माझी माय सरसोती !

26
" मझ मय सरसत मझ मय सरसत , , मल शकवत बल मल शकवत बल" सवतत भरत अत, तझच रप पह ... जन पणस तयजत, वसधर नव कळ मनमनत आगळय नवनत समवद !! दवकर, शमष तझच ददवय द+न दकत कणकणतल शत जनजनत त नऊ द !! नभ दयर+त तझ, धरत शनतय पझर परतपर असच र , झर अखड वह !! दकत सध ब, दकत सध रचन.. पण चरचरच कलयण मगणर4 रचन ! जण जनदवन मशगतललय पसयदनच उतरध+च ! सधपण य मणसचय लखनतच नवह तर सवभवतह4 कठकठ भरलल हत. कठन आल असल ह ववलकण सधपण , ह4 वलकण पशतभ य मणसमधय ! जळगवचय य तरण कवन सतवत असतन आपल पदहल कववत शलदहल. आपलय कववतसठ? ओळखल गलल ह मणस लखक लखक: : वल वजय कलकणA वल वजय कलकणA 1

Upload: pramod-deo

Post on 13-Mar-2016

233 views

Category:

Documents


12 download

DESCRIPTION

बहिणाबाई चौधरींबद्दलची माहिती.

TRANSCRIPT

Page 1: माझी माय सरसोती !

""म�झ� म�य सरसत� म�झ� म�य सरसत� , , मल� श�कवत� बल�मल� श�कवत� बल�""सवत�त भ�रत� अत�, त�झ�च रप प�ह� द�...ज�न� पण�स तय�जजत�, वस��धर� नव� कळ�मन�मन�त आगळय� नव�नत� स�म�व�द� !!

ददव�कर�, शमष� त�झ�च ददवय द�+न� दकत�कण�कण�तल� श�त� जन�जन�त त� न�ऊ द� !!

नभ� दय�र+त� त�झ�, धर�त शनतय प�झर�पर�तपर� अस�च र�, झर� अख�ड व�ह� द� !!

दकत� स�ध� �बद, दकत� स�ध� रचन�.. पण चर�चर�च� कलय�ण म�गण�र4 रचन� ! जण� ज�नद�व�न� म�शगतल�लय� पस�यद�न�च� उतर�ध+च ! स�ध�पण� य� म�णस�चय� ल�खन�तच नवह� तर सवभ�व�तह4 क�ठक�ठ भरल�ल� हत�. क�ठ�न आल� अस�ल ह� ववलकण स�ध�पण�, ह4 ववलकण पशतभ� य� म�णस�मधय�! जळग�वचय� य� तरण कव�न� स�तव�त असत�न� आपल� पदहल� कववत� शलदहल�. आपलय� कववत��स�ठ? ओळखल� ग�ल�ल� ह� म�ण�स

ल�खकल�खक: : वव��ल ववजय क�लकणA वव��ल ववजय क�लकणA 1

Page 2: माझी माय सरसोती !

अशत�य उतम शचतक�रद�ख�ल हत�. तय��च� वBश�षDय� इथ�च स�पत न�ह4त, तय�न� प�. ववषण� ददग�बर पल�सकर��कड�न स�ग�त�च� श�कण घ�तल� हत�. य� ग�ण� म�णस�ल� समग "ज�न�शर4" म�खदत हत�. य� सरळ स�धय� म�णस�चय� न�व�वर "क�वयक�तकK छ�द ल�ल�वत�" ततसम सह� क�वयस�गह आह�त. कव� च�र��खर य��न� य� वयकKल� 'मह�र�ष क�वय ककKळ' ह4 पदव� ददल� हत�...! तर4ह4 ह� म�ण�स सदBव जग�चय� चमक च��दण�प�स�न द�र र�दहल�....पण य� म�णस�चय� ह�त�न य�प�क�ह4 मठ� अस� एक क�म वह�यच� हत�. स�ध�रण १९५०चय� ज�न दक�व� ऑगसU मदहनय�त ह� सदWहसथ क�ह4 क�म�शनशमत म��बईत आल� असत� आच�य+ अतय��न� भ�U�यल� ग�ल�. भ�U4त सहज तय��न� जख��तल� वह4 क�ढ�न तय� वह4तल� एक ग�ण� अत�स�ह�ब��न� ग�ऊन द�खवल�. स�ह�ब��न� तय��चय� ह�त�तल� वह4 अकर�[ ओढ�नच घ�तल�, तय�तल� ग�ण� व�चल�... आजण तय�वर तय��च� पदहल� ज�त पशतद\य� हत� ...

"अह, ह� ब�वनक�� सन� आह�. ह� ख�प अनमल ठ�व� आह�. आत�पय]त लपव�न क� ठ�वल�त?"

ल�खकल�खक: : वव��ल ववजय क�लकणA वव��ल ववजय क�लकणA 2

Page 3: माझी माय सरसोती !

अत� स�ह�ब महणत�त, " म� अकर�[ झप�Uलय�स�रख� तय� ज�न�U वह4च� प�न� च�ळत ग�ल, प�नह� प�नह� व�चत ग�ल. तय�तल� एक कववत� व�चत�न� अकर�[ शन:�बद हत ग�ल. "

ततक�ळ अत�स�ह�ब��न� त� ग�ण� गण�� प��ड� र�ग परच�र� पक��न�तर` छ�प�न घ�णय�च� सय क�ल�. १९५२ स�ल� त� प�सतक ब�ह�र पडल� आजण मह�र�ष�त�ल रशसक��न� एक अनमल खजजन� स�पडल�. खजजन�च क�.., खर� तर तय� कववत��चय� रप�न� मह�र�ष�ल� सनय�च� ख�णच स�पडल� महण�न�. क�रण तय� सदWहसथ��च� न�व हत� "सप�नद�व नथ�ज� चcधर4"

आजण तय� कववत� हतय� तय��चय� आईचय� "शनसग+कनय�" बदहण�ब�ई चcधर4�चय�.

ल�खकल�खक: : वव��ल ववजय क�लकणA वव��ल ववजय क�लकणA 3

Page 4: माझी माय सरसोती !

अत�स�ह�ब तय� कववत� व�चलय�वर क�य क�य महण�ल� असत�ल म�ह4त न�ह4. पण तय��च� एक�दर सवभ�व बघत� पतय�क दठक�ण� त� व�परत असल�ल� व�कय तय��न� इथ� व�परल� असणय�च� बर य�पBकK �कयत� आह�. आजण बदहण�ब�ईचय� कववत��चय� ब�बत�त त� खर� ठरणय�च� १००%

�कयत� आह�. अत� स�ह�ब महण�ल� असत�लह4...."ग�लय� दह� हज�र वष�+त अ�� कववत� शलदहलय� ग�लय� न�ह4त...........

आजण मल� ख�त� आह� आपलय� स�धय� सरळ, ग�वर�न बल� भ�ष�त शलदहल�लय� कववत��मध�न बदहण�ब�ई ज� क�ह4 स��ग�न ग�लय�, त� स��गण�र4 कववत� प�ढ4ल दह� हज�र वष�+त जनम�ल� य�णय�च� �कयत� ख�पच कम� आह�.आपल� सव�]च� ल�डक� प�.ल. उर+ भ�ईक�क� महण�ल� हत�.."सखखय� आईपम�ण�, शतन� आमच� आय�षय� समWद क�ल�."तय� अश�जकत म�उल�कड� सगळय� जगभर�च� �ह�णपण भरल� हत�.

वबन� कप���न� उल�, तय�ल� बiड महन� नय�,हररन�म�ववन� बल� तय�ल� तiड महन� नय� !!

ल�खकल�खक: : वव��ल ववजय क�लकणA वव��ल ववजय क�लकणA 4

Page 5: माझी माय सरसोती !

न�ह4 व�र य�न� ह�लल� तय�ल� प�न महन� नय�,न�ह4 ऐक� हररन�म तय�ल� क�न महन� नय� !!

य� च�र ओळ4 व�चलय�वर, ऐकलय�वर, अ�ग� शभनवलय�वर मल� स��ग� क�य गरज आह� क�ठलय� म�ददर�त ज�णय�च�, क�ण� ग�रच� श�षयतव घ�णय�च�. तय� जग�व�गळय� म�ईस�ठ? द�वतव�च� शनकषच व�गळ� हत�. शतचय� ल�ख� द�व क�वळ म�ददर�त नवहत� तर त चर�चर�मधय� स�म�वल� हत�. एकद� तय��च� नण�द महणज� सप�नद�व��च� आतय� र�ज�ब�ई य��न� शतल� ववच�रल�..."वBन�, म� आजण त� , दग�ब� अ�� अनपढ, अड�ण�... मग त�ल� ह� श�कवत� कण?"

तय�वर त� म�उल� महणत�....म�ज� म�य सरसत� मल� श�कवत� बल� ,

ल�क बदहन�चय� मन� दकत� ग�वपत� प�रल� !!

म�जय�स�ठ? प��ड� र�ग� त�ज� ग�त भ�गवत ,

आभ�य�त सम�वत�, म�U4मध� उगवत� !!

ल�खकल�खक: : वव��ल ववजय क�लकणA वव��ल ववजय क�लकणA 5

Page 6: माझी माय सरसोती !

त�जय� प�य�च� च�ह�ल ल�ग� प�न� प�न�मध� ,

द�व� त�ज� य�न�-ज�न� व�र� स��ग� क�न�मध� !!

अर� द�व�च� दरसन.. झ�ल� झ�ल� आपस�क,

दहररद�त स�य+ब�प� द�व� अरप�च� रप !!

एक अड�ण�, अश�जकत स�, जजल� श�कण�च� अजजब�त ग�ध न�ह4, जजन� कध� ��ळ�च� तiड प�दहल�ल� न�ह4, त� ब�ई स��गत� कK म�झय� हदय�त स�य+ब�पप� य�त आजण ज� सव+ स�म�नय��न� ददसत न�ह4 अस� तय� परम�शर�च� शनग�+ण रप द�खवत. न�ह4 ह...त� क�ण� स�म�नय स� नवहत�च, स�क�त आई सरसवत�च आल� हत� तय� व�डय� ब�गडय� रप�त य� अड�ण� जग�ल� तय�चय� भ�ष�त जगण� श�कव�यल�. तय�च� जगण� समWद कर�यल�.अत�स�ह�ब��न� त� वह4 ज�वह� अध�शय�स�रख� व�च�न क�ढल�, त�वह� तय�तल� एक कववत� तय��न� व�गळ4 क�ढल� आजण परच�रsन� ख�स स��शगतल� ह4 कववत� सगळय�त आध� छ�प. य�त �बद, सप�+, रस, रप आजण ग�ध ह� प�च� आल� आह�त. ह4 आय�चय� म�य�च� आरत� आह�. य�त सगळय�च� स�र आल� आह�.

ल�खकल�खक: : वव��ल ववजय क�लकणA वव��ल ववजय क�लकणA 6

Page 7: माझी माय सरसोती !

"अर� दकत� र�गवव�� र�ग, र�ग भरल� डळय�त,

म�झय�स�ठ? श�ररर�ग, र�ग ख�ळ� आक���त!!

र�ल�मध� सम�वल� धरत�च� परमय..,

म�जय� न�क�ल� इच�र�, नथन�ल� तय�च� क�य!!

धतAमधलय� रस�न� ज�भ म�झ� सव�दत�,तव� तiड�तल� चव वप�ड�मध� ठ�व घ�त� !!

शतल� जगण� उमजल� हत�. शतन� जगण� ज�णल� हत�, तय�स�ठ? शतल� क�ठलय� ��ळ�त ज�यच� गरज न�ह4 पडल� कध�. क�ठलय�ह4 पक�रच� श�कण न घ�त� द�ख�ल शतल� भलय� भलय� ववद�न��न� ल�भत न�ह4 अस� ज�न ल�भल� हत�.

आल� स�स, ग�ल� स�स, जजव� त�झ� र� त�तर,

अर� जगण� मरण� एक� स�स�च� अ�तर...!

द�व क�ठ�, द�व क�ठ� आभ�य�चय� आरप�र,

द�व क�ठ�, द�व क�ठ� त�जय� ब�बय�मध� र�...!!

ल�खकल�खक: : वव��ल ववजय क�लकणA वव��ल ववजय क�लकणA 7

Page 8: माझी माय सरसोती !

श�स घ�तल�, श�स सडल� एवढ� स�ध� जगणय�च� त�त आह�. अर� व�डय� जजव�.., जगण� क�य, मरण� क�य एक� श�स�च� अ�तर. मग उग� तय�बदल एवढ4 वWथ� आसकK क��ल�? द�व क�ठ� आह�, तर त सगळय� आभ�ळ�त (अवक���त, आसम�त�त) आरप�र स�म�वल�ल� आह�. क��ल� हव� द�ऊळ आजण क��ल� हव�त अवड�बर�..? व�डय� त त�झय� डळय��त (त�झय� नजर�त) स�म�वल� आह�. स�ध�रण १९८० चय� स�म�र�स मर�ठव�डय�त�ल आसद� य� ग�व�त श�. उख�ज� मह�जन य� जम�नद�र वयकKचय� घर�त बदहण�ईच� जनम झ�ल�. वय�चय� त�र�वय� वषA जळग�व�त�ल एक ३० वष�+च� ववध�र श�. नथ�ज� चcधर4��� तय��च� लगन झ�ल�. बदहण�ईचय� वय�चय� शतस�वय� वषA नथ�ज��च� मWतय� झ�ल�. महणज� व�Dय�ल� आल�ल� स��स�ररक आय�षय अवघ� १७ वष�+च�. न�मक� तय��चय� मWतय�चय� आध�, क�ह4 क�ळच घर�चय�, इसU�U4चय� व�Uणय� झ�ल�लय�. पदर�त दन म�ल�... एक�कK, अबल� स� महUलय�वर स�हजजकच स�ध�स�ध�, मतलब� न�त�व�ईक��न�ह4 हत� त� ह4 दहर�व�न घ�तल�. तय�त डकय�वर स�वक�र�च� कज+.....

ल�खकल�खक: : वव��ल ववजय क�लकणA वव��ल ववजय क�लकणA 8

Page 9: माझी माय सरसोती !

अ�� स�कU�च� र��गचय� र��ग समर उभ� अस�नस�द� बदहण�ई शनल̀प र�दहल�. ग�ग�चय� प�णय�स�रख� शनम+ळ र�दहल�. शतचय� कववत��मधय� कध�

द�:ख, व�दन�, द�ररदय अ�� गष��च� पभ�व आढळत न�ह4, कK पररजसथत�च� ओरखड�ह4 आढळत न�ह4त. पररजसथत�च� रUक�

ख�ललय�वर य�ण�र� कडवUपण�तर च�क�नह4 आढळत न�ह4. बदहण�ईच� वBश�षDय महणज� तय��न� पखर पशतभ� तर हत�च, पण तय�बरबरच भ�व�तमक दष�ह4 ल�भल� हत�. परम�शर�वर शद� असलय�न� कKत+न�च� आवड हत�, तय�त�न एकपक�रच� बह�श�तपण� ल�भल� हत�. तय��च� मठ� म�लग� ओ�क�र ह� पल�गम�ळ� अप�ग झ�ल� हत�. तय�म�ळ�

स�स�र�च� सगळ4 जब�बद�र4 तय��चय�वरच पडल� आजण तय��न� त� ��वUपय]त शनभ�वल�. पण तर4ह4 स�स�र�बदल तय��चय� मन�त कध�

कU�त� आल� न�ह4 कK तय��चय� कववत�त�नह4 त� डक�वल� न�ह4. उलU बदहण�ई स��गत�...

अर�, स�स�र स�स�र, जस� तव� च�ल}�वर,

आध� ह�त�ल� चUक�, त�वह� शमळत� भ�कर

ल�खकल�खक: : वव��ल ववजय क�लकणA वव��ल ववजय क�लकणA 9

Page 10: माझी माय सरसोती !

भग�वय� ल�गल�लय� त�स�बदल त� कध� क�ठल� ग�र ह�ण� ग�त बसत न�ह4, तर स�कU� ह� जगणय�च� म�लभ�त घUकच आह�त, तय��चय�श�व�य जगणय�ल� अथ+ य�त न�ह4 य�वर शतच� ठ�म ववश�स हत�. शतन� सगळय� व�दन�, सगळय� आपत� क�यम भ�षण�स�रखय� म�नलय�. तय��च� र�ग र�ग न करत� तय�बदल रडत न बसत� तय��चय�वर म�त करणय�च� सवत:च� अस� एक व�गळ�च ततवज�न जग�प�ढ� म��डल�.

अर�, स�स�र स�स�र, खU� कध� महन� नह4�,र�ऊळ4चय� कयस�ल�, लU� कध� महन� नह4�

अर�, स�स�र स�स�र, नह4� रडन� क�ढन�,य�डय�, गय�तल� ह�र, महन� नक र� लढन� !

अर�, स�स�र स�स�र, ख�र� य�ल�वरच� तड,

एक तiड�मधय� कड� , ब�कK अवघ� ल�ग� गडअर�, स�स�र स�स�र, महन� नक र� शभल�व�,तय�ल� गड भ�मर�ल, मध� गड��बय�च� ठ�व�

ल�खकल�खक: : वव��ल ववजय क�लकणA वव��ल ववजय क�लकणA 10

Page 11: माझी माय सरसोती !

द�ख�, स�स�र स�स�र, �sग वरत�न क�U�,अर�.., वरत�न क�U�, मशध शचकन� स�गरगU�ऐक�, स�स�र स�स�र, दनह4 जजव��च� इच�र,

द�त स�ख�ल� नक�र, अन द�:ख�ल� हक�रद�ख�, स�स�र स�स�र, दन जजव�च� स�ध�र,

कध� नगद उध�र, स�खद�:ख�च� ब�प�र !

अर� स�स�र स�स�र, अस� मठ� ज�द�ग�र,

म�झय� जजव�च� म�तर, तय�चय�वरत� मद�रअस� स�स�र स�स�र, आध� द�व�च� इस�र,

म�झ� द�व�च� जज�र, मग जजव�च� आध�र,

अर� स�स�र स�स�र, जस� तव� च�ल}�वर,

आध� ह�त�ल� चUक�, त�वह� शमळत� भ�कर ..........!!

बदहण�ई खरखर सरसवत� हत�. स�धय� स�धय� �बद��त�न शतन� आपल� जगणय�बदलच� ततवज�न जग�समर म��डल�. बदहण�ईचय� कववत� वव��षकरन ज�त�, घरU�, मU, चल, प�रण�, क�पण� य��चय�त ग��तल�लय�

ल�खकल�खक: : वव��ल ववजय क�लकणA वव��ल ववजय क�लकणA 11

Page 12: माझी माय सरसोती !

हतय�, ग��रल�लय� हतय�. त� न�हम� महण�.......द�व�च�, तय�चय� प�य�च� च�ह�ल झ�ड��चय� प�न� प�न�त ल�गत�, आसम�त�त दररण�र�, घ�मण�र� व�र� द�व�चय� य�णय�च� ब�तम� क�न�त स��गत. कध� कध� दहच बदहण�ई ववनद�न� महणत�..."ज असत पण ददसत न�ह4 त द�व, ज� ददसत� पण असत न�ह4 त� भ�त!"

बदहण�ई महणज� सवत[च म�शत+म�त पशतभ� हत�, जजव�त कववत� हत�. सप�नद�व��न� तय��चय� लह�नपण�च� एक अन�भव स��शगतल� हत�. एकद� सक�ळ4 सक�ळ4 बदहण�ई ज�तय�वरचय� ओवय� ग�त हत�...

"स�ववत�.., स�ववत� सतयव�न�च� स�वल�,शनघ� सतयव�न तय�चय� म�ग�न ध�वल�!"

सप�नद�व��न� ववच�रल�, "आई ह� ग�ण� क�ठ� श�कल�स त�?"

ल�खकल�खक: : वव��ल ववजय क�लकणA वव��ल ववजय क�लकणA 12

Page 13: माझी माय सरसोती !

तर बदहण�ई महण�ल�.."अर� क�ल त� तर त 'सतयव�न-स�ववत�च�' धड� व�चत हत�स न�, "स�ववत�च� च�त�य+!" म� आइकल�."तय� शनरकर स�न� त धड� न�सत� ऐक�न तय�वर कववत� क�ल� हत�. क�� स�चत असत�ल शतल� ओळ4? पण एक म�त खर� आईच� पशतभ� ल�क�त महणज� सप�नद�व��मधय� प�र�प�र उतरल� हत�. सप�नद�व स��गत�त ...

शतच� पतय�क गष�कड� प�हणय�च� दष�च जग�व�गळ4 हत�. त� महणत�त न� "ज� न द�ख� रव�, त� द�ख� कव�!" पतय�क गष�कड� प�हणय�च� सवत[च� अ�� एक �Bल� हत� शतचय�कड�. म�ळ�तच कसल�ह4 ��ल�य श�कण नसलय�न�, श�कण�म�ळ� मन�वर वब�बवलय� ज�ण�र य� क�ठलय�ह4 गष��च� पगड� अस� शतचय� मन�वर नवहत�. रजच� जगण� ह4च शतच� ��ळ� हत�. तय�म�ळ� आपलय� रजचय� ज�वन�त�ल अन�भव��न�च शतन� आपलय� कववत�च� म�ळ बनवल�. तय�म�ळ� शतचय� कववत� सहज, स�धय� पण म�ळ�पय]त पचण�र य� बन�न ग�लय�.

ल�खकल�खक: : वव��ल ववजय क�लकणA वव��ल ववजय क�लकणA 13

Page 14: माझी माय सरसोती !

सप�नद�व��न� ��ळ�चय� प�ठयप�सतक�त एक धड� हत�. पभ� श�र�म लह�नपण� एकद� आक���तल� च�र हव� महण�न हDU धरन बसल�. त�वह� र�ज�चय� पध�न�न� तय��न� आर��त च�र द�खवल� आजण त� ���त झ�ल� अ�� क�दह�� त� कथ� आह�. य� कथ�वर बदहण�ईच� पशतद\य� म�त व�गळ4च हत�. त� महण�ल� "तय� परध�न�न� सगळ� घU�ळ� क�ल� बघ!"

लह�नग� सप�न आशय�+त पडल�, "अग� आई, उलU पध�न�न� च�त�य�+न� ब�ल श�र�म��च� सम�ध�न करन तय��च� रडण� थ��बवल�, य�त घU�ळ� कस� क�य?

"य�डय�, र�म�च� भक कण..हन�म�न ! र�म�च� हDU जर तय�चय�पय]त पचवल� आसत� तर त एकच उड4 म�रन च�र घ�ऊन आल� आसत�, अन तय� च�र�ल� र�म�न� ह�त ल�वल� कK आपआपच र�म�चय� प�वन सप��+न� च�र�वरच� ड�ग ब� प�सल� ग�ल� असत� न�?"

ल�खकल�खक: : वव��ल ववजय क�लकणA वव��ल ववजय क�लकणA 14

Page 15: माझी माय सरसोती !

तय� अश�जकत स� कड� एवढ� जग�व�गळ� ववच�र करणय�च� �कK क�ठ�न आल� अस�ल. महण�नच म� महणत त� सव+स�म�नय स� नवहत�च, शतचय� रप�न� म�य सरसवत�च भ�तल�वर आल� हत�. ज�न�शरभशगन� स�त म�क�ब�ई दहचय�बदल शतल� ववलकण प�म हत�. त� आपलय� एक� ग�णय�त म�क�ईबदल महणत�...

"म�झ� म�क�ई, दह� वर4स�च� ल�करच��गद�व यशगय�न�, शतल� म�नल� र� ग�रऐक ज�नर�ज�, आददम�य� प�नह�वल�

सव�+आध� र� म�क�ई, प�नह� वपऊन�य� ग�ल�!"पण अस� असल� तर4 शतच� भकK आ�धळ4 नवहत�. नसतय� अवड�बर�वर

शतच� पच�ड र�ग अस�. गळय�त त�ळ��म�ळ� घ�ल�न शमरवण�र य� व�रकर य��न� त� ववच�रत�, "अ�� म�ळ� घ�ल�न, ग�ध ल�व�न क� कण� स�त हत?"

"तiड�वर4 अ�ग�वर4 हज�र दUक� (ग�ध)

ग�ध ल�व�न�य� स�त हत� य�त� क� क�ठ�?"

ल�खकल�खक: : वव��ल ववजय क�लकणA वव��ल ववजय क�लकणA 15

Page 16: माझी माय सरसोती !

बदहण�ई शनसग�+ल� द�व म�न�यच�. त� महण�यच�, अर� ग�ध, म�ळ� असलय� अवड�बर�मधय� द�व असत क� क�ठ�? मल� ववच�र, मल� द�व क�U� ददसत.., ब� प�रल� कK कiब य�त, मल� तय�त द�व ददसत...

"धररत�चय� क���मधय� ब�-वबय�ण� शनजल�वर पसरल� म�त�, ज�� ��ल प��घरल� !

ब�य Uर�र� भ�ईत, सव` कiब आल� वह`बहरल� ��त जस� अ�ग�वरल� �ह�र� !

ऊन व�र य��� ख�ळत� एक� एक� कiब�त�नपग+Uल� दन प�न�, जस� ह�त जड4सन !

U�ळय� व�जवत� प�न�, द�ग द�व�चय� भजन�जस� करत� क�रनय� (करण�), हऊ द� र� आब�द�न� !

क�य महन�, कणस� क�� व�ररय�न� ड�लत�त�द�न� आल� ग�ड4 म�ड4...द�व अजब ग�रड4, द�व अजब ग�रड4 !"

ल�खकल�खक: : वव��ल ववजय क�लकणA वव��ल ववजय क�लकणA 16

Page 17: माझी माय सरसोती !

त� द�वद�+न�ल� म�ददर�त ज�यच� , प�ज� अच+न�ह4 कर�यच�. पण तय�त त� कध�च रमल� न�ह4. त� म�ददर बघ�न बदहण�ई महण�यच�...."एवढ� मठठ� द�व आन ह� एवढ�स� म�ददर.., य�चय� कस� र� म�य�त आसल त, पण अस तय�ह4 तय�च� य�क रप ह�य�. पण द�वद�+न�प�क� मल� भजन कKत+न ऐकणय�त खर� गय�न शमळत�."तय��चय� ग�व�तलय� ववठठल म�ददर�मधय� U�ळ-मWद�ग�च� भजन च�ल�यच�, तय�ल� बदहण�ई महण�यच� ह4 म�झ� "मर�ठ? ��ळ�" तर श� र�म म�ददर�मधय� तबल�-प�U4सह भजन च�ल�यच� तय�ल� बदहण�ई "म�झ� इ�गज� ��ळ�" महण�यच�.सप�नद�व एक दकसस� स��गत�त. तय��च� लकम�ब�ई दUळक���� (समWत�शचतक�र)ख�प च��गल� स�ब�ध हत�. सप�नद�व लकम�ब�ई दUळक��न� "आई"च महणत असत. तय��च�ह4 सप�नद�व��वर ववलकण लभ हत�. एकद� बलत� बलत� सप�नद�व तय��न� महण�ल�.."आई, त�मह4 इतकK समWशतशचत� शलदहल�त, एख�द� उचच ववद� ववभ�वषत म�णस�ल�ह4 जमण�र न�ह4 इतकK स�र�ख उतरल� आह�त त�. कस� क�य

ल�खकल�खक: : वव��ल ववजय क�लकणA वव��ल ववजय क�लकणA 17

Page 18: माझी माय सरसोती !

जमत� ह�?"

तय�वर लकम�ब�ई महण�लय�..."अर� म� पदव�धर न�ह4 क�? म�झ� पदव� महणज� "इनरनन�" महणज� इनर�U कल�समधय� न�प�स महण�न म� ��ळ� सडल�, पण बदहण� तर म�झय� प�क� ख�पच श�ष आह�...शतच� पदव� "��दनन�" महणज� ��ळ�च� द�+नच न�ह4. बदहण�ईल� आपलय� बल�भ�ष�त बल�यच� सवय, तय�म�ळ� सव+स�म�नय न�गर4 भ�ष�त त� ख�प कम� बल�यच�. शतच� स�ध� बलण� द�ख�ल शतचय� भ�ष�तच अस�यच�. त� क�वयमय अस�यच� पण तर4ह4 त� क�वय आह� अस� कध� व�Uतच नस� म�ळ4...., त� महण�यच�......."क�य र�.., क�य व�ड4च� शलह�न घ�त�य त�मह4? ग�य द�ध द�त� त� दकत� मल�न� आजण दकत� ��र ववकल� ज�त� ह� शतल� क�ठ� म�ह4त असत�. तस�च आह� ह�..च��गल� अस व�ईU अस, म�झय� तiड�त�न �बद ब�ह�र पडत�त , बसस तय�त क�य मठ�स�?"

ल�खकल�खक: : वव��ल ववजय क�लकणA वव��ल ववजय क�लकणA 18

Page 19: माझी माय सरसोती !

शतन� ख�प क�ह4 रचल� अस�ल. त� य�त� ज�त� सहज कववत� कर�यच�. शतन� जवळ प�स ३५० चय� घर�त अभ�ग रचल� अस�व�त अस� अ�द�ज आह�. शतच� त� सगळ� स�दहतय जर क�ण� उतरन ठ�वल� असत� तर आज मह�र�ष क�वढ� समWद झ�ल� असत�. कध� व�Uत� कK शतल� शलदहत� व�चत� य�त नवहत� य�म�ळ� आपल� क�वढ4 मठ? ह�न� झ�ल�य...

पण एकKकड� अस�ह4 व�Uत� बर� झ�ल� शतल� शलदहत� व�चत� य�त नवहत�, न�ह4तर वबच�र4 शलह�न ठ�वणय�तच ग��त�न ग�ल� असत� आजण आपण एक� समWद स�दहतय�ल� म�कल असत. पतय�क गष�त त� म�य क�ह4तर4 अथ+ �ध�यच�. जळग�व�त न�न�स�ह�ब रडण�स य��न� पदहल� छ�पख�न� क�ढल�, तय�बदल बलत�न� बदहण�ई महणत�...

"न�न�ज�च� छ�पख�न�तय�त मठ मठ� प�ठठ�तस� ��ईच� दर�म

आजण क�गद�च� गठठ�...म�नस�पर4 म�न�स

ल�खकल�खक: : वव��ल ववजय क�लकणA वव��ल ववजय क�लकणA 19

Page 20: माझी माय सरसोती !

र�हत र� य�डज�न� (अश�जकत)

अर�, हत छ�वपसन�, कर� क�गद �ह�न� !"

वर स��शगतलय�पम�ण� स�कU�ल� घ�बरन ज�ण�, रडण� शतल� अजजब�त म�नय नस�यच�. म�ळ�त म�ण�स जनम�ल� य�त तच रडत रडत मग शनद�न शमळ�ल�ल� आय�षय तर4 हसत हसत जग�व� य� मत�च� बदहण�ई हत�.

ह�स ह�स म�जय� जजव� अस� स�स�र�त ह�स इड�वपड� स�कU�चय� तiड�वर4 कळ� र�स !"

उग�च द�:ख��न� उग�ळत बसणय�त क�य अथ+ आह�? ज� क�ह4 पदर�त पडल�य त� आन�द�न� सव�क�र�यच�, द�:ख�ल� ववसरन स�ख�न� आय�षय�ल� स�मर� ज�यच� ह� शतच� स�ध� सरळ ततवज�न हत�. त� ववलकण आ��व�द4 हत�.

ल�खकल�खक: : वव��ल ववजय क�लकणA वव��ल ववजय क�लकणA 20

Page 21: माझी माय सरसोती !

"म�झ� द�:ख, म�झ� द�:ख ज�� अ�ध�रल� र�तम�झ� स�ख, म�झ� स�ख ह�त�तल� क�डव�त म�झ� द�:ख, म�झ� द�:ख तळघर�त कiडल�

म�झ� स�ख, म�झ� स�ख ह��डय� झ��बर U��गल� !"

(क�डव�त : तय� क�ळ�तल� ब�Uर4 , क�षवतA महणत बह�द� शतल�)सप�नद�व��न� ड�. ववठठल पभ� य��न� घ�तल�लय� तय��चय� एक� म�ल�खत�त एक दकसस� स��शगतल� हत�. एकद� सप�नद�व क�ठलय�तर4 एक� कववस�म�लन�स�ठ? न�गप�रल� ग�ल� हत�. आपलय� कववत�चय� जर�वर तय��न� तय� स�म�लन�त�ल कव��सकU रशसक��न�द�जखल जज�क�न घ�तल�. पण न�तर तय� कववस�म�लन�चय� छ�प�ल अहव�ल�त क�ठ�ह4 तय��च� उलल�खच नवहत�, तय�म�ळ� सप�नद�व ख�प न�र�ज हत�. तय�वर बदहण�ईन� तय��च� स��तवन क�ल�...

"अर�, छ�प�सन� आल� त� म�नस�ल� समजल�छ�प�सन� र�दहल� त� द�व�ल� उमजल�!"

सप�नद�व क�ठलय� न� क�ठलय� क�रण�न� ब�ह�रच र�दहलय�न�

ल�खकल�खक: : वव��ल ववजय क�लकणA वव��ल ववजय क�लकणA 21

Page 22: माझी माय सरसोती !

बदहण�ईचय� बर य�च कववत� तय��न� अध+वUच म�ह4त हतय�. पण स�दBव�न� तय� स�र य� कववत� तय��चय� मठय� बदहण�ल� प�ठ हतय�. शतचय�कड�न ऐक�न तय� सप�नद�व��न� शलह�न ठ�वलय�.

जवह� इम�न सचU4 प�प�मध� र� ब�ड�ल�तवह� य�च म�नस�न� दकललय� क�ल�प घडल�...

दकललय� र�दहलय� दठक�न�, जवह� शतजर य� रडलय�तवह� य�च म�नस�न� ब�डय� लख�ड4 घडलय�....! "

��सत� आजण ��सन य�वर एवढ� पभ�व� भ�षय, एवढय� सपय� आजण कम� �बद�त क�ण� क�लय�च� आठवत�य?

पतय�क स�स�रव�श�ण�चय� मन�त म�ह�र�बदल असल�लय� ववलकण ओढ4बदल बलत�न� बदहण�ई महणत�...

"म�जय� म�ह�र�चय� व�U� जर4 ल�गलय� र� ठ�च�व�U�वरचय� दगड� , त�ल� र�Uल� र� व�च� "

तय�वर त म�ह�रचय� व�U�वरच� दगड महणत...

ल�खकल�खक: : वव��ल ववजय क�लकणA वव��ल ववजय क�लकणA 22

Page 23: माझी माय सरसोती !

"न�U ज�य म�यब�ई नक कर धडपडत�झय�च म� म�ह�रचय� व�U�वरच� दगड..."

क�यम म�ह�र-म�ह�र करण�र य� स�स�रव�श�ण��कड� बU द�खवण�र य��न� उद���न तय��न� एक अशत�य अथ+प�ण+, स��दर कववत� शलदहल� आह�. चcधर4 क�U� �ब�त बदहण�ईचय� आध� क�ण�ल� म�ल�च झ�लय� नवहतय� , तय�म�ळ� ल�कKस�ठ? आस�सल�ल� बदहण�ई महणत�...

म�झ� म�ह�र म�ह�र सद� ग�न� त�झय�ओठ?मग म�ह�रन आल� स�सर�ल� क��स�ठ?..?

अर�, यगय� त�ल� न�ह4 र� कळ�यच�...अर�, ल�गल� डह�ळ� स��ग� ��त�तल� म�त�...ग�त� म�ह�र�च� ग�न�, ल�क य�ईल र� पU4...!द�र� द�र� यगय� धय�न ऐक क�य म� स��गत�ल�कKचय� म�ह�र�स�ठ? म�य स�सर4 न��दत�...!

य� कववत�चय� ��वUचय� दन ओळ4 अशत�य स��दर आह�त. बदहण�ई

ल�खकल�खक: : वव��ल ववजय क�लकणA वव��ल ववजय क�लकणA 23

Page 24: माझी माय सरसोती !

उतकUत�न� म�ह�र�च� महत� स��गत�..."द�व क�ठ� द�व क�ठ� भर4सन� ज उरल�अर� उर4सन� म�झय� म�ह�र�त सम�वल�"

घर�तल� दळण, क��डण� करत�न�, ध�नय शनवडत�न�, प�खडत�न� बदहण�ईचय� तiड4 सहजपण� ग�ण� तय�र हत अस� ह� शतचय� दBव� पशतभ�च� वBश�षDय हत�. शतचय� मन�त ववलकण सश�कत� हत�, जजवह�ळ� हत�. शतचय� कववत��मधय� एकपक�रच� सहजपण� हत�. त� अश�जकत असल� तर4 अड�ण� नवहत�. बदहण�ईचय� कववत� अदहर�ण� भ�ष�त आह�त अस� एक सव+म�नय समज आह�, पण सप�नद�व महणत�त कK बदहण�ईचय� कववत� अदहर�ण� नवह� तर तय��चय� सवत[चय� बल�भ�ष�त आह�त. शतल� त� "स�व� प�U4ल भ�ष�"महणत�त.शतचय� कववत�तल� शनरशनर�ळ4 रपक� बशघतल�, अन�भवल� कK पकष�+न� ज�णवत� कK आई सरसवत�ल� क�ह4 क�ळ मन�षयजनम�च� मह पडल� आजण बदहण�ईचय� रप�न� शतन� त मनसक अन�भवल�.

ल�खकल�खक: : वव��ल ववजय क�लकणA वव��ल ववजय क�लकणA 24

Page 25: माझी माय सरसोती !

अ�� ह4 जग�व�गळ4, तर4 सगळय��न� भ�वल�ल� म�य ३ दडसsबर १९५१ रज� प�चततव��त ववल�न झ�ल�. बदहण�ईल� उद���न कवववय+ ब�. भ. बरकर��चय� दन ओळ4 उदWत करत आजण य� ल�ख�च� सम�रप करत...

"द�व त�झय� ओU4-पU4, द�व त�झय� क�ठ? ओठ?,द���ग�ळ4 उरल�ल� द�व त�झय� द�ह4 बU4....!"

म�य�, बदहण�य� त�झ� उपक�र कस� र�डण�र आहत ग� आमह4? =========

ल�खकल�खक: : वव��ल ववजय क�लकणA वव��ल ववजय क�लकणA 25

Page 26: माझी माय सरसोती !

}� ल�ख�स�ठ? व�परल�ल� स�दभ+ :

१. ह�सयर�ग २००९ : ददव�ळ4 अ�क�त�ल ड�. ववठठल पभ� य��च� शनसग+कनय� ह� म�ल�खतवज� ल�ख.

२. श�प�वA पशतवब�ब १९७९: ददव�ळ4 अ�क�त�ल बदहण�ब�ईच� ग�ण� ह� ल�ख३. ववदकवपदडय� : बदहण�ब�ई चcधर4४. https://www.manase.org/maharashtra.php?mid=68&smid=23&pmid=8&id=786

ल�खकल�खक: : वव��ल ववजय क�लकणA वव��ल ववजय क�लकणA 26