Επιχειρησιακά Ολοκληρωμένη Διαχείριση ΑΣΑ - Θέσεις &...

.

Κείμενο Θέσεων/Προτάσεων

για την

Επιχειρησιακά Ολοκληρωμένη Διαχείριση Αστικών Στερεών Αποβλήτων

Προς μια κοινωνία μηδενικών αποβλήτων και στην Ελλάδα

Η ριζική αντιμετώπιση του κρίσιμου για το Περιβάλλον, την Οικονομία και την Κοινωνία

προβλήματος της διαχείρισης των Αστικών Στερεών Αποβλήτων, αποτελεί για το CISD1 αντικείμενο

προβληματισμού - ταυτόχρονα και πρόκληση αποτελεσματικής συμβολής του.

Μετά από εργασίες ενός έτους2, που ολοκληρώθηκαν με διαβούλευση στην οποία συμμετείχαν

σημαντικοί διαμορφωτές3 των σύγχρονων απόψεων και δράσεων για το αντικείμενο και

λαμβάνοντας υπ’ όψη σημαντικές προτάσεις που έχουν κατατεθεί από επιστημονικούς, κοινωνικούς

φορείς και ΜΚΟ, το CISD ανακοινώνει τις θέσεις του, όπως διατυπώνονται στη συνέχεια.

Οι θέσεις αυτές, αποτελούν την βάση για την άμεση επιχειρησιακή ανάπτυξη των δράσεών του με

κάθε μέσο και προς όλους τους εμπλεκόμενους, με σκοπό την επείγουσα επίλυση του

προβλήματος.

Αναγνώριση της υφιστάμενης κατάστασης

Η διαχείριση των ΑΣΑ στην Ελλάδα βρίσκεται σήμερα σε ιδιαίτερα κρίσιμη καμπή!

Ύστερα από δύο δεκαετίες αποσπασματικής/αναποτελεσματικής διαχείρισης και αδράνειας -κυρίως από

την πλευρά των δήμων αλλά και των περιφερειών- για την εφαρμογή βιώσιμων λύσεων για τα Αστικά Στερεά

Απόβλητα, σήμερα η χώρα καλείται, σε ελάχιστο χρόνο, να υπερβεί τα λάθη του παρελθόντος και να

προχωρήσει στην υλοποίηση των βέλτιστων λύσεων που θα οδηγούν στην επίτευξη των εθνικών στόχων

ανακύκλωσης, τη στιγμή που η Πολιτεία εξακολουθεί να μην διαθέτει ολοκληρωμένο σχέδιο, αλλά και

εμπειρία πάνω στις «βέλτιστες διαθέσιμες τεχνικές», με αποτέλεσμα να παρασύρεται από τις όποιες

προσφερόμενες τεχνολογίες, καθώς παραμένει απλώς «ανοικτή» σε κάθε σχετική πρόταση.

Η Ανακύκλωση και η Ολοκληρωμένη Διαχείριση Αποβλήτων προχωρούν με πολύ αργούς ρυθμούς, σε

σχέση με αυτούς άλλων χωρών αλλά και σε σχέση με τις σημερινές ανάγκες της κοινωνίας.

1 Παρατηρητήριο Πολιτών για την Αειφόρο Ανάπτυξη – Citizens’ Inspectorate for Sustainable Development (Αστική Μη Κερδοσκοπική

Εταιρεία) – www.cisd.gr

2 από την Θεματική Επιτροπή για τα ΑΣΑ, που συγκροτήθηκε από τα μέλη του CISD Σταύρο Αργυρόπουλο, Βασιλική

Γραμματικογιάννη, Φίλιππο Δραγούμη, Μαργαρίτα Καραβασίλη, Χριστίνα Μαρούλη, Μανώλη Μπαλτά, Θεόδωρο Ρέντζο, Περικλή

Σαχίνη, Σπύρο Στεκούλη, Ηλία Τσαβαρή, Θεοδώρα Φιλιππακοπούλου, υπό τον συντονισμό της ΓΓ του ΔΣ Μαρίας Βιτωράκη

3 Σταύρος Αργυρόπουλος (Λακωνική Μέθοδος), Δημήτρης Δαμάσκος, Δημήτρης Δερματάς (καθηγητής ΕΜΠ), Δημήτρης

Κανακόπουλος (πρόεδρος ΣΕΚ), Φίλιππος Κιρκίτσος (πρόεδρος ΟΕΑ), Αντώνης Μαυρόπουλος (πρόεδρος της ISWA), Χάρης

Μουρκάκος (ΣΣΕΔ ΑΕΚΚ), Θεόδωρος Ρέντζος

CISD - Επιχειρησιακά Ολοκληρωμένη Διαχείριση ΑΣΑ 2/13

Την ίδια στιγμή, οι περιορισμοί και οι αδυναμίες της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, αλλά και η έλλειψη

ενημέρωσης και ωριμότητας των τοπικών κοινωνιών εξακολουθούν να προκαλούν πολλά εμπόδια και

καθυστερήσεις σε όποια υλοποίηση σχετικού έργου επιχειρείται.

Οι Περιφερειακοί Σχεδιασμοί Διαχείρισης Αποβλήτων (ΠΕΣΔΑ) ενώ θα έπρεπε να αποτελούν το κύριο

εργαλείο για την ολοκληρωμένη διαχείριση των αποβλήτων, δεν φαίνεται να λαμβάνουν υπόψη (ακόμα και

στις επιχειρούμενες επικαιροποιήσεις τους), ούτε τους στόχους που θέτει η στρατηγική της Ευρωπαϊκής

Ένωσης, ούτε την κρισιμότητα της κατάστασης (με τα διαιωνιζόμενα προβλήματα), ούτε τις βασικές απαιτήσεις

ενός σχεδίου ολοκληρωμένης διαχείρισης (μείωση ποσότητας και επικινδυνότητας των αποβλήτων που οδηγούνται

σε ταφή, στάδια της ιεραρχίας ολοκληρωμένης διαχείρισης, επαναχρησιμοποίηση υλικών, ανακύκλωση μέσω

προγραμμάτων διαλογής στην πηγή, κ.λπ.).

Σήμερα, σε πολλές Περιφέρειες (π.χ. Αττικής, Πελοποννήσου, Δυτ. Ελλάδας, Δυτ. Μακεδονίας κλπ.) προωθείται η

ανάθεση της διαχείρισης των ΑΣΑ4 σε ιδιώτες μέσω σχημάτων ΣΔΙΤ5. Τα δείγματα γραφής είναι αμφιβόλου

τελικού αποτελέσματος, καθώς κρίσιμα ερωτήματα παραμένουν αναπάντητα, ειδικά όσον αφορά στην

περιβαλλοντική αλλά και οικονομική προστασία των πολιτών (καύση μεγάλου ποσοστού υπολείμματος,

μακρόχρονες δεσμεύσεις «εγγυημένης ποσότητας» επί υπερεκτιμημένων ποσοτήτων παραγωγής κλπ).

Την ίδια στιγμή παραγνωρίζεται το γεγονός ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση, μετά από την πρώτη αξιολόγηση των

μεθόδων και των τεχνολογιών που έχουν χρησιμοποιηθεί σχετικά, προσπαθεί πλέον να περιορίσει την

καύση θέτοντας εμπόδια, κατ’ αρχήν οικονομικής μορφής (πιο ακριβή καύση άρα μη ανταγωνιστική). Επιπλέον η

ευρωπαϊκή νομοθεσία σαφώς ορίζει ότι προϋπόθεση να οδηγηθεί το όποιο υπόλειμμα (από την προηγούμενη

ανακύκλωση ή/και κομποστοποίηση) των στερεών αποβλήτων σε καύση, είναι η τεκμηρίωση της μη εφικτής

περαιτέρω επεξεργασίας αλλά και της ποσότητας..

Για παράδειγμα ο ΠΕΣΔΑ Αττικής δεν έχει προβλέψει με σαφήνεια την οργάνωση των παραπάνω

προγραμμάτων και δεν εξειδικεύει τους στόχους ανακύκλωσης μέσω διαλογής στην πηγή, με συνέπεια να

μην αναφέρεται σε προγράμματα συλλογής για κάθε ένα από τα ρεύματα υλικών, σε αναγκαία σχετικά

χρονοδιαγράμματα υλοποίησης και μεθόδους εφαρμογής ή στην ανάκτηση υλικών σε μονάδες επεξεργασίας

αποβλήτων (ΜΕΑ)6.

4 Αστικά Στερεά Απόβλητα

5 Σύμπραξη Δημοσίου & Ιδιωτικού Τομέα

6 H σημερινή κατάσταση της ανακύκλωσης στην Αττική μπορεί συνοπτικά να περιγραφεί ως εξής:

Από 2.1 εκατομμύρια τόνους απορριμμάτων που παράγονται ετησίως σήμερα, περίπου 300.000 τόνοι οδηγούνται σε ανακύκλωση μέσω των συλλογικών συστημάτων εναλλακτικής διαχείρισης (ΣΕΔ) 6 (πηγή: Οικολογική Εταιρεία Ανακύκλωσης).

Αναλυτικότερα:

Τα απόβλητα συσκευασιών στην Αττική είναι περίπου 300.000 τόνοι ανά έτος, ενώ ένα σημαντικό ποσοστό αυτών αποτελεί αντικείμενο διαχείρισης μέσω του εθνικού συλλογικού συστήματος ανακύκλωσης συσκευασιών της ΕΕΑΑ (Ελληνικής Εταιρείας Αξιοποίησης Ανακύκλωσης).

Ο συνολικός στόχος που θέτει η οδηγία 98/2008 και ο ν. 4042/2012 είναι η αύξηση της ανακύκλωσης τους στο 50% κατά βάρος, έως το 2020 – ενώ σύμφωνα με πρόσφατες δημοσιεύσεις, σημειώνεται η πρόθεση της επιτροπής να ορίσει ακόμα πιο φιλόδοξους στόχους ανακύκλωσης στο 70% κατά βάρος έως το 2020. (Σύμφωνα με το άρθρο 27 του νόμου 4042/2012 θα πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στον σχεδιασμό και υλοποίηση προγραμμάτων προετοιμασίας για επαναχρησιμοποίηση και ανακύκλωση με διαλογή στην πηγή τουλάχιστον για το χαρτί, γυαλί, πλαστικό και αλουμίνιο, ώστε έως το 2020 να αυξηθεί η επαναχρησιμοποίηση και ανακύκλωση αυτών των υλικών στο 50% κατά βάρος).

Τα βιοαπόβλητα (κλαδέματα κήπων και πάρκων, υπολείμματα τροφών από νοικοκυριά και εστιατόρια, υπολείμματα από λαϊκές

αγορές) είναι περίπου 800.000 τόνοι ανά έτος στην Αττική και αποτελούν ρεύμα προτεραιότητας για την ολοκληρωμένη διαχείριση,

δεδομένου ότι τα υλικά αυτά είναι κυρίως υπεύθυνα για την παραγωγή αερίων θερμοκηπίου στους χώρους ταφής καθώς και ρύπων

που παράγονται κατά την αποικοδόμηση τους.

Τα απόβλητα ΑΕΚΚ (απόβλητα εκσκαφών, κατασκευών, κατεδαφίσεων), που για την Αττική ανέρχονται περίπου σε 2.5 εκατομμύρια

τόνους ανά έτος (σύμφωνα με προσεγγιστική εκτίμηση του ΕΜΠ), αποτελούν επίσης ρεύμα προτεραιότητας για την ολοκληρωμένη

http://www.minenv.gr/anakyklosi/system/system.html


Η δρομολογούμενη δημιουργία τεσσάρων μεγάλων μονάδων επεξεργασίας σύμμεικτων απορριμμάτων,

συνολικής δυναμικότητας 1.355.000 τόνων ανά έτος, μέσω ΣΔΙΤ, δεν στηρίζεται σε σημερινά δεδομένα

(σύμφωνα με στοιχεία της Περιφέρειας Αττικής υπάρχει μείωση των παραγόμενων απορριμμάτων κατά 17% σε σχέση

με τα επίπεδα του 2008) και -κυρίως- δεν λαμβάνει υπόψη της το ποσοστό μείωσης απορριμμάτων που θα

πρέπει να επιτευχθεί μέσω των προγραμμάτων πρόληψης, επαναχρησιμοποίησης και ανακύκλωσης με

διαλογή στην πηγή και μέσω των συλλογικών συστημάτων εναλλακτικής διαχείρισης, έως το 2020. Δηλαδή

ο ΠΕΣΔΑ της Αττικής, πρακτικά καταργεί την ιεραρχία της ολοκληρωμένης διαχείρισης!

Ανάλογα προβλήματα αναδεικνύει και ο ΠΕΣΔΑ Πελοποννήσου κύρια με την υποχρέωση των ΟΤΑ να

πληρώνουν επί 25-27 χρόνια για ελάχιστη εγγυημένη ποσότητα 150.000 τόνων ΑΣΑ, γεγονός που φαίνεται

να εμποδίζει ουσιαστικά την πρόληψη, επαναχρησιμοποίηση και ανακύκλωση στην πηγή. Ειδικότερα, το

παράδειγμα του ΠΕΣΔΑ Πελοποννήσου (η εγγυημένη ποσότητα) έρχεται σε αντίθεση με κοινοτικές οδηγίες

καθώς η διαστασιολόγηση των Μονάδων Επεξεργασίας Αποβλήτων γίνεται ουσιαστικά για σύμμεικτα

απόβλητα ενώ η ΕΕ υποστηρίζει την χρησιμοποίηση των βέλτιστων διαθέσιμων τεχνολογιών (το καλύτερο και

φθηνότερο) και υπό αυτό το πρίσμα οι μεγάλες, κεντρικές μονάδες δεν είναι η καλύτερη διαθέσιμη τεχνολογία.

Παράλληλα, στην πραγματικότητα οι ΟΤΑ7 δέχονται ισχυρές πιέσεις αποθάρρυνσης της ανακύκλωσης

(κεντρική διοίκηση, συνδικαλιστικές οργανώσεις υπαλλήλων, κλπ.), ενώ επιπλέον είναι προφανές ότι η

προσπάθεια συστηματικής ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης του πολίτη έμεινε σε χαμηλότατα επίπεδα.

Είναι πλέον σαφές ότι οι Περιφερειακοί Σχεδιασμοί ΑΣΑ όχι μόνο δεν ευνοούν την ανακύκλωση, αλλά στην

πράξη την εμποδίζουν, ενώ παράλληλα εκτιμούν τη δυναμικότητα των Μονάδων Επεξεργασίας Αποβλήτων

χωρίς να λαμβάνουν υπόψη τις ποσότητες υλικών που ορίζεται να ανακυκλώνονται από χωριστά ρεύματα.

Επιπλέον, δεν λαμβάνεται υπόψη το γεγονός ότι ένα μεγάλο μέρος των υπολειμμάτων μπορεί να διατίθεται

ως καύσιμη ύλη σε ενεργοβόρες βιομηχανίες παραγωγής της χώρας σε αντικατάσταση του pet coke.

Τέλος, με δεδομένο ότι για την λειτουργία των Μονάδων αυτών απαιτείται χρόνος μεγαλύτερος των τριών

ετών από σήμερα, θα πρέπει να έχουν εξασφαλισθεί ενδιάμεσες-μεσοπρόθεσμες βιώσιμες λύσεις που θα

δίνουν διέξοδο στο κρίσιμο πρόβλημα των αστικών αποβλήτων, που δεν περιλαμβάνουν την ακροβατικά

αυθαίρετη λύση της μεταφοράς των σύμμεικτων ΑΣΑ Πελοποννήσου στον κορεσμένο ΧΥΤΑ Φυλής, ή την

πρόφαση της δεματοποίησης.

Στο πλαίσιο αυτό έχουν κατατεθεί σημαντικές προτάσεις από την Ελληνική Εταιρεία Διαχείρισης Στερεών

Αποβλήτων (ΕΕΔΣΑ), επιστημονικούς φορείς, φορείς πολιτών και ΜΚΟ, οι οποίες θα έπρεπε να έχουν ληφθεί

υπόψη.

Σήμερα:

Η Ελληνική Πολιτεία8,

μετά από δεκαετίες συνειδητής αβελτηρίας, πιέζεται να υπερβεί τα σφάλματα του παρελθόντος

και να προχωρήσει στην υλοποίηση των βέλτιστων λύσεων που είναι δυνατό να οδηγήσουν

στην επίτευξη των εθνικών στόχων9

διαχείριση. Ο στόχος που τίθεται από την οδηγία 98/2008 και τον νόμο 4042/2012 είναι αξιοποίηση του 70% κατά βάρος των ΑΕΚΚ

έως το 2020.

7 Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Περιφέρειες και Δήμοι)

8 Οι Έλληνες Πολίτες, οι πολιτικοί, τα κόμματα, οι κυβερνήσεις, η κεντρική διοίκηση, η αυτοδιοίκηση

9 με εκκίνηση εθνικά προγράμματα που πρέπει να εκπονηθούν έως το τέλος του 2013, υποχρέωση που διατυπώνεται ρητά στο

άρθρο 23 του ν. 4042/2012 (άρθρο 29 της οδηγίας 98/2008)


εξακολουθεί να μην διαθέτει

o ολοκληρωμένο εθνικό σχέδιο

o επιχειρησιακή εμπειρία στις «βέλτιστες διαθέσιμες τεχνικές»

o καθορισμένους τρόπους μέτρησης αποτελεσμάτων

o κατάλληλες οριζόντιες και κάθετες υποδομές, απαραίτητες για την ομαλή επιχειρησιακή

εφαρμογή και λειτουργία της διαχείρισης των ΑΣΑ

o ενισχυμένους ελεγκτικούς μηχανισμούς

εμμένει σε διεθνώς απαξιωμένους σχεδιασμούς, που οδηγούν σε μεγάλες, κεντρικές Μονάδες

Επεξεργασίας Στερεών Αποβλήτων, όταν αντικειμενικά θα έπρεπε πλέον, να γίνονται

μικρότερου κόστους, προσεκτικά υπολογισμένα και κυρίως ανοικτά στις μελλοντικές εξελίξεις

βήματα

προωθεί επιλεκτικά την εφαρμογή των προτάσεων των ΠΕΣΔΑ

συντηρεί την έλλειψη ενημέρωσης των τοπικών κοινωνιών, με αποτέλεσμα την πρόκληση

καθοριστικών καθυστερήσεων σε όποια υλοποίηση σχετικού έργου επιχειρείται

διατηρεί και επιβαρύνει τις διοικητικές και οικονομικές αδυναμίες των ΟΤΑ,

υποχρεώνει Περιφέρειες και Δήμους να αναλάβουν αποσπασματικά την επίλυση του

προβλήματος, καθώς οι περισσότεροι ΦΟΔΣΑ10 είναι ανενεργοί (με τυπική μόνο υπόσταση) ή

κωλύονται να αναλάβουν τις κατά νόμο υποχρεώσεις τους

κωλυσιεργεί υπηρεσιακά, ή παρεμβαίνει πολιτικά στην υπηρεσιακή διεκπεραίωση

διαδικασιών ακόμα και με αυθαίρετες ερμηνείες της νομοθεσίας, με αποτέλεσμα την τελμάτωση

ενεργειών

προωθεί την ανάθεση της κεντρικής διαχείρισης των ΑΣΑ σε ιδιώτες, μέσω αξιόπιστων μεν

χρηματοδοτικών εργαλείων11, αλλά με όρους και προϋποθέσεις που θέτουν επικίνδυνα στο

περιθώριο

o την πρόληψη, την επαναχρησιμοποίηση, την διαλογή στην πηγή, την ανακύκλωση και

την κομποστοποίηση των αποβλήτων σύμφωνα με την σχετική ιεράρχηση,

o τις βασικές αρχές και τους στόχους της ευρωπαϊκής και εθνικής νομοθεσίας, αλλά και

o την περιβαλλοντική και οικονομική προστασία των πολιτών,

επιλέγοντας δεσμευτικές πρακτικές οι οποίες αντιστρατεύονται κάθε προσπάθεια

ολοκληρωμένης διαχείρισης, όπως:

o μακροχρόνιες δεσμεύσεις «εγγυημένης ποσότητας» επί υπερεκτιμημένων ποσοτήτων

παραγωγής αποβλήτων, που αποτρέπουν την πρόληψη και την ανακύκλωση

o υπερδιαστασιολόγηση κεντρικών μονάδων επεξεργασίας αποβλήτων

o παραλαβή κυρίως σύμμεικτων απορριμμάτων και καύση μεγάλου ποσοστού

υπολείμματος12, πρακτική η οποία απαιτεί νέες πανάκριβες μονάδες καύσης, με αβέβαιη

10

Φορείς Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων

11 ΣΔΙΤ, ΕΠΕΡΑΑ


μελλοντική επιχειρησιακή/επιχειρηματική βιωσιμότητα και άκρως προβληματικές ως

προς την επίτευξη των στόχων της Οδηγίας 98/2008

o αποφυγή χρησιμοποίησης άλλων, πλέον αξιόπιστων και οικονομικότερων πρακτικών και

τεχνολογιών, όπως μονάδων εναλλακτικής διαχείρισης και επαναχρησιμοποίησης, της

οικιακής κομποστοποίησης, των μηχανικών κομποστοποιητών,.

υποβαθμίζει και εγκλωβίζει πρακτικά κάθε συστηματική προσπάθεια πρόληψης,

επαναχρησιμοποίησης και ανακύκλωσης στο άμεσο μέλλον

αδιαφορεί για την λειτουργική δραστηριότητα των ρακοσυλλεκτών με διαιώνιση της

παραοικονομίας και των επιπτώσεων στο περιβάλλον, με αφελή αντιμετώπισή τους μέσω

αστυνομικού ελέγχου άλλης παραβατικότητας

δεν εξασφαλίζει ενδιάμεσες, μεσοπρόθεσμες βιώσιμες λύσεις προσωρινής αντιμετώπισης του

προβλήματος μέχρι την υλοποίηση των «σχεδιασμών»

διατηρεί την έλλειψη θωράκισης και ενδυνάμωσης των αρμόδιων κρατικών φορέων για την

αποτελεσματική άσκηση των αρμοδιοτήτων τους.

Θέσεις και Προτάσεις

Στη στρατηγική της Ε.Ε. προτείνεται μια σαφής ιεράρχηση που αφορά στην ορθολογική διαχείριση

των ΑΣΑ, με στόχο τη βέλτιστη επιλογή, όπως παρουσιάζεται στο σχήμα-διάγραμμα που

ακολουθεί.

Τον Οκτώβριο του 2012 η Ε.Ε εξέδωσε σαφείς οδηγίες για την προετοιμασία προγραμμάτων

πρόληψης, υποχρεώνοντας όλα τα κράτη μέλη να καταρτίσουν εθνικά προγράμματα πρόληψης

απορριμμάτων έως το τέλος του 2013, απαίτηση που διατυπώνεται ρητά και στο άρθρο 23 του ν.

4042/2012 (άρθρο 29 της οδηγίας 98/2008), ενώ στο άρθρο 35 του ν. 4042/2012 αναφέρεται ότι σε κάθε

περιφερειακό σχέδιο διαχείρισης αποβλήτων θα πρέπει να προσδιορίζονται με σαφήνεια τα

12

την ίδια στιγμή που η Ευρωπαϊκή Ένωση, μετά από την πρώτη αξιολόγηση των μεθόδων και των τεχνολογιών που έχουν

χρησιμοποιηθεί σχετικά, περιορίζει πλέον την καύση θέτοντας εμπόδια οικονομικής φύσης


κατάλληλα μέτρα/προγράμματα που θα προωθούν την πρόληψη, την επαναχρησιμοποίηση και

ανακύκλωση .

Γίνεται σαφές ότι στόχος είναι, καταρχάς, η μείωση των απόβλητων υλικών στο στάδιο της

παραγωγής και μετά στο στάδιο της κατανάλωσης, η ανάκτηση και επαναχρησιμοποίηση

απόβλητων υλικών και μόνο στο τέλος αυτής της διαδικασίας, η ταφή. Όλες οι ευρωπαϊκές πόλεις

υλοποιούν προγράμματα με στόχο τη μείωση των «σκουπιδιών» τους σε επίπεδα κάτω από το 20%

του σημερινού. Το βασικό νομοθετικό πλαίσιο, για την επίτευξη ποσοτικών στόχων αξιοποίησης

των βιοαποικοδομήσιμων αστικών απορριμμάτων είναι η Οδηγία 99/31/ΕΟΚ, η οποία

ενσωματώθηκε στο ελληνικό δίκαιο με την ΚΥΑ 29407/3508/16-12-02 .

Η οργάνωση του συστήματος διαχείρισης των στερεών αποβλήτων και ο τρόπος/μέθοδος που

ακολουθείται αποτελεί δείκτη του πολιτισμού της αντίστοιχης κοινωνίας.

Για το λόγο αυτό ως πρωταρχικός στόχος θα πρέπει να τίθεται η αλλαγή στάσης και νοοτροπίας

(πολιτείας και πολιτών) στη διαχείριση των στερεών αποβλήτων, μέσα από μια οργανωμένη

προσπάθεια ενημέρωσης του κοινού και αποτελεσματικής «εκπαίδευσης» της κοινωνίας με σκοπό

την ανατροπή του ισχύοντος προτύπου διαχείρισης των απορριμμάτων.

Πρόληψη – Μείωση στην Πηγή

Η λογική της πρόληψης συνίσταται στη μείωση της ποσότητας των παραγόμενων στερεών

αποβλήτων και αποτελεί τη βάση για κάθε ολοκληρωμένο σχεδιασμό διαχείρισης που προτείνεται

από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Ωστόσο, τα πρακτικά μέτρα προς την κατεύθυνση αυτή είναι είτε ανύπαρκτα ή πολύ περιορισμένα

και αποσπασματικά εξαιτίας των εμποδίων που συναντούν σε ένα ευρύ φάσμα εδραιωμένων

κοινωνικών και οικονομικών σχέσεων, καθώς η μείωση των παραγόμενων στερεών αποβλήτων

προϋποθέτει σημαντικές αλλαγές όχι μόνο στις καταναλωτικές συνήθειες αλλά και στους

μηχανισμούς λειτουργίας της αγοράς (π.χ. επέκταση της ευθύνης διαχείρισης των απορριμμάτων στους

παραγωγούς ή την υιοθέτηση εναλλακτικών τρόπων τιμολόγησης των κατοίκων - “pay as you throw”).

Επαναχρησιμοποίηση

Δεύτερη θέση στην ιεραρχία της ορθολογικής διαχείρισης των απορριμμάτων αποτελεί η

επαναχρησιμοποίηση υλικών, που αφορά κάθε διεργασία, μέσω της οποίας κυρίως οι

συσκευασίες που έχουν μελετηθεί και σχεδιαστεί, προκειμένου να εκπληρώσουν κατά την διάρκεια

του κύκλου ζωής τους ένα ελάχιστο αριθμό διαδρομών ή επιστροφών, αναπληρώνονται ή

χρησιμοποιούνται για τον ίδιο σκοπό.

Η άμεση επαναχρησιμοποίηση, κάποτε αρκετά διαδεδομένη υπό ορισμένες μορφές σε τοπικές

αγορές, είναι μάλλον περιορισμένη σήμερα διεθνώς, παρά τις προσπάθειες για ευρύτερη εφαρμογή

της (π.χ. επαναχρησιμοποίηση των γυάλινων μπουκαλιών είτε μέσω της επιστροφής τους στις εταιρείες ζυθοποιίας,

είτε μέσω της επαναχρησιμοποίησης τους για κάλυψη οικιακών αναγκών).

Στην ΕΕ έχει αναπτυχθεί ευρύτατο δίκτυο εταιρειών επαναχρησιμοποίησης, πολλές από τις οποίες

είναι κοινωνικές ή δημοτικές επιχειρήσεις. Και στο επίπεδο αυτό υπάρχει πλούσια εμπειρία που


μπορεί να αξιοποιηθεί (π.χ. από τους φορείς του reuse, που είναι δίκτυα κοινωνικών ή μη επιχειρήσεων στην

Ευρώπη με στόχο την προώθηση της επαναχρησιμοποίησης αγαθών).

Ανακύκλωση

Η ανακύκλωση αποτελεί μία πολύ ευρύτερα χρησιμοποιούμενη μέθοδο ανάκτησης υλικών, κατά την

οποία τα ανακτηθέντα υλικά μετά από επεξεργασία επανέρχονται στο φυσικό και οικονομικό κύκλο.

Με την εξεταζόμενη μορφή (ανακύκλωση προϊόντων συσκευασίας), η ανακύκλωση αφορά στα υλικά: χαρτί,

γυαλί, μέταλλα και πλαστικά, αλλά η έννοια της δύναται να επεκταθεί ενσωματώνοντας και άλλα

υλικά (ηλεκτρικές συσκευές, μπαταρίες, αυτοκίνητα, ελαστικά αυτοκινήτων, έλαια οικιακής ή/και βιομηχανικής χρήσης

κ.ά.).

Καθοριστικοί παράγοντες για ένα σύστημα ανακύκλωσης είναι το σύστημα διαλογής, η διάθεση

στην αγορά ανακυκλωμένων προϊόντων και η οργανωτική, οικονομική και θεσμική στήριξη.

Υπάρχει πλούσια διεθνής εμπειρία σχετικά με προγράμματα ανακύκλωσης, που στηρίζονται σε

πολιτικές εκπαίδευσης και ενημέρωσης των πολιτών, σε εθελοντικές συμφωνίες με επιχειρήσεις και

επαγγελματικούς φορείς, σε πράσινες προμήθειες (από την πλευρά της Τοπικής Αυτοδιοίκησης), και λοιπά

εργαλεία, ενώ προϋπόθεση για την επιτυχία τέτοιων προγραμμάτων είναι η συμμετοχή όλων των

κοινωνικών εταίρων (επιχειρήσεων, εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, επαγγελματικών φορέων, πολιτικών φορέων, ΜΚΟ,

οργανώσεων πολιτών) – δηλαδή του συνόλου των τοπικών κοινωνιών.

Η εμπειρία από τη συμμετοχή σε Ευρωπαϊκά ή/και εθνικά Προγράμματα ανακύκλωσης που

ανέλαβαν και υλοποίησαν διαχρονικά σημαντικοί φορείς στην χώρα οδήγησαν στη διαμόρφωση

ολοκληρωμένων και εν δυνάμει ρεαλιστικών προτάσεων αποδεικνύοντας τη δυναμική και το

σημαντικό όφελος, σε κάθε επίπεδο, της πρόληψης, επαναχρησιμοποίησης και ανακύκλωσης.

Στη βάση των παραπάνω κατατίθενται οι ακόλουθες προτάσεις, που προϋποθέτουν την

συνειδητή ανάληψη των διαχρονικών ευθυνών μιας σοβαρής και υπεύθυνης Πολιτείας, που

επιθυμεί να αξιοποιήσει την ανάδειξη των υφιστάμενων αγκυλώσεων μέσω της οικονομικής

συγκυρίας και να ανατρέψει τις καταστροφικές, κατεστημένες νοοτροπίες και πρακτικές.

Η Πολιτεία οφείλει να αντιμετωπίσει το μείζον πρόβλημα

με απόλυτη διαφάνεια

με επίγνωση της κοινωνικής ευθύνης

με συνεπή εφαρμογή της ισχύουσας εθνικής και ευρωπαϊκής νομοθεσίας και πλήρη υιοθέτηση της επίσημης ιεράρχησης για την διαχείριση των αποβλήτων

με σοβαρή, συντεταγμένη και τεκμηριωμένη επιχειρησιακή διαχείριση στο πλαίσιο των κοινοτικών στόχων

με μέγιστη συναίνεση του ενημερωμένου Πολίτη

Ο Εθνικός και Περιφερειακός Σχεδιασμός θα πρέπει να στηρίζεται σε μέτρα, εργαλεία και πρακτικές

που θα οδηγούν στην αποτελεσματική διαδοχική μετάβαση προς μια κοινωνία μηδενικών

αποβλήτων, που προϋποθέτει

αλλαγή στην καταναλωτική συμπεριφορά


αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου

αλλαγή σε κατεστημένες νοοτροπίες και τομές σε κάθε επίπεδο, με εφαρμογή ορθού επιχειρησιακού σχεδιασμού

αλλαγή στους μηχανισμούς λειτουργίας της αγοράς

διαχειριστικό στόχο την καθολική Διαλογή στην Πηγή (ΔσΠ) για τα υλικά που έχουν ολοκληρώσει τον κύκλο ζωής τους

αταλάντευτη επιμονή στην αντιμετώπιση των αντιδράσεων του συστήματος.

Η αλλαγή στάσης και νοοτροπίας (πολιτείας και πολιτών) στη διαχείριση των Αστικών Στερεών

Απορριμμάτων θα πρέπει να βασίζεται:

Σε μια οργανωμένη και συνεχή εκστρατεία ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης του κοινού και αποτελεσματικής «εκπαίδευσης» της κοινωνίας

Στην ανάδειξη και επιβράβευση καλών πρακτικών που αναπτύσσονται στην χώρα.

Η ανάδειξη, διάδοση και προώθηση της επαναχρησιμοποίησης και επισκευής υλικών μέσω των δικτύων εξειδικευμένων φορέων και επιχειρήσεων (ιδιωτικών, κοινωνικών ή δημοτικών).

Επιχειρησιακός Οδηγός

Οι προτάσεις αποτελούν επιχειρησιακό οδηγό για την ταχεία έξοδο από το διαχρονικό πρόβλημα

της διαχείρισης των ΑΣΑ με ΑΜΕΣΗ:

προώθηση της πρόληψης (μείωση) παραγωγής απορριμμάτων με

o συστηματική ενημέρωση των πολιτών

o συμμετοχή των παραγωγών προϊόντων (βιομηχανιών)

o παροχή καινοτόμων κινήτρων (που δεν είναι απαραίτητα οικονομικά -πχ ecolabeling)

προώθηση της επαναχρησιμοποίησης και επισκευής πόρων (προϊόντων) στο μέγιστο δυνατό βαθμό με

o συστηματική ενημέρωση

o παροχή καινοτόμων κινήτρων στους πολίτες

o ενίσχυση της διεισδυτικότητας των φορέων και εταιρειών επαναχρησιμοποίησης

ανάπτυξη τομεακών σχεδίων πρόληψης (οικοδομική δραστηριότητα, τουριστική βιομηχανία, αλυσίδες

τροφίμων και δραστηριότητες σίτισης) με

o συστηματική ενημέρωση

o οργάνωση υποδομών

o συμμετοχή Επιμελητηρίων

o παροχή καινοτόμων κινήτρων (που δεν είναι απαραίτητα οικονομικά)

υποστήριξη πρακτικών εφαρμογής της ανακύκλωσης όπου

o ικανοποιείται το πνεύμα και το γράμμα της εθνικής και ευρωπαϊκής νομοθεσίας

o οι ΟΤΑ, με την περιορισμένη δυνατότητα που τους παρέχει το ισχύον νομοθετικό

πλαίσιο, παρακινούν στην ίδρυση νόμιμων σχημάτων σύμφωνα με βασικές αρχές


πολυσυμμετοχικότητας και κοινωνικής αντίληψης, καλώντας, προς τούτο, κατά

προτεραιότητα, τους εγγεγραμμένους Δημότες.

o η σχέση του κάθε νομικού σχήματος (ΑΕ, ΚOIΝΣΕΠ κλπ) με τον πολίτη, είναι σχέση

ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗ (πολίτης) – ΠΑΡΟΧΟΥ (νομικό σχήμα των δημοτών)

o οι ΟΤΑ, σαν υπεύθυνοι φορείς και μετά από την εφαρμογή της προτεραιότητας και την

έγκριση από τους Περιφερειακούς ή Τοπικούς ΦΟΔΣΑ, είναι υποχρεωμένοι να ελέγχουν

και να υποστηρίζουν τις δραστηριότητες των νομικών σχημάτων στο γεωγραφικό χώρο

δικαιοδοσίας τους

o τα νομικά σχήματα των δημοτών είναι υποχρεωμένα να αδειοδοτηθούν και να

λειτουργήσουν νόμιμους χώρους διαχείρισης των ανωτέρω υλικών-προϊόντων τους

o εξυπηρετείται τόσο η νομοθετική πρόβλεψη, όσο και η συνταγματική υποχρέωση, με

τους ΟΤΑ να λειτουργούν υποστηρικτικά απολαμβάνοντας τα προνόμια, ακόμη και αν

απαιτείται αλλαγή του νομοθετικού πλαισίου

o η ουσιαστική εμπλοκή των ΟΤΑ, είτε ως ελεγκτών της σύννομης λειτουργίας είτε ως

μετόχων, έχει μοναδικό σκοπό το δημόσιο συμφέρον και το όφελος των δημοτών.

αναθεώρηση και επικαιροποίηση των ΠΕΔΣΑ με σύντομο στάδιο πραγματικής διαβούλευσης

και πρωταρχικό εργαλείο εφαρμογής την διαλογή στην πηγή και την ανακύκλωση μέχρι την

εξάντληση των δυνατοτήτων, με επιβεβλημένη συνεκτίμηση:

o της υποχρεωτικής κατάρτισης Σχεδίου Πρόληψης σε περιφερειακό ή δημοτικό επίπεδο,

o της υποχρέωσης για ΔσΠ13 των οργανικών υλικών,

o μεθόδων όπως η οικιακή κομποστοποίηση, η χρήση των μηχανικών κομποστοποιητών,

η δημιουργία Πράσινων Σημείων ή Ολοκληρωμένων Πράσινων Σημείων και η

υλοποίηση δράσεων επαναχρησιμοποίησης και εναλλακτικής διαχείρισης,

o η δυνατότητα εθελοντικής δημιουργίας μονάδων κομποστοποίησης προδιαλεγμένων

οργανικών στους δήμους.

αναθεώρηση της υλοποίησης κεντρικών Μονάδων Επεξεργασίας Απορριμμάτων, όπως

σήμερα σχεδιάζονται, και επανασχεδιασμός τους ώστε

o να αποτελούν μια από τις τελευταίες επιλογές στην ιεραρχία ολοκληρωμένης βιώσιμης

διαχείρισης

o να επιβληθεί ρητά η προϋπόθεση της εφαρμογής εντατικών ολοκληρωμένων

προγραμμάτων ανακύκλωσης εκ μέρους των φορέων που έχουν θεσμοθετηθεί προς

τούτο (κοινωνικοί συνεταιρισμοί και νομικά σχήματα, λοιποί φορείς, ΦΟΔΣΑ, κλπ.)

o να τηρηθεί το σύνολο των δεσμευτικών εθνικών στόχων μείωσης διαφόρων κατηγοριών

αποβλήτων,

o να διασφαλισθεί το θετικό «αποτύπωμα» όπως το θέτει η ΕΕ

o να αξιοποιηθούν οι βέλτιστες διαθέσιμες τεχνολογίες

13

Διαλογή στην Πηγή


o να έχουν την τεχνική δυνατότητα να δέχονται και προδιαλεγμένα οργανικά ή άλλα

διακριτά ρεύματα υλικών με διαβαθμισμένο τιμοκατάλογο, σύμφωνα με ποιοτικά

κριτήρια, ώστε να επιτευχθεί το ελάχιστο δυνατό «τέλος εισόδου»

o να προβλεφθούν και να προσυμφωνηθούν αξιόπιστες δικλείδες ασφαλείας

o να είναι σαφής η αναγωγή του συνολικού κόστους διαχείρισης των ΑΣΑ ανά Δήμο

o να αξιοποιηθούν οι πραγματικές τάσεις της αγοράς σε σχέση με την ανάληψη ρίσκου

o να μειωθεί η συνολική δυναμικότητα επεξεργασίας τους στα απολύτως απαραίτητα

μεγέθη, ώστε να μπορούν να αναπτυχθούν στο άμεσο μέλλον η Πρόληψη, η

Επαναχρησιμοποίηση, η Επισκευή, η ΔσΠ, η Ανακύκλωση και η Κομποστοποίηση,

o να αναθεωρηθεί, παράλληλα, η χρηματοδότηση (μείωση) των Κεντρικών Μονάδων

Επεξεργασίας ώστε να εξοικονομηθούν πόροι για την χρηματοδότηση με ίδιο ποσοστό

και των υπόλοιπων έργων και δράσεων των αναθεωρημένων ΠΕΔΣΑ

o να λειτουργούν σε 24ωρη βάση (και ενδεχομένως 6 ημέρες/εβδομάδα), ώστε οι επενδύσεις να

είναι 2,5 φορές μικρότερες και η μείωση των ποσοτήτων επεξεργασίας στο μέλλον να

μειώνει απλώς τις ώρες λειτουργίας τους

o τα όποια υπολείμματα (RDF ή τύπου RDF) να είναι τα ελάχιστα διαχειρίσιμα δυνατά (με

οικονομικά εφικτή απορρόφηση από ενεργοβόρες βιομηχανίες), ή λόγω τεχνοοικονομικών

παραμέτρων να εναποθέτονται στα εγγύτατα ΧΥΤΥ

o να αναθεωρηθούν οι συμβατικοί όροι των εγγυημένων ποσοτήτων και της 27ετούς

παραχώρησης με αντικειμενική θεώρηση όλων των παραμέτρων, προς όφελος του

δημόσιου συμφέροντος

o να προβλεφθεί η συμμετοχή των ενδιαφερόμενων κοινωνικών εταίρων, σε όποιον

«ανταγωνιστικό διάλογο», ώστε οι όποιες επιλογές να τυγχάνουν της μεγαλύτερης

δυνατής συναίνεσης από την κοινωνία.

ενίσχυση του επιχειρησιακού ρόλου των ΦΟΔΣΑ, με ανεξάρτητο χαρακτήρα, προς όλες τις

κατευθύνσεις

ενίσχυση του ρόλου των Δήμων, ώστε με νομοθετική ρύθμιση να τους δίνεται η δυνατότητα

o να λειτουργούν ολοκληρωμένα στο χώρο της ανακύκλωσης, κομποστοποίησης και

εναλλακτικής διαχείρισης στην πηγή (οικονομία κλίμακας)

o να συμμετέχουν ως μέτοχοι σε νομικά σχήματα ολοκληρωμένης διαχείρισης-

ανακύκλωσης που δημιουργούνται στο πλαίσιο της επιχειρηματικότητας

οικονομική στήριξη των Δήμων, για την προώθηση της ολοκληρωμένης ανακύκλωσης και

κομποστοποίησης, με

o ανακατεύθυνση δαπανών που αφορούν στην διαχείριση των ΑΣΑ, με στόχο όλα τα έργα

και οι δράσεις του αναθεωρημένου ΠΕΔΣΑ, σε επίπεδο περιφέρειας ή δήμων, να

απολαμβάνουν αντίστοιχο, τουλάχιστον, ποσοστό χρηματοδότησης

o αξιοποίηση εθνικών και ευρωπαϊκών προγραμμάτων

o διαφανή, αντικειμενικό προσδιορισμό των διατιθέμενων ποσών


θεσμοθέτηση του επιχειρησιακού ρόλου νομικών σχημάτων των δημοτών, ώστε να αρθεί κάθε

παρερμηνεία της νομοθεσίας εκ μέρους της διοίκησης

αντιμετώπιση της δραστηριότητας των ρακοσυλλεκτών, με

o εργασιακή ένταξή τους σε τοπικές δραστηριότητες ανακύκλωσης

o συστηματικό έλεγχο των αποδεκτών της δραστηριότητάς τους

θεσμοθέτηση Εθνικής Αρχής για τα Απόβλητα14, με τα συναρμόδια Υπουργεία να έχουν ρόλο

αποκλειστικά νομοθετικό και όχι παρεμβατικό, ώστε να διασφαλίζεται

o αποτελεσματικός εθνικός και περιφερειακός επιχειρησιακός σχεδιασμός

o μέγιστο οικονομικό, περιβαλλοντικό και κοινωνικό όφελος

o τάχιστη διεκπεραίωση απαιτούμενων διαδικασιών (γνωμοδοτήσεις, εγκρίσεις, αδειοδοτήσεις)

με επιχειρησιακή λειτουργία και υπέρβαση των γραφειοκρατικών αγκυλώσεων

o ουσιαστική εφαρμογή της συνθήκης του Aarhus (δικαίωμα των πολιτών για πρόσβαση στις

περιβαλλοντικές πληροφορίες, συμμετοχή του κοινού στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων με συνέπειες

για το περιβάλλον, πρόσβαση στη δικαιοσύνη για περιβαλλοντικά θέματα)

o διαφάνεια στον σχεδιασμό, στην λήψη αποφάσεων και στη διαχείριση

θεσμοθέτηση στρατηγικού σχεδίου βραχυ- και μεσο-πρόθεσμης αντιμετώπισης του

προβλήματος μέχρι την πλήρη εφαρμογή των προτεινομένων, με ολοκληρωμένα τεκμηριωμένη

πρόβλεψη και διασφάλιση του οικονομικού, κοινωνικού και περιβαλλοντικού οφέλους ώστε να

καλύπτει τις επιταγές της εθνικής νομοθεσίας και τις δεσμεύσεις προς την ΕΕ.

διαμόρφωση υλοποιήσιμου επιχειρησιακού σχεδίου για την εφαρμογή και υλοποίηση της

Ολοκληρωμένης Διαχείρισης των ΑΣΑ στο πλαίσιο των προτάσεων που προηγήθηκαν, με χρονική

προθεσμία τον Μάρτιο 2015, σύμφωνα με τις οδηγίες της ΕΕ και τις σχετικές δεσμεύσεις που έχει

αναλάβει η χώρα μας,.

αντικειμενική εκτίμηση του ολοκληρωμένου κόστους/οφέλους των σχετικών έργων σε εξέλιξη με

συγκριτικό υπολογισμό

o του ποσού που έχει ήδη διατεθεί σε έργα υποδομής και της πηγής προέλευσής του

(ενδεχόμενο επιστροφής ή και αποζημιώσεων)

o του ποσού που απαιτείται για επανασχεδιασμό και διορθωτικά έργα

o του χρόνου απόσβεσης σε συνάρτηση με το κόστος διαχείρισης

o το ρίσκο λειτουργικής απόδοσης λόγω, πιθανώς, εσφαλμένων στρατηγικών επιλογών

o της οικονομικής ανταποδοτικότητας στην τοπική και ευρύτερη κοινωνία

o των ενδεχόμενων αρνητικών οικονομικών επιπτώσεων στην (τοπική και ευρύτερη) κοινωνία

o των -οικονομικά ανηγμένων- επιπτώσεων στο περιβάλλον

o τον -οικονομικά ανηγμένο- χαρακτήρα «επείγοντος»

και τεκμηριωμένη απόφαση για την συνέχιση, τροποποίηση ή ματαίωσή τους.

14 στην ευθύνη της οποίας θα ενταχθούν ΟΛΑ τα απόβλητα (υγρά, στερεά, επικίνδυνα κλπ)


Προϋποθέσεις

Η ουσιαστική εφαρμογή της ανακύκλωσης για την ανάκτηση υλικών στο φυσικό και οικονομικό

κύκλο, μετά από επεξεργασία, μέσω συστημάτων διαλογής, επεξεργασίας και διάθεσης στην

αγορά ανακυκλωμένων προϊόντων μέσα από συστηματική οργανωτική, οικονομική και θεσμική

υποστήριξη.

Η βέλτιστη αξιοποίηση των οργανικών απορριμμάτων και η επίτευξη ποσοτικών στόχων

αξιοποίησης των βιοαποικοδομήσιμων αστικών απορριμμάτων15, που απαιτεί

o την μεγαλύτερη -κατά το εφικτό- εφαρμογή της οικιακής κομποστοποίησης και της

μηχανικής κομποστοποίησης για τους μεγάλους παραγωγούς οργανικών υλικών

o την ενεργειακή αξιοποίηση του βιοαερίου, που εκλύεται από την αναερόβια ζύμωση των

οργανικών αποβλήτων και την φυσικά αερόβια επεξεργασία του υπολείμματος για

παραγωγή κομπόστ (λιπάσματος) στη συνέχεια, όπου αυτή είναι οικονομικά δόκιμη.

Η διαχείριση του υπολείμματος από ΚΔΑΥ ή από Κεντρικές ή άλλες μονάδες (RDF ή τύπου RDF)

με

o χαρακτηρισμό του υπολείμματος σαν υποπροϊόντος της διαδικασίας των κυρίων

ρευμάτων, σύμφωνα με περιβαλλοντικά, κοινωνικά και οικονομικά κριτήρια

o ενεργειακή αξιοποίησή του, με περιβαλλοντικά, οικονομικά και κοινωνικά κριτήρια, σε

μικρές, διαχειρίσιμες ποσότητες, ώστε να μην απαιτούνται νέες, εξαιρετικά υψηλού

κόστους και, παντοιοτρόπως προβληματικές μονάδες καύσης.

Η οργάνωση άμεσης και ευρείας διαδικασίας

o διάδοσης της πλούσιας διεθνούς εμπειρίας σε

προγράμματα πρόληψης, επαναχρησιμοποίησης και ανακύκλωσης, πολιτικές εκπαίδευσης

και ενημέρωσης των πολιτών,

εθελοντικές συμφωνίες με επιχειρήσεις και επαγγελματικούς φορείς,

πράσινες προμήθειες (από την πλευρά των δήμων και της περιφέρειας), κ. ά. εργαλεία,

o διαμόρφωσης της κοινωνικής νοοτροπίας στο πνεύμα ότι τα απορρίμματα δεν είναι

«σκουπίδια» αλλά πόρος (προϊόντα), καθώς το κέρδος από την εμπορική τους

διαχείριση αποδίδεται απευθείας στον Πολίτη, που είναι κάτοχος και ιδιοκτήτης.

o αξιοποίησης των ολοκληρωμένων και ρεαλιστικών προτάσεων, που ήδη υπάρχουν, με

βασική συνιστώσα τη συμμετοχή όλων των κοινωνικών εταίρων (επιχειρήσεων,

εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, επαγγελματικών φορέων, πολιτικών φορέων, ΜΚΟ, οργανώσεων πολιτών),

αποδεικνύοντας τη δυναμική και το σημαντικό όφελος, σε κάθε επίπεδο, της πρόληψης,

επαναχρησιμοποίησης και ανακύκλωσης.

o ανάδειξης καλών πρακτικών Διαχείρισης απορριμμάτων-προϊόντων με ΔσΠ, που

σήμερα υλοποιούνται σε πλήρη συμφωνία με την κείμενη νομοθεσία, καθώς διαθέτουν

15

σύμφωνα με την Οδηγία 99/31/ΕΟΚ που ενσωματώθηκε στο ελληνικό δίκαιο με την ΚΥΑ 29407/3508/16-12-0215


στοιχεία καινοτομίας και διαμορφώνουν νέα δεδομένα στη διαχείριση των

ανακυκλώσιμων απορριμμάτων στο επίπεδο του δημότη.

o ενεργοποίησης της ισχύουσας εθνικής νομοθεσίας και των οδηγιών της ΕΕ με καινοτόμο

εφαρμογή της σε επιχειρησιακό επίπεδο για την επίτευξη αποτελεσματικής

ολοκληρωμένης διαχείρισης.

κατανόησης και αποδοχής του σημαντικού ρόλου

o των ΟΤΑ, με ενδυνάμωση του θεσμού της αυτοδιοίκησης στο πλαίσιο της οικονομίας

κλίμακας (λαμβάνοντας υπόψη και την αρνητική φόρτιση στις υπάρχουσες δομές)

o της αξιόπιστης κοινωνικής επιχειρηματικότητας

αντικειμενικής εκτίμησης του ολοκληρωμένου κόστους/οφέλους έργων σε εξέλιξη και του

τρόπου αντιμετώπισής τους (συνέχιση, τροποποίηση, κατάργηση)

Επιχειρησιακά Ολοκληρωμένη Διαχείριση ΑΣΑ - Θέσεις &...

Documents