แรงงานต่าง ด้าว กับ การ...

แรงงานต่�างด้าว กั บ กัารร กัษาความสามารถในกัารแข่�งข่ นข่องอ�ต่สาหกัรรมเส��อผ้าเคร��องน��งห�มไทย

กั!ร!ยา กั�ลกัลกัารคณะเศรษฐศาสต่ร' มหาว!ทยาล ยธรรมศาสต่ร'

[email protected] กัรกัฎาคม 2552

สถานการณ์�แรงงานต่�างด้�าวในประเทศไทย

มี�จำ�านวน 2-2.5 ล้�านคน เป�นชาวพมี�า 70%, ล้าว 15% แล้ะ

ก"มีพ#ชา 15%43% ในกร$งเทพแล้ะปร%มีณ์ฑล้ แล้ะ

จำ�านวนมีากในจำ"งหว"ด้ชายแด้นส�วนใหญ่�เป�นแรงงานไร�ฝี*มี+อท�างานในภาคเกษต่ร ประมีง ก�อสร�าง

แล้ะภาคบร%การ

นโยบายเก�1ยวก"บแรงงานต่�างด้�าวในประเทศไทย

ประเทศไทยเปล้�1ยนจำากประเทศท�1ส�งออกแรงงานส$ทธิ%ไปเป�นประเทศท�1น�าเข้�าแรงงานส$ทธิ%ในป* 1990

ประเทศไทยไมี�มี�นโยบายให�มี�การน�าเข้�าแรงงานจำากต่�างประเทศ

ก�อนป* 2001 ผ่�อนผ่"นให�แรงงานต่�างด้�าวท�างานในบางพ+5นท�1บางก%จำการ เพ+1อแก�ไข้ป6ญ่หาการข้าด้แคล้นแรงงานต่�างด้�าว

ป* 2001 เป7ด้ให�มี�การข้85นทะเบ�ยนแรงงานต่�างด้�าวท"1วประเทศ ไมี�จำ�าก"ด้พ+5นท�1แล้ะก%จำการ เพ+1อทราบข้�อมี#ล้แรงงานต่�างด้�าวท�1แท�จำร%ง

ป* 2002-2003 ได้�มี�การท�า MOU ก"บพมี�า ล้าว แล้ะก"มีพ#ชาป* 2008 มี�พระราชบ"ญ่ญ่"ต่%แรงงานต่�างด้�าว

ป6ญ่หาเก�1ยวก"บแรงงานต่�างด้�าว

แรงงานต่�างด้�าวส�งผ่ล้ต่�อเศรษฐก%จำ ส"งคมี แล้ะความีมี"1นคงข้องชาต่%

ด้�านเศรษฐก%จำต่ล้าด้แรงงานภาระการคล้"งความสามารถในกัารแข่�งข่ นข่องอ�ต่สาหกัรรมการพ"ฒนาเศรษฐก%จำข้องประเทศ

ว"ต่ถ$ประสงค�ข้องการศ8กษา

1 .ศ8กษาเปร�ยบเท�ยบความีแต่กต่�างระหว�างก%จำการท�1ใช�แล้ะไมี�ใช�แรงงานต่�างด้�าวในเร+1องการล้งท$น เทคโนโล้ย� นว"ต่กรรมี เคร+1องจำ"กร การส�งออก แล้ะการเป�นเจำ�าข้องโด้ยชาวต่�างชาต่%

2. ทด้สอบสมีมีต่%ฐานว�า ก%จำการท�1ใช�แรงงานต่�างด้�าวมี�ความีสามีารถในการแข้�งข้"นต่�1ากว�าก%จำการท�1ไมี�ใช�แรงงานต่�างด้�าวหร+อไมี�

ผ่ล้การศ8กษาในอด้�ต่การยกเล้%กโครงการ Bracero ท�าให�การพ"ฒนาเคร+1องจำ"กรเพ+1อเก;บเก�1ยวเจำร%ญ่ร$ด้หน�าอย�างมีากในภาคเกษต่รกรรมีข้องอเมีร%กา

(Krikorian 2000; Martin 2001; Sarig, Thompson & Brown 2000; Lind 2006)

ความีก�าวหน�าข้องเทคโนโล้ย�ข้85นก"บท"กษะแรงงานท�1มี�ในประเทศ

(Acemoglu 1998; Quispe-Agnoli & Zavodny 2002; Lewis 2005)

ผ่ล้การศ8กษาในอด้�ต่แรงงานต่�างชาต่%ท�าให�ผ่ล้%ต่ภาพเพ%1มีส#ง

ข้85น เพราะแรงงานต่�างชาต่%ได้�น�าท"กษะความีสามีารถท�1แต่กต่�างจำากแรงงานท�องถ%1นเข้�าส#�ข้บวนการผ่ล้%ต่ (Ottaviano 2005)

การเก�1ยวข้�าวในอเมีร%กาใช�เคร+1องจำ"กรท�1ท"นสมี"ยเมี+1อเท�ยบก"บประเทศอ+1น

การใช�แรงงานต่�างชาต่%มี�ความีย$�งยากมีาก แล้ะในย$คโล้กาภ%ว"ต่น� ผ่#�ผ่ล้%ต่ควรต่�องเร�งพ"ฒนาการผ่ล้%ต่เพ+1อเพ%1มีความีสามีารถในการแข้�งข้"น

งานศ8กษาในประเทศไทย

Beesey (2004) พบว�า เคร+1องจำ"กรมี�ราคาแพง แล้ะไมี�สามีารถท�างานแทนคนได้� เช�น งานเช+1อมีเหล้;ก งานจำ"ด้วางโครงเหล้;ก แล้ะการเทซี�เมีนต่�

ARCM (2004) พบว�าโรงงานส�งออกข้นาด้ใหญ่�เท�าน"5นท�1สามีารถเปล้�1ยนไปใช�เคร+1องแกะก$�งได้�อย�างค$�มีท$น

อ$ต่สาหกรรมีเส+5อผ่�าเคร+1องน$�งห�มีไทยอ$ต่สาหกรรมีเส+5อผ่�าเคร+1องน$�งห�มี เพราะเป�น

อ$ต่สาหกรรมีการผ่ล้%ต่ท�1มี�การใช�แรงงานต่�างด้�าวจำ�านวนมีาก

เป�นอ$ต่สาหกรรมีท�1ใช�แรงงานเข้�มีข้�นมี#ล้ค�าส�งออกล้ด้ล้งจำาก 25% ข้องมี#ล้ค�าส�ง

ออกท"5งหมีด้ในป* 1987 เป�น 5% ในป* 2005จำ�านวนโรงงานเพ%1มีข้85นจำาก 1,574 โรงในป* 1989 เป�น 3,066 โรงในป* 1995 แล้�วล้ด้ล้งเป�น 2,541 โรงในป* 2005

อ$ต่สาหกรรมีเส+5อผ่�าเคร+1องน$�งห�มีไทยการจำ�างงานเพ%1มีข้85นจำาก 688,000 คน เป�น 862,000 คน (22%) ในป* 1996 แล้�วจำ8งล้ด้ล้งเป�น 825,700 คน (15% ข้องการจำ�างงานในภาคอ$ต่สาหกรรมี) ในป* 2005

ส"ด้ส�วนการส�งออกต่�อการผ่ล้%ต่ได้�เพ%1มีข้85นเร+1อยๆต่"5งแต่�ป* 1995 ถ8ง 2005

อ$ปสรรคข้องอ$ต่สาหกรรมีค�าจำ�างท�1เพ%1มีส#งข้85น ค�าเง%นบาทท�1แข้;งค�าข้85น การแข้�งข้"นท�1ส#งข้85น

โด้ยเฉพาะเมี+1อระบบโควต่�าน�าเข้�าส%1งทอถ#กยกเล้%กไปภายใต่�การเป7ด้เสร�การค�าส%1งทอแล้ะเคร+1องน$�งห�มี

การปร"บต่"วข้องอ$ต่สาหกรรมีเน�นการออกแบบ พ"ฒนาว"สด้$ใหมี�ๆพ"ฒนาเทคโนโล้ย�การผ่ล้%ต่ เช�น CAD, CAM, GTS

เปล้�1ยนจำาก OEM เป�น OBM

การปร"บต่"วข้องอ$ต่สาหกรรมี

ข้นส�งส%นค�าด้�วนทางอากาศแสวงหาต่ล้าด้ใหมี�ต่"5งศ#นย�บร%การส�งออกโบ?เบ?แล้ะสร�างต่ราส%นค�ากล้าง

ย�ายฐานการผ่ล้%ต่ใช�แรงงานต่�างด้�าว

ความหมายข่องความสามารถในกัารแข่�งข่ น

ความีสามีารถท�1จำะผ่ล้%ต่ส%นค�าแล้ะบร%การอย�างมี�ประส%ทธิ%ภาพแล้ะประส%ทธิ%ผ่ล้ท"ด้เท�ยมีหร+อด้�กว�าค#�แข้�ง

ผ่ล้%ต่ภาพ (Productivity): Michael E. Porter

ผ่ล้%ต่ภาพเทคโนโล้ย�ประส%ทธิ%ภาพ

ข้�อมี#ล้ท�1ใช�ใช�ข้�อมี#ล้จำากการส�ารวจำผ่ล้%ต่ภาพแล้ะบรรยากาศ

การล้งท$นในประเทศไทย ข้องสถาบ"นเพ%1มีผ่ล้ผ่ล้%ต่แห�งชาต่% ป* 2006

96 ก%จำการ: 84 ก%จำการไมี�ใช�แรงงานต่�างด้�าว, 12 ก%จำการใช�แรงงานต่�างด้�าว

88%

6%

4%

2%

0%

1--10%

11 -- 30%

31--100%

ล้"กษณ์ะท�1ใช�ในการเปร�ยบเท�ยบ 26 ประการ

1 . อาย$แล้ะข้นาด้ข้องก%จำการ2. อาย$แล้ะประเภทข้องเคร+1องจำ"กรแล้ะ

อ$ปกรณ์�3. ส"ด้ส�วนเคร+1องจำ"กรท�1ควบค$มีด้�วย

คอมีพ%วเต่อร�4. การต่%ด้ต่�อก"บต่�างประเทศ

a. ส"ด้ส�วนการเป�นเจำ�าข้องโด้ยชาวต่�างชาต่%b. การข้ายส%นค�าให�บร%ษ"ทข้�ามีชาต่%c. ส"ด้ส�วนการส�งออก

ล้"กษณ์ะท�1ใช�ในการเปร�ยบเท�ยบ 26 ประการ5 . การว%จำ"ยแล้ะการพ"ฒนา (R&D)

a. ค�าใช�จำ�ายb. การจำ�างพน"กงานc. การจำ�างองค�กรอ+1น

6. การล้งท$นด้�านเทคโนโล้ย�สารสนเทศ 7. การมี�ต่ราส%นค�าเป�นข้องต่นเอง8. เคร+อข้�ายธิ$รก%จำแล้ะการมี�ส�วนร�วมี

ข้องล้#กค�า9. การคาด้การณ์�ยอด้ข้ายในอนาคต่

1 0 .แผ่นการล้งท$นเพ%1มีก�าล้"งการผ่ล้%ต่หร+อปร"บปร$งค$ณ์ภาพ

1 1 .การปร"บปร$งส%นค�าเด้%มี1 2 .จำ�านวนส%นค�าใหมี�ท�1โรงงานผ่ล้%ต่ในช�วง 2004-2006 1 3 .การปร"บปร$งแล้ะพ"ฒนาเคร+1องจำ"กรแล้ะอ$ปกรณ์� 1 4 .การเป7ด้ต่ล้าด้ใหมี�1 5 .การซี+5อหร+อย+1นจำด้ล้%ข้ส%ทธิ%@หร+อส%ทธิ%บ"ต่ร 1 6 .การพ"ฒนาส%นค�าหล้"กต่"วใหมี�1 7 .การเปล้�1ยนแปล้งกระบวนการผ่ล้%ต่ส%นค�าหล้"กโด้ยใช�

เทคโนโล้ย�ใหมี� 1 8 .การได้�ร"บส%ทธิ%ประโยชน�จำากภาคร"ฐในการค%ด้ค�น

นว"ต่กรรมีทางเทคโนโล้ย�หร+อการท�าว%จำ"ยแล้ะพ"ฒนา

ผ่ล้การศ8กษาก%จำการท�1ใช�แรงงานต่�างด้�าวมี�ล้"กษณ์ะด้�อยกว�าก%จำการท�1ไมี�ใช�แรงงานต่�างด้�าว 12 ประการจำากท"5งหมีด้ 26 ประการ ด้"งน�5

ประเภทข้องเคร+1องจำ"กรแล้ะอ$ปกรณ์�

ก%จำการท�1ใช�แรงงานต่�างด้�าว ก%จำการท�1ไมี�ใช�แรงงานต่�างด้�าว

50%

8%

38%

4%

ใหมี� ผ่ล้%ต่ในประเทศ มี+อสอง ผ่ล้%ต่ในประเทศ

ใหมี� ผ่ล้%ต่ต่�างประเทศ มี+อสอง ผ่ล้%ต่ต่�างประเทศ

28%

5%58%

9%

ใหมี� ผ่ล้%ต่ในประเทศ มี+อสอง ผ่ล้%ต่ในประเทศ

ใหมี� ผ่ล้%ต่ต่�างประเทศ มี+อสอง ผ่ล้%ต่ต่�างประเทศ

อาย$ข้องเคร+1องจำ"กร ก%จำการท�1ใช�แรงงานต่�างด้�าว ก%จำการท�1ไมี�ใช�

แรงงานต่�างด้�าว20%

52%

26%2%

<5 ป* 5-10 ป* 10-20 ป* >20 ป*

35%

42%

22%1%

<5 ป* 5-10 ป* 10-20 ป* >20 ป*

ก%จำการท�1ใช�แรงงาน

ต่�างด้�าว (แห�ง)

ก%จำการท�1ไมี�ใช�แรงงาน

ต่�างด้�าว(แห�ง)การถ+อครองห$�นโด้ยชาวต่�างชาต่%

0 14 (17%)

การข้ายส%นค�าให�บรรษ"ทข้�ามีชาต่%

3 (25%) 35 (42%)

R&D 0 9 (11%)

การมี�ต่ราส%นค�าเป�นข้องต่นเอง

2 (17%) 40 (48%)

ก%จำการท�1ใช�แรงงานต่�างด้�าว

(แห�ง)


ต่�างด้�าว(แห�ง)

เคร+อข้�ายธิ$รก%จำ 6 (50%)1 สมีาคมี

58 (69%)2 สมีาคมี

การมี�ส�วนร�วมีข้องล้#กค�าใน R&D

4 (33%) 61 (72%)

การมี�ส�วนร�วมีข้องล้#กค�าโด้ยส�งพน"กงานมีาท�างาน

1 (8%) 23 (27%)

การปร"บปร$งส%นค�าเด้%มี

5 (42%) 66 (79%)

ก%จำการท�1ใช�แรงงานต่�างด้�าว (แห�ง)


ต่�างด้�าว (แห�ง)

การคาด้การณ์�ยอด้ข้ายในอนาคต่

ล้ด้ล้ง 17% เพ%1มีข้85น 2%

แผ่นการล้งท$นเพ%1มีก�าล้"งการผ่ล้%ต่แล้ะปร"บปร$งค$ณ์ภาพ

1 (8%) 36 (42%)

สมีการถด้ถอย: ผ่ล้%ต่ภาพก"บการใช�แรงงานต่�างด้�าว

P ค+อ ต่"วช�5ว"ด้ความีสามีารถในการแข้�งข้"นAge ค+อ อาย$ข้องก%จำการFirmsize ค+อ ข้นาด้ข้องก%จำการDomEx ค+อ สถานะการส�งออกForeign ค+อ ส"ด้ส�วนการเป�นเจำ�าข้องโด้ยชาวต่�างชาต่%Comp ค+อ ส"ด้ส�วนเคร+1องจำ"กรท�1ถ#กควบค$มีโด้ยคอมีพ%วเต่อร�Vin ค+อ ส"ด้ส�วนข้องเคร+1องจำ"กรท�1มี�อาย$ต่�1ากว�า 5 ป*RD ค+อ ค�าใช�จำ�ายในการท�า R&DXreg ค+อ ท�1ต่" 5งข้องก%จำการM ค+อ ส"ด้ส�วนการจำ�างแรงงานต่�างด้�าว

iireg

iii

iiiii

MXRDVinComp

ForeignDomExFirmsizeAgeP

98765

43210 )ln()ln(

ผ่ล้การศ8กษามี#ล้ค�าเพ%1มีต่�อแรงงาน

ยอด้ข้ายต่�อแรงงาน

ต่�นท$นการผ่ล้%ต่ต่�อแรงงาน

ยอด้ข้ายต่�อต่�นท$นการผ่ล้%ต่

ส"ด้ส�วนการจำ�างแรงงานต่�างด้�าว

0.004

(0.592)

-0.001

(0.905)

-0.002

(0.805)

0.001

(0.634)

ค�าถามี ค�าต่อบใช� ไมี�ใช�

แรงงานต่�างด้�าวเป�นป6จำจำ"ยส�าค"ญ่ท�1ท�าให�ธิ$รก%จำอย#�รอด้สาเหต่$ข้องการใช�แรงงานต่�างด้�าวค�าจำ�างแรงงานต่�างด้�าวถ#กกว�าแรงงานไทยหาแรงงานไทยไมี�ได้�ไมี�มี�เง%นท$นพอท�1จำะซี+5อเคร+1องจำ"กรไมี�มี�เง%นท$นพอท�1จำะเปล้�1ยนไปผ่ล้%ต่เส+5อผ่�าประเภทอ+1นแรงงานต่�างด้�าวท�างานได้�ด้�กว�าแรงงานไทย

6

110035

4

901075

หากร"ฐบาล้ห�ามีใช�แรงงานต่�างด้�าวใช�แรงงานไทยมีากข้85นใช�เคร+1องจำ"กรมีากข้85นป7ด้ก%จำการย�ายฐานการผ่ล้%ต่

6211

สร$ปผ่ล้การศ8กษาแล้ะข้�อเสนอแนะ

ก%จำการท�1ใช�แรงงานต่�างด้�าวมี�ล้"กษณ์ะด้�อยกว�าก%จำการท�1ไมี�ใช�แรงงานต่�างด้�าวบางประการท�1อาจำส�งผ่ล้เส�ยต่�อความีสามีารถในการแข้�งข้"นในระยะยาว

ความีสามีารถในการแข้�งข้"นข้องก%จำการท�1ใช�แรงงานต่�างด้�าวไมี�ได้�ต่�1ากว�าความีสามีารถในการแข้�งข้"นข้องก%จำการท�1ไมี�ใช�แรงงานต่�างด้�าว

อ$ปสรรคส�าค"ญ่ข้องอ$ต่สาหกรรมีเส+5อผ่�าเคร+1องน$�งห�มีไทยค+อ การข้าด้แคล้นแรงงานมี�ฝี*มี+อ เพราะงานบางอย�างไมี�สามีารถใช�เคร+1องจำ"กรแทนแรงงานคนได้�

สร$ปผ่ล้การศ8กษาแล้ะข้�อเสนอแนะค�าจำ�างแรงงานไทยแล้ะแรงงานต่�างด้�าวเท�าก"น แสด้งว�า แรงงานท"5งสองประเภททด้แทนก"นได้�สมีบ#รณ์�

การพ81งพ%งแรงงานจำากประเทศเพ+1อนบ�านอาจำไมี�ใช�ทางออกท�1ย" 1งย+น

ผ่#�ประกอบการควรเปล้�1ยนไปผ่ล้%ต่เส+5อผ่�าท�1ค�าจำ�างแรงงานไมี�ใช�ห"วใจำส�าค"ญ่ในการแข้�งข้"น

แรงงานต่าง ด้าว กับ การ...

Documents