bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس...

171
جامعة02 أوت5511 سكيكدةلسياسيةعلوم اوق والية الحق كلوقسم الحق قجارييد اعتمار عقد ا آثاع الجزائري التشري فيل مقدمة لن مذكرة شهادةونلقان ار فلماجست الخاصون القان شعبة اون أعمالص قان تخصلطالب إعداد ا: إشراف الدكتور :ل هشام بلهام عليوش نعيمة قربوعلمناقشةم لجنة ا أما الصفةلجامعة ا الرتبةلقبسم وال اسا رئ جامعةلحاج لخضر باتنة ا أستاذ الواسعةرة صالح زرا مقررا مختار عنابة جامعة باج أستاذمة نعوشقربوع عل مناقشا عضوا جامعةاج لخضر باتنة الج أستاذحاضر قسم أ مدةراق فر بلف مناقشا عضوا جامعة02 أوت5955 كدة سك أستاذحاضر قسم ب من نور الدصالصل بواللجامعية : السنة ا2013 ـ2014

Upload: others

Post on 20-Aug-2020

6 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

سكيكدة 5511أوت 02جامعة

كلية الحقوق والعلوم السياسية

قسم الحقوق

آثار عقد االعتماد اإليجاري

في التشريع الجزائري الماجستر ف القانونشهادة مذكرة مقدمة لنل

تخصص قانون أعمال شعبة القانون الخاص

إشراف الدكتور : : إعداد الطالب

قربوع نعيمة عليوش بلهامل هشام

أمام لجنة المناقشة

االسم واللقب الرتبة الجامعة الصفة زرارة صالح الواسعة أستاذ الحاج لخضر باتنة جامعة رئسا

علوشقربوع نعمة أستاذ جامعة باج مختار عنابة مقرراالجاج لخضر باتنة جامعة عضوا مناقشا بلفراق فردة محاضر قسم أ أستاذ بوالصلصال نور الدن محاضر قسم ب أستاذ سككدة 5955أوت 02 جامعة عضوا مناقشا

2014ـ 2013السنة الجامعية :

Page 2: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

بسم هللا الرحمن الرحم

}...وما أوتتم من العلم إال قلال{

(58)اإلسراء

}...وقل رب زدن علما{

(111)طه

Page 3: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

عنده ....... أبــــــإلى من أسأل هللا جل جالله أن رفع مقامه

ثالثا ........ أمــــــ صلى هللا عله وسلمإلى من أوصان بها الرسول

إلى سندي ف هذه الحاة ............................ أخواي وأختاي

إلى كل عائلت وأصدقائ

إلى كل طالب علـــم

أهدي هذا العمــل

Page 4: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

بالشكر الجزل إلى بأن من عل بإتمام هذا العمل ، فإن أتوجهبعد حمد هللا تعالى وشكره

الت أشرفت على هذه المذكرة ، وعملت على توجه ربوعق الدكتورة نعمة علوش

، جزاها هللا عن وعن وتقدم النصح ل طلة المدة الت عملت فها على إنجاز هذا البحث

كل طالبها خر جزاء .

ألعضاء اللجنة الكرام كل باسمه .كما أتقدم كذلك بالشكر

ستاذ مبروك بلعزام الذي ساعدن بشكل كبر ف إنجاز هذا البحث مع تقدم شكري كذلك لأل

.من خالل إمدادي بالمراجع العلمة ، وتقدمه ل د العون و النصحة

، كما ال أنسى أن أشكر موظف المكتبات الجامعة بكلات الحقوق، خاصة مكتبة سككدة

وفروها ل خالل مدة البحث ، بمدي بالمراجع العلمة ومكتبة سطف على التسهالت الت

المطلوبة .

Page 5: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

مقدمة

1

يلريج :ؿ ـ٧ د٬ر ؾحور ، ـ ؤ١ ٤ ١٠ جؾوحثه ٠ح ٬٠٬ق٣ ١ ٬ف٣ ا١ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪

١٠ ج٧ؿ ، ٧ـ ٢س٬ظر ٬٧ر جٳسوحؿ٬ر جس٫ ٧٬ د٦ح ٥ـج جؿ دحسدحف٣ اػؿ٨ ٧لحثل س٬٧٠ل ؤ٥ؿج س٬٬٧٠ر دف٬ر جٳلسص٠حف ، ـ ب١ جٱ٬ظحف ٬ك ٥ؿح ٫ ػؿ ـجس٤ ٧ا٠٢ح ٧٥ ٧ل٬ر سػ٬

سي١٠ ٠وحغ ؤفج ٥ـج جؿ .

ؤ٧ نفر ٠ئللر ٠ح٬ر نؾه ٬ل٩٠ ج٠ئظف ٧جـ٪ ١٠٬ ؤ١ ١٧٬ د٢ح ؤ٧ ٩ ٥ـج جؿسق د٠سي٬ ، دإ١ سئظف ا٩ ج٠سؿ ا٦٬ح دخ جس٬٧٠ل ١٠ ؤظل سإظ٬ف ٠ئ٥ر ح٢٧٢ح ٠٧س٠ؿذ وفجػر د٦ـ٣ جور

سػؿؿ ٫ ؤلح ا٬ظحف ف٪ ، ؤو٧ٳ ٧٢٠ر ؤ٧ حف٬ر ػلخ جخ ، ٬٢فا٢ظحق ٠نف٤٧ جٳلسص٠ح جؿ ، ٥ـ٣ جٯو٧ل جس٫ ١٧٬ ج٠ئظف ؿ جسلخ ٬٠س٦ح ١٠ ف صحش ١٠٬ ؤ١ ١٧٬ دحثح

، ٩ ؤ١ سػؿؿ ٫ جحؿذ ٧٠جوحز جٯول ١٠ ٧٢٠ٳ ح١ ؤ٧ حفج ؤ٧ ٠ح٧ٳ ػلخ د٬ر جٳس٠حؿ . ٧ حخ جس٬٧٠لف ج٠نف

٦٧ـج ب١ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ٬سدف ١٠ ج٧ؿ جسظحف٬ر جس٫ سسخ سؿجؾل جؿ٬ؿ ١٠ جٴحز د١٬ ج٧٠فؿ ٧جنفر ج٠ئظفذ ، ص ٬دف ؿ ؤ٧ ٠ح٧ر جح٬٢٧٢ر ، ػ٬ش ٬دف ؿ ؤ٧ل ، ٧٥ ؿ د٬

. نف٧ ج٠لسإظف٧ج٠جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ صح١ ٧٥ ؿ ا٬ظحف د١٬ نفر

٧دحسدحف ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ١٠ ٧ؿ ج٠ح٧ير ج٠ق٠ر ف١٬ ج٠ئظف ٧ج٠لسإظف ، ب١ سنل جسقج٠حز ل ف ػ٧ح دػ٬ش ٥ـج ل٬فسخ ٩ ٴ جف١٬ ٠ظ٧٠ر ١٠ جٳسقج٠حز ،

. دح٢لدر ف ج٭ؾف

جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ؿ ؿز آصحف٣ دنل ٬ؾس اٳ ؤ٤٢ ٢٧فج ؾو٧و٬ر جس٫ ٬س٬٠ق د٦ح ؿ ١ ج٧جؿ جس٬ؿ٬ر ٧ؿ ٫ سسٴء ٠ جد٬ر جؾحور ٤ ، ٧جس٫ س٦ف ؾحور ٫ ٠ؿذ جٱ٬ظحف

٬ف جحدر ٲحء .

ظح٫٢ 09ج٠ئفؼ ٫ 96ـ٧69ؿ ٢ ج٠نف جظقجثف٪ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ٫ جٯ٠ف ٠حؿذ ، سد١٬ ؾحور 69، يد ؤػح ٥ـج جؿ ٫ ٠ظ٧٠ر ١٠ ج٧جؿ جح٬٢٧٢ر ج٢٧٠ر ١٠ 0669

٠فجق جٯفج ٫ جؿ ، ١٠ ػ٬ش ػ٧ ٧جسقج٠حز ل ف .

Page 6: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

مقدمة

2

٢ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ دنل ح ، ل٧جء س جٯ٠ف دحٳس٠حؿ ػ٬ش سي١٠ ٥ـج جٯ٠ف ٧جؿ س 96ـ69جٱ٬ظحف٪ ج٠ح٫ ؤ٧ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ج٫٠ ، ٥٧ـج ٠ح ٬ئؿ٣ ٢ه ج٠حؿذ جصح٬٢ر ١٠ جٯ٠ف

ج٠س دحٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ .

١ جٱفجؿذ ٫ ٧ؿ ظحءز ؤػح ٥ـج جح١٧٢ دو٬ر ٠٠ر ٱفجؿذ جٯفج سف٬لح ٠دؿؤ لح ج٧ؿ، ٠٠ح ٫٢٬ ا٠ح٬٢ر جٯفج و٬حر جسقج٠حس٠٦ح ٩ ج٢ػ٧ جـ٪ ٬ف٤٢٧ ٢٠حلدح ٫ ـ ، ٠

٠فجحذ جٯػح ج٠سر دح٢ح جح .

ـ ٢ظؿ ؤ١ جٳسقج٠حز ٧جػ٧ ج٠سدحؿر د١٬ ج٠لسإظف ٧ج٠ئظف ، ٫ احف جس٠حؿ ا٬ظحف٪ ٫٥ 96ـ69ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ٫٧ ػحر ل٧ز جؿ ٠ ؿ ٢ه جٯ٠ف س ج٠ػؿؿذ ٫ احف

٩ ٠لإر ٢٬٠ر ، ب٤٢ ٬س جظ٧ء ا٩ ٧جؿ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ .

٦٧ـج ٢ظؿ دإ١ آصحف ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ سس٠صل ٫ جٳسقج٠حز جس٫ ٬سػ٦٠ح ل ١٠ ج٠ئظف ١ ، ٠٧ح ؤؿفظح٣ ١٠ د٧٢ؿ ٫ جؿ ج٠دف د٠٦٢٬ح ، ٥ـ٣ جد٧٢ؿ ٧ج٠لسإظف د٢حء ٩ ٠ح ٢٬ه ٤٬ جح٧٢

جس٫ لس١٧ ٠ػل جؿفجلر ٫ ٥ـج جدػش ١٠ ؾٴل سو٫ ٠ؿ٨ ٠حدس٦ح ح١٧٢ ، ٠٧ٴث٠س٦ح ف٫ ج٬٠ر جسحؿ٬ر .

ا٩ ٤٢٧ ٧٠ي٧ح ٬لسػ جدػش ٳفسدح٤ سفظجؾس٬حف٪ ؿفجلر ٥ـج ج٧٠ي٧ ، ؤلدحخ ٧ ج١٬٬٢٧ ، ٳل٠٬ح ٧ؤ١ جظقجثف س٫٧ ج٥س٠ح٠ح د٬فج دح٠نحف٬ جٳلسص٠حف٬ر ٫ حف ٧جٳسوحؿ دحٳلسص٠

٥ـ٣ ج٠فػر .

٧ٳلس٠حل ٥ـج ج٧٢ ١٠ ج٧ؿ ١٠ ف جد٧٢ ، ٥ـ٣ جٯؾ٬فذ جس٫ ٬ؿ جدػش ٫ ٠ح٠ٴس٦ح ١٠ جٱحف جسد٫٬ ج٫٠ . جٯ٧٠ف ج٬٠ر جس٫ سؾفض جدػش جح٫٢٧٢ ١٠ جٱحف ج٢ف٪ ا٩

ؾحور ٧ؤ١ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ١٠ ج٧ؿ ج٠فدر ١٠ ٠ظ٧٠ر ١٠ ج٧ؿ جس٬ؿ٬ر ، جس٫ س س٬٧ ؤػح٦٠ح ٧و٧ل ا٩ ج٦ؿ جٳثس٠ح٫٢ ١٠ ٧فجء ٥ـج جؿ ، ٧س٧٢ جٴحز جح٬٢٧٢ر د١٬

ف ٠ظ٧٠ر ١٠ جٱنحٳز جس٫ ٬ظخ جٱظحدر جٯفج ، ٧سيحفخ ٠وحػ٦ ٫ دى جٯػ٬ح١ ، ل٬ص٬ ٦٢ح .

ؤ٠ح دح٢لدر ٥ؿج ج٠س٧ؾحذ ١٠ ٥ـج جدػش سس٠صل ٫ :

ادفجق جٯػح جح٬٢٧٢ر ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ١٠ ػ٬ش آصحف٣ دنل ؤ٧يغ . -

Page 7: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

مقدمة

3

٥ـج جؿ .٠ػح٧ر ج٧و٧ل ا٩ سد٬ ؤيل ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ٫ ل جنف٧ ج٧٠در ٫ -

٧لسسوف جؿفجلر ٢٥ح ٩ آصحف ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ٠ح سص٬ف٣ ٥ـ٣ ج٠فػر ١٠ انحٳز ظحف٪ ج٠ح٫ ؿ١٧ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ج٫٠ ، ٧ل١٧٬ ـ ٬٧٬س جٯ٠ف ٢٥ح دحٳس٠حؿ جٱ ح٬٢٧٢ر ،

٫ ٥ـج ج٬٠ؿج١ ، ٠ سنف٬ جف٢ل٫ ج٠ح ظحء د٤ جسنف٬ جظقجثف٪ ، ٧ـج ٠ح ظحء د٤ دحسف٬ق ٩ ا١ ح١ ٫ ـ حثؿذ سصف٪ ٥ـ٣ جؿفجلر . جٯؾف٨جفظ٧ ا٩ ٠ح ظحءز د٤ جسنف٬حز ج٠حف٢ر

، ٧ـ ٯ١ ٠ول ؤ٠ح دح٢لدر ؿفجلحز جلحدر ؿ س٢ح٧ز ٥ـج ج٧٠ي٧ ١ دنل ح ٬ف و٬ر ١٠ و٬ ، ٢ظؿ٥ح ؿ سفز ا٤٬ جٱ٬ظحف٪ ؿ جٳس٠حؿ فز ا٩جص٬ف ١٠ ج٠ئحز جس٫ س

جس٬٧٠ل جس٫ سلسؾؿ٦٠ح جد٧٢ ٫ ٠ح٠ٴس٦ح ، ٧ سسف ا٩ ٥ـج جؿ دنل سو٫٬ ، ـ ٫ جدػ٧ش ٧ج٠ئحز ٬ف جظقجثف٬ر ، ٯ١ جدػ٧ش ٫ ٥ـج ج٧٠ي٧ ٫ جح١٧٢ جظقجثف٪ ػلخ ٠ح

حظز آصحف ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ٢وف ١٠ ٧٠ي٧ ح .ٳػس٤ ٫ ج٠سدر جظقجثف٬ر ٬ر ،

١ ػؿجصر ٥ـج ج٧٠ي٧ ٫ جسنف٬ جظقجثف٪ ؾحور ، ظز ١٠ جدػش ؤ٠فج ل٬فج ٧٢ح ٠ح ؤ .٠ح، ٧ـ ١٠ ػ٬ش ر ج٠فجظ ج٠سؾوور ، ٧ؿ ٧ظ٧ؿ جظس٦حؿ يحث٫ صف٪ ٫ ٥ـج ج٧٠ي٧

آصحف ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ٧سإل٬لح ٩ ٠ح سؿ ، ب٤٢ ١٠٬ دحسدحف ٧٠ي٧ جدػش ٬س٢ح٧ل ٧ : فع جٱنح٬ر جسح٬ر

، ٠ح ٠ؿ٨ س٬٧ ج٠نف جظقجثف٪ ٫ يد ؤػح ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ١٠ ػ٬ش آصحف٣ - ٧ج٧٠جق٢ر د١٬ جسقج٠حز ؤفج جؿ ؟

٫ : جسلحئٳز سس٠صل ؤلحلح دى ٬٧سف ١ ٥ـ٣ جٱنح٬ر

٥ل ٩٬ ٫ جسد٬ ج٧ج٫ لح١ جٱفجؿذ ٫ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ؤ ؤ١ جظح٢خ ـ جسنف٫٬ ١٧٬ ٧٥ جٯخ ؾحور ٫ ل جسد٬ جيحث٫ ؟

ج٠ففذ ف جي٬ ٫ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ؟ جح٬٢٧٢ر ـ ٠ح ٠ؿ٨ جػ٠ح٬ر

، ٩ ج٦٢٠ط جسػ٫٬ ؿفجلر ٥ـج ج٧٠ي٧ س٠ؿ ٫ لإ٧ٲظحدر ١ ٥ـ٣ جسلحئٳز ب٫٢ . جٳلسفجث٫ ٧ ج٦٢٠ط ج٠حف١

Page 8: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

مقدمة

4

ػ٬ش ٬ظخ ج٠ل ٩ سػ٬ل ج٧جؿ جح٬٢٧٢ر ، ٠ ٠حف٢س٦ح ٠ سنف٬حز ؤؾف٨ ٠٧ٴػر ٠ؿ٨ س٢حلخ ٥ـ٣ ج٧جؿ ٧جٯػح ٠ جسد٬ ج٫٠ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ٧ؿ جسوفز ٫ ا٠حل

٤٢ ، ١٧ ص٬فج ج٠حف٢ر ٢٥ح ٠ جسنف٬ جف٢ل٫ ، ـ ؤ١ ٠ جسنف٬حز جٯؾف٨ ٳ سؾس ٤٢٠ . ذؤد٦ح ٠لس٠ؿ

و١٬ :دسل٬ ج٧٠ي٧ ا٩ ص٢حث٬ر ٧ـ ب٫٢٢ لإسف ا٩ ٥ـج ج٧٠ي٧ ٫ ؾر -

، ٧ؿ ل٠ز ٥ـج جول ٠ئظف ٫ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪جول جٯ٧ل : ؤحط ٤٬ جسقج٠حز ج دؿ٧ف٣ ا٩ ٠دػص١٬ ، سفز ٫ ج٠دػش جٯ٧ل ا٩ جسقج٠حز ج٠ئظف جٳؾس٬حف٬ر ، ؤ٠ح ج٠دػش جصح٫٢

ؾووس٤ ٳسقج٠حز ج٠ئظف جٱظدحف٬ر .

، ٧ل٠س٤ ـ ا٩ جول جصح٫٢ : ؤحط ٤٬ جسقج٠حز ج٠لسإظف ٫ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ٯ٧ل ٳسقج٠حز ج٠لسإظف ج٠ح٬ر ، ؤ٠ح ج٠دػش جصح٫٢ ح١ ٠ؾووح ٳسقج٠حز ٠دػص١٬، سفز ٫ ج ج٠لسإظف ٬ف ج٠ح٬ر .

Page 9: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل األول التزامات المؤجر في عقد االعتماد اإليجاري

5

٬سق ج٠ئظف ٫ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ د٠ظ٧٠ر ١٠ جٳسقج٠حز ، ٫٥٧ جٳسقج٠حز جس٫ س١٧ ٫ ١ ج٠ؿ٫٢ ، اٳ ؤ٤٢ ٢فج جٯول ٠حذ ٩ حس وحػخ ج٬٠ر ، ٧جس٫ س ج٢ه ٦٬ح ٫ جح٧٢

د٬ر جؾحور ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ب١ جسقج٠حز ج٠ئظف ٢٥ح سإؾـ ٢٠ػ٩ آؾف ٠ح٬فج ٧٢ح ٠ح ػ٬ش ٢ ج٠نف ٥ـ٣ جٳسقج٠حز ٫ ٢و٧ه ،٧ح ٧جؿ جح٠ر ٴسقج٠حز ج٢٠و٧ه ٦٬ح

ج٠س دحٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ . 96ـ69جٯ٠ف

، ٠ جس٬٬٠ق د١٬ ٫ ٥ـج جؿ ف ٴسقج٠حز جفث٬ل٬ر ج٧جر ٩ ح٥ل ج٠ئظفسإ٦٧ـج ل جٳسقج٠حز جٳؾس٬حف٬ر ٧جس٫ ٢ظؿ ؤ١ ج٠ئظف ٬س٠ه ١٠ ج٬ح د٦ح ٫ ٠دػش ؤ٧ل ، ٧جٳسقج٠حز

جٱظدحف٬ر ج٧جظخ ٤٬ س٬٢ـ٥ح ٫ ٠دػش صح١ .

االهخشايبح االذخبسج : ـاهيتحد األل

٩ ج٠ئظف د٢حء ٩ ج٧جؿ جح٠ر ٫ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ ، ٧ج٧جؿ جؾحور دؿ جٳس٠حؿ ٬ جٱ٬ظحف٪ ، جسقج٠ح١ فث٬ل٬ح١ ٬س٠صٴ١ ٫ جٳسقج دسل٬ جٯول ج٠ئظف ، ٧جٳسقج دحي٠ح١ ، اٳ ؤ٤٢

٢ل٤ ١٠ ٥ـ٣ جٳسقج٠حز ب١ ج٠ئظف ٠٬ؿ ا٩ احء فج ؿ س ٠ ؤػح٠٦٠ح دح٢ح جح ،٢سفى ؿفجلر جٳسقج دحسل٬ ٫ ٠خ ؤ٧ل ، ٧جٳسقج إ، ٦٧ـج ل ٩ ـ دحٳسح ٠ ج٠لسإظف

. دحي٠ح١ ٫ ٠خ صح١

اهيعوة األل ـ االهخشاى تبهخضوى :

٥ـج جٳسقج ٬سدف جسقج ج٠ئظف دسل٬ ج١٬ ج٠ئظفذ ؤلحك ٧ظ٥٧ف ؿ جٱ٬ظحف ، ٫ ػحر ٬حخ . 1 سودغ جسقج٠حز ج٠ئظف ؿ١٧ لدخ ٠٠ح ٬ئؿ٪ ا٩ دٴ١ جؿ

٬٧فسق جسل٬ ٩ ٧ي جٯول ٫ ػ٬حقذ ج٠لسإظف ، ٧٥٧ ٬نل ج٠فػر جٯ٩٧ ١٠ س٬٢ـ جؿ ١٠ دل ج٠ئظف جـ٪ ٤٬ ؤ١ ٬ؿ جٯول دل ؤ٪ ن٫ء ، د٢ل جػ٬حقذ ج٠حؿ٬ر ا٩ ج٠لسإظف ٫

. 492 ه ، ، جظقء جٯ٧ل ٠4996ئللر جػؿ٬صر سحخ ، د٬ف٧ز ، ، ؿفجلر ٠حف٢ر ، ج ؽلر اهوشغ٢حؿف دؿ جق٬ق جنح٫ ، - 1

Page 10: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل األول التزامات المؤجر في عقد االعتماد اإليجاري

6

ف٬ؽ ج٠س ٤٬ ، ٥٧ـج جٯ٠ف ٬لف٪ ٩ ظ٬٠ ؤ٧٢ج جٱ٬ظحفجز ، ج٧٢٠ر ٬٧ف ج٧٢٠ر ، ل٧جء جسح .1 ؤح١ ٬ل٬ف٥ح ٢ح ؾحه ؤ ٳ

٠ي١٧٠ جٳسقج دحسل٬ ، ٠٧لإر احء ج٠ئظف ١٠ ٥ـج جٳسقج ، ٠ دحؿفجلر ، ف٦٧ـج لإس د٢حء ٩ ٠ػيف سل٬ ، ٧و٧ٳ ا٩ ػحٳز فى جسف ا٩ جلسٴ ج٠لسإظف ول ج٠ئظف

ج٠لسإظف جلسٴ جٯول ج٠ئظف .

اهفسػ األل ـ يظي االهخشاى تبهخضوى :

٢ه ج٠نف ٩ جٳسقج دحسل٬ س١٬٠ ج٠لسإظف ١٠ جٳ٢سح دح١٬ ج٠ئظفذ ، ػلخ ٠ح ظحء ٩ ؤ١ ٬سق ج٠ئظف دسل٬ ج١٬ ج٠ئظفذ ١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ ، ٧جس٫ س٢ه ٫679/0 ٢ه ج٠حؿذ

. 2 ٠لسإظف ٫ ػحر سوغ ٴلس٠حل ج٠ؿ ٦ح سدح ٳسح جف١٬

٧ـ ٧٥ جٯ٠ف ٫ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ؾحور ٧ؤ١ دى ج٦حء ٬سدف٤٢٧ ٫ جٯلحك ؿ .3 ا٬ظحف ٠٦٠ح ح٢ز وس٤ ج٠فدر ٧د٬س٤ ج٠ح٬ر

، ٠٬ح ٬س دحٯو٧ل 96ـ١٠69 جٯ٠ف ٠46نف ٩ ٥ـج جٳسقج ٫ ٢ه ج٠حؿذ ػ٬ش ٢ه ج ج٧٢٠ر ، ١٧ دف٬ر ٬ف ٠دحنفذ ، ٤٢٧ جسدف سحف٬ؽ سل٬ جٯول ج٠ئظف ١٠ دل ج٠ئظف دؿج٬ر

سقج ١٠ ٢ك جٯ٠ف ، ٩ ج 82/0، اٳ ج٤٢ ٢ه ٫ ج٠حؿذ 4 س٠س ج٠لسإظف دػ جٳ٢سح د٦ـج جٯولج٠ئظف دسل٬ جٯول ج٠ئظف دنل وف٬غ ، ٥٧ـج اـج ٠ح س جٯ٠ف دإو٧ل حف٬ر ، ػ٬ش ظحء ٢و٦ح ح٭س٫ : " جٳسقج دسل٬ جٯول ج٠ئظف دح ؾو٧و٬حز جس٬٢ر ج٢٬٠ر ١٠ دل ج٠لسإظف

٫ جػحر ٫٧ جسحف٬ؽ ج٠س ٠٦٬ح ٫ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ".

سفظ٠ر ٢٠و٧ف جحي٫ ، جدر جٯ٩٧ ، ج٠ئللر جظح٬٠ر ، اهيعل ف اهلب اهير ، اهؾلر اهسئضج اهذبضجظ٬ف٧ ٤٬٬٧٥ ، - 1 . 40090، 706ه ج٠ظؿ جٯ٧ل ،، 4998 ؿفجلحز ٧ج٢نف ٧جس٧ق٬ ، د٬ف٧ز ،

.١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ جف٢ل٫ 0706سحد٦ح ج٠حؿذ - 23 E-M. Bey . juris-classeur . Banque et crédit , Fasc 850 , Régime conventionnel ,1986 , n° 16 - دسؿجء ١٠ سحف٬ؽ سل٬ جٯول : " ٬س٠س ج٠لسإظف دػ جٳ٢سح دحٯول ج٠ئظف د٠سي٩ ؿ جس٠حؿ ا٬ظحف٪ ج ١٠69/96 جٯ٠ف 46ج٠حؿذ - 4

٧ج٠ػؿؿ ٫ جؿ ". ج٠ئظفج٠ئظف ١٠ دل

Page 11: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل األول التزامات المؤجر في عقد االعتماد اإليجاري

7

ضس اهخضوى : أال ـ

٬س جسل٬ ػلخ ج٧جؿ جح٠ر ، ا٠ح دنل ٫ ؤ٧ دنل ػ٫٠ .

ػ٬ش ١٧٬ جسل٬ ٬ح د٧ي ج١٬ ج٠ئظفذ سػز سوف ج٠لسإظف دػ٬ش ٬س١٠ ٥ـج جٯؾ٬ف ١٠ .1 ػ٬حقس٦ح ٧جٳ٢سح د٦ح ؿ١٧ حث

١ ج١٬ ج٠ئظفذ ؿ س سل٦٠٬ح ١٠ ج٠ئظف ١٧٬٧ جسل٬ ػ٬٠ح د٠ظفؿ سفجي٫ ج٠سحؿ١٬ ٩ ؤ . 2 ا٩ ج٠لسإظف ، ٦٧ـج ٧٦ ٬س٬٠ق ١ جسل٬ ج٫ دإ٤٢ سوف ح٫٢٧٢ ، ٬٧ك ٠ٴ ٠حؿ٬ح

اٳ ؤ٤٢ ٢٧فج د٬ر جؾحور ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ٧وس٤ جس٬٬٧٠ر ، ب١ جسل٬ ٤٬ ٬إؾـ ف ٧جسل٬ ٬ف ج٠دحنف . و٧فج ؤؾف٨ سس٠صل ٫ جسل٬ ج٠دحن

أ ـ اهخضوى اهيتبشس :

ػ٬ش ٬س جسل٬ ٢٥ح ٠دحنفذ ١٠ ج٠ئظف ا٩ ج٠لسإظف ، اـج ٬سي١٠ جؿ جٳسح ٩ ؤ١ ٧٬ ج٠لسإظف دحٳلسٴ ، ٧٬ ج٠ئظف دحلسٴ جٯول ١٠ ج٧٠فؿ ؤ٧ ج٠ح٧ل ، ص ٧٬ دؿ٧ف٣ دسل٤٠٬

.3 ٠لسإظف

٬س دنل ٠دحنف د١٬ ج٠ئظف ٧ج٠لسإظف ، ؿ١٧ ؿؾل ٧٠فؿ ؤ٧ ج٠ح٧ل ، ٧ـ ٫ ػحر ٧ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ جٴػ ػ٬ش ١٧٬ جٯول ٠ػل جؿ ٧٠٠ح ؤوٴ ٠ئظف .

ة ـ اهخضوى غس اهيتبشس :

٠ ج٠ئظف ٩ ٧ـ دإ١ ٧٬ ج٠لسإظف دحلسٴ جٯول ج٠ئظف ١٠ ج٧٠فؿ ؤ٧ ج٠ح٧ل دؿ جٳسح ـ ، ػ٬ش سلد ٥ـ٣ ج٠فػر ٠فػر ؤؾف٨ ١٧٬ ٦٬ح ج٠لسإظف ٩ جسوحل لحد ٠ ج٧٠فؿ ؤ٧ ج٠ح٧ل ، ٬ؿفك ٦٬ح ٤٠ دؿر ٠نف٤٧ ، ٧ٳ ٬س٦ؿ ٫ ٧٠جظ٦س٤ دإ٪ ؤ٠ف ، ص ٬سؿ ا٩ ج٠ئظف

، ؿجف اػ٬حء جسفجش ، اهضع ف شسش اهلب اهير ، اهؾلر اهاسرث ؽو االخفبػ تبهشء ، اإلسبس اهؾبسجدؿ جفقج جل٧٦٢ف٪ - 1

. 028، 442ه ، ، جظقء جلحؿك ، ج٠ظؿ جٯ٧ل 0696جفد٫ ، د٬ف٧ز ، . 021، 442ج٠فظ ٢ل٤ ، ه - 2، ، ؿفجلر ٠حف٢ر ٫ جح١٧٢ جٯفؿ٫٢ ٠ جٱنحفذ ا٩ ؤػح ج٤ جٱلٴ٫٠ ، جدر جٯ٩٧ ؽلر اهخأسس اهخيووؾف ؤػ٠ؿ جؾوح٢٧ر ، - 3

.097، ه 4991جٯفؿ١ ، ، ؿجف ٧جثل ٢نف

Page 12: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل األول التزامات المؤجر في عقد االعتماد اإليجاري

8

٬٠ ج٠٧٠حز ج٠سر دح٠لسإظف دخ ١٠ ؤظل س٬٧٠ل ٥ـ٣ ج٬٠ر ، دؿ سؿ٬ ج٧صحث جس٫ سد١٬ ظ٧دحٯول ج٠فجؿ س٤٬٧٠ ، بـج ٠ح دل ج٠ئظف س٬٧٠ل ٥ـ٣ ج٬٠ر ب٤٢ ٧٬ دنفجء جٯول ج٠فجؿ سإظ٬ف٣ ١٠ ج٧٠فؿ ؤ٧ ج٠ح٧ل جـ٪ س جٳسح ٤٠ ، ٧٬٧ ج٠لسإظف دحلسٴ جٯول ج٠ئظف ٬٢حدر ٤٢ ،

٠سر د٦ـج جٯول ١٠ ج٠ئظف ، ٧سسدف ٥ـ٣ جو٧فذ جٯصف دحسدحف ؤ٤٢ ؤؿف٨ دح٠لحثل جس٬٢ر ج .1 ج٢سنحفج ٫ ٬٠حز جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪

اٳ ؤ١ ٢٥ح ػحر ٳ ٬س ٦٬ح سل٬ دح٩٢٠ ج٫ ، ٫٥٧ ػحر جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ج٠فسؿ ، ـ ؤ١ حؿ٬ر د٤٢٬ ٧د١٬ ج٠ئظف دحسدحف٣ جٯول ج٠ئظف ١٧٬ ٧٠ظ٧ؿج سػز ٬ؿ ج٠لسإظف دل ٬ح جٴر جس

٠حح ٤ ، ٬س جسل٬ ٩ ج٧ف ، ٠ س٬ف ٬٢ر ج٠لسإظف ٫ ػ٬حقس٤ ٦ـ٣ جٯ٧٠جل ، ػ٬ش ٬ودغ .2 ٠لسإظفج ول دؿ ؤ١ ح١ ٠حح ٤

ذبب ـ نفج اهخضوى :

بـج ١٬٬ ج٠سحؿج١ وفجػر ٬س جسل٬ ػلخ ج٧جؿ جح٠ر ، ٫ ج٧ز جـ٪ ٤٢٬٬ ج٠سحؿج١ ، ٬٠حؿج سل٬ ، ب٢٢ح ٢فظ ا٩ جف ٫ س١٬٬ ٥ـج ج٬٠حؿ ، ٧اٳ ب٤٢ ٬ظخ جسل٬ ٧ف ج٢حؿ جؿ .

ؤ٠ح دح٢لدر ٠ح١ جسل٬ ب٤٢ ٬ؾي دؿ٧ف٣ ٧جؿ جح٠ر ، ػ٬ش اـج ح١ جٯول ج٠ئظف ٢٬٠ح ح١ جـ٪ ١٧٬ ٤٬ جٯول ٧٠ظ٧ؿج ٧ز ج٢حؿ جؿ ، ٫٧ ؿ دحـجز ، ب١ سل٤٠٬ ٬س ٫ ج٠

جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ب١ جسل٬ ٬س حؿذ ٫ ج٠ح١ جـ٪ ٬س ٤٬ ٠ ج٧٠فؿ ٩ جسل٬ .

ؿ ٧ظ٧ؿ ٢ه ؾحه ٢٥ح ، ٧ظخ سد٬ ج٧جؿ ٢فج جسل٬ ، ب٬٤٢ؤ٠ح دح٢لدر ٠وحف .3س١٧ ٢حز ج٧حء ٩ ج٠ؿ١٬ ، ٠ح ٧٬ظؿ ٢ه ؤ٧ جسح دؾٴ ـ جح٠ر ، ٧جس٫ س٢ه ٩ ؤ١

٫ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ٬س ج٢ه ٧ج٠ئظف ٫ جٯول ٧٥ ج٠ؿ١٬ دحٳسقج دحسل٬ ، اٳ ؤ٤٢ حؿذ ٩ سل ج٠لسإظف دح٠ل ج٢حز ج٠سر دحسل٬ .

1 Cabrillac , Répertoire de droit civil , 2° édition , Dalloz , 1995, n° 24 et 25 - 2 Ibid. n° 24 - . 060، 481، ٠فظ لحد ، ه اإلسبس اهؾبسجدؿ جفقج جل٧٦٢ف٪ ، - 3

Page 13: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل األول التزامات المؤجر في عقد االعتماد اإليجاري

9

ذبهذب ـ يوحلبح األضل اهيؤسس :

٬سوف جسقج ج٠ئظف ٩ سل٬ ج٠لسإظف ج١٬ ج٠ئظفذ ، دل ٠٬سؿ ٥ـج جٳسقج ٬ن٠ل ٳ ٠ػحس٤ ، ٬٧سدف ١٠ ٠ػحز جٯول ج٠ئظف ل ٠ح ؤؿ دور ؿجث٠ر ٳلس٠ح٤ دح ٠ح سي٫ د٤

١ جٳ٢سح ، ػ٬ش ؤ٤٢ ٫ جحخ ٳ ٬س١٠ ج٠لسإظف 1٠ د٬ر جٯن٬حء ٧ف جظ٦ر ٧وؿ ج٠سحؿ١٬، ٧سدح ـ ب١ ج٠ئظف ٬سق دسل٬ 2 دحٯول ج٠ئظف ٫ جفى ج٠ؾوه ٤ د٬ف س ج٠ػحز

جٯول ج٠ئظف ٫ ػحر ظ٬ؿذ ٠ ٠ػحس٤ جيف٧ف٬ر ٴلس٠حل جحؿ٪ .

اهفسػ اهذب ـ إؽفبء اهيؤسس ي االهخشاى تبهخضوى :

٫ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ـ ؤ١ ٥ـج جٳسقج جٯلحل٫ ج٧ج ٩٬ ج٠ئظف ١٠ جٳسقج دحسل٬ ، ٤٢٠٧ ١٠ ج١٠٠ جٳسح د١٬ ؤفج ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ 3 ٩ حس٤ ٳ ٬ؿ ١٠ ج٢ح جح

٩ ؾٴ ـ ، ٧٥٧ ٠ح ٬س ٴ ٫ ٥ـج ج٧٢ ١٠ ج٧ؿ ، ػ٬ش ٬س ج٢ه ٫ جؿ ٩ ٠ظ٧٠ر ٫ س٫ ج٠ئظف جس٫٬٧٠ ١٠ سل٬ جٯول ج٠ئظف ، ٢٬٧سل ٥ـج جٳسقج ا٩ ج٠لسإظف، ١٠ جنف٧ جس

٩ ؤ١ س١٧ ٥ـ٣ ج٢و٧ه جؿ٬ر ج٠سي٢٠ر ٦ـ٣ جنف٧ ٧جيػر ٧ؿ٬ر ، ؾح٬ر ١٠ ج٧٠ى ، . 4 ـ ؤ١ ٥ـ٣ جنف٧ جٱحث٬ر ٦ح سل٬ف ٠ػؿ٧ؿ ٧ي٬

٦ـج جٳسقج ١٠ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ح٠ئظف ٠ق د٧ي اٳ ؤ١ ٥ـج ٳ ٫٢٬ ج٬حخ جسح جٯول ج٠ئظف سػز سوف ج٠لسإظف س٤٢٬٠ ١٠ جلس٠ح٤ ٧جٳ٢سح د٤ ، ٴ ٬سو٧ف جلسدحؿ ٧ي

، 5 جٯول سػز سوف ج٠لسإظف دإ٪ نف سحؿ٪

حث٤ ٯ١ ـ ل٬ئؿ٪ ا٩ اسٴ اٳ ؤ٤٢ ١٠ ج١٠٠ افظح جٳسقج ؤنؿ ؤ٧ ؤل وفج٠ر ، ؿ١٧ ا٠ح٬٢ر ا . 6 ٧س٦ؿ٬ جؿ

ػد٫ جػ٬٧ر ، ، ؿفجلر ٠حف٢ر ، ٢٠ن٧فجز ج ، اهتؼ ، اهخأي )اهظيب ( ،اإلسبس اهلب اهير ، اهؾلر اهيضيبثػل١ ل٬ؿ حل ، - 1

. 208ه ، 4990د٬ف٧ز ، . 499، ه 4996ؿجف جفج٬ر ٢نف ٧جس٧ق٬ ، ٠ح١ ، ، ، ؿفجلر ٠حف٢ر ، جدر جٯ٩٧ اهخأسس اهخيودلح ٥ٴل ٠ل جٴخ ، - 23 - Guy Duranton , encyclopédie Dalloz , répertoire commercial , crédit bail mobilier , recueil , V° Crédit-

bail, 2000 , n° 115 4 Ibid. n° 114 . 115 - . 299ه ، ٠فظ لحد ، ػل١ ل٬ؿ حل - 56 Bey et Gavalda , Le crédit-bail mobilier , Presse univ de France , 1° édition, 1981 , p 27 -

Page 14: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل األول التزامات المؤجر في عقد االعتماد اإليجاري

11

٧لإفى ٢٥ح ؤلحك ٥ـج جٱحء ، ٠ ؿفجلر ج٧حر ٫ جسل٬ ٠دفف ٱحء ج٠ئظف ١٠ جسقج٤٠ دسل٬ جٯول ج٠ئظف .

أال ـ أضبص إؽفبء اهيؤسس ي االهخشاى تبهخضوى :

ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ٬٧س ٢ل ٥ـج جٳسقج ا٩ ٬س احء ج٠ئظف حؿذ ١٠ جٳسقج دحسل٬ ٫ ، ٬٧فظ ـ ٠ظ٧٠ر ١٠ جٳسدحفجز ؤ٧ جٯلدحخ جس٫ ١٠٬ ٧و٦ح دح٬٢٠ر ، ٧جس٫ ج٠لسإظف

سس٠صل ٫ :

جؿ٧ف ج٠ح٫ ٧جػ٬حؿ٪ ٠ئظف جس٫٬٧٠ ، ػ٬ش ٬سوف ؿ٧ف٣ ٩ ج٧ي٬ر جس٬٬٧٠ر ٧ػؿ٥ح ، ٬ظ٢د٤ ج٠ؾحف جٳسوحؿ٬ر ج٠فسدر د٠فق٣ جح٫٢٧٢ ٠ئظف ٫ ؿ جٳس٠حؿ ٬ػس دػ٬حؿ٣ ٠٠ح

، ٧٦ ٠٬حفك دح٢س٬ظر ٢نحح س٬٬٧٠ح دػسح ، ٴ ٢٬سف ٤٢٠ ؤ١ ٬سػ٠ل ؤ٪ جسقج س٫٢ ٠س 1 جٱ٬ظحف٪، 2 دحٯول ج٠ئظف سظفؿ٣ ١٠ ل جؾسوحه ٫٢ ، ٧ٯ٤٢ ٳ ٠٬حفك ؤ٪ جؾس٬حف ول ؤ٧ ج٧٠فؿ

ئظف جس٫٬٧٠ ٳ س٤٬٢ ج٠لحثل ج٬٢ر ج٠سر دحور جس٬٬٧٠ر ، ٧دسل ج٠لسإظف ول ، ٬ل ح٠ .3 ج٠ئظف د٬ؿج ١ جٱنحٳز جس٫ ؿ سص٧ف د٢٠حلدر جسل٬

٠ح ؤ١ سل ج٠لسإظف ول ج٠ئظف ١٠ ج٧٠فؿ ٤٬ جسوحؿ ٧ز ، اـ ٳ ٬ظخ ٩ ج٠لسإظف .4 جٯول ا٩ ج٠ئظف ص جس٧ظ٤ ا٤٬ ٬لس٤٠ ٤٢٠ج٢سحف سل٬

ـ ؤ١ ج٠لسإظف ٧٥ ١٠ ٬سح٧ى ٠ ج٧٠فؿ ؤ٧ ج٠ح٧ل ٩ جلف ٧جنف٧ ج٠سر دحسل٬ ، ٧٦ ١٠ ٧٬ دحؾس٬حف جٯول ٧ج٧٠فؿ ، ٧ـ ػلخ جػس٬حظحس٤ ، ٯ٤٢ ج٧ػ٬ؿ جحؿف ٩ ٠فر ٠ح

، ١٠ ٠وػر ج٠لسإظف ؤ١ 5ـ٪ ١٠ ؤظ٤ ح٠ز ٥ـ٣ ج٬٠ر جس٬٬٧٠ر ٬ق٤٠ ١٠ ؤن٬حء سئؿ٪ جفى جؤ١ ٬ ٩ ٬٧٢ر ٧ص١٠ جٯول جـ٪ ل٬ئظف ٤ ، ؾو٧وح ٧ؤ١ دب٠ح٤٢ ٠٠حفلر ؾ٬حف جنفجء

. 071 ه ، ٠فظ لحد ،دلح ٥ٴل ٠ل جٴخ - 12 Cabrillac , Op.cit , n° 36 - .002ه ، 4996، ٠ـفذ ٠حظ٬لس٬ف ، ظح٠ر ل٬ ، االؽخيبر اإلسبس هويلالح٠دف٧ دقج ، - 3 . 002ه ج٠فظ ٢ل٤ ، - 4 . 12ه، 0667، جدر جصح٬٢ر ، ٠وف ، ؽلر اهخأسس اهخيوفي٧ج١ ، ح٬ق ٬٢ - 5

Page 15: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل األول التزامات المؤجر في عقد االعتماد اإليجاري

11

ج٧٢٠٠ع ٤ ٢ؿ ج٢س٦حء ٠ؿذ جٱ٬ظحف ، ٬٧ودغ ٠حح ول ، ٧٦ ٠٬حفك ؿ٧ف ج٠ح ج٠سفى ول .1 ٬ف جحدر ٲحء ، ٧دبٴ١ فدس٤ ٫ جنفجء ٬ودغ ٠ح٤ جح٫٢٧٢دل ج٢س٦حء سفذ جٱ٬ظحف

٠ح ؤ٤٢ ٫ جحخ ٠ح ٧٬ ج٧٠فؿ دب٠ؿجؿ ج٠لسإظف ؾٴل ٠فػر جسح٧ى ددى جسحو٬ل جؾحور .2 د٧٠جوحز جٯو٧ل ج٠فجؿ نفجء٥ح ٧ؤلحف٥ح

ح٬ر ج٠لسإظف جٳ٢سح دحٯول ٧سل٤٠ ١٠ جدحث ٦ـج جس٬٢ ٢٥ح ٬دفق ٠حوؿ جٯفج ج٠ؾسر ، . 3 ٠دحنفذ ، ٧ح٬ر ج٠ئظف س٬٧٠ل جور ، ؤ٠ح جدحث ٬سوف ٫ جٯن٬حء دحد٬ ٬٧سق دسل٦٠٬ح

س٬٧ى ج٠ئظف ج٠لسإظف ٫ ادفج ؿ نفجء جٯول ٠ ج٧٠فؿ ، فجظ ا٩ ؤ١ ج٠ئظف نؾه ٫ ؤ٧٠ف جنفجء ، اٳ ؤ١ ٢سحثط ج٠ح٧يحز س١٧ ٠ق٠ر ٠ئظف ٫ ٧٢٠٪ ٬ك ؿ٤٬ جؾدفذ جح٬ر

، ٧سل ج٠لسإظف ول ج٠ئظف ٠دحنفذ ١٠ ج٧٠فؿ ، ٬فظ ٠وػر 4 جػؿ٧ؿ جس٫ ٧ج ٦٬حجنؾو٬ر ٠لسإظف ١٠ ٥ـج جٳلسٴ ، ٧٧ ح١ ١٠ ج٠فف ؤ١ ـ ٬س ٬٢حدر ١ ج٠ئظف ، ١٠٬٧

ػر جنؾو٬ر ػوف ج٠نٴز ج٢حنثر ١ سل٬ جٯول د١٬ ج٧٠فؿ جلس٢حؿج ا٩ ٥ـ٣ ج٠و .٧5ج٠لسإظف

ؤ٧ ج٠ح٧ل ا٩ ج٠لسإظف ، ٠٠٧حفلر ؿح٨٧ جفظ٧ ٩ ج٧٠فؿ ٧اػحر ج٠ئظف ػ٤٧ دل ج٧٠فؿ .6 ؤ٧ ج٠ح٧ل سدفف جنف٧ جس٫ س٫ ج٠ئظف ١٠ جسقج٤٠

جس٫ س٫ ج٠ئظف ١٠ جسقج٤٠ جح٫٢٧٢ دسل٬ ج٠لسإظف ٧ سؿ ج٧حر جلدخ ج٠دفف نف٧ جٯول ج٠ئظف ٧س٧جد٤ ٫ ػحر سوغ ٦٠ح ٳلس٬حء ج٢٠ر ج٠و٧ؿذ ح٠ر ، ٧ح ٠ح س جٳسح

.7 ٤٬ ، ؤ٧ ػلخ د٬ر جٯول ج٠ئظف

، ؤ٠حل ج٠ئس٠ف ج٫٠ ي اهسخ اهلبج االكخضبرجاهسرر ف أؽيبل اهيضبسف ج هؾلر اهوشغ ، اهعتؾج اهلب، ػد٬خ ٠ق٥ف - 1

، جظقء جصح٫٢ ، 4994جل٧٢٪ ٬ر جػ٧ دظح٠ر د٬ف٧ز جفد٬ر ، جظؿ٬ؿ ٫ جس٬٧٠ل ج٠وف٫ ، ٢٠ن٧فجز جػد٫ جػ٬٧ر ، د٢ح١ . 70 ٧ 79ه

. 042 ه ج١ ، ٠فظ لحد ،في٧ ح٬ق ٬٢- 2 . 071ه ٠ل جٴخ ، ٠فظ لحد ، دلح ٥ٴل- 3 .074 هج٠فظ ٢ل٤ ، - 4 .88 ه ،٠فظ لحد ، ي اهسخ اهلبج االكخضبرجاهسرر ف أؽيبل اهيضبسف اهعتؾج اهلبج هؾلر اهوشغ ، ، ٥ح٫٢ ؿ٬٧ؿجف- 5

88. . 089ه ، ؿجف ج٦٢ير جفد٬ر ، جح٥فذ ، اهلبج هإلسبس اهخيو اهساة٫ ل٬ؿ حل ، - 6 . 071ه ٠ل جٴخ ، ٠فظ لحد ، دلح ٥ٴل- 7

Page 16: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل األول التزامات المؤجر في عقد االعتماد اإليجاري

12

دى جسقج٠حس٦ح ، ٠ح ؤ٤٢ ص٬فج ٠ح سي نفحز جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ نف٧ح جسح٬ر ٱحث٦ح ١٠ ٬ك ٩ ؤلحك وس٦ح ٧٠ل ٠لسإظف ٫ نفجء جٯو٧ل ج٠ئظفذ ، ١٧ د٧و٦ح جف جٯ٨٧

، اٳ ؤ١ ٥ـج جفؤ٪ 1 ٫ جؿ ، ػ٬ش ٢٥ح ١٠ ٬و ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ٩ ؤ٤٢ ؿ اـح١، ٠٠ح ٬ؾفض ؿ جٳس٠حؿ ٢٠سؿ س٧جف ٢وف ج٢٠حلر د١٬ ج٠٠حفل١٬ ٢٦٠ر جسإظ٬ف د٦ـ٣ جو٬ر

جٱ٬ظحف٪ ١٠ ؿجثفذ ج٧ؿ ج٬٠٢ر .

٧ٯ١ جيحء ٬سنؿؿ دح٢لدر وػر جنف٧ جس٫ س٫ ج٠ئظف ١٠ ج٠لئ٬٧ر ج٢حنثر ١ س٬٢ـ ٥ـ٣ جٳسقج٠حز ، ٠ح ٬سظ٤ ا٩ ؿ جس٧ل ٫ سل٬ف٥ح ، ؤ٠ح ٧ؿ جؾسحف ج٠لسإظف د٢ل٤ ٬٢حدر ١ ج٠ئظف

ل جؿ ٢٧حم نف٧ سل٦٠٬ح ٧ػؿؿ ج٧٠جوحز ج٬٢ر جٴق٠ر ، ٴ ١٠٧٬ اٳ ٢ل٤ اـج جٯو٧ل ٠ػ . 2 سد١٬ ٠٬ح دؿ ؿ وٴػ٬س٦ح سػ٬ جح٬ر ١٠ جلسؾؿج٦٠ح ، ؤ٧ اؾٴل ج٧٠فؿ دنف٧ جسل٬

ر ٤٢٠٧ حقد١٧ جـ٪ ٬ك ٩ ج٧ف ل٨٧ ٠لسإظف ٠ ؾ٬حف ٧٥ ٫ جػ٬ر نحف ٠سفى ، ٧نف جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ جس٫ سسدف نحف٬ح ٠ئظفج ٬لز ٫ جػ٬ر ل٨٧ ٠فى ٧٠٠ل جسلحخ ج٬٠ر ، ٬٧ك جنفجء جٯ٫٧ اٳ ػ٬ر س٫ نفر جػ ٫ ج٬٠ر سإ١٬٠ ٬ي١٠ ٥ـج جس٬٧٠ل ، جٯ٠ف جـ٪

.3 ٬ؿ احء ج٠ئظف ١٠ جٳسقج دحسل٬

ذبب ـ اهنبهج ف اهخضوى :

٧٬ ج٠لسإظف دسل جٯول ج٠ئظف ٬٢حدر ١ ج٠ئظف د٢حء ٩ فذ ج٧حر ، ٧ج٢٠حؿجذ دح٧حر ٠ل٧ ح٫٢٧٢ ٳؾس٬حف ج٠لسإظف ول ج٠ئظف ٧ج٧٠فؿ ؤ٧ ج٠ح٧ل ، ؤؿ٨ ا٩ ج٢لح ج٤ ، ٧ج٢سل

.4 ٥ـج جٳ٢لح ا٩ جيحء

أ ـ اهسافظ هفنسث اهنبهج :

جسظح٣ ٬ف٨ دإ٤٢ ٳ ٧ظ٧ؿ ٧حر ٫ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ؿ جسح٦ح ٠ ٠ي٤٢٧٠ ، ٢٥ح ٦٬٧ف ـ ٫ ؤ١ :

- 1 E-M. BEY, juris-classeur , banque et crédit, fasc. 652 , régime conventionnel , 1984, n° 6 . 88ه ٫ ل٬ؿ حل ، ٠فظ لحد ،- 2 ، سفظ٠ر ٢٠و٧ف جحي٫ ، جدر جٯ٩٧ ، ج٠ئللر جظح٬٠ر اهيرج اهخسبسج اهلب اهير ، اهؾلر اهذبضج ،آٳ١ د٢٬حد٢ز ، - 3

. 224 ، 919، ه 4996ؿفجلحز ٧ج٢نف ٧جس٧ق٬ ، د٬ف٧ز ، 4 Cabrillac , Op.cit. n° 26.27 -

Page 17: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل األول التزامات المؤجر في عقد االعتماد اإليجاري

13

جلحد ٩ ادفج ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ٫٢٬ ٧ظ٧ؿ ٧حر ، ٯ١ جؾس٬حف ج٠لسإظف ول . 1 ج٠ئظف ٳ ٬ ؤوٴ د٦ـج ج٠ل

، اٳ ؤ٤٢ ٢٥ح ٧٬ دإ٠حل ٠حؿ٬ر 2 ء ٠ل ح٫٢٧٢ دحل جٯو٬ل ٧ػلحد٠٤ح ؤ١ ج٬٧ل ٬سق دإؿج جٱ٢سحظ٬ر ، ا٩ ظح٢خ ٬ح٤٠ دإ٠حل ح٬٢٧٢ر ٢ؿ سل جٯول ٧٠ي٧ ج٬٠ر ١٠ حؾس٬حف جٯو٧ل

.3 ج٧٠فؿ ػلحخ ج٠ئظف

١٠ ٠وػر٧ظ٧ؿ ج٧حر ٠ؾح ٧ج ج٫٠ ، سػؿ٬ؿ ج٠لسإظف ول فجظ ا٩ ٠ح ٫ ـ ٤ ، ٬ ٩ ٬٧٢ر ج٢٠سط ، ٬٧ك ٧حر ٠حذ ٤ ، ؾو٧وح ٧ؤ٤٢ ٤٢٠٬ ٠٠حفلر ػ جنفجء ٢ؿ

جٯول ، ٧ؾ٬حف ج٠ئظف ٫ د٧ل ؤ٧ فى س٬٧٠ل ج٬٠ر ٦٢ح٬ر جسفذ جسإظ٬ف٬ر ، ٬٧ودغ ٠حح ٦ـجر ٴر ح٬٢٧٢ر ٢نإز د١٬ ج٠ئظف ٧نفجء جٯول دؿ جسح ج٠لسإظف ٠ ج٧٠فؿ ، ٫٢٬ ٧ظ٧ؿ ج٧ح

٧قد٤٢٧ ج٠لسإظف ، ـ ؤ١ سوفحز ج٬٧ل جظحف٬ر ي١٠ ػؿ٧ؿ ٧حس٤ ٠ق٠ر ٧٠ل ، ٧ٳ ٬ػ ٤ ؤ١ ٬دفة ـ٠س٤ ٦٢٠ح ، س٢ـ ٥ـ٣ جسوفحز ٠٬ح ٢٬ ج٧٠ل ٠٬٧ح ٬يف٣ ، ٠ح ٧ ح١ ج٧٠ل ؿ

. 4 ؤظفج٥ح د٢ل٤ ، ٥٧ـج ٬لف ػس٠ح د٬ف ج٧حر

٢٧ؿ فى ٧ظ٧ؿ ج٧حر د١٬ ف٫ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ٧ ٢٬ـ ج٬٧ل ٧٠ي٧ ج٧حر ؤ٧ ؤلحء س٬٢ـ٥ح ، ؤ٧ ػو٧ل ٠ح٢ ٱدفج ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ دٴ١ ؿ جد٬ ٠صٴ دلدخ اٴك

١٠ ٯ١ ج٧٠ل ٳ ج٧٠فؿ ، ٦ل ٬سو٧ف ٬ح ج٧٠ل ٢٥ح دبح٠ر ؿ٨٧ يؿ ج٬٧ل ، ٦ـج ٬ف ٠ .5 ج٧٠ي٧ ٬ف ج٬٧ل ؤوٴ ، ٧ٳ ٧٬ظؿ ٫ جيحء جف٢ل٫ ؿ٨٧ د٦ـج

ؿ ٢حـ ج٧حر ٫ ٧٠جظ٦ر ج٧٠فؿ ؤ٧ ج٠ح٧ل ٠ح ٬ دوؿ٧ف٥ح ١٠ ج٠ئظف، ٥٧ـج ٠ح جسظ٦ز .6 ا٤٬ دحل اػؿ٨ ج٠ػح جف٢ل٬ر

1 Ibid. n° 27 - ١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ ٧جس٫ سسدف ٠ػل ج٧حر ٧٥ ٠ل ح٫٢٧٢ . 176، 178 ، ١174 ج٧٠جؿ ٥٧ـج ٠ح ٢ظؿ٣ ٫ ل ٠- 2 . 18ه ، ٠فظ لحد ، ل٬ؿ حل ٫ - 3 . 79ه، ٠فظ لحد ، ػد٬خ ٠ق٥ف- 45 . E-M .Bey , juris-classeur , banque et crédit , fasc. 851, régime conventionnel , 1986 ,n° 29 . - ، ػد٬خ ٠ق٥ف

.70 ه ٠فظ لحد ،- 6 Cour d’appel d’Aix-en – Provence, 18 juin 1969, arrêt précité ، : اهغبى اهلب هوخأسس ٥ح٫٢ ؿ٬٧ؿجف ، ٧٠ظ٧ؿ ٫ سحخ

. 882، ه 0662، ، ٠در جٱنح ج٬٢ر ، جدر جصح٬٢ر ، ٠وف هوخأسس اهخيو

Page 18: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل األول التزامات المؤجر في عقد االعتماد اإليجاري

14

ة ـ اهيؤر هفنسث اهنبهج :

٫ فؿ ٦٢٠ ٩ دى ػظط جفجي١٬ فذ ج٧حر ، ح٧ج دإ١ :

سح٧ى ج٠لسإظف ٠ ج٧٠فؿ ؤ٧ ج٠ح٧ل ١٧٬ دل ٧ظ٧ؿ ؤ٪ ٴر ٠ ج٠ئظف ، اٳ ؤ١ د٧ل ٥ـج جٯؾ٬ف س٬٧٠ل جور ٬ؿ د٠صحدر افجف ٠ح ح د٤ ج٠لسإظف ، ٧جلس٢حؿج ا٩ جحؿذ ج٬٦ر " جٱظحقذ

.1 ح٧حر جلحدر " ، ١٧٬ ج٠ئظف ؿ ؤي٩ ٩ ج٠لسإظف ور ج٬٧ل دإصف فظ٫ جٴػر

ؤ٠ح ٬ح ج٬٧ل دإ٠حل ٠حؿ٬ر ٧ح٬٢٧٢ر ٧٦ ص٬ف ج٧٧ ٫ ٬٠ؿج١ ح١٧٢ جٯ٠حل ، ٠ح ٧٥ جػحل ٬٧ل دح٧٠ر دح٢لدر ٬٧ل دح٧٠ر جـ٪ ٧٬ دبدفج جوحز ، ٧ج٠ػحر ٩ جديحر ، ٯ١ ج

. 2 ٬سحؿ دحل٤٠ ٧ػلحخ ج٧٠ل ، ٧٦ ٧٬ دإ٠حل ح٬٢٧٢ر ٠٧حؿ٬ر

ؤ٠ح دح٢لدر ٳؾس٬حف ج٠لسإظف ول ، ٬٧ح ج٠ئظف دنفجث٤ ، ٦ـ٣ ٧حر ٠وػر جف١٬ ج٬٧ل ج٠ئ٬ؿ١٬ ؤ١ ٥ئٳء اٳ، ٧جٯو٬ل ٫ آ١ ٧جػؿ ، ح٠لسإظف ٧٥ جٯؿف ٩ ٠فر ٠ح ٬ٴث ٠نف٤٧

فذ ج٧حر ٫ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ جؾس٧ج ٫ ١٠ ٬سدف ج٧٠ل ١٠٬٧ ٬سدف ج٬٧ل .

ػ٬ش ٧٬ظؿ جسظح٣ ٬ف٨ دإ١ ج٠ئظف ٬سدف ٬٧ٴ ٫ نفجء جٯول ، ٫ ػ١٬ ؤ١ ج٠لسإظف ٧٥ ١ ٫ ف٢لح ، ٧ل٢ؿ٥ح ٫ ـ ٬ح ج٧٠ل ، ٬٧سق ٥ـج جٳسظح٣ جفر ج٬٢٧ر ٠لسنحف١٬ ج٠ح٬٬

ج٠لسإظف دحؾس٬حف جٯول ٧ج٧٠فؿ ، ص ٧٬ل ج٠ئظف دنفجث٤ وؿ سإظ٬ف٣ ٤ ، ٬٧س ـ د٧حر ي٬٢٠ر . 3 ١٠ ظح٢خ ج٠لسإظف

ؤ٠ح جٳسظح٣ جصح٫٢ ٬ف٨ دإ١ ج٠ئظف ٬سدف ٧٠ٴ ٫ ػ١٬ ؤ١ ج٠لسإظف ٧٥ ج٬٧ل دحسح٧ى ٧نفجء جس٫ سدف٦٠ح ٧ ظ٬ف٣ ، ٠لس٢ؿ١٬ ا٩ جد٧٢ؿ جس٫ ح٢ز سإس٫ ٫ ٧ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪جٯول ج٠فجؿ سإ

.locafrance 4نفر ف٢ل٬ر سل٩٠ نفر

، جدر جصح٬٢ر ، ؿ٧٬ج١ ج٠د٧حز اهؾلر اهخسبسج اهسشائسج. ل٬٠ف ظ٬٠ل ػل١٬ جسٴ٧٪ ، 16حد ، ه٫ ل٬ؿ حل ، ٠فظ ل - 1

. 879، ه 0666جظح٬٠ر ، جظقجثف ، ٠٧ح ٦٬٬ح . 861 . ل٬٠ف ظ٬٠ل ػل١٬ جسٴ٧٪ ، ٠فظ لحد ، ه ٫16 ل٬ؿ حل ، ٠فظ لحد ، ه - 2اهؾلر اهرهج ، ؽلر اهوشغ أ ؽلر اإلسبس اهخيو ف اهلب . ا٬حك ٢حو٬ ، ٧17 19لحد ، ه ح٬ق ٬٢ في٧ج١ ، ٠فظ - 3

. 040، ه 4992، جدر جٯ٩٧ ، ٢٠ن٧فجز جػد٫ جػ٬٧ر ، د٬ف٧ز ، اهيلبس . 044. ا٬حك ٢حو٬ ، ٠فظ لحد ، ه 17ح٬ق ٬٢ في٧ج١ ، ٠فظ لحد ، ه - 4

Page 19: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل األول التزامات المؤجر في عقد االعتماد اإليجاري

15

٧ؿ جلسف ج٤ ٧جٳظس٦حؿ جيحث٫ جف٢ل٬ح١ ، ٩ ؤ١ سل ج٠لسإظف ول ٬س د٢حء ٩ ٧حر .1 وحؿفذ ١٠ ج٠ئظف ، س١٧ ٠لسؾور ١٠ د٧٢ؿ جؿ

اٳ ؤ١ جؾٴ جـ٪ صحف د٠٦٢٬ح ح١ ػ٧ل ١٧ ج٧حر ٢٥ح وف٬ػر ؤ٧ ي٬٢٠ر ، ـ٥خ جيحء جٴر جس٫ سفد د١٬ ج٠ئظف ٧ج٠لسإظف ؤص٢حء جؾس٬حف جٯول ٩ ؤ٦٢ح ٧حر ٬جف٢ل٫ ا٩ س٬

.2 ي٬٢٠ر

ف٬ػر سحدر ؿ جٳس٠حؿ ؤ٠ح ج٤ جف٢ل٫ ٬ف٨ دإ١ ٬٠ر جسل٬ سس د٢حء ٩ ٧حر و جٱ٬ظحف٪، س١٧ ـجز ؤصف فظ٫ ٩ ٠فػر جؾس٬حف جٯول ، ١٧ ٥ـ٣ ج٧حر جوف٬ػر ١٠ ج٠ئظف

. 3 ٠لسإظف سؿ افجفج ٠ح ح د٤ ج٠لسإظف لحدح

٬ دح٢ف ا٩ ٥ـ٣ جػظط ٧جٯلح٬٢ؿ جس٫ جس٠ؿ٥ح ج٤ ٧جيحء ، ٫ سدف٬ف فذ ج٧حر ٫ جسل ؤ٧ ج٢سحؿ٥ح ، ؤظؿ ؤ١ فذ ج٧حر دحف ١٠ ؤ٦٢ح سدفف دى جٯ٧٠ف ٫ ٬٠ر جسل٬ ول ج٠ئظف، اٳ ؤ٦٢ح سظق ١ سدف٬ف جدى ج٭ؾف ، ٳل٠٬ح ٠٬ح ٬ؾه اقج ج٧٠ل دحس٦ؿجز جس٫ ح

ح فيز نفر د٦ح ج٬٧ل ٫ ػؿ٧ؿ ٧حس٤ ، جٯ٠ف جـ٪ ٳ ١٠٬ سدف٬ف٣ سػز ؤ٪ ف اـج ٠ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ س٬٧٠ل ج٠نف٧ .

اهفسػ اهذبهد ـ اضخالى اهيضخأسس األضل اهيؤسس تبء ؽو يحظس اهخضوى :

٬إؾـ ج٠لسإظف ٩ ٠لئ٬٧س٤ سػؿ٬ؿ ج٧٠جوحز ج٬٢ر ول ج٧٠خ ، ٧ـ سػؿ٬ؿ ج٧٠فؿ حنفذ ١٠ ج٧٠فؿ ؤ٧ ج٠ح٧ل ، ٢فج ٱحء ، ٧٬٧ دسل جٯول ج٠ئظف ٠د4 ٧٠٧ؿ ٠٧ح١ جسل٬

ج٠ئظف ١٠ ٥ـج جٳسقج ، ١٧٬٧ ـ د٢حء ٩ جنف٧ ج٠ػؿؿذ ٫ جؿ ، ٩ ؤ١ ٬س جسل٬ د٢حء ٩ ٠ػيف جلسٴ ، ٦٧ـج ب٤٢ ٬ظخ ٩ ج٠لسإظف ػه جٯول ٠ػل جؿ د٢ح٬ر ، ٯ١ جسقج٤٠

.5 قج٠ح ددـل ٢ح٬ر٢٥ح ٧٥ جسقج دسػ٬ ٢س٬ظر ٬٧ك جس

. 409 دؿ جق٬ق جنح٫ ، ٠فظ لحد ، ه ٢حؿف - 1 . 99ح٬ق ٬٢ في٧ج١ ، ٠فظ لحد ، ه - 2

- 3 Cabrillac , Op.cit. n° 28, 29. Guy Duranton, crédit-bail mobilier, Op.cit. n° 103,117 ه ، 4998، جٱل٢ؿف٬ر ، ، ٢٠نإذ ج٠حف ف اهخشسؼ اهيضس اهيلبس يضؽج اهخأسس اهخيو ، جن٦ح٧٪ؿف٪ دؿ جسحع ج - 4

61 . 5 Guy Duranton , crédit-bail mobilier ,Op.cit. n° 103 -

Page 20: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل األول التزامات المؤجر في عقد االعتماد اإليجاري

16

١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ ٩ ٧ظ٧خ ؤ١ ٬س جسل٬ ٦٧679/4ـج ؿ فف ج٠نف ٫ ٢ه ج٠حؿذ ، ٬د١٬ جػحر جس٫ ٧٥ ٦٬ح جٯول ٧ز جسل٬ ، ٠٧ؿ٨ ٠حدس٤ ٧٠جوحز 1 د٧٠ظخ ٠ػيف

، ٬٧س اصدحز سحف٬ؽ جسل٬ 2 ج٠ػؿؿذ ٫ خ جديحر ، ٬٧س جس٬٧ ٤٬ ١٠ ج٧٠فؿ ٧ج٠لسإظف ٠ح .3 د٧جلر ٥ـج ج٠ػيف

٢٬٧وغ جح١٧٬٢٧٢ ج٠لسإظف دػه جٯول ظ٬ؿج سإؿ ١٠ ؾ٣٧ ١٠ ج٧٬خ ٠٧حدس٤ ٠ح س جٳسح ٤٬ ، ٧اـج ح٢ز ؿ٤٬ ؤ٪ سػحز ، ٤٬ ؤ١ ٬ػؿؿ٥ح دوفجػر ٫ ٠ػيف جسل٬ ، ١٠٧

.4 سظفدر سإؿ ١٠ وٴػ٬ر جٯول ٴلس٠حل جٯيل ؤ١ ٬س ٠ ج٧٠فؿ ٩ سفذ

٧ٯ٬٠٥ر ٥ـ٣ ج٠لإر ، لإسف د٬ر جح٬٢٧٢ر ٠ػيف جسل٬ ، ٠ س٧ي٬غ ٠ح ٬سفسخ ١ ٥ـج ج٠ػيف ١٠ ٢سحثط دح٢لدر ل ١٠ ج٠ئظف ٧ج٠لسإظف .

اهخضوى : هيحظسأال ـ اهعتؾج اهلبج

، ٧ٳ ٤٢٠٬ ؤ١ ٬ؿ ص٤٢٠ اٳ دؿ سػف٬ف ٠ػيف جسل٬ ، ٦ـج ٳ ١٧٬ ج٠ئظف ٠حح ول ، ـ ؤ١ 5 حسل٬ دح٢لدر ٯفج جؿدسقج ٴجٯؾ٬ف ٬نل ٧ذ جٳسفجى ٩ جس٬٢ـ جػل١

ٴلس٠حل ، ٧ؤ١ ج٧٠فؿ ؤ٧ ج٠ح٧ل ؿ ح دحس٬٢ـ ج٠ػيف ٬ن٦ؿ ؤ١ جٯول ل ٫ ػحر ظ٬ؿذ .6 ، ٧ـ ج٠ئظف جػل١ ٳسقج٤٠

٧ؿ ـ٥خ ظح٢خ ١٠ ج٤ ا٩ جسدحف ٠ػيف جسل٬ ؤػؿ جٯفح١ جٯلحل٬ر ٫ س١٬٧ ؿ جد٬ ، ٧جلس٢ؿ٧ج ٫ ـ ا٩ ؤ١ ٥ـج ج٠ػيف ٬سدف ؤػؿ ٢حوف خ جديحر ، ٤٢٧٧ ٬صدز جلسٴ

٧٦ ٢وف ظ٥٧ف٪ ٫ ح١٧٢ ٠ؿ٫٢ ف٢ل٫ ، 0124ج٠لسإظف ول ٠ػل جؿ ، دح ٠حؿذ .7جؿ

١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ : " ... سس ٠ح٢٬ر جٯ٠ح١ ٧ظح٬٥ح د٧٠ظخ ٠ػيف ؤ٧ د٬ح١ ٧و٫ ٬ػ دؿ جٱ٬ظحف ...". 679/4ج٠حؿذ - 1 . 096 ٧ 092ه ، ٠فظ لحد ،جؾوح٢٧ر وؾف ؤػ٠ؿ - 2 . 896ه ، 4991 ، ؿجف جظح٠ر جظؿ٬ؿذ ٢نف ، جٱل٢ؿف٬ر ، ؽلر اإلسبس اهخيو، جدؿج٢٫ظ٨٧ ادفج٬٥ - 3 . 492ه ، ٠فظ لحد ، ا٬حك ٢حو٬- 45 E-M. Bey, Op.cit. fasc 851 n° 42 -

Bey et Gavalda ,Op.cit. p 87 - 6 . 067هفظ لحد ، في٧ج١ ، ٠ح٬ق ٬٢ - 7

Page 21: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل األول التزامات المؤجر في عقد االعتماد اإليجاري

17

اٳ ؤ١ ٢٥ح ١٠ ج٤ ١٠ ٬ف٨ دإ٤٢ ٬ك ٢وفج ؤلحل٬ح ٫ س١٬٧ ؿ جد٬ ، ٤٢٧ نف ٫ س٬٢ـ .1 جؿ ، حد٬ ٬دف د٠ظفؿ سٴ٫ جٱفجؿس١٬ ٩ جن٫ء ٧ص٤٢٠ ، ٧٦ ٠ظفؿ ٢س٬ظر ٱدفج ؿ جد٬

٬ر جسل٬ ، ٧ؿ ٧ظ٧ؿ٣ ١ ٬فسخ دٴ١ جؿ ٥٧ـج ٧٥ جٯفظغ ١٧ ج٠ػيف ٬سدف ٠صدسح ٠ ؤ٧ لؾ٤ .

٧ؿ و٢ز ٠ػ٠ر دحف٬ك ٥ـج جنف ٩ ؤ٤٢ نف ٧٠ د٬ ، بـج ح١ ٢٥ح ٬خ ٫ ا٢ظحق جنف ، ب٤٢ ل٬ئؿ٪ ا٩ ؿ سفس٬خ جؿ ٭صحف٣ ، اٳ ؤ٤٢ ١٠٬ سل٬ف٣ نف حلؽ اـج ٠ح جسظ٦ز

ا٩ ـ دنل وف٬غ ٫ ج٧ص٬ر جسحؿ٬ر ، ٠٠ح ٬ئؿ٪ ا٩ ق٧جل جفجدر جسحؿ٬ر دإصف افجؿذ جٯفج .2 فظ٫ اـج ٬س٠ل س٬٢ـ جنف

٧سسدف ٥ـ٣ ج٧ص٬ر ج٠س٧در ج٠صدسر ٫ ٧٠جظ٦ر ج٧٠فؿ ٧ج٠لسإظف حر ، ؾحور ٫ ؿ جد٬ د١٬ ٯول ل ٫ ػحر ظ٬ؿذ ٴلس٠حل ، ٧س٬٢ـ جٳسقج دحسل٬ جـ٪ ج٧٠فؿ ٧ج٠ئظف ، ػ٬ش سصدز ؤ١ ج

، ٠ح ؤ١ ٠ػيف جسل٬ ٬ػ٫٠ ٠دؿث٬ح 3 ٧٥ ٩ حس ج٠ئظف ؤوٴ ٬سدف ٠صدسح دنل ٬ف ٠دحنف . 4 ج٠ح ج٠ئظف يؿ جؿ ؿ١٧ ٧٠ي٧ سدح ٬خ ٫ سل٬ جٯول جـ٪ س نفجء٣

٬ ١٧٬ سح٠ح ، ٬٧س ؿ جص١٠ ١٠ ف ج٠ئظف ج٠نسف٪ ػلخ ٠س٩ جس٠ل ٥ـج جنف حد ٥ـج جص١٠ جـ٪ ١٧٬ ٠ػؿؿج ؤ٧ ١٠٬ سػؿ٬ؿ٣ ، ٬لؿؿ ؿر ٧جػؿذ ؤ٧ ٩ ؤلح ، ،5 جحس٧فذ ج٠فلر

. 6 اٳ ؤ١ جسل٬ ١٧٬ ٳق٠ح ٢ؿ ج٬ح دإظقجء ٠سسحدر إنحل جٱ٢نحء

ؤ٬ح دؿ جسل٬ 92ظخ ٩ ج٠لسإظف حؿذ ؤ١ ٧٬ ٫ ؤظل ٫٧ ػحر ٬حخ ٠ػيف جسل٬ ، ٬ ج٫ ول ج٠ئظف دسػف٬ف ٠ػيف دو٧در جسل٬ ، ٧اٳ ل ػ٤ ٫ جٳػسظحض دإو٧ل ٬ف ٠حدر ٧٠جوحز ، ٧دؿ ٠ف٧ف ٥ـ٣ ج٠ؿذ ١٠٬ ٠ئظف ؤ١ ٬حخ دؿ جص١٠ ؤ٧ ل ٤٢٠ ٩

.7 ؤلحك ؤ١ جسل٬ ؿ س وػ٬ػح

. 062ه ج٠فظ ٢ل٤ ، - 12 Bey et Gavalda, Op.cit. p 88 - 3 Guy Duranton, crédit -bail mobilier, Op.cit. n° 99 - 4 Bey et Gavalda, Op.cit. p 88 - 5 E-M .Bey, Op.cit. fasc. 851, n° 42 - 6 Guy Duranton, crédit- bail mobilier, Op.cit. n° 104 - . 002ه ٠دف٧ دقج ، ٠فظ لحد ، - 7

Page 22: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل األول التزامات المؤجر في عقد االعتماد اإليجاري

18

ذبب ـ خبئز يحظس اهخضوى :

٬نل ٠ػيف جسل٬ ٧ص٬ر فث٬لر ٫ ٥ـ٣ ج٬٠ر ، جس٫ ٢٬نإ ٦٢ح ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ٫ ػؿ .1 ـجس٤ ، ٧٦ ٬سدف ٢ر ج٢ٴ سفذ جسإظ٬ف ٫ ٥ـج جؿ

١٠ ظ٦ر ، ٢٧ل ج٠ؾحف سفسد ٢سحثط ٥ـج ج٠ػيف دنل ؤلحل٫ ٫ احء ج٠ئظف ١٠ ٠لئ٬٧س٤ ٧ .2 ؤؾف٨ ٠لسإظف ١٠ ظ٦ر

٢ؿ س٬٢ـ٣ ٧حر جلسٴ جٯول د٬م ج٠لسإظف سوف ـ احء ج٠ئظف ١٠ ٠لئ٬٧س٤ : ا١ جدػش ١ ٠لئ٬٧ر ج٠ئظف ج٧٠ل دلدخ اؾٴ٤ دحسقج٤٠ دؿ ـ ج٠فجؿ سإظ٬ف٣ ، ب٤٢ ٳ ٤٢٠٬

٬في٤ جٯول ج٠ئظف ، ٯ٤٢ دب٠يحث٤ ٩ ج٠ئظف ٫ ػحر ٠ح اـجدحسل٬ ، ٠ح ٳ ٤٢٠٬ جفظ٧ . 3 ج٠ح ٠ػيف جسل٬ ٬ؿ حدٴ ول ج٠ل ٤ ، ٬٧فؾه دؿ ص٤٢٠ ١٠ دل ج٠ئظف

ـ ٢ل ج٠ؾحف ٠لسإظف : ٠س٩ صدز دإ١ جٯول ؿ س سل٤٠٬ ٠لسإظف ، ب١ ٠ػيف جسل٬ ٢٬ل جـ٪ ٤٬ ؤ١ ٬لس٠ل جٯول ج٠ئظف دح ٠ح ٧٥ ٧٠ظ٤ ٤ ، ٧ػلخ س٠٬حز ج٠ؾحف ٠لسإظف ،

ج٢٠سط ، ٠ح ؤ١ ٤٬ ؤ١ ٧٬ دسإ٤٢٬٠ ، ٠٠ح ٬ل٠غ ٠ئظف ددى جس٬٧يحز ٠دحنفذ ٫ ػحل ػو٧ل . 4 ػحؿش ول ج٠ئظف س٬ر ٠ح سلس٧ظد٤ ج٬٠ر ٠ح٬ح

ؤسس :اهفسػ اهساتؼ ـ سفط اضخالى اهيضخأسس هألضل اهي

٢ؿ ٬ح ج٠لسإظف دس٬٢ـ جٳسقج دحسل٬ ٬٢حدر ١ ج٠ئظف د٢حء ٩ ٧حر سد٬ر ٧حر جنفجء ، ١٠ جح١٧٢ ٤٬179 ؤ١ ٬دـل ٫ س٬٢ـ ٥ـج جٳسقج ٢ح٬ر جفظل جحؿ٪ ، ػلخ ٠ح س٢ه ٤٬ ج٠حؿذ

ح١ جٯول ج٠ل ٠حدح ٠ح د٤ ، ٧ؤ٤٢ ، ٠٧وػس٤ ـ ٤٬ ؤ١ ٬ٴػ اـج ٠ح 5 ج٠ؿ٫٢ جظقجثف٪ ٧ؤ٤٢ ٫ ػحر ظ٬ؿذ ٴلس٠حل ١٠ ظ٬٠ ج٧٢جػ٫ .

1 - Guy Duranton, crédit- bail mobilier, Op.cit. n° 99 2 - E-M. Bey, Op.cit, fasc. 851, n° 43 3 E-M. Bey, Op.cit. fasc. 851 n°.44.45.46.47 -

Ibid. n° 48. 49 - 4 ٧حر ٢ح٬ر جفظل جحؿ٪ ". ٫٢٣ جظقجثف٪ : " ٬ظخ ؿجث٠ح ٩ ج٬٧ل ؤ١ ٬دـل ٫ س٬٢ـ١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ 179ج٠حؿذ - 5

Page 23: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل األول التزامات المؤجر في عقد االعتماد اإليجاري

19

٦٧ـج ب١ ٠لسإظف جػ ٫ فى جلسٴ جٯول ٠س٩ فؤ٨ ؤ١ ٠وػس٤ سسي٫ ـ ، ١٧٬٧ ؿ ٠حدر جٯول نف٧ ٧ج٧٠جوحز ج٬٢ر ؤ٧ ٧ظ٧ؿ ٬خ ٤٬ ، ٧ػحر ٫ ػحس١٬ ٠٥ح : ػحرـ ٠س٢ح ج٧٠فؿ ؤ٧ ج٠ح٧ل جس٬٧ ٩ ج٠ػيف.ج

أال ـ ؽرى يعبتلج األضل هوياضفبح اهفج أ سر ؽة ف:

٬لسؿ٫ جسل٬ ٫ ١٧٬ ٠في٬ح ، س٧ف٬ؿ ن٫ء ٠حد ٠ح س جٳسح ٤٬ ، ٧ج٠حدر سؾس ١ ظف٨ جٳسح ٤٬ د١٬ جف١٬٬ ج٬خ جؾ٫ ، ؿ ج٠حدر س٧ؿ ا٩ ١٧ جٯول ٬ف ٠حد ٠ح

ٯ٤٢ ٬ك ١٠ جد٬ر جس٫ س جٳسح ٦٬ح ، ؤ٧ ؤ١ ٬ك ٤ جؾوحثه جظ٥٧ف٬ر جس٫ ١٠٬ ج٢سحف٥ح . 1 ٤٢٠ ، ٫ ػ١٬ ؤ١ ج٬خ جؾ٫ ٧٥ ٠ح ٬ن٧خ جٯول ٫ وس٤ جسظحف٬ر ؤ٧ ٫ ٤٠ جػل١

٬سق ج٠لسإظف دؿ جلسٴ٤٠ ٠ اؿفجض ٠ح ٬٬ؿ بـج ح١ جٯول ٬ف ٠حد ٠ح س جٳسح ٤٬ ، جسل ، دبصدحز ـ ٫ ج٠ػيف ػ٠ح٬ر ٠وػر ج٠ئظف ، دسؿ١٬٧ ٠ٴػحس٤ ؤلدحخ جٳ٠س٢ح ١

دنإ١ ؿ سحد جٯول ٠ح ٧٥ ٠س ٤٬ دح ٧ص٬ر خ جديحر ، ٠ح ٬سق دؿ جس٬٧ ٩ ول ج٠ؾح ٧٠جوحز ، ٫٧ ػحل ا٠٥ح٤ ـ ، ب٤٢ ٳ ٠ػيف جسل٬ ، ٧ؿ جٳػسح دحٯ

. 2 ٬لس٬ ج٠حدر دحس٬٧ى ١ جٯيفجف جس٫ ؿ سو٬د٤ ظفجء ـ

٧ـ جٯ٠ف ٢ؿ ٧ظ٧ؿ ٬خ دحٯول ج٠فجؿ سإظ٬ف٣ ، ٠٠٧ح ٬ؿفض ٫ ٢ح ج٧٬خ ٢ه ج٠ػحز حل ج٧٠ظ٤ ٤ ٠ ٧ظ٧ؿ ٥ـج ج٢ه ، ؿ ، ٯ١ جٯول ١ ١٧٬ ٫ ػحل ظ٬ؿذ ٴلس3٠ جيف٧ف٬ر

ؤ٧ سل٬ ج٠د٧٬سف ؿ١٧ ،5 ؤ٧ سل٬ جنحػ٢ر ؿ١٧ و٢ؿ٦٧ح ،4 ٠فدحزسل٬ جدحر جف٠حؿ٬ر دح٢لدر .6 ؿ١٧ دف٢ح٠ظ٤

. 00416 ، 442ه ، ٠فظ لحد ، ظ٬ف٧ ٤٬٧٥ - 1 . 470، 492، ٠فظ لحد ، ه ا٬حك ٢حو٬ - 2ححفجز دحسؾو٬ه دح٢لدر ا٩ ٠حفذ ، ٧ا٠٢ح س٧ؿ ٩ ٠٧ػحز جٯول ؤ٧ س٧جد٤ ٳ سس دح٢حوف ج٠حؿ٬ر ج٠سػؿذ دحن٫ء ، - 3

ظ٬ف٧ ٤٬٧٥ ، ٠فظ ؤ٧٠ف ؤؾف٨ ، ح٠لس٢ؿجز جس٫ سس٬غ جلسؾؿج جٯول ؤ٧ جلسؾفجض جحثؿذ ج٢٠سفذ ٤٢٠ ، حٯ٧فج جٱؿجف٬ر ٠فدر . . 00462 ، 449ه ، 00467 ، 406ه لحد ،

4 - CA Paris , 6 mars 1985, D. 1985, IR320 5 - CA Paris , 8 janvier 1973, préc. Supra, n° 102 6 - Cass. Com. 13 juin 1977 , Bull. civ.IV, n° 164,D.1977, IR454

Page 24: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل األول التزامات المؤجر في عقد االعتماد اإليجاري

21

بـج ؤ٠٥ل ج٠لسإظف ػه ٠٧ح٢٬ر جٯول ٢ؿ جسل٬ ، ٬ٴػ ج٧٬خ ج٧٠ظ٧ؿذ د٤ ، ٧ ٬ جٯول ٫ ٠ػيف جسل٬ ، ب٤٢ ٬سػ٠ل ج٠لئ٬٧ر ٫ ٧٠جظ٦ر ج٠ئظف دح ٧جؿ جح٠ر دبصدحز ػحل

٧حر ، ٠ح ٬وخ ٤٬ جسػل ١٠ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ دلدخ ؿ وٴػ٬ر جٯول ج٠ئظف ، ٠ بـج ٠ح حخ دحلؽ ، ٠ئظف ج٠حدر دحس٬٧ى ١ جٯيفجف جس٫ ؿ سػ٤ ظفجء ٥ـج جلؽ

.1 جػسح٤ دإلح جٱ٬ظحف ج٠ؿ٧ر ، ٥٧ـج ٠ح فلس٤ ٠ػ٠ر جس٬٬٠ق جف٢ل٬ر

ذبب ـ سفط اهخكؼ ؽو يحظس اهخضوى :

ػ٠ح٬ر ٠لسإظف ١٠ ؤ٪ ي ؿ ٠٬حفل٤ ٤٬ ج٧٠فؿ ؤ٧ ج٠ح٧ل ٢ؿ جسل٬ ، ب٤٢ ٬ظ٧ق ٧٠جوحز اـج ج٠س٢ ج٧٠فؿ ؤ٧ ج٠ح٧ل ٠لسإظف ؤ١ ٬فى جلسٴ جٯول ج٬٠خ ؤ٧ ٬ف ج٠حد

، ػ٬ش ؤ١ فى 2 ١ سػف٬ف ٠ػيف جسل٬ ؤ٧ جس٬٧ ٤٬ دحنل جـ٪ ٬صدز ػحر جٯول ٧٬٧د٤ . 3 ٫ س٬٢ـ جؿجٳلسٴ ٦ـج جلدخ ٬فسد د٠دؿؤ ػل١ ج٬٢ر

٧٠فؿ ؤ٧ ج٠ح٧ل ؤ١ بـج ج٠س٢ ج٠لسإظف ١ سػف٬ف ٠ػيف جٳلسٴ ؤ٧ جس٬٧ ٤٬ ، ح١ ٬حد٤ دحس٬٧ى ، ٯ١ ٥ـج ج٠ػيف ٧٥ جـ٪ ٬صدز س٬٢ـ ج٧٠فؿ ؤ٧ ج٠ح٧ل ٳسقج٤٠ دحسل٬ ، ١٠٧ ص دى ص١٠ جن٫ء ج٠د٬ ١٠ ج٠ئظف ج٠نسف٪ ٤ ، اٳ ؤ١ ٥ـج جس٬٧ى ٬إس٫ د٢حء ٩ ج٠لئ٬٧ر

. 4 جسو٬ف٬ر ٳ جؿ٬ر

جٯول ؿ١٧ ٠ػيف ، اـج ؿف ؤ١ ٠وػس٤ سسي٫ ـ ، ١٠٬٧ ٠ح ٬ظ٧ق ٠لسإظف ؤ١ ٬لس . ٧ ٬ خء جٱصدحز دؿ ـ ٩ ج٠لسإظف اـج ٠ئظف ٢٥ح ؤ١ ٬سدف ؤ١ جسل٬ س ؿ١٧ سػحز

. 5 ١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ ٧679/8ظؿ ؤ١ جٯول ٬٠خ ، ٥٧ـج ٠ح سفف٣ ج٠حؿذ

٠ػيف ؾح٬ح ١٠ ٧٬خ جٱفجؿذ حم ؤ٧ جٱفج٣ ٠ح ٬ظخ ؤ١ ١٧٬ س٬٧ ج٠لسإظف ٩ ج ؤ٧ جسؿ٬ك ، بـج ح١ ٫ جس٬٧ ٩ ج٠ػيف م ٧س٧جئ د١٬ ج٠لسإظف ٧ج٧٠فؿ ؤ٧ ج٠ح٧ل

. 070 هفي٧ج١ ، ٠فظ لحد ، . ح٬ق ٬٢ 471، 470، 479ه ، ٠فظ لحد ، ا٬حك ٢حو٬ - 1 . 479 ه ، ٠فظ لحد ، ا٬حك ٢حو٬ - 2 . 074 ه ، ٠فظ لحد ، جؾوح٢٧روؾف ؤػ٠ؿ - 3 . 077 ه ٠ل جٴخ ، ٠فظ لحد ، دلح ٥ٴل. 071 ه في٧ج١ ، ٠فظ لحد ، ح٬ق ٬٢ - 4١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ : " ... ٬ف ؤ٤٢ اـج س سل٬ ج١٬ ج٠ئظفذ ؿ١٧ ٠ػيف ؤ٧ د٬ح١ ٧و٫ ، ٬سفى ٫ ج٠لسإظف ؤ٤٢ 679/8ج٠حؿذ - 5

سل٦٠ح ٫ ػحر ػل٢ر ٠ح ٬صدز جك ".

Page 25: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل األول التزامات المؤجر في عقد االعتماد اإليجاري

21

دحلسٴ جٯول ف ٧٬د٤ ، ؤؿ٨ ـ ا٩ لؽ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ٳ٬٦٢حف جصر جس٫ ٧٬ ٦٬ح . 1 جؿ

حء ٩ ٠ػيف جسل٬ د٬م ؤ٧ د٠ظح٠ر ، ٬ئؿ٪ ا٩ ٬ح ٠لئ٬٧ر ج٠لسإظف ؿ ٠ح ؤ١ جٱ٠ي ١٠ جح١٧٢ ٧0664 ٬0660ح٤٠ دحٳسقج٠حز ج٠ د٦ح ١٠ ف ٤٧٠ ، ٧ج٢٠و٧ه ٦٬ح دح٧٠جؿ

ج٠حؿذ ٤٬ ٠صٴ ؤ١ ٬سحد ج٠لسإظف ظقجث٬ح ٢ؿ جم ، ٥٧ـج ٠ح س٢ه ، ٠ح ١٠٬ ج٠ؿ٫٢ جف٢ل٫ ٢ؿ جس٬٧ ٩ ٠ػيف سل٬ ٯول ٬ف ٧٠ظ٧ؿ ػو٧ل ٩ ف٢ل٫جج٧دحز ح١٧٢ ١٠ 808/0

.2 فؤك ج٠حل

٬٧يفخ ج٤ جف٢ل٫ ٠صحٳ ١ ٥ـج جم ، دحسح ج٠لسإظف ٠ ج٧٠فؿ ٩ س٬٧٠ل ٬٠ر ٬٠٥٧ر .3 ٦فظح١ ق٧جض جد١٤٢ ف٬ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ٯول ٬ف ٧٠ظ٧ؿ ، ١٠ ؤظل س٬ر سر ٠

٠٧ح سظؿف جٱنحفذ ا٤٬ ـ ، ٠لإر جسإؾ٬ف ٫ سل٬ جٯول ج٠ئظف ، ػ٬ش ؤ١ ؿ جػسفج ج٧٠فؿ ؤ٧ ج٠ح٧ل ٬٠حؿ جٴق سل٬ ؿ ٬ئؿ٪ ا٩ لؽ ؿ جد٬ ، ٧دحسح٫ جلسػحر ٠حدر ج٠ئظف

. ٯ١ جسإؾ٬ف ٫ جسل٬ ٬ئؿ٪ ا٩ سإؾ٬ف دحص١٠ ، ٧جٳسقج دس٬٧ى جفد١٧ ج٠ؿ٧ ا١ ٧ظؿج٠ئظف ٫ س٬٢ـ جسقج٤٠ جٯلحل٫ ٧٥٧ ٧ي جٯول ٠ػل جؿ سػز سوف ج٠لسإظف ٫ ج٧ز

ج٠ػؿؿ.

، ٠ح ؤ١ ا٠٥حل ج٠لسإظف دحسإؾف ٫ ج٬ح دحسقج٤٠ ٫ س٬٢ـ ج٧حر جسد٬ر ج٧٢٠٠ػر ٤ ١٠ ج٠ئظف ٢س٬ظر ٥ـج جسإؾ٬ف ، ب٤٢ ٳ ٬لس٬ ٠حدر ج٠ئظف دس٬٢ـ ـج جٯؾ٬ف ؤيفجف د٠٠٦ح ؿ ٬ئؿ٪ ا٩ اػح

، ٧ؿ ظف٨ جف ٩ اؿفجض نف 4 جسقج٤٠ ؤ٧ جس٬٧ى ١ ـ ، ٯ١ جسإؾ٬ف ح١ دلدد٤ ٧دؾث٤ جسل٬ . ٫٬ ٤٬ ج٠ئظف ٢ل٤ ١٠ ج٠لئ٬٧ر ١ جٯيفجف ج٢حسظر ١ جسإؾ٬ف ٫

١٠ ؾٴل ٠ح لد جٱنحفذ ا٤٬ ، ؤ١ ج٠نف ٢٬ جٳسقج دحسل٬ ٫ ؿ جٳس٠حؿ ٠ح ٬ٴػ جح٫ ، ػ٬ش دحف ١٠ ؤ١ ـ ٬ػسلخ ٤ دسف٬ك ٠دؿؤ لح١ جٱفجؿذ ٫ ٠صل جٱ٬ظحف٪ دحنل

. 077 ه في٧ج١ ، ٠فظ لحد ، ح٬ق ٬٢ - 12 - Guy Duranton, crédit-bail mobilier, Op.cit. n° 100 .101 3 - Bey et Gavalda, Op.cit. p 87 . 496دلح ٥ٴل ٠ل جٴخ ، ٠فظ لحد ، ه - 4

Page 26: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل األول التزامات المؤجر في عقد االعتماد اإليجاري

22

٬س ٥ـج جؿ ، اٳ ؤ٤٢ ح١ ١٠ جٯ٢لخ ج٢ه ٩ ؤػح ٠٠ر ٱفجؿذ جٯفج ٫ ٥ـ٣ ج٠لإر ،جظ٧ء ا٦٬ح ١٠ ف جحي٫ ٠س٩ فع ٤٬ ٢قج ٬س دـ ، ؾحور ٫ ل جد٬ر جؾحور

ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ .

اهيعوة اهذب ـ اهخشاى اهيؤسس تبهظيب :

٬سق ج٠ئظف د٠سي٩ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ دس١٬٠ ج٠لسإظف ١٠ جٳ٢سح دحٯول ج٠ئظف ، ٬سي٫ ؤ١ ٬س٦ؿ ج٠ئظف دحي٠ح١ ٫ ٧٠جظ٦ر ج٠لسإظف ١ ل سفى ٦ـج جٯؾ٬ف ٧سػ٬ ـ

ؾٴل ٠ؿذ جٱ٬ظحف ٬ف جحدر ٲحء .

اٳ ؤ٤٢ ٢فج د٬ر جؾحور ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ب١ ج٠ئظف ٩٬ ١٠ جٳسقج دحي٠ح١ لإسف ا٤٬ ٫ ٥ـ٣ جظقث٬ر ، ٠ ، ٥٧ـج ٠ححؿذ ح٠ر ٫ ٠ ٧ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪

جسفى فظ٧ ج٠لسإظف ٩ جدحث ؤ٧ ج٠ح٧ل دحي٠ح١ ٧آ٬حز ـ .

اهفسػ األل ـ إؽفبء اهيؤسس ي اهظيب :

ا١ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ٬نـ ١ ج٧جؿ جح٠ر ٫ ٠لإر جي٠ح١ ، ػ٬ش ٬سي١٠ ؿ جٳس٠حؿ ج٠ئظف ١٠ ٥ـج جٳسقج ، ٧لإػح٧ل ؤ١ ؤ٧يغ ٥ـ٣ ج٠لإر دحسف بحء ي٫ دجٱ٬ظحف٪ نفح ٬

ٯلدحخ ٥ـج جٱحء ٢٧ح٤ ، ٧ـج جنف٧ ج٧جظخ س٧جف٥ح وػس٤ .

أال ـ أضتبة إؽفبء اهيؤسس ي اهظيب:

١٠ جٯ٠ف 02ـ افجف ج٠نف جظقجثف٪ نف احء ج٠ئظف ١٠ جي٠ح١ ، ػ٬ش ظحء ٫ ج٠حؿذ ٠س دحٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ٠٬ح ٬ؾه جٯو٧ل ج٧٢٠ر ، ج٢ه ٩ ا٠ح٬٢ر سي١٬٠ ؿ ج 96ـ69

جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ جنسفجح دس٢حقل ج٠لسإظف ١ ي٠ح١ جٳلسػح ١٧ ي٠ح١ ج٧٬خ جؾ٬ر .

Page 27: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل األول التزامات المؤجر في عقد االعتماد اإليجاري

23

٫ فجس٦ح جؾح٠لر ، جلحؿلر ، 82ؤ٠ح ٠٬ح ٬ؾه جٯو٧ل جحف٬ر ؿ ظحء ٢ه ج٠حؿذ ١٠ ٢ك جٯ٠ف ؾفظز ١ ٥ـ٣ ٩69 اقج ج٠ئظف دحي٠ح١ ، اٳ ؤ١ ٢ه ج٠حؿذ ، 1حدر٧جل

، دبظحقس٦ح جسح ج٠سحؿ١٬ ٩ ؾٴ ـ .2جحؿذ

٤٢٠ ، ٩ ٬٧669ؿ ٥ـج ؾف٧ظح ١ ج٧جؿ جح٠ر ٫ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ ، ٧جس٫ ظحء ٢ه ج٠حؿذ ء ؤ٧ جسػؿ٬ؿ ١٠ جي٠ح١ دلدخ جسفى جح٫٢٧٢ ، ٧دٴ١ ل جػ ددٴ١ ل جسح ٬سي١٠ جٱح

جسح ٬سي١٠ جٱحء ؤ٧ جسؾ٬ ١٠ ي٠ح١ ج٧٬خ اـج ؤؾح٥ح ج٠ئظف نح ، ٧لإسفى ٦ـ٣ ج٠لإر ٫ جظقث٬ر جؾحور د٢ح احء ج٠ئظف ١٠ جي٠ح١.

٠٧لئ٬٧ر ي٠ح١ جٯول ١٧٬ ـ ٬سدف ج٠ئظف ٢ل٤ ف٬دح ١ جٯول ج٠ئظف ، سػ٠ل ٠ؾحف . 3 ٩ حس ج٧٠فؿ ؤ٧ ج٠لسإظف ، ٧ٳ ١٧٬ ٠ئظف ل٨٧ ػ٧ ؤ٧ ٧جظدحز ٠ح٬ر

بـج ح١ جٯول حفج حد٢حء ٬س سػز انفج ج٠لسإظف ٠٧لئ٬٧س٤ ٧٥٧ ١٠ ٧٬ دحٳلسٴ ١ .4 ج٠ح٧ل

دحء ج٠ئظف د٬ؿج ١ جٯ٧٠ف ج٬٢ر ج٠سر ٧ـ ب١ ج٤ جف٢ل٫ ٬دفف ٥ـج جٱحء د٢حء ٩ ، ٧ـ فجظ ؤلحلح ا٩ جٳ٠س٬حقجز ج٧٢٠٠ػر ٠لسإظف ٫ سػؿ٬ؿ ج٧٠جوحز ج٬٢ر ول 5 دحٯول

، د٢حء ٩ جٴر جس٫ سفد د١٬ ج٠ئظف ٧ج٠لسإظف ٧جس٫ ٬سدف 6 ج٠ئظف ٧جسح٧ى ٫ نف٧ جد٬

: " ... ـ جٳسقج دؿ اػح ؤ٪ لدخ ٬ػ٧ل ؿ١٧ ج٢سح ج٠لسإظف دحٯول ج٠ئظف ، ٧دؿ 96ـ٠69ف ١٠ جٯ 7، 9، 1/ 82ج٠حؿذ - 1ل اػؿجش ول ج٠ئظف ؤ٧ ٠ػحس٤ ، ؤ٪ س٬٬ف ٬ل ١٠ ٥ـج جٳ٢سح ، ٧ـج جٳسقج دي٠ح١ ج٠لسإظف يؿ ؤ٪ ؤيفجف ؤ٧ لدخ ح٫٢٧٢ ١٠ د

، ٬ف ٠ؿ ٯ٪ ػ ٩ جٯول ج٠ئظف ،ج٠ئظف ، دحلسص٢حء ؤ٪ لدخ دل ج٬ف سإظف ـ جٳسقج دحٳ٠س٢ح ١ ؤ٪ ٠ل ؿ ٬سفسخ ٤٬ جسؾحـ اظفجء ١٠ دل جلر جٱؿجف٬ر ج٠ئ٥ر ، ٬ئؿ٪ ا٩ ا٢حه ؤ٧ احء ج٢سح ج٠ل

دحٯول ج٠ئظف ، د٤ ؤ٧ س٢ه ، دور ٧٠٠لر ، ١٠ جٳ٢سحس٫ سػ٧ل ؿ١٧ ـ جٳسقج دي٠ح١ ج٠لسإظف يؿ ظ٬٠ ٧٬خ جٯول ج٠ئظف ؤ٧ ٢حثو٤ ٧ج

ؿ ٠٬ر ٥ـج جٯول ، دحلسص٢حء ج٧٬خ ٧ج٢حثه جس٫ ٬ل٠غ جف د٦ح ؤ٧ جس٫ ؤ د٦ح ج٠لسإظف ٧ح١ ٥ـج جٯؾ٬ف ٩ د٦ح ٧ز ادفج جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ".

١٠ ٥ـج جٯ٠ف ، ١٠٬ فج ج٬٢٠ر دؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ٧86 ٠82حؿس١٬ : " دى ج٢ف ١ ؤػح ج 96ـ١٠69 جٯ٠ف 69ج٠حؿذ - 2ئظف ، ٧ؤ١ ؤ١ سس ٠٬ح د٦٢٬ح ٬سل ج٠لسإظف ، ٠حدل ػ٤ ٫ جٳ٢سح جـ٪ ٢٠٬ػ٤ ا٬ح٣ ج٠ئظف ، دحسقج ؤ٧ ؿؿ ١٠ جٳسقج٠حز ج٠ر دح٠

حث ؤ٧ ٧٬خ ؤ٧ ؿ ٠حدر جٯول ج٠ئظف ؤ٧ ؤ١ س١٧ ٥ـ٣ جي٠ح٢حز ٠ػؿ٧ؿذ . ٧سدح ٬س٢حقل ١ جي٠ح٢حز جؾحور دلدخ ٫ ؤ٧ د٧ظ٧ؿ ـ ، ٬س٢حقل ج٠لسإظف ١ ج٠حدر دلؽ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ؤ٧ سؾ٬ى ص١٠ جٱ٬ظحف د٧٠ظخ ٥ـ٣ جي٠ح٢حز ".

. 407 ه ، ٠فظ لحد ، ٢حؿف دؿ جق٬ق جنح٫ - 3 . 029ه ٠فظ لحد ، ،جؾوح٢٧ر وؾف ؤػ٠ؿ - 4 . 894ه ، ٠فظ لحد ، اهغبى اهلب هوخأسس اهخيو، ٥ح٫٢ ؿ٬٧ؿجف - 56 - Bey et Gavalda, Op.cit. p 92 .E-M. Bey, Op.cit. fasc. 851, n° 52

Page 28: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل األول التزامات المؤجر في عقد االعتماد اإليجاري

24

٫ جٳلسٴ ٠ح فؤ٢٬ح ـ لحدح ، ٦٧ـج ب٤٢ ٳ ٤٢٠٬ جفظ٧ ٩ ٬سدف ٦٬ح ٥ـج جٯؾ٬ف ٬٧ٴ ٤٢ ج٠ئظف، ٯ١ ؿ ٠لئ٬٧ر ٥ـج جٯؾ٬ف ٢حسظر ١ ج٧حر جٯو٬ر ، ٬ ٩ ج٠لسإظف اوٴع جؾل

.1 ا١ ٧ظؿ

٠ح ؤ١ ج٠لسإظف ج٬٧ل ٫ نفجء جٯول ج٠ئظف ، ١٧٬ ٫ جحؿذ ١٠ جٯنؾحه ج٠ػسف١٬ ٫ ج٠ظحل ج٠فجؿ جٳلسص٠حف ٤٬ ، ٦٧ـج ب١ دب٠ح٤٢ جسنح ج٧٬خ جؾ٬ر ٫ جٯول ج٠ئظف ، ٥٧ـج ٠ح فل٤ جيحء جف٢ل٫ دح٢لدر ٠نسف١٬ ج٠ػسف١٬ ، دؾ ف٢٬ر ن ج٧٬خ جؾ٬ر ١٠ ظح٢خ

.2 ج٠نسف٪ ج٠ػسف ، ٫٥٧ ف٢٬ر دل٬ر ١٠٬ اصدحز ل٦ح

ج٠ح٫ ٴس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ١٠ ٬ف ج٢٠ اصحفذ ٠لئ٬٧ر ج٠ئظف ١ ي٠ح١ ـ ٢٧فج حد جسفى جوحؿف ١٠ ج٬ف ، دؿ ؤ١ ح دحس٬٧٠ل ٧جسوحف ؿ٧ف٣ ٩ ـ ، ٠ح ١٬ جػ جـ٪

.3 ٬لس٢ؿ ا٤٬ ج٬ف ؿ آل ا٤٬ ١٠ ج٠ئظف

، ؿ١٧ ؤ١ ٬فؿ ٫ جؿ ٢ه ؾحه ٤٢ اـج ح ج٠ئظف دسإظ٬ف ؤول ٧٠٠ ٤ ٧سػز ٬ؿ٣ ؤاٳ دحٱحء ؤ٧ دسف٬ف جسقج٤٠ ، ١٧٬ جسقج ج٠ئظف ٢٥ح دحي٠ح١ ؤ٠فج ٬٢٠ح ، ٧سد ج٧جؿ جح٠ر ،

.4 ـ ؤ١ ج٠لسإظف ٬ػؿؿ ٧٠جوحز جٯول ج٠ئظف ٧ ٬لس٤٠ دنل ٠دحنف ١٠ ج٧٠فؿ ؤ٧ ج٠ح٧ل

4. ذبب ـ عبق إؽفبء اهيؤسس ي اهظيب :

٤٬٧ ب٤٢ ٬ظخ ، جٳلسػح ، ٧ي٠ح١ ج٧٬خ جؾ٬ر ٢٬ل جي٠ح١ ا٩ ي٠ح١ جسفى ؤ٧ ٫ ٠ظحل جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ٬ن٠ل ي٠ح١ جسفى ٧ي٠ح١ جدػش ٠٬ح اـج ح١ جٱحء ١٠ جي٠ح١

ج٧٬خ جؾ٬ر ، ؤ ؤ٤٢ ٬سوف ٩ ؤػؿ٠٥ح ؿ١٧ ج٭ؾف .

1 - E-M. Bey ,Op.cit , fasc. 851, n° 40 .n° 53 2 - Alain Bénabent, Droit civil , Les contrats spéciaux civils et commerciaux , 8° édition, Montchrestien,

Paris , 2008 , p 162, n° 362 . 029ه ، ٠فظ لحد ، جؾوح٢٧ر وؾف ؤػ٠ؿ . 404 ه ، ٠فظ لحد ، جٴخدلح ٥ٴل ٠ل - 3 . 406، ٠فظ لحد ، ه جٴخدلح ٥ٴل ٠ل - 4

Page 29: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل األول التزامات المؤجر في عقد االعتماد اإليجاري

25

٫ جي٠ح١ ٢ظؿ ؤ١ ج٠ئظف ٫ ؿ جٱ٬ظحف ٬ي١٠ جسفى ج٠حؿ٪ دحفظ٧ ا٩ ج٧جؿ جح٠ر ٧جسفى جح٫٢٧٢ جوحؿف ٤٢٠ ؤ٧ ١٠ ؤسدح٤ ، ٠ح ؤ٤٢ ٬ي١٠ جسفى جح٫٢٧٢ جوحؿف ١٠ ج٬ف

.1 ١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ ٧627 628ؿ١٧ جسفى ج٠حؿ٪ ، ٧ـ ػلخ ج٠حؿذ

، ٠ 2 ١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ 622فذ ػلخ ٢ه ج٠حؿذ ٠ح ؤ٤٢ ٬ي١٠ ج٧٬خ جؾ٬ر ٫ ج١٬ ج٠ئظ ا٠ح٬٢ر احء ج٠ئظف ١٠ ي٠ح١ ج٧٬خ جؾ٬ر دحٳسح ٩ ـ .

ؤ٠ح دح٢لدر ي٠ح١ جسفى جح٫٢٧٢ ، ٧٦ ٬ؿؾل ٫ احف ج٢ح جح ، ػ٬ش ٬دل ل جسح ١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ . ٩669/0 جٱحء ؤ٧ جسػؿ٬ؿ ١٠ جي٠ح١ ٤٬ ، ػلخ ٢ه ج٠حؿذ

٤٢٠ ، ٢ظؿ ؤ٦٢ح س٢ه 80/0ج٠س دحٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ٫ ج٠حؿذ 96ـ٧69دحفظ٧ ا٩ جٯ٠ف ٩ ي٠ح١ ج٠ئظف ٠لسإظف ٬ف جحظق ١ ل لدخ ٬ػ٧ل ؿ١٧ جٳ٢سح دحٯول ج٠ئظف ، ٧ج٢حسط

١ ج٠ئظف ؤ٧ ١ نؾه آؾف.

١٠ ٥ـج جٯ٠ف ٩ ا٠ح٬٢ر جسح ؤفج 07/8دح٢ه ٫ ج٠حؿذ اٳ ؤ٤٢ ٬ؾفض ١ ٥ـ٣ جحؿذ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ٩ احء ج٠ئظف ١٠ جٳسقج٠حز ج٠حذ حؿذ ٩ حس وحػخ ٬٠ر

دح٢ه دنل ٧جيغ ٧وف٬غ ٩ ا٠ح٬٢ر 02جٯول ج٠ئظف ، ص ٬إس٫ ٫ جفذ جصح٬٢ر ١٠ ج٠حؿذ لسػح ٧ي٠ح١ ج٧٬خ جؾ٬ر ، ٥٧ـج دح٢لدر ٴس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ و٧ل احء ج٠ئظف ١٠ ي٠ح١ جٳ

ج٧٢٠ر .

١٠ 82ؤ٠ح ٠٬ح ٬س دحٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ و٧ل ٬ف ج٧٢٠ر ، ؿ ٢ه ج٠نف ٫ ج٠حؿذ ح ٩ جسقج ج٠ئظف دل جٳسقج٠حز ج٠حذ ٩ حس وحػخ ج٬٠ر دوس٤ ٧٥ ج٠ 96ـ69جٯ٠ف

ح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ : " ٩ ج٠ئظف ؤ١ ٠٬س٢ ١ ل سفى ٬ػ٧ل ؿ١٧ ج٢سح ج٠لسإظف دح١٬ ج٠ئظفذ . ٧ٳ ٬ظ٧ق ٤ ؤ١ ١٠ ج 628ج٠حؿذ - 1

٬ػؿش د٦ح ؤ٧ د٠ػحس٦ح ؤ٪ س٬٬ف ٢٬ه ١٠ ٥ـج جٳ٢سح . ٫٢ وحؿف ١ ٠لسإظف آؾف٧ٳ ٬سوف ي٠ح١ ج٠ئظف ٩ جٯحل جس٫ سوؿف ٤٢٠ ؤ٧ ١٠ سحد٤٬ ، دل ٠٬سؿ ا٩ ل يفف ؤ٧ سفى ح٧٢

. 0749ؤ٧ ؤ٪ نؾه س٩ جػ ١٠ ج٠ئظف ". ٧ؿ ٢ه ج٠نف جف٢ل٫ ٩ جسفى جح٫٢٧٢ ٫ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ ٫ ج٠حؿذ ، : " ٳ ٬ي١٠ ج٠ئظف ٠لسإظف جسفى ج٠حؿ٪ جوحؿف ١٠ ج٬ف جـ٪ ٳ ٬ؿ٫ ػح ٩ ج١٬ ج٠ئظفذ ١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ 627ج٠حؿذ

٠٧0741لسإظف ؤ١ ٬حخ نؾو٬ح ج٠سفى دحس٬٧ى ١ جيفف جـ٪ ػ٤ ، ٤٧ ؤ١ ٠٬حفك يؿ٣ ل ؿح٨٧ جػ٬حقذ ". سحد٦ح ج٠حؿذ ١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ جف٢ل٫.

ح ، ل ٠ح ٧٬ظؿ دح١٬ ١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ : " ٬ي١٠ ج٠ئظف ٠لسإظف ، دحلسص٢حء ج٧٬خ جس٫ ظف٨ جف ٩ جسلح٠غ ٦٬ 622ج٠حؿذ - 2 ج٠ئظفذ ١٠ ٧٬خ سػ٧ل ؿ١٧ جلس٠ح٦ح ؤ٧ س٢ه ١٠ ٥ـج جٳلس٠حل ٢وح ٠ػل٧لح ، ٠ح ٧٬ظؿ جسح ٩ ؾٴ ـ ".

Page 30: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل األول التزامات المؤجر في عقد االعتماد اإليجاري

26

ول ج٠ئظف ، ٧ؾه ٠ظ٧٠ر ١٠ جٳسقج٠حز دحـف ٫ فجز ٥ـ٣ ج٠حؿذ ١٠٧ د٦٢٬ح جٳسقج .1 دي٠ح١ جسفى ٧ي٠ح١ ج٧٬خ جؾ٬ر

اٳ ؤ٤٢ ؤ٧ظؿ جلسص٢حء ـ ٫ ج٠حؿذ ٢ل٦ح ، ٬س٠صل ٫ جسح ج٠سحؿ١٬ ٩ ؾٴ ـ ، ص ٬إس٫ فج ؤ١٠ ٢ك جٯ٠ف ، دح٢ه وفجػر ٩ ا٠ح٬٢ر جسح ٬٧69ئؿ ٥ـج جٳلسص٢حء ٫ ٢ه ج٠حؿذ

ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ٩ سل ج٠لسإظف دحسقج ؤ٧ ٠ظ٧٠ر ١٠ جٳسقج٠حز ج٠سر دح٠ئظف ، ٧جس٢حقل ١ جي٠ح٢حز جؾحور دلدخ ٫ ؤ٧ ٧ظ٧ؿ حث ؤ٧ ٧٬خ ؤ٧ ؿ ٠حدر جٯول ج٠ئظف

ػؿ٧ؿذ . ؤ٧ ؤ١ س١٧ ٥ـ٣ جي٠ح٢حز ٠

ج٠س دحٳس٠حؿ 96ـ٬69سيغ ٢ح ؤ١ ج٠نف جظقجثف٪ ١٠ ؾٴل ٥ـ٣ ج٧٠جؿ ١٠ جٯ٠ف جٱ٬ظحف٪ ، ؿ ؤ٩ جػ ٠سحؿ١٬ دبحء ج٠ئظف ١٠ جي٠ح١ ل٧جء ي٠ح١ جسفى ؤ٧ ي٠ح١

، دحسدحف ؤ١ ج٧٬خ جؾ٬ر ، ٧ـ ؾف٧ظح ١ ج٧جؿ جح٠ر ٠٬ح ٬س دحٳسقج دي٠ح١ جسفى ، ٧ج٧جؿ ج٠سر دحٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ سسدف ٧جؿ ؾحور دح٢لدر ٧جؿ جح٠ر ٫ جؾحه ٬٬ؿ جح

669/90، ب١ ٢ه ج٠حؿذ ٤٢ سد٬ح حؿذ جح١٧٢ جظؿ٬ؿ ٫٬ جح١٧٢ جؿ٬ؤجح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ ، اٳ جٱحء ؤ٧ جسػؿ٬ؿ ١٠ جي٠ح١ دلدخ جسفى ١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ ، ٧جس٫ سسدف ل جسح ٬سي١٠ج٠س دحٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ٧ٯ٦٢ح سؿ 96ـ69جح٫٢٧٢ جسحح دحٴ ، ؤػؿش ١٠ ٢و٧ه جٯ٠ف

حؿذ آ٠فذ ، ب٦٢ح س٫ ل ٠ح ٢٬ه ٩ احء ج٠ئظف ١٠ ي٠ح١ جسفى ٧ل جسح دؾٴ ـ ٬ؿ دحٴ .

ب١ جسلحئل ٠حقجل ٬صحف ػ٧ل ٠ؿ جٱحء ١٠ جي٠ح١ ج٢٠و٧ه ٤٬ ٫ ؤ٠ح ٫ جح١٧٢ جف٢ل٫ ٧ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ جف٢ل٬ر ا٩ ي٠ح١ جسفى ، ٧٥٧ ٠ح ٬ؿ نفح وػ٬ػح ٫ جح١٧٢ ٢فج

١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ جف٢ل٫ ج٠ق٠ر دحي٠ح١ ١٠ ف ج٠ئظف دح٢ح 0749ؿ س ٢ه ج٠حؿذ .2 جح

. ١٠69/96 جٯ٠ف ٦٬٬82ح ١٠ ٢ه ج٠حؿذ جفذ جفجدر ٠٧ح- 1 . 808 ه ، ٠فظ لحد ، اهغبى اهلب هوخأسس اهخيو، ٥ح٫٢ ؿ٬٧ؿجف- 2

جٳس٠حؿ ٠٧ح ٬ئؿ ؿ س جٳسقج دحي٠ح١ ٫ ؿ جٱ٬ظحف دنل ح ٫ جح١٧٢ جف٢ل٫ دح٢ح جح ، ٧جلسدحؿ ٠لئ٬٧ر ج٠ئظف ٫ ؿ ٠ئظف ٫ ج٠س دح٠لئ٬٧ر ١ ل ج٢٠س٧ظحز ج٬٠در ٧جـ٪ ٬د ٩ ج ٠0622ح٪ 06جٱ٬ظحف٪ دنل ؾحه ٫ ٥ـ٣ ج٠لإر ، ح١٧٢

Paul-Henri Antonmattei et Jacques Raynard , Droit civil , Contratsؿ جٱ٬ظحف ، ؿ١٧ ج٠ئظف ٫ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ .spéciaux , 5° édition , Litec , France , 2007 , p 238 , n° 317.

Page 31: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل األول التزامات المؤجر في عقد االعتماد اإليجاري

27

ؤ١ س ج٧ؿ سسي١٠ نف١٬ ٬٬ح١ ج٠ئظف ١٠ ج٠لئ٬٧ر : جٯ٧ل ٫٬ ج٠ئظف وفجػر ـ ١٠ ي٠ح١ ج٧٬خ جؾ٬ر ، ٧جصح٫٢ نف ح دبحء ج٠ئظف ١٠ ج٠لئ٬٧ر ج٢حنثر ١ ظق ج٠لس٬ؿ

.١٠ جلس٠حل جٯول ج٠ئظف ٩ ج٧ظ٤ ج٠فف

٧ل ج٠لسإظف ول ٩ ػحس٤ ٧ز جسل٬ ، ٠ ج٢ه ٧سدف٬ف ٥ـ٣ جنف٧ ٬سإس٩ ١٠ جسفجى د ٩ ؿ ٠لئ٬٧ر ج٠ئظف اـج ظق ج٠لسإظف ١ جلس٠حل جٯول ٩ ج٢ػ٧ ج٠فف ، ٠٠ح ٢٬سط ٤٢

.1 احء ج٠ئظف ١٠ ل جسقج دحي٠ح١ ل٧جء س جٯ٠ف دي٠ح١ ج٧٬خ جؾ٬ر ؤ٧ دي٠ح١ جسفى

٧ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ جف٢ل٬ر ، ؤ٤٢ ١٠٬ ٠لسإظف ؤ١ ٬لس٠ل ػ٬ش ٢ظؿ ٠صٴ ٫ ؤػؿ د٧٢ؿ ظ٬٠ ػ٧ ج٠ئظف جس٫ ؤ٢حد٤ ٦٬ح ٧ػ٦٧ح ٤ ، ؿ١٧ ؤ٪ ٠لئ٬٧ر ١٠ ظح٢خ ج٠ئظف ٫ ػحر فى جدحث س٬٢ـ جسقج٠حس٤ ؤ٧ جسإؾ٬ف ٫ س٬٢ـ٥ح ، ؤ٧ ح١ ٢٥ح ٢قج ٫ سد٬ نف٧ جي٠ح١ . ٠ح ؤ٤٢ ٳ

.2 ٪ ٠لئ٬٧ر اقجء ج٠لسإظف ١ ؤحل جدحث٬سق دإ

اٳ ؤ١ ٥ـج جٱحء جنح٠ل ٳ ٬ظؿ سدف٬ف٣ اـج ح١ جٯ٠ف فجظح ا٩ ج٠ئظف ٢ل٤ ، ٠٠ح ٫٢٬ ؤ١ ج٠ئظف ٬سدف يح٢٠ح سفي٤ جنؾو٫ ، ؤ٧ سفى ج٬ف ج٠د٫٢ ٩ لدخ ح٫٢٧٢ اـج ح١ جػ ؿ

آل ا٤٬ ١٠ ج٠ئظف ٢ل٤ .

٥ـج ٧٬ظخ ٩ جحي٫ سل٬ف د٧٢ؿ جؿ ٠ ؿ٠ظ٦ح ددي٦ح ، ٠٠ح ٬ل٠غ دح٧٧ ٩ ؿٳر ل ل ٦٢٠ح ، يٴ ١ ٧ظ٧خ سل٬ف جٯح جس٫ سػس٠ل ؤصف ١٠ ٩٢٠ ٩ ج٢ػ٧ جـ٪ ٬سل ٧د٬ر

ح١ جسح٠ل ، ٠ جٱنحفذ ا٩ ؤ١ ظ٬٠ ٢٠حقحز جي٠ح١ ج٠ف٧ير ٩ جيحء جف٢ل٫ ٠سر دي٠ . 3 ج٧٬خ جؾ٬ر

ذبهذب ـ شسع إؽفبء اهيؤسس ي اهظيب :

٫ ٬وغ د٢ؿ احء ج٠ئظف ١٠ جي٠ح١ ٫ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ٬ظخ ؤ٧ٳ ٧دل ل ن٫ء ، ؤ١ ١٧٬ ح١٧٢ جؿ٧ر ٢٬ه ٩ ا٠ح٬٢ر ـ ، ؤ٪ د٧٦٠ ج٠ؾحر ؤ١ ٳ ٬سدف جٳسقج دحي٠ح١ ١٠

ح جح .ج٢

. 461ه ، ٠فظ لحد ، ٬حك ٢حو٬ا . 896ه٠فظ لحد ، ، اهغبى اهلب هوخأسس اهخيو، ٥ح٫٢ ؿ٬٧ؿجف - 1 . 198ه ، ٠فظ لحد ،٬حك ٢حو٬اؤػؿ ٠٢حـض ٧ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ جف٢ل٬ر ، - 2 . ٧891 896ه ٠فظ لحد ، ، اهغبى اهلب هوخأسس اهخيو ،٥ح٫٢ ؿ٬٧ؿجف - 3

Page 32: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل األول التزامات المؤجر في عقد االعتماد اإليجاري

28

١٠ ؾٴل ٢و٧ه جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ ، )٫ ي٠ح١ ج٧٬خ جؾ٬ر(، ٥٧ـج ٠ح فل٤ ج٠نف جظقجثف٪ ، ٧جسنف٬ ج٠وف٪ 1 . ٧ـ جسنف٬حز ج٠حف٢ر حسنف٬ جف٢ل96٫ـ٢٧69و٧ه جٯ٠ف

٧جٯفؿ٫٢ .

جوف٬غ ؤ٧ جي٫٢٠ ١٠ ٧٥٧ ٠ح ؿفض ٤٬ ج٤ ٧جيحء ـ ، ٳسدحف٠٥ح جنسفج جٳلسدحؿ .2 ف ج٠ئظف وػ٬ػح

جس٫ سػح ٧٢ح ٠ح ٩ ػ اٳ ؤ١ ٥ـج جٱحء ٳ ٬س اٳ دس٧جف دى جنف٧ جٯؾف٨ ، ج٠لسإظف ٢ؿ جس٢حقل ١ ػ٤ ٫ جي٠ح١ ، ٧ـ جػسفج٠ح حؿذ س٧جق٪ ج٭ؿجءجز ٫ ؿ جٳس٠حؿ

. 3 حقل ٬ح ؤ٧ ظقث٬ح ؿ١٧ لدخجٱ٬ظحف٪ إ٪ ؿ آؾف ، ٧اٳ ؤودغ جس٢

٧ؿ ؤص٬ف ظؿل ٧جل ٫ جيحء جف٢ل٫ ؾحور ػ٧ل وػر نف احء ج٠ئظف ١٠ جي٠ح١ ٫ ٧ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ٠٬ح ٬س دحنف١٬ ج٭س١٬٬ وػر ٥ـج جٱحء ، ٧ج٠س٠صٴ١ ٫ :

: ٥٧ـج ٠ح ـ٥دز ا٤٬ ؤ٧ل ٠فذ ٠4ح١ ـ ؤ١ ٬فف ج٠ئظف ٠لسإظف ػ جفظ٧ ٩ ج٧٠فؿ دحي اػؿ٨ ٠ػح جؿفظر جٯ٩٧ جف٢ل٬ر ػ٬ش جسدفز احء ج٠ئظف ١٠ جي٠ح١ وػ٬ػح ، دنف ؤ١ ٬فف ٥ـج جٯؾ٬ف ٠لسإظف ػ جفظ٧ ٩ ج٧٠فؿ دحي٠ح١ . ٧يز د٤ جفر جسظحف٬ر ٠ػ٠ر

، ٫٧ ػ ٠ػ٠ر ج٢ى ففز ٤٬ ج٢ى جف٢ل٬ر ٫ ػ١٬٠ ٦ح ، ص س٧جز جٯػح ٩ ـدإ٤٢ ٳ ١٠٬ حي٫ ج٧٠ي٧ فى ؿ٨٧ ج٠لسإظف يؿ جدحث ، دل ؤ١ ٬دػش ٠٬ح اـج ح١ ؿ

. ٧ؿ جلسف جيحء ٩ ٥ـج جنف .5 جلسحؿ ١٠ سػ٬٧ل ؿح٨٧ ج٠ئظف وحػ٤ ٫ ٧٠جظ٦ر جدحث

: ٥٧ـج ٠ح ـ٥دز ا٤٬ اػؿ٨ ٬6حف جٯول ٧٠٧فؿ٣ ـ ٢٠غ ج٠ئظف جػف٬ر جح٠ر ٠لسإظف ٫ جؾس ٠ػح جٳلسث٢ح جف٢ل٬ر، ٧يز دإ٤٢ ٳ ١٠٬ سف٬ف جٱحء اٳ اـج ح١ ج٠لسإظف ؿ ٢٠غ جػف٬ر

جح٠ر ٫ جؾس٬حف جٯول ٧ج٧٠فؿ ، ٬٧سإس٩ ـ دؿ سؿؾل ج٠ئظف ٫ س ج٠لحثل جس٬٢ر .

١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ جف٢ل٫ 0749ج٠حؿذ - 1 trib.com.paris,19 mai 1970 .j.c.p.1971ف ١٠ ٠حفير دى يحء ج٧٠ي٧ جف٢ل٫ .٧ـ دح- 2 . 046 ه ، ٠فظ لحد ، دقج ٠دف٧ - 34 Thierry Bonneau , Droit bancaire , 8° édition , Montchrestien , 2009 , Paris , p 415 ,n° 542 - 5 Cf . com .26 janvier 1977 .bull civ n° 28. Cabrillac , Op.cit. n° 41 - 6 Thierry Bonneau , Op.cit. p 415 , n° 542 -

Page 33: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل األول التزامات المؤجر في عقد االعتماد اإليجاري

29

٠س٢حق ػ٠٦٧ح ٫ ج٤ ٧جيحء جف٢ل١٬٬ ٬ظخ س٧جف دى دحٱيحر ا٩ ٥ـ١٬ جنف١٬ ج جنف٧ جٯؾف٨ وػر جٱحء ١٠ جي٠ح١ ج٠فف وحغ ج٠ئظف ، ٧جس٫ ٢ظؿ٥ح ٫ ج٧جؿ جح٠ر

٧ج٠س٠صر ٫ :

ـ سي١٬٠ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ د٢ؿج ؾحوح ٢٬ه ٩ نف احء ج٠ئظف ١٠ جي٠ح١ ، ٧ؿ سإظف ٤٬ ٫ ػحر ظق٣ ١ جلس٠حل جٯول ج٠ئظف ، ١ اـج ٬سي١٠ ؿ جٳس٠حؿ فظ٧ ج٠ل

جٱ٬ظحف٪ وفجػر ـ ، ٢ؿ٥ح ٬س جظ٧ء ا٩ جٯػح جؾحور دؿ جد٬ ؤ٧ ج٠ح٧ر ، نف٬ر ؤ١ . 1 سس ٠ د٬ر ؿ جٱ٬ظحف

ول ج٠ئظف ، ؤ٧ ؤ١ ٠٬ؿ ا٩ اؾحث٤ ـ ٬ظخ ؤ١ ٳ ١٧٬ ج٠ئظف ح٠ح دح٬خ جـ٪ ٬سف٪ جٯ ١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ جظقجثف٪ ، ؤ٧ ١٧٬ جػ جـ٪ ٬ؿ٤٬ ج٬ف ؿ آل 669/4دم ٤٢٠ ػلخ ج٠حؿذ ا٤٬ ١٠ ج٠ئظف ٢ل٤ .

دسػ ٥ـ٣ جنف٧ ١٧٬ احء ج٠ئظف ١٠ جي٠ح١ ٫ ٧٠جظ٦ر ج٠لسإظف ٫ ؿ جٳس٠حؿ دحي٠ح١ .دحث ؤ٧ ج٠ح٧ل لسإظف ٢٥ح جفظ٧ ٩ ججٱ٬ظحف٪ وػ٬ػح ، ٬٧د٩ ٠

سسػ اهيضخأسس ؽو اهتبئؼ أ اهيلبل تبهظيب : –اهفسػ اهذب

٬سفف ٠لسإظف د٢حء ٩ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ٢٧س٬ظر ٱحء ج٠ئظف ١٠ جٳسقج دحي٠ح١ ، ، ٧جـ٪ ٬سدف نف وػر ٥ـج جٱحء ، ا٠ح٬٢ر فظ٧ ج٠لسإظف ٩ جدحث ؤ٧ ج٠ح٧ل دحي٠ح١

٦٧ـج ب٫٢٢ لإسفى ٫ ٥ـ٣ ج٠لإر ا٩ انح٬ر جسحل د١٬ جد٬ ٧جٱ٬ظحف ٫ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ٧ـج سؿؾل ج٠ئظف ٢ؿ فظ٧ ج٠لسإظف دحي٠ح١ ٩ ج٧٠فؿ ؤ٧ ج٠ح٧ل ، ٠ سػؿ٬ؿ

. ـج جفظ٢٧ح جػ٧ ج٠ففذ ٠لسإظف ٢ؿ ٬ح٤٠ د٦

، جدر جٯ٩٧ ، ؿجف اهخشاى اهيؤسس تظيب اهخؾسط االضخحلبق ف ؽلر اهخأسس اهخيو / رساضج يلبسجدلح ؤػ٠ؿ ٠ل ػ٠ؿج١ ، - 1 . 492جٯفؿ١ ، ه ، ٢4909ؿ٬ل ٢نف ٧جس٧ق٬ ،

Page 34: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل األول التزامات المؤجر في عقد االعتماد اإليجاري

31

اهخفبؽل ت اهتؼ اإلسبس : أال ـ

سي١٠ نفر جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ نف٧ح س٦٬ح ١٠ جٳسقج دحي٠ح١ ، ٫ ، اٳ ؤ٤٢ ٢فج ١٧ 1 ٠حدل ؤ١ س٢ل ا٩ ج٠لس٬ؿ ػ٦ح ٫ جي٠ح١ ج٠فف ٦ح دل جدحث ؤ٧ ج٠ح٧ل

١ ؿ جد٬ ، ٧دحسدحف٣ فح ٫ ؿ جٱ٬ظحف ، ب١ ٥ـج ٬ئؿ٪ د٢ح ا٩ جدػش ج٠لسإظف ؤظ٢د٬ح ٫ ٠لإر جسحل د١٬ ؿ جد٬ ٧جٱ٬ظحف ٠٧فر ٠فق ج٠لسإظف ٢ؿ فظ٤٧ دحي٠ح١ ٩ جدحث

ؤ٧ ج٠ح٧ل .

، فى ل ٠ح ١٠ فك جيحء جف٢ل٫ ٫ جدؿج٬ر ٠دؿؤ جلسٴل ؿ جد٬ ١ ؿ جٱ٬ظحف .2 نإ٤٢ ؤ١ ٬ظ٠ د٠٦٢٬ح ، ؤ٧ ؤ٪ ػ ١٠٬ ؤ١ ٬ئلك ٩ ؤػؿ٠٥ح حثؿذ جصح٫٢

اٳ ؤ٤٢ دحفظ٧ ا٩ جٴحز ٧جف٧جد ج٢٠ػؿفذ ١٠ جد٬ ٢ظؿ ؤ١ ٦ح ؤصفج ٩ جٱ٬ظحف ، ـ ؤ٤٢ ٠لس١٬ ٫ ٬٠ر ١٠٬ جن ٫ جد٬ ١ وػر جٱ٬ظحف، ٯ٤٢ اـج ح١ جد٬ ٧جٱ٬ظحف ػ٬ر

جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ب١ ج٠ئظف ٳ ١٠٬ ؤ١ ٩٬ دنل وػ٬غ ١٠ ظ٬٠ جسقج٠حس٤ ٫ ٧٠جظ٦ر .3ج٠لسإظف ، ٧اٳ ب١ ٥ـج جٱ٬ظحف ل١٧٬ ا٬ظحفج ٠ن٥٧ح

٠ح ؤ١ د٧ل ؤؾـ ج٠ئظف ٩ حس٤ ا٠ح ي٠ح١ ج٠لسإظف ، ؤ٧ ٢ل ػ٤٧ ج٠لس٠ؿذ ١٠ جنفجء ا٩ ف ، ٬ئؿ ٧ظ٧ؿ ٥ـج جسحل ، ٠٠ح ٬ئؿ٪ د٢ح ا٩ جلسدحؿ ج٠ؿ٠ر جس٫ سإؾـ دحلسٴ٬ر جد٬ ج٠لسإظ

.4 ٧جٱ٬ظحف ٧جس٫ جسدف٥ح جيحء ٧دى ج٤ ٠ؿ٠ر ٬٢٠ر دحؿة جٯ٠ف

١٠ ٥ـ٣ ج٢سحثط ج٠ػ٠ر دؿل ، ٧ج٠لح٬فذ ٢٠ جٳسوحؿ٪ ج٬٠ ٴس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ٬سد١٬ إص٬ف جد٬ ٩ جٱ٬ظحف، ٤٢٠٧ ؿ ا٠ح١ جول د٠٦٢٬ح ٧ج٧ل دحلسٴ٠٦ح ١ دي٠٦ح .٢ح س

. 049ه ، ٠فظ لحد ، ٫ ل٬ؿ حل- 1 . 041ه دقج ، ٠فظ لحد ، ٠دف٧- 23 - Charles Goyet , Le louage et la propriété a l’épreuve du crédit-bail superficiaire ,LGDJ ,Paris ,1983 , p

65, n° 115 . 4 Ibid. p 65, n° 115 -

Page 35: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل األول التزامات المؤجر في عقد االعتماد اإليجاري

31

اٳ ؤ١ ٥ـج ٳ ٫٬ سو٬٢ح ح٬٢٧٢ح ٠ػؿؿج ، ٧ف ا٠ح٬٢ر جسدحف جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ددلحر سظ٬٠ح جٱ٬ظحد٫ ٫ ٥ـج جح١٧٢ ٩ د٬ ٧ا٬ظحف، اٳ ؤ١ ٥ـج جٱ٬ظحف ٧٥ ا٬ظحف دسػؿ٬ؿ جح١٧٢ ، ٯ٤٢ دح٢ف ا

.1 جؿ ل١٧٬ جؿ دحٴ

٠ح ٦٬ف ٢ح دإ١ سل٬ جٯؿ٧جف جس٬٢ر ٧ج٠ح٬ر ، يف٧ف٪ ٳسوحؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ٧ٳ ٬س اٳ ٫ جػحر جس٫ ١٧٬ ٦٬ح ج٠لس٬ؿ ٫ ٠فق٣ ٬ك د٠لسإظف ، ٧ا٠٢ح ند٤ ٠نسف٪ ، ٧٦ ٬ك

ح٤٢ ؤ١ ٬سوف يؿ ٠ئظف٣ ، ٬٧ك ـ د٠نسف ٯ٤٢ ٳ ٬ػ٧ق ور ج٠ح، د٠لسإظف ، ٯ٤٢ ٬ك دب٠٠٠ح ٫٢٬ ؤ١ ج٢ح جح٫٢٧٢ ٴس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ٬ك ٢س٬ظر ح١٧٢ جٱ٬ظحف ، ٧ٳ ح١٧٢ جد٬ ، ٧ا٠٢ح

ر٬ئؿ ٥ـج ٧٦فج ح١٧٢ ٠لسل ٴس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ٠و٠ ٬٠ر ؤو٬ر ٠٧س٬٠قذ ١ ج٧ؿ ج٠ن ٢٧les contratsظؿ ؤ١ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ٬و٢ سػز حثر ٧ؿ ج٧ي سػز جسوف ٦ح ،

de mise à disposition 2د٧ي٤ سػز ج٬ؿ ٧ي٬ر " ٧ي جن٫ء سػز سوف " ، ٧س٫٢ دحفذ ،٧٦ ح٫٢٧٢ ٧ل٬ر د١٬ جػ٬حقذ ٧جس٠ ، ٥٧ـج ٠ح ٬سدف د١٬ جد٬ ٧جٱ٬ظحف ، ٠ح ٫٢٬ احء ٠ح١ ٠

. 3 ظؿ٬ؿ

٠ح ؤ١ جٴحز جح٬٢٧٢ر ٠ح د١٬ ج٠ئظف ٧جدحث ؤ٧ ج٠ح٧ل ١٠ ظ٦ر ، ٧ج٠ئظف ٧ج٠لسإظف ١٠ ظ٦ر ؤؾف٨ ، س٦ف ٩ ؤ٦٢ح ٴحز ٠لسر ١ دي٦ح ، اٳ ؤ٦٢ح ٫ ج٧ج سفسد جفسدحح ٧ص٬ح ٠٬ح

ر ١٠ ػ٬ش ٧ظ٧ؿ جصح٬٢ر ؤ٧ ؿ٦٠ح ، ٧ـ ٳ٢ودحخ د٦٢٬ح دػ٬ش سئصف جٴر جٯ٩٧ ٫ جٴر جصح٬٢ . 4 ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ٩ جٯو٧ل جس٫ ٬نسف٦٬ح ج٠ئظف

جٯ٠ف جـ٪ ٬فك دحيف٧فذ سحٴ د١٬ ج٧ؿ ج٢٧٠ر ٴس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ٬٧ؿػى ل ٧ل حؿ جٱ٬ظحف٪ ٫ جٯول ٧٥ ٠ؾح ـ ، ٠٠ح ٫٢٬ ٧ظ٧خ ٠فجظر ج٧٠جؿ جس٫ سسدف ؤ١ ؿ جٳس٠

ؿ ا٬ظحف ، ٧جس٫ جلس٢ؿ ا٦٬ح جيحء ٫ جول د١٬ جد٬ ٧جٱ٬ظحف ، ٧فى جٴر ٠ح د١٬ ج٠لسإظف د٤ ، ٩ ؾٴ جص٬ف ١٠ ج٧ؿ ج٢٠سنفذ ؾحوح ٧جدحث ، ؾحور ٧ؤ١ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ح٢٧٢ح

٧جس٫ ٬س س٦٠٬٢ح دح١٧٢ ٠لسل.

1 Ibid. p 65 , n° 116 - 2 Paul-Henri Antonmattei et Jacques Raynard , Op.cit. p 197, n° 250 -

- 3 Charles Goyet , Op.cit. p 66-67, n° 119 . 479وؾف ؤػ٠ؿ جؾوح٢٧ر ، ٠فظ لحد ، ه - 4

Page 36: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل األول التزامات المؤجر في عقد االعتماد اإليجاري

32

خرذل اهيؤسس ؽر سسػ اهيضخأسس تبهظيب : ذبب ـ

٬س١٬ ٩ ج٠ئظف اػحر جػ٧ جس٫ ٬س٠س د٦ح ٫ ٧٠جظ٦ر جدحث ؤ٧ ج٠ح٧ل ا٩ ج٠لسإظف فظ٧ ٩ ٥ئٳء دحي٠ح١ ، ؾحور اـج ح١ ج٠لسإظف ؤظ٢د٬ح ١ ؿ جد٬ ، بـج ٢ح دوؿؿ س٬٧٠ل

٠فق ج٠لسإظف ، بـج ح١ ٥ـج جٯؾ٬ف ٬٧ٴ ١ ج٠ئظف ٫ د٢حء حف ، ب١ جٯ٠ف ٬ؾس دحؾسٴجسحؿ ٠ ٠ح٧ل ا٢نحء ج٠دح٫٢ ، ب٤٢ ٬ؿ ٢٥ح ؤظ٢د٬ح ١ ؿ ج٠ح٧ر ج٠دف د١٬ ج٠ئظف ٧ج٠ح٧ل ، ٢٥٧ح ٬ظخ ٩ ج٠ئظف س١٬٠ ج٠لسإظف ١٠ جفظ٧ ٩ ج٠ح٧ل ، ؤ٠ح اـج ح١ ج٠لسإظف ٫ ٠فق

ٴس٤ ٠ ج٠ئظف ، ب٤٢ ٬دف ؿ ج٠ح٧ر ٠ ٠ح٧ل ا٢نحء ج٠دح٫٢ دحل٤٠ جؾحه ، ٠٠ح ج٠ح٧ل ٫ ٫٢٬ ٧ظ٧ؿ ٴر نؾو٬ر ٠دحنفذ ، سظ٬ق ٤ جفظ٧ ٩ ج٠ح٧ل دحي٠ح١ ؿ١٧ ػحظر سؿؾل

.1ج٠ئظف

ؤ٧ ج٠ح٧ر اٳ ؤ١ ٥ـج جفظ٧ ٳ ٫٢٬ س٠س ج٠لسإظف دـجز جػ٧ ج٠ففذ ٢ؿ ادفج ؿ جد٬ دنل ٠دحنف ، حٯ٠ف ٬سي٫ ؤ٧ٳ جفظ٧ ا٩ ٠ح ظحء د٤ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ٠٧ح ٢٠ػ٤ ج٠ئظف ٠لسإظف ١٠ ػ٧ ١٠٬ ٤ ٠٠حفلس٦ح ٢ؿ ٬ح٤٠ دحفظ٧ ٩ جدحث ؤ٧ ج٠ح٧ل دحي٠ح١ ، ٦٧ـج

جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ سل٬فج ي٬ح، ٧ظخ سل٬ف دحفذ س٠س ج٠لسإظف دي٠ح١ جدحث ؤ٧ ج٠ح٧ل ٫ ٧ؿؤ٧ ج٠ح٧ل ػس٩ ٧٧ ح٢ز ج٧ؿ سػؿؿ دؿر ٠ح ٬ؾ٧ل ٠لسإظف ١٠ ػ٧ ٫ ػحل فظ٤٧ ٩ جدحث

. 2دحي٠ح١ ، ٯ٤٢ ص٬فج ٠ح ٳ ٧٬ج جحخ ج٠نحف ا٤٬ ػؿ٧ؿ جػ٧ ج٠ففذ ٠لسإظف

اؾحف ج٠ئظف دـ سد٬ح ٢ه ج٠حؿذ ٬٧س٧ظخ ٩ ج٠لسإظف ٫ ػحل ػؿ٧ش سفى ١٠ ج٬ف ، ٧ـ ١٠ ؤظل ؤ١ ٬س١٠ ١٠ جؿح ١ ٠وحػ٤ ، ٧ؿ ٢٬ي ا٤٬ 96ـ١٠69 جٯ٠ف 86/6

ج٠لسإظف ٠لحؿس٤ ٫ جؿح ١ ػ٤٧ ٯ١ ٤ ٠وػر ٫ فؿ سفى ج٬ف ٧جلس٠فجف٣ ٫ جٳ٢سح ٧جس٫ س٢ه 626/0ح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ ، ٫ ج٠حؿذ ، ٧ـج ٠ح ظحء ٫ ج٧جؿ جح٠ر ٫ ج3 دحٯول ج٠ئظف

٩ ؤ٤٢ ٬س١٬ ٩ ج٠لسإظف اؾحف ج٠ئظف دحؿ٨٧ ج٠ف٧ر ١٠ ج٬ف جـ٪ ٬ؿ٫ ػح ٩ ج١٬ ج٠ئظفذ ٬سحفى ٠ ػ ج٠لسإظف ٠٧حدس٤ دحي٠ح١ ، ٫٧ ٥ـ٣ جػحر ١٠٬ ٠لسإظف خ

اؾفجظ٤ ١٠ جؾوح .

. ٠896فظ لحد ، ه ، اهخيواهغبى اهلب هوخأسس . ٥ح٫٢ ؿ٬٧ؿجف ، ٧74 70ؿف٪ دؿ جسحع جن٦ح٧٪ ، ٠فظ لحد ، ه - 1 . ٧804 ٠800فظ لحد ، ه ، اهغبى اهلب هوخأسس اهخيو ،٥ح٫٢ ؿ٬٧ؿجف - 2 . 048ه ، 4992، ٠ـفذ ٠حظ٬لس٬ف ، ظح٠ر ل٬ ، االؽخيبر اإلسبس هوؾلبس ٠ػ٠ؿ ١٬٠ ٢ح ، - 3

Page 37: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل األول التزامات المؤجر في عقد االعتماد اإليجاري

33

يلسسث هويضخأسس عتلب ألحنبى ظيب اهتبئؼ اهيلبل :عبق اهحلق اهذبهذب ـ

٬ؾس ٢ح جػ٧ ج٢حنثر ١ ي٠ح١ ج٠ئظف ٦٢ح ٫ ي٠ح١ جدحث ؤ٧ ج٠ح٧ل ، ٢س٬ظر جؾسٴ ج٧ؿ ، ؿ جد٬ ٧ج٠ح٧ر ١٠ ج٧ؿ ج٧ف٬ر ، ٠٠ح ٫٢٬ جسوحف ي٠ح١ جدحث د٬ر ل ١٠ ٥ـ٣

، ٧سفذ و٬فذ ، ٦٧ـج ٬ظخ جفظ٧ ٫ س 1ج٧٬خ جؾ٬ر ٧ز جسل٬ ؤ٧ ج٠ح٧ل ٩ ي٠ح١ج٠ؿذ ج٧ظ٬قذ ، ػ٬ش ٢ظؿ ؤ١ ج٠نف جف٢ل٫ ػؿؿ ٥ـ٣ ج٠ؿذ دل٢س١٬ ١٠ سحف٬ؽ جسنح ج٬خ ٥٧ـج ٠ح

.١٠2 جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ جف٢ل٫ 0962ظحء ٫ ج٠حؿذ

ف٪ ، ٢ظؿ ؤ١ ج٠نف ٬ػؿؿ ٠ؿذ ٢٬٠ر ، ـ ؤ٤٢ ١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ جظقجث 829ؤ٠ح ٫ ج٠حؿذ ٢ه ٩ ؤ٤٢ اـج سل ج٠نسف٪ ج٠د٬ ٧ظخ ٤٬ جسػ ١٠ ػحس٤ ٢ؿ٠ح ٬س١٠ ١٠ ـ ػلخ ٧جؿ جسح٠ل جظحف٬ر ، بـج ن ٬دح ٬ي٤٢٠ جدحث ٧ظخ ٤٬ ؤ١ ٬ؾدف ٥ـج جٯؾ٬ف ٫ ؤظل ٠د٧ل حؿذ ،

د٬ ، ٬ف ؤ٤٢ اـج ح١ ج٬خ ٠٠ح ٳ ٦٬ف دف٬ جٳلس٠حل جحؿ٪ ٧ظخ ب١ ٬ل جسدف فجي٬ح دح٩ ج٠نسف٪ د٠ظفؿ ٧٦ف ج٬خ ؤ١ ٬ؾدف جدحث دـ ، ٧اٳ جسدف فجي٬ح دح٠د٬ د٠ح ٤٬ ١٠

جس٫ س٢ه ٩ ؤ٤٢ اـج ؤؾدف ج٠نسف٪ جدحث دح٬خ ج٧٠ظ٧ؿ ٫ ٧٬820خ. ٧ـ جٯ٠ف ٫ ج٠حؿذ ج٧ز ج٠ٴث ح١ ٤ جػ ٫ ج٠حدر دحي٠ح١ . ج٠د٬ ٫

.3اٳ ؤ١ ٥ـ٣ ج٠ؿؿ ٳ سس اٳ دحي٠ح١ ج٢٠و٧ه ٤٬ ح٢٧٢ح ؿ١٧ جي٠ح٢حز جٳسح٬ر

١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ ج٠ؿذ 116ؤ٠ح اـج ح١ جٯ٠ف ٠سح دؿ ٠ح٧ر ، ؿ ػؿؿ ج٠نف ٫ ج٠حؿذ ٧ج٢٦٠ؿك ج٠٠حف٪ ٠سيح١٬٢٠ دنف ل٧٢جز ، ٧ـ ١ ل ٠ح ١٠٬ ؤ١ جس٫ ٬د٩ ٦٬ح ج٠ح٧ل

٬ػؿش ١٠ س٦ؿ ٫ ؤ٧ ظقث٫ ٠٬ح ن٬ؿج٣ ١٠ ٠دح١ ؤ٧ ؤح٠ح٣ ١٠ ٢٠نأز صحدسر ؤؾف٨ ، ٧٧ ح١ جس٦ؿ ٢حنثح ١ ٬خ ٫ جٯفى ، ٬٧ن٠ل جي٠ح١ ـ ٠ح ٧٬ظؿ ٫ ج٠دح٫٢ ٧ج٢٠نأز ١٠ ٧٬خ ٬سفسخ

د٢حء ٧لٴ٠س٤ . ٧سدؿؤ ٠ؿذ جل٧٢جز جنف ؤ٧ ٠ح ٬ل٩٠ دحي٠ح١ جنف٪ ، ١٠ ٧ز ٦٬ح س٦ؿ٬ؿ ٠سح٢ر ج . 4سل ج٠ل ٦٢حث٬ح

1 Alain Bénabent, Op.cit, p 160, n° 360 -

Paul-Henri Antonmattei et Jacques Raynard , Op.cit. p 171, n° 216 et s - 2 3 Alain Bénabent, Op.cit. p 164, n° 365 - ٠ح ٬ظخ جٱنحفذ ا٤٬ ؤ٤٢ اـج جسوف ٠ل ج٢٦٠ؿك ج٠٠حف٪ ٩ ٧ي جسو٬٠ ؿ١٧ ؤ١ ٬ دحفحدر ٩ جس٬٢ـ ١٬ ٠لئ٧ٳ اٳ ١ - 4

=١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ . ١٠111 جسو٬٠ ، ٥٧ـج ػلخ ٢ه ج٠حؿذ ج٧٬خ جس٫ ؤسز

Page 38: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل األول التزامات المؤجر في عقد االعتماد اإليجاري

34

٧ؿح٨٧ جي٠ح١ ٥ـ٣ سسحؿ دح٢يحء صٴش ل٧٢جز ١٠ ٧ز ػو٧ل جس٦ؿ ؤ٧ جسنح ج٬خ ، ١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ . 117ػلخ ج٠حؿذ

٫٬ ج٧٬خ جلحدر ؿ ٧ـ ج٧٬خ جس٫ س٦ف ب١ ي٠ح١ ج٠ئظف ؤ٠ح ٫ ؿ جٱ٬ظحف ؾٴل ٠ؿذ ٥ـج جؿ ، ٧٬٧ؿ ـ ٫ ج٧ج ا٩ ؤ١ جٱ٬ظحف ٧٥ ؿ ٠سحخ جس٬٢ـ ، ٠٧ح ٬س٧ظخ ٠لسإظف ٬ك ٬٠ر ن٫ء ٠ح ؾحل ١٠ ج٧٬خ ٫ آ٢٧ر ٢٬٠ر ، ٧ا٠٢ح جس٠س ج٠لس٠ف د٤ ٫ جنف٧

١ ي٠ح١ ج٠ئظف ٤٬ ٳ ٬سوف ٩ ج٬خ جؿ٬ جـ٪ ح١ ٧٠ظ٧ؿج ٧ز ، ٥٧ـج ٫٢٬ ؤ1 ج٠س ٦٬ح، ٧ا٠٢ح ٬ن٠ل ي٠ح٤٢ ـ ج٧٬خ جس٫ س٦ف دؿ جسل٬ ، ٧٦ ٠ق دحي٠ح١ جلسٴ جٯول ج٠ئظف

. 2 ٧ل ٠ؿذ جٱ٬ظحف

س٬٧ى ٠ح ؤ١ ج٠ئظف ٫ ؿ جٱ٬ظحف دحسدحف٣ ٠ق٠ح دي٠ح١ ج٧٬خ جؾ٬ر ٧٦ ٠ق دح ٩ ، 3 ٠لسإظف ١ ل ٠ح ١٠٬ ؤ١ ٬و٬د٤ ظفجء ٥ـ٣ ج٧٬خ ؿ١٧ ٧ظ٧خ اصدحز ١٠ ج٠لسإظف

ك ٠ح ٧٥ ٤٬ جٯ٠ف ٫ جد٬ ، ػ٬ش ؤ١ ٩ ج٠نسف٪ اصدحز ٧ظ٧ؿ ج٬خ ، ٠ح ٬ظخ ؤ١ ١٧٬ .4 ؤ٧ جػسفج٬س٤ ٥ـج ج٬خ ٧٠ظ٧ؿج دل جد٬ ، ٧اـج ٠ح ؤفجؿ خ جس٬٧ى ٤٬ اصدحز ل٧ء ٬٢ر جدحث

٢٧ػ ؤ١ ٥ـ٣ جٯػح سظؿ سد٦٬ح ٫ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ؤ١٬ ٬سػؿؿ ٢ح ػ٧ ج٠لسإظف دػلخ ٠فق ج٠ؿ١٬ دحي٠ح١ ، حٯول ؤ١ ٥ـج جٯؾ٬ف ٢٥ح ٧٥ ج٠ئظف ، اٳ ؤ٤٢ ٢فج ٱحث٤ ١٠

٤٢٠٬ جفظ٧ دؿ٧ف٣ ٩ جدحث جي٠ح١ ، ٢٧ل ػ٤٧ ج٠ففذ ١٠ جنفجء وحغ ج٠لسإظف ، جـ٪ ؤ٧ ج٠ح٧ل ، ٧جـج١ ٬ودػح١ ج٠ؿ١٬٢٬ دحي٠ح١ ٫ ٧٠جظ٦ر ج٠لسإظف .

بـج ح١ ج٠ؿ١٬ دحي٠ح١ ٧٥ جدحث ، ب١ ج٠لسإظف ٬س٠س دحػ٧ ج٢حنثر ١ ي٠ح١ جدحث ، ٧ـ ٠٧ح ٦٬٬ح ٫ جح١٧٢ ٦0960ح ج٧٠جؿ ٠٧ح ٦٬٬ح ١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ جظقجثف٪ ، ٧سحد 870ػلخ ج٧٠جؿ

ج٠ؿ٫٢ جف٢ل٫ . ٬٧ؾي ٯػح ي٠ح١ جدحث ، ل ١٠ دحث ج٧٢٠ل ، ٧دحث جحف جـ٪ ٳ ٧٬ دد٤٬ ٧ف س٠ح٤٠ .

١٠ جح١٧٢ ٠119ح ؤ١ ل نف ٬وؿ د٤ احء ج٢٦٠ؿك ج٠٠حف٪ ٧ج٠ح٧ل ١٠ جي٠ح١ ؤ٧ جػؿ ٤٢٠ ١٧٬ دحٴ ، ػلخ ٢ه ج٠حؿذ = .ج٠ؿ٫٢

. 40079 ، 784ه ، ٠فظ لحد ، ظ٬ف٧ ٤٬٬٧٥- 12 Alain Bénabent , Op.cit. p 252 , n° 545 - 3 - Ibid. p 252 , n° 545 4 - Ibid. p 167 , n° 367

Page 39: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل األول التزامات المؤجر في عقد االعتماد اإليجاري

35

ؤ٠ح اـج ح١ ج٠ؿ١٬ دحي٠ح١ ٧٥ ج٠ح٧ل ب١ ج٠لسإظف ٬س٠س دحػ٧ ج٢حنثر ١ ي٠ح١ ج٠ح٧ل ٠ح ٦٬٬ح ١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ جظقجثف٪ ٠ح فؤ٢٬ح٥ح لحدح ، ٧جس٫ سحد٦ح ج٧٠جؿ ٧ 116ػلخ ج٧٠جؿ

٠٧ح دؿ٥ح ١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ جف٢ل٫ ، ٬٧ؾي ٯػح٦٠ح ، دحث جحف جـ٪ ٬د٤٬ ٧ف س٠ح 0764 جد٢حء ، ٧ـج ج٠ح٧ل جـ٪ س٦ؿ دحد٢حء .

ؤ٧ ج٠ح٧ر ؿ١٧ ؿ جٱ٬ظحف، ٧٥ ؤ١ ؿ جد٬ ١٠٧ ؤلدحخ سف٬ف جي٠ح١ دح ؿ جد٬ ؤ٧ ج٠ح٧ر ح١ ٠ػل سح٧ى د١٬ ج٠لسإظف ٧جدحث ؤ٧ ج٠ح٧ل ، ٠٠ح ٫٢٬ فيحء ج٠لسإظف ٢ح جسقج جدحث ؤ٧ ج٠ح٧ل دحي٠ح١ ٫ جػؿ٧ؿ جس٫ ٬ي٫ د٦ح ؿ جد٬ ؤ٧ ج٠ح٧ر ، ٠ح ؤ١ جدحث

٬إؾـج١ ٩ حس٠٦ح ٠ح ٬ظح٧ق ٢ح جسقج٠حس٠٦ح ٠ح ٫٥ ٠ػؿؿذ ٫ ؿ جد٬ ؤ٧ ج٠ح٧ل ٳ .1 ؤ٧ ج٠ح٧ر

٢٧سحثط ـ سس٠صل ٫ س٠س ج٠لسإظف دحػ٧ ج٠ففذ ٠نسف٪ د٧٠ظخ ي٠ح١ جدحث ؤ٧ ج٠ح٧ل ، ؤ١ جيحء ٫ ٥ـج جوؿؿ ٫ جػؿ٧ؿ جس٫ ٬فف٥ح ؿ جد٬ ؤ٧ ج٠ح٧ر ، ٠٧ح سظخ جٱنحفذ ا٤٬

جف٢ل٫ ٳ ٬ف دنف٧ احء جدحث١٬ ج٠ػسف١٬ ١٠ جي٠ح١ ، ٯ١ ـ ٬ؿ ف٢٬ر ٩ ل٧ء ج٬٢ر ، ـ ؤ١ جف٢٬ر جس٫ ٧ي٦ح جيحء دح٢لدر دحث ج٠ػسف ٠٬ح 2 ٤٠ دح٬خ ج٧٠ظ٧ؿ دحٯول

.irréfragable 3ك ٬س د٤٠ دح٬خ جؾ٫ ف٢٬ر ٬ف حدر ٱصدحز ج

٤٢٠٬ سإل٬لح ٩ ٬خ دحٯول ا١ ج٠لسإظف جـ٪ جلسدل لر جسوف دحلؽ يؿ ج٧٠فؿ ، ٳ ج٠ئظف ، جسوف دلؽ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ٠حؿج ؤ٤٢ ٠٬حفك ؿ٨٧ يؿ ج٧٠فؿ ، ٥ـج ٫ ػحر

٢ل ؿ٨٧ جلؽ قدحث٦٢ ، دلدخ ٠ح اـج ٢٠غ ٥ـج جػ ، ػ٬ش ص٬فج ٠ح ٢ظؿ ؤ١ ج٠ئظف١٬ ٬في١٧ .4جسإص٬ف جؾ٬ف لؽ جد٬ ٩ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪

آهبح سسػ اهيضخأسس ؽو اهتبئؼ أ اهيلبل تبهظيب : – بهداهفسػ اهذ

دحسدحف آ١ ج٠لسإظف ف ؤظ٢د٫ ١ ؿ جد٬ ؤ٧ ج٠ح٧ر ج٠دف د١٬ نفر جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ج٧٠فؿ ؤ٧ ج٠ح٧ل ١٠ ظ٦ر ؤؾف٨ ، ؿ ؤص٬ف ج٢حم ػ٧ل سل٬ف فظ٧ ج٠لسإظف ٩ ١٠ ظ٦ر ، ٧

.801ه ٠فظ لحد ، ، اهغبى اهلب هوخأسس اهخيو، ٥ح٫٢ ؿ٬٧ؿجف - 1 . 808هج٠فظ ٢ل٤ ، - 23 Alain Bénabent , Op.cit. p 162 , n° 362 - 4 - 60 Cabrillac, Op.cit. , n° 39 .

Page 40: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل األول التزامات المؤجر في عقد االعتماد اإليجاري

36

ج٧٠فؿ ؤ٧ ج٠ح٧ل دحي٠ح١ ، ؾحور ٫ جيحء جف٢ل٫ جـ٪ سدح٢٬ز ؤػح٤٠ ٫ ٥ـج جٱحف سدح١٬ د٧٢ؿ ج٧ؿ ج٠دف٠ر س٬٢ ٬٠ر جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ١٠ ػ٬ش ج٭٬حز جس٫ ١٠٬ ١٠ ؾٴ٦ح

٠لسإظف ج٬ح د٦ـج جفظ٧ .

٥ـ٣ ج٭٬حز جس٫ ١٧٬ جػ دوػس٦ح ٠س٧ح ٩ ٠ؿ٨ سد٬ف٥ح ١ ٢ح جػ٧ ج٠ففذ ٠لسإظف ١٠ ظح٢خ ، ٠٧ؿ٨ جسقج ج٧٠فؿ ؤ٧ ج٠ح٧ل دفظ٧ ج٠لسإظف ٤٬ ١٠ ظح٢خ آؾف ، ؤ٪

. 1 ؿ ؤ٧ ج٠ح٧ل٠ؿ٨ ٢حـ ٢ل جػ ٫ جي٠ح١ ا٩ ج٠لسإظف ٫ ٧٠جظ٦ر ج٧٠ف

٧ل٧ ؤػح٧ل ؤ١ ؤلسفى ؤ٥ ٥ـ٣ ج٭٬حز دسد٬ح١ ٬٠٠قجس٦ح ، ٧جٳ٢سحؿجز جس٫ سفيز ٦ح.

اإلبتج : أال ـ

٠ل ح٫٢٧٢ ٬س دسػول ج٠ؿ١٬ ٩ فيحء جؿجث١ دنؾه ؤظ٢د٫ ٬سق جٱ٢حدر ٫٥ دحفذ ١ ١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ جظقجثف٪ . 466ذ د٧حء جؿ١٬ ٠ح١ ج٠ؿ١٬ . ٥٧ـج ٠ح ٢وز ٤٬ ج٠حؿ

فج ٫ ٥ـ٣ ج٬٠ر ، ٬س٠ص١٧ ٫ :ؤ٤٢٠٧ ب١ ٢٥ح صٴصر

ج٠ؿ١٬ ) ج٠ئظف ( ٬٧ل٩٠ ج٬٢٠خ . - جؿجث١ ) ج٠لسإظف ( ٬٧ل٩٠ ج٢٠حخ ؿ٤٬ . - جنؾه جٯظ٢د٫ ) ج٧٠فؿ ( ٬٧ل٩٠ ج٢٠حخ . -

٧دسد٬ ٥ـ٣ جو٬ر ٩ ٬٠ر جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ٢ظؿ ؤ١ ج٠ئظف ٬٢٬خ جدحث ٫ ج٧حء ١٠ ج٤ ا٩ سف٬ف وػر ٠ح سسي٤٢٠ ٧ؿ جٳس٠حؿ ٧ؿ ـ٥خ ظح٢خ .دحٳسقج دحي٠ح١ ؿ٨ ج٠لسإظف

. ٧ؿ ٧ظؿز ٥ـ٣ ج٢ف٬ر 2جٱ٬ظحف٪ ١٠ فظ٧ ج٠لسإظف ٩ جدحث دحي٠ح١ جلس٢حؿج ا٩ فذ جٱ٢حدر وؿ٨ ٫ جيحء جف٢ل٫ ػ٬ش ظحء ٫ ؤػؿ ؤػح٤٠ ، ؤ١ نفر جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ س٬٢خ ج٢٠سط جـ٪

د٠سي٩ ؿ جد٬ ، ٫ ج٧حء د٦ـج جٳسقج جـ٪ ٬ ٦٬ح د٠سي٩ ؿ ٬سق دحي٠ح١ ٫ ٧٠جظ٦س٦ح

. ٠880فظ لحد ، ه ، اهغبى اهلب هوخأسس اهخيو ،٫ ؿ٬٧ؿجف ٥ح٢- 1 . 881ه ج٠فظ ٢ل٤ ، - 2

Page 41: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل األول التزامات المؤجر في عقد االعتماد اإليجاري

37

. ٧ؤؿز ٠ػ٠ر ج٢ى جف٢ل٬ر ٥ـج جٯلحك ٫ فظ٧ ج٠لسإظف 1جٱ٬ظحف ؿ٨ ج٠لس٬ؿ ج٠لسإظف .2 ٩ ج٧٠فؿ

( ـ ؤ١ فذ جٱ٢حدر سفج٫ ٠وحغ ج٠لسإظف ، ٯ١ ؤػح٦٠ح سسي٫ ٩ ج٬٢٠خ )ج٠ئظف ، ٥٧ـج ٠ح ٢وز ٤٬ ج٠حؿذ 3 ، ا٩ ج٢٠حخ ؿ٤٬ )ج٠لسإظف( ٧ز جٱ٢حدر ي٠ح١ ٬لحف ج٢٠حخ )ج٧٠فؿ(

١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ ، بـج ح١ ج٧٠فؿ ٠لفج ٧ز ادفج ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ٧ؿ جد٬ ، ب١ 461 . 4احء ج٠ئظف ١٠ جسقج٤٠ دحي٠ح١ ٳ ١٧٬ وػ٬ػح

٧ح١ : ا٢حدر ح٠ر ، ٧ا٢حدر ٢حور .٧جٱ٢حدر ٢

حٱ٢حدر جح٠ر د٠صحدر سظؿ٬ؿ دس٬٬ف نؾه ج٠ؿ١٬ ، ٬٧سفسخ ٦٬ح ج٢يحء جسقج ج٬٢٠خ سظح٣ ج٢٠حخ ؿ٤٬ ، بـج ح ج٢٠حخ ؿ٤٬ ٧٥٧ ج٠لسإظف دبدفجء ـ٠ر ج٬٢٠خ ج٠ئظف ، ٧دل ج٢٠حخ ج٧٠فؿ

ح٠ر ، ٢٬ي٫ جٳسقج جٯو٫ ٧٥٧ جسقج ج٠ئظف دحسدحف٣ ٠ؿ١٬ ٤ دؿل ج٠ئظف ،ؿز جٱ٢حدر . 5 ج٠ؿ١٬ جٯو٫ ، ؤ٠ح ج٧٠فؿ ١٧٬ ٧٥ جنؾه ج٢٠حخ يحء ؿ١٬ ج٠ؿ١٬ جٯو٫

اٳ ؤ١ جٱ٢حدر جح٠ر ٳز ج٢سحؿج ٦٢٧ح ٳ سلسظ٬خ ٬ح ا٩ ٬٢ر ج٠سحؿ١٬ جس٫ سسظ٤ ا٩ اح٠ر د٬ ، د٠٢٬ح جٱ٢حدر جح٠ر ١٠ نإ٦٢ح ؤ١ س٫ ٩ حس ج٧٠فؿ جؿ١٧٬ جس٫ ػ٦٠ح ٩ ؤلحك ؿ ج

.٬6سػ٦٠ح ؤلحلح ج٠ئظف ، ؤ٪ جٳسقج دحي٠ح١ ج٢حنت ١ جٱ٬ظحف

٠ح ؤ١ ٥ـج جسظؿ٬ؿ ؤ٧ جس٢حقل ١٠ دل ج٠لسإظف ٠٠حفلر ؿ٨٧ جي٠ح١ جؾحور دحٱ٬ظحف ، ٳ ٳ ٬س٧ج ٠ جٯ٠ف جـ٪ د٢ظحع جؿ٨٧ يؿ جؿجث١ جصح٫٢ ؤ٪ ج٧٠فؿ ، ١٧٬ ؿجث٠ح ٬ح ، ٧٦ ٠سف١

. 7 ؤػح جٱ٢حدر جح٠ر

ؤ٠ح جٱ٢حدر ج٢حور ٫٦ جس٫ ٳ سئؿ٪ ا٩ ادفجء ـ٠ر ج٬٢٠خ ج٠ئظف ٧ج٢يحء جٳسقج جٯو٫ ، ٩ ظح٢خ ج٠ؿ١٬ جٯو٫ ، ١٧٬ ؿجث١ ج٠لسإظف ٠ؿ٢٬ح١ ٧ا٠٢ح ٬سفسخ ٦٬ح ايحر ٠ؿ١٬ ظؿ٬ؿ ا

1 - Trib . com .vervins . 18 avril 1967 , j.c.p .1967 , 15291 . 2 - Cass. com . 01 juillet 1975 , D , 1975 som, p 197 . 190 ه ح٫٢ ،جظقء جص، 0666،، جدر جٯ٩٧ ، جح٥فذ أحنبى االهخشاى ، ج هالهخشايبحاهغسج اهؾبي٠ػ٧٠ؿ دؿ جفػ١٠ ٠ػ٠ؿ ، - 3 . 881ه ٠فظ لحد ، ،اهغبى اهلب هوخأسس اهخيو ،٥ح٫٢ ؿ٬٧ؿجف - 4 . 429ه ، 0662 ، ٢ح، جدر جٯ٩٧ ، رسص ف األحنبى اهؾبيج هالهخشاى ف اهلب اهير اهيضس ، ٢د٬ر فلٴ١- 5 .866ه ، ٠فظ لحد ، ا٬حك ٢حو٬ - 6 .042ه دقج ، ٠فظ لحد ، ٠دف٧- 7

Page 42: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل األول التزامات المؤجر في عقد االعتماد اإليجاري

38

. اٳ 1 ج٠ئظف ٧ج٧٠فؿ ، ػ٬ش ٬لس٬ ؤ١ ٬حخ ؤ٬ح ٠٦٢٠ح دػ٤ ، ٧اـج ٩٧ ؤػؿ٠٥ح دفثز ـ٠ر ج٭ؾفؤ١ ٧ظ٧ؿ ٠ؿ١٬٢٬ ٫٢٬ ا٠ح٬٢ر ف ؿ١٬٬٧ ٠لس١٬ ، ٧٧ح ٯػح جٱ٢حدر ج٢حور ٬د٬ح١ ٠سحدح١ ،

س٧جف ٫ ٬٠ر جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ـ ؤ١ ؿ٨٧ ج٠لسإظف يؿ ج٠ئظف ٫٥ ؿ٨٧ اٳ ؤ١ ٥ـج ٳ ٬ .2ي٠ح١ ٧ح ٯػح جٱ٬ظحف ، ٫ ػ١٬ ؤ١ ؿ٧ج٣ يؿ ج٧٠فؿ ٫٦ ؿ٨٧ ي٠ح١ ٧ح ٯػح جد٬

. ١٠ ػ٬ش ؤػح٦٠ح ١٠ جٱ٢حدر جح٠ر ٠ٴث٠ر٠٧ ٥ـج ٦٬ف ؤ١ جٱ٢حدر ج٢حور ؤصف

ـ ؤ١ س٬٢ جسقج٠حز ؤفج ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ٢ف٬ر جٱ٢حدر ج٢سؿز ٫ ٠ظ٦٠ح ، اٳ ؤ١ ٬س٢حى ٦٠ح ، ٯ١ ج٠لسإظف ٧٥ ١٠ ٬سػ٠ل سدحز جفسدح ج٠ئظف دح٧٠فؿ ، جلس٢حؿج ا٩ ج٧حر

ج٧٢٠٠ػر ٤ ١٠ ج٠ئظف.

ر جي٠ح١ جـ٪ ٬ػ٧ل ٠لسإظف ، ٠ح ؤ٦٢ح سسحفى ٠ ٬٢ر ف٫ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ٧د٬ حٱ٢حدر سي٫ ا٩ جسقج جدحث دي٠ح١ جٯول ج٠ئظف ٧ل ٠ؿذ جٱ٬ظحف ، اٳ ؤ١ جػ جـ٪ ٤٢٬

.3ج٠ئظف ٠لسإظف ٫ جي٠ح١ ٧٥ ي٠ح١ جدحث ٬٧ك ي٠ح١ ج٠ئظف

ف٬ػر دحٳسقج دحي٠ح١ ٠ح ؤ١ جٱ٢حدر سسي٫ ٧٠جر ؤفج٦ح جصٴصر ، ٧ؾحور ٧٠جر جدحث جو .٫4 ٧٠جظ٦ر ج٠لسإظف ، ٥٧ـج ٠ح ١٧٬ ٢حؿفج ٫ ج٧ج

٠ح ؤ٤٢ ١٠ ج٠فف ٫ جٱ٢حدر ؿ ظ٧جق جٳػسظحض ١٠ ج٢٠حخ دحؿ٧ ج٢حنثر ١ ٴس٤ ٠ 469، ٧٥٧ ٠ح س٢ه ٤٬ ج٠حؿذ 5ج٬٢٠خ ٫ ٧٠جظ٦ر ج٢٠حخ ؿ٤٬ اٳ اـج س جٳسح ٩ ؾٴ ـ

١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ ، ٤٢٠٧ ا٠ح٬٢ر ػف٠ح١ جدحث ١٠ جس٠ل ٫ ٧٠جظ٦ر ج٠لسإظف دحؿ٧ جس٫ س١٧ . 6 ؿ٤٬ يؿ ج٠ئظف

. 190ه ، ٠فظ لحد ، ٠ػ٧٠ؿ دؿ جفػ١٠ ٠ػ٠ؿ - 1 . 042ه دقج ، ٠فظ لحد ، ٠دف٧ - 2اهغبى اهلب ،. ٥ح٫٢ ؿ٬٧ؿجف 462ه لحد ، ، ٠فظ . دلح ؤػ٠ؿ ٠ل ػ٠ؿج١ 099ه ، ٠فظ لحد ، ح٬ق ٬٢ في٧ج١ - 3

. 881ه ، ٠فظ لحد ، هوخأسس اهخيو4 Cabrillac ,Op.cit. n° 44 - . 194ه ٠فظ لحد ، ٠ػ٧٠ؿ دؿ جفػ١٠ ٠ػ٠ؿ ،- 5. دلح ؤػ٠ؿ ٠ل 889ه حد ،، ٠فظ ل اهغبى اهلب هوخأسس اهخيو ، ٥ح٫٢ ؿ٬٧ؿجف . 046ه ، ٠فظ لحد ، ٫ ل٬ؿ حل - 6

. 462ه ، ٠فظ لحد ، ػ٠ؿج١

Page 43: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل األول التزامات المؤجر في عقد االعتماد اإليجاري

39

٧دح٢لدر ؿح٨٧ ج٠ل٧٠ع د٦ح ٠لسإظف ب٤٢ دب٠ح٤٢ ٠٠حفلر ل ؿح٨٧ جفظ٧ ٠ح ؿ٨ ؿ٨٧ . 1 ٬ف دح٢لدر ؿلؽ جد٬ ، ٯ٤٢ دحف ١٠ جٱ٢حدر ب٤٢ ٬د٩ ١٠ ج

اهحول :ذبب ـ

٫٢٢٧ د٤ ٬٠ر جلسدؿجل ح٫٢٧٢ ؤ٧ جسح٫ نؾه دأؾف ١٠ ؤظل جل٠حع ٧ل دحٳلسحؿذ ٠٠٧حفلر ل جػ٧ ٧جٳسقج٠حز ؤ٧ دي٦ح ج٠سر دحصح٫٢ .

ؿجث١ جـ٪ ٧ظ٥٧ف فذ جػ٧ل ؤ١ جنؾه جـ٪ ح د٧حء ؿ١٬ دؿٳ ١٠ ج٠ؿ١٬ ٬ػل ٠ػل ج ١٠ جح١٧٢ 494، ٥٧ـج ٠ح ظحءز د٤ ج٠حؿذ 2 جلس٩٧ ػ٤ ٤٢٠ ، ٬٧فظ ٩ ج٠ؿ١٬ د٦ـج جؿ١٬ ٢ل٤

.3 ج٠ؿ٫٢

٢٧ظؿ ؤ١ جػ٧ل ا٠ح ػ٧ل ح٫٢٧٢ ؤ٧ جسح٫ ، ٫٧ ٬٠ر جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ٧٥ ػ٧ل جسح٫ ، ٬س دحسح ؤفج ٥ـج جؿ .

٧ل ٫ ٥ـج ج٠ح ٧٥ جػ٧ل جنؾو٫ جـ٪ ٧٬ ٩ جلسدؿجل ؿجث١ ظؿ٬ؿ ٠ح ؤ١ ج٠و٧ؿ دحػ ٧حء ، ٩٧ ـ ٬سفى جػ٧ل ؤ١ ص٠ر ٧حء ح د٤ نؾه دؿٳ ١٠ ج٠ؿ١٬ دؿجث١ ؤو٫ د٢٠حلدر

٬ػل ٠ػل جؿجث١ ٫ جفظ٧ ٩ ج٠ؿ١٬ د٠ح ؤ٧ح٣ ٠س٠سح دحر ػ٤٧ ، ٬٧سفسخ ٩ ـ ج٢سحل ػ ـ٪ س ج٧حء ٤ د٠٧٠حس٤ ٧ؾوحثو٤ ٧س٧جد٤ ٧سإ٢٬٠حس٤ ، د٠ح ٦٬ح جؿح٨٧ جس٫ ح٢ز ؿجث١ جؿجث١ ج

جٯو٫ ، ٠ح ٬ػ ٠ؿ١٬ جٳػسظحض ٫ ٧٠جظ٦ر ج٫٧٠ دحر جؿ٧ ج٢حنثر ١ ٴس٤ دحؿجث١ . ١٠5 جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ 496، ٥٧ـج ٠ح ٢وز ٤٬ ـ ج٠حؿذ 4 جٯو٫

٩ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ٢ظؿ ؤ١ ج٠لسإظف ٬ػل ٠ػل ج٠ئظف دحفظ٧ ٩ جدحث ٧دحسد٬ . ٧ؿ ـ٥دز اػؿ٨ ج٠ػح جف٢ل٬ر ا٩ س٬٬ فظ٧ ج٠لسإظف دحػ٧ل دحف ١٠ ؤ١ 6 ؤ٧ ج٠ح٧ل

. 042ه ، ٠فظ لحد ، دقج ٠دف٧- 1 . 089ه ، ٠فظ لحد ، ٫ ل٬ؿ حل - 2ج٠ؿ١٬ ـ ، ١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ : " ٬س جؿجث١ جـ٪ جلس٩٧ ػ٤ ١٠ ٬ف ج٠ؿ١٬ ٠ ٥ـج ج٬ف ٩ ؤ١ ٬ػل ٠ػ٤ ٧٧ ٬دل 494ج٠حؿذ - 3

٧ٳ ٬وغ ؤ١ ٬سإؾف ٥ـج جٳسح ١ ٧ز ج٧حء ". . 089ه ، ٠فظ لحد ، . ٫ ل٬ؿ حل 884ه ٠فظ لحد ، ، اهغبى اهلب هوخأسس اهخيو ،٥ح٫٢ ؿ٬٧ؿجف - 4ـج جػ ١٠ ؾوحثه ٠٧ح ٬ػ٤ ١٠ س٧جد ، ٠٧ح ١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ : " ١٠ ػل ٠ػل جؿجث١ ح٢٧٢ح ؤ٧ جسحح ح١ ٤ ػ٤ د٠ح ٦ 496ج٠حؿذ - 5

٤٬ ١٠ سإ٢٬٠حز ٠٧ح ٬فؿ ٤٬ ١٠ ؿ٧ ، ١٧٬٧ ٥ـج جػ٧ل دحؿف جـ٪ ؤؿج٣ ١٠ ٠ح٤ ١٠ ػل ٠ػل جؿجث١ ". . 880ه ٠فظ لحد ، ، اهغبى اهلب هوخأسس اهخيو ،٥ح٫٢ ؿ٬٧ؿجف - 6

Page 44: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل األول التزامات المؤجر في عقد االعتماد اإليجاري

41

١ ، ٧دحسح٫ س٤٢٬٠ 1٠ ٧حث جؿ٨٧ ح٢ز سن٬ف ا٩ ؤ١ جؿ سي١٠ ا٢حدر ج٠لسإظف ٫ جفظ٧ ا٠حل ؿ٨٧ جلؽ ؿ١٧ ػحظر ٱـ١ ٠لد .

٬حخ ٩ فذ جػ٧ل ٫ فظ٧ ج٠لسإظف ٩ ج٧٠فؿ دحي٠ح١ ، ؤ٦٢ح سل٠غ ٦ـج جٯؾ٬ف دخ لؽ ؿ جد٬ ، ٫ ػ١٬ ٢ظؿ ؤ١ جسنف٬حز جس٫ ٠٢ز ٥ـج جفظ٧ جلسص٢ز ١٠ ـ ؿ٨٧ جلؽ ،

ز د٤ ٠ػ٠ر ج٢ى جف٢ل٬ر ٫ ؤػؿ فجفس٦ح ، دؿ ٠ػحر ٩ ٠وػر ج٠ئظف ، ٥٧ـج ٠ح ؤؾـ . 2 ا٠ح٬٢ر جٳػسظحض دحلؽ ٫ ٧٠جظ٦ر ج٠ئظف ، ٠ح س١ ٢٥ح ٧حر وف٬ػر ١٠ ج٠ئظف دـ

٠ح ؤ١ جػ٧ل ٬سفى ٧ظ٧دح دؿء ٫ جس٬٢ـ ، ٬ح ج٠لسإظف دإؿجء ؿ١٬ ج٠ؿ١٬ ، جـ٪ ٬سفى ؤ٤٢ ج٠سفسدر ؾٴل ٠ؿذ جٱ٬ظحف ، ايحر ا٩ ج٠٬ر ج٠سد٬ر ١٠ ص١٠ جٯول ج٠ئظف ح دلؿجؿ ح٠ل جٯلح

٧جس٫ ٬سفى لؿجؿ٥ح ٫ جٯول ٢ؿ ا٠حل ج٠لسإظف ؾ٬حف جنفجء ج٧٢٠٠ع ٤ دؿ جٳس٠حؿ ، ٧٥٧ ٠ح ٳ ١٧٬ ٠سػح ٧ز اصحفذ ج٠لسإظف ي٠ح١ جدحث ، ٧اـج ٬ل ديف٧فذ ج٢سحف 3 جٱ٬ظحف٪

ح٠ل ج٠دح ٠ح ١٠ ن ؤ٤٢ ٫ ؤخ جف٧ى ١٧٬ ج٠لسإظف ؿ سظح٧ق ج٧٠ؿ جو٬ف ٧حء ي٠ح١ ج٠فف ٫ ؿ جٱ٬ظحف ، ٠ح ؤ١ ٥ـج جلؿجؿ جح٠ل ٠دح ل٢٬ل ج٬٠ر ١٠ ج٠ئظف ٠لسإظف

.4 ظف()ج٠ئ ٠٠ح ٫٢٬ ا٠ح٬٢ر ف ٥ـج جٯؾ٬ف ؿ٨٧ ٠دحنفذ ٩ جدحث د٧و٤ ؾح ٠نسف٪

، ٧لح٬ف٥ح ٫ ـ ظح٢خ د٬ف ١٠ ج٤ ٧5ؿ فيز ٠ػ٠ر ج٢ى جف٢ل٬ر فذ جػ٧ل جف٢ل٫ جـ٪ ؤودغ ٬سدف فذ جػ٧ل أ٬ر سإل٬ك فظ٧ ج٠لسإظف ٩ ج٧٠فؿ ، ـجز حثؿذ

.6 سحف٬ؾ٬ر ٬ك اٳ

1 - Tribunal de commerce de Vervins, 18 avril 1967, JCP 1967 II 15291 , note Leloup 2 Cass. Com. 19 mai 1992, R. des huissier et de justice, table analytique quinquennale, 1993-1997- n° 93 -

612 . - . ٢689ظ٨٧ ادفج٬٥ جدؿج٫ ، ٠فظ لحد ، ه

3 Bey et Gavalda, Op.cit. p 94 - ، 4900، 4909، ٠ـفذ ٠حظ٬لس٬ف ، ظح٠ر د٠٧فؿجك ، رساضج يلبسج/ عتؾج ؽلر االؽخيبر اإلسبس حرر اهلبج ، ٬ل٩ دؾ٬ز- 4

. 67، ه 5 Cass. Com, 9 juillet 1974, Bull.civ , IV , 225 - . 047ه ، ٠فظ لحد ، دقج ٠دف٧- 6

Page 45: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل األول التزامات المؤجر في عقد االعتماد اإليجاري

41

اهخسرر : ذبهذب ـ

سقج حث ، ٢٧ن٧ء جسقج ظؿ٬ؿ ٠ػ٤ ٬ؾس ١ جٳسقج جسظؿ٬ؿ ٧٥ جسح ٬سفسخ ٤٬ ج٢يحء ج جٯ٧ل ٫ ؤػؿ ٢حوف٣ جفث٬ل٬ر ، ١٠٬ ؤ١ ١٧٬ جؿ١٬ ٠ػل جٳسقج ؤ٧ ؤػؿ ف٫ جٳسقج جؿجث١

.1 ؤ٧ ج٠ؿ١٬

٬٧نسف ٫ ٬س جسظؿ٬ؿ س٧جف ٠ظ٧٠ر ١٠ جنف٧ ٫٥٧ : ٧ظ٧ؿ جسقج ؿ٬ ، ٧ا٢نحء جسقج ل ٠ػ٤ ، ٧جؾسٴ جٳسقج١٬٠ ٫ ؤػؿ ج٢حوف ، ٧جٳسح ٩ جسظؿ٬ؿ ، ؤ٧ ٧ظ٧ؿ ٬٢ر ظؿ٬ؿ ٬ػ .2جسظؿ٬ؿ

. 3 ٬٧سػ جسظؿ٬ؿ ا٠ح دس٬٬ف نؾه جؿجث١ ؤ٧ نؾه ج٠ؿ١٬ ، ؤ٧ دحس٬٬ف ٫ ٠ػل جٳسقج

صٴصر ، ج٠ؿ١٬ ٧جسظؿ٬ؿ ٫ ٥ـج ج٠ح ، ١٧٬ ٫ و٧فذ س٬٬ف نؾه جؿجث١ ، دحسح جٯنؾحه ج ، ؤ٪ جػحر ج٢٠و٧ه 4 ٧جؿجث١ جؿ٬ ٧جؿجث١ جظؿ٬ؿ ، ٩ ؤ١ ٬ػل جؿجث١ جظؿ٬ؿ ٠ػل جؿجث١ جؿ٬

١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ . ٦٬427ح ٫ جفذ جصحصر ١٠ ج٠حؿذ

نؾه ػ٬ش سسظ٤ ٬٢ر ج٠ئظف ٧ج٠لسإظف ا٩ جسظؿ٬ؿ ٫ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ٧ـ دس٬٬ف جؿجث١ ج٠لسإظف ، ػ٬ش ؤ١ ٥ـج جٯؾ٬ف ٬ػل ٠ػل ج٠ئظف ٫ ٧٠جظ٦ر ج٧٠فؿ دحي٠ح١ ، اـ ٢٬ي٫ جسقج ج٧٠فؿ جسظح٣ ج٠ئظف ، ٧٥٧ جٳسقج جؿ٬ ٬ػل ٠ػ٤ جسقج ج٧٠فؿ سظح٣ ج٠لسإظف ، ٧٥٧

.٬٢5ر جظؿ٬ؿذ جٳسقج جظؿ٬ؿ ، دػ٬ش سل جٴر جؿ٬ر جلحدر ددف٧ق جٴر جح٧٢

٫٧ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ب١ جسقج ج٧٠فؿ سظح٣ ج٠ئظف دحي٠ح١ ٢٬ي٫ ح٠ٴ ، ١٧٬ جسقج٤٠ ٫ ٧٠جظ٦ر جؿجث١ جظؿ٬ؿ ج٠لسإظف ، ٠٠ح ٬ؾ٧ل ٥ـج جٯؾ٬ف ل جػ٧ جس٫ ح١ ٬س٠س د٦ح

. 478ه ، ٠فظ لحد ، ٢د٬ر فلٴ١ . 668ه ٠فظ لحد ، ٠ػ٧٠ؿ دؿ جفػ١٠ ٠ػ٠ؿ ، - 1 ، ٠فظ لحد ، . دلح ؤػ٠ؿ ٠ل ػ٠ؿج١ 477ه، ٠فظ لحد ، . ٢د٬ر فلٴ١ 666ه ٠فظ لحد ، ٠ػ٧٠ؿ دؿ جفػ١٠ ٠ػ٠ؿ ،- 2

461ه ١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ جظقجثف٪ : " ٬سظؿؿ جٳسقج : 427ج٠حؿذ - 3

جلسدؿجل جٳسقج جٯو٫ دحسقج ظؿ٬ؿ ٬ؾس ٤٢ ٫ ٠ػ٤ ؤ٧ ٫ ٠وؿف٣ ، ـ دس٬٬ف جؿ١٬ اـج جس جفح١ ٩ ـ دس٬٬ف ج٠ؿ١٬ اـج جس جؿجث١ ٧ج٬ف ٩ ؤ١ ١٧٬ ٥ـج جٯؾ٬ف ٠ؿ٢٬ح ٠ح١ ج٠ؿ١٬ جٯو٫ ٩ ؤ١ سدفؤ ـ٠ر ج٠ؿ١٬ جٯو٫ ؿ١٧ ػحظر

١٧٬ ٧٥ ج٠ؿ١٬ جظؿ٬ؿ ،فيحث٤ ، ؤ٧ اـج ػول ج٠ؿ١٬ ٩ فيح جؿجث١ دنؾه ؤظ٢د٫ دل ؤ١ ـ دس٬٬ف جؿجث١ اـج جس جؿجث١ ٧ج٠ؿ١٬ ٧ج٬ف ٩ ؤ١ ١٧٬ ٥ـج جٯؾ٬ف ٧٥ جؿجث١ جظؿ٬ؿ ".

669، ه ٠فظ لحد ٠ػ٧٠ؿ دؿ جفػ١٠ ٠ػ٠ؿ ،- 4 . 460ه ٠فظ لحد ، دلح ؤػ٠ؿ ٠ل ػ٠ؿج١ ،- 5

Page 46: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل األول التزامات المؤجر في عقد االعتماد اإليجاري

42

، ٧٥٧ ٠ح ٳ ٦٬ؿ ا٤٬ ج٠ئظف 1 ج٠ئظف ٫ ٧٠جظ٦ر ج٧٠فؿ ، ١٠٧ د٦٢٬ح ػ لؽ جؿ ؤ٧ فؿ ج٠د٬، ٠ح ؤ١ خ ج٠لسإظف ػ لؽ 2 ؾحور اـج ٠ح جػس دػ٤ جٳلسثصحف٪ ٫ ا٠حل ؿ٨٧ فؿ ج٠د٬

ؿ جد٬ دلدخ ٬خ ظل٬ ٫ جٯول ج٠ئظف ٠صٴ ، ل٬ئؿ٪ ا٩ لؽ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ـ .

٬سفى دل ٬س ٤٬ وفجػر ؤ٧ جلسؾٴو٤ د٧ي٧ع ١٠ جف٧ ، ٯ٤٢ ٬ؿ ٠ح ؤ١ جسظؿ٬ؿ ٳ ١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ ، ـ ٬ظخ ؤ١ سصدز ج٬٢ر ١٠426/0 ؤ٠حل جسوف ، ٧ؿ ٢وز ٩ ٥ـج ج٠حؿذ

دنل ٧جيغ ، ٥٧ـج جٯ٠ف ٬ف ٧٠ظ٧ؿ ٫ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، دل ا٤٢ ٬سحفى ٥٧ؿ ج٠ئظف ١٠ ؾٴل ج٢يحء جسقج ج٧٠فؿ دحي٠ح١ ٫ ٧٠جظ٦س٤ دنل ح٠ل . ٠ح فؤ٢٬ح لحدح

فذ جسظؿ٬ؿ ٢ك جٳ٢سحؿجز ج٧٠ظ٦ر ٲ٢حدر ؾحور ٫ ٠لإر جؾسٴ ي٠ح١ ج٠ئظف ١ ٧جظ٤س ي٠ح١ جدحث .

ز جس٫ ٧دحسدحف ؤ١ جسظؿ٬ؿ ٬ئؿ٪ ا٩ ج٢يحء جٳسقج جٯو٫ دس٧جد٤ ، ٠ح ؤ٤٢ ٳ س٢سل جسإ٢٬٠ح جٯو٫ ، اٳ اـج سد١٬ ١٠ جٳسح ؤ٧ ١٠ جف٧ ، ؤ١ ٬٢ر ج٠سحؿ١٬ ج٢وفز سل س٬٢ـ جٳسقج

، ٧٥٧ ٠ح ٳ ٬س ٫ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ حؿذ ، ٠٠ح ٫٢٬ ػف٠ح١ ج٠لسإظف ١٠ حر 3 ا٩ ٬ف ـ .4 ج٠لسإظفجي٠ح٢حز جس٫ ١٧٬ ج٧٠فؿ ؿ ؿ٦٠ح ا٩ ج٠ئظف ٢س٬ظر ٠ح٧يحس٤ ٠

١٠ ؾٴل ٥ـج ٦٬ف ؤ١ جسظؿ٬ؿ ٳ ٬وغ أ٬ر فظ٧ ج٠لسإظف ٩ جدحث ؤ٧ ج٠ح٧ل دحي٠ح١ ، ٯ٤٢ ٳ ٬ػ ٠وحغ ف٫ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ٧دحؾو٧ه ج٠ئظف ، اـج ٠ح س سؿجف ٠لإر

ج٢سحل جي٠ح٢حز دح٢لدر ٠لسإظف .

سث :اهرؽ غس اهيتبشساتؾب ـ

٫٥٧ اػؿ٨ ج٧لحثل جح٬٢٧٢ر جس٫ ٧ي٦ح جح١٧٢ سػز سوف جؿجث١ ، ١٧٬ ٤ د٠سيح٥ح ؤ١ ٬ػح ٩ جي٠ح١ جح ج٠فف ٤ ، ٩ ؤ٧٠جل ٠ؿ٤٢٬ ١٠ ؤ١ س٢سه دلدخ سحك ٠ؿ٤٢٬ ١

ؾف١٬ ، ٫٦ ؿ٨٧ ج٠حدر دػ٤٧ ، ٠٬ؿ جؿجث١ ا٩ ج٠حدر دحل ٠ؿ٤٢٬ دػ٧ ٥ـج جٯؾ٬ف دل ج٭

. 468ه ج٠فظ ٢ل٤ ، - 1 . 864ه ٠فظ لحد ، ، ى اهلب هوخأسس اهخيواهغب ،٥ح٫٢ ؿ٬٧ؿجف - 2 .١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ 460ج٠حؿذ - 3 . 868ه ، ٠فظ لحد ، اهغبى اهلب هوخأسس اهخيو ،٥ح٫٢ ؿ٬٧ؿجف - 4

Page 47: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل األول التزامات المؤجر في عقد االعتماد اإليجاري

43

٬ف٦ح جؿجث١ دحل ٠ؿ٤٢٬ ٬٢حدر ٤٢ ، ٫٥٧ ٬٢حدر ؤصدس٦ح جح١٧٢ ؿجث١ ٠ففذ ٠وػر ٥ـج جٯؾ٬ف .1 ج٢حثخ، ٳ ٠وػر جٯو٬ل ج٠ؿ١٬

١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ ٩ ٥ـ٣ ج٧ل٬ر جح٬٢٧٢ر ، دػ٬ش ١٧٬ ؿجث١ ٧ح ٠ح ٧026ؿ ٢وز ج٠حؿذ ٠ل دحل ٠ؿ٤٢٬ ظ٬٠ ػ٧ ٥ـج ج٠ؿ١٬ ، اٳ ٠ح ح١ ٦٢٠ح ؾحوح دنؾه ٥ـج جٯؾ٬ف ظحء ٦٬ح ، ؤ١ ٬لس

ؤ٧ ٬ف حدل ػظق ، ٠ح ؤ٤٢ ٬ظخ ٩ جؿجث١ ؤ١ ٬صدز ؤ١ ج٠ؿ١٬ ؤ٠ل ١ جلس٠حل ٥ـ٣ جػ٧ ، ٧ؤ١ ا٠لح٤ ٥ـج ل٬ئؿ٪ ا٩ الحف٣ ، ؤ٧ ٬ق٬ؿ ٤٬ .

جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، د٬ح ج٠لسإظف دبح٠ر ٥ـ٣ ٧سس٠صل و٧فذ جؿ٨٧ ٬ف ج٠دحنفذ ٫ ؿ جؿ٨٧ ٢س٬ظر ٱ٠٥حل ؤ٧ س٦ح١٧ ؤ٧ م ج٠ئظف ، ٬ف٦ح ٩ ج٧٠فؿ ٢س٬ظر ج٬خ جـ٪ سؾل جٯول

. 2 ج٠ئظف

حؿ٨٧ ٬ف ج٠دحنفذ ١٠ ٧لحثل ي٠ح١ ػ٧ جؿجث١٬٢ ، ٬٧ظخ ؤ١ ١٧٬ ٠لسإظف ػ ٠ئؿ ١٠ ج٠لسإظف ١٠ ف ٥ـ٣ جؿ٨٧ دحل ج٠ئظف ، ٧ٳ ٬ق ؤ١ ١٧٬ ٠لسػ ٧ ؾحل ١٠ ج٢قج ، ٬س، ١٧ ٬ظخ ٩ ج٠لسإظف ٢ؿ ف جؿ٨٧ ٬ف ج٠دحنفذ ٩ ج٧٠فؿ ؤ١ 3 جٯؿجء ؤ٧ ٧٠ ج٠ؿجف

١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ ، ٫٧ ٥ـج ٬026/4ؿؾل ج٠ئظف ٫ جؿ٨٧ ، ٧ؿ س ج٢ه ٩ ٥ـج ٫ ج٠حؿذ فحء ، ؿ ٬فخ ج٠ئظف دبدفجء ج٧٠فؿ ١٠ جي٠ح١ ، ٧دحسح٫ ٧ؿذ ج٠لسإظف ٤٬ ٠وػر

.4 دحي٠ح١ ػوفج

اٳ ؤ١ جؿ٨٧ ٬ف ج٠دحنفذ سل ١٠ جٳ٢سحؿجز ، ٬ل دو٧در سإل٬ك فظ٧ ج٠لسإظف ٩ ج٧٠فؿ دحؿ٨٧ ٬ف ج٠دحنفذ ، ـ ؤ٤٢ :

حنفذ ؤ١ ١٧٬ ج٠ئظف ٠ؿ٢٬ح دحي٠ح١ ٠لسإظف ، اٳ ؤ١ ج٠ئظف ٬سفى ٱ٠حل جؿ٨٧ ٬ف ج٠د ؿ ؤ٫ ١٠ ٥ـج جؿ١٬ ٫ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ٠٠ح ٫٢٬ ور جؿجث١ ٫ ج٠لسإظف ٫ ٴس٤ ٠

، ٬٧ظل فظ٤٧ ٩ ج٧٠فؿ ١ ف٬ جؿ٨٧ ٬ف ج٠دحنفذ ٬ف ٠ئلك . 5 ج٠ئظف

. 78ه ، ٠فظ لحد ، ٢د٬ر فلٴ١ - 1 . 894ه ، ٠فظ لحد ، دلح ؤػ٠ؿ ٠ل ػ٠ؿج١- 2 . 490، ه ، ٠فظ لحد جفػ١٠ ٠ػ٠ؿ ٠ػ٧٠ؿ دؿ - 3 . ٧898 894ه ، ٠فظ لحد ، دلح ؤػ٠ؿ ٠ل ػ٠ؿج١ - 4 . 867ه ، ٠فظ لحد ، اهغبى اهلب هوخأسس اهخيو، ٥ح٫٢ ؿ٬٧ؿجف - 5

Page 48: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل األول التزامات المؤجر في عقد االعتماد اإليجاري

44

٠ؿ٤٢٬ ٬ظخ ؤ١ ١٧٬ ػ ج٠ؿ١٬ ٠ئؿج ، ٧٥٧ ٠ح ٳ ١٠٬ ج٧ل د٤ ٫ ٬ػ ؿجث١ جلس٠حل ػ٧ ٫ جي٠ح١ جـ٪ ٬ؾ٧ل جؿجث١ ا٠حل جؾ٬حف د١٬ ؿذ ؿح٨٧ ؤ٦٠٥ح ؿ٨٧ فؿ ج٠د٬ ٧جس٫ ٫٥ ١٠ د٬ل ؿح٨٧ جلؽ ، جٯ٠ف جـ٪ ٳ ٬دس٤٬ ج٠ئظف ٢ؿ احث٤ ١٠ جي٠ح١ ٫ ٧٠جظ٦ر ج٠لسإظف ٤٢٧

ا٩ ج٧٠فؿ .

٠ح ؤ٤٢ ٬نسف ٱح٠ر جؿ٨٧ ٬ف ج٠دحنفذ ؤ١ ٳ ٬حخ ج٠ئظف دػ٤٧ ، ٥٧ـج ٠ح ٬س٢ح٩ ٧د٬ر ج٬٠ر ، ؾحور ٧ؤ١ ج٠ئظف ٧٥ ٠ح جٯول ج٠ئظف ، ٴ ٬ل ؤ١ ٬س٢حقل ١ ػ٤٧ ٧٥٧ جػف٬ه

حنفذ ١٠ ف ٤ ، ٠ح ؤ١ ف جؿ٨٧ ٬ف ج٠د ٩ جٯول ج٠ئظف ٧ظح٥ق٬س٤ دحسدحف٣ ج٠ح جٱ٬ظحف٪ ، ٯ١ ج٠لسإظف ٬سفى ؤ١ ٬س ٠وػر ج٠ئظف ، اٳ ؤ١ ٥ـج ٳ ٬س٧ج ٧ؿ جٳس٠حؿ

ج٠لسإظف ٢ؿ فظ٤٧ ٩ ج٧٠فؿ ا٠٢ح فظ ٤٬ دوس٤ ٠لسإظف جٯول ، ؤ٪ دور نؾو٬ر ، ٳ .1 دوس٤ ٢حثدح ١ ج٠ئظف

١٧ ج٠ؿ١٬ ٠لفج ، ٥٧ـج ٠ح ٳ ٬سو٧ف ٢فج جظ٧ء ا٩ جؿ٨٧ ٬ف ج٠دحنفذ ٬سي٫ ؤ١ ٬ ٠ٴءذ ج٠ئظف ٧جػسفج٬س٤ ٢ؿ ج٬ح د٠صل ٥ـ٣ ج٬٠ر جس٬٬٧٠ر .

اهنبهج :ذبيضب ـ

٫٥٧ ؿ د٠سيح٣ ٧٬ى نؾه نؾوح آؾف ٬ح د٠ل ن٫ء ػلحخ ج٧٠ل ٧دحل٤٠ ػلخ ١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ . ٢170ه ج٠حؿذ

ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ١٧٬ ج٠ئظف ٧٠ٴ ٧ج٠لسإظف ٬٧ٴ ٤٢ ، ٧د٦ـج ٫٦ ٧دحسد٬ ٩ سفق ٩ جف١٬ جٯلحل١٬٬ ٫ ٬٠ر جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ؤٳ ٠٥٧ح ج٠ئظف ٧ج٠لسإظف ؿ١٧ جدحث

، 2 ٬رؤ٧ ج٠ح٧ل ، ٦٧ـج ب١ سفس٬د٦ح ٯصف٥ح ٫ ؿ جنسفج د٧ل جدحث ظحء ٧٠جح د٬ر ٥ـ٣ ج٠١ دحف ١٠ ـ ؿ ـ٥دز اػؿ٨ ج٠ػح جف٢ل٬ر ا٩ جػ دؿ ٢حـ ج٧حر ٫ ٧٠جظ٦ر جدحث

. 898ه ، ٠فظ لحد ،دلح ؤػ٠ؿ ٠ل ػ٠ؿج١- 12 Cabrillac , Op.cit. n° 42 -

Page 49: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل األول التزامات المؤجر في عقد االعتماد اإليجاري

45

، اٳ ؤ١ ٥ـج جػ ٫ ج٢سحؿج دػظر جدسؿج٦ح نفح ظؿ٬ؿج ٢حـ 1 ؿ ٤٠ دوؿ٧ف٥ح ١٠ ج٠ئظف .2 ج٧حر ٳ ٬ي٫ د٤ جح١٧٢

فظ٧ ج٠لسإظف دحي٠ح١ ٩ جدحث ، ؤ٦٢ح ج٧ل٬ر جس٫ جس ٠٧ح ٬٠٬ق ج٧حر حخ ح٫٢٧٢ ؤخ ج٤ ٩ ٦٢٧ح ؤلحك سح٧ى ج٠لسإظف ٠ جدحث ٢ؿ نفجء جٯول ج٠ئظف ٢٧ؿ سل٤٠٬ ،

٧دحسح٫ جلس٠فجف٥ح ٧ل٬ر ٠٠حفلر جفظ٧ ١٠ ف ج٠لسإظف ٢ؿ ٧ظ٧ؿ ٬خ دحٯول ج٠ئظف .

س٢٠غ ٠لسإظف جػ دح٬ح دؿ٨٧ ٠دحنفذ يؿ جدحث ، ٢فج ٯ٤٢ ٬سوف ٠ح ؤ١ ٥ـ٣ جس٬٢ر ٳ ، ٱ٢حف٥ح جس٢حف د١٬ ٥ـ٣ ج٠وحغ ، 3 دحل ج٧٠ل ٧ػلحد٤ ، ٫٦ سػ ٠وػر ٠نسفر ف١٬

جٱ٬ظحف٪ ، ػ٬ش ٳ ٧٬ظؿ ػ ؾحه ، ٬س٫ ج٠لسإظف ٧ؿ٦٠ح ف٧ع جسحل ٫ ٬٠ر جٳس٠حؿ . 4 ر دح٬٢حدر ػ٧ ؿجث٤٢ جس٫ ٢٠ػ٦ح ٤دح٠٠حفل

٠ح ٳ ١٠٬ ٠ئظف قل ج٠لسإظف دبفجؿس٤ ج٢٠فؿذ ، ٥٧ـج ٠ح ٬سدف ػ٠ح٬ر حر ٠وػر ج٠لسإظف ٫ جسإؿ ١٠ ا٠ح٬٢ر جفظ٧ ٩ جدحث ٫ ل ٧ز ، ٠ح ؤ١ ج٠ئظف ١ ٬ل٩ ا٩ قل

٠ح١ ق٧جل ٧جلسحؿ ػ٤ ٫ جفظ٧ ٩ ج٠ئظف ج٠لسإظف ٧اٳ سفى نف احث٤ ١٠ جي . 5 دحي٠ح١

١٧٬ ٠لسإظف ٢ؿ جفظ٧ ٩ جدحث ا٠حل ؿ٨٧ ا٢حه جص١٠ ، ٧ؿ٨٧ جس٬٧ى ، يٴ .١6 ا٠ح٬٢ر ج٬ح دؿ٨٧ فؿ ج٠د٬ ، ٧ؿ٨٧ جلؽ

٢حم ػ٧ل جد٬ر جح٬٢٧٢ر ٧ؿ فلز ٠ػ٠ر ج٢ى جف٢ل٬ر ٥ـ٣ ج٢ف٬ر ، ٧٧يس٦ح ٧٢ج١ . ٴحز جدحث ٧ج٠لسإظف

١٧ صحف جسلحئل ػ٧ل ج٠سؿجؿ ٥ـ٣ ج٧حر ، ٦٢٧٧ح ٧حر ح٠ر ؤ٧ ٧حر ؾحور ، ػ٬ش س١٧ ج٧حر ح٠ر اـج سز دظ٬٠ ؤ٠حل ج٧٠ل ، ٧ح٢ز سل٠غ ٬٧ل ؤ١ ٧٬ دحل٤٠ ٧وحغ ٤٧٠ دل

1 Cour d'appel d'ex-en-Provence.18 juin 1969 .arrêt précité - . 882Charles Goyet, Op.cit. p 60, n° 108ه ٠فظ لحد ، ، اهغبى اهلب هوخأسس اهخيو ،٥ح٫٢ ؿ٬٧ؿجف - 23 . Cabrillac, Op.cit. n° 42 . Bey et Gavalda, Op.cit. p 98 - 4 - Charles Goyet, Op.cit. p 61. n° 109. . 890ه ، ٠فظ لحد ، . دلح ؤػ٠ؿ ٠ل ػ٠ؿج١ 869ه ، ٠فظ لحد ، اهغبى اهلب هوخأسس اهخيو ،٥ح٫٢ ؿ٬٧ؿجف - 5 . 466ه ، ٠فظ لحد ، . دلح ؤػ٠ؿ ٠ل ػ٠ؿج١ 882ه ٠فظ لحد ، ، اهغبى اهلب هوخأسس اهخيو ،٥ح٫٢ ؿ٬٧ؿجف - 6

Page 50: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل األول التزامات المؤجر في عقد االعتماد اإليجاري

46

ر جحدر ٯ١ ٧٬ د٦ح ج٬٧ل ، ٧س١٧ ج٧حر ؾحور اـج ح٢ز س٢٠غ ٬٧ل لحز جسوفحز جح٬٢٧٢١٠ ٧176 178، ٧ؿ ػحء ج٢ه ٩ ـ ٫ ج٠حؿس١٬ ٠1ػؿؿذ ٫ دى جسوفحز جح٬٢٧٢ر ج٢٬٠ر

. 2 جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢

٧حر ٫ فظ٧ ، ا٩ س٬٬ ج4، ٧دى جفجفجز جيحث٬ر ٧leloup 3ؿ ـ٥خ دى ج٦حء ج٠لسإظف ٩ جدحث ٩ ؤ٦٢ح ٧حر ح٠ر ، ٯ٦٢ح سل٠غ ٤ دحفظ٧ ٩ جدحث دظ٬٠ جؿح٨٧ ٧جػ٧ ج٠ففذ ٠ئظف ٫ ؿ جنفجء ، اٳ ؤ١ ٥ـج ٳ ٬وغ اٳ ٢ؿ سػو٢ح ٦ح ٧ح ٧جؿ جح٠ر

، ػ٬ش ٢ظؿ ؤ١ ج٠لسإظف ٳ ٬س٩ ٫ ؿ ، ١ ٢ؿ جفظ٧ ا٩ ج٧ؿ ج٧٠٢ـظ٬ر ب٦٢ح س٫٢ ـجٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ اٳ دى جػ٧ ٧جؿح٨٧ ج٠سر دحٳسقج دحي٠ح١ ، ٠٠ح ٬ظل ج٧حر ٫ ٥ـج

.5 ج٠ظحل ٧حر ؾحور

دحف ١٠ جػظط جلحدر ج٠ئ٬ؿذ ٢ف٬ر ج٧حر أ٬ر فظ٧ ج٠لسإظف ٩ جدحث ؤ٧ ج٠ح٧ل ، اٳ ؤ٦٢ح سفيز ٠ظ٧٠ر ١٠ جٳ٢سحؿجز ٧ج٠س٠صر ٫ : دحي٠ح١

ؿ سػ٬ ج٧حر ؤ٪ ٬٠قجز نؾو٬ر ٠لسإظف ، ـ ؤ١ سوفحس٤ ٢٥ح س٢وف ا٩ ـ٠ر - ج٠ئظف ، ٫٦ ٳ سػ ؤؿ٩٢ ٢ل ػ٧ ج٠ئظف ٫ ي٠ح١ جدحث ا٩ ج٠لسإظف ، ػ٬ش ٳ ٬س٠س دإ٬ر

، ٧ا٠٢ح ٠٬ل ؿح٨٧ ج٠ئظف دل ج٠سحؿ ٤٠ ، ١ ج٠لسإظف ا١ ؿ٨٧ نؾو٬ر ٫ ٧٠جظ٦ر جدحث

. 084ه ظ لحد ، ، ٠فدقج ٠دف٧ - 1١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ : " ا١ ج٧حر ج٧جفؿذ دإح ح٠ر ٧جس٫ ٳ سؾو٬ه ٦٬ح ػس٩ ٧٢ ج٠ل جح٫٢٧٢ جػحول ٤٬ جس٬٧ل ٳ 178ج٠حؿذ - 2

سؾ٧ل ٬٧ل اٳ جؿفذ ٩ س٬٢ـ ج٧ؿ جٱؿجف٬ر .( ل٧٢جز ٧ؤ٠حل جػ ٧جلس٬حء جػ٧ ٧٧حء جؿ١٧٬ ٧ظ٬٠ ؤ٠حل جسوف 8ٴش )٬٧سدف ١٠ ج٧ؿ جٱؿجف٬ر جٱ٬ظحف ٠ؿذ ٳ سق٬ؿ ١ ص

د٬ ج٠ػو٧ل ، ٧د٬ جديحر ؤ٧ ج٧٢٠ٳز جس٫ ٬لف ا٦٬ح جس ٧نفجء ٠ح ٬لسق جن٫ء ٠ػل ج٧حر ١٠ ؤؿ٧جز ػ٤ ٧ٳلسٴ٤ ".ل ٠ل ٬ك ١٠ ؤ٠حل جٱؿجفذ ٳل٠٬ح ٫ جد٬ ٧جف١٥ ٧جسدف ٧جوغ ١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ : " ٳ دؿ ١٠ ٧حر ؾحور ٫ 176ج٠حؿذ

٧جٱفجف ٧جسػ٬ ٧س٧ظ٤٬ ج١٬٠٬ ٧ج٠فجر ؤ٠ح جيحء .ج٧حر جؾحور ٫ ٧٢ ١٬٠ ١٠ ؤ٧٢ج جٯ٠حل جح٬٢٧٢ر سوغ ٧٧ ١٬٬ ٠ػل ٥ـج ج٠ل ٩ ٧ظ٤ جسؾو٬ه ، اٳ اـج ح١ ج٠ل ١٠

. جسدفحزؤ٠ف ج٧حر جؾحور ٳ سؾ٧ل ٬٧ل اٳ جؿفذ ٩ ٠دحنفذ جٯ٧٠ف ج٠ػؿؿذ ٦٬ح ٠٧ح سسي٤٬ ٥ـ٣ جٯ٧٠ف ١٠ س٧جد يف٧ف٬ر ٧ح د٬ر ل

٧ف جظحف٪ ". . 094ه ، ٠فظ لحد ، ح٬ق ٬٢ في٧ج١ - 34 Cass-com . 03 janvier 1972 .D . 1972 .649 . note trouché . - . 084ه، ٠فظ لحد ، ٠دف٧ دقج - 5

Page 51: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل األول التزامات المؤجر في عقد االعتماد اإليجاري

47

حخ دحس٬٧ى ب٠٢ح ٬حخ جدحث س٬٧ي٤ ٠ح ػ٤ ١٠ يفف ، ٬٧ك ٠ح ػ ج٠ئظف ١٠ يفف، .1 ٧٦ ٳ ٦٬ؿ ا٩ ايحر ج٭صحف ج٢حنثر ١ ؿح٨٧ جي٠ح١ ا٩ ـ٠ر ج٠ئظف

٬ظحف٪ ، ٧جس٧ق٬ ج٫٢٠ ٠دحؿفجز ٧ج٠لئ٬٧حز ، ب١ دلدخ جحد ج٠ح٫ ٴس٠حؿ جٱ - جسقج٠حز ج٬٧ل ج٠لسإظف سو٢ ٩ ؤ٦٢ح جسقج دسػ٬ ٢س٬ظر ، ٤٢٠٧ ب١ س٬٢ـ٣ ٧حس٤ ٢٠٬ ٤٬ ٬ك ٠٠حفلر جفظ٧ ، ٧ا٠٢ح ـ ٠ػح٧ر جس٠ه ١٠ س٦ؿجس٤ ٫ ٧٠جظ٦ر ج٠ئظف ج٧٠ل

. 2جد٬ ؿ ، ٴ ١٠٬ ؤ١ ٬س٠ك لؽ جٱ٬ظحف سدح لؽ٧ج٠فسدر دحٯول ٠ػل ج

. 3 سحفى ٥ـ٣ جس٬٢ر ٠ ٠دؿؤ ؿ جسحي٫ د٬٧ل -

فظ٧ ج٠لسإظف ٩ جدحث ؤ٧ ج٠ح٧ل ظإذ د٢حء ٩ ج٧حر ، ١٠٬ ؤ١ ٬ؾل دح٠وحغ - ػ ١٧٬ دنف احء ج٠ئظف دى جدحث ، ٦٧ـج ب١ ٠٠حفلر ٥ـج ج جسظحف٬ر ٠ئظف ٫ ٧٠جظ٦ر

، ػ٬ش ـ٥دز اػؿ٨ ج٠ػح جف٢ل٬ر ا٩ جنسفج جسنح٧ف د١٬ ج٠لسإظف ٧ج٠ئظف 4 ج٠٧٠حز ٠لدح، ٠٠ح ؤؿ٨ دنفحز جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ا٩ فى نف ٫ 5دل ا٠حل ج٠لسإظف ؿ٨٧ لؽ جد٬

خ جلؽ ، ٧س٦ؿ٣ دؿ ف جؿ٨٧ ٠ح جؿ ٬ق ج٠لسإظف د٧ظ٧خ اؾحف ج٠ئظف د٬٢س٤ ٫ . ٬6إـ١ ٤ ج٠ئظف دـ

حاهج اهحق : ضبرضب ـ

٧سس٠صل ٫ جسح جؿجث١ ٠ ؤظ٢د٫ ٩ ؤ١ ٬ػ٧ل ٤ جػ جـ٪ ٫ ـ٠ر ج٠ؿ١٬ ج٧٠فؿ ، ٬ػل ٥ـج ٩٠ جٯظ٢د٫ ٧٥٧ جٯظ٢د٫ ٠ػل جؿجث١ ٫ ٥ـج جػ ٢ل٤ دظ٬٠ ٠٧٠حس٤ ، ٬٧ل٩٠ جؿجث١ ٠ػ٬ٴ ، ٬٧ل

. 7جؿجث١ جظؿ٬ؿ ٠ػحٳ ٤ ، ٬٧ل٩٠ ج٠ؿ١٬ ٠ػحٳ ٤٬

٫٧ جسد٬ ٩ ٬٠ر جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ٢ظؿ ؤ١ ج٠ئظف ٧٥ ج٠ػ٬ل دحسدحف٣ جؿجث١ دحي٠ح١ ج٢حنت ١ ؿ جد٬ ٫ ٧٠جظ٦ر ج٧٠فؿ ٧جـ٪ ٠٬صل ٢٥ح ج٠ػحل ٤٬ ، ؤ٠ح ج٠لسإظف ٧٦ جنؾه

. 899ه ، ٠فظ لحد ، . دلح ؤػ٠ؿ ٠ل ػ٠ؿج١ 886ه ٠فظ لحد ، ، اهغبى اهلب هوخأسس اهخيو ،٥ح٫٢ ؿ٬٧ؿجف - 12 E-m. Bey, Op.cit. fasc. 851, n° 56 - . 094ح٬ق ٬٢ في٧ج١ ، ٠فظ لحد ، ه - 34 - Bey et Gavalda ,Op.cit. p 96 5 - Tribunal de commerce de Toulouse .02 septembre 1971 . revue de jurisprudence commerciale .1972 ,p 82. . 869ه ٠فظ لحد ، ، اهغبى اهلب هوخأسس اهخيو، ٥ح٫٢ ؿ٬٧ؿجف - 6 . 046ه ، ٠فظ لحد ، دقج ٠دف٧ - 7

Page 52: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل األول التزامات المؤجر في عقد االعتماد اإليجاري

48

. ٧سلس٢سط ٥ـ٣ جػ٧جر ١٠ نف٧ جؿ د١٬ ٠٬٧صل ج٠ػحل ٤ )١ ؿ جد٬ ؤ٧ ج٠ح٧ر ( جٯظ٢د٫ .1ج٠ئظف ج٠ػ٬ل ٧ج٠لسإظف ج٠ػحل ٤

ػ٧جر جػ ٫٥ جسل٬ف جدل٬ ٧جسفظ٠ر ج٬٧ر ٱفجؿذ جٯفج ٫ سػ٬٧ل ٥ـ٣ جي٠ح٢حز ، ، ٯ٦٢ح سل٠غ ٠ئظف ؤ١ ٬ػؿؿ دػلخ 2 ٣ ؤ٬ؿج٧جس٫ ٳ سػسحض ا٩ ؤ٪ سو٬٢ آؾف ٧٧ ح١ ٠ػس٧ج

.3 افجؿس٤ ج٠سؿجؿ جػ٧ جس٫ ٬ف٬ؿ ٢٠ػ٦ح ٠لسإظف ٫ ٧٠جظ٦ر جدحث

١٠ جح١٧٢ ٠468ح س٢ل ا٩ ج٠لس٬ؿ ظ٬٠ س٧جد جػ ٧جسإ٢٬٠حز جيح٢٠ر ٤ ػلخ ٢ه ج٠حؿذ ١٠ ٤ ٬لحف جدحث ٥٧ـج ٧٠ج ٠ح ظحء د٤ ، اٳ ؤ١ نفر جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ٳ سي 4 ج٠ؿ٫٢ جظقجثف٪، ٧دحث ج٠ػحل ٤٬ ؤ١ ٬س٠ل ٫ ٧٠جظ٦ر ج٠لسإظف دل ١٠5 جح١٧٢ ٢ل٤ 461د٤ ٢ه ج٠حؿذ

.١٠6 جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ 462جؿ٧ جس٫ ٤ دل ج٠ئظف ، ػلخ ٢ه ج٠حؿذ

. ٧7ؿ فلز ٠ػ٠ر ج٢ى ١ ف٬ فجفجس٦ح جسؿؾ٬ر ٥ـ٣ جس٬٢ر

١٠ جح١٧٢ 486اٳ ؤ١ ٢حـ جػ٧جر ٬سي٫ س٧ف دى جنف٧ ج٢٠و٧ه ٦٬ح ٫ ج٠حؿذ ج٠ؿ٫٢ ، ٧ج٠س٠صر ٫ ؿ ج٢٠ ل٧جء ١٠ جح١٧٢ ، ؤ٧ جسح ج٠سحؿ١٬ ، ؤ٧ د٬ر جٳسقج . ٧دإ١

. ١٠ جح١٧٢ ـجس٤ ١٧٬469 جػ ٠ػل جػ٧جر حدٴ ػظق ، ػلخ ٢ه ج٠حؿذ

دحٱيحر ا٩ ٥ـج ٬س١٬ ؤ١ ٬دل د٦ح ج٠ؿ١٬ جدحث ، ؤ٧ ٬ؾدف د٦ح دؿ ٬ف يحث٫ ٫ ١٠٬ ، ٬٧سػ ٥ـج جٱظفجء 8 ١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ 460جٳػسظحض دحػ٧جر ٫ ٧٠جظ٦س٤ ، ػلخ ٢ه ج٠حؿذ

فجء ٧سل٤٠٬ جٱٴ٫٢ دس٬٧ ج٠لسإظف ٩ ٠ػيف سل جديحر ، ١٠٧ د٧ل جدحث خ جن

. 098ه ، ٠فظ لحد ، . ح٬ق ٬٢ في٧ج١ 086ه ظ لحد ، ، ٠ف٫ ل٬ؿ حل - 12 Charles Goyet ,Op.cit. n° 108, p 60 - 3 Ibid. n° 112, p 63 - ٧ف١٥ جػ٬حقذ ، ٠ح سن٠ل ٠ح ػل ١٠ ، : " سن٠ل ػ٧جر جػ ي٠ح٢حس٤ ححر ، ٧جٳ٠س٬حق ٧جف١٧٥ ١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ 468ج٠حؿذ - 4

ؤلح ". ١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ : " ٳ ٬ي١٠ ج٠ػ٬ل ٬لحف ج٠ؿ١٬ اٳ اـج ٧ظؿ جسح ؾحه د٦ـج جي٠ح١ . 461ج٠حؿذ - 5

٬لحف ج٠ؿ١٬ ٧ز جػ٧جر ٠ح ٬س ٩ ٬ف ـ ". ٧٩اـج ي١٠ ج٠ػ٬ل ٬لحف ج٠ؿ١٬ ٴ ٢٬وف ٥ـج جي٠ح١ اٳ ادل ج٠ػحل ٤ دحؿ٧ جس٫ ٬سفى د٦ح دل ج٠ػ٬ل ٧ز ٢حـ جػ٧جر ٫ ػ٤ ، ٠ح ٬ظ٧ق ١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ : " ٬س٠ل ج٠ؿ١٬ 462ج٠حؿذ - 6

٬ظ٧ق ٤ ؤ١ ٬س٠ل دحؿ٧ ج٠لس٠ؿذ ١٠ ؿ جػ٧جر ".7 Cass . com .26 janvier 1977. Bull .civ . p 24 - ١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ جف٢ل٫ . 0969ج٠حؿذ - 8

Page 53: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل األول التزامات المؤجر في عقد االعتماد اإليجاري

49

ؤ٧ ١ ف٬ خ جسحؿ جـ٪ سفل٤ نفر جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ا٩ جدحث ، ،1 جٯول ٠لسإظف . 2 ٧د٦ـج ٬سػ ٢حـ جػ٧جر ٫ ٧٠جظ٦س٤ ، ٠ح ١٠٬ جسفجى د٤٧ جي٫٢٠ ٦ح

٨٧ ٬٧سفسخ ٩ ػ٧جر جػ ؤ١ ٬و٬ف ج٠لس٬ؿ ٫ ـجز ٠فق ج٠نسف٪ ، ١٠٬ ٤ ا٠حل ؿ جلؽ ؤ٧ ؿ٨٧ فؿ ج٠د٬ ؤ٧ ؿ٨٧ ا٢حه جص١٠ ٠ح ٬ظ٧ق ٤ ٠حدر جدحث دحس٬٧ى ، ١٧٬٧ ـ

.٫3 ػحر جػ٧جر جح٠ر ٬ف ج٬٠ؿذ ؤ٧ ج٠نف٧ر

اٳ ؤ٤٢ ٠ح فؤ٢٬ح لحدح ١٠٬ جٳسح وفجػر ٩ جػؿ ١٠ جػ٧ ج٧٢٠٠ػر ٠لسإظف ٧ح ػ٧جر ٧ ج٧٠٠ل د٤ ٫ ج٧ج ، ػ٬ش ٬نسف ج٢ه وفجػر ٩ ؿ ظ٧جق ا٠حل ؿ٨٧ جػ ، ٥٧ـج ٥

جلؽ ٧ؿ٨٧ فؿ ج٠د٬ ٠ح ٠٦ح ١٠ سإص٬ف ٩ ؿ جٱ٬ظحف د١٬ ج٠ئظف ٧ج٠لسإظف ، ؤ٠ح ٫ ػحر ل٧ز جؿ ٬ظ٧ق ٤ ا٠ح٦ح ، اٳ ؤ٤٢ يحء لر احؿذ س٬٬ ج٧جخ جس٫ ٬سػ د٦ح ٢ل ػ

٠ح١ ج٠فف ٠ئظف ٫ ٧٠جظ٦ر جدحث ا٩ ج٠لسإظف ػلخ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، دنف جػسفج جي افجؿذ جٯفج .

١٠ جح١٧٢ ٧0969ؿ ؤص٬ف ج٢حم ٫ ج٤ جف٢ل٫ ػ٧ل جٱظفجءجز ج٢٠و٧ه ٦٬ح ٫ ج٠حؿذ سدحف٠٥ح حث١٬ ح٬ر سػ٬٧ل ج٠ؿ٫٢ جف٢ل٫ ، ٳل٠٬ح ٠لإر ٧د٧ل ج٧٠فؿ دحػ٧جر ، دح

. 4 جي٠ح٢حز ، ٬٧ظٴ١ جػ٧ ٬ف ٠ئؿذ ٠لسإظف دل جدحث

٤٢ ٢٥ح ٫ ج٧ج ؿذ ٧حث سن٬ف ا٩ جدحث دحػ٧جر ، ل٧جء ١٠ ف ج٠لسإظف جـ٪ ؤاٳ جسحؿ جوحؿف ٤٠٬ دـ ؾٴل ج٠ح٧يحز دب٠ح٬٢ر فظ٤٧ ٤٬ دور نؾو٬ر ، ؤ١٠٧ ؾٴل خ

. 5 ١٠ ج٠ئظف جـ٪ ٬٬ؿ فظ٧ ج٠لسإظف ج٠دحنف

٠٧ح سظخ جٱنحفذ ا٤٬ ؤ١ ؿ ٢حـ جػ٧جر ٫ ٧٠جظ٦ر جدحث ٳ ٠٬ك ػ٧ ج٠ئظف ٧ٳ ٬ق٧ل ٤٠ ١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ جف٢ل٫ ٳ 0969ـ نف احء ج٠ئظف ١٠ جسقج٤٠ دحي٠ح١ ، ٯ١ ج٠حؿذ

جسقج٠ح ٩ حس ج٠ئظف ٯ٦٢ح ٳ سنسف ٧ظ٧خ ٬ح ج٠ػ٬ل دبٴ١ جػ٧جر ٠ػحل ٤٬ ، سفى

. 086ه ، ، ٠فظ لحد ٫ ل٬ؿ حل - 1

- 2 Calais- Auloy, encyclopédie Dalloz , répertoire commercial , crédit-bail , leasing ,recueil 1973,n°129 . 862ه ، ٠فظ لحد ، اهغبى اهلب هوخأسس اهخيو ، ٥ح٫٢ ؿ٬٧ؿجف . 800ه ، ٠فظ لحد ، دلح ٠ل ػ٠ؿج١ - 34 Charles Goyet, Op.cit. n° 112, p 64 - . 819ه ٠فظ لحد ، ، اهغبى اهلب هوخأسس اهخيو ،٥ح٫٢ ؿ٬٧ؿجف - 5

Page 54: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل األول التزامات المؤجر في عقد االعتماد اإليجاري

51

، ٧1ا٠٢ح سس٫ دح٢ه ٩ ؤ١ جػ٧جر ٳ س١٧ ٢حـذ ٫ ٧٠جظ٦س٤ ٠ح ٬س اٴ٤٠ د٦ح ؤ٧ ١٧٬ ؿ د٦ح ج٠لسإظف . ٬د٩ دحث ا٠ح٬٢ر جلس٠حل ٥ـج جٯ٠ف وحػ٤ س٦فخ ١٠ جي٠ح١ ٫ ٧٠جظ٦ر

االشخساع هيضوحج اهغس : ضبتؾب ـ

ؿ ٬نسف ٤٬ نؾه ٬ل٩٠ ج٠نسف ٩ نؾه آؾف ٬ل٩٠ ج٠س٦ؿ ، دإ١ ٧٬ دإؿجء ١٬٠ ٠وػر نؾه آؾف ٬ك فح ٫ جؿ ٬ل٩٠ ج٢٠س ، دػ٬ش ٢٬نإ ١ ٥ـج جؿ ػ ٢٠س ٠دحنفذ

. 3 ١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ جظقجثف٪ 009، ٥٧ـج ٠ح ؤظحقس٤ ج٠حؿذ 2سظح٣ ج٠س٦ؿ

٧دسد٬ ٥ـج ٩ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ب٢٢ح ٢ظؿ دإ١ ج٠ئظف ٬نسف ٩ ج٧٠فؿ دإ١ ٬س٦ؿ دح٧حء دحسقج٤٠ دحي٠ح١ ج٢حنت ١ ؿ جد٬ ٠وػر ج٠لسإظف ، ح٠ئظف ٧٥ ج٠نسف ، ٧ج٧٠فؿ

جٳنسفج ٠وػر ج٬ف . ٧٥ ج٠س٦ؿ ؤ٠ح ج٠لسإظف ٧٦ ج٢٠س ١٠

٬٧سدف جٳنسفج ٠وػر ج٬ف س٬٢ر سل٠غ دسػ٬ جسحل د١٬ جد٬ ٧جٱ٬ظحف ، ٠ح ؤ٦٢ح سس٧ج ٠ جٯ٥ؿج جس٫ ٬ف٫٠ ا٦٬ح ؤفج ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ٢٧لس٢سط جسظح٣ افجؿذ جٯفج ا٩ ٥ـج

: 4 جٳنسفج ١٠

ظ٤٦ ج٠ئظف ا٩ جدحث ٧جـ٪ ٬ئؿ ٠فر جدحث دح٠لسإظف جـ٪ ٢٬س ١٠ ـ خ جنفجء جـ٪ ٧٬ جٳنسفج ، ٬٧سي١٠ خ جنفجء حؿذ د٢ؿج ٢٬ه ٩ ؤ١ ج٠نسف٪ ٬نسف ٩ جدحث ؤ١ ٫٧٬

دحسقج٤٠ دي٠ح١ ج٠ؿجز ج٠د٬ر ٠دحنفذ ا٩ ج٠لسإظف ، ٧ؤ١ جدحث ؿ دل ٥ـج جنف .

س٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ػ٬ش سسي١٠ فذ سفف ؤ١ ج٠لسإظف ٬٬ؿ ١٠ جي٠ح١ جـ٪ دحفجز ؿ جٳـ ٬سق د٤ جدحث .

. 819ه ج٠فظ ٢ل٤ ، - 1 . 801ه ، ٠فظ لحد ، دلح ٠ل ػ٠ؿج١ - 2اـج ح١ ٤ ٫ س٬٢ـ ٥ـ٣ ١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ : " ٬ظ٧ق نؾه ؤ١ ٬سحؿ دحل٤٠ ٩ جسقج٠حز ٬نسف٦ح ٠وػر ج٬ف ، 009ج٠حؿذ - 3

جٳسقج٠حز ٠وػر نؾو٬ر ٠حؿ٬ر ح٢ز ؤ٧ ؤؿد٬ر . ، ٬٧سفسخ ٩ ٥ـج جٳنسفج ؤ١ ٬لخ ج٬ف ػح ٠دحنفج دل ج٠س٦ؿ دس٬٢ـ جٳنسفج ٬لس٬ ؤ١ ٬حد٤ د٧حث٤ ، ٠ح ٬س ٩ ؾٴ ـ

ؿ .١٧٬٧ ٦ـج ج٠ؿ١٬ ؤ١ ٬ػسط يؿ ج٢٠س د٠ح ٬حفى ٠ي١٧٠ ج .٬حخ دس٬٢ـ ٠ح جنسف ٠وػر ج٢٠س ، اٳ اـج سد١٬ ١٠ جؿ ؤ١ ج٢٠س ٧ػؿ٣ ٧٥ جـ٪ ٬ظ٧ق ٤ ـ " ؤ٬٧١ظ٧ق ـ ٠نسف

. 080ه ، ٠فظ لحد ، حل٫ ل٬ؿ - 4

Page 55: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل األول التزامات المؤجر في عقد االعتماد اإليجاري

51

٧ـ ب٤٢ ٬سفف ػ نؾو٫ ٠٧دحنف ٠لسإظف ٫ جفظ٧ ٩ جدحث ، ٠ح ٬ػ ٤ جٳلسثصحف جس٬٢ر ، ح٠ئظف ٬ػ٧ل د٦ـ1٣د٠ح س ا٢حو٤ ١٠ جص١٠ ٧دحس٬٧يحز جس٫ ٬ػ د٦ح ٩ جدحث ، ٠ح ٬ػف ج٠لسإظف ١٠ ا٠حل ٠2لسإظف ؿ٨٧ جس٬٢ـ ، ٧ؿ٨٧ جس٬٧ى ٠ جلسدحؿ ؿ٨٧ جلؽ

ؿ٨٧ فؿ ج٠د٬ ٳسدحف٥ح ٫ ج٤ ٧جيحء جف٢ل١٬٬ ١٠ د٬ل ؿ٨٧ لؽ جد٬ .

ج٠نسف ٳ ٧سػ٬ فذ جٳنسفج ٠وػر ج٬ف ٬ظخ س٧جف نف٦٧ح ، دإ١ ١٧٬ جسحؿ دحل ؿ١٧ ؤ١ ١٧٬ ج٢٠س فح ٫ جؿ ، ٥٧ـج ٠ح ٧٥ ػحول ٫ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، دحل ج٢٠س ،

ٯ١ ج٠ئظف ٧٥ جٯو٬ل ٫ ؿ جد٬ ، ٧ج٠لسإظف ؤظ٢د٫ ٤٢ .

٠ح ٬ظخ ؤ١ سسظ٤ افجؿذ ج٠سحؿ١٬ ا٩ ا٢نحء ػ ٠دحنف ٢٠س ، حٳنسفج ٠وػر ج٬ف ٬ؾ .٫3 ج٧ج فجدر ٠دحنفذ د١٬ ج٠س٦ؿ ٧ج٢٠س

٧ؤ١ ١٧٬ ٠نسف ٠وػر نؾو٬ر ٫ ـ ، ٠٧وػر ج٠ئظف ٢٥ح ٧جيػر ظ٬ر ، سس٠صل ٫ ٠ػح٧ر احث٤ ١٠ جي٠ح١ ج٢حنت ١ جؿ .

١٧ لحدر ٠ح ٬سفى دل جٳنسفج ٠وػر ج٬ف ٧ظ٧ؿ ٴر ح٬٢٧٢ر د١٬ ج٠نسف ٧ج٠س٦ؿ س ٩ سف٬ف ػ ج٢٠س ، ٬٧سػ ـ ٫ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ٫ جٴر جح٬٢٧٢ر ج٠س٠صر ٫

ؿ جد٬ د١٬ ج٠ئظف ٧جدحث .

٧دحسدحف ج٠لسإظف ؤظ٢د٬ح ١ ؿ جد٬ ب٤٢ ٳ ٬لس٬ خ لؾ٤ ، ـ ؤ١ ؿ جد٬ ٧٥ ج٠لسإظف ٩ جدحث حث٠ح دحف ١٠ لؽ ؿ جٳس٠حؿ ج٠سي١٠ ٴنسفج ، ٤٢٠٧ ٬د٩ فظ٧

جٱ٬ظحف٪ ، ؤ٠ح اـج ٢ح دإ١ فظ٧ ج٠لسإظف ٩ جدحث دحي٠ح١ ٬لس٢ؿ ا٩ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ، اٳ ؤ٢٢ح ٢ظؿ ٫ ج٧ج ؤ١ ج٠ئظف ٠٬ؿ ا٩ سي١٬٠ ؿ 4 دلؾ٤ ٬ق٧ل جلدخ جح٫٢٧٢ ٦ـج جفظ٧

. 818ه ٠فظ لحد ، ، اهغبى اهلب هوخأسس اهخيو، ٥ح٫٢ ؿ٬٧ؿجف - 12 Cabrillac, Op.cit. n° 46 - . 080ه ، ٠فظ لحد ، دقج ٠دف٧- 3 . ٧819 ٠818فظ لحد ، ه ، اهغبى اهلب هوخأسس اهخيو ٥ح٫٢ ؿ٬٧ؿجف ،- 4

Page 56: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل األول التزامات المؤجر في عقد االعتماد اإليجاري

52

حف٪ ٴنسفج ، ٠ح ٧٬ دـ ٫ خ جسحؿ جـ٪ ٬فل٤ ا٩ جدحث، ٧ج٧صحث جٳس٠حؿ جٱ٬ظ . 1 جسحؿ٬ر جٯؾف٨ ج٠سور د٬٠ر جنفجء

٧د٠سي٩ جٳنسفج ب٤٢ ١٠٬ دحث جٳػسظحض ٫ ٧٠جظ٦ر ج٠لسإظف دحر جؿ٧ ج٢حنثر ١ ػفه جيحء جف٢ل٫ ٩ سد٤٬ ، دػف٠ح١ ٴس٤ دح٠ئظف ٧ج٢حسظر ١ ؿ جد٬ ، ٥٧ـج ٠ح

.2ج٠لسإظف ١٠ خ جلؽ ، ٧ؿ ظ٧جق ػف٠ح١ جدحث ١٠ جٳػسظحض دحؿ٧

٠ح ؤ١ فذ جٳنسفج ٠وػر ج٬ف سل٠غ دسػ٬ جسحل د١٬ جد٬ ٧جٱ٬ظحف ، ٧س٫ جٳ٠س٬حق ؿ١٧ سفؾ٬ه ، ١٧٬ حؿذ ٫ نل ٧حر، ٠ئظف ، دؿ جل٠حع ٠لسإظف دحسوف دإ٪ س٬٢ـ د٬

.3 ؾحور ػ١٬ ٠٠حفلر ؿ٨٧ جلؽ

٧دحسدحف جٳنسفج ؿج ب٤٢ ٬ق د٧ل جدحث ٴنسفج ٠وػر ج٠لسإظف ٳ٢حؿ٣.

دحف ١٠ جٳلسػلح١ جـ٪ ٳس٤ ٥ـ٣ ج٢ف٬ر ١٠ ج٤ ٧جيحء ، ٧ـ سػ٦٬ح ؤ٥ؿج ؤفج جٱ٬ظحف٪ ، اٳ ؤ٦٢ح سل ١٠ جٳ٢سحؿ : ؿ جٳس٠حؿ

٦٢٧ح سسفى ادفج ؿ جد٬ ٠دحنفذ د١٬ جدحث ٧ جنفر ج٧٠٠ر ، ٧٥٧ ٠ح ٳ ٬ػؿش ٫ ؿ .4 جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ٴ ١٠٬ جسدحف ج٠لسإظف ف٬دح ١ جؿ ، سؿؾ٤ ٫ ادفج٤٠

ف ٧جدحث جؿ جفث٬ل٫ ٫ ج٬٠ر جس٬٬٧٠ر ، ف ؤ١ ٠ح ؤ٦٢ح سظل ١٠ ؿ جد٬ د١٬ ج٠ئظ جٴر جظ٥٧ف٬ر ٫٥ جس٫ سظ٠ د١٬ ج٠ئظف ٧ج٠لسإظف ، د٠٢٬ح ٳ ٬ؿ جد٬ اٳ سحدح ، ؤ٧ جؿج نف

. 5 ا٠ح٬٢ر جٱ٬ظحف

1 . Bey et Gavalda ,Op.cit. p 95 - ػ٬ش ي٩ جيحء جف٢ل٫ دإ٤٢ ٬لس٬ ج٠لسإظف جفظ٧ ٩ جدحث ٠حدح دس٬٢ـ جسقج٤٠ جح٫٢٧٢ حي٠ح١ د٠سي٩ جٳنسفج ج٠فف ٠وػس٤ ٫ خ جنفجء ٫٧ ؿ جٱ٬ظحف .د . Cabrillac , Op.cit. n° 46 ٠818فظ لحد ، ه ، اهغبى اهلب هوخأسس اهخيو٥ح٫٢ ؿ٬٧ؿجف ، - 23 Charles Goyet, Op.cit. p 61, n° 110 - . 091ح٬ق ٬٢ في٧ج١ ، ٠فظ لحد ، ه - 45 Charles Goyet, Op.cit. p 62 , n° 111 - 088ه ، ٠فظ لحد ، . ٫ ل٬ؿ حل .

Page 57: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل األول التزامات المؤجر في عقد االعتماد اإليجاري

53

١٧ د٧ل ج٠لسإظف ج٢٠س ٴنسفج ٢وف ظ٥٧ف٪ ٯ٤٢ ٬ظل جٳنسفج ٬ف حدل ٢ى ، ٢ؿ سي١٬٠ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ نف فظ٧ ج٠لسإظف ٩ جدحث دحي٠ح١ ، ٫٢٬ د٧ل ج٠لسإظف

.1 ٴنسفج دل ٢نإس٤

ؿ ل٠حع ٥ـ٣ جس٬٢ر دحلسدحؿ ؿ٨٧ فؿ ج٠د٬ ، اٳ دلدخ ٠ح ٬ـ٥خ ا٤٬ ج٤ ٧جيحء جف٢ل٬ح١ ٠ػل ٢ف ٯ١ جلؽ ظقجء اؾٴل ؤػؿ ج٠سحؿ١٬ ١٠ جسدحف٥ح ١٠ د٬ل ؿ٨٧ لؽ جد٬ ، ٥٧ـج

.2 دحسقج٠حس٤ ، ٫ ػ١٬ ؤ١ فؿ ج٠د٬ ٧٥ ؤػؿ و٧ف س٬٢ـ جدحث ٳسقج٤٠ دحي٠ح١

ا١ جٯصف جفث٬ل٫ ٴنسفج ٠وػر ج٬ف ٧٥ ا٢نحء ػ ٠دحنف ٧ظؿ٬ؿ ٬ف ج٠لس٬ؿ ، ؤ٪ ػ ٢س ٠دحنفذ ١٠ ؿ جٳنسفج ٬ودغ ؿجث٢ح ٠س٦ؿ ، ظؿ٬ؿ ٬ؿؾل ٠٧٬ح ٫ ـ٠ر ج٠نسف ، ٬سلد٤ ج٠

٬٧ك ٢ل ػ٧ ح١ ج٠ئظف ٠ؿ٢٬ح د٦ح ٫ جٯول ٫ ٧٠جظ٦ر ج٠لسإظف ، ػ٬ش ٬ك ٫ ٧ل افجؿجز جٯفج سػ٬٧ف جٳنسفج ٠وػر ج٬ف ا٩ ٧ل٬ر ٢ل ػ ح١ ٠ففج ٠نسف ا٩ ج٢٠س ، ٠ح

.3فسدر ١ ٥ـ٣ جس٬٢ر ٫ ـ ١٠ اؾٴل دح٭صحف ج٠س

٧ؿ دز ٠ػ٠ر ج٢ى جف٢ل٬ر فظ٧ ج٠لسإظف ٩ ج٧٠فؿ دحي٠ح١ د٢حء ٩ س٬٢ر جٳنسفج .4 ٠وػر ج٬ف

٦٬ف ٢ح ١٠ ؾٴل ٥ـج ، ؤ١ احء ج٠ئظف ١٠ جي٠ح١ ٫ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ٤ ٠ح ٬دفف٣ ، خ جؾ٬ر ، اٳ ؤ١ جػ٧ ج٠ففذ ٠لسإظف ٢ؿ جفظ٧ ٩ ؾحور اـج ٠ح س جٯ٠ف دي٠ح١ ج٧٬

ج٧٠فؿ دحي٠ح١ ٫ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ف سف٬ف فظ٧ ج٠لسإظف دحي٠ح١ د٢حء ٩ ؿ جد٬ ؤ٧ ج٠ح٧ر ، ٳ سقجل سفع جٱنحل ١٠ ػ٬ش ج٭٬ر جس٫ ٬سػ د٧٠ظد٦ح ٥ـج جفظ٧ ، ف

٥ـج جٯ٠ف د٢و٧ه ح٬٢٧٢ر ٧سف٬ف ػ فظ٧ ج٠لسإظف ٩ ج٧٠فؿ ول دى جسنف٬حز ٫ ، 5 دحي٠ح١ د٢حء ٩ ؿ٨٧ ٠دحنفذ ، ٠ح ٧٥ جٯ٠ف ٫ جح١٧٢ ج٠وف٪ ٧جح١٧٢ جد٢ح٫٢

. 816ه ٠فظ لحد ، ، اهغبى اهلب هوخأسس اهخيو ،٥ح٫٢ ؿ٬٧ؿجف - 1 . 811ج٠فظ ٢ل٤ ، ه - 23 Charles Goyet, Op.cit. p 62 , n° 111 - . اهغبى اهلب هوخأسس ،ؿ٬٧ؿجف ٥ح٫٢ . 088 ه، ٠فظ لحد ، ٫ ل٬ؿ حل

. 819ه ٠فظ لحد ، ، اهخيو4 Cass.com. 15 janvier 1985, Dalloz 1986, sommaires, p 232 - ج٠س دحسإظ٬ف جس٫٬٧٠ ٫ جح١٧٢ ج٠وف٪ : " ٠لسإظف ؤ١ ٬فظ ٠دحنفذ ٩ ج٧٠فؿ ؤ٧ ج٠ح٧ل دظ٬٠ 61ـ١٠61 جٯ٠ف 08ج٠حؿذ - 5

ف ٫ جؿح٨٧ جس٫ س٢نإ ٠ئظف ١ جؿ ج٠دف د٤٢٬ ٧د١٬ ج٧٠فؿ ؤ٧ ج٠ح٧ل ، ٠٬ح ؿج ؿ٨٧ لؽ جؿ ، ٧ـ ؿ١٧ جٱؾٴل دػ٧ ج٠ئظ =جفظ٧ ٩ ج٧٠فؿ ؤ٧ ج٠ح٧ل ٫ ٥ـج جنإ١ ".

Page 58: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل األول التزامات المؤجر في عقد االعتماد اإليجاري

54

٧٥٧ جٯ٠ف جـ٪ ٬فك جلسٴ٬ر ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ١٠ ٥ـ٣ ج٢حػ٬ر ، ٧جٳسفج د٤ دنل ٫ ، صحف٣ ٩ ج٧ؿ ج٢٧٠ر ٤ .دؿ د٢حء آ

ؾحور ٧ؤ١ ٧٠فؿ جلسٴل جس٢حق ٫ ا٠ح٬٢ر فظ٧ ج٠لسإظف ٤٬ دحي٠ح١ ، ٧جٳػس٠حء ٧فجء ؿ ػظ٬ر سػ٬٧ل جي٠ح٢حز ٫ ٧٠جظ٦س٤ ، دػظر جل٬ف جل٫ء ٬٠ر جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ـ ؤ١

ؤ١ ٠لإر جي٠ح١ ٫ ٥ـج جؿ س٠صل ظح٢دح ؤل ، ٠ح حح٬٢٧٢ ٥ـج جسػ٬٧ل ٫ جٯول سحؿ٪ ٬٧كفيحث٫ ٢ح جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ـ ؤ١ نفر جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ٦٢٠٬ح سػ٬٧ل ل ؤ٧ ظقء ١٠

، ٬٧ك ٠لسإظف اٳ د٧ل ٠ح س جٳسح ٤٬ ٫ ؤخ 1 جػ٧ جس٫ سلس٠ؿ٥ح ١٠ جنفجء ٠لسإظف جٯػ٧جل .

خشايبح اإلستبسج :اهيتحد اهذب ـ االه

فف ح٢٧٢ح ٧جسحح ، ؿ١٧ ٫٥٧٠ جٳسقج٠حز جس٫ ٬ظخ ٩ ج٠ئظف ج٬ح د٦ح ٧س٬٢ـ٥ح ٩ ج٢ػ٧ ج ا٠ح٬٢ر جسػل ٧جٱحء ٦٢٠ح ، ـ ؤ٦٢ح سنل ؤلحك ٬ح ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ٧سس٠صل ٥ـ٣

ل ٬٠ر جٯول ج٠ئظف ٠لسإظف اـج ؤدؿ٨ فدس٤ جٳسقج٠حز ٫ ل ١٠ جٳسقج دحس٬٧٠ل ٧جٳسقج د٢ ٫ ـ ، ٧لإسفى ٴسقج دحس٬٧٠ل ٫ ٠خ ؤ٧ل ، ص جٳسقج د٢ل ج٬٠ر ٫ ٠خ صح١ .

اهيعوة األل ـ االهخشاى تبهخيل :

ؤلحل٫ ٬ؿ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ اػؿ٨ ٧لحثل س٬٧٠ل جٳلسص٠حف ، ٧جـ٪ ٧٬ ٤٬ ج٠ئظف دؿ٧ف دس٬٧٠ل ج٠نحف٬ جس٫ سسؿ ا٤٬ دخ ـ سػ٬ جلسص٠حف٥ح ، ١٧٬٧ ٠ئظف حثؿذ ٠ح٬ر ١٠ ٧فجء ٥ـ٣ ج٬٠ر ، ٦٧ـج لإسفى ٢٥ح ٧٦٠ جٳسقج دحس٬٧٠ل ٧س٤٬٬ جح٫٢٧٢ ، ٠ جسفى ٱنح٬ر

فى ج٠ئظف ج٬ح دحس٬٧٠ل .

١ جد٢ح٫٢ : " ٬س٠س ج٠لسإظف دح٠حدل دػ ٠ؿجحذ ج٠س دس٬٢ ٬٠حز جٱ٬ظحف جس٫٬٧٠ ٫ جح٧٢ 099ـ١٠66 جح١٧٢ ف 1/4ج٠حؿذ = ٧ف ٬ح٤٠ جدحث ٠دحنفذ ، دح٢لدر ظ٬٠ ج٧٠ظدحز جس٫ ٬سػ٦٠ح دحث ج٠حل سظح٣ ج٠ئظف . ٩٧ ج٠لسإظف ؤ١ ٬ ج٠ئظف ؾ٬ح د٠حدس٤ جدحث

ل جػ ٢حـج دح٢لدر ا٤٬ ".ـ ، ؿ ٠حخ ج٠لسإظف ؤ٧ ظ دـ ، ٬٧ػ ٠ئظف جسؿؾل اـج جؾسحف 1 Charles Goyet, Op.cit. p 64, n° 112 -

Page 59: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل األول التزامات المؤجر في عقد االعتماد اإليجاري

55

خيل خنف اهلب : اهفسػ األل ـ يفى االهخشاى تبه

ا١ جٳسقج دحس٬٧٠ل جسقج ٳ ٢ظؿ٣ ٫ جص٬ف ١٠ ج٧ؿ ، ٧ا٠٢ح ٬سوف ٧ظ٧ؿ٣ ٩ دى ج٧ؿ جػؿ٬صر جس٫ س٠ل ٩ سػ٬ ٠ل جسوحؿ٪ ٧سظحف٪ ، ١٠٧ د١٬ ٥ـ٣ ج٧ؿ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ،

جس٬٬ جح٫٢٧٢ ٦ـج جٳسقج .٦٧ـج ٧ظخ سػؿ٬ؿ ٧٦٠ جٳسقج دحس٬٧٠ل ، ٧

أال ـ خحرر يفى االهخشاى تبهخيل :

ا١ ٬٠ر جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ٫ ظ٥٧ف٥ح ٬٠ر س٬٬٧٠ر ، ٠ي٢٧٠ر دنل ؤلحل٫ د٬٠ر جٯو٧ل ، ٠ح ؤ١ جد٬ر جس٬٬٧٠ر ٦ـج جؿ س١٠٬٦ ٩ حر ج٭صحف 1 ج٧٠ي٧ر سػز سوف ج٠لسإظف

، ٠ح ؤ٦٢ح سدفف ٧سنفع 2 ١ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ دنل ٬سػؿؿ ٤٬ ٢ح جسقج٠حز جٯفج ج٢حنثر . 3 دى جٳلسص٢حءجز ١ جح١٧٢ جح ٲ٬ظحف ، ؿ١٧ ؤ١ سلسف ٠ح ٤٬ ١٠ ٧جؿ آ٠فذ

٢ر ٦٧ـج ٧و ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ دإ٤٢ ؿ ـ٧ حد ٠ح٫ ، ٧ؿ سؿؾل ج٠نف جف٢ل٫ ٫ ل ٧ؤح٣ حدح جثس٠ح٬٢ح ، دفي٤ ٩ ل ٠ئللر س٠حفك جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ٧ي٬ر ج٠ئللر 0699

. 4 جس٬٬٧٠ر

ػ٬ش ٧٬ ٤٬ ج٠ئظف دنفجء جٯول جـ٪ د٤ ٤٢٠ ج٠لسإظف ، ١٧ ج٠ئظف ٳ ١٧٬ ٠حح ج٠ئظف ٠حح ١٠ دل ول ـ ٩ ؾٴ ٠ح ٧٥ ٤٬ جػحل ٫ جٱ٬ظحف جحؿ٪ ٧جـ٪ ١٧٬ ٤٬

و٧ل جس٫ ٧٬ دسإظ٬ف٥ح ـ ص ٧٬ دسإظ٬ف٣ ٠لسإظف حخ جس٬٧٠ل ٠حدل جػو٧ل ٩ ؤلح ا٬ظحف ٬فج٩ ٫ سؿ٬ف٥ح ػو٧ل ج٠ئظف ٩ جلسص٠حف٣ ٫ ٥ـج ج٠ظحل ٠ حر جي٠ح٢حز جس٫ سػ

. 5 ٤ ـ

د٤ ج٠ئظف سظح٣ ج٠لسإظف د٧٠ظخ ؿ جٳس٠حؿ ٬٧س٠صل ٠د جس٬٧٠ل ٫ ؤؿجء جص١٠ جـ٪ ٬سق .6 جٱ٬ظحف٪ ، ٬سؾـ جس٬٧٠ل ٢٥ح نل جٱ٬ظحف

1 Bey et Gavalda, Op.cit. p 49 - . 861ه ٠فظ لحد ، ، اهغبى اهلب هوخأسس اهخيو ،٥ح٫٢ ؿ٬٧ؿجف - 23 Bey et Gavalda, Op.cit. p 49 - . 026ه ، ٠فظ لحد ، جدؿج٫ ادفج٢٬٥ظ٨٧ - 4 . 29ه ، ٠فظ لحد ، ا٬حك ٢حو٬ - 5 . 098ه ، ٠فظ لحد ، جؾوح٢٧ر وؾف ؤػ٠ؿ - 6

Page 60: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل األول التزامات المؤجر في عقد االعتماد اإليجاري

56

٦٬ف ؿ٧ف ج٠ئظف ٧ل٬ ٠ح٫ ٬سوف ؿ٧ف٣ ٫ ؿ ص١٠ جٯول ؿ١٧ جسؿؾل ٫ جظ٧ج٢خ ج٬٢ر ل٬ ج٠ح٫ ، اٳ ؤ١ ٥ـج جس٬٬ جـ٪ ٬فخ ؿ٧ف ج٠ئظف ١٠ ؿ٧ف ج1٧ ج٠دس٩ سػ٬ جٳلسص٠حف

ل٬ئؿ٪ ا٩ س٬٬ف ج٠فق جح٫٢٧٢ ٠ئظف ٫ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ـ ؤ١ ج٧ل٬ ٬سدف ١٠ ج٬ف ٫ ؤ٪ ؿ ٬س ادفج٤٠.

٦٧ـج ب٤٢ ٬وخ سػؿ٬ؿ جسقج ج٠ئظف دحس٬٧٠ل ٠٧ح ٬سفسخ ١ ـ ٫ ػحل اؾٴ٤ دح٬ح د٦ـج جػر ٫ جؿ ٩ جسقج ج٠ئظف دس٬٧٠ل جٯول ج٠ئظف ، اـج جٳسقج ، ؾحور ٧ؤ٤٢ ٳ ٬س ج٢ه وف

٠ح س جٯ٠ف دإول ٧٢٠ل ، ـ ؤ٤٢ ٬س٩٧ جٳسح جس٬٦٠ؿ٪ ٫ فى د٢حء جحف سػؿ٬ؿ ؿ٧ف ل ف ٫ ٠فػر جد٢حء ٬٧ـف ٤٬ وفجػر ؤ٤٢ ٩ ج٠ئظف س٬٧٠ل سر جد٢حء ػلخ ٠فجػ٤ ج٠ؾسر

ح ٠لسل ١ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ٠٠ح ٬ظل سإل٬ك جسقج ج٠ئظف دحس٬٧٠ل د٢حء ، اٳ ؤ١ ٥ـج جٳس2 ٤٬ حدٴ ١ ٤٬ .

٠ح ؤ١ ج٠نف ٬سؿؾل دو٧فذ ف٬ير س٬٢ جٳسقج دحس٬٧٠ل ، ٢فج فجر ٧ؾدفذ ٠٠س٫٢٦ ٬٧ل د٠ح ٬س ٠ ٠وحغ ٥ـ٣ ج٬٠ر ١٠ د٧٢ ٠٧ئللحز ٠ح٬ر ، ٧ؿفس٦ح ٩ س٬٢ ؤػح جس٠

.3 جٯفج ، ٧٠٧جدر جٯفج ج٠وف٬ر ٧ج٠ح٬ر س٧فجز ج٠لس٠فذ ٫ ج٬٠ؿج١

ذبب ـ اهخنف اهلب هالهخشاى تبهخيل :

اـج ج٢٢ح ١٠ في٬ر ؤ١ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ٬فسخ جسقج٠ح ٩ حس ج٠ئظف دحس٬٧٠ل ، ٢ظؿ س٬٧٠ل ٠ ٩ نف جسلحد٤ ٬٠ر جٯول ٠ػل جس٬٧٠ل ، ٠٠ح ٫٢٬ ؤ١ ٥ـج ؤ١ جسقج ج٠ئظف دح

جنف ٬لد ج٢حؿ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ٧جـ٪ ٬س سظل٬ؿ٣ ١٠ ؾٴل ادفج ؿ ؤ٧ ؿذ ٧ؿ ١٠ ، جٯ٠ف 4 ؤظل س٠ جٯول ، ١٠٬ ؤ١ س١٧ ؿ د٬ ؤ٧ ؿ ٠ح٧ر ؤ٧ ٧حر ؤ٧ نفر ٠ؿ٬٢ر حف٬ر

٪ ٬ئؿ٪ د٢ح ا٩ جدػش ٫ ٠لإر ؿؾ٧ل جٳسقج دحس٬٧٠ل ٫ وخ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ؤ ؤ٤٢ جـ ؾحفض ٤٢ .

. 20ه ، ٠فظ لحد ، ا٬حك ٢حو٬ - 1 . 869ه ٠فظ لحد ، ، اهغبى اهلب هوخأسس اهخيو ،٥ح٫٢ ؿ٬٧ؿجف - 2 . 66ه ، ٠فظ لحد ، ا٬حك ٢حو٬ - 3 . 867ه ٠فظ لحد ، ، اهلب هوخأسس اهخيواهغبى ، ٥ح٫٢ ؿ٬٧ؿجف - 4

Page 61: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل األول التزامات المؤجر في عقد االعتماد اإليجاري

57

٧ؿ صحف ٥ـج جؾٴ ٫ ج٤ جف٢ل٫ ، ٧سدح٢٬ز ج٭فجء ػ٧ل ٠ؿ٨ جسدحف جٳسقج دحس٬٧٠ل ف٢ح ١٠ ؤفح١ جؿ .

ل ١٠ ج٢حػ٬ر جٳسوحؿ٬ر ، ؿ فى ٬س ا٥ٴ٤ حدى ٬ف٨ ؤ١ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ٬ن .1 ؾٴل ٠ؿذ جٱ٬ظحف ، اٳ ؤ٤٢ ٳ ٧٬ ١٠ ج٢حػ٬ر جح٬٢٧٢ر اٳ د٧و٤ ؿ ا٬ظحف

د٠٢٬ح ٬٬ؿ جدى ج٭ؾف ج٢ف ٫ س٬٬ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ٬٧سدف٣ فيح ٬دفق ٤٬ ٢وف .2 جس٬٧٠ل حسقج فث٬ل٫ ٬سق د٤ ج٠ئظف

اٳ ؤ١ ٠ح ٬ٴػ ٩ س٬٬ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ٩ ؤ٤٢ ؿ فى دح٩٢٠ جح٫٢٧٢ ، ٳ ٬س٠حن٩ ٧د٬ر ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ح٠لسإظف ٳ ٬ؿ دنل ؤ٬ؿ ٧جثؿ ٩ ج٠د ج٠سفى ،

٠ئظف ، ٠ح ؤ١ ؿ ٧ا٠٢ح ؤلح ا٬ظحف سي١٠ ج٥سٴ فؤك ج٠حل ج٠لسص٠ف ا٩ ظح٢خ ٥ح٠م فدغ .3 جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ٳ ٬ؾي ح١٧٢ ج٠حخ ٩ ظ٢ػر جفدح

٦٧ـج ٢ظؿ ؤ١ ٢٥ح ١٠ ج٤ ١٠ ٳ ٬ؾ٧ى ٫ انحٳز جس٬٬ جح٫٢٧٢ ، ٬٧ف٨ ؤ٤٢ ٩ ي٧ء ٫ ؿ جس٬٢ جٳسح٫ ٳسقج ج٠ئظف دس١٬٠ ج٠لسإظف ١٠ جٳ٢سح ، ٢٬ػوف جٯؿجء جٯ٧ػؿ ٠ئظف

. 4 ص١٠ س٠ جٯول ، جٯ٠ف جـ٪ ٬ؿ ٫ ج٧ج جسد٬ف جح٫٢٧٢ ١ جٳسقج دحس٬٧٠ل

ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ٬سي١٠ ٧ؿج ٠ق٠ح ظح٢د١٬ دحسإظ٬ف ، ٫٧ ٬س١٠ ج٠ئظف ١٠ سػ٬ جٳ٢سح ، جٯ٠ف جـ٪ ٳ جسقج٤٠ د٦ـج ج٧ؿ ٢٬د٫ ؤ١ ٬س٧جف ؿ٤٬ جل٢ؿ جح٫٢٧٢ س١٬٠ ج٠لسإظف ١٠

، ٧ٳ ١٧٬ ٩ ج٠لسإظف اٳ س٬٢ـ 5 ٬س اٳ دؿ ج٠ئظف ص١٠ س٠ جٯول ٧س٬٢ـ جسقج٤٠ دحس٬٧٠لج٧ؿ ١٠ ظح٢د٤ دحلسثظحف ٥ـج جٯول ٫ ل ؤػح ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ جـ٪ ٬دف د٤٢٬ ٧د١٬

. ج٠ئظف

. 466ه ، ٠فظ لحد ، . ا٬حك ٢حو٬ 869ه ج٠فظ ٢ل٤ ، - 1 . 466 ه، ٠فظ لحد ، . ا٬حك ٢حو٬ 869ه ٠فظ لحد ، ، اهغبى اهلب هوخأسس اهخيو ،٥ح٫٢ ؿ٬٧ؿجف - 23 - Bey et Gavalda, Op.cit. p 53 . 466ه ، ٠فظ لحد ، . ا٬حك ٢حو٬ 869ه ٠فظ لحد ، ، اهغبى اهلب هوخأسس اهخيو، ٥ح٫٢ ؿ٬٧ؿجف - 4 . 466ه ، ٠فظ لحد ، . ا٬حك ٢حو٬ 869ه ٠فظ لحد ، ، اهغبى اهلب هوخأسس اهخيو ،٥ح٫٢ ؿ٬٧ؿجف - 5

Page 62: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل األول التزامات المؤجر في عقد االعتماد اإليجاري

58

: اهفسػ اهذب ـ سفط خيل األضل اهيؤسس

١٠٬ ؤ١ سنل ٬٠ر جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ دنل ح٠ل اـج ٠ح فى ج٠ئظف س٬٧٠ل ج٠نف٧ ج٠لسإظف ٧سؿ٬ ؾؿ٠حس٤ ا٤٬ ، ١٠٬٧ ؤ١ ٬سفسخ ١ ٥ـج جفى ؤيفجف سػ دف٫ جؿ ؤ٧ ؤػؿ٥

د١٬ في١٬ ؤٳ ٩ جٯل ، ٦٧ـج ب٤٢ ٬ظخ سػؿ٬ؿ ج٠لئ٬٧ر ٫ ػحل فى ج٬ح دحس٬٧٠ل ، دحس٬٬٠ق ٠٥٧ح : فى جس٬٧٠ل دؿ ادفج ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ٧فى فى جس٬٧٠ل دل ادفج ؿ

جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ .

أال ـ سفط اهخيل تؾر إتساى ؽلر االؽخيبر اإلسبس :

لسإظف د٢حء اـج فى ج٠ئظف ج٬ح دحس٬٧٠ل دؿ ادفج جؿ ، ب١ ٥ـج ل٬ظ٤ ٠لئ٧ٳ سظح٣ ج٠ . ٠ح ١٠٬ ؤ١ ٬لإل ١٠ دل جدحث د٢حء ٩ 1 ٩ ؤػح ج٠لئ٬٧ر جؿ٬ر ، ٱؾٴ٤ دحسقج ؿ٪

.2ؿ جد٬ اـج ح١ ؿ ٧ج ٤٬ ؤ٧ ٧ى ا٩ ج٠لسإظف ج٧٠جر ٤٬ ٧ادفج٤٠ دح٧حر ٤٢ ٠ جدحث

جس٬٧٠ل ١٠٬ جسفجى جٱؾٴل دحٳسقج حسقج ج٠ئظف ٢٥ح جسقج دسػ٬ ٢س٬ظر ، بـج فى جؿ٪ ، ٢٧ؿثـ ٫٬ ؤ١ ٬صدز ج٠لسإظف ؿ سػ جح٬ر ج٧٠در ، ٠لحءر ج٠ئظف ؿ٬ح ، ٧ٳ ١٠٬ ٠ئظف ؿ ج٠لئ٬٧ر ١ ٢ل٤ ، اٳ اـج ؤح جؿ٬ل ٩ ٧ظ٧ؿ جلدخ جٯظ٢د٫ جـ٪ ٬سفسخ ٤٬

. 4 ج٠ؿ٫٢ ١٠ جح١٧٢ ٢897ه ٤٬ ج٠حؿذ ، ػلخ ٠ح س3 ؿ س٬٢ـ جٳسقج

اٳ ؤ٤٢ ١٠ ج٢حػ٬ر ج٧ج٬ر ، ٩٧ ي٧ء ج٬٬ر جس٫ ٬س د٦ح ادفج ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ٠ف٧فج دح٠فجػل جس٫ ٬ل٦ح جفح١ ٫ ـ ، ٬وخ سو٧ف ٥ـ٣ جػحر دفى ج٠ئظف ادفج ؿ

. 5 ؿ ، ٧دؿ سػ٠ل جس٦ؿجز ج٠سفسدر ٤٢جد٬ ؤ٧ ؿ جص١٠ دؿ ادفج ج

. 441ه ، ٠فظ لحد ، جٴخ ل ٠ل. دلح ٥ٴ 899ه ، ٠فظ لحد ، ا٬حك ٢حو٬ - 1 . 496 ه، ٠فظ لحد ، جنح٫ ٢حؿف دؿ جق٬ق - 2 . 449ه ، ٠فظ لحد ، جٴخ دلح ٥ٴل ٠ل - 3 ١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ : " ٢٬ي٫ جٳسقج اـج ؤصدز ج٠ؿ١٬ ؤ١ ج٧حء د٤ ؤودغ ٠لسػ٬ٴ ٤٬ لدخ ؤظ٢د٫ ١ افجؿس٤ ". 897ج٠حؿذ - 4 . 879ه ٠فظ لحد ، ، اهغبى اهلب هوخأسس اهخيو ، ٥ح٫٢ ؿ٬٧ؿجف - 5

Page 63: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل األول التزامات المؤجر في عقد االعتماد اإليجاري

59

ذبب ـ سفط اهخيل كتل إتساى ؽلر االؽخيبر اإلسبس :

نفر جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ جػف٬ر جح٠ر ٫ فى س٬٧٠ل ج٠نف٧ حخ جس٬٧٠ل ٠ح ؿج ؤ٦٢ح ٦ح ١٠ سؿ٬ف ٠وػس٦ح ٫ سس٦ؿ سظح٤٥ دإ٪ جسقج ١٠ ٧٢ ١٬٠ ، ـ ؤ١ ٦ح ١٠ ج٧لحثل ٠ح ٢٠٬

جسحؿ ١٠ ؿ٤٠ ٢فج ؾدفس٦ح ٫ ٥ـج ج٬٠ؿج١ ، ـج ٫٦ ٬ف ٠ق٠ر دحس٬٧٠ل ٧ادفج جؿ ، اـج ح١ ج٠نف٧ حخ جس٬٧٠ل ٳ ٬س٠س دح٠ٴءذ جح٬ر ، ٬٧ك ؿ٤٬ جي٠ح٢حز جح٬ر جس٫ سنسف٦ح حؿذ

٠ف دحثس٠ح١ ٬٧ل ج٠ؿ٨ ، ٦٧ـج ب١ ؿ جٳس٠حؿ نفحز جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ٳل٠٬ح اـج س جٯ .1 جٱ٬ظحف٪ ٬س٬٠ق دإ٤٢ ـ٧ جسدحف نؾو٫

اٳ ؤ٤٢ ٬فع جسلحئل ػ٧ل ٠ح اـج ح١ جفى ؿ١٧ ٠دفف، ٧سلدخ ٫ يفف ٠نف٧ حخ .جس٬٧٠ل ؟

سو٬ف٬ر سظح٣ ٢٦ح ١٠ ٧٬ل د٠لئ٬٧ر نفر جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، د٢حء ٩ ؤػح ج٠لئ٬٧ر ج ج٠نف٧ ؤ٧ ػس٩ جدحث ٩ ؤلحك ٠دؿؤ جسل ٫ جلس٠حل جػ ٧ ح١ في٦ح س٬٧٠ل ٳ ٬لس٢ؿ

، ح١ ٥ـج جفى ؿ١٧ س٧ؼ ٢ ؤ٧ ؿفء يفف ، ٧ح١ ٫ 2 ا٩ ؤ٪ ؤلحك ؤ٧ دحش ٫٢٠ ٠ظفؿحدر دحس٬٧ى ظدف ج٧ز ـجس٤ يحفج د٠وحغ ج٠نف٧ حخ جس٬٧٠ل ، ٦ـج جٯؾ٬ف ػ٢٬ثـ ج٠

.3 جيفف جـ٪ ػ د٤

اٳ ؤ١ ٢٥ح ١٠ ٬ف٨ ؤ١ نفر جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ٧ا١ ح٢ز ٠فؾور ٬ح د٦ـج ج٠ل ، اٳ ؤ٦٢ح . 4 ٬ف ٠ق٠ر دحس٬٧٠ل ٧ادفج جؿ ، ٫٦ جٯؿف٨ د٠وػس٦ح ، ٧ٳ ١٠٬ ٠لحءس٦ح دإ٪ نل ح١

ح١ ٠لحءر نفر جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ١ في٦ح جس٬٧٠ل دل ٫٧ جسحؿ٪ ؤ١ جفجظغ ؿ ا٠ ادفج جؿ ، ـ ؤ١ سإل٬ك ٠لئ٬٧س٦ح ٢٥ح ٩ ؤلحك جسل ٫ جلس٠حل جػ ٬ك ٤ ٠ح ٬دفف٣ ، دحسدحف ؤ١ نفحز جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ س٠س١٦ ٠ٴ سظحف٬ح ، ٥٧ـج ٬صدز ؤ١ في٦ح خ جس٬٧٠ل ٳ

ظ٧ؿ ٢٠ر ١٠ ٧فجء ؿؾ٦٧ح ٫ ٥ـج جؿ ، ٧ا٠٢ح ا٠ح٬٢ر ٧ظ٧ؿ ؾف ٩ ٬س اٳ اـج فؤز ؿ ٧ فؤل٠ح٦ح ٧جػس٠حل ٦٧٧ح ٫ جؾلحفذ .

. 091ه ، ٠فظ لحد ، جؾوح٢٧ر وؾف ؤػ٠ؿ - 1 . 890ه ، ٠فظ لحد ، ا٬حك ٢حو٬ - 2 . 447ه ، ٠فظ لحد ، جٴخ دلح ٥ٴل ٠ل - 3 . 091ه ، ٠فظ لحد ، جؾوح٢٧ر وؾف ؤػ٠ؿ - 4

Page 64: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل األول التزامات المؤجر في عقد االعتماد اإليجاري

61

٧ؿ سسفسخ ج٠لئ٬٧ر ٩ ج٠نف٧ حخ جس٬٧٠ل اـج ٠ح سلف ٫ خ جٯو٧ل جس٫ ٬ف٬ؿ٥ح ؤ١ د٧ل د٤ دحس٬٧٠ل ١٠ نفر س١٧ ٠ػل ؿ جس٠حؿ ا٬ظحف٪ ١٠ جدحث ، ٢ح ٤٢٠ ؤ٤٢ ل٬ػول ٩

. 1 جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، جس٫ سفى ٥ـج جخ لدخ ١٠ جٯلدحخ ، سسفسخ ٠لئ٬٧س٤ ٢٥ح سظح٣ جدحث

٬٧ظخ ٩ ل ػحل ٠فجظر خ جديحر ٠فر ٠ح اـج ح١ وحؿفج ١ نفر جٳس٠حؿ ؤ٤٢ ١٠٬ ٠نف٧ ؤ١ ٬سػفف ١٠ جٱ٬ظحف٪ ؤ٧ ١ ج٠نف٧ ، سسفسخ ج٠لئ٬٧ر ٩ ٠وؿف٣ ، اٳ

.2 ٥ـ٣ ج٠لئ٬٧ر اـج ح١ خ جديحر ٠ح ٩ نف ادفج جؿ ، ٧ ٬سػ ٥ـج جنف

االهخشاى تلل يونج األضل اهيؤسس : اهيعوة اهذب ـ

إظف ، اـج ٬ ٩ ج٠ئظف ٫ ٦٢ح٬ر ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ جسقج د٢ل ٬٠ر جٯول ج٠ئظف ٠لس ٠ح ؤ٠ل ٥ـج جٯؾ٬ف ؾ٬حف جنفجء ج٧٢٠٠ع ٤ دؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ٧ج٢٠و٧ه ٤٬ ح٢٧٢ح دحٯ٠ف

٤٢٠ سسدف دإ٤٢ ٳ ١٠٬ س٬٬ 3 09/6ج٠س دحٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ػ٬ش ٢ظؿ ؤ١ ٢ه ج٠حؿذ 96ـ69٢ؿ ج٢يحء جسفذ ٬ف جحدر ٲحء جؿ ٩ ؤ٤٢ ؿ جس٠حؿ ا٬ظحف٪ ، اٳ اـج ح١ ٬ل٠غ ٠لسإظف

جؾحور دحٱ٬ظحف دحسلحخ ج٠لسإظف جٯو٧ل ج٠ئظفذ ٠حدل ؿ ٠٬ر ٠سد٬ر سإؾـ د١٬ جٳسدحف جٱ٬ظحفجز جس٫ س دي٦ح ، ٫ ػحر ٠ح اـج فف ٠قج٧ر ػ جؾ٬حف دحنفجء ، ؿ١٧ ؤ١ ٬ػؿ ـ ١٠

ظف ئسفذ ٠٧حدل دى ا٬ظحف ٬س ٤٬ ، ٧ٳ ١٠ ػ ج٠ػ جٯفج ج٠سحؿذ ٫ سظؿ٬ؿ جٱ٬ظحف ٫ جلسفظح جٯول ج٠ئظف ٢ؿ ٦٢ح٬ر جسفذ جٯ٬٧ر ١٠ جٱ٬ظحف.

ذبس اهيضخأسس تشساء األضل اهيؤسس : اهفسػ األل ـ

ا١ ؾ٬حف ج٠لسإظف دنفجء جٯول ج٠ئظف ٬ص٬ف ٠ظ٧٠ر ١٠ جٱنحٳز ، ٬إس٫ ٫ ٠ؿ٠س٦ح ٠لإر س٬٬ جح٫٢٧٢ ٦ـج جؾ٬حف ، ٬٬٧ر ا٠حل ؾ٬حف جنفجء ٫ ػحل سؿؿ جٯو٧ل ج٠ئظفذ ، ٠٧لإر ج

جفسدح ٥ـج جؾ٬حف د٬ح ج٠لسإظف دس٬٢ـ٣ حر جسقج٠حس٤ ، ٧ـج جػس٠حٳز ا٠حل ؾ٬حف جنفجء ١٠ ؿ٤٠ ١٠ ف ج٠لسإظف .

. 091ه ، ٠فظ لحد ، جؾوح٢٧ر وؾف ؤػ٠ؿ . 890ه ، ٠فظ لحد ، ك ٢حو٬ا٬ح - 1 . 890ه ، ٠فظ لحد ، ا٬حك ٢حو٬ - 2 .ج٢٠ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ 0699ظ٬٬٧ر 4ج٠ئفؼ ٫ ١٠99/611 جح١٧٢ ف 0/0سحد٦ح ٫ جح١٧٢ جف٢ل٫ ، ج٠حؿذ - 3

Page 65: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل األول التزامات المؤجر في عقد االعتماد اإليجاري

61

ضل اهيؤسس :اهخنف اهلب هذبس اهيضخأسس تشساء األأال ـ

ا١ ؾ٬حف جنفجء ج٧٢٠٠ع ٠لسإظف ٬ؿ ٬٠قذ فث٬ل٬ر ٫ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، دنف ؤ١ ١٧٬ ، دحنسفج٦ح ٧ظ٧خ جٱنحفذ ٫ 96ـ١٠69 جٯ٠ف 00ػ٬٬ح ٳ ن٬ح ، ٧٥٧ ٠ح ٢وز ٤٬ ج٠حؿذ

.ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ٩ ػ جؾ٬حف دحنفجء ٠لسإظف

، ٠٠ح ٬لف 1 جٯ٠ف ٢٥ح ٩ ؤ٤٢ ٧ؿ دحد٬ ١٠ ظح٢خ ٧جػؿ ، ٬ق ج٠ئظف ؿ١٧ ج٠لسإظف ٬٬٧ جسقج ج٠ئظف ٢٠ـ سحف٬ؽ ادفج ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ د٢ل ٬٠ر جٯول ٠لسإظف ، اـج ٠ح ؤ١ ٥ـج

٧٥ ٠فف ٫ ، س٢سل ا٤٬ ج٬٠ر دإصف ٧ف٪ ٬٧ك دإصف فظ٫ ٠ح2 جٯؾ٬ف فدس٤ ٫ س٠ جٯول .3جٯػح جح٠ر جؾحور دح٧ؿ دحد٬

٧ؿ ـ٥دز ٠ػ٠ر ج٢ى جف٢ل٬ر ا٩ ؤ٤٢ اـج ٬سي١٠ جؿ ٧ؿج دحد٬ ، ب٢٢ح ٳ ١٧٢ دوؿؿ ٢٥٧ح ١٠ ٬سدف٣ د٬ح ا٬ظحف٬ح ، ؤ٧ د٬ح دص١٠ ،4ؿ جس٠حؿ ا٬ظحف٪ ، ٧ا٠٢ح ؿ ا٬ظحف حؿ٪ ٧دل٬

، ٧ؿ ؤؾـ ج٠نف 5 ٢٠فؿ دحد٬ ٢وف ؤلحل٫ ٫ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪٠ئظل ، ح٧ؿ ج، ػ٬ش حل 96ـ69 ١٠ جٯ٠ف 2جظقجثف٪ د٦ـج جس٬٬ ، ٧جـ٪ ٦٬ف ١٠ ؾٴل ٢ه ج٠حؿذ

دب٠ح٬٢ر ػو٧ل ج٠لسإظف ٩ ٬٠ر جٯول ج٠ئظف ١ ف٬ جس٢حقل س٬٢ـج ٧ؿ دحد٬ ١٠ ظح٢خ ١٠ ٢ك جٯ٠ف ، دحنسفج ج٧ؿ ١٠ ظح٢خ ٧جػؿ دحد٬ وحغ 6ـ د٢ه ج٠حؿذ ٧جػؿ ، ؤ٧ ٠ح ظحء

ج٠لسإظف .

٧دحؾو٧ه جٱ٬ظحخ ٬٧ظخ ؤ١ ٬لسظ٬خ ج٧ؿ دحد٬ ٢٥ح نف٧ جوػر ٫ جح١٧٢ جح ، اـج ٢٬ز ١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ ٩ ؤ٤٢ ٳ ١٧٬ ٦ـج جٳسح ؤصف اٳ ٧70جد٧ل ٧ؿ ، ٠ح س٢ه ج٠حؿذ

ظ٬٠ ج٠لحثل جظ٥٧ف٬ر ؿ ج٠فجؿ ادفج٤٠ ، ٧ج٠ؿذ جس٫ ٬ظخ ادفج٤٠ ٦٬ح .

1 p 45 - Bey et Gavalda, Op.cit, ا١ ج٧ؿ دحد٬ ٧٥ جسح د١٬ وحػخ جن٫ء ٧ج٠نسف٪ ، دإ١ ٬د٬ ٤ ن٬ثح ٢٬٠ح اـج فخ دنفجث٤ ؾٴل ٠ؿذ ٢٬٠ر ، ٫٧ ٥ـ٣ جػحر ٬

٫ ٧٠جظ٦ر جٳسقج دحد٬ ٩ حس جدحث ٧ػؿ٣ اـج ٠ح ؤ١ ج٠نسف٪ فدس٤ دحنفجء ، ؤ٠ح ج٠نسف٪ ٧٥٧ ج٧٧٠ؿ ٤ ٴ ٬نل ـ٠س٤ ؤ٪ جسقجا٩ جدحث ، دل ٧٥ ػف ، ا١ نحء ؤ٦ف فدس٤ ٧ؤ١ ٦٢ح دحنفجء ،٬س جد٬ ج٦٢حث٫ ، ٧ا١ نحء ج٠س٢ ١ اٴ١ ٥ـ٣ جفدر ، ٬ئؿ٪ ـ

، ؿ٧٬ج١ اهتؼ، ؽلر اهسش ف شسش اهلب اهير اهسشائسؾ٬ل ؤػ٠ؿ ػل١ ؿجؿذ ، ل٧ ج٧ؿ دحد٬ ٧دحسح٫ ل٧ جسقج جدحث . . 81ه ، ، جظقء جفجد 4990ج٠د٧حز جظح٬٠ر ، جظقجثف ،

. 77ه ، ٠فظ لحد ، جن٦ح٧٪ ؿف٪ دؿ جسحع - 2 . 442ه ، ، جظقء جٯ٧ل 0667، ، جدر جٯ٩٧ ، ؿجف ج٦٢ير جفد٬ر ، د٬ف٧ز اهؾلر اهيضيبث ، اهتؼ ٢د٬ل ادفج٬٥ لؿ ، - 34 Cass. Com , 13 juin 1977 , Bull, civ ,IV, n°164, D.1977. IR. 454 - 5 Guy Duranton , crédit-bail mobilier ,Op.cit. n° 201 -

Page 66: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل األول التزامات المؤجر في عقد االعتماد اإليجاري

62

٠ح ٬ؾي ؿ ج٧ؿ دحد٬ ٲظفجءجز جن٬ر ج٢٠و٧ه ٦٬ح ح٢٧٢ح ، ٧ـ ٠س٩ جنسف ؤ١ جح١٧٢ جلس٬حء نل ١٬٠ ، ٥٧ـج ٠ح ٬ظخ ٠فجحس٤ اـج ٠ح س جٯ٠ف دإول حف٪ ، ػ٬ش ٬ق

٬وخ فيحء ج٧جؿ دحنل جـ٪ ٬سد٤ جح١٧٢ وػر ؿ جد٬ ، ٬٧سفسخ ٩ ؿ س٧جف جنل . 1 دٴ١ ج٧ؿ ٳ٬٦٢حف ف١ ١٠ ؤفح١ ج٧ؿ

٦٬٧ف ؿ٧ف ج٧ؿ دحد٬ ٢٥ح دنل ٠س٬٠ق ، ـ ؤ١ ج٧ؿ دحسحؿ ٧٥ ٫ جٯول جسح ٦٠٬ؿ ا٩ ٬ٴ ٳ٢يحء جؿ ٫ ٬٠ر جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ٬إؾـ٣ جفح١ ٫ ادفج ؿ ٠ح ، اٳ ؤ٤٢ ٬ؿ لد

، 2 جٳسدحف ٢٠ـ ادفج جؿ ، دل ا١ ج٠نف ؿ في٤ إػؿ جؾ٬حفجز ٫ ٦٢ح٬ر ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ . 3 96ـ١٠69 جٯ٠ف 09ػلخ ٠ح ٢وز ٤٬ ج٠حؿذ

٬حف ١٠ جؾ٬حفجز ج٢٠و٧ه ٦٬ح ٫ ٦٢ح٬ر ٫ ػحل ٠ح ٬دؿ٪ ج٠لسإظف فدس٤ دح٢لدر ٯ٪ ؾ جؿ ، ٫ جٯنحل ج٠ف٧ير دنف٧ وف٬ػر ٫ جؿ ٫٧ ج٠ؿذ ج٠ػؿؿذ د٦ـج جٯؾ٬ف ، ٠ئظف

١٠ جٯ٠ف 86/08، ٥٧ـج ٠ح يز د٤ ج٠حؿذ 4 جػ ٫ جسفجى س٢حقل ج٠لسإظف ١ ؾ٬حف٣ ٫ جنفجءػ جؾ٬حف دحنفجء ٫ جسحف٬ؽ ج٠س ٤٬ ٧اٳ ل د٢و٦ح ٩ جسقج ج٠لسإظف دبفجف 96ـ69

ػ٤ ٫ جؾ٬حف ، اـج ٠حفك ج٠ئظف ػ٤ ٫ جلسفظح جٯول ج٠ئظف ٫ جسحف٬ؽ ج٠س ٤٬.

ج٧ؿ دحد٬ ٫ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ و٧ل جحف٬ر ؤ٧ ج٧٢٠ر دؾحو٬س١٬ سس٠صٴ١ ٫ ؤ٤٢ ٬٧س٬٠ق .٫ٳ ج٢لح٫٠ ٧ـ٧ جسدحف نؾو

٧سسظلؿ جٴج٢لح٬٠ر د١٬ جٱ٬ظحف ٧ج٧ؿ دحد٬ ، دحؾو٧ه ٫ ٠لإر جػسلحخ ؤلح جٱ٬ظحف ، ٦ـ٣ جٯلح ٳ سنل ٠حدٴ 5 ج٠ؿ٧ر ، دحسدحف٥ح سنل ظقء ١٠ ص١٠ جنفجء ج٠س ٤٬

. 82ه ، ٠فظ لحد ، ؾ٬ل ؤػ٠ؿ ػل١ ؿجؿذ - 1 . 899 ه٠فظ لحد ، ، اهغبى اهلب هوخأسس اهخيو ،٥ح٫٢ ؿ٬٧ؿجف - 2 : " ١٠٬ ج٠لسإظف ، ٢ؿ ج٢يحء سفذ جٱ٬ظحف ٬ف جحدر ٲحء ٧دسؿ٬ف ٤٢٠ : 96ـ٠69ف ١٠ جٯ 09ج٠حؿذ - 3

ـ ا٠ح ؤ١ ٬نسف٪ جٯول ج٠ئظف ٠حدل ؿ ٠٬س٤ ج٠سد٬ر ٠ح س سػؿ٬ؿ٥ح ٫ جؿ ، ـ ٧ا٠ح ؤ١ ٬٬ؿ سظؿ٬ؿ جٱ٬ظحف سفذ ٠٧حدل ؿ ا٬ظحف سس ٤٬ جٯفج ،

٬فؿ جٯول ج٠ئظف ٠ئظف . ". ٧ؿ جسدف جيحء جف٢ل٫ ٥ـ٣ جؾ٬حفجز ج٧٢٠٠ػر ٠لسإظف ، يف٧ف٬ر ١٠ ؤظل سو٬٢ جؿ ـ ٧ا٠ح ؤ١ ٤٢Cass.Com , 20 novembre 1978 , D, 1979, IR, 360 ؿ جس٠حؿ ا٬ظحف٪ ػ٫٬ . ؤ٩

4 - Guy Duranton, crédit-bail mobilier ,Op.cit. n° 204 ، اٳ ؤ١ ٠ػ٠ر ج٢ى سس٢ د٦ـج جٯ٠ف ٧ػ٠ز دإ١ جسقج 0699جٴج٢لح٬٠ر جس٫ حل د٦ح ج٤ جف٢ل٫ ١٠ ؾٴل جلسفجء ح١٧٢ ٥ـ٣ - 5

,E-M.Beyج٠ئظف د٧ي جٯول ج٠ئظف سػز سوف ج٠لسإظف ...٧جسقج ج٠لسإظف دؿ ؤلح جٱ٬ظحف ...٫٦ دد٬س٦ح حدر ٴ٢لح . Op.cit. Fasc 652, n°14 .

Page 67: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل األول التزامات المؤجر في عقد االعتماد اإليجاري

63

٧دح٢لدر ٠لسإظف ٫٦ ٴ٢سح ج٦حؿة دحٯول ، ٫٦ دح٢لدر ٠ئظف ا٥ٴ فؤك ج٠حل ج٠لسص٠ف ،، ٴ ١٠٬ ٠لسإظف ا٠حل ؾ٬حف جنفجء ٠ح ١٬ ؿ ٩٧ دحسقج٠حس٤ ، 1ؿر ٠لدر ٩ ص١٠ جد٬

.٧2ؿ ل٨٧ ظ٬٠ ج٠دح ج٠لسػر ٤٬

٠ح ٢ظؿ ؤ١ ج٢حوف ج٠ؾسر ج٢٧٠ر ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ س١٧ ٬ف حدر سظقثر سد٬ح ج٠نف ، حسفر د١٬ ٥ـ٣ ج٢حوف ٧٧ دحسح وف٬غ ١٠ جٯفج ٬نل س٠وح ١٠ ٱفجؿذ

. 3 ج٠سدحز جح٬٢٧٢ر

ؤ٠ح دح٢لدر ٴسدحف جنؾو٫ ٫ ج٧ؿ ج٢٠فؿ دحد٬ ٫ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ٫٢٬ ؤ٤٢ ٳ ٴ ٢٬سل ٥ـج جػ ا٩ ج٧فصر ، ٠ح ١٠٬ جسد٬ف ١ جٱفجؿذ دد٧ل ٥ـج ج٧ؿ اٳ ١٠ دل ج٠لسإظف ،

ٳ ١٠٬ ٠لسإظف ؤ١ ٬س٢حقل ١ ج٧ؿ ا٩ نؾه ١٠ ج٬ف ، ٥٧ـج ؾٴح ٠ح ٧٥ ٠فف ٫ جٯػح ، ٥٧ـج جٯ٠ف ٠ح ٧٥ اٳ 4جح٠ر ج٠سر دح٧ؿ ١٠ ػ٬ش ج٢سح٤ ٧فصر ٧ا٠ح٬٢ر جس٢حقل ٤٢ ٬ف

ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ٫ ٠ظ٤٠ .ج٠سؿجؿ ٴسدحف جنؾو٫ جـ٪ ٬٠٬ق

٢٧ظؿ ؤ١ دى ج٬٠حز جس٫ س٢ـ٥ح نفحز جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ٳل٠٬ح ٠٬ح ٬س دح٧٢٠ل ، ٳ ، ػ٬ش 5سسي١٠ ٧ؿج ٢٠فؿج دحد٬ ، ٧ا٠٢ح ٧ؿج ٢٠فؿج دنفجء جٯول ج٠ئظف ١٠ دل ج٠لسإظف

جء ، ١ جٱنحل جـ٪ ٬فع ، ٬س٠صل ٠٬ح اـج ح١ سو٢ ٥ـ٣ ج٬٠ر ب٬ظحف ٠ ٧ؿ ٢٠فؿ دحنف دحٱ٠ح١ جسدحف٥ح ٬٠حز جس٠حؿ ا٬ظحف٪ ؟.

جػس د٦ـج جسو٬٢ 96ـ٧69جظ٧جخ ٳ ١٠٬ ؤ١ ١٧٬ اٳ لد٬ح ، ـ ؤ١ ج٠نف ٫ جٯ٠ف . ٠6ح٬ر ٦ـ٣ ج٬٠رٲ٬ظحفجز ٠ ج٧ؿ ج٢٠فؿ دحد٬ ج٠فسد دنل سح دح٠ئظف ٧ـ لدحخ ج

. 6ج٬٠ر

1 - E-M. Bey , Op.cit , fasc 650, n° 82 2 - Guy Duranton , crédit-bail mobilier ,Op.cit. n° 204 3 Ibid. n° 203 - . 67ه ، ٠فظ لحد ، اهؾلر اهيضيبث ، اهتؼ ٢د٬ل ادفج٬٥ لؿ ،- 4٧ؿ ج٠نسف٪ جدحث ؤ١ ٬نسف٪ جن٫ء ج٠د٬ ، اـج ٠ح ؤ١ جدحث فدس٤ دحد٬ ؾٴل ج٠ؿذ ج٠ػؿؿذ ـ ، حٳسقج ٬س ج٧ؿ دحنفجء اـج ٠ح- 5

٠نسف٪ حٳسقج ٫ ٥ـ٣ جو٧فذ ٬ ٫ ـ٠ر ج٠نسف٪ ٳ جدحث ، ٧دحسح٫ ١٧٬ جدحث ػفج ٫ اٴ١ جفدر دحد٬ ، ب١ ؤ٦٢ح ، جسق ج . 89ه ، ٠فظ لحد ، ٦٢حث٫ د٠٦٢٬ح ، ٧ا١ ١٬ ٦٢ح ٠٧يز ج٠ؿذ ج٠ػؿؿذ ، ٬ل ج٧ؿ . ؾ٬ل ؤػ٠ؿ ػل١ ؿجؿذ دحنفجء ٢٬ؿ جؿ ج

6 E-M .Bey ,Op.cit , fasc. 650 , n° 93 -

Page 68: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل األول التزامات المؤجر في عقد االعتماد اإليجاري

64

٠ح يز دـ ٠ػ٠ر ج٢ى جف٢ل٬ر ٫ فجفجس٦ح ، دحسدحف ؤ١ جيف٧فذ جح٬٢٧٢ر س٢٠ ١٠ ، ؤ٧ جسقج٠ح ٢٠فؿج 1 سو٬٢ ؿ ٩ ؤ٤٢ جس٠حؿ ا٬ظحف٪ اـج سي١٠ ٧ؿج دحنفجء ٬٧ك دحد٬

١٧ ٠ق٠ح دن٫ء ، ٧ا٠٢ح ٬ جٳسقج ، ؾحور ٧ؤ١ ج٠ئظف ٢٥ح ٳ 2٬ دحنفجء ٠سد٧ح دد٧ل ج٠ئظف، جٯ٠ف جـ٪ ٬ؿ ٠ؾحح د٬٢ر 3 ٩ حس ج٠لسإظف ، اـج ٠ح ؤ١ ج٠ئظف فدس٤ دد٬ جٯول ج٠ئظف

ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ .

٧ؿ صحف جسلحئل ٠٬ح ٧ س سإل٬ك ج٢سحل ٬٠ر جٯول ج٠ئظف ا٩ ج٠لسإظف د٢حء ٩ ٧ؿ ٠ق دؿل ٧ؿ ١٠ ظح٢خ ٧جػؿ دحد٬ ، ٠ح ٤٬ ١٠ جؾسوحف ف٬ ٩ ج٠ئظف دح٢سحل ٬٠ر 4 ١ظح٢د٬

. ؾحور ٧ؤ١ ٢٥ح ١٠ ٬ف٨ ؤ١ 5جٯول ا٩ ج٠لسإظف ؿ١٧ ؤ١ ٬س٧ ـ ٩ افجؿذ ٥ـج جٯؾ٬ف ج٧ؿ دحد٬ ٫ ل ٥ـ٣ جف٧ ، ٳ ١٧٬ ٢٠فؿج ٧ا٠٢ح ١٠ جظح٢د١٬ ، ػ٬ش سسيغ ٬٢ر جٯفج

.6دنل ح ٢ؿ ادفج جؿ ، ٧جػؿ دحد٬ ، ٧ج٭ؾف دحنفجء

١٧ دحس١٠ ٫ ٥ـج جٯ٠ف ، ٢ظؿ ؤ١ ٥ـج جس٬٬ ل٬ئؿ٪ ا٩ جيحء ٩ ؤػؿ ؤ٥ ج٢حوف ، 7 ج٢٧٠ر ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ٧ج٠س٠صر ٫ جؾ٬حفجز جصٴصر ج٧٢٠٠ػر ٠لسإظف ٫ ٦٢ح٬ر جؿ

٩ ٠لسإظف ل٨٧ نفجء جٯول ج٠ئظف .ػ٬ش ٳ ٬د

٠ح ؤ١ ج٧ؿ ج٠ق ظح٢د١٬ ٬٬ ٩ ؤ٤٢ د٬ ، ػلخ ج٧جؿ جح٠ر ٫ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ جف٢ل٫ د٢و٦ح ٩ ؤ١ ج٧ؿ دحد٬ ٬سدف د٬ح اـج ح١ ٢٥ح سفجى ٠سدحؿل ١٠ جف١٬ ٩ ٫0126 ج٠حؿذ

. 8 ج٠د٬ ٧جص١٠

ؿ٠ط ج٧ؿ ج٠ق ظح٢د١٬ دحد٬ ٫ ؿ جٱ٬ظحف ؤ١ ٬ظل ١٠ جٳسح د٬ح ا٬ظحف٬ح ، ٬٧سفسخ ٩ ٧جيحء جف٢ل٫ ٬٠٬ل ا٩ س٬٬ جد٬ جٱ٬ظحف٪ ٩ ؤ٤٢ د٬ دحسل٬ ٬سف١ د٤ نف جػسح جدحث

1 Cass.com .30 mai 1989, préc. Supra, n° 52 - 2 Cass.com .15juin 1999, préc. Supra, n°52 ; 30 nov 1999 , préc. Supra, n°49 - .096ه 4991، جٱل٢ؿف٬ر، ؿجف جظح٠ر جظؿ٬ؿذ ٢نف ، شسش ؽلر اهتؼ اهيلبظجؤ٧٢ف لح١ ج٧ؿ ج٠ل٠حذ ، - 3٫ ج٧ؿ ج٠ق ظح٢د١٬ ٧٥ ٧ؿ دحد٬ ٧جنفجء ، ٬٧ ٢ؿ٠ح ٬سق ل ١٠ جدحث ٧ج٠نسف٪ دحد٬ ٧جنفجء ؾٴل ٠ؿذ ٢٬٠ر ، ل - 4

ؿذ ، ٧ا٠٢ح ٧٠جظ٦ر ج٭ؾف ن٫ء ج٠د٬ ، ٫ ٥ـ٣ جػحر ٳ ١٧٬ جدحث ٧ػؿ٣ ٠سق٠ح دحد٬ ػ١٬ ادؿجء ج٠نسف٪ فدس٤ دحنفجء ؾٴل ج٠ؿذ ج٠ػؿ . 89 ه، ٠فظ لحد ، ٬ ؤ٬يح ٩ ج٠نسف٪ جسقج اـج ؤ١ جدحث فدس٤ دحد٬ ؾٴل جسفذ ج٠ػؿؿذ . ؾ٬ل ؤػ٠ؿ ػل١ ؿجؿذ

. 897ه ٠فظ لحد ، ، اهغبى اهلب هوخأسس اهخيو، ٥ح٫٢ ؿ٬٧ؿجف - 5°93 - 6 E-M. Bey , Op.cit ,fasc. 650, n

.ج٠س دحٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ 96ـ١٠69 جٯ٠ف 09ج٠حؿذ - 78 Alain Bénabent , Op.cit. p 77. n° 151 -

Page 69: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل األول التزامات المؤجر في عقد االعتماد اإليجاري

65

د٬ ، ؾحور ، ٧ـ ٠س٩ ن جيحء ؤ١ جٱ٬ظحف ٠ح ٧٥ اٳ لحسف 1د٬٠ر ج٠د٬ ٩ لد٬ل جي٠ح١ اـج ح١ ٠حدل جس٠ دؾلح دح٠حف٢ر دص١٠ جنفجء ٫ ؤ٧ل جؿ ، ٢٧س٬ظر ٥ـج ١٬ جيحء ٬سف

.2 ٠ئظف دػ٤ ٫ جلسفؿجؿ جٯول ج٠ئظف ١٠ س٬لر ج٠لسإظف

٦٧ـج ب٤٢ ٬ك ١٠ ٠وػر ؤ٪ ف سإل٬ك ج٢سحل ٬٠ر جٯول ج٠ئظف د٢حء ٩ ٧ؿ ٠ق ١٬ ، ٠ح ٦ـج جس٬٬ ١٠ ٢سحثط ؾ٬فذ ٩ ؤفج ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ٩٧ جؿ ٫ ػؿ ظح٢د

ـجس٤ ، ٯ٤٢ ل٬ؿ٣ ؾوحثو٤ ، ٬٧ئؿ٪ ا٩ جؾسٴ٤ ٠ و٬ سحؿ٬ر ؤؾف٨ .

٠٧ٴػر ٢ظؿ ؤ٤٢ ٫ جٳ٢سحؿجز ج٧٠ظ٦ر ا٩ سد٬ف ج٧ؿ ج٢٠فؿ دحد٬ ٫ جٯػح جح٠ر ، ؤ٦٢ح سس٢حلخ ٠ ؾ٬حف ج٠لسإظف ٫ ػ٤ ٫ نفجء جٯول ج٠ئظف ، ـ ؤ٤٢ ٬سفع سد٬ف ٧ؿ جؾ٬حف دؿٳ

.١٠3 ج٧ؿ جٯػحؿ٪ جظح٢خ

احخيبالح إؽيبل اهذبس تبهشساء ي عسف اهيضخأسس :ذبب ـ

ل ٢ظؿ ٫ ج٧ج ، ؤ١ جػس٠حٳز ا٠حل ؾ٬حف جنفجء ١٠ ف ج٠لسإظف ؤدف ٢لدر ١٠ ا٠ح جؾ٬حفجز جٯؾف٨ ، ٧ـ ٧٬ؿ ؤ٧ٳ ا٩ جٯ٥ؿج جس٫ ح١ ٬ف٫٠ ا٦٬ح ج٠لسإظف ١٠ ؾٴل جؿؾ٧ل ٫ ٥ـ٣ ج٬٠ر ٧ادفج ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ٧جس٫ ٬إس٫ ٫ ٠ؿ٠س٦ح جسلحخ ٬٠ر جٯول ج٠ئظف ،

س٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ب٤٢ جـ٪ ١٬ دحلسحس٤ نفجء٣ دنل ٠دحنف ٫ جدؿج٬ر . ١٠٧ ؾٴل ؿ جٳ٤٢٠٬ سػ٬ ٥ؿ٤ دس٠ جٯول . ؾحور ٧ؤ١ ٠٬س٤ جل٬٧ر لس١٧ ؤ٩ ١٠ ص١٠ جد٬ ج٠س ٤٬

ـ ٯ٤٢ ٬س جٯؾـ دحػلدح١ ؤلح جٱ٬ظحف جس٫ س ؿ٦ح ١٠ دل س٠ ج٠لسإظف ول ج٠ئظف ، .4 جٱ٬ظحف ج٠لسإظف ٧جل سفذ

٧ػؿ٥ح ، ٯ١ ـ ٫٢٬ جسدحف ج٧ؿ ج٠سدحؿل ٢٥ح د٬ح ح٠ٴ س٧جف ظ٬٠ ؤفح١ جد٬ ، ٠٠ح 0126ؿذ ـ ؤ٤٢ ٳ ١٠٬ سل٬ف٣ د٢حء ٩ ج٠ح- 1

٬ئؿ٪ ا٩ ٢ل ج٬٠ر ١٠ ٧ز وؿ٧ف ج٧ؿ . . 897ه ٠فظ لحد ،، اهغبى اهلب هوخأسس اهخيو، ٥ح٫٢ ؿ٬٧ؿجف - 2 . 00076 ، 084ظ٬ف٧ ٤٬٬٧٥ ، ٠فظ لحد ، ه - 34 - .p 46 Bey et Gavalda, Op.cit

Page 70: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل األول التزامات المؤجر في عقد االعتماد اإليجاري

66

جلحر جـف ، ٥ـ٣ جٯلح جس٫ 96ـ١٠69 جٯ٠ف ٠09/6نف ٫ ج٠حؿذ ٥٧ـج ٠ح ٢ه ٤٬ ج ١٠٬ ؤ١ س١٧ ي٬ر ٠حف٢ر دص١٠ جٯول ج٠ئظف اٳ ؤ٦٢ح ٬لز ف٠ق٬ر ، ٠ح ٧٥ جػحل ٫ ؿ

.1جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ و٧ل جحف٬ر

سػؿ٬ؿ٣ حؿذ ٫ ؿ جٳس٠حؿ ٬٧س ا٠حل جؾ٬حف دحنفجء ١٠ ف ج٠لسإظف ٫ ج٧٠ؿ جـ٪ ٬س جٱ٬ظحف٪ ، ٧جـ٪ ١٧٬ ٫ ن٦ف ؤ٧ ن٦ف١٬ ؤ٧ ؤصف ؤ٧ ؤل ، ٧اٳ جسدف ج٠لسإظف ٠س٢حقٳ ١ ػ٤ ٫ ؾ٬حف جنفجء ، بـج ٬س سػؿ٬ؿ ٧٠ؿ ١٬٠ ٱٴ١ جفدر دحنفجء ، ٩ ج٠لسإظف ؤ١ ٦٢٬ح

٠ؿذ ح٬ر سل٠غ ٠ئظف دإؾـ جٳػس٬ححز جٴق٠ر ا٩ ج٠ئظف ٫ ٧ز ٢٠حلخ، ؤ٪ دل ٦٢ح٬ر جؿ د . 2دح٢لدر و٧ل ج٠ئظفذ

١٧٬٧ ؾ٬حف ج٠لسإظف دبٴ١ فدس٤ دحنفجء د٢لدر د٬فذ ، ٠ح ٬وحؿ جٯول ج٠ئظف ، ؤ٧ ؿ فجق٣ ؾٴل ٠ؿذ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ 3جي٠ػٴل جسوحؿ٪ ػحؿ ٬ظ٤ ٬ق ١ س٤٠

ز جػحور ٫ ج٬٠ؿج١ ج٠لسص٠ف ٤٬ ٧لفر جٳلس٦ٴ جس٧٧٢ظ٫ ول ج٠ئظف، ٢فج س٧فججٯ٠ف جـ٪ ٢٬د ٩ جٯو٧ل ج٧٢٠ر ؿ١٧ جحف٬ر ، ٠ح ٢ن٦ؿ٣ ١٠ ق٬حؿذ ٠لس٠فذ ٫ لف جحف ،

٬حف سظل ج٠لسإظف ٳ ٬٬ل جس٬ف ٫ ا٠حل ؾ٬حف جنفجء ، ٥٧ـج ٠ح ٬ئؿ٣ ج٧ج ج٫٠ ، دحؾس .4ج٠لسإظف نفجء ل ج٠ػٴز جلحد سإظ٬ف٥ح

٢ظؿ ؤ١ جٳسقج د٢ل ج٬٠ر ٬دف ١ ٠وػر ٴ جف١٬ ج٠ئظف ٧ج٠لسإظف ، ١٠ ؾٴ٤ ٬إ١٠ ج٠ئظف ١٠ فظ٧ جٯول ا٤٬ ٧احؿذ جس٬ف ٫ سإظ٬ف٣ ؤ٧ ج٬ح دد٤٬ ، ٠ و٧در ـ ، ؾحور اـج

إظف ٤ ، ٠٧وػر ج٠لسإظف ٫ س٠ جٯول ٧جٳلسثصحف د٤ دؿ سػ٤٠ ٯدحء ٠ح ؤ٤٥ جلس٠حل ج٠لساٳ ؤ٤٢ ٳ ٬فؾه ٠ئظف د٢٠حقر ج٠لسإظف ٫ ػف٬س٤ ٫ جلس٠حل ؾ٬حف جنفجء ١٠ .٠5ح٬ر دح٥ر

. 6 ؿ٤٠ ، دحسدحف٣ ٢٠ػر ٤ ٳ جسقج٠ح ٧جظدح ٤٬

Ibid.p 46 - 1

. 891ا٬حك ٢حو٬ ، ٠فظ لحد ، ه - 2 . ٠899فظ لحد ، ه ، اهغبى اهلب هوخأسس اهخيو ، ٥ح٫٢ ؿ٬٧ؿجف - 34 - E-M. Bey, Op.cit .fasc 650 , n° 64 . 897ه فظ لحد ، ٠ ، اهغبى اهلب هوخأسس اهخيو ،٥ح٫٢ ؿ٬٧ؿجف - 56 - Guy Duranton , crédit-bail mobilier , Op.cit. n° 202

Page 71: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل األول التزامات المؤجر في عقد االعتماد اإليجاري

67

سث :ذبس اهشساء ف حبهج خؾرر األضل اهيؤسذبهذب ـ

١٠٬ ؤ١ ٢٬وخ ؾ٬حف جنفجء ج٧٢٠٠ع ٠لسإظف د٧٠ظخ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ٩ ظ٬٠ ٠٬ح ٬س دحٯو٧ل 96ـ١٠69 جٯ٠ف 7جٯو٧ل ج٠ئظفذ ؤ٧ دي٦ح ، ٧ح ٠ح سي٫ د٤ ج٠حؿذ

٬س دح٠ػٴز ٠٬ح ١٠6 ٢ك جٯ٠ف ٠٬ح ٬س دحٯو٧ل جحف٬ر ، ٧ـج ج٠حؿذ 2ج٧٢٠ر ، ٧ج٠حؿذ جسظحف٬ر ٧ج٠ئللحز جػف٬ر .

د٩٢٠ ؤ٤٢ اـج ح١ ٬ن٠ل ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ؤصف ١٠ ؤول ٠ئظف ، ٴ ٬نسف ؤ١ ٬س٠ ج٠لسإظف ظ٬٠ ٥ـ٣ جٯو٧ل ٫ ٦٢ح٬ر جؿ ، ٠ح ٧ ٧فؿ جؿ ٩ ٠ظ٧٠ر ١٠ جل١ ، ٠لسإظف

ؿ١٧ جدح٫ ، اٳ ؤ١ ٢٥ح ١٠ ج٤ ١٠ ٬ف٨ دإ٤٢ ١٠٬ جسدحف ا٠حل ؾ٬حف جنفجء دح٢لدر دي٦ح ، اـج جلسػحل ج٠لسإظف ٠سلح ٫ جلس٠حل ػ٤ اـج ؤ١ ١ فدس٤ ٫ نفجء دى جٯو٧ل

٩ ج٠ئظف جٳلسحؿذ دإ٪ نل ١٠ جٯظقجء جس٫ ٬فؿ٥ح ج٠لسإظف ، اٳ ؤ١ ٥ـج جفؤ٪ ٢٠سؿ ؾحور اٳ اـج ح١ جٯول ج٠ئظف ٬ف حدل سظقثر "، ٧1وف٬غ ٫ ٥ـ٣ ج٠لإر ٧ؤ١ ج٢ه جح٫٢٧٢ ٧جيغ

، ٴ ٬ػ ٠لسإظف ٢٥ح نفجء ظقء ١٠ جٯول ج٠ئظف ، ٢٠ح يفجف جس٫ ؿ سػ "دد٬س٤ .2ج٠ئظف ١٠ ظفجء ـ ، ٯ٤٢ ل٬سـف ٤٬ سإظ٬ف جظقء ج٭ؾف ؤ٧ جسوف ٤٬ ١ ف٬ جد٬

سلحئل ٬فع ٠٬ح ٧ س جٳسح ٩ س١٬٠ ج٠لسإظف ١٠ ا٠حل ؾ٬حف جنفجء دح٢لدر اٳ ؤ١ ج ؟ ج٭ؾف دى جٯو٧ل ؿ١٧ جدى

٠ح ٢ٴػ٤ ؤ١ ج٠نف ٢٬ه ٩ ٠صل ٥ـج جنف ، ٧ا٠٢ح ٩ ك ـ ؿ ؤق ج٠ئظف د٢ل ؤ١ ٬ؿفض د٢ؿج ٦ـج ٫ جؿ ٬ػؿ ١٠ ٬٠ر جٯول ج٠ئظف ٧ح فدر ج٠لسإظف ، ٴ ١٠٬ ٠ئظف

ػف٬ر ج٠لسإظف ٫ اٴ١ فدس٤ ، ٠٠ح ٫٢٬ ؿ ظ٧جق سظقثر جسقج ج٠ئظف ٫ ٠لإر ٢ل ٬٠ر جٯول ج٠ئظف ، ؾحور ٧ؤ١ ٥ـج جٯ٠ف ؿ ٬فع دى جو٧دحز ج٬٠ر ٧جح٬٢٧٢ر ، ٫ جظح٢خ

در و٧ل ج٠لسدؿذ ١٠ احف ج٧ؿ دحد٬ ج٫٠ سفع ي٬ر ٬٬ر سػؿ٬ؿ ل جٱ٬ظحف دح٢ل

. 79ه ، ٠فظ لحد ،ا٬حك ٢حو٬ - 1 . 896ه ج٠فظ ٢ل٤ ، - 2

Page 72: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل األول التزامات المؤجر في عقد االعتماد اإليجاري

68

ج٧٢٠٠ع ٠لسإظف ، ؤ٠ح دح٢لدر ظح٢خ جح٫٢٧٢ ، ب١ ٥ـج جٳسح ل٬ئؿ٪ ا٩ و٧در س٬٬ جؿ . ٧1سظقثس٤ د١٬ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ٧جٱ٬ظحف جحؿ٪

اسختبع ذبس اهشساء اهييش هويضخأسس تخفز هنبفج اهخشايبخ :ساتؾب ـ

ا١ جسقج ج٠ئظف د٢ل ٬٠ر جٯول ج٠ئظف ا٩ ج٠لسإظف ٫ ٦٢ح٬ر ٠ؿذ جٱ٬ظحف ، ٳ ٬س اٳ اـج ؤ٩٧ ج٠لسإظف دظ٬٠ جٳسقج٠حز جس٫ ٦٬٬ح جؿ ٩ حس٤ ، ـ ؤ١ اؾٴل ج٠لسإظف دس

. 2 جٳسقج٠حز ٬ي٫ ٫ ؤخ جٯػ٧جل ا٩ لؽ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪

ؤ٥ جسقج ٬ ٩ ج٠لسإظف ٢٥ح ٬س٠صل ٫ ؿ ص١٠ جٯول ج٠ئظف ، جـ٪ ٬س سػؿ٬ؿ٣ حؿذ ٧ دنل ٠لد ٫ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ؤ٧ ٬س جٳسح ٩ جٯل ٩ جٯلك جس٫ ٬س د٢حء ٦٬ح

ص١٠ سػؿ٬ؿ جص١٠ ، ٧ـ سل٬٦ل ٬٠ر جحي٫ ٫ ػحل ٢ن٧خ ٢قج د١٬ جف١٬ ٩ ٠ؿجف جج٧جظخ ؿ٤ س٠ جٯول ج٠ئظف ، سػؿ٬ؿ جص١٠ ي٠ح٢ر ٠لسإظف ١٠ سل ج٠ئظف ٧ ٠ػح٧ر فى افجؿس٤ ٤٬ ، دخ ص١٠ ٠فس ٬ئؿ٪ ا٩ س٢حقل ج٠لسإظف ١ ػ٤ ٫ ا٠حل ؾ٬حف نفجء

سفذ جٯول ج٠ئظف ، ٢٧ؿ سػؿ٬ؿ جص١٠ ٬ظخ جٯؾـ د١٬ جٳسدحف ؤلح جٱ٬ظحف ج٠ؿ٧ر ٧جلجٱ٬ظحف ، ٦٧ـج ٬ ٩ ج٠د جـ٪ ٬ؿ٤ ج٠لسإظف ١٠ ؤظل س٠ جٯول ج٠ئظف سل٬٠ر ج٠٬ر

، ٫٥٧ ج٠٬ر جس٫ س٦ح ؤلح جٱ٬ظحف ، ؤ٧ ٠ح ٠٬صل ـ ج٠٬ر ج٠ػحلد٬ر ج٠سد٬ر 3 ج٠سد٬ر . 4 ول ج٠ئظف

، اـج ح ج٠لسإظف دح٧حء دظ٬٠ جٯلح ج٠سد٬ر ٠ح ١٠٬ ا٠حل ؾ٬حف جنفجء دل ج٢س٦حء ج٠ؿذ ، ٠٠ح ٬ئؿ جسدحف جحؿ١٬ جسقج ج٠لسإظف دؿ ؤلح جٱ٬ظحف ؿ٢٬ح ٤٬5 ٧ؿ ص١٠ جس٠ ج٠س

.6 ٧جػؿج ٬س سل٤٬ ٩ ؿحز سسػؿؿ جسحح

. 77ه ج٠فظ ٢ل٤ ، - 1 . ٠870فظ لحد ، ه ، اهغبى اهلب هوخأسس اهخيو٥ح٫٢ ؿ٬٧ؿجف ، - 2 E-M. Bey, Op.cit. fasc 650 , n° 66. 899ه ، ٠فظ لحد ، ا٬حك ٢حو٬ - 3 . 491ه ، ٠فظ لحد ، ٢ظ٨٧ ادفج٬٥ ججدؿج٫ - 4 . 444ه ، ٠فظ لحد ، دلح ٥ٴل ٠ل جٴخ - 5 . 874ه ٠فظ لحد ، ، اهغبى اهلب هوخأسس اهخيو، ٥ح٫٢ ؿ٬٧ؿجف - 6

Page 73: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل األول التزامات المؤجر في عقد االعتماد اإليجاري

69

ظف ، دؿ ا٠حل ج٠لسإظف ؾ٬حف ٫٧ ػحل ج٠س٢ح ج٠ئظف ١ س٬٢ـ جسقج٤٠ د٢ل ٬٠ر جٯول ج٠ئ جؿ ، ح١ ٠لسإظف ؤ١ ٬ظإ ا٩ جيحء ٬ػ ٤ دصد٧ز جد٬ س٧جف جنفجء ج٧٢٠٠ع ٤ ٫

، دحسدحف ؤ١ جسقج ج٠ئظف ٢٥ح ٢٬د٫٢ ٩ ٧ؿ ٢٠فؿ دحد٬ .1ؤفح٤٢

ج ٧ؿ نؾه دبدفج ؿ ص ١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ د٢و٦ح ٩ ؤ٤٢ : " اـ ٥٧74ـج ٠ح ظحء ٫ ج٠حؿذ ٢ل ٧حيح٣ ج٠سحؿ ج٭ؾف حدح س٬٢ـ ج٧ؿ ، ٧ح٢ز جنف٧ جٴق٠ر س٠ح جؿ ٧ؾحور ٠ح ٬س

.٦٢٠ح دحنل ٠س٧جفذ ، ح جػ ٠ح جؿ "

٧جؿ٨٧ جس٫ ٬ف٦ح ج٠لسإظف سل٩٠ دؿ٨٧ وػر جسحؿ ، ٫٥٧ ؿ٨٧ ٬٢٬ر ، ـج ٬ظخ ـج سز دحف ٧جسإن٬ف ٩ ٥ح٠م سلظ٦٬ح دحػ جوحؿف دصد٧ز جد٬ ، ٧س٢سل ج٬٠ر ا٩ سلظ٦٬ح ا

. 2 ج٠لسإظف ج٠نسف٪ ١٠ سحف٬ؽ سلظ٬ل ف٬ير جؿ٨٧

عسق لل اهيونج حضة عتؾج األضل اهيؤسس :اهفسػ اهذب ـ

١ ج٧٬ؿ ٧جػ٧ ج٬٢٬ر جسد٬ر ٬سق ج٠ئظف د٢ل ٬٠ر جٯول ج٠ئظف ا٩ ج٠لسإظف ، ؾح٬ح ٠ جس٫ سص٤ . ٠ح ؤ٤٢ ١٠ ج٠لسػ٬ل ؤ١ ٬فى ٤٬ ٠صٴ د٢ؿ ؿ ا٠ح٬٢ر جسوف ، س٢حي٤ ٠ ػف٬ر

.3 ج٢سحل جٯ٧٠جل

٬٧س ـ دؿ د٬ ، ٬ؾي ػح جح٠ر ؿ جد٬ ١٠ ػ٬ش نف٧ ادفج٤٠ ج٧٠ي٬٧ر جح٠ر ، اٳ ٠٬ح ٬س دسؿ٬ف جص١٠ دلدخ جػسلحخ ؤلح جٱ٬ظحف ج٠ؿ٧ر ، ٧جؾحور ٧نف٤٧ جن٬ر

سف ٢ل ج٬٠ر ؤ، ٧ل٧ 4 ٧ؿ ٧ظ٧خ جسل٬ ٯ١ جٯول ٧٠ظ٧ؿ ٴ ٫ ػ٬حقذ ج٠لسإظفدح٢لدر ول ج٧٢٠ل ، ٧جٯول جحف٪ ، ٧ـج جٯو٧ل ج٠س٠صر ٫ ج٠ػٴز جسظحف٬ر ٧ج٠ئللحز

. 96ـ69ح٢ز ٧٠ي٧ ؿ جس٠حؿ ا٬ظحف٪ ، ٧ـ ػلخ ٠ح ظحءز د٤ ٢و٧ه جٯ٠ف جػف٬ر ٠س٩

. 091ه ، ٠فظ لحد ، ؤ٧٢ف لح١ - 1 . 091ه ج٠فظ ٢ل٤ ، - 2 . 00496 ، 029ظ٬ف٧ ٤٬٬٧٥ ، ٠فظ لحد ، ه - 3 . 444دلح ٥ٴل ٠ل جٴخ ، ٠فظ لحد ، ه - 4

Page 74: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل األول التزامات المؤجر في عقد االعتماد اإليجاري

71

لل يونج األضل اهيلل :أال ـ

٩ ٠لإر ٢ل ٬٠ر جٯو٧ل ج٠ئظفذ ج٧٢٠ر ، بـج ح١ 96ـ١٠69 جٯ٠ف ٢7وز ج٠حؿذ ؿ١٧ ػحظر ا٩ اظفجءجز ؤؾف٨ ، ج٧٢٠ل ج٠ئظف ٢٬٠ح دـجس٤ ، ب٤٢ ٢٬سل د٠ظفؿ ادفج ؿ جد٬

دحسدحف٣ ٧٠ظ٧ؿج ٴ سػز ٬ؿ ج٠لسإظف .

اٳ ؤ١ ج٢سحل ج٬٠ر ٫ دى ج٧٢٠ٳز ٬ؾي ٱظفجءجز ؾحور ، ٠٧صحل ٥ـ٣ ج٧٢٠ٳز جحثفجز ٧جل١ ٧جل٬حفجز ، ػ٬ش ٬ظخ سلظ٦٬ح ٫ لظٴز ؾحور . ؤ٠ح اـج ح١ ٠ػل جؿ ١٠

فج ٧٢٠٠ع جدفجءذ ، ب٤٢ س٧ظؿ ؾو٧و٬ر ٢ل ج٬٠ر ٫ جٳؾسفجحز ، ـ جػ٧ ج٬٧٢٠ر حؾسؤ١ ج٠ؾسف ٬س٢حقل ١ ٬٠ر جٳؾسفج ؤ٧ جػ ٫ جلسٴل جٳؾسفج ، ٧ٳ ٬ظ٧ق جس٢حقل ١ ٢لدر جٳؾسفج جس٫ ٳ س٢سل ا٩ ج٬ف دحسدحف٣ ػح و٬ح دوحػد٤ ٳ ٬ظ٧ق جسوف ٤٬ ، ٠٧ح ٬س٢حقل ٤٢ ج٠ؾسف ٧٥ ٬٠ر جٳؾسفج ؤ٧ جػ ٫ جلسٴل جٳؾسفج جـ٪ ٢٬سل ا٩ ج٠لسإظف د٠ظفؿ ادفج ؿ

. 1 جد٬ ، ٠ ٧ظ٧خ سلظ٬ل ٥ـج جػ ٫ جؿجثفذ ج٠ؾسور دـ

٬٧ظخ ٳ٢سحل ٬٠ر جٯول ج٧٢٠ل ا٩ ج٠لسإظف ٬ح ٥ـج جٯؾ٬ف دلؿجؿ ح٠ل جص١٠ ج٠ػؿؿ ٫ ٬٧سدف ٥ـج جنف نف ٧ج ٳ٢سحل ج٬٠ر ، ٠ح ٢ظؿ ؤ١ ج٧٢٠ل ج٠ئظف ٬ل ٠ػسح جؿ ،

.2 دحف دد٬س٤ ػس٩ ٧٧ ح١ ج٠لسإظف ؿ صدس٤ ؤ٧ ؤػ٤

لل يونج األضل اهؾلبس : ذبب ـ

٫ زحٳا١ سن٬٬ؿ جد٢حء ٩ ؤفى ٧٠٠ر ٬ف ١٠ ؿ١٧ نفجء ج٠ئظف ٦ح ، ٬ص٬ف دى جٱن ٬٬bail àر جلسٴل ٥ـ٣ جٯفى ٠ جد٢حء ، ٧ؿ ظحء ٫ ف٢لح جػل دبدفج ؿ ا٬ظحف د٢حث٫

construction ٪ؤ٧ ؿ ا٬ظحف جػسحفbail emphytéotique ػ٬ش ٬ؾ٧ل ل 3 ٠ ٠ح جٯفى ،ظفج فى ، ١٠ ٥ـ١٬ جؿ١٬ ػح ٬٢٬ح ٩ جٯفى ج٠ئظفذ ، ١٧٬ ل٢ؿج ٠ئظف ٧جـ٪ ٬ؿ ٠لسإ

ج٠ؿذ ، ٠٧ح ٬سحع ، ؤ٠ح ٢ؿ ٦٢ح٬ر ٥ـ٣ 4 ٫ ٬٠ر ج٠دح٫٢ ج٠ح٠ر ٩ ٥ـ٣ جٯفى ٧جل ٠ؿذ جٱ٬ظحف١٠ جٯ٠ف 2سفز ج٠حؿذ ٠لسإظف ١٠ ؾ٬حفجز ، ١٠٧ د٦٢٬ح ؾ٬حف س٠ جٯول ج٠ئظف ، ؿ

. 448ج٠فظ ٢ل٤ ، ه - 1 . 896ا٬حك ٢حو٬ ، ٠فظ لحد ، ه - 23 - Philippe Terneyre , contrats d’implantation , éditions Lamy, France , 2010 , p 31 et s . . 62، 041، ه 0666، ؿجف جظح٠ر جظؿ٬ؿذ ، جٱل٢ؿف٬ر ، األسط نيظػ هوخأسس اهخيو٥ح٫٢ ؿ٬٧ؿجف ، - 4

Page 75: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل األول التزامات المؤجر في عقد االعتماد اإليجاري

71

س د٧٠ظد٦ح ٥ـج جٳ٢سحل ، ا٩ ٠لإر ٢ل ٬٠ر جٯول جحف٪ ، د٢و٦ح ٩ صٴش و٬ د 96ـ69 ٧جس٫ سس٠صل ٫ :

ـ ٢ل ٬٠ر جٯول جحف٪ ١ ف٬ جس٢حقل س٬٢ـج ٧ؿ دحد٬ ١٠ ظح٢خ ٧جػؿ ، ٥٧ـج جف٬ 0٧٥ جف٬ جحؿ٪ ٳ٢سحل ؤ٪ ؤول ٠ئظف ٫ احف ؿ جس٠حؿ ا٬ظحف٪ ، ػلخ ٠ح س٢ه ٤٬ د٧٢ؿ

ج٠٢٠ر ٤ ، ٧ـ ٠س٩ ح ج٠لسإظف دب٠حل ؾ٬حف جنفجء ٥ـج جؿ ٫ احف جٯػح جح٬٢٧٢ر ج٧٢٠٠ع ٤ ، س٢سل ٤ ٬٠ر جحف ج٠ئظف د٠ظفؿ س٬٢ـ٣ ٴسقج٠حز ج٧جر ٩ حس٤ ، د٠ح ٦٬ح

سلؿ٬ؿ ج٠٬ر ج٠سد٬ر ج٠س ٦٬ح ٫ جؿ .

٠دحنف ، ػ٧ ٬٠ر جٯفى ـ ٢ل ٬٠ر جٯول جحف٪ ١ ف٬ جٳسلحخ ج٠دحنف ؤ٧ ٬ف ج 4جس٫ ن٬ؿز ٦٬ح ج٠حفذ ؤ٧ ج٠حفجز ج٠ئظفذ ، ح٠نسف٪ جـ٪ ؤودغ ٠ح ر جٯفى ٢٠ـ ادفج

جؿ ، د٧٠ل جسح جف١٬ ، س٢سل ا٤٬ ٬٠ر جٯد٬٢ر ج٢٠ؿ٠ظر دحٯفى ١ ف٬ جٳسوح .

٢٧ح ٬٠ر جٯو٧ل جس٫ س سن٬٬ؿ٥ح ٩ جٯفى ـ ٢ل ٬٠ر جٯول جحف٪ ١ ف٬ جسػ٬٧ل ح٢ 8٧جس٫ ٫٥ ٠ ٠لسإظف ، ػ٬ش ٧٬ ج٠ئظف دسػ٬٧ل ٬٠ر جٯول جـ٪ ح١ ٠ػل ؿ جس٠حؿ

ا٬ظحف٪ ، ٧جـ٪ ؤ٢نت ٩ ؤفى ٧٠٠ر ٠لسإظف ٢٠ـ ادفج ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ .

٬ف ٠ح فى ج٠ح ٦٬ح جد٢حء ، ١ جػحر ٧سؾس جػحر جصح٬٢ر ٧جس٫ ١٧٬ ٦٬ح ج٠لسإظف جٯؾ٬فذ جس٫ ١٧٬ ٦٬ح ج٠لسإظف ٠حح فى ، ا٩ ؤ٤٢ ٬ق ٫ جػحر جٯ٩٧ وؿ٧ف اٴ١ افجؿ٪ دد٧ل جس٠ ١٠ دل ج٠لسإظف ، ٫ ػ١٬ ؤ٤٢ ٫ جػحر جٯؾف٨ س٢سل ا٤٬ ٬٠ر ج٠دح٫٢ د٧ذ جح١٧٢

ى ٧٠٠ر ٤ ، ٴ ٠ظحل ٫ ٥ـج جفى ١ جػؿ٬ش ١ ؾ٬حف جس٠ جـ٪ ٠ح ؿج٠ز ٠ن٬ؿذ ٩ ؤف .٬1س٠س د٤ ج٠لسإظف ، يٴ ١ ج٢سحء ل ا٠ح٬٢ر خ سظؿ٬ؿ جؿ ؤ٧ فؿ ج٠دح٫٢ ا٩ ج٠ئظف

846 ، ٧٥٧ ٠ح ٢وز ٤٬ ج٠حؿذ٬٧2ؾي ج٢سحل جٯول جحف٪ دنل ح ا٩ حؿذ جفل٬٠ر فس٦ح جٯ٩٧ ٧جس٫ ظحء ٢و٦ح ح٭س٫ : " ق٬حؿذ ١ ج٧ؿ جس٫ ٬إ٠ف جح١٧٢ دبؾيح٦ح ٫ ٠0فف

ا٩ نل فل٫٠ ٬ظخ سػز حثر جدٴ١ ، سػف٬ف ج٧ؿ جس٫ سسي١٠ ٢ل ٬٠ر حف ؤ٧ ػ٧

. 009، 086، ه ج٠فظ ٢ل٤ - 1 جح١٧٢ ٥ـ٣ جور . ف٧٠ل ؾحؿ ٧ ؿ٧ذ ٬٧وؿ دحؿذ جفل٬٠ر افج سوف ح٫٢٧٢ ٫ نل ١٬٠ ١٠ ف ؤنؾحه ٠ؾسو١٬ ؤف ٦ - 2

. 88، ه 4996جظقجثف ، ، ، جدر جصح٬٢ر ، ؿجف ٤٠٧٥ اإلعبس اهلب اهخغي هخضسل اهؾلبساح ف اهخشسؼ اهسشائسآل٬ح ،

Page 76: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل األول التزامات المؤجر في عقد االعتماد اإليجاري

72

٫ جلظل جحف٪ ، حؤ١ سف ٥ـ٣ ج٧ؿ ٫ حد فل٫٠ ، ٠ ٧ظ٧خ سلظ٦٬ ٬ظخ حف٬ر ..." جسلظ٬ل ف١ ؤلحل٫ ٳ٢سحل ٬٠ر جحف .ٯ١

ذبهذب ـ لل يونج اهيحالح اهخسبسج اهيؤضضبح اهحسفج :

، ٩ ٬٬ر ٢ل ٬٠ر ج٠ػٴز جسظحف٬ر ٧ج٠ئللحز جػف٬ر 96ـ١٠69 جٯ٠ف ٢6وز ج٠حؿذ 7س ١ ٢ه ج٠حؿذ جس٫ س١٧ ٧٠ي٧ ؿ جس٠حؿ ا٬ظحف٪ ، ٠٧ح ٬ٴػ ٩ ٥ـ٣ ج٠حؿذ ؤ٦٢ح ٳ سؾ

١٠ ٢ك جٯ٠ف ٧ج٠سر دحٯو٧ل ج٠ئظفذ ج٧٢٠ر ، ٧٥٧ ؤ٠ف ٫٢٠ دحسدحف ؤ١ ج٠ػل جسظحف٪ ٧ج٠ئللر جػف٬ر ٫٥ ٫ جٯول ٧٢٠ٳز ، اٳ ؤ٤٢ ٢فج د٬ر جؾحور ٦ـ٣ ج٧٢٠ٳز ؿ ؤفؿ ٦ح

١٠ ؤ٬٠٥ر ٫ ج٬٠ؿج١ جٳسوحؿ٪ .ج٠نف ٢وح ؾحوح د٦ح ، ٧٥٧ ؤ٠ف ٠لسػل١ ٠ح ٦ـ٣ جٯو٧ل

٠ح ؤ١ ج٢سحل ٬٠ر ج٠ػل جسظحف٪ ؤ٧ ج٠ئللر جػف٬ر ٬ؾي ٠ظ٧٠ر ١٠ جٱظفجءجز جن٬ر ج٧جظخ جسدح٦ح ، ٧ج٠س٠صر ٫ جفل٬٠ر ، ٠ح ٧٥ جٯ٠ف دح٢لدر حفجز ، ٧ج٢٠و٧ه ٦٬ح ـ

٧جس٫ سنسف جفل٬٠ر ـ ٫ سػف٬ف ، ٠0فف 846حؿذ دح٠حؿذ ٢ل٦ح ١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ ، ٫٥٧ ج٠ج٧ؿ جس٫ سسي١٠ ٢ل ٬٠ر ٠ػٴز سظحف٬ر ؤ٧ و٢ح٬ر ؤ٧ ل ٢وف ١٠ ٢حوف٥ح ، ايحر ا٩

٥ـج ب٤٢ ٬ظخ ج٬ح دبظفجء ج٬ؿ ٫ ٠وػر جلظل جسظحف٪ .

ا٠ح٬٢ر ج٠لسإظف ٫ احؿذ ػ٠ح ؾحوح ، ٢٬ه ٩ ج٢ؿج ٧6ؿ ؤ٧فؿ ج٠نف ٫ ٢ه ج٠حؿذ سإظ٬ف ج٠ػل جسظحف٪ ؤ٧ ٥ـ٣ ج٠ئللر جػف٬ر وحػخ ج٬٠ر جٯ٧ل .

٧٥٧ ٠ح ظحء ٫ جح١٧٢ جف٢ل٫ ـ ، ٧٬٧ؿ ٥ـج ا٩ ٢٠ جسػح٬ل د٧جلر جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ جؾحه دحٳس٠حؿ ١٠ جظل اؾحء فى ، ؤ٧ ٬٠ر ف١٥ ، ٠٠ح ٬ئؿ٪ دح٢س٬ظر ا٩ جلسدحؿ جح١٧٢

.1جٱ٬ظحف٪

اٳ ؤ١ جٱنحل جـ٪ ٬فع دح٢لدر ٠ػٴز جسظحف٬ر ، ٢٬وخ ػ٧ل ٠ح اـج ح١ جحف ٢وفج ١٠ جسظحف٪ ، ٧ح١ ج٠ئظف ٬ف ٠ح ٦ـج جحف ، ٬ ٬س جسح٠ل ٠ ٥ـ٣ ج٠لإر ؟ ٢حوف ج٠ػل

ل ٬٦ثر ٠ح٬ر ، ص ٧٬ دسإل٬ك اٳ ؤ١ ٥ـج ج٢٠ ٠ػؿ٧ؿ ، بـج ح١ ٠ح ج٠ػل جسظحف٪ نؾه د٫٬ ، ب٤٢ ٤٢٠٬ جس٢حقل ١ ج٠ػ - 1

سإؾـ ٩ حس٦ح ص١٠ جد٬ ٫ ٦٢ح٬ر جٱ٬ظحف س٬٢ جلحد . ؤ١، ٧جس٫ ٦٢٠٬ح ٠EURLئللر ـجز ٠لئ٬٧ر ٠ػؿ٧ؿذ ـجز نؾه ٧ػ٬ؿ Olivier Barret , Les contrats portant sur le fonds de commerce , LGDJ , DELTA , Paris , 2001 , p 319 , n°536

.

Page 77: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل األول التزامات المؤجر في عقد االعتماد اإليجاري

73

ظحف ، ١٠ ؤظل سإظ٬ف ج٠ػل ٠لسإظف ج٠لسل ٤ ، حدح ٠ح ٧٬ ج٠ئظف دنفجء ػ سظؿ٬ؿ جٱ٬ ١٧٬٧ ٠لسإظف ٫ ٦٢ح٬ر ٠ؿذ جٱ٬ظحف جػ ٫ احؿذ نفجء جػ ٫ جٱ٬ظحف ، ٦٧ـج ب١ جٳس٠حؿ

١٠ 808/7جحف ، ٧ؿ ظحءز ج٠حؿذ ؤ. جٱ٬ظحف٪ ٩ ػ جٱ٬ظحف ٳ ٬سو٧ف ؿ١٧ ٧٠جر ٠ح س٢ه ٩ ؤ٤٢ اـج ح١ جؿ د١٬ صٴصر ؤفج ٠ س٧ق٬ جسح٫ ػ٧ جح١٧٢ ج٢ؿ٪ ٧ج٠ح٫ جف٢ل٫

٧جسقج٠حز ٠لسإظف جحف د١٬ ج٠ئظف ٧ج٠لسإظف ، ب١ جػ ٫ سظؿ٬ؿ جٱ٬ظحف ٢٬سل دنل آ٠ف ا٩

. 1 ج٠ئظف

خضسف اهيؤسس ف األضل اهيؤسس ذالل فخسث اإلسبس :اهفسػ اهذبهد ـ

ػس دػ ٬٠ر جٯول ج٠ئظف ، ٦ـج جٯ٠ف ٢٠٬ػ٤ جػ ٫ جسوف ٫ دحسدحف ؤ١ ج٠ئظف ٬ جٯول ؾٴل ج٠ؿذ جٱ٬ظحف٬ر ٠ح ٬نحء دحسدحف٣ ٠ح ٤ ، اٳ ؤ١ ٥ـج ؿ ٬ص٬ف دى جٱنحٳز ، ٠٬ح

، 2 ٬س دػ٧ ج٠لسإظف ؾحور اـج ٠ح سوف ج٠ئظف ٫ جٯول ج٠ئظف سوفح ٢حٴ ٬٠ر٬نسف ٧٠جر ج٠لسإظف ٧٦ ٬ك فح ٫ ؿ جس٢حقل ، ٧ا٠٢ح ٬س٠س دػ نؾو٫ ؾحور ٧ؤ٤٢ ٳ

، ٬ 3 دل ج٠ئظف ، ٧ػ٤ ج٫٢٬ ٳ ٧٬ظؿ اٳ ١٠ ٧ز جسحؿ ج٦٢حث٫ ٠ ٠فجحذ ٧جؿ جسلظ٬ل٩ ج٠ئظف جسقج دبؾحف ج٠لسإظف دس٢حق٤ ١ ٬٠ر جٯول ج٠ئظف ا٩ نؾه آؾف ، ١٠ ؤظل

.4 حـ جؿ جظؿ٬ؿ ٫ ٧٠جظ٦ر ج٠لسإظف٢

٦ل ١٧٬ ج٠سوف ا٤٬ ؤ٪ ج٠ح جظؿ٬ؿ ٠ق٠ح دحٳسقج٠حز جس٫ ح١ ج٠ئظف ٠ق٠ح د٦ح ٫ ٧٠جظ٦ر ج٠لسإظف ، ٳل٠٬ح ٠٬ح ٬س دس١٬٠ ج٠لسإظف ١٠ جٳ٢سح دحٯول ج٠ئظف ٢٧ل ٬٠س٤ ا٤٬

؟ 5 ٫ ٦٢ح٬ر ج٠ؿذ جٱ٬ظحف٬ر

1 Françoise Dekeuwer-Défossez et Edith Blary-Clément , Droit commercial , 9° édition , - Montchrestien ,

paris , 2007 , p 308 , n° 387 . . ٠874فظ لحد ، ه ، اهغبى اهلب هوخأسس اهخيو ٥ح٫٢ ؿ٬٧ؿجف ، - 2 . 099ؤ٧٢ف لح١ ، ٠فظ لحد ، ه - 3 . 811جدؿج٫ ، ٠فظ لحد ، ه ادفج٢٬٥ظ٨٧ - 4 . ٠874فظ لحد ، ه ، اهغبى اهلب هوخأسس اهخيو٥ح٫٢ ؿ٬٧ؿجف ، - 5

Page 78: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل األول التزامات المؤجر في عقد االعتماد اإليجاري

74

ل٠غ جح١٧٢ جف٢ل٫ ج٠س دحٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ٠ئظف دحس٢حقل ١ جٯول ج٠ئظف ؾٴل سفذ ج٬ف ، ٬٧س ٥ـج جس٢حقل د٧٠ظخ ؿ ٬دف د١٬ ج٠ئظف جٯو٫ ، ٧ج٠ئظف جٱ٬ظحف ا٩ نؾه ١٠

.1جظؿ٬ؿ ، ٩ ؤ١ سس٧جف جٯفح١ جح٠ر ؿ ، ١٠ فيح ٠٧ػل ٧لدخ

، اٳ ؤ٤٢ ٬نسف ٤٬ ؤ١ 2 نؾه ج٠ئظف ٢ؿ ٥ـج جس٢حقل ٬ك ـج جسدحف دح٢لدر ٠لسإظف٬٧سدف ، اـ ؤ١ ج٧ل دؾٴ ـ 3 ١٧٬ ١٠ جٯنؾحه ج٠ل٧٠ع ٦ د٠٠حفلر ؤ٠حل جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪

ل٬ل٠غ دحسػح٬ل ٩ جح١٧٢ ١ ف٬ ادفج ٧ؿ جس٠حؿ ا٬ظحف٪ ٠ جنفحز ٧ج٠ئللحز ج٠ح٬رجس٫ ل٠غ ٦ح جح١٧٢ ٠٠حفلر ٥ـج ج٢نح ، س٧ ٥ـ٣ جٯؾ٬فذ دؿ ـ دحس٢حقل ١ ـ جؿ ا٩

.4 نؾه آؾف ٳ ٬ظ٬ق ٤ جح١٧٢ ؤلحلح ٠٠حفلر ٠صل ٥ـج ج٢نح

٧ٳ ٦٬ جلدخ جـ٪ ؤؿ٨ ا٩ ٢ل ٬٠ر جٯول ٧٠ي٧ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ؿ س٢سل ج٬٠ر ، ٠ح ؤ١ ٢ل ج٬٠ر ؿ ١٧٬ جؾس٬حف٬ح ٧ؿ ١٧٬ اظدحف٬ح ، إ١ 5د٬ ؤ٧ ٥در ؤ٧ ٠ح٬ير د٧٠ظخ ؿ

.6 ١٧٬ د٬ح يحث٬ح ؤ٧ ٢س٬ظر سو٬ر ؤ٧٠جل نفر جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ اـج س ان٦حف اٴل٦ح

١ ٥ـج جس٢حقل ل٬ظل ١٠ فظ٧ ج٠لسإظف ٩ ج٠ئظف جٯو٫ دي٠ح١ جسفى ٬ف ٠ظؿ ح ج٢سح٤ دحٯول ، يٴ ١ ق٧جل ا٠ح٬٢ر س٤٠ ٦ـج جٯول ٫ ٦٢ح٬ر ٠ؿذ جٱ٬ظحف دفى ٳ٢

.7 د٤٧ ٥ـج ج٠ؿ٨

٠حظر ٦٧0/0ـج ؿ سؿؾل ج٠نف جف٢ل٫ ٫ جح١٧٢ ج٠س دحٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ٫ ج٠حؿذ ج٠ئظف جٯو٫ ٠سق٠ح د٦ح د٠سي٩ ؿ ٥ـج جؾف دبقج ج٠ح جظؿ٬ؿ د٢ك جٳسقج٠حز جس٫ ح١

جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ٠٠ح ٫٢٬ ؤ١ ج٠ح جظؿ٬ؿ ٳ ٬سق ددحء جٯو٧ل ٠ػل ؿ جٳس٠حؿ

. 881ا٬حك ٢حو٬ ، ٠فظ لحد ، ه - 12 - Calais-Auloy, Op.cit. n° 93 . 419دلح ٥ٴل ٠ل جٴخ ، ٠فظ لحد ، ه - 3 . 026جنح٫ ، ٠فظ لحد ، ه ٢حؿفدؿ جق٬ق - 4 . 414دلح ٥ٴل ٠ل جٴخ ، ٠فظ لحد ، ه - 5 . 022ح٬ق ٬٢ في٧ج١ ، ٠فظ لحد ، ه - 6 . 878ه ٠فظ لحد ، ، اهغبى اهلب هوخأسس اهخيو ،٥ح٫٢ ؿ٬٧ؿجف - 7

Page 79: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل األول التزامات المؤجر في عقد االعتماد اإليجاري

75

جٱ٬ظحف٪ ٫ ػ٬حقذ ج٠لسإظف ٧ي٠ح١ ـ ، ٧ا٠٢ح ٠٬سؿ جسقج٤٠ ا٩ س٬٢ـ ج٧ؿ دحد٬ ٫ ٦٢ح٬ر جؿ . 1 ٧٢ع ٤ د٧٠ظخ ٥ـج جؿاـج ؤ٠ل ج٠لسإظف ؾ٬حف جنفجء ج٠٠

٤٢٠٧ ب١ جس٢حقل ٳ ٬ػ٧ل ؿ١٧ ج٠ي٫ ٫ س٬٢ـ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، اٳ ؤ١ ج٠لسإظف ٬لس٠ؿ ػ٤٧ دؿء ١٠ سحف٬ؽ جس٢حقل ١٠ ج٠س٢حقل ا٤٬ ٬٧ك ١٠ ج٠ئظف جٯو٫ ، ٠ح ٬د٩ ج٠ئظف جٯو٫

، ٠٠ح ٫٢٬ ٧ظ٧خ فظ٧ ج٠لسإظف ٩ ج٠س٢حقل 2 ٧ر ٤يح٢٠ح ٧حء ج٠س٢حقل ا٤٬ دحٳسقج٠حز ج٢٠ا٤٬ ؤ٧ٳ دحس٬٢ـ ج٫٢٬ ، ب١ ٧٬ دحٳسقج٠حز ج٠حذ ٩ حس٤ ١٧٬ ٠لسإظف جفظ٧ ٩

.3 ج٠ئظف جٯو٫ دحي٠ح١

اٳ ؤ٤٢ ٬ظ٧ق جٳسح ٩ ؾٴ ـ ، إ١ ٧٬ج ج٠لسإظف ٩ احء ج٠ئظف جٯو٫ ١٠ جٳسقج دي٠ح١ ػ٤٧ ، ٫٧ ٥ـ٣ جػحر سنسف ج٧٠جر جوف٬ػر ٠لسإظف ٩ احء ج٠ئظف

.4 جٯو٫ ١٠ ٥ـج جٳسقج

٠ح ٬ٴػ ١٠ ؾٴل ٥ـ٣ جؿفجلر ٫ سوف ج٠ئظف ٫ جٯول ج٠ئظف ، ٬حخ جٯػح جح٬٢٧٢ر ٬ح ؾ٬فج ، ؾحور ٢ؿ س٢حقل ج٠ئظف ١ جس٫ س٦٠٢ح ٫ جسنف٬ جظقجثف٪ ، ٠٠ح ٬نل فجح ح٢٧٢

جٯول ج٠ئظف ا٩ نؾه ٬ف ٠ػسف ٯ٠حل جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، جٯ٠ف جـ٪ ل٬ل٠غ دحسػح٬ل ، جس٫ س١٬ جٯنؾحه ج٠ل٧٠ع ٦ 96ـ٩69 ج٢و٧ه جح٬٢٧٢ر ، ٳل٠٬ح ج٠حؿذ جٯ٩٧ ١٠ جٯ٠ف

٤٬ ٫ ل٬وخ ١٠ ٠٦٠ر جحي٫ ٢ؿ٠ح ٬فع د٠٠حفلر ٥ـج ج٢نح ، ٠ح ؤ١ ٥ـج ج٢ه جسنف٬٢قج ١٠ ٥ـج جد٬ل .

1 - . Cabrillac , Op.cit. n° 83027 هفي٧ج١ ، ٠فظ لحد ، ح٬ق ٬٢ . . 878ه ٠فظ لحد ، ، اهغبى اهلب هوخأسس اهخيو، ٥ح٫٢ ؿ٬٧ؿجف - 2 . 876ه ج٠فظ ٢ل٤ ، - 3 . 195 ه، ٠فظ لحد ، ٢حؿف دؿ جق٬ق جنح٫ - 4

Page 80: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل الثاني التزامات المستأجر في عقد االعتماد اإليجاري

76

٧٬ ج٠ئظف ٫ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ دبحء ٢ل٤ دنل وػ٬غ ١٠ ٠ جٳسقج٠حز ج٧جر ٩ ح٤٥ د٢و٧ه سحؿ٬ر ٧جيػر ٧ؿ٬ر ، ٬سؿ دـ ؿ٧ف٣ جػوف٪ ٫ جس٬٧٠ل ، ٥٧ـج ٠ح

ف سسؿ ٧سودغ ٦ح يف٧ف٬ر ، س١٧ ٧٠ي٧ سػف٬ف ٠ول ٠٧فف ٫ ٬ظل جسقج٠حز ج٠لسإظ .٧1ـ د٬ر ػ ػ٧ ج٠ئظف ج٠ح جػوف٪ ول ج٠ئظف نف٧ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ،

٠ح ١٧٬ ج٠لسإظف ٠ق٠ح دح٬ح دحٳسقج٠حز جؾحور دح٠لسإظف ٧جس٫ ٢٬ه ٦٬ح جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢، ح ج٧٢٠٠ع ٤ ١٠ ج٠ئظف ي١٠ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ٠ح ٧٬ظؿ جسح ٬ي٫ ٠حدل ػ جٳ٢س

. 96ـ١٠69 جٯ٠ف 86/0دؾٴ ـ ، ٥٧ـج ػلخ ٠ح ظحء ٫ ج٠حؿذ

٦٧ـج ب٫٢٢ لإسف ا٩ جسقج٠حز ج٠لسإظف ٫ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ١٠ ؾٴل ٠دػص١٬ ، ٠ح٬ر جس٫ س ٩ ج٠لسإظف ٫ ٥ـج جؿ ، ص جٳسقج٠حز ؤسفى ٫ ج٠دػش جٯ٧ل ٴسقج٠حز ج

ـجز جد٬ر ٬ف ج٠ح٬ر ٫ ج٠دػش جصح٫٢ .

اهيتحد األل ـ اهخشايبح اهيضخأسس اهيبهج :

٫٥٧ جٳسقج٠حز جٯصف صٴ ٩ ح٥ل ج٠لسإظف ٫ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ٠٧دس٩ ج٠ئظف ١٠ ـ ؤ١ ج٠ئظف ٳ ٬سق ٫ ٥ـج جؿ اٳ ١٠ ؤظل سػ٬ ٠حلخ ٠ح٬ر ١٠ ٧فجء ٥ـ٣ ادفج ٥ـج جؿ ،

ج٬٠ر ، ٬س٦ؿ ج٠لسإظف دح٧حء د٦ح ؾٴل ج٠ؿذ جسإظ٬ف٬ر إول ح ، ٧ؿ جفسإ٬ز جظ٠ ٢٥ح د١٬ ٨ ، جٳسقج دح٧حء دإلح جٱ٬ظحف ١٠ ظ٦ر ٧جٳسقج دحسإ١٬٠ ٩ جٯول ج٠ئظف ١٠ ظ٦ر ؤؾف

دحف ١٠ ؤ١ جٳسقج دحسإ١٬٠ ٳ ٬ؿ ٠لدح ٠ح٬ح دح٢لدر ٠ئظف ، اٳ ؤ٤٢ ٠٬ك دحـ٠ر ج٠ح٬ر ٠لسإظف دنل لد٫ ٠ح ٧٥ ج٧حء دإلح جٱ٬ظحف .

٦٧ـج ب٫٢٢ لإسفى ٳسقج ج٠لسإظف دح٧حء دإلح جٱ٬ظحف ٫ ٠خ ؤ٧ل ، ٯ٢سل ا٩ جسقج٤٠ ٩ جٯول ج٠ئظف ٫ ٠خ صح١ .دحسإ١٬٠

1 - Guy Duranton . crédit-bail mobilier, Op.cit. n° 131

Page 81: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل الثاني التزامات المستأجر في عقد االعتماد اإليجاري

77

اهيعوة األل ـ االهخشاى تبهفبء تأكضبع اإلسبس :

٬سق ج٠لسإظف ٫ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ دؿ ؤلح جٱ٬ظحف ج٠س ٦٬ح ٧جل ٠ؿذ جٱ٬ظحف ٬ف ٬ظخ ٩ ٥ـج جحدر ٲحء ، ١٠٬٧ ٧و ٥ـج جٳسقج ٩ ؤ٤٢ ٠ػ٧ف جسقج٠حز ج٠لسإظف ، ػ٬ش

جٯؾ٬ف ج٧حء د٤ ل٧جء ج٢س دحٯول ج٠ئظف ؤ٧ ٢٬س د٤ ، ٠ح ؿج جٯول ج٠ئظف ٫ ػ٬حقس٤ .

٧لإسف دحؿفجلر ٦ـج جٳسقج ١٠ ؾٴل جسفى ٢حوف سػؿ٬ؿ ٠ؿجف ل جٱ٬ظحف ٧ؤ٠٢ح٤ ، ح٬٢٧٢ر ج٧٢٠٠ػر ٠ئظف ٫ ٥ـ٣ ٧جظقجء ج٠سفسخ ١ جٱؾٴل دح٧حء د٦ـج جٳسقج ، ٧جي٠ح٢حز ج

ج٬٠ر .

اهفسػ األل ـ ؽبضس خحرر يلراس كضع اإلسبس أيبع :

سػؿ٬ؿ ٠ؿجف ل جٱ٬ظحف ٬ؾي ٠ظ٧٠ر ١٠ ج٢حوف ٧جف٧ جس٫ سسؿؾل ٫ سػؿ٬ؿ٣ ٫ ا١ ل د٦ح ٫ سػؿ٬ؿ ل دى ج٬٠حز جس٫ س٬٠ق ٬٠ر جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ٠ح ؤ١ جٯ٠٢ح ج٧٠٠

ؤلح جٱ٬ظحف س١٧ ٠ؾسر ١٠ ؿ ا٩ آؾف ، ٧ـ دػلخ ٠ح جس ٤٬ ل ١٠ ج٠سحؿ١٬ ، ٥ـج جٳسح جـ٪ سس سفظ٠س٤ ٫ د٧٢ؿ جؿ .

أال ـ ؽبضس خحرر يلراس كضع اإلسبس :

، ٠حدل ج٢سح٤ دحٯول 1 سإظف٬ؿ جٳسقج دح٧حء دحٯظفذ جٳسقج جفث٬ل٫ ج٧ج ٩ حس ج٠ل ، ٧ج٧جؿ جؾحور 2 ج٠ئظف ٧٢٠ٳ ح١ ؤ٧ حفج ، ٧ـ ػلخ ج٧جؿ جح٠ر ٫ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢

٩ ؤ٤٢ ٬ظخ ٩ ج٠لسإظف ؤ١ ٬ؿ 96ـ١٠69 جٯ٠ف 84دحٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ػ٬ش س٢ه ج٠حؿذ ف٬ؽ ج٠س ٦٬ح ، ج٠دح ج٠ػؿؿذ ب٬ظحفجز ٠ئظف ٠حدل ػ جٳ٢سح دحٯول ج٠ئظف ، ٫٧ جس٧ج

١٠ ٢ك جٯ٠ف دحسقج ج٠لسإظف دؿ ٫86/4 ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ . ٧ـج ٠ح ظحء ٫ ٢ه ج٠حؿذ جٱ٬ظحفجز ػلخ جلف ٧ج٠ح١ ٧جس٧جف٬ؽ ج٠س ٦٬ح .

1 - George Vermelle , Droit civil , Les contrats spéciaux , 5° édition , Dalloz , Paris , 2006 , p 108 .

Bey et Gavalda, Op.cit. p 34. ١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ : " ٬ظخ ٩ ج٠لسإظف ؤ١ ٧٬ دؿ دؿل جٱ٬ظحف ٫ ج٧٠ج٬ؿ ج٠س ٦٬ح ، بـج ١٬ ٢٥ح جسح 662/0ج٠حؿذ - 2

١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ جف٢ل٫ . ٧٠0742/4ج٬ؿ ج٧٠٠ل د٦ح ٫ جظ٦ر ..." . ج٠حؿذ ٧ظخ ج٧حء ددؿل جٱ٬ظحف ٫ ج

Page 82: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل الثاني التزامات المستأجر في عقد االعتماد اإليجاري

78

، ٥٧ـج 2 ١٠ ف ج٠نف ، ٫٦ ٬ف ٬٠ؿذ1 ٬٧س سػؿ٬ؿ ؤلح جٱ٬ظحف دػف٬ر د١٬ ف٫ جؿ ١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ ٧جس٫ سفف ٬099س ٠ جحؿذ جح٠ر ٫ ج٧ؿ ٧ج٢٠و٧ه ٦٬ح د٢ه ج٠حؿذ

ؤ١ : " جؿ نف٬ر ج٠سحؿ١٬ ، ٴ ٬ظ٧ق ٢ي٤ ، ٧ٳ سؿ٤٬ اٳ دحسح جف١٬ ، ؤ٧ لدحخ جس٫ . 3 ٬فف٥ح جح١٧٢ "

، اٳ ؤ١ جسقج ج٠لسإظف دؿ 4 جٳلسص٠حف ٫ ٠ظحل جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪٬٧ؿ ٥ـج سنظ٬ح ٩ .5ؤلح جٱ٬ظحف ١٧٬ ٠ح ٬٧ف ٠نف٧ ، ؿ١٧ ا٠ح٬٢ر جسػظط دإ٪ ف ٠٦٠ح ح١

٬٧فظ سػؿ٬ؿ ٠ؿجف ل جٱ٬ظحف دػلخ ج٠٬ر ج٠ح٬ر ول ، ٧جس٫ سسإصف دؿ٧ف٥ح د٨٧ جفى ، ٦٧ـج ٢ظؿ ؤ٤٢ ١٠٬ ٠لسإظف ؤ١ ٬لس٬ؿ ١٠ ٠ح٧يحس٤ جسظحف٬ر ٠ 6 جل٧٧جخ ٫ ل جسوحؿ

جدحث ؤ٧ ج٠ح٧ل ٫ ٠فػر جٳؾس٬حف ، ٧جس٫ ١٠٬ ؤ١ س٢ك ٤٬ دحٱ٬ظحخ ٫ سػؿ٬ؿ ٠ؿجف ل ؤ٧ سر جد٢حء. ، ٯ١ ٠ؿجف ٥ـج جٯؾ٬ف ٬لس٢ؿ ؤلحلح ا٩ ص١٠ نفجء جٯول7 جٱ٬ظحف

٬ٴػ ٩ ؤلح جٱ٬ظحف ٫ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ؤ٦٢ح ٠فسر ٠حف٢ر د٠ح ٫٥ ٤٬ اٳ ؤ١ ٠ح ؤ٧ ػس٩ دح٢لدر لح ٫ ٬٠ر جد٬ دحسل٬ ، ٧٧ ح٢ز ٠ؿذ ؿ جٳس٠حؿ ٫ جٱ٬ظحف جحؿ٪ ،

. 8 ٠سلح٬٧ر جٱ٬ظحف٪ ٠٧ؿذ ؿ جد٬ دحسل٬

Cabrillac, Op.cit. n° 60 - 1 898ه ، ٠فظ لحد ، . ا٬حك ٢حو٬ 442ه ، ٠فظ لحد ، . دلح ٥ٴل ٠ل جٴخ . 8ـ 808 ج٠ؿ٠ظر ج٧٬ ٫ ج٧٠جؿ ؤ 0699ؿ٬ل٠دف 42فؼ ٫ ج٠ئ 0909ـ٢99و٧ه جح١٧٢ ٧ؿ صحف ٢حم ٫٦ ٫ ف٢لح ػ٧ل سد٬ - 2

ظ٧٠ج ٩ ؿ سد٤٬ ٫ ٥ـ٣ ج٬٠ر .دحسدحف ؤ٧ج٠س دحفدح ، ٩ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، اٳ ؤ٦٢ ٠٧ح دؿ٥ح ١٠ ح١٧٢ جٳلس٦ٴ ،٬ظحف ج٠حل ج٠حؿ٪ ، ح٠لسإظف ٬ؿ ؤلح ا٬ظحف ، ٬٧ك ج٠ئظف ٳ ٬ؿ ٧٢ؿج ، ١٧ ٬ئظف ٠حٳ، ل جٱ٬ظحف ٧٥ ؤظفذ ٫ ظقء ٤٢٠ ٱ

,Calais Auloy, Op.cit. n° 88 . E-M .Bey , Fasc. 850 جلسػححز لؿجؿ فى ، ٦ـج جح١٧٢ ٳ ٬لس٦ؿ اٳ جفى ٧جد٬ دحسل٬n° 31. Cabrillac, Op.cit. n° 61 . Guy Duranton , crédit-bail immobilier, encyclopédie Dalloz , répertoire

commercial , crédit-bail Immobilier , recueil V° leasing , 1973. n° 125 . Guy Duranton, crédit-bail mobilier, Op.cit. n° 111.

. ١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ جف٢ل٫ 0086سحد٦ح ج٠حؿذ - 3 . ٢886ظ٨٧ ادفج٬٥ جدؿج٫ ، ٠فظ لحد ، ه - 45 - Guy Duranton. Crédit-bail mobilier, Op.cit. n° 110 . 872ه ، ٠فظ لحد ، اهغبى اهلب هوخأسس اهخيو، ٥ح٫٢ ؿ٬٧ؿجف - 67 - Guy Duranton , crédit-bail immobilier , Op.cit. n° 103 . 824 ، ج٢ح جح٫٢٧٢ سإظ٬ف جس٫٬٧٠ ، ٠فظ لحد ، ه ٥ح٫٢ ؿ٬٧ؿجف - 8

Page 83: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل الثاني التزامات المستأجر في عقد االعتماد اإليجاري

79

ر جس٬٬٧٠ر ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ٧جػس٧جء ؤلح جٱ٬ظحف ٩ ٥٧ـج فجظ ؤلحلح ا٩ جد٬ .٠1ظ٧٠ر ١٠ ج٠فدحز جس٫ سػؿؿ ٧ح ٠ؾ جٳسوحؿ٪

ػ٬ش سسي١٠ ٥ـ٣ جٯلح :

لف نفجء جٯول ج٠ئظف ٠ل٠ح ا٩ ٠لسػحز ٠سلح٬٧ر ج٠د ، ٧ـج ؤدحء جلسٴل ج٠ئظف ؿ ، ايحر ا٩ ٥ح٠م ٬حد جٯفدحع ؤ٧ ج٧جثؿ ج٠حثر ٠ؾحف ج٠سور دحٯول ، ٧٠ي٧ ج

ج٠سفسدر ٩ جفى ٧ج٧٠جفؿ جصحدسر ج٠ؾوور ٳػس٬حظحز ٬٠ر جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ٥٧ـج ٠ح . 96ـ١٠69 جٯ٠ف 06ظحءز د٤ ج٠حؿذ

حدر ٲحء ، ؤ٪ ؤ٤٢ ٳ ٦٧ـج ب١ ج٢ه ٫ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ٩ ؤ١ س١٧ ٠ؿذ جؿ ٬ف ٬ظ٧ق ٯ٪ ف احء٥ح ؿ١٧ ٧٠جر جف ج٭ؾف ، ٬ك ج٦ؿ ٤٢٠ ي٠ح١ ج٢سح ج٠لسإظف دحٯول

جـ٪ ٬ػفه ٩ جٳلسفؿجؿ 2 ج٠ئظف ٠ؿذ ٠ػؿؿذ ١٠ جق١٠ ، دؿف ٠ح ٠٬صل ـ ي٠ح٢ح ٠ئظف٬٧ل٩٠ ٥ـج ج٬٠حف د٬٠حف ج٠ئظف ،جح٠ل ٠٬ر جدف٢ح٠ط جٳلسص٠حف٪ ؾٴل سفذ جلسٴل جٯول

.3 سفذ جٳلسفؿجؿ، سػز ٧٢ج١ ٠ؿذ جٱ٬ظحف ٧ؿ 4 96ـ١٠69 جٯ٠ف ٥٧04/0ـج ٠ح س ج٢ه ٤٬ ٫ ج٠حؿذ

حد٬ر احء جؿ .

بـج ٠ح حف٢ح سر جس٬٧٠ل دحظ٧ء ا٩ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ٠ جسر ج٠ح٬ر س٬٢حز جس٬٧٠ل ، ٠٧ح سن٤ 5جٯؾف٨ ، ٢ظؿ٥ح ٠فسر ٫ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ٢فج ٠ح سنس٠ل ٤٬ ١٠ ٢حوف ؿ٬ؿذ

سن٤ ٥ـ٣ ج٬٠ر ١٠ ؾف ٩ ج٠ئظف ، ٳل٠٬ح ٠٬ح ٬س دح٥سٴ جٯول ج٠ئظف ، ٧و٧در سل٤٬٧ ٫ ػحر ؿ ا٠حل ج٠لسإظف ؾ٬حف جنفجء ج٧٢٠٠ع ٤ ٫ ٦٢ح٬ر جؿ .

1 - Cabrillac, Op.cit. n° 60 . 79، 090، ه ٠فظ لحد ، األسط نيظػ هوخأسس اهخيو٥ح٫٢ ؿ٬٧ؿجف ، - 2جسفذ حفي٬ر جس٫ ٠٬ص٦ح ٥ـج ج٬٠حف ؤ١ جٯول ج٠ئظف ٬ئظف سفذ ٢٬٠ر ، ١ سد٩ ا٠ح٬٢ر جٳ٢سح د٤ سفجز ؤؾف٨ ، ؤ٪ دؿ ج٢س٦حء - 3

١٠ ٠٬س٤ ج٠ػؿؿذ ٫ %69جس٫ ٬سفى ؤ١ ٬ػول ٦٬ح ج٠ئظف ٩ ٠٬ر جٯول ج٠ئظف ١٠ ؾٴل جٯلح جٱ٬ظحف٬ر ؤ٧ دػؿ ؤؿ٩٢ جٯ٩٧ ، ٠فظ لحد ، جؾوح٢٧ر وؾف ؤػ٠ؿجؿ ، ٧سلس٠ل ج٠٬ر ج٠سد٬ر ١ ف٬ جد٬ ٫ ٦٢ح٬ر ٠ؿذ جٱ٬ظحف ، ؤ٧ ١ ف٬ احؿذ جسإظ٬ف .

. 068ه : " ٬س سػؿ٬ؿ ٠ؿذ جٱ٬ظحف ج٧٠جر سفذ ٬ف جحدر ٲحء دحسح ٠نسف د١٬ جٯفج ...". 96ـ١٠69 جٯ٠ف ٠04/0حؿذ ج - 4 . 824، ٠فظ لحد ، ه اهغبى اهلب هوخأسس اهخيو، ٥ح٫٢ ؿ٬٧ؿجف - 5

Page 84: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل الثاني التزامات المستأجر في عقد االعتماد اإليجاري

81

٫ ٥ـ٣ جق٬حؿذ ـ ، ح٠ل آؾف ٬س٠صل ٫ ٧لحر ج٠ئظف د١٬ جدحث ٧ج٠لسإظف ، ؤ٪ ٬٧ؿؾل سؿؾل ٢وف صحش ٫ ج٬٠ر دإدحء ٠ح٬ر ايح٬ر ، ٳ ٧ظ٧ؿ ٦ح ٫ ج٬٠حز جٯؾف٨ .

٠ح ؤ١ فؤل٠حل ج٠ئظف ج٠لسص٠ف ؿ ٬ظؿ ٠وؿف٣ ٫ ؤ٧٠ج٤ جـجس٬ر ، اٳ ؤ٤٢ ٠٬ؿ ٫ جحخ ا٩ ١٠ ؤظل جػو٧ل ٩ جثس٠ح٦٢ح ، ٠٠ح ٬ؿؾل سر جس٬٧٠ل ج٠وف٫ 1د٧٢ ٧ج٠ئللحز ج٠ح٬ر ج

. 2 دحسدحف٥ح ٢ر ٠ح٬ر ي١٠ ٢حوف جٯظفذ ٫ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪

ح٠ئظف ٧٬ دسػؿ٬ؿ ٠ؿجف ل جٱ٬ظحف ٩ ي٧ء جسقج٠حس٤ ج٠ح٬ر سظح٣ ٠ئللر جٳثس٠ح١ جس٫ ا١ دى ٧ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ سسظ٤ ٫ دى جٯػ٬ح١ ا٩ ج٢ه ٩ سفجى ٦٢٠ح ، دل٬سق جٳ٠ح ٧٥ ٠د١٬ ٫ جؿ ٬ك سػؿ٬ؿج ٦٢حث٬ح ، ٥٧ـج ٠ح فل٤ جيحء جف٢ل٫ ل جٱ٬ظحفؤ١ سػؿ٬ؿ

ؿ دحسدحف٣ ؤ١ سظح٧ق ؿف جٯظفذ ج٦٢حث٬ر ٠ح س سػؿ٬ؿ٣ ٫ جؿ ٳ ٬دفف خ ج٠لسإظف لؽ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ػ٬ش ؤ١ جف ٢سط ١ س٬٢ـ ؤػح٤٠ ٧ٳ ٬سدف ـ سؿ٬ٴ ظ٥٧ف٬ح ، ٫٬ دح

.٧3جؿ جح٠ر ا٠ح٬٢ر سػؿ٬ؿ جٯظفذ ، ٧ٳ ٬ق ؤ١ س١٧ ٠ػؿؿذ ٫ جؿ

ج٠٬ر ٠٠ح ٬د١٬ ؤ١ سػؿ٬ؿ ٥ـج ج٠ؿجف ٬ؾي ي٧جد ٠ح٬ر دػسر ، ٧ٳ ٬ئؾـ ٫ جٳسدحف ٠ح جٱ٬ظحف٬ر جل٬٧ر ول ج٠ئظف ، ٠٧ ـ ٬سدف جدى ؤ١ جٯظفذ ٫٥ ٠حدل جٳ٢سح دحٯول ج٠ئظف دحف ١٠ سؿ٬ف٥ح ٧ح ي٧جد ٠ح٬ر ، ؤ٠ح جدى ج٭ؾف ٬ف٨ ؤ١ جٯظفذ ٳ سؿ ٠حدٴ

سؿؾل ٫ سػؿ٬ؿ جٯظفذ ، ٥٧ـج ٧٥ جفجظغ ٫ فؤ٫٬ ، ٠ح 4٬ٴ٢سح دحٯول ج٠ئظف اٳ دور ظقث٬ر . ١٠5 جسدحفجز ٧جػس٠حٳز

ر ٠ جد٧٢ ٧ج٠ئللحز ج٠ح٬ر ١٠ ؤظل ج٬ح د٢نح٦ح جس٫٬٧٠ ػ٬ش ٢ظؿ ؤ١ نفحز جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ سدف ٫ جحخ ٧ؿ نفج - 1

.Calais-Auloy , Op.cit : دح٬ر ؤدف ٧س٧ل٬ ٢ح ؤ٠ح٦ح . ٠ق٬ؿ ٠٬ح ٬س د٠وحؿف س٬٧٠ل ٠ئللحز جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ جفظ ا٩n° 42 et s

. 828لحد ، ه ، ٠فظ اهغبى اهلب هوخأسس اهخيو، ٥ح٫٢ ؿ٬٧ؿجف - 2 .Cour d’appel de Nancy , 2e chambre , 9 février 1989 , JCP 1992 IV 2477 829ه ج٠فظ ٢ل٤ ، - 3 . 820، ه ج٠فظ ٢ل٤ - 4ف٧ جسح٠ل ٠ ب٠ح٬٢ر ا٠حل ج٠لسإظف ؾ٬حف جنفجء ١٠ ؿ٤٠ ، ؤ٧ ا٠ح٬٢ر ٬ح٤٠ دسظؿ٬ؿ٣ ٲ٬ظحف ، ٠ح ١٠٬ ؤ١ ٬سؿؾل ٫ ٥ـج - 5

جٳثس٠ح٬٢ر. ج٠ئللحز

Page 85: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل الثاني التزامات المستأجر في عقد االعتماد اإليجاري

81

جؿ٬ؿذ ٴس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ٧ل٬ر س٬٬٧٠ر ، اٳ ؤ٦٢ح سظؿ ٠حد٦ح ٫ 1 دحف ١٠ جٳ٠س٬حقجز . 2سس٦ح ج٠فسر دح٢لدر س٬٢حز جٯؾف٨ فى جٴل٫٬

٫ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ اٳ ٠ ا٠ح٬٢ر جس٬٢ـ اٳ ؤ١ ج٠لسإظف ٳ ٬في٩ د٠٬ر جٯلح ج٠فسر جح٠ل ٴسح٬ر ، ٧٦ ٳ ٬ؿؾل ٫ ٥ـ٣ ج٬٠ر اٳ ٤٠ دؿ ي٬ح فؤل٠ح٤ ، ٯ١ ٠دح جٱ٬ظحف ج٠ؿ٧ر سسدف ٠حدٴ ٫ ظقء ٦٢٠ح ٩ جٯل س٠ جٯول ج٠ئظف ، ٩ ك ٠ح ٧٥ ٤٬ جٯ٠ف

جٯظفذ ٤٬ ٳ سنل اٳ ٠حدٴ ٴ٢سح دح١٬ ج٠ئظفذ ، ٠ح ؤ٤٢ ٳ ٬ػسلخ ٫ جٱ٬ظحف جحؿ٪ ، ١٧ . ٢3وف ا٥ٴ ص١٠ س٠ ج١٬ ج٠ئظفذ ٢ؿ سػؿ٬ؿ ٠٬س٦ح جٱ٬ظحف٬ر

: سبسذبب ـ أيبع أكضبع اإل

دحف ١٠ ؤ١ سػؿ٬ؿ ٠ؾس ؤلح جٱ٬ظحف ٬س دػف٬ر د١٬ ف٫ جؿ ، اٳ ؤ١ ٥ـج ١٧٬ ٧ ٠ح٬٬ف ٠ػؿؿذ ، سفسق ٫ جٯلحك ٩ ٠ؿذ جؿ ١٠ ظح٢خ ، ٠٧ؿٳز ٥ـ٣ جٯلح ج٠س ٦٬ح ١٠

ظح٢خ آؾف .

٬٧س سػؿ٬ؿ ٥ـ٣ جٯلح ٧ ٠٢ ؾ٫ ؤ٧ ٠٢ ٠س٢حه ، اٳ ؤ٤٢ ١٠٬ نفر جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ سي١٬٠ جؿ نف ج٧حء د٠ؿل ٠سػف .

بكص ف خحرر أكضبع اإلسبس :أ ـ اهيع اهذع اهيخ

٬ػؿؿ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ٠د جٱ٬ظحف ٠دؿث٬ح ٧ ٠٢ صحدز ؤ٧ ؾ٫ ، اٳ ؤ٤٢ ١٠٬ سػؿ٬ؿ٣ .5 96ـ١٠69 جٯ٠ف 01/0، ٧ؿ ٢ه ج٠نف جظقجثف٪ ٩ ـ ٫ ج٠حؿذ 4 ٧ ٠٢ ٠س٢حه

:، ج٠س٩ جؿ٫٧ االئخيب اإلسبس نأراث هخيل اهيشسؽبح اهضغسث اهيخضعج ف اهرل اهؾستج ، حن٧ف ٠قف٬ ٠٧ػ٠ؿ فد٫ - 1

، ٠ر ٧جسوحؿ٬حز ن٠حل اف٬٬ح ٠ؾدف ج٧، 4999ؤف٬ل ٧02 ٠07سدحز سإ٬٥ل ج٠ئللحز جو٬فذ ٧ج٠س٧لر ٫ جؿ٧ل جفد٬ر ٫٠٧٬ .696 ه ، 4999، جظقجثف ، ظح٠ر جن

2 - Cabrillac, Op.cit. n° 4. Calais-Auloy, Op.cit. n° 12 3 - Charles Goyet, Op.cit. n° 75 4 - Guy Duranton. Crédit-bail immobilier , Op.cit. n° 124 ". ... جٱ٬ظحفجز ػلخ ٠٢ ٠س٢حه ؤ٧ ؾ٫ جلس٢حؿج ا٩ ٢٠ح٥ط ٠ػؿؿذ ١ ف٬ جسنف٬ : " سػؿؿ 96ـ١٠69 جٯ٠ف 01/0ج٠حؿذ - 5

Page 86: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل الثاني التزامات المستأجر في عقد االعتماد اإليجاري

82

١٧ ٠سلح٬٧ر ٬ر ٠ؿذ جؿ ، اٳ ؤ١ ٠ح ٬ٴػ ٧ج٠و٧ؿ دح٠٢ جؾ٫ ؤ٧ جصحدز ، ؤ١ جٯلح س ، ٬٧ن٬ف جدى 1 ٩ ٥ـج ج٠٢ ٢ؿفس٤ ٫ ٧ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ جس٫ سل ٠ؿس٦ح ١ صٴش ل٧٢جز

ا٩ ؤ١ جٯلح ج٠سلح٬٧ر ٫٥ ؤيل ف٬ر سلؿ٬ؿ ج٠لسإظف ٯلح جٱ٬ظحف ٫ ؿ جٳس٠حؿ .2جٱ٬ظحف٪ دح٢لدر ٠لسإظف

دح٢لدر ٠٢ ج٠س٢حه ٫٢٢ د٤ سػؿ٬ؿ ؤلح جٱ٬ظحف دف٬ر ٠سؿفظر ٫ نل س٢حق٫ د١٬ ؤ٠ح ج٠٬ر ٧ج٠ؿذ ، ؤ٪ دنل ل٫ ، ٠ح قجؿز ج٠ؿذ ٢ه جل ، دػ٬ش ١٧٬ ٢٥ح سٴق د١٬ ج٢ر

ح٬ر ٠ئظف ، ٧جحثؿ ، ٧٥٧ ج٧٠٠ل د٤ ٫ ٠ ٧ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ٠ح ٧٬ف٣ ١٠ ػ٠ح٬ر اي. ٧ٳسدحف ؤ١ 3 دحلسحؿس٤ فؤل٠ح٤ ج٠لسص٠ف دنل ؤلف ، ٠٧لح٬فس٤ سحؿ ج٠نف٧ ج٠لسص٠ف

جٯفدحع ٫ ج٠فػر جٯ٩٧ سن٬ل س١٧ ٠فسر ص سدؿؤ دحٳ٢ؾحى دل ج٦ٴ جـ٪ ٬و٬خ جٯول . 4 ج٠ئظف

٦٢ح ١٠ ٧جثؿ٥ح ، ػ٬ش ؤ١ جد٬ر جٱ٢سحظ٬ر ٮر ٦ـج ج٠٢ ٧٠ج ٠دؿؤ جحثل ؤ١ ج٭ر سؿ ص٠ : 5 س٠ف دصٴش ٠فجػل

ج٠فػر جٯ٩٧ : ٧سس٬٠ق دحثؿ ٠سقج٬ؿ ، ٧ـ ١٧ ج٭ر ٫ ؤ٧ض ؿفس٦ح ، ٠٠ح ٬ل٠غ ٠نف٧ ـ ج٠لسإظف دسػ٬ حثؿجز ٠فسر ، سل٠غ دس٬ر ؤلح ـجز ٠٬ر ٠فسر.

صحدز ، ػ٬ش ٬لسف ٠لس٨٧ ا٢سحظ٦ح ٢ؿ ػؿ ١٬٠ ، ١٠٧ ص ٬صدز ج٠فػر جصح٬٢ر : ٧سس٬٠ق دحثؿـ جؿؾل ٧سل جٯلح .

ج٠فػر جصحصر : ٧سس٬٠ق دحثؿ ٠س٢حه س٢حه ا٢سحظ٬ر ج٭ر دنل د٬ف ، ٠ح ؤوحد٦ح ١٠ ج٥سٴ ، ـ ٴ س٫ ل٨٧ ؤلح ٢٠ؾير .

دح٢لدر حف ب١ جٯ٠ف ٬ؾس دػلخ ج٢نح ٥ـج ٠٬ح ٬س دحٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ٧٢٠ل ، ؤ٠ح جٳلسص٠حف٪ ٠نف٧ ج٠لسإظف ٫ جحف ج٠ئظف ، ١ ٢ظؿ ؤ١ نفحز جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ سػفه

. ٠089دف٧ دقج، ٠فظ لحد ، ه - 1 . ٠080ػ٠ؿ ١٬٠ ٢ح ، ٠فظ لحد ، ه - 2 . 690ه ، ٠فظ لحد ، حن٧ف ٠قف٬ ٠٧ػ٠ؿ فد٫ - 3 . 446دلح ٥ٴل ٠ل جٴخ ، ٠فظ لحد ، ه - 4 . 061جؾوح٢٧ر، ٠فظ لحد ، ه وؾف ؤػ٠ؿ - 5

Page 87: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل الثاني التزامات المستأجر في عقد االعتماد اإليجاري

83

حؿذ ٩ جسظ٬ل ٫ ا٥ٴ فؤل٠ح٦ح ج٠لسص٠ف ٢فج يؾح٠س٤ ١٠ ظح٢خ ٧٧ل ٠ؿؿ ٧ؿ جٳس٠حؿ ب٦٢ح سسد ج٠٢ ج٠س٢حه ٫ سس١٠ ١٠ سػ٬ ٥ـ٣ ، ٦٧ـج1 جٱ٬ظحف٪ جحف٪ ١٠ ظح٢خ آؾف

جح٬ر.

١٧ ٬ك ٢٥ح ؤ٪ ٧ؤلح جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ٫ ج٧٢٠ل ؾحور ، س١٧ صحدسر ٬ر ٠ؿذ جؿ ، ٠ح٢ ١٠ س١٬٬ ؤلح جٱ٬ظحف دف٬ر ٠سقج٬ؿذ ، اـج جس جٯفج ٩ ـ ، ٬٧س سػؿ٬ؿ٥ح ا٠ح د٠٬ر

.٧2 د٢لدر ص١٠ جد٬ ؾحفض جفل ج٧٢ؿ ، ؤ

ة ـ شسع اهفبء تيؾرل يخحسم :

١٠٬ ل جٱ٬ظحف جـ٪ ح١ ٧٠ٳ ٢٠٧حلدح ٧ز ج٢حؿ جؿ ، ؤ١ ٬ودغ ٩ ٬ف ـ دل جح٫٢٧٢ ، ٦٧ـج ١٠٬ ؤ١ ٬ؾفض ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ١ جحؿذ جح٠ر ٫ ج٧ؿ ، ؤػح جٳ٠سؿجؿ

فلر ٠دؿؤ جفيحث٬ر ، ٧جس٫ س٢ه ٩ ؤ١ جؿ نف٬ر ج٠سحؿ١٬ ٳ ٬ظ٧ق ٢ي٤ ؤ٧ سؿ٤٬ اٳ ٧ج٠ ، ٧ـ ٠س٩ سي١٠ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ نف ج٧حء د٠ؿل ٠سػف . 3 دحسح جف١٬

. ٥4ـج جنف جـ٪ ١٠٬ ج٢ه ٤٬ ٫ جؿ ، دنف ؤ١ ١٧٬ ٠حدح ح١٧٢ جح

٬ش ٢٬ؿفض ٥ـج جد٢ؿ ي١٠ جد٧٢ؿ جس٫ ٬س ج٢ه ٦٬ح ٩ احؿذ ج٢ف ٫ جؿ ٢ؿ٠ح ٬ؾل ػ جيفجخ جف٧ دحس٧جق١ ج٠ح٫ د١٬ جسقج٠حز جف١٬ ، ٧ ؿ ؤ٬ز ٥ـ٣ جٯ٧٢ج ١٠ جد٧٢ؿ

. hardship 5سل٬٠ر د٧٢ؿ ج٧ح٬ر ؤ٧ د٧٢ؿ احؿذ ج٢ف ؤ٧ د٧٢ؿ جٱ٢وح

. 826، ٠فظ لحد ، ه اهغبى اهلب هوخأسس اهخيو، ٥ح٫٢ ؿ٬٧ؿجف - 12 - Guy Duranton , crédit-bail mobilier, Op.cit. n° 109 ، ٠0622ح٪ ٫80 جف٢ل٬ر سظحف٬ر د٠ػ٠ر ج٢ىـ ؤ١ ٥ـ٣ جحؿذ ٬لز ١٠ ج٢ح جح ، ـ ؤ٤٢ ٫ ػ ؤوؿفس٤ جفر ج - 3

١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ جف٢ل٫ 0086جلسدؿ جيحذ ٫ ٥ـ٣ جي٬ر ج٧ذ ج٠ق٠ر ٧ؿ ٫ ٬إؾـ٧ج دسػ١٬٬ ص١٠ جد٬ ٫ ٧٬ جسل٬ ، ح٠حؿذ اهيعل ف اهلب اهير ، ذ جٯفج . ظح لسح١ ، ١٠ ج٢ح جح ح٠ح ؤ٦٢ح جلسدؿز دبفجؿ ( ٬لز ١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ 099)ج٠حؿذ

. 421، 828، ه 4999، سفظ٠ر ٢٠و٧ف جحي٫ ، ج٠ئللر جظح٬٠ر ؿفجلحز ٧ج٢نف ، د٬ف٧ز ، يفبؽل اهؾلر أ آذبس4 - George Vermelle , Op.cit , p 108 ٥ـ٣ جٯؾ٬فذ سس دحفي٬حز جس٫ سظل ٦٬ح ؤػؿجش د٢٠ظ٩ ١٠ جفحدر ٧س٧حز ٬٧ف ج٤ د١٬ ٥ـ٣ جد٧٢ؿ ٧د٧٢ؿ ج٧ذ جح٥فذ ، دإ١ - 5

وحؿ٬ر جٯفج ٬٧ودغ س٬٢ـ جؿ ٠لسػ٬ٴ ٬ح ، ٫ ػ١٬ ؤ١ د٧٢ؿ ج٧ح٬ر س٦ؿ ا٩ سل٬٧ر ٢سحثط جسؿ٬ٴز جٯلحل٬ر ٧ج٬٠ر ف٧ جٳس اهيعل ف اهلب اهير ، يفبؽل اهؾلرظح لسح١ ، .ف٢ل٬ر ٦ـ٣ جد٧٢ؿ جؿ . ٧ سس٠ؿ سفظ٠ر جس٫ سسفظ دحيفجخ س٧جق١

. 429، 828، ٠فظ لحد ، ه أ آذبس

Page 88: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل الثاني التزامات المستأجر في عقد االعتماد اإليجاري

84

دف اـج ج٠سحؿ١٬ ٩ جسح٧ى ٠ظؿؿج ػ٧ل ٠ي١٧٠ جٳسح جٯ٫٧ ، ٬ف ؤ٤٢ ٬ك ٦ـ٣ جد٧٢ؿ سظ ٦ح ٧٠ل ػحل ٧آ٫ ، ٠٧ظح٦ح ؤ٧ل ١٠ ٠ظحل د٢ؿ جسػؿ٬ؿ ٧ح ٠ئنف ٠سػف ، ٧جـ٪ ٳ ٬س اٳ د٢وف ٧جػؿ ٧٥٧ جص١٠ ، اٳ ؤ١ سي١٬٠ جٯفج د٢ؿ احؿذ ج٢ف ٫ جؿ دلدخ جؾسٴل ٫

٧جق١ جٳسوحؿ٪ ج٠ػس٠ل ، حدل ٯ١ ١٧٬ ٤ سإص٬ف ٫ جص١٠ ، ٧دسد٬ف آؾف اـج ح١ جص١٠ ٬نل جس، ٦٧ـج ب١ نف ج٧حء د٠ؿل ٠سػف ٬ؿ ١٠ 1 لددح ٱحؿذ ج٢ف ب١ جؿ د٠ظ٤٠ ٬حؿ ج٢ف ٤٬

ؤ٥ د٧٢ؿ احؿذ ج٢ف .

٭صحف ج٠سفسدر ١ ج٢ؾحى ٠٬ر ج٠ر د٠ف٧ف ٧جـ٪ ١٠٬ سف٤٬ ٩ ؤ٤٢ اظفجء ٬ل٠غ دسوػ٬غ ج ، ٧ؿ ؤس٩ ٥ـج جنف سف٬لح فؤ٪ جحثل دفد جػ٧ 2 ج٧ز ٩ جسقج٠حز ؤفج جؿ

٧جٳسقج٠حز ج٭ظر دس٬ف جٯلحف دسػؿ٬ؿ ٠ؿجف ٠ح ٬لؿؿ ٧حء ٴسقج ج٠ئظل دح س٬ف ج٢٠حلخ نف ٢٥ح ٩ ؤلحك لر ١٠ جديحث ؤ٧ ٩ ؤلحك ٠حؿذ ٧جػؿذ ٠صل ٧ذ جنفجث٬ر ٧٢ؿ ، ٬٧د٩٢ ج٠ئ

٢٬ه ج٠٬ر جػ٬٬ر ٧ػؿجز ج٢ؿ٬ر جس٫ س د٦ح جٳسقج ، ٠٠ح ٬ػ جؿجر 3 جـ٥خ ، ٯ١ جسيؾ .4 جٳظس٠ح٬ر

ؿ ، نف ج٧حء د٠ؿل ٠سػف ٧٥ جنسفج ٬س ج٢ه ٤٬ ٠لدح ، ٬٧س ـ ٠٧٠ح ػ١٬ ادفج ج . 5 ٢ؿ ٧ظ٧ؿ ؿ١٬ ٢ؿ٪ ٠س٧٢ آ٬ح ٢٧لد٬ح ، ٠ جٳسح د١٬ جٯفج ٩ ٢وف ٠ح ٠ئنف

٧ؿ س فى نف ج٧حء د٠ؿل ٠سػف ١٠ دل نفحز جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ٩ ج٠لسإظف١٬ ، ج٦ح ٫ ١٠ ؤظل ج٧ح٬ر ١٠ آصحف جسيؾ جلحثؿ ٫ جٳسوحؿ جف٢ل٫ ، حنفر ػ١٬ س٬٧ ؤ٧٠

س٬٧٠ل جور ١ سلسفؿ٥ح اٳ د٠ف٧ف ٠ؿذ ١٠ جق١٠ ، جٯ٠ف جـ٪ ؿ ٬في٦ح ٠ؾحف جسيؾ ، ٠٧ح ، دلدخ جفسح جٯص٠ح١ ٢س٬ظر ق٬حؿذ جخ ؤ٪ ق٬حؿذ 6 ٬سفسخ ٤٢ ١٠ ج٢ؾحى ٫ ٠٬ر ج٠ر ج٬٢٧ر

. 429، 821، ه ج٠فظ ٢ل٤ - 12 - Philippe Malaurie et Laurent Aynès , les obligations , 2e édition , LGDJ , France , p 598, n° 1100 . ٠0626ئللر جصحر جظح٬٠ر ، جٱل٢ؿف٬ر ، ، جدر جصح٬٢ر ، غسج اهخظذى٠ق٬ؿ ػ٧ل جسيؾ ؤ٢ف : ٢د٬ل جف٧د٫ ، - 3، ؿجف خغس اهليج اهشسائج هولر أذسب ؽو اهحلق االهخشايبح ف اهفل اإلضالي اهلب اهظؾق٫ ق٫ ػل١٬ ق٬ؿج١ ، - 4

. 072، ه 4996 ، ٠وف ٫٢ ،جسحخ جح٧٢5 - Philippe Malaurie et Laurent Aynès, Op.cit. p 598, n° 1100 ٫ س ٠٬ر ج٧٢ؿ ٢ؿ جٳسوحؿ١٬٬ ٩ صٴش ٠ح١ : ٠٬ر ج٧٢ؿ ٢٠ح٥ح ٠٬ر ؤ٪ لر ؤ٧ ؾؿ٠ر ٫ جل٧ ، ؤ٪ ج٧ذ جنفجث٬ر ٧٢ؿ - 6

سر ، ٧ؿ ٬فجؿ د٦ح ٧س٦ح جنفجث٬ر دح٢لدر ـ٥خ ، ؤ٪ ٠ؿجف ٠ح سلح٤٬٧ ٧ػؿذ ج٢ؿ ١٠ جـ٥خ ، ٠ح ؿ ٬فجؿ د٦ح ج٠دحؿر دحل ٧جؾؿ٠حز ج٠ؾ٠٬س٦ح جؾحفظ٬ر ، ؤ٪ ٢لدر ٠دحؿر ج٠ر ج٬٢٧ر د٬ف٥ح ١٠ ج٠ٴز جٯظ٢د٬ر ، ٧٥٧ ٠ح ٬ف جوٴػح دلف جوف . ق٫ ق٫ ػل١٬

. 90، ه ٠فظ لحد ق٬ؿج١ ،

Page 89: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل الثاني التزامات المستأجر في عقد االعتماد اإليجاري

85

٬ظحف ج٠لسػ لؿجؿ٣ سح٦ح، ٠٠ح ٬ظل ٠د ل جٱ1 ق٬حؿذ ٬٠ر ج٧٢ؿ دح٢لدر ٬٠ر جل ٧جؾؿ٠حز

ؤ٧ دؾلح ٳ ٠٬ر ٤ دح٠حف٢ر دل جٱ٬ظحف جـ٪ س جٳسح ٤٬ ٧ز ج٢حؿ جؿ ، بـج ح١ ٩ ج٠ؿ١٬ فؿ ؿف ؿؿ ج٧٢ؿ ج٠ل٠حذ ٫ جؿ ، ب١ ٥ـج ؿ ٬ئصف لدح ٩ جؿجث١ ٫ ػحر ج٢ؾحى

. 2 ٠٬ر ج٠ر

٢ظؿ٣ حؿذ ٫ ٧ؿ جٱ٬ظحف جحؿ٪ ، ف ا٠ح٬٢ر ؤ١ ٬و٬خ ٥ـج جؿ ١٠ ٥٧ـج جنف ٳ جٳؾسٴل ٠٬ح ٬س ددؿل جٱ٬ظحف ٠ح ١٠٬ ؤ١ ٬و٬خ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ٦٧ـج ٢ظؿ جؾسٴح ٠ح د١٬ ج٤ ػ٧ل جٯلحك ٫ س٬٬ف دؿل جٱ٬ظحف ؾٴل لف٬ح١ جؿ ، ظئ٧ج ا٩ ٢ف٬ر جف٧

، دحسدحف ؿ جٱ٬ظحف ؿج ق٬٢٠ح ، ١ صحف جسلحئل ٫ ٠ؿ٨ جسدحف جيفجخ لف ج٢ؿ جحفثر٧ج٬٦٢حف ٠٬ر ج٠ر ػحؿصح جلسص٢حث٬ح ح٠ح ٬ك ٫ ج٧ل س٤٧ ، ٧ج٧ج ؤ٤٢ ١٠ جوخ ٫ ل

سظحء ا٩ ف٧ ج٠ظس٠ جٳسوحؿ٬ر جسدحف ج٬٦٢حف ٠٬ر ج٠ر ػحؿصح ٬ف ٠س٧ ، ٧ـ ٬وخ جٳ٢ف٬ر جف٧ جحفثر ػل ٥ـج جٱنحل ، ٦٢٠٧ ١٠ حل د٧ظ٧خ سؿؾل ج٠نف ٫ ٠صل ٥ـ٣

.3 جػحٳز دسػؿ٬ؿ ٠٬ر دؿل جٱ٬ظحف

٬٧سدف نف ج٧حء د٠ؿل ٠سػف نفح وػ٬ػح ٠٧د٧ٳ ح٢٧٢ح ، ٤٢ ٳ ٬سإؿ دنل وػ٬غ اٳ ز جٴق٠ر وػس٤ ، ٧ـ ٠س٩ ح١ ج٠ئنف ج٠ؾسحف ـ٧ ، ٧جػسف٠ز ج٠سدح4 ٧ؿ٬ح اـج ح١ ٧جيػح

ٴر ٠دحنفذ د٧٠ي٧ جؿ ؤ٧ د٢نح ؤػؿ جٯفج ، ػ٬ش سظإ نفحز جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ا٩ .5 ج٠ئنفجز ج٢ؿ٬ر ٫ ٠ جٯ٧حز سؿ٬ل ؤلح جٱ٬ظحف

٧حء د٠ؿل ٠سػف ، ١٧٬٧ ػ٬ش س١٬ ج٠ئنفجز ج٠إؾ٧ـذ ٠٧٠ح ٧ح ٠سدحز جح١٧٢ ٫ ج .6 ـ ػلخ ج٠د جد٫٢ جحؿ٪ ؤ٧ ص١٠ جٯول ؤ٧ د٠٦ح ٠ح

١٠ جح١٧٢ 0ـ٧004ج٠ظلؿ ٫ ج٠حؿذ ؤ ٧ؿ ظحء ٫ جح١٧٢ جح نف ج٧حء د٠ؿل ٠سػف ، ؿ٬ل٠دف 89ج٠ئفؼ ٫ 0876ـ 12لحدح ١٠ ج٠فل٧ ف 76ج٠حؿذ ( ، ٠CMFح٫ ج٢ؿ٪ ج ، د٢٠ ل نف ٬سػؿؿ د٧٠ظد٤ ج٠ؿل ج٠سػف ٩ ؤلحك جػؿ جح٫٢٧٢ جٯؿ٩٢ ظ٧ف ، )0612

. 96ه ج٠فظ ٢ل٤ ، - 1 . 827، ٠فظ لحد ، ه اهغبى اهلب هوخأسس اهخيو٥ح٫٢ ؿ٬٧ؿجف، - 2 . 4999، ؿجف ج٠د٧حز جظح٬٠ر ، جٱل٢ؿف٬ر ، اهؾلر اهيضيبث ، ؽلر اإلسبسف٠يح١ ؤد٧ جل٧ؿ ، - 34 - Guy Duranton. Crédit-bail immobilier , Op.cit. n° 124 Guy Duranton , crédit-bail mobilier, Op.cit. n° 112 . LIBOR ٧ج٠ئنف جـ٪ ح١ ٧٠٠ٳ د٤ ٧٥ ٠ئنف - 56 - Bey et Gavalda , Op.cit. p 69

Page 90: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل الثاني التزامات المستأجر في عقد االعتماد اإليجاري

86

ؤ٧ ٩ ؤلحك ج٬حك جح ٯلحف جل ٧ج٢٠س٧ظحز ؤ٧ جؾؿ٠حز جس٫ ٳ ١٧٬ ٦ح جفسدح ٠دحنف ر دحـ٥خد٧٠ي٧ جؿ ، ؤ٧ د٢نح ؤػؿ جفحء ، ٧جو٬ر دؿز ٧جلر ١٠ ؤظل ػف د٧٢ؿ ج٠٬

ؤ٧ د٠٬ر ج٠ر جٯظ٢د٬ر ؤ٧ د٠٬ر جديحث ، جٯ٠ف جـ٪ ؤؿ٨ ا٩ فد٦ح د٠ح٬٬ف ؤصف ٧٠ي٬٧ر ٧سظف٬ؿج ، ٬٧ؿ سػؿ٬ؿ ج٧حء د٠ؿل ٠سػف وػ٬ػح اـج سػؿؿ ٩ ؤلحك سخ ج٠ئنف ج٫٠٧ سر

٧٠ي٧ جؿ جـ٪ ٬فؿ ٩ ؤ٠حل جد٢حء جـ٪ ٬ػؿؿ٣ ج٠فق ج٫٠٧ ٲػوحء ٳفسدح٤ ٠دحنفذ د .1 حف س د٢حئ٣

٧ؿ جلس٦ؿ ٥ـج ج٠فل٧ ؤ٠ف١٬ جص١٬٢ ٬س٠صٴ١ ٫ جؿح ١ ج٠وحغ جل٬حل٬ر ؿ٧ر ، ٧ػ٠ح٬ر .2 جؿجر جسحؿ٬ر

٧ؿ سلددز ؤػح ٥ـج ج٠فل٧ د٠ظ٧٠ر ١٠ جؿح٨٧ ج٦ح٠ر ، ففز ٠ػ٠ر ج٢ى جف٢ل٬ر ١٠ جٯػح سؾفض ٩ ػف٬ر جسحؿ ٧ـج ٬ظخ سإ٦٬٧ح دؿر دحر ، ١٠٧ ظ٦ر صح٬٢ر ؤ١ سد٬ ظ٦ر ؤ١ ٥ـ٣

٥ـ٣ ج٧جؿ ٬فع ٠لإر ٧ج٬ر سس دحلر ج٬ح يحء ، ٧ؿ جسدفز ؤ١ نف٧ ج٧حء د٠ؿل . ٠3ح ٠سػف ٧ج٧جر سػز حثر ٢٠ جح١٧٢ ، دحر دٴ٢ح

فجظر جٳسقج٠حز ج٢حسظر ١ نف ج٧حء د٠ؿل ٠سػف ، ٫٧ ػحر ٬حخ ٧حي٫ لر ٠ ، ٧ج٧حء 4 نف ج٧حء د٠ؿل ٠سػف ، ٴ ١٠٬ ؤ١ ١٧٬ جل ٠ػل ٠فجظر ١٠ ف جحي٫

دنف ٠سػف ٧٥ ٧٢ ؾحه ١٠ ج٠فجظر ، اٳ ؤ٤٢ ٬سفى ٠لدح ٬٧صدز س٢حلد٬ر ج٭٬ر د١٬ ؿ١٬ . 5 ٠٧ئنف

ح ٬ٴػ ؤ١ ٧ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ س٢ه ٩ ؤ١ ؤلح جٱ٬ظحف س١٧ ٧٠ي٧ر سدح ١ ٠ ٢ح جيف٬د٫ ج٠د ٫ سحف٬ؽ جٱ٠يحء ٩ جؿ ، ٫٧ ػحر سؿ٬ل ج٢ح جيف٬د٫ ؤ٧ ٬

. 204ه ، ٠فظ لحد ، اهيعل ف اهلب اهخسبس، ف. ف٧د٧ ، ض. ف٬د٬ف - 1

Philippe Malaurie et Laurent Aynès, Op.cit, p 600 . . n° 1102. 829، ٠فظ لحد ، ه اهغبى اهلب هوخأسس اهخيو ، ٥ح٫٢ ؿ٬٧ؿجف .

2 - Philippe Malaurie et Laurent Aynès , Op.cit. p 600 , n° 1102 ل ا٩ جٯ٧ف٧ ، اٳ ؤ١ جدى ، ٬ؿ ٤ ٠دفف دؿ جٳ٢سح ٬٧0612ف٨ جدى ؤ١ س٬٢ نف٧ ج٧حء د٠ؿل ٠سػف د٧٠ظخ ٠فل٧ ل٢ر - 3

ج٭ؾف ٬ف٨ دإ١ ؤػح ج٠فل٧ سس دح٢ح جح ظ٦ر جٱؿجفذ ٧ظ٦ر جػ٠ح٬ر ، ٬٧لز ٢ؿ٬ر ؾحور ، ٬د٩ جٯ٠ف ١٠ وٴػ٬ر جؿ٧ل . 204ه ، ٠فظ لحد ، اهيعل ف اهلب اهخسبس، ف. ف٧د٧ ، جٯيحء . ض. ف٬د٬ف

4 - Guy Duranton , crédit-bail mobilier, Op.cit. n° 112. Calais-Auloy, Op.cit. n 90 5 - Philippe Malaurie et Laurent Aynès , Op.cit. p 603, n° 1107

Page 91: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل الثاني التزامات المستأجر في عقد االعتماد اإليجاري

87

جفل٧ ج٠در دإ٪ ٧ظ٤ ح١ ؾٴل لف٬ح١ جؿ ، ب٤٢ ٬س ج٢ه ٠٧٠ح ٩ ؤ١ ج٠ئظف ١٧٬ ػفج . 1ؿ٬ل ؤلح جٱ٬ظحف سدح ٦ـ٣ جس٬فجز دس

٧نف ج٧حء د٠ؿل ٠سػف ١٠٬ ؤ١ ٬ػ٠ل ٫ ٬حس٤ فدح ، ٠ح ؤ١ سإد٬ؿ٣ ؿ ٬ص٬ف دى ٦٧ـج ١٠٬ ؤ١ ٬ؿفض ٫ دى ج٧ؿ د٢ؿ ٧ح٬ر ،2 جو٧دحز ، ؾحور اـج ح١ ج٠ئنف ٬ف ٢٠س

ج٠فظ٬ر ، س٬فج ٬ق٬ؿ ؤ٧ ٢٬ه ١ سدر ؤ٧ سػ٧ ، ٢٬ه ٩ ؤ٤٢ اـج س٬فز دى ج٠ئنفجز٢٬٠ر ، ٩ جفحء ؤ١ ٬ظس٧٠ج سػه جس٬٬فجز جس٫ ٬ظخ اؿؾح٦ح ٩ جسححس٦ ، ٧جحي٫ ج٠ دسد٬ ٠صل ٥ـج جد٢ؿ ٤٢٠٬ ؤ١ ٬سفع ٩ جٯفج ج٧ل٬ر جس٫ ٦٢٠٬ د٦ح س٬٬ نف٧

. 3جؿ ٧ح ف٧ جٳسوحؿ٬ر

، 4 ٢ظؿ ؤ١ نف ج٧حء د٠ؿل ٠سػف ، ٬س٧جظؿ دنل ؤدف ٫ ٧ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ جحف٪٧ ٧جس٫ ١٧٬ ٦٬ح ج٧حء د٠ؿل ٠سػف ٩ سر جٱ٢نحء ـ ٠د٧ٳ ٧٧ ح١ ا٬ظحف جٱ٢نحء ٠ػح

.5د٤

د٢ك ج٢لدر ٫ ٠٬ر ٠ح ٬ظخ جٱنحفذ ا٩ ؤ١ جس٬ف ٫ ج٠ئنفجز ٬ئؿ٪ دح٢س٬ظر ا٩ جسؿ٬ل .6جل

١٧ ٠ح ٬ٴػ ٩ ؤ١ سد٬ ج٧حء د٠ؿل ٠سػف ، ١٧٬ ٫ ػحر و٧ؿ ج٠٬ر ػلخ ج٠ئنف، دق٬حؿذ ٠٬ر ل جٱ٬ظحف ، ؿ١٧ ػحر ج٦د٧ ، جس٫ لسئؿ٪ ا٩ سؾ٬ى ٠٬ر جل ، ـ

ظحف ج٠فف دح ٠ؿل ج٠سػف ، ؿ١٧ ؤ١ ٧ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ س٢ه ٩ ا٠ح٬٢ر ق٬حؿذ ل جٱ٬ .7ج٢ه ٩ ا٠ح٬٢ر جسؾ٬ى

٥٧ـج ٠ح ٬ئؿ ج٠فق جح٫٢٧٢ جٯ٨٧ ٠ئظف ٫ ٧ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ـ ؤ١ جؿجر جسدحؿ٬ر سسي٫ ا٠حل نف ج٧حء د٠ؿل ٠سػف و٧ؿج ٥٧د٧ح ، ٬٧ك دحنل جـ٪ ٢٬ فح

اٳ ؤ١ ٥ـج ٬ئؿ ٧٢ح ٠ح ؿؾ٧ل ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ٫ حثر ٧ؿ جٱـح١، ف . ؿ١٧ جف ج٭ؾ

1 - Guy Duranton , crédit-bail mobilier , Op.cit. n° 112 2 - Philippe Malaurie et Laurent Aynès , Op.cit. p 599, n° 1100 . 204ه ، ٠فظ لحد ، اهيعل ف اهلب اهخسبس، ف. ف٧د٧ ، ف٬د٬ف ض. - 34 - Calais-Auloy, Op.cit. n° 90 5 - Guy Duranton. Crédit-bail immobilier, Op.cit. n° 124 6 - Bey et Gavalda , Op.cit. p 69 . 827، ه ، ٠فظ لحد اهغبى اهلب هوخأسس اهخيو، ٥ح٫٢ ؿ٬٧ؿجف - 7

Page 92: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل الثاني التزامات المستأجر في عقد االعتماد اإليجاري

88

١٧ ج٠لسإظف ٠ظدف ٩ د٧ل ٥ـج جنف د٦ـ٣ ج٧ي٬ر ، اٳ ؤ١ ٥ـج جٱظدحف ؤ٧ جٱفج٣ ٳ ٬ؿ ١٠ .٧٬1خ جٱفجؿذ ، ٳفسدح ٧٠ي٤٧ د٧ج٠ل جسوحؿ٬ر ؤصف ٦٢٠ح ح٬٢٧٢ر

لبق كضع اإلسبس :اهفسػ اهذب ـ اضخح

ا١ جلسػح ل جٱ٬ظحف ٬سػؿؿ ٧ح ٠ح س جٳسح ٤٬ د١٬ ف٫ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ل٧جء س جٯ٠ف دسحف٬ؽ ج٧حء دل جٱ٬ظحف ، ؤ٧ دح٠ح١ جـ٪ ٬س ٤٬ ٥ـج ج٧حء .

أال ـ خبسد رفؼ كضع اإلسبس :

٬ح ج٠لسإظف دؿ دؿل جٱ٬ظحف ٫ ج٧٠ج٬ؿ ج٠س ٦٬ح ، بـج س٢ه ج٧جؿ جح٠ر ٩ ٧ظ٧خ . 2 ١٬ ٢٥ح جسح ٧ظخ ج٧حء ددؿل جٱ٬ظحف ٫ ج٧٠ج٬ؿ ج٧٠٠ل د٦ح ٫ جظ٦ر

جلح ٧86/4 ٧٠84جر ٦ـج ، ٧ـ ٠٬ح ٬س دح٠حؿس١٬ 96ـ٧69ؿ ظحءز ٢و٧ه جٯ٠ف ٢ه ٩ ج٧٠ج٬ؿ ج٠س ٦٬ح ، ٠٠ح ٫٢٬ ؤ٤٢ ٫ ػحر ؿ ٧ظ٧ؿ ـف٠٥ح ، ف جسوحف٠٥ح ٩ ج

جسح ٩ ـ ، ب٢٢ح ٢فظ ا٩ جحؿذ جح٠ر ، ٢٧د ف جظ٦ر . اٳ ؤ١ ٥ـج ١٧٬ ٢حؿفج ٫ ، ػفه ج٠ئظف ٩ ج٢ه ٩ سحف٬ؽ ٠ػؿؿ سؿ ٤٬ ؤلح جٱ٬ظحف .٧3ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪

ؤ٧ ل٧٢٪، ح د١٬ ف٫ جؿ ٩ ٧٠ج٬ؿ لؿجؿ ٦ـ٣ جٯلح دنل ن٦ف٪ ؤ٧ و٫ػ٬ش ٬س جٳس ٧ح ٠ح ٬س٢حلخ ٠ ٠ؿفذ ج٠لسإظف ٩ جؿ ٫ ؤ٧حز ٢٬٠ر سس ٠ ٬٠ر جٳلسص٠حف جس٫ ٧٬

ص٠حف ، د٦ح ، حٯفدحع ؤ٧ ج٠ؿجؾ٬ل ج٢حسظر ١ ج٠ل جقفج٫ ٠صٴ ، ٳ سسإس٩ اٳ ٢ؿ جػوحؿ ٧ظ٫٢ ج٥ـج جٯ٠ف 96ـ١٠69 جٯ٠ف 01/4. ٧ؿ ؤؿز ج٠حؿذ 4 ؤ٠ح ٠ؿجؾ٬ل ج٠ل جد٫ س١٧ دنل ٫٠٧٬

جٯ٠ف د٢و٦ح ٩ ؤ١ سؿ جٱ٬ظحفجز ػلخ ؿ٧ف٬ر سؾسحف٥ح جٯفج ج٬٢٠ر دؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ .

، ؿجف ٧جثل ٢نف ، اإلعبس اهلب هويسحوج اهضبتلج ؽو إتساى اهؾلر ف ظء اهلب اهير اهسشائس )رساضج يلبسج(دػحض جفد٫ ، - 1

. 17ه ،4909جظقجثف ، .١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ 662/0ج٠حؿذ - 2 . 489، ٠فظ لحد ، ه دلح ٥ٴل ٠ل جٴخ - 3 . 417حؿف دؿ جق٬ق جنح٫، ٠فظ لحد ، ه ٢ - 4

Page 93: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل الثاني التزامات المستأجر في عقد االعتماد اإليجاري

89

ذ جٳ٢سح ج٠حدر ٤ ، ػ٬ش س٢ه ٧ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ٩ جلسػح ل جٱ٬ظحف ٫ دؿج٬ر ٠ؿ ٧٥٧ ج٧٠٠ل د٤ ٫ ٧ؿ جٱ٬ظحف جحؿ٪ ، ٯ١ جسقج ج٠ئظف دس١٬٠ ج٠لسإظف ١٠ جٳ٢سح دح١٬

.1ج٠ئظفذ ١٧٬ ٢٠ـ سحف٬ؽ ادفج ؿ جٱ٬ظحف ، ٠٠ح ٬دفف جلسػح جٯظفذ ٫ ـ جسحف٬ؽ

١٠ سحف٬ؽ جلسٴ ج٠لسإظف ول ؤ٠ح ٫ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ١٧٬ جلسػح ؤ٧ل ل ، ٠٠ح ٫٢٬ ؤ١ س٬٧ ج٠ئظف 2ج٠ئظف اـج ح١ ٥ـج جٯؾ٬ف ١٠ ج٧٢٠ٳز ؤ٧ جحفجز ج٠د٬٢ر

فؤل٠ح٤ دنفجء جٯول ١٠ ؤظل سإظ٬ف٣ ، ٧دي٤ ؤ٩٧ ؤلح جٱ٬ظحف ٠سقج٢٠ح١ ، سػ ج٧جس١٬ ٫ ٯول ج٠فجؿ سإظ٬ف٣ اٳ ١٠ سحف٬ؽ س٤٬ ٠ػيف ٧ز ٧جػؿ ، ـ ؤ١ ج٠ئظف ٳ ٬سق دؿ ص١٠ ج

.3 جسل٬

ؤ٠ح اـج ح١ جحف ج٠فجؿ سإظ٬ف٣ ٬ؿ جٱ٢نحء ، ب١ ج٠لسإظف ٬سق دؿ ؤلح جٱ٬ظحف ٫ ٥ـ٣ ج٠فػر ؤ٪ ٠فػر جٱ٢نحء ، ٯ١ ج٬٠ر ٫ ٬٠ؿج١ ا٢نحء جحف ج٠ئظف س١٧ ٫ احف ا٬ظحف د٢حث٫

سحف٪ ، دس٬ر ج٢حز ج٠ح٬ر دحسلد٬حز دل جسل٬ ج٦٢حث٫ ، ػ٬ش س١٧ ؤلح جٱ٬ظحف ؤ٧ ا٬ظحف جػ٧ؤلح جٱ٬ظحف ج٠لدر ٠فسدر ٠٧٠ح دنل ٬ئؿ٪ ا٩ س٧جق١ ٠ح٫ ، ٧جٱ٥ٴ ج٠ح٫ ١٧٬

.٠4ي٢٧٠ح

٬ر ، سؾس ٫ ٥ـ٣ اٳ ؤ١ ٥ـج جٯ٠ف ، ٬ظل ٬٠ر جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ دحف ١٠ د٬س٦ح جس٬٧٠ ، اـ ؤ٤٢ ٫ ٬٠حز جف٧ى جس٬ؿ٬ر ٳ 5ج٢ر ٠ح ٧٥ ٠ف٧ ٫ ٬٠حز ٢٠غ جٳثس٠ح١ د٧ظ٤ ح

٬سق ج٠ئس١٠ دفؿ ؤول جؿ١٬ ٧ج٧حء دح٧جثؿ ج٠سفسدر ٤٢ ، اٳ ٫ ٦٢ح٬ر ٠ؿذ جٳثس٠ح١ ، ـ ؤ١ ٩٢٠ . 6 جٳثس٠ح١ ٬ي٫ ٢٠غ جٯظل سلؿ٬ؿ جؿ١٬

. 822، ٠فظ لحد ، ه اهغبى اهلب هوخأسس اهخيو٥ح٫٢ ؿ٬٧ؿجف، - 1 . 20جن٦ح٧٪ ، ٠فظ لحد ، ه ؿف٪ دؿ جسحع . 489، ٠فظ لحد ، ه دلح ٥ٴل ٠ل جٴخ - 2 . ٠088ػ٠ؿ ١٬٠ ٢ح ، ٠فظ لحد ، ه - 34 - Guy Duranton. Crédit-bail immobilier, Op.cit. n° 124 ػ٬ش ٬ف جؿس٧ف ٢د٬ل جدفج٬٥ لؿ جٳثس٠ح١ ٩ ؤ٤٢ : " جصر جس٫ د٠سيح٥ح ٬فسي٫ ؤػؿ ف٫ جؿ احء ج٠سحؿ ج٭ؾف ، ل٧جء - 5

، ٠لحؿس٤ ؤ٧ جل٠حع ٤ دسػ٬ ٢ ١٬٠ ؾٴل ٠ؿذ ٠ػؿؿ ، ؤؿجء ٢٬٠ح ، ٩ نل فئ٧ك ؤ٧٠جل ٢ؿ٬ر ؤ٧ نل آؾف ػحٳ ؤ٧ دؿ ٧ز ح كب لؿ ، ادفج٢٬٠٬٥ر، ٧سقؿجؿ ٥ـ٣ جصر ٧سسقق ٠ح جسف٢ز دي٠ح١ ؾحه ٬ي١٠ جلسفؿجؿ ٥ـج جٯؿجء ٧ج٠حدل ج٠ٴث ٢٠ػ٤ ". ٢د٬ل

. 42، ه 0660، جٱل٢ؿف٬ر، ٢٠نإذ ج٠حف ، ذبص تبالئخيب . 822، ٠فظ لحد ، ه اهغبى اهلب هوخأسس اهخيو ٥ح٫٢ ؿ٬٧ؿجف، - 6

Page 94: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل الثاني التزامات المستأجر في عقد االعتماد اإليجاري

91

٥٧ـج ٠ح ٫٢٬ ؤ١ جٳثس٠ح١ ٫ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ٬ؾفض ١ ج٩٢٠ ج٠س ٤٬ . اٳ ؤ١ ٢٥ح . 1 ١٠ ٬ف٨ ؤ١ سلد٬ ؤلح جٱ٬ظحف ٬إس٫ د٧٢ج١ جي٠ح١

ؤ٠ح دح٢لدر ٴس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ جٴػ ، ٴ ١٧٬ ٢٥ح سل٬ ٧جلسٴ ول اٳ دور ػ٬٠ر ، ل ٬لسػ ٫ سحف٬ؽ ادفج ؿ٪ جد٬ ٧جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، اٳ ا٤٢ ؿ ظفز جحؿذ ٧دحسح٫ ب١ ؤ٧ل

.2 ٩ ؾو ل جٱ٬ظحف ١٠ ص١٠ نفجء ج٠ئظف ول

اٳ ؤ٤٢ س٧ظؿ دى ٧ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ س٢ه ٩ ؿ ل جٱ٬ظحف دؿ جٳ٢سح ، ٥٧ـج ٠ح جسلؿ٬ؿ ٫ ٦٢ح٬ر ل سفذ ؤ١ ٬س حؿ ا٬ظحف٪ د٢و٤ ٩دؿ جس٠ؤػؿ جد٧٢ؿ جؾحور ٠٫صٴ ظحء

. سإظ٬ف٬ر

٠٧ح ٳ ٬لس٬ ج٠لسإظف ؤ١ ٬سإؾف ١ ؿ ؤلح جٱ٬ظحف ٫ ج٧٠ج٬ؿ ج٠س ٦٬ح ، ب٤٢ ٳ . ٬3لس٬ ـ ؤ١ ٬ؿ٦ح دل س ج٧٠ج٬ؿ اٳ اـج ٢ه جؿ ٩ ـ دنل وف٬غ

سبس :ذبب ـ ينب رفؼ كضع اإل

١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ ب١ ؿ دؿل جٱ٬ظحف ١٧٬ ٫ ١٧٠ ج٠لسإظف ٠ح ١٬ 662/4ػلخ ج٠حؿذ le loyer estف ؤ٧ جسح ٬ي٫ دؾٴ ـ ، ٧٥٧ ٠ح ٬دف ٤٢ ٫ جح١٧٢ جف٢ل٫ دـ

quérable et non portable 4ؤ٪ ؤ١ دؿل جٱ٬ظحف ٬خ ٧ٳ ٢٬ل.

ؾٴل ٢ه ٥ـ٣ ج٠حؿذ ؤ٦٢ح ـجز د٬ر ٠٠ر ، بـج ١٬ ٢٥ح ف ؤ٧ جسح ػ٬ش ٦٬ف ١٠ د١٬ ؤفج جؿ ٩ ٠ح١ جؿ ب٤٢ ٬س ٫ ١٧٠ ج٠لسإظف ، اٳ ؤ١ ٥ـ٣ جحؿذ سك اـج ٠ح

. ٬5س جؿ ٫ ج٭ظحل ج٠ػؿؿذ ، ؤ٫٧ ػحر وؿ٧ف ؤ٠ف جلسظح٫ دحؿ

جلحر جـف ، ظز 86/4ه جؾحور دؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ب١ ج٠حؿذ ؤ٠ح دح٢لدر ٢و٧ جٯ٠ف ٳسح جٯفج ٠٬ح ٬س د٠ح١ ؿ ؤلح جٱ٬ظحف ، ٫٥٧ ٠سر دحٯو٧ل ٬ف ج٧٢٠ر ، ؤ٠ح

1 - Bey et Gavalda , Op.cit. p 34 . 826، ٠فظ لحد ، ه اهغبى اهلب هوخأسس اهخيو، ٥ح٫٢ ؿ٬٧ؿجف - 2 . Cass com , 5 mai 1999 , Dalloz , 1999-I.R. 149 ٢412حؿف دؿ جق٬ق جنح٫، ٠فظ لحد ، ه - 3 . 60، ه 4990جؿ٧٬ج١ ج٫٢٧ نحل جسفد٬٧ر ، جظقجثف ، ، ، جدر جٯ٩٧ ؽلر اإلسبس اهيردؿ جلٴ ـ٬خ ، - 4 . 60ج٠فظ ٢ل٤ ، ه - 5

Page 95: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل الثاني التزامات المستأجر في عقد االعتماد اإليجاري

91

ج٠٢٠ر ٴسقج دؿ ؤلح جٱ٬ظحف ٫ احف جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ و٧ل ج٧٢٠ر ، 84ج٠حؿذ سنف دإ٪ دحفذ ا٩ ج٠ح١ جـ٪ ٬س ٤٬ ج٧حء دإلح جٱ٬ظحف .

٠٧ح ٬ٴػ ٫ ٧ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ؤ٦٢ح سسي١٠ نفح ٠حؿ٣ ؤ١ ل جٱ٬ظحف ٠ػ٧٠ل ٬٧ك ؤػؿ ، ٠٧صحل ٥ـج ٠ح ظحء ٫ 2، ٬س جٳسح ٩ ؤ١ ١٧٬ جؿ ٫ ج٠فق جفث٬ل٫ ٠ئظف 1 ٧٠دح

٧جـ٪ ٢ه ٩ ؤ١ ٬س جسلؿ٬ؿ ٫ ١٧٠ ج٠ئظف ٯػؿ جد٧٢ ، جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ٧ؿ ٠٢حـض ج٧٠يغ ٫ ٠ؿ٠ر جؿ .

اٳ ؤ٤٢ ٬سفسخ ٩ ػ٠ل ج٠لسإظف ل جٱ٬ظحف ا٩ ج٠ئظف ، ق٬حؿذ ٫ جٯدحء ج٠حذ ٩ حس٤، .3اؿجفذ ٠ؿ٬٢٧٬س٤ يٴ ١ سفي٤ ٠لئ٬٧ر ٢ؿ جسإؾف ٫ ج٧حء اـج ٬ػل١

٧سل٬٦ل ٥ـ٣ ج٬٠ر ، ٧سؾ٬ى ٢حز جسل٬٬ف ، ٧ي٠ح١ ٬ح ج٠لسإظف ٳسقج٤٠ دنل ٠يد٧ ، ٧س٧ف٬ؿ ج٠٧٠حز دنل لف٬ ٢ؿ و٧در جؿ ، ب٤٢ ٬س جظ٧ء ٫ دى جٯػ٬ح١ ا٩ ج٢ه ٫

١٠ جػلحخ جد٫٢ ٠لسإظف ، ٧ـ دؿ جؿ ٩ ؤ١ جؿ ٬س دف٬ر ند٤ ٢ح٬٠ر ، دحٳسح ج٭٫ ؤ١ ٬س٦ؿ ج٠لسإظف دب٠يحء فؾور جٳسح ، ٧لف٬ح٦٢ح ٬ر ٠ؿذ جؿ ، ٬٧يل ؤ١ ٬س جٳسح دنل ن٦ف٪ ، ١٧٬٧ ٥ـج جسلؿ٬ؿ ج٢ح٫٠ ٠ي٢٧٠ح دحنف جظقجث٫ جوحف ج٠ؿ٠ط ٢ح٬٠ح ٫ جؿ،

.4 جفث٬ل٫ فؿ ج٠لسإظف ١ ؤ٪ ٠ػح٧ر ؾف جسقج٤٠

١٠ ؾٴل ٥ـج ٦٬ف ؤ١ جلسػح ل جٱ٬ظحف ٬ؾي ٠دؿؤ ح لح١ جٱفجؿذ ، ـ ؤ١ ج٠نف سف ج٠ظحل ٠س٧ػح فج ٴسح ػ٧ل ٠ح ٬ف٤٢٧ ٢٠حلدح ٫ ـ ، اٳ ؤ١ ج٠فق ج٧٪ ٠ئظف

ج٧حء دل جٱ٬ظحف ٧ج٠ػؿؿ حؿذ ٫ ٥ـج جؿ ٬ل ١٠ ؤ٬٠٥ر ٥ـج ج٠دؿؤ ، ٳل٠٬ح ٠٬ح ٬س د٠ح١ دح٠فق جفث٬ل٫ نفر جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ .

. 864، ه ، ٠فظ لحد اهغبى اهلب هوخأسس اهخيو. ٥ح٫٢ ؿ٬٧ؿجف ، 20جن٦ح٧٪ ، ٠فظ لحد ، ه ؿف٪ دؿ جسحع - 1 . 480، ٠فظ لحد ، ه . دلح ٥ٴل ٠ل جٴخ 20جن٦ح٧٪ ، ٠فظ لحد ، ه ؿف٪ دؿ جسحع - 2 . 864، ٠فظ لحد ، ه اهغبى اهلب هوخأسس اهخيو، ٥ح٫٢ ؿ٬٧ؿجف - 34 - Guy Duranton ,crédit-bail mobilier, Op.cit. n° 110

Page 96: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل الثاني التزامات المستأجر في عقد االعتماد اإليجاري

92

اهفسػ اهذبهد ـ سشاء اإلذالل تبهفبء تلضع اإلسبس :

١٠٬ ٠ئظف ؤ١ ٬ي ػؿج ػ ج٠لسإظف ٫ جٳ٢سح دحٯول ج٠ئظف ٧جلسفظح٤ دحسفجي٫

وؿف دـ٬ل جف٬ير ١ فث٬ك ٠ػ٠ر ٠ح١ اح٠ر ؤ٧ ١ ف٬ ٠ظفؿ ؤ٠ف ٬ف حدل ٴلسث٢ح ٬ج٠ئظف ، ٧ـ ٫ ػحر ؿ ؿ ج٠لسإظف ل ٧جػؿ ١٠ جٱ٬ظحف ، ٠ جػسفج ج٠ئظف ٲظفجء

٠٧٬ح 01ج٢٠و٧ه ٤٬ ح٢٧٢ح ، ٧ج٠س٠صل ٫ ٬ح ج٠ئظف دبنحف ٠لد ؤ٧ اـجف ٠ؿذ ؾ٠لر نف ل دإ٪ و٬ر ٬نحء ، ٥٧ـج ػلخ ٠ح ٢وز ٤٬ ج٠حؿذ ح٠ر ، ١٧٬٧ ٤ ػ٦٢٬ح جسوف ٫ جٯو

. 96ـ١٠69 جٯ٠ف 49/0

٠٠٧ح ٬ٴػ ؤ١ ج٠نف ٬سح٠ل دوفج٠ر ٠ ٠لإر اؾٴل ج٠لسإظف دحسقج٤٠ دؿ ل جٱ٬ظحف ج٠سفسخ ٤٬ ٫ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، فسخ ٩ ؿ ؿ ج٠لسإظف ل ٧جػؿ ا٠ح٬٢ر جلسفظح

ول ج٠ئظف ج٧٠٠ ٤ ٧جسوف ٤٬ ، ٠ ٢٠غ ج٠لسإظف ٦٠ر و٬فذ ، ٧ج٠س٠صر ٫ ج٠ئظف ٠ؿذ جؾ٠لر نف ٠٧٬ح ، ٧جس٫ ٬س ٦٬ح انحف٣ ؤ٧ اـجف٣ ١٠ ؤظل ج٬ح دحؿ .

٬ف ج٠نف د١٬ ػحر جٳ٠س٢ح ١ جؿ ٧ػحر جسإؾف ١ جؿ ، ٩ ؾٴ ج٠نف .٬1إؾـ د٦ـ٣ جسفر ، دسفس٬د٤ ٭صحف ٠ؾسر ٫ ل ػحر جف٢ل٫ جـ٪

١٠ ٢ك جٯ٠ف ، ٧جس٫ س٢ه 49/4جٯ٠ف جـ٪ ٬سإؿ ٫ جح١٧٢ جظقجثف٪ ، ١٠ ؾٴل ٢ه ج٠حؿذ ٩ ؤ١ ؿ ؿ ل ٧جػؿ ١٠ جٱ٬ظحف ٬نل لؾح سل٬ح ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ٴ ١٠٬

ٴلسحؿذ ١٠ ٧٠جور جٱ٬ظحف ٧ح نف٧ ج٠س ٦٬ح ؤ٬٧ح ، اـج ٠حفك ٠لسإظف جس٠ل دحؿ ج٠ئظف ػ٤ ٫ جٳلسفظح ، اٳ ٫ ػحر ٧ظ٧ؿ ٧٠جر وف٬ػر ١٠ ج٠ئظف ، ٠٠ح ٫٢٬ سفس٬خ

٠لئ٬٧ر نؿ٬ؿذ ٩ ج٠لسإظف ، ٧جلسحؿذ ج٠ئظف ١٠ ظ٬٠ آصحف جلؽ جسل٫ .

. ١٧ دحف ١٠ ٥ـ٣ جسفر اٳ ؤ١ ٧ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ٢864ح جح٫٢٧٢ سإظ٬ف جس٫٬٧٠ ، ٠فظ لحد ، ه ، ج ٥ح٫٢ ؿ٬٧ؿجف - 1

جٳ٠س٢ح ١ جؿ دحسدحف٥ح ؤ٧٠فج سنل ؾإ سحؿ٬ح ػ٬ش ٬سفف جلؽ ٫ ج٧٬ جـ٪ ١٠٬ ؤ١ س٢ ظقجء جلؽ د٧ذ جح١٧٢ ٢س٬ظر جسإؾف ؤ٧ Guy Duranton. Crédit-bail ج٬٠حؿ ، ٧جـ٪ ٬ػسلخ ٠٧٠ح د٠ؿذ ن٦ف ، دؿ خ جؿ ؤ٧ جٱـجف ٬ف ج٢٠سط٢٬ي٫ ٤٬

immobilier, Op.cit. n° 122 . . E-M. Bey , Op.cit. fasc 650 , n° 29 .

Page 97: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل الثاني التزامات المستأجر في عقد االعتماد اإليجاري

93

ر جلؽ جسل٫ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ٩ ج٠ئظف جظ٧ء ا٩ ٫٧ ٥ـ٣ جػحر ، ؤ٪ ػح جيحء ، ٧ـ ١٠ ؤظل ؤ١ ٬ول جحي٫ ٫ ؿ جٱ٬ظحفجز ج٠سد٬ر ٧ج٠لسػر ، ٧جػ ٠ئظف

.1دحس٬٧ى ج٢٠حلخ ، ١٠ ؾٴل ٠ح ػ٤ ١٠ ؾلحفذ ٠٧ح حس٤ ١٠ فدغ

٪ ؤ١ نفحز جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ سػفه ؿجث٠ح ٩ ١ ٠ح ٬ٴػ ٫ ٧ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف ، جـ٪ ٬س ا٠ح٤ ٫ ٠صل ٥ـ٣ 2 سي١٬٠ جؿ نف٧ح سوخ ٫ ٠وػس٦ح ، ١٠٧ د٦٢٬ح جنف جظقجث٫

جػحٳز .

٫ ٧ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ جف٢ل٬ر ، ٬ؾس سػؿ٬ؿ جظقجء ػلخ ٠ح اـج ح١ جٯول ج٠ئظف ح١ ٧٢٠ٳ ب٤٢ ٬فى ٩ ج٠لسإظف ؤؿجء س٬٧ى د٢لدر ٢٬٠ر ١٠ ل ٧٢٠ٳ ؤ٧ حفج ، بـج

، ؤ٠ح اـج ح١ جٯول ج٠ئظف حفج ب٤٢ ٬س %0جٱ٬ظحف جن٦ف٪ ، ٥ـ٣ ج٢لدر جس٫ سػؿؿ حؿذ دـ سػؿ٬ؿ جس٬٧ى د٠د صحدز ٫ جؿ ، ٢فج ٳفسح ٠٬ر ؤلح جٱ٬ظحف ٫ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪

٫ نإ١ ج٠لئ٬٧ر ١ جسإؾ٬ف ، ٬ؿ جسح 906ـ71ؤ٤٢ ٠ وؿ٧ف جح١٧٢ ف جحف٪ ، اٳ١٠ ٤٢٠0018 ٠حؿذ 6جف١٬ جؾحه دسػؿ٬ؿ جس٬٧ى ١ جسإؾ٬ف وػ٬ػح ، سؿ٬ل ج٠حؿذ جفجدر

٧جثؿ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ جف٢ل٫ ، ٧ٳسدحف ٥ـج ج٢ه ١٠ ج٢ح جح ، ٬ؿ دحٱ٠ح١ ل٨٧ جسيحء ج .3 جسإؾ٬ف٬ر دلف٥ح جح٫٢٧٢

ؤ٠ح دح٢لدر ح١٧٢ جظقجثف٪ ، ٳل٠٬ح ٧ؤ٤٢ ٳ ٬سؿ دحسفر ج٧٠ظ٧ؿذ ٫ جح١٧٢ جف٢ل٫ ، ٫ ١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ ٧جيغ ، د٢و٦ح ٩ ؤ٤٢ ٠024لإر جٳ٠س٢ح ٧جسإؾف ١ جؿ ، ب١ ٢ه ج٠حؿذ

ؿ ، ؤ٧ ٫ جح١٧٢ ححي٫ ٧٥ جـ٪ ٬ؿف٣ ، ٠٠ح ٫٢٬ سفؾ٬و٦ح اـج ١٬ جس٬٧ى ٠ؿفج ٫ ج .٠4سحؿ١٬ دح٢ه ٩ ٠د ١٬٠ ٫ جؿ

. 96ـ١٠69 جٯ٠ف 40ج٠حؿذ - 12 - Cabrillac, Op.cit. n° 63 . ٧866 868، ٠فظ لحد ، ه اهغبى اهلب هوخأسس اهخيو، ٥ح٫٢ ؿ٬٧ؿجف - 3سئؿ ٥ـج ٫ ٬٠ؿج١ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ و٧ل ج٧٢٠ر د٢٠غ جف ج٠سيفف ١٠ جلؽ ػ 96ـ١٠69 جٯ٠ف ٠08ح ٢ظؿ ؤ١ ج٠حؿذ - 4

ؿ ؾحه .جس٬٧ى جـ٪ ١٠٬ سػؿ٬ؿ ٠د٤ ي١٠ جؿ ٫ احف د٢

Page 98: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل الثاني التزامات المستأجر في عقد االعتماد اإليجاري

94

١٧ ٬نسف ٳلسػح ٥ـج جس٬٧ى جـ٪ ٬ؿ ١٠ د٬ل جس٬٧يحز جٳسح٬ر ، ٧ظ٧خ ٬ح ج٠ئظف ر جـف .جلح 49/0، ٧ؿ ٢وز ٩ ٥ـج جٱظفجء ج٠حؿذ 1 دبـجف ج٠لسإظف

٧ؿ ظحءز ٥ـ٣ جٯػح ٫ جل جؾحه د٧جؿ جػح ٩ ػ ٬٠ر ج٠ئظف ٩ جٯول ج٠ئظف ، ٠٠ح ٫٢٬ ؤ١ ج٠نف ٫٧٬ ج٥س٠ح٠ح ؾحوح ٠لإر ػ ٬٠ر ج٠ئظف ول ج٠ئظف ، ١٠

ؾٴل ػ٠ح٬س٤ ٦ح د٧جؿ وحف٠ر .

ل جٱ٬ظحف ، ؤ١ ٧٬ دبؾحف ج٠ئظف ١٧ ٢٬وغ اـج ػحز ف٧ د١٬ ج٠لسإظف ٧ؿ سح٧ى ٤٠ ٩ سل٬ جؿ ؤ٧ سإظ٤٬ سظ٢دح لؽ جؿ ، ٠٧ح ٬ئؿ٪ ا٤٬ ـ ١٠ ؤيفجف سػ

.2دح٠سحؿ١٬ ٧ج٠سح١٬٠ ٠٦٠ح

٧سؾي ؿح٨٧ ؿ ؤلح جٱ٬ظحف ا٩ جسحؿ جؾ٠حل٫ ، دحسدحف ؿ١٧٬ ج٠ئظف ؿ٢٧٬ح سلؿؿ دنل ١٠4477 جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ جظقجثف٪ ، ٧جس٫ سحد٦ح ج٠حؿذ 896، ٠٠ح ٬ؿؾ٦ح ٫ ٢ح ج٠حؿذ ؿ٧ف٪

٠٧٢دف 46، ٥٧ـج ٠ح ـ٥دز ا٤٬ ٠ػ٠ر ج٢ى جف٢ل٬ر ٫ فجف ٦ح ٫ ١٠3 جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ جف٢ل٫ ح٤ ٧٥ ، ػ٬ش ٬دؿؤ جػسلحخ ٠ؿذ جؾ٠ك ل٧٢جز دح٢لدر ل ل ٩ ػؿج ١٠ ٧ز جلسػ4 0664

ٯ١ رؿ١٧ جٯلح جٯؾف٨ ، ١ اـج وؿف ػ يحث٫ دحل ٴ ٬ل اٳ د٠ي٫ ؾ٠لر نف ل٢ .5ؤلح جٱ٬ظحف سؿ ٫ ٥ـج جفى وس٦ح جؿ٧ف٬ر ٧سودغ ؿ٢٬ح حؿ٬ح

ظيببح اهفبء تأكضبع اإلسبس :اهفسػ اهساتؼ ـ

ظف ، ي٠ح٢ح ػ٧ ج٠ئظف ٫ ػحر ٬ؿ جٳػسح دػ ٬٠ر جٯول ج٠ئظف ١٠ ف ج٠ئ اٴك ج٠لسإظف ، ؤ٧ س٤٧ ١ ؿ ل جٱ٬ظحف ، دس٤٢٠ ١٠ جلسفؿجؿ جٯول ج٠ئظف ١٠ سػز ٬ؿ

. ٠٠سحق١٬ج٠لسإظف ، ؿ١٧ ؤ١ ٬ؾي جٯول ج٠ئظف ٯ٬ر ٠سحدر ١٠ ؿجث٫٢ ج٠لسإظف جحؿ١٬٬ ؤ٧ ج

حٱـجف ٧٥ ػحر ح٬٢٧٢ر ٬سدف ٦٬ح ج٠ؿ١٬ ٠٠س٢ح ١ ج٧حء دحسقج٤٠ ؤ٧ ٠وفج ٫ ١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ ، ٧076ؿ ٢وز ٩ ٥ـج ج٠حؿذ - 1

. 71، جظقء جصح٫٢ ، ج٠ظؿ جفجد ، ه اهاف ف شسش اهلب اهير ، أحنبى االهخشاىج٧حء د٤ . ل٠٬ح١ ٠فك ، . 896ا٬حك ٢حو٬ ، ٠فظ لحد ، ه - 2١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ : " ٬سحؿ دؾ٠ك ل٧٢جز ل ػ ؿ٧ف٪ ٠سظؿؿ ٧٧ ؤف د٤ ج٠ؿ١٬ إظفذ ج٠دح٫٢ ، ٧جؿ١٧٬ ج٠سإؾفذ ، 896/0ج٠حؿذ - 3

.Guy Duranton. Crédit-bail mobilier, Op.cit. n° 113 ٧ج٠فسدحز ٧جٯظ٧ف ، ٧ج٠حنحز " Guy Duranton .Crédit-bail immobilier , Op.cit.n° 124 . 4 - Cass . com . 24 nov . 1992 , Bull .civ . IV , n 369 , D .1993 , IR 216 . 028، ه 4999، ؿجف ج٦٢ير جفد٬ر ، جح٥فذ ، ؽلر اإلسبسجل٬ؿ ٬ؿ ٢ح٬ل ، - 5

Page 99: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل الثاني التزامات المستأجر في عقد االعتماد اإليجاري

95

جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ل ، ب٤٢ ٳ ٬ي١٠ سػؿ٬ؿج اٳ ؤ١ ػ ج٬٠ر ٧ا١ ح١ ٬ي١٠ لٴ٠ر ٬٠ر .1 ج٧حء دإلح جٱ٬ظحف ٫ ػحل سؾ ج٠لسإظف ١ ؿ٦ح

٦٧ـج ب٤٢ ٬س جظ٧ء ا٩ س١٬٬ ي٠ح٢حز ايح٬ر ، ٫ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، جٯ٠ف جـ٪ ٢وز غ ج٠ئظف ي٠ح٢حز ؤ٧ سإ٢٬٠حز ، دب٠ح٬٢ر جسقج ج٠لسإظف د٢٠ 96ـ١٠69 جٯ٠ف ٤٬07/4 ج٠حؿذ

٬٢٬ر ؤ٧ فؿ٬ر ، ٥ـ٣ جي٠ح٢حز جس٫ ١٠٬ ؤ١ سق٧ل د٦ح دى ج٠س٬حقجز ٬٠ر جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، . 2س جس٫ سل٠غ دحلس٠حل جٯول ؿ١٧ جنسفج ٧ظ٧ؿ فؤل٠حل ؤ٫٧

حز ح٬٢٧٢ر ، ١٠٬٧ سل٬ ٥ـ٣ جي٠ح٢حز ا٩ ي٠ح٢حز جسح٬ر ، سفف دبفجؿذ جٯفج ، ٧ي٠ح٢ فف٥ح ج٠نف ٠ئظف د٢ه جح١٧٢ .

اهظيببح االخفبكج : أال ـ

٬ئ١٠ ج٠ئظف ٢ل٤ يؿ ؿ ج٧حء دإلح جٱ٬ظحف ؿ ٬ظإ ا٩ ؿذ ي٠ح٢حز جسح٬ر ، ٧لإسفى ج ١٠ ٯ٥ ٥ـ٣ جي٠ح٢حز ٧ج٠س٠صر ٫ ل ١٠ جحر ، ٧جسإ١٬٠ ٩ جػ٬حذ ، ٧جس٫ سسدف ٫ ج٧

د٬ل جي٠ح٢حز جنؾو٬ر .

، اٳ ؤ٤٢ ٫ فؤ٫٬ ٳ ٬ؿ 3 ٢٥٧ح ١٠ ج٤ ١٠ ٬سدف جنف جظقجث٫ ١٠ د٬ل جي٠ح٢حز جٳسح٬ر ـ ، ٯ٤٢ ٠٬صل ٢وف جظقجء ؤصف ٤٢٠ ٢وف جي٠ح١ ، ٯ١ ج٠لسإظف ١ ٬س٧ج٩٢ ١ ؿ ل

٫ ج٬٠حؿ ج٠ػؿؿ ، ٠فس٤ ٠در ـ .جٱ٬ظحف ٠ح ١٬ ٢٥ح لدخ ٧٪ ٤٢٠٬ ١٠ جؿ

اهنفبهج :أ ـ

١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ ، ححر ؿ ٬ل د٠سيح٣ نؾه س٬٢ـ جسقج ، دإ١ 966ػلخ ٢ه ج٠حؿذ ٬س٦ؿ ؿجث١ دإ١ ٫٬ د٦ـج جٳسقج اـج ٬ د٤ ج٠ؿ١٬ ٢ل٤ .

ؿ ٧جلسفؿجؿ جٯول ج٠ئظف ، ٧ٳ ٢٠٬غ ٠ئظف ػ جٯي٬ر ٩ لحثف جؿجث١٬٢ ـ ؤ١ سؾ ج٠لسإظف ١ جؿ ٬ئؿ٪ ا٩ لؽ ج - 1

. 471، ٠فظ لحد ، ه جحؿ١٬٬ ، ٦ـج جسإ١٬٠ ٳ ٬ي١٠ ٤ ػح نؾو٬ح . دلح ٥ٴل ٠ل جٴخ2 - Cabrillac, Op.cit. n° 31 . 78، ٠فظ لحد ، ه اهيونج نضوج هوظيبلؿ ، ادفج٢٬٥د٬ل - 3

Page 100: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل الثاني التزامات المستأجر في عقد االعتماد اإليجاري

96

٩199 ٥ـج ج٧٢ ١٠ جي٠ح٢حز ، ٧ـ ٫ ج٠حؿذ ٧ؿ ظحء ٫ ج٧جؿ جح٠ر ٲ٬ظحف ، ج٢ه ١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ ، دح٢ه ٩ ؤ٤٢ ١٠٬ فج جٳسح ٩ حر ي٠ح١ ج٧حء ددؿل جٱ٬ظحف

٧جسح٬ .

٠٧ح ٬ٴػ ٫ ج٧ؿ ج٧٠٢ـظ٬ر نفحز جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ؤ٦٢ح سنسف سؿ٬ ج٠لسإظف ٬ل ، ، دل ا١ ج٠ئظف١٬ ٳ ٬س١٧ 1 جنف ١٠ جد٬ح٢حز ج٠ؿفظر دنل ؿجث ٫ ٥ـ٣ ج٧ؿ ػ٬ش ؤودغ ٥ـج

.2 دـ ، ػ٬ش ـ٥د٧ج ا٩ جنسفج جنؾه جـ٪ ٤٬ ؤ١ ٬ل ج٠لسإظف

بـج ح١ ٥ـج جٯؾ٬ف ١٠ جٯنؾحه ج٬٧٢٠ر ، ؿ سنسف جحر ١٠ ف ٠ل٬ف٪ جنفر ، ئ٬٧ر ج٠ػؿ٧ؿذ ، ؤ٧ ي٧ ٠ظك جٱؿجفذ ٫ نفر ج٠لح٠٥ر ، ؤ٧ ؤػؿ ح٠ؿ٬ف ٫ جنفر ـجز ج٠ل

ج٠نف٧ ج٠لسإظف فح ج٠لح١٬٠٥ ج٠ح١٬ ٯد٬ر جٯل٦ ٦٬ح ، ؤ٧ ١٠ ف جنفر جٯ ، اـج ح١ ٦ح .

ؤ٠ح اـج ح١ ج٠لسإظف نؾوح د٬٬ح ، ؿ سنسف ؤ١ ١٧٬ ج٬ل د٢ح ؤ٧ ٠ئللر جس٠حؿ .

٧جسقج ج٬ل ؿ ١٧٬ حؿ٬ح ٧ؿ ١٧٬ سيح٬٢٠ح ، بـج ح١ جسقج ج٬ل حؿ٬ح ، ب٤٢ ٳ ٬ظ٧ق ٠ئظف ٠حدر ج٬ل دح٧حء دحٳسقج ، اٳ دؿ فظ٤٧ ٩ ج٠لسإظف، ؤ٠ح اـج ح١ ج٬ل ٠سيح٢٠ح

يح١٠ ػ٤ ٫ جسظف٬ؿ ٠ ج٠لسإظف ، ٫ ٥ـ٣ جػحر سد ؤػح جسيح١٠ ، ٬٧ؿ ج٬ل ج٠س . ٧3جسل٬

٧ؿ ظفز جحؿذ ٫ ٧ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ٩ ج٢ه ٩ ؤ١ جحر سيح٬٢٠ر ، ٠ح ٫ ـ ١٠ ج٠س٬حقجز ٠ئظف ٢ؿ سؾ ج٠لسإظف ١ ج٧حء دحسقج٤٠ دؿ ؤلح جٱ٬ظحف ، دؿ س٦فخ ج٬ل

ؤ٧ دظقء ٦٢٠ح ، ٠ح ؤ١ ج٬ل ١٧٬ ٫ جحخ ؤصف ٬لحفج ج٠سيح١٠ ١٠ ج٬ح دحسقج٠حز ج٠لسإظف .١٠4 ج٠لسإظف جـ٪ ٧ٳ لف٣ ٠ح سؾ ١ ج٬ح دحسقج٤٠

. 26جن٦ح٧٪، ٠فظ لحد ، ه ؿف٪ دؿ جسحع . 862، ٠فظ لحد ، ه اهغبى اهلب هوخأسس اهخيو ، ٥ح٫٢ ؿ٬٧ؿجف - 1 .Guy Duranton. Crédit-bail mobilier, Op.cit . 866، ٠فظ لحد ، ه اهغبى اهلب هوخأسس اهخيو، ٥ح٫٢ ؿ٬٧ؿجف - 2

n° 91 ٠٧ح دؿ٥ح ١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ . 999ذ ج٠حؿ - 3 . 496. ٢حؿف دؿ جق٬ق جنح٫ ، ٠فظ لحد ، ه 862، ٠فظ لحد ، ه اهغبى اهلب هوخأسس اهخيو، ٥ح٫٢ ؿ٬٧ؿجف - 4

Page 101: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل الثاني التزامات المستأجر في عقد االعتماد اإليجاري

97

١ صحف جؾٴ ٫ ج٤ ٧جيحء جف٢ل١٬٬ ػ٧ل ٠ؿ ٢ح جحر ا٩ جس٬٧ى ج٢حنت ١ ؿ ـ٥دز ٫ ٥ـج جنإ١ ٠ػ٠ر ج٢ى جنف جظقجث٫ ٫ ػحر ٧٠ى جدحفجز ٫ ؿ جحر ، ٧

جف٢ل٬ر ، دحػ ٩ ؤ٤٢ ١٠٬ يحذ ج٧٠ي٧ ؤ١ ٬فف٧ج دنل وػ٬غ دسل٬ف جدحفجز جح٠ير ٫ جسوف ، دإ١ جحر ٳ س٠سؿ ا٩ جس٬٧ى ج٢حسط ١ جنف جظقجث٫ ج٠حخ ٩ جلؽ ج٠لد

.1ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪

.٫2 ػ آؾف ٦ح ، دإ١ جٳسقج دححر ٬ق ج٬ل دؿ س٬٧ى جلؽ اٳ ؤ٤٢ ظحء

اٳ ؤ١ ٥ـج جػ جٯؾ٬ف ٳ٩ ج٢سحؿج ١٠ ج٤ ، دحسدحف ؤ١ ج٢ه ٩ جسقج ج٬ل ددحفجز ل ٫ ح٠ر، ٬ػؿؿ جسقج ج٬ل ٫ ي٠ح١ ٧حء ج٠لسإظف دحٳسقج جفث٬ل٫ ج٧ج ٩ حس٤ ، ٧ج٠س٠ص

، ححر ٳ س١٧ اٳ ٫ ػؿ٧ؿ 3 جٳسقج دح٧حء دل جٱ٬ظحف ، ؿ١٧ ٠ؿ٣ ا٩ جس٬٧ى ١ جلؽ .4 جٳسقج٠حز جوف٬ػر ج٠سسدر ، ؿ ؿ١٬ ٠ئؿ ، ٠٧لسػ جٯؿجء

٠ػ٠ر ج٢ى ؤؾـز دؾحو٬ر جحر د٧و٦ح سحدر ٴسقج جٯو٫ ج٧٠ل ، ٠٠ح ١٠٬ ٫ ٧٠جظ٦ر ج٬ل دحسقج ج٠لسإظف دؿ جس٬٧ى ١ جلؽ ، ٩ جسدحف ؤ٤٢ جسقج ػل دحٳػسظحض

٠ػل جسقج٤٠ جٯو٫ ج٠س٠صل ٫ ج٧حء دحٯظفذ ، ؤ٠ح ج٢٠سؿ١٧ فجف ٠ػ٠ر ج٢ى ، ٬سدف١٧ ؤ١ ق جٳػسظحض ٫ ؿ جحر ٬دف د١٬ ج٬ل ٧جؿجث١ ، ٧ػلخ ٠دؿؤ ٢لد٬ر آصحف جسوفحز ب٤٢ ٳ ٬ظ٧

٧٠جظ٦ر ج٬ل د٠ح ٬ي٫ د٤ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ١٠ جسقج ج٠لسإظف دؿ جس٬٧ى ١ جلؽ ، .5دحسدحف ؤ١ ج٬ل ٬ل ؤظ٢د٬ح ١ ـ جؿ

٫٧ ٢ف٪ ؤ١ ٠ح ـ٥دز ا٤٬ ٠ػ٠ر ج٢ى جف٢ل٬ر ٬سدف جفجف جٯ٢لخ اـج ٠ح فى ٥ـج ج٧٢ جيحء جظقجثف٪ ، سدح ٧جؿ جؾحور دحٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ٧٧جؿ جح١٧٢ ج٠ؿ١٠.٫٢ ج٢قجحز ٫

ـ ؤ١ ج٬ل ٢ؿ د٤٧ حر ج٠لسإظف ٫ ؿ جس٠حؿ ا٬ظحف٪ ، ح١ ٤٬ ؤ١ ٬ دإ١ سؾ ؾحور ( ج٠لسإظف ١ ج٧حء دل ٧جػؿ ١٠ جٱ٬ظحف ، ٬نل لؾح سل٬ح ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ،

1 - Cass-civ . 21 juillet 1970 . D .1970 .671 . Cabrillac, Op.cit. n° 32 2 - Cass-civ . 8 Février 1977 . J. C. P. 1979 . II .19095 , note Jacquemont . Cabrillac, Op.cit. n° 32 . 699، ٠فظ لحد ، ه اهغبى اهلب هوخأسس اهخيو٥ح٫٢ ؿ٬٧ؿجف ، - 34 - Guy Duranton. Crédit-bail mobilier, Op.cit. n° 93 ػ٠ر ج٢ى جف٢ل٬ر ، ٧٬٧ل د٧ظ٧خ جٳسؿجؿ دحلسٴل ؿ جحر ١ جؿ جـ٪ ١٧٬ ٬٧فظغ جؿس٧ف ٥ح٫٢ ؿ٬٧ؿجف جفؤ٪ ج٢٠سؿ ٠ - 5

.690، ٠فظ لحد ، ه اهغبى اهلب هوخأسس اهخيو٠وؿفج ٴسقج جٯو٫ ج٧٠ل . ٥ح٫٢ ؿ٬٧ؿجف ،

Page 102: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل الثاني التزامات المستأجر في عقد االعتماد اإليجاري

98

٧ؤ٤٢ ٳ ١٠٬ جؿ دظ٦ل جح١٧٢(، ٬٧ئؿ٪ ا٩ ا٠ح٬٢ر جػ ٩ ج٠لسإظف دؿ جس٬٧ى جـ٪ ٬س سػؿ٬ؿ ٠د٤ حدح ٫ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ٫ د٢ؿ ظقجث٫ ٠ح فؤ٢٬ح لحدح ، ػ٬ش ٬ظخ ٩ ج٬ل

دحف ا٩ ٠ح ٬لس٢ؿ ا٤٬ دى ـ ٠فر ٢و٧ه جؿ ج٢٠نثر ٳسقج٠حز ج٠ؿ١٬ جـ٪ ٤٬ ، ٧ج٤ ٫ جسدحف ؤ١ جسقج ج٠لسإظف دؿ جس٬٧ى ١ جلؽ ٳ ٬ؿ ١٠ جٳسقج٠حز جؿ٬ر ، اٳ ؤ٤٢ دح٢لدر نف جظقجث٫ ، ٧٦ د٢ؿ ٫ جؿ ، ٬ئؿ٪ لؽ ٥ـج جٯؾ٬ف ا٩ جلسػح٤ ، ؾحور ٧ؤ١ ٢٥ح

١٠ ٬سدف ؤ٤٢ ٬ػل ٠ػل جٳسقج جٯو٫ .

٧ؿ ؤؿز ٠ػ٠ر ج٢ى جف٢ل٬ر ٠ح سد٢س٤ لحدح ، ٫ فجف ػؿ٬ش ٦ح ، دحػ دإ١ جحر سن٠ل ؿ جس٬٧ى جٳسح٫ ١ جلؽ ، دحسدحف٣ ٬فظ ا٩ ٠ػحز جؿ جفث٬ل٫ ، جـ٪ ٢٬ه ٩

. 1س٬٧ى لؽ ، ظقجء سحؿ٪ ٠ػؿؿ ج٠د

اهخأي ؽو اهحبث : ة ـ

٬سق د٠سيح٣ ج٠ئ١٠ ٫ ٠حدل ؤلح دإ١ ٬ؿ ٠سسخ ؤ٧ ج٬ف ج١٬٠ ١٬٠ ٩ جػ٬حذ ؿجسإ ١٠ ف٤ ٠دح ٠ػؿؿج ٬ؿ ؿر ٧جػؿذ وحػخ جػ ٧ا٠ح ؤ١ ١٧٬ ٫ نل ا٬فجؿ ٠فسخ ٠ؿ٨ جػ٬حذ

.2 د٠٦٢٬ح ٧ـ ػلخ جسح جف١٬ د٧٠ظخ جؿ ج٠دف

٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ؤ١ سنسف ٫ جسح٦ح ٠ ج٠لسإظف س٬٧٠ل ٠نف٤٧ ػ٬ش ١٠٬ نفر جٳس جٳلسص٠حف٪ ، ٬ح ٥ـج جٯؾ٬ف دحسسحخ سإ١٬٠ ٩ جػ٬حذ ، دفؤل٠حل ٬لح٧٪ ٩ جٯل ٠٬ر جٯول

ج٧حذ ، ؤ٫٧ ػحر ج٠ئظف ؤ٧ ٠٬ر جٳلسص٠حف ، ٬٢٬٧خ ج٠ئظف ٫ دى جس٬٧يحز ج٢٬٠ر ٫ ػحر . 4 ، ٧ـج ٬س١٬ س١٬٬ ج٠ئظف ٠لس٬ؿ ٫ ؿ جسإ3١٬٠ح٠ر ٠سسخ ؿ جؿفذ ج

1 - 8Guy Duranton. Crédit-bail mobilier, Op.cit. n° 9 ، ؿ٧٬ج١ ج٠د٧حز جظح٬٠ر ، 0099أح 90أيبح اهتسج اهذبضج ف ظء كب اهخأيبح اهسشائس اهيؤسخ ف اهخفجنؿ فجنؿ ، - 2

جدر جفجدر ، ؿ٧٬ج١ ج٠د٧حز جظح٬٠ر ، ، يرذل هرساضج كب اهخأي اهسشائسظؿ٬ؿ٪ ٠فجض ، . 482ه ، 0664جظقجثف ، . 64، ه 4996، جظقجثف

3 - Guy Duranton. Crédit-bail mobilier, Op.cit. n° 90 . Bey et Gavalda, Op.cit. p 76 ٠ئظف بـج ح١ ج٠لسإظف ٠ئ٢٠ح ٩ ػ٬حس٤ ١٠ دل ؤ١ ٬دف ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ١٠٬ ٢٥ح ٠لسإظف ؤ١ ٧٬ دس٬٬ف ج٠لس٬ؿ ٧س١٬٬ ج - 4

. ٧66ص٬ر جسإ١٬٠ . ظؿ٬ؿ٪ ٠فجض ، ٠ؿؾل ا٩ ح١٧٢ جسإ١٬٠ جظقجثف٪ ، ٠فظ لحد ، ه ٠لس٬ؿ ٬ػل ٠ػل ج٠لس٬ؿ جٯ٧ل د٠ػ فع اٳ ؤ١ جٱنحل ؤ٤٢ ٳ ٬ظ٧ق جسفجظ إول ح دؿ د٧ل ج٠لس٬ؿ دحلسص٢حء ػحس١٬ ٠٥ح : فى ج٠لس٬ؿ د٧ل جسإ١٬٠ ٥٧ـج جٯ٠ف ٳ ٬

=ر جس٬ح٤ ٠ئ١٠ ٤ . حٯول ؤ٤٢ ٠س٩ ١٬ ج٠لس٬ؿ ٧دل دـ ب٤٢ ٢٬نإ ٤ ػ ١٠ ؿ جسإ١٬٠، ؤ٧ دوؿ٧ف جسؿجء ١٠ ج٠لس٬ؿ د٠ػح٧انحٳ

Page 103: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل الثاني التزامات المستأجر في عقد االعتماد اإليجاري

99

اٳ ؤ٤٢ ١٠٬ سؿ٬ ٥ـج جي٠ح١ ٠ئظف ٫ نل آؾف ، ٧ـ د٬ح ج٠لسإظف دحسإ١٬٠ ٩ ػ٬حس٤ ص سؿ٬ ٧ص٬ر جسإ١٬٠ ٩ لد٬ل جف١٥ نفر جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ػ٬ش ١٠٬ ؤ١ ٬سؾـ ٥ـج جف١٥ ؿذ

نحل ، ١٧٬ ـ ٫ نل ٠ػ ٬يح ا٩ ٧ص٬ر جسإ١٬٠ جٯو٬ر ، ؤ٧ ١٧٬ دحسح ؾحه ٬س ؤادفج٤٠ د١٬ ج٠ئ١٠ ٤ ج٠لسإظف ٧جؿجث١ ج٠ئظف دنف ؤ١ س١٧ نفر جسإ١٬٠ ٩ دـ ، ٧ا٠ح

٬٠ جػحٳز دس٬٦ف ٧ص٬ر جسإ١٬٠ ٩ جػ٬حذ ؿجث١ ج٠فس١٦ ٧ج٠س٠صل ٫ ج٠ئظف ٠دحنفذ ، ٫٧ ظ٬ظخ ؤ١ سل ٥ـ٣ ج٧ص٬ر ٠فس١٦ ، ٠٧ح ٬ٴػ ؤ١ ح١٧٢ جسإ١٬٠ جظقجثف٪ ٢٬ ف١٥ ٧ص٬ر

.1جسإ١٬٠، ٤٬٧ ٢٬د٫ جفظ٧ ا٩ سد٬ ج٧جؿ جح٠ر ج٠ففذ ف١٥

ػ٠ح٬ر ا١ جح٬ر ١٠ اؿفجض ٥ـج ج٧٢ ١٠ جي٠ح٢حز ٫ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ٬س٠صل ؤ٧ٳ ٫ ج٠ئظف ١٠ ا٠ح٬٢ر ؿ ؿ ج٠لسإظف ٯلح جٱ٬ظحف ٫ ػحر ٧حس٤ ، ؤ٧ جؾسحث٤ ؾٴل ٠ؿذ لف٬ح١

.2جؿ

٧جسإ١٬٠ ٩ جػ٬حذ ٢٥ح ٢٬ؿفض ٫ ؾح٢ر جسإ١٬٠ ١٠ ؤظل ج٬ف ، ٧جـ٪ ل٠غ د٤ ج٠نف جظقجثف٪ حر جسإ١٬٠ د١٬ ؿجث١ ٠٧ؿ٤٢٬ ، ٧ـ ١٠ ح١٧٢ جسإ١٬٠ ، ٧ج٠س٠صل ٫ ػ ١٠96/4 ؾٴل ٢ه ج٠حؿذ

، ػ٬ش ٬س س١٬٬ ج٠لس٬ؿ ٫ 3 دبدفج ج٠ؿ١٬ ؿ سإ١٬٠ ٬س دػ٬حس٤ حثؿذ ؿجث٤٢ ، ٫ ػؿ٧ؿ ٠د جؿ١٬١٠ ح١٧٢ جسإ١٬٠ ، ٫٧ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ٬س س١٬٬ ج٠ئظف 78/0ؿ جسإ١٬٠ ػلخ ٢ه ج٠حؿذ . 4ٳ ٬سف ج٠ظحل ٯ٪ ٢قج ػ٧ل ور ج٠لس٬ؿ س٢٬٬ح ٠دحنفج ؤ٧ جل٬٠ح ، ٫

٧ٳسحء ٢سحثط جحد جنؾو٫ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، جـ٪ ٬سفسخ ٤٢ جٴر جسحؿ٬ر ، جٯ٠ف جـ٪ ل٬ئؿ٪ ا٩ جلسفظح نفر ٫5 ػحر ٧حذ ج٠لسإظف ، ٧جس٫ ٬س ج٢ه ٦٬ح ٫ جؿ

ج٠ئظف ، ٠ ا٠ح٬٢ر ج٢ؾحى ٠٬س٤ جل٬٧ر ، ٧جس٫ ١٠٬ ؤ١ ٳ س٫ ٢ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ول ج٬ح دد٤٬ ٠٬ر جٯلح ٬ف ج٠ؿ٧ر ، ٧ص١٠ س٠ جٯول اـج ٠ح ؤ٠ل ج٠لسإظف ؾ٬حف جنفجء ،

فجنؿ . ، ؤ٧ ػحر ٬ح ج٠لس٬ؿ دحس٬حل ج٠ئ١٠ ٤ دو٧فذ ٠دحنفذ دل ج٠ئ١٠ ٧ٳ ١٠٬ الح ٥ـج جػ اٳ ٫ ػحس١٬ : ج٢سػحف ج٠ئ١٠ ٤= . 099 ه فجنؿ ، ٠فظ لحد ،

. 000، ٠فظ لحد ، ه يرذل إه كب اهخأي اهسشائس٬ؿ٪ ٠فجض ، ظؿ - 12 - Guy Duranton. Crédit-bail mobilier, Op.cit. n° 90 . 466فجنؿ فجنؿ ، ٠فظ لحد ، ه - 3 . 420، ه ج٠فظ ٢ل٤ - 45 - E-M. Bey, Op.cit. fasc 850 , n° 110

Page 104: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل الثاني التزامات المستأجر في عقد االعتماد اإليجاري

111

٪ ٦٧ـج ٠٬ؿ ج٠ئظف ا٩ جنسفج ٥ـج جسإ١٬٠ س٬ل ١٠ آصحف ٥ـ٣ جٯؾحف ٩ ٬٠ر جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف .1 جس٫ ٦٧٠٬ح

٦٧ـج ب٤٢ ٬ظخ ٩ نفر جسإ١٬٠ ج٠ئ١٠ ؿ٦٬ح ، اؾحف ج٠ئظف ٫ ػحر ؿ جؿ ، ؤ٧ جسإؾف ٫ ؿ ؤلح جسإ١٬٠ ١٠ دل ج٠لسإظف ، جٯ٠ف جـ٪ ١٠٬ ؤ١ ٢٬ظف ٤٢ جلؽ ج٭٫ ؿ جٳس٠حؿ

١٬٠ جؾحور دح٠ئظف ، ٧جسح٧ى ٩ ٠٬ر جٱ٬ظحف٪ ، اٳ ؤ٤٢ ١٠٬ ؤ١ ٬س جسإ١٬٠ ؿ٨ نفر جسإ .2ؤلح جٱ٬ظحف ٳػس٧جث٦ح ؤلح جسإ١٬٠

٧جسإ١٬٠ ٩ جػ٬حذ ، ١٧٬ دح٢لدر ٠لسإظف اـج ح١ نؾوح د٬٬ح ، ٴ ٬ل فى ي٠ح١ ١٠ ٳ سسظح٧ق ٥ـج ج٧٢ اـج ح١ ج٠لسإظف نؾوح ٬٧٢٠ح ، ٦٧ـج ب٦٢ح س٠ؿ ٫ ٥ـ٣ جػحر ا٩ ادفج ؿ

٠ؿس٤ ٠ؿذ ؿ جنفر اـج ح١ ٠ػؿؿ ج٠ؿذ ، سسحؿ٨ آصحف ٧اظفجءجز جسو٬ر ، ؤ٠ح اـج ح١ ؿ جنفر ٬ف ٠ػؿؿ ج٠ؿذ ، ب١ ٥ـج ٬ل دـجس٤ ٯ١ ٬ي١٠ ٦ح جلس٠فجف٬ر س٬٢ـ ج٠لسإظف ٳسقج٠حس٤ دحء ٧ظ٧ؿ٣

.3ف جـ٪ س٠ل ٩ س٬س٤ دي٠ح٢حز ٢٬٠رنؾو٬ر ح٬٢٧٢ر ٠ح ٬ػؿش ٠ح ٬ئؿ٪ ا٩ ج٢يحث٤ ، جٯ٠

٫ ػحر جسؿجؾل د١٬ سإ١٬٠ جٯيفجف ٧جسإ١٬٠ ٩ جػ٬حذ ، دب٢سحض آصحف٠٥ح ٫ آ١ ٧جػؿ ، ب١ ج٠ئظف ٧٬ى ٬ح ١٠ ف ؤػؿ ج٠ئ١٬٢٠ ، ؿ١٧ ج٠ئ١٠ ج٭ؾف ، ددى ٠د جسإ١٬٠ ٩

.4 ١٠٬ ٤ ؤ١ ٬٢٬خ ػ٤٧ ٠لسإظف ؤ٧ ؾ٤ جٯيفجف، ؤ٧ ددى ٠د جسإ١٬٠ ٩ جػ٬حذ ، ٧ٳ

ح٠ئظف ٬سحؿ٨ د٦ـج جي٠ح١ ؤ٪ ؾلحفذ ١٠٬ ؤ١ س٢ظ ١ ج٢يحء ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ لدحخ ج٠ـ٧فذ ؤٴ٣ ، دل ؿ ٬نل دي٤ ٠د جسإ١٬٠ فدػح ايح٬ح ٤ ، ٳل٠٬ح اـج ح٢ز ج٠ؿذ

٧د١٬ ٧حذ ج٠لسإظف ٠ؿذ و٬فذ ، ـ ؤ١ جٯول ج٠ئظف ٳ ٬و٬د٤ د١٬ ادفج ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪١٠ جٳ٥سٴ جن٫ء جص٬ف ، ٠٠ح ١٠٬ ج٠ئظف ١٠ د٤٬ ٢ؿ جلسفظح٤ دص١٠ ٳ ٬ل ١ ص١٠ جنفجء ،

. ٠5ح ؤ٤٢ ٬ػس دإلح جٱ٬ظحف جس٫ س ؿ٦ح

1 - Bey et Gavalda, Op.cit. p 76. 21ه ، ٠فظ لحد ، جن٦ح٧٪ ؿف٪ دؿ جسحع . 2 - Guy Duranton. Crédit-bail mobilier , Op.cit.n° 90 . 698، ٠فظ لحد ، ه اهغبى اهلب هوخأسس اهخيو٥ح٫٢ ؿ٬٧ؿجف ، - 34 - ( Cass. 1re civ. 3 mars 1993, Resp. civ.et Assur. juin 1993 , comm. 209.) Guy Duranton. Crédit-bail mobilier

, Op.cit. n° 90 . 894. دلح ٥ٴل ٠ل جٴخ ، ٠فظ لحد ، ه 691، ٠فظ لحد ، ه اهغبى اهلب هوخأسس اهخيو، ٥ح٫٢ ؿ٬٧ؿجف- 5

Page 105: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل الثاني التزامات المستأجر في عقد االعتماد اإليجاري

111

اهظيببح اهلبج : ذبب ـ

حز جسحؿ٬ر جس٫ ١٠٬ جٳسح ٦٬ح د١٬ ج٠سحؿ١٬ ٫ ؿ جٳس٠حؿ دحٱيحر ا٩ جي٠ح٢ ٧ـ ٫ ػحر جٱ٬ظحف٪ ، ؿ ٢ه ج٠نف ٩ ٠ظ٧٠ر ١٠ جٳ٠س٬حقجز جس٫ سي١٠ ػ ج٠ئظف ،

ؿ ؿفذ ج٠لسإظف ٩ ج٧حء ، ج٠صدسر ح٢٧٢ح ١٠ ؾٴل ؿ ؿ ل ٧جػؿ ١٠ جٱ٬ظحف ، ؤ٧ ٫ ، ٧ؿ ظحء ٥ـج ٫ 1جي٫ ، ؤ٧ ػل يحث٫ ، ؤ٧ سل٬٧ر يحث٬ر ، ؤ٧ اٴك ج٠لسإظف ػحر ػل دحسف

، ٧سس٠صل ٥ـ٣ جي٠ح٢حز ٫ : 96ـ69جل جؾحه دح٠س٬حقجز ج٠ئظف جح٬٢٧٢ر ٫ جٯ٠ف

ػ ج٠س٬حق ح ٠ئظف ٩ ل جٯو٧ل ج٧٢٠ر ٬٧ف ج٧٢٠ر جس٫ ٫٥ ٠لسإظف ، ٠٧لسػحس٤ دػلحد٤ ، ػ٬ش ١٠٬ ٠ئظف جلس٬حء ػ٤ ١٠ ٥ـ٣ جٯ٧٠جل دحٯ٬٧٧ر ١ ظ٬٠ ٧٠ظ٧ؿذ٧جٯ٧٠جل ج

، دإ١ ٬ؿ ٠ئظف ٠لسػحس٤ دل ؤ٪ ؿجث١ آؾف ٫ احف ؤ٪ اظفجء يحث٫ 2ؿجث٫٢ ج٠لسإظف ج٭ؾف١٬ ج٠لسإظف ، ٥٧ـج ػلخ ٠ح ظحء ٫ ٠ ج٬ف ، ؤ٧ ؤ٪ اظفجء يحث٫ ظ٠ح٫ ٬ف٫٠ ا٩ سو٬ر ؤ٧٠جل

. 96ـ١٠69 جٯ٠ف ٢48ه ج٠حؿذ

٬٧س ٠٠حفلر ٥ـج جٳ٠س٬حق ٫ ؤ٪ ٧ز ؾٴل لف٬ح١ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ . ٧دؿ ج٢يحث٤ .

٬٧ٴػ ٢٥ح ؤ١ ج٠نف ؿ فف ٠ئظف ج٠س٬حقج ٩ ٠ظ٠ل ـ٠ر ج٠لسإظف ، د٢و٤ ٩ ج٠س٬حق .٠3يح ٬س دح٧٢٠ٳز ٧جحفجز ٫ آ١ ٧جػؿ

دح٢لدر ٧٢٠ٳز ، ٬س ٠٠حفلر جٳ٠س٬حق دسلظ٬ل ف١٥ ؤ٧ ف١٥ ػ٬حق٪ ؾحه ٦٬ح ؿ٨ سحدر دد٬ر ج٢و٧ه جٯؾف٨ جؾحور 46يد ج٠ػ٠ر ج٠ئ٥ر ا٬٠٬ح ، ٬٧ٴػ ؤ٤٢ د٠حف٢ر ٢ه ج٠حؿذ

ق دسلظ٬ل جف١٧٥ ٧جف١٧٥ جػ٬حق٬ر جس٫ ؤودػز ٧ح ٢و٧ه لحف٬ر ج٧٠ل سلظل ٫ ج٠ف

. 96ـ١٠69 جٯ٠ف 44ج٠حؿذ - 1١٠ ٧660 669در ػور ٬ف جحدر ػظق ١٠ جف٧جسخ ، ٠٧ح ٢وز ٤٬ ج٠حؿسح١ ٠ح ؿج جٳ٠س٬حقجز جؾحور دحٯظفجء ، ٧ـ دح٢ل - 2

٠٧ح دؿ٥ح ١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ جف٢ل٫( ، ٧ج٠س٠صر ٫ ج٠س٬حق ج٠وحف٬ جيحث٬ر جس٫ ؤ٢ز ٠وػر 4090جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ )سحد٦ح ج٠حؿذ ٠دح ج٠لسػر ؾق٢٬ر جح٠ر ١٠ يفجثخ ٧فل٧ ٧ػ٧ ؤؾف٨ ١٠ ؤ٪ ٧٢ ح١ . ظ٬٠ جؿجث١٬٢ ، ٫ ػ ؤ٧٠جل ج٠ؿ١٬ ٧د٦٬ح ، ٧ـج ج

، سفظ٠ر ٢٠و٧ف جحي٫ ، اهيعل ف اهلب اهير ، كب اهخأيبح اهؾج اهذبص٠ق٬ؿ ١٠ جنفع جفظ ا٩ ظح ٠لسف ٧آؾف١٧ ، ٠٧ح دؿ٥ح . 69ه ، 4996ز ، جدر جٯ٩٧ ، ٠ظؿ ج٠ئللر جظح٬٠ر ؿفجلحز ٧ج٢نف ، د٬ف٧

. 161، 01، ٠فظ لحد ، ه اهيعل ف اهلب اهير ، كب اهخأيبح اهؾج اهذبصظح ٠لسف ٧آؾف١٧ ، - 3

Page 106: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل الثاني التزامات المستأجر في عقد االعتماد اإليجاري

112

١٧ ٢٥ح ١٠ جف١٧٥ ٠ح ٬فؿ ٩ ج٧٢٠ٳز اٳ . 1ج٫٢٧ لظل جسظحف٪ دؿل سحدر يد ج٠ػ٠ر . 2 ؤ٤٢ ٬ف١٥ ف٢٥ح حف٬ح ٠ح ٧٥ جٯ٠ف دح٢لدر ل١

٠٬٧ح ٬س دححفجز ، ٬س ٠٠حفلر جٳ٠س٬حق د٬ؿ ف١٥ ح٫٢٧٢ ٩ ل حف ٠٬س٤ ج٠لسإظف ٫ ١٧ ، ٬٧س ـ ٩ ٠لس٨٧ ج٠ػحر جحف٬ر .٠لس٨٧ ػ جف٥

ؤ٠ح ٠٬ح ٬ؾه جٯ٧٠جل ج٧٠ؿر ٫ جػلحدحز ، ٧ج٠لسػحز جؾحور دح٠لسإظف ، ٠٬حفك ج٠ئظف ػ جٳ٠س٬حق ج٠فف ٤ ، د٠ظفؿ جسفجى ، ؤ٧ ػظق ٦٢حث٫ ، ؤ٧ ػظق سػ٫ ، ؤ٧ ا٢ـجف ٧٬ظ٤

١٬ ، ١ ف٬ فلحر ٠ي٢٧٠ر ج٧و٧ل ٠ جٱؾحف ٠لسإظف ؤ٧ ج٬ف جػحثق ؤ٧ ج٬ف ج٠ؿ دحٳلسٴ، ؤ٧ ١ ف٬ ٠ػيف ٬ؿ٣ ٠ػيف يحث٫ .

١٠ ٢ك جٯ٠ف . ٥46ـج ػلخ ٠ح ظحء ٫ ٢ه ج٠حؿذ

١٠ ٢ك جٯ٠ف ، ػح ٩ ٠لسػحس٤ ، جسؾحـ ظ٬٠ ٠41ح ١٠٬ ٠ئظف ػلخ ٢ه ج٠حؿذ ٧ٳز ج٠لسإظف ٧حفجس٤ ، ػلخ جٯنحل ج٢٠و٧ه ٦٬ح ٩ ٢٠ 3 جسػ٫ اظفجءجز جػظق

ح٢٧٢ح ، ٧ـ دسؿ٬ ج٠ئظف ف٬ير ؤ٠ح جيحء ٠لس٬٧ر نف٧ جن٬ر ، ٳلسوؿجف ؤ٠ف دحػظق جسػ٫ ٩ ٧٢٠ٳز ؤ٧ حفجز ج٠لسإظف ، ٠ سؿ٬ جل٢ؿجز جس٫ سصدز ٧ظ٧ؿ ؿ١٬ ٫ ـ٠ر

ؿ٨٧ ٩ ج٠لسإظف ١٠ ؿجث١ آؾف ٤ ، ٩ ج٠ئظف ٫ ٥ـ٣ جػحر ، بـج ح٢ز ؿ فز4 ج٠لسإظف . 5 سؿ٬ خ سصد٬ز جػظق د٠ـفذ ايح٬ر سي ا٩ ؤول جؿ٨٧ ول ٠٦٬ح ٠ح ٧دػ ٧جػؿ

دحح١٧٢ ج٠س 16ـ71ج٠ؿل ٧ج٠س٠ ٠ف 47ـ١٠69 جٯ٠ف 40ج٠ؿر ١٠ جح١٧٢ جسظحف٪ ، د٢حء ٩ ج٠حؿذ 011/0ج٠حؿذ - 1

جسظحف٪ . . 0948، 117، ٠فظ لحد ، ه اهيعل ف اهلب اهير ، كب اهخأيبح اهؾج اهذبصظح ٠لسف ٧آؾف١٧ ، - 2ػ٬ش ؤ٤٢ ٫ ف٢لح ٬س جسوف٬غ دحف٢٧٥حز جدػف٬ر ا٩ ؤ١٬٠ جلظل جحف٪ جدػف٪ ٫ ج٢٠ر جس٫ سد٩٢ جل٢٬ر ٦٬ح . ظح ٠لسف

.0942، 194، ٠فظ لحد ، ه اهيعل ف اهلب اهير ، كب اهخأيبح اهؾج اهذبص، ٧آؾف١٧

١٠ ح١٧٢ جٱظفجءجز ج٠ؿ٬٢ر ٧جٱؿجف٬ر جػظق جسػ٫ ٩ ؤ٤٢ ٧ي ؤ٧٠جل ج٠ؿ١٬ ج٧٢٠ر ج٠حؿ٬ر ٧جحف٬ر سػز ٧969ؿ فز ج٠حؿذ - 3 ح ، ٬٧ جػظق ٩ ٠لئ٬٧ر جؿجث١ .٬ؿ جيحء ٤٢٠٧ ١٠ جسوف ٦٬

١٠ ح١٧٢ جٱظفجءجز ج٠ؿ٬٢ر ٧جٱؿجف٬ر . 967ج٠حؿذ - 4 ١٠ ح١٧٢ جٱظفجءجز ج٠ؿ٬٢ر ٧جٱؿجف٬ر . 962ج٠حؿذ - 5

ج٠ؿ١٬ د٧٠ظخ ؤ٠ف ٩ ف٬ير ١٠ فث٬ك ج٠ػ٠ر جس٫ ٧٬ظؿ ٫ ؿجثفذ جؾسوحو٦ح ١٧٠ ٬٧966س جػظق جسػ٫ د٢حء ٩ ٢ه ج٠حؿذ ؤ٧ ٠ف جٯ٧٠جل ج٧٠خ ػظق٥ح .

( ؤ٬ح ١٠ سحف٬ؽ ا٬ؿج جف٬ير دإ٠ح٢ر جيد .٬1ق فث٬ك ج٠ػ٠ر دحول ٫ خ جػظق ٫ ؤظل ؤوح٣ ؾ٠لر )

Page 107: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل الثاني التزامات المستأجر في عقد االعتماد اإليجاري

113

١٠ ٢ك جٯ٠ف ، دوس٤ ٠ح٢غ جفى ٫ احف ٬٠ر جٳس٠حؿ ٠٧42ئظف ػلخ ٢ه ج٠حؿذ ل ؿجث٫٢ ج٠لسإظف ج٭ؾف١٬ سػو٬ل ٢حسط سػ٬ جي٠ح٢حز ج٬٢٬ر ج٢٧٠ر جٱ٬ظحف٪ ، ؤ١ ٬سؿ ٩

وحػ٤ ، ٧ـج ج٠دح ج٠ؿ٧ر دحٳز فؿ٬ر ٧سيح٬٢٠ر ٠لسإظف ، ٧ـ دؿف ج٠دح ج٠لسػر . ٤٬

ػظق ، ٠ح ؤ٤٢ ١٠ ج٠فف ٠ئظف ٧ح ٧جؿ جح٠ر ، جػ ٫ ػدك ظ٬٠ ج٧٢٠ٳز جحدر .1 ج٠ئظف ، ٠حؿج٠ز ٠صر دح٠س٬حق ج٠ئظف ، ٧٧ س١ ٧٠٠ر ٠لسإظف ٧ج٧٠ظ٧ؿذ ٫ ج٠ػل

٠ئظف ٢ؿ ؿ ؿ ج٠لسإظف ؤلح جٱ٬ظحف ، جلس٬حء ػ٤ دحٯ٬٧٧ر ٩ دح٫ جؿجث١٬٢ ، ٬٧س سلس٫٧ ٥ـ٣ جٳ٠س٬حقجز ص١٠ ـ دحس٬٢ـ ٩ ج٧٢٠ٳز ؤ٧ٳ ، ػ٬ش ؤ١ جحؿذ س٢ه ٩ ؤ١ ٳ

. 2جحفجز اٳ ٫ ػحل ؿ ٧ظ٧ؿ ٧٢٠ل

٠٧ ٥ـج ب١ نفر جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ٳ سإ١٠ ج٠ؾحف جس٫ ؿ سو٬خ جٯول ج٠ئظف ، ٠٠ح ٬ئؿ٪ د٦ح ا٩ ؤ١ سفى ٩ ج٠لسإظف ا٢نحء ٢ح ح ػ٠ح٬ر ٠حدح ٠سدحز جح٬٢٧٢ر ، ٧ؤلحك

.3سإ١٬٠ ٩ جٯول ج٠ئظف ٥ـج ج٢ح ج

اهيعوة اهذب ـ االهخشاى تخأي األضل اهيؤسس :

جسإ١٬٠ ؿ ٬سق ج٠ئ١٠ د٠سيح٣ ؤ١ ٬ئؿ٪ ا٩ ج٠ئ١٠ ٤ ؤ٧ ا٩ ج٠لس٬ؿ جـ٪ جنسف جسإ١٬٠ وحػ٤ ٠دح ١٠ ج٠حل ؤ٧ ا٬فجؿج ؤ٧ ؤ٪ ٧ى ٠ح٫ آؾف ٫ ػحر ٧٧ جػحؿش ؤ٧ سػ جؾف

. 4 ٠د١٬ دحؿ ٧ـ ٠حدل ل ؤ٧ ؤ٬ر ؿر ٠ح٬ر ؤؾف٨ ٬ئؿ٦٬ح ج٠ئ١٠ ٤ ٠ئ١٠ج

٢٬٧ؿفض ٥ـج جسإ١٬٠ ي١٠ ٧ؿ جسإ١٬٠ ٩ جٯن٬حء ؤ٧ ج٠٠سحز ، ٯ٤٢ ٬ن٠ل ١٠ ظ٦ر ج٠ؾحف ١ جحؿ٬ر ٠صل جػف٬ ٧جلفر ٬٧ف٥ح ١٠ ج٠ؾحف جس٬ؿ٬ر جٯؾف٨ ٧سن٠ل ١٠ ظ٦ر صح٬٢ر ، ي٠ح

.5ؤؾحف ج٧جفش جد٬٬ر

١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ . 190/0ج٠حؿذ - 1 . 198، 80، ٠فظ لحد ، ه بصاهيعل ف اهلب اهير ، كب اهخأيبح اهؾج اهذظح ٠لسف ٧آؾف١٧ ، - 23 - Guy Duranton . crédit-bail immobilier, Op.cit. n° 113 ١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ . 906ج٠حؿذ - 4 . 000، ه 4992، جدر جصحصر ، ؿ٧٬ج١ ج٠د٧حز جظح٬٠ر ، جظقجثف ، يحبظساح ف كب اهخأي اهسشائسظؿ٬ؿ٪ ٠فجض ، - 5

Page 108: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل الثاني التزامات المستأجر في عقد االعتماد اإليجاري

114

اهفسػ األل ـ يظي االهخشاى تبهخأي :

٬ ل حس ج٠لسإظف ٫ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، جسقج دسإ١٬٠ جٯول ج٠ئظف ، ٧ـ دحسدحف ج٠لسإظف ٠ق٠ح دػ٠ح٬ر جٯول ج٠ئظف ، اٳ ؤ٤٢ ٬س ج٢ه ٩ ٥ـج جٳسقج ٫ ج٧جؿ جح٠ر

٬ظحف ، ح٠لسإظف ٫ جٱ٬ظحف جحؿ٪ ٬ف ٠ق د٦ـج ج٧٢ ١٠ جٳسقج٠حز دحف ١٠ س٧جف ٢ك ٲجر ٫ ٴ جؿ١٬ ٧ج٠س٠صر ٫ ػ٠ح٬ر جن٫ء ج٠ئظف ، ٠٠ح ٬ئؿ جسنؿ٬ؿ ٫ ج٠فق جح٫٢٧٢

٧٢ر ، دح٢لدر ٠لسإظف ٫ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ل٧جء دح٢لدر و٧ل ج٧٢٠ر ؤ٧ ٬ف ج٠، ؤ٠ح دح٢لدر صح٬٢ر ؿ 96ـ١٠69 جٯ٠ف ٧86 ٩٧49 ، ؿ ٢ه ٦٬ح ج٠نف ٫ ج٠حؿس١٬

.١٠ ٢ك جٯ٠ف ٧60 ٢86/2ه ٦٬ح ٫ ج٠حؿس١٬

٠٧86/2ح ٦٬ف ١٠ ٥ـ٣ ج٧٠جؿ ؤ٦٢ح ـجز حد س٫٬٠ ٬ف آ٠ف ، ف ٧٧ ٢ه ج٠حؿذ ٫ جل جؾحه دحسقج٠حز ج٠لسإظف ٫ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ جحف٪ ، ج٠سي٢٠ر ٦ـج جٳسقج

٧جس٫ ظحءز و٬حس٦ح ح٭س٫ : " جٳسقج دي٠ح١ ج٠ئظف يؿ ٠ؾحف جػف٬ ٧جسل دحؾلحثف جس٫ سػ جٯول ج٠ئظف ٧جسإ١٬٠ يؿ ٠صل ٥ـ٣ ج٠ؾحف " .

إ٤٢ جسقج اظدحف٪ ٬ ٩ حس ج٠لسإظف ، اٳ ؤ٢٢ح ػ٬ش ٦٬ف جٳسقج دحسإ١٬٠ ٫ ٥ـ٣ جفذ ٧ ٢ظؿ٥ح ؿ ؤسز دو٬ر جؾس٬حف٬ر ، ػ٬ش ٢وز ٩ ؤ٤٢ ١٠٬ فج جٳسح ٩ 69دسػه ج٠حؿذ

ج٠ئظف ، ٠٠ح ٬ئؿ جحد جٳسح٫ ٴسقج دحسإ١٬٠ ٫ ؤ١ ٬سل ج٠لسإظف د٠وحف٬ سإ١٬٠ جٯول ٧٢٠ل ؤ٧ جحف٪ .ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ج

٧ؿ ؿفض ج٠ل ٫ ٧ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ دح٢ه ٩ جٳسقج دحسإ١٬٠ ٩ حس ج٠لسإظف ، ٢٬ه ٩ ؤ١ ٬سق ج٠لسإظف دحسإ١٬٠ ٩ ج٠ؿجز دد٢ؿ ، ػؿ٨ جد٧٢ٱجسح٬ر ٠٧صحل ـ ٠ح ظحء ٫

. ٩1 ٢س٤ جؾحور ح٠ح ل جد٢ ٠حح ٦ح

٧سدفق ؤ٬٠٥ر ٥ـج جٳسقج دنل ظ٬ؿ ٫ :

. 496جؾوح٢٧ر ، ٠فظ لحد ، ه ف ؤػ٠ؿ وؾ - 1

Page 109: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل الثاني التزامات المستأجر في عقد االعتماد اإليجاري

115

جسؾ٬ ١٠ ؤدحء ٥ٴ جٯول ج٠ئظف ٩ ج٠لسإظف ، جـ٪ ٬سدف ج٠لئ٧ل ١ ل جٯؾحف -ج٠سر دحٳ٢سح ٧جلس٠حل جٯول ، ٬لإل دـ ١ ظ٬٠ سدحز س ؤ٧ ٥ٴ جٯول ، ل٧جء ح١

.1ج٦ٴ ٬ح ؤ٧ ظقث٬ح

. 2 س٬حح ايح٬ح ٫ ػحل ؾف الحف ج٠لسإظف ؤ٧ اٴل٤ دؿ ٥ٴ جٯول ج٠ئظفجسؾحـ ج٠ئظف جػ-

حسإ١٬٠ ٩ جٯول ٬ل٠غ دس٬٧ى جيفف جـ٪ ٢٬سط ١ ٥ٴ٤ ؤ٧ لفس٤ ٬٧ف ـ ١٠ ، جـ٪ 4 ، ١٧٬ ٠ئظف ٢ؿ سػ ؤػؿ ٥ـ٣ جٯؾحف جػ ٫ ٠د جسإ3١٬٠جٯؾحف جس٫ س٦ؿؿ٣

حؿذ ؤ١ ٬حؿل ج٠٬ر جح٠ر ٳلسدؿجل جٯول د٠ص٤ ، ٩ ؤ١ ٳ سل ٠٬ر جسإ١٬٠ سػز ٬نسف ج٠ئظف، ٠ح سنسف دى ج٧ؿ ؤ١ سحؿل ج٠٬ر 5 ؤ٪ ف ١ ٠ظ٧٠ جٯلح جٱ٬ظحف٬ر ٬ف ج٠ؿ٧ر

. 6 % ١٠ سر ج٠ؿجز120

ػلخ نف٧ جسإ١٬٠ ، ٫ ػحر ٧٧ ١٠ ح١٧٢ جسإ١٬٠ ؤؿز جػ ٫ جس٬٧ى 07اٳ ؤ١ ج٠حؿذ ػحؿش ٢٠و٧ه ٤٬ ٫ جؿ ، ٧ؤيحز دإ٤٢ ٳ ١٠٬ ؤ١ ٬ق٬ؿ ٥ـج جس٬٧ى ٩ ٠د ٠٬ر

جلسؾٴ ج٠حل ج٠ئ١٠ ٤٬ ، ٧ز ػؿ٧ش جيفف .

٧سػ٠ل ج٠لسإظف ؾحف ج٠سر دحٯول ٧جس٫ ١٠٬ ؤ١ سئؿ٪ ا٩ ٥ٴ٤ ، ٳ سس دحٯػ٧جل ٬فظ ٦٬ح ج٦ٴ ؾإ ج٠لسإظف ، ٧ا٠٢ح س٠سؿ ا٩ ػحٳز جلدخ جٯظ٢د٫ ٦٢٠٧ح ج٧ذ جس٫

جح٥فذ، ٧ٳ ٬سحؿ٨ ـ اٳ ٫ جػحر جس٫ ٬فظ ٦٬ح ج٦ٴ ا٩ ؾإ ج٠ئظف ، ٧٥٧ ٠ح ٬وخ . 7ػؿ٧ص٤ ٬٠ح

1 - Guy Duranton . crédit-bail immobilier, Op.cit. n° 114 ٠فظ اهغبى اهلب هوخأسس اهخيو، . ٥ح٫٢ ؿ٬٧ؿجف ،

,609ه ،لحد2 - Calais-Auloy , Op.cit. n° 86 ؾي سػؿ٬ؿ٣ ٠دؿؤ لح١ جٱفجؿذ ، ٬ػؿؿ جفح١ جؾف ٠٧ؿ٨ جي٠ح١ . ٬٧سدف جؾف ج٢وف جٯلحل٫ ٫ جسإ١٬٠ ، ٧جٯول ؤ١ ٬ - 3

. 10لحد ، ه فجنؿ فجنؿ ، ٠فظ . 896دلح ٥ٴل ٠ل جٴخ ، ٠فظ لحد ، ه - 4ى اهخأسس اهرهج ؽلرب يؼ إشبسث ذبضج هغب اهتم اإلضاليج، ٥نح ؾحؿ . 496جؾوح٢٧ر ، ٠فظ لحد ، ه وؾف ؤػ٠ؿ - 5

.٧٠ـض ١٠ ؿ ، ٢ 096 ، ه 4990، ؿجف جف جظح٫٠ ، جٱل٢ؿف٬ر ، اهخيو . 496جؾوح٢٧ر ، ٠فظ لحد ، ه وؾف ؤػ٠ؿ - 6 . 609، ٠فظ لحد ، ه اهغبى اهلب هوخأسس اهخيو، ٥ح٫٢ ؿ٬٧ؿجف - 7

Page 110: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل الثاني التزامات المستأجر في عقد االعتماد اإليجاري

116

، 96ـ١٠69 جٯ٠ف 49 ٠٧ئظف ٠ح ـف٢ح جػ ٫ ٠د جسإ١٬٠ ، ٧٥٧ ٠ح ٢وز ٤٬ ج٠حؿذ د٢و٦ح ٩ ؤ٤٢ ٫ ػحر ي٬ح ظقث٫ ؤ٧ ٫ ول ج٠ئظف ، ١٧٬ ج٠ئظف ٧ػؿ٣ ٠ئ٥ٴ دى جس٬٧يحز جؾحور دسإ١٬٠ جٯول ج٠ئظف ، دى ج٢ف ١ سل ج٠لسإظف دإلح جسإ١٬٠ ج٠سسدر،

١ د٢ه جح١٧٢ .٧ؿ١٧ ػحظر ا٩ س٬٧ى ؾحه ٦ـج جفى ، ح٠ئظف ٬لسػ ٠د جسإ٬٠

، دإ١ ٬ؿ س٬٧ى جسإ١٬٠ ٠دحنفذ ا٩ ج٠ئظف ، ١٧ ٥ـج ٳ ٧60 ٠ح ظحء ـ ٫ ٢ه ج٠حؿذ جٯفج ، ٠٧ح ٬ئؿ ـ ٧٧ ٥ـ٣ ج٠حؿذ ٫ جل جؾحه دحنف٧ جٳؾس٬حف٬ر ٬س اٳ دحسح

. ؤ١ ج٠نف ٬٠٬ق د١٬ جػحس١٬جؾحور دؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ و٧ل ٬ف ج٧٢٠ر ، ٠٠ح ٫٢٬

ؤ٠ح ٫ ف٢لح ١٬٬ ج٠نف جف٢ل٫ ج٠ئظف ح٢٧٢ح ددى جس٬٧يحز ، ل٧جء ٠٬ح ٬س دح٧٢٠ل ؤ٧ جحف ، ػ٬ش ٬س ج٢ه حؿذ ٫ جؿ ٩ ا٢حدر ج٠لسإظف ٫ ػ٤٧ ٫ جس٬٧ى

، ب١ ج٠ئظف ٬دى ٠٧٠ح 2س٧ول ا٩ ـ ، ٠٦٠٧ح ح٢ز جس٬٢ر جسحؿ٬ر ج٠لس٠ر 1 ٠ئظف . 3س٬٧يحز جسإ١٬٠ ، د٠قجػ٠ر ؤلح جٱ٬ظحف ج٠سد٬ر ا٩ ح٬ر سحف٬ؽ جلؽ

، ٬4سق ج٠لسإظف دحسسحخ سإ١٬٠ ٩ جٯول ج٠ئظف ؿ٨ ٠ظ٧٠ر ٠ن٧٦فذ ٠فؾور ١٠ ج٠ئظف ػحر ؿ ج٠سٴ نفر جٳس٠حؿ ، ٧ج٬ح دؿ ؤلح جسإ١٬٠ ٫ ج٧٠ج٬ؿ ج٠ػؿؿذ ، ٥٧ـج ٫ 4ج٠ئظف

جٱ٬ظحف٪ ف ٦ح ٠ؾسه د٬٠حز جسإ١٬٠ ، ١٧ ١٧٬ ج٢نح جسإ٫٢٬٠ ٠٠ٴ ٢نح جسإظ٬ف ٬ف ٫ ٥ـ٣ 5 ٠س٬٠ق ٤٢ ، ٫٦ ٳ س٧ دحسإ١٬٠ اٳ ٩ جٯو٧ل جس٫ س٧ دسإظ٬ف٥ح ، سإس٫ ٧ص٬ر جسإ١٬٠

1 - Cabrillac , Op.cit. n° 70 ذ ٩ ؤ٦٢ح جنسفج ٠وػر ج٬ف ، ١٧٬ ج٠لسإظف ٠نسفح ، ٧ج٠ئ١٠ ٠س٦ؿج ، ٧ج٠ئظف ٢٠سح ، ؤ٧ ؤ١ ٬سدف ٠ئ٢٠ح ػ٬ش ٬س س٦٬٬ح حؿ - 2

. 896 ه٠سف٢ح ، ٧ؤ١ ل ؿ ٬س د١٬ ٬ؿ٤٬ . جفظ ا٩ دلح ٥ٴل ٠ل جٴخ، ٠فظ لحد ، ايح٬ح ؤ٧ ٠ئ٢٠ح Guy Duranton . crédit-bail immobilier, Op.cit. n° 114 3 - Guy Duranton . crédit-bail mobilier, Op.cit. n° 176 4 - Guy Duranton . crédit-bail immobilier, Op.cit. n° 114 ٬ظخ ؤ١ سنس٠ل ٧ص٬ر جسإ١٬٠ ايحر ا٩ س٬٧ جف١٬ ج٠سسد١٬ ، جل ل ١٠ جف١٬ ج٠سحؿ١٬ ٧٢٧ج٤٢ ، ٧جن٫ء ج٠ئ١٠ ٤٬ - 5

نؾه ج٠ئ١٠ ٤ ، ٧٢ جٯؾحف ج٠ي٢٧٠ر ، سحف٬ؽ جٳسسحخ ، سحف٬ؽ لف٬ح١ جؿ ٠٧ؿس٤ ، ٠د جي٠ح١ ، ٠٧د جل . ٧٥٧ ٠ح س ؤ٧ ج . ١٠88 ح١٧٢ جسإ١٬٠ . فجنؿ فجنؿ ، ٠فظ لحد ، ه 92ج٢ه ٤٬ ٫ ج٠حؿذ

Page 111: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل الثاني التزامات المستأجر في عقد االعتماد اإليجاري

117

، ٧ص٬فج ٠ح ٬س ٫ ٥ـ٣ جػحر سي١٬٠ ل جسإ١٬٠ ؿجؾل ٥1ـ٣ جػحر ٠ٴق٠ر ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ .2ل جٱ٬ظحف ، ٠٠ح ٬ئؿ٪ ا٩ ف ل جٱ٬ظحف دق٬حؿذ جخء ج٠ح٫ سإ١٬٠

٬٧س ٫ ٧ص٬ر جسإ١٬٠ ج٢ه ٩ ٠ظ٧٠ر ١٠ جٯ٧٠ف ٦٢٠٧ح ، ج٠ؾحف ؤ٧ جػ٧جؿش جس٫ ٦٬٬ح ٬٧ى جـ٪ ٬لسػ٤ ج٠ئظف ، ٧دحسدحف ج٠ئظف ٧٥ ج٠ئ٥ل جسإ١٬٠ ، ٠٧ؿجف جس٬ر ، ٠٧ؿجف جس

دى ٥ـج جس٬٧ى ، ب٤٢ ١٧٬ ٧٥ ج٠لس٬ؿ ٫ ٧ص٬ر جسإ١٬٠ ، د٠٢٬ح ١٧٬ ج٠لسإظف ٠سسدح ٠ق٠ح دؿ ؤلح جسإ١٬٠ ، ٧د٦ـج ب١ ٠ئ١٠ ؤ١ ٬س٠ل سظح٣ ج٠لس٬ؿ دحؿ٧ جس٫ ٤٢٠٬ جس٠ل د٦ح سظح٣

، اٳ ؤ١ ج٠ئظف سحؿ٬ح ٦ـج جٯ٠ف ب٤٢ ٬حخ ١٠ ج٠لسإظف 3 ر ؾحور ١ ؿ ج٧حءج٠سسخ ٧ج٢حسظ . 4 ؤ١ سسي١٠ ٧ص٬ر جسإ١٬٠ نفح ٢٠٬ ج٠لسإظف ١٠ احث٦ح اٳ دؿ ٧٠جس٤

٧ؿ ؤق ج٠نف جظقجثف٪ نفر جسإ١٬٠ ، دإ١ سـف ج٠ئ١٠ ٤ دسحف٬ؽ جلسػح جل دل ن٦ف ٧س١٬ ٤ ج٠د ج٧جظخ ؿ٤ ٧ؤظل جؿ ، ٧ؤق ج٠ئ١٠ ٤ دؿ جل ج٧٠خ ؾٴل ٩ جٯل ،

٠٧٬ح ٩ جٯصف ١٠ سحف٬ؽ جٳلسػح ، ٢٧ؿ ؿ ٬ح ج٠ئ١٠ ٤ دإؿجء جل ٫ ٥ـ٣ ج٦٠ر ، 01 . 5 ٬سفسخ ٩ نفر جسإ١٬٠ ؤ١ سفلل ٤ سد٬ح

دإ١ سسي١٠ ٧ص٬ر جسإ١٬٠ نفح ٬ق نفر جسإ١٬٠ ٧ ٦ـج ب١ ج٠ئظف ٬ق ج٠لسإظف ـ ، ٬٧س سػؿ٬ؿ ٬٠حؿ ـ ، 6 دبؾحف ج٠ئظف دل سؾ ١ جؿ ؤ٧ لؽ ؿ ١٠ دل ج٠لسإظف

ٳسؾحـ جٱظفجءجز جيف٧ف٬ر و٬ح٢ر جسإ١٬٠ ٧سوػ٬غ ج٧ي٬ر سظح٣ نفر جسإ١٬٠ دإلف ٧ز ٯول ٩ ٢ر ج٠لسإظف ، ٯ٤٢ اـج ٠ح سػ ؾف ؾٴل سفذ ، د٬ح ج٠ئظف دحسإ١٬٠ ٩ ج١٠٠7

. 8 جس٧ ٧دل ٧ؿذ جؿ لف٬ح١ ، ب٤٢ ٳ ٧٬ى جيفف ج٢حسط ٤٢

. Locafranceظ٦حق٥ح جؾحه دحسإ١٬٠ ٫٥ نفر ػ٬ش ؤ١ ؤ٩٧ نفحز جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ٫ ف٢لح جس٫ ج٠سز - 1

. 491جؾوح٢٧ر، ٠فظ لحد ، ه وؾف ؤػ٠ؿ . 607، ٠فظ لحد ، ه اهغبى اهلب هوخأسس اهخيو٥ح٫٢ ؿ٬٧ؿجف ، . Cabrillac, Op.cit. n° 69 602، ه اهغبى اهلب هوخأسس اهخيو ، ٥ح٫٢ ؿ٬٧ؿجف - 2 . 29فظ لحد ، ه فجنؿ فجنؿ ، ٠ - 3 . ٢427حؿف دؿ جق٬ق جنح٫ ، ٠فظ لحد ، ه - 4 ١٠ ح١٧٢ جسإ١٬٠ . 09ج٠حؿذ - 5 . ٢427حؿف دؿ جق٬ق جنح٫ ، ٠فظ لحد ، ه - 67 - Guy Duranton . crédit-bail immobilier, Op.cit. n° 114 . 68فجنؿ فجنؿ ، ٠فظ لحد ، ه - 8

Page 112: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل الثاني التزامات المستأجر في عقد االعتماد اإليجاري

118

، ٬ظ٧ق ج٧حء د٠د جل ١٠ ف ؤ٪ ١٠1 جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ 412ـ ؤ٤٢ ٧د٠سي٩ ج٠حؿذ ٥ـ٣ ج٠وػر ، ٫٧ ٥ـج جوؿؿ ففز نؾه ٤ ٠وػر ٫ ج٧حء ، ؤ٧ ١٠ ف نؾه ٬لز ٤

١٠ ح١٧٢ جسإ١٬٠ ، ؤ١ ؤ٪ نؾه ٤ ٠وػر ٫ دحء جسإ١٬٠ ؤ١ ٬ػل ٠ػل ج٠سسخ ٬٧ؿ 76ج٠حؿذ جٯلح ، ١٠٧ ٬ؿ جل د٦ـج جنل ػلحخ ج٠سسخ ، ١٠٬ ٫ ػحل سػ جؾف جسدحف٣ ٠ػحح

د ج٠لسػ ١٠ ج٠ئ١٠ ، د٠سي٩ جٳ٠س٬حق جـ٪ ٩ جن٫ء ، ٬٧ودغ د٦ـ٣ جور ٠لس٬ؿج ١٠ ج٠. ١٧٬٧ ٠ئظف دؿ ـ جػ ٫ ٠حدر ج٠لسإظف دإلح 2 ١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ 664/0ففس٤ ج٠حؿذ

. 3جسإ١٬٠ جس٫ ؿ٦ح

٢٧ظؿ ؤ١ ٧ص٬ر جسإ١٬٠ س٫ ٫ جحؿذ ظ٬٠ جٯؾحف جس٫ ١٠٬ ؤ١ س٦ؿؿ جٯول ج٠ئظف دحلسص٢حء ، ػ٬ش سفى نفر جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ٩ ج٠لسإظف سإ١٬٠ جٯول يؿ 4 لدحخ جؾحور ٦ٴ٤جٯ

، ١٠٧ ؤ٠صر ٥ـ٣ جػ٧جؿش ، ؾف جػف٬ ٫ ج٠ػٴز جؾحير 5 ل جٯيفجف جس٫ ١٠٬ ؤ١ سو٬د٤، ١٠٬٧ ؤ١ ٬ن٠ل جسإ١٬٠ ج٧٢٠ٳز ١٠ 6جؾحير س٬٢ ج٠ئللحز ج٬٠٧٠ر ؤ٧ ج٠ئللحز ج٠و٢ر

.7ؿجز ٧سظ٬٦قجز ، ٧ػس٩ جديحث ج٧٠ظ٧ؿذ ٫ ج٠ػٴز ج٠ئظفذ ١٠ ٠

٠ح ٬نسف ٩ ج٠لسإظف اؾحف ج٠ئ١٠ ٫ ػحل سػ جؾف ج٠ئ١٠ ٤٬ ، ٧اؾحف ج٠ئظف ، ٧ٳ ٢٠٬ ١٠ ؤ١ ٬س ٥ـج جٱؾحف ١٠ دل 96ـ١٠69 جٯ٠ف 86/6ـ ػلخ ٠ح س٢ه ٤٬ ج٠حؿذ

.8ؿ ١٠ ؿ جسإ١٬٠ ، سحؿ٬ح ل٧ ػ٤ ، ٧س٢٬٠ح ٤ ١٠ جلس٬حث٤ ح٠ٴ ج٠ئظف دحسدحف٣ ج٠لس٬

١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ : " ٬وغ ج٧حء ١٠ ج٠ؿ١٬ ؤ٧ ١٠ ٢حثد٤ ، ؤ٧ ١٠ ؤ٪ نؾه ٤ ٠وػر ٫ ج٧حء ، ٧ـ ٠ ٠فجحذ ٠ح ظحء 412ج٠حؿذ - 1

. ٫079 ج٠حؿذ ٠ح ١٠٬ ج٧حء ؤ٬يح ٠ جسػ جلحد ١٠٠ ٬لز ٤ ٠وػر ٫ ج٧حء ٧٧ ح١ ـ ؿ١٧ ج٠ؿ١٬ ؤ٧ ف افجؿس٤ ٬ف ؤ٤٢ ٬ظ٧ق

ؿجث١ فى ج٧حء ١٠ ج٬ف اـج جسفى ج٠ؿ١٬ ٩ ـ ٧ؤد جؿجث١ د٦ـج جٳسفجى ". ١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ : " ج٠دح جس٫ وفز ٫ ػ ج٧٢٠ل ٠٬٧ح ٬ق ٤ ١٠ سف٬٠ ، ١٧٬ ٦ح ج٠س٬حق ٤٬ ٤ ...". 664/0ج٠حؿذ - 2 . 29جنؿ فجنؿ ، ٠فظ لحد ، ه . ف 491جؾوح٢٧ر ، ٠فظ لحد ، ه وؾف ؤػ٠ؿ - 3حػف٧خ ٧جق٧جز جلف٬ر ٧جػف٧خ جٯ٬٥ر ، ٧جس١ ...، ٧ـج ٥ٴ جٯول دلدخ ج٧٬خ جؾ٬ر ج٧٠ظ٧ؿذ ٤٬ . ٥ح٫٢ ؿ٬٧ؿجف، - 4

. 607، ٠فظ لحد ، ه اهغبى اهلب هوخأسس اهخيو5 - Cabrillac, Op.cit. n° 69 6 - Guy Duranton . crédit-bail immobilier, Op.cit. n° 113 7 - Ibid. n° 114 . 897دلح ٥ٴل ٠ل جٴخ ، ٠فظ لحد ، ه - 8

Page 113: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل الثاني التزامات المستأجر في عقد االعتماد اإليجاري

119

اهفسػ اهذب ـ نفج اهخأي ف حبل الم األضل اهيؤسس :

اـج جلسػ ٠د جسإ١٬٠ ، د٧٧ جؾف ج٠ئ١٠ ٤٬ ٧جسؾحـ جٱظفجءجز جٴق٠ر ، ب٤٢ ٬ظخ ج٫ ، ٧ػحر ج٦ٴ جظقث٫ ول ج٠ئظف .جس٬٬٠ق د١٬ ػحس١٬ ؤٳ ٠٥٧ح ػحر ج٦ٴ

أال ـ اهالم اهنو هألضل اهيؤسس :

٬وؿ دح٦ٴ ج٫ ول ج٠ئظف ق٧ج٤ ١٠ ج٧ظ٧ؿ ٬ر ؤ٧ ؿ وٴػ٬س٤ ٯؿجء ج٢٠ر ح ٢٥ح ، ٧جـ٪ 1٢٠٦٬ج٠و٧ؿذ ٤٢٠ دور ٬ر ، ٧ج٦ٴ ؿ ١٧٬ ٥ٴح ٠حؿ٬ح ٠ح ؿ ١٧٬ ٥ٴح ح٬٢٧٢ح

، ػ٬ش ٬ػ ٠٧٠حس٤ ٬٧ح٤٢ جـجس٫ ، ٧جسإ١٬٠ ٧٥2 ج٦ٴ ج٠حؿ٪ جـ٪ ؿ ٬و٬خ جٯول ج٠ئظف ؤ٧ ا٩ ؾإ ج٠لسإظف ٬ن٠ل حؿذ جٯؾحف جس٫ سلدخ ج٦ٴ ج٠حؿ٪ ٧جس٫ س١٧ ٢س٬ظر ٧ذ ح٥فذ ،

ؤ٧ ج٬ف ، ػ٬ش ٳ ٬سو٧ف جؾإ ١٠ ظح٢خ ج٠ئظف ػ٬حؿ جسح ٦ـج جٯؾ٬ف ٫ ٥ـ٣ ج٬٠ر .

٬٠٢٧ق ٫ ٥ـ٣ جػحر د١٬ جٯو٧ل ج٧٢٠ر ٧جٯو٧ل ٬ف ج٧٢٠ر .

ؿ ٫ ػحر ٠٬ح ٬س دحٯو٧ل ج٧٢٠ر ، ٢ظؿ ؤ١ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ٢٬ه ٩ ج٢لحؼ ج ١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ ، ٧جس٫ س٢ه ٩ ؤ٤٢ اـج 620/0، ٢٬د ٦٬ح ٢ه ج٠حؿذ ٥3ٴ٦ح ٥ٴح ٬ح

٥0744ز ج١٬ ج٠ئظفذ ٥ٴح ٬ح ، ٬لؽ جٱ٬ظحف دػ جح١٧٢ . ٧٥٧ ٠ح سي٫ د٤ ؤ٬يح ج٠حؿذ . ١٠4 جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ جف٢ل٫

١ س٬٧ى جسإ١٬٠ ٠دحنفذ ا٩ ج٠ئظف ، ػلخ ٠ح فؤ٢٬ح لحدح ، ٢٬٧س٫٦ ٧دحسح٫ سؿ نفر جسإ٬٠ جسقج ج٠لسإظف دؿ ؤلح جٱ٬ظحف . ٠ح ٬ق٧ل جسقج٤٠ دفؿ ج٧٢٠ل .

. 008جل٬ؿ ٬ؿ ٢ح٬ل ، ٠فظ لحد ، ه - 1١٠ ج٦ٴ ٢س٬ظر ١٧٬٧ ٥ـج ج٧٢ ـ ؤ١ ج٦ٴ جح٫٢٧٢ ٳ ٠٬ك ٠حؿذ جٯول ج٠ئظف ، ٤٢٧ ٬ػ٧ل ؿ١٧ ؤؿجث٤ ج٢٠ر ج٠و٧ؿذ ، - 2

ٳ ٬ن٦٠ح جسإ١٬٠ ، س٢وخ حؿذ ٩ جٯو٧ل جحف٬ر ، ٢ق ج٬٠ر ٢٠ر جح٠ر ، ؤ٧ جٳلس٬ٴء ٦٬ح ، ؤ٧ وؿ٧ف فجف ؤ٠حل سفى ،فظ لحد ، ، ٠ اإلسبس اهؾبسجاؿجف٪ دبؾٴث٦ح ٯلدحخ وػ٬ر ، ؤ٧ ٬ودغ نل جٯول ٠لسػ٬ٴ دلدخ جػفخ . دؿ جفقج جل٧٦٢ف٪ ،

. 006. جل٬ؿ ٬ؿ ٢ح٬ل ، ٠فظ لحد ، ه 480، 426ه ٤٢٠ 06. ٧ؿ ظحء ٫ ٧٠٢ـض ؿ جس٠حؿ ا٬ظحف٪ ، ٫ ج٠حؿذ 649، ٠فظ لحد ، ه اهغبى اهلب هوخأسس اهخيو ٥ح٫٢ ؿ٬٧ؿجف ، - 3

ح ٬ح . اٳ ؤ٦٢ح سف ٫ ج٭صحف ج٢حسظر ١ ج٦ٴ اـج ح١ فجظح ا٩ ٤٢٠ ٩ ؤ١ جؿ ٬سدف ٠ل٧ؾح د٧ذ جح١٧٢ اـج ٥ ج٠حل ج٠ئظف ٥ٴؤ٧ جص١٠ ؾإ ج٠لسإظف ، ٧د١٬ ٠ح اـج ح١ فجظح ؾإ ج٬ف ، ػ٬ش ٬د٩ ج٠لسإظف ٫ جػحر جٯ٩٧ ٠ق٠ح دحٳلس٠فجف دإؿجء ج٠٬ر جٱ٬ظحف٬ر

ل ٤٬ ج٠ئظف ١٠ ٠دح جسإ١٬٠ ، ؤ٠ح ٫ جػحر جصح٬٢ر ب١ ٠ئظف ٧ج٠لسإظف جفظ٧ ج٠س ٤٬ ٫ ج٧٠ج٬ؿ ج٠ػؿؿذ ٠ ٠فجحذ ٠ح ؿ ٬ػو . 676جدؿج٫ ، ٠فظ لحد ، ه ادفج٩٬٥ ج٬ف دحس٬٧ى دح ٯػح جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ . ٠ػ ٢ظ٨٧

4 E-M .Bey, Op.cit. fasc 650, n° 27 -

Page 114: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل الثاني التزامات المستأجر في عقد االعتماد اإليجاري

111

ؤ٠ح دح٢لدر و٧ل ٬ف ج٧٢٠ر ، ب١ ٥ٴ٦ح ٥ٴح ٬ح ، ٬ظل ١٠ ج٠لسإظف ٠ق٠ح دبحؿذ د٢حء جح٠ر ، ٴ ٠ظحل ٳ٢لحؼ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ٫ ٥ـ٣ جػحر ، جٯول جحف٪ سػز ٠لئ٬٧س٤

. ٩ ؤ١ ٬سػ٠ل ج٠لسإظف ج٠٬ر ج٠سد٬ر ول 1 ٬س سؾو٬ه ٠د جسإ١٬٠ س٬٧٠ل احؿذ د٢حء جحف٧جس٫ ٦٬ح جسإ١٬٠ ، ٧ؿ١٧ احء ج٠لسإظف ١٠ جسقج٤٠ دؿ ل ا٬ظحف ، ٥٧ـج ٠ح ٢وز ٤٬

. ١٠69/96 جٯ٠ف 60ذ ج٠حؿ

٥٧ـج ٫ فؤ٫٬ ٧٥ جلدخ ٫ سفر ج٠نف د١٬ ظل ج٠ئظف ٠ئ٥ٴ دى ٠د جسإ١٬٠ د٢ه جح١٧٢ اـج ح١ جٯول ج٠ئظف ٧٢٠ٳ ، ٧سف جؾ٬حف ٫ ٥ـج جٯ٠ف ٱفجؿذ جٯفج اـج ح١ جٯول

ج٠ئظف حفج .

ذبب ـ اهالم اهسشئ هألضل اهيؤسس :

٦ٴ جظقث٫ ول ج٠ئظف ٧٥ ق٧جل ظقء ١٠ ؤظقجث٤ ، ؤ٧ جػف٠ح١ ١٠ دى ٢٠ح٤ ، ٧٥٧ ج ، ٠٧ح ٢٠٦٬ح ٫ ٠لإر جسإ١٬٠ ج٦ٴ 2ح٦ٴ ج٫ ، ػ٬ش ؿ ١٧٬ ٠حؿ٬ح ، ٠ح ؿ ١٧٬ ح٬٢٧٢ح

ج٠حؿ٪ .

٧ؿ جٳس٠حؿ ٧ٳ ٬٠٢ق ٫ ج٦ٴ جظقث٫ د١٬ جٯول ج٧٢٠ل ٬٧ف ج٧٢٠ل ، اـ سسي١٠ جٱ٬ظحف٪ ١٬٧٢ ٢ك جٯػح ، ػ٬ش ٬سق ج٠لسإظف ٩ ٢س٤ دبحؿذ جٯول ا٩ ػحس٤ جٯ٩٧ ،

، 3 دبظفجء جسو٬ػحز ٧جس٬٬فجز ج٢٠حلدر ، ٧٦ ٬ؿؾل ي١٠ جسقج ج٠لسإظف دحو٬ح٢ر ٧جٱوٴعر جسإ١٬٠ دػلخ ٠٬ر ج٧جس٬ف ٧دؿ ـ ٧٬ ج٠ئظف دس٬٧ي٤ ١٠ ٠د جسإ١٬٠ جـ٪ ٬دي٤ ١٠ نف

ج٠ؿ٠ر ١٠ دل ج٠لسإظف ٧جس٫ سد١٬ ٠ح س٤ ٫ لد٬ل ـ ، اٳ ؤ١ ج٠لسإظف ٬سػ٠ل جف اـج . 4 ٫٬ ٠د جسإ١٬٠ جسر جٱظ٠ح٬ر ٱحؿذ جٯول ا٩ ػحس٤ جٯ٩٧

جس٫ سق 620/4ز د٤ ج٠حؿذ ػ٬ش ؤ١ ج٠لسإظف ٧٥ ج٠ق دح٬ح د٦ـج ج٠ل ، ؾٴح ٠ح ظحء ج٠ئظف دفؿ ج١٬ ج٠ئظفذ ا٩ جػحر جس٫ ح٢ز ٦٬ح ، دنف ؤ١ ٳ ١٧٬ ج٦ٴ جظقث٫ دل

ج٠لسإظف .

. 649، ٠فظ لحد ، ه أسس اهخيواهغبى اهلب هوخ٥ح٫٢ ؿ٬٧ؿجف ، - 1 . 009جل٬ؿ ٬ؿ ٢ح٬ل ، ٠فظ لحد ، ه - 2 . ٢849ظ٨٧ ادفج٬٥ جدؿج٫ ، ٠فظ لحد ، ه - 3 . 640، ٠فظ لحد ، ه اهغبى اهلب هوخأسس اهخيو٥ح٫٢ ؿ٬٧ؿجف ، - 4

Page 115: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل الثاني التزامات المستأجر في عقد االعتماد اإليجاري

111

٬٧ظخ جٱنحفذ ا٩ جف د١٬ ٥ٴ جحف ٥ٴح ٬ح ٥٧ٴ٤ ٥ٴح ظقث٬ح ، ػ٬ش ٬سق ج٠لسإظف ف ا٩ ػحس٤ جٯو٬ر ٩ ٢س٤ ٧دؿ اس٠ح ـ ٧٬ي٤ ج٠ئظف ١٠ ٫ ػحر ج٦ٴ جظقث٫ دبحؿذ جح

٠د جسإ١٬٠ .

ؤ٠ح ٫ ػحر ج٦ٴ ج٫ حف ، ح٠لسإظف ٳ ٬سق دبحؿس٤ ا٩ ػحس٤ جٯو٬ر ٩ ٢س٤ ، ٧ا٠٢ح جحف دنل ٫ ١٠ ٠د جسإ١٬٠ جـ٪ ٬ؾوه ٦ـج ج٠ل ، ٧ظحء ٥ـج جف ٢س٬ظر ٠ح ٫ احؿذ د٢حء

. اٳ ؤ١ ٥ـج ٬د ٫ فؤ٫٬ ؤ٬يح ٩ ج٧٢٠ٳز ٬1سػ٤٠ ١٠ اف٥ح ٠ح٫ ٠لسإظف ١٠٬ ؤ١ ٳ جيؾ٠ر حل١ ٧جحثفجز .

اهيتحد اهذب ـ االهخشايبح غس اهيبهج :

ر ٫٥٧ جٳسقج٠حز جس٫ ٳ سنل جظح٢خ جلد٫ ٫ ـ٠ر ج٠لسإظف ، ـ ؤ٦٢ح ٬لز ـجز د٬ ٠ح٬ر، ٧ا٠٢ح سس٬٠ق دإ٦٢ح جسقج٠حز ج٬ح د٠ل ، ح٠لسإظف ٠ق د٧٠ظخ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ج٬ح ددى جٯ٠حل ٧جس٫ ٬س ج٢ه ٦٬ح ؤلحلح ١٠ ؤظل ج٠ػحر ٩ جٯول ج٠ئظف ١٠ ظ٦ر ،

٦ـ٣ ٧ج٠ػحر ٩ ػ ٬٠ر ج٠ئظف ٦ـج جٯول ١٠ ظ٦ر ؤؾف٨ ، ٦٧ـج ب٫٢٢ لإسفى جٳسقج٠حز ١٠ ؾٴل سل٬ ٥ـج ج٠دػش ا٩ ٠د١٬ ، ؤسف ٫ ج٠خ جٯ٧ل ٳسقج ج٠لسإظف دح٠ػحر ٩ جٯول ج٠ئظف ، ؤ٠ح ٫ ج٠خ جصح٫٢ لإسف ٳسقج٤٠ دح٠ػحر ٩ ػ ٬٠ر

ج٠ئظف ول ج٠ئظف .

: اهيعوة األل ـ االهخشاى تبهيحبفغج ؽو األضل اهيؤسس

، ب٤٢ ٬ ٤٬ ٤ ٫ ٠حدل ػ جٳ٢سح ج٧٢٠٠ع ٬سدف جٯول ج٠ئظف ؤ٠ح٢ر ٫ ٬ؿ ج٠لسإظف ، جٯول ج٠ئظف ، ٥ـج جٯ٠ف جـ٪ ٳ ١٧٬ اٳ ١٠ ؾٴل جلس٠حل ٥ـج جٯول دح٠ػحر ٩ جسقج

٤٬ ، ١٠٧ ؾٴل و٬ح٢س٤ دنل ؿجث ٠٧لس٠ف . جٳسح دػلخ ٠ح ؤؿ ٤ ٧٧ح ٠ح سجلس٠حٳ ػل٢ح

اهفسػ األل ـ االهخشاى تبالضخؾيبل اهحض هألضل اهيؤسس :

دحلس٠حل جٯول ج٠ئظف ٩ ج٢ػ٧ ج٠س ٤٬ ٫ جؿ ، ١٧٬٧ ـ دحلس٠حل ج٠لسإظف٬سق جٯول ج٠ئظف جلس٠حٳ حؿ٬ح ٧نؾو٬ح .

. 640، ه ج٠فظ ٢ل٤ - 1

Page 116: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل الثاني التزامات المستأجر في عقد االعتماد اإليجاري

112

اهؾبر هألضل اهيؤسس : أال ـ االضخؾيبل

٬ ٩ حس ج٠لسإظف جٳسقج دحلس٠حل جٯول ج٠ئظف ػلخ ٠ح ٧ جٳسح ٤٬ ٧دف٬ر ٠حدر في٤ ، ٠ح ٬ظخ ٩ ج٠لسإظف ج٠ػحر ٩ جٯول ٠ص٠ح ٬ل فخ جٯلفذ جػف٬ه ،

ء ٥ـج ٧٠جح ٧جؿ جح٠ر ، ٧ؿ ظح1 96ـ١٠69 جٯ٠ف 7، ٧86/6 ٥٧81ـج ػلخ ٢و٫ ج٠حؿس١٬ .2ج٠ؿ٫٢ ١٠ جح١٧٢ ١660 ؾٴل ٢ه ج٠حؿذ ٫ جٱ٬ظحف ، ٧٥٧ ٠ح ٦٬ف ٠

٧ٳ ٬نسف ؤ١ ٢٬ه جؿ ٩ ٧٢ جٳلس٠حل وفجػر ٧ا٠٢ح ٬ظ٧ق ؤ١ ٬لسؾه ـ ي٢٠ح ١٠ ظ٤ ١٬٠ . بـج جس جفح١ ٩ ؿ جلس٠حل جٯول ٫ 3٧ ف٧ جسحؿ ؤ٧ ١٠ ف جظ٦ر

ج٠س٢ ٩ ج٠لسإظف جلس٠ح٤ ٫ ٥ـج ج٧ظ٤ .

٬٧نسف ٠٧٠ح ؤ١ ١٧٬ جٳلس٠حل ٧ح س٠٬حز ج٧٠فؿ ، ٧جس٫ س١٧ حؿذ ٠ػؿؿذ ٫ س٬خ .4 ٬نفع دحسو٬ل ف٬ر جٳلس٠حل

٩ ج٠لسإظف جلس٠حل جٯول ٫ جنف٧ جحؿ٬ر ٴلسٴل ، ٠٠ح ٫٢٬ ٢٠ جسل ٫ ، ٠٠ح ٬ئؿ٪ 5جٳ٢سح، ٢٧وؿ د٤ ٢٥ح جٳلسٴل ج٠ف جـ٪ ٢٬ظف ٤٢ الحؿ جٯول ٧لفر ج٥سٴ٤

. 6ا٩ ج٢حؿ ٠لئ٬٧ر ج٠لسإظف ، ٬٧نل ؤػؿ جٯلدحخ ج٠نف٧ر لؽ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪

د٬ل ٥ـ٣ جسؿجد٬ف ٩٧ ج٠لسإظف جسؾحـ جسؿجد٬ف جيف٧ف٬ر ٢ؿ جلس٠حل جٯول ج٠ئظف ، ١٠٧ ٧ي ٥ـج جٯؾ٬ف اـج ح١ ٧٢٠ٳ ٫ ٧٠ ٬ي١٠ ػل١ جلس٠ح٤ ٧سن٤٬ ، دسصد٬س٤ ٧جػو٧ل ٩ ظ٬٠ س٧جد٤ جٴق٠ر ٳلس٠ح٤ دنل ٬ئؿ ج٠ػحر ٤٬ ، ٧ـ ؾٴل جلححز ج٠س ٦٬ح ، ؤ٠ح

٬سق ج٠لسإظف ؾٴل ٠ؿذ جٳ٢سح دحٯول ج٠ئظف ، دحلس٠حل ٥ـج جٯول ػلخ جٳلس٠حل ج٠س ٤٬ : " 96ـ١٠69 جٯ٠ف 81ج٠حؿذ - 1

٧ؤ١ ٬ػح ٤٬ ٠ص٠ح ٬ل فخ جٯلفذ جػف٬ه ".٫ ػحر ١٠ ٢ك جٯ٠ف : " ...جٳسقج دحلس٠حل جٯول ج٠ئظف ػلخ ٠ح ٧ جٳسح ٤٬ ٧دف٬ر ٠حدر في٤ ، ٧ـ 86/6ج٠حؿذ

ل٧ز ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ١ ج٧٠ي٧ ..." ١٠ ٢ك جٯ٠ف : " ...جٳسقج دحٳس٢حء دحٯول ج٠ئظف ٧ج٠ػحر ٤٬ ٠ص٠ح ٬ل فخ جٯلفذ جػف٬ه ، ٧سػ٠ل ج٠لئ٬٧ر ٠٬ح 86/7ج٠حؿذ

ح٤ جلس٠حٳ حؿ٬ح ؤ٧ ٠س ٤٬ ... ".٬ػ جٯول ج٠ئظف ، ؤص٢حء ج٢سح٤ د٤ ، ١٠ اسٴ ؤ٧ ٥ٴ ٬ف ٢حسط ١ جلس٠١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ : " ٬سق ج٠لسإظف دإ١ ٬لس٠ل ج١٬ ج٠ئظفذ ػلد٠ح ٧ جٳسح ٤٬ ، ب١ ١٬ ٢٥ح جسح ٧ظخ ٩ 660ج٠حؿذ - 2

ج٠لسإظف ؤ١ ٬لس٠ل جد١ ج٠ئظفذ دػلخ ٠ح ؤؿز ٤ ". . 098ه جل٬ؿ ٬ؿ ٢ح٬ل ، ٠فظ لحد ، - 34 - Cabrillac, Op.cit. n° 57 491ه ، ٠فظ لحد ، . ٢حؿف دؿ جق٬ق جنح٫ . 5 - 8Guy Duranton . crédit-bail mobilier, Op.cit. n° 13 6 - 6 Ibid. n° 13

Page 117: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل الثاني التزامات المستأجر في عقد االعتماد اإليجاري

113

حفج و٢ح٬ح ٴ ٬ظ٧ق جلس٠ح٤ اـج ح١ حفج ب٤٢ ٬س١٬ جلس٠ح٤ دػلخ ٠ح ؤؿ ٤ ، بـج ح١ .1ل١ ؤ٧ ٯفجى سظحف٬ر ، ٠ح ٢٠٬ ٩ ج٠لسإظف ؤ١ ٬ي ٤٬ ٧٠جؿج ٠سظفذ ؤ٧ ٠س٦در

٥ـج ٤ ٫ احف جس٠٬٢حز ٧جفؾه ج٠سر دحلس٠حل جٯول ج٠ئظف ، ػ٬ش ٩ ج٠لسإظف ٧وح ٢ؿ جػ٬حقذ ، ٢ؿ ٢ل ٧جلس٠حل جػسفج ل ج٧ج١٬٢ ٧جس٠٬٢حز دنل وحف ، ٧ج٠در ؾو

.2 جٯول

٠ح ؿ ٬سخ جلس٠حل جٯول جػو٧ل ٩ سفؾ٬ه ؤ٧ ج٬ح دبظفجءجز اؿجف٬ر ، ٬س٧ظخ ـ٩ ج٠لسإظف جػو٧ل ٩ ـ جسفؾ٬ه ٧اس٠ح س جٱظفجءجز ، ٬٧وؿف جسفؾ٬ه دحلـ ج٠ـئظف ،

٤ ٢٬٧س د٤ د٧٠ظخ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ٬٧سػ٠ل ٬٧ـف ٤٬ ؤ١ جٯول ٫ ػ٬حقذ ج٠لسإظف ٬لس٠ج٠لسإظف حر جفل٧ ٧جيفجثخ ج٠ففذ ح٢٧٢ح ٧ظ٬٠ ج٢حز جٴق٠ر ـ ، ٠٧صح٦ح اـج ح١ جٯول ج٠ئظف ل٢٬ر ؤ٧ حثفذ ، ب٦٢ح سؾي ؿ٬ؿ ١٠ جٱظفجءجز ٳ٢سحل ٬٠س٦ح ٧جس٫ ٬سـق ج٠لـسإظف

ل ٠ح ٬سفسخ ١ ـ ١٠ ٢حز ٬٧ف٥ح ، بـج ح١ جٯول ج٠ئظف حفج ٧ظـخ دبس٠ح٦٠ح ، ٬٧سػ٠ل . 3سلظ٤٬ ٫ ٠وػر جن٦ف جحف٪

٧سس٧ ٬٬ر جلس٠حل جٯول ج٠ئظف ٩ د٬س٤ ، ٩٧ ٢نـح ج٠لـسإظف ، اٳ ؤ١ ٠٠حفلـر : ٫4 ٧فج ، ٤٢٧ ٬ؾي نف٧ سس٠صل ٢نح ٠ح٬ف ٠ح ٧فؿ ٫ جؿ ٳ ٬ؿ ٠ػ

س٬ف جف٧ جٳسوحؿ٬ر ، جس٫ س٧ظخ ٩ ج٠لسإظف س٬٬ف ٢نح٤ دنل ٫ ؤ٧ ظقث٫ د٠ح - ٬س٠حن٩ ٠ ٥ـ٣ جف٧ .

ؤ١ ٬س ج٢نح جظؿ٬ؿ ٠ جفى جـ٪ ؤؿ ٤ جٯول ج٠ئظف . -

. ٠692فظ لحد ، ه . ٥ح٫٢ ؿ٬٧ؿجف ، ج٢ح جح٫٢٧٢ سإظ٬ف جس٫٬٧٠ ، 29جن٦ح٧٪ ، ٠فظ لحد ، ه ؿف٪ دؿ جسحع - 1

. 481جٴخ ، ٠فظ لحد ، ه دلح ٥ٴل ٠ل2 - 4Guy Duranton . crédit-bail mobilier , n° 13 . 499جؾوح٢٧ر ، ٠فظ لحد ، ه . وؾف ؤػ٠ؿ 499 ٢حؿف دؿ جق٬ق جنح٫ ، ٠فظ لحد ، ه - 3 . 481 ، ٠فظ لحد ، ه دلح ٥ٴل ٠ل جٴخ - 4

Page 118: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل الثاني التزامات المستأجر في عقد االعتماد اإليجاري

114

٢٧ظؿ ؤ٤٢ ٢حؿفج ٠ح .1ج٠فف ٫ جؿ ؤ١ ٧٬ج ج٠ئظف دنل وف٬غ ٩ س٬٬ف ج٠لسإظف ٢نح٤ - . 2 اٳ اـج ٧ظؿز ؤلدحخ ؾ٬فذ ٠٧نف٧ر ٬فى ج٠ئظف ـ ،

٬٧ػفه ج٠ئظف ٩ ؤؾـ س٦ؿ ١٠ ج٠لسإظف دؿ اػؿجش ؤ٪ سؿ٬ل ؤ٧ سػ٬٧ل ٫ ج٠ؿجز

، ٠٦٠ح ح٢ز 3 ٧ٳ ج٬ح د٦٢ح ؤ٧ سػ٦٬٧ح ؿ١٧ اـ١ ٠س٧خ ١٠ ج٠ئظف ؤ٧ ج٭ٳز ٧٠ي٧ جؿ ،١٠ 664/0، ٥٧ـج ٧٠ج ٠ح ظحء ٫ ج٧جؿ جح٠ر ، ٫ ٢ه ج٠حؿذ 4 جٯلدحخ جس٫ سؿ٧ ـ

. 6 ، ـ ؤ٤٢ ٳ ١٠٬ ٠لسإظف س٬٬ف جلس٠حل جٯول ج٠ئظف ؿ١٧ ٧٠جر ج٠ئظف5جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ . 7 ٧86/1ـج ٠ح ظحء ٫ جٯ٠ف ج٠س دحٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ٫ ج٠حؿذ

٠٧ح ٬ظخ ٩ ج٠لسإظف جلس٠حل جٯول ج٠ئظف ٩ ج٧ظ٤ ج٠فف ، ٧دنل ػل١ ، ب٤٢ ٬ظخ ، ٧ؤػل١ ٤٬8 ؿ سف جٯول ؿ١٧ جلس٠حل اـج ح١ ٥ـج جسف ل٬لدخ يففج ول ج٠ئظف

ؿ٣ ٠صحل ٩ ـ سف ج٠ػل جسظحف٪ ؿ١٧ جلس٠حل ٠٠ح ل٬ئؿ٪ ا٩ ج٢ؾحى ٠٬س٤ جسظحف٬ر ٧٠ٴث٤ ٠٠ح ل٬ئصف دحلخ ٩ ج٠ئظف ؾحور اـج س جٯؾـ د١٬ جٳسدحف ٠لإر ا٠حل ج٠لسإظف

ؾ٬حف جنفجء ج٧٢٠٠ع ٤ ١٠ ؿ٤٠ .

٠ح ٬ػس ج٠ئظف دػ س٠ ؤ٬ر ٠ػحز ؤ٧ سي ول ج٠ئظف ، ػ٬ش سودغ ٧فج ٧ػ٠ح ٢٠ػر ؤ٧ س٬٧ى ١٠ ج٠ئظف ٠ ؿ ا٠ح٬٢ر جٳػسظحض ٤٬ ٠ح ٤ ، ٥ـج جس٠ د٧ذ جح١٧٢ ؿ١٧ ؤ٬ر

.٧Guy Duranton . crédit-bail Immobilier , Op.cit .n° 117اٳ ب٤٢ ١٠٬ ؤ١ ١٧٬ ٧٠ي٧ح لؽ - 1يففج ٠ئظف ، بـج ج٢س٩ جيفف ظحق جس٬٬ف ، ٧سؿ٬ف ٠ح اـج ح١ ٬سفسخ ل٬لدخ ـ ؤ١ ٢٠ س٬٬ف جٳلس٠حل ٳ ١٧٬ حؿذ اٳ اـج ح١ - 2

٧٥ ١٠ ج٠لحثل ج٧٠ي٬٧ر جس٫ ٬لسل د٦ح حي٫ ج٧٠ي٧ ؿ١٧ فحدر ٤٬ ١٠ ج٠ػ٠ر ج٬ح ٠س٩ ٩ س٬٬ف جٳلس٠حل يفف ١٠ ؿ٤٠ . 091ح١ جلسؾٴو٤ لحثح ٧٥٧ جٯ٠ف ج٠د ٫ ٬٠ؿج١ جٱ٬ظحف . جل٬ؿ ٬ؿ ٢ح٬ل ، ٠فظ لحد ، ه

٠ك جٯول ج٠ئظف ، ٦٧ـج ٬ظخ ٩ ج٠لسإظف جسقج ١٧٬٧ جٱـ١ ٫ ٥ـ٣ جػحٳز ؾحوح د٧٢ ١٬٠ ١٠ جسػ٬٧ل ٧جس٬٬ف جـ٪ ؿ ٬ - 3 ٢ح٤ ٠٧ؿج٣ .

. ٢492حؿف دؿ جق٬ق جنح٫ ، ٠فظ لحد ، ه - 4 ١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ : " ٳ ٬ظ٧ق ٠لسإظف ؤ١ ٬ػؿش دح١٬ ج٠ئظفذ ؤ٪ س٬٬ف دؿ١٧ اـ١ ٠س٧خ ١٠ ج٠ئظف ". 664/0ج٠حؿذ - 5ج٬ح ٠٬ح ٬س دؿ جٱ٬ظحف ، ٢ؿ سظح٧ق ج٠لسإظف ػ٤٧ ٠٬ح ٬س دس٬٬ف جٳلس٠حل ، ٩ ؤ١ ـ ؿ ٧ؿ جلسف جظس٦حؿ ج٠ػ٠ر - 6

. 68، 64دؿ جلٴ ـ٬خ ، ٠فظ لحد ، ه ٬ئؿ٪ ا٩ لؽ جؿ ؿ١٧ اـجف .ػؿجش ؤ٪ س٬٬ف ول ج٠ئظف ، ؤ٧ سظ٬٦ق دؿ١٧ اـ١ ج٠س دحٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ : " ... جٳسقج دؿ ا ١٠69/96 جٯ٠ف 86/1ج٠حؿذ - 7

٤ ج٠ئظف ، ٠٦٠ح ح٢ز جٯلدحخ جس٫ سؿ٧ ـ ، ٳل٠٬ح اـج ح٢ز ٥ـ٣ جس٬٬فجز ؤ٧ جسظ٬٦قجز س٦ؿؿ لٴ٠ر جحف ج٠ئظف ٧س٢ه ١٠ ٠٬س جسظحف٬ر ... ".

. 870 ، 140، ٠فظ لحد ، ه اإلسبس اهؾبسجدؿ جفقج جل٧٦٢ف٪ ، - 8

Page 119: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل الثاني التزامات المستأجر في عقد االعتماد اإليجاري

115

٠٦٠ح ح٢ز جنف٧ ج٠حؿ٬ر ٦ـج جي ، ٠ح ٬س ٩ س٦ؿ ج٠لسإظف دبحؿذ جٯول ا٩ ػحس٤ . 1جد٬٬ر دؿ سفذ ٢٬٠ر ٠ جس٬٧ى ١ ؤ٬ر ؤيفجف ؿ سو٬د٤ ظفجء ـ

ذبب ـ االضخؾيبل اهشذض هألضل اهيؤسس :

٬فى ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ٩ ج٠لسإظف جلس٠حل جٯول ج٠ئظف جلس٠حٳ نؾو٬ح دإ١ ٬ػف ٬لسإصف ٧ػؿ٣ دحلس٠ح٤ ، ٢٠٬٧ ٤٬ ل سوف ١٠ نإ٤٢ ؤ١ ١٠٬ ٬ف٣ ١٠ جٳ٢سح د٤ ،

وف ٢حل ٤٬ سإظ٬ف٣ ١٠ جدح١ ٧جلسدؿج٤ ٧احفس٤ ، حػف ج٠ف٧ى ٩ ج٠لسإظف ٬س دل س .2 ٬٠ر ٠٬٧سؿ ـ ا٩ ؤ٠حل جٱؿجفذ

٠٧صحل ـ ٧ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ جحف٪ جس٫ سل٠غ دنل ج٠ػٴز ١٠ ؤظل ج٬ح د٢نح سظحف٪ ، ٢ظؿ٥ح سفى ٩ ج٠لسإظف جلسٴٳ نؾو٬ح ٠ػل ، ٧س٢٠ ٤٬ ؤ١ ٬ظل ٠ػ٤ جسظحف٪

جٯول ج٠ئظف ٧٢٠ٳ ب٤٢ ٳ انحل اـج ح١ ٬لس٠ل ٫ ٠ػل . ؤ٠ح اـج ح٧٠3١ي٧ ا٬ظحف سل٬٬ف .4سظحف٪ ٠ئظف ا٬ظحف سل٬٬ف دؿ ادفج ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪

٬ئؿ ـ ، ٠ح ٢ظؿ ؤ١ نفحز جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ 96ـ١٠69 جٯ٠ف ٠٧86/00ح ظحء ٫ ج٠حؿذ ظف ١٠ جس٢حقل ١ جٯول ٧٠ي٧ جؿ، سي ؿجث٠ح نفح وف٬ػح ٫ ٧ؿ٥ح ج٧٠٢ـظ٬ر ٢٠٬ ج٠لسإ

.١٧5 ؤ٪ ١٠ جٳسقج٠حز جس٫ ٬في٦ح

٥٧ـج ٠ح ٧٥ ظحف د٤ ج٠ل ٫ ٧ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ جف٢ل٬ر ، ١٧ ج٠نف جف٢ل٫ ٢٬ه ٩ ٢٠ ج٠لسإظف ١ جس٢حقل .

ج٢ه ٩ ـ ، دحسدحف٣ ١٠ اٳ ؤ١ ٥ـج ٬ف ٳق ، ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ٬ك دػحظر ا٩ ، ٧6ؿ جٯ٠ح٢ر ، ٧ؤ٪ اؾٴل دنف٤٧ ؿ ٬فى ج٠لسإظف ٠سحدر جظ٢حث٬ر ٩ ظف٠٬ر ؾ٬ح٢ر جٯ٠ح٢ر

1 - Guy Duranton . crédit-bail mobilier, Op.cit. n° 138. ٢492حؿف دؿ جق٬ق جنح٫ ، ٠فظ لحد ، ه . . 696، ٠فظ لحد ، ه اهغبى اهلب هوخأسس اهخيو٥ح٫٢ ؿ٬٧ؿجف ، - 23 - Guy Duranton . crédit-bail Immobilier, Op.cit. n° 117 4 - Guy Duranton . crédit-bail mobilier, Op.cit. n° 136 . ٢479حؿف دؿ جق٬ق جنح٫ ، ٠فظ لحد ، ه - 5

Page 120: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل الثاني التزامات المستأجر في عقد االعتماد اإليجاري

116

٥٧ـج ٤ فجظ ا٩ ؤ١ جس٢حقل ٬ؾل دحٳسدحف جنؾو٫ جـ٪ ٧٬ ٤٬ جؿ ، ٧جػ٠ر ١٠ ٥ـج ، 1٧حء دحٯظفذ دح٢ف ا٩ ٧ي٬س٤ ج٠ح٬ر ج٠لسفذ ج٢٠ ٧٥ جٱدحء ٩ جسقج ج٠لسإظف جنؾو٫ دح

دؿ اظفجء جسػ٬ ١٠ ج٠ئظف ٧د٤٧ س٬٧٠ل ج٬٠ر ، ب١ ٧ظؿز ٫ نؾه ج٠س٢حقل ٤ ٠ح ٬ئ١٠ ، ٧اٳ ب٤٢ ١٠٬ ؤ١ س٢ؿ ٠لئ٬٧س٦ح 2ج٧حء دػ٦٧ح ج٠ح٬ر ٬ك ٢٥ح ١٠ ٠دفف في٦ح ٥ـج جس٢حقل

حل جػ . ٩ ؤلحك جسل ٫ جلس٠

ب١ ٧جز ٩ ٥ـج جس٢حقل ب٦٢ح سنسف حؿذ ي٠ح١ ج٠لسإظف س٬٢ـ ج٠س٢حقل ا٤٬ ٳسقج٠حس٤ جؿ٬ر ، اٳ ؤ٦٢ح ٫ جػ٬ر ٫ ٩٢ ١ ٥ـج ٧ف٧ؿ ٥ـج جي٠ح١ ٫ ج٧جؿ جح٬٢٧٢ر جؾحور دحس٢حقل

٢حنثر ١ س٬٢ـ جس٢حقل ، ١٠ ػ٬ش ؤظفذ ٠ح فؤ٢٬ح لحدح ، ٬٧ ٩ حس ج٠لسإظف ظ٬٠ ج٢حز ج .3ج٢ل ٧احؿذ سف٬خ جٯول ٧سن٤٬ ، ٠ح ٬س جٳسح ٩ سػ٠ل ج٠س٢حقل ا٤٬ س ج٢حز

٫٧ ل جٯػ٧جل ٳ ٬ظ٧ق ٠لسإظف ؤ١ ٬س٢حقل ؤ٧ ٬ئظف جٯول ٳلس٠حل ٬ؾس ١ جٳلس٠حل . 4جٯول ج٠ئظف ، ؤ٧ ٳلس٠حل ١٧٬ ؤصل دثح ؤ٧ ج٠لسحؿ ١٠ د٬ر ج١٬٠ ٫ جؿ ،

٧ٳ ٬لسص٩٢ ١٠ ٥ـج اٳ و٧فذ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ج٠فسؿ ػ٬ش ٬ؿ سإظ٬ف جٯول ١٠ جدح١ .٢5وفج ٫ جؿ

٧لإؾوه ٠٬ح دؿ ظقث٬ر ٠لسر ؤحط ٦٬ح دحسو٬ل ٠لإر س٢حقل ج٠لسإظف ١ جٯول ٬ف٣ ١٠ جدح١ ، ٠ح ٦ـ٣ ج٠لإر ١٠ ؤ٬٠٥ر ٫ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ .ج٠ئظف، ؤ٧ ج٬ح دسإظ

ذبهذب ـ نفج ظيب االهخشاى تبضخؾيبل ؽبر شذض هألضل اهيؤسس :

ي٠ح١ ٬ح ج٠لسإظف دحسقج٤٠ دحلس٠حل جٯول ج٠ئظف جلس٠حٳ حؿ٬ح ٧نؾو٬ح ، ٧ؿ اظفجء ف ج٠نف ٠ئظف جػ ٫ ٠فجدر ػحر جٯول ، ٥٧ـج ػلخ سؿ٬ٴز ٩ جٯول ج٠ئظف ، ؿ ف

د٢و٦ح ٩ ؤ٤٢ ٬ظخ ٩ ج٠لسإظف ؤ١ ٬ل٠غ ؾٴل 96ـ١٠69 جٯ٠ف ٠88/4ح ظحء ٫ ٢ه ج٠حؿذ

، ػ٬ش ١٠٬ ؤ١ ٬سفى ج٠لسإظف ٧دحز جظ٢حث٬ر ج٠ففذ 696، ٠فظ لحد ، ه اهغبى اهلب هوخأسس اهخيو٥ح٫٢ ؿ٬٧ؿجف ، - 1

١٠ ح١٧٢ ج٧دحز . ٫879 ٢ه ج٠حؿذ . 609ج٠فظ ٢ل٤ ، ه - 2 . 600ج٠فظ ٢ل٤ ، ه - 3 . 842ا٬حك ٢حو٬ ، ٠فظ لحد ، ه - 4 . 696، ٠فظ لحد ، ه اهغبى اهلب هوخأسس اهخيو٥ح٫٢ ؿ٬٧ؿجف ، - 5

Page 121: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل الثاني التزامات المستأجر في عقد االعتماد اإليجاري

117

٠ؿذ جٱ٬ظحف ٠ئظف دحؿؾ٧ل ا٩ ج٠ػٴز جس٫ ٧٬ظؿ د٦ح جٯول ج٧٢٠ل ج٠ئظف ػس٩ ٬سل٩٢ ٤ ول .٠٠حفلر ػ٤ ٫ ٠فجدر ػحر ٥ـج جٯ

٠ح سئؿ جنفحز ج٠٠حفلر ٴس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ٥ـج جػ ج٠ؾ٧ل ٦ح دسي١٬٠ جؿ د٧٢ؿج س٢ه .2. ػ٬ش سس ٥ـ٣ جفحدر دنل ؿ٧ف٪ ٩ سفجز ٬س سػؿ٬ؿ٥ح دحٳسح د١٬ جف٩1١٬ ٥ـ٣ جفحدر

ر جلس٠حل ج٠لسإظف ول اٳ ؤ١ ٥ـ٣ جفحدر ٳ س١٧ دنل ٠ ، ػ٬ش ٳ ٬ؾ٩ ٠ح ٫ فحد ١٠ ن ٯلفجف٣ جسظحف٬ر ، ٦٧ـج ٬ظخ ؤ١ ٳ س٧ ٥ـ٣ جفحدر ج٠ل ؿجؾل ٠نف٧ ج٠لسإظف ، ٠ح ٬ظخ جػسفج ؤ٧حز ج٠ل ، ٧ؤ١ ٬س ـ دػي٧ف ج٠لسإظف ؤ٧ ١٠ ٬٢٬د٤ ، ٧ؤ١ ٳ ٬ح٫ ج٠ئظف ؤ٧ ١٠

٢ؿ ٬ح٤٠ دحفحدر، ٴ ٬سظح٧ق ٫ جلس٠حل ػ٤ ٢٬سؿد٤ ـ ٫ ٠٠حفلر ٥ـج جػ ، ٬٧سػف٨ جلفر .3ػؿ٧ؿ ػل١ ج٬٢ر ؤ٧ جفى جـ٪ ١٠ ؤظ٤ فف ٤ ٥ـج جػ

بـج صدز ٠ئظف ٠ؾحر ج٠لسإظف ٳسقج٤٠ دحٳلس٠حل جحؿ٪ ٧جنؾو٫ ول ج٠ئظف ، ٬ػ ٬ر ٧جٱؿجف٬ر ، ؤ٧ خ لؽ جؿ ٤ ػ٦٢٬ح س٧ظ٤٬ ا٢ـجف ٠لسإظف ديف٧فذ جس٬ؿ دحٯو٧ل ٧ج٧جؿ ج٢

، دخ جس٬٧ى ٠ح ٢ح٤ ١٠ يفف دلدخ جلس٠حل جٯول ٫ ٬ف ٠ح س ٩4 ٠لئ٬٧ر ج٠لسإظف . 5 جٳسح ٤٬

اهفسػ اهذب ـ اهخشاى اهيضخأسس تضبج األضل اهيؤسس :

، 6لخ ج٧جؿ جح٠ر ٲ٬ظحف جحؿ٪٬ جٳسقج دحو٬ح٢ر ٫ جٯول ٩ حس ج٠ئظف ، ٥٧ـج ػ ٩ ؤ١ ٧٬ د٦ح ، اٳ اـج ح٢ز جسف٠٬٠حز يف٧ف٬ر ٴ٢سح ٧دل٬ر ، ؿ ظف٨ جف6جحؿ٪

١ دحسدحف ج٠ئظف ٠ح جن٫ء ، ،1 جٱ٬ظحف٬ر ، ٫٥٧ جٱوٴػحز ج٠ف٧ر دحسف٠٬٠حز7 ج٠لسإظف

٩ ؤ١ ٢٠٬غ ٠ئظف ٤٬٧٠٧ ، ٧ؤ٪ ٠٧صح٦ح ٢ه ج٠حؿذ جسحلر ١٠ جنف٧ جح٠ر د٢ جٱلٴ٫٠ جؿ٫٧ س٬٠٢ر : " ٧٬ج ج٠ئظف - 1

نؾه آؾف ٧٠ى ١٠ د٤ دحؿؾ٧ل ٫ ظ٬٠ جٯ٧حز ج٢٠حلدر ٫٧ ج٧٠ جـ٪ س٧ظؿ ٤٬ ج٠ؿجز ، ٧ـ دفى سس٬م ج٠ؿجز ٧ػه . 069جؾوح٢٧ر ، ٠فظ لحد ، ه وؾف ؤػ٠ؿ ػحس٦ح ". ٧فؿز ٫

. ٢881ظ٨٧ ادفج٬٥ جدؿج٫ ، ٠فظ لحد ، ه - 2 . 496ه ، ٠فظ لحد ، ٢حؿف دؿ جق٬ق جنح٫ . 489دلح ٥ٴل ٠ل جٴخ ، ٠فظ لحد ، ه - 3 . ٢496حؿف دؿ جق٬ق جنح٫ ، ٠فظ لحد ، ه - 4 . 099جل٬ؿ ٬ؿ ٢ح٬ل ، ٠فظ لحد ، ه - 5 ٫ .١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ جف٢ل ١٠0740 جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ ، ج٠حؿذ 676ج٠حؿذ - 6 . 406، 499، ٠فظ لحد ، ه اإلسبس اهؾبسجدؿ جفقج جل٧٦٢ف٪ ، - 7

Page 122: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل الثاني التزامات المستأجر في عقد االعتماد اإليجاري

118

يف٧ف٬ر ػ ج١٬ ج٠ئظفذ ١٠ ج٦ٴ ، ، ب٤٢ ٬ ٤٬ جسقج دحو٬ح٢ر اـج ٠ح ح٢ز جسف٠٬٠حز ١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ ، ٠ح ٬ظ٧ق ؤ١ ٧٬ 676ح٠ئظف ٠ق دح٬ح د٦ح ، ػلخ ٠ح ٢وز ٤٬ ج٠حؿذ

١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ . 629/4د٦ح ج٠لسإظف اـج ح٢ز ٠لسظر ٩ ٢ر ج٠ئظف ، ػلخ ٢ه ج٠حؿذ

جٱ٬ظحف٪ ، ٬سق ج٠لسإظف دو٬ح٢ر جٯول ج٠ئظف إ٤٢ اٳ ؤ٤٢ ٢٧فج ؾو٧و٬ر ؿ جٳس٠حؿ ، ٧ـ ٧ح ٴسح ٧2 جسف٠٬٠حز جيف٧ف٬ر ج٠ح ٤ ، ٴ ٧٬ دحسفر د١٬ جسف٠٬٠حز جٱ٬ظحف٬ر

د١٬ ج٠ئظف ٧ج٠لسإظف ٩ سل ٥ـج جٯؾ٬ف دظ٬٠ ؤ٧٢ج جٱوٴػحز ، ٥٧ـج ٠ح ٬ؿ وػ٬ػح ٫ جس٫٬٠ ٯػح ج٧٠جؿ ج٠٢٠ر ٦ـ٣ ج٠لإر ، حٳسقج دحو٬ح٢ر دح٩٢٠ ٢ف جح١٧٢ ٢فج حد

.3جي٬ ٫ ٢ف جيحذ ٬ك ١٠ ظ٥٧ف جٱ٬ظحف ٧جد٧٢ؿ ج٠حلر وػ٬ػر

٧ج٠ئظف دح٢س٬ظر ٠٬حفك ٢نحح ٠ح٬ح دػسح ، ٴ ٢٬سف ٤٢٠ ؤ١ ٬سػ٠ل ؤ٪ جسقج س٫٢ ٠فسد ١٠ جٯ٠ف 07/6، ٧ل٢ؿ ٥ـج جٳسقج ٢ظؿ٣ ٫ ٢ه ج٠حؿذ ٧٢٠4ٳ ؤ٧ دحٯول ج٠ئظف حفج ح١

، اٳ ؤ١ ٥ـج جٳسقج ٬فؿ ٫ جل جؾحه دحنف٧ جٳؾس٬حف٬ر جؾحور ٫ ؿ جٳس٠حؿ 5 96ـ69١٠ 88/0جٱ٬ظحف٪ و٧ل ج٧٢٠ر ، ٠٠ح ٫٢٬ ؤ٤٢ ـ٧ حد س٫٬٠ ، ٧ـ ٧٥ جٯ٠ف ٫ ج٠حؿذ

س٫ س ج٢ه ٦٬ح ٫ جل جؾحه دحٳسقج دو٬ح٢ر جٯول ج٠ئظف ٧سإ٤٢٬٠ ٧فؿ٣ ، ٢ك جٯ٠ف ، ٧ج٫ جول ج٠س دػ٧ ج٠سحؿ١٬ ٧جسقج٠حس٦ ٫ احف ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ و٧ل ج٧٢٠ر ،

ح إسز دو٬ر ٬ف آ٠فذ ، دح٢ه ٩ ؤ٤٢ ١٠٬ ؤ١ ٬ي جؿ ٩ حس ج٠لسإظف جٳسقج دحػ ٩ جٯول ج٠ئظف ٧و٬ح٢س٤ .

١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ : " ٬سق ج٠لسإظف دح٬ح دحسف٠٬٠حز جؾحور دحٱ٬ظحف ٧جظحف٪ د٦ح ج٠ل ٠ح ٧٬ظؿ جسح ٢666وز ٦٬ح ج٠حؿذ - 1

جدل٬ر جس٫ سػسحض ا٦٬ح ج١٬ ج٠ئظفذ دلدخ جلس٠ح٦ح جلس٠حٳ حؿ٬ح ، ٬٧نسف ٠٬حزجسف٠ جٱ٬ظحف٬ر ٫٥ جسف٠٬٠حز ٧ ٩ ؾٴ ـ ".ٱقج ج٠لسإظف دبظفجء ٥ـ٣ جسف٠٬٠حز س٧جف صٴش نف٧ : ـ ؤ١ ٬ي٫ جف دـ ـ ؤٳ س١٧ جػحظر ا٩ جسف٬٠ ؿ ٢نإز ١ لدخ

جٱ٬ظحف٬ر. جل٬ؿ ٬ؿ ٢ح٬ل ، ٠فظ لحد ، جسف٠٬٠حز حء ج٠لسإظف ١٠ ج٬ح دبظفجء ـ ؤٳ ٧٬ظؿ جسح د١٬ ج٠ئظف ٧ج٠لسإظف ٩ ا .ؤظ٢د٫ . 070ه

ػ٬ش ٬ظخ سل ج٠لسإظف دظ٬٠ جٱوٴػحز ج٢ه ٩ ـ وفجػر ٫ جؿ ، ٯ١ جنسفج ج٠ئظف ٩ ج٠لسإظف ؤ١ ٧٬ - 2ف٬ر ؿ١٧ ٬ف٥ح ، ١٧٬٧ جنف ٠ظفؿ سإ٬ؿ ٧جؿ جح٠ر . دؿ جفقج دحٱوٴػحز ؿ١٧ سػؿ٬ؿ ٦٧٢ح ، ل٢٬وف ا٩ جٱوٴػحز جٱ٬ظح

. 826، 118، ٠فظ لحد ، ه اإلسبس اهؾبسججل٧٦٢ف٪ ، .40096، 789، ٠فظ لحد ، ه اهيعل ف اهلب اهير ، اهؾلر اهسئضج اهذبضج، ظ٬ف٧ ٤٬٬٧٥ - 34 - . Cabrillac , Op.cit. n° 58 : " ...احء ج٠ئظف ١٠ جٳسقج٠حز ج٠حذ حؿذ ٩ حس وحػخ ٬٠ر جٯول ج٠ئظف . ٧دور ح٠ر ، 96ـ١٠69 جٯ٠ف 07/6ج٠حؿذ - 5

٬ؿ ٠د٧ٳ ح٢٧٢ح ل د٢ؿ ٬ظل ١٠ ج٠لسإظف ٬سل د٧ي جٯول ج٠ئظف ٬٧سػ٠ل ج٢حز ٧ج٠ؾحف ـ جٳسقج دو٬ح٢ر ٥ـج جٯول ١٬٠ ".إ٤ ٧جٳسقج دحسسحخ س٧اوٴػ

Page 123: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل الثاني التزامات المستأجر في عقد االعتماد اإليجاري

119

ؤ٠ح ٠٬ح ٬س دحٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ جحف٪ ، ٢٬ه ج٠نف ٫ جل جؾحه دحسقج٠حز ج٠ئظف ٩ ٥ـج جٳسقج ، ٠ح ٢٬ه ٤٬ وفجػر ٫ جل جؾحه دحسقج٠حز ج٠لسإظف ، ف اقج ٥ـج

دح٬ح دحسف٠٬٠حز جٱ٬ظحف٬ر ج٠ػؿؿذ ١٠ دل جسنف٬ ٧جس٬٢ 86جٯؾ٬ف ٫ جفذ جلحؿلر ١٠ ج٠حؿذ ٧ج٧جؿ ج٠سر دح٬٠ر ج٠نسفر ٧جف ، ٫٧ جفذ جحنفذ دحٳسقج دح٬ح ٩ ٢س٤ ، دل جسف٠٬٠حز جس٫ ٬ي٦ح جح١٧٢ وفجػر ٩ حس ج٠ئظف ، ٠٠ح ٫٢٬ ؤ١ ج٠نف سف ج٠ظحل

ؿذ ج٠سحؿ١٬ ، ٧٥٧ ٠ح س سف٬ل٤ ٫ ٧ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، دبؿفجض نف٧ سػ٠ل ٠س٧ػح ٱفج .1ج٠لسإظف جٳسقج دو٬ح٢ر جٯول ج٠ئظف ٧ظ٬٠ ج٢حز ج٢حنثر ١ ـ

٬٧ل ٫ سدف٬ف ٢ل جٳسقج دحو٬ح٢ر دنل ح٠ل ا٩ ج٠لسإظف دإ١ ٤ ؾ٬حف س٠ جٯول ٫ ٦٢ح٬ر ٠ح٤ ؾ٬حف جنفجء ، ٥٧ـج ٧٥ ج٧ي جحخ ، ٯ١ ج٠لسإظف ٬يل حؿذ نفجء جٯول جؿ دحلس

ج٠ئظف، دحسدحف ج٬٠قذ ج٧٠ظ٧ؿذ ٫ ٥ـ٣ جس٬٢ر ، ٧ج٠س٠صر ٫ جٯؾـ د١٬ جٳسدحف ؤلح جٱ٬ظحف ٢٠ـ دؿء ج٠ؿ٧ر ٧جل ٠ؿذ جؿ ، ـ ب٤٢ ٳ ٧٬ظؿ ٠ح ٢٠٬ ج٠لسإظف ١٠ سػ٤٠ سدحز ج٬٠ر

. ٧٥٧ ٠ح ٬ؿ ؤ٠فج ٬٢٠ح ؾحور اـج ٠ح ٳػ٢ح جٳػس٠حل جد٬ف ٱ٠حل 2جٳ٢سح دحٯول ج٠ئظف . ج٠لسإظف ؾ٬حف جس٠ ٠ح فؤ٢٬ح لحدح

٧دـ ب٤٢ ٳ ٠ظحل سفر د١٬ جو٬ح٢ر جسإظ٬ف٬ر جس٫ ٬سػ٦٠ح ؤوٴ ج٠لسإظف ٧جو٬ح٢ر ج٠ئظف ٫ ٬٠ؿج١ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ . جيف٧ف٬ر جس٫ س ٩ حس

اٳ ؤ١ جسقج ج٠لسإظف دحو٬ح٢ر جيف٧ف٬ر ٬نؿؿ ١٠ ٠فق٣ جح٫٢٧٢ اـج ٠ح ٧ف١ د٠فق ج٠ح ، ػ٬ش ؤ١ ج٠ح ػف ٫ اوٴع ٠ح س ؤ٧ سف٤ ؿ١٧ اوٴع ، ؤ٠ح ج٠لسإظف ٬ ٩ حس٤ جسقج

. 3 صحفز ٠لئ٬٧س٤ ٫ ٧٠جظ٦ر ج٠ئظفدحو٬ح٢ر ٳ ٬لس٬ جٱٴز ٤٢٠ ٧اٳ

٠ح ؿ ٧٬ظخ جٳسقج دحو٬ح٢ر ٩ ج٠لسإظف س٬٬ف دى ج ج٢٧٠ر ول ج٠ئظف ج٧٢٠ل، ٢ظؿ ؤ١ جؿ ٢٬ه ٩ ؤ١ ل ظقء ؤ٧ ر سيح ؤ٧ سلسدؿل ٫ ج٧٢٠ل سو٬ف دور سحث٬ر ٠ح

. 409دلح ٥ٴل ٠ل جٴخ ، ٠فظ لحد ، ه - 12 - Bey et Gavalda , Op.cit. p 101 . دلح ٥ٴل ٠ل . 604، ٠فظ لحد ، ه اهغبى اهلب هوخأسس اهخيو ، ٥ح٫٢ ؿ٬٧ؿجف

. 487جٴخ ، ٠فظ لحد ، ه . 608، ٠فظ لحد ، ه اهلب هوخأسس اهخيواهغبى ٥ح٫٢ ؿ٬٧ؿجف ، - 3

Page 124: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل الثاني التزامات المستأجر في عقد االعتماد اإليجاري

121

جلسفؿجؿ ٠ح ؤ٤٢ ٫ لد٬ل ـ ، ٬٧ؿ ٥ـج سد٬ح ٠ئظف ؿ١٧ ؤ١ ١٧٬ ٠لسإظف جػ ٫ خ .٧1جؿ جٳسوح ٫ ٧٠جؿ ج٧٢٠ٳز ، ػ٬ش س٢سل ٬٠ر ج٧٢٠ٳز ج٠سور جسحح د١٬ جٯفج

٠ح ٬ق ج٠لسإظف دبؾحف ج٠ئظف د٠ح ٬فؤ ٩ جٯول ج٠ئظف ١٠ ٧جفى س٢٠ جٳ٢سح د٤ ، ٧ؿ س ج٢ه ٩ ٥ـج جٳسقج 2ح ٲظفجءجز ج٢٠و٧ه ٦٬ح ٫ جؿ ٬ح ؤ٧ ظقث٬ح ، ٧ـ د

ج٠س دحٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ٧٥٧ ٠ح ٬سدف ٧٠جح ٧جؿ جح٠ر 96ـ١٠69 جٯ٠ف ٫86/6 ج٠حؿذ .3ٲ٬ظحف

٬٧نسف ٬ح ٥ـج جٳسقج ٩ حس ج٠لسإظف ؤ٠فج١ : ـ ؤ١ ١٧٬ جٯول ج٠ئظف ٫ ػ ج٠لسإظف دػ٬ش ٳ ٬لس٬ ج٠ئظف ؤ١ ٬ دحؾف جـ٪ ٬س٦ؿؿ جٯول . ـ ؤ١ ٬ ج٠لسإظف

. ٥٧ـج ٠ح ٧٥ ٠د ٫ جٱ٬ظحف جحؿ٪ ، ٠٧ح ٬سدف ٠س٧جفج ٫ 4ؤ٧ ٬لس٬ ؤ١ ٬ د٦ـج جؾف ٬٠ر جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ .

ٲؾحف ، ١٧ ـف ٧ظ٧خ انحف ج٠ئظف ٧فج ، ٠٧ح ٬ٴػ ؤ١ جح١٧٢ ٬ػؿؿ ٬٠حؿج ٢٬٠ح ٠٠ح ٫٢٬ ؤ١ ٩ ج٠لسإظف د٠ظفؿ ٤٠ د٧ظ٧ؿ ٠نل ٫ جٯول ج٠ئظف ؤ١ ٬ؾدف ج٠ئظف ٧٧ ؤ١

د٢و٦ح ٩ ٧ظ٧خ ـ ػس٩ ٧ا١ 86/6اوٴع ـ جٱنحل ٬ ٩ حس٤ ، ٥٧ـج ٠ح سئؿ٣ ج٠حؿذ .جح٬٢٧٢ر ٧ج٠ح٬ر ج٢حظ٠ر ١ ٠صل ٥ـ٣ جػحٳز ؤؾـ ج٠لسإظف ٩ حس٤ ج٢حز ؤ٧ ج٭صحف

٠ح ٬ػؿؿ جح١٧٢ نٴ ٢٬٠ح ٲؾحف ، ٬ظ٧ق ؤ١ ١٧٬ دسحخ ٠لظل ؤ٧ ٬ف ٠لظل ، ٩ ٬ؿ ٠ػيف ؤ٧ دؾحخ ٧٠و٩ ٤٬ ، ٠ح ٬ظ٧ق ؤ١ ٬س ٠نح٦ر ، ٬٧ خء اصدحز ؤ١ جٱؾحف ؿ س

.٩5 حس ج٠لسإظف

ج٠لسإظف دبؾحف ج٠ئظف ٩ ج٢ػ٧ ج٠س ٤٬ ؿ ٬٧٠ح ٳسقج٤٠ ٴ ٬س١٬ ٤٬ ؤ١ بـج ح ٧٬ دبظفجء آؾف ، ٧دور ؾحور ٳ ٬س١٬ ٤٬ ؤ١ ٬٬ ؿ٨٧ ٱصدحز ػحر جٯول ج٠ئظف ، ؤ٠ح اـج

. 601ج٠فظ ٢ل٤ ، ه - 1 . 478 ٢حؿف دؿ جق٬ق جنح٫ ، ٠فظ لحد ، ه - 2١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ : " ٬ظخ ٩ ج٠لسإظف ؤ١ ٬ؾدف ، ٧فج ، ج٠ئظف دل ؤ٠ف ٬لس٧ظخ سؿؾ٤ إ١ سػسحض ج١٬ ج٠ئظفذ ا٩ 667ج٠حؿذ - 3

ؤ٧ ٦٬ف ٬خ ٦٬ح ؤ٧ ٬ جسوحخ ٦٬ح ، ؤ٧ ٬سؿ٨ ج٬ف دحسفى ، ؤ٧ جٱيفجف د٦ح ". ز ٠لسظرسف٠٬٠ح . 820، 181، ٠فظ لحد ، ه اإلسبس اهؾبسج دؿ جفقج جل٧٦٢ف٪ ، - 4 . 076. جل٬ؿ ٬ؿ ٢ح٬ل ، ٠فظ لحد ، ه 820، 182، ه ج٠فظ ٢ل٤ - 5

Page 125: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل الثاني التزامات المستأجر في عقد االعتماد اإليجاري

121

٠ئظف وف ٫ اظفجء جٱؾحف دإ١ ٬ د٤ ؤوٴ ؤ٧ سإؾف ٫ ج٬ح د٤ ، ٧سفسخ ٩ ـ يفف .١٠1 ؤ٪ ٧٢ ، ب١ ج٠لسإظف ١٧٬ ٠لئ٧ٳ ١ س٬٧ى ٥ـج جيفف

٠٧ح ٬ٴػ ٫ ٬٠حز جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ؤ٤٢ ١٠٬ ؤ١ ٬س ج٢ه ٫ جؿ ٩ سلظ٬ل ج٠لسإظف . 2ؿ و٬ح٢ر ؿ٨ ٫٢٦٠ ٠ؾسه ؤ٧ نفر ٠سؾوور ٫ ـ ج٠ظحل جس٫٢

١ نفحز جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ؿ ؤودػز ٥ـ٣ جٯؾ٬فذ س٧ف اٳ ؤ٤٢ ٢س٬ظر س٧ف ج٢٠حلر د٬ ٠Locationٴث٦ح ا٩ ظح٢خ جػل جس٫٬٧٠ ، ؿ و٬ح٢ر ول ج٠ئظف ٬ل٩٠ ؾؿ٠ر جسإظ٬ف

Service 3.

٬٧سإؿ د٦ـج ٠ؿ٨ ػفه ج٠ئظف ٩ ج٠ػحر ٩ جٯول ج٠ئظف ، دحسدحف٣ ٠ح جٯول ، ج٠لسإظف ٫ ٦٢ح٬ر جؿ ، ٥٧ـج ٠ح ٬ظل ١٠ ٠لحر جو٬ح٢ر ـجز ؤ٬٠٥ر ٧ٱ٠ح٬٢ر جلسفظح٤ ١٠

دح٢لدر ٠ئظف ، ٧ـ ددحء جٯول ٠ػحح ٩ ؾوحثو٤ جٯ٩٧ ، ٠٠ح ٬ل٦ل ٤٬ احؿذ د٤٬

.4ؤ٧ سإظ٬ف٣ ، ٧سػ٬ جفدغ ١٠ ؾٴ٤

اهيؤسس : اهيعوة اهذب ـ االهخشاى تبهيحبفغج ؽو حق يونج اهيؤسس هألضل

ا١ ج٠ػحر ٩ ػ ٬٠ر ج٠ئظف ول ج٠ئظف ١٠ جٯ٧٠ف ج٦ح٠ر ٫ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪، ـ ؤ١ ج٠لسإظف ٧٥ ١٠ ٬ػ٧ق جٯول ج٠ئظف ٢٬٧س د٤ ، ٬ ٤٬ دحسح٫ جسقج دحػح

ل جٯول ، ٠ ٩ ػ ٬٠ر ج٠ئظف ٦ـج جٯول ، ١٧٬٧ ـ دسػ٠ل ج٠لئ٬٧ر ج٠ؿ٬٢ر ١ ٧ظ٧خ فؿ٣ ٫ ٦٢ح٬ر جؿ ، ٧ؿ جس٢حقل ٤٢ ؤ٧ ا٬ظحف٣ ١٠ جدح١ .

اهفسػ األل ـ االهخشاى تخحيل اهيضؤهج اهيرج :

. 071ح٬ل ، ٠فظ لحد ، ه جل٬ؿ ٬ؿ ٢ - 1

- 2 Guy Duranton . crédit-bail mobilier, Op.cit. n° 134 3 - Ibid. n° 135

Ibid. n° 134 - 4 . 601ه ٠فظ لحد ، ، اهغبى اهلب هوخأسس اهخيو، ٥ح٫٢ ؿ٬٧ؿجف .

Page 126: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل الثاني التزامات المستأجر في عقد االعتماد اإليجاري

122

١٠٬ ؤ١ ٬سلدخ جٯول ج٠ئظف دإيفجف ٬ف ، ٠٠ح ؿ ٬ئؿ٪ ا٩ اوحدر دى جٯنؾحه ٫ ، ٠٧صحل ـ ج٢ظحف ج٭ر ٠ػل جؿ ، ؤ٧ ج٬٦٢حف جد٢حء ؤ٧ جسلدخ ٫ ٧حس٦ ؤ٢ل٦ ؤ٧ ٫ ؤ٧٠ج٦ ،

.1ؤ٧ ظقء ٤٢٠

٦٧ـج لإػح٧ل ؤ١ ؤدفق ٠ح ظحء د٤ جسنف٬ ٧جيحء ٠٬ح ٬س دح٠لئ٬٧ر ١ ل جٯن٬حء حؿذ ح٠ر ، ٧ج٠لئ٬٧ر ٫ ػحر س٦ؿ جد٢حء ، ٧جس٫ سسدف ؾف٧ظح ١ جحؿذ جح٠ر .

هج ؽ حساضج األشبء :أال ـ اهيضؤ

سسفؿؿ ٠ػ٠ر ج٢ى جف٢ل٬ر ، ٫ سف٬ف ٠دؿؤ ح ٢٬ه ٩ ؤ٤٢ ١٧٬ ٠لئ٧ٳ ١ ل ١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ جف٢ل٫، 0826/0جن٫ء ١٠ ١٧٬ سػز ػفجلس٤ ، ٥٧ـج دحٳلس٢حؿ ا٩ ٢ه ج٠حؿذ

. 2 ج٠ؿ٫٢ ١٠ جح١٧٢ ٧082/0جس٫ سحد٦ح ج٠حؿذ

حفك ٧٥ ١٠ ٬ ٩ حس٤ خء ج٠لئ٬٧ر ج٢حظ٠ر ١ جن٫ء جـ٪ ١٧٬ ٫ ػفجلس٤ ، ٧جػ ؤ٧ ٧٢٠٪ ٤ ل٬فذ ٬ر ٩ جن٫ء وؿج ؤ٧ جلسٴٳ ، ل٧جء جلس٢ؿز ٥ـ٣ ٧٥٧ ل نؾه د٫٬

.3جل٬فذ ٩ ػ ٠نف٧ ؤ٧ سلس٢ؿ

، 4ك لر ٬ر ٳ لر ف٠ق٬ر ٠ح ٬نسف جيحء جف٢ل٫ ؤ١ س١٧ جلر ج٠ففذ ػحف .5 ٧جلر ج٬ر ٩ جن٫ء سسي٫ ؤ١ ١٧٬ نؾه جلر ج٬٧٢٠ر ٤٬

٧ػلخ ٠ػ٠ر ج٢ى جف٢ل٬ر ، ب٤٢ ١٠٬ سف٬ جػفجلر د٢حء ٩ ؾوحثو٦ح ج٬٠٠قذ ٦ح . ٴ contrôleفحدر ، ٧ج direction، جٱؿجفذ ٧usageج٠س٠صر ٫ ج٢حوف جصٴصر : جٳلس٠حل

.1 ٬سدف ػحفلح اٳ ١٠ ح٢ز ٤ ل٬فذ ٩ جن٫ء ، ٧لر ٠لسر ٤٬

. 482دلح ٥ٴل ٠ل جٴخ ، ٠فظ لحد ، ه - 1 Christian Larroumet, Op.cit. n°165 .p. 0269ظ٧ج١ 09" ٫ Teffaine "جف ٠ػ٠ر ج٢ى جف٢ل٬ر ٫ ي٬ر ٧ظحء ٥ـج جف - 2

189 .muriel Fabre – magnan , Op.cit. p 206 ، ٠فظ لحد ، ه جظقء جٯ٧ل ، ج٠ظؿ جصح٫٢ ،غسج االهخشاى تس ؽبى ، اهضع ف شسش اهلب اهيردؿ جفقج جل٧٦٢ف٪ ، - 3

0929 . 4 - Cassation civile , 3° chambre , 20 Octobre 1971 .672، 899، ٠فظ لحد ، ه اهغسج اهؾبيج ف اهلب اهير اهسشائس ) اهاكؾج اهلبج (دػحض جفد٫ ، - 5

Page 127: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل الثاني التزامات المستأجر في عقد االعتماد اإليجاري

123

٧س٫٢ جؿفذ ٩ جٳلس٠حل ا٠ح٬٢ر جلسؾؿج جن٫ء ٫ ٢نح ٠ح ، ٫٥٧ سسفى ٢٠٬٥ر ٬ر ٩ ٩ جسل٬٬ف جن٫ء ا٠ح دو٧فذ ٠دحنفذ ٠٧حؿ٬ر ، ٧ا٠ح ١٠ ؾٴل نؾه آؾف ، ؤ٠ح دح٢لدر ؿفذ

ؤ٧ جس٧ظ٤٬ ، ٧جؿفذ ٩ جفحدر ، ٫٦ سسفى سل جػحفك ٩ جن٫ء دى ج٢ف ١ ٬٬ر جلسؾؿج٤٠ ، ٠٠ح ٫٢٬ ؤ١ جلس٠حل جػحفك ن٫ء ١٧٬ ػلحد٤ جؾحه ، ٩٧ ٢ػ٧ ٠لسل ٠٠ح

،٬2سفسخ ٤٬ س٠س٤ دلر ـجس٬ر ٩ جن٫ء

.3ر د٦ـج جن٫ء ٠٠ح ٫٢٬ لر احء ؤ٧ج٠ف ٠س

ل ١٠ س٩٧ ػفجلر ن٫ء ٧ح٢ز ٤ ؿفذ جٳلس٠حل ٧جسل٬٬ف ٧جفحدر ، ٬سدف ٠لئ٧ٳ ١ .4جيفف جـ٪ ٬ػؿص٤ ـ جن٫ء

٦٧ـج ب٤٢ ٬ظخ سػ ٠لئ٬٧ر ػحفك جن٫ء ، س٧جف جنف٧ جصٴش ٠لئ٬٧ر ١ ل .5ج جن٫ء ، ٧ٴر جلدد٬ر د١٬ جن٫ء ٧جيفف جن٫ء ، ٧ل ٥ـ جٯن٬حء، ٧ج٠س٠صر ٫ :

سسػ ج٠لئ٬٧ر دإ١ ١٧٬ جيفف فجظح ا٩ ل جن٫ء ، ٧ـ دسؿؾل جن٫ء ٫ اػؿجش جيفف ٬ف ، ؤ٪ دس٧جف ٴر جلدد٬ر د١٬ جن٫ء ٧جيفف .

ؿش دلدخ ١٬ اٳ ؤ٤٢ ٩٬ ١٠ ٥ـ٣ ج٠لئ٬٧ر جػحفك ن٫ء اـج ؤصدز ؤ١ ـ جيفف ػ ٬س٤٧ ٠صل ٠ل جيػ٬ر ، ؤ٧ ٠ل ج٬ف ، ؤ٧ جػحر جحفثر ؤ٧ ج٧ذ جح٥فذ ، ػلخ ٢ه ج٠حؿذ

١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ . 082/4

١٧ ٬ص٧ف جٱنحل ٫ ٧ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ػ٧ل ١٠ ٬سػ٠ل ٥ـ٣ ج٠لئ٬٧ر ، ؤ٧ د٩٢٠ جٱ٬ظحف٪ ؟. آؾف، ١٠ ٧٥ ػحفك جن٫ء ٫ ؿ جٳس٠حؿ

د٢حء ٩ ف٢٬ر ج٠لئ٬٧ر جس٫ سسفى ؤ١ ٠ح جن٫ء ٧٥ جػحفك ٤ ، ب١ ج٠ئظف ٫ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ٬سدف ٠دؿث٬ح ٧٥ جػحفك ول ، ٧ج٠لئ٧ل ١ جٯيفجف جس٫ ؿ ٬لدد٦ح .

muriel Fabre.. 0660ؿ٬ل٠دف 4" ٫ Franck دفجف "٠ػ٠ر ج٢ى جف٢ل٬ر ، ٬فف ٠ظس٠ر ٧ح١ ٥ـج ٫ فجف ٠ن٧٦ف - 1

– magnan, Op.cit. p 214 et s . Mazeaud et Chabas , Leçons de droit civil , Obligations , Tome 2 , 9e édition , Montchrestien , 1998 , p 566 , n° 519

.669، ٠فظ لحد ، ه اهغبى اهلب هوخأسس اهخيو٥ح٫٢ ؿ٬٧ؿجف ، - 23 - Mazeaud et Chabas , op.cit. p 556 ١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ . 082/0ج٠حؿذ - 45 - Mazeaud et Chabas , op.cit. p 578

Page 128: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل الثاني التزامات المستأجر في عقد االعتماد اإليجاري

124

، 1 ٠سفى ٫ جػفجلرح٠لئ٬٧ر ١ جٯيفجف جس٫ ٬ػؿص٦ح ٥ـج جن٫ء ٠لئ٬٧ر س٧ ٩ ؾإ اٳ ؤ١ ٥ـ٣ جف٢٬ر ،2 ٫٦ ٠ففذ دػ حؿذ ٫ جح١٧٢ ، ٴ ٬ظ٧ق ؾو٧ ٢٠حنر جػ ج٧جفؿ ٦٬ح

٫٥ ف٢٬ر دل٬ر ١٠٬ ٢ي٦ح دبصدحز جػحر جحفثر ، ؤ٧ ج٧ذ جح٥فذ ، ؤ٧ جلدخ جٯظ٢د٫ جؾحفض ؤ٧ جٳػسظحض دإ١ لدخ جيفف ٬ف ٠ف٧ . ٠٠ح ١ جٱفجؿذ ، ٴ ٫٬ اصدحز ؿ ج٬ح دؾإ ،

٫٢٬ ؤ١ ج٠لئ٬٧ر ١ ؤحل جٯن٬حء ٳ سئلك ٩ ف٢٬ر جؾإ ، ٧ا٠٢ح سنل ٢ح٠ح ٠لسٴ . ٠3لئ٬٧ر ج٧٠ي٬٧ر

ح٠لئ٬٧ر ١ جٯن٬حء ٫ جح١٧٢ جظقجثف٪ ٫٥ ٠لئ٬٧ر ٠سفير ، ؤ٧ ٫٥ ٠لئ٬٧ر حث٠ر دػ .4جح١٧٢

.5اٳ ؤ٤٢ ١٠٬ ٠ح جن٫ء جس٠ه ١٠ ٥ـ٣ ج٠لئ٬٧ر ، دبصدحس٤ سػ٬٧ل جػفجلر

ػ٬ش ٬نسف ٫ ٥ـج جسػ٬٧ل ؤ١ ١٧٬ افجؿ٬ح ، ٧ؤ١ ٬سإؿ ٠ح جن٫ء دسػ٬٧ل ظ٬٠ ٧لحثل جفحدر ٩ جن٫ء ٬ف ج٠ػ٧ل ٤ ، ٧دحسػؿ٬ؿ ل ج٠٧٠حز جيف٧ف٬ر ٲػحر ٧جٱنفج ٩ ٥ـج

.6 ن٫ء ، ٧اٳ ب٤٢ ل٬د٩ ٧٥ ج٠لئ٧ل ٧جػحفك ٩ جن٫ء دحف ١٠ ٥ـج جسػ٬٧لج

١٠٬٧ ٠ح اصدحز ك ٥ـ٣ جف٢٬ر جس٫ سسدف٣ ٠لئ٧ٳ ١ ل جن٫ء ج٠لدخ يفف ، ؿ١٧ .7 ٧ظ٧خ ج٬ح دس١٬٬ جنؾه جـ٪ س سػ٬٧ل جػفجلر ا٤٬

٬ظر ؿ ، ٢٠٬غ ٠سحؿ ج٭ؾف ػ٬حقذ جن٫ء ؤ٧ جلس٠ح٤ ، ؿ ١٠٬٧ ؤ١ ١٧٬ سػ٬٧ل جػفجلر ٢س . 8 جٱ٬ظحف ، ٠لسإظف جن٫ء سػ٧ل ٤ ػفجلس٤ ، ١٧٬٧ ٠لئ٧ٳ ١ جٯيفجف جس٫ ٬لدد٦ح ٥ـج جن٫ء

. ٧جدفذ ٫ جسػ٬٧ل ٫٥ دح٢سحل جلر ج٬ر ج٠لسر ٩ جن٫ء ، ـ ؤ١ لر جٯ٠ف ٩ 8

. 679، 867، ٠فظ لحد ، ه لب اهير اهسشائس ) اهاكؾج اهلبج (اهغسج اهؾبيج ف اهدػحض جفد٫ ، - 1 . 678، 816ج٠فظ ٢ل٤ ، ه - 2 . ٬0689ف٪ 08" ٫ ٥٧Jand’heurـج ٠ح س٠ؾى ١ فجف ٠ػ٠ر ج٢ى جف٢ل٬ر ، ج٠ف٧ دفجف" - 3

Christian Larroumet, Op.cit. n° 165. p190 . muriel Fabre – magnan , Op.cit. p 224 . . . 79ـ 71، ه 0، ؿؿ 0621، ١ . ، ٧٥٧92/04/0624 ٠ح ؤؾـ د٤ جيحء جظقجثف٪ ، ٫ فجف وحؿف ١ ج٠ػ٠ر ج٬ح ٫

. 674، 810دػحض جفد٫ ، ج٢ف٬ر جح٠ر ٫ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ جظقجثف٪ ) ج٧جر جح٬٢٧٢ر ( ، ٠فظ لحد ، ه - 45 - muriel Fabre – magnan , Op.cit. p 216 6 - Ibid. p 216 . Larroumet, Op.cit. p 235, n° 214 .٠4996حفك 7فجف ٠ػ٠ر ج٢ى جف٢ل٬ر ٫ - 7 ١٠Civ. 2e , 12 Decembre 2002 , B II n°288, D.2003 . p 454 , note جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ جف٢ل٫ ، ٧0826/0ـ دسد٬ ج٠حؿذ - 8

note Damas ;RCA 2003

Page 129: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل الثاني التزامات المستأجر في عقد االعتماد اإليجاري

125

جٳلس٠حل ٧جٱؿجفذ ٧جفحدر ٳ ١٠٬ ؤ١ سصدز اٳ نؾه ٧جػؿ ، بـج ج٢سز ػ٬حقذ جن٫ء جس٫ ٧ج٦٠حجن٫ء نؾه ؿ١٧ لر جٯ٠ف ، ل ػحثق٣ جلحد ػحفلح ٤٬ ، ـ ؤ١ جػفجلر ٫ ػ٬س٦ح

٬٧لز alternative، ؤ٧ ٠ح ٬سدف٥ح جدى سحد٬ر 1جح٬٢٧٢ر ٫٥ ػفجلر سدحؿ٬ر ٬٧لز جقؿ٧جظ٬ر .cumulative 2 ٬٬٠ر سظ

٧دح٬حك ٩ ٥ـج ، ب١ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ٢٬ل دؿ٧ف٣ ػفجلر جٯول ٠لسإظف ، ٠٠ح ٫٬ ج٠لئ٬٧ر . ج٠ئظف ١٠ ٥ـ٣

٠٧ ٥ـج ب١ ج٠ئظف ٳ ٬إ١٠ ١٠ ا٠ح٬٢ر فظ٧ ج٠يف٧ف ٤٬ دح٠لئ٬٧ر ، د٢حء ٩ ف٢٬ر سفى د٧٠ظد٦ح ؤ١ ٠ح جن٫ء ٧٥ جػحفك ٤ .جػفجلر جس٫ ٬

ػ٬ش ؤ١ ٦ـ٣ جف٢٬ر ؤ٬٠٥ر دح٢لدر ٠يف٧ف ٫ ػحر ظ٤٦ د٧جر ٢ل جػفجلر ا٩ نؾه آؾف ١٠ ظح٢خ ، ٧سحؿ٤٬ خء اصدحز ٢حوف جػفجلر ٫ ػحر فظ٤٧ دح٠لئ٬٧ر ٩ نؾه ٬ف

فذ وحغ ج٠يف٧ف جـ٪ ٤٬ ؤ١ ٬صدز ج٠ح ١٠ ظح٢خ آؾف ، ) ػ٬ش ؤ١ جف٢٬ر ٢٥ح ٠ف، ؾحور ٧ؤ١ جيحء جف٢ل٫ ٬٠٬ل ا٩ جس٧ل ٫ ا٠حل 3 جيفف جـ٪ سلدخ جن٫ء ٫ ٤٧٧ (

.٥4ـ٣ جف٢٬ر ، ٳل٠٬ح اـج ح١ ج٠ح ؤصف ٬لحفج ١٠ جػحفك ج٫

٩ ٢ل جػفجلر ا٩ ٧ؿ ـ٥دز ٠ػ٠ر ج٢ى جف٢ل٬ر ا٩ ؤ١ جٱنحفذ ٫ ؿ جٱ٬ظحف جٱنحفذ ، ٳ س٧ ؿ٬ٴ ٩ ٢ل جػفجلر ا٩ ج٠لسإظف ، ؤ٧ ٩ جك ج٠لسإظف ، ؤ٧ ٬حخ س

دحء ج٠ئظف ػحفلح ١٬ ج٠ئظفذ ، ١ جدفذ ؿجث٠ح دحلر ج٬ر ٧جنؾو٬ر ٫ اؿجفذ جن٫ء .٧5جٱنفج ٤٬

. 040، ه ، ؿؿ ؾحه 0624، ١. ، 0620ظ٬٬٧ر ٥٧90ـج ٠ح ؤؾـ د٤ جيحء جظقجثف٪ ـ ، ج٠ػ٠ر ج٬ح ، . ، . 629، فذ 898، ٠فظ لحد ، ه اهغسج اهؾبيج ف اهلب اهير اهسشائس ) اهاكؾج اهلبج (دػحض جفد٫ ، - 12 - Mazeaud et Chabas , op.cit. p 563, n° 517 ٬ر ١ جن٫ء ، ٧٥ ٧٧ جيفف ٳ ٬ف . ١٠٧ ٢٥ح ـ٥خ جيحء جظقجثف٪ ا٩ ؤ١ جنف جٯلحل٫ جـ٪ ٬ظخ س٧جف٣ ٬ح ج٠لئ٧ - 3

. 676، فذ 819، ٠فظ لحد ، ه اهغسج اهؾبيج ف اهلب اهير اهسشائس ) اهاكؾج اهلبج (دػحض جفد٫ ، . 667، ٠فظ لحد ، ه اهغبى اهلب هوخأسس اهخيو ، ٥ح٫٢ ؿ٬٧ؿجف - 45 Cassation civile , 28 mars 1973 ; Dalloz 1973 I.R. 111 - ٠فظ لحد ، اهغبى اهلب هوخأسس اهخيو، . ٥ح٫٢ ؿ٬٧ؿجف ،

. 667ه

Page 130: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل الثاني التزامات المستأجر في عقد االعتماد اإليجاري

126

ػفجلر ، دل ٬ظخ ؤ١ ٬لسدل ج٠سحؿ ج٭ؾف جػ٧ جح٬ر ػ٬ش ؤ١ جؿ ٳ ٫٢٬ جسػ٬٧ل ج٭٫ .1 ٧جس٫ سل٠غ ٤ د٠٠حفلر لر ػ٬٬ر ٩ جن٫ء

١٠ جح١٧٢ 082/0اٳ ؤ١ ٠ح ٬ٴػ ٫ ٥ـج ج٠ظحل س٧جف جنف٧ ج٢٠و٧ه ٦٬ح ٫ ج٠حؿذ ٠ئظف ٬ر ٠ؿذ جؿ جـ٪ ج٠ؿ٫٢ ٩ ج٠لسإظف ، ـ ؤ٤٢ ٬س٠س دحؿفذ ٩ جلس٠حل جٯول ج

١٠ جٯ٠ف ٬09/4ي١٠ ٤ جٳلس٠حل ٧جٳ٢سح ٧إ٤٢ وحػخ ٬٠ر جٯول ، ٥٧ـج ٠ح سفل٤ ج٠حؿذ . 2 96ـ69

ذبب ـ اهيضؤهج ف حبهج خرى اهتبء :

، ٧جس٫ س٢ه ٩ ؤ١ ٠ح جد٢حء ٠لئ٧ل 3 ١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ 069/4دحفظ٧ ا٩ ٢ه ج٠حؿذ ، ٧٧ ح١ ج٦٢ؿج٠ح ظقث٬ح ، ٠ح ٬صدز ؤ١ جػحؿش ٳ ٬فظ لدد٤ 4 دػؿص٤ ج٦٢ؿج جد٢حء ١٠ يفف٠ح

٤٬ . ا٩ ا٠٥حل ٫ جو٬ح٢ر ، ؤ٧ ؿ ٫ جد٢حء ، ؤ٧ ٬خ

٢ٴػ ؤ١ ٥ـ٣ ج٠حؿذ سي ٢ح٠ح ؾحوح ٠لئ٬٧ر ، ٧سػؿؿ نف٧ح وحف٠ر ، ٫٦ س٫ ئ٬٧ر يؿ ٠ح جد٢حء ٫ ػحر س٦ؿ٤٠ ٧٧ ح١ ـ دنل ظقث٫ ، ٠سيفف ا٠ح٬٢ر ف ؿ٨٧ ج٠ل

٧سلدد٤ ٫ يفف ٬ف ، ح٠ح ٧٥ ج٠لئ٧ل ج٧ػ٬ؿ ػلخ ٥ـ٣ ج٠حؿذ ، د٠٠حفلس٤ ؤ٧ ؿ ٠٠حفلس٤ لحز ٬ر ٩ جن٫ء ج٠لدخ يفف ، ٠٧صحل ـ ؤ٤٢ ٳ ٤٢٬ ٫ ن٫ء سد٬ح١ ؤ١ جٳسقج دو٬ح٢ر

.5 دسإظ٬ف٣ ٬ ٩ ج٠لسإظف جد٢حء جـ٪ ح

٦ـ٣ ج٠حؿذ سل٦ل فظ٧ ج٠سيفف دؿ٨٧ ج٠لئ٬٧ر ٯ٦٢ح س٤٬ ١٠ جدػش ١ ػحفك جن٫ء ، ـ ؤ١ ٩ ج٠يف٧ف ؤ١ ٬صدز ؤ١ جيفف ٬فظ ا٩ ٢ه ٫ جو٬ح٢ر ، ؤ٧ ؿ ٫ جد٢حء ،

٫ . ١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٢ 082/0ؤ٧ ٬خ ٤٬ ، ٩ ؾٴ ج٠حؿذ

1 - Larroumet , Op.cit. p 238. n° 216 ، ٧إ٤٢ : " ... ٬ي١٠ ٠لسإظف جٳلس٠حل ٧جٳ٢سح دحٯول ج٠ئظف ؾٴل سفذ ؿ٬٢ح ٧دلف ٠ػؿؿ ٠لدح 96ـ١٠69 جٯ٠ف 09/4ج٠حؿذ - 2

وحػخ ٬٠ر ٥ـج جٯول ...". ١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ جف٢ل٫ . 0829ج٠حؿذ - 3٧ج٠ؾحق١ ،٧ج٠حفجز ٧جد٧٬ز . ٬٧وؿ دحد٢حء ل ٠ح ٬ن٬ؿ٣ جٱ٢لح١ دح٧لحثل ج٠ف٧ر ٠٧ح ٬سول دحٯفى جسوحل فجف ، حظل٧ف ، - 4

. 400جؾوح٢٧ر ، ٠فظ لحد ، ه وؾف ؤػ٠ؿ 5 - Civ. 26 janvier 1936, DH 1936, p 148 . Philippe Malaurie et Laurent Aynès, Op.cit. p 87, n° 183

Page 131: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل الثاني التزامات المستأجر في عقد االعتماد اإليجاري

127

ح٠لئ٬٧ر ٢٥ح س٧ ٩ ؾإ ٠سفى جسفجيح ٬ف حدل ٱصدحز جك ، ٧ج ٥ـج جؾإ ؤ١ ٥ـج ، ٠ح ٬صدز ٥ـج جٯؾ٬ف دإ٤٢ ح د٧جظخ 1ج٢ه ٫ جو٬ح٢ر ؤ٧ ٥ـج ج٬خ ٢٠ل٧خ ا٩ ؾإ ج٠ح

. 2 ج٢ح٬ر ٧جو٬ح٢ر س٢س٫ ٢ؿثـ ٠لئ٬٧س٤ صد٧ز ؿ جسو٬ف ؤ٧ جسؿ٪

اٳ ؤ٤٢ فع جسلحئل ٫ ج٤ جف٢ل٫ ، ػ٧ل فى ؤ١ ١٧٬ نؾه ٬ف ج٠ح ٧٥ ج٠٠حفك لحز ج٬٠٠قذ ػفجلر ، ٦ل ١٠٬ ٠سيفف ؤ١ ٬سوف ٫ ٧٠جظ٦ر ج٠ح ٩ ؤلحك ج٠حؿذ

حك ١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢( ، ٧يؿ جػحفك ٩ ؤل ١٠069/4 جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ جف٢ل٫ )ج٠حؿذ 0829 ١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢( . ١٠082/0 جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ جف٢ل٫ ) ج٠حؿذ 0826/0ج٠حؿذ

، ١٧ ٳ ٧٬ظؿ ٧0829ح١ فؤ٪ ج٤ دإ١ اح٠ر ؿ٨٧ يؿ ج٠ح ٳ ١٧٬ اٳ ٩ ؤلحك ج٠حؿذ . 3ؤ٪ لدخ ٢٠٬ ١٠ سوف ج٠سيفف يؿ ٠لئ٧ل آؾف ، ٩ ؤلحك آؾف

، د٢٠ ج٠سيفف ١٠ جسوف يؿ نؾه ٠ػ٠ر ج٢ى ٫ ؤ٧ل ٠فذ ٧ف ٥ـج ، ؿ ففز ج٠سر د٠لئ٬٧ر ٠ح 0829آؾف ٬ف ٠ح جد٢حء جـ٪ لدخ س٦ؿ٤٠ يففج ٬ف ، دػظر ؤ١ ج٠حؿذ

، جس٫ سل٠غ ٠سيفف دب٠ح٬٢ر جسوف يؿ ػحفك جد٢حء ، 0826/0جد٢حء سلسدؿ ج٢ه جح ٠حؿذ .4سح ٠لسإظفج ح١ ؤ٧ ٢٠

، ٧ـ٥دز ا٩ ٠ح ؤؾـ د٤ ج٤، ٠4999حفك 48اٳ ؤ٦٢ح سفجظز ١ ـ ٫ ػ ٳػ ٦ح ، ٫ ٢٧0826/0سط ١ ـ سػؿ٬ؿج ؤ١ ٠سيفف ١٠ س٦ؿ جد٢حء جػ ٫ ف ؿ٨٧ ٩ ؤلحك ج٠حؿذ

١٠ 0826/0ج٠حؿذ يؿ ج٠لسإظف ؤ٧ ج٠لس٬ؿ جفث٬ل٫ ١٠ ػ جلس٠حل جحف . ٠٠ح ٫٢٬ ؤ١ اوحء .٬5ك اٳ اوحء ظقث٬ح 0829ف ج٠حؿذ

٠٧ ٥ـج ب١ جػفجلر ٳ سسفف اٳ نؾه ٧جػؿ ، بـج ح٢ز سسفف ٠دؿث٬ح ٠ح د٢حء ل ف٢٬ر جػفجلر ، ب٤٢ ٠ سػ٦٬٧ح ا٩ ج٬ف جـ٪ ٠٬حفك دحل لحز جٳلس٠حل ٧جٱؿجفذ ٧جفحدر ، ٬ودغ

. 197، 604، ٠فظ لحد ، ه اهغسج اهؾبيج ف اهلب اهير اهسشائس ) اهاكؾج اهلبج (دػحض جفد٫ ، - 1 . 400جؾوح٢٧ر ، ٠فظ لحد ، ه وؾف جػ٠ؿ - 23 - . Larroumet, Op.cit. p 218 , n° 195 4 - Civ.2e, 30 novembre 1988,BII n°239,JCP 1989 .II.21319 ; note C.Jiraudel ;RCA 1989 5 - Larroumet, Op.cit. p 218 , n°195. Philippe Malaurie et Laurent Aynès , Op.cit., p 88, n° 183

Page 132: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل الثاني التزامات المستأجر في عقد االعتماد اإليجاري

128

٩ جن٫ء ، ٠سيفف جفظ٧ ٩ ؤػؿ٠٥ح ، ٯ١ جػفجلر سس٬٠ق دإ٦٢ح سؾ٬٬ف٬ر ٳ ػحفلح د٦ـج . 1 سظ٬٬٠ر

٦٧ـج ب١ فظ٧ ج٠سيفف ١٠٬ ؤ١ ١٧٬ ٩ ؤلحك جسل٬ جـ٪ ؤؾـ د٤ دى ج٤ ، بـج ح٢ز ذ ٧جفحدر ، جٯيفجف سق٨ ٳلس٠حل جن٫ء ، ب١ جفظ٧ ١٧٬ ٩ ١٠ ٤ لر جٳلس٠حل ٧جٱؿجف

ؤ٪ ػحفك س٧ظ٤٬ ٧جلس٠حل جن٫ء ، ؤ٠ح اـج ح٢ز جٯيفجف ١ ٬خ ؿجؾ٫ ٫ جن٫ء ، ؤ٪ ٫ .٤٬٥2 ، حفظ٧ ١٧٬ ٩ ػحفك جد٬٢ح١ ج٫٬٦ ، ٧٥٧ ٠ح جن٫ء

٠ح ؤ١ س٦ؿ جحف ٢س٬ظر ٬خ ٫ جو٬ح٢ر ؤ٧ ٬خ ٫ جٱ٢نحء ، ١٠٬ ج٠ح ١٠ ج٠حدر دي٠ح١ ل٧٢جز ١ 09ج٠ح٧ل ؤ٧ ج٢٦٠ؿك ج٠٠حف٪ ، جـ١٬ ٩٬ ٩ حس٠٦ح جسقج دحي٠ح١ ٠ؿذ نف

. 3س٦ؿ جد٢حء ٬ح ؤ٧ ظقث٬ح

٧دسد٬ ٥ـ٣ جٯػح ٩ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ٧دحؾو٧ه ٠ح س ٦٬ح ٩ سل٬ جٯيفجف ج٢حسظر ١ ل جٯول ج٠ئظف جػفجلر ، ٢ظؿ ؤ١ ج٠ئظف ٳ ٬لإل ٫ ػحر ٠ح اـج ح٢ز

٢س٬ظر جلس٠حل جٯول ، ١٧ ٬د٩ جٱنحل ٫ ػحر ٠ح اـج ح٢ز جٯيفجف ٢س٬ظر ٬خ ٫ جٯول ، .٧ ١٬ ٠ئظف جفظ٧ دحي٠ح١ ٩ ج٠ح٧ل ؤ٧ ج٢٦٠ؿك ج٠٠حف٪ ٯ٪ لدخ ح١

ء ؤ٧ س٦ؿ جد٢حء ، ٢٧فج ٠ح ٬ػ٧ ػ٧ل ١٠٧ ؾٴل ٥ـ٣ جؿفجلر ٠لئ٬٧ر ٠٬ح ٬س دل جن٫ ٥ـ٣ ج٠لئ٬٧ر ١٠ ؾٴحز ٧س٬ف ٫ جسد٬حز جيحث٬ر ، ٢ظؿ دإ١ ٧ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ سسي١٠ نفح ٬٠٢ح ٬ؿ ج٠لسإظف د٧٠ظد٤ ػحفلح ول ج٠ئظف جسدحفج ١٠ سحف٬ؽ سل٤٠٬ ٤ ٧ػس٩ ج٢يحء

جف جس٫ ؿ سو٬خ ج٬ف دل جٯول ج٠ئظف ، ٬٧ػفه ٠ؿذ جؿ ، ١٧٬ ٠لئ٧ٳ ١ ظ٬٠ جٯيفج٠ئظف ٩ سإ٬ؿ ٠لئ٬٧ر ج٠لسإظف ٫ ظ٬٠ جٯػ٧جل ل٧جء ح١ جيفف ٢حنثح ١ سو٬ف ٧ا٠٥حل

٫ جٳلس٠حل ، ؤ٧ ح١ فجظح ا٩ ٬خ ٫ جٯول ، ٧ـ سٴ٫ جسل٬ ج٧٠ي٧ ١٠ ج٤ ٫ ٥ـج .4ج٠ظحل

1 - Larroumet , Op.cit. p 234 , n° 213 2 - muriel Fabre – magnan , Op.cit. p 221 ١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ . 116ج٠حؿذ - 3 . 619، ٠فظ لحد ، ه اهغبى اهلب هوخأسس اهخيو٥ح٫٢ ؿ٬٧ؿجف ، - 4

Page 133: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل الثاني التزامات المستأجر في عقد االعتماد اإليجاري

129

ػسظحض د٠ح جس ٤٬ جفح١ ٫ ٧٠جظ٦ر ج٬ف اٳ ؤ١ جٳسح وػ٬غ ٢٠٧سط ٧ف ؿ ظ٧جق جٳ ٭صحف٣ ٠٬ح د٠٦٢٬ح ، ٠٠ح ١٠٬ ج٠ئظف ١٠ جفظ٧ ٩ ج٠لسإظف د٠ح ؿ٤ ٬ف ج٠سيفف دلدخ ل جٯول ج٠ئظف ، د٢حء ٩ جٳسح جلحد د٠٦٢٬ح ، ٠٠ح ٫٢٬ دإ١ ج٠لسإظف ٬ي١٠ د٧٠ظخ ؤػح ؿ

، ٠٠ح ٫٢٬ احء ج٠ئظف ١٠ ٥ـج جٳسقج 1ٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، فظ٧ ج٬ف ٩ ج٠ئظف دح٠لئ٬٧ر ج جـ٪ ح١ ١٠٬ ؤ١ ٬ ٩ حس٤ .

٥٧ـج ٠ح ٬ؿ ٬٢٠ح ، اـج ؤؾـ٢ح د١٬ جٳسدحف ػ٬حؿ ج٠ئظف دحسحث٤ دؿ٧ف٣ جس٫٬٧٠ ، ٠٧ػح٧س٤ ٫ 96ـ١٠69 جٯ٠ف ٩07/8 حس٤ ، ٥٧ـج ٠ح سئؿ٣ ج٠حؿذ جسؾه ١٠ ل جسقج ١٠٬ ؤ١ ٬

جل جؾحه دحنف٧ جٳؾس٬حف٬ر جؾحور ٫ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ و٧ل ج٧٢٠ر ، دب٠ح٬٢ر جسح ؤفج جؿ ٩ جنسفج احء ج٠ئظف ١٠ ج٠لئ٬٧ر ج٠ؿ٬٢ر ، ٠ح ٬س جٯ٠ف دح٢ح جح.

ج٧جفؿذ ٫ جل جؾحه د٧جؿ جػح ٩ ػ ٬٠ر 96ـ١٠69 جٯ٠ف 06/4ذ ٧ـج ج٠حؿ ج٠ئظف ٩ جٯول ج٠ئظف حفج ح١ ؤ٧ ٧٢٠ٳ ، ػ٬ش س٢ه ٩ جلسحؿذ ج٠ئظف ١٠ ل جػ٧ جح٬٢٧٢ر ج٠فسدر دػ ج٬٠ر ، ٬٧ح٤٠ دل جٳسقج٠حز جح٬٢٧٢ر ج٠حذ ٩ حس وحػخ ج٬٠ر ،

ح نف٧ ٧جػؿ٧ؿ ج٧جفؿذ ٫ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ٳل٠٬ح س ج٢٠نثر د٧٢ؿ جس٫ س٫ ٧ وحػخ ج٬٠ر ١٠ ج٠لئ٬٧ر ج٠ؿ٬٢ر .

٠٠ح ٬د١٬ ؤ١ ج٠نف ٬٠٬ل ا٩ احء ج٠ئظف ١٠ سػ٠ل ج٠لئ٬٧ر ج٠ؿ٬٢ر ، ٢٧ل ٥ـج جخء ا٩ ٠ئظف ول ج٠ئظف ، ٧سنظ٬ ج٬٠ر جس٬٬٧٠ر ، دبدحؿ ج٠لسإظف ، د٦ؿ جػح ٩ ػ ٬٠ر ج

ج٠ئظف ١ ٠صل ٥ـ٣ جٯؾحف جس٫ س١ سو٬د٤ ٧ س س٬٧٠ل ج٠نف٧ دحف٬ر جس٬ؿ٬ر .

٠٧ ٥ـج ب١ ج٠ئظف ٠٬ل ٩ سحؿ٪ ل ؾف ١٠٬ ؤ١ ٬و٬د٤ ظفجء ٥ـج ج٧٢ ١٠ ج٠لئ٬٧ر ، ٢ؿ جفظ٧ ٤٬ د٠٬ر جس٬٧ى جـ٪ ؿ٤ ج٠ئظف ٬ف ج٠سيفف ، ؾحور ٫ ػحر ظق ج٠لسإظف

٥ـج جسإ١٬٠ ٦٧ـج ب٤٢ ٬فى ٩ ج٠لسإظف جسسحخ سإ١٬٠ ٩ ج٠لئ٬٧ر ؿ٨ اػؿ٨ نفحز جسإ١٬٠ .جـ٪ ٦٬ؿ ا٩ ي٠ح١ ج٠ئ١٠ ٤ يؿ فظ٧ ج٬ف سظح٤٥ دلدخ ٠ح ٬ػ٤ د٦ ١٠ يفف ٬فسخ

٩ اقجر جيفف جـ٪ ػ دحـ٠ر ج٠ح٬ر ٠ئ١٠ ٤ ٧جس٫ ؤصز دؿ١٬ ٠لئ٬٧س٤ ، ٧٦ ٦٬ؿ ا

.610ج٠فظ ٢ل٤ ، ه - 1

Page 134: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل الثاني التزامات المستأجر في عقد االعتماد اإليجاري

131

دس١٬٬ ، ٬٧س جسإ١٬٠ ٢٥ح1 ج٠لئ٬٧ر ، ٧ـج ٬ل٦٬٠ح جدى جسإ١٬٠ ١٠ جؿ١٧٬ ؤ٧ جسإ١٬٠ جلد٫ج٠ئظف ٢٠س ايح٫ ، ٠٠ح ٬ل٠غ ٤ د٧٠جظ٦ر ج٠ؾحف جس٫ ٬سفى ٦ح ٫ ػحر فظ٧ ج٬ف

ػ٤ ١٠ يفف ، ٧ـ دسل نفر جسإ١٬٠ ٧ػؿ٥ح د٠٬ر جس٬٧ى ج٠ػ٧ د٤ ٩ دحس٬٧ى ٠ح .2ػحفك جٯول ج٠ئظف

اهفسػ اهذب ـ اهخشاى اهيضخأسس تسر األضل اهيؤسس :

٬ ٩ حس ج٠لسإظف جسقج دفؿ جٯول ج٠ئظف ، ٫ ٦٢ح٬ر ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، دحسدحف٣ ؿج ٠ئسح دد٬س٤ ، ٧جٳسقج دحفؿ ٧٥ جسقج ٠ ٩ نف ٧ج ٬س٠صل ٫ ؿ ا٠حل ج٠لسإظف

، ٥٧ـج ػلخ ٠ح س٢ه ٤٬ ج٠حؿذ 3ؾف٨ ؾ٬حف جنفجء ج٧٢٠٠ع ٤ ، ؤ٧ ؿ خ سظؿ٬ؿ جٱ٬ظحف سفذ ؤ١٠ جٯ٠ف ٢ل٤ ، ٠٬ح ٬س 86/06، ٠٬ح ٬س دحٯو٧ل ج٧٢٠ر ، ٧ج٠حؿذ 96ـ١٠69 جٯ٠ف 89/0

١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ 194دحٯو٧ل جحف٬ر ، ٧٥٧ ٧٠ج ٠ح س٢ه ٤٬ ج٧جؿ جح٠ر ، ـ ؤ١ ج٠حؿذ . 4 ذ ٢ؿ ج٢س٦حء ٠ؿذ جٱ٬ظحف ، ٧اٳ ؿ ج٠لسإظف ٠ؾٴ دحسقج٤٠س٧ظخ ٩ ج٠لسإظف فؿ ج١٬ ج٠ئظف

.٬٧5 ٥ـج جٳسقج ـ ٩ ج٬٧ل ج٠سوف جيحث٫ جـ٪ ٬سحد س٬٢ـ جؿ

، ٦٧ـج ٬٧6ف٨ ج٤ ؤ١ ل جسقج دحفؿ ؤ٧ جسل٬ ٧٥ جسقج دسػ٬ ٢س٬ظر ٳ جسقج ددـل ٢ح٬ر فؿ جٯول ج٠ئظف ـجس٤ ٧دنل ح٠ل ٠ ظ٬٠ ٠ػحس٤ ، ٴ ٬ظ٧ق فؿ ن٫ء ب٤٢ ٬ظخ ٩ ج٠لسإظف

479دؿ٬ل ٤٢ ، ٧ا١ ح١ ؤيل ٤٢٠ ، ٥٧ـج سد٬ح ٧جؿ جح٠ر ج٠سر د٠ػل ج٧حء ، ٫ ج٠حؿذ .7 ١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢

. 001فجنؿ فجنؿ ، ٠فظ لحد ، ه - 1 . 610، ٠فظ لحد ، ه س اهخيواهغبى اهلب هوخأس٥ح٫٢ ؿ٬٧ؿجف ، - 2 . 446ح٬ق ٬٢ في٧ج١ ، ٠فظ لحد ، ه - 3١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ : " ٬ظخ ٩ ج٠لسإظف ؤ١ ٬فؿ ج١٬ ج٠ئظفذ ٢ؿ ج٢س٦حء ٠ؿذ جٱ٬ظحف بـج ؤدح٥ح سػز ٬ؿ٣ ؿ١٧ ػ ٧ظخ 194ج٠حؿذ - 4

١٬ ٧دحسدحف ٠ح ػ ج٠ئظف ١٠ يفف".٤٬ ؤ١ ٬ؿ ٠ئظف س٬٧يح دحسدحف ج٠٬ر جٱ٬ظحف٬ر 5 - E-M. Bey, Op.cit. fasc 850, n° 60 . 991، ٠فظ لحد ، ه اهؾبسج اإلسبس ، دؿ جفقج جل٧٦٢ف٪ - 6 . 461دلح ٥ٴل ٠ل جٴخ ، ٠فظ لحد ، ه - 7

Page 135: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل الثاني التزامات المستأجر في عقد االعتماد اإليجاري

131

أال ـ شسع االهخشاى تبهسر :

٤٢ ٬ظخ ٠فجحذ دى جٯ٧٠ف ، ٧ج٠س٠صر ؾحور ٫ ػحر ٫ ٬س ٥ـج جٳسقج دحنل ج٧٠خ ب . جٯول ٢ؿ فؿ٣ ، ٬٬٧ر جفؿ ، ٧ق٠ح١ ٠٧ح١ ج٬ح دحٳسقج دحفؿ

أ ـ حبهج األضل ؽر سر :

٬نسف ٢ؿ فؿ جٯول ج٠ئظف ؤ١ ١٧٬ ٥ـج جٯؾ٬ف ٫ ػحر جنسحل ٧جلس٠حل س٧ج ػحر ؤول جلحر جـف ، ٧ج٠سر 89/0ؿ٪ ، ٧ؿ ظحء ٥ـج ٫ ٢ه ج٠حؿذ ٠٠حصل ، ٧ػلخ ٠ف٣ جٳسوح

دحٯو٧ل ج٧٢٠ر ، ٫ ػ١٬ ٬فؿ ٢ه ٠صل ٥ـج ٠٬ح ٬س دحٯو٧ل جحف٬ر ، ٧٥٧ ؤ٠ف ٫٢٠ ،دلدخ د٬س٦ح ، ح٠لسإظف ٬سػ٠ل ج٠لئ٬٧ر ٦٬ح اـج ٠ح ؤوحد٦ح س ؤ٧ ٥ٴ ، اٳ ؤ٤٢ ظحء ج٢ه

ر ٫ ج٧جؿ جح٠ر ، ٠٠ح ١٠٬ ج٠ئظف ـ ١٠ جفظ٧ ٩ ج٠لسإظف د٢حء ٩ ٩ ٥ـ٣ ج٠لإ١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ د٢و٦ح ٩ ؤ٤٢ ٬ظخ ٩ ج٠لسإظف ؤ١ ٬فؿ ٥198/0ـ٣ جحؿذ جح٠ر ٫ ج٠حؿذ

.1ج١٬ ج٠ئظفذ دحػحر جس٫ ح٢ز ٦٬ح ٧ز سل٦٠ح ، ٬٧ػفف ٧ظح٬٥ح ٠ػيف ؤ٧ د٬ح١ ٧و٫ دـ

٧ؿ ظفز جحؿذ ٩ اؿفجض نف٧ سػ٬٠٬ر ١٠ ظح٢خ ج٠ئظف١٬ ٬س د٠سيح٥ح جفظ٧ ا٩ ؤ٧ ػ ٫ س٬٬ ػحر جٯول ٢ؿ فؿ٣ ، ٧جسػ ١٠ ٤٢٧ ٫ ػحر ظ٬ؿذ ؤ ج٧٠فؿ ؤ٧ ج٢٠سط ٧ل٬

، بـج ، ٧ـ دحفظ٧ ا٩ ٠ػيف جسل٬ جـ٪ ٬د١٬ ػحر جٯول ٧ز جلسٴ٤٠ ١٠ ج٠لسإظف2ٳ ػل٢ر ، ٧ سسدف ٥ـ٣ جف٢٬ر ف٢٬ر ١٬ ٢٥ح ٠ػيف سل٬ ، ٬سفى ؤ١ ج٠لسإظف ؿ سل٤٠ ٫ ػحر

٧٠ر ٦٢٧ح سؿل ٩ ؤ١ ج٠لسإظف ؿ سل ج١٬ ج٠ئظفذ ٫ ػحر ػل٢ر سوغ ٦٠ح ٯ١ س٫ د٠ح ؤؿز ٤ ١٠ ج٢٠ر .

٫ ظح٢خ ج٠لسإظف ح٢ز سدفؤ ـ٠ر ج٠لسإظف د٠ظفؿ فؿ ج١٬ ٧ؿ ح١ جلحثؿ ٦ح ٧يحء ؤ١ ج٠ئظف ح١ ٤٬ خء اصدحز جؾإ - 1

، ٠فظ لحد ، ه اهؾبسج اإلسبس ، جل٧٦٢ف٪دؿ جفقج . 881ه ، ؽلر اإلسبس، هؾلر اهيضيبث ج، ج٠ئظفذ . ف٠يح١ ؤد٧ جل٧ؿ 999 .

. 480ح٬ق ٬٢ في٧ج١ ، ٠فظ لحد ، ه - 2

Page 136: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل الثاني التزامات المستأجر في عقد االعتماد اإليجاري

132

٠لسإظف ٫ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ٠ح ٬س٬٠ق د٤ ١٠ جٯ٠ف جـ٪ ٬س٧ج دنل ظ٬ؿ ٠ جسقج ج ؤػح ٫ ٠فػر جسل٬ ، ٬ظخ ٩ ج٠لسإظف فؿ جٯول ج٠ئظف دـجز جػحر جس٫ سل٤٠ ٦٬ح ،

.1 دحٯؾـ د١٬ جٳسدحف ٠ؿذ جلس٠ح٤ ٧جس٬فجز ج٢حسظر ١ ـ ٧جل ٠ؿذ جٱ٬ظحف

٧ س ، ح١ ج٠لسإظف ٠لئ٧ٳ ٤٢ ٬٧ ٤٬ جسقج دؿ بـج ٠ح ؤوحخ جٯول ج٠ئظف ٥ٴ ؤ س٬٧ى ٠ئظف ، اٳ اـج ؤصدز ؤ١ ـ ح١ دل ج٠ئظف ، ٧٥٧ ٠ح ٬لسدؿ ١٠ ج٢حػ٬ر ج٧ج٬ر ػ٬حؿ

١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ ، ٫ 198/8ج٠ئظف ، ٥٧ـج جٯ٠ف ٧٠ج حؿذ جح٠ر جس٫ س٢ه ٦٬ح ج٠حؿذ ؤ٧ س ٠ح ٬صدز ٩ ؤ١ ج٠لسإظف ٠لئ٧ل ٠ح ٬ػ ج١٬ ج٠ئظفذ ١٠ ٥ٴظقء ٦٢٠ح د٢و٦ح

ؤ٤٢ ٳ ٢٬لخ ا٤٬ ، حٱصدحز ٫ ٥ـج ج٬٠ؿج١ ٬س دل ج٠ئظف ؿ١٧ ج٠لحثل جٯؾف٨ ج٠إؾ٧ـ د٦ح ٫ س٠حؿ جٱ٬ظحف جحؿ٪ ، ٧ج٠سر دح٧ذ جح٥فذ ٧جػحر جحفثر ٧جلدخ جٯظ٢د٫ ، ـ ؤ١ ؿ جٳ

جٱ٬ظحف٪ ٬ػ٠ل ج٠لسإظف ج٠لئ٬٧ر ١ ج٦ٴ ؤ٧ جس جػحول دلدخ ٥ـ٣ جٯ٧٠ف .

٠ح ٢٬ه ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ حدح ٩ ؤ٤٢ ٫ ػحل ٬ح ج٠لسإظف دبظفجء سػل٢٬حز ٫ ٩ جٯول ، ؤ٧ ؤ٪ ايححز ٤٬ ، ب١ ج٠ئظف ٳ ٬ق دفؿ٥ح ا٩ ج٠لسإظف ٧ ٳ س٬٧ي٤ ٦٢ح ،

.2 ؾٴ ٠ح س٢ه ٤٬ ج٧جؿ جح٠ر

ة ـ نفج اهسر :

١٧٬ فؿ جٯول ج٠ئظف د٧ي٤ سػز سوف ج٠ئظف دػ٬ش ٬س١٠ ٥ـج جٯؾ٬ف ١٠ ٧ي ٬ؿ٣ ٤٬ ؿ١٧ ٠ح٢ ، ٥٧ـج ٧٥ جفؿ ج٫ ، ١٧ ٬ؾس جفؿ ج٫ دحؾسٴ د٬ر جٯول ج٠ئظف ،

ؿ ٬س حدح د٢٠ح٧س٤ ٠ئظف ٬ؿج د٬ؿ ، ؤ٠ح اـج ح١ حفج ١٧٬ جفؿ بـج ح١ جٯول ٧٢٠ٳ ، ب١ جف .3دبؾٴث٤ ٧سل٬ ٠حس٬ػ٤ ٠ئظف

ؤ٠ح دح٢لدر فؿ جػ٫٠ ، ب١ د٬ر ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ٳ سس٧ج ٤٠ ، ـ ؤ١ جلس٠فجف حف جنفجء ، ٬ودغ ٢٥ح ٠حح ٤ ، ػ٬حقذ ج٠لسإظف ول ج٠ئظف ، ٳ سسإس٩ اٳ دب٠حل ج٠لسإظف ؾ٬

٢٬٧ي٫ جسقج٤٠ دحفؿ دحسػحؿ جـ٠ر ، ؤ٧ دسظؿ٬ؿ جٱ٬ظحف ، ٬د٩ ٠لسإظفج دؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ٧ٳ

. 489، ه ج٠فظ ٢ل٤ - 1: " ... ٧اـج ؤػؿش ج٠لسإظف، دبـ١ ج٠ئظف ، س٬٬فجز ٫ ج١٬ ج٠ئظفذ قجؿز ٫ ٠٬س٦ح ، ٧ظخ ٩ ج٠ئظف ٢ؿ ج٢س٦حء 664/8ج٠حؿذ - 2

جٱ٬ظحف ، ؤ١ ٬فؿ ٠لسإظف ج٠وحف٬ جس٫ ؤ٦٢ح ؤ٧ ٠٬ر ٠ح قجؿ ٫ ج١٬ ج٠ئظفذ ، ٠ح ٧٬ظؿ جسح ٬ي٫ دؾٴ ـ ". . 469ل جٴخ ، ٠فظ لحد ، ه دلح ٥ٴل ٠ - 3

Page 137: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل الثاني التزامات المستأجر في عقد االعتماد اإليجاري

133

١٧٬ ٤٬ جفؿ اٳ ٫ ٦٢ح٬ر جؿ ، اٳ ؤ٤٢ ١٠٬ ؤ١ ٬س جفؿ دنل ػ٫٠ ٫ جو٧فذ جس٫ ٧٬ ٦٬ح جصح٫٢ ، ٠٠ح ٠لسإظف ظؿ٬ؿ ، ٬ل ج٠لسإظف جٯ٧ل جٯول ٠لسإظف ج٠ئظف دسإظ٬ف جٯول ج٠ئظف

٬ظل دى ج٠لسإظف جظؿ٬ؿ ول سل٠ح ٬ح دح٢لدر ا٩ ؿ جٱ٬ظحف جظؿ٬ؿ ، ٧فؿج ػ٬٠ح دح٢لدر . 1جؿ٬ ؿ جٱ٬ظحف

ل ٢ؿ جفؿ ، ػلخ ٢٧ؿ فؿ جٯول ج٠ئظف ٧٬ ج٠لسإظف دسػف٬ف ٠ػيف ٬د١٬ ٤٬ ػحر جٯو ، بـج س فؿ جٯول ج٠ئظف ؿ١٧ سػف٬ف ٠ػيف ؤ٧ ؿ١٧ د٬ح١ 2 ١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ ٢198/0ه ج٠حؿذ

٧و٦ح ، ب٤٢ ٬سفى ٫ ج٠ئظف ؤ٤٢ جلسفؿ٥ح ٫ ػحر ػل٢ر ٠ح ٬صدز جك ، ػلخ ٢ه ج٠حؿذ ١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ . 198/4

ر ـ شيب ينب اهسر :

لسإظف ؤ١ ٬فؿ جٯول ج٠ئظف ٢ؿ ج٢س٦حء جؿ دح٢يحء ٠ؿس٤ ، ٠ ؿ ا٠ح٤ ؾ٬حف ٬ظخ ٩ ج٠ جنفجء ، ٧ٳ خ سظؿ٬ؿ جٱ٬ظحف ، ٠ح ٬سق ج٠لسإظف دفؿ جٯول ج٠ئظف ا٩ ج٠ئظف ٧فج د٠ظفؿ

خ دل٬ ١٠ ٥ـج جٯؾ٬ف ، دػؿ٧ش لدخ ١٠ جٯلدحخ جس٫ سئؿ٪ ا٩ ج٢يحء جؿ .

ؤ١ ٬س ج٢ه ٫ جؿ فؿ ٫ ج٧٬ جٯ٧ل ١٠ ج٧٬ جـ٪ ٫٬ ٦٢ح٬ر ٠ؿذ جؿ ، اٳ ؤ٤٢ ٬٧١٠٬س ج .86/06. ٧٥٧ ٠ح ٢وز ٤٬ ج٠حؿذ ٩3 سحف٬ؽ ١٬٠ فؿ جٯول ج٠ئظف

٧دحسدحف جسقج ج٠لسإظف ٢٥ح جسقج٠ح دسػ٬ ٢س٬ظر ، ب٤٢ ٬سدف ٠ؾٴ دحسقج٤٠ ٫ ػحر جسإؾف ٫ بـج ٠ح سيفف ج٠ئظف ١٠ .٬4ـ٣ ، ٧ٳ ٬لس٬ جسؾه ١٠ ج٠لئ٬٧ر اٳ دبصدحز جلدخ جٯظ٢د٫ س٢

١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ . ٥194ـج جسإؾ٬ف ح١ ٤ جػ ٫ خ جس٬٧ى جلس٢حؿج ا٩ ٢ه ج٠حؿذ

ؿف ٫ ؿ ٬٧س فؿ جٯول ج٠ئظف ٫ ج٠ح١ جـ٪ جس ٤٬ ، بـج سؾ جٳسح ، ٧٥٧ ؤ٠ف ٢ح جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ٫ ج٠ح١ جـ٪ ٬ي٫ د٤ جف ، ٧اٳ ب٤٢ سد ج٧جؿ جح٠ر ٫ ٥ـج

. 996، ٠فظ لحد ، ه االسبس اهؾبسججل٧٦٢ف٪ ، دؿ جفقج - 1١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ : " ٬ظخ ٩ ج٠لسإظف ؤ١ ٬فؿ ج١٬ ج٠ئظفذ دحػحر جس٫ ح٢ز ٦٬ح ٧ز سل٦٠ح ، ٬٧ػفف ٧ظح٬٥ح 198/0ج٠حؿذ - 2

٠ػيف ؤ٧ د٬ح١ ٧و٫ دـ ... ".3 - Cabrillac, Op.cit. n° 102 . 997، ٠فظ لحد ، ه االسبس اهؾبسج ، جل٧٦٢ف٪دؿ جفقج - 4

Page 138: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل الثاني التزامات المستأجر في عقد االعتماد اإليجاري

134

١٠ 424، ٧٥٧ ٠ح ٢وز ٤٬ ج٠حؿذ 1دحسل٬ جوؿؿ، ٫٥٧ ٢ل٦ح ج٠ففذ دح٢لدر ٠ح١ جٳسقجح ٢٬٠ح دحـجز ، ٧ظخ سل٤٠٬ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ ، ٧جس٫ ح١ ٢و٦ح ح٭س٫ : " اـج ح١ ٠ػل جٳسقج ن٬ث

٫ ج٠ح١ جـ٪ ح١ ٧٠ظ٧ؿج ٤٬ ٧ز ٢ن٧ء جٳسقج ٠ح ٧٬ظؿ جسح ؤ٧ ٢ه ٬ي٫ د٬ف ـ .

ؤ٠ح ٫ جٳسقج٠حز جٯؾف٨ ١٧٬ ج٧حء ٫ ج٠ح١ جـ٪ ٧٬ظؿ ٤٬ ١٧٠ ج٠ؿ١٬ ٧ز ج٧حء ،

جٳسقج ٠سح د٦ـ٣ ج٠ئللر ".ؤ٧ ٫ ج٠ح١ جـ٪ ٧٬ظؿ ٤٬ ٠فق ٠ئللس٤ اـج ح١

بـج ح١ جٯول ج٠ئظف حفج ، ٧ظخ فؿ٣ ٫ ٠ح١ جحف ، ؤ٠ح اـج ح١ ٧٢٠ٳ ، ٬ظخ فؿ٣ ٫ ج٠ح١ جـ٪ ح١ ٧٠ظ٧ؿج ٤٬ ٧ز ٢ن٧ء جٳسقج دحفؿ ؤ٪ ٧ز ادفج جؿ ، ؤ٠ح اـج ١٬ ٠ح١ ٧ظ٧ؿ٣

.2 ٬س ج٠سحؿج١ ٩ ٠ح١ آؾف ٫ جؿ ، ٧ظخ فؿ٣ ٫ ٥ـج ج٠ح١ ، ٠ح

، ٥٧ـج ٧٠ج 3ؤ٠ح دح٢لدر ٢حز ٠٧وحف٬ جٳسقج دحفؿ ٬سػ٦٠ح ج٠لسإظف ٧٦ ج٠ؿ١٬ دحفؿ ١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ ، د٢و٦ح ٩ ؤ١ س١٧ ٧428جؿ جح٠ر ، ٧٥٧ ٠ح ٢وز ٤٬ وفجػر ج٠حؿذ

جسح ؤ٧ ٢ه ٬ي٫ د٬ف ـ . ٢حز ج٧حء ٩ ج٠ؿ١٬ ، ٠ح ٧٬ظؿ

٧حدح ٠ح ٬ظإ ج٠ئظف ا٩ دى جنف٧ جسحؿ٬ر ، ػ٬ش ٬ي١٠ جؿ نفح ٢٬ه ٩ ؤ٤٢ اـج ١٬ ج٠لسإظف ٬فخ ٫ جسلحخ ٬٠ر جسظ٬٦قجز ب٤٢ ٬ظخ ٤٬ افظح٦ح ا٩ ج٠ئظف ٫ ج٠ح١

.٬4سػ٠ل جٯدحء ج٢حسظر ١ ج٬٠ر ٧جسحف٬ؽ جـ٪ ٬س سػؿ٬ؿ٣ ١٠ ف ٥ـج جٯؾ٬ف ، ٠ح

سشاء اإلذالل تبالهخشاى تبهسر :ـ ذبب

اـج ؤؾل ج٠لسإظف دحسقج٤٠ دفؿ جٯول ج٠ئظف ، ل٧جء ح١ ـ دؿ فؿ٣ ؤوٴ ، ؤ٧ دحسإؾف ٫ ٠ح ٬ظخ فؿ٣ ، ؤ٧ دفؿ٣ ٢حوح ؤ٧ سحح ، ؤ٧ دفؿ٣ ٫ ٬ف ج٠ح١ جـ٪ ٬ظخ ٤٬ جفؿ ، ؤ٧ دؿ جلس٬حء

فؿ ١٠ اظفجءجز ، ح١ ٠ئظف ؤ١ ٬حخ دحس٬٧ى ٠ح ؤوحد٤ ١٠ يفف دلدخ جٱؾٴل ج٧ج ١٠ .5ج٠لسإظف

. 886، ٠فظ لحد ، ه ؽلر اإلسبس اهؾلر اهيضيبث ،ف٠يح١ ؤد٧ جل٧ؿ ، - 1 . 909، ٠فظ لحد ، ه اهؾبسج اإلسبسجل٧٦٢ف٪ ، دؿ جفقج - 23 - Cabrillac, Op.cit. n° 102 . . 467دلح ٥ٴل ٠ل جٴخ ، ٠فظ لحد ، ه - 4 . 900، ٠فظ لحد ، ه اإلسبس اهؾبسججل٧٦٢ف٪ ، دؿ جفقج - 5

Page 139: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل الثاني التزامات المستأجر في عقد االعتماد اإليجاري

135

٥ـج جس٬٧ى جـ٪ ١٠٬ ؤ١ ٬ؿف دنل ظقج٫ ؤ٧ ٠نف٧ دنف ظقجث٫ ٬حخ دحؾو٧ه ٩ س٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ٧جـ٪ ١٧٬ ، ؾحور ٫ ػحر جلؽ ج٠لد ؿ جٳ 1ج٠ئظف جسإؾف ٫ فؿ جٯول

دلدخ ظق ج٠لسإظف ؤ٧ اٴل٤ ، اٳ اـج ؤصدز ج٠لسإظف ؤ٧ ١٠ ٧٢٬خ ٤٢ ٫ س٬٢ـ ٥ـج جٳسقج ج٧ذ .2جح٥فذ ؤ٧ جلدخ جٯظ٢د٫

١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ ، دػ٬ش ٠194ح ١٠٬ ؤ١ ٬س٠ؿ ٫ سؿ٬ف جس٬٧ى ، ٩ ٠ح ؤفس٤ ج٠حؿذ ؤظفذ ج٠صل ١ ج٠ؿذ جس٫ سإؾف ٦٬ح ج٠لسإظف ١ جفؿ ، دػ٬ش ١٠٬ ؤ١ س١٧ ٬نس٠ل جس٬٧ى ٩

٥ـ٣ جٯظفذ ٠لح٬٧ر ظفذ جػ٬٬ر ٫ جؿ ؤ٧ ؤ٩ ؤ٧ ؤل ٦٢٠ح ، ٧سؿ ؤظفذ ج٠صل ٢٥ح س٬٧يح ٳ . 3ؤظفذ ، ٠ح ٬ن٠ل س٬٧يح ايح٬ح ٠ح ػ ج٠ئظف ١٠ ؾلحفذ ؤ٧ ٠ح حس٤ ١٠ فدغ

٧ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، س٢ه حؿذ ٩ ؤ١ ٬ظإ ج٠ئظف ا٩ حي٫ جٯ٧٠ف ج٠لسظر ٢٧ظؿ ؤ١ ٱظدحف ج٠لسإظف ٩ س٬٢ـ جسقج٤٠ دفؿ جٯول ج٠ئظف ، ٥ـج جٳ٠سؿجؿ جٳسح٫ ٳؾسوحه جحي٫ جٳلسظح٫ ، ٥ؿ٤ جسػح٬ل ٩ يف٧فذ س٧جف نف جٳلسظحل ج٧جظخ س٧جف٣ ٫ جؿ٨٧ ٫ س١٧

، اٳ ؤ١ جؾسوحه جيحء 4 ١٠ جؾسوحه جيحء جٳلسظح٫ ، ٧ؿ ج٠لحك دإول جػجٳلسظح٫ ٫ ؿ٨٧ فؿ جٯول ج٠ئظف ٬دفف د٬حخ ٢قج ظؿ٪ ، ٧ ؤ٤٢ ل٬سظ٢خ ١٠ ؾٴل

، اٳ ؤ١ ج٠نف جظقجثف٪ 5جٳلسظحل ؾف جلس٠حل ج٠لسإظف ول ج٠ئظف دنل ٠ؾح ح١٧٢ ٬٢ر جظ٧ء ا٩ جيحء جٳلسظح٫ ٢ؿ فى ج٠لسإظف اؾٴء ج٠ح١ ، ٧ـ جظقجثف٪ ٢ه ٩ ا٠ح

١ جٯو٧ل ج٧٢٠ر ، ٱيحر جػ٠ح٬ر ٠ئظف ٫ ٬٠ر جٳس٠حؿ ٠٬٧ح ٬س دحٯو٧ل ٬ف ج٧٢٠ر ؿ .6 96ـ١٠69 جٯ٠ف 66/8جٱ٬ظحف٪ ، ٧ـ د٢ه ج٠حؿذ

جٱؾٴء ، ٧جس٫ سسدف ؿ٨٧ نؾو٬ر ، ٬ف٦ح ١٧٬٧ ـ ١ ف٬ ؿ٨٧ ٬ ٦٬ح ؿ٨٧ ج٠ئظف ٩ ج٠لسإظف ٠حدس٤ دس٬٢ـ جسقج٤٠ دفؿ جٯول ج٠ئظف جـ٪ ٠ح قجل سػز ٬ؿ٣ ؿ١٧ ؤ٪

1 - Cabrillac , Op.cit. n° 103 480ه ، ٠فظ لحد ، . ح٬ق ٬٢ في٧ج١ . 2 - Guy Duranton. Crédit-bail mobilier, Op.cit. n° 190 ، ٠فظ اهؾبسج اإلسبس، جل٧٦٢ف٪ دؿ جفقج . 882، ٠فظ لحد ، ه اهؾلر اهيضيبث ، ؽلر اإلسبس ، ف٠يح١ ؤد٧ جل٧ؿ - 3

. 904، ه لحد ١٠ ح١٧٢ جٱظفجءجز ج٠ؿ٬٢ر ٧جٱؿجف٬ر . 898ج٠حؿذ - 45 - Cabrillac, Op.cit. n° 104 480ه ، ٠فظ لحد ، . ح٬ق ٬٢ في٧ج١ . ٠ئظف ؤ١ ٬ق٤٠ دـ د٠سي٩ ؤ٠ف ٬وؿف٣ : " ... ٫٧ ػحر فى ج٠لسإظف اؾٴء ج٠ح١ ، ١٠٬ 96ـ١٠69 جٯ٠ف 66/8ج٠حؿذ - 6

حي٫ جٳلسظحل دح٠ػ٠ر ج٠ئ٥ر ا٬٠٬ح ".

Page 140: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل الثاني التزامات المستأجر في عقد االعتماد اإليجاري

136

٠ل٧ ح٫٢٧٢ ، ١٧٬ ج٠لسإظف ٢٥ح دػ جحوخ ، ؤ٧ ١ ف٬ ؿ٨٧ ٬٢٬ر ، ٫٥٧ ؿ٨٧ .1 جٳلسػح اـج س جٯ٠ف دحف

١ حي٫ جٳلسظح٫ ؤ١ ٬ػ ٩ ج٠لسإظف دفج٠ر س٦ؿ٬ؿ٬ر سس٠ جٯ٠ف دحفؿ ، اٳ ؤ٦٢ح ٠ح ٠٬ ٳ س١٧ ٠لسػر اٳ ١٠ ج٧٬ جسح٫ ٬٠حز جؾدفذ ٫ ػحر ٧ظ٧ؿ ٢قج ٩ ٬٧٢ر جٯول جلحد

. 2سإظ٬ف٣

ول ج٠ئظف ٫ ٠ح ١٠٬ ٠ئظف ؤ١ ٬ل ف٬ح ٬ف ٠دحنف ٱفح ج٠لسإظف ٩ فؿ جٯ جح١٧٢ جظ٢حث٫ ، ػ٬ش ؤ١ ج٠س٢ح ج٠لسإظف ١ فؿ جٯول ج٠ئظف ١٠٬ ؤ١ ٬نل ظف٠٬ر ؾ٬ح٢ر

١٠ ح١٧٢ 692ج٧دحز ، ٧جس٫ سحد٦ح ج٠حؿذ ١٠ ح١٧٢ 819جٯ٠ح٢ر ج٠حخ ٦٬ح د٢ه ج٠حؿذ .3ج٧دحز جف٢ل٫

، ٫ ػ٬ص٬حز ٥ـج ٠٧٢0676دف 04ح جوحؿف ٫ ٥٧ـج ٠ح ؤؿس٤ ٠ػ٠ر ج٢ى جف٢ل٬ر ٫ ػ٦٠ جػ ، ٩ جد٬ر ج٠فدر ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ٧ج٢س٦ز ا٩ ؤ١ ج٠لسإظف جـ٪ ظق ١ فؿ جٯول ج٠ئظف ا٩ ج٠ئللر ج٠ح٬ر ج٠ئظفذ دؿ لؽ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ج٠دف د٠٦٢٬ح ٢س٬ظر

.٧4ف٬ر ج٠س ٦٬ح ٬ؿ ٠فسدح ظف٠٬ر ؾ٬ح٢ر جٯ٠ح٢ر س٤٧ ١ لؿجؿ ؤلح جٱ٬ظحف جؿ

ف ؿ ٧ظ٧ؿ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ي١٠ حث٠ر ج٧ؿ ج٠ي٢٧٠ر دظف٠٬ر ؾ٬ح٢ر جٯ٠ح٢ر ، اٳ ؤ١ ج٧ي٬ر ٢٥ح ١٠٬ ؤ١ سلف ٩ ؤ٦٢ح ا٬ظحف ، ١٧ ج٠لسإظف ٠٬ل ؾ٬حف جنفجء ج٧٢٠٠ع ٤ ،

.٠٠5ح ٬ل٠غ دب٠ح٬٢ر جػ ٤٬ دظف٠٬ر ؾ٬ح٢ر جٯ٠ح٢ر ٩ لد٬ل جٱ٬ظحف،ػ٬حقس٤ ول ح٢ز

اٳ ؤ١ ٥ـج ٳ ٫٢٬ سد٬ ٧در ؾ٬ح٢ر جٯ٠ح٢ر ٩ ل جػحٳز جس٫ ٬سإؾف ٦٬ح ج٠لسإظف ٫ ؿ سٴك جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ١ فؿ جٯول ج٠ئظف ، ػ٬ش ١٠٬ ؤ١ ٳ ٬وحػخ ٥ـج جسإؾ٬ف دحيف٧فذ جؾ

، ـ ؤ٤٢ ٬نسف ٬ح ظف٠٬ر ؾ٬ح٢ر جٯ٠ح٢ر 6ؤ٧ اسٴ ول ج٠ئظف ، ؤ٧ جلس٠حل ٠ؾح ح١٧٢ س٧جف ف٦٢ح ج٠حؿ٪ ج٠س٠صل ٫ اوحدر جٯول ج٠ئظف ، ٠٠ح ٫٢٬ ؿ سد٬ ٧در ظف٠٬ر ؾ٬ح٢ر

. 887، ٠فظ لحد ، ه اهؾلر اهيضيبث ، ؽلر اإلسبس ، ف٠يح١ ؤد٧ جل٧ؿ - 12 - Guy Duranton . crédit-bail mobilier , Op.cit. n° 190 3 - Cabrillac, Op.cit. n° 105 . ٬19ل٩ دؾ٬ز ، ٠فظ لحد ، ه - 45 - CF. crim .14 février 1979, Gaz. Pal. 1979 .2. 403. Note P. L. G. D. 1979. 6 - Cabrillac, Op.cit. n° 105

Page 141: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل الثاني التزامات المستأجر في عقد االعتماد اإليجاري

137

، دل ٬سوف جٯ٠ف جٯ٠ح٢ر ٩ ج٠لسإظف اـج ح١ جٯ٠ف ٠ظفؿ ا٠٥حل ٬سد٤ س ول ج٠ئظف٩ ج٠لئ٬٧ر ج٠ؿ٬٢ر ٫ س٬٧ى جٯيفجف جس٫ ػز ج٠ئظف ١٠ ظفجء سإؾف ج٠لسإظف ٫ فؿ

. 1جٯول ج٠ئظف ؿ١٧ س٧جف ؤفح١ ج٠لئ٬٧ر جظ٢حث٬ر

٫٧ ػحل جفؿ ٬ظخ احء ج٬ؿ ١٠ لظل ج٬ؿ ج٧٠ظ٧ؿ ٩ ٠لس٨٧ ٠ػحز ج٠فق ج٫٢٧ ٪ ، ٬٧س احء ج٬ؿ ١ ف٬ خ ٬سؿ د٤ ـ٧٧ جنإ١ ا٩ ٠إ٧٠ف٪ ج٠فق ج٫٢٧ لظل جسظحف

لظل جسظحف٪ ، ٧جظؿ٬ف دحـف ؤ١ جنخ ١٠ جلظل ٬س ٫ ػحٳز ٠ػؿؿذ س١٧ د٢حء ٩ اصدحز جف١٬ ج٠ئظف ٧ج٠لسإظف ، ؤ٧ د٧٠ظخ ػ ؤ٧ فجف ػحق ٧ذ جن٫ء ج٠ي٫ ٤٬ ، ؤ٧ دح٢يحء

حف ١ ف٬ جس٢حقل س٬٢ـج ٧ؿ دحد٬ ١٠ ظح٢خ ٧جػؿ ، ػلخ ٠ح ٢وز ٤٬ ج٠حؿذ جؾح٠لر جٱ٬ظجـ٪ ٬ػؿؿ ٬٬حز ان٦حف ٬٠حز جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ و٧ل 69ـ99( ١٠ ج٠فل٧ جس٬٢ـ٪ ف 1)

.2ج٧٢٠ر

بع هألضل اهفسػ اهذبهد ـ اهخشاى اهيضخأسس تؾرى اهخبشل ؽ اهؾلر أ اهخأسس ي اهت اهيؤسس :

٬ ٩ ج٠لسإظف د٧٠ظخ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ جسقج دؿ جس٢حقل ١ جؿ ؤ٧ جسإظ٬ف ١٠ جدح١ ول ج٠ئظف ، ٢فج حد جنؾو٫ ٧جد٬ر جس٬٬٧٠ر جـج١ ٬٠٬قج١ ؿ جٳس٠حؿ

٫ ٥ـج جؿ ، ٧جـ٪ ١٠٬ ؤ١ جٱ٬ظحف٪ ، ػ٬ش ١٧٬ ج٠ئظف ٠سؾ٧ح ١٠ ؤ٪ ؤ٠ف ١٠٬ ؤ١ ٬لسظؿ ٬سإس٩ ٫ و٧فس١٬ ؤلحل٬س١٬ سس٠صٴ١ ٫ جس٢حقل ١ جؿ ، ؤ٧ ج٬ح دب٬ظحف ١٠ جدح١ ول ج٠ئظف ، ٦٧ـج لإسفى ا٩ ٠ي١٧٠ جسقج ج٠لسإظف دؿ جس٢حقل ١ جؿ ؤ٧ جسإظ٬ف ١٠ جدح١

ل ١ جؿ ٧جٱ٬ظحف ١٠ جدح١ .ول ج٠ئظف ، ص ؤ٧ دحس٬٬٠ق د١٬ ل ١٠ جس٢حق

. 488ح٬ق ٬٢ في٧ج١ ، ٠فظ لحد ، ه - 1 . ٬049ل٩ دؾ٬ز ، ٠فظ لحد ، ه - 2

Page 142: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل الثاني التزامات المستأجر في عقد االعتماد اإليجاري

138

أ اهخأسس ي اهتبع هألضل ؽ اهؾلر أال ـ يظي اهخشاى اهيضخأسس تؾرى اهخبشل اهيؤسس :

ػلخ ج٧جؿ جح٠ر ٫ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ ، ب٤٢ ٳ ٬ظ٧ق ٠لسإظف ؤ١ ٬س٢حقل ١ ػ٤ ٫ جٱ٬ظحف . 1 سحد٬ح ٠ح ٧٬ظؿ ٢ه ح٫٢٧٢ ٬ي٫ دؾٴ ـ ؤ٧ ٬ظف٪ ا٬ظحفج ١٠ جدح١ ؿ١٧ ٧٠جر ج٠ئظف

٦٬ف ١٠ ؾٴل ٥ـ٣ جحؿذ ؤ١ ج٠نف ؿ ٢٠ جس٢حقل ١ جٱ٬ظحف ؤ٧ اظفجء ا٬ظحف ١٠ جدح١ ١٠ ف ج٠لسإظف إول ح ، اٳ ؤ١ ٥ـ٣ جحؿذ ٬لز ١٠ ج٢ح جح ، ٠٠ح ٫٢٬ ا٠ح٬٢ر جٳسح

ؿ جٱ٬ظحف ، د٧٠جر ج٠ئظف سحد٬ح ٩ ـ ، ٥ـج ٤ ٠ح ٧٬ظؿ ٢ه ٩ ؾٴ٦ح ١٠ دل ؤفج ح٫٢٧٢ ؾحه ٬ي٫ دؾٴ ٠ح ؤسز د٤ ٥ـ٣ جحؿذ ، ٧ـ دبظحقذ س٢حقل ج٠لسإظف ١ جٱ٬ظحف

ؤ٧ اظفجث٤ ا٬ظحفج ١٠ جدح١ ؿ٠٢٧ح ػحظر ا٩ ٧٠جر ج٠ئظف .

٧٠جر ٠ح ظحء د٤ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ ، ٥٧ـج ٠ح ٦٬ف ١٠ ٧ؿ ظحءز ؤػح ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ٧جس٫ ظحء ٢و٦ح ح٭س٫ : "جٳسقج دؿ جس٢حقل ١ ػ٤ ٫ 96-١٠69 جٯ٠ف 86/00ؾٴل ج٠حؿذ

جٳ٢سح ٧ؿ احؿذ سإظ٬ف جٯول ج٠ئظف ؿ١٧ ٧٠جر وف٬ػر ١٠ ج٠ئظف".

ل جؾحه ١٠ جسقج٠حز ج٠لسإظف ٠٬ح ٬س اٳ ؤ١ ٠ح ٬ٴػ ؤ١ ٥ـ٣ ج٠حؿذ ٧فؿز ٫ جو ٩ ٠لإر جس٢حقل ١ جٱ٬ظحف ٧جٱ٬ظحف ١٠ 96ـ69دحٯو٧ل جحف٬ر ، ٧ ٬س ج٢ه ٫ جٯ٠ف

جدح١ اـج ٠ح س جٯ٠ف دحٯو٧ل ج٧٢٠ر .

١٠ ٧0707ؿ ظحء جسنف٬ جف٢ل٫ ٠ؾحح ٠ح ؤس٩ د٤ ج٠نف جظقجثف٪ ، ٧ـ ٫ ج٠حؿذ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ د٢و٦ح ٩ ظ٧جق جس٢حقل ١ جٱ٬ظحف ؤ٧ اظفجء ا٬ظحف ١٠ جدح١ ٠ح ٬س جٳسح ٩

ؾٴ ـ.

١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ جف٢ل٫ سظ٬ق جس٢حقل ، ٧ج٬ح دحسإظ٬ف ١٠ جدح١ ؿ١٧ ١٠0707 جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ . ٫ ػ١٬ ؤ١ ج٠حؿذ 191ج٠حؿذ - 1

Philippe Terneyre, Op.cit. p 29جنسفج ٧٠جر ج٠ئظف جسحد٬ر .

Page 143: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل الثاني التزامات المستأجر في عقد االعتماد اإليجاري

139

٠٠ح ٦٬ف ٩ ٥ـ٣ جحؿذ ؤ٦٢ح ٬لز ١٠ ج٢ح جح ، اٳ ؤ١ جٯول ٦٬ح ح١ ٠ؾحح ٠ح ٢ه ٧اظفجء ا٬ظحف ١٠ جدح١ ، ؤ٠ح ٢٠ جس٢حقل ٤٬ ج٠نف جظقجثف٪ ، ٧ـ دظ٧جق جس٢حقل ١ جٱ٬ظحف

. ٧1جٱ٬ظحف ١٠ جدح١ ٧٦ جٳلسص٢حء ، ٠٠ح ٫٢٬ ٧ظ٧خ سل٬ف جنف ج٠ح٢ ٢٥ح سل٬فج ي٬ح ٠٧ػؿ٧ؿج

اٳ ؤ٤٢ ٬س ج٢ه ٩ ٠لحر جس٢حقل ١ جٱ٬ظحف ٧جٱ٬ظحف ١٠ جدح١ ٫ جح١٧٢ جف٢ل٫ جؾحه دحٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ .

اٳ ؤ٢٢ح ٢ظؿ ؤ١ ٧ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ جف٢ل٬ر ؿ ٠ز ٩ ٢٠ ٥ـ٣ ج٬٠حز ، ل٧جء دح٢ه ٫ جؿ ٩ ٢٠ جس٢حقل ١ جٱ٬ظحف ؤ٧ اظفجء ا٬ظحف ١٠ جدح١ ، ؤ٧ ١٠ ؾٴل ج٢ه ٫ جؿ ٩

٧جؿ جح٠ر ٧ظ٧خ ػو٧ل ج٠لسإظف ٩ سفؾ٬ه ١٠ ج٠ئظف ٬ح دـ ، ٥٧ـج ػس٩ ٳ سسف ، ؤ٧ ٴظس٦حؿجز جيحث٬ر دسفؾ٬ه جس٢حقل ١ جٱ٬ظحف ٧جٱ٬ظحف ١٠ جدح١ ٧جٳسفج 2ادحػر ـ

. ٠3لسإظف د٦ـج جػ ٫ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪

٬٧فظ ٢٠ جس٢حقل ١ جٱ٬ظحف ٧جٱ٬ظحف ١٠ جدح١ ٫ ٧ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ٬ح٦٠ح ٩ نؾو٫ ، ـ ؤ١ نؾو٬ر ج٠لسإظف ٠ػل جسدحف ٫ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ٠٠ح ٧٬ؿ٢ح جٳسدحف ج

دػلخ ٥ـ٣ جؾحو٬ر ا٩ س٧ل٬ ػل جسد٬ نف٧ جس٫ سػف ٧س٬ؿ ظ٬٠ جػحٳز جس٫ ٬س ٤٬ .4س٬٧ى ج٠لسإظف جٯو٫ دنؾه آؾف

ـج جٯؾ٬ف ١٬ ٬دل دبدفج جؿ نؾو٬ر ج٠لسإظف سخ ؿ٧فج ٥ح٠ح ٫ ٢ف ج٠ئظف ، ٯ١ ٥ ٢٠ـ دؿج٬ر جٯ٠ف ٧ٳ صس٤ دح٠لسإظف ، د٢حء ٩ ٠ح ؿ٤٠ ا٤٬ ٥ـج جٯؾ٬ف ١٠ ٠٧٠حز ٧د٬ح٢حز ١ ٢نح٤ ٧ؿفس٤ ٩ ا٬حء جسقج٠حس٤ ج٢حنثر ١ جؿ ، ؾحور جٳسقج جفث٬ل٫ دؿ ؤلح جٱ٬ظحف ،

ؤ٧ اظفجء٣ ا٬ظحفج ١٠ ر ج٠ئظف ٩ س٢حقل ج٠لسإظف ١ جؿ١٠٧ ٥ـج ١٠ ج٫٢٠ جنسفج ٧٠ج .5جدح١ ، ٯ١ ج٠لسإظف جظؿ٬ؿ ؿ ٳ ٬ػ٩ دحصر جس٫ ح١ ٬س٠س د٦ح ج٠لسإظف جٯو٫

1 - Cabrillac, Op.cit. n° 67 2 - Calais- Auloy, Op.cit. n° 92 3 - Trib . com . Versailles , 15 Janv 1969 , Gaz , Pal. 1969 - 1 - 157 4 - Calais- Auloy, Op.cit. n° 92 ، ٠فظ لحد ،دلح ٥ٴل ٠ل جٴخ . 814ه ، ٠فظ لحد ، جدؿج٫ ادفج٬٥. ٢ظ٨٧ 886ه ، ٠فظ لحد ، ا٬حك ٢حو٬ - 5

. 499ه ئظف حٳسدحف جنؾو٫ ٫ ؿ جٱ٬ظحف دنل ح ١٠٬ ؤ١ ٬خ جٯػح ، ٥٧ـج ٠ح ٬ئؿ٣ دى ج٤ ٦٢٠٧ جل٧٦٢ف٪ د٤٧ : " اـج ؤظف ج٠

=وحج١٬ ٠لسإظف ٳسدحف نؾو٫ ٤٬ ، ٴ ٬ظ٧ق ٦ـج جٯؾ٬ف ؤ١ ٬ئظف ١٠ جدح١ ؤ٧ ؤ١ ٬س٢حقل ١ جٱ٬ظحف ، ػس٩ ٧ ١٬ ٢٠و٧

Page 144: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل الثاني التزامات المستأجر في عقد االعتماد اإليجاري

141

اٳ ؤ١ جس٢حقل ١ جٯول ج٠ئظف ؤ٧ سإظ٬ف٣ ١٠ جدح١ ، ؿ ١٧٬ ٤٬ ٠وػر ج٠ئظف ٠ح س١٧ ؤ١ ج٠لسإظف ١ ٧٬ د٠صل ٥ـ٣ ج٬٠حز ٠ح س١ ٤ ؤلدحخ ظؿ٬ر ١٠ ٤٬ ٠وػر ج٠لسإظف ، ـ

: ٧1فجء ـ ، ٧جس٫ ١٠٬ ا٬ظحق٥ح ٫ جسح٫

ـ ؤلدحخ ٠ح٬ر : سس٠صل ٫ ظق ج٠لسإظف ٠ح٬ح ١ ؿ دى ؿ٤٢٧٬ ٠٠ح ٬ظ٤ ٦٠ؿؿج دحٱٴك

دح١ ول ج٠ئظف ، سػل١٬ ٧ي٤ ج٠ح٫ .ؤ٧ جٱلحف ، ١٠٧ نإ١ ٬ح٤٠ دحس٢حقل ؤ٧ جسإظ٬ف ١٠ ج

ـ ؤلدحخ س٬٢ر : ٧ـ ٠س٩ فف ج٠لسإظف سظ٬٠ ٧ػؿجس٤ جٱ٢سحظ٬ر ، جٯ٠ف جـ٪ ٬ػس ٤٬ جسؾ٫ ١ جٯول ج٠ئظف ، ؤ٧ ؤ١ ٧٠٢ حس٤ جٱ٢سحظ٬ر فيز ٤٬ جلسثظحف ؤو٧ل ؤصف س٧فج.

جؿ ، ٠٧ح ٬سفسخ ٤٬ ١٠ جٳسقج دؿ ٠د ـ ؤلدحخ سحؿ٬ر : سس٠صل ٫ جػؿ ١٠ ا٠ح٬٢ر لؽ جنف جظقجث٫ .

ذبب ـ اهخيش ت اهخبشل ؽ اهؾلر اإلسبس ي اهتبع هألضل اهيؤسس :

٬ؾس جس٢حقل ١ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ١ جٱ٬ظحف ١٠ جدح١ ول ج٠ئظف ، ٦٧ـج لإسف ل ػحر ٩ ػؿج .

ل اهيضخأسس ؽ اهؾلر ف االؽخيبر اإلسبس :أ ـ خبش

٧لإسف ٢٥ح ٧٦٠ جس٢حقل ١ جؿ ، ٠٧لإر ي٠ح١ ج٠لسإظف جس٬٢ـ ٠ئظف .

٫ وفجػر ٩ ج٢٠ ٫ جؿ ". ٧ـ دحسدحف ؤ١ ؤػح جس٢حقل ١ جٱ٬ظحف ٧جٱ٬ظحف ١٠ جدح١ ٫ جح١٧٢ ج٠وف٪ ٧٠جر ٠ح ٫٥ ٤٬ =، جاإلسبس اهؾبسجل٧٦٢ف٪ ، دؿ جفقج جح١٧٢ جف٢ل٫ ٧ـ دإؾـ٥ح دحؿذ ظ٧جق جس٢حقل ١ جٱ٬ظحف ٧اظفجء ا٬ظحف ١٠ جدح١ إول .

. 611، 992ه ٠فظ لحد ، . 416دلح ٥ٴل ٠ل جٴخ ، ٠فظ لحد ، ه - 1

Page 145: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل الثاني التزامات المستأجر في عقد االعتماد اإليجاري

141

ـ يفى خبشل اهيضخأسس ؽ اهؾلر ف االؽخيبر اإلسبس : 0

٠٬ح ٤ ١٠ ػ٧ ، ٠٧ح ٤٬ جس٢حقل ١ جؿ ٧٥ جسح ٬ػل د٠سيح٣ ج٠س٢حقل ٤ ٠ػل ج٠س٢حقل ٧جس٢حقل ١ جؿ ٧٥ جسح فيحث٫ ٳ ٬ػسحض ج٢حؿ٣ .١٠1 جسقج٠حز ٫ ٴر ح٬٢٧٢ر حث٠ر ١٠ دل

. 2 ا٩ نل ؾحه

٬٧سدف س٢حقل ج٠لسإظف ١ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ سد٬ح ٧جؿ جح٠ر ػ٧جر جػ ٧ػ٧جر ا٩ ػ٧ ج٠لسإظف ، ٧ػ٧جر ؿ١٬ دح٢لدر ٳسقج٠حس٤ ، ٧س٢ؿ ٥ـ٣ جؿ١٬، ٫٦ ػ٧جر ػ دح٢لدر

جػ٧جر دحسح د١٬ ج٠ػ٬ل ج٠لسإظف ٠ ج٠ػحل ا٤٬ ج٠لسإظف جظؿ٬ؿ ، ٧ٳ س١٧ ٢حـذ ٫ ػ ج٠ئظف .3اٳ اـج ٧ج ٦٬ح ، ٧اٳ ب١ ٥ـج جٳ٢سحل ١٧٬ دحٴ

س١٧ حث٠ر د١٬ ج٠لسإظف ٧ج٠س٢حقل ٤ ، ٬٧ك ٴر ٧دحسح٫ ب١ ٴر جػ٧جر ٫٥ جس٫ جٱ٬ظحف، ٴ ٬سدف ج٠لسإظف ٠ئظفج ٠س٢حقل ٤ ، ٴ ٬سق ٢ػ٣٧ دحسقج٠حز ج٠ئظف ٧ٳ س١٧ ٤ ػ٧ ج٠ئظف د٤ ، ٧ا٠٢ح ٬ودغ ج٠س٢حقل ٤ ٧٥ ج٠لسإظف ٫ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ دؿٳ ١٠

س٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ٧٥ ٢ل٤ جـ٪ ٬سػ٧ل ا٩ ج٠س٢حقل ا٤٬ دظ٬٠ ٠ح ٬نس٠ل ج٠لسإظف جٯو٫ ، ٧ؿ جٳ . ٤٬4 ١٠ ؤفح١ ٧ػ٧ ٧جسقج٠حز ٧نف٧ ؿ١٧ ؤ٪ سػ٬٧ف ٦٬ح

٬٧وغ ؤ١ ١٧٬ جس٢حقل ١ جؿ ٫ ٠حدل ص١٠ ٬ؿ٤ ج٠س٢حقل ٤ ٠لسإظف ١٧٬٧ حؿذ ظ٠ر ٳ دح٠س٬حق ج٠ئظف ، ٥٧ـج جص١٠ ٧٥ ٬ف ؤلح جٱ٬ظحف جس٫ ؤلحح ٠ح ١٧٬ ٠ي٢٧٠ح دح٠س٬حق جدحث ٳ . ٬5د٩ ج٠لسإظف جظؿ٬ؿ ٠ق٠ح دؿ٦ح ٠ئظف

ـ ظيب اهيضخأسس اهخفز هويؤسس : 2

دحف ١٠ ؤ١ جس٢حقل ١ جؿ ٢٬نت ٴر ٠دحنفذ د١٬ ج٠ئظف ٧ج٠س٢حقل ٤ ، اٳ ؤ١ ج٠نف ف ٫ ٧٠جظ٦ر ج٠ئظف ، ٧جنسف ؤ١ ٬د٩ ج٠لسإظف يح٢٠ح ٠س٢حقل ٤ جظقجثف٪ ٬دفة ـ٠ر ج٠لسإظ

. 086، ٠فظ لحد ، ه اهخبشل ؽ اهؾلردفج٬٥ لؿ ، ا٢د٬ل - 1 . 067جل٬ؿ ٬ؿ ٢ح٬ل ، ٠فظ لحد ، ه - 2 . 494دلح ٥ٴل ٠ل جٴخ ، ٠فظ لحد ، ه - 3 . 697، 962، ٠فظ لحد ، ه اإلسبس اهؾبسج، جل٧٦٢ف٪دؿ جفقج - 4 . 697، 962ج٠فظ ٢ل٤ ، ه - 5

Page 146: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل الثاني التزامات المستأجر في عقد االعتماد اإليجاري

142

١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ د٢و٦ح ٩ ؤ٤٢ : " ٫ ػحر ٫199 س٬٢ـ جسقج٠حس٤ ، ٥٧ـج ٠ح ظحء ٫ ج٠حؿذ جس٢حقل ١ جٱ٬ظحف ٬د٩ ج٠لسإظف يح٢٠ح ٠س٢حقل ٤ ٫ س٬٢ـ جسقج٠حس٤ ".

، ٧جس٫ 86/04ح حؿذ جح٠ر ٫ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ ١٠ ؾٴل ج٠حؿذ ٧٠ج 96ـ٧69ؿ ح١ جٯ٠ف س٢ه ٩ جسقج ج٠لسإظف دي٠ح١ جس٬٢ـ ٠ئظف، ١٠ دل ج٠س٢حقل ٤، ٳسقج٠حس٤ ، ٫ ػحر جس٢حقل

١ جٯول ج٠ئظف د٧٠جر ج٠ئظف.

و٫ ، ١٠٬٧ ٠ئظف ٢ؿثـ ؤ١ ٧د٦ـج ب٤٢ ٬ودغ ٠ئظف يح٢٠ح١ ٠٥ح ج٠س٢حقل ٤ ٧ج٠لسإظف جٯ ٬فظ ٩ ج٠س٢حقل ٤ ؤ٧ٳ س٬٢ـ جسقج٠حس٤ ج٠سفسدر ١ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، بـج ٢٬ـ ج٠س٢حقل

.٤1 ٳسقج٠حس٤ ، فظ ٩ ج٠س٢حقل دحسدحف٣ ٬ٴ

ؿ جٳس٠حؿ ٧ؿ فف ج٠نف ـ ػ٠ح٬ر ػ٧ ج٠ئظف ، ٥٧ـج ٠ح ٦٬ف جؿ٧ف جٳثس٠ح٫٢ جٱ٬ظحف٪ ، ػ٬ش ٬ػفه ج٠ئظف ٩ جلسفؿجؿ جس٬٧٠ل جـ٪ ؤ٤٢ ٫ لد٬ل س٬٧ف جٯو٧ل ج٠ئظفذ ،

. 2 دحف ١٠ جػسح٤ د٬٠ر جٯول ج٠ئظف ٧جل ٠ؿذ جؿ

اٳ ؤ١ ٠لإر جي٠ح١ ٢٥ح ٳ سفسد دح٢ح جح ، ٦٢٧ح ٠ففذ ٠وػر ج٠ئظف ، ٠٠ح ٫٢٬ جٳسح دنل ٧جيغ ٧وف٬غ ٩ ؾٴ ـ ، دبؿفجض نف ٫ جؿ ٬ي٫ دبحء ا٠ح٬٢ر

ج٠لسإظف د٧٠جر ج٠ئظف ١٠ ي٠ح١ ج٠س٢حقل ٤ ٫ س٬٢ـ جسقج٠حس٤ ، ٧ٳ ف د١٬ ؤ١ ١٧٬ جٳسح . 3 ٩ احء ج٠لسإظف ١٠ جي٠ح١ ٠فجح ؿ ؤ٧ ٳػح ٤

٢ه ٩ جي٠ح١ ٢ؿ جس٢حقل ، ؿ١٧ جٱ٬ظحف ١٠ جدح١ ، ٦ـج ؤ٠ح دح٢لدر ٳسحء ج٠نف دح فجظ ا٩ ؤ١ ج٠لسإظف ٢ؿ جٱ٬ظحف ١٠ جدح١ ول ج٠ئظف ٬د٩ ٠سق٠ح دنل فث٬ل٫ ٫ ٧٠جظ٦ر ج٠ئظف دظ٬٠ جٳسقج٠حز ج٢٠و٧ه ٦٬ح ، ٧٧ ؤ١ ج٠ئظف ح١ ؿ ٧ج ٩ جٱ٬ظحف ١٠ جدح١ ،

جدح١ . حث٤ دح٢ه ٩ جي٠ح١ ٫ جس٢حقل ؿ١٧ جٱ٬ظحف ٧١٠ؿ ٧ ج٠نف دحس

. 899ه ، جدؿج٫ ، ٠فظ لحد ادفج٢٬٥ظ٨٧ - 1 . 899جدؿج٫ ، ٠فظ لحد ، ه ادفج٢٬٥ظ٨٧ . 869ا٬حك ٢حو٬ ، ٠فظ لحد ، ه - 2 . 869ا٬حك ٢حو٬ ، ٠فظ لحد ، ه - 3

Page 147: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل الثاني التزامات المستأجر في عقد االعتماد اإليجاري

143

اإلسبس ي اهتبع هألضل اهيؤسس : ة ـ

لإسف ٢٥ح ـ ل ١٠ ٧٦٠ جٱ٬ظحف ١٠ جدح١ ، ٧جسقج ج٠لسإظف ١٠ جدح١ دلؿجؿ ؤلح فج .جٱ٬ظحف ٠دحنفذ ا٩ ج٠ئظف ، ف ؿ ٧ظ٧ؿ ٴر ٠دحنفذ د١٬ ٥ئٳء جٯ

ـ يفى اإلسبس ي اهتبع هألضل اهيؤسس : 0

٧٥ ا٬ظحف ظؿ٬ؿ ٬ؿ د١٬ ج٠لسإظف جٯو٫ ٧ج٠لسإظف ١٠ جدح١ ، ٬٧فؿ ٩ ػ جٯ٧ل ٫ .1 جٳ٢سح دح١٬ ٧٥٧ جـ٪ ٬ػ جٴر د١٬ ف٤٬

حف ، ح٠لسإظف دب٬ظحف٣ س١٧ جٴر ٢٥ح د١٬ ج٠لسإظف جٯو٫ ٧ج٠لسإظف ١٠ جدح١ ٴر ا٬ظ ١٠ جدح١ ؤظف ػ٤ ٫ جٱ٬ظحف ٠لسإظف ١٠ جدح١ ، ٬٧س ـ دؿ ا٬ظحف ٠لسل ١ ؿ جٱ٬ظحف جٯو٫ ، ٬ودغ د٤ ج٠لسإظف جٯو٫ دح٢لدر ٠لسإظف ١٠ جدح١ ٠ئظفج ، ٧ج٠لسإظف ١٠ جدح١

دنف٤٧ ، ١ دحسدحف ؤ١ ج٠لسإظف دح٢لدر ٠لسإظف جٯو٫ ٠لسإظفج ، ١٧٬ ل ؿ ٠لسٴ ٬ئظف ػ٤ ج٠لس٠ؿ ١٠ جٱ٬ظحف جٯو٫ ، بـج ح٢ز ؿ ٧فؿز ٫ ٥ـج جٯؾ٬ف ٧٬ؿ ، ب١ ج٠لسإظف ١٠

، ١٠٧ د٦٢٬ح 2جدح١ ح٠س٢حقل ٤ ١ جٱ٬ظحف ١٧٬ ٬٠ؿج د٢ك ج٧٬ؿ ج٧جفؿذ ٫ جٱ٬ظحف جٯو٫ ٬ظحف ١٠ جدح١ ١ ٠ؿذ ؿ جٱ٬ظحف جٯو٫ .نف ج٠ؿذ ٴ ٬ظ٧ق ؤ١ سق٬ؿ ٠ؿذ ؿ جٱ

٧دحسدحف ؤ١ ٴر ج٠لسإظف جٯو٫ دح٠لسإظف ١٠ جدح١ ول ج٠ئظف ٫٥ ٴر ا٬ظحف ، ب٤٢ ٬سفسخ ٩ ـ ؤ١ ١٧٬ ج٠لسإظف جٯو٫ ٠سق٠ح ٢ػ٧ ج٠لسإظف ١٠ جدح١ ول ج٠ئظف

جدح١ ول ج٠ئظف ١٧٬ ٠سق٠ح سظح٣ ج٠لسإظف دظ٬٠ جسقج٠حز ج٠ئظف ، ٧ؤ١ ج٠لسإظف ١٠ جٯو٫ دظ٬٠ جسقج٠حز ج٠لسإظف .

٧ٯ١ ج٠نف جظقجثف٪ ٬نسف ج٧٠جر جوف٬ػر ٠ئظف ٩ جٱ٬ظحف ١٠ جدح١ ول ج٠ئظف ، ب١ ٥ـج ل٬ظل ١٠ جسقج٠حز ج٠لسإظف ١٠ جدح١ ٢ػ٧ ج٠لسإظف جٯو٫ دح نف٧ ؿ

. ٬062ؿ ٬ؿ ٢ح٬ل ، ٠فظ لحد ، ه جل - 1 . 679 ، 798، 794، ٠فظ لحد ، ه اإلسبس اهؾبسججل٧٦٢ف٪ ، دؿ جفقج - 2

Page 148: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل الثاني التزامات المستأجر في عقد االعتماد اإليجاري

144

ظحف ١٠ جدح١ سد٩ ٫ ـ٠ر ج٠لسإظف ١٠ جدح١ ، ١٧ ٢ػ٧ ج٠ئظف ٳ ج٠لسإظف جٯو٫ ٧ـ جٱ٬ .1 ١ ف٬ ػ٧جر جػ ، ٬ودغ ج٠ئظف ٧٥ جؿجث١ ٠دحنفذ ٠لسإظف ١٠ جدح١ د٦ـ٣ جٳسقج٠حز

ف ١٠ جدح١ ٠ح ؤ١ جسقج٠حز ج٠لسإظف جٯو٫ ٢ػ٧ ج٠لسإظف ١٠ جدح١ دح نف٧ ؿ جٱ٬ظح س٢سل ١ ف٬ ػ٧جر جؿ١٬ ١٠ ـ٠ر ج٠لسإظف جٯو٫ ا٩ ـ٠ر ج٠ئظف ، ٬ودغ ٥ـج جٯؾ٬ف ٠سق٠ح

. ٠2دحنفذ ٢ػ٧ ج٠لسإظف ١٠ جدح١

٠٧ح ٢ظؿ٣ ٫ ٧ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ؤ٦٢ح سفى ٩ ج٠لسإظف جسقج٠ح دحلسٴل جٯو٧ل ٠فسد دح٠لسإظف دور نؾو٬ر ، ٢٦ح ٬فع انحل ٧ي ج٠ئظفذ دنل نؾو٫ ، ـ ؤ١ جٳ٢سح

ج٠ػل جسظحف٪ ٫ ػحر ا٬ظحف سل٬٬ف ، ٠س٩ ح١ جٯول ج٠ئظف ج٧٢٠ل ٧٧٠ح ٫ ٥ـج ج٠ػل ،، ٦ل ٢٠٬ ـ ١٠ ٧ي 3 ؤ٧ ح١ ج٠ػل ٧٠ي٧ سإظ٬ف جسل٬٬ف ٫ ؤ٠ح١ ٠ئظفذ دحس٠حؿ ا٬ظحف٪

، ٠٧ؿ٨ جسدحف ج٬٠ر ا٬ظحفج ١٠ جدح١ ؟.٥ـ٣ جٯو٧ل سػز سوف ج٠ل٬ف

د٠سي٩ جسنف٬ جؾحه ٧ج٧٢٠٠ جسدف جيحء ؤ١ ا٬ظحف جسل٬٬ف ٬ك ا٬ظحفج ١٠ جدح١ ، اٳ ؤ٤٢ دحسدحف ؤ١ ٧ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ سفى ٩ ج٠لسإظف 4 دح٠ػٴز جسظحف٬ر جف٢ل٫

٫ ٤٢٠ ١٠ ج٬ح دب٬ظحف جسل٬٬ف ٠ػل جسظحف٪ جلسٴٳ نؾو٬ح ول ج٠ئظف ، ب١ ٥ـج ٬ج٧٧٠ د٤ جٯول ج٠ئظف ج٧٢٠ل ، ؤ٧ ج٧٠ظ٧ؿ دإ٠ح١ ٠ئظفذ دحس٠حؿ ا٬ظحف٪ ، حنف٧ جح٠ر

. 5 سلسؿ٫ ٥ـج ج٢٠

اٳ ؤ٤٢ ١٠٬ ج٢ه ٩ ؤ١ ؿ ا٬ظحف جسل٬٬ف ١٠٬ ؤ١ ٬دف دنل وػ٬غ ٠ ج٧٠جر جسحد٬ر ، دنف ؤ١ ٳ ١٧٬ ج٦ؿ ١٠ ا٬ظحف 6ف ، جـ٪ ٳ ٤٢٠٬ ج٠حفير اٳ ٯلدحخ ظؿ٬ر ٠٧نف٧ر ٠ئظ

. 7جسل٬٬ف اؾحء ا٬ظحف ١٠ جدح١ ول ج٠ئظف دحسدحف٣ ٢وفج ١٠ ٢حوف ج٠ػل جسظحف٪

. 670 ، 792 ج٠فظ ٢ل٤ ، ه - 1 . 674، 796ج٠فظ ٢ل٤ ، ه - 23 - Guy Duranton , crédit bail immobilier , Op.cit, n° 118 4 - Cabrillac, Op.cit. n° 67 5 - Guy Duranton , crédit bail immobilier , Op.cit. n° 118 6 - Ibid. n° 118 7 - Cabrillac, Op.cit. n° 67 404ه ، ٠فظ لحد ، . ح٬ق ٬٢ في٧ج١ .

Page 149: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل الثاني التزامات المستأجر في عقد االعتماد اإليجاري

145

ـ اهخشاى اهيضخأسس ي اهتبع ترفؼ أكضبع اإلسبس هويؤسس : 2

ر ٠دحنفذ د١٬ ج٠ئظف ٧ج٠لسإظف ١٠ جدح١ ، ٥٧ـج ٢س٬ظر ٬٢٠ر جٯول ؤ٤٢ ٳ س٧ظؿ ٴ ٳلسٴل ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ١ ؿ جٱ٬ظحف ١٠ جدح١ ول ج٠ئظف ، اٳ ؤ٢٢ح ٢ظؿ ؤ٤٢ ؾف٧ظح

، ٩ ؤ١ ١٧٬ ج٠لسإظف ١٠1 جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ ٬197/0فف ٫ ج٠حؿذ ١ ٥ـ٣ ج٢س٬ظر ، ب١ ج٠نفق٠ح سظح٣ ج٠ئظف دحؿف جـ٪ ١٧٬ دـ٠س٤ ٠لسإظف جٯو٫ ٧ـ ٫ ج٧ز جـ٪ ؤ٢ـف٣ جف٫ ٠س ج٠ئظف .

٧ؿ ٧ف٧ؿ ٢ه د٦ـج جنإ١ ٫ جٯ٠ف ج٠سي١٠ ٯػح ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ب١ ـ ٧٬ظخ ٳس٠حؿ ١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ ، ٫ ٠ظحل ج 197سد٬ ج٧جؿ جح٠ر ، ٤٢٠٧ سد٬ ٢ه ج٠حؿذ

جٱ٬ظحف٪.

٤٢٠٧ ب١ ٠ئظف جػ ٫ ٠حدر ج٠لسإظف ١٠ جدح١ ول ج٠ئظف دإلح جٱ٬ظحف ، ١ ٫ ػؿ٧ؿ ٠ح جسق د٤ ج٠لسإظف ١٠ جدح١ دل ج٠لسإظف .

اٳ ؤ١ ٥ـج جٯ٠ف ١ ٦٬ؿؿ ج٠ئظف ٫ سػو٬ل ؤلح جٱ٬ظحف ج٠س ٦٬ح ، دحسدحف ؤ١ ج٠لسإظف ٩ ٠سق٠ح دنل فث٬ل٫ ٫ ٧٠جظ٦ر ج٠ئظف ، اٳ ؤ٤٢ ١٠٬ ؤ١ ٬٬ ج٠ئظف ٠س٩ ح١ دؿل جٱ٬ظحف ٬د

ج٠س ٤٬ د١٬ ج٠لسإظف ٧ج٠لسإظف ١٠ جدح١ ؤل ١٠ ل جٱ٬ظحف ج٠ػؿؿ ٫ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ .

ٱحء ج٠ئظف جػ ٧197/0 ٢ظؿ ؤ١ ١٠ ج٤ ٧جيحء ١٠ ٬لس٢ؿ ا٩ ج٢ه جـ٪ ؤسز د٤ ج٠حؿذ ٫ ف ؿ٨٧ ٠دحنفذ ٩ ج٠لسإظف ١٠ جدح١ ، اٳ ؤ١ ٢٥ح ؤػح٠ح ١٠ جيحء جف٢ل٫ ٳ سإؾـ د٦ـج ، ٴ س٫ ٠ئظف جػ ٫ ف ؿ٨٧ ٠دحنفذ ٩ ج٠لسإظف ١٠ جدح١ ، ٧سسوف ٩

.2احث٤ جػ ٫ ف جؿ٨٧ ٬ف ج٠دحنفذ دحل ج٠لسإظف جٯو٫

٢ظؿ٥ح س٢ه ٩ ؤ٤٢ ٳ ٬ظ٧ق ٠لسإظف جف٫ ؤ١ ٬ػسط سظح٣ ٫٧197 جفذ جصح٬٢ر ١٠ ج٠حؿذ ج٠ئظف د٠ح لد٤ ١٠ دؿل جٱ٬ظحف ا٩ ج٠لسإظف جٯو٫ اٳ اـج س ـ دل جٱ٢ـجف دح ف ،

ؤ٧ ٴسح جصحدز ٧ج٠دف ٧ز ج٢حؿ جٱ٬ظحف جف٫ .

. ١٠ جح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ جف٢ل٫ 0718سحد٦ح ج٠حؿذ - 1 . 626، ٧781 ٠786فظ لحد ، ه ، اإلسبس اهؾبسج ، جل٧٦٢ف٪دؿ جفقج - 2

Page 150: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل الثاني التزامات المستأجر في عقد االعتماد اإليجاري

146

٤ ٳ ١٠٬ ٠لسإظف ١٠ جدح١ ول ج٠ئظف ؤ١ ٬ػسط ٩ ج٠ئظف ٢ؿ ٠حدر ٥ـج ٤٢٠٧ ب٢ جٯؾ٬ف ٤ ددؿل جٱ٬ظحف ، دإ٤٢ ؿ ؿ٤ دنل ٠لد ا٩ ج٠لسإظف ، اٳ اـج س ـ دل ا٢ـجف٣ دح

دفة ـ٠س٤ ف ؤ٧ ٴسح جصحدز ج٠دف ٧ز ج٢حؿ جٱ٬ظحف ١٠ جدح١ ، ٧اٳ ح١ ٥ـج جؿ ٬ف ٠ .٧٧1ظخ ؤ١ ٬ؿ ٠فذ صح٬٢ر ٠ئظف ، ٬٧فظ ٩ ج٠لسإظف د٠ح ؿ٤

٬٧ؿ ٥ـج جػس٬حح ١٠ ج٠نف سحؿ٪ س٧جئ ج٠لسإظف ١٠ جدح١ ٠ ج٠لسإظف ، دإ١ ١٧٬ جؿ صحدز جسحف٬ؽ ٧لحدح ٩ سحف٬ؽ جٱ٢ـجف، دل ٬ظخ ؤ٬يح ؤ١ ١٧٬ سظ٬ل جؿ ٠سح ٠ ٠ح ٬ي٫ د٤ جف ، ب١ ٧٬ظؿ ف ٬ي٫ دسظ٬ل جؿ ٧ظخ ؤ١ ١٧٬ جسظ٬ل س٬٢ـج ٳسح صحدز جسحف٬ؽ د١٬ ج٠لسإظف ٧ج٠لسإظف ١٠ جدح١ ؿ س ٧ز ج٢حؿ جٱ٬ظحف ١٠ جدح١ ، ٧اٳ ب٤٢ ٳ ١٠٬

. 2 جٳػسظحض د٤ ٩ ج٠ئظف

ظحف ١٠ جدح١ ول ج٠ئظف ٫ ؿ جٳس٠حؿ ٧جٱ٬ ١ جؿ ٦٧ـج ب١ ؤ٥ جف٧ د١٬ جس٢حقل : 3جٱ٬ظحف٪ سس٠صل ٫

ـ ؤ١ جٴر ٫ جس٢حقل ١ جٱ٬ظحف ٴر ػ٧جر ، د٠٢٬ح ٫ جٱ٬ظحف ١٠ جدح١ ول ج٠ئظف ٫٦ ٴر ا٬ظحف ، اٳ ؤ٠٦٢ح ٬سفدح١ ١٠ دي٠٦ح ٢ؿ جنسفج ج٧٠جر جوف٬ػر ١٠ ج٠ئظف ، ٯ١ ػ٧

حز ج٠لسإظف ١٠ جدح١ لس٢سل ١ ف٬ جػ٧جر ١٧ دل ج٠ئظف.٧جسقج٠

ـ ٫ جس٢حقل ١ جٱ٬ظحف ٬سػ٧ل جؿ جٯو٫ ٢ل٤ ١٠ ج٠لسإظف ا٩ ج٠س٢حقل ٤ ، ؤ٠ح ٢ؿ جٱ٬ظحف ١٠ جدح١ ول ج٠ئظف ١٧٬ ٢٥ح ؿج١ ٠لسٴ١ ١ دي٠٦ح ، جؿ جٯو٫ ٧ؿ جٱ٬ظحف ١٠

جدح١ .

ـ ٫ جس٢حقل ١ جٱ٬ظحف ١٧٬ ٠لسإظف ػ ج٠س٬حق جدحث دل ج٠س٢حقل ٤ ، ؤ٠ح ٫ جٱ٬ظحف ١٠ جدح١ ول ج٠ئظف ١٧٬ ٠لسإظف ج٠س٬حق ج٠ئظف دل ج٠لسإظف ١٠ جدح١ .

. 669، 760ج٠فظ ٢ل٤ ، ه - 1 . 669، 764ج٠فظ ٢ل٤ ، ه - 2 . 066ه ، جل٬ؿ ٬ؿ ٢ح٬ل ، ٠فظ لحد . 678، 709ج٠فظ ٢ل٤ ، ه - 3

Page 151: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

الفصل الثاني التزامات المستأجر في عقد االعتماد اإليجاري

147

٤٬ جس٢حقل ١ جٱ٬ظحف ٠ل ١٠ ؤ٠حل جسوف ٯ١ ج٠لسإظف ٬سوف ٫ ػ٤ ٬ظخ ؤ١ سس٧جف ـ .ؤ٬٥ر جسوف ؤ٠ح جٱ٬ظحف ١٠ جدح١ ٬سدف ٠ٴ ١٠ ؤ٠حل جٱؿجفذ س٫ ٤٬ ؤ٬٥ر جٱؿجفذ

٫ جس٢حقل ١ جٱ٬ظحف س١٧ جنف٧ ٧جػؿذ ٠٬ح د١٬ ج٠ئظف ٧ج٠لسإظف ٠٬٧ح د١٬ ج٠لسإظف ـ د١٬ ج٠ئظف ٧ج٠س٢حقل ١ جٱ٬ظحف ، ؤ٠ح ٫ جٱ٬ظحف ١٠ جدح١ ؿ سؾس نف٧ جٱ٬ظحف ٠٬ح

جدح١ . ٧ج٠لسإظف ٦٢ح ٠٬ح د١٬ ج٠لسإظف جٯو٫ ٧ج٠لسإظف ١٠

٫ جس٢حقل ١ جٱ٬ظحف ٬ك ٠لسإظف ػ ج٠س٬حق ٩ ٠ح ٧٬ظؿ ٫ ج١٬ ج٠ئظفذ ١٠ ٧٢٠ٳز ـ ج٠س٢حقل ٤ ، ؤ٠ح ٫ جٱ٬ظحف ١٠ جدح١ ب٤٢ ١٧٬ ٠لسإظف جٯو٫ ػ جٳ٠س٬حق ٩ ٧٢٠ٳز

سإظف ١٠ جدح١ ج٧٠ظ٧ؿذ دح١٬ ج٠ئظفذ . ج٠ل

١٠٧ ٥ـج ٦٬ف ٢ح دإ١ جسقج ج٠لسإظف دؿ جس٢حقل ١ جؿ ٧ ؿ جٱ٬ظحف ١٠ جدح١ ول ج٠ئظف ٳ ٬سإس٩ اٳ ١٠ ؾٴل ج٧٠جر جوف٬ػر ١٠ ج٠ئظف ، ٠ فى جسيح١٠ د١٬ ج٠لسإظف

٠ئظف ٠٦٬ح دس٬٢ـ جٳسقج٠حز ج٠سفسدر ١ جؿ ، ٠٧ح ٬ٴػ ج٠س٢حقل ٧ج٠س٢حقل ٤ ٫ ػحل فظ٧ ج ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪،٢٥ح ؤ١ جس٢حقل ١ جؿ ٬ي٫ ٧٢ح ٠ح ٩ جحد جنؾو٫ جـ٪ ٬د٩٢ ٤٬

٧٦ ؤؾف ١٠ جٱ٬ظحف ١٠ جدح١ .

Page 152: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

خاتمة

148

ذبخيج :ل ١٠ جسقج٠حز ج٠ئظف حسف د١٠ ؾٴل ٥ـ٣ جؿفجلر ٭صحف ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ،

٠ح ٬ػ٧ ػ٦٧ح جؿ ، جسيػز جؿ٬ؿ ١٠ ج٠لحثل جس٫ سص٬ف جٱنحل ، ٧جسقج٠حز ج٠لسإظف ٫ ٥ـج ؾحور ٠٬ح ٬س د٠لإر س٧جق١ ج٭ؿجءجز ٫ ٥ـج جؿ ، ػ٬ش ٢ٴػ ؤ١ ١٠ جدك ٧ج٧٠ى ،

٩ حس ج٠لسإظف ، ٫ ػ١٬ ؤ١ ج٠ئظف ؤخ جٳسقج٠حز جس٫ ٢٬سظ٦ح ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ س دحسدحف٣ ٠حح و٧ل ج٠ئظفذ ، ٩٬ ١٠ ٠ جٳسقج٠حز جس٫ ح١ ١٠ ج٠سفى ٤٬ ج٬ح د٦ح ،

٠حف٢ر د٠ح ٧٥ ٤٬ جٯ٠ف د٠فق ج٠ئظف ٫ ؿ جٱ٬ظحف جحؿ٪ ، ػ٬ش ٢ظؿ ؤ١ ج٠ئظف ٫ ؿ ١٠ ل جسقج ١٠٬ ؤ١ ٬ ٩ حس٤ ١٠ ؾٴل سػ٬٧ل ٥ـ٣ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ٠٬ؿ ا٩ احء ٢ل٤

٠٧ػح٧ر ٧ي ٢ل٤ ٫ ٠فق ٠٠حصل ٠فق جد٧٢ ٫ ٬٠حز جف٧ى ، جٳسقج٠حز ا٩ ج٠لسإظف جس٬ؿ٬ر ، ؾحور ٧ؤ١ ج٠لسإظف ٬ك ٫ ٠فق ٬ل٠غ ٤ د٢٠حنر جنف٧ جس٫ ٬ي٦ح ج٠ئظف ، دلدخ

ل ٠نف٤٧ جٳلسص٠حف٪ ، جٯ٠ف جـ٪ ١٠٬ ؤ١ ٬سحع ٤ ١٠ ؾٴل ؿ ػحظس٤ ج٠ػر ٫ ا٬ظحؿ س٬٧٠ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ .

٢٧ظؿ ػلخ ٠ح فؤ٢٬ح لحدح ، ؤ١ ؤ٥ جٳسقج٠حز جس٫ ٬س٠ه ج٠ئظف ١٠ ج٬ح د٦ح ، سس٠صل ٫ دبظفجء جو٬ح٢ر ج٠ئظف ، ٧جٳسقج دحي٠ح١ ، ٠ح ؤ٤٢ ٫٬ ٢ل٤ ١٠ جٳسقج جٳسقج دسل٬ جٯول

جيف٧ف٬ر ول ج٠ئظف ، ٧ٳ ٬سػ٠ل ؤ٪ ٠لئ٬٧ر ٠ؿ٬٢ر اقجء ٥ـج جٯول ، ٴ ٬د٩ ٤٬ اٳ ج٬ح دحس٬٧٠ل ٧٧جظخ ٢ل ػ ٬٠ر جٯول ج٠ئظف ا٩ ج٠لسإظف ٫ ػحل ا٠ح٤ ؾ٬حف جس٠ ج٧٢٠٠ع ٤

٫ ٦٢ح٬ر جؿ .

٥ف٪ ٫ ؿ ٧ف٧ؿ ٥ـ٣ جٳسقج٠حز ٫ احف ج٢ح جح ، ٧سدف٬ف ٥ـ٣ جٱحءجز ٬ظؿ ؤلحل٤ جظ٧ ٠ح ؤ١ ٥ـج جٱحء ٬س٠ػ٧ف ػ٧ل لدخ فث٬ك ؤٳ ٧٥٧ ػ٬حؿ ج٠ئظف ٫ ٠صل ٥ـ٣ ج٬٠حز دحسحث٤ دحؿ٧ف جس٫٬٧٠ ٧جدسحؿ٣ ١ جظح٢خ جس٫٢ جـ٪ ٬س٧ٳ٣ ج٠لسإظف ١٠ دؿج٬ر ج٬٠ر ا٩ ٦٢ح٬س٦ح ، دل

دحػس٠حل سح٧ى ج٠لسإظف ٠ ج٧٠فؿ ػ٧ل جٯو٧ل ج٠فجؿ جٳلسص٠حف د٦ح فئ٬ر ٠ح ٧دل ـ س٠ح٠ح ،٢٬حلد٤ ٠٧ح ١٠٬ ؤ١ ٬ػ ٤ جلسص٠حفج ٢حظح ٠٧فدػح ، دل سؿ٬ خ جس٬٧٠ل نفر جٳس٠حؿ

جٱ٬ظحف٪ .

Page 153: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

خاتمة

149

حول د١٬ ١ ٢ح ؤ١ جد٬ر جس٬٬٧٠ر ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ٫٥ ج٢وف ج١٠٬ ؾٴل ٥ـج ٬سد جؿ ، ٧ج٠ػؿؿ ٴسقج٠حز جس٫ ٬سػ٦٠ح ؤفج ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ . آؿجءجز ل ف ٫ ٥ـج

دح٢لدر ٴسقج٠حز جس٫ ٩٬ ج٠ئظف ١٠ ج٬ح د٦ح ـ ؾحور ٠٬ح ٬س دحٳسقج دحسل٬ س٠حؿ جٱ٬ظحف٪ د٢حء ٩ ٧جٳسقج دحي٠ح١ ـ ٢ظؿ ؤ٤٢ ٬س سػ٦٬٧ح ا٩ ج٠لسإظف ٫ ٧ؿ جٳ

اٳ ؤ١ جفؤ٪ جٯخ ١٠ ج٤ ٠ ٠ظ٧٠ر ١٠ ج٭٬حز ، جس٫ جؾس ج٤ ٫ جس٠حؿ ٧جػؿذ ٦٢٠ح ،ح١ ٬ف٨ ٫ ؤ١ ٢ل ٥ـ٣ جٳسقج٠حز ١٧٬ د٢حء ٩ ٧حر ١٠ ج٠ئظف ا٩ ، ٧٠جر جيحء ٤

ج٠لسإظف .

٬ظؿ سدف٬ف٣ ٫ سح٧ى ج٠لسإظف ٠ جدحث ؤ٧ ج٠ح٧ل ، حٳسقج دحسل٬ ج٠ػ٧ل ا٩ ج٠لسإظف ٳ٢سحؿجز ؿ٬ؿذ ، ٥ـ٣ جٳ٢سحؿجز جس٫ ؤوحدز ٫ ٥ـ٣ جٯؾ٬فذ د٢حء ٩ ٥ـ٣ ج٧حر ، ف سفى

جؿ٬ؿ ٦٢٠ح خ جػ٬ر سإل٬ل٦ح سإل٬لح وػ٬ػح ، ٳل٠٬ح ٠٬ح ٬س دبقج ج٧٠ل دحس٦ؿجز جس٫ ؿ٧ؿ ٧حس٤ ، جٯ٠ف جـ٪ ٳ ٬لس٬ دإ٪ نل ح١ ٫ ػحل فى ج٠ئظف س٬٧٠ل ؤظفج٥ح ج٬٧ل ٫ ػ

ج٠نف٧ حخ جسحؿ د٢حء ٩ ؿ جس٠حؿ ا٬ظحف٪ .

، ج٠ئف ٤ ي جسنف٬ ٬ٴػ ـ دح٢لدر ٴسقج دحسل٬ ٫ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ٠ح٧ دحٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ٥٧ـج ٠ح ٦٬ف دنل ٧جيغ ج٠س 96ـ69د٬حخ ؤػح ؾحور د٤ ٫ جٯ٠ف

٧ظ٫ ٠٬ح ٬س د٠ػيف جسل٬ جـ٪ ٬فد د١٬ جٯفج جصٴص٬ر ٬٠ر جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ٧جـ٪ ٬سف ٤ ج٠نف جدسر ٫ جح١٧٢ جؾحه د٦ـج جؿ ، ف ٠ح ١٠٬ ؤ١ ٬سفسخ ١ ٥ـج ج٠ػيف

٥ئٳء جٯفج .١٠ ٠لئ٬٧ر ٧٧جخ س٧ؿ ٩

، ٳ سسف ا٩ ؤ٪ سو٬ل ٫ 96ـ٫69 جٯ٠ف د٢و٧ه ح٠ر ظحءج٠نف ػ٬ش ؤ١ ، ٧ؿ ٧ظ٧ؿ ٢و٧ه ح٠ر ١٠٬ ؤ١ سئف ٥ـج جٳسقج ٧س٤٠٢ ؾحور ٧ؤ١ ٠لإر جٳسقج دحسل٬

٫ ؿ جٱ٬ظحف ٫ جح١٧٢ س٫ ج٧٠جؿ جس٫ س٩٢ دس٬٢ جٳسقج دحسل٬ 96ـ١٠69 جٯ٠ف 64ج٠حؿذ . ٠٠ح ٫٢٬ ٧ظ٧ؿ فج سنف٫٬ ٧جيغ ٬س٢د٤ ا٤٬ ٠٬ح ٬س ؾحور دحٯو٧ل ٬ف ج٧٢٠ر ج٠ؿ٫٢

ج٠نف ، ٳل٠٬ح ٧ؤ١ ٦ـج جٳسقج ٫ جؿ ؤ٬٠٥ر د٬فذ ٳ ١٠٬ اح٦ح .

ٳسقج دي٠ح١ ج٧٬خ جؾ٬ر ؿ١٧ ؤ٠ح دح٢لدر ٴسقج دحي٠ح١ ؿ فؤ٢٬ح ؤ١ ج٠ئظف ٩٬ ٢٥ح ١٠ ج ا٠ح١ احث٤ ١٠ جٳسقج دي٠ح١ جسفى ٧جٳلسػح س ؤػح٤٠ دح٢ح جح ، جٯ٠ف جـ٪ ٬سدف

Page 154: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

خاتمة

151

٬٢٠ح ، ؿ ؤػل١ ج٠نف ٠حظر ٥ـ٣ ج٠لإر ٩ ؾٴ ج٠نف جف٢ل٫ جـ٪ ٬فد جسقج ظف ؤ١ ٫٬ ٢ل٤ ١٠ ٥ـج جٳسقج دن٤٬ ل٧جء س ٠ئ ج٠ئظف دي٠ح١ جسفى دح٢ح جح .

جٯ٠ف دحٳسقج دي٠ح١ ج٧٬خ جؾ٬ر ، ؤ٧ جٳسقج دي٠ح١ جسفى ٢ه ج٠نف ٩ ـ دنل ، ؾٴح ٠ح ٧٥ ٧جفؿ ٫ ج٧جؿ جح٠ر ، ٠س٩ سػز نف٧ ٥ـج 96ـ69وف٬غ ٠ح فؤ٢٬ح ٫ جٯ٠ف

٠ئظف ٢ل٤. جٱحء ، اٳ ٠ح ح١ فجظح ا٩ ج

ؤ٧ ج٠ح٧ل دحي٠ح١ ، ٠ح قجز سص٬ف انحٳ ٢فج ؿ دحثاٳ ؤ١ ٠لإر فظ٧ ج٠لسإظف ٩ ج ، ٩ ؾٴ جسح ج٤ ػ٧ل ؤلحك ١٬٠ ٦ـج جفظ٧ ، ٠ ؿ ٢ه ج٠نف ٩ ٥ـ٣ ج٠لإر

٧فؿ .دى جسنف٬حز جٯؾف٨ جس٫ ٢٠ػز ٠لسإظف ػ ف ؿ٨٧ ٠دحنفذ ٩ ج٠

٥ـج ج٬حخ جسنف٫٬ ؤصف لدح ٩ ج٠لسإظف ، ٧٥٧ ٠ح ٦٬ف ؤلحلح ٫ ٢ح جػ ج٠فف ٤ دحفظ٧ ٧جـ٪ ٳ ١٧٬ اٳ ٩ ؤلحك ؿ جد٬ ؤ٧ ج٠ح٧ر ، ؿ١٧ ؿ جٱ٬ظحف ٠٧ح ٢٠٬ػ٤ ١٠

٬ ٧جٱ٬ظحف ي٠ح٢حز ؤدف ٠لسإظف ، ٥٧ـج فجظ ؤلحلح ا٩ جول ج٧٠٠ل د٤ د١٬ ؿ٪ جدج١٬٢٧٠ ٬٠ر جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ٧ؿ سف٬ك جسحل د١٬ ٥ـ١٬ جؿ١٬ سػ٬ ج٩٢٠ جػ٫٬

٬٠ر جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ .

ؤ٠ح دح٢لدر ٴسقج دحس٬٧٠ل ٬حظ٤ ج٠نف جظقجثف٪ حسقج ٠لسل ١٬٠٧ ٫ ؿ جٳس٠حؿ ـ ؤ٤٢ ٬فع انحٳ ػ٧ل ؿؾ٤٧ ٫ وخ ؿ جٳس٠حؿ سنف٬حز ،جٱ٬ظحف٪ ٩ فجف دح٫ ج

جٱ٬ظحف٪ ١٠ ؿ٤٠ ، اٳ ؤ٤٢ ٢ؿ جٯؾـ د٠دؿؤ جسحل د١٬ ج٧ؿ ج٢٧٠ر ٬٠ر جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ٢ظؿ دإ٤٢ ٬سدف ١٠ د٬ل جٳسقج٠حز ج٠سفسدر ١ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، جٯ٠ف جـ٪ ٬سظلؿ ١٠ ؾٴل

جـ٪ ٬ؿ٤ ج٠ئظف ٧٠فؿ ٠حدل س٠ جٯول ج٠ئظف ١٠ ؤظل سإظ٬ف٣ ٠لسإظف حخ جس٬٧٠ل، جص١٠ ٧جل٧ز جسنف٫٬ ١ ٥ـ٣ ج٠لإر ل١٧٬ ٤ ؤصف لد٫ ٫ ػحل ٧٧ ٢قج د١٬ جٯفج ، جٯ٠ف

ؿ ، ل٧جء ح١ ـ دؿ ادفج فى ج٠ئظف س٬٧٠ل ج٠نف٧ جٳلسص٠حف٪ جـ٪ ؿ ٦٬ف ٫ ػحلجؿ٬ر ، ٢فج ٲؾٴل جؾحور دح٠لئ٬٧ر جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ٠٠ح ل٬ئؿ٪ ا٩ ا٠حل ج٧جؿ جح٠ر

دحسقج ؿ٪ ، ؤ٧ فى جس٬٧٠ل دل ادفج ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ٠٠ح ؿ ٬ئؿ٪ ا٩ ا٠حل ج٧جؿ و٧در جسد٬ ٫ ٥ـ٣جؾحور دح٠لئ٬٧ر جسو٬ف٬ر ، ٢٧ف٬ر جسل ٫ جلس٠حل جػ ، ف

جػحر .

Page 155: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

خاتمة

151

ؤ٠ح ٠٬ح ٬س دحٳسقج د٢ل ٬٠ر جٯول ج٠ئظف ا٩ ج٠لسإظف ، ؿ حظ٦ح ج٠نف دنل ح جٯ٠ف جـ٪ ؿ ٬ص٬ف ٢قجحز د١٬ جفحء ػحر سؿؿ جٯو٧ل ،ؿ١٧ جؾ٧ى ٫ سو٬ٴس٦ح جؿ٬ر

٥ـ٣ جٯو٧ل ؿ١٧ جدى ج٭ؾف ، اٳ ؤ٤٢ دحس١٠ ٫ ٧ا٠حل ؾ٬حف جنفجء دح٢لدر دىج٠ئظفذ ج٢و٧ه جح٬٢٧٢ر ج٠سر دح٠لإر ٢ظؿ ؤ٤٢ ٬ك ٠ئظف س٬٬ؿ ػ ج٠لسإظف دإ٪ نف ح١ دح٢لدر

٠لإر ا٠ح٤ ؾ٬حف جس٠ ج٧٢٠٠ع ٤ ٫ ٦٢ح٬ر جؿ ١٠ ؿ٤٠ ، ٧ح١ ـ دح٢لدر ل جٯو٧ل ؤ٧ دي٦ح .

٬٠ر جٯو٧ل ج٠ئظفذ ، ؾحور ٠٬ح ٬س دحٯو٧ل ٠ح ؤ٤٢ ٧٬يغ دنل ظ٬ؿ ف ٢ل ظحء د٢ح١٬٧ ح٠ر ٬ف ٠ور ، ٧ـ جٯ٠ف 96ـ١٠69 جٯ٠ف 2جحف٬ر ، ـ ؤ١ ٢ه ج٠حؿذ

دح٢لدر و٧ل ج٠س٠صر ٫ ج٠ػٴز جسظحف٬ر ٧ج٠ئللحز جػف٬ر ، ٬د١٬ ج٠نف ٬٬ر ٢ل ٬٠ر ٫ ٥ـ٣ جٯو٧ل ، ٳل٠٬ح اـج ح١ جحف ٢وف ٫ ج٠ػل جسظحف٪ ٬ف ٧٠٠ ٠ئظف ، ج

٧ح١ ٦ـج جٯؾ٬ف ػ جٱ٬ظحف .

٦ـج ٠ح ؾٴل سفذ جٱ٬ظحف ، ا٩ نؾه ١٠ ج٬ف ؤ٠ح دح٢لدر سوف ج٠ئظف ٫ جٯول ج٠ئظف ل جٳسقج٠حز ج٢حسظر ١ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ػ٬ش ٢٬ه ٩ ٢دنل ٫ ؿ ؤ٤ ج٠نف

١٠ ج٠ئظف جٯو٫ ا٩ ج٠سوف ا٤٬ ٩ ؾٴ ج٠نف جف٢ل٫ جـ٪ ٢ه ٩ ـ ، ٠ح ؤ٤٢ ١٠٬ جلسٴل ٥ـج جفج جح٫٢٧٢ ١٠ ؤظل جسػح٬ل ٩ دى ج٢و٧ه جح٬٢٧٢ر ، ٳل٠٬ح س جس٫

نؾحه جـ١٬ ٬ل٠غ ٦ جح١٧٢ د٠٠حفلر ٬٠حز جٳس٠حؿ س٢ه ٩ ٧ظ٧خ ؤ١ ١٧٬ ج٠ئظف ١٠ جٯ جٱ٬ظحف٪ ، ٧٥٧ ٠ح ١٠٬ ؤ١ ٳ ١٧٬ ٠س٧جفج ٫ ج٠سوف ا٤٬ .

ؤ٠ح ٠٬ح ٬ؾه جسقج٠حز ج٠لسإظف ، ؿ ح١ ٤ ج٢و٬خ جٯ٧ف ١٠ جٳسقج٠حز جس٫ ٬في٦ح ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ .

ر ج٧جر ٩ ج٠لسإظف ، ٧جس٫ س٢وخ دنل ؾحه ٩ ؿ ؤلح ٳسقج٠حز ج٠ح٬ج ٠٬ح ٬ؾه ٧ؿ ؤلح جسإ١٬٠ ، ٠لحل٠٦ح دحـ٠ر ج٠ح٬ر ٠لسإظف .جٱ٬ظحف ،

٩ حس ج٠لسإظف ، ٢ظؿ ؤ١ جسقج ج٠لسإظف دؿ ؤلح جٱ٬ظحف ١٠ ؤ٥ جٳسقج٠حز جس٫ س ؿجث ٠٧لس٠ف ٧جل ٠ؿذ جٱ٬ظحف جس٫ فف ج٠نف دإ١ ػ٬ش ٬ظخ ٤٬ ج٧حء د٦ـ٣ جٯلح دنل

Page 156: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

خاتمة

152

س١٧ ٬ف حدر ٲحء ، ٧ـ ي٠ح١ ٠ئظف ١٠ ؤظل جٳلسفؿجؿ جح٠ل ٠٬ر دف٢ح٠ظ٤ جٳلسص٠حف٪ ، جٯفج . ٥ـ٣ جٯلح جس٫ سلسػ ٫ ق٠ح١ ٠٧ح١ ٬ؾي س٠٦٢٬٬ح ٱفجؿذ

فف٣ ج٠نف حر ٧جسإ١٬٠ ٩ جػ٬حذ ، ايحر ا٩ ٠ح٠ ا٠ح٬٢ر جٳسح ٩ ي٠ح٢حز ٢٬٠ر ح ٠ئظف ١٠ ج٠س٬حقجز د٢ه جح١٧٢ ، اٳ ؤ١ ٠ح ٬ص٬ف جٱنحل ٫ ٠لإر جي٠ح٢حز ، ٠ح ٬س دح٠سؿجؿ جسقج ج٬ل ١٠ ؿ٤٠ ٫ ؿ ٠د جس٬٧ى جـ٪ ٬لسػ نفر جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ٢س٬ظر جلؽ

ؿ جٱ٬ظحف٪ ، ٧٥٧ ٠ح فؤ٬ز ؤ٤٢ ٠٬سؿ ا٤٬ ٬٧سدف ج٬ل ٠ق٠ح دؿ٤ ، ٠ ا٠ح٬٢ر جسل٫ ؿ جٳس٠ح فظ٤٧ دؿ ـ ٩ ج٠لسإظف .

٠ح ٬ئؾـ ٩ ج٠نف ٫ ٬٠ؿج١ ٥ـج جٳسقج دحف ١٠ سف٤ ٠ ٠ح ٬ػ٬ د٤ ، اٳ ؤ١ ٠لسإظف ، دحسنؿؿ ٫ جٯػح لح٧س٤ ٧٢ح ٠ح ٫ ٠ح٠س٤ ٤٬ ، ٧سف٬ل٤ ٠دؿؤ لح١ جٱفجؿذ

، ٠ ؿ جسفر د١٬ جؾحور ٫ ؿ ؿ ج٠لسإظف ٯػؿ ؤلح جٱ٬ظحف ؤ٧ جسإؾف ٫ ؿ ؤػؿ٥ح ٥حس١٬ جػحس١٬ جٯؾ٬فس١٬ ، ؤ٪ ػحر ؿ جؿ ، ٧ػحر جسإؾف ٫ جؿ ، دسف٬ف ٢س٬ظر ٧جػؿذ ٠٦٬ح،

ف جسدح١٬ جد٬ف د١٬ جػحس١٬ .

ص٬ف جؾٴ ،س٫ ١٠٬ ؤ١ سؿ ؤلح جٱ٬ظحف ، ٧جف٬ر ٠٫ح ؤ٤٢ ٬سف ٠لإر ظؿ ٠٦٠ر ٠لإر نف ج٧حء د٠ؿل ٠سػف ، جٯ٠ف جـ٪ ٬د٩ ٠د٠٦ح ٫ جسنف٬ جظقجثف٪ ؿ ٧ظ٧ؿ ؤٳ ٫٥٧

ر دحٳلسص٠حف ١٠ ج٠لحثل ج٠٦٠ر ٫ ج٧ؿ جػؿ٬صر ج٠س حؤ٪ ٢ه ٬د٬ػ٤ ؤ٧ ٤٢٠٬ ، ف ؤ٦٢ ٧جٳسوحؿ .

ؤ٠ح ٠٬ح ٬س دحٳسقج دحسإ١٬٠ ٩ جٯول ج٠ئظف ، يؿ جٯؾحف جس٫ ١٠٬ ؤ١ سو٬د٤ ، ٧٦ جسقج ٬فف جسحح د١٬ ج٠ئظف ٧ج٠لسإظف ، ١٠ ؤظل ايحر جػ٠ح٬ر ٠ئظف ٫ ٥ـ٣ ج٬٠ر جس٬٬٧٠ر ،

فذ ١٠ ج٠ئ١٠ ٫ ػحل ٧٧ جؾف ج٠ئ١٠ ٤٢٠ ، بـج ح١ دس٤٢٬٬ ٠لس٬ؿ ٫ دى ٠دح جسإ١٬٠ ٠دحنج٦ٴ ٬ح ، ب١ جؿ ٢٬لؽ د٧ذ جح١٧٢ اـج ح١ جٯول ج٠ئظف ٧٢٠ٳ ، ؤ٠ح اـج ح١ جٯول ج٠ئظف حفج ، ٴ ٠ظحل ٳ٢لحؼ جؿ ، ٧ا٠٢ح ٬ ٩ ج٠لسإظف جسقج دبحؿذ د٢حء جحف دسؾو٬ه ٠د

.جسإ١٬٠ ـ

Page 157: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

خاتمة

153

ؤ٠ح اـج ح١ ج٦ٴ ظقث٬ح ، ب١ ج٠لسإظف ٠ق دبحؿذ جٯول ا٩ ػحس٤ جٯ٩٧ ٩ ٢س٤ ، ١٠٧ ص ب١ ٩ ج٠ئظف دؿ ـ س٬٧ي٤ ١٠ ٠د جسإ١٬٠ جـ٪ دي٤ ، ٥٧ـج ٤ ؿ١٧ س٬٬٠ق د١٬ د٬ر

جٯول ١٠ ػ٬ش ٤٢٧ ٧٢٠ٳ ؤ٧ حفج .

ج٠ح٬ر ، ٢ظؿ ؤ٦٢ح س٢وخ ػ٧ل ؤ٠ف١٬ ؤلحل١٬٬ ، ٠٥٧ح جٳسقج ؤ٠ح ٠٬ح ٬ؾه جٳسقج٠حز ٬ف دح٠ػحر ٩ جٯول ج٠ئظف ، ٧جٳسقج دحػح ٩ ػ ٬٠ر ج٠ئظف ٦ـج جٯول .

دح٢لدر ٴسقج دح٠ػحر ٩ جٯول ج٠ئظف ، ٢ظؿ ؤ١ ٩ ج٠لسإظف ؤ١ ٬لس٤٠ جلس٠حٳ ل حؿ٪ ٧نؾو٫ ، ػلخ ٠ح ٧٥ ٠فف ح٢٧٢ح ٧جسحح ، ٠ احء ج٠ئظف ػل٢ح ، ٧ـ دحلس٠ح٤ دن ػ جفحدر ي٠ح١ ـ .

، ل٧جء س جٯ٠ف دحسف٠٬٠حز جٯول ج٠ئظف دو٬ح٢ر جسقج٠ح ـ ج٠لسإظف ايحر ا٩ ٠ سػ٠ل ٩ حس ، ف ؤ١ ٥ـ٣ جٯؾ٬فذ س ػلخ ج٧جؿ جح٠ر جسف٠٬٠حز جيف٧ف٬ر جٱ٬ظحف٬ر ؤ٧

ج٠ئظف، ٥٧ـج دحف ١٠ ؤ١ ج٠نف ٧ي٦ح ٩ ح٥ل ج٠ئظف ل٧جء دح٧جؿ جح٠ر ؤ٧ دح٧جؿ ٠٠ح ظل حٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، اٳ ؤ١ ٥ـ٣ جٯػح ظحءز دو٬ر ٠٠ر ٱفجؿذ جٯفج ،دجؾحور

دحف ج٠لسإظف ل١٧٬ ، ٧ؿ دفف ج٤ ـ دحس ج٠ئظف ٬لس٦ح وحػ٤ ٬٧صل د٦ح ح٥ل ج٠لسإظف ٠ح جٯول ٫ ٦٢ح٬ر ٠ؿذ جٱ٬ظحف ٢ؿ ا٠ح٤ ؾ٬حف جس٠ .

١٧ دحف ١٠ ا٠ح١ وػر ٥ـج جسدف٬ف اٳ ؤ١ ـ ٳ ٠٬ػ٧ جسنؿ٬ؿ ٫ ج٠فق جح٫٢٧٢ ٠لسإظف ٫ ٥ـج جٳسقج .

ول ج٠ئظف ، ٢ظؿ ؤ٤٢ ٬ ؤ٠ح ٠٬ح ٬س دحسقج ج٠لسإظف دح٠ػحر ٩ ػ ٬٠ر ج٠ئظف ٩ ج٠لسإظف جسقج دسػ٠ل ج٠لئ٬٧ر ج٠ؿ٬٢ر ١ ل جٯول ج٠ئظف ، ػ٬ش ؤ٤٢ ٬سدف ػحفك جٯول ج٠ئظف س٧جف ظ٬٠ ٠ح ٬نسف٤ جح١٧٢ ٬ح ٥ـ٣ ج٠لئ٬٧ر ٫ ج٠لسإظف ، ايحر ا٩ ٢ل

ف ج٠لس٬ؿ ، ػس٩ اـج س جٯ٠ف دح٠لئ٬٧ر ٥ـ٣ جػفجلر د٧٠ظخ جؿ ١٠ ج٠ئظف ج٠ح ا٩ ج٠لسإظ٫ ػحل س٦ؿ جد٢حء ٧جس٫ ٬سدف ج٠ئظف ٫ جٯول ٧٥ ج٠لئ٧ل ١ ٠ح ١٠٬ ؤ١ ٬لدد٤ ٥ـج جس٦ؿ ٬ف دحسدحف٣ ٠حح ول ج٠ئظف ، اٳ ؤ٤٢ ٫٬ ٢ل٤ ١٠ ـ ٢٬٧ل ٥ـ٣ ج٠لئ٬٧ر ا٩ ج٠لسإظف ،

لس٠حل ؤ٧ ٬خ ٫ جد٢حء ، ٠ ي٠ح١ ج٠لسإظف جس٬٧ى ٠ئظف ٫ ل٧جء ح١ جس٦ؿ ٱ٠٥حل ٫ جٳ

Page 158: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

خاتمة

154

ػحل فظ٧ ج٬ف ج٠سيفف ٤٬ دح٠لئ٬٧ر ، جٯ٠ف جـ٪ ٬س سظ٢د٤ ؤوٴ ٫ دى ج٧ؿ دفى جسقج ٩ ج٠لسإظف دحسسحخ سإ١٬٠ ٩ ج٠لئ٬٧ر .

ظحف ، اـج ٠٬ل ؾ٬حف جنفجء٠ح ٬ظخ ٩ ج٠لسإظف فؿ جٯول ج٠ئظف ٫ ٦٢ح٬ر ٠ؿذ جٱ٬ ؤ٧ ٬خ سظؿ٬ؿ جٱ٬ظحف ، ٠٧ح ٢ٴػ٤ ٩ جس٬٢ جح٫٢٧٢ ٦ـج جٳسقج ؤ٤٢ ظحء ٧٠جح ٠ح ٧٥ ٢٠و٧ه ٤٬ ٫ ج٧جؿ جح٠ر ح١٧٢ ج٠ؿ٫٢ ، اٳ ٠٬ح ٬س دحٳؾسوحه جيحث٫ ، ػ٬ش ؤ٩

جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ حي٫ جٳلسظحل ، ػ٠ح٬ر ػ ج٠نف جٳؾسوحه ٫ ٠لإر جفؿ ٫ ٬٠حز ٬٠ر ج٠ئظف ٩ جٯول ج٠ئظف ١٠ ا٠ح٬٢ر جلس٠حل ٥ـج جٯول جلس٠حٳ ٠ؾحح ح١٧٢ ، ٠ح ١٠٬ ٠ئظف ل٧ جف٬ جظقجث٫ ٫ ػحل اؾٴل ج٠لسإظف د٬ح٤٠ دحٳسقج دحفؿ ، ـ ؤ١ ٥ـج جٱؾٴل

.ر جٯ٠ح٢ر ج٠حخ ٦٬ح ح٢٧٢ح ١٠٬ ؤ١ ٬نل ظف٠٬ر ؾ٬ح٢

٢ظؿ ، دحسقج ج٠لسإظف دؿ جس٢حقل ١ جؿ ؤ٧ ج٬ح دسإظ٬ف جٯول ١٠ جدح١ؤ٠ح ٠٬ح ٬س ٠ح ؿ ؤػل١ ج٠نف د٦ـج ،ؤ١ ج٠نف ٢٠ ٥ـ٣ جسوفحز ٠ح ٬ظق٥ح ج٠ئظف دنل وف٬غ ، ٧

ـ٪ ٧٬ ٤٬ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ؾحور ٠٬ح ٦ـ٣ جسوفحز ١٠ اؾٴل دححد جنؾو٫ ج٬س دحس٢حقل ١ جؿ ، ـ ؤ١ ج٠س٢حقل ٤ ٬ػل ٠ػل ج٠لسإظف جٯو٫ ٬ودغ ٧٥ ج٠لسإظف ٫ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، اٳ ؤ٤٢ ق٬حؿذ جػ٠ح٬ر ٠ئظف ٫ ٥ـ٣ جػحر ، ب١ ج٠نف ٬فى ٩

ج٠س٢حقل ٤ ٳسقج٠حس٤ . ؤ٠ح ٫ جٱ٬ظحف ١٠ جدح١ ، ٬ػؿش س٬٬ف ٫ ج٠لسإظف جسقج٠ح دي٠ح١ س٬٢ـ جٴحز جح٬٢٧٢ر دػ٬ش ٬ودغ ج٠لسإظف ١٠ جدح١ ٠ق٠ح ٠دحنفذ ٫ ٧٠جظ٦ر ج٠ئظف ، ١٧٬٧ ج٠ئظف ٠ق٠ح ٫ ٧٠جظ٦ر ج٠لسإظف ١٠ جدح١ ، ٠ دحء ج٠لسإظف جٯو٫ ٠لئ٧ٳ ٫ ٧٠جظ٦ر

ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، ١٧٬ ٩ ج٠لسإظف ١٠ جدح١ ؿ دؿل جٱ٬ظحف ج٠س ج٠ئظف د٢حء ٩ ٤٬ ٠ ج٠لسإظف جٯو٫ ٠دحنفذ ا٩ ج٠ئظف ، ٠ ٧ظ٧خ ؿ ج٠لسإظف ف د١٬ دؿل جٱ٬ظحف

ج٠فف د٢حء ٩ ؿ جٱ٬ظحف ١٠ جدح١ ، ٧ل جٱ٬ظحف ج٠فف د٢حء ٩ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ .

ؤ٤٢ ٬سف ٫ جح١٧٢ ١ ج٠نف ؿ ٤٠٢ دنل ح ، ـ ؤ٠٧ح ٬ٴػ دح٢لدر ٦ـج جٳسقج جؾحه دحٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ا٩ سحو٬ل ٥ـ٣ ج٠لإر ، ل٧جء س جٯ٠ف دس٢حقل ج٠لسإظف ١ جؿ

جؿ جح٠ر ٫ ؤ٧ ٬ح٤٠ دسإظ٬ف جٯول ج٠ئظف سإظ٬فج ١٠ جدح١ ، ٠٠ح ٧٬ظخ جفظ٧ ا٩ ج٧ جٱ٬ظحف، ٧جس٫ ٠٢ز ٥ـ٣ ج٠لحثل دحسف ا٩ ؤ٥ ٠ح ١٠٬ ؤ١ سص٬ف٣ ١٠ انحٳز .

Page 159: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

خاتمة

155

١٠ ؾٴل ٥ـج ٦٬ف ٢ح ج٢ه جسنف٫٬ ج٧جيغ ٫ جٯػح جس٫ س٠ل ٩ س٬٢ ؿ جٳس٠حؿ حز ج٧٠ظ٧ؿذ ٦٬ح لس١٧ جٱ٬ظحف٪ ، دحف ١٠ سف٬ل٦ح ٠دؿؤ لح١ جٱفجؿذ ٫ ج٧ؿ اٳ ؤ١ جفج

٠ػٴ سػح٬ل ٩ ؤػح جح١٧٢ ، ٠ح ؤ١ ٥ـج ج٢ه ل٬ظل ١٠ نفحز جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ سس٠حؿ٨ ٫ ٢٠٬٥س٦ح ٩ ٥ـ٣ ج٧ؿ ١٠ ؾٴل احء ٢ل٦ح ١٠ ٠ جٳسقج٠حز ج٧جر ٫ جٯول ٩

ف ؤوػحخ جٯحف جٳلسص٠حف٬ر ١٠ حس٦ح، ٠٠ح ل٬ؾل دنل د٬ف دحس٧جق١ جؿ٪ ، ١٠٬٧ ؤ١ ٢٬، ـ ؤ١ ج٠نف ٬فف ؤ٪ ػ٠ح٬ر ف جي٬ ٫ جظ٧ء ا٩ جسحؿ د٢حء ٩ ٥ـ٣ جو٬ر

٥ـج جؿ ٧٥٧ ج٠لسإظف ١٠ جسل جـ٪ ١٠٬ ؤ١ ٬ح٣ ٢ؿ جسحؿ ١٠ نفر جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ، سصل ح٥ل ج٠لسإظف ٫ ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ . ٧٥٧ ٠ح ٦٬ف دنل ٫ ١٠ ؾٴل جٳسقج٠حز جس٫

٠ح ؤ١ جؾ ٫ دى جٯ٧٠ف د١٬ احء ج٠نف ٠ئظف ١٠ دى جٳسقج٠حز ٫ دى ، ٧ج٢ه ٩ ٬ح٤٠ دس جٳسقج٠حز ٫ ٢و٧ه ؤؾف٨ ١٠ ٢ك جٯ٠ف ٠ح 96ـ٢69و٧ه جٯ٠ف

٫ ٥ـج جدػش ؾحور ٢ؿ ؿفجلر ٠لحثل جٳسقج ٧٥ جٯ٠ف دح٢لدر ٴسقج دحي٠ح١ ، ٧٥٧ ٠ح ٦ف ٧جٱحء ٤٢٠ د١٬ ٠ح ٧٥ ٠فف دح٢لدر و٧ل ج٧٢٠ر ، ٧د١٬ ٠ح ٧٥ ٠فف ٫ جٯو٧ل جحف٬ر ،

د١٬ ج٢و٧ه جح٬٢٧٢ر ج٠سر دحٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ج٠ح٫ 96ـ69لدد٤ ؿ سف٬ ج٠نف ٫ جٯ٠ف .ج٢و٧ه جح٬٢٧٢ر ج٠سر دحٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ج٫٠ ٧جـ٪ ح١ ٧٠ي٧ ٥ـج جدػش ، ٧

خى تفظل اهلل ؽ

Page 160: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

فهرس المراجع

156

فسص اهيساسؼ :

اهيساسؼ :

أال ـ اهيساسؼ تبهوغج اهؾستج :

أ ـ اهنخة :

، ؿفجلر ٠حف٢ر ، ؿجف جصحر ٢نف ، شسع اإلؽفبء ي اهيضؤهج اهؾلرجؤػ٠ؿ ٠غ ؾ٧جؿ٣ ، ـ 0 . ١4900 ، جدر جٯ٩٧ ، ٠ح

، سفظ٠ر ٢٠و٧ف جحي٫ ، اهيرج اهخسبسج اهلب اهير ، اهؾلر اهذبضج ،آٳ١ د٢٬حد٢ز ، ـ 4 . 4996جدر جٯ٩٧ ، ج٠ئللر جظح٬٠ر ؿفجلحز ٧ج٢نف ٧جس٧ق٬ ، د٬ف٧ز ،

. 4999، ؿجف ج٦٢ير جفد٬ر ، جح٥فذ ، ؽلر اإلسبسجل٬ؿ ٬ؿ ٢ح٬ل ، ـ 8

، اهؾلر اهرهج ، ؽلر اهوشغ أ ؽلر اإلسبس اهخيو ف اهلب اهيلبس ا٬حك ٢حو٬ ، ـ 6 . ٢٠4992ن٧فجز جػد٫ جػ٬٧ر ، د٬ف٧ز ، ، جدر جٯ٩٧

، ؿجف جظح٠ر جظؿ٬ؿذ ٢نف ، اهؾلر اهيضيبث ، شسش ؽلر اهتؼ اهيلبظج ، ؤ٧٢ف لح١ ـ 1 . 4991ل٢ؿف٬ر ، جٱ

،اهخشاى اهيؤسس تظيب اهخؾسط االضخحلبق ف ؽلر اهخأسس اهخيودلح ؤػ٠ؿ ٠ل ػ٠ؿج١ ، ـ 9 . 4909جٯفؿ١ ، ، ؿفجلر ٠حف٢ر ، ؿجف ٢ؿ٬ل ٢نف ٧جس٧ق٬ ، جدر جٯ٩٧

، ؿفجلر ٠حف٢ر ، ؿجف جفج٬ر ٢نف ٧جس٧ق٬ ، اهخأسس اهخيو، دلح ٥ٴل ٠ل جٴخ ـ 7 . 4996 در جٯ٩٧ ، ٠ح١ ،ج

اإلعبس اهلب هويسحوج اهضبتلج ؽو إتساى اهؾلر ف ظء اهلب اهير دػحض جفد٫ ، ـ 2 . 4909)ؿفجلر ٠حف٢ر( ، ؿجف ٧جثل ٢نف ، جظقجثف ، اهسشائس

Page 161: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

فهرس المراجع

157

، جظقء ج (اهغسج اهؾبيج ف اهلب اهير اهسشائس ) اهاكؾج اهلبدػحض جفد٫ ، ـ 6 . 4992جصح٫٢ ، ؿ٧٬ج١ ج٠د٧حز جظح٬٠ر ، جدر جؾح٠لر ، جظقجثف ،

، سفظ٠ر ٢٠و٧ف جحي٫ ، اهيعل ف اهلب اهير ، يفبؽل اهؾلر أ آذبس ظح لسح١ ، ـ 09 . 4999ج٠ئللر جظح٬٠ر ؿفجلحز ٧ج٢نف ، د٬ف٧ز ،

، سفظ٠ر هلب اهير ، كب اهخأيبح اهؾج اهذبصاهيعل ف اظح ٠لسف ٧آؾف١٧ ، ـ00 .4996جٯ٩٧ ، ٠ظؿ ج٠ئللر جظح٬٠ر ؿفجلحز ٧ج٢نف ، د٬ف٧ز ، ٢٠و٧ف جحي٫ ، جدر

جدر جفجدر ، ؿ٧٬ج١ ج٠د٧حز ، يرذل هرساضج كب اهخأي اهسشائسظؿ٬ؿ٪ ٠فجض ، ـ 04 . 4996، جظح٬٠ر ، جظقجثف

، جدر جصحصر ، ؿ٧٬ج١ ج٠د٧حز يحبظساح ف كب اهخأي اهسشائسظؿ٬ؿ٪ ٠فجض ، ـ 08 . 4992 جظح٬٠ر ، جظقجثف ،

سفظ٠ر ٢٠و٧ف ، اهيعل ف اهلب اهير ، اهؾلر اهسئضج اهذبضجظ٬ف٧ ٤٬٬٧٥ ، ـ 06ج٠ظؿ ، ٧4998ج٢نف ٧جس٧ق٬ ، د٬ف٧ز ،جحي٫ ، جدر جٯ٩٧ ، ج٠ئللر جظح٬٠ر ؿفجلحز

جٯ٧ل .

، سفظ٠ر ٫ ٠ؿ ، جدر جٯ٩٧ ، اهيعل ف اهلب اهخسبس، ف. ف٧د٧ ، ض. ف٬د٬ف ـ 01 . 4992ج٠ئللر جظح٬٠ر ؿفجلحز ٧ج٢نف ، د٬ف٧ز ، جظقء جصح٫٢ ،

، اإلسبس ؼ ، اهخأي )اهظيب ( ،اهلب اهير ، اهؾلر اهيضيبث، اهتػل١ ل٬ؿ حل ، ـ 09 . ٢٠4990ن٧فجز جػد٫ جػ٬٧ر ، د٬ف٧ز ، ؿفجلر ٠حف٢ر ،

، ؿ٧٬ج١ اهسش ف شسش اهلب اهير اهسشائس ، ؽلر اهتؼؾ٬ل ؤػ٠ؿ ػل١ ؿجؿذ ، ـ 07 . ، جظقء جفجد 4990جظقجثف ، ج٠د٧حز جظح٬٠ر ،

90اهتسج اهذبضج ف ظء كب اهخأيبح اهسشائس اهيؤسخ ف اهخأيبح فجنؿ فجنؿ ، ـ 02 . 0664، ؿ٧٬ج١ ج٠د٧حز جظح٬٠ر ، جظقجثف ، 0099أح

، ؿجف ج٠د٧حز ، األحنبى اهؾبيج ؽلر اإلسبس، اهؾلر اهيضيبث ، ف٠يح١ ؤد٧ جل٧ؿ ـ 06 . 0666جظح٬٠ر ، جٱل٢ؿف٬ر ،

Page 162: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

فهرس المراجع

158

، اإلعبس اهلب اهخغي هخضسل اهؾلبساح ف اهخشسؼ اهسشائس٬ح ، ف٧٠ل ؾحؿ ٧ ؿ٧ذ آل ـ 49 . 4996جدر جصح٬٢ر ، جظقجثف ، ، ؿجف ٤٠٧٥

خغس اهليج اهشسائج هولر أذسب ؽو اهحلق االهخشايبح ف ق٫ ق٫ ػل١٬ ق٬ؿج١ ، ـ 40 . 4996 ، ٠وف ، ؿجف جسحخ جح٫٢٧٢ ،اهفل اإلضالي اهلب اهظؾ

، جظقء جصح٫٢ ، ج٠ظؿ اهاف ف شسش اهلب اهير ، أحنبى االهخشاىل٠٬ح١ ٠فك ، ـ 44 د٬ف٧ز . جفجد ،

، جدر جصح٬٢ر ، ؿ٧٬ج١ ج٠د٧حز اهسشائسج اهؾلر اهخسبسج ، جسٴ٧٪ ـ ل٬٠ف ظ٬٠ل ػل١٬ 48 . 0666جظح٬٠ر ، جظقجثف ،

، ؿفجلر ٠حف٢ر ٫ جح١٧٢ جٯفؿ٫٢ ٠ جٱنحفذ ؽلر اهخأسس اهخيوؾوح٢٧ر ، وؾف ؤػ٠ؿ ج ـ 46 . 4991جٯفؿ١ ، ، جٱلٴ٫٠ ، جدر جٯ٩٧ ، ؿجف ٧جثل ٢نف ا٩ ؤػح ج٤

اهضع ف شسش اهلب اهير ، اهؾلر اهاسرث ؽو االخفبػ دؿ جفقج جل٧٦٢ف٪ ، ـ 41، جظقء جلحؿك ، ج٠ظؿ 0696، ؿجف اػ٬حء جسفجش جفد٫ ، د٬ف٧ز ، اهؾبسج تبهشء ، اإلسبس

. جٯ٧ل

ؿجف ، غسج االهخشاى تس ؽبى اهضع ف شسش اهلب اهير ،دؿ جفقج جل٧٦٢ف٪ ، ـ 49 . جظقء جٯ٧ل ، ج٠ظؿ جصح٫٢ ، د٬ف٧ز ، اػ٬حء جسفجش جفد٫

، جؿ٧٬ج١ ج٫٢٧ نحل جسفد٬٧ر ، جدر جٯ٩٧ ، لر اإلسبس اهير ؽدؿ جلٴ ـ٬خ ، ـ 47 . 4990جظقجثف ،

، ؿجف ج٦٢ير جفد٬ر ، جح٥فذ . اهساة اهلبج هإلسبس اهخيو٫ ل٬ؿ حل ، ـ 42

. 0667، جدر جصح٬٢ر ، ٠وف ، ؽلر اهخأسس اهخيوفي٧ج١ ، ح٬ق ٬٢ ـ 46

، ف اهخشسؼ اهيضس اهيلبس يضؽج اهخأسس اهخيو ، جن٦ح٧٪ؿف٪ دؿ جسحع ج ـ 89 . 4998جٱل٢ؿف٬ر ، ٢٠نإذ ج٠حف ،

، جدر جٯ٩٧ ، أحنبى االهخشاى ، اهغسج اهؾبيج هالهخشايبح٠ػ٧٠ؿ دؿ جفػ١٠ ٠ػ٠ؿ ، ـ 80 ح٫٢ .جص جظقء، 0666،جح٥فذ

Page 163: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

فهرس المراجع

159

، ؿفجلر ٠حف٢ر ، ج٠ئللر جػؿ٬صر سحخ ، د٬ف٧ز ، ؽلر اهوشغ ق٬ق جنح٫ ، ٢حؿف دؿ ج ـ 84 . ، جظقء جٯ٧ل 4996

، ، جدر جٯ٩٧ ، ؿجف ج٦٢ير جفد٬ر ، د٬ف٧ز اهؾلر اهيضيبث ، اهتؼ٢د٬ل ادفج٬٥ لؿ ، ـ 88 . ، جظقء جٯ٧ل 0667

٢نإذ ج٠حف ، جٱل٢ؿف٬ر ،، ٠ اهخبشل ؽ اهؾلر، لؿ ادفج٢٬٥د٬ل ـ 86

. 4997، ؿجف جظح٠ر جظؿ٬ؿذ ، جٱل٢ؿف٬ر ، اهيونج نضوج هوظيبلؿ ، ادفج٢٬٥د٬ل ـ 81

. 0660، ٢٠نإذ ج٠حف ، جٱل٢ؿف٬ر ، ح كب ذبص تبالئخيبلؿ ، ادفج٢٬٥د٬ل ـ 89

.٠0626ئللر جصحر جظح٬٠ر ، جٱل٢ؿف٬ر ، ، جدر جصح٬٢ر ، غسج اهخظذى٢د٬ل جف٧د٫ ، ـ 87

، جدر جٯ٩٧، رسص ف األحنبى اهؾبيج هالهخشاى ف اهلب اهير اهيضس ، ٢د٬ر فلٴ١ ـ 82 .0662 ،٢ح

، ؿجف جظح٠ر جظؿ٬ؿذ ٢نف ، جٱل٢ؿف٬ر ، ؽلر اإلسبس اهخيو، جدؿج٢٫ظ٨٧ ادفج٬٥ ج ـ 864991 .

، ٠در جٱنح ج٬٢ر ، جدر جصح٬٢ر ، اهغبى اهلب هوخأسس اهخيو٥ح٫٢ ؿ٬٧ؿجف ، ـ 69 . ٠0662وف ،

، ؿجف اهرهج ؽلرب يؼ إشبسث ذبضج هغبى اهخأسس اهخيواهتم اإلضاليج ، ٥نح ؾحؿ ـ 60 . 4990جف جظح٫٠ ، جٱل٢ؿف٬ر ،

ة ـ اهيلبالح :

ي اهسخ اهسرر ف أؽيبل اهيضبسف ، اهعتؾج اهلبج هؾلر اهوشغ، خ ٠ق٥ف ػد٬ ـ 0، ؤ٠حل ج٠ئس٠ف ج٫٠ جل٧٢٪ ٬ر جػ٧ دظح٠ر د٬ف٧ز جفد٬ر ، جظؿ٬ؿ اهلبج االكخضبرج

، جظقء جصح٫٢ . ٫4994 جس٬٧٠ل ج٠وف٫ ، ٢٠ن٧فجز جػد٫ جػ٬٧ر ، د٢ح١

االئخيب اإلسبس نأراث هخيل اهيشسؽبح اهضغسث ، ٧ف ٠قف٬ ٠٧ػ٠ؿ فد٫حن ـ 4٠سدحز سإ٬٥ل ج٠ئللحز جو٬فذ ٧ج٠س٧لر ٫ : ، ج٠س٩ جؿ٫٧ اهيخضعج ف اهرل اهؾستج

Page 164: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

فهرس المراجع

161

ظح٠ر ، ٠ؾدف ج٠٧ر ٧جسوحؿ٬حز ن٠حل اف٬٬ح ، 4999ؤف٬ل ٧02 07جؿ٧ل جفد٬ر ٫٠٧٬ . 4999، قجثفجظ ،جن

، ؤ٠حل ي اهسخ اهلبج االكخضبرجاهسرر ف أؽيبل اهيضبسف ، ٥ح٫٢ ؿ٬٧ؿجف ـ 8ج٠ئس٠ف ج٫٠ جل٧٢٪ ٬ر جػ٧ دظح٠ر د٬ف٧ز جفد٬ر ، جظؿ٬ؿ ٫ جس٬٧٠ل ج٠وف٫ ،

، جظقء جصح٫٢ . ٢٠4994ن٧فجز جػد٫ جػ٬٧ر ، د٢ح١

ر ـ اهيزنساح :

، ؿفجلر ٠حف٢ر ، ٠ـفذ عتؾج ؽلر االؽخيبر اإلسبس حرر اهلبج، ٬ل٩ دؾ٬ز ـ 0 . 4900، 4909د٠٧فؿجك ، ظح٠ر ، ٠حظلس٬ف

. 4996، ظح٠ر ل٬ ، ٠حظلس٬ف، ٠ـفذ االؽخيبر اإلسبس هويلالح٠دف٧ دقج ، ـ 4

. 4992، ظح٠ر ل٬ ، ٠حظلس٬ف٠ـفذ ، االؽخيبر اإلسبس هوؾلبس٢ح ٠ػ٠ؿ ١٬٠ ، ـ 8

اهضص اهلبج :ر ـ

٬سي١٠ 0699ظ٧ج١ ٥92ـ ج٧٠ج ـ 0829وف 02ج٠ئفؼ ٫ 019ـ99جٯ٠ف ف ـ 0 ، ٠ؿل ٠٧س٠ . 0699ل٢ر 66، ض.ف ؿؿ كب اهؾلتبح اهسشائس

ج٠س 0676ظح٫٢ 89ـ ج٧٠ج ٥ـ ٠0866ػف 99 ج٠ئفؼ ٫ 01ـ76جٯ٠ف ف ـ 4، ج٠ؿل 0676ل٢ر 01ض.ف ؿؿ ، تئهشايج اهخأي ؽو اهضبساح تغبى اهخؾط ؽ األظساس

، 0622ظ٬٬٧ر 06ج٧٠ج ـ ٥ـ 0692ـ٪ جػظر 91ج٠ئفؼ ٫ 80ـ٧22ج٠س٠ دحح١٧٢ ف . 0622ل٢ر 46ض.ف ؿؿ

٬سي١٠ 0671لدس٠دف ٥49ـ ج٧٠ج ـ ٠0861يح١ ف 49ج٠ئفؼ ٫ 12ـ71جٯ٠ف ف ـ 8 09ـ91، ٠ؿل ٠٧س٠ د٧٠ظخ ح١٧٢ ف 0671ل٢ر 72، ض.ف ؿؿ اهلب اهير اهسشائس

. 4991ل٢ر 66ض.ف ؿؿ ، 4991ظ٧ج١ ٠49ئفؼ ٫

٬سي١٠ 0671لدس٠دف ٥49ـ ج٧٠ج ـ 0861ف٠يح١ 49ج٠ئفؼ ٫ 16ـ71جٯ٠ف ف ـ 6 ج٠ؿل ٧ج٠س٠ . اهلب اهخسبس

Page 165: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

فهرس المراجع

161

٬س 0661ظح٫٢ ٥41ـ ج٧٠ج ـ 0601ندح١ 48ج٠ئفؼ ٫ 97ـ61ـ جٯ٠ف ف 1٠ػف 40ج٠ئفؼ ٫ 96ـ99، ج٠ؿل ٧ج٠س٠ دحح١٧٢ ف 0661ل٢ر 08، ض.ف ؿؿ تبهخأيبح

. 4999ل٢ر 01 ، ض.ف ؿؿ 4999 ٬ف٪ ٥49ـ ج٧٠ج ـ 0647

٬س 0669ظح٫٢ ٥09ـ ج٧٠ج ـ 0609ندح١ 06ج٠ئفؼ ٫ 96ـ69ـ جٯ٠ف ف 9 . 0669ل٢ر 98ض.ف ؿؿ ، تبالؽخيبر اإلسبس

٬سي١٠ ٬4992ف٪ ٥41ـ ج٧٠ج ـ 0646وف 02ج٠ئفؼ ٫ 96ـ92ح١٧٢ ف ـ 7 . 4992ل٢ر 40، ض.ف ؿؿ كب اإلسساءاح اهيرج اإلراسج

ذبب ـ اهيساسؼ تبهوغج اهفسضج :

A - les ouvrages :

1 - Alain Bénabent, Droit civil , Les contrats spéciaux civils et commerciaux , 8° édition , Montchrestien , Paris , 2008 .

2 - Charles Goyet , Le louage et la propriété a l’épreuve du crédit-bail superficiaire ,LGDJ, Paris,1983.

3 - Christian Larroumet, Droit civles ,Les obligations , la responsabilité civile extracontractuelle , économica , France , 2007 .

4 -Daniel Mainguy, Contrats spéciaux , 7° édition , Dalloz , France , 2010 .

5 -E-M. Bey et Gavalda , Le crédit-bail mobilier , Presse univ de France , 1° édition, 1981,

6 -Françoise Dekeuwer-Défossez et Edith Blary-Clément , Droit commercial , 9° édition , Montchrestien , paris , 2007

7 - George Vermelle , Droit civil , Les contrats spéciaux , 5° édition , Dalloz , Paris , 2006 .

Page 166: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

فهرس المراجع

162

8 - Mazeaud et Chabas , Leçons de droit civil , Obligations , Tome 2 , 9e édition , Montchrestien , 1998 .

9 -Muriel Fabre –Magnan, Droit des obligations, responsabilité civile et quasi contrats, 2° édition ,PUF, France , 2010 .

10 - Olivier Barret , Les contrats portant sur le fonds de commerce , LGDJ , DELTA , Paris , 2001 .

11 - Paul-Henri Antonmattei et Jacques Raynard , Droit civil , Contrats spéciaux , 5° édition , Litec , France , 2007 .

12 -Philippe Malaurie et Laurent Aynès , les obligations , 2e édition , LGDJ , France .

13 -Philippe Terneyre , contrats d’implantation , éditions Lamy, France , 2010.

Thierry Bonneau , Droit bancaire , 8° édition , Montchrestien, Paris , 2009 ._14

B - les articles :

Cabrillac , Répertoire de droit civil , 2° éditon , dalloz , 1995 . 1 -

2 - Calais- Auloy, encyclopédie Dalloz , répertoire commercial , crédit-bail , leasing ,recueil 1973.

3 -E-M. Bey, juris-classeur , Banque et crédit, fasc. 652, régime conventionnel, 1984 .

4 - E-M. Bey . juris-classeur . Banque et crédit , Fasc. 850, Régime conventionnel ,1986 . 5 -E-M. Bey , juris-classeur , Banque et crédit, fasc. 851, régime conventionnel 1986 .

6 - Guy Duranton . encyclopédie Dalloz , répertoire commercial , crédit-bail Immobilier , recueil V° leasing , 1973 .

Page 167: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

فهرس المراجع

163

7 - Guy Duranton , encyclopédie Dalloz , répertoire commercial , crédit bail mobilier , recueil , V° Crédit- bail 2000 .

Page 168: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

فهرس الموضوعات

164

اهيظؽبح سصـف

سكى اهضفحج اــــــــــاهؾ 90 ................................................................................يلريج

90 ........................اهخشايبح اهيؤسس ف ؽلر االؽخيبر اإلسبس : ـاهفضل األل 91 ..............................................االهخشايبح االذخبسج : ـاهيتحد األل

91 ج٠خ جٯ٧ل ـ جٳسقج دحسل٬ : .................................................. ............................................جف جٯ٧ل ـ ٠ي١٧٠ جٳسقج دحسل٬ : 06

...............................................................ؤ٧ٳ ـ و٧ف جسل٬ : 97 ـ جسل٬ .... ............................................................ ج٠دحنف :ؤ 97

97 ..........................................................خ ـ جسل٬ ٬ف ج٠دحنف :

92 ................................................................صح٬٢ح ـ ٬٬ر جسل٬ :

..........................................ـ ٠ػحز جٯول ج٠ئظف :صحصح 96 ...................................جف جصح٫٢ ـ احء ج٠ئظف ١٠ جٳسقج دحسل٬ : 96 09 ............................ .......ؤ٧ٳ ـ ؤلحك احء ج٠ئظف ١٠ جٳسقج دحسل٬ :

04 .......................... ................................ج٧حر ٫ جسل٬ : صح٬٢ح ـ 04 ....................................................ؤ ـ جفجي١٧ فذ ج٧حر :

06 ..................................................خ ـ ج٠ئ٬ؿ١٧ فذ ج٧حر : 01 ..........جف جصحش ـ جلسٴ ج٠لسإظف جٯول ج٠ئظف د٢حء ٩ ٠ػيف جسل٬ :

09 ............................................ؤ٧ٳ ـ جد٬ر جح٬٢٧٢ر ٠ػيف جسل٬ : 02 ........................................................صح٬٢ح ـ ٢سحثط ٠ػيف جسل٬ :

02 .............................جف جفجد ـ فى جلسٴ ج٠لسإظف ول ج٠ئظف : 06 :.................... ؤ٧ٳ ـ ؿ ٠حدر جٯول ٧٠جوحز ج٬٢ر ؤ٧ ٧ظ٧ؿ ٬خ ٤٬

49 ..........................................صح٬٢ح ـ فى جس٬٧ ٩ ٠ػيف جسل٬ : 44 ...........................................ـ جسقج ج٠ئظف دحي٠ح١ : ج٠خ جصح٫٢

44 .........................................جف جٯ٧ل ـ احء ج٠ئظف ١٠ جي٠ح١ :

44 ............................................ؤ٧ٳ ـ ؤلدحخ احء ج٠ئظف ١٠ جي٠ح١:

Page 169: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

فهرس الموضوعات

165

46 ............................................صح٬٢ح ـ ٢ح احء ج٠ئظف ١٠ جي٠ح١ : 47 ..........................................صحصح ـ نف٧ احء ج٠ئظف ١٠ جي٠ح١ :

46 .....................فظ٧ ج٠لسإظف ٩ جدحث ؤ٧ ج٠ح٧ل دحي٠ح١ : –جف جصح٫٢ 89 ..................................................ؤ٧ٳ ـ جسحل د١٬ جد٬ ٧جٱ٬ظحف :

84 ...............................صح٬٢ح ـ سؿؾل ج٠ئظف ٢ؿ فظ٧ ج٠لسإظف دحي٠ح١ : 88 ......... صحصح ـ ٢ح جػ٧ ج٠ففذ ٠لسإظف دح ٯػح ي٠ح١ جدحث ٧ج٠ح٧ل :

81 ..............آ٬حز فظ٧ ج٠لسإظف ٩ جدحث ؤ٧ ج٠ح٧ل دحي٠ح١ : -جف جصحش

89 .....................................................................ؤ٧ٳ ـ جٱ٢حدر : 86 .....................................................................صح٬٢ح ـ جػ٧ل : 60 ....................................................................صحصح ـ جسظؿ٬ؿ :

64 .....................................................فجدح ـ جؿ٨٧ ٬ف ج٠دحنفذ :

66 ..............................:.....................................ؾح٠لح ـ ج٧حر 67 ..............................................................لحؿلح ـ ػ٧جر جػ :

19 ..................................................لحدح ـ جٳنسفج ٠وػر ج٬ف : 16 ..............................................اهيتحد اهذب ـ االهخشايبح اإلستبسج :

16 .................................................ـ جٳسقج دحس٬٧٠ل : ج٠خ جٯ٧ل 11 ............................جف جٯ٧ل ـ ٧٦٠ جٳسقج دحس٬٧٠ل ٧س٤٬٬ جح٫٢٧٢ :

11 .........................................ؤ٧ٳ ـ سػؿ٬ؿ ٧٦٠ جٳسقج دحس٬٧٠ل : ..... 19 .....................صح٬٢ح ـ جس٬٬ جح٫٢٧٢ ٴسقج دحس٬٧٠ل : .....................

12 ..................جف جصح٫٢ ـ فى س٬٧٠ل جٯول ج٠ئظف : ..................... 12 ............................ٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ : ؤ٧ٳ ـ فى جس٬٧٠ل دؿ ادفج ؿ ج

............................صح٬٢ح ـ فى جس٬٧٠ل دل ادفج ؿ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ : 16 99 ..............................ـ جٳسقج د٢ل ٬٠ر جٯول ج٠ئظف : ج٠خ جصح٫٢

99 ..............................ف جٯ٧ل ـ ؾ٬حف ج٠لسإظف دنفجء جٯول ج٠ئظف : ج 90 .....................ؤ٧ٳ ـ جس٬٬ جح٫٢٧٢ ؾ٬حف ج٠لسإظف دنفجء جٯول ج٠ئظف :

91 ........................صح٬٢ح ـ جػس٠حٳز ا٠حل جؾ٬حف دحنفجء ١٠ ف ج٠لسإظف :

97 ................................صحصح ـ ؾ٬حف جنفجء ٫ ػحر سؿؿ جٯو٧ل ج٠ئظفذ :

92 ..............فجدح ـ جفسدح ؾ٬حف جنفجء ج٧٢٠٠ع ٠لسإظف دس٬٢ـ٣ حر جسقج٠حس٤ : 96 ......................ـ ف ٢ل ج٬٠ر ػلخ د٬ر جٯول ج٠ئظف : جف جصح٫٢

Page 170: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

فهرس الموضوعات

166

79 ...................................................ؤ٧ٳ ـ ٢ل ٬٠ر جٯول ج٧٢٠ل : 79 .................................................صح٬٢ح ـ ٢ل ٬٠ر جٯول جحف٪ :

74 ............................صحصح ـ ٢ل ٬٠ر ج٠ػٴز جسظحف٬ر ٧ج٠ئللحز جػف٬ر : 78 ..............جف جصحش ـ سوف ج٠ئظف ٫ جٯول ج٠ئظف ؾٴل سفذ جٱ٬ظحف :

67 ......................ف ؽلر االؽخيبر اإلسبس : سسضخأاهخشايبح اه ـ ذباهفضل اه 79 ................................................:اهيبهج االهخشايبح ـاهيتحد األل 77 .................................. ـ جٳسقج دح٧حء دإلح جٱ٬ظحف: ج٠خ جٯ٧ل

77 ........................: ٢حوف سػؿ٬ؿ ٠ؿجف ل جٱ٬ظحف ٧ؤ٠٢ح٤ جف جٯ٧ل ـ 77 .........................................: ٢حوف سػؿ٬ؿ ٠ؿجف ل جٱ٬ظحف ؤ٧ٳ ـ 20 .......................................................: ؤ٠٢ح ؤلح جٱ٬ظحف ـصح٬٢ح

20 ...............................:ج٠٢ جؾ٫ ٧ج٠س٢حه ٫ سػؿ٬ؿ ؤلح جٱ٬ظحف ـؤ

28 ..................................................:نف ج٧حء د٠ؿل ٠سػف ـ خ

22 ..............................................: ػح ل جٱ٬ظحفجلس ـجف جصح٫٢ 22 ......................................................:سحف٬ؽ ؿ ل جٱ٬ظحف ـ ؤ٧ٳ

69 .....................................................:صح٬٢ح ـ ٠ح١ ؿ ل جٱ٬ظحف 64 ...............................: ظقجء جٱؾٴل دح٧حء دإلح جٱ٬ظحف ـجف جصحش 66 ...................................: ي٠ح٢حز ج٧حء دإلح جٱ٬ظحف ـجف جفجد

61 .........................................................: حي٠ح٢حز جٳسح٬ر ـؤ٧ٳ 61 ........................................................................: جحر ـؤ

62 ...........................................................:جسإ١٬٠ ٩ جػ٬حذ ـخ 090 ...........................................................:جي٠ح٢حز جح٬٢٧٢ر صح٬٢ح ـ

098 ....................................:جٳسقج دسإ١٬٠ جٯول ج٠ئظف ـ ج٠خ جصح٫٢ 096 ............................................:٠ي١٧٠ جٳسقج دحسإ١٬٠ ـجف جٯ٧ل 096 .........................:٬٬ر جسإ١٬٠ ٫ ػحل ٥ٴ جٯول ج٠ئظف ـجف جصح٫٢

096 ...............................................: ج٦ٴ ج٫ ول ج٠ئظف ـؤ٧ٳ 009 ............................................: ج٦ٴ جظقث٫ ول ج٠ئظف ـصح٬٢ح

000 ............................................:االهخشايبح غس اهيبهج ـاهيتحد اهذب 000 ............................:جٳسقج دح٠ػحر ٩ جٯول ج٠ئظف ـ ج٠خ جٯ٧ل 000 .........................: جٳسقج دحٳلس٠حل جػل١ ول ج٠ئظف ـجف جٯ٧ل

Page 171: bibliotheque.univ-skikda.dzbibliotheque.univ-skikda.dz/m/droit/بلهامل هشام...ةدكيكس 5511 توأ 02 ةعماج ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

فهرس الموضوعات

167

004 ............................................:جٳلس٠حل جحؿ٪ ول ج٠ئظف –ؤ٧ٳ 001 .........ل جنؾو٫ ول ج٠ئظف.................................جٳلس٠ح ـصح٬٢ح

009 .............: ٬٬ر ي٠ح١ جٳسقج دحلس٠حل حؿ٪ ٧نؾو٫ ول ج٠ئظف ـ صحصح 007 ............................ :جسقج ج٠لسإظف دو٬ح٢ر جٯول ج٠ئظف ـجف جصح٫٢ 040 .........:جٳسقج دح٠ػحر ٩ ػ ٬٠ر ج٠ئظف ول ج٠ئظف – ج٠خ جصح٫٢

040 ...................................: جٳسقج دسػ٠ل ج٠لئ٬٧ر ج٠ؿ٬٢ر ـجف جٯ٧ل 044 ...............................................:جٯن٬حء ج٠لئ٬٧ر ١ ػفجلر ـؤ٧ٳ 049 ..............................................: ج٠لئ٬٧ر ٫ ػحر س٦ؿ جد٢حء ح ـصح٬٢

089 ..................................:جسقج ج٠لسإظف دفؿ جٯول ج٠ئظف ـجف جصح٫٢

080 ........................................................: نف٧ جٳسقج دحفؿ ـؤ٧ٳ 080 .........................................................: ػحر جٯول ٢ؿ فؿ٣ ـؤ

084 ..................................................... .............: ٬٬ر جفؿ ـخ 088 .............................................................:ق٠ح١ ٠٧ح١ جفؿ ـض

086 ...............................................: ظقجء جٱؾٴل دحٳسقج دحفؿ ـصح٬٢ح جف جصحش ـ جسقج ج٠لسإظف دؿ جس٢حقل ١ جؿ ؤ٧ جسإظ٬ف ١٠ جدح١ ول

..............................................................................ج٠ئظف:087

ؤ٧ جسإظ٬ف ١٠ جدح١ ول ١ جؿ ؤ٧ٳ ـ ٠ي١٧٠ جسقج ج٠لسإظف دؿ جس٢حقل ..............................................................................ج٠ئظف:

082

069 ............ج٠ئظف : ٧جٱ٬ظحف ١٠ جدح١ ولصح٬٢ح ـ جس٬٬٠ق د١٬ جس٢حقل ١ جؿ 069 ................................:س٢حقل ج٠لسإظف ١ جؿ ٫ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ـؤ 060 ........................: ٧٦٠ س٢حقل ج٠لسإظف ١ جؿ ٫ جٳس٠حؿ جٱ٬ظحف٪ ـ 0..............................................: ي٠ح١ ج٠لسإظف جس٬٢ـ ٠ئظف ـ 4 060

068 .........................................: جٱ٬ظحف ١٠ جدح١ ول ج٠ئظف ـخ 068 .....................................: ٧٦٠ جٱ٬ظحف ١٠ جدح١ ول ج٠ئظف ـ 0 061 ........................:جسقج ج٠لسإظف ١٠ جدح١ دؿ ؤلح جٱ٬ظحف ٠ئظف ـ 4

049 ..............................................................................:ذبخيج 007 ................................................................... : سص اهيساسؼف

074 ............................................................... : فسص اهيظؽبح