извештајrespublica.edu.mk/attach/modem/dek/modem-izvestaj...сти 67, Алсат М 16 на...

61
од мониторингот на покривањето на изборната кампања во телевизиските вести на институтот за комуникациски студии извештај период 30 ноември – 9 декември 2016

Upload: hoangnguyet

Post on 17-May-2018

243 views

Category:

Documents


5 download

TRANSCRIPT

Page 1: извештајrespublica.edu.mk/attach/MODEM/dek/MODEM-izvestaj...сти 67, Алсат М 16 на македонски и 72 на албански јазик, ТВ 21 -91 на македон-ски

1

Пе

ри

од

: 30

но

ем

вр

и – 9

де

ке

мв

ри

20

16

од мониторингот на покривањето на изборната кампања во

телевизиските вести на институтот за

комуникациски студии

извештај

период 30 ноември – 9 декември 2016

Page 2: извештајrespublica.edu.mk/attach/MODEM/dek/MODEM-izvestaj...сти 67, Алсат М 16 на македонски и 72 на албански јазик, ТВ 21 -91 на македон-ски

Мониторинг на деМократијата во Македонија

Из

ве

шта

ј о

д м

он

Ит

ор

Ин

гот

на

по

кр

Ив

ањ

ет

о н

а И

зб

ор

на

та к

ам

па

ња

во

те

ле

вИ

зИ

ск

Ит

е в

ес

тИ

2

• Вомониторираниотпериодод30ноем-вридо9декемвриповеќетотелевизиизасилено известуваa за предизборни-теактивностинапартиите:МТВ1 - 125,МТВ2-80,Сител75,Телма56,ТВ24Ве-сти67,АлсатМ16намакедонскии72наалбанскијазик,ТВ21-91намакедон-скии85наалбанскијазик,Канал596,Алфа69,ТВНова61прилог.

• Јавниот сервис на двата канали ја по-криваше кампањата на најголем бројсубјекти.Воврскасоорганизацијатанаизборите се објавуваа информации зафинансиските извештаи на партиите,пренесување на официјалните ставовиод институциите и на меѓународнитепретставници,апореткосеанализирааможнитезлоупотреби.ТелевизиитеСи-

ОПШТИ ЗАКЛУЧОЦИ

Page 3: извештајrespublica.edu.mk/attach/MODEM/dek/MODEM-izvestaj...сти 67, Алсат М 16 на македонски и 72 на албански јазик, ТВ 21 -91 на македон-ски

3

Пе

ри

од

: 30

но

ем

вр

и – 9

де

ке

мв

ри

20

16

тел, Канал 5, Алфа и ТВНова продол-жијасоголембројприлозида јаобра-ботувааттематаза ‘двојазичноста’,приштокајнекоиоваатемадоминирашевовестите (Сител -на5-тидекемвриобја-видурипетприлозинаоваатема).Ситеовиетелевизиитематајаврамијанасли-чен начин, како вовед во остварувањенанекаквосценариозафедерализацијаназемјаташтогопредводиопозицијата.

• Оддругитетеми,воовојпериодповеќесеизвестувашезамеркитеидостигну-вањатанаВладата,особенововеститена четирите телевизии Сител (20), Ка-нал5(16),Алфа(25)иТВНова(3).При-тоа најчесто се фаворизираше ВМРО-ДПМНЕинејзиниотлидер,особеновоприлозите за странските инвестициикадекакоизворсекористешефејсбук-профилотналидеротнаВМРО-ДПМНЕНиколаГруевски.

• КајмедиумитекакоТВ24,АлсатМТел-маиТВ21многуповеќесеследеатемиповрзанисоорганизацијатаиподготов-катанаизборите:злоупотребанаслуж-бенатадолжностинадржавнитересур-си, неправилностите, финансирањетонакампањата(24Вести.АлсатМ),актив-ностите на граѓанскиот сектор, случу-вањатавосиндикалнотоорганизирањеивосудството,работатанаСЈО(Телма),какоиредовнатаработанаинституции-те,најмногусудовите(ТВ21).

• И во овој дел од предизборната кам-пања јавниот радиодифузен сервисбешеединствениотмедиумштогипо-криваше активностите на сите поли-тичкипартиишто учествуваанаизбо-рите, исклучиво соизвестување за ак-тивноститеипоракитенакандидатитеине се отвориниту една тема.МТВ2обезбеди релативна избалансираноство претставувањето на политичкитепоракинапартиитеиодалбанскиотиод македонскиот политички блок, вовласта и опозициските, со фокус напрашањата од интерес за албанскатаетничказаедница.

• Сител,Канал5,АлфаиТВНоваобезбе-дија квантитативен баланс, но споредприодотимаанекритичкоизвестување:позитивно за ВМРО ДПМНЕ, коали-цијата и функционерите и негативеннегативенодносконСДСМ.

• Телма и ТВ 24 Вести настојуваа изба-лансирано да ја рефлектираат реална-таполитичкатаразноликост,штобешевидливо и во квантитативниот и воквалитативниотаспектнаизвестување-

то, преку аналитички приод. ТВ 21(намакедонскиинаалбанскијазик)иприизвестувањетозапартискитепрограми,најголемпросториздвоизатритепар-тии(ВМРО-ДПМНЕ,ДУИиСДСМ),нив-нитекоалицииифункционери,известу-вајчиодмитинзите,апореткосоанали-тичкиприод.АлсатМнајмалкуодситетелевизии информираше за дневнитеактивностинакандидатите (митинзиисредбисограѓани),конкрајотнавести-те,аводругиотпросторштогоотстапизакампањата,медиумотобработувашеспецифичниаспектиоднеа.

• Двојазичностаифедерализацијатаивоовојделодкампањатабешенајчестоко-ристенататемазанегативноврамувањена партијата СДСМ. Најмногу ваквиприлозиобјавиСител (19)одкоиголемдел уредничкикоментари (секојдневноод2до 5декември), потоа тврдењанаексперти, граѓани и странски претста-вници(9декемвритрикоментари)„Ток-мупорадиваквитеизјавиголембројнааналитичаривоизминатитеденовипре-дупредијадеканаМакедонијаисезака-нува федерализација и редефинирањенадржавата“).АлфаиТВНоваизвесту-ваасонегативнареторикаконСДСМинејзиниотлидерЗаев(Алфа4декември:„Туркањетонаконцептотод странаналидеротнаСДСМЗаев,задвојазичности кантонизација,можеда донесеновинемириисудириводржаватапредупре-дуваатпознавачите“,ТВНова6декем-ври„ОгромнотомнозинствоМакедонцисепротивдвојазичност“).

• Канал5,освенвоконтекстнанегатив-новрамувањенаСДСМ,овојпатобјавииприлозикоибеапозитивнизаВМРО-ДПМНЕ,односнобеаконструиранидаводатдозаклучокдеказадасеизбегнефедерализацијататребадасеследипо-викотналидеротГруевскизанеговатапартијададобие63пратеничкиместа(2 декември: „Експертите стравуваатдеканајавитезаможниширокикоали-циипоизборитејаотвораатопасностаод редефинирање на државата и про-менанауставот,штоможедасеспречисамоакоактуелнатавладејачкапартијаосвои63пратеници“).

• ТВ24вестивоеденприлогиндиректнојадопретаатема,новодругконтекст(6 декември: „Граѓанска Македонијапредетничкитест“).ИТВ21 (инама-кедонскиинаалбанскијазик)самовоеденизвештајодпредизбреннастапнаполитичкапартија,нобезновинарскистав.АлсатМиТелмавоопштонесена-вратијанатемата.

Page 4: извештајrespublica.edu.mk/attach/MODEM/dek/MODEM-izvestaj...сти 67, Алсат М 16 на македонски и 72 на албански јазик, ТВ 21 -91 на македон-ски

Мониторинг на деМократијата во Македонија

Из

ве

шта

ј о

д м

он

Ит

ор

Ин

гот

на

по

кр

Ив

ањ

ет

о н

а И

зб

ор

на

та к

ам

па

ња

во

те

ле

вИ

зИ

ск

Ит

е в

ес

тИ

4

Page 5: извештајrespublica.edu.mk/attach/MODEM/dek/MODEM-izvestaj...сти 67, Алсат М 16 на македонски и 72 на албански јазик, ТВ 21 -91 на македон-ски

5

Пе

ри

од

: 30

но

ем

вр

и – 9

де

ке

мв

ри

20

16

анализа на поединечни телевизии

Page 6: извештајrespublica.edu.mk/attach/MODEM/dek/MODEM-izvestaj...сти 67, Алсат М 16 на македонски и 72 на албански јазик, ТВ 21 -91 на македон-ски

Мониторинг на деМократијата во Македонија

Из

ве

шта

ј о

д м

он

Ит

ор

Ин

гот

на

по

кр

Ив

ањ

ет

о н

а И

зб

ор

на

та к

ам

па

ња

во

те

ле

вИ

зИ

ск

Ит

е в

ес

тИ

6

МАКедОнсКА ТеЛевИЗИјАПрв сервИс

Општ заклучОк за известувањетО на МакедОнската телевизија (прв сервис)

• Македонската телевизија на својот првпрограмски сервис во мониторираниотпериодемитуваше165прилозизаполи-тичките актери, процеси и состојби воземјава.Над тричетвртиниоднив (125)беапосветенинапокривањенапредиз-борнатакампања,аоддругитетемипо-застапенибеаорганизацискитеаспектинаизборите(15)иредовнитеактивностинадржавнитефункционери(12).

• Вкупно во вестите најчесто беа споме-нувани СДСМ (57 пати) и ВМРО-ДПМНЕ(56), а најмалку Левица, Либералнатапартија иПДП.Во ниту еден прилог во

известувачкиотпериодМТВ1неизразиексплицитен однос (позитивен, негати-вен или неутрално-критички) кон некојполитичкисубјект.

• Ивоовојделодпредизборнатакампањајавниотрадиодифузенсервисвосвоетоцентралноинформативноизданиебешеединствениотмедиумштогипокривашеактивностите на сите политички партииштоучествуваанаизборите.Покривање-тонаизборнатакампањасевршешеиск-лучивосоизвестувањезаактивноститеипоракитенакандидатитеинесеотворинитуеднатема.

Page 7: извештајrespublica.edu.mk/attach/MODEM/dek/MODEM-izvestaj...сти 67, Алсат М 16 на македонски и 72 на албански јазик, ТВ 21 -91 на македон-ски

7

Пе

ри

од

: 30

но

ем

вр

и – 9

де

ке

мв

ри

20

16

1. Теми за кои извесТуваше

Тема 1Организацијата на предвремените парламентарни избори (избирачки список, проблеми со број на гласачи, следење на можни неправилности итн).

Тема 2Предизборни активности на политичките партии (сите активности што вклучуваат митинзи, најави за митинзи, средби со граѓани, ветувања, соопштенија, реакции и сл).

Тема 3 Промоција на проекти и мерки на Владата

Тема 4 Други активности на владини функционери (протоколарни средби, изјави и др. редовни активности)

Тема 5 Работата на Специјалното јавно обвинителство

Тема 6 Работата на АВМУ и Ад Хок телото

Тема 7Редовна работа на државните институции, судовите, локалната самоуправа (прилози во кои медиумите не известуваат за поитичките партии, туку за различни проблеми и прашања од јавен интерес)

Тема 8 Двојазичност и федерализација

Тема 9 Анкети на јавно мислење

Тема 10 Други теми (прославата на Денот на албанското знаме)

Број на прилози на МТВ1 според теми (30 ноември –9декември)

Во вториот дел од предизборниот пери-од известувањето за кампањата продолжидадоминиравовеститенапрвиотканалнанационалниот сервис. Без аналитички иликритичкипристап,веститенаМТВ1вомони-торираниот период повторно служеа какоплатформа за претставувањена учесницитенапредвременитеизбори.Воврскасоорга-

низацијатанаизборитесеобјавувааинфор-мации зафинансиските извештаи на парти-ите, за активностите на Државната изборнакомисија, а поретко информации поврзанисоможнизлоупотреби.Воизвестувањетозаработатанадржавнитефункционеринајчес-тибеавеститезаактивноститенапретседа-телотЃоргеИванов.

Page 8: извештајrespublica.edu.mk/attach/MODEM/dek/MODEM-izvestaj...сти 67, Алсат М 16 на македонски и 72 на албански јазик, ТВ 21 -91 на македон-ски

Мониторинг на деМократијата во Македонија

Из

ве

шта

ј о

д м

он

Ит

ор

Ин

гот

на

по

кр

Ив

ањ

ет

о н

а И

зб

ор

на

та к

ам

па

ња

во

те

ле

вИ

зИ

ск

Ит

е в

ес

тИ

8

Број на информацииза политичките субјекти (емитувани во вкупниот број прилози)и начин на нивно врамување (30 ноември - 9 декември)

2. ПолиТичкиоТ Плурализам во извесТувањеТо за сиТе домашни насТани

Ако се анализира колку информации сеобјавени за политичките субјекти во ситеприлози што се однесуваат на домашнитенастани,можедасеоценидекадржавната-телевизија обезбедува најширок информа-тивенпросторзаситеполитичкисубјекти.Ивовторатаполовинанакампањата,нитуеденсубјект не беше игнориран. Повторно нај-застапенибеадветенајголемипартииинив-нитекоалиции,ВМРО-ДПМНЕиСДСМ,нозапомалитеполитичкисубјектисеизвестувашемногу повеќе во споредбасоприватните те-левизии.Вотемитештонесеоднесуваатна

кампањатасеизвестувашепредсезаВМРО-ДПМНЕ,СДСМизаДУИ,илизанеполитичкисубјекти (институции, невладини организа-ции и други), бидејќи помалите субјекти не-маатсвоифункционеривовласта.

Вонитуеденприлогнебешезабележаноизразувањеексплицитнаоценкаодмедиумотзанекојполитичкисубјект.Соогледна тоаштотелевизијатаненавлегувашеподлабоковонитуеднатема,тукусамогипренесувашедневнитеслучувања,воприлозитенемашенипросторзаизразувањетаководнос.

Page 9: извештајrespublica.edu.mk/attach/MODEM/dek/MODEM-izvestaj...сти 67, Алсат М 16 на македонски и 72 на албански јазик, ТВ 21 -91 на македон-ски

9

Пе

ри

од

: 30

но

ем

вр

и – 9

де

ке

мв

ри

20

16

Број на информацииза политичките субјекти (емитувани во прилозите за предизборната кампања)и начин на нивно врамување (30 ноември - 9 декември)

3. БалансираносТ во извесТувањеТо за изБорнаТа камПања на ПолиТичкиТе суБјекТи

4. Приод во извесТувањеТо за каракТерисТични Теми

Во известувањето од изборната кампањаповторносеобјавуваанајмногуинформацииза активностите на СДСМ (46) и на ВМРО-ДПМНЕ (43), норазликатамеѓу нив и други-те учесници на изборите беше значителнопомалавоспоредбасоприватнитемедиуми.ТретинајзастапенисубјектибеаКоалицијатазапроменииправдасо25појавувањаиДПАиДУИсопо24.НајмалкусеспоменувааЛи-бералнатапартија(12)иПДП(6).

Променливиот редоследнаобјавувањетонаприлозитезаактивноститенаучесниците

Исто како и во првата половина од кам-пањата, и во втората, Македонската радиотелевизија неотвориниту една карактерис-тичнатемаодкампањатаилиоддругитеслу-чувањавомониторираниотпериод.Ставови-

наизборитепродолжидабидеметодсокојсепостигнувабалансиранпристапнајавни-отрадиодифузенсервискојразличнитепо-литичкисубјекти.Нитуеднапартијанемашегарантирано„првоместо“воблокотпредиз-борниизвестувања,априлозитезаголемитепартиикакоВМРО-ДПМНЕиСДСМчестобеасместени зад тие за помалите како Левица,ЛП,ПДПидруги.

Известувањето беше информативно, безподлабоконавлегувањевокампањатаиливотемитештопроизлегувааоднеа.

тенаполитичкитепартиивоврскасодвоја-зичностаифедерализацијата,какотемаштопроизлезеодкампањата,гипренесувашевоизвештаите од митинзите и од средбите сограѓаните

Page 10: извештајrespublica.edu.mk/attach/MODEM/dek/MODEM-izvestaj...сти 67, Алсат М 16 на македонски и 72 на албански јазик, ТВ 21 -91 на македон-ски

Мониторинг на деМократијата во Македонија

Из

ве

шта

ј о

д м

он

Ит

ор

Ин

гот

на

по

кр

Ив

ањ

ет

о н

а И

зб

ор

на

та к

ам

па

ња

во

те

ле

вИ

зИ

ск

Ит

е в

ес

тИ

10

МАКедОнсКА ТеЛевИЗИјАвТОр сервИс

Општ заклучОк за известувањетО на Мтв2

• ВториотсервиснаМакедонскатателеви-зија,вовеститенаалбанскијазик,вомо-ниторираниотпериодемитувашевкупно127прилозизаактивноститенаполитич-китесубјективопредизборнатакампањаизадругиполитичкислучувањаиактери.Најмногу од прилози (80) се за предиз-борните активности на партиите, потоаследуваат прилозите поврзани соорга-низацијата на изборите (30), редовнатаработанадржавнитеилокалнитеинсти-туции (4), работата на СЈО (3), работатанаАдхоктелото(2)ипоеденприлогзавладинитемеркиизаредовнатаработанафункционерите.

• Во целината на вестите, во анализира-иотпериодсеемитуваниинформациизаразличниполитичкисубјекти,иодпози-цијатаиодопозицијата,сонагласокнапрашањаташтојазасегнувааталбанска-таетничказаедница.

• Во следењето на кампањата МТВ 2 вовеститенаалбански јазикобезбедире-лативна избалансираност во претставу-вањетонаполитичкитепоракинапарти-итеиодалбанскиотиодмакедонскиотполитичкиблок,какозапартиитевовла-ста така и за опозициските поллитичкипартии. Известувањето е сведено натрансферирање на поентите од изла-гањата на партиските претставници, софокус на прашањата од интерес за ал-банскатаетничказаедница

Page 11: извештајrespublica.edu.mk/attach/MODEM/dek/MODEM-izvestaj...сти 67, Алсат М 16 на македонски и 72 на албански јазик, ТВ 21 -91 на македон-ски

11

Пе

ри

од

: 30

но

ем

вр

и – 9

де

ке

мв

ри

20

16

1. Теми за кои извесТуваше

Иако прилозите за изборната кампањабеа најбројни, вториот програмски сервисвовеститенаалбански јазикизвестувашеиза други настани, кои беа помалубројни вофинишот на кампањата. Известувањето закампањатасесведувашенапренесувањенапоракитеодполитичкитепретставници,безупотреба на каква било новинаaрска оцен-ка. Прилозите за подготовка на изборите

беапосветенинапренесувањенаофицијал-нитеставовиодинституциите (ДИК,Антико-рупциска комисија), забелешките на невла-дини и меѓународни организации (ЦИВИЛ,ИРИ)инамеѓународнитепретставници (ам-басади,).Оддругитетеми,вопреостанатиотмалпростор,еоценкатанаАдхоктелотозаследење на медиумите во предизборието иработатанаСЈО.

Тема 1Организацијата на предвремените парламентарни избори (избирачки список, проблеми со број на гласачи, следење на можни неправилности итн).

Тема 2Предизборни активности на политичките партии (сите активности што вклучуваат митинзи, најави за митинзи, средби со граѓани, ветувања, соопштенија, реакции и сл).

Тема 3 Промоција на проекти и мерки на Владата

Тема 4 Други активности на владини функционери (протоколарни средби, изјави и др. редовни активности)

Тема 5 Работата на Специјалното јавно обвинителство

Тема 6 Работата на АВМУ и Ад Хок телото

Тема 7Редовна работа на државните институции, судовите, локалната самоуправа (прилози во кои медиумите не известуваат за поитичките партии, туку за различни проблеми и прашања од јавен интерес)

Тема 8 Двојазичност и федерализација

Тема 9 Анкети на јавно мислење

Тема 10 Други теми (прославата на Денот на албанското знаме)

Број на прилози на МТВ2 според теми (30 ноември – 9 декември)

Page 12: извештајrespublica.edu.mk/attach/MODEM/dek/MODEM-izvestaj...сти 67, Алсат М 16 на македонски и 72 на албански јазик, ТВ 21 -91 на македон-ски

Мониторинг на деМократијата во Македонија

Из

ве

шта

ј о

д м

он

Ит

ор

Ин

гот

на

по

кр

Ив

ањ

ет

о н

а И

зб

ор

на

та к

ам

па

ња

во

те

ле

вИ

зИ

ск

Ит

е в

ес

тИ

12

Број на информацииза политичките субјекти (емитувани во вкупниот број прилози)и начин на нивно врамување (30 ноември - 9 декември)

Воанализиранитедесетденасеемитува-ни287информациизаразличниполитичкисубјекти,приштонајбројнисеинформации-тезадветепартиинавласт(заедносонивни-текоалицииифункционери):ВМРОДПМНЕ(71)иДУИ(51),апотоазаСДСМсокоалиција-та и софункционерите (59). За другите по-литички субјекти од албанскиот политичкиблоксеемитуванивкупно68информацииитоа:заБеса(26),заДПА(23)изаАлијансанаАлбанците(19).Емитуванисеинформацииизапомалитеполитичкисубјектиодмакедон-скиотблок:Коалицијазапроменииправда(21),за ЛевицаиКоалицијатаВМРОзаМа-

кедонијапо3појавувањаи11информацииза други политички партии. Од ова, сепак,може да се заклучи дека информативниотпросторвовеститенаалбанскијазикедос-тапензаголембројполитичкисубјекти,приштопоголемакцентсеставанапрашањатакои јазасегааталбанскатаетничказаедни-ца.Воодноснапристапот,известувањетоестереотипно,безновинарскаангажираност(во 6 прилози има неутрален пристап: 5.12„Договорзазаштитанаживотнатасредина.Потпишува само албанската опозиција“) ибез отворање на теми од граѓански (јавен)интерес.

2. ПолиТичкиоТ Плурализам во извесТувањеТо за сиТе домашни насТани

Page 13: извештајrespublica.edu.mk/attach/MODEM/dek/MODEM-izvestaj...сти 67, Алсат М 16 на македонски и 72 на албански јазик, ТВ 21 -91 на македон-ски

13

Пе

ри

од

: 30

но

ем

вр

и – 9

де

ке

мв

ри

20

16

Број на информацииза политичките субјекти (емитувани во прилозите за предизборната кампања)и начин на нивно врамување (30 ноември - 9 декември)

Квантитативно,јавниотсервисвовеститенаалбанскијазикобезбедуварелативнаиз-балансираноствопретставувањетонапар-тиите и од албанскиот и од македонскиотполитички блок. На пример, за кампањатанаДУИинејзинитефункционерисеемиту-вани41информација,додеказакампањатана сите опозициски партии од албанскиотблоксеемитуванивкупно59информации:Беса и ДПА по 21 појавување, а АлијансанаАлбанците17.Вомакедонскиотблок:за

ВториотсервиснаМакедонскатарадиоте-левизијавовеститенаалбанскијазик,неотворидлабинскинитуеднакарактеристичнатемаодкампањатаилиоддругитеслучувања.Онашто

ВМРОДПМНЕ,коалицијатаифункционери-те се емитувани 47 информации, за СДСМсо коалицијатаифункционерите42, доде-казадругитепомалиопозицискипартиисеемитувани вкупно 29 информации: за Коа-лицијазапроменииправда18,заВМРОзаМакедонија2и задругиполитичкипартиивкупно9појавувања.Останувакарактерис-тикатанаголотраснферирањенаполитич-китепоракинапартиите,софокуснаетнич-китепрашања.

бешеспоменувановопрвиотделодкампањата,иакосамокакоделодизвештаитеодпредиз-борнитеактивности-двојазичностаифедера-лизацијата,овојпатцелосноотсуствуваше.

3. БалансираносТ во извесТувањеТо за изБорнаТа камПања на ПолиТичкиТе суБјекТи

4. Приод во извесТувањеТо за каракТерисТични Теми

Page 14: извештајrespublica.edu.mk/attach/MODEM/dek/MODEM-izvestaj...сти 67, Алсат М 16 на македонски и 72 на албански јазик, ТВ 21 -91 на македон-ски

Мониторинг на деМократијата во Македонија

Из

ве

шта

ј о

д м

он

Ит

ор

Ин

гот

на

по

кр

Ив

ањ

ет

о н

а И

зб

ор

на

та к

ам

па

ња

во

те

ле

вИ

зИ

ск

Ит

е в

ес

тИ

14

сИТеЛ

Општ заклучОк за известувањетО на сител

• Сител во централниот Дневник во ана-лизираниотпериодобјави139прилозина теми поврзани со актуелните поли-тичкинастани.Предизборнатакампањасо75прилозиетемаброједенвовести-те на оваа телевизија, пошто следува-ат промотивните прилози за владинитемерки (20), потоадвојазочноста феде-рализацијата (19), подготовската на из-боритеизабелешкитезанеправилностиво избирачкиот список (11), редовнатаработанафункционеритеводржавнитеи локалните институции (6), редовнатаработа на институциите (4), 3 прилозиповрзани со мерењето на јавното ми-слењевопредизбориетоиеденприлогпосветен на Ад хок телото за следењенамедиумите.

• Фокусотвоизвестувањетоенадветенај-големиполитичкипартии,нивнитефунк-ционериикоалициитештогипредводат,амногумалкувовеститеимапросторзапомалитесубјекти.

• Квантитативно, Сител објави малку по-веќеприлозивокоисубјектевладејач-ката ВМРО ДПМНЕ, коалицијата и нив-ните функционери (132), за разлика одониезаСДСМ,опозицискатакоалицијаифункционерите(125).

• Прилозитезавласта(ВМРОДПМНЕ,функ-ционерите и коалицијата) се фаворизи-рачкиинавивачки,додекаониезаопози-цијата(СДСМифункционерите)седемо-низирачки. Негативен став телевизијатазаземаивоизвестувањетозаработатаАдхоктелотозаследењенаизборите.

• Експлицитен став на фаворизирање за

владејачкатаВМРОДПМНЕ,иофанзивендемонизирачкинаративзаСДСМилиде-ротЗоранЗаевиманесамовоприлозитеза предизборните активности, туку и вокоментаторскитенајавииуредничкико-ментари,прекутезатазадвојазичностифедерализацијаштовокампањатајана-метнавладејачкатапартија.

Page 15: извештајrespublica.edu.mk/attach/MODEM/dek/MODEM-izvestaj...сти 67, Алсат М 16 на македонски и 72 на албански јазик, ТВ 21 -91 на македон-ски

15

Пе

ри

од

: 30

но

ем

вр

и – 9

де

ке

мв

ри

20

16

1. Теми за кои извесТуваше

ПредизборнатакампањатадоминиракакотемавовеститенаСител,адругитетемикоиповремено се третираат се главно поврзанисо оваа: финансиските извештаи на парти-итезапрвиотделодкампањата,некритичкопрезентирање на промотивните проекти наВладата(1.12„Наповидокенова,досеганај-голема инвестиција во рударството во Ма-кедонија“),и тематазадвојазичностифеде-рализација на земјата. Телевизијата често јаексплоатирашеоваатема,вонајголембројод

уредничнките коментари, а во некои деновитаадоминирашевовестите(на5-тидекемврисеобјавенипетприлозинаоваа тема). Какоивопрвиотделодкампањата,такаивоовојпериод,целосносеигнорирааттемикоикри-тички јаанализираатработатанадржавнитеинституцииилисештитиинтересотнаграѓа-ните,освенвореткислучаи,когасепостапуваселективноисеобјавуваатинформациикоисеповторновоправецназаштитанаинтере-ситенавласта(Бедем,Македонскиманифест)

Тема 1Организацијата на предвремените парламентарни избори (избирачки список, проблеми со број на гласачи, следење на можни неправилности итн).

Тема 2Предизборни активности на политичките партии (сите активности што вклучуваат митинзи, најави за митинзи, средби со граѓани, ветувања, соопштенија, реакции и сл).

Тема 3 Промоција на проекти и мерки на Владата

Тема 4 Други активности на владини функционери (протоколарни средби, изјави и др. редовни активности)

Тема 5 Работата на Специјалното јавно обвинителство

Тема 6 Работата на АВМУ и Ад Хок телото

Тема 7Редовна работа на државните институции, судовите, локалната самоуправа (прилози во кои медиумите не известуваат за поитичките партии, туку за различни проблеми и прашања од јавен интерес)

Тема 8 Двојазичност и федерализација

Тема 9 Анкети на јавно мислење

Тема 10 Други теми (прославата на Денот на албанското знаме)

Број на прилози на Сител според теми (30 ноември – 9 декември)

Page 16: извештајrespublica.edu.mk/attach/MODEM/dek/MODEM-izvestaj...сти 67, Алсат М 16 на македонски и 72 на албански јазик, ТВ 21 -91 на македон-ски

Мониторинг на деМократијата во Македонија

Из

ве

шта

ј о

д м

он

Ит

ор

Ин

гот

на

по

кр

Ив

ањ

ет

о н

а И

зб

ор

на

та к

ам

па

ња

во

те

ле

вИ

зИ

ск

Ит

е в

ес

тИ

16

Број на информации за политичките субјекти (емитувани во вкупниот број прилози) и начин на нивно врамување (30 ноември - 9 декември)

Информациитезадветенајголемипартииод власта и од опозицијата доминираат воцентралниотдневникнаСител(ВМРОДПМНЕсо132иСДСМсо125појавувања),додеказаостанатитеполитичкисубјектисеинформи-разначителнопомалку(ДУИиДПАимаатпо16појавувања,ВМРОзаМакедонијаиЛеви-цапо7,додекаБеса,АлијансазаАлбанцитеи други политички партии по 4 појавувања).Во 155 прилози (најави, извештаи, комента-ри,коментаторскианализи)имаексплицитноизразенновинарскистав,одкоиво74тојепозитивенипропагандистички.Во66случаиизразниот позитивен став е за владејачкатапартија ВМРОДПМНЕ, коалицијата и нејзи-нитефунционери,анајмногузалидеротНи-кола Груевски: (9.12 „Нови десет странскидиректни инвестиции најавени изминатиовпериодтребадаобезбедатнад2900врабо-тувања“,8.12„Tриновистранскиинвестицииво Mакедонија за 500 вработувања најавилидеротнаВМРО-ДПМНЕНиколаГруевски“,6.12 „Последни анкети: Убедлива предност

наВМРО-ДПМНЕвоситешестизборниеди-ници:ВМРО-ДПМНЕ-28,1%,СДСМ–15%“).

Во81прилогнаративотенегативен,демо-низирачки,аво64случаисубјектнанапаѓач-котоизвестувањееопозицијатаинејзинитефункционери (8.12 „Надваденапредизбо-ритеанализатанарасположениетонаграѓа-нитепокажувадекаСДСМепредноваката-строфаидекаВМРО-ДПМНЕќејазабележипетата по ред изборна победа, четврта напредвремени избори“) и посебно нејзиниотлидер, со лични дисквалификации и етике-тирање(8.12„ЗоранЗаевдобилпечатдекаенеспособендаслуживоенроквоекотнавој-ната во 2001 година, објавува ЗдружениетонабранителиБедем“,7.12„Латас:Акона11декември гласамезаЗоранЗаевинеговитеврскисоалбанскотоподземјениесмегото-ви,ниесмеКосовосабајлето“).

Во нападите кон опозицијата селективносе користат и ставови на странски претста-вници и провладини портали (30.11 „АкселФишер , претседателнаЕППвоСоветот на

2. ПолиТичкиоТ Плурализам во извесТувањеТо за сиТе домашни насТани

Page 17: извештајrespublica.edu.mk/attach/MODEM/dek/MODEM-izvestaj...сти 67, Алсат М 16 на македонски и 72 на албански јазик, ТВ 21 -91 на македон-ски

17

Пе

ри

од

: 30

но

ем

вр

и – 9

де

ке

мв

ри

20

16

Број на информации за политичките субјекти (емитувани во прилозите за предизборната кампања) и начин на нивно врамување (30 ноември - 9 декември)

И според квантитетот на објавените ин-формации и според приодот во известу-вањето, вестите на ТВСител не обезбедијабалансираност во претставувањето на кам-пањата на политичките субјекти. Најчестоспоменуванисубјективоприлозитезаизбор-натакампањасевладејачкатаВМРОДПМНЕ(коалицијатаифункционерите)–84иСДСМ67,додекаостанатитесубјектисеприсутнивомногумалбројинформации:ДУИиДПАпо9,Левицаидругипартиипо4иВМРОзаМакедонија3.

Во овие прилози нема неутрална и дис-танцирана критика, туку некритичко пре-зентирање на проектите наВладата, кои сепретставувааткаковетувањанавладејачкатапартијаинејзиниотлидерГруевски(„ЗавременавчерашниотмитингвоБитола,лидеротнаВМРОДПМНЕнајавиуштееднаинвестицијавоградот“-објавениседваприлозизаистотоветувањеина2ина6декември)инавивачкоизвестувањезавласта (9.12„Какоштоможедасезабележииакодостартотнапоследни-отмитингодкампањатанаВМРОДПМНЕима

3. БалансираносТ во извесТувањеТо за изБорнаТа камПања на ПолиТичкиТе суБјекТи

Европа:СенадевамВМРО–ДПМНЕќепобе-динаизборите“-новинаротпрашува„Ваша-тасестринскапартија,ВМРОДПМНЕнаовиеизбориќенастаписонајобемнатапрограмадосега,напишанана500страници.Очекува-телидапобедиикакваевашатаоценказанивнатапрограма?“,4.12„КУРИР:СДСМпре-куНВОпредизборнопоткупуваРоми воКу-мановосоогревнидрва“).

Демонизирањето на опозицијата е осо-бено забележливо во прилозите за двоја-зичноста и федерализацијата, при што таанеаргументираносеобвинувазаантинацио-налнаиантидржавнаполитика(1.12„Ахметиго мерка премиерското столче: Идеите заизбор на Албанец премиер не се нови, нотиедосегагипласирашеСДСМпрекусвоитеподдржувачи“,2.12 (анализа/коментар)„Заразликаодопозицијатакојаивосвојатапре-дизборна програма предвидува воведувањенадвојазичностуштеодградинка,вопрогра-матаРеалнонаВМРО-ДПМНЕна293-тастра-ницастоидекановатавладанемадаприфа-

типроменанаУставотнитубилокаквиидеиипредлозикоиќегозагрозатнационалниотидентитет“,2.12„Заевнаправиопасенпресе-дан и отвори прашања коидо сега не билетеманаразговор,какововедувањедвојазич-ностнацелататериторијаипроширувањенаРамковниотдоговор.ВоСДСМнекријатдекатокму тоа е нивната стратегија и отворенозборуваатзапроменанаимето“).

Ивовториотделодкампањатапродолжијанападитеконадхоктелотозаследењенаме-диумите(9.12„ЧленовитенаадхоктелотокоипостојанобарааказнииопоменизаСителТВсамипризнаваатдекасенаплатенсписокнаСОРОС“),аовојпатиконСоветотзаетикавомедиумите(5.12(анализа/коментар)„Советотзаетикавомедиумитекојеподцелоснакон-троланасоросовитеструктури,иакогиоцену-ваетичкитестандарди,неговерифицирачлен-ствотовоорганизацијатананад80медиумииорганизации,пишувадневниотвесникВечер),какоодговорнаоценкитекоиовиетелагида-доазаизвестувањетонателевизијата.

Page 18: извештајrespublica.edu.mk/attach/MODEM/dek/MODEM-izvestaj...сти 67, Алсат М 16 на македонски и 72 на албански јазик, ТВ 21 -91 на македон-ски

Мониторинг на деМократијата во Македонија

Из

ве

шта

ј о

д м

он

Ит

ор

Ин

гот

на

по

кр

Ив

ањ

ет

о н

а И

зб

ор

на

та к

ам

па

ња

во

те

ле

вИ

зИ

ск

Ит

е в

ес

тИ

18

Иво вториот делод кампањатаостанувафокусотнадвојазичностаифедерализација-такакотемаштопроизлезеодпредизборите-то.Телевизијатајазастапуватезатанавластаивонападитеконопозицијатаобјавиприло-зи во кои тие напади се артикулираа прекуекспертскиставови(2.12(анализа/коментар)„Сововедувањетонадвојазичносталбански-отјазикќебидезадолжителенизавојниците,лекарите,медициснкитесестри,пожарника-ритекакоизашалтерскитеравботници“,3.12„Камиловски: Во операционата сала двоја-зичностаможедабидекатастрофална“),ста-вови на функционери од владејачката пар-тија (4.12 „Коневски: Двојазичноста на Заевскапо ќе ја платат сите општини -И децатаво градинките ќе треба да учат албански“),илиграѓани(5.12.„Прилепчанисенавредениод идеjата за двојазичност“). Во некои де-нови бројот на прилозите на ова атема беанајбројни(на5декември5прилози,на9де-кемвритри:(анализа/коментар)„Токмупора-диваквитеизјавиголембројнааналитичаривоизминатитеденовипредупредијадеканаМакедонијаисезаканувафедерализацијаиредефинирањенадржавата“,9.12 (анализа/коментар)„Заевсииграсооган...Оваеставотнаекспертскатајавностсоплановитенали-деротнаопозицискатаСДСМзавоведувањенадвојазичностифедерализацијаводржа-вата“,9.12.“Заевиводенешнотоинтервјуза

Македонската радио телевизија го повториставот за изучување на албанскиот јазик воосновнитеучилишта“)

Телевизијата повеќепати во мониторира-ниотпериодобјавиуредничкикоментаринаоваатемасонапаѓачкинаративконСДСМ.Од2 – 5 декември секојдневно беа објавуваниуредничкикоменатринаоваатема(2.12„Уред-ничкикоментар:„Двојазичностепроблемкојќе го урне македонскиот карактер на маке-донскатадржава,ќевоведеамбиентиправи-ласличнинаКосовопредосамостојувањетоштоедоволнапричинаМакедонцитедасеза-грижат“,3.12 „Содвојазичноста во образова-ниетоработаќезагубатнад10000наставни-циилипрофесорииоколу4000вработенивоадминистрацијата на образованите институ-ции“,Третден4.12„СоовојпланЗаевиСДСМсакаат да добијат гласови од Албанците, номногу повеќе гласови губат одМакедонцитеидругитекоиразбираатдекагубатмногуодсвоитеинтереси,асезадоволуваатинтересина само една партија“,5.12 „Дали граѓанитеќеподдржатиќебидатзафедерализацијаикантонизацијанаМакедонијаштоподдржува-атпетпартии,четиритеалбанскипартииипе-татаеСДСМилипаксепротивкантонизацијаифедерализација а исто така против двоја-зичносташтоеставсамонаеднапартијакојајабраниединственамакедонскатаполитичкастрана-атоаеВМРО-ДПМНЕ“).

4. Приод во извесТувањеТо за каракТерисТични Теми

нешто помалку од еден час полека почнувадасеполниплоштадотвоПрилеп,сенајавуваогроменмитингкакозавршен“,5.12(генерал-нанајава) “Економскитеи социјалните теминакоиГруевскидоминираСДСМиЗаевсвес-но ги одбегнуваа во својата кампања”, 6.12„ДелчевчанивелатдекавоДелчевосекогашетакаособенокогадоаѓалидеротнаВМРО-ДПМНЕНиколаГруевскизакоговелатдекаеединствениоткојштоможедајаодбраниМа-кедонијаодкакоштовелатвнатрешнитеноинадворешнитенепријатели“.).Во25прилозиновинаротоизразувапозитивенставприштоситесевокористнаВМРОДПМНЕ.

Во 19 прилози известувањето е демони-зирачко, од кои 15 се за СДСМ ифункцио-

нерите.Воизвептаитеодмитинзитеисоби-рите најавите се информативни (1.12. „А воисточниот дел од државата и денеска е ко-алицијатапредводенаодСДСМ“),додекавоуредничкитекоментарисекористиофанзив-на реторика (8.12.„Со еднојазични постериЗоранЗаевјаспроведувафедерализацијатанадело.Заевгиповиканамитингдебранцисамонаалбанскијазик,акумановципрвогипоканинаалбански,апотоаимсеобратиинамакедонски“,4.12„СоовојпланЗаевиСДСМсакаатдадобијатгласовиодАлбанците,номногуповеќегласовигубатодМакедонцитеидругитекоиразбираатдекагубатмногуодсвоитеинтереси,асезадоволуваатинтересинасамоеднапартија“).

Page 19: извештајrespublica.edu.mk/attach/MODEM/dek/MODEM-izvestaj...сти 67, Алсат М 16 на македонски и 72 на албански јазик, ТВ 21 -91 на македон-ски

19

Пе

ри

од

: 30

но

ем

вр

и – 9

де

ке

мв

ри

20

16

Page 20: извештајrespublica.edu.mk/attach/MODEM/dek/MODEM-izvestaj...сти 67, Алсат М 16 на македонски и 72 на албански јазик, ТВ 21 -91 на македон-ски

Мониторинг на деМократијата во Македонија

Из

ве

шта

ј о

д м

он

Ит

ор

Ин

гот

на

по

кр

Ив

ањ

ет

о н

а И

зб

ор

на

та к

ам

па

ња

во

те

ле

вИ

зИ

ск

Ит

е в

ес

тИ

20

ТеЛМА

Општ заклучОк за известувањетО на телМа

• Телмаобјави112прилозинаситеактуел-нитемиислучувања.Најмногуоднив(56)сезапредизборнитеактивности,во32сеизвестувазаподготовкатанаизборите,во13 заредовнатаработанаинституциитеводржавата,во5тоасеактивноститенафункционерите,во3заработатанаСЈО,додеказаанкетитештогомереајавнотомислењеобјави2прилозииеденнеутрал-но-критичкиприлогзапроектнаВладата.

• Воцелинатанавестите,заситетемиштобеапредметнаобработка,телевизијатанастојуваше да известува за што поши-рок спектар на политички гледишта иставови–најмногубезновинарскистав,авомалбројприлози (6)сонеутрално-критичка опсервација на активноста наполитичкитесубјектиилиинституциите.

• Воизвестувањетозаизборнатакампања,Телманастојувашеизбалансиранода јарефлектира реалната политичката раз-ноликост.Тоабешевидливоивокванти-тативниотивоквалитативниотаспектнаизвестувањето

Page 21: извештајrespublica.edu.mk/attach/MODEM/dek/MODEM-izvestaj...сти 67, Алсат М 16 на македонски и 72 на албански јазик, ТВ 21 -91 на македон-ски

21

Пе

ри

од

: 30

но

ем

вр

и – 9

де

ке

мв

ри

20

16

1. Теми за кои извесТуваше

Имајќипредвиддекамониторираниотпе-риодсесовпаѓасокрајотнаизборнатакам-пања,бројотнаприлозитезапредизборнотопретставувањенапартиитеиорганизацијата(ипроблемитевоорганизацијата)наизбори-

тезаземапоголем делодинформативниотпросторнателевизијата.Сепак,беазастапе-ниидругитми:активноститенаграѓанскиотсектор, случувањата во синдикалното орга-низирањеивосудството,работатанаСЈО.

Тема 1Организацијата на предвремените парламентарни избори (избирачки список, проблеми со број на гласачи, следење на можни неправилности итн).

Тема 2Предизборни активности на политичките партии (сите активности што вклучуваат митинзи, најави за митинзи, средби со граѓани, ветувања, соопштенија, реакции и сл).

Тема 3 Промоција на проекти и мерки на Владата

Тема 4 Други активности на владини функционери (протоколарни средби, изјави и др. редовни активности)

Тема 5 Работата на Специјалното јавно обвинителство

Тема 6 Работата на АВМУ и Ад Хок телото

Тема 7Редовна работа на државните институции, судовите, локалната самоуправа (прилози во кои медиумите не известуваат за поитичките партии, туку за различни проблеми и прашања од јавен интерес)

Тема 8 Двојазичност и федерализација

Тема 9 Анкети на јавно мислење

Тема 10 Други теми (прославата на Денот на албанското знаме)

Број на прилози на Телма според теми (30 ноември – 9 декември)

Page 22: извештајrespublica.edu.mk/attach/MODEM/dek/MODEM-izvestaj...сти 67, Алсат М 16 на македонски и 72 на албански јазик, ТВ 21 -91 на македон-ски

Мониторинг на деМократијата во Македонија

Из

ве

шта

ј о

д м

он

Ит

ор

Ин

гот

на

по

кр

Ив

ањ

ет

о н

а И

зб

ор

на

та к

ам

па

ња

во

те

ле

вИ

зИ

ск

Ит

е в

ес

тИ

22

Број на информацииза политичките субјекти (емитувани во вкупниот број прилози)и начин на нивно врамување (30 ноември - 9 декември)

Во 218 споменувања на политичкитесубјекти, доминираа двете најголеми партиивомакедонскиотблокВМРОДПМНЕ,Коали-цијатазаПодобраМакедонијаифункционе-рите(72)иСДСМсосвојатакоалицијаифунк-ционерите во Владата (64). Иако останатитепартииспоредбројотнапојавувањанебеаниполовинаоддветепретходни:ДУИ (19),ДПА(13),ВМРОзаМакедонија(12),ЛевицаиКоали-цијазапроменииправдаиЛевица(11),Алијан-са заАлбанците (6) и Беса (5), сепак телеви-зијатаобезбедипросторзапретставувањенаширокспектарпартии-ипомалиипоголеми.Неутрално-критичкиотодносинатамуостану-ваединствениотновинарскиставизразенводелодприлозите (6прилози):2.12„Новиоп-

струкциизаСЈО.ПретседателотнаКривични-отсудВладимирПанчевскиисудијкитеИли-евскаиБошковскадонелеодлукаданебидеприфатенобарањетонаСЈОзасудскиналогза одземање компјутери од телекомуника-цискиоператор“,„Сеповеќесезаплеткуваси-туацијатавоССМ.СекретаротнаССМденескајапродолжипраксатанаМитревскидадржипрес-конференциипредселектиранизборнамедиумиипрезентирашеписманасиндикатикоитврдатдеканеучествувалевоносењетонаодлуказаотповикувањенаМитревски“.Теле-визијатаобјавиеденприлогзавладинамерка,носонеутралнокритичкиоднос (5.12„ЌесеградиолимпискибазенвоШутоОризари:Аконемаатзапиењеќеимаатводазабањање“).

2. ПолиТичкиоТ Плурализам во извесТувањеТо за сиТе домашни насТани

Page 23: извештајrespublica.edu.mk/attach/MODEM/dek/MODEM-izvestaj...сти 67, Алсат М 16 на македонски и 72 на албански јазик, ТВ 21 -91 на македон-ски

23

Пе

ри

од

: 30

но

ем

вр

и – 9

де

ке

мв

ри

20

16

Број на информацииза политичките субјекти (емитувани во прилозите за предизборната кампања)и начин на нивно врамување (30 ноември - 9 декември)

Вообјавувањетонаинформациитезакам-пањата на политичките партии, телевизијатарелативно балансирано известуваше за два-танајголемисубјектиодмакедонскиотблок:ВМРО ДПМНЕ (38 приинформациилози) иСДСМ(33информации).ПојавувањатанаДУИво11, коалициитеВМРОзаМакедонијаи запроменииправдавопо10,ДПАво9,Алијан-сазаАлбанцитево6,Бесаво4идругиполи-тички партии во 3 прилози, ја надополнувасликата за достапноста на информативниотпростор на Телма и за другите партии учес-ничкинаизборите.Вонитуеденоднивнема

фаворизирачкаилидемонизирачкаоценказанекој политички субјект.Најавата за една оддебатнитеемисиинаоваателевизијаТоптемае неутрално-критичка (6.12 „Дали Тв дуелотвоопштоможедабиделиценамакедонскатаполитичка и демократска пролет, судејќи потоаколкуинакаковначинГруевскитакажес-токоибруталногиодбегнувашеинајбизарни-теипокритичнителевискиинтервјуазборувадекатојочигледнонемакапацитетдаиздржиеденсериозенвербалендуелсоопозиционе-ритебезогледштоимаактуелнавластиспо-реднекоианкетиизначителнапредност“)

3. БалансираносТ во извесТувањеТо за изБорнаТа камПања на ПолиТичкиТе суБјекТи

Во ниту еден прилог во мониторираниотпериоднесеопсервирашепретходнонамет-натататемаодкампањатазафедерализацијаи двојазичност.Но, затоа темата замерењена рејтингот на партиите, беше споменатавоеденприлогсокритичкитон-уредничкикоментар, каде се најавува судска постапка(против ТВ Нова) заради обвинувања за ан-

кетаташтопонарачканаоваа телевизијаеизработена од специјализирана агенција(7.12 „Телевизија која нема ништо заеднич-косоновинарство,икојасокриваанкетазаданенаштетинасвојотгаздаВМРО-ДПМНЕ,напаѓателевизијакоја2часаобјавувашевоцелост резултати од анкета, за наводно не-целоснообјавувањенаанкета“).

4. Приод во извесТувањеТо за каракТерисТични Теми

Page 24: извештајrespublica.edu.mk/attach/MODEM/dek/MODEM-izvestaj...сти 67, Алсат М 16 на македонски и 72 на албански јазик, ТВ 21 -91 на македон-ски

Мониторинг на деМократијата во Македонија

Из

ве

шта

ј о

д м

он

Ит

ор

Ин

гот

на

по

кр

Ив

ањ

ет

о н

а И

зб

ор

на

та к

ам

па

ња

во

те

ле

вИ

зИ

ск

Ит

е в

ес

тИ

24

24 весТИ

Општ заклучОк за известувањетО на 24 вести

• Телевизијата 24 Вести во мониторира-ниотпериодобјавивкупно179прилозишто се однесуваат на политичките ак-тери, процеси или состојбиво земјава.Околуеднатретинаоднив (67прилози)беапосветенинапокривањенапредиз-борнатакампања,аоддругитеособеносеиздвојуваатподготовкатаиорганиза-цијатанаизборите(39)иработатанадр-жавнитеијавниинституции(28).

• Генерално, во сите прилози посветенинадомашнитенастани,ТВ24гирефлек-тираразличнитеполитичкигледиштазаактуелните настани и процеси: во 145прилози се даваат информации за ста-вовите на ВМРО-ДПМНЕ, нивната коа-лицијаифункционеритевовласта,иво

97прилозизаСДСМ,нивнатакоалицијаи функционери. Од другите партии по-застапенисеДУИ(34прилози),апреос-танатите се споменуваат во помал бројприлози. Критички однос беше изразенконВМРО-ДПМНЕиконДУИво35при-лозииконСДСМвочетириприлози.

• И во покривањето на предизборна-та кампања најзастапени субјекти беаВМРО-ДПМНЕ(60споменувања)иСДСМ(42). Медиумот ја покриваше изборнатакампања избалансирано, со пренесу-вање на активностите на учесниците воизборниотпроцес.Какотема,кампањатаи партиските предизборни активности,иакобешенајзастапена,недоминирашевовестите.

Page 25: извештајrespublica.edu.mk/attach/MODEM/dek/MODEM-izvestaj...сти 67, Алсат М 16 на македонски и 72 на албански јазик, ТВ 21 -91 на македон-ски

25

Пе

ри

од

: 30

но

ем

вр

и – 9

де

ке

мв

ри

20

16

1. Теми за кои извесТуваше

Во покривањето на втората половина одпредизборнатакампања,сеизвестувашеглав-нозаактивноститенаполитичкитепартии,би-дејќивопрвиотнејзинделтелевизијатагипо-крианалитичкитетемикакопартискипрогра-ми,економскитеветувањаидруго.Воовојпе-риодмногуповеќесеследешеорганизацијата

и подготовката на изборите, со нагласок наинформациитезазлоупотребанаслужбенатадолжностинадржавнитересурси,наинфор-мациитезанеправилности,нафинансирањетонакампањатаинадругитемиод јавенинте-рес.Одтемитеповрзанисоработатанаинсти-туциитенајзастапенибеатиезасудството.

Тема 1Организацијата на предвремените парламентарни избори (избирачки список, проблеми со број на гласачи, следење на можни неправилности итн).

Тема 2Предизборни активности на политичките партии (сите активности што вклучуваат митинзи, најави за митинзи, средби со граѓани, ветувања, соопштенија, реакции и сл).

Тема 3 Промоција на проекти и мерки на Владата

Тема 4 Други активности на владини функционери (протоколарни средби, изјави и др. редовни активности)

Тема 5 Работата на Специјалното јавно обвинителство

Тема 6 Работата на АВМУ и Ад Хок телото

Тема 7Редовна работа на државните институции, судовите, локалната самоуправа (прилози во кои медиумите не известуваат за поитичките партии, туку за различни проблеми и прашања од јавен интерес)

Тема 8 Двојазичност и федерализација

Тема 9 Анкети на јавно мислење

Тема 10 Други теми (прославата на Денот на албанското знаме)

Број на прилози на 24 Вести според теми (30 ноември – 9 декември)

Page 26: извештајrespublica.edu.mk/attach/MODEM/dek/MODEM-izvestaj...сти 67, Алсат М 16 на македонски и 72 на албански јазик, ТВ 21 -91 на македон-ски

Мониторинг на деМократијата во Македонија

Из

ве

шта

ј о

д м

он

Ит

ор

Ин

гот

на

по

кр

Ив

ањ

ет

о н

а И

зб

ор

на

та к

ам

па

ња

во

те

ле

вИ

зИ

ск

Ит

е в

ес

тИ

26

Број на информацииза политичките субјекти (емитувани во вкупниот број прилози)и начин на нивно врамување (30 ноември - 9 декември)

Ако се анализира колку информации сеобјавенизаполитичкитесубјективоситепри-лозиштосеоднесуваатнадомашнитенаста-ни, може да се оцени дека телевизијата вовестите ги отсликува балансирано политич-ките ставови и гледишта на двата најголемиполитичкисубјективоземјава.Во145прилозизадомашнинастанисеинформиразаВМРО-ДПМНЕ,нивнатакоалицијаилифункционери-тевовласта,аво97таквиприлозизаСДСМ,нивнатакоалицијаифункционери.

Во најголем број случаи, телевизијатасамо ги пренесува пораките на политички-те субјекти, без никаква новинарска оценка.Неутрално-критички однос беше изразен вовкупно 22 случаи, кон партијатаВМРО-ДПМ-

НЕ (1 декември: „ЗНМ, СЕ и МИМ оценуваатдекапрекувисокитесумизафинансирањенаППП, власта гипретворимедиумите воалат-казаспинување“;6декември:„Раскошвосе-диштетонаВМРО-ДПМНЕ?“),во9случаиконфункционерите на партијата (30 ноември:„Скопскиот градоначалникКоцеТрајановскине знае колку пари се трошат за садницитеодградскиотбуџет“),во4случаиконДУИ (1декември:„МВРнеманитудокази,нитусозна-нијадеканакризатавоМакедонијаикумувалеевроазискитајнислужби,какоштотврдатодпартијатанаАлиАхмети“),иво4конСДСМ(5декември:„КајСДСМотсуствуваатнаводитезатрошоцитезатранспортниуслугиипрестојналицатаисимпатизеритекоиодатнамитинзи“)

2. ПолиТичкиоТ Плурализам во извесТувањеТо за сиТе домашни насТани

Page 27: извештајrespublica.edu.mk/attach/MODEM/dek/MODEM-izvestaj...сти 67, Алсат М 16 на македонски и 72 на албански јазик, ТВ 21 -91 на македон-ски

27

Пе

ри

од

: 30

но

ем

вр

и – 9

де

ке

мв

ри

20

16

Број на информацииза политичките субјекти (емитувани во прилозите за предизборната кампања)и начин на нивно врамување (30 ноември - 9 декември)

3. БалансираносТ во извесТувањеТо за изБорнаТа камПања на ПолиТичкиТе суБјекТи

За време на вториот дел од кампањата,телевизијата не објави ниту еден прилог воврскасотематазадвојазичностаифедера-лизацијата, којабешееднаод главнитештосенаметнааодполитичкитесубјекти.Имашесамоеденприлогштоиндиректносеповрзу-ваше со таа тема, а стануваше збор за при-влекувањетогласачиодразличниетничкиза-едници (6 декември: „ГраѓанскаМакедонијапредетничкитест“).

Темата што доминираше, покрај известу-вањетозакампањата,водесетдневниотмони-ториранпериод,бешеподготовкатаиоргани-зацијатанаизборите.Сеизвестувашеизапро-токоларните случувања, но особено за про-блемитештосепојавуваа,какоинформациите

запритисоци(9декември:„ЦИВИЛ:Повеќеод170случаиназаканиипритисоци“),проверка-тавоизбирачкиотсписок (5декември: „Даливеимавоизбирачкиотсписокилииматенекак-випроблемисоизбирачкотоправо?“),злоупо-требинаинституциите(8декември:„Наздравилуѓеимседавалеодобренијадекасеболниинемоќни,односнотиевлегувалевокатегорија-таналицаштоќегласаатоддома“),неправил-ностивофинансискитеизвештаи(5декември:„Јапуштиленогатаподолгоодчергата.Финан-сискиот извештај на ВМРО-ДПМНЕ покажалшестпати поголеми расходи од приходите“),злоупотребана јавниотпростор (8декември:„Лисичеосамнапреплавеносопартискизна-мињанаВМРОДПМНЕ“)идругислучаи.

4. Приод во извесТувањеТо за каракТерисТични Теми

Воквантитативнасмисла,ТВ24балансира-нојапокривашекампањатаинадветенајго-лемиполитичкипартии (60прилози во коиеприсутнаВМРО-ДПМНЕи46 заСДСМ). ДУИикоалицијатаВМРОзаМакедонија сепоја-вијаво18прилози,Коалицијатазапроменииправда во17,ДПА,БесаиАлијансата заАл-банцитевоподесетина,азадругитесубјектинесеизвестуваше.Повеќетоприлозисеодне-суваа на класично известување од кампања-та, со пренесување на клучните пораки штогииспраќаакандидатитеитоавоединствениблоковивокоисеопфаќааповеќепартии (5декември:„Последна недела од изборнатакампања“), а во некои случаи и во посебниприлози(9декември:„Груевски:По11декем-

вриќезавршикризата;Заев:Граѓанитедагла-саат заподобарживот;Ангелов:Македонијаќесевратинавистинскиотпат“).

Телевизијата зазеде остар критички ставкон дел постапки на ВМРО-ДПМНЕ во кам-пањата,каконапримерконизјаватаналиде-ротНиколаГруевскидекадабилГоцеДелчевживбимугопратилЌосетонаЗаев,(7декем-ври:„ГоцеДелчевсепревртувавогробкогајагледасегашнаподеленаМакедонија.Повикотза ликвидација наЗаев не е наивнаизборнареторика“), а на последниот ден имаше кри-тичкиосвртконцелатакампања,наситепар-тии(9декември:„Националистичкиивеќеви-денипораки.Здодевниинереалниветувања.Но,креативниреклами“)

Page 28: извештајrespublica.edu.mk/attach/MODEM/dek/MODEM-izvestaj...сти 67, Алсат М 16 на македонски и 72 на албански јазик, ТВ 21 -91 на македон-ски

Мониторинг на деМократијата во Македонија

Из

ве

шта

ј о

д м

он

Ит

ор

Ин

гот

на

по

кр

Ив

ањ

ет

о н

а И

зб

ор

на

та к

ам

па

ња

во

те

ле

вИ

зИ

ск

Ит

е в

ес

тИ

28

КАнАЛ 5

Општ заклучОк за известувањетО на канал 5

• ТелевизијатаКанал5вомониторираниотпериод објави вкупно 167 прилози штосе однесуваат на политичките актери,процесиилисостојбивоземјава.Повеќеодполовинаднив(96)беапосветенинапокривање на предизборната кампања,аоддругитесеиздвојуваатединственоприлозите што исто така се поврзуваасо кампањата, односно мерките и дос-тигнувањатанаВладата(16),најмногувопривлекувањетостранскиинвестиции,идвојазичностаифедерализацијата(16).

• Квантитативно, во сите прилози посве-тени на домашните настани, Канал 5 гирефлектира различните политички гле-дишта за актуелните настани и процеси:во 173 прилози се иформира за ВМРО-

ДПМНЕ,нивнатакоалицијаифункционе-ритевовласта,иво150прилозизаСДСМ,нивната коалиција и функционери. Задругитеполитичкипартиисеинформира-шезначителнопоретко.Ноквалитативно,конопозицијатабешеизразеннегативенодносво32прилози,аконвладејачкатапартијапозитивенодносво37прилози.

• Воприлозитезаизборнатакампањаима-шеквантитативенбаланс,новоделоднивсеизразувашепозитивенодносконВМРО-ДПМНЕ. Уште посилно беше изразувантојодносво темата замеркитеипостиг-нувањатанаВладата,предсевопривле-кувањетостранскиинвестиции.Двојазич-ностабешенајчестататемавокојабешепокажаннегативенодносконСДСМ.

Page 29: извештајrespublica.edu.mk/attach/MODEM/dek/MODEM-izvestaj...сти 67, Алсат М 16 на македонски и 72 на албански јазик, ТВ 21 -91 на македон-ски

29

Пе

ри

од

: 30

но

ем

вр

и – 9

де

ке

мв

ри

20

16

1. Теми за кои извесТуваше

ВеститенателевизијатаКанал5вомонито-рираниотпериодбеавонајголемделпосвете-нинапокривањенапредизборнатакампања,итоанајчестосеправешесоедноставнопре-несувањенаизјавите,поракитеиветувањатаодмитинзитеиодсредбитесограѓанинадва-танајголемиполитичкисубјекти,ВМРО-ДПМ-НЕиСДСМ.Другитеучесницивоизборитебеамногупореткозастапени.Тематазадвојазич-ностабешепосебноиздвоена,какопроизле-

зенаодпредизборнатакампања,сонагласокдекатааевоведвофедерализација.Зараз-ликаодпрвиотделодкампањата,овојпатсопоголеминтензитетсеизвестувашезамеркиидостигнувањанаВладата.Делодовиепрло-зи,посебнотиештосеоднесуваатнапривле-кувањето странски инвестиции, се вкрстуваасоизборнатакампања,натојначинбришејќија границата меѓу државата и партијата. Задругитетемисеизвестувашепоретко.

Тема 1Организацијата на предвремените парламентарни избори (избирачки список, проблеми со број на гласачи, следење на можни неправилности итн).

Тема 2Предизборни активности на политичките партии (сите активности што вклучуваат митинзи, најави за митинзи, средби со граѓани, ветувања, соопштенија, реакции и сл).

Тема 3 Промоција на проекти и мерки на Владата

Тема 4 Други активности на владини функционери (протоколарни средби, изјави и др. редовни активности)

Тема 5 Работата на Специјалното јавно обвинителство

Тема 6 Работата на АВМУ и Ад Хок телото

Тема 7Редовна работа на државните институции, судовите, локалната самоуправа (прилози во кои медиумите не известуваат за поитичките партии, туку за различни проблеми и прашања од јавен интерес)

Тема 8 Двојазичност и федерализација

Тема 9 Анкети на јавно мислење

Тема 10 Други теми

Број на прилози на Канал 5 според теми (30 ноемврки – 9 декември)

Page 30: извештајrespublica.edu.mk/attach/MODEM/dek/MODEM-izvestaj...сти 67, Алсат М 16 на македонски и 72 на албански јазик, ТВ 21 -91 на македон-ски

Мониторинг на деМократијата во Македонија

Из

ве

шта

ј о

д м

он

Ит

ор

Ин

гот

на

по

кр

Ив

ањ

ет

о н

а И

зб

ор

на

та к

ам

па

ња

во

те

ле

вИ

зИ

ск

Ит

е в

ес

тИ

30

Број на информацииза политичките субјекти (емитувани во вкупниот број прилози)и начин на нивно врамување (30 ноември - 9 декември)

2. ПолиТичкиоТ Плурализам во извесТувањеТо за сиТе домашни насТаниАко се анализира колку информации се

објавенизаполитичкитесубјективоситепри-лозиштосеоднесуваатнадомашнитенастани,можедасеоценидекателевизијатавовеститенегиотсликувабалансиранополитичкитеста-вовиигледиштанадватанајголемиполитичкисубјекти во земјава.Мала е разликата во спо-менувањатанавластаинаопозицијата,заедносонивнитекоалицииифункционерите (во173прилозиеспоменатаВМРО-ДПМНЕи150епри-сутнаСДСМ).Ододржувањетоелементарнако-ректност беше отстапено во 19 случаи во коиСДСМбеаприкажанивонегативенконтекст,ивоистотолкуслучаикадештоконВМРО-ДПМ-НЕбешеизразенпозитивеноднос.

Позитивното претставување на ВМРО-ДПМ-НЕ главнобешеповрано сонивните активнос-тивопредизборнатакампања,меѓудруготосорепортажни прилози за неговите теренски ак-тивноски,каквиштонесеобјавуваазадругите

политичкиприлози(30ноември:„Груевскипро-мовирашепрокти за земјоделците воБанскииКуклиш“). Ваков однос се забележуваше и конлокалнитефункционеринапартијата (30ноем-ври:„Новифасади,улици,лунапарк...БуџетотнаградСкопјепоголемза10милиониевраодминатогодишниот“).

Најголемиот дел од прилозите во кои бешезабележан негативен однос конСДСМсе одне-суваанадвојазичноста (2декември: „Гиподгот-вувалиСДСМопштините зафедерализацијанаМакедонија?“), какоинаприлозитеповрзанисонаводниотплагијатнанивнатакампања(1декем-ври: „СДСМ врши политичка измама со нашатакампања,изјавилеодсрпскатапартијаДверизаРепублика“).Еднострано,бездополнителнипро-верки,сепренесувааинападииобвинувањаконопозицијата(8декември:„СпоредздружениетонабранителиБедем,ЗоранЗаевсолажноуверениеизбегналдазастаневоодбрананататковината“.

Page 31: извештајrespublica.edu.mk/attach/MODEM/dek/MODEM-izvestaj...сти 67, Алсат М 16 на македонски и 72 на албански јазик, ТВ 21 -91 на македон-ски

31

Пе

ри

од

: 30

но

ем

вр

и – 9

де

ке

мв

ри

20

16

Број на информацииза политичките субјекти (емитувани во прилозите за предизборната кампања)и начин на нивно врамување (30 ноември - 9 декември)

3. БалансираносТ во извесТувањеТо за изБорнаТа камПања на ПолиТичкиТе суБјекТи

Вовкупно16прилозиштобеапосебнопосве-тенинадвојазичностаифедерализацијатакакотемаштопроизлезеодизборнатакампања,Канал5изразинегативенодносконСДСМ14пати,соштооваатемаешеглавнаврзкојасеградешеде-монизирачкиодносконопозицијата(30ноември:„СДСМвосвојатапрограмаПланзаживотпред-видувадецентрализацијанаМакедонијаипрефр-лањенаделоднадлежноститеодцентралнатаналокалнатавласт“;1декември:„Зголеменитеапе-титинаалбанскитепартиисерезултатнанајави-тенаСДСМзадвојазичностнацеладржава“;4декември:„Опаснаеигратазазаговарањефеде-рализацијапошвајцарскимодел.КаковепланотзаразнебитувањенаМакедонија?“;).Нозаразли-каодпрвиотделодкампањата,овојпатвоседумслучаибешеизразенпозитивенодносконВМРО-

ДПМНЕ,односноприлозитебеаконструиранидаводатдозаклучокдеказадасеизбегнефедера-лизацијататребадасеследиповикотналидеротГруевскизанеговатапартијададобие63прате-ничкиместа(2декември:„Експертитестравуваатдеканајавитезаможниширокикоалициипоиз-боритејаотвораатопасностаодредефинирањенадржаватаипроменанауставот,штоможедасеспречисамоакоактуелнатавладејачкапартијаосвои63пратеници“;3декември:„ВладејачкатаВМРО-ДПМНЕпостојанобара63пратеници,заданебидеуценувана,стоивоколумнатанаЃорѓев-ски“;5декември:„ЛидеротнаВМРО-ДПМНЕНи-колаГруевски јабараподдршкатаодграѓанитеза 63 пратеници.Спореднего, неопходно е ап-солутномнозинствозадасезапратплановитезадвојазичностифедерализацијанаМакедонија“).

4. Приод во извесТувањеТо за каракТерисТични Теми

Телевизијатапостигназначителенквантитати-венбалансвоизвестувањетозаизборнатакам-пања меѓу двата најголеми политички субјекти,објавувајќи109информациизаВМРО-ДПМНЕи105заСДСМ.Оддругастрана,објавенисесамо17информациизаситедругиучесницивоизбо-ритезаедно.Ивовториотделодкампањатаоста-наредовнатапраксапрводасеемитуваблокзамитинзитеизасредбитесограѓанинакандида-титенаВМРО-ДПМНЕ,апотоаблокзаСДСМ,вонекоиденовидуринасамиоткрајодвестите.По-зитивниотодносконВМРО-ДПМНЕвокампања-танајчестобешеизразувансоразличниотпро-дукцискиквалитетвоизвестувањетозалидеритеНиколаГруевскииЗоранЗаев.ЗаактивноститенаГруевскисеемитуваарепортажниприлозиоднеговитесредбисограѓани (1декември:„Прет-ходнопретседателотнаВМРО-ДПМНЕсесретна

со тутунарите во Прилеп. Тие се задоволни одценатаод 200денарии од субвенциите“; 7 де-кември: „Груевски меѓу жителите на СтрумичкоДобрејцииМуртино“),аодлидеротнаСДСМбеаемитуванисамоизјавипредкамера(9декември:„Заевјапреставипрограматапредструмичани“).

Нотелевизијатаобјавииповеќеприлозизавлезна нови странски инвестиции, кои, иако станувазборзадржавниполитики,беавметнативоизвес-тувањетозакампањата.Какоизворнаинформа-циизаовиеинвестиции,наместонадлежнитедр-жавниоргани,бешепосочуванфејсбук-профилотнапретседателотнаВМРО-ДПМНЕНиколаГруев-ски (2декември: „ДвеновистранскиинвестициивоБитола,најавипретседателотнаВМРО-ДПМНЕНиколаГруевски“;8декември:„ТриновистранскиинвестициивоКрушево,НеготиноиСкопје,инови500работниместа,најавиГруевски“).

Page 32: извештајrespublica.edu.mk/attach/MODEM/dek/MODEM-izvestaj...сти 67, Алсат М 16 на македонски и 72 на албански јазик, ТВ 21 -91 на македон-ски

Мониторинг на деМократијата во Македонија

Из

ве

шта

ј о

д м

он

Ит

ор

Ин

гот

на

по

кр

Ив

ањ

ет

о н

а И

зб

ор

на

та к

ам

па

ња

во

те

ле

вИ

зИ

ск

Ит

е в

ес

тИ

32

АЛФА

Општ заклучОк за известувањетО на алфа

• ТелевизијатаАлфавомониторираниотпе-риодобјавивкупно168прилозиштосеод-несуваат на политичките актери, процесиилисостојбивоземјава.Надеднатретинаоднив(69)беапосветенинапокривањенапредизборната кампања, а од другите сеиздвојуваатприлозитезамеркиидостигну-вањанаВладата(25),подготовкатаиорга-низацијатанаизборите(22),двојазичностаифедерализацијата(21)идругитеми.

• Квантитативно, во сите прилози посве-тени на домашните настани, Алфа гирефлектира различните политички гле-дишта за актуелните настании процеси:во 133 прилози се иформира за ВМРО-ДПМНЕ,нивнатакоалицијаифункционе-

ритевовласта,иво130прилозизаСДСМ,нивната коалиција и функционери. Задругитеполитичкипартиисеинформира-шезначителнопоретко.Нобезогледнатоаштоопозицијатасеспоменувавопо-голембројприлози,коннеабешеизразеннегативенодносвонад50прилози,аконвладејачкатапартијапозитивенодносвошеесетинаприлози.

• Ивопокривањетонаизборнатакампањамедиумот изразуваше позитивен односкон ВМРО-ДПМНЕ, а во поретки случаинегативен кон СДСМ, иако имаше кван-титативнаизбалансираност.НегативниотодносконСДСМповторносеизразувашеглавнопрекутематазафедерализацијата

Page 33: извештајrespublica.edu.mk/attach/MODEM/dek/MODEM-izvestaj...сти 67, Алсат М 16 на македонски и 72 на албански јазик, ТВ 21 -91 на македон-ски

33

Пе

ри

од

: 30

но

ем

вр

и – 9

де

ке

мв

ри

20

16

1. Теми за кои извесТуваше

Кампањата се следеше претежно со ед-ноставно пренесување на изјавите, пораки-те и ветувањатаодмитинзите и од средбитесо граѓани на двата најголеми политичкисубјекти,ВМРО-ДПМНЕиСДСМ,сомалбројприлозизадругитеучесницивоизборите.Нотелевизијатајаповрзувашеоваатемасотема-тазамеркиидостигнувањанаВладата,осо-бено на полето на странските инвестиции, авонекоислучаикакоизворнаинформациитезанив,наместодржавенорган,секористеше

фејсбук-профилотналидеротнаВМРО-ДПМ-НЕНикола Груевски. Се задржа и се засилифокусотнатематазадвојазичноста,повторносотезатадекатааевоведвофедерализација.Беаобјавенипоголембројинформациивовр-скасоорганизацијатанаизборите,ноглавнопротоколарни,азанаодитезанерегуларностисеинформирашееднострано(2декември:„Вотек на работно време администрацијата воопштинаСтрумицабешеангажиранадасми-мипартискиспотзакампањатанаСДСМ“).

Тема 1Организацијата на предвремените парламентарни избори (избирачки список, проблеми со број на гласачи, следење на можни неправилности итн).

Тема 2Предизборни активности на политичките партии (сите активности што вклучуваат митинзи, најави за митинзи, средби со граѓани, ветувања, соопштенија, реакции и сл).

Тема 3 Промоција на проекти и мерки на Владата

Тема 4 Други активности на владини функционери (протоколарни средби, изјави и др. редовни активности)

Тема 5 Работата на Специјалното јавно обвинителство

Тема 6 Работата на АВМУ и Ад Хок телото

Тема 7Редовна работа на државните институции, судовите, локалната самоуправа (прилози во кои медиумите не известуваат за поитичките партии, туку за различни проблеми и прашања од јавен интерес)

Тема 8 Двојазичност и федерализација

Тема 9 Анкети на јавно мислење

Тема 10 Други теми

Број на прилози на Алфа според теми (30 ноември – 9 декември)

Page 34: извештајrespublica.edu.mk/attach/MODEM/dek/MODEM-izvestaj...сти 67, Алсат М 16 на македонски и 72 на албански јазик, ТВ 21 -91 на македон-ски

Мониторинг на деМократијата во Македонија

Из

ве

шта

ј о

д м

он

Ит

ор

Ин

гот

на

по

кр

Ив

ањ

ет

о н

а И

зб

ор

на

та к

ам

па

ња

во

те

ле

вИ

зИ

ск

Ит

е в

ес

тИ

34

Број на информацииза политичките субјекти (емитувани во вкупниот број прилози)и начин на нивно врамување (30 ноември - 9 декември)

2. ПолиТичкиоТ Плурализам во извесТувањеТо за сиТе домашни насТаниАко се анализира колку информации се

објавенизаполитичкитесубјективоситепри-лозиштосеоднесуваатнадомашнитенаста-ни,можедасеоценидекателевизијатавове-ститенегиотсликувабалансиранополитич-китеставовиигледиштанадватанајголемиполитичкисубјективо земјава.Ипокрај тоаштоворечисиистбројслучаисеспоменативладејачката партија опозицијата, нивнитекоалицииифункционери, (133и130прило-зи)односотконнивецелосноспротивен(52патиСДСМеставенавонегативенконтекст,а61патВМРО-ДПМНЕвопозитивен).

Позитивното претставување на ВМРО-ДПМНЕ главно беше поврано со мерките ипроектитенаВладата (30ноември: „Споредградоначалникот на Скопје, Коце Трајанов-скисокористењенаовиеавтобусивоголемамераќесенамалиизагадувањетовоградот.

ЈСП денеска објави покана за изразувањеинтересзаучествовомеѓународенповикзадоделување договор за нивната набавка“).ВоповеќеслучаифаворизирањетонаВМРО-ДПМНЕсевршешепрекунекритичкомешањенапартијатасодржавата,особенововрскасо странскитеинвестиции (2декември: „Ин-вестицијаташтојанајавиГруевскиодБитолапочнадасереализира“).Негативнотоизвес-тувањезаСДСМ,освенвотемитезадвојазич-носта,бешеприсутноиводругиприлози (2декември: „ОткакоДИКдефинитивнодефи-нитивно утврди дека фантомите на СДСМбеаобиченбашкалошизговорзабегствоодизборитевоаприлаподоцнаијуни,играѓа-нитевоанкетапотврдуваатдекасесвеснизалагатаинајавуваатказна“).

Задругитеполитичкисубјектисеизвесту-вашеретко.

Page 35: извештајrespublica.edu.mk/attach/MODEM/dek/MODEM-izvestaj...сти 67, Алсат М 16 на македонски и 72 на албански јазик, ТВ 21 -91 на македон-ски

35

Пе

ри

од

: 30

но

ем

вр

и – 9

де

ке

мв

ри

20

16

Број на информацииза политичките субјекти (емитувани во прилозите за предизборната кампања)и начин на нивно врамување (30 ноември - 9 декември)

3. БалансираносТ во извесТувањеТо за изБорнаТа камПања на ПолиТичкиТе суБјекТи

Во квантитативна смисла, телевизијатаАлфа балансирано ја покриваше кампања-та и на двете најголеми политички партии.Објави 67 известувања за ВМРО-ДПМНЕ инивнатакоалицијаи70заСДСМикоалиција-та.Наспротитоа,самово20случаибешеиз-вестенозадругитеучесницинаизборите,одкоиво9случаизаЛевицакаконајзастапентретсубјект.

Повеќето прилози се однесуваа на кла-сичноизвестувањеодкампањата, сопрене-сувањенаклучнитепоракиштогииспраќаакандидатите, во посебни прилози. РедовнапраксавотекотнавеститебешепрводасеизвестизаактивноститенаВМРО-ДПМНЕ,апотоа на СДСМ. Во повеќе случаи имаше иподиректноизразувањепозитивенодносконВМРО-ДПМНЕ. Забележителна беше разли-катавонајавитенаобраќањатанавладејач-ката (6 декември: „И носителите од коали-цијатапредводенаодВМРОДПМНЕбеамеѓународот.Порачаадекаимаогромнаразликамеѓупрограмитеоднивнатаинаопозицис-ката партија“) и на опозициската партија (6декември:„Иносителитеналистигипродол-жуваат теренските активности. СДСМветувагарантиран месечен надоместок од 12.000денаризаекстремносиромашночетиричле-носемејство“).Изразувањеторазличеноднос

преку најавите на прилозите беше каракте-ристичноизаобраќањатанапартискители-дери(9декември:„ВонеделаВМРОДПМНЕќеславиза10татапоредпобеданаовиеиз-бори,аеднаодглавнитезадачиќебидеот-ворањетонановиработниместапорачали-деротнаВМРО-ДПМНЕНиколаГруевскиприденешнатасредбасограѓанитевоНеготин-ско“;ЛидеротнаСДСМЗоранЗаевденескаодСтрумицагиповикаграѓанитедаизлезатнагласањевонеделаидаодбератЗаживотвоМакеоднија“).Повторноводелприлозисенапаѓаше опозицијата за плагијат (2 декем-ври: „Република: Српската партија Двери јапотврди кражбата - СДСМ врши политичкаизмамасонашатакампања“).ПартијатаЛеви-ца, пак, не самоштобеше трет најзастапенсубјектвоприлозитенателевизијаташтосеоднесуваанаизборнатакампања,тукуиконнеабешеизразенпозитивеноднос(5декем-ври: „Без партиски лидер, ниту финансиер.Со1700еврапариоддонацииЛевицавотркасоостанатитеполитичкипартии.ПодмототоИскравоМракотизразитолевичарскатаЛе-вицасезалагазасоцијалнаправда,намалу-вањена јазотмеѓу богатите и сиромашнитеаеднаодглавнитемеркикојаепредлагаатеукинувањенаизвршителите.Напрвоместоегрижатазаработникотинеговитеправа“).

Page 36: извештајrespublica.edu.mk/attach/MODEM/dek/MODEM-izvestaj...сти 67, Алсат М 16 на македонски и 72 на албански јазик, ТВ 21 -91 на македон-ски

Мониторинг на деМократијата во Македонија

Из

ве

шта

ј о

д м

он

Ит

ор

Ин

гот

на

по

кр

Ив

ањ

ет

о н

а И

зб

ор

на

та к

ам

па

ња

во

те

ле

вИ

зИ

ск

Ит

е в

ес

тИ

36

ТелевизијатаАлфавовториотделодпре-дизборнатакампањагозасилиизвестувањетонатематазадвојазичностинејзинототолку-вањекакововедвофедерализацијаназемја-та.Повторнооваатемабешенајчестокорис-теназадемонизирањенапартијатаСДСМ,соизразеннегативенодносвовкупно28случаи(30 ноември: „Федерализацијата и заложби-те за кантонизација можен безбедносен ри-зик!?“;1декември:„ФрчковскисеотворивоЉубљана, Заев ме изненади со храброста.Вели: Можеби не е страшно Макеоднскитеученици од прво одделение да учат албан-ски“;4декември:„ТуркањетонаконцептотодстрананалидеротнаСДСМЗаев,задвојазич-ност и кантонизација, може да донесе новинемириисудириводржаватапредупредува-атпознавачите“;6декември:„Табли,соопш-тенија,состаноци.СДСМстанувадвојазичнапартија.Далипраксатабијапресликалеинанивонадржавата.“).Притоапостојановопри-лозитесереемитувааснимкиодјавнинаста-пииодинтервјуаналидеротнаопозицијата,коибеатолкуваникакоаргументизанамера-тазафедерализацијанадржавата.

Новинавопокривањетонаоваатемабешепочестото изразување позитивен однос (7случаи) кон ВМРО-ДПМНЕ (1 декември: „НонаовиематематикиимпркосиВМРО-ДПМНЕ.Груевски вели нема да има никакваширокакоалиција,СДСМгилажесвоитечленовиинесесвеснидекаќеизгубатсоогромнаразли-ка“).Делприлозибеаконструиранинаначинштоводидозаклучокдекаморадасегласаза владејачката партија (2 декември: „ АкокоалицијатаЗаподобраМакеоднијапредво-денаодВМРОДПМНЕнеобезбеди63прате-иници,можнисепреговвориипазарењесонационалнитеинтереси“)

Вопомалбројслучаи(3)воврскасооваатемабешеизразеннегативенставиконДУИ(1декември: „АапетититенаДУИнаглопо-раснаа, буквално до таван какоштомилувада каженародот.Поотварањето анПандо-рината кутија со најавите за двојазичност,федерализацијаиможностазаменувањенауставот,АлиАхметисегатипуванапремиер-скатафункција,велатизвориодредовитенаинтегративцитезаДневник“).

4. Приод во извесТувањеТо за каракТерисТични Теми

Page 37: извештајrespublica.edu.mk/attach/MODEM/dek/MODEM-izvestaj...сти 67, Алсат М 16 на македонски и 72 на албански јазик, ТВ 21 -91 на македон-ски

37

Пе

ри

од

: 30

но

ем

вр

и – 9

де

ке

мв

ри

20

16

Page 38: извештајrespublica.edu.mk/attach/MODEM/dek/MODEM-izvestaj...сти 67, Алсат М 16 на македонски и 72 на албански јазик, ТВ 21 -91 на македон-ски

Мониторинг на деМократијата во Македонија

Из

ве

шта

ј о

д м

он

Ит

ор

Ин

гот

на

по

кр

Ив

ањ

ет

о н

а И

зб

ор

на

та к

ам

па

ња

во

те

ле

вИ

зИ

ск

Ит

е в

ес

тИ

38

АЛсАТ ММАКедОнсКИ јАЗИК

Општ заклучОк за известувањетО на алсат М (албански јазик)

• ТелевизијатаАлсатМвовеститенамаке-донски јазик вомониторираниотпериодобјавивкупно112прилозиштосеодне-суваат на политичките актери, процесиили состојбиво земјава. Најзастапенитеми беа подготовката и организација-танаизборите(30прилози),работатанадржавните институции (25), работата наСпецијалнотојавнообвинителство(19),адуриначетвртотоместобешеизборнатакампања(16прилози).

• Најспоменувани политички субјекти вовеститенаАлсатМнамакедонскивоовојпериод беа ВМРО-ДПМНЕ (51 случај),СДСМ(37),ДУИ(30)иДПА(11).Конповеќе-тооднајистакнатитеполитичкисубјектиповременобешеизразуван критичкиод-нос,анебешезабележаноексплицитнофаворизирањеилидемонизирање.

• Во вестите на македонски јазик телеви-зијата не информираше за секојдневни-те активности на политичките партии воизборната кампања, туку за специфичниаспектиоднеа(заканитенаГруевскиконЗаевидруго).

Page 39: извештајrespublica.edu.mk/attach/MODEM/dek/MODEM-izvestaj...сти 67, Алсат М 16 на македонски и 72 на албански јазик, ТВ 21 -91 на македон-ски

39

Пе

ри

од

: 30

но

ем

вр

и – 9

де

ке

мв

ри

20

16

1. Теми за кои извесТуваше

Најзастапена тема беше подготовката иорганизацијатанаизборите,сопосебенна-гласокнафинансискитеизвештаинапарти-ите,наодитезанеправилности,случаитештоАнтикорупцискатакомисијагиотворивовр-ска со изборни нерегуларности од СДСМ и

друго.Одработатанаинституциитенајчестосеследеаслучувањатавосудовите,авовр-скасоСпецијалнотојавнообвинителствосеследешеразвојотнанастанитеповрзанисослучаите „Сопот“ (кој СЈО се обидува да гопреземе)и„Тврдина“(којевеќеотворен)

Тема 1Организацијата на предвремените парламентарни избори (избирачки список, проблеми со број на гласачи, следење на можни неправилности итн).

Тема 2Предизборни активности на политичките партии (сите активности што вклучуваат митинзи, најави за митинзи, средби со граѓани, ветувања, соопштенија, реакции и сл).

Тема 3 Промоција на проекти и мерки на Владата

Тема 4 Други активности на владини функционери (протоколарни средби, изјави и др. редовни активности)

Тема 5 Работата на Специјалното јавно обвинителство

Тема 6 Работата на АВМУ и Ад Хок телото

Тема 7Редовна работа на државните институции, судовите, локалната самоуправа (прилози во кои медиумите не известуваат за поитичките партии, туку за различни проблеми и прашања од јавен интерес)

Тема 8 Двојазичност и федерализација

Тема 9 Анкети на јавно мислење

Тема 10 Други теми

Број на прилози на Алсат М (македонски јазик според теми (30 ноември – 9 декември)

Page 40: извештајrespublica.edu.mk/attach/MODEM/dek/MODEM-izvestaj...сти 67, Алсат М 16 на македонски и 72 на албански јазик, ТВ 21 -91 на македон-ски

Мониторинг на деМократијата во Македонија

Из

ве

шта

ј о

д м

он

Ит

ор

Ин

гот

на

по

кр

Ив

ањ

ет

о н

а И

зб

ор

на

та к

ам

па

ња

во

те

ле

вИ

зИ

ск

Ит

е в

ес

тИ

40

Број на информацииза политичките субјекти (емитувани во вкупниот број прилози)и начин на нивно врамување (30 ноември - 9 декември)

Ако се анализира колку информации сеобјавени за политичките субјекти во ситеприлозиштосеоднесуваатнадомашнитена-стани,можедасеоценидекателевизијатавовеститенамакедонскијазиксефокусирапо-веќенаслучувањатаповрзанисоВМРО-ДПМ-НЕ,СДСМиДУИ,апомалкунатиеповрзанисоДПАисодругипартии.

Во информативното издание намакедон-ски јазик телевизијата изразуваше критичкиодносконповеќетополитичкисубјекти,какоиконинституциитеиорганитенадржавата.НајчестотојодносбешеизразуванконВМРО-ДПМНЕ, во 22 случаја (1 декември: „ОткакоВМРО-ДПМНЕ поднесе претставки противСДСМзапрекршувањенаизборниотзаконик,

антикорупционерите седнаа на итна седни-ца,штоереткост“; 4декември: „Груевски јапродолжувабиткатапротивСЈО.Аналитича-рипредупредуваат:сакадагосокриекрими-налододминататадеценија“)иконДУИво9случаја (30ноември: „ДУИипокрајнеколку-тенеуспесиветувавлезвоНАТОирешавањенапрашањетозаимето“),аповременоиконСДСМво7случаја,меѓудругитеизаинфор-мациитезамалтретирањенат.н.кумановскагрупа,накојаисесудизаминатогодишниоттежоквооруженинцидентвоКуманово(1де-кември: „Министерот за внатрешни работиОливер Спасовски за овој случај вели декавнатрешнатаконтроланаМВРоцениладекаврзобвинетитенебиловршенонасилство“).

2. ПолиТичкиоТ Плурализам во извесТувањеТо за сиТе домашни насТани

Page 41: извештајrespublica.edu.mk/attach/MODEM/dek/MODEM-izvestaj...сти 67, Алсат М 16 на македонски и 72 на албански јазик, ТВ 21 -91 на македон-ски

41

Пе

ри

од

: 30

но

ем

вр

и – 9

де

ке

мв

ри

20

16

Број на информацииза политичките субјекти (емитувани во прилозите за предизборната кампања)и начин на нивно врамување (30 ноември - 9 декември)

3. БалансираносТ во извесТувањеТо за изБорнаТа камПања на ПолиТичкиТе суБјекТи

Во втората половина од предизборнатакампањателевизијатаАлсатМнесенавратина темата за двојазичноста и федерализа-цијата,новомалбројприлози(вкупно4)об-работувашетемиштосеиндиректноповрза-нисонеа.ВоовиеприлозипоеднашбешеизразенкритичкиодносконДУИ(3ноември:

„ЗоштоДУИгозаборавиветувањетозапре-земањенаеднаодтритеклучнифункции“)икон ВМРО-ДПМНЕ (4 ноември: „Познавачи-тенаполитичкитеслучувањагикритикуваатпартиитедекавонедостигнаидеи,гласовитена граѓаните се обидуваат да ги добијат сопоттикнувањенанационалистичкичувства“).

4. Приод во извесТувањеТо за каракТерисТични Теми

Вовеститенамакедонскијазиктелевизија-та не известуваше за партиските активностиво предизборната кампања. Имаше деновиво кои воова информативноизданиенаАл-сат М воопшто не беше емитуван ниту еденприлогповрзанкампањата.Когасеемитуваатие содржини, пак, најчесто стануваше зборза аналитичко-критички прилози во врска сонереални ветувања на партиите (4 декември:„Општа борба меѓу партиите кој ќе понудипоголема минимална плата. ВМРО-ДПМНЕ иСДСМ ветуваат слични износи на гласачите.Економиститевелатдекапостоиреалнапро-ценкаколкуможедабидеминималнатаплатаитоаеподветувањатанапартиите“),заштет-нитепоследициштотиеветувањаможатдаги

нанесат(2декември:„ВМРО-ДПМНЕиСДСМ,вобиткатазаосвојувањегласачи,лицитираатсосумизазголемувањенапензиите,нонитуеднаненудирешениезаодржливостанафон-дот“)изадругитемивокоиеднаквосекрити-кувааразличнитеполитичкисубјекти.Особе-ноостаркритичкиставтелевизијатазазедевоврскасоизјаватаналидеротнаВМРО-ДПМНЕНиколаГруевскикојасетолкувашекакозака-на зафизичка ликвидација на опозицискиотлидер Зоран Заев (7 декември: „Груевски сезаканисофизичкаликвидацијанаЗоранЗаев.ОдДелчевомупорачадекапрвиот човекнамакедонсктареволуционернаборба,доколкубилжив,ќегопрателегзекуторотАндонЛа-зовЌосетодасерешиодтаквитекаконего“).

Page 42: извештајrespublica.edu.mk/attach/MODEM/dek/MODEM-izvestaj...сти 67, Алсат М 16 на македонски и 72 на албански јазик, ТВ 21 -91 на македон-ски

Мониторинг на деМократијата во Македонија

Из

ве

шта

ј о

д м

он

Ит

ор

Ин

гот

на

по

кр

Ив

ањ

ет

о н

а И

зб

ор

на

та к

ам

па

ња

во

те

ле

вИ

зИ

ск

Ит

е в

ес

тИ

42

АЛсАТ МАЛбАнсКИ јАЗИК

Општ заклучОк за известувањетО на алсат М (МакедОнски јазик)

• Ивовторатаполовинаодизборнатакам-пања,еститенателевизијатаАлсатМнаалбански и на македонски јазик во мо-ниторираниот период беа идентчни вопоголемиот дел, освен во покривањетона секојдневните партиски активности,кадештонаалбанскијазикбеаобјавува-ниповеќеизвештаиоднив.Воинформа-тивната емисија на албански медиумотобјавивкупно170прилозиштосеодне-суваат на политичките актери, процесиилисостојбивоземјата.Однив,72сеод-несуваа на предизборната кампања, по30наработатанадржавмотеинституциии на подготовката и организацијата наизборите,20наработатанаСпецијално-тојавнообвинителствоитн.

• Најспоменувани политички субјекти вовеститенаАлсатМнаалбанскивоовојпериодбеаВМРО-ДПМНЕсокоалиција-таифункционерите(89),потоаСДСМсосвојата коалицијаифункционери (72) иДУИсосвоитефункционери(62),аДПАбешеприсутна во39прилози. КонДУИиконВМРО-ДПМНЕкакодолгогодишникреатори на јавните политики најчестобешеизразуванкритичкиоднос.

• Изборната кампања повторно не доми-нирашевовеститенаовојмедиумзараз-лика од другите, иако беше застапенаво голембројприлози.Дневнитеактив-ностинакандидатите(митинзиисредбисограѓани)беаемитуваниконкрајотнавестите,аводругиотпросторштогоот-стапизакампањата,медиумотобработу-вашеспецифичниаспектиоднеа.

Page 43: извештајrespublica.edu.mk/attach/MODEM/dek/MODEM-izvestaj...сти 67, Алсат М 16 на македонски и 72 на албански јазик, ТВ 21 -91 на македон-ски

43

Пе

ри

од

: 30

но

ем

вр

и – 9

де

ке

мв

ри

20

16

1. Теми за кои извесТуваше

Телевизијата се зздржа на релативно малброј темии тоапредизборната кампања,ра-ботата на СЈО, работата на институциите,организацијата на изборите и на редовни-те активности на државните функционери.За двојазичноста не се известуваше како вопрвиот дел од кампањата. Во сите прилози

имашеаналитичкипристапсоаргументиранакритика.Посебновниманиесеобрнанаорга-низацискитеаспектинаизборитеитоанафи-нансискитеизвештаинапартиите,наодитезанеправилности, случаите што Антикорупцис-катакомисијагиотворивоврскасоизборнинерегуларностиодСДСМидруго.

Тема 1Организацијата на предвремените парламентарни избори (избирачки список, проблеми со број на гласачи, следење на можни неправилности итн).

Тема 2Предизборни активности на политичките партии (сите активности што вклучуваат митинзи, најави за митинзи, средби со граѓани, ветувања, соопштенија, реакции и сл).

Тема 3 Промоција на проекти и мерки на Владата

Тема 4 Други активности на владини функционери (протоколарни средби, изјави и др. редовни активности)

Тема 5 Работата на Специјалното јавно обвинителство

Тема 6 Работата на АВМУ и Ад Хок телото

Тема 7Редовна работа на државните институции, судовите, локалната самоуправа (прилози во кои медиумите не известуваат за поитичките партии, туку за различни проблеми и прашања од јавен интерес)

Тема 8 Двојазичност и федерализација

Тема 9 Анкети на јавно мислење

Тема 10 Други теми

Број на прилози на Алсат М (албански јазик) според теми (30 ноември – 9 декември)

Page 44: извештајrespublica.edu.mk/attach/MODEM/dek/MODEM-izvestaj...сти 67, Алсат М 16 на македонски и 72 на албански јазик, ТВ 21 -91 на македон-ски

Мониторинг на деМократијата во Македонија

Из

ве

шта

ј о

д м

он

Ит

ор

Ин

гот

на

по

кр

Ив

ањ

ет

о н

а И

зб

ор

на

та к

ам

па

ња

во

те

ле

вИ

зИ

ск

Ит

е в

ес

тИ

44

Број на информацииза политичките субјекти (емитувани во вкупниот број прилози)и начин на нивно врамување (30 ноември - 9 декември)

Ако се анализира колку информации сеобјавенизаполитичкитесубјективоситепри-лозиштосеоднесуваатнадомашнитенаста-ни,можедасеоценидекателевизијатавове-ститена албански јазикпостигнуваделуменбалансмеѓуинформациитеповрзнисоВМРО-ДПМНЕсокоалицијатаифункционерите(89)исоСДСМсосвојатакоалицијаифункционе-ри(72),ДУИ(62)иДПА(39).Задругитеполи-тичкисубјектисеизвестувапомалку.

Но ако се анализирапристапот коновиеполитичкисубјекти,вовеститенаалбанскија-зикнаАлсатМбешеизразенкритичкиодносво21случај конВМРО-ДПМНЕ (1декември:„Откако ВМРО-ДПМНЕ поднесе претставки

против СДСМ за прекршување на изборни-от законик, антикорупционерите седнаа наитна седница, што е реткост“; 8 декември:„Странските компании ќе банкротираа безВладата“),во12случаиконДУИ(30ноември:„Ипокрајдосегашнатареторикакојанедадерезултат, лидерот на ДУИ повторно ветуварешавањенапрашањетозаиметоидеблоки-рањенапроцесот“),какоивопетслучаиконСДСМ,нопредсевоприлозивокоисекри-тикувалеидругипартии(5декември:„ВМРО-ДПМНЕ и Беса потрошиле повеќе отколкуштособрале,аСДСМсомнителноисто“).Кондругитеполитичкисубјектиречисинесеиз-разувановинарскиоднос.

2. ПолиТичкиоТ Плурализам во извесТувањеТо за сиТе домашни насТани

Page 45: извештајrespublica.edu.mk/attach/MODEM/dek/MODEM-izvestaj...сти 67, Алсат М 16 на македонски и 72 на албански јазик, ТВ 21 -91 на македон-ски

45

Пе

ри

од

: 30

но

ем

вр

и – 9

де

ке

мв

ри

20

16

Број на информацииза политичките субјекти (емитувани во прилозите за предизборната кампања)и начин на нивно врамување (30 ноември - 9 декември)

3. БалансираносТ во извесТувањеТо за изБорнаТа камПања на ПолиТичкиТе суБјекТи

Телевизијата не се наврати на темата задвојазичноста,којасенаметнакакоеднаодглавнитевокампањата.Сеобјавијасамомалбројприлози(4)штобеаиндиректноповрза-нисонеа(3декември:„ДУИзаборавинаве-тувањатазаеднаодтритеклучнифункции“;4 декември: „Националистичката реториказемазамаввокампањата“).

Тематанакојаисеобрнаособеноголемовнимание (30 прилози) беа организацискитеаспекти и регуларноста на предизборниотпроцес, на финансиските извештаи на пар-

тиите, наодите за неправилности итн. Соособеновниманиеисокритичкиодносбеаследени информациите за различни видо-ви нерегуларности поврзани со изборите (2декември:„Обвинителство,42истрагизаиз-борнинерегуларности“;3декември:„ПравниекспертисесомневаатдекаЈОнаМаркоЗвр-левски работи на изборни нерегуларности“,6декември:„Илјаднициапликантизапишалеистаелектронскаадреса водијаспората“; 9декември:„ЦивилпријавимногупрекршоцивоДИК“).

4. Приод во извесТувањеТо за каракТерисТични Теми

Покривањетонаизборнатакампањабешетема за која се објавија најголем број при-лози и во овој мониториран период. Сепак,известувањето за активностите на политич-ките партии, митинзите, средбите со граѓа-ниидруго,незаземаадоминантноместовоинформативнотоизданиенаалбански јазикнаАлсатМ.Понеколку краткиизвештаисоклучните пораки од последните обраќањана партиските лидери беа емитувани на са-миоткрајнавестите,поситедругиприлози.ВоовиеблоковинајчестосеизвестувашезаДУИ,ДПА,Беса,КоалицијатаАлијансазаАл-банците,Беса,ВМРО-ДПМНЕиСДСМ.

ВкупновоприлозитештосеоднесуваатнакампањатанајзастапенполитичкисубјектбешеВМРО-ДПМНЕ (53 информации), а потоа сле-

дувааСДСМ(42),ДУИ(40)иДПА(33),помалкузаБеса(18)изаАлијансатазаАлбанците(17),а за другите учесници во изборите не се из-вестуваше. Но овие прилози не се однесуваасамо на тековните активности во кампањата,тукуинаспецифичниаспектиоднеа.Вонивнајчесто беше изразуван критички однос конВМРО-ДПМНЕ (4декември: „Националистичкареторикапреовладувавокампањата“;7декем-ври „Груевски го заострува јазикот, се заканинаЗаев“),конСДСМвоприлозивокоиимашезаедничка критика кон субјектит (4 декември:„ИВМРО-ДПМНЕиСДСМвополитичкитепро-граминајавуваат повисокаминималнаплата“)иконДУИ (4декември:„НиодДУИнедадоаобјаснувањезоштопобараленивниотлидердабидеобезбедуванодтолкумногуполицајци“).

Page 46: извештајrespublica.edu.mk/attach/MODEM/dek/MODEM-izvestaj...сти 67, Алсат М 16 на македонски и 72 на албански јазик, ТВ 21 -91 на македон-ски

Мониторинг на деМократијата во Македонија

Из

ве

шта

ј о

д м

он

Ит

ор

Ин

гот

на

по

кр

Ив

ањ

ет

о н

а И

зб

ор

на

та к

ам

па

ња

во

те

ле

вИ

зИ

ск

Ит

е в

ес

тИ

46

Тв 21МАКедОнсКИ јАЗИК

Општ заклучОк за известувањетО на тв 21 на МакедОнски јазик

• ТВ21 во вестите на македонски јазикобјави141прилогзаактуелниполитичкинастани. Повеќе од половина (91) се запредизборните активностинапартиите,потоазаредовнатаработанадржавни-теилокалнитеинституции(22),заактив-ностите заподготовканаизборите (16),заработатанаСЈО (7), запромоцијанавладини мерки и инвестиции (2), и поеденприлогзадвојазичностаифедера-лизацијатаи замерењенарејтинготнапартиитевопредизборието.

• Се забележува дека телевизијата, воцелината на вестите, настојува да дадепростор на што повеќе политички гле-дишта, иако поголемите политичкисубјектиинивнитефункционеривовла-стасенајприсутнипообем.

• Оваа телевизија настојуваше да извес-туваизбалансиранозаизборнитеактив-ностинаполитичкитепартиикоиучеству-ваанаизборите,давајќиимголемпрос-торинапозицискитеинаопозицискитепартии.Вонитуеденодприлозитенемафавозиризачкиилидемонизирачкистав

Page 47: извештајrespublica.edu.mk/attach/MODEM/dek/MODEM-izvestaj...сти 67, Алсат М 16 на македонски и 72 на албански јазик, ТВ 21 -91 на македон-ски

47

Пе

ри

од

: 30

но

ем

вр

и – 9

де

ке

мв

ри

20

16

1. Теми за кои извесТуваше

Многумалкуодтемитезакоиоваателеви-зијаизвестувашевомониторираниотпериодне беа поврзани со изборите. Забележливое што телевизијата, во рамки на изборнитетеми, покренуваше прашања од значењезаодделнигрупиграѓани,каконапримерпра-ватанаЛГБТзаедницата(5.12„ЛГБТзаедни-цата-невидлива,самоеднапартијаимаЛГБТкандидатзапратеник“),илизаслепителица(5.12 „Гласачки ливчиња со брајова азбука,можелидасезлоупотребигласотнаслепителица?“).Подготовкатанаизборитепоистиоттерксеанализирапроблемскизатоа„Далиимапросторзанедовербавоизборнитерезу-

лати“(9.12.),„Одизбирачкиотсписок“исчез-наа“ 104 лица, Цивил: фантомите мигрирааод една на друга адреса (9.12), „Гласачи неможаатдасепронајдатнаизбирачкиотспи-сок“(6.12.),какоизатоадалисереалнитро-шоцитевофинансискитеизвештаинапарти-итеидруго.РаботатанСЈОсеследешепрекуприлози за недостапноста на серверите наоператорите во случајот „Тврдина“, за ситу-ацијатавосудовите,зазагадувањетонавоз-духоткакопокренувањетонајавнатасветзалошитеусловивозаводотзарехабилизацијанадецаимладинци(3.12)поповодДенотналицатапопреченост

Тема 1Организацијата на предвремените парламентарни избори (избирачки список, проблеми со број на гласачи, следење на можни неправилности итн).

Тема 2Предизборни активности на политичките партии (сите активности што вклучуваат митинзи, најави за митинзи, средби со граѓани, ветувања, соопштенија, реакции и сл).

Тема 3 Промоција на проекти и мерки на Владата

Тема 4 Други активности на владини функционери (протоколарни средби, изјави и др. редовни активности)

Тема 5 Работата на Специјалното јавно обвинителство

Тема 6 Работата на АВМУ и Ад Хок телото

Тема 7Редовна работа на државните институции, судовите, локалната самоуправа (прилози во кои медиумите не известуваат за поитичките партии, туку за различни проблеми и прашања од јавен интерес)

Тема 8 Двојазичност и федерализација

Тема 9 Анкети на јавно мислење

Тема 10 Други теми (прославата на Денот на албанското знаме)

Број на прилози на ТВ 21 (македонски) според теми (30 ноември – 9 декември)

Page 48: извештајrespublica.edu.mk/attach/MODEM/dek/MODEM-izvestaj...сти 67, Алсат М 16 на македонски и 72 на албански јазик, ТВ 21 -91 на македон-ски

Мониторинг на деМократијата во Македонија

Из

ве

шта

ј о

д м

он

Ит

ор

Ин

гот

на

по

кр

Ив

ањ

ет

о н

а И

зб

ор

на

та к

ам

па

ња

во

те

ле

вИ

зИ

ск

Ит

е в

ес

тИ

48

Број на информацииза политичките субјекти (емитувани во вкупниот број прилози)и начин на нивно врамување (30 ноември - 9 декември)

Во известувањето за домашните теми,најмногупросторвовеститенамакедонскијазикнаоваателевизијаеотстапеннадветенајголемипартииинивнитекоалицииинај-големата партија во албанскиот блок ДУИифункционерите:ВМРОДПМНЕсоКоали-цијата за подобра Македонија и функцио-нерите (73),СДСМ,коалицијатаифункцио-нерите (61) и ДУИ (57). Со двојно и повеќеоддвојнопомалкупојавувањасеизвестувазаставовитенаДПА(29)иБеса(25),Алијан-са на Албанците (19) исто колку и Левица,

други политички партии (17), КоалицијатаВМРОзаМакедонијасо12,Промениипра-вда10.Во13прилозиновинарскиотприодекритичко-неутрален(во7заВМРОДПМНЕ,3 заДУИ, 1 заВМРО заМакедонија и 2 заСДСМ):1.12„ПомалкупаризаборбасоХИВ,37новозаразниовагодина-само3сежени“,3.12.„Пензионеритепредвремесеопарија,добијаповисокиноемврискипензиизапетпроценти“,2.12„Сомнителиуплатиконпар-тиите,пејачи,бизнисмениифирмисеглав-нидонатори“).

2. ПолиТичкиоТ Плурализам во извесТувањеТо за сиТе домашни насТани

Page 49: извештајrespublica.edu.mk/attach/MODEM/dek/MODEM-izvestaj...сти 67, Алсат М 16 на македонски и 72 на албански јазик, ТВ 21 -91 на македон-ски

49

Пе

ри

од

: 30

но

ем

вр

и – 9

де

ке

мв

ри

20

16

Број на информацииза политичките субјекти (емитувани во прилозите за предизборната кампања)и начин на нивно врамување (30 ноември - 9 декември)

3. БалансираносТ во извесТувањеТо за изБорнаТа камПања на ПолиТичкиТе суБјекТи

Во вториот дел од кампањата, темата задвојазичност и федерализација се појавуваво само еденприлог кој е извештај од пре-

дизбреннастапнаполитичкапартијаикаденемановинарскистав.

4. Приод во извесТувањеТо за каракТерисТични Теми

Оваателевизијавовеститенамакедонскијазикнастојувада задржибалансвоинфор-мирањетозапоракитеиактивноститенаситеполитичкисубјекти,какоониекоисенавласт,такаиопозициските: заВМРОДПМНЕ (55)иДУИ(48)имавкупно103информациивопри-лозите,заСДСМ(46),поштоследуватДПА(27),Беса(23),АлијансазаАлбанците(18),Левица(15),КоалицијаВМРОзаМакедонија(10),Коа-

лицијазапроменииправда(9)идругитеполи-тичкипартии(13појавувања).Најмногубројнисеприлозитекоисеизвестувачки,додекаво8имааргументиранкритичкиинеутраленстав(5заВМРОДПМНЕи3заДУИ):5.12„Договормеѓу Еко Гуерила и политичките партии, Џа-фери:ВМРО-ДПМНЕиДУИгобојкотираатдо-говорот“, 7.12 „Изборна реторика: Груевски:ГоцеДелчевнаЗаевќемугопратешеЌосето“.

Page 50: извештајrespublica.edu.mk/attach/MODEM/dek/MODEM-izvestaj...сти 67, Алсат М 16 на македонски и 72 на албански јазик, ТВ 21 -91 на македон-ски

Мониторинг на деМократијата во Македонија

Из

ве

шта

ј о

д м

он

Ит

ор

Ин

гот

на

по

кр

Ив

ањ

ет

о н

а И

зб

ор

на

та к

ам

па

ња

во

те

ле

вИ

зИ

ск

Ит

е в

ес

тИ

50

Тв 21АЛбАнсКИ јАЗИК

Општ заклучОк за известувањетО на тв 21 на албански јазик

• ТВ21вовеститенамакедонскијазикобја-ви 134 прилози за актуелни политичкинастани. Повеќе од половина (85) се запредизборните активности на партиите,потоазаредовнатаработанадржавнитеилокалнитеинституции(21),заактивност-итезаподготовканаизборите(17),заСЈО(5),замерењенарејтинготнапартиите3,запромотивнитевладинимерки2иедензадвојазичностаифедерализацијата.

• Како и во вестите на македонски јазик,воцелинатанавестите,телевизијатана-стојува да претстави што повеќе поли-тички гледишта, иако поголемите поли-тички субјекти и нивните функционеривовластасенештопоприсутнипобројотнапојавувања.

• Воизвестувањето запредизборнитеак-тивности на политичките партии иматенденција за избалансираност, и одквантитативениодквалитативенапсект.Бројот на информациите за субјектитеодпозицијата (ВМРОДПМНЕ,50иДУИ,49),еприближноистсоонојзасубјекти-теодопозицијата(СДСМ - 42,ДПА–29,АлијансазаАлбанците-19,Левица–9идругипартии-10),сотоаштотелевизија-тазаситеизвестувабезновинарскистав

Page 51: извештајrespublica.edu.mk/attach/MODEM/dek/MODEM-izvestaj...сти 67, Алсат М 16 на македонски и 72 на албански јазик, ТВ 21 -91 на македон-ски

51

Пе

ри

од

: 30

но

ем

вр

и – 9

де

ке

мв

ри

20

16

1. Теми за кои извесТуваше

Ипобројотнаприлозитеипотемитекоигиобработуваа,веститенаалбанскиинамакедон-скијазикнаТВ21речисисепоклопуваат.Пре-дизборнитепретставувањапокриваатнајголемделодпросторотвовестите,приштоседавапросторинапоголемитепартии,ноинапома-литеиновитепартииикоалиции.Подготовка-танаизборитесеследешепрекупокренувањепрашањазапропуститевоизбирачкиотсписокпоттикнатиодтврдењананевладиниорганиза-

цииаизафинансискитеизвештаинапартиитезапрвиотделодкампањата.Но, телевизијатапродолжида ја следи и редовната работа наинституциите,најмногусудовите,СЈО(Тврдинаифотографијатаодрочиштевоврскасоовојслучај),запросечнитеплативоиндустрискитезони(8.12),заквалитетотнамакедонскотооб-разование(ТестотПисаод7.12.),истражувањана јавното мислење заекономското незадо-волство(7.12.),загадувањетонавоздухот.

Тема 1Организацијата на предвремените парламентарни избори (избирачки список, проблеми со број на гласачи, следење на можни неправилности итн).

Тема 2Предизборни активности на политичките партии (сите активности што вклучуваат митинзи, најави за митинзи, средби со граѓани, ветувања, соопштенија, реакции и сл).

Тема 3 Промоција на проекти и мерки на Владата

Тема 4 Други активности на владини функционери (протоколарни средби, изјави и др. редовни активности)

Тема 5 Работата на Специјалното јавно обвинителство

Тема 6 Работата на АВМУ и Ад Хок телото

Тема 7Редовна работа на државните институции, судовите, локалната самоуправа (прилози во кои медиумите не известуваат за поитичките партии, туку за различни проблеми и прашања од јавен интерес)

Тема 8 Двојазичност и федерализација

Тема 9 Анкети на јавно мислење

Тема 10 Други теми (прославата на Денот на албанското знаме)

Број на прилози на ТВ 21(албански) според теми (30 ноември – 9 декември)

Page 52: извештајrespublica.edu.mk/attach/MODEM/dek/MODEM-izvestaj...сти 67, Алсат М 16 на македонски и 72 на албански јазик, ТВ 21 -91 на македон-ски

Мониторинг на деМократијата во Македонија

Из

ве

шта

ј о

д м

он

Ит

ор

Ин

гот

на

по

кр

Ив

ањ

ет

о н

а И

зб

ор

на

та к

ам

па

ња

во

те

ле

вИ

зИ

ск

Ит

е в

ес

тИ

52

Број на информацииза политичките субјекти (емитувани во вкупниот број прилози)и начин на нивно врамување (30 ноември - 9 декември)

Акосепогледнебројотнапартиитезачиигледиштасеизвестувавовеститенаалбанскијазикна оваа телевизија, можеда се заклучидекатаасеобезбедипристапзаповеќеполи-тичкисубјектинадомашнатасцена.Најчестосе презентираа ставовите на „тројката“ по-големипартии:ВМРОДПМНЕ(коалицијатаифункционерите)со66,ДУИ(ифункционери-те)со60иСДСМ(коалицијатаиопозицискитефункционери)со56појавувања.Помалку,носепаксеследатиактивноститеи гледишта-

танаДПА(31),Беса(26),АлијансатанаАлба-нците(20),Коалицијатазапроменииправдаидругипомалипартии(14).Остануванеутрал-ноинформирање,соповременкритичкистав(9прилозиодкои6заВМРОДПМНЕифунк-ционеритеи3зафункционериипретставни-ци на ДУИ (2.12. „Колку пари трошеле пар-тиите за 10 дена кампања? ВМРО-ДПМНЕ иСДСМ платиле поскапо“ 5.12.„Договор про-тивзагадувањетонавоздух,ВМРО-ДПМНЕиДУИнебеазапотпишување“)

2. ПолиТичкиоТ Плурализам во извесТувањеТо за сиТе домашни насТани

Page 53: извештајrespublica.edu.mk/attach/MODEM/dek/MODEM-izvestaj...сти 67, Алсат М 16 на македонски и 72 на албански јазик, ТВ 21 -91 на македон-ски

53

Пе

ри

од

: 30

но

ем

вр

и – 9

де

ке

мв

ри

20

16

Број на информацииза политичките субјекти (емитувани во прилозите за предизборната кампања)и начин на нивно врамување (30 ноември - 9 декември)

3. БалансираносТ во извесТувањеТо за изБорнаТа камПања на ПолиТичкиТе суБјекТи

Освенвоеденприлог,телевизијатанесенавраќа на темата со двојазичност ифеде-рализација која беше повеќе застапена вопрвиотделодизборнатакампања,какотемакојапроизлезеодобвинувањатанарелација

Груевски-Заев.Воовојединственприлогнаоваатема,овапрашањесеспоменувакакоделодпрограматанаполитичкапартии,аневоофанзивнареторика.

4. Приод во извесТувањеТо за каракТерисТични Теми

Ивовеститенаанлбанскијазик,телевизија-та настојува избалансирано да ги претставипоракитеиактивноститенаразличнитеполи-тичкисубјекти,иониекоисенавластиониеодопозицијата:ВМРОДПМНЕ(50)иДУИ(49)има-ат заеднооколу стотинапојавувањаинештомалкуповеќесеинформациитезаСДСМ(42),ДПА (29), Алијанса заАлбанците (19),Левица(9),икоалициитезапроменииправдаиВМРОзаМакедонијасопо5појавувања.Најчестои

овиеприлозисесведуваатнаизвештаизапо-ракитеодмитинзитеилисобиритеисредбите,безпокренувањетеми.Во7(4заВМРОДПМ-НЕи3заДУИ)однив,новинароткритичкигиопсервирапораките (7.12„Изборнареторика:Груевски:ГоцеДелчевнаЗаевќемугопрате-шеЌосето“,8.12.„ЛидеротнаДУИ,АлиАхме-тинеимелутнакоалицискитепартнеризаштогоприслушувале, дури тој тврдидекаистотомугоправелеикогаСДСМбиленавласт“).

Page 54: извештајrespublica.edu.mk/attach/MODEM/dek/MODEM-izvestaj...сти 67, Алсат М 16 на македонски и 72 на албански јазик, ТВ 21 -91 на македон-ски

Мониторинг на деМократијата во Македонија

Из

ве

шта

ј о

д м

он

Ит

ор

Ин

гот

на

по

кр

Ив

ањ

ет

о н

а И

зб

ор

на

та к

ам

па

ња

во

те

ле

вИ

зИ

ск

Ит

е в

ес

тИ

54

Тв нОвА

Општ заклучОк за известувањетО на тв нОва

• ТВНОВАвоанализираниотпериодобја-ви83прилозизаактуелниполитичкина-станиислучувања.Најмногуодприлози-те (61) се за предизборните активностина партиите, потоа за подготовката наизборите (7), за двојазичноста и феде-рализацијаташто произлезеод предиз-борнитеобвинувањанарелација власт-опоизицја(6),заанкетитезарејтинготнапартиите предизборите (4), три (3) при-лозизапромотивнивладинимеркиидваприлозизаАдхоктелото.

• Најмногу информации се објавени задветенајголемипартии:СДСМ(сокоали-цијата и функционерите)- 83 прилози иВМРО-ДПМНЕ,коалицијата„ЗаподобраМакедонијаифункционерите(80).Мали-отбројнаприлозивокоисезастапени

останатитеполитичкисубјективоодноснаактуелнитетемиукажуванаселектив-ностасокојаовојмедиумпристапувавоизвестувањетоизанемарувањетонараз-ноликостанареалнатаполитичкасцена.

• Телевизијата не обезбеди балансира-ност во известувањето за кампањата задватанајголемисубјекти,предсепорадиквалитативниот аспект на известување-то.Најмногуодприлозитесодемонизи-рачкитонконСДСМ,асеоднесуваанадвојазичноста ифедерализацијата, приштоопозицијатасеобвинувазапродаж-ба на националните интереси. Телеви-зијатаваквитенападиврзопозицијатагипласирашеипрекуобјавувањеТВприло-зи за демонизирачки текстови објавенивопровладинипорталиивесници

Page 55: извештајrespublica.edu.mk/attach/MODEM/dek/MODEM-izvestaj...сти 67, Алсат М 16 на македонски и 72 на албански јазик, ТВ 21 -91 на македон-ски

55

Пе

ри

од

: 30

но

ем

вр

и – 9

де

ке

мв

ри

20

16

1. Теми за кои извесТуваше

Убедливонајзастапенатемазакојаизвес-тувашеоваателевизијавовеститевовториотдел од кампањата се митинзите и собирите,делумнозаорганизацијатанаизборите,итемикоивотекотнакампањатасепојавијакакока-рактеристичнитеми-двојазичностаифедера-лизацијатаианкетитезамерењенапартискитерејтинзи.Иаковомалброј(телевизијатаобја-вувашеипромотивниприлозизавладинимер-ки,нокаковетувањаналидеротнавладејач-

катаВМРОДПМНЕ,НиколаГруевски,објавенинанеговиотфејсбукпрофил(3.12„Економија:Рудникот Тораница го рестартира производ-ството.РестартирањетонарудникотТорани-цанасвојотпрофилгопоздравиилидеротнаВМРО-ДПМНЕ, Никола Груевски“) или на ми-тинзите (30.11 „Продолжува инвестицискиотбумвоземјава.ЌесеградниноватафабриканаАмфенол“,8.12„Груевски:Триновиинвес-тицииза500новиработниместа“).

Тема 1Организацијата на предвремените парламентарни избори (избирачки список, проблеми со број на гласачи, следење на можни неправилности итн).

Тема 2Предизборни активности на политичките партии (сите активности што вклучуваат митинзи, најави за митинзи, средби со граѓани, ветувања, соопштенија, реакции и сл).

Тема 3 Промоција на проекти и мерки на Владата

Тема 4 Други активности на владини функционери (протоколарни средби, изјави и др. редовни активности)

Тема 5 Работата на Специјалното јавно обвинителство

Тема 6 Работата на АВМУ и Ад Хок телото

Тема 7Редовна работа на државните институции, судовите, локалната самоуправа (прилози во кои медиумите не известуваат за поитичките партии, туку за различни проблеми и прашања од јавен интерес)

Тема 8 Двојазичност и федерализација

Тема 9 Анкети на јавно мислење

Тема 10 Други теми (прославата на Денот на албанското знаме)

Број на прилози на ТВ Нова според теми (30 ноември – 9 декември)

Page 56: извештајrespublica.edu.mk/attach/MODEM/dek/MODEM-izvestaj...сти 67, Алсат М 16 на македонски и 72 на албански јазик, ТВ 21 -91 на македон-ски

Мониторинг на деМократијата во Македонија

Из

ве

шта

ј о

д м

он

Ит

ор

Ин

гот

на

по

кр

Ив

ањ

ет

о н

а И

зб

ор

на

та к

ам

па

ња

во

те

ле

вИ

зИ

ск

Ит

е в

ес

тИ

56

Број на информацииза политичките субјекти (емитувани во вкупниот број прилози)и начин на нивно врамување (30 ноември - 9 декември)

Вопериодот30ноември–9декември,вовеститенаоваателевизијанајмногупростордобија двете најголеми партии: СДСМ (сокоалицијата и функционерите)- 83 прилозии ВМРО-ДПМНЕ, коалицијата „За подобраМакедонија и функционерите (80). Бројотнаприлозивокоисезастапениостанатитеполитичкисубјекти воодноснаактуелнитетемиукажуванаселективностасокојаовојмедиум пристапува во известувањето- ДУИ5, Беса, ДПА, Алијанса за Албанците, Ко-алиција ВМРО за Македонија и Левица по2 прилози. Во 19 прилози каде новинаротексплицитно фали некој потег или актив-ностнаполитичкиотсубјект,18сезаВМРОДПМНЕ (коалицијата и нејзините функцио-нери)-30.11„Доколкуграѓанитерешатдаја

дадатдовербатанаВМРО-ДПМНЕинакоа-лицијата,повторноќеимаинфраструктурнипроекти,ќесеградатавтопати,ќесеградатлокални,регионалниекспреснипатишта,ќебидат рестартирани старите фабрики коипропаднаа во времето на транзицијата, ќеимаградењенаиндустрискизониворурал-нитепредели, ќеимастранскиинвестиции,ќе растат платите, пензиите“, додека во 22прилози каде се информира со негативентон,ситесезаСДСМ(иопозицискитефунк-ционери) – 4.12. „Поткуп на гласачи во Ку-мановосоделењенадрва“,5.12.„Анализа:Стабилна влада за крај на сценаријата задезинтеграција“).Реткипримери (4прилози)нанеутралнинајавиилиизвестувањеимазаСДСМ(3)иБеса(1)

2. ПолиТичкиоТ Плурализам во извесТувањеТо за сиТе домашни насТани

Page 57: извештајrespublica.edu.mk/attach/MODEM/dek/MODEM-izvestaj...сти 67, Алсат М 16 на македонски и 72 на албански јазик, ТВ 21 -91 на македон-ски

57

Пе

ри

од

: 30

но

ем

вр

и – 9

де

ке

мв

ри

20

16

Број на информацииза политичките субјекти (емитувани во прилозите за предизборната кампања)и начин на нивно врамување (30 ноември - 9 декември)

3. БалансираносТ во извесТувањеТо за изБорнаТа камПања на ПолиТичкиТе суБјекТи

Истатасликанаселективноствоизвесту-вањетоимаивоприлозитекоисеоднесува-атнакампањата,приштодиминираатониезамитинзитенадветенајгоолемипартииодвластаиопозицијата, каде тиесеквантита-тивноподеднаквозастапени:ВМРОДПМНЕсо67,додекаСДСМсо66прилози.Остана-тите партии се со минимална застапеностиако тие на терен неизостануваат во пре-дизборнитеактивности:ДУИ4,ДПА,БесаиАлијансанаАлбанцитесопо2прилози.Во14 од нив новинарот со позитивен, пропа-гандистички тон известува за предизборни-теактивности,ипритоаситеприлозисеодмитинзите на владејачката ВМРО ДПМНЕ,додека негативниот тон е карактеристичензаприлозите(15)вокоисубјектеопозиција-та(СДСМ).Ваквиотпристапсезабележуваиво еден ист прилог, каде во коментаторскаанализа, се фали власта а се демонизираопозицијата (30.11 „Едно село-кантони тоасиодлучувасамото засебе-овае кантони-зацијата според визијата на опозицискиотлидерЗоранЗаевинеговизборовипредал-банската дијаспора воШвајцарија“, „Денесполитичките партии имаа активности на те-рен,средбисограѓаните,проектисокоисеобезбедува субвенционирање на граѓанитевоземјоделствотоисточарството,поддршкана развојот на руралните средини содржа-ни се во програмата Реално“). Најмногу одприлозитесодемонизирачкитонконСДСМсеоднесуваанадвојазичностаифедерали-зацијата,приштосеобвинувазапродажбана националните интереси (2.12 „Широкакоалиција за промена на уставното име наРепублика Македонија? Лидерот на опози-цијатаЗоранЗаевпредалбанскатадијаспо-

равоШвајцаријавеќејапрогласизавиновнаМакедонија за споровите со соседите, а воминатотонајавувашевиткањенакичмазана-метнатиот спор со Грција за името“, 3.12. „Подвојазичнитетабли,опозицискатаСДСМотидеичекорпонатамувобиткатадаседо-дворинаалбанскитегласачи.НаштаботнаСДСМвоЧаирсегасевееиалбанскотозна-ме“).Телевизијатаваквитенападиврзопози-цијатагипласирашеипрекудемонизирачкитекстовиобјавенивопровладинипорталиивесници (1.12 „А српската партија Двери јапотврди кражбата на нивната изборна кам-пања, знак, рекламни материјали и пораки,кои,какоштовелат,самигиизработиле.ОдДвери обвинуваат - СДСМ врши политичкаизмамасонашатакампања“-Република).

Телевизијатапоследователнотридена(4,5и6декември)објавиуредничкикоментаридодемонизирачкиговорконСДСМ,обвинувајќинејзиничленовиисимпатизеризанападврзрепортерскатаекипанаеденодмитинзитенаопозицјата(4.12„Редаритенамитингот,когавидоадекаекипатанаТВНовасевклучувавоживо,сеобидоасопиротехничкисредствадагопопречатнашетојавување“,5.12„Уштеед-нашапелирамедоСДСМ,когавеќенемахра-брост да дојде на интервјуа и дебати во ТВНОВАдасеоднесувадостоинственоидаимовозможинепреченаработа на нашите еки-пи“,6.12.„Вечерваетесесоочивмесотаквиопструкцииипроблеми...сенадевамедекаќебидемеоставенидапродолжимепрофесио-налнодасијаизвршувамесвојатаработавотекотнавечертаинемадаимапонатамошниопструкции“, 6.12 „Како да бидеме избалан-сиранивоизвестувањетоаконисеслучуваатваквиработинамитинзите?“).

Page 58: извештајrespublica.edu.mk/attach/MODEM/dek/MODEM-izvestaj...сти 67, Алсат М 16 на македонски и 72 на албански јазик, ТВ 21 -91 на македон-ски

Мониторинг на деМократијата во Македонија

Из

ве

шта

ј о

д м

он

Ит

ор

Ин

гот

на

по

кр

Ив

ањ

ет

о н

а И

зб

ор

на

та к

ам

па

ња

во

те

ле

вИ

зИ

ск

Ит

е в

ес

тИ

58

Ивоизвестувањетозавториотделодиз-борната кампања оваа телевизијашпродол-жидаобјавуваприлозизатемитекоипроиз-легоаодкампањатаистанапредметнаоб-винувања меѓу власта и опозицијата. Прекуексплицитноизразувањенановинарскистав,телевизијата застана задпозицијата на вла-дејачкатапартија (4.12„Нестигнуваатреак-циитепонајавитезадвојазичностифедера-лизација“,5.12.„Анализа:Стабилнавладазакрај на сценаријата за дезинтеграција“ 6.12(анализа/коментар) „Огромното мнозинствоМакедонци се против двојазичност“). Беа

објавенииприлозизајавноитомислењеприштосепосочувааанкетитештогиспроведу-ваат институции кои се блиски до власта ичиирезултатиодатвоприлогнавладејаќка-та ВМРОДПМНЕ и нејзиниот лидерНиколаГруевски (5.12. „АнкетаПавелШатев: Граѓа-нитејаподдржуваатВМРОДПМНЕ,аНИколаГруевски госакаат запремиер“).Вотаквата„одбрана“наставовитенавластателевизија-таобјавиипрологвокојобвинидругателе-визијадека скрилаподатоциоданкеташтосамајанарачала(6.12„Скандал:ТВТелманејаобјавилацелатаанкета?“).

4. Приод во извесТувањеТо за каракТерисТични Теми

Page 59: извештајrespublica.edu.mk/attach/MODEM/dek/MODEM-izvestaj...сти 67, Алсат М 16 на македонски и 72 на албански јазик, ТВ 21 -91 на македон-ски

59

Пе

ри

од

: 30

но

ем

вр

и – 9

де

ке

мв

ри

20

16

Page 60: извештајrespublica.edu.mk/attach/MODEM/dek/MODEM-izvestaj...сти 67, Алсат М 16 на македонски и 72 на албански јазик, ТВ 21 -91 на македон-ски

Мониторинг на деМократијата во Македонија

Из

ве

шта

ј о

д м

он

Ит

ор

Ин

гот

на

по

кр

Ив

ањ

ет

о н

а И

зб

ор

на

та к

ам

па

ња

во

те

ле

вИ

зИ

ск

Ит

е в

ес

тИ

60

Подготовката на oваа публикација беше овоз-можена со поддршка од Британска амбасада Скопје, во рамките на проектот Изразување на јавниот интерес: Зголемување на моќта на граѓанските организации во Македонија. Ми-слењата и ставовите наведени во оваа публи-кација не ги одразуваат секогаш мислењата и ставовите на Британската амбасада.

прОектОт е пОддржан Од британската аМбасада и Од аМбасадата на кралствОтО ХОландија вО република МакедОнија

Page 61: извештајrespublica.edu.mk/attach/MODEM/dek/MODEM-izvestaj...сти 67, Алсат М 16 на македонски и 72 на албански јазик, ТВ 21 -91 на македон-ски

61

Пе

ри

од

: 30

но

ем

вр

и – 9

де

ке

мв

ри

20

16