erravit Madvicus cum sourram bune parasitllm eaesal·is eonfunderet oum SeI'. Galba iuris pel'ito quem Horatius sat.I 2, 46 perstrinxit. quamquam error iate et invetel'atus inseditet laHus serpens effeeit ut in Amatorio Plutarehi p. 759 s. editornovissimus IV p. 427 s. pariter r&Aßw;; obtruderet Dobis spretacodicllm auetoritatc in quibus scriptum extat K&ßßa<;;. Gabba,inquam, SCllrl'ae nomen fuit, id enim membranae testantur Hdedignissimae. quia autem Deo latinum nomen esse nee graecumsenserant, librarii saepe attemptarunt suoque arbitratu mutarunt.velut apud luvenalern 5, 4 qtf,ae nec Samtentus iniquas Caesarisacl mensas nec viUs Gabba tuJisset sie P, Galba p, vel allUd Martialem X 101 ille S2W felix Caesare Gabba vetus sie libri opUmi,reliqui Galba. atque lloe epigrannna in Thuaneo inseriptuUl esseSc1ll1eidewinus adnotavit cle Garba, quod sive pro Galba elatumbalbe pronulltiando sive ealami vitio orlum plane eongruit OlImPlutareheo illo rap ßa-. abholTet Gabbae voeabululU a graeeo latinoque serUlone, quam ob rem hominem ex ea regione provenisseeonicei quae plurimos milUos ac ridieularios per antiqua oppidasparsit Romamque misit, cx Syria, idque eo puto eonfirmari quodeum eivitatcs nomine Gabbae ibi fuerunt tUIl1 viI' ludaells raßßaappellatur in I Paralipomenon 2, 49 1• domestieus seuITa Gabbafuit Caesari, non Augusto cui plerique eum adsignant (Friedlaender ad Mart. I 41, 16 ct luv., Dessau prosopogr. imp. R. IIp. 104), Heet etiam ultra mortem Caesaris vixerit ei llUIIl Maecenate cOllversatus, dum hic pulcras mulieres venatur, lenoniamoperam ci commodasse feratur. ceterum si expenderis quae delibra]'Us ante dixi, non dubitabis ampleeti quam Spaldingius inQuintiliano VI 3, 27 et Heinriehius in luvenale timidius 1'1'0
fessi sunt falsisque inplicuere sententiam, quaeeumque QuilltiHanusin illa m:pl rE.AOIOU disputatione profert ridieula eodicesque Galbae aut A. Galbae aut L. Galbae aut Gallae adtribuunt, ea omniauni Caesaris parasito vindicanda esse, sexiens igitur restituendlllllnomen Gahbae ad hUDe lllodum § 27 est lascivum cl hilc,re qualiaGabbae pleraque (agalbae Ambrosianus) et 62 ut a Gabba 2 (a l.
1 'rOV LOUE 'll'aTEpa Maxßava Ka! 'll'aTEpa raßßaa secundum interpl'etationem graecam quae ab hebrll.ica voce gib'a paulum declinavit..
2 hoc exemplulll fOl'tasae el1llctabitul' Gahbae reililrre
Gonieotanea. 3
galba idem oodex solus, a galba octeri). prohabile est scurraeCaesariani faoctias libello quodam conleetas pervenisse in notitiamIJOsteriorum, suspieof equidem a Maeeellate Melisso relatas involnmina ineptiarum sive iocorum (Sueton. gram. 21), nulla t.arnen Gabbae memoria extat impp, Flaviis antiquior.
redeo ad symposiacon capitu1um id quod primurnp. 734 A queritur Plutarclms quod balnea corpus cornllupal1temollitum ca101'e ct l~cstu tUlll frigida mersum. prioris aevi hominem proc1amaturum fnisse aperta ianua horum balneorn01 EVanIlEV Eh;; 'AX€pwv TE ITupl!pA€'(€8wv TE peouo'tY. hane lcclionemex codicibus revocari oportet, non recte editcires (Teubn. IVp. 351) El~ 'AxepoV1'a. ex Homero. eius enim verba P1utarehusdemutavit ut concluderet verfilU sententiam et influere balneis tamgeHdas undas quam fervidas ioeo deelararet, in altero nomine notionem communem inferol'llm, in altero vocahuli propriam secutus.
Versus qui symp. IX 1, 3 p. 737 B (IV p. 360) memoraturcoram Pompeio iutempestive recitatus, Homeri est r 428. haneculpum qui commcl'l1it magister neseio an Aristodemus sit Ny~
saaus quem grammatica institutione erudiisse Pompei liberos circaid tempus (significatllr antem unnus ante ChI'. 61) Strabo doeetXIV p. 650. atqne etiam quae secllntur &(jToxia~ exempla prodita ab senatore eonso1atnro Cassium Longinum et a RllOdio quodam Iudos grammaticos speetal1te in CaeSariallll.m aetatem ineidisse videntur, Cassi filius qui vano rumore peregre mortunsdicebatur, potuit ille esse qui cum Crasso advel'sus Parthos ierat.
II Aetnae poeta commentos esse vates ait Manium umbraset iura et supplicia. verau 83 rotant Ixionis orbcm. q!ädquidcl infm'iß!s fatst sibi conscia terrent. nec t1., term, saUs, mentiuntur etiam da cae1o. maucam esse orationem, periisse versumintel' ten'ent et nee tu interiectum Munro animadvertit aiusqueversus principium l'estituit pectora. ego homoeoteleuton in causafnisse opinor ut intercideret veraiculus, redintegrandam orationemad hoc exemplum eenseo quidquid cl interius falsi sibi conseia
I,roptor .orba sie tamquam Gaesal'is eandiclatus. sed ne di·cam faeotiarum multarmn varioll tradi auctores ot ad Gabbam potuissereferri quae postea fietae sint, liquet omnino candidatos Gaosaris 1'0fuisse iarn Rebilum ct quos Gaesar dietator eommenda1'at, verbo autamhonorifiei tituli vim peculiarem non prius accossisse quam in COllslletudillem vel'tit pl'incipis commendatio pl'incipatu CQllstabilito (cf. Mommsenhn'is p, Rom. IT !l2/J, 1).
4 Buecheler
terret [pectora, sub latebris fi,ngunt consiste1'e ier1'ae.J neo tt6,terra, saUs.
versu 107 terra descl'ibitu1' int1'ol'sus rimosa e:x: qualisaom'vus exilit impa1'ibus iactis ex tempore saxis, ut cl'ebl'o introrsusspatio vacuata charybdis lJcndeat in sese. recte ad sententiamquidem !taH vaeuata fecerunt, sed vaeat acta eum in eodieibuslegatur, praeferemus quo vetustiorea magis utebantur verbumvaeefcwta. Xa.PUßhl<; quae seeuudum glossaria vot'ago est, bie adstruem lacunosam ac voraginosam translata est, graeea nOn multurn abllOrrent vocabula XllPllIJO<; XI1PllJlOt;;, XI1PllJluh€<; apud Hesychium fe1'untur Ta KOIAll Kat EXOVTCt KEVWJlaTCt, eormeos ac/JI'vosquos mstici ex eongerie lapidum faciu.nt Plaeidus gloss. V p, 59,4 G" gn~mos id est congeriem petra1'um gromaticus seriptor p. 401,3,
versu 120 de fontibus uberrilllis ex terra emergentibus unohiatu: nam ille e.v temti vocemql'e agat, alJta necesse est eon{luviaerraldes a1'cessant ftndique venas, feliciter Sudhausium vocemquecorrexislle arbitror in quocumque, sed prilllum quod cum aliisposuit non ille, hoc adversari videtur fidei rernm ot domonstrationi. requiro equidem nata ille ex t6'nui quocumquc agat, hocest undecumque quamvis tenui ab origine deductas aquas eonfluere sub terra oportet eo unde prorumpant.
versu 208 eiaculatur Aetna lapides et harenam, quae necspontc sua veniU1~t 1iCC cOI'1Joris ~6llis sustentata cCldzmt robusiisvi!'ibus, sed opera ventorUlll. ullis ex G adsumptum est, pleriquelibri tdli habent id est ullius, quod illo aptius ac paene neces·sarium existimo. 1'obusteis, , , ~'iribus praeter Luoretium etiamcarmen epigraphicmn vetustum 979 praebet.
versn 271 tollendam censeo molestam synaloephen quoniamsublata in G ost, soribendumque ltorreaque ~~t satztt'ent twmeant etdoMa fnnsto, nam sie respondent inter se oopulativae particulaeut O'I'WßOAIU TE KaI 1TleOl, quod constructionis genus aliquotiellsab editoribus neglectum video. velut ioculal'e Noctuilli soceriqueconvieium Catalepton VI adhue neque editum est recte neo quo'modo oratio contexta sit satis oognitum aut deolaratum. fuitautem tale tuoque nunc puella talis et tue stupore lJressa rusabibit, et miM ut ille versus usque quaqlte perUnet genel'socerque, perclidistis omnia valetque prope idelll quod UIlEI<; JlEVJlWP01, eTw hE 1TctVWAI1<;, nam unius membri sunt tuo ci tuo,hoc membrum conligatur simul et secernitur ab altero per t~toque
ci mihi,versu 283 praemittit pocta cum cl'eseant animac pcnit~tS,
Conieotanea, 5
deinde cur crescant causas attingit varias 'IT(1p€Ve€TW~ repetitoidentidem aurarum ventorumque nomine (288 mons undique diversas acZmiUe1'e cogitat aU1'as), denique absolvit euunt.iatum v, 292sio praecipiti deieeta sono premit una fugatque tornmtes auras.ubi unet intellegenda est anima sive aura. itaque postquam bucinam et bydraulen compal'avit, iterum dicit 300 summota jurenstorrcntibus aura pugnat in angusto, nalU uuus ventus subito commissus oeteris et colluotatus initium turbarum faeit omnium. perperam editores mutarunt.
versu 377, saepe premuntur fauces montis ruinarum oongerie quasi quodam teoto. tectum tam ruinosum ae rimosum quoiure spissunt vooatur? hoc Iacobus finxit, tu revoca ex librisscisso 1iCluti tecto. atque hac ipsa scissura tenerascunt venti quosnon posse turbare didicimus nisi angustiis incIusos. tum jrigidatlUmti clesiclia est tutoque lieet discedere montes 379. ultimum verbum ex praecedente versn male iteratnm esse apparet, discedereventos Wernsdorfius aeeommodate ad rem, verum et Iitteris similiuset ad orationis eompages convenientius puto tutoque licet discedet'e maUs,
versu 430 dicitur insicliis {lagrans Aena1'ia quondam, mineextineta super. miror fugisse doctos coniungendum esse in unumsupet' insidiis. videtur poeta tangere sub Epopeo strata Typhoniscubilia (Strabo p. 248).
versum 507 ss. Munro et Sudhausius parum idonea interpretatione explieuere. cadunt ardentia saxa, cadentia autem taliferuntur impetu, ut Buperiore tempore aliquo Symaethum flumentransgressa sint et rigida mole oppletum quasi congelaverint. hocquondam aecidit, turn vix potuerunt ripae reparari, persaepe multisdiebus opus est ad molem removendam.
versu 569 aut sacras memorare vetustas. vere libri memorlWC. neque enim tantum qui visunt mirabilia sed etiam qui memoriae litteris earminibus tradunt in animo habuisse poetam universa quae sequitur expositio demonstrat. vitium haeret in sacras,conieci siquast m. vetustas, proximo versu traducti maNQ, et terris... cw'rimus, prave ten'as substituerunt, 576 audacter dicunturqui Thebanas origines canunt moenia quae fratres Zethus et Amphion condiderunt c0?1dere, felicesque alieno inters1~mus aevo. superavit iste ea audacia Propertium IV 1, 57 moenia se Romanadisponere dicentem, at dÜ;ponere versu. 587 aptius dilltingues ettu, sorat·, hospita tectis acciperis, hine Philomela silvestris evoeatex urbe, illine Procne hospitio devertitur in urbem, 597 sunt
BUElcheler
qui mirentur pioturas et signa, rnanus opcrum turbaeque rnot'anf~tr:
minime <und massen von kunstwerken" sed 0XAOt Kat rapaxai.quod nuno fit etiam tum usu venit, ut artifieia non modo propteripsll. spectentur sed etiam quod ooncurritur ad ea et oiroumsiatitur,
603 Aetnam aspice, praeeipucque 'lJigil, dum Sirius :flagrat. opusneest adnotari nooturnum tempus poetam significare dierum cani·cularinm? nocte non aestiva illa quidem sell verna Horatius Volcanum ardentem in Cyc10pul1l officinis induoit,
vel'SU 623 mtis, ct pmett.ia CCtptisoonorep{ti. in bao hostiliter invadentis desoriptione si me-eum senties quam vim habeat polysyndeton, quc noleB deleri sedita in ordinem vel'SUln rocUgeB conscquit~lt'que ratis fugissc. 626pii fratres pari s~tb munerc (ontis, eUIll appl'opinquarent inoendiatootis, aspioiunt patrem lllatremque defessos pl'oeubnisse Immi.nimirum parentes ut iuoendium restinguerent aquam ex fonte petitam ut !loniuges fel'ebant, hoc est par munus (ontis subquo defessos in ipso limine eoncidisse filii videllt, 630 lJarcite,ava1'a ma'l'ms hoc turbae irnperatur, 632 hane mpies praeclam,boc Arnplliolli. irnperat aliquis deus, nominatur autern deineepset maximis laudibus ornatur Pietas, bane igitur quasi imperatricem cogites lieet. moleste fero quod silentio praetermiseruntintel'pretes numInOS Romanos quibus ha80 pars cal'l11i11i8 ae Pietatis laudes c1arius inlustrantur, nUlllmos gentis Herenniae et quosSex. Pornpeius Pius Catinae eudelldos eurarat signatos piorl1mfra trum imagine ipsoque Pietatis vocabulo, quales eum alii tumBabelon depinxit. fortasse nummos si nossent insignemque Pietatisvim respexissent, etiam subsequentes versus melius traotassent.nam 640 su(ficit illa inquit ei circa gcminos aviclus sibi temperatignis. quae est iUa? matl'em iuvenum Munro putat, nibilo sanio1'a alii adferunt. suffieit Pietas videlicet, sequitur ut etiamante Ubri quod ostendunt mendo careat, 638 deilltl'a saeva tenetlaevaque incenclia id est Pietas coercet ignes probibetque ab iuvenum itinere, restat ut media inter 638 et 640 verba, quaenemo non aUqua temptavit, sunt enim manifesto corrupta, 1eni manuernend emus ad hunc modum: fertm' ille per obliquos 'ignis {ratet'·qt~e t1'iumphans, tutus uterq~te p·tO sub ponclere. in codieibus legimus ferunt sive feruent, quod verbum librario praecedentia incendia suggesserunt, tum (t'atremquG. fabula quam poeta expressit,non multo post Lyourgurn Atticum videtur esse cOlldita, credasa Callimaeho aut aequali informatam vate (643). Lycurgus UlHlmtantulll eurnque sine nomine AClleam audierat, iam gemini sunt
Coniectanea. 7
fratres facH sed sine nomine alter et nihil nISl gelllinus, alterAmphion et non AmphiliO'mttS qllod nomen posteriol' Alexandl'inisfama eireumtulit.
eonsoriptum Aetnae earmen arhitrol' post Ovidium et Manilium, sorduisse autem urbanis hominihus et negleotulll iaouissesi minus l)eregrinis eausis, ut ipsius dietione utar, at ob metrorum illertiam quandam et sernlOllis titubationem inhae1'entis quidem prisois ac retusis, desilientis talllen ad noYissima et lioontissima.
UI Laetantius Statii sclloliasta ad Theh. V 163 p. 271 ed.Teuhner. circutn'lJolat umbm] ct hoc poetice. ttt EttrilJides .....VirgiUus 'omnibus umbra locis aclero, dctbis, i'inprobc, poenas'.quihus haec subscripsit Iahnkius: c Euripidis locum restituerenon potui, in libris legulltUl' baee: Syt'seen oPtJrsu L seeno.12811 M', ceterorum discrepantias referre supersedeo. ego perpaucos, immo duos tantum Euripidis looos soboliastae argumentationi plane eonyenire soiebam eorumque secundum continuo intellexi graecarum litterarum reliquiis istis demonstral'i, Orestislocum 675 s. K. TrOTWll€Vl1vj ljJUX~v uTrep 0'00. gaudebam scilicet aCUllline moo, cum commentarios Euripideae fahulae eyolvensecce illyeni centum abbinc annoe eam emendationem factam evolgatamque a Ricardo Porson (01'. 667).
otOl vOv ßPOTO[ etO'lV, expe1'iel'is si Lactantii soholion adTheb. II 85 p. 85 et de Pindlu'i vel'his quae novi criticiconiectarunt in Bergkii Pindaro p. 384, 44 inspexeris. neveborum mediocritatem a me segregare dicar, 1'estitl1ere yerba poetaenil1ilo magie possum, sed unum tamen Yidi quod moa latuit, quodut ad oommenta eorum omnia refutanda valet, ita sagaoiori alicnil)rofuturmn spero ad rem perficiendam. scholion igitur hoc est:Ogygii s. g. a. Iacchi] Thellcmi ab indigena, ut ante [I 173] 'iJgy-
CIU, aspera 1'ebtt8 fata tulere vice'in.' sie Pindarus in hymnis[Ha Boeckhius: in somnis codices, in scoliis Weber]
opite IWC De eYPeNOnONNHTHe TANeCClny [ita L
0llirei WC De eYPeNOPONNHTHe<!>AHe· CCINHyH& Mopitei we De eYPeNONO NNHTH F<I> 6. Ne CCyNy Mon.opisei WC DC ePYPeHOPWNNeth<l> ANe CCI NHYI Paopite WIC 6.E EYPE NWN NH TH E<I>XN ECCITTI Gud.opite IWC 6.E E y P EN y NN N THE <l>6.NECClnl Cassel!.]
seqllitur uovum scholion af{lavit. ex his graecis certum esse atque apertnm vooabulum aio nnum Tl1A€tpaV€<;, cetera pleraque
8 Bueohelel' COlliectanea.
F. BueeheJer.
fidei fluxae. conabar 'QruriUl<;; bE EÜpEV OVOJ!' EV TllAEqJaVe(f<n1tUAUllb (rex indigena) et WrUr101<;; hlö eÜpEV EV oupe(fl TllAEqJUve(f(ftv uIa (Agaue) et aHa ac diversa. quae derideas per melicet, nam rideo ipse, simul ac verum reetumque prommtiaris.
idem Lactantius ad Theb. III 689 p. 186 genialia iura implorata ab Argia explicanB seribit viri enim genital'la conveniuntmulieribus, nimiB quam granditer. geniilia:M primo, extremumcodices subiuugunt imw. ergo legemus 'viris enim genialia conveniunt, mulieribus IU110. seis enim genium eSBe Gai, Iunonem Gaiae.
idem ad Theb. V 431 p. 284 unde factum est ut ita Ailtenienses iurent pa TOV<;; EV Mapa9wvI. Demosthelles ita iuravitde cor. 208, quo de schemate multmll d1SSerUel'lmt rhetores, 1Squi mpi ü4'ou<;; seripsit eap. XVI et XVII. EV Atticus oratoromisit, rhetorcs addiderunt, de Lactantio non liquido eonstat, tamen matus et maratoni M.
idem ad Theb; VIII 1 p. 379 Olaudius: recedens 'lies-lJeri Numantini.s incidit '. satis incredibile heri, codices fere inHel"ius eonsentiunt, id Quadrigario iam LaiC!llnaIODlIB Lucr. p. 242reddidit.
scholiasta Aehi1I. I 187 p. 494: Chiro puero dat expertaspollice chordas.] ormi.eavit vel ternperavit. subest verbum novum,formi.eavit ut opinor &1tO TOO qJ0p/Jil:Elv.
Bonnae.