Φρειδερίκος Σωτηρίου md, msc Νευροχειρουργός Διευθυντής...

Φρειδερίκος Σωτηρίου MD, MScΝευροχειρουργός

Διευθυντής ΝευροχειρουργικήςΚλινικής Ναυτικού Νοσοκομείου Αθηνών (ΝΝΑ)

Υδροκέφαλος Φυσιολογικής Πίεσης –Normal Pressure Hydrocephalus (NPH)

Κλινικό Σύνδρομο που χαρακτηρίζεται από:

Διαταραχή βάδισης

Ακράτεια ούρων

Άνοια


The term was coined in 1965 to describethe syndrome of progressive cognitivedeterioration with psychomotor retardation,gait apraxia and imbalance, and urinaryincontinence associated with hydrocephalusand normal cerebrospinal fluid (CSF)pressure on lumbar puncture.

Adams RD, Fisher CM, Hakim S, Ojemann RG,Sweet WH, N Engl J Med 273:117-126, 1965

Υδροκέφαλος Φυσιολογικής Πίεσης –Normal Pressure Hydrocephalus

(NPH)O NPH μπορεί να είναι δευτεροπαθής σε

ασθένειες που προκαλούν φλεγμονή τηςαραχνοειδούς μήνιγγας όπως: υπαραχνοειδήςαιμορραγία, κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις,μηνιγγίτιδα.

Σε περισσότερες από το 50% τωνπεριπτώσεων NPH δεν αναγνωρίζεταισυγκεκριμένος αιτιολογικός παράγοντας:ιδιοπαθής υδροκέφαλος φυσιολογικήςπίεσης (INPH).

Vanneste J et al Neurology 42:54-59, 1992


(NPH)Η απόφαση αντιμετώπισης των ασθενών INPHμε κοιλιοπεριτοναϊκή παροχέτευση ΕΝΥ (CSFshunt) είναι δύσκολη διότι πρέπει ναδιαφοροδιαγνώσουμε και να ξεχωρίσουμε τονυδροκέφαλο φυσιολογικής πίεσης από άλλεςνευρολογικές καταστάσεις σε ηλικιωμένουςκυρίως ασθενείς (πχ. αγγειακή άνοια, νόσοςπάρκινσον, αυχενική σπονδυλωτική μυελοπάθεια,περιφερική νευροπάθεια) οι οποίες δενανταποκρίνονται στη θεραπεία με παροχέτευση ΕΝΥ.

Vanneste JA, J Neurol Neurosurg Psychiatry 57:1021-1025, 1994


(NPH)Επειδή ο INPH είναι δυνητικά αναστρέψιμος η

σωστή και ακριβής του διάγνωση είναι απαραίτητηπροϋπόθεση για μια επιτυχημένη θεραπεία

Τα κριτήρια επιλογής ασθενών ΙΝΡΗ γιαχειρουργική αντιμετώπιση παραμένουν ασαφή

Πολλοί νευροχειρουργοί ιδιαίτερα στο παρελθόνήταν διστακτικοί με την αντιμετώπιση των ασθενώνIΝΡΗ επειδή δεν υπήρχαν δημοσιευμένες σειρές μεκαλά χειρουργικά αποτελέσματα

Hebb AO, Cusimano MD Neurosurgery 2001;49 (5):1166-1186


(NPH)Multiple diagnostic techniques have been proposed,including: Radiographic findings (MR findings, High resolution

SPECT with 99m Tc) Measurement of CSF outflow resistance CSF removal via lumbar puncture or continuous drainage Analysis of soluble CSF markers (somatostatin,

neuropeptide Y, corticotropin releasing factor, glucose) CSF presure (Pcsf) monitoring

Continuous CSF drainage via spinal catheter andmeasurement of CSF outflow resistance are the mostsensitive and specific tests.

Marmarou A et al Acta Neurochir Suppl 95:237-240, 2005


(NPH)

Diagnostic preoperative monitoring of thelumbar CSF pressure or the intracranialpressure (ICP) has been helpful in iNPH,although the use of ICP monitoring hasremained controversial.

Marmarou A et al Neurosurgery. 2005; 57(3) : S17-S18Pfisterer WK et al Acta Neurochir (Wien). 2007;149 (10) :983-990


(NPH)

The contribution of Pcsf monitoring and B-wavesto the diagnosis of INPH has been unclear sincethe original description by Lundberg.

Lundberg B waves AKA pressure pulses: amplitude of 10-20 mm Hg.Last 30 secs – 2mins.

Lundberg N Acta Psychiatr Scand Suppl 36:1-193, 1960Williams MA et al Acta Neurochir Suppl (Wien) 71:328-330, 1998

Raftopoulos C et al Neurosurgery 38:51-59, 1996


Προεγχειρητική μελέτη και επιλογήασθενών με ICP monitoring

Μετωπιαία κρανιοανάτρηση

Τοποθέτηση καθετήρος 1-2 εκ εντός τουεγκεφαλικού παρεγχύματος

Παρακολούθηση για ένα 24ωρο


(NPH)Per Kristian Eide, Wilhelm Sorteberg.Neurosurgery 2010 66(1): 80-91.

Review the experience of managining (iNPH) duringthe 6-year period from 2002 to 2007.

Surgical results in iNPH were good with almost 80%of patients improving after treatment. The dataindicate that improvement after surgery can beanticipated in 9 of 10 iNPH patients with abnormalICP pulsatility, but in only 1 of 10 with normal ICPpulsatility. Diagnostic ICP monitoring had a lowcomplication rate.


Παρόμοια αποτελέσματα έχουν δημοσιευθεί και σεάλλες μελέτες:

McGirt MJ et al. Neurosurgery.2005;57(4):699-705 Pfisterer WK et al. Acta Neurochir (Wien).

2007;149(10):983-990 Mori K. J Neurosurg. 2001;95(6):970-973 Tissel M et al. Br J Neurosurg. 2006;20(4):214-

221

Long-term improvement after 3 years~70%


Τα αποτελέσματα αυτά έρχονται σε αντίθεσημε την υπόθεση ότι η βελτίωση των ασθενώνμε iNPH μετά από κοιλιοπεριτοναϊκήπαροχέτευση ΕΝΥ διαρκεί λίγο χρονικόδιάστημα (Hebb AO, Cusimano MD.Neurosurgery. 2001;49(5):1166-1186- metaanalysis of 44 studies: long-term improvementin only 29%)

Υδροκέφαλος Φυσιολογικής Πίεσης –Normal Pressure Hydrocephalus (NPH)Προεγχειρητική μελέτη και επιλογή

ασθενών με CSF drainage and Pcsfmonitoring

Johns Hopkins Adult Hydrocephalus Program from2000-2003

Continuous Lumbar Pcsf monitoring and 3 days ofcontrolled continuous CSF drainage at 10mL/hour

There was no correlation between specific Pcsfwave characteristics and objectivesymptomatic improvement after shuntplacement

Graeme F. Woodworth et al. Neurosurgery 64:919-925, 2009


The gold standard:

external lumbar cerebrospinal fluid drainage

Marmarou et al

McGirt et al


It is now well established in the literaturethat development of iNPH is associatedwith the presence of vascular diseasessuch as hypertension, ischemic heartdisease, and diabetes.Tullberg et al 2001: cerebrovascular disease

does not impair surgical resultsBoon et al 1999: cerebrovascular disease

represents a predictor of poor outcome iniNPH


Παρά τις σχεδόν 5 δεκαετίες έρευνας καιμελέτης του υδροκεφάλου φυσιολογικήςπίεσης, η παθοφυσιολογία του παραμένειακόμα ασαφής.

Το πιο πιθανό σύμπτωμα να βελτιωθεί μετάαπό χειρουργική αντιμετώπιση είναι ηακράτεια, εν συνεχεία η βάδιση και τελευταίαη άνοια.


Ελληνική εμπειρία – Ναυτικό Νοσοκομείο Αθηνών 2008-2014:

Σειρά 23 ασθενών εκ των οποίων οι 17 χειρουργήθηκαν μετάαπό θετική τριήμερη δοκιμασία οσφυϊκής εξωτερικήςπαροχέτευσης ΕΝΥ.

Παρακολούθηση στους 3,6,12 μήνες και μετά ανά έτος. Προγραμματιζόμενη βαλβίδα εγκεφάλου με αντισιφώνιο,

ρυθμιζόμενη αρχικά σε μέση πίεση (medium pressure –Strata; Medtronic and Sophysa).

1 ασθενής παρουσίασε, μετά από τροποποίηση της αρχικήςρύθμισης, χρόνια υποσκληρίδια αιματώματα άμφω.

2 ασθενείς παρουσίασαν φλεγμονή και στον έναν απαιτήθηκεη αφαίρεση της βαλβίδας.

Βελτίωση χειρουργηθέντων ασθενών σε ποσοστό ~ 73%

Κλινική μελέτη Νευροχειρουργικής καιΝευρολογικής Κλινικής ΝΝΑ προς δημοσίευση

Ναυτικό Νοσοκομείο Αθηνών

ΠΟΛΛΕΣ ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ!!!


ΟΦΕΙΛΟΥΜΕ ΟΜΩΣ ΝΑ ΠΡΟΣΠΑΘΗΣΟΥΜΕΣΚΛΗΡΑ ΩΣΤΕ ΝΑ ΒΟΗΘΗΣΟΥΜΕ ΤΟ

ΔΥΝΑΤΟΝ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟΥΣ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕΥΔΡΟΚΕΦΑΛΟ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΠΙΕΣΗΣ.

Η ΗΘΙΚΗ ΑΝΤΑΜΟΙΒΗ…ΜΕΓΑΛΗ !

Θεαματική βελτίωση – εντυπωσιακόμετεγχειρητικό κλινικό αποτέλεσμα


ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΑ ΕΩΣ ΤΩΡΑ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΑΔΕΔΟΜΕΝΑ Η ΠΡΟΒΛΕΨΗ ΤΗΣ ΑΠΑΝΤΗΣΗΣΤΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΙNPH ΜΕΤΑ ΑΠΟΕΠΕΜΒΑΣΗ ΚΟΙΛΙΟΠΕΡΙΤΟΝΑΪΚΗΣΠΑΡΟΧΕΤΕΥΣΗΣ ΕΝΥ EINAI ΕΦΙΚΤΗ ΣΕΥΨΗΛΟ ΒΑΘΜΟ ΚΑΙ ΔΕΝ ΑΠΟΤΕΛΕΙΟΥΤΟΠΙΑ

ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ

Φρειδερίκος Σωτηρίου md, msc Νευροχειρουργός Διευθυντής...

Documents