قرآن درنهج البالغه

تألیف: رهنما

این کتاب از سایت کتابخانه عقیده دانلود شده است.

www.aqeedeh.com

book@aqeedeh.comآدرس ايميل:

هاى مفيد سايت www.nourtv.netwww.sadaislam.comwww.islamhouse.comwww.bidary.netwww.tabesh.netwww.farsi.sunnionline.uswww.mohtadeen.comwww.ijtehadat.comwww.islam411.comwww.videofarda.com

www.sunni-news.netwww.islamtxt.comwww.ahlesonnat.comwww.isl.org.ukwww.islamtape.comwww.blestfamily.comwww.islamworldnews.comwww.islamage.comwww.islamwebpedia.comwww.islampp.com

نهج البالغه در قرآن

مطالب فهرستصفحهعنوان1.....................................................................................مقدمه

3..............................................است حبل الله - قرآن14.........................................است ناطق کتاب - قرآن26...................است شده کامل خدا دین قرآن وسیلة - به38.................است یافته خاتمه الهی وحی قرآن نزول - با49........................................است مؤمنین امام - قرآن512...............نمی کند خیانت که است نصیحت گری - قرآن613.................................است شفابخش داروی - قرآن714..............................................است میزان - قرآن816..................است استوار پرچم و واضح طریق - قرآن9

16..............................است قیامت روز شفیع - قرآن1018....................................خداست گاه تجلی - قرآن11 تشتت و نظر اختالف و است اختالف بدون کتابی - قرآن1219.......................................نمی پذیرد. را دینی امور در

و وحدت بخش خدایتعالی کتاب همانند نیز پیامبر - سنت1320...................................................است ستیز تفرقه

21...................جدایی نا پذیرند یکدیگر از سنت و - کتاب14 بستر در امام سفارش آخرین سنت و کتاب به - عمل15

24................................................................شهادت

3

نهج البالغه در قرآن

بسم الله الرحمن الرحیمقرآن در نهج البالغه

مقدمهلله وسالم علی عباده الذین اصطفی الحمد

تحقیق و خدا رسول تعلیمات و کریم قرآن در تدبر و مطالعه از و مهم نکته دو بزرگ\\\وار ام\\\ام گهرب\\\ار س\\\خنان و البالغه نهج در

می گردد: دریافت اساسی به عمل که است زن\\ده ام\تی ب\رای آس\\مانی برنامه ق\رآن \ الف

کت\\ابی نه و می باش\\د؛ زن\\دگی بخش و انسان س\\از آن، دس\\تورات روزی وس\\یله احیانا یا و شود خوانده مردگان برای که مرگ پیام آور

و ث\\واب قصد به آن عمیق مع\\انی به توجه ب\\دون یا و باشد متکدیانگردد. تالوت لحن و صوت تقلید و تمرین ق\رآن به ع\امالن اولین خ\ود دی\نی، پیشوایان و پیامبراکرم \ ب بزرگ\\واران آن واقعی پ\\یروان و راس\\تین م\\أمومین و بوده اند؛ کریم

و علم از و نم\\وده اقت\\دا ایش\\ان به شایس\\تگی به که هستند کسانی گیرن\\د؛ تعلیم را س\\نت و کت\\اب و گشته بهره مند آنان تقوای و ایمان

و ال\وهیت به را دی\\نی پیشوایان و پیامبر مسیحیان، همچون اینکه نه ف\\رار وس\\یله آنانرا و آورند روی آنان به حوائج در و رسانده ربوبیت

نمایند. معرفی الهی کیفر از مفسدان و ستمگران سخنان و نموده استشهاد کریم قرآن به پیوسته بزرگوار امام آن از قس\\مت این می نماین\\د. خوش\\بختانه مستند الهی آیات به را خود

است الهی کت\\اب از آی\\اتی تفس\\یر در که آنحض\\رت ارزن\\ده سخنانر توسط قرنها از پس مص\\طفی س\\ید بزرگ\وار اس\\تاد و کب\\یر مفس\

اسالمی مختلف کتب میان تعالی- از الله -سلمه طباطبائی حسینی علي عن يفتح البیان فیم@@ا رو» عن\\وان تحت و گ\\ردآوری

اختی\\ار در آن، فارسی ترجمة با « هم\\راهمن تفس@@یر الق@@رآن جهان آزاداندیش محققان و عترت شیفتگان و سنت و کتاب پیروان

است. گرفته قرار س\\خنان از گوش\\ه ای می گ\\ذرد نظرت\\ان از بعد ص\\فحات در آنچه نهج البالغه از که می باشد ک\\\ریم ق\\\رآن توص\\\یف در علی ام\\\ام

شناخت به را ما آن در دقت و مطالعه است امید گردیده، گردآوریباشد. رهنمون آن دستورات به عمل و خدا کتاب بیشتر

1

نهج البالغه در قرآن

- قرآن حبل الله است1بحانه لم يع@@ظ أح@@دا بمث@@ل ه@@ذا»... وإن الل@@ه س@@

متين، وسببه االمين، وفيه@القرآن، فإنه حبل الله ال ربي@@@@@ع القلب، وين@@@@@ابيع العلم، وم@@@@@ا للقلب جالء

.1...«غيره است. براستی نداده پند قرآن این مانند به را احدی پاک )خداوند

آن در و اوست؛ اطمینان مورد سبب و الهی استوار ریسمان آن که جز صفابخشی دل ب\\رای اس\\ت. و دانش های سرچش\\مه و دل به\\ار

نیست(. آن ونورا ليس مع@@ه ظلم@@ة، وحبال وثيق@@ا عروت@@ه ...»...»2.

نمی باش\\د. و ت\\اریکی هیچگونه هم\\راهش که است )روش\\ناییاست(. بخش اطمینان آن به زدن چنگ که است ریسمانی

ح\\\ارث یع\\\نی دوس\\\تدارانش از یکی به که ارزن\\\ده ای نامه در و که می گ\\ردد ی\\ادآور را ارزن\\ده ای بس\\یار نک\\ات می نویسد، حمدانی

است: آن از پندگیری و کریم قرآن به زدن چنگ فرمان، نكتة اولینحه، وأح@@ل حالل@@ه،» ك بحب@@ل الق@@رآن، وانتص@@ وتمس

م حرامه .3«...وحر را حاللش و گ\\یر ان\\درز و پند آن از و زن چنگ ق\\رآن ریسمان )به...(. دار حرام را آن حرام و حالل که ب\\وده اف\\رادی زم\\رة در که می کند افتخار نیز آنحضرت خود و

س\\رزنش کننده ای هیچ س\\رزنش و می زدن\\د، چنگ الهی ریسمان بهاست: نمی داشته باز خدا راه از را آنان ... ال تأخذهم في الله لوم@@ة الئممن قوم@وإني ل»

كون بحبل القرآن .4«... متمس هیچ س\\رزنش خداوند م\\ورد در که ب\\ودم کس\\انی جمله از من )و

ریس\\مان به ... چنگ زنن\\دگان نب\\وده م\\ؤثر آنان در سرزنش کننده ایبودند(. قرآن

.175- نهج البالغه، خطبه 1.189- نهج البالغه، خطبه 2.69- نهج البالغه، نامه 3.234- نهج البالغه، خطبه 4

2

نهج البالغه در قرآن

خص\\وص به پی\\امبر اص\\حاب از امام که نیست موردی تنها این آنها تمسک و می کند یاد نیکی به انصار و مهاجرین از اولون سابقون

خي@@ر كنتم﴿ش\\ریفة: آیة طبق می س\\تاید. آنانکه ک\\ریم ق\\ران به راة به و امت، به\\\ترین(110عم\\\ران: )آل ﴾...للناس أخ@@رجت أم

(129)البق\\\\رة: ﴾والحكم@@@ة الكت@@@اب ويعلمهم﴿ آية م\\\\وجب ش\\اگردان از بودن\\د. و حکمت و کت\\اب در رس\\ول خدا تعلیم یافتگان

الهی س\\\\\فارش به عمل در که نمی رود انتظ\\\\\ار این جز ممت\\\\\از الله بحبل واعتصموا﴿ قوا وال جميعا (103عم\\\ران: )آل ﴾تفر

چ\\نین ن\\یز خ\\ود نزدیک\\ان و خ\\انواده به و رب\\وده، را س\\بقت گ\\ویکه: کنند سفارش

بقكم بالعم@@ل ب@@ه» رآن، ال يس@@ الل@@ه الل@@ه في الق@@.1«غيركم به عمل در گیرید. دیگ\\ران نظر در قرآن مورد در را خدا را، )خدا

نگیرند(. پیشی شما بر قرآن

- قرآن کتاب ناطق است2 علم اس\\ت. چنانکه آن داللت هم\\ان نوش\\ته ای هر گویایی و نطق

س\\خن حق به که است ش\\ده تعب\\یر کت\\ابی به ک\\ریم ق\\رآن در الهیمی گوید:

(62/ )مؤمنون

ایش\\ان و می گوید س\\خن حق به که است کت\\ابی ما ن\\زد »ونمی شوند«. واقع ستم مورد

جاثیه( / 29)

می گوید«. سخن حق به شما بر که ماست کتاب »این اس\\ت، ص\\امت و ساکت ظاهرا دیگری کتاب هر مانند نیز قرآن و

راهی هیچگونه آن در باطل و است حق کالم چ\\ون که تفاوت این با شود، شنیده یا خوانده روحی بیماری و عناد بدون چنانچه لذا ندارد، س\\خن رس\\اترین و کالم گوی\\اترین پاک دلهای و شنوا گوشهای برای

است.می فرماید: امام لذا و

.47- نهج البالغه، نامه 1

3

نهج البالغه در قرآن

.1...« فالقرآن آمر زاجر، وصامت ناطق» است س\\اکتی و است؛ نهی کننده حال عین در امرکننده ای )قرآن

گویاست(. و ناطق حال عین در کهانه،» وكتاب الله بين أظه@@ركم، ن@@اطق ال يعي@@ا لس@@

.2«...وبيت ال تهدم أركانه، وعز ال تهزم أعوانه نگ\\ردد. خسته زبانش که شماست. گویایی میان در خدا کتاب )و

ی\\ارانش که ش\\ونده ای چ\\یره ن\\دارد. و وی\\رانی ارک\\انش که بن\\اییناپذیرند(. شکست

وال هادي@@ا بكت@@اب» ن@@اطقإن الل@@ه تع@@الى بعث رس@@.3« قائموأمر

ام\\ری و گویا کت\\ابی با هم\\راه را فرس\\تاده ای خداوند )براس\\تیبرانگیخت(. پایدار

رون ب@@@ه، وتنطق@@@ون ب@@@ه،»... كت@@@اب الل@@@ه تبص@@@ه هد بعض@@ ه ببعض، ويش@@ وتسمعون به، وينط@@ق بعض@@احبه على بعض، وال يختلف في الله، وال يخ@@الف بص@@

.4...« عن الله و می گویید \\\ را حق س\\خن \\\ آن وس\\یله به که خداست )کت\\اب

گ\واه آن از پ\\اره ای و دیگ\\ر، ب\\رخی گوی\\ای آن از می شنوید. ب\\رخی هم ن\\دارد. و اختالف و پراکندگی خدا مورد در است. و دیگر پاره اینسازد(. جدا خدا از را خویش صحبت

- به وسیلة قرآن دین خدا کامل شده است3يء لك@@ل تبيان@@ا الكت@@اب﴿ وأنزل عليكم» ر ،﴾ش@@ وعم

أنزل منما@فيكم نبيه أزمانا، حتى أكمل له ولكم في.5«كتابه ]دينه[ الذي رضي لنفسه

اس\\ت. و آن در چ\\یزی هر بی\\ان که نمود نازل را کتابی شما بر )و در آنچه ن\\زول با آنکه تا بخش\\ید عمر شما بین در را پیامبرش مدتی

.182- نهج البالغه، خطبه 1.133- نهج البالغه، خطبه 2.168- نهج البالغه، خطبه 3.133- نهج البالغه، خطبه 4.85- نهج البالغه، خطبه 5

4

نهج البالغه در قرآن

او ب\\رای است، پسندیده خویش خلق برای که را دینی آمده، کتابش نمود(. کامل شما و

ة الل@@ه» امت ن@@اطق، حج ف@@القرآن آم@@ر زاج@@ر، وص@@ه، أخ@@@ذ عليهم ميث@@@اقهم، وارتهن علي@@@ه على خلق@@@ خلق من أحكام الهدى ب@@ه. فعظم@@وا@وقد فرغ إلى ال أنفسهم، أتم به نوره، وأكرم ب@@ه دين@@ه، وقبض نبيه

منه سبحانه ما عظم من نفسه، فإنه لم يخ@@ف عنكم يه أو كره@ه إال يئا رض@@ يئا من دين@ه، ولم يت@@رك ش@ .1«وجعل له علما باديا ش@ اس\\ت. منکر از بازدارن\\ده و مع\\روف به امرکنن\\ده ق\\رآن )پس اوس\\ت. از خلق بر خ\\دا گویاس\\ت. حجت ح\\ال عین در که س\\اکتی

ن\\ور داده؛ ق\\رار آن گرو در را آنها و گرفته پیمان آن به عمل بر آنان اس\\ت. گردانیده کامل آن وسیلة به را دینش و رسانده اتمام به آنرا

احک\\ام ابالغ از آنحض\\رت که نمود روح قبض را پیامبرش حالی در و بزرگ خود چنانکه را خدا بود. پس یافته فراغت قرآن بخش هدایت

ش\\ما بر را خ\\ود دین از حکمی زی\\را کنی\\د، ی\\اد عظمت به ش\\مرده و آش\\کار نش\\انی ب\\دون را خ\\ویش ناپس\\ند و پس\\ند و نداش\\ته پنهان

است(. ننموده رها روشن عالمتیمی فرماید: قرآن بودن کامل در نیز و خير@@@إن الله سبحانه أنزل كتابا هاديا بين في@@ه ال»

ر .2«والش خ\\یر آن در و فرموده نازل هدایتگر کتابی تعالی خداوند )براستی

است(. نموده بیان را شر و.3«: وفيه تبيان لكل شيءالقو»است(. چیزی هر بیان آن است: در فرموده )و الكتاب﴿ وأنزل عليكم» .4﴾«شيء لكل تبيانا \ امری هر بیان کننده که فرستاده فرو را کتاب شما بر خداوند )و

است(. \ دینی امور از

.182- نهج البالغه، خطبه 1.164- نهج البالغه، خطبه 2.18- نهج البالغه، خطبه 3.85 البالغه، خطبه - نهج4

5

نهج البالغه در قرآن

ام\\ام که آی\\اتی بر عالوه ک\\ریم، ق\\رآن در دین اتم\\ام و اکمال درنمود: اشاره نیز دیگری آیات به می توان فرموده اند استشهاد

(51/ )عنکبوت بر تا ک\ردیم ن\ازل را کت\اب تو بر ما که نک\رد کفایت آنها بر »آیاشود؟«. خوانده آنها

مائده( /

3) بر را خ\ود \ هدایت \ نعمت و نمودم؛ کامل را دینتان امروز »

ش\\ما بر دین عن\\وان به را اس\\الم و رس\\اندم؛ اتم\\ام به ش\\ما«. پسندیدم

برنامه ه\\ای و الهی پی\\امبران ارس\\ال با ک\ریم، ق\\رآن براس\\اس و بر ع\\ذری منح\\رفی هیچ و ش\\ده تمام مردم بر الهی حجت آسمانیداشت. نخواهد خویش انحراف

(165/ )نساء

ب\رای تا \؛ فرس\تادیم \\ هش\\داردهنده و م\ژده آور »رس\والنینباشد«. حجتی خداوند بر پیامبرن از بعد مردم

- با نزول قرآن وحی الهی خاتمه یافته است4 لقد انقطع بموتك!يا رسول الله بأبي أنت وأمي»

ة وال باء وأخبار@نأما لم ينقطع بموت غيرك من النبوماء .1«...الس

و پی\\امبری از ت\\و، رحلت رس\\ول خدا! با ای تو فدای مادرم و )پدر قطع اح\\دی م\\رگ با که گردید قطع چ\\یزی آس\\مانی اخب\\ار و اطالع

است(. نگردیده\\رة...» له على حين فت لأرس\\ س\\ ل،... من الر س\\ \\ه الر فقفى ب

.2...«وختم به الوحي

.226- نهج البالغه، خطبه 1.133- نهج البالغه، خطبه 2

6

نهج البالغه در قرآن

ارس\\ال پی\\امبری هیچ م\دتی که فرستاد را او هنگامی )خدایتعالی به را وحی و ش\\دند؛ دنب\\ال پی\\امبران او وس\\یله به بود... پس نشده

نمود(. ختم آنحضرت

- قرآن امام مؤمنین است5 عباد الله، إن من أحب عباد الله إليه عبدا أعانه الل\\ه على»

قد أمكن الكتاب من زمامه، فهو قائده وإمامه، يح\\ل ...نفسه.1«...حيث حل ثقله، وينزل حيث كان منزله

بنده ای آن خدا، نزد بندگان محبوبترین که بدانید خدا، بندگان )ای نم\\وده... زم\\ام یاری خویش نفس بر غلبه در را او خداوند که است خ\\ود ام\\ام و ره\\بر را قرآن و )خدا( سپرده کتاب به را خویش امورگیرد(. جای قرآن جایگاه در و آید فرود قرآن فرودگاه در داده؛ قراررآن علي@@ه من» ائل: فم@@ا دلك الق@@ فانظر أيها الس@@

.2...« واستضىء بنور هدايته،صفته فائتم به م\\\ورد در ق\\\رآن که را ص\\\فتی آن بنگر پرس\\\ش کننده ای )پس

ن\\ور از و ده؛ ق\\رار خ\\ویش ام\\ام نم\\وده، راهنم\\ایی را تو خداون\\د،کن(. روشنایی طلب قرآن هدایت

ابيحه \\ورا ال تطف\\أ مص\\ \\اب ن \\ه الكت ... »... ثم أنزل علي وبح\\را الافرون... يدرك قعره ل نهجه\\ا المس\\ \\ازل ال يض\\ \\ورا ليس،... ومن ون

\\ه، ... مع\\ه ظلم\\ة ، ... وبرهانا لمن تكلموه\\دى لمن ائتم ب.3...«به

که ن\\وری نم\\ود، ن\\ازل را کت\\اب خ\\ود رس\\ول بر خداوند )پس اس\\ت، ناش\\ناخته آن عمق که دریایی و ندارد، خاموشی چراغهایش

روش\\نایی ... و نکنن\\د، گم را آن مس\\افران که منزلگاهه\\ایی ... و کسی ب\\رای است ه\\دایت ... و نیس\\ت، ظلمتی آن همراه که است

آن به که کسی ب\\رای است برهانی و دهد، قرار خویش امام آنرا که\(. نماید استدالل آن به و \ کند تکلم

.86- نهج البالغه، خطبه 1.90- نهج البالغه، خطبه 2.189- نهج البالغه، خطبه 3

7

نهج البالغه در قرآن

د مكولس\\\ رإن»...\\\ وإن ال@@@دين الذي؛ نبيي@@@@حمرعت ل@@ه ديني؛ وإن الكت@@اب ال@@ذي أن@@زل إلي@@ه ش@@

.1«إمامي پی\\امبر محمد فرس\\تاده ات همانا می دهم: \ خدایا! گواهی بار )\ بر که کت\\ابی و من؛ دین فرم\\وده ای، تشریع او برای که دینی و من؛

است(. من امام گردیده، نازل اويأتي عليكم من بع@@دي زم@@ان ليس في@@ه» يء أخفى من ال وإنه س@@ ر من الباط@ل، وال@@ش@ حق، وال أظه@

أكثر من الكذب على الله ورسوله، وليس عن@@د أه@@للعة أب@@ور من الكت@@اب إذا تلي ح@@ق م@@ان س@@ ذل@@ك الزعه، وال في ف عن مواض@@ تالوته، وال أنفق منه إذا حر@@@ر من المع@@@روف، وال أع@@@رف من يء أنك البالد ش@@@

اه حفظت@@ه; المنكر! فقد نب@@ذ الكت@@اب حملت@@ه، وتناس@@احبان فالكت@@اب يومئذ وأهل@@ه منفيان طري@@دان، وص@@

طحبان في طريق ; ال يؤويهم@@@@ا م@@@@ؤو واحدمص@@@@ا م@@ان في الناس وليس@@ فالكتاب وأهل@@ه في ذل@@ك الزاللة ال تواف@@ق ا معهم! الن الض@@ وم على الفرق@@ة،@ال فيهم، ومعهم وليس@@ هدى، وإن اجتمع@@ا، ف@@اجتمع الق@@

ة الكت@@اب وليس@@@وافترق@@وا عن ال جماعة، ك@@أنهم أئممه، وال اس@@ الكتاب إمامهم، فلم يبق عن@@دهم من@@ه إال

خطه وزبره .2...«يعرفون إال و حق از پنه\\ان تر چیزی که آمد خواهد شما بر زمانی من از )پس

نزد نباشد! و رسولش و خدا بر دروغ از افزونتر و باطل از آشکارتر ک\\االیی هیچ گ\\ردد، ادا خ\\دا کت\\اب تالوت حق چنانچه زمان آن مردم

تحریف خ\\ود جایگ\\اه از آن معانی هرگاه و نباشد؛ آن از بی ارزش تر چ\\یزی \\\ اس\\المی \\\ بالد در نباش\\د. و آن از رائج تر چ\\یزی گ\\ردد،

به کت\\اب نباشد. ح\\امالن زشت کار از نیکوتر و نیک، کار از زشت تر اهلش و کت\\اب کنن\\د؛ فراموش را آن حافظانش و نداشته، توجه آن همنش\\ینی دو و ی\\ار دو دو، آن ش\\ده اند. و ران\\ده و مطرود آنروز در

اهلش و کت\\اب زم\\ان آن نمی ده\\د. در ج\\ای آنها به کسی که هستند هم\\راه و نیس\\تند؛ آن\\ان بین حقیقت در ولی مردم اند، بین در ظاهرا

با چنانچه ه\\دایت و گم\\راهی که نیستند! زی\\را که حالی در ایشانند،- صحیفه علویه.1.147- نهج البالغه، خطبه 2

8

نهج البالغه در قرآن

آن در داش\\ت. \\\ نخواهند توافق یک\\دیگر با هرگز آیند گ\\رد ن\\یز هم واتحاد جماعت از و نموده اجتماع جدایی بر مسلمانان گروه \ زمان

ایش\\ان ام\\ام خ\\دا کت\\اب و کتابن\\د، ام\\ام ایش\\ان که گریزانند. گویی خط جز و نمان\\ده، ب\\اقی نامی جز خدا کتاب از آنان نمی باشد!! نزد

نمی شناسند(. آن از چیزی نوشتارش و پیش\\وای و ام\\ام عن\\وان به رس\\ول خدا و قرآن ک\\ریم مع\\رفی

صریح آیات با مطابق ،علی امیرالمؤمنین توسط متقیان و مؤمنانمی فرماید: که است کریم قرآن

(12 و17/ احقاف و )هود

بود«. رحمت و امام موسی کتاب آن، از »قبلمی فرماید: الهی انبیاء امامت مورد در نیز و

انبیاء( / 73) \\\ را م\\ردم \ ما فرمان به که دادیم قرار امامانی را ایشان »و

می نمودند«. هدایت فرع\\ون ج\\ویی برتری داستان که آنجا قصص شریفة سورة در و

بردگی و استضعاف به را بنی اسرائیل چگونه که می نماید مطرح رامی فرماید: بالفاصله بود، کشیده

(6 و5/ )قصص

منت زمین، مستض\\عفان بر که می ک\\نیم اراده \\\ اینچنین \ »و فرع\\ون به گردانیم... و زمین وارثان و امامان را آنان و نهاده

نشان می ترسیدند، آن از که را آنچه آنها، لشکریان و هامان ودهیم«.

- قرآن نصیحت گری است که خیانت نمی کند6يحة» \\وا نص\\ عظوا بمواعظ الل\\ه، واقبل انتفعوا ببيان الله، واتالل\\ه ح الذي ال رآن ه@@و الناص@@ ، وال ... واعلموا أن ه@@ذا الق@@ ل ، واله@@@ادي الذي ال يض@@@ حدث الذي الم@@@@يغش

قام عنه بزيادة يكذب، وما جالس هذا القرآن أحد إال

9

نهج البالغه در قرآن

ان ان: زي@@ادةأو نقص@@ من عمى. في ه@@دى، أو نقص@@ ، وال بعد القرآن من فاقةواعلموا أنه ليس على أحد.1«...ألحد قبل القرآن من غنى

و گیری\\\د، پند الهی مواعظ از و ش\\\وید، بهره مند خ\\\دا کالم )از نص\\حیت گری ق\\رآن این که بدانید بپذیری\\د... و را خداوند نص\\حیت

گم\\\\راه که است هدایت کنن\\\\ده ای و نمی کن\\\\د، خی\\\\انت که است این با نمی گوی\\د. هیچکس دروغ که است گوین\\ده ای و نمی نمای\\د؛

پدی\\دار او در کاهشی و اف\\زایش اینکه مگر نگشت همنش\\ین ق\\رآن اح\دی که بدانید گم\\راهی. و از ک\اهش و ه\دایت، در شد: اف\\زایش

و نداش\\ته، کمب\\ودی \\\ ق\\رآن با آش\\نایی وج\\ود با و \\\ ق\\رآن از بعدنباشد(. بی نیاز قرآن، از قبل هیچکس

کالم از برگرفته دیگر م\\وارد همچ\\ون نیز مورد این در امام بیانمی داند: مردمان برای الهی موعظه و پند را خود که خداست

(57/ )یونس

آم\\ده برایت\\ان م\\وعظه ای خداون\\دتان س\\وی از م\\ردم، » ایاست«.

(138/ )آل عمران

ب\رای پن\\دی و ه\دایت و م\ردم، ب\رای بی\\انی \\ کت\اب \\ » ایناست«. پرهیزگاران

نصیحت و پند نیز آسمانی کتابهای سایر بلکه کریم قرآن تنها نه وبوده اند: الهی

(145/ )اعراف

نوشتیم«. را موعظه ای هرگونه موسی برای الواح در »و

- قرآن داروی شفابخش است7\ه على ل» تعينوا ب فوه من أدوائكم، واس\\ وائكم، ف\إنأ... فاستش\

فاق، والغي والضالل .2«فيه شفاء من أكبر الداء، وهو الكفر والن

.175- نهج البالغه، خطبه 1.175- نهج البالغه، خطبه 2

10

نهج البالغه در قرآن

ب\\رای آن از و بخواهید ق\\رآن از را خ\\ویش درده\\ای ش\\فای )پس بزرگ\\\ترین ش\\\فای آن در که زی\\\را بجویی\\\د؛ ی\\\اری گرفتاریهایت\\\ان

است(. گمراهی و تباهی نفاق، کفر، یعنی بیماری ها،ـأال إن فيه علم ما يأت ...» ماضي، ودواء\ي، والحديث عن ال

.1«دائكم، ونظم ما بينكم گذش\\ته از سخن و آینده به نسبت آگاهی قرآن در که باشید )آگاه

شماست(. بین امور نظم و بیماریهایتان داروی وموا القرآن» ،وتعل ه أحسن ال ه ربي\\ع،حديث، وتفقهوا في\\ه\ فإن فإن

ه شفاء الصدور .2«...القلوب، واستشفوا بنوره فإن گردید فقیه آن در است. و گفتار بهترین آن که بیاموزید را )قرآن

ش\\فا آن پرتو از دلهاس\\ت. و به\\ار آن که ببرید پی آن مع\\انی به واست(. بیمار سینه های شفابخش آن که خواهید

(82/ )اسراء

مومن\\ان ب\\رای رحمت و ش\\فابخش که را آنچه ق\\رآن، از »ومی فرستیم«. فرو است،

است: آمده کریم قرآن در الهی آیات شفابخشی مورد در آنچه فصلت( /

44)شفاست«. و هدایت مومنان برای \ قرآن \ آن »بگو

(57/ )یونس درم\\انی و اس\\ت؛ آم\\ده پندی خداوندتان سوی از شما »برای

است«. بیمار سینه های در آنچه بر

- قرآن میزان است8وا في@@@ه...\\\\ » واتهم@@@وا علي@@@ه آراءكم، واستغش@@@

.3«أهواءكم.157- نهج البالغه، خطبه 1.109- نهج البالغه، خطبه 2.175- نهج البالغه، خطبه 3

11

نهج البالغه در قرآن

خواهش\\های و سازید؛ متهم قرآن برابر در را خود نظرات و )آراءشمارید(. خیانتکار آن به نسبت را خویش1...«على كتاب الله تعرض االمثال»...

می شوند(. عرضه خدا کتاب به مشتبه و مشابه امور و )کارها وفرقان@@ا ال يخم@@د برهان@@ه، وتبيان@@ا ال ته@@دم ...»

.2«أركانه بره\\انش هرگز که است باطل و حق جداکنن\\ده \\\ خ\\دا کتاب \ )و

ندارد(. ویرانی آن پایه های که است بنایی نگردد، خاموش جعله الل@@ه ري@@ا لعطش العلم@@اء، وربيع@@ا لقل@@وب »

اهدا لمن الفقه@@@اء... وبرهان@@@ا لمن تكلم ب@@@ه، وش@@@ وجنة لمن استالم، ن حاج به...@م@ل خاصم به، وفلجا

وعلم@@@ا لمن وعى، وح@@@ديثا لمن روى، وحكم@@@ا لمن.3«قضى

دله\\ای به\\ار و دانش\\مندان عطش س\\یرابی را ق\\رآن )... خداوند گوید سخن آن به که کسی برای است برهانی داده... و قرار فقیهان

مجادله آن وس\\یله به که کسی برای است گواهی و نماید؛ استدالل و سپری آورد... و حجت آنرا که کسی برای است ظفر و غلبه و نماید؛ که کسی ب\\رای است دانشی و گیرد؛ پناه آن به که کسی برای است

حکم و نمای\د؛ روایتش که کسی ب\رای است ح\دیث و گ\یرد؛ فرا آنراکند(. داوری آن به که کسی برای است

- قرآن طریق واضح و پرچم استوار است9 نک\\ات ذکر و الهی توحید وصف از پس طوالنی خطبه ای در امام ب\\نی آدم انح\\راف و آدم و جهان آفرینش جمله از دقیق و بلند بسیار

نکته ب\\دین پی\\امبران؛ خ\\اتم بعثت و رسل ارس\\ال و توحی\\د، راه از را مردم الهی، انبیاء سایر همانند نیز که: رسول خدا می کند اشاره

روشن راه این و نم\\ود؛ ت\\رک استوار پرچمی و روشن راهی ارائه بانمی باشد: خدا کتاب جز چیزی قائم علم و

.74- نهج البالغه، خطبه 1.189- نهج البالغه، خطبه 2.189- نهج البالغه، خطبه 3

12

نهج البالغه در قرآن

دم@ثم اختار سبحانه ل»...\ لقاءه، ورضي له ما حم فقبضه إلي@@ه كريم@@ا، وخلف فيكم م@@ا خلفت عنده...

طريقمها، إذ لم يتركوهم همال، بغير@ياء في أمنبأال ، والعلم قائم. كتاب ربكم ]فيكم:[ مبينا حاللهواضح

.1...«وحرامه، وفرائضه وفضائله خ\\ود رس\\ول ب\\رای را خ\\ویش لق\\ای س\\بحان خداوند از )... پس

او ... و پس\\ندید او ب\\رای بود خود نزد را آنچه و نمود؛ اختیار محمد ش\\ما بین در که ح\\الی در برگ\\رفت؛ خ\\ویش س\\وی به اک\\رام با را

را آنها و نهادند خ\\ویش امته\\ای بین در پی\\امبران که را آنچه جانه\\اد نکردند. رها استوار علم و روشن راه بدون و \ سرگردان و \ بیهوده

و حالل که خداست کت\\\اب هم\\\ان اس\\\توار، علم و روشن راه آن واست(. آشکار و روشن فضائلش و فرائض و حرام

- قرآن شفیع روز قیامت است10 جز معان\\دان و فاس\\قان ب\\رای نج\\اتی راه هیچ وجه به کریم قرآن

و کمک چ\\ون بیراهه ه\\ایی و نمی نماید مع\\رفی عمل اص\\الح و توبه را آنها به التج\\اء و توجه و توسل و م\\ردود را مقرب فرشتگان یاری

هم\\ان که می داند آنان »اله« گرفتن »رب« و منزله به »عبادت« و ک\ریم ق\رآن در الهی شفاعت و است، بوده مشرکان آئین و طریقه

مؤم\\نین نص\\یب است الهی نص\\رت و رحمت و لطف مع\\نی به که پ\\ذیرش و الهی رض\\ایت آن ش\\رط که می گ\\ردد عمل و ایم\\ان اهل

خدایتعالی نهج البالغه در ام\\ام که ک\\ریم قرآن شفاعت است. مثال دامن به دست عم\\ل، بدون که نیست معنی این به دارد اشاره بدان طلب مق\\دس، کتاب آن از قرآن ذکر و زاری و گریه با و شده قرآن

و احک\\ام به عمل با که است مع\\نی بدین دقیقا بلکه نماییم شفاعت رحمت مش\\مول و نموده نزدیک خدا به را خود آن نورانی دستورات

فاعة لله... ﴿ک\\ه: زی\\را گ\\ردانیم الهی غف\\ران و الش ﴾جميع@@اخداست(. آن از همگی )شفاعت

می فرماید: قرآن کریم شفاعت مورد در امام وه» دق، وأن ع، وقائل مص@@ ف افع مش@@ واعلم@@وا أنه ش@@

ع فيه .2«من شفع له القرآن يوم القيامة شف.1- نهج البالغه، خطبه 1.175- نهج البالغه، خطبه 2

13

نهج البالغه در قرآن

پذیرفته ش\\فاعتش که است ش\\فاعت کننده ای ق\رآن که بدانید )و هر گ\\یرد. و ق\\رار پذیرش مورد سخنش که است گوینده ای و گردد؛ ش\\فاعتش نمای\\د، ش\\فاعت قی\\امت روز در کریم قرآن که را آنکسشود(. واقع قبول مورد است آم\\ده خطبه ای طی ف\\وق عبارات شبیه نیز خدا رسول از

هر که زی\\را دارد حک\\ایت اس\\تاد و شاگرد نظر کامل مطابقت از که ق\\\رآن ت\\\ابع ﴾ ﴿ حکم به دو

بوده اند. حکیم کتاب پیرو و کریمع، وم@@ا ح@@ل، فإنه عليكم ب@@القرآن» ف افع مش@@ ش@@

مصدق، فمن جعله إمامه قاده إلى الجنة، ومن جعله.1«...خلفه ساقه إلى النار

م\ورد ش\فاعتش است شفیعی آن که قرآن، به عمل باد شما )بر کس هر اس\\ت؛ پ\\ذیرش م\\ورد سخنش که است سخنگویی و قبول

نمای\\د؛ رهبری بهشت سوی به را او دهد، قرار خویش مقابل در آنرا سوق دوزخ آتش سوی به را او اندازد سر پشت را آن که کس هر و

دهد(.

گاه خداست - قرآن تجلی11«... \\ادة فبعث الل\\ه محمدا \\اده من عب \\الحق ليخ\\رج عب ب

\\ه، بق\\رآن يطان إلى طاعت االوثان إلى عبادته، ومن طاعة الش\\\\ه بع\\د وا ب هم إذ جهلوه، وليق\\ر نه وأحكمه، ليعلم العباد رب قد بيبحانه لهم في \\روه. فتجلى س\\ \\وه بع\\د إذ أنك إذ جح\\دوه، وليثبت\\ه، وخ\\وفهم كتابه من غير أن يكونوا رأوه، بما أراهم من قدرت

.2«من سطوته از را بن\\\\\دگانش تا ب\\\\\رانگیخت حق به را محمد خداوند )پس خ\\ود پیروی به شیطان پیروی از و خویش، پرستش به بتها پرستش

بن\\دگان، تا داد؛ ق\\رار اس\\توار و روشن آن\\را که ق\\رآنی با بازگرداند؛ را او که زم\\\انی نماین\\\د؛ اق\\\رار او بر و بشناس\\\ند را خداوندش\\\ان کت\\اب در پ\\اک خداوند می نمودن\\د. پس انک\\ارش و نمی ش\\ناختند

.289، ص 2- کنزالعمال، ج 1.147 البالغه، خطبه - نهج2

14

نهج البالغه در قرآن

آنها به را خ\\ود ق\\درت و نموده، تجلی ببینند را او اینکه بدون خویشاست...(. داده بیم خویش غافلگیری و سطوت از و نمایانده،

قدرت نشانگر و هستند، الهی آیات طبیعت، مظاهر که همانگونه نیز تشریع کتاب صورت همان به می باشند، الهی تقدیر و عظمت و

و او شایس\\ته آنچنانکه را خ\\ود خ\\دایتعالی آن در که خداس\\ت، آیات آسمانی کتابهای اگر است. و نموده توصیف است، آدمی درک قابل

نبود الهی پیامبران راهنمایی های و ش\\ناخت در همگی انس\\انها یقینا می بردن\\د. کما سر به گم\\راهی در و افت\\اده دور حقیقت از خداوند،

و انبی\\اء راهنمایی ه\\ای از که آنجا عرف\\ان و فلس\\فه م\\دعیان اینکهمی گویند. پریشان می گیرند، فاصله الهی تعلیمات

- قرآن کتابی بدون اختالف است12و اختالف نظر و تشتت در امور دینی را نمی پذیرد.

ة في حكم» ي \\رد على أح\\دهم القض\\ \\ام فيحكم فيه\\ات من االحك\\ره فيحكم فيه\\ا بخالف ة بعينه\\ا على غي ي \\ك القض\\ \\رد تل برأيه، ثم تاهم، ذي استقض\\ \\د إم\\امهم ال \\ذلك عن اة ب \\ه، ثم يجتم\\ع القض\\ قول

وب آراءهم جميع\\ا، وإ ل\\\فيص\\ هم واح\\د! وكتاب هم\\\ههم واح\\د! ونبيواحد!

\\ه \\اعوه! أم نه\\اهم عن \\االختالف فأط بحانه \\\ ب أفأمرهم الله \ س\\تعان بهم على بحانه دين\\ا ناقص\\ا فاس\\ \\زل الل\\ه س\\ وه! أم أن فعص\\ى؟ أم \\ه أن يرض\\ \\وا وعلي إتمامه! أم كانوا شركاء له فلهم أن يقول

ول س\\ ر الر بحانه دين\\ا تام\\ا فقص\\ عن تبليغ\\ه وأدائه؟ أنزل الله س\\بحانه يق\\ول: طنا ما﴿والل\\ه س\\ يء من الكتاب في فر ﴾ش@@

يء \\ل ش\\ \\ان لك وفي\\ه تبي ه ال دق بعض\\ا، وأن \\اب يص\\ \\ر أن الكت ، وذكبحانه: الل@ه غ@@ير عن@د من ك@@ان ولو﴿اختالف فيه، فق\\ال س\\

ف@@ااختال في@@ه لوج@@دوا وإن الق\\رآن ظ\\اهره أني\\ق، .﴾كث@@يراف \\ه، وال تكش\\ ي غرائب \\ه، والتنقض\\ \\ه عمي\\ق، ال تفنى عجائب وباطن

.1« بهالظلمات إال بر می ش\\ود مراجعه آنها از یکی به احک\\ام از حکمی در )هرگ\\اه

به موض\\وع همان عینا سپس می دهد؛ حکم آن در خویش نظر طبق می ده\\د. س\\پس نظر آن ب\\رخالف او می ش\\ود، داده ارج\\اع دیگ\\ری

گ\\رد نموده منصوب قضاوت به را آنان که امامی نزد حاکمان همین حالیک\\\ه: می نمای\\\د. در تأیید را آن\\\ان همگی آراء ن\\\یز او می آین\\\د، به امر خ\\دایتعالی اس\\ت! آیا یکی کتابشان و پیامبرشان، خدایشان،

آنها اینکه ان\\د؟! یا کرده اط\\اعت را او فرمان وایشان نموده اختالف.18- نهج البالغه، خطبه 1

15

نهج البالغه در قرآن

تافته ان\\د؟! آیا س\\ربر فرم\\انش از آنها و داش\\ته ب\\از اختالف از را آن اتم\\ام ب\\رای ایش\\ان از و فرس\\تاده ناقصی دین س\\بحان خداوند

بر گویند هرچه و خدایند ش\\\ریکان آن\\\ان اینکه خواس\\\ته ؟! یا کمک و ت\\ام دین س\\بحان خداوند اینکه دهد؟! یا رضایت آن به که خداست

نموده؟! کوتاهی آن ادای و تبلیغ از رسول ولی فرستاده را کاملی فروگ\\\ذار را چ\\\یزی کت\\\اب مای\\\د: در می فر خ\\\دایتعالی حالیکه در

\\\ دینی \ امر هر بیان \ الهی کتاب \ آن است: در فرموده نکردیم. و را دیگر بخش کت\\اب از بخشی که است ش\\ده ی\\ادآور است. و آمده خداوند نمی باش\\د. و موج\\ود آن در اختالفی هیچ و می نمای\\د؛ تأیید

اختالف آن در ب\\ود خدا غیر نزد از چنانچه است: »و فرموده سبحان \\\ ب\\اطن و زیب\\ا، ق\\رآن \ الفاظ \ ظاهر براستی و می یافتند«؛ زیادی

بی پای\\ان ش\\گفتیهایش و فناناپ\\ذیر، عج\\ایبش و ژرف، آن \\\ مع\\انینگردد(. روشن آن وسیلة به جز تاریکی ها و است؛

می فرمای\\د: که است نب\\وی ش\\ریف ح\\دیث ی\\ادآور ف\\وق خطبة ذا التبس@@@ت علیکم الفتن کقط@@@ع اللی@@@ل المظلمإ»

.«فعلیکم بالقرآن بر آرن\\د، روی ش\\ما بر تاریک شب پاره ه\\ای چ\\ون فتنه ها )هرگاه

آرید(. پناه قرآن به که باد شما

نیز همانند - سنت پیامبر 13کتاب خدایتعالی وحدت بخش و تفرقه ستیز است

همه که خداس\\ت؛ کت\\اب دین، اس\\اس و اصل که نیست ش\\کی اس\\ت. و آن از تع\\بیت به موظف ن\\یز رس\\ول خدا ح\\تی و مؤم\\نین

به کریم قرآن در که است موارد پاره ای در پیامبر عملکرد نیز سنت داده تعلیم خ\\دا رس\\ول به آن تفص\\یل و ش\\ده بی\\ان مجمل ص\\ورت

پیروی و بوده الهی تشریع به نیز دین از قسمت این است. لذا شده در که رسول خداست از اط\\اعت و پ\\یروی هم\\ان حقیقت در آن از

بعد که آیه ای ح\\تی و است ش\\ده تأکید بدان کریم قرآن متعدد آیات می دهد، فرمان االمر اولی از اطاعت به رسول و خدا از اطاعت از

به را موض\\وع اختالف و تنازع صورت در که می کند توصیه بالفاصله ش\\ریفه آیة این تفس\\یر در نیز علی گردانید. امام باز رسول و خدا

می فرماید:« تبه\واردد إلى الله ورسوله ما يضلعك من ال خطوب، ويش\\

امور، فقد قال الله سبحانه لقوم أحب إرشادهم:\عليك من ال

(59/ )نساء

16

نهج البالغه در قرآن

و رس\\\\ول و خ\\\\دا از آورده ای\\\\د، ایم\\\\ان که کس\\\\انی »ای نمودی\\د، تنازع امری در چنانچه و نمایید اطاعت اولی االمرتان

برگردانید«. رسول و خدا به آنراد إلى» د إلى الل@@ه: االخ@@ذ بمحكم كتاب@@ه، وال@@ر سول: االخذ بسنته ال فالر قة@الر .1«جامعة غير المفر

مش\\تبه تو بر که اموری در نیز و درمانی که پیچیده ای کارهای در و)... که ق\\ومی به س\\بحان ب\\ازگردان. خداوند رس\\ولش و خ\\دا به آن\\را باش\\د،

به برگرداندن پسباال( است: )آیه فرموده داشته دوست را ارشادشان رس\\ول به برگردان\\دن و اوس\\ت؛ کت\\اب محکم احک\\ام پ\\ذیرفتن خدا

است(. ستیز تفرقه و وحدت بخش و گردآورنده سنت از پیروی

- کتاب و سنت از یکدیگر جدایی نا پذیرند14 كر، وارغبواه أحسن الذ@نفإأفيضوا في ذكر الله »

ل ال فيما وعد المتقين فإن وعده أصدق الوعد، واقت@@دوا نته@@@به@@دي نبيكم فإنه أفض@@ تنوا بس@@ هدي، واس@@نن. وتعلم@@وا الق@@رآن ن@@@ فإن،فإنها أهدى الس ه أحس@@

.2...«الحديث خداوند آنچه در و اس\ت، ذکر نیک\وترین که بش\تابید خ\دا ذکر )در

راست او وع\\ده که نمایید رغبت اس\\ت، فرم\\وده وع\\ده را متقی\\ان برت\\رین که کنید اقت\\دا پیامبرت\\ان ه\\دایت به وعده هاس\\ت. و ت\\رین

کنن\\\ده ترین ه\\\دایت که کنید عمل او س\\\نت به اس\\\ت. و ه\\\دایتاست(. سخن نیکوترین که گیرید فرا را قرآن سنت هاست. و

اسالمی حکومت وظیفه را پیامبر سنت و خدا کتاب به عمل اماممی داند: مردم حقوق از و

\\ام بحقه،» وله، والقي يرة رس\\ ولكم علينا العمل بكتاب الل\\ه وس\\ته عش لسن .3«والن

خ\\دا کت\\اب به عمل \ شما به نسبت ما وظیفة و \ ما بر شما )حق س\\نت برابر در تس\\لیم و او حق به قی\\ام و رس\\ول خدا س\\یرة و

اوست(. س\\فارش از را خ\\ود مأموران نیز صدقات جمع آوری در آنحضرت

براس\\اس آن تقسیم بر و نکرده فراموش عدالت رعایت و تقوی بهمی دهد: فرمان خویش مأمور به و می نماید تأکید سنت و کتاب

.53- نهج البالغه، نامه 1.109- نهج البالغه، خطبه 2.168- نهج البالغه، خطبه 3

17

نهج البالغه در قرآن

لما،» \\روعن مس\ انطلق على تقوى الله وحده ال شريك له، وال ت\\ه وال تجتازن عليه كارها، وال تأخذن منه أكثر من حق الل\\ه في مال

... لنقسمها على كتاب الل@@ه ... حتى تأتينا بإذن الله.»1 وسنة نبيه

کن. ح\\رکت بی ش\\ریک، و یگانه خداوند تق\\وای رعایت و توجه )با او بر اک\\راه و اجب\\ار با و نین\\داز وحشت و ترس به را مسلمانی هیچ اذن به ... تا نس\\تان الهی حق از بیش چیزی او اموال از و مکن گذر س\\نت و خ\\دا کت\\اب مط\\ابق ما و برسد ما ن\\زد \\\ ام\\وال آن \\\ خ\\دا

نماییم(. تقسیم پیامبرشمی نویسد: اشتر مالک به خویش ارجمند فرمان در ومى الل@@ه» عية طبقات... وكل ق@@د س@@ واعلم أن الر

نة سهمه، ووضع على حده وفريضته في كتابه أو س@.2...«عهدا منه عندنا محفوظا نبيه خداوند را گ\\روه هر نص\\یب و است؛ گروههایی را رعیت بدانکه )و

تع\\یین آن\\را واجب حد و نامبرده، پیامبرش سنت یا خویش کتاب دراست...(. محفوظ ما نزد که پیمانی فرموده؛

می کند: توصیه او به بلندش منشور این از فراز آخرین در ودمك:» ى لمن تق@@ ر م@@ا مض@@ والواجب عليك أن تتذك

نة عادلةمن حكومة لة، أو س@@ نا، أو أثر فاض@@ عن نبي.3« في كتاب اللهأوفريضة

نیکو س\\نت های و گذشته عادل حکومتهای که است الزم تو بر )وباشی(. داشته یاد به همیشه را خدا کتاب فرائض و پیامبرمان آثار و

می فرماید: کریم قرآن حکمیت مورد در وجال، وإنما حكمنا القرآن...» ا@ولم إنا لم نحكم الر

رآن لم نكن وم إلى أن نحكم بينن@@@ا الق@@@ دعان@@@ا الق@@@بحانه:@الفريق الم تولي عن كتاب الله، وقال الله س@@

ول الله إلى فردوه شيء في تنازعتم فإن﴿ س@@ ،﴾والرول س@@ فرده إلى الل@@ه أن نحكم بكتاب@@ه، ورده إلى الر

.25- نهج البالغه، نامه 1.53- نهج البالغه، نامه 2.53- نهج البالغه، نامه 3

18

نهج البالغه در قرآن

دق في كت@@اب الل@@ه، أن نأخذ بسنته; ف@@إذا حكم بالص@@وله فنحن نة رس@@ فنحن أحق الناس به، وإن حكم بس@@

.1«أوالهم به بلکه ن\\دادیم؛ ق\\رار ح\\اکم را اش\\خاص \\\ حکمیت قض\\یه در \\\ )ما ف\\را را ما \\\ مخ\\الف \\\ قوم که آنگاه ... و دادیم قرار حاکم را قرآن از که نب\\ودیم گ\\روهی دهیم، ق\\رار ح\\اکم خ\\ود بین را قرآن تا خواند فرم\\وده س\\بحان خداوند باش\\یم. که رویگ\\ردان خ\\دایتعالی کت\\اب

رس\\ول و خ\\دا به آن\\را نمودید اختالف ام\\ری در اس\\ت: »هرگ\\اه مطابق که است این خدا کتاب به برگرداندن از منظور برگردانید«؛

او س\\نت از که یع\\نی رس\\ول به برگردان\\دن و ک\\نیم؛ داوری کت\\ابش ما ش\\ود، حکم خ\\دا کت\\اب مط\\ابق راستی به چنانچه نماییم؛ پیروی

س\\نت به اگر هس\\تیم. و \ خالفت امر به نسبت \ مردم سزاوارترین.2شایسته تریم( ما هم باز شود، داوری نیز رسول خدا

- عمل به کتاب و سنت15 در بستر شهادتآخرین سفارش امام

س\\ایر و خ\\ویش خانواده و فرزندان به امام سفارشات جمله ازاست: کریم قرآن به عمل مسلمانان،

بقكم بالعم@@ل ب@@ه» رآن، ال يس@@ والل@@ه الل@@ه في الق@@.3«غيركم به عمل در دیگ\\ران داری\\د، نظر در ق\\رآن مورد را! در را! خدا )خدا

نگیرند(. سبقت شما بر آن آخ\\\رین رس\\\ول خدا همانند خ\\\ویش حی\\\ات دم واپس\\\ین در و

و پی\\امبر س\\نت و خ\\دا کت\\اب به عمل و الهی توحید سفارش\\ش، من\\یر چ\\راغ دو این داش\\تن روشن و اس\\توار س\\تون دو این اقامه

می باشد:تي لكم: أن ال تشركوا بالله شيئا، ومحمدأما » عوا وصي فال تضي

ته، أقيموا هذين العمودين .4«وأوقدوا هذين المصباحين، سن

.125- نهج البالغه، خطبه 1 درباره حکومت اسالمی و تعیین امام، در نهج البالغ\\ه،- نظریه قرآنی امام2

کتاب الصفین و سایر منابع معتبر آمده، خ\\ود بحث مس\\تقلی اس\\ت ک\\ه درجزوه سیاست وی و صداقت علوی اشارتی بدان رفته است.

.47- نهج البالغه، نامه 3.149 و خطبه 23- نهج البالغه، نامه 4

19

نهج البالغه در قرآن

خ\\دا ش\\ریک را چ\\یزی که است این ش\\ما ب\\رای من وص\\یت )اما را س\\نتش که است این محمد \\\ پیامبرم\\ان \\\ م\\ورد در و ننمایی\\د؛

را چ\\راغ دو این و اس\\توار را س\\تون دو این پیوسته و نسازید؛ ضایعى من اتبع الهدعلىوالسالم دارید. نگاه روشن

/ شوال1383 آذر1425

رهنما

20