คดีหมายเลขดําที่ อ.๓๒๕/๒๕๔๘ คดีหมายเลขแดงที่ อ.๓๗๒/๒๕๕๐

ในพระปรมาภิไธยพระมหากษัตริย

ศาลปกครองสูงสุด

วนัที่ ๙ เดือน พฤศจิกายน พุทธศักราช ๒๕๕๐ เรื่อง คดีพิพาทเกี่ยวกับการกระทําละเมิดของหนวยงานทางปกครองอันเกิดจากการใชอํานาจ ตามกฎหมาย (อุทธรณคําพิพากษา) ผูถูกฟองคดีย่ืนอุทธรณคําพิพากษา ในคดีหมายเลขดําที่ ๑๒๓๑/๒๕๔๕ หมายเลขแดงที่ ๔๒๗/๒๕๔๘ ของศาลปกครองชั้นตน (ศาลปกครองกลาง) คดีนี้ผูฟองคดีฟองวา เมื่อวันที่ ๒๒ พฤศจิกายน ๒๕๔๔ ผูฟองคดีไดย่ืน ใบเบิกเงินสวัสดิการเกี่ยวกับการรักษาพยาบาล (แบบ ๗๑๐๕) เพื่อขอเบิกคารักษาพยาบาลของผูฟองคดีและนางสมจิต ภระมามร มารดาของผูฟองคดี โดยผูฟองคดีไดแนบสําเนาทะเบียนบานของผูฟองคดีและมารดาไปดวย และไดมอบฉันทะใหนางสาวภาวนา ธรรมลักษมี เปนผูรับเงินแทน ผูฟองคดีไดรับแจงจากนางสาวภาวนา วานางนฤมล บูรณะพิมพ หัวหนาฝายตรวจสอบ กองคลัง กรมสงเสริมการเกษตร แจงวาไมสามารถเบิกจายเงิน คารักษาพยาบาลใหแกผูฟองคดีได เนื่องจากไมสามารถตรวจสอบเอกสารที่ผูฟองคดี ขอใชสิทธิเบิกคารักษาพยาบาลของมารดาไดวา “นางสมจิต ภระมามร” ตามทะเบียน

คําพิพากษา (อุทธรณ)

(ต. ๒๒)

ผูฟองคด ี

ระหวาง

นางสาวธมลวรรณ อิมราพร

ผูถูกฟองคด ีกรมสงเสริมการเกษตร

/บานเลขที่…

๒

บานเลขที่ ๑๐/๔๙๒ หมูที่ ๖ แขวงคลองกุม เขตบึงกุม กรุงเทพมหานคร เปนบุคคลเดียวกับชื่อ “สมจิต” ในรายการมารดาผูใหกําเนิดของผูฟองคดีตามทะเบียนบานฉบับเดียวกัน และเปนมารดาของผูฟองคดีจริงหรือไม แมนางสาวภาวนา จะนําหนังสือประวัติการรับราชการ หรือ ก.พ. ๗ ไปยืนยันตัวบุคคล แตนางนฤมล ไมยอมรับโดยอางวา ก.พ. ๗ ของผูฟองคดีเปนเอกสารที่ผูฟองคดีเขียนขึ้นเอง มิใชเอกสารราชการที่สามารถนํามาประกอบการเบิกได และไดคืนเอกสารทั้งหมดแกนางสาวภาวนา เพื่อใหผูฟองคดีไปติดตอกับสํานักงานเขตบึงกุมเพื่อขอหนังสือรับรองตัวบุคคล ผูฟองคดีไดไปติดตอกับนางนฤมล เพื่อขอทราบเหตุผล ที่ไมดําเนินการเบิกคารักษาพยาบาลดังกลาวพรอมกับไดสงเอกสารเพิ่มเติม คือ สําเนาหนังสือสําคัญเปล่ียนชื่อผูฟองคดีจาก “พินิตา” เปน “ธมลวรรณ” และสําเนาบัตรประจําตัวประชาชนของนางสมจิต แตนางนฤมล ไมยอมรับเอกสารไปตรวจใหม และยืนยันใหผูฟองคดีไปติดตอสํานักงานเขตภูมิลําเนาโดยขอใหรับรองวา “นางสมจิต ภระมามร” ตามทะเบียนบาน เลขที่ ๑๐/๔๙๒ หมูที่ ๖ แขวงคลองกุม เขตบึงกุม กรุงเทพมหานคร เปนบุคคลเดียวกับ ชื่อ “สมจิต” ในรายการมารดาผูใหกําเนิดของผูฟองคดีตามทะเบียนบานฉบับเดียวกัน และเปนมารดาของผูฟองคดีจริง ตามขอความที่นายคเณตร ทองเนียม เจาหนาที่การเงินและบัญชี ๕ ฝายตรวจสอบ กองคลัง กรมสงเสริมการเกษตร เขียนเปนตัวอยางให ผูฟองคดี จึงไดไปติดตอสํานักงานเขตบึงกุมตามที่ เจาหนาที่ของผูถูกฟองคดีดังกลาวแนะนํา และไดรับแจงจากเจาหนาที่ของสํานักงานเขตบึงกุมวาการใชสิทธิเบิกคารักษาพยาบาล ของผูฟองคดีครั้งนี้มิใชเปนการใชสิทธิเบิกครั้งแรก หากตนสังกัดตองการใหสํานักงานเขตบึงกุมดําเนินการอยางไรก็ขอใหทําหนังสือถึงสํานักงานเขตบึงกุมโดยตรง ผูฟองคดีจึงมีหนังสือ ลงวันที่ ๖ ธันวาคม ๒๕๔๔ เรื่อง ขอเบิกคารักษาพยาบาล แจงเรื่องดังกลาวใหผูถูกฟองคดีทราบและพิจารณาดําเนินการหารือกับสํานักงานเขตบึงกุม ในระหวางที่รอการดําเนินการดังกลาว มารดาของผูฟองคดีตองเขารับการรักษาพยาบาลตามกําหนดนัดของแพทยเปนระยะ ผูฟองคดีจําเปนตองมีเงินสดเพื่อทดรองจายเปนคารักษาพยาบาลของมารดาซึ่งจะตองนําไปใชสิทธิเบิกเสมอ แตเจาหนาที่ของผูถูกฟองคดีไมยอมรับเอกสารโดยไมชี้แจงเหตุผลใหผูฟองคดีทราบ ทําใหผูฟองคดีมีปญหาดานการเงิน และเมื่อวันที่ ๑๕ มีนาคม ๒๕๔๕ ผูฟองคดีไดไปติดตอที่สํานักงานเขตบึงกุมเพื่อสอบถามถึงหนังสือของผูถูกฟองคดี ไดรับแจงจากเจาหนาที่ ของสํานักงานเขตบึงกุมวายังไมไดรับหนังสือของผูถูกฟองคดีที่จะใหสํานักงานเขตบึงกุมรับรองตัวบุคคล และแจงวาสํานักงานเขตบึงกุมยินดีออกหนังสือรับรองใหโดยไมตองรอ

/หนังสือจาก…

๓

หนังสือจากผูถูกฟองคดี แตผูฟองคดีจะตองนําพยานบุคคลและพยานเอกสารมาประกอบการออกหนังสือรับรองดวย ผูฟองคดีจึงไดนําหลักฐานตามที่เคยใชประกอบ ในการใชสิทธิเบิกคารักษาพยาบาลไปที่สํานักงานเขตบึงกุม เจาหนาที่ของสํานักงานเขตบึงกุมไดขอเอกสารเพิ่มเติม คือ สําเนาทะเบียนบานของบิดาของผูฟองคดีและใหนําพยานบุคคลอยางนอยสองคนไปใหถอยคํา ผูฟองคดีจึงไดไปติดตอนางพวงเพ็ญ ชินวัตร ที่บานเลขที่ ๕๑/๘๘๑ หมูที่ ๕ ตําบลประชาธิปตย อําเภอธัญบุรี จังหวัดปมทุมธานี แตนางพวงเพ็ญ ปฏิเสธเนื่องจากอายุแปดสิบปเศษ และอยูระหวางพักฟนจากการผาตัดโรคหัวใจ และ ไดติดตอนางสาวอมรรัตน อิมราพร ที่บานเลขที่ ๙/๒๗๙ หมูที่ ๖ แขวงสายไหม เขตสายไหม กรุงเทพมหานคร และพาไปใหถอยคําตอเจาหนาที่ของสํานักงานเขตบึงกุม และไดพานางสาวอรวรรณ พจนานุรัตน จากบานเลขที่ ๑๐/๔๙๒ หมูที่ ๖ แขวงคลองกุม เขตบึงกุม กรุงเทพมหานคร ไปใหถอยคําตอเจาหนาที่ของสํานักงานเขตบึงกุม ผูฟองคดีไดมีหนังสือลงวันที่ ๑๙ มีนาคม ๒๕๔๕ เรื่อง ขอเบิกคารักษาพยาบาลของมารดา ติดตามเรื่องดังกลาวจากผูถูกฟองคดีพรอมทั้งย่ืนเรื่องขอเบิกคารักษาพยาบาลตอผูถูกฟองคดีเพิ่มเติม และ ไดมีหนังสือถึงสํานักงาน ก.พ. และกรมบัญชีกลางเพื่อสอบถามปญหาการเบิกคารักษาพยาบาลของมารดาของผูฟองคดี ผูถูกฟองคดีไดมีหนังสือ ที่ กษ ๑๐๐๒/๘๓๖๔ ลงวันที่ ๒๐ มีนาคม ๒๕๔๕ เรื่อง ขอใหออกหนังสือรับรอง ถึงผูอํานวยการสํานักงานเขตบึงกุมขอใหออกหนังสือรับรองตัวบุคคลเพื่อใชประกอบการเบิกจายคารักษาพยาบาลใหแกผูฟองคดี สํานักงานเขตบึงกุม มีหนังสือ ที่ กท ๙๐๓๙/๑๗๑๑ ลงวันที่ ๒ เมษายน ๒๕๔๕ เรื่อง การออกหนังสือรับรองบุคคล สงหนังสือ ที่ ๖๕/๒๕๔๕ ลงวันที่ ๒๙ มีนาคม ๒๕๔๕ รับรองวา “นางสมจิต ภระมามร” ตามทะเบียนบานเลขที่ ๑๐/๔๙๒ หมูที่ ๖ แขวงคลองกุม เขตบึงกุม กรุงเทพมหานคร เปนบุคคลเดียวกับชื่อ “สมจิต” ในรายการมารดาผูใหกําเนิดของผูฟองคดีตามทะเบียนบานฉบับเดียวกัน ไปยังผูถูกฟองคดี และสํานักงาน ก.พ. มีหนังสือ ที่ นร ๐๗๐๘.๓/๒๓๕ ลงวันที่ ๑๑ เมษายน ๒๕๔๕ เรื่อง การใชสิทธิเบิกคารักษาพยาบาลของมารดา แจงผูฟองคดีวาไดประสานเปนการภายในไปยังผูถูกฟองคดีแลว ขณะนี้ผูถูกฟองคดีไดทําหนังสือติดตอไปยังสํานักงานเขตบึงกุมเกี่ยวกับการขอหนังสือรับรองดังกลาวแลว แตผูฟองคดีจะตองแสดงพยานหลักฐานประกอบตามที่สํานักงานเขตบึงกุมกําหนดดวย และกรมบัญชีกลาง มีหนังสือ ที่ กค ๐๕๑๘.๒/๑๖๙๑๗ ลงวันที่ ๒๐ พฤษภาคม ๒๕๔๕ เรื่อง การเบิก คารักษาพยาบาลของมารดา แจงผูฟองคดีวาในขั้นตอนของการเบิกจายเงินสวัสดิการ

/เกี่ยวกับการ...

๔

เกี่ยวกับการรักษาพยาบาลตองมีการตรวจสอบเอกสารที่เกี่ยวของเพื่อประกอบการพิจารณาวาเปนบุคคลผูมีสิทธิถูกตองหรือไม กรณีของผูฟองคดีสามารถแนบเอกสารของทางราชการที่แสดงใหเห็นหรือเชื่อมโยงไดวาเปนมารดาและบุตรกันจริง เชน สูติบัตร สําเนาทะเบียนบาน สําเนาบัตรประจําตัวประชาชนของมารดา และหลักฐานอื่นที่เกี่ยวของ ก็ยอมใชประกอบ การเบิกจายคารักษาพยาบาลได จากหนังสือของผูถูกฟองคดี สํานักงานเขตบึงกุม และสํานักงาน ก.พ. ดังกลาว ไมปรากฏขอความที่ตองรับรองวานางสมจิตเปนมารดาของ ผูฟองคดีจริง ตามที่นางนฤมล และนายคเณตรเจาหนาที่ของผูถูกฟองคดีแนะนําใหผูฟองคดีดําเนินการ อันมีลักษณะเปนการสรางภาระที่ไมจําเปนและกอใหเกิดความเสียหายแกผูฟองคดีที่ตองหาพยานเอกสารและพยานบุคคลไปแสดงตอสํานักงานเขตบึงกุม นอกจากนี้ ยังเปนการกระทําที่ไมถูกตองตามวิธีการตรวจสอบเอกสารที่กระทรวงการคลังกําหนดตามหนังสือกรมบัญชีกลาง ที่ กค ๐๕๐๒/๑๐๑๕ ลงวันที่ ๒๖ กุมภาพันธ ๒๕๓๓ เรื่อง ตอบขอหารือการใชหลักฐานประกอบการขอเบิกเงินคารักษาพยาบาล เพราะทะเบียนบานเลขที่ ๑๑๓ ตําบลหนาเมือง อําเภอเมืองราชบุรี จังหวัดราชบุรี ก็ระบุวาผูฟองคดีเปนบุตรของนางสมจิตใบเปลี่ยนชื่อตัวจาก “พินิตา” เปน “ธมลวรรณ” บัตรประจําตัวประชาชนของนางสมจิต และทะเบียนบานเลขที่ ๑๐/๔๙๒ หมูที่ ๖ แขวงคลองกุม เขตบึงกุม กรุงเทพมหานคร ก็แสดงรายละเอียดวาไดยายมาจากบานเลขที่ ๑๑๓ ตําบลหนาเมือง อําเภอเมืองราชบุรี จังหวัดราชบุรี ซึ่งสามารถเชื่อมโยงไดวานางสมจิตเปนมารดาของผูฟองคดีจริง โดยไมจําเปนตองใหสํานักงานเขตบึงกุมรับรองตัวบุคคลแตอยางใด การกระทําของเจาหนาที่ของผูถูกฟองคดีเปนการกระทําละเมิดโดยจงใจใหเกิดความเสียหายแกการใชสิทธิในการเบิกคารักษาพยาบาล และชื่อเสียงของผูฟองคดี หรือหากจําเปนจะตองใหสํานักงานเขตบึงกุมรับรองตัวบุคคลดังกลาว เจาหนาที่ของผูถูกฟองคดีก็ปฏิบัติหนาที่ลาชาเกินสมควรเพราะใชเวลารางหนังสือฉบับเดียวนานถึงสามเดือนเศษ เปนการละเลยตอหนาที่ และมีลักษณะการใชอํานาจหนาที่สรางภาระใหเกิดแกผูฟองคดีเกินความจําเปนตามมาตรา ๙ วรรคหนึ่ง (๑) (๒) และ (๓) แหงพระราชบัญญัติจัดตั้งศาลปกครองและวิธีพิจารณาคดีปกครอง พ.ศ. ๒๕๔๒ เปนการจงใจใหเกิดความเสียหายแกทรัพยสิน สิทธิ ชื่อเสียง เกียรติคุณ และทางทํามาหาไดของผูฟองคดี ตามมาตรา ๔๒๐ และมาตรา ๔๒๓ แหงประมวลกฎหมายแพงและพาณิชย ซึ่งผลจากการกระทําละเมิดดังกลาวเปนเหตุใหผูฟองคดีไดรับความเสียหาย ผูถูกฟองคดีจึงตองรวมกันกับเจาหนาที่ดงักลาวรับผิดตอผูฟองคดี ดังตอไปนี้

/๑. คาใชจาย...

๕

๑. คาใชจายในการเดินทาง ไดแก คาพาหนะรถยนตรับจางเดินทางจากบานพักเลขที่ ๑๐/๔๙๒ หมูที่ ๖ แขวงคลองกุม เขตบึงกุม กรุงเทพมหานคร ไปติดตอสอบถามเจาหนาที่ของสํานักงานเขตบึงกุมเกี่ยวกับการขอรับหนังสือรับรองตัวบุคคล และรับรองความเปนมารดากับบุตร เปนเงิน ๓๐๐ บาท เดินทางไปติดตอสอบถามและ นําพยานเอกสารไปแสดงพรอมใหถอยคําตอเจาหนาที่ของสํานักงานเขตบึงกุม เปนเงิน ๓๐๐ บาท เดินทางไปนําพยานเอกสารจากจังหวัดราชบุรีเพื่อมอบใหแกสํานักงานเขตบึงกุม เปนเงิน ๓๐๐ บาท เดินทางไปพบนางพวงเพ็ญที่บ านเลขที่ ๕๑ /๘๘๑ หมูที่ ๕ ตําบลประชาธิปตย อําเภอธัญบุรี จังหวัดปทุมธานี เพื่อขอใหเดินทางไปใหถอยคํา ตอเจาหนาที่ของสํานักงานเขตบึงกุม เปนเงิน ๖๐๐ บาท เดินทางไปพบนางสาวอมรรัตน ที่บานเลขที่ ๙/๒๗๙ หมูที่ ๖ แขวงสายไหม เขตสายไหม กรุงเทพมหานคร เพื่อนัดหมาย ใหไปใหถอยคําตอเจาหนาที่ของสํานักงานเขตบึงกุม เปนเงิน ๔๐๐ บาท เดินทางไปรับนางสาวอมรรัตน ตามที่อยูดังกลาวไปยังสํานักงานเขตบึงกุม เปนเงิน ๑,๐๐๐ บาท เดินทางพานางสาวอรวรรณจากบานพักแขวงคลองกุมไปยังสํานักงานเขตบึงกุม เปนเงิน ๓๐๐ บาท เดินทางไปติดตอขอเบิกคารักษาพยาบาลตอผูถูกฟองคดีแตเบิกไมได เปนเงิน ๓๐๐ บาท เดินทางไปติดตอและย่ืนหนังสือลงวันที่ ๖ ธันวาคม ๒๕๔๔ เปนเงิน ๓๐๐ บาท เดินทางไปติดตอและขอเบิกคารักษาพยาบาลของมารดาแตเบิกไมได เปนเงิน ๓๐๐ บาท เดินทางไปติดตอและย่ืนหนังสือลงวันที่ ๑๙ มีนาคม ๒๕๔๕ พรอมขอเบิกคารักษาพยาบาล เปนเงิน ๓๐๐ บาท เดินทางไปสํานักงาน ก.พ. เพื่อย่ืนหนังสือรองทุกข เปนเงิน ๕๐๐ บาท และเดินทางไปสํานักงานเทศบาลเมืองราชบุรี เปนเงิน ๑,๘๐๐ บาท รวมเปนเงินจํานวน ๖,๗๐๐ บาท ๒. เนื่องจากผูฟองคดีประกอบอาชีพรับจางสวนตัว รับจางพิมพเอกสาร จัดรูปเลม และผลิตน้ํายาทําความสะอาดเอนกประสงคจําหนาย จึงขอคิดคาขาดประโยชนจากการที่ผูฟองคดีไมสามารถประกอบอาชีพในวันดังกลาวตามขอ ๑ จํานวนสิบสามวัน วันละ ๘๐๐ บาท เปนเงิน ๑๐,๔๐๐ บาท ๓. คาสินไหมทดแทนความเสียหายจากการที่ผูฟองคดีไมสามารถใชสิทธิเบิกคารักษาพยาบาลระหวางวันที่ ๒๒ พฤศจิกายน ๒๕๔๔ ถึงวันที่ ๑๒ เมษายน ๒๕๔๕ อันเปนเหตุใหเกิดความทุกขใจตลอดมา เปนเงิน ๑๕,๐๐๐ บาท ๔. คาสินไหมทดแทนในการที่ผูฟองคดีตองเสื่อมเสียชื่อเสียง เกียรติคุณ และทางทํามาหาได เปนเงิน ๒๕,๐๐๐ บาท

/ขณะที่…

๖

ขณะที่ผูฟองคดีรับราชการในตําแหนงเจาหนาที่ธุรการ งานจัดการสถานีวิทยุ ฝายวิทยุการเกษตร กองเกษตรสัมพันธ กรมสงเสริมการเกษตร ตั้งแตวันที่ ๘ พฤษภาคม ๒๕๓๙ ผูฟองคดีไดเคยขอเบิกคารักษาพยาบาลของมารดาตอผูถูกฟองคดีปรากฏหลักฐานทางทะเบียนรับหนังสือการขอเบิกเงินสวัสดิการขาราชการ ฝายบริหารทั่วไป กองเกษตรสัมพันธ กรมสงเสริมการเกษตร จํานวนสิบครั้ง ระหวางวันที่ ๑๑ พฤศจิกายน ๒๕๔๑ ถึงวันที่ ๑๙ มีนาคม ๒๕๔๔ โดยนางสาวสมพิศ ชาญเดช นางสาวสมใจ บัวรุง และนางสาวอารีรัตน เกิดแจง เปนเจาหนาที่ผูตรวจสอบในชั้นตน ขอใหศาลพิพากษาหรือมีคําสั่ง ดังนี้ ๑. ใหผูถูกฟองคดีชําระคาสินไหมทดแทนความเสียหายจํานวน ๕๗,๑๐๐ บาท พรอมดอกเบี้ยในอัตรารอยละ ๗.๕ ตอป ของตนเงินจํานวนดังกลาวนับแตวันฟองเปนตนไปจนกวาจะชําระเสร็จแกผูฟองคดี ๒. ใหผูถูกฟองคดีประกาศขอขมาผูฟองคดีบริเวณจุดประชาสัมพันธ และ หนาหองฝายตรวจสอบ กองคลัง กรมสงเสริมการเกษตร โดยผูถูกฟองคดีเปนผูออกคาใชจายเปนเวลาสี่เดือนย่ีสิบวัน ๓. ใหผูถูกฟองคดีชําระคาฤชาธรรมเนียมแทนผูฟองคดี ผูถูกฟองคดีใหการวา ที่ผูฟองคดีอางวาเคยเบิกคารักษาพยาบาลของ นางสมจิตมารดาของผูฟองคดีตอเจาหนาที่กองคลังโดยไมมีปญหาการเบิกจายมาแลว หลายครั้งนั้น เปนความจริง เนื่องจากการใชสิทธิของผูฟองคดีขณะนั้นเปนการใชสิทธิ ในฐานะขาราชการประจํา การเบิกจายตามคําขอจะมีผูอํานวยการกองตนสังกัดรับรอง เจาหนาที่ฝายตรวจสอบจึงไมเครงครัดเพราะถือวาผูบังคับบัญชาตองรับผิดชอบหากเกิดความผิดพลาด แตเมื่อผูฟองคดีลาออกจากราชการ การตรวจสอบคําขอเปนหนาที่ ของผูอํานวยการกองคลัง เจาหนาที่ฝายตรวจสอบจึงตองปฏิบัติใหเหมือนกัน กลาวคือ หากเอกสารหลักฐานนาสงสัยวาจะไมใชบิดามารดาของผูใชสิทธิเบิกจริง จะตองมีคํารับรองของพนักงานฝายปกครองกอน มิฉะนั้นจะเปนความบกพรองของเจาหนาที่ผูตรวจสอบ และตองรับผิดในความเสียหายที่เกิดขึ้น ตั้งแตเดือนเมษายน ๒๕๔๐ เปนตนมา กองคลังไดปรับลดขั้นตอนการปฏิบัติงานเบิกจายเงินคารักษาพยาบาล เจาหนาที่ ผูตรวจสอบ จึงตองระมัดระวังในการปฏิบัติงานมากยิ่งข้ึน ผูฟองคดีย่ืนใบเบิกเงินสวัสดิการเกี่ยวกับ การรักษาพยาบาลของนางสมจิต ลงวันที่ ๒๒ พฤศจิกายน ๒๕๔๔ โดยมอบฉันทะให

/นางสาวภาวนา…

๗

นางสาวภาวนาเปนผูดําเนินการ โดยยื่นหลักฐาน คือ ใบเบิกเงินสวัสดิการเกี่ยวกับ ก า ร รั ก ษ าพย าบ า ล ใ บ เ ส ร็ จ รั บ เ งิ น ค า รั ก ษ าพย าบ า ลขอ งน า ง สม จิ ต แ ล ะ สําเนาทะเบียนบานเลขที่ ๑๐/๔๙๒ หมูที่ ๖ แขวงคลองกุม เขตบึงกุม กรุงเทพมหานคร นางนฤมล หัวหนาฝายตรวจสอบ พบวารายการในลําดับที่ ๒ ชื่อของผูฟองคดีในรายการมารดาผูใหกําเนิดชื่อ “สมจิต” และชองบิดาผูใหกําเนิดชื่อ “เพียว” โดยไมปรากฏเลขประจําตัวประชาชนและชื่อสกุลทั้งของบิดาและมารดา และรายการในลําดับที่ ๓ ชื่อ “นางสมจิต ภระมามร” เลขประจําตัวประชาชน ๓-๗๐๙๙-๐๐๒๙๘-๙๐-๘ ยายมาจากบานเลขที่ ๑๑๓ ตําบลหนาเมือง อําเภอเมืองราชบุรี จังหวัดราชบุรี เมื่อวันที่ ๓๑ พฤษภาคม ๒๕๔๔ ซึ่งมิไดใชชื่อสกุลเดียวกับผูฟองคดี และหาความเชื่อมโยงในเลขประจําตัวประชาชนไมได และชื่อบิดา ก็มิไดสะกดอยางเดียวกัน คือ “เพียว” กับ “เพรียว” ในกรณีนี้ การสงเอกสารใหกรมบัญชีกลางตรวจสอบจะตองขอใหผูถูกฟองคดีจัดสงเอกสารที่พนักงานฝายปกครองรับรองหรือยืนยันความเกี่ยวพันในเอกสารทางทะเบียนราษฎร นางนฤมล หัวหนาฝายตรวจสอบ จึงไดแนะนําใหผูฟองคดีไปติดตอสํานักงานเขตเพื่อใหรับรองวานางสมจิต ตามทะเบียนบานเลขที่ ๑๐/๔๙๒ หมูที่ ๖ แขวงคลองกุม เขตบึงกุม กรุงเทพมหานคร กับทะเบียนบานเลขที่ ๑๑๓ ตําบลหนาเมือง อําเภอเมืองราชบุรี จังหวัดราชบุรี เปนบุคคลเดียวกัน เชนเดียวกับขาราชการหรือลูกจางคนอื่นที่มีลักษณะเดียวกันนี้ และในครั้งตอไปผูฟองคดีจะไดรับความสะดวกในการใชสิทธิเบิก คารักษาพยาบาล ซึ่งนางสาวภาวนาเปนผูขอใหนายคเณตรเขียนตัวอยางหนังสือรับรอง สวนการที่เจาหนาที่ฝายตรวจสอบขอใหผูฟองคดีไปขอหนังสือรับรองจากพนักงาน ฝายปกครองก็เพื่อความรวดเร็วและเพื่อประโยชนของผูฟองคดี เพราะหากรอใหผูถูกฟองคดี มีหนังสือประสานไปยังสํานักงานเขตบึงกุมจะเปนการลาชา อยางไรก็ตาม ผูฟองคดีไมไดแจงใหผูถูกฟองคดีทราบถึงปญหาและอุปสรรคที่สํานักงานเขตบึงกุมไมออกหนังสือรับรองให ผูฟองคดีไดมีหนังสือลงวันที่ ๖ ธันวาคม ๒๕๔๔ เรื่อง ขอเบิกคารักษาพยาบาล แจงให ผูถูกฟองคดีทราบ ผูถูกฟองคดีจึงมีหนังสือ ที่ กษ ๑๐๐๒/๘๓๖๔ ลงวันที่ ๒๐ มีนาคม ๒๕๔๕ เรื่อง ขอใหออกหนังสือรับรอง ติดตอขอคํารับรองโดยตรงจากสํานักงานเขตบึงกุม และสํานักงานเขตบึงกุมไดมีหนังสือ ที่ กท ๙๐๓๙/๑๗๑๑ ลงวันที่ ๒ เมษายน ๒๕๔๕ เรื่อง การออกหนังสือรับรอง สงหนังสือรับรองวา “นางสมจิต ภระมามร” ตามทะเบียนบาน เลขที่ ๑๐/๔๙๒ หมูที่ ๖ แขวงคลองกุม เขตบึงกุม กรุงเทพมหานคร เปนบุคคลเดียวกับชื่อ “สมจิต” ในรายการมารดาผูใหกําเนิดของผูฟองคดีตามทะเบียนบานฉบับเดียวกัน กองคลัง

/ไดรับหนังสือ...

๘

ไดรับหนังสือเมื่อวันที่ ๔ เมษายน ๒๕๔๕ และเสนอผูอํานวยการกองคลังอนุมัติเมื่อวันที่ ๑๐ เมษายน ๒๕๔๕ และผูรับมอบฉันทะของผูฟองคดีรับเงินเมื่อวันที่ ๑๒ เมษายน ๒๕๔๕ หลังจากนั้น ผูฟองคดีไดใชสิทธิเบิกคารักษาพยาบาลอีกหลายครั้ง แตละครั้งสามารถรับเงินไดภายในสิบหาถึงย่ีสิบนาที เนื่องจากหลักฐานถูกตองชัดเจนแลว และมีกรณีเชนเดียวกันนี้เกิดขึ้นกับผูใชสิทธิเบิกคารักษาพยาบาลรายอื่น ก็จะไดรับคําแนะนําเชนเดียวกับผูฟองคดี ซึ่งผูใชสิทธิเบิกก็จะไปดําเนินการตามคําแนะนําและนําหลักฐานจากเจาหนาที่ของรัฐ มาแสดง ฝายตรวจสอบไดถือปฏิบัติในแนวทางเดียวกันมาโดยตลอด ในทางปฏิบัติ เมื่อขาราชการในสังกัดของผูถูกฟองคดีใชสิทธิ เบิกคารักษาพยาบาลของมารดา ไมจําเปนตองมีหนังสือรับรองของอําเภอหรือสํานักงานเขตมาแสดง ยกเวนในกรณีที่มีปญหาที่ไมอาจวินิจฉัยได เชน ชื่อสกุลของผูใชสิทธิเบิกกับชื่อสกุลของบิดาหรือมารดาไมใชชื่อสกุลเดียวกัน และไมสามารถหาความเชื่อมโยงทางทะเบียนจากเลขประจําตัวประชาชนหรือนําสูติบัตรมาแสดงได ก็จะใหผูใชสิทธิเบิกไปติดตอสํานักงานเขตหรือเจาหนาที่ของรัฐ เชน กํานัน ผูใหญบาน เพื่อใหออกหนังสือรับรองสําหรับใชเปนหลักฐานประกอบการพิจารณาอนุมัติ การที่เจาหนาที่ฝายตรวจสอบแนะนําใหผูฟองคดีขอหนังสือรับรองจากสํานักงานเขตบึงกุม เนื่องจากผูฟองคดีแนบสําเนาทะเบียนบานทองที่สํานักงานเขตบึงกุม เจาหนาที่ฝายตรวจสอบไมทราบขั้นตอนวิธีการในการออกหนังสือรับรองของสํานักงาน เขตบึงกุมวาจะตองใหผูฟองคดีนําพยานบุคคลที่อยูจังหวัดราชบุรีไปใหถอยคํากอนออกหนังสือรับรอง เพราะแนวปฏิบัติของเจาหนาที่ฝายตรวจสอบเพียงแตเปนพนักงานฝายปกครอง ในพื้นที่ก็ใชเปนหลักฐานได กรณีมารดาของผูฟองคดีอยูจังหวัดราชบุรี หากพนักงาน ฝายปกครองอําเภอเมืองราชบุรีออกหนังสือรับรองให หนังสือรับรองดังกลาวก็สามารถ ใชประกอบการเบิกจายเงินคารักษาพยาบาลได มิไดบังคับวาเฉพาะหนังสือรับรอง ของสํานักงานเขตบึงกุมเทานั้น นอกจากนี้ ผูฟองคดีเรียกคาเสียหายเกินกวาเหตุ และคาใชจายในการนําพยานมาใหถอยคําตอเจาหนาที่ของสํานักงานเขตบึงกุมก็เปนดุลพินิจ และวิธีการของสํานักงานเขตบึงกุม ผูถูกฟองคดีไมสามารถทราบได และคําฟองของ ผูฟองคดีมีลักษณะเหมือนมีอคติผิดหวังกับการรับราชการและตองการเอาชนะมากกวาความเดือดรอนที่แทจริง ผูฟองคดีคัดคานคําใหการวา ผูฟองคดีดํารงตําแหนงเจาหนาที่การเงิน และบัญชี ฝายตรวจสอบ กองคลัง กรมสงเสริมการเกษตร ตั้งแตเดือนพฤศจิกายน ๒๕๓๗

/และไดใชสิทธิ...

๙

และไดใชสิทธิเบิกคารักษาพยาบาลของมารดาตลอดมาจนกระทั่งลาออกจากราชการ เมื่อวันที่ ๑ ตุลาคม ๒๕๔๔ ซึ่งเจาหนาที่ฝายตรวจสอบเปนขาราชการและลูกจางประจําคนเดิมเปนผูตรวจสอบหลักฐาน ไดแก นางสาวสมพิศ นางสาวสมใจ นางสาวอารีรัตน และนางสาวดวงรัตน ทัพนอย แมกระทั่งผูอํานวยการกองคลังก็ยังเปนคนเดิม คือ นางพัฒนา นาคเขียว ปจจุบันเจาหนาที่ดังกลาวก็ยังคงรับราชการในตําแหนงหนาที่เดิม ยกเวนนางสาวสมพิศ ไดเกษียณราชการเมื่อวันที่ ๑ ตุลาคม ๒๕๔๕ และเมื่อมีผูใชสิทธิเบิกเงินจากทางราชการตามสิทธิและหนาที่ ไมวาผูนั้นจะเปนขาราชการประจํา ขาราชการบํานาญ หรือเอกชนผูมีนิติสัมพันธกับทางราชการ เจาหนาที่ของผูถูกฟองคดีก็มีหนาที่ที่จะตองปฏิบัติตามระเบียบแบบแผนของทางราชการ ซึ่งการตรวจสอบตองเปนมาตรฐานเดียวกันไมอาจอางวาเปนขาราชการประจําไมจําเปนตองตรวจสอบเครงครัด แตถาเปนขาราชการบํานาญแลวตองตรวจสอบอยางเครงครัด เพราะเงินที่เบิกจายเปนเงินจากงบประมาณแผนดินที่มีระเบียบการเบิกจายกําหนดใหผูที่เกี่ยวของถือปฏิบัติ ประกอบกับพระราชกฤษฎีกาเงินสวัสดิการเกี่ยวกับ คารักษาพยาบาล พ.ศ. ๒๕๒๓ และระเบียบกระทรวงการคลัง วาดวยการเบิกจายเงินจากคลัง พ.ศ. ๒๕๒๐ ก็ไมไดบัญญัติวาเมื่อขาราชการประจํากับขาราชการบํานาญสงใบสําคัญ ขอเบิกคารักษาพยาบาล ฝายตรวจสอบตองใชวิธีการตรวจสอบที่แตกตางกัน และ หากเจาหนาที่ของผูถูกฟองคดีปฏิบัติตามหนังสือกรมบัญชีกลาง ที่ กค ๐๕๐๒/๑๐๑๕ ลงวันที่ ๒๖ กุมภาพันธ ๒๕๓๓ เรื่อง ตอบขอหารือการใชหลักฐานประกอบการขอเบิกเงินคารักษาพยาบาล ก็ควรที่จะรับเอกสารหลักฐานที่ผูฟองคดีนําไปยื่นเพิ่มเติมและตรวจสอบใหม และหากเห็นวายังมีขอบกพรองก็ควรที่จะขอเอกสารหลักฐานเพิ่มเติม แตผูถูกฟองคดี ไมเคยแจงใหผูฟองคดีทราบแตอยางใด สวนในรายการมารดาผูใหกําเนิดของผูฟองคดี ตามทะเบียนบานเลขที่ ๑๐/๔๙๒ หมูที่ ๖ แขวงบึงกุม เขตบึงกุม กรุงเทพมหานคร ไมมีชื่อสกุลและเลขประจําตัวประชาชนของมารดา และชื่อบิดาของผูฟองคดีไมตรงกันก็ไมใชความผิดของผูฟองคดี แตเปนความบกพรองของเจาหนาที่ทะเบียนราษฎร และหากเจาหนาที่ของ ผูถูกฟองคดีมีความรูความสามารถและปฏิบัติตามระเบียบแบบแผนของทางราชการ โดยปราศจากอคติ ผูฟองคดีก็คงไมตองเสียคาใชจายในการดําเนนิการเพื่อขอหนังสือรับรองจากสํานักงานเขตบึงกุม ความเสียหายดังกลาวจึงเปนผลโดยตรงอันเกิดจากการกระทําละเมิดของเจาหนาที่ของผูถูกฟองคดี

/ผูถูกฟองคดี...

๑๐

ผูถูกฟองคดีใหการเพิ่มเติมวา การตรวจสอบใบเบิกเงินสวัสดิการเกี่ยวกับการรักษาพยาบาลของทางราชการตองตรวจสอบตามกฎหมายและระเบียบแบบแผน ของทางราชการตลอดจนวิธีปฏิบัติเดียวกัน แตการใชดุลพินิจของผูมีอํานาจอนุมัติเบิกจายอาจใชดุลพินิจตางกันได วิธีปฏิบัติในการเบิกเงินสวัสดิการเกี่ยวกับการรักษาพยาบาลระหวางขาราชการและลูกจางประจํากับผูรับเบี้ยหวัดบํานาญของผูถูกฟองคดีกําหนดไวตางกันนั้น เนื่องจากผูอํานวยการกองคลังเปนผูรับรองสิทธิผู เบิกเบี้ยหวัดบํานาญ และอนุมัติเบิกจาย จึงกําหนดใหหัวหนาฝายตรวจสอบตองตรวจใบสําคัญของผูรับเบี้ยหวัดบํานาญทุกฉบับ ผูถูกฟองคดีมิไดตรวจสอบตามอําเภอใจหรือเลือกปฏิบัติตอผูหนึ่งผูใด เปนการเฉพาะ และมิไดออกระเบียบใหมเพิ่มเติมเพราะมิใชอํานาจหนาที่ของผูถูกฟองคดี เพียงแตเปนการขอเอกสารหลักฐานเพื่อประกอบการใชดุลพินิจเพื่อใหไดหลักฐานที่ ทางราชการรับรองประกอบการเบิกจาย โดยยึดถือปฏิบัติเหมือนกันไมวาจะเปนการเบิกจายเงินประเภทใด ปญหาในการตรวจสอบการใชสิทธิคารักษาพยาบาลของผูฟองคดีเนื่องจากความไมชัดเจนของหลักฐานเอกสาร ศาลปกครองชั้นตนไตสวนพยานเมื่อวันที่ ๒๗ กุมภาพันธ ๒๕๔๖ นายเชิดชัย มีคํา ผูอํานวยการกลุมงานสวัสดิการรักษาพยาบาลขาราชการ นางสาวสุวิภา สุขวณิชนันท นักวิชาการคลัง ๘ และนางสาววิริยา พูนคํา นิติกร ๗ ว ผูรับมอบอํานาจของอธิบดีกรมบัญชีกลาง ใหถอยคําดังนี้ ๑. ผูอํานวยการกองคลังมีอํานาจรับรองการใชสิทธิของขาราชการบํานาญ ที่ขอเบิกคารักษาพยาบาลของมารดา ตามระเบียบกระทรวงการคลัง วาดวยการเบิกจายเงินสวัสดิการเกี่ยวกับการรักษาพยาบาล พ .ศ . ๒๕๔๕ และหัวหนาสวนราชการระดับกรมหรือ ผูที่ไดรับมอบหมายซึ่งดํารงตําแหนงไมต่ํากวาระดับ ๖ หรือเทียบเทา เปนผูมีอํานาจอนุมัติใหเบิก คําวา “ผูเบิกเงินบํานาญ” ตามระเบียบดังกลาวไมไดหมายความถึงผูที่มาใชสิทธิเบิก คารักษาพยาบาล แตหมายความถึงผูอํานวยการกองคลังของสวนราชการที่ขาราชการบํานาญ ผูนั้นสังกัด ๒. แนวปฏิบัติในการตรวจสอบหลักฐานเอกสารของแตละสวนราชการ จะไมเหมือนกัน โดยสวนราชการอาจกําหนดระเบียบวิธีการควบคุมภายในตามที่เห็นสมควรเทาที่ไมขัดหรือแยงกับระเบียบของทางราชการ สําหรับการตรวจสอบวาเปนมารดาของ ผูใชสิทธิเบิกจริงหรือไม ปกติจะดูจากเอกสารของฝายปกครอง หากหลักฐานไมเหมือนกัน

/ก็ตองตรวจสอบ…

๑๑

ก็ตองตรวจสอบจากฝายปกครองกอน โดยผู ย่ืนคําขอจะเปนผูนําหลักฐานรับรองจาก ฝายปกครองไปแสดงตอเจาหนาที่ ๓. ขาราชการที่เคยใชสิทธิเบิกคารักษาพยาบาลของมารดาในขณะรับราชการ เมื่อลาออกจากราชการเปนขาราชการบํานาญ สิทธิในการเบิกคารักษาพยาบาลของมารดาไมแตกตางกัน สําหรับการตรวจสอบหลักฐานเอกสารของผูใชสิทธิเบิกที่เปนขาราชการบํานาญอาจขึ้นอยูกับการแบงงานภายในของสวนราชการ หากการเบิกคารักษาพยาบาลของขาราชการบํานาญเปนหนาที่ของอีกหนวยงานหนึ่ง ผูรับผิดชอบอาจมีวิธีการตรวจสอบที่แตกตางได แตถาเปนผูตรวจสอบรายเดียวกันก็ไมนาจะตองมีการตรวจสอบหลักฐานการเปนมารดาอีก การตรวจสอบเพื่อรับรองของผูบังคับบัญชาตามแบบ ๗๑๐๕ เปนการตรวจสอบเพื่อรับรองวาเปนผูที่มีสิทธิเบิกคารักษาพยาบาล เชน การเบิกคารักษาพยาบาลของมารดาจะดูจากหลักฐานเอกสารของฝายปกครองวาเปนมารดาของผูใชสิทธิเบิกหรือไม สวนการตรวจสอบเพื่ออนุมัติเปนหนาที่ของหัวหนาสวนราชการหรือผูที่ไดรับมอบหมาย จะตรวจสอบมากกวา กลาวคือ นอกจากการตรวจสอบเชนเดียวกับผูบังคับบัญชาแลว จะตรวจสอบสิทธิที่จะไดรับคารักษาพยาบาลดวย ๔. ขาราชการที่ใชสิทธิเบิกคารักษาพยาบาลของมารดาครั้งแรกตองแสดงหลักฐานการเปนมารดากับบุตรใหตรวจสอบ เมื่อไดรับอนุมัติใหเบิกแลวในขณะที่รับราชการอยู ตอมา ไดลาออกเปนขาราชการบํานาญและไดนําคารักษาพยาบาลของมารดาไปใชสิทธิเบิก แตผูตรวจสอบครั้งหลังเห็นวาหลักฐานการเปนมารดากับบุตรมีขอสงสัย และขอให ผูใชสิทธิเบิกขอหนังสือรับรองจากฝายปกครองไปแสดงนั้น หากในการยื่นขอใชสิทธิเบิก ครั้งแรกมีเอกสารครบวาเปนมารดากับบุตร เมื่อเปนขาราชการบํานาญแลวไมนาจะตองย่ืนหลักฐานอีก อยางไรก็ตาม ถาผูตรวจสอบครั้งหลังเปนบุคคลอื่นอาจมีขอสงสัยและ ขอตรวจสอบหรือใหนําหลักฐานไปแสดงใหมก็ได ๕. ระเบียบปฏิบัติเกี่ยวกับการเบิกคารักษาพยาบาลไมไดกําหนดขั้นตอนวาใหแนบเอกสารประการเบิกจายอะไรบาง แตกตางจากระเบียบปฏิบัติเกี่ยวกับการเบิกเงินชวยเหลือบุตรหรือคาเชาบานขาราชการ การที่กระทรวงการคลังไมกําหนดเอกสารประกอบใหชัดเจนกรณีเบิกคารักษาพยาบาลมีความมุงหมายเพื่อใหเกิดความคลองตัวในทางปฏิบัติ และในบางกรณีมีกฎหมายระเบียบแบบแผนชัดเจนอยูแลว ศาลปกครองชั้นตนไตสวนคูกรณีเมื่อวันที่ ๑๙ มีนาคม ๒๕๔๙

/ผูฟองคด…ี

๑๒

ผูฟองคดีใหถอยคําวา ผูฟองคดีไดนําสําเนาทะเบียนบานเลขที่ ๑๑๓ ตําบลหนาเมือง อําเภอเมืองราชบุรี จังหวัดราชบุรี หนังสือสําคัญเปล่ียนชื่อ ก.พ. ๗ และสําเนาบัตรประจําตวัประชาชนของนางสมจิตไปมอบใหแกนางนฤมล หัวหนาฝายตรวจสอบ แตนางนฤมล ไมยอมรับเอกสารดังกลาว โดยแจงวาเพื่อไมใหมีปญหากับกรมบัญชีกลางในภายหลังหากเกิดกรณีรับบําเหน็จตกทอด จึงควรใหสํานักงานเขตรับรองวา “นางสมจิต ภระมามร” ตามทะเบียนบานเลขที่ ๑๐/๔๙๒ หมูที่ ๖ แขวงคลองกุม เขตบึงกุม กรุงเทพมหานคร เปนบุคคลเดียวกับชื่อ “สมจิต” ในรายการมารดาผูใหกําเนิดของผูฟองคดีตามทะเบียนบานฉบับเดียวกัน และเปนมารดาของผูฟองคดีจริง ผูฟองคดีไดไปติดตอสํานักงานเขตบึงกุมเพื่อขอใหออกหนังสือรับรองตามที่เจาหนาที่ของผูถูกฟองคดีแนะนํา แตไดรับแจงวาตองใหผูถูกฟองคดีมีหนังสือสอบถามไป เนื่องจากไมใชเรื่องของสํานักงานเขตบึงกุมอยางเดียว แตเปนเรื่องระหวางผูฟองคดีกับผูถูกฟองคดีดวย ผูฟองคดีจึงมีหนังสือลงวันที่ ๖ ธันวาคม ๒๕๔๔ เรื่อง ขอเบิกคารักษาพยาบาล แจงใหผูถูกฟองคดีดําเนินการ และเมื่อผูฟองคดีไปตาม เรื่องที่สํานักงานเขตบึงกุมก็ไดรับแจงวาสํานักงานเขตบึงกุมจะทําหนังสือรับรองบุคคลใหโดยผูฟองคดีตองนําสําเนาทะเบียนบานที่จังหวัดราชบุรีของบิดาของผูฟองคดีมาประกอบการดําเนินการพรอมดวยพยานบุคคลสองคน นางนฤมล บูรณะพิมพ นักวิชาการเงินและบัญชี ๗ กองคลัง และนายวิษณุ เชื้อพันธุ นิติกร ๗ กองการเจาหนาที่ ผูรับมอบอํานาจของผูถูกฟองคดี ใหถอยคําวา หากอนุมัติเบิกจายเงินคารักษาพยาบาลโดยมีขอผิดพลาด ผูอํานวยการกองคลังผูไดรับมอบหมายจากอธิบดีกรมสงเสริมการเกษตรใหมีอํานาจอนุมัติเบิกจายเงินกับผูบังคับบัญชาที่รับรองตองรับผิดชอบรวมกัน ในทางปฏิบัติ การตรวจสอบคําขอเบิกคารักษาพยาบาลที่ผูบังคับบัญชารับรองของขาราชการประจํา กองคลังในฐานะที่ไดรับมอบอํานาจจากอธิบดีกรมสงเสริมการเกษตรจะไมตรวจสอบหรือเรียกหลักฐานเพิ่มเติมอีก เวนแตพบขอสงสัยอยางชัดเจน สําหรับการเบิกคารักษาพยาบาลของมารดาของผูฟองคดีในขณะที่ผูฟองคดี ยังรับราชการอยูนั้น ผูตรวจสอบเบื้องตน ไดแก เจาหนาที่ของฝายตรวจสอบซึ่งมีประมาณ หาถึงหกคน แตไมรวมนางนฤมลหัวหนาฝายตรวจสอบ (ตําแหนงในขณะนั้น) เพราะกรณีของขาราชการประจํา อธิบดีกรมสงเสริมการเกษตรมอบอํานาจในการอนุมัติใหนางสาวสมพิศ และนางสาวสมใจ ขาราชการระดับ ๖ โดยไมตองเสนอหัวหนาฝายตรวจสอบ การขอให

/สํานักงาน…

๑๓

สํานักงานเขตบึงกุมรับรองวา “นางสมจิต ภระมามร” ตามทะเบียนบานเลขที่ ๑๐/๔๙๒ หมูที่ ๖ แขวงคลองกุม เขตบึงกุม กรุงเทพมหานคร เปนบุคคลเดียวกับชื่อ “สมจิต” ในรายการมารดาผูใหกําเนิดของผูฟองคดีตามทะเบียนบานฉบับเดียวกัน ก็เพื่อตองการใหสํานักงานเขตบึงกุมยืนยันขอเท็จจริงดังกลาว เมื่อมีการรับรองแลวก็จะเชื่อโดยปราศจาก ขอสงสัย และเหตุที่ตองใหมีการรับรองดังกลาวก็เนื่องจากชื่อสกุลของนางสมจิตกับผูฟองคดี ไมตรงกันและไมปรากฏเลขประจําตัวประชาชนที่จะเชื่อมโยงกันได ศาลปกครองชั้นตนไตสวนพยานเมื่อวันที่ ๙ เมษายน ๒๕๔๖ วาที่รอยตรี กิจติพงษ วองไววิวัฒนกุล ผูรับมอบอํานาจของผูอํานวยการเขตบึงกุม ใหถอยคําดังนี้ ๑. กรณีการรับรองบุคคลจะตรวจดูสูติบัตรซึ่งมีชื่อตัวและชื่อสกุลของ บิดามารดา แตถาเปนสูติบัตรแบบเกาอาจไมระบุชื่อสกุลของบิดามารดา การตรวจดูสูติบัตรอยางเดียวจะไมทราบวาเปนมารดากับบุตรจริงหรือไม ตองตรวจดูทะเบียนบานที่มีชื่อ ของบิดามารดาประกอบดวย และหากจะใหรับรองมารดาวาเปนบุคคลเดียวกันก็จะขอ บัตรประจําตัวประชาชนและทะเบียนบานฉบับเดิมๆ ของมารดา รวมทั้งสอบปากคําบุคคล ที่เชื่อถือไดอยางนอยสองคน ๒. การรับรองวา “นางสมจิต ภระมามร” ตามทะเบียนบานเลขที่ ๑๐/๔๙๒ หมูที่ ๖ แขวงคลองกุม เขตบึงกุม กรุงเทพมหานคร เปนบุคคลเดียวกับชื่อ “สมจิต” ในรายการมารดาผูใหกําเนิดของผูฟองคดีตามทะเบียนบานฉบับเดียวกัน นั้น ตองตรวจสอบวาผูที่ใหรับรองวาเปนมารดาตองเปนผูหญิง ตรวจสอบอายุวาพอจะเปนมารดากับบุตรไดหรือไม ซึ่งผูฟองคดีไดไปติดตอที่สํานักงานเขตบึงกุมโดยนําหลักฐานทั้งหมดไปแสดงเองสํานักงานเขตบึงกุมไมไดแจงใหนําไปแสดง มีบัตรประจําตัวขาราชการบํานาญ สําเนาทะเบียนบาน เลขที่ ๑๐/๔๙๒ หมูที่ ๖ แขวงคลองกุม เขตบึงกุม กรุงเทพมหานคร ซึ่งมีชื่อของผูฟองคดีและนางสมจิต สําเนาบัตรประจําตัวประชาชนของนางสมจิต สําเนาทะเบียนบานเลขที่ ๑๑๓ ตําบลหนาเมือง อําเภอเมืองราชบุรี จังหวัดราชบุรี ฉบับป พ.ศ. ๒๕๑๕ และฉบับป พ.ศ. ๒๕๓๐ จากสําเนาทะเบียนบานเลขที่ ๑๑๓ ตําบลหนาเมือง อําเภอเมืองราชบุรี จังหวัดราชบุรี ฉบับป พ.ศ. ๒๕๑๕ ทําใหเชื่อวานางสมจิต เปนมารดาของผูฟองคดีจริง สวนหนังสือ สํานักงานเขตบึงกุม ที่ กท ๙๐๓๙/๑๗๑๑ ลงวันที่ ๒ เมษายน ๒๕๔๕ เรื่อง การออกหนังสือรับรองบุคคล เปนหนังสือรับรองที่ไดออกใหแกผูฟองคดีไปกอนแลว นอกจากหลักฐานดังกลาว

/สํานักงานเขตบึงกุม…

๑๔

สํานักงานเขตบึงกุมยังไดสอบถามพยานบุคคล คือ นางสาวอรวรรณ และนางอมรรัตน โดยปกติหากราษฎรไปติดตอดวยตนเองและขอหนังสือรับรองเชนเดียวกับกรณีของผูฟองคดี สํานักงานเขตบึงกุมก็จะออกหนังสือรับรองใหโดยไมตองใหหนวยงานมีหนังสือขอไป ๓. ในทางปฏิบัติกอนจะออกหนังสือรับรองบุคคล สํานักงานเขตบึงกุมจะตองสอบสวนบุคคลซึ่งนอกจากผูรองขอแลวจะสอบพยานบุคคลอีกอยางนอยสองคน พรอมทั้งตรวจดูเอกสารหลักฐานที่นํามาแสดงประกอบ ถาเอกสารชัดเจนจะนําบุคคลที่บรรลุนิติภาวะและรูเห็นเหตุการณหรือทราบเรื่องดีมาใหถอยคํา แตถาเอกสารไมชัดเจนก็ตองสอบสวนบุคคลที่นาเชื่อถือไดเพิ่มเติมดวย ผูถูกฟองคดีชี้แจงขอเท็จจริงตามคําสั่งของศาลปกครองชั้นตนวา ลายมือชื่อของเจาหนาที่ ลงวันที่ ๑๕ มีนาคม ๒๕๔๕ ในบันทึกขอความ เรื่อง ขอเบิกคารักษาพยาบาล เรียน อธิบดีกรมสงเสริมการเกษตร เอกสารลําดับที่ ๑๓/๒๗ เหนือลายมือชื่อของนางพัฒนา ผูอํานวยการกองคลัง คือ ลายมือชื่อของนางสาวสมใจ และลายมือชื่อของนางสาวสมพิศ ศาลปกครองชั้นตนพิจารณาแลวกําหนดประเด็นที่จะตองวินิจฉัยวา การที่ ผูถูกฟองคดีปฏิเสธไมจายเงินคารักษาพยาบาลของมารดาของผูฟองคดีใหแกผูฟองคดี ตามคําขอเบิกเมื่อวันที่ ๒๒ พฤศจิกายน ๒๕๔๔ เปนการกระทําละเมิดอันเกิดจากการใชอํานาจตามกฎหมายหรือไม โดยศาลปกครองชั้นตนเห็นวา ระเบียบกระทรวงการคลังวาดวย การเบิกจายเงินสวัสดิการเกี่ยวกับการรักษาพยาบาล พ.ศ. ๒๕๓๘ ไมไดกําหนดวิธีปฏิบัติในการพิจารณาคําขอเบิกคารักษาพยาบาลของผูใชสิทธิเบิกที่เปนขาราชการประจํา ใหแตกตางไปจากขาราชการบํานาญ และการตรวจสอบแบงไดเปนสองกรณี คือ กรณีที่หนึ่ง การตรวจสอบเพื่อรับรองวาเปนผูมีสิทธิเบิกคารักษาพยาบาลเปนหนาที่ของผูอํานวยการกองผูบังคับบัญชา และกรณีที่สอง การตรวจสอบเพื่ออนุมัติเปนหนาที่ของหัวหนา สวนราชการระดับกรมหรือผูที่ไดรับมอบหมาย ซึ่งนอกจากจะตรวจสอบเพื่อรับรองสิทธิเบิก คารักษาพยาบาลแลว ยังตรวจสอบเพื่ออนุมัติการใชสิทธิเบิกคารักษาพยาบาลดวยวา ขอใชสิทธิถูกตองหรือไม คําใหการของผูถูกฟองคดีที่วาการตรวจสอบคําขอเบิก คารักษาพยาบาลของขาราชการบํานาญตองตรวจสอบเครงครัดกวาคําขอเบิกขณะเปนขาราชการประจํา จึงฟงไม ข้ึน เมื่อปรากฏขอเท็จจริงวา ผูฟองคดีเคยรับราชการ เปนขาราชการในสังกัดของผูถูกฟองคดี ในขณะที่ผูฟองคดีเปนขาราชการประจําเคยใชสิทธิ

/เบิกเงินสวัสดิการ…

๑๕

เบิกเงินสวัสดิการเกี่ยวกับการรักษาพยาบาลของนางสมจิต มารดาของผูฟองคดี ตอเจาหนาที่กองคลังมาแลวหลายครั้งและไดรับอนุมัติโดยไมมีปญหา เมื่อผูฟองคดีลาออกจากราชการเปนขาราชการบํานาญ และขอใชสิทธิเบิกคารักษาพยาบาลของมารดา โดยปกติไมนาจะตองตรวจสอบหลักฐานการเปนมารดากับบุตรอีก เพราะการลาออกจากร าชกา รขอ งผู ฟ อ ง คดี มิ ไ ด ทํ า ใ ห ก า ร เ ป นม า รด ากั บบุ ต ร ร ะหว า งน า งสมจิ ต กับผูฟองคดีเปล่ียนแปลงไป เมื่อเจาหนาที่ของผูถูกฟองคดีซึ่งทําหนาที่ตรวจสอบคําขอเบิกคารักษาพยาบาลในขณะที่ ผูฟองคดียังเปนขาราชการประจํากับในขณะที่ ผูฟองคดี เปนขาราชการบํานาญเปนเจาหนาที่กลุมเดียวกัน คือ นางสาวสมพิศ และนางสาวสมใจ จึงเชื่อไดวาเจาหนาที่ดังกลาวไดตรวจสอบหลักฐานกอนอนุมัติใหเบิกเงินคารักษาพยาบาลในขณะที่ ผูฟองคดีเปนขาราชการประจําแลววานางสมจิต เปนมารดาของผูฟองคดี เมื่อผูฟองคดีลาออกจากราชการและยื่นคําขอเบิกเงินคารักษาพยาบาลของนางสมจิต มารดาของผูฟองคดี และมีการตรวจสอบหลักฐานการเปนมารดาของผูฟองคดีอีกครั้งหนึ่ง จึงมีลักษณะเปนการสรางขั้นตอนโดยไมจําเปน เปนการจงใจกระทําตอผูฟองคดีโดยไมชอบดวยกฎหมาย เมื่อทําให ผูฟองคดีไดรับความเสียหายเนื่องจากไมสามารถรับเงิน คารักษาพยาบาลของมารดาตามสิทธิเชนที่เคยไดรับ จึงเปนการกระทําละเมิดของเจาหนาที่ของผูถูกฟองคดี ผูถูกฟองคดีจึงตองรับผิดตอผูฟองคดีในผลแหงละเมิดที่เจาหนาที่ดังกลาวไดกระทําไปในการปฏิบัติหนาที่ ตามมาตรา ๕ วรรคหนึ่ง แหงพระราชบัญญัติความรับผิดทางละเมิดของเจาหนาที่ พ.ศ. ๒๕๓๙ เมื่อเจาหนาที่ของผูถูกฟองคดีปฏิเสธการจายเงินเพราะไมเชื่อวานางสมจิต เปนมารดาของผูฟองคดีจริง ผูฟองคดีจึงจําเปนตองดําเนินการเพื่อหาพยานหลักฐานไปแสดงใหเปนที่พอใจตามที่ไดรับแจงจากเจาหนาที่ของผูถูกฟองคดีเพื่อจะไดรับเงินตามที่ขอเบิกตามสิทธิ คาใชจายตางๆ ที่เกิดขึ้นจากการดําเนินการดังกลาว จึงเปนคาเสียหายโดยตรงที่เกิดจากการกระทําละเมิดของเจาหนาที่ของผูถูกฟองคดีที่ ผูฟองคดีอาจเรียกใหผูถูกฟองคดีชดใชได ตามมาตรา ๔๓๘ แหงประมวลกฎหมายแพงและพาณิชย ไดแก คาพาหนะรถยนตรับจางที่ผูฟองคดีตองไปติดตอขอหนังสือรับรองจากสํานักงานเขตบึงกุมตามที่เจาหนาที่ของผูถูกฟองคดีแจงใหดําเนินการ เห็นควรกําหนดใหจํานวน ๔๐๐ บาท คาใชจายในการเดินทางพาบุคคลไปใหถอยคําตอเจาหนาที่ ของสํานักงานเขตบึงกุม เห็นควรกําหนดใหเฉพาะการนํานางสาวอมรรัตน และนางสาวอรวรรณ

/เดินทางไปให…

๑๖

เดินทางไปใหถอยคําดังกลาว จํานวน ๑,๐๐๐ บาท คาใชจายในการเดินทางไปกลับสํานักงานเทศบาลเมืองราชบุรี เห็นควรกําหนดใหจํานวน ๑,๐๐๐ บาท และคาใชจายในการเดินทางไปติดตอกับผูถูกฟองคดีเพื่อขอเบิกคารักษาพยาบาลของมารดาและติดตอสอบถามและย่ืนหนังสือ เห็นควรกําหนดใหจํานวน ๙๐๐ บาท สวนคาพาหนะรถยนตรับจางเดินทางไปย่ืนหนังสือรองทุกขที่สํานักงาน ก.พ. นั้น ไมควรจายให เนื่องจากเปนคาใชจายที่ไมจําเปนจะตองมีข้ึน สําหรับคาเสียหายจากการขาดประโยชนที่ไมสามารถประกอบอาชีพรับจางพิมพเอกสาร จัดรูปเลม และผลิตน้ํายาทําความสะอาดเอนกประสงคจําหนาย เนื่องจากตองใชเวลาไปจัดหาพยานหลักฐานและนําบุคคลไปใหถอยคําตอเจาหนาที่ ของสํานักงานเขตบึงกุมเพื่อขอใหออกหนังสือรับรองนั้น ไมควรจายให เพราะเปนการเรียกคาเสียหายที่ปราศจากหลักฐานสนับสนุน และในเอกสารหลักฐานประกอบคําฟองมิไดแสดงวาผูฟองคดีไดประกอบอาชีพดังกลาวแตประการใด สวนคาสินไหมทดแทนที่ผูฟองคดี ตองเสื่อมเสียชื่อเสียง เกียรติคุณ และทางทํามาหาไดนั้น ไมปรากฏขอเท็จจริงวาเจาหนาที่กองคลังของผูถูกฟองคดีไดใชอํานาจตามกฎหมายทําใหผูฟองคดีเสียหายแกชื่อเสียง เกียรติคุณ หรือทางทํามาหาไดแตอยางใด ประกอบกับผูฟองคดีก็มิไดแสดงใหเห็นวาการกระทําของเจาหนาที่ของผูถูกฟองคดีทําใหผูฟองคดีไดรับความเสียหายตองเสื่อมเสียชื่อเสียง เกียรติคุณ หรือทางทํามาหาไดอยางไร จึงไมอาจกําหนดคาสินไหมทดแทนใหได สําหรับคาเสียหายที่เกิดจากความทุกขใจจากการที่ผูฟองคดีไมสามารถใชสิทธิเบิกคารักษาพยาบาลไดนั้น การที่เจาหนาที่กองคลังของผูถูกฟองคดีปฏิเสธการเบิกจายเงินคารักษาพยาบาลของมารดาของผูฟองคดีและแจงใหผูฟองคดีไปขอหลักฐานเพื่อรับรองวานางสมจิต เปนมารดาของผูฟองคดี เปนการกลั่นแกลง กดขี่ ขมเหงราษฎรผูติดตอราชการซึ่งตองหามมิใหกระทําตามกฎหมายวาดวยระเบียบขาราชการพลเรือน ทําใหผูฟองคดีไดรับความเสียหายและเปนการกระทํา โดยอาศัยอํานาจตามกฎหมายจึงเปนเรื่องรายแรง เห็นควรกําหนดใหจํานวน ๑๕,๐๐๐ บาท ซึ่งหนี้อันเกิดแตมูลละเมิดนั้น ลูกหนี้ไดชื่อวาผิดนัดมาแตเวลาที่ทําละเมิด และสําหรับ หนี้เงินใหคิดดอกเบี้ยในระหวางผิดนัดรอยละเจ็ดกึ่งตอป ตามมาตรา ๒๐๖ และมาตรา ๒๒๔ แหงประมวลกฎหมายแพงและพาณิชย ผูถูกฟองคดีจึงตองเสียดอกเบี้ยในจํานวนเงินที่ตองชดใชตั้งแตวันฟองจนกวาจะชําระเสร็จสิ้น สําหรับคําขอใหศาลสั่งใหผูถูกฟองคดีประกาศขอขมาผูฟองคดีโดยผูถูกฟองคดี เปนผูออกคาใชจายและคําขอใหศาลมีคําสั่ งให

/ผูถูกฟองคดี…

๑๗

ผูถูกฟองคดีชําระคาฤชาธรรมเนียมแทนผูฟองคดีนั้น เปนคําขอที่ศาลไมอาจกําหนด คําบังคับใหไดตามมาตรา ๗๒ แหงพระราชบัญญัติจัดตั้งศาลปกครองและวิธีพิจารณา คดีปกครอง พ.ศ. ๒๕๔๒ ศาลปกครองชั้นตนพิพากษาใหผูถูกฟองคดีชดใชเงินจํานวน ๑๘,๓๐๐ บาท พรอมดอกเบี้ยในอัตรารอยละ ๗.๕ ตอป นับแตวันฟองจนถึงวันชําระเสร็จแกผูฟองคดี และคืนคาธรรมเนียมศาลใหผูฟองคดีตามสวนของการชนะคดี สวนคําขออื่นใหยก ผูถูกฟองคดีอุทธรณ ดังนี้ ๑. การที่เจาหนาที่ของผูถูกฟองคดีใชดุลพินิจไมอนุมัติใหเบิกเงินสวัสดิการเกี่ยวกับการรักษาพยาบาลของนางสมจิต มารดาของผูฟองคดี ตามใบเบิกลงวันที่ ๒๒ พฤศจิกายน ๒๕๔๘ โดยในการขอเบิกเงินสวัสดิการดังกลาว ผูฟองคดีไดมอบฉันทะ ใหนางสาวภาวนา เปนผูดําเนินการยื่นหลักฐาน คือ ใบเบิกเงินสวัสดิการเกี่ยวกับ การรักษาพยาบาล ใบเสร็จรับเงินคารักษาพยาบาลของนางสมจิต และสําเนาทะเบียนบานเลขที่ ๑๐/๔๙๒ หมูที่ ๖ แขวงคลองกุม เขตบึงกุม กรุงเทพมหานคร ซึ่งนางนฤมล หัวหนาฝายตรวจสอบ ไดตรวจสอบเอกสารดังกลาวแลว มีขอสงสัยวานางสมจิต เปนมารดาของผูฟองคดีหรือไม นางนฤมล จึงใชดุลพินิจขอเอกสารรับรองจากพนักงานฝายปกครอง เพื่อประกอบการพิจารณาเสนอเรื่องใหผูบังคับบัญชาพิจารณารับรองการใชสิทธิและอนุมัติการเบิกจาย เพราะหากเจาหนาที่ผูตรวจสอบไมดําเนินการตรวจสอบเอกสารใหถูกตอง แลวเกิดขอผิดพลาดหรือความเสียหายขึ้น เจาหนาที่ผูตรวจสอบก็จะตองรับผิดชอบในความเสียหายที่ เกิดขึ้ น เจ าหน าที่ ผู ตรวจสอบมิ ไดจงใจสร างขั้ นตอนการใชสิทธิ เบิก คารักษาพยาบาลของมารดาของผูฟองคดี อันจะทําใหผูฟองคดีไดรับความเสียหายตาม คําพิพากษาของศาลปกครองชั้นตน นอกจากนี้ เมื่อมีกรณีเชนเดียวกันนี้เกิดขึ้นกับ ผูใชสิทธิเบิกคารักษาพยาบาลรายอื่นๆ เจาหนาที่ฝายตรวจสอบของผูถูกฟองคดีก็จะถือปฏิบัติในแนวทางเดียวกัน เจาหนาที่ฝายตรวจสอบของผูถูกฟองคดีมิไดตรวจสอบ ตามอําเภอใจ ๒. วิธีปฏิบัติในการตรวจสอบเอกสารหลักฐานการพิจารณารับรองการใชสิทธิ และการพิจารณาอนุมัติใหเบิกคารักษาพยาบาลของขาราชการประจําและขาราชการบํานาญของผูถูกฟองคดีที่ไดถือปฏิบัติมาตั้งแตปรับระบบการจายเงินสวัสดิการในเดือนเมษายน ๒๕๔๐

/มีดังนี้…

๑๘

มีดังนี้ (๑) กรณีขาราชการประจํา ผูใชสิทธิเบิกจะย่ืนเอกสารหลักฐานที่ผูบังคับบัญชาระดับผูอํานวยการกองไดตรวจสอบและรับรองแลววาผูใชสิทธิเบิกมีสิทธิเบิกไดตามระเบียบ ใหเจาหนาที่ฝายตรวจสอบพิจารณาตรวจสอบ หากเห็นวาถูกตองเจาหนาที่จะลงลายมือชื่อ ไวเปนหลักฐานและเสนอเรื่องใหผูมีอํานาจอนุมัติเบิกจาย เมื่อผูมีอํานาจอนุมัติเบิกจาย ไดตรวจสอบแลวเห็นวาถูกตองก็จะอนุมัติโดยลงลายมือชื่อไวเปนหลักฐาน ทั้งนี้ ผูมีอํานาจ ลงนามอนุมัติใหเบิกจายคารักษาพยาบาลในขณะนั้น คือ นางพัฒนา ผูอํานวยการกองคลัง และเจาหนาที่ฝายตรวจสอบ คือ นางนฤมล นางสาวสมพิศ และนางสาวสมใจ ตามคําสั่งกรมสงเสริมการเกษตร ที่ ๕๕๔/๒๕๔๐ เรื่อง มอบอํานาจการอนุมัติเบิกจายเงินสวัสดิการเกี่ยวกับการรักษาพยาบาลและการศึกษาของบุตร ลงวันที่ ๒๘ เมษายน ๒๕๔๐ จึงมีขาราชการประจําเพียงบางรายเทานั้นที่นางนฤมล ใชอํานาจที่ไดรับมอบจากอธิบดี กรมสงเสริมการเกษตรอนุมัติใหเบิกจาย ในทํานองเดียวกันใบเบิกเงินสวัสดิการที่นางสาวสมพิศ และนางสาวสมใจ ใชอํานาจที่ไดรับมอบจากอธิบดีกรมสงเสริมการเกษตรอนุมัติใหเบิกจาย ก็จะไมผานการตรวจสอบของนางนฤมล (๒) กรณีขาราชการบํานาญ ผูใชสิทธิเบิกจะย่ืนเอกสารหลักฐานใหเจาหนาที่ฝายตรวจสอบพิจารณาตรวจสอบเบื้องตน หากเห็นวาถูกตองเจาหนาที่จะลงลายมือชื่อไวเปนหลักฐานและเสนอหัวหนาฝายตรวจสอบพิจารณาตรวจสอบอยางละเอียดเพื่อนําเสนอใหผูอํานวยการกองคลังตรวจใบเบิกเงินสวัสดิการและรับรองวาผูใชสิทธิเบิกมีสิทธิเบิกไดตามระเบียบ ขณะเดียวกันผูอํานวยการกองคลังในฐานะผูมีอํานาจเบิกจายจะลงนามอนุมัติใหสองกรณี คือ รับรองการใชสิทธิ และอนุมัติเบิกจาย จากวิธีการดังกลาวใบเบิกเงินสวัสดิการของขาราชการบํานาญจะตองผานการพิจารณาตรวจสอบจากหัวหนาฝายตรวจสอบหรือผูรักษาราชการแทน โดยไมผานการตรวจสอบของนางสาวสมพิศ และนางสาวสมใจ แตอยางใด ทั้งนี้ หากการตรวจสอบพบขอสงสัยในหลักฐานทางทะเบียนราษฎร จะใหผูใชสิทธิเบิกไปขอหลักฐานจากเจาหนาที่ของรัฐมาแสดงประกอบการพิจารณาอนุมัติเบิกจาย ๓. ขณะที่ผูฟองคดีเปนขาราชการประจํา ผูที่มีอํานาจรับรองการใชสิทธิ ของขาราชการประจําตามขอ ๑๑ (๑) ของระเบียบกระทรวงการคลัง วาดวยการเบิกจายเงินสวัสดิการเกี่ยวกับการรักษาพยาบาล พ.ศ. ๒๕๔๕ คือ ผูอํานวยการกองที่ขาราชการผูนั้นสังกัด ผูอนุมัติเบิกจายจึงไมไดตรวจสอบหรือเรียกหลักฐานเพิ่มเติม เวนแตจะพบขอสงสัยอยางชัดเจน เมื่อผูฟองคดีเปนขาราชการบํานาญ ปกติแลวผูรับรองสิทธิตามระเบียบ คือ ผูอํานวยการกองคลัง เมื่อผูฟองคดีซึ่งเปนขาราชการบํานาญไดย่ืนหลักฐานใบเบิกเงิน

/สวัสดิการ…

๑๙

สวัสดิการเกี่ยวกับการรักษาพยาบาล เจาหนาที่ฝายตรวจสอบจะทําการตรวจสอบแลวเสนอเรื่องใหหัวหนาฝายตรวจสอบตรวจสอบความถูกตอง แลวจึงเสนอเรื่องใหผูอํานวยการกองคลังรับรองการใชสิทธิและอนุมัติเบิกจายเงินไปในคราวเดียวกัน โดยไมผานการตรวจสอบ ของนางสาวสมพิศ และนางสาวสมใจ แมคําสั่งกรมสงเสริมการเกษตร ที่ ๕๕๔/๒๕๔๐ เรื่อง มอบอํานาจการอนุมัติเบิกจายเงินสวัสดิการเกี่ยวกับการรักษาพยาบาลและการศึกษาของบุตร ลงวันที่ ๒๘ เมษายน ๒๕๔๐ ใหเจาหนาที่ฝายตรวจสอบ คือ นางนฤมล นางสาวสมพิศ และนางสาวสมใจ อนุมัติเบิกจายเงินดังกลาวไดในวงเงินครั้งหนึ่งไมเกิน ๕๐,๐๐๐ บาท จะไมไดระบุไวในคําสั่งวาหัวหนาฝายตรวจสอบตองเปนผูตรวจสอบใบสําคัญของขาราชการและลูกจางประจําสังกัดกองคลัง รวมทั้งขาราชการบํานาญ แตในทางปฏิบัติไดปฏิบัติเชนนั้นเพื่อเปนการลดขั้นตอนการทํางาน เนื่องจากผูรับรองวาผูใชสิทธิเบิกมีสิทธิเบิกไดตามระเบียบ คือ ผูอํานวยการกองคลังซึ่งไดรับมอบอํานาจใหอนุมัติเบิกจายไดอีกฐานะหนึ่ง หากจะนําหลักฐานการเบิกใหผูอํานวยการกองคลังรับรองสิทธิอยางเดียวแลวนํากลับไปใหผูไดรับมอบอํานาจตามคําสั่งดังกลาวจะเปนการเพิ่มข้ันตอนการทํางานและจะทําใหผูใชสิทธิเบิกเงินไดรับเงินลาชา เมื่อพิจารณากรณีของผูฟองคดีแลว จะเห็นไดวาเมื่อผูฟองคดีซึ่งเปนขาราชการบํานาญไดย่ืนเอกสารหลักฐานการขอเบิกคารักษาพยาบาลของมารดา ผูตรวจสอบในครั้งหลัง คือ นางนฤมล หัวหนาฝายตรวจสอบ ซึ่งนางนฤมล ตรวจสอบแลวพบขอสงสัยจึงขอให ผูฟองคดีนําเอกสารหลักฐานจากสํานักงานเขตมาแสดงเพื่อประกอบการพิจารณารับรองการใชสิทธิและอนุมัติเบิกจาย การที่นางนฤมล ใหผูฟองคดีนําหลักฐานมาแสดงก็เพื่อใหหมด ขอสงสัยที่วาการอนุมัติเบิกจายคารักษาพยาบาลของนางสมจิต มารดาของผูฟองคดี ถกูตองหรือไม เนื่องจากขอมูลทางทะเบียนราษฎรไมตรงกัน ๔. ที่ศาลปกครองชั้นตนสรุปขอเท็จจริงในคําพิพากษาวา เจาหนาที่ซึ่งทําหนาที่ตรวจสอบคําขอเบิกคารักษาพยาบาลในขณะที่ยังรับราชการอยูกับเมื่อเปนขาราชการบํานาญเปนเจาหนาที่กลุมเดียวกัน คือ นางสาวสมพิศ และนางสาวสมใจ จึงมีลักษณะเปนการสรางขั้นตอนโดยไมจําเปน และศาลปกครองชั้นตนก็นําผลจากขอเท็จจริงดังกลาวมาสรุปและวินิจฉัยวา การปฏิบัติหนาที่ดังกลาวของเจาหนาที่ของผูถูกฟองคดีเปนการกลั่นแกลง กดขี่ หรือขมเหงผูฟองคดี การวินิจฉัยดังกลาวของศาลปกครองชั้นตนเปนการวินิจฉัยเกินคําขอของผูฟองคด ีและนอกประเด็นคําฟอง นอกจากนี้ การที่ศาลปกครองชั้นตนมีคําพิพากษาดังกลาว ทําใหนางนฤมล นางสาวสมใจ และนายคเณตร เจาหนาที่ของผูถูกฟองคดีไดรับความเสียหาย

/เนื่องจาก...

๒๐

เนื่องจากเจาหนาที่ทั้งสามไมไดเปนผูถูกฟองคดีมาแตแรก และไมมีโอกาสไดชี้แจงแกขอกลาวหาในประเด็นนี้เลย ๕. ที่ศาลปกครองชั้นตนมีคําพิพากษาใหผูถูกฟองคดีชดใชคาสินไหมทดแทนอันเกิดจากความทุกขใจ เนื่องจากผูฟองคดีไมสามารถใชสิทธิเบิกคารักษาพยาบาลไดจํานวน ๑๕,๐๐๐ บาท นั้น การที่ผูฟองคดีไดย่ืนใบเบิกเงินสวัสดิการเกี่ยวกับการรักษาพยาบาลของผูฟองคดีและมารดาเปนจํานวนเงินรวม ๖๗๐ บาท หากนําจํานวนเงินดังกลาวมาเปรียบเทียบกับจํานวนคาสินไหมทดแทนที่ศาลปกครองชั้นตนพิพากษาใหผูถูกฟองคดีชดใชใหกับผูฟองคดีนั้นสูงเกินสวน ประกอบกับปจจุบันผูฟองคดีก็ไดรับเงินตามที่ไดขอใชสิทธิเบิกคารักษาพยาบาลไปแลว ศาลปกครองชั้นตนกําหนดคาสินไหมทดแทนดังกลาว ไมเหมาะสมแกพฤติการณและความรายแรงแหงละเมิด ตามมาตรา ๔๓๘ แหงประมวลกฎหมายแพงและพาณิชย จากคําใหการประกอบพยานหลักฐานที่ผูถูกฟองคดีไดย่ืนตอศาลปกครองชั้นตนไปแลวนั้น เห็นไดวานางนฤมล และเจาหนาที่ผูมีสวนเกี่ยวของในการพิจารณาตรวจสอบคําขอเบิกคารักษาพยาบาลของมารดาของผูฟองคดีไดปฏิบัติงานตามหนาที่ดวยความซื่อสัตยสุจริตภายใตกฎหมายและระเบียบแบบแผนของทางราชการ โดยคํานึงถึงสิทธิของผูฟองคดี และเพื่อรักษาผลประโยชนของทางราชการโดยแท มิไดจงใจสรางขั้นตอน ในการใชสิทธิเบิกคารักษาพยาบาลของมารดาของผูฟองคดี อันจะทําใหผูฟองคดี ไดรับความเสียหายตามคําพิพากษาของศาลปกครองชั้นตนแตอยางใด รวมทั้งเจาหนาที่ผูปฏิบัติงานมิไดมีสาเหตุโกรธเคืองหรือมีเจตนากลั่นแกลง กดขี่ หรือขมเหงผูฟองคดี แตประการใด ขอใหศาลปกครองสูงสุดพิพากษาหรือมีคําสั่งกลับคําพิพากษาของ ศาลปกครองชั้นตนเปนพิพากษายกฟอง ผูฟองคดีแกอุทธรณของผูถูกฟองคดี ดังนี้ ๑. มาตรา ๔ แหงพระราชกฤษฎีกาเงินสวัสดิการเกี่ยวกับการรักษาพยาบาล พ.ศ. ๒๕๒๓ มิไดกําหนดวาจะตองใชหลักฐานใดแนบประกอบเพื่อแสดงใหเห็นวาเปนบิดาหรือมารดาของผูมีสิทธิไดรับเงินสวัสดิการเกี่ยวกับการรักษาพยาบาล ซึ่งกรมบัญชีกลาง กระทรวงการคลัง ไดเคยตอบขอหารือในประเด็นเกี่ยวกับการตรวจสอบเอกสารที่เกี่ยวของเพื่อประกอบการพิจารณาวาเปนผูมีสิทธิไดรับเงินสวัสดิการเกี่ยวกับการรักษาพยาบาล ไดแก หนังสือกรมบัญชีกลาง ที่ กค ๐๕๐๒/๑๐๑๕ ลงวันที่ ๒๖ กุมภาพันธ ๒๕๓๓ เรื่อง ตอบขอหารือ

/การใชหลักฐาน…

๒๑

การใชหลักฐานประกอบการขอเบิกเงินคารักษาพยาบาล ตอบขอหารือของอธิบดีกรมสามัญศึกษา และหนังสือกรมบัญชีกลาง ที่ กค ๐๕๑๘.๒/๑๖๙๑๗ ลงวันที่ ๒๐ พฤษภาคม ๒๕๔๕ เรื่อง การเบิกคารักษาพยาบาลของมารดา ตอบขอหารือของผูฟองคดี สรุปไดวา ในการตรวจสอบเอกสารที่เกี่ยวของเพื่อประกอบการพิจารณาวาเปนบุคคลผูมีสิทธิไดรับเงินสวัสดิการเกี่ยวกับการรักษาพยาบาลในกรณีเปนมารดากับบุตรหรือไมนั้น สามารถแนบเอกสารของทางราชการที่แสดงใหเห็นหรือเชื่อมโยงไดวาเปนมารดากับบุตรจริง เชน สูติบัตร สําเนาทะเบียนบาน สําเนาบัตรประจําตัวของมารดา และหลักฐานอื่นที่เกี่ยวของ ซึ่งผูรับรอง ผูอนุมัติ และผูตรวจสอบ เชื่อวาเปนมารดา ก็ยอมใชประกอบการเบิกจายคารักษาพยาบาลได ดังนั้น คําวา “หลักฐานอื่นที่เกี่ยวของ” จึงมิใชการพิจารณาแตสําเนาทะเบียนบานเทานั้น เมื่อนางสาวภาวนา ผูรับมอบฉันทะจากผูฟองคดีและเปนเจาหนาที่ตรวจสอบภายใน ๖ หนวยงานตรวจสอบภายในของผูถูกฟองคดีซึ่งมีหนาที่ตรวจสอบเอกสารใบสําคัญของทางราชการ หลังการเบิกจายของผูถูกฟองคดีทั้งสวนกลางและสวนภูมิภาคไดพิจารณาแลวเห็นวาหนังสือประวัติการรับราชการหรือ ก.พ. ๗ ของผูฟองคดี ซึ่งอยูในความดูแลของกองการเจาหนาที่สามารถนําไปเปนหลักฐานประกอบการขอเบิกคารักษาพยาบาลได และไดนําเอกสารดังกลาวไปใหนางนฤมล หัวหนาฝายตรวจสอบ เพื่อประกอบการพิจารณาอนุมัติเบิกคารักษาพยาบาล แตก็ไดรับการปฏิเสธจากนางนฤมล และนายคเณตร เจาหนาที่ ตรวจสอบ ๕ กองคลัง โดยอางวา ก.พ. ๗ มิใชเอกสารราชการ แตเปนเอกสารที่ผูฟองคดีเขียนขึ้นเอง จึงนํามาใชประกอบการพิจารณาไมได ซึ่ง ก.พ. ๗ เปนเอกสารที่ผูบรรจุเขารับราชการ ตองกรอกขอความตางๆ ไดแก ชื่อ ชื่อสกุล วันเดือนปเกิด ชื่อบิดามารดาผูใหกําเนิด วันสั่งบรรจุ วันเริ่มปฏิบัติราชการ ประวัติการศึกษา ประวัติการรับราชการในการดํารงตําแหนงตางๆ เมื่อเจาหนาที่จัดทํา ก.พ. ๗ เสร็จเรียบรอยแลว หัวหนาสวนราชการจะเปนผูลงนามรับรอง และเก็บรักษาไวที่กองการเจาหนาที่ของสวนราชการตนสังกัด ก.พ. ๗ จึงเปนเอกสารราชการ ที่สามารถนํามาใชประกอบการพิจารณาเบิกจายคารักษาพยาบาลได เมื่อนางนฤมล มีขอสงสัยวา “นางสมจิต ภระมามร” ตามทะเบียนบานเลขที่ ๑๐/๔๙๒ หมูที่ ๖ แขวงคลองกุม เขตบึงกุม กรุงเทพมหานคร เปนบุคคลเดียวกับ “สมจิต” ในรายการมารดาผูใหกําเนิดของ ผูฟองคดีตามทะเบียนบานฉบับเดียวกัน และเปนมารดาของผูฟองคดีจริงหรือไม เหตุใด จึงไมขอเอกสารราชการอื่นเพิ่มเติมทั้งๆ ที่มีหนาที่ตองปฏิบัติตามหลักเกณฑที่กระทรวงการคลังกําหนด แตกลับใชดุลพินิจใหผูฟองคดีไปขอเอกสารรับรองจากพนักงานฝายปกครอง และ

/เมื่อผูฟองคดี...

๒๒

เมื่อผูฟองคดีนําหลักฐานอื่นของทางราชการตามที่ผูฟองคดีไดนําสงใหสํานักงานเขตบึงกุมพิจารณาไปใหนางนฤมล แตนางนฤมลก็ไมยอมรับเอกสารดังกลาว กลับอางวาตนตอง การแตหนังสือรับรองของสํานักงานเขตบึงกุมเทานั้น และตองรับรองวา “นางสมจิต ภระมามร” ตามทะเบียนบานเลขที่ ๑๐/๔๙๒ หมูที่ ๖ แขวงคลองกุม เขตบึงกุม กรุงเทพมหานคร เปนบุคคลเดียวกับ “สมจิต” ในรายการมารดาผูใหกําเนิดของผูฟองคดีตามทะเบียนบานฉบับเดียวกัน และเปนมารดาของผูฟองคดีจริง แตในหนังสือกรมสงเสริมการเกษตร ที่ กษ ๑๐๐๒/๘๓๖๔ ลงวันที่ ๒๐ มีนาคม ๒๕๔๕ เรื่อง ขอใหออกหนังสือรับรอง ถึงผูอํานวยการสํานักงานเขตบึงกุม กลับมีขอความวา ผูถูกฟองคดีขอทราบวานางสมจิต ภระมามร และนางสมจิต ที่ปรากฏชื่ออยูในทะเบียนบานของผูฟองคดี เปนบุคคลเดียวหรือไม โดยขอความอนุเคราะหใหสํานักงานเขตบึงกุมออกหนังสือรับรองบุคคลดังกลาว และสํานักงานเขตบึงกุมไดมีหนังสือ ที่ ๖๕/๒๕๔๕ รับรองวา นางสมจิต ภระมามร ตามหลักฐานทะเบียนบานเลขที่ ๑๐/๔๙๒ หมูที่ ๖ แขวงคลองกุม เขตบึงกุม กรุงเทพมหานคร กับชื่อสมจิต ซึ่งปรากฏในรายการมารดาผูใหกําเนิดของผูฟองคดี ตามหลักฐานสําเนาทะเบียนบาน เลขที่ ๑๐/๔๙๒ หมูที่ ๖ แขวงคลองกุม เขตบึงกุม กรุงเทพมหานคร เปนบุคคลคนเดียวกัน พฤติการณที่เจาหนาที่ของผูถูกฟองคดีใชดุลพินิจในการบังคับใหผูฟองคดีตองไปขอหนังสือรับรองตัวบุคคล และรับรองวาเปนมารดาของผูฟองคดีจริง และหากไมไดหนังสือรับรอง นางนฤมลก็ไดระงับการใชสิทธิเบิกคารักษาพยาบาลของมารดาของผูฟองคดีมาเปนระยะเวลาสามเดือนเศษ โดยระหวางนั้นผูฟองคดีไมสามารถเบิกคารักษาพยาบาลของมารดาได ตองนํามาเบิกภายหลังที่ไดรับหนังสือรับรองแลว นอกจากนี้ การกระทําดังกลาวของเจาหนาที่ของผูถูกฟองคดีเปนการใชอํานาจตามอําเภอใจและจงใจสรางขั้นตอนโดยไมจําเปน กล่ันแกลงผูฟองคดี เปนการกดขี่ขมเหงราษฎร ตามมาตรา ๙๔ แหงพระราชบัญญัติ ระเบียบขาราชการพลเรือน พ.ศ. ๒๕๓๕ จงใจกระทําละเมิด ตามมาตรา ๔๒๐ แหงประมวลกฎหมายแพงและพาณิชย และมาตรา ๕ วรรคหนึ่ง แหงพระราชบัญญัติความรับผิดทางละเมิดของเจาหนาที่ พ.ศ. ๒๕๓๙ ๒ . ข้ันตอนการเบิกคารักษาพยาบาลของฝายตรวจสอบ กองคลัง กรมสงเสริมการเกษตร ที่ไดปรับปรุงเมื่อเดือนเมษายน ๒๕๔๐ แยกการตรวจสอบเปนสองกลุม คือ กลุมที่หนึ่ง ขาราชการและลูกจางทั่วไป และกลุมที่สอง ขาราชการและลูกจางประจํา กองคลัง และขาราชการบํานาญ เมื่อผูใชสิทธิขอเบิกเงินคารักษาพยาบาล ผูใชสิทธิเบิกทุกราย

/จะตองนําเอกสาร…

๒๓

จะตองนําเอกสารใหเจาหนาที่ตรวจสอบเอกสารเบื้องตนจํานวนหกคน เมื่อเสร็จเรียบรอยแลว หากเปนขาราชการและลูกจางประจําทั่วไปจะตองนําไปใหเจาหนาที่ผูรับมอบอํานาจสองคน คือ นางสาวสมพิศ และนางสาวสมใจ จะเปนคนใดคนหนึ่งก็ได เมื่อบุคคลทั้งสองลงนามแทนอธิบดีกรมสงเสริมการเกษตรแลว จึงนําเสนอผูอํานวยการกองคลังตอไป โดยไมผานการตรวจสอบจากหัวหนาฝายตรวจสอบอีก แตถาเปนขาราชการและลูกจางประจํา กองคลัง และขาราชการบํานาญ เมื่อผานการตรวจสอบจากเจาหนาที่ในชั้นตนทั้งหกคนแลว ตองนําเอกสารไปเสนอนางนฤมล หัวหนาฝายตรวจสอบ แตเพียงผูเดียวที่มีอํานาจลงนามแทนอธิบดีกรมสงเสริมการเกษตร แลวจึงนําเสนอผูอํานวยการกองคลังตอไป โดยไมผานการตรวจสอบจากนางสาวสมพิศ และนางสาวสมใจ แตในทางปฏิบัติผูรับมอบอํานาจ ของอธิบดีกรมสงเสิรมการเกษตรทั้งสามคนรวมกันตรวจสอบและลงนามในเอกสาร โดยไมไดแยกวาเปนขาราชการกลุมใด ปรากฏตามเอกสารแนบทายคําชี้แจงและ สงพยานหลักฐานเพิ่มเติมที่ผูฟองคดีสงตอศาลปกครองชั้นตนเมื่อวันที่ ๙ กันยายน ๒๕๔๗ ซึ่งเปนเอกสารที่ผูถูกฟองคดีสงใหแกผูฟองคดี ตามหนังสือกรมสงเสริมการเกษตร ดวนมาก ที่ กษ ๑๐๐๒/๑๑๐๑๒ ลงวันที่ ๒๗ มิถุนายน ๒๕๔๖ เรื่อง ขอคัดเอกสารเพื่อใชประกอบคดีหมายเลขดําที่ ๑๒๓๑/๒๕๔๕ ประกอบกับเอกสารทายคําใหการหมายเลข ๗ ซึ่งแสดงใหเห็นวาเจาหนาที่ผูตรวจสอบเอกสารเบื้องตนและผูรับมอบอํานาจของอธิบดีกรมสงเสริมการเกษตร คือ นางสาวสมใจ และนางนฤมล เปนบุคคลกลุมเดียวกัน ๓. คําพิพากษาของศาลปกครองชั้นตนไมเปนการวินิจฉัยเกินคําขอของ ผูฟองคดี หรือนอกประเด็นคําฟอง เพราะพฤติการณที่นางนฤมล ไดกระทําโดยจงใจไมวาจะเปนการเก็บเรื่องไวนานกวาสามเดือน การสรางเงื่อนไขในการขอหนังสือรับรอง การสรางภาระและคาใชจายในการขอหนังสือรับรองนั้น ลวนเขาองคประกอบของการกระทําละเมิด ตอสิทธิการเบิกคารักษาพยาบาล กอใหเกิดความเสียหายตอชื่อเสียง กอใหเกิดความทุกขทรมานใจเปนเวลานานกวาสามเดือน ความทุกขใจที่เกิดขึ้นก็เพราะผูฟองคดีมีมารดาเหลืออยูเพียงคนเดียวที่สามารถจะตอบแทนพระคุณไดในขณะที่ทานยังมีชีวิตอยู ซึ่งตลอดระยะเวลาสามเดือนเศษนี้ ผูฟองคดีตองดําเนินเรื่องรองทุกขตอกรมบัญชีกลาง สํานักงาน ก.พ. คณะกรรมการขอมูลขาวสารของราชการ คณะกรรมการตรวจเงินแผนดิน และผูถูกฟองคดี เพื่อหาขอยุติ ผูฟองคดีประสบปญหาความยากลําบากในการดําเนินการดังกลาว เพราะเอกสารตางๆ อยูในความครอบครองดูแลของผูถูกฟองคดีโดยเฉพาะนางนฤมล การกระทําของเจาหนาที่

/ของผูถูกฟองคดี...

๒๔

ของผูถูกฟองคดีในการจงใจสรางขั้นตอนโดยไมจําเปนนี้ จึงเปนการกลั่นแกลงผูฟองคดี กอใหเกิดความเสียหายแกชื่อเสียง ความทุกขทรมานทางใจและตองเสียคาใชจายในการฟองคดี คาฤชาธรรมเนียม คาไปรษณีย คายานพาหนะ และคาใชจายอื่นๆ รวมท้ังเสียเวลาใน การดําเนินการเรื่องนี้ ๔. ผูฟองคดีไมเห็นดวยกับการที่ ผูถูกฟองคดีนําเงินที่ขอเบิกจํานวน ๖๗๐ บาท มาเปรียบเทียบกับจํานวนคาสินไหมทดแทนที่ผูฟองคดีขอจํานวน ๑๕,๐๐๐ บาท เนื่องจากมูลคาของเงินจํานวน ๖๗๐ บาท ไมสามารถหามาเปรียบเทียบกับความทุกขที่เกิดจากการถูกระงับการใชสิทธิการเบิกคารักษาพยาบาล และการละเวนการปฏิบัติหนาที่ โดยมิชอบได เพราะเปนคนละกรณีกัน คาสินไหมทดแทนความเสียหายเกี่ยวกับความรูสึกทางดานจิตใจเปนความเสียหายอันมิใชตัวเงิน ความทุกขใจของผูฟองคดีจึงเปนผลโดยตรงมาจากการกระทําของเจาหนาที่ของผูถูกฟองคดีที่ไดระงับการใชสิทธิเบิกคารักษาพยาบาลของมารดา เมื่อพฤติการณที่เจาหนาที่ของผูถูกฟองคดีกระทําเปนการกระทําละเมิด โดยจงใจกลั่นแกลง สรางขั้นตอนที่ไมจําเปน และละเวนการปฏิบัติหนาที่โดยมิชอบ การกระทํานี้ไมสามารถนําเงินจํานวนใดมาวัดคาความเสียหายได ประกอบกับผูฟองคดี มิไดมีวัตถุประสงคในการแสวงหากําไรจากการคาความในคดีนี้ ซึ่ ง เมื่อนําคดีนี้ ไปเปรียบเทียบกับคดีละเมิดอื่นในศาลแพง เงินจํานวนนี้เปนเงินเพียงเล็กนอยเทานั้น นับวาเหมาะสมกับพฤติการณการกระทําละเมิดของเจาหนาที่ของผูถูกฟองคดีตามที่ ศาลปกครองชั้นตนมีคําพิพากษา ขอใหศาลปกครองสูงสุดมีคําพิพากษายืนตามคําพิพากษาของศาลปกครองชั้นตน ศาลปกครองสูงสุดออกนั่งพิจารณาคดี โดยไดรับฟงสรุปขอเท็จจริงของ ตุลาการเจาของสํานวน และคําชี้แจงดวยวาจาประกอบคาํแถลงการณของตุลาการผูแถลงคดี ศาลปกครองสูงสุดไดตรวจพิจารณาเอกสารทั้งหมดในสํานวนคดี กฎหมาย ระเบียบ ขอบังคับ ฯลฯ ที่เกี่ยวของประกอบแลว ขอเท็จจริงรับฟงไดวา ในขณะที่ผูฟองคดีเปนขาราชการประจํา กรมสงเสริมการเกษตร ผูฟองคดีไดใชสิทธิเบิกคารักษาพยาบาลของนางสมจิต ภระมามร มารดา ของผูฟองคดี และไดรับอนุมัติใหเบิกตลอดมา ตอมา เมื่อผูฟองคดีลาออกจากราชการ เปนขาราชการบํานาญ ผูฟองคดีไดมอบฉันทะใหนางสาวภาวนา ธรรมลักษมี ย่ืนใบเบิกเงิน

/สวัสดิการ...

๒๕

สวัสดิการเกี่ยวกับการรักษาพยาบาล (แบบ ๗๑๐๕) ลงวันที่ ๒๒ พฤศจิกายน ๒๕๔๔ ของนางสมจิต มารดาของผูฟองคดี โดยแนบสําเนาใบเสร็จรับเงินคารักษาพยาบาลของ นางสมจิต และสําเนาทะเบียนบานเลขที่ ๑๐/๔๙๒ หมูที่ ๖ แขวงคลองกุม เขตบึงกุม กรุงเทพมหานคร ซึ่งมีชื่อของผูฟองคดีและนางสมจิต ตอผูถูกฟองคดี แตเจาหนาที่ของ ผูถูกฟองคดีมีขอสงสัยวา “นางสมจิต ภระมามร” ตามทะเบียนบานเลขที่ ๑๐/๔๙๒ หมูที่ ๖ แขวงคลองกุม เขตบึงกุม กรุงเทพมหานคร เปนบุคคลเดียวกับชื่อ “สมจิต” ในรายการมารดาผูใหกําเนิดของผูฟองคดีตามทะเบียนบานฉบับเดียวกัน และเปนมารดาของผูฟองคดีจริงหรือไม เนื่องจากไมไดใชชื่อสกุลเดียวกันและไมปรากฏเลขประจําตัวประชาชนของชื่อ “สมจิต” ดังกลาว เจาหนาที่ของผูถูกฟองคดี จึงแจงใหผูฟองคดีไปติดตอขอหนังสือรับรอง ตัวบุคคลจากสํานักงานเขตบึงกุมวา “นางสมจิต ภระมามร” ตามทะเบียนบานเลขที่ ๑๐/๔๙๒ หมูที่ ๖ แขวงคลองกุม เขตบึงกุม กรุงเทพมหานคร เปนบุคคลเดียวกับชื่อ “สมจิต” ในรายการมารดาผูใหกําเนิดของผูฟองคดีตามทะเบียนบานฉบับเดียวกัน และเปนมารดาของผูฟองคดีจริง และเมื่อผูฟองคดีไปติดตอที่สํานักงานเขตบึงกุมเพื่อขอหนังสือรับรองตัวบุคคลตามคําแนะนําของเจาหนาที่ของผูถูกฟองคดีก็ไดรับแจงจากเจาหนาที่ของสํานักงานเขตบึงกุมวาสํานักงานเขตบึงกุมยินดีที่จะรับรองบุคคลตามที่ผูฟองคดีรองขอ โดยผูฟองคดีตองนํา สําเนาทะเบียนบานที่จังหวัดราชบุรีของบิดาของผูฟองคดีพรอมดวยพยานบุคคลอยางนอยสองคนเพื่อประกอบการดําเนินการและยืนยันวา “นางสมจิต ภระมามร” ตามทะเบียนบานเลขที่ ๑๐/๔๙๒ หมูที่ ๖ แขวงคลองกุม เขตบึงกุม กรุงเทพมหานคร เปนบุคคลเดียวกับชื่อ “สมจิต” ในรายการมารดาผูใหกําเนิดของผูฟองคดีตามทะเบียนบานฉบับเดียวกัน ผูฟองคดีเห็นวาการดําเนินการของเจาหนาที่ของผูถูกฟองคดีดังกลาวเปนการกระทําที่ไมชอบดวยกฎหมาย กอใหเกิดความเสียหายแกผูฟองคดี จึงฟองขอใหศาลปกครองพิพากษาหรือมีคําสั่งให ผูถูกฟองคดีชดใชคาสินไหมทดแทนความเสียหายอันเกิดจากการกระทําละเมิดดังกลาว ไดแก คาใชจายในการเดินทางติดตอพยานบุคคลและหนวยงานที่เกี่ยวของ คาขาดประโยชนจากการประกอบอาชีพ คาเสียหายจากความทุกขใจที่ไมสามารถเบิกคารักษาพยาบาล ของมารดาได คาเสียหายแกชื่อเสียงและทางทํามาหาได รวมทั้งสิ้นจํานวน ๕๗,๑๐๐ บาท พรอมดอกเบี้ยในอัตรารอยละ ๗.๕ ตอป นับแตวันฟองเปนตนไปจนกวาจะชําระเสร็จ แกผูฟองคดี และใหผูถูกฟองคดีประกาศขอขมาผูฟองคดีเปนเวลาสี่เดือนย่ีสิบวัน

/คดีมีประเด็น...

๒๖

คดีมีประเด็นที่ตองวินิจฉัยวา การที่เจาหนาที่ของผูถูกฟองคดีไมอนุมัติให ผูฟองคดีเบิกคารักษาพยาบาลตามใบเบิกเงินสวัสดิการเกี่ยวกับการรักษาพยาบาลของ ผูฟองคดี ลงวันที่ ๒๒ พฤศจิกายน ๒๕๔๔ โดยอางวาไมสามารถตรวจสอบไดวา “นางสมจิต ภระมามร” ในรายการมารดาผูใหกําเนิดของผูฟองคดีตามทะเบียนบานเลขที่ ๑๐/๔๙๒ หมูที่ ๖ แขวงคลองกุม เขตบึงกุม กรุงเทพมหานคร เปนบุคคลเดียวกับชื่อ “สมจิต” ในรายการมารดาผูใหกําเนิดของผูฟองคดีตามทะเบียนบานฉบับเดียวกัน และเปนมารดาของผูฟองคดีจริง และใหผูฟองคดีไปขอหนังสือรับรองจากสํานักงานเขตบึงกุม เปนการกระทําละเมิดผูฟองคดีหรือไม ในกรณีที่การกระทําดังกลาวของเจาหนาที่ของผูถูกฟองคดีเปนการกระทําละเมิดผูฟองคดี ผูถูกฟองคดีจะตองรับผิดชดใชคาสินไหมทดแทนความเสียหายอันเกิดจากการกระทําละเมิดดังกลาวใหแกผูฟองคดีหรือไม เพียงใด พิเคราะหแลวเห็นวา มาตรา ๖ วรรคหนึ่ง (๓) แหงพระราชกฤษฎีกา เงินสวัสดิการเกี่ยวกับการรักษาพยาบาล พ.ศ. ๒๕๒๓ ซึ่งแกไขเพิ่มเติมโดยพระราชกฤษฎีกาเงินสวัสดิการเกี่ยวกับการรักษาพยาบาล (ฉบับที่ ๔) พ.ศ. ๒๕๓๓ บัญญัติวา ภายใตบังคับมาตรา ๘ และมาตรา ๑๑ ทวิ ใหบุคคลดังตอไปนี้เปนผูมีสิทธิไดรับเงินสวัสดิการเกี่ยวกับการรักษาพยาบาลสําหรับตนเองและบุคคลในครอบครัวของตนตามพระราชกฤษฎีกานี้ (๑)... (๒)... (๓) ผูไดรับบํานาญปกติหรือผูไดรับบํานาญพิเศษเหตุทุพพลภาพตามกฎหมายวาดวยบําเหน็จบํานาญขาราชการ และทหารกองหนุนมีเบี้ยหวัดตามขอบังคับกระทรวงกลาโหมวาดวยเงินเบี้ยหวัด โดยมาตรา ๔ แหงพระราชกฤษฎีกาดังกลาว นิยาม “บุคคลในครอบครัว” ไววา หมายความวา (๑)... (๒)... (๓) บิดาหรือมารดาของผูมีสิทธิไดรับเงินสวัสดิการเกี่ยวกับการรักษาพยาบาล และมาตรา ๕ แหงพระราชกฤษฎีกาเดียวกัน บัญญัติวา การจายเงินตามงบประมาณรายจายเปนคารักษาพยาบาลใหเปนไปตามหลักเกณฑและอัตราการจายที่บัญญัติไวในพระราชกฤษฎีกานี้ สวนวิธีการเบิกจายนั้นใหเปนไปตามหลักเกณฑและวิธีการที่กระทรวงการคลังกําหนด และเพื่ออนุวัติตามบทบัญญัติดังกลาว กระทรวงการคลังจึงกําหนดวิธีการเบิกจายเงินสวัสดิการเกี่ยวกับการรักษาพยาบาล โดยออกระเบียบกระทรวงการคลังวาดวยการเบิกจายเงินสวัสดิการเกี่ยวกับการรักษาพยาบาล พ.ศ. ๒๕๓๘ ขอ ๙ กําหนดวา การขอรับเงินสวัสดิการเกี่ยวกับการรักษาพยาบาลกรณี เขารับการรักษาพยาบาลในสถานพยาบาลของทางราชการประเภทผูปวยนอก หรือกรณี เขารับการรักษาพยาบาลในสถานพยาบาลของเอกชน หรือกรณีการใชสิทธิเบิกเพิ่มเฉพาะสวนที่ยังขาดอยู หรือกรณีที่กําหนดในขอ ๘ ใหปฏิบัติดังนี้ (๑) ใหผูมีสิทธิย่ืนใบเบิกเงิน

/สวัสดิการ…

๒๗

สวัสดิการเกี่ยวกับการรักษาพยาบาลตามแบบ ๗๑๐๕ ทายระเบียบนี้ พรอมดวยหลักฐานการรับเงินของสถานพยาบาลตอผูบังคับบัญชาที่กําหนดใหเปนผูรับรองการใชสิทธิ ตามขอ ๑๑ ภายในหนึ่งปนับถัดจากวันที่ปรากฏในหลักฐานการรับเงิน หากพนกําหนดเวลาดังกลาวใหถือวาผูมีสิทธิหมดสิทธิในการขอรับเงินสวัสดิการเกี่ยวกับการรักษาพยาบาล ในการรักษาพยาบาลครั้งนั้น... (๒) เมื่อผูบังคับบัญชาไดตรวจสอบแลวเห็นวา ผูขอรับเงินเปนผูมีสิทธิไดรับเงินสวัสดิการเกี่ยวกับการรักษาพยาบาลตามพระราชกฤษฎีกา เงินสวัสดิการเกี่ยวกับการรักษาพยาบาลตามระเบียบนี้แลว ใหลงลายมือชื่อรับรอง ในแบบ ๗๑๐๕ ทายระเบียบนี้ แลวเสนอผูมีอํานาจอนุมัติตามขอ ๑๒ ขอ ๑๑ กําหนดวา ใหผูบังคับบัญชาหรือขาราชการตอไปนี้เปนผูมีอํานาจรับรองการใชสิทธิ (๑)... (๒)... (๓)... (๔) การรับรองการใชสิทธิของลูกจางชาวตางประเทศซึ่งมีหนังสือสัญญาจางที่ไดรับคาจางจากเงินงบประมาณรายจาย และสัญญาจางนั้นมิไดระบุเกี่ยวกับคารักษาพยาบาลไว หรือผูไดรับบํานาญหรือผูไดรับบํานาญพิเศษเหตุทุพพลภาพตามกฎหมายวาดวยบําเหน็จบํานาญขาราชการ หรือทหารกองหนุนมีเบี้ยหวัดตามขอบังคับกระทรวงกลาโหมวาดวยเงินเบี้ยหวัด ใหผูเบิกเงินคาจาง เงินบํานาญ เบี้ยหวัด เปนผูมีอํานาจรับรองการใชสิทธิของบุคคลดังกลาวขางตน แลวแตกรณี และขอ ๑๒ กําหนดวา ใหผูบังคับบัญชาหรือขาราชการตอไปนี้ เปนผูมีอํานาจอนุมัติการเบิกจายเงินสวัสดิการเกี่ยวกับการรักษาพยาบาล (๑) สวนราชการในราชการบริหารสวนกลาง ใหเปนอํานาจของหัวหนาสวนราชการระดับกรม หรือผูที่หัวหนาสวนราชการมอบหมายซึ่งดํารงตําแหนงไมต่ํากวาระดับ ๖ หรือเทียบเทา หรือผูที่มียศตั้งแตพันโท นาวาโท นาวาอากาศโท หรือพันตํารวจโทขึ้นไป... จากบทบัญญัติดังที่ยกมาแสดงขางตนเห็นไดวา พระราชกฤษฎีกาเงินสวัสดิการเกี่ยวกับการรักษาพยาบาล พ.ศ. ๒๕๒๓ และระเบียบกระทรวงการคลังวาดวยการเบิกจายเงินสวัสดิการเกี่ยวกับการรักษาพยาบาล พ.ศ. ๒๕๓๘ กําหนดใหผูรับบํานาญปกติมีสิทธิเบิกคารักษาพยาบาลของบุคคลในครอบครัวซึ่งไดแกบิดาหรือมารดาของผูรับบํานาญปกติ โดยมิไดกําหนดวาในการยื่นใบเบิกเงินสวัสดิการเกี่ยวกับการรักษาพยาบาลจะตองแนบเอกสารหลักฐานใดประกอบบาง จึงเปนดุลพินิจของผูมีอํานาจรับรองการใชสิทธิและผูมีอํานาจอนุมัติการเบิกจายที่จะพิจารณาพยานหลักฐานที่ ย่ืนประกอบการใชสิทธิเบิกเงินสวัสดิการเกี่ยวกับการรักษาพยาบาล หากพยานหลักฐาน ที่มีเชื่อไดวาเปนบิดาหรือมารดาของผูใชสิทธิเบิกก็สามารถรับรองการใชสิทธิหรืออนุมัติ การเบิกจายได หากพยานหลักฐานไมเพียงพอที่จะเชื่อไดวาเปนบิดาหรือมารดาของ ผูใชสิทธิเบิก ผูมีอํานาจรับรองการใชสิทธิหรือผูมีอํานาจอนุมัติการเบิกจายก็สามารถตรวจสอบขอเท็จจริงและพยานหลักฐานไดตามความเหมาะสม

/ขอเท็จจริง…

๒๘

ขอเท็จจริงปรากฏวา ในขณะที่ผูฟองคดีรับราชการในสังกัดของผูถูกฟองคดี ผูฟองคดีเคยใชสิทธิเบิกเงินสวัสดิการเกี่ยวกับการรักษาพยาบาลของนางสมจิต มารดาของผูฟองคดี หลายครั้ง เจาหนาที่กองคลังผูรับมอบอํานาจของอธิบดีกรมสงเสริมการเกษตร ก็อนุมัติใหเบิกไดตลอดมา แสดงใหเห็นวาเจาหนาที่กองคลังผูรับมอบอํานาจของอธิบดี กรมสงเสริมการเกษตรไดพิจารณาแลวเชื่อวานางสมจิตเปนมารดาของผูฟองคดี อันเปนบุคคลในครอบครัวของผูฟองคดีและมีสิทธิไดรับเงินสวัสดิการเกี่ยวกับการรักษาพยาบาล จึงไดอนุมัติใหเบิกจายเงินสวัสดิการเกี่ยวกับการรักษาพยาบาลของนางสมจิต ใหแก ผูฟองคดีตลอดมา การที่ผูฟองคดีไดย่ืนใบเบิกเงินสวัสดิการเกี่ยวกับรักษาพยาบาล ลงวันที่ ๒๒ พฤศจิกายน ๒๕๔๔ เพื่อขอเบิกคารักษาพยาบาลของผูฟองคดีและนางสมจิต มารดาของผูฟองคดี จํานวน ๖๗๐ บาท โดยแนบเอกสารใบเสร็จรับเงินและสําเนาทะเบียนบาน เลขที่ ๑๐ /๔๙๒ หมูที่ ๖ แขวงคลองกุม เขตบึงกุม กรุงเทพมหานคร และตอมา ผูฟองคดีไดย่ืนหลักฐานเอกสารเพิ่มเติมตอเจาหนาที่ของผูถูกฟองคดี ประกอบดวย สําเนาบัตรประจําตัวประชาชนของนางสมจิตและหนังสือสําคัญของสํานักงานเขตบึงกุม ลงวันที่ ๒๕ พฤษภาคม ๒๕๓๘ ที่แสดงวา “นางสาวพินิตา อิมราพร” เปล่ียนชื่อตัวเปน “ธมลวรรณ” สําเนาทะเบียนบานเลขที่ ๑๐/๔๙๒ หมูที่ ๖ แขวงคลองกุม เขตบึงกุม กรุงเทพมหานคร ซึ่งปรากฏขอมูลรายการบุคคลลําดับที่สาม ชื่อนางสมจิตยายมาจากบานเลขที่ ๑๑๓ ตําบลหนาเมือง อําเภอเมืองราชบุรี จังหวัดราชบุรี และสําเนาทะเบียนบาน เลขที่ ๑๑๓ ตําบลหนาเมือง อําเภอเมืองราชบุรี จังหวัดราชบุรี ซึ่งปรากฏขอมูลบุคคลลําดับที่หนึ่ง ชื่อนางสมจิตเปนหัวหนาครอบครัว และบุคคลลําดับที่สาม ชื่อนางสาวพินิตา อิมราพร โดยในชองความเกี่ยวพันกับหัวหนาครอบครัวระบุวาเปนบุตร และในชองมารดาผูใหกําเนิดระบุชื่อมารดาวา “สมจิต” และหนังสือสําคัญของสํานักงานเขตบึงกุม ลงวันที่ ๒๕ พฤษภาคม ๒๕๔๘ ก็แสดงขอมูลวา “นางสาวพินิตา อิมราพร” ไดรับอนุญาตใหเปล่ียนชื่อตัวเปน “ธมลวรรณ” หลักฐานเอกสารดังกลาวจึงเพียงพอที่จะรับฟงไดวา “นางสมจิต ภระมามร” ตามทะเบียนบาน เลขที่ ๑๐/๔๙๒ หมูที่ ๖ แขวงคลองกุม เขตบึงกุม กรุงเทพมหานคร เปนบุคคลเดียวกับชื่อ “สมจิต” ตามทะเบียนบานฉบับเดียวกัน และเปนมารดาของผูฟองคดีจริง ประกอบกับเจาหนาที่กองคลังซึ่งทําหนาที่ตรวจสอบคําขอเบิกคารักษาพยาบาลและผูรับมอบอํานาจ ของอธิบดีกรมสงเสริมการเกษตรใหอนุมัติการเบิกจายเงินสวัสดิการเกี่ยวกับการรักษาพยาบาลในขณะที่ผูฟองคดีรับราชการกับเมื่อผูฟองคดีเปนขาราชการบํานาญก็เปนเจาหนาทีก่ลุมเดยีวกนั จึงเชื่อไดวาเจาหนาที่ดังกลาวไดตรวจสอบหลักฐานกอนอนุมัติใหเบิกคารักษาพยาบาล

/ในขณะที่…

๒๙

ในขณะที่ผูฟองคดีเปนขาราชการประจําแลววานางสมจิตเปนมารดาของผูฟองคดี สําหรับเหตุผลของผูถูกฟองคดีที่วาในขณะที่ผูฟองคดีรับราชการจะมีผูบังคับบัญชาตนสังกัด เปนผูรับรองการใชสิทธิ เจาหนาที่กองคลังผูรับมอบอํานาจของอธิบดีกรมสงเสริมการเกษตรใหอนุมัติการเบิกจายจึงไมไดตรวจสอบเครงครัด แตเมื่อผูฟองคดีเปนขาราชการบํานาญแลวเจาหนาที่กองคลังเปนผูมีอํานาจรับรองการใชสิทธิและอนุมัติการเบิกจายจึงตองตรวจสอบโดยเครงครัดนั้น เปนเหตุผลที่ ไมอาจรับฟงได เพราะการที่ เจาหนาที่ผูมีอํานาจ ตามกฎหมายจะใชอํานาจอนุมัติใหเบิกจายเงินใดๆ จะตองตรวจสอบแลวเชื่อไดวาเปนการเบิกจายที่ถูกตองเทานั้นจึงจะอนุมัติใหเบิกจายได อีกทั้ง ระเบียบกระทรวงการคลังวาดวยการเบิกจายเงินสวัสดิการเกี่ยวกับการรักษาพยาบาล พ.ศ. ๒๕๓๘ ก็มิไดกําหนดหลักเกณฑการตรวจสอบสิทธิในการเบิกคารักษาพยาบาลของขาราชการประจํากับขาราชการบํานาญไวแตกตางกันแตอยางใด เมื่อผูฟองคดีเปนขาราชการบํานาญและย่ืนคําขอเบิก คารักษาพยาบาลของนางสมจิตมารดาของผูฟองคดี แตเจาหนาที่ของผูถูกฟองคดีไดกระทําการตรวจสอบหลักฐานการเปนมารดาของผูฟองคดี และใหผูฟองคดีไปขอหนังสือรับรองจากสํานักงานเขตบึงกุมอีก จึงเปนการกระทําที่มี ลักษณะเปนการสรางขั้นตอน โดยไมจําเปน และเปนการกระทําตอผูฟองคดีโดยไมชอบดวยกฎหมาย เปนเหตุใหผูฟองคดีไดรับความเสียหาย อันเปนการกระทําละเมิดตอผูฟองคดี กรณีจึงมีปญหาที่ตองพิจารณาตอไปวา ผูถูกฟองคดีจะตองรับผิดชดใชคาสินไหมทดแทนความเสียหายอันเกิดจากการกระทําละเมิดดังกลาวใหแกผูฟองคดีหรือไม เพียงใด พิเคราะหแลวเห็นวา มาตรา ๕ วรรคหนึ่ง แหงพระราชบัญญัติความรับผิดทางละเมิดของเจาหนาที่ พ.ศ. ๒๕๓๙ บัญญัติวา หนวยงานของรัฐตองรับผิดตอผูเสียหายในผลแหงละเมิดที่เจาหนาที่ของตนไดกระทําในการปฏิบัติหนาที่ ในกรณีนี้ผูเสียหายอาจฟองหนวยงานของรัฐดังกลาวไดโดยตรง แตจะฟองเจาหนาที่ไมได เมื่อการที่เจาหนาที่ ของผูถูกฟองคดีปฏิเสธการอนุมัติเบิกจายเงินสวัสดิการเกี่ยวกับการรักษาพยาบาลใหแก ผูฟองคดี เปนการปฏิบัติหนาที่ตามพระราชกฤษฎีกาเงินสวัสดิการเกี่ยวกับการรักษาพยาบาล พ.ศ. ๒๕๒๓ และระเบียบกระทรวงการคลังวาดวยการเบิกจายเงินสวัสดิการเกี่ยวกับ การรักษาพยาบาล พ.ศ. ๒๕๓๘ ผูถูกฟองคดีจึงตองรับผิดตอผูฟองคดีในผลแหงละเมิด ที่เจาหนาที่ของผูถูกฟองคดีไดกระทําตอผูฟองคดีดังกลาว และโดยที่มาตรา ๔๓๘ วรรคหนึ่ง แหงประมวลกฎหมายแพงและพาณิชย บัญญัติวา คาสินไหมทดแทนจะพึงใชโดยสถานใดเพียงใดนั้น ใหศาลวินิจฉัยตามควรแกพฤติการณและความรายแรงแหงละเมิด และวรรคสอง

/บัญญัตวิา…

๓๐

บัญญัติวา อนึ่ง คาสินไหมทดแทนนั้นไดแกการคืนทรัพยสินอันผูเสียหายตองเสียไปเพราะละเมิดหรือใชราคาทรัพยสินนั้น รวมทั้งคาเสียหายอันจะพึงบังคับใหใชเพื่อความเสียหายอยางใดๆ อันไดกอขึ้นนั้นดวย และมาตรา ๔๔๖ วรรคหนึ่ง แหงประมวลกฎหมายเดียวกัน บัญญัติวา ในกรณีทําใหเขาเสียหายแกรางกายหรืออนามัยก็ดี ในกรณีทําใหเขาเสียเสรีภาพก็ดี ผูตองเสียหายจะเรียกรองเอาคาสินไหมทดแทนเพื่อความเสียหายอยางอื่นอันมิใชตัวเงินดวยอีกก็ได สิทธิเรียกรองนี้โอนกันไมได และไมตกสืบไปถึงทายาท เวนแตสิทธินั้นจะไดรับสภาพกันไวโดยสัญญาหรือไดเริ่มฟองตามสิทธินั้นแลว บทบัญญัติแหงกฎหมายดังกลาวแสดงใหเห็นวา คาสินไหมทดแทน คือ การชดใชความเสียหายอันเกิดจากการกระทําละเมิดโดยการคืนทรัพยสินอันผูเสียหายตองเสียไปหรือใชราคาทรัพยสินนั้น รวมทั้งคาเสียหายอยางใดๆ เพื่อใหผูเสียหายไดกลับคืนสูฐานะเดิมหรือใกลเคียงกับฐานะเดิมเทาที่จะสามารถทําได ซึ่งกระทําไดสองประการ คือ การคืนทรัพยสินหรือใชราคา และการใชคาเสียหาย ทั้งการที่ศาลกําหนดคาสินไหมทดแทนใหแกผูถูกกระทําละเมิดก็เพื่อเปนการเยียวยาหรือแกไข ความเสียหายที่เกิดขึ้นแกผูถูกกระทําละเมิดเทานั้น ไมไดประสงคที่จะลงโทษผูกระทําละเมิด สวนการกําหนดคาสินไหมทดแทนนั้น กฎหมายกําหนดใหศาลวินิจฉัยตามควรแกพฤติการณ และความรายแรงแหงละเมิด และคาเสียหายที่มิใชตัวเงิน คือ ความเสียหายอันไมอาจคํานวณเปนเงินได และความเสียหายนั้นเปนผลสืบเนื่องมาจากการกระทําละเมิดตอรางกาย อนามัย หรือเสรีภาพ แลวกอใหเกิดความเสียหายที่มิใชตัวเงินขึ้น ซึ่งผูถูกกระทําละเมิดเรียกใหผูกระทําละเมิดชดใชคาสินไหมทดแทนในสวนนี้ได เมื่อผูฟองคดีย่ืนคําขอเบิกเงินสวัสดิการเกี่ยวกับการรักษาพยาบาลของ นางสมจิตมารดาของผูฟองคดี หากเจาหนาที่ของผูถูกฟองคดีเบิกจายใหแกผูฟองคดี ตามสิทธิที่ผูฟองคดีเคยไดรับ ผูฟองคดีก็ไมตองกระทําการใดๆ เพื่อพิสูจนสิทธิการไดรับเงนิสวัสดิการเกี่ยวกับการรักษาพยาบาลของนางสมจิตดังกลาว คาใชจายในการเดินทาง เพื่อรวบรวมพยานหลักฐานและติดตอหนวยงานที่เกี่ยวของอันจําเปนตอการพิสูจนสิทธิดังกลาว จึงเปนความเสียหายที่ผูฟองคดีไดรับอันเกิดจากการกระทําละเมิดของเจาหนาที่ของผูถูกฟองคดีดังกลาว ซึ่งศาลปกครองชั้นตนพิพากษาใหผูถูกฟองคดีชดใชคาสินไหมทดแทนความเสียหายในสวนนี้แกผูฟองคดีจํานวน ๓,๓๐๐ บาท ผูถูกฟองคดีมิไดอุทธรณโตแยงการกําหนดจํานวนคาสินไหมทดแทนในสวนนี้ สําหรับคาสินไหมทดแทนความเสียหายอันเกิดจากความทุกขใจ เนื่องจากผูฟองคดีไมสามารถเบิกคารักษาพยาบาล ของมารดาไดนั้น ความทุกขใจเปนความเสียหายที่มิใชตัวเงิน การที่ผูฟองคดีอางวา

/ผูถูกฟองคดี…

๓๑

ผูถูกฟองคดีไมใหผูฟองคดีใชสิทธิเบิกคารักษาพยาบาลของมารดา ผูฟองคดีจึงเกิดความทุกขใจนั้น ความทุกขใจดังกลาวเปนเพียงอารมณที่เกิดขึ้น ไมใชผลสืบเนื่องมาจากการ ที่เจาหนาที่ของผูถูกฟองคดีกระทําใหเกิดความเสียหายแกรางกายหรืออนามัยของผูฟองคดีหรือกระทําใหผูฟองคดีเสียเสรีภาพแตอยางใด ผูฟองคดีจึงไมอาจเรียกใหผูถูกฟองคดี ชดใชคาสินไหมทดแทนในสวนนี้ได ที่ศาลปกครองชั้นตนพิพากษาใหผูถูกฟองคดี ชดใชคาสินไหมทดแทนความเสียหายที่เกิดจากความทุกขใจ เนื่องจากผูฟองคดีไมสามารถใชสิทธิเบิกคารักษาพยาบาลของมารดาได จํานวน ๑๕,๐๐๐ บาท นั้น ศาลปกครองสูงสุด ไมเห็นพองดวย

พิพากษาแกคําพิพากษาของศาลปกครองชั้นตน เปนใหผูถูกฟองคดี ชดใชคาสินไหมทดแทนความเสียหายจํานวน ๓,๓๐๐ บาท แกผูฟองคดี นอกจากที่แกใหเปนไปตามคําพิพากษาของศาลปกครองชั้นตน และใหคืนคาธรรมเนียมศาลใหแก ผูถูกฟองคดีตามสวนของการชนะคดี

นายวรพจน วิศรุตพชิญ ตุลาการเจาของสํานวน ตุลาการศาลปกครองสูงสุด นายดําริ วัฒนสิงหะ ตุลาการหัวหนาคณะศาลปกครองสูงสุด นายปรีชา ชวลิตธํารง ตุลาการศาลปกครองสูงสุด นายวิชัย ชื่นชมพูนุท ตุลาการศาลปกครองสูงสุด นายจรูญ อินทจาร ตุลาการศาลปกครองสูงสุด ตุลาการผูแถลงคดี : นายประนัย วณชิชานนท

วันที่อาน ๒๑ ธันวาคม ๒๕๕๐ ธนวรรณ : ผูพิมพ ภัคพล : ผูตรวจ