Ç ndek ler - İkiteknik bilişim · ders n adi bilgisayar destekli ki boyutlu Çizim modÜlÜn...
TRANSCRIPT
i
AÇIKLAMALAR................................................................................................................... iiiG�R�� ........................................................................................................................................11. Ç�Z�M KÜTÜPHANES� ......................................................................................................31.1 Kütüphane Olu�turmak (Block).......................................................................................31.2. Kütüphane Düzenlemek .................................................................................................6
1.2.1.Blo�u Kaydetme (Wblock) ....................................................................................61.3. Blo�un Çizime Eklenmesi (�nsert) .................................................................................91.4. Çoklu blok Ça��rma (M�nsert) .....................................................................................11UYGULAMA FAAL�YET� ................................................................................................12ÖLÇME VE DE�ERLEND�RME......................................................................................13PERFORMANS DE�ERLEND�RME................................................................................14
Ö�RENME.............................................................................................................................152. MAK�NA PARÇALARININ �MALAT RESM�................................................................152.1. Antet Olu�turma ...........................................................................................................15
2.1.1 Parça Yap�m Antedinin Çizilmesi........................................................................152.1.2. Yaz� (Text) Ekleme ve Yaz� Stillerini Ayarlama...............................................18
2.2. �ki Veya Daha Fazla Görünü�lerin Çizimi ...................................................................212.3. Çizim A�amalar� ...........................................................................................................22
2.3.1. Çizim Ayarlar�n�n Yap�lmas� ve Ana Eksenlerin Çizilmesi ...............................222.3.2. Ana Çerçevenin Çizilmesi ..................................................................................222.3.3. Kanal Detay�n�n Çizilmesi ..................................................................................232.3.4. Eksen Çizgisinin K�r�lmas� .................................................................................242.3.5. Kanal Detay�n�n Ço�alt�lmas� .............................................................................252.3.6. Ta��ma Çizgilerinin Olu�turulmas� .....................................................................252.3.7. Kavis ve Pahlar�n olu�turulmas� .........................................................................282.3.8. P ve R kö�elerine pah k�r�lmas� için....................................................................292.3.9. Tarama Yap�lmas� ...............................................................................................292.3.10. Çizimin Ölçülendirilmesi ..................................................................................302.3.10.1. Yar�çap ve Çap ölçülerinin Verilmesi............................................. 302.3.10.2. Do�rusal Ölçülerin Verilmesi ......................................................... 302.3.10.3. Aç� Ölçülerinin Verilmesi............................................................... 31
2.3.11. Kesit Bölgesini Gösteren Oklar�n Olu�turulmas� ve KesitYaz�s�n�n Yaz�lmas� ......................................................................................................322.3.12. Tolerans Ekleme ...............................................................................................33
2.4. �kt� Alma (Plot) ..........................................................................................................342.5. �kt� Alma Ayarlar� ......................................................................................................35
2.5.1. Yaz�c� veya Plotter Seçimi..................................................................................352.5.2. Ka��t Boyutlar� ve Birimi seçimi .......................................................................362.5.3. Ka��d�n Konumu................................................................................................362.5.4. Çizimin Ölçeklendirilmesi ..................................................................................362.5.5. Çizim Alan� .........................................................................................................372.5.6. Çizdirme seçenekleri..........................................................................................372.5.7. Çizimin Ön �zlenmesi ........................................................................................382.5.8. Çizimin Konumland�r�lmas� (Plot offset)............................................................38
��NDEK�LER
ii
2.6. Yazd�rma Stilleri (Plot styles) ......................................................................................382.7. Kal�nl�k ve Çizgi Tipi Ayarlar�n�n Yap�lmas� ..............................................................39UYGULAMA FAAL�YET� ................................................................................................41ÖLÇME VE DE�ERLEND�RME......................................................................................42PERFORMANS DE�ERLEND�RME................................................................................43
CEVAP ANAHTARLARI .....................................................................................................44MODÜL DE�ERLEND�RME...............................................................................................45KAYNAKLAR.......................................................................................................................46
iii
AÇIKLAMALAR
KOD 520TC0030
ALAN Makine Teknolojisi
DAL/MESLEK
Bilgisayar Destekli Makine Ressaml���Bilgisayar Destekli Endüstriyel ModellemecilikMakine �malatç�l���Endüstriyel Kal�pç�l�k
MODÜLÜN ADI Yeterli Görünü� Çizimi ve KütüphaneDERS�N ADI Bilgisayar Destekli �ki Boyutlu Çizim
MODÜLÜN TANIMI Bilgisayar ortam�nda kullan�lacak bloklar�n olu�turulmas� veteknik resim kurallar�na uygun olarak yeterli görünü� çizimi, veyazd�rma ayarlar�n� yap�l�p ka��t üzerine aktar�lmas�n� kapsayanö�retim metaryelidir.
SÜRE 40/32
ÖN KO�UL Bilgisayar destekli iki boyutlu çizim dersinin iki nolu özellik vetan�mlama modülünü alm�� olmak.
YETERL�K Bilgisayarda yeterli görünü� çizmek ve kütüphane olu�turmak.GENEL AMAÇGerekli kütüphaneyi olu�turulabilecek, ortam sa�land���nda bumodül ile; teknik resim kurallar�na uygun imalat resimleriniçizebileceksiniz ve ka��t üzerine ç�kt� alabileceksiniz.
MODÜLÜN AMACIAMAÇLAR
1.Teknik resim kurallar�na göre çizim kütüphanesiolu�turabilecek ve kullanabileceksiniz.
2.Makine parçalar�n�n yeterli görünü�lerini kullanarak teknikresim kurallar�na göre imalat resimlerini çizebileceksiniz veka��t üzerine ç�kt� alabileceksiniz
E��T�M�RET�MORTAMLARI VEDONANIMLARI
Bilgisayar destekli çizim ortam�, örnek model parçalar veresimleri, yaz�c�
ÖLÇME VEDE�ERLEND�RME
Modül içerisinde yer alan her faaliyetten sonra size verilenölçme sorular�yla kazand���n�z bilgiyi de�erlendirebilir veörnek parça resimlerini uygulayarak becerilerinizigeli�tirebilirsiniz.
AÇIKLAMALAR
iv
1
G�R��
Sevgili Ö�renci,
Teknolojik geli�melere paralel olarak teknik ve meslek resim konular� bilgisayar
ortam�nda ö�renilip uygulanabilir hale gelmi�tir. Böylece çok daha h�zl�, düzenli, en az hata
ile parça imalat resimleri çizilebilmektedir. Endüstrinin ihtiyaç duydu�u h�z ve performansta
çizimler çok daha sa�l�kl� bir �ekilde yap�lmaktad�r. Ayr�ca CAD (Bilgisayar Destekli
Tasar�m) ortam�nda çizilen resimler CAM (Bilgisayar destekli imalat) programlar�
taraf�ndan kullan�labilir oldu�u için CNC tezgahlar�n programlanabilmesi çok daha kolay
hale gelmi�tir. Bu modülü ald�ktan sonra blok olu�turabilecek makine parçalar�n�n imalat
resmini CAD ortam�nda çizebilecek ve yapt���n�z çizimlerin ç�kt�s�n� yaz�c�dan
alabileceksiniz.
G�R��
2
3
Ö�RENME FAAL�YET�-1
Teknik resim kurallar�na göre çizim kütüphanesi olu�turabilecek ve kullanabileceksiniz.
Makine sektöründeki kullan�lan vidalar, rulmanlar, perçinler, pimlerin standartlar�n�içeren bro�ürleri ara�t�rarak birer örnek getiriniz. Çizim ortam�ndaki kütüphanede en çokkullan�lan standart elemanlar�n isimlerini ara�t�r�n�z.
Resimlerde s�kça kullan�lan standart elemanlar veya tekrarlanan çizimler vard�r.Bunlar�n blok haline getirilip kullan�lmas� çizim h�z�m�z� artt�racakt�r.
1. Ç�Z�MKÜTÜPHANES�1.1 Kütüphane Olu�turmak (Block)
C�vata, pabuç gibi baz� makine parçalar� imalat resimlerinde s�kl�kla kullan�l�r. Buresimler, bir kere çizilip blok olarak kaydedilirse istendi�i kadar ça��r�larak çizimeeklenebilir.
Bu komut çal��t�r�ld���nda a�a��daki Block Definition ileti�im penceresi ekranagelecektir.
Ö�RENME FAAL�YET�-1
AMAÇ
ARA�TIRMA
4
�ekil 1.1: Blok Definition �leti�im Penceresi
Bu komuta “Draw” araç çubu�undan, draw menüsünden veya Command sat�r�na“block” yaz�larak ula��labilir.
Bu ileti�im penceresinde a�a��da aç�klanan bölümler vard�r.
Name: Olu�turulacak blo�a isim girilir.
Base Point (Temel Nokta ): Bu bölümde Pick Points (hedef nokta) seçene�i ileçizimin tutulma noktas� belirlenir.
Select Objects: Bu bölümden Select objects butonu ile blok haline getirileceknesnelerin seçilmesi sa�lan�r. Quick Select ise nesneleri baz� kriterlere göre süzme i�lemiyapar.
Preview Icon: Buradaki seçenekler, olu�turulan bir blo�un ön izlemesinin kaydedilipkaydedilmeyece�ini belirler.
Drag-and-drop units: Blok haline getirilecek çizimde hangi birim sistemininkullan�laca�� belirlenir (mm, inç).
Description: Yap�lan blokla ilgili ipucu verecek aç�klamalar yaz�labilir.
ÖRNEK : Saplama Resminin Çizilerek Blok Haline Getirilmesi :
5
�ekil 1.2: Saplama TS 1025/1-M16X50-8.8
Yukar�da �ekil 1.2’de verilen saplamay� çizerek, çiziminizi blok olarak kaydediniz.Bunun için,
Command: block �� veya b�
Blok definition ileti�im penceresi ekrana geldi�inde “Name” kutusuna “saplama”yaz�n�z.
“Select objects” butonuna bas�n�z ileti�im penceresi kaybolacak ve seçim için gerekliimleç i�areti ekranda belirecektir. Sol üst kö�eden ölçülendirme çizgileri d��ar�da kalacak�ekilde seçiminizi yap�n�z.
�ekil 1.3: Saplama Resminin Seçilmesi
Seçme i�lemi onayland�ktan sonra ileti�im kutusu tekrar ekrana gelecektir.
“Pick point” butonuna t�klay�n�z. Pencere tekrar kaybolacak temel (yakalama)noktan�n seçimi için imleç belirecektir (�ekil 1. 4’de belirlenmi� noktay� seçiniz).
6
�ekil 1.4: Temel Noktan�n Seçimi
Pencere tekrar ekrana gelecektir. Aç�klama k�sm�na istedi�iniz taktirde “standartsaplama” yaz�n�z ve “OK” butonuna bas�n�z. Böylece çizim içinde bir blok olu�turdunuz.
1.2. Kütüphane Düzenlemek1.2.1.Blo�u Kaydetme (Wblock)
Block komutu ile olu�turulmu� bloklar sadece içine kaydedildi�i dosyadakullan�labilir. Bir blo�un farkl� çizimlerde de kullan�labilmesi için blo�un kendibelirleyebilece�imiz bir yere kaydedilmesi gerekir.
Command: wblock �� veya w�
Wblock komutu çal��t�r�ld���nda kar��m�za Write Block ileti�im penceresi gelecektir.
7
�ekil 1.5: Write Block �leti�im Penceresi
Bu ileti�im penceresinde bölümlerin i�levleri �unlard�r:Blok: Daha önceden çizimde olu�turulmu� bir blo�u kaydetmek istiyorsak aç�lan
listeden seçilmesini sa�lar.
Entire drawing : Tüm çizimin blok olarak kaydedilmesini sa�lar.
Objects seçene�i: Çizim içersindeki herhangi bir nesnenin çizim dosyas� olarakkaydedilmesini sa�lar.
Destination: Bu bölge kaydedilecek blo�un hangi isimle ve nereye kaydedilece�inisa�lar. �stenildi�i taktirde özel blok klasörü aç�larak tüm kaydedilen bloklar�n bir yerdetoplanmas� sa�lan�r.
Insert units: Kutucu�unda aç�lan menü, olu�turulan blo�un yeni bir çizime eklenirkenkullan�lacak birimin tespit edilmesini sa�lar.
8
Örnek 2: Pim resminin çizilerek write block komutuyla kaydedilmesi
�ekil 1.6:TS 2337-1 EN ISO 2338-10m6x40
�ekil 1.6’daki standart bir pimi çiziniz.
Pim çizimini “wblock” komutu ile blok olu�turarak kaydediniz.
Command:wblock �� veya w�
Pick point butonuna seçilidikten sonra parçan�n temel referans noktas�n� sol orta noktaolarak belirleyebilirsiniz.
�ekil 1.7: Pimin Temel Referans Noktas�n�n Seçilmesi
Bu i�lemden sonra tekrar ileti�im penceresi ekrana gelecektir. Select object butonu ileparçan�n ana boyutlar�n� belirleyen çizgileri seçiniz.
�ekil 1.8: Pimin Seçilmesi
Seçim i�leminden sonra “File name and path” kutusuna pim yaz�p okey butonunabasarak i�lemi tamamlay�n�z.
9
1.3. Blo�un Çizime Eklenmesi (Insert)Daha önce yap�lm�� bloklar� yap�lan çizim ortam�na eklemek için kullan�lan
komuttur.
Bu komut çal��t�r�ld���nda a�a��daki ileti�im penceresi ekrana gelecektir.
�ekil 1.9:Insert �leti�im Penceresi
Insert ileti�im penceresinde üç temel bölge vard�r. Bunlar; insertion point, scale,rotation d�r. Bu bölgelerdeki ilgili onay kutular� i�aretlenirse: blok çizime yerle�tirilirkenayarlamalar aktif hale gelmeyecektir, parametreler sönük kalacakt�r. E�er onay kutular� bo�b�rak�l�rsa parametreler tekrar aktif hale gelir.
Insertion point: Bu bölgedeki ayarlar blo�un çizime yerle�tirilecek noktan�nkoordinatlar�n�n girilmesini sa�lar.
Scale: X,Y,Z eksenlerindeki ölçek katsay�s�n� ayarlar.
Rotation: Eklenecek blo�un hangi aç�da yerle�tirilece�ini belirler.
Explode: Bu seçenek aktif hale getirildi�inde getirilen blok veya çizim bile�enlerineayr�lm�� (patlat�lm��) olarak gelir.
10
Örnek 3: Önceden çizilmi� bloklar�n insert komutuyla çizime eklenmesi
�ekil 1.10: Plaka Parçalar�
�ekil 1.10’daki i� parçalar�n�n çizimini yap�n�z.
Blok olarak önceden kaydetti�imiz pim çizimini A noktas�n� referans alarak çizimeekleyelim.
Command: insert �� veya i�
Aç�lan ileti�im penceresinde “Browse” butonu t�klanarak kaydetti�imiz klasörden pimdosyas�n� ça��ral�m, çizime uygun olarak pimin döndürülmesi gerekece�inden “angle” -90de�eri girilir. Okay butonu seçildi�inde pim ekranda belirecektir. Pim’in temel noktas�noktas� A noktas�na gelecek �ekilde birle�tirilir.
�ekil 1.11: Pimin Çizime Eklenmesi
11
1.4. Çoklu blok Ça��rma (M�nsert)
Bir blo�u çizim içerisine çok say�da yerle�tirmek amac�yla kullan�lan komuttur.
Command: MINSERT ��
Bu komut çal��t�r�ld���nda komut sat�r�nda s�ras�yla a�a��daki mesajlar gelecektir.Enter blok name or[?]:Bu mesaj sizden çizime yerle�tirmek istedi�iniz blo�un
ismini istemektedir. �ayet hat�rlayamazs�n�z (?) soru i�aretine basarak mevcut blok isimlerilistelenir.
Specify insertion point:Blo�un hangi noktaya yerle�tirilice�i sorulmaktad�r.
Enter X scale factör,specify opposite corner, or[Corner/xyz]<1>: Burada kar��m�zaüç farkl� seçenek ç�kmaktad�r.
X scale factor; seçene�i x ekseni yönünde blo�un ölçek katsay�s�n� belirler
Enter Y scale factor < use X scale factor >: Y ölçek katsay�s�n�n girilmesiniistemektedir. E�er buras� enter tu�u ile geçilirse X ile Y eksenlerinin ölçek katsay�lar� e�itolur.
Specify rotation angle <0>: Blo�un döndürme aç�s� girilmelidir.
Enter number of rows (---) <1>: Yerle�tirilecek blo�un sat�r say�s�n� belirler.
Enter number of columns (I I I ) <1>: Yerle�tirilecek blo�un sutün say�s�n� belirler.
Enter distance between rows or specify unit cell (---): Sat�rlar aras�ndaki mesafeyibelirler.
Specify distance between columns ( I I I ):Sutünlar aras�ndaki mesafeyi belirler.
12
UYGULAMA FAAL�YET�
Standart Alt� kö�e ba�l� c�vatan�n çizim kütüphanesine kaydedilmesi ve yeni birçizime eklenmesi
Alt� Kö�e Ba�l� C�vata TS EN240 16 M8 X 30 – 4.8
�ekil 1.12:Uygulama Faaliyeti 1
��lem Basamaklar� Öneriler
Uygulama faaliyeti olarak verilen resmiteknik resim kurallar�na göre çiziniz.
Çizim esnas�nda kullan�lan çizgi tiplerinive ölçülendirme ayarlarlar�n� yap�n�z.
Block komutuyla blok haline getiriniz. Temel noktay� montaja uygun seçiniz.Write block komutuyla blo�unuzu kendibelirledi�iniz bir klasöre kaydediniz.
Blok dosya ismini c�vata, olarakkaydedin.
Insert komutuyla blo�u ekleyiniz. Ba�ka bir çizim dosyas� açarak “c�vata”isimli blo�u yeni çizimimize ekleyiniz.
UYGULAMA FAAL�YET�
13
ÖLÇME VE DE�ERLEND�RMEÖLÇME SORULARI
1. Block olu�turmak için a�a��daki komutlardan hangisi kullan�l�r?
A) Line B) Block C) Fillet D) Open
2. Olu�turulan bir blo�un tüm çizimlerde kullan�lmas�n� sa�layabilmek için, a�a��dakikomutlardan hangisi kullan�lmal�d�r?
A) Wblock B) Bblock C) Insert D) Minsert
3. Mevcut bir çizime blok eklemek için kullan�lmas� gereken komut a�a��dakilerdenhangisidir?
A) Wblock B) Bblock C) Insert D) Save
4. Minsert komutunun görevi nedir?
A) Yeni bir blok olu�turmak için kullan�l�r.B) Olu�turulan bir blo�u kaydetmek için kullan�l�r.C) Olu�turulan bir blokta de�i�iklik yapmak için kullan�l�r.D) Bir blo�u çizim içerisine çok say�da eklemek için kullan�l�r.
5. A�a��dakilerden hangisi olu�turulmu� bir blo�u sabit diskte istedi�imiz bir yerekaydetmemize imkan tan�r?
A) WblockB) File / NewC) File / OpenD) Block
6. A�a��daki seçeneklerden hangisi Insert ileti�im penceresinde yer almaz?
A) Insertion point B) Scale C) Rotation D) Hatch
7. Block defination ileti�im kutusunda bulunan Pick Points butonunun görevi nedir?
A) Blo�u özelliklerine göre filtreler.B) Blo�un tutulma noktas�n� belirler.C) Blo�un ölçülerini ayarlar.D) Blo�u siler.
ÖLÇME VE DE�ERLEND�RME
14
PERFORMANS DE�ERLEND�RME
A�a��da resmi verilmi� olan mil resmini çizip blok olarak kaydediniz.
�ekil 1.13:Kademeli Mil
KONTROL L�STES�
��LEM BASAMAKLARI EVET HAYIR1. Yukar�da ölçüleri verilen resmi çizebildiniz mi?2-Block Definition ileti�im penceresi ekrana getirilerek gereklii�lemleri yapt�n�z m�?3-Parçan�n seçimini ve temel noktay� uygun bir �ekildebelirlediniz mi?4-Çizimi ba�ka çizimlerde de kullan�lmak üzere blok halindekaydettiniz mi?5-Blok çizimi, mevcut veya herhangi bir çizime ekleyebildinizmi?
DE�ERLEND�RME
��lem basamaklar� ile ilgili cevaplar olumsuz ise ilgili bilgi konular�na geri dönünüz.
PERFORMANS DE�ERLEND�RME
15
Ö�RENMEMakine parçalar�n�n yeterli görünü�lerini kullanarak teknik resim kurallar�na göre
imalat resimlerini çizebileceksiniz ve ka��t üzerine ç�kt� alabileceksiniz.
Daha önce bir resim atölyesinde çizilmi� imalat resimlerini inceleyerek resimdekiçizgi, sembol ve görünü� çe�itlerini rapor ediniz. S�n�fa bir tane imalat resmi örne�igetirerek arkada�lar�n�zla tart���n�z. Resimler üzerindeki standart parçalar� ve standartlar�n�dikkatle inceleyiniz.
2. MAK�NA PARÇALARININ �MALATRESM�
2.1. Antet Olu�turmaMeslek resim kurallar�na göre yap�lan çizimlerde üç de�i�ik antet ile kar��la��r�z.
Bunlar müstakil parçalar için parça yap�m antedi, detay parçalar için detay antedi, kompleresimler için montaj resmi antedi olarak s�ralanabilir.
2.1.1 Parça Yap�m Antedinin Çizilmesi
Bir A4 ka��d�nda (210,297) standart parça yap�m antedine ait d�� ölçüler a�a��dakigibidir.
�ekil 2.1: Standart A4 Parça Antedinin D�� Ölçüleri
Ö�RENME FAAL�YET�-2
AMAÇ
ARA�TIRMA
16
Bu antedin d�� ana çerçevesini olu�turmak için
Command: line �� veya l �Specify first point: Çizim alan� içerisinde ba�lang�ç noktas� belirlenir. (0,0
belirlenebilir)Specify next point or [Undo]: @210,0�Specify next point or [Undo]:@0,297�Specify next point or [Undo]:@-210,0�Specify next point or [Undo]: c (kapat)�
210 ila 297 ölçülerinde d�� çerçeve çizimi tamamlanm�� olur.
�ç çerçeve, d�� ana çerçevenin çizgilerinden faydalan�larak �ekil 2.2’de verilenölçülere göre offset komutuyla paralel ço�alt�l�r.
Command: offset � veya o�Specify offset distance or [Through] <Through>: 20 � ( A çizgisi 20 mm paralel
ço�alt�laca�� için)Select object to offset or <exit>: (A çizgisi seçilir )Specify point on side to offset: A çizgisi hangi yönde paralel ço�alt�lacaksa imleç
yard�m�yla o yönde i�aretleme yap�l�r.Di�er çizgilerde ayn� komut yard�m�yla verilen ölçülere göre paralel ço�alt�l�r.
Böylece iç çerçeve olu�turulmu� olur.
�ekil 2.2: Standart A4 Ka��d�n�n Çizim Alan�n�n Olu�turulmas�
17
Olu�turulan �ekil 2.2 deki çizimin fazlal�klar� Trim komutuyla budayal�m.
Command: trim �� veya tr�Select objects: Sonradan olu�turulmu� iç çizgilerin tamam� seçilir. (�).Select object to trim or shift-select to extend or [Project/Edge/Undo]: Budama i�lemi
yap�lacak k�s�mlar seçilir�
Budama i�lemi tamamlanarak �ekil 2.1 deki çizim elde edilir.
Antet detay�n�n olu�turulmas� için a�a��daki �ekil 2.3 deki ölçülerden faydalan�l�r.
�ekil 2.3: Parça Yap�m Antedinin Standart Ölçüleri ,
Bu ölçüler offset komutunu kullan�rken paralel olu�turma mesafesi olarak al�nacakt�r.
�ekil 2.4:Antet Tasla��n�n Olu�turulmas�
Bundan sonra antet tasla��nda gerekli budamalar trim komutuyla yap�l�r.
Command:trim � veya tr�Select objects: A, B, C çizgileri s�rayla i�aretlenir ve onaylan�r (�).Select object to trim or shift-select to extend or [Project/Edge/Undo]: (1,2,3,4,5,6,7
çizgileri seçilerek budama gerçekle�tirilir.)
18
�ekil 2.5: Antet Tasla��ndaki Fazla Çizgilerin Budanmas�
Budama i�leminden sonra antet �ekil 2.6 da ki gibi olacakt�r.
�ekil 2.6: Parça Yap�m Antedinin Son Hali
2.1.2. Yaz� (Text) Ekleme ve Yaz� Stillerini Ayarlama
Antedimize bundan sonra gerekli yaz�lar� ekleyiniz. Bunun için ilk olarak FormatMenü çubu�undan Text style seçene�ini kullanarak yaz�yla ilgili ayarlamalar�m�z� yapal�m..
Command:style ��Kar��n�za “Text Style” ileti�im penceresi gelecektir. Bu pencerede s�ras�yla �u ayarlar�
yap�n�zFont Name kutusunda yaz� stili olarak “ISOCPEUR” seçiniz. (Seçilen yaz� stili TS-
10841 EN ISO 3098-2 ‘de belirlenen standarda uygun olmal�d�r.)
Font Style kutusunda yaz�y� isterseniz e�ik “italic” seçebilirsiniz.Height (yükseklik) kutusuna “3” yaz�n�z.Apply butonuna basarak yeni ayarlar�n�z� olu�turunuz.
19
�ekil 2.7:Text Style �leti�im Penceresi
Antedin doldurulmas�
Command: mtext � veya t�Specify first corner:Specify apposite corner or……Beliren imleç i�areti ile yaz� yazd�r�lacak alan�n birinci kö�esi belirlenir. Kolay
olmas� bak�m�ndan nesne kenetleme modlar�ndan “intersection” kullan�larak çizgilerinkesi�im noktalar�n� seçilir. Daha sonra di�er alt kö�e nokta seçilerek yazd�r�lacak alanbelirlenir. Bu i�lemlerden sonra kar��n�za “Text Formatting” editörü kar��m�za ç�kar.Yaz�n�n seçim bölgesinde yatay ve dikey olarak ortalanaca�� için yaz� alan�na farenin sa�tu�u t�klanarak aç�lan menüden “justification” “middle center” seçene�i i�aretlenir. Dahasonra bu alana yaz�n�z� yaz�n�z.
�ekil 2.8:Yaz� Alan�n�n Seçilmesi
20
Resim 2.9: Text Formatting Editörü
�ekil 2.10: Yaz� Yerle�imi
Ayn� yöntemle antedimizin di�er yaz�lar�n� da olu�turun.
�ekil 2.11: Standart Parça Yap�m Antedinin Doldurulmas�
Not: Her çizim için yeni bir antet olu�turmak pratik de�ildir. Sonraki çizimlerinizdekullanaca��n�z bu antedi blok haline getirebilirsiniz. Yeni çizimlerinize bu blo�uekleyebilirsiniz. Ayr�ca mevcut çiziminizi “Farkl� kaydet” (Save As) seçene�i ile kaydetipantet ismini vererek bundan sonraki çizimlerinizde �ablon olarak kullanabilirsiniz.
21
2.2. �ki Veya Daha Fazla Görünü�lerin Çizimi
Bilgisayar destekli çizim ortam�nda iki veya daha fazla görünü�ün çizim a�amalar�klasik yöntemlerle yapm�� oldu�unuz a�amalarla benze�ir. �lk olarak görünü�leri verilmi�bir çizimi bilgisayar ortam�nda a�ama a�ama çizimi gösterilecektir.
�ekil 2.12: �ki Görünü�le �fade Edilen Flan� Yap�m Resmi
22
2.3. Çizim A�amalar�
2.3.1. Çizim Ayarlar�n�n Yap�lmas� ve Ana Eksenlerin Çizilmesi
Çizime ba�lamadan önce kullanaca��n�z çizgi tiplerini properties menü çubu�unayükleyiniz. Yükleme i�lemini çubuk üzerinden yapabilece�iniz gibi, komut sat�r�ndan dayapabilirsiniz. Komut sat�r�na “LINETYPE” girildikten sonra “Linetype Manager”ileti�im penceresi ekrana gelir. Bu pencerede “Load” butonuna bas�ld���nda “Load orReload Linetypes” ileti�im penceresinden gerekli çizgiler (center vs) yüklenir.
Çizgi tipini eksen çizgisi olarak belirleyiniz ve ana eksenleri olu�turarak kendinizereferans noktalar� olu�turunuz. Önce yatay do�rultuda geli�igüzel bir çizgi daha sonra onadik geçecek �ekilde eksen çizgilerini olu�turunuz. �150 lik daire “circle” komutuyla yatayve dü�ey eksenlerin kesi�im noktas� merkez kabul edilerek çizilir.
�ekil 2.13:Ana Eksenlerin Belirlenmesi
2.3.2. Ana Çerçevenin Çizilmesi
Çizgi tipini sürekli çizgi olarak belirleyiniz Parçam�zdaki daireleri “circle”komutuyla (�200, �80, �50, �20) merkezleri eksen çizgisinin kesi�imi olacak (nesnekenetleme modlar�ndan “intersection” kullan�larak) �ekilde çiziniz.
23
�ekil 2.14: Dairelerin Çizilmesi
2.3.3. Kanal Detay�n�n ÇizilmesiKanal detay� çizilirken “line” komutu çal��t�r�larak �20’lik dairenin A noktas�
“quadrant” kenetlenme modu ile yakalan�r yukar� yönde �200 lük daireyi kesecek �ekildeçizgi çizilir. Ayn� i�lem kar��s�ndaki di�er çizgi içinde tekrarlan�r.
�ekil 2.15: Kanal Detay�n�n Çizilmesi
Daha sonra trim (budama ) komutuyla kanal detay� budanarak kanal detay� �ekil 2.16de görüldü�ü gibi elde edilir.
24
�ekil 2.16: Kanal Detay�n�n Tamamlanmas�
2.3.4. Eksen Çizgisinin K�r�lmas�Dikey do�rultuda önceden olu�turulmu� eksen çizgisi break komutuyla k�ral�m
Command: break �� veya br�Select objects: (Dikey do�rultudaki eksen çizgisi seçilir)�Specify second break point or [First point]: (A noktas� seçilir.)�
�ekil 2.17: Eksen Çizgisinin K�r�lmas�
25
2.3.5. Kanal Detay�n�n Ço�alt�lmas�
�ekil 2.12 de kanal detay�n�n çevrede e�it aç�da ve sekiz adet oldu�u görülmektedir.Tüm kanal detaylar�n� olu�turmak için Array komutu çal��t�r�l�r.
Command: array �� veya ar �Kar��m�za ç�kan ileti�im penceresinden polar array seçimi yap�l�r.Select objects: Dizilimi yap�lacak kanal detay� k�r�lan eksen çizgisi ile birlikte seçilir.Center point (Merkez noktas�) : Daire merkezi seçilir.Total number of items : Ço�alt�lacak nesne say�s� 8 girilir.Angle to fill : Aç� de�eri 360 olarak girilir.
Ço�alt�lan kanal detay� Trim komutuyla budanarak �ekil 2.18’ deki görünü� eldeedilir.
�ekil 2.18:Kanal Detay�n�n Ço�alt�lmas�
2.3.6. Ta��ma Çizgilerinin Olu�turulmas�
�eklimiz üzerinden ta��ma çizgileri sol yan görünü�e haz�rl�k yapal�m. Daha sonrauygun mesafeden Line komutuyla K çizgisini olu�tural�m.
26
�ekil 2.19: Sol Yan Görünü� �çin Ta��ma Çizgilerinin Olu�turulmas�
�ekilde görmü� oldu�unuz K çizgisini offset komutu ile 25mm ve 75mm paraleliniolu�tural�m.
�ekil 2.20: Offset Komutuyla Sol Yan Görünü� �çin Paralel Çizgilerin Olu�turulmas�
Sol Yan görünü�ün ana çerçevesini elde etmek için ilgili budamalar� “Trim” komutuile gerçekle�tiriniz.
27
�ekil 2.21: Trim Komutuyla Sol Yan Görünü�te �lgili Budamalar�n Yap�lmas�
Sonraki a�amada L ve M çizgilerini break komutuyla k�rarak eksen çizgisine haz�rl�kyap�l�r. K�r�lan L ve M çizgilerinin mevcut eksen çizgilerine dönü�türmek için “matchproperties” nesne özelliklerini aktarma komutu kullan�l�r(çizgi rengi ve çizgi tipi de�i�ikli�iayn� anda yap�lacakt�r).
Command: Matchprop �� veya ma�
Select source object: Kaynak olarak mevcut herhangi bir eksen çizgisi seçilir.Select destination object(s) or [Settings]: Özellikleri aktar�lacak önceden k�r�lm�� olan
L ve M çizgileri seçilir. (k�rm�z� parça çizgiler eksen çizgisine dönü�mü� olacakt�r)
Bu komut yard�m�yla sol yan görünü�teki k�rm�z� renkte kalan di�er çizgileri de siyahve continous (sürekli çizgi ) haline dönü�türebilirsiniz.
28
�ekil 2.22:Budamalar� Yap�lm�� Sol Yan Görünü�
2.3.7. Kavis ve Pahlar�n olu�turulmas�N ve O Kö�elerinin R10’luk kavislerin olu�turulmas� için a�a��daki komut sat�r�
çal��t�r�l�r.
Command: fillet �� veya f� (N kö�esi için)Select first object or [Polyline/Radius/Trim/mUltiple]: r (kavis yapmadan önce
yap�lacak yar�çap de�eri ayarlanaca�� için)Specify fillet radius <0.0000>: 10 (yar�çap de�eri girilir)Select first object or [Polyline/Radius/Trim/mUltiple]: Kavis olu�turulucak birinci
kö�e seçilir.Select second object: Kavis olu�turulacak ikinci kö�e seçilir.
Bu i�lemler “O” kö�esi içinde tekrarlan�r.
�ekil 2.23: Fillet ve Chamfer Komutlar�n�n Uygulanmas�
29
2.3.8. P ve R kö�elerine pah k�r�lmas� için
Command: chamfer �� cha� ( P kö�esi için)
Select first line or [Polyline/Distance/Angle/Trim/Method/mUltiple]: d ( pah k�rmai�lemi yapmadan pah mesafeleri ayarlanaca�� için)
Specify first chamfer distance <10.0000>: 3 (Birinci pah mesafesi girilir)Specify second chamfer distance <3.0000>: 3 (�kinci pah mesafesi girilir)Select first line or [Polyline/Distance/Angle/Trim/Method/mUltiple]: Pah k�r�lacak
birinci kö�e seçilir.Select second line: Pah k�r�lacak ikinci kö�e seçilir.
Bu i�lemler “R” kö�esi için de tekrarlan�r.
2.3.9. Tarama Yap�lmas�Bundan sonra gerekli bölgeleri tarayal�m. Tarama i�lemi için;
Command: bhatch � veya h�
Komut çal��t�r�ld�ktan sonra “Boundary Hatch and Fill” ileti�im penceresi ekranagelecektir. Bu pencerenin “hatch” sekmesinde a�a��daki ayarlar yap�l�r.
Pattern: Bu k�sma ANSI31 (kullanaca��m�z tarama tipi seçilir)Angle: 0 (Tarama için ayr�ca bir aç� verilmeyece�i için ).Scale: 2 ( Tarama deseninin biraz seyrek yap�lmas� uygun oldu�u için )Pick point dü�mesine t�klanarak (Bu arada ileti�im penceresi kaybolacakt�r).
Taranacak alan seçilir. Enter tu�uyula onayland�ktan sonra tekrar ileti�im penceresinedönülür. “OK” dü�mesi seçilerek tarama i�lemi tamamlan�r.
�ekil 2.24:Pick Point �le Seçim ��lemi
30
2.3.10. Çizimin ÖlçülendirilmesiÖlçülendirmeye ba�lamadan önce DIMSTYLE (Ölçülendirme sitili) komutu
kullan�larak gerekli ayarlar (ölçü oku ve ba�lama çizgisi mavi, ölçü yaz�s� k�rm�z� vs)yap�lmal�d�r
2.3.10.1. Yar�çap ve Çap ölçülerinin Verilmesi
Command: dimdiameter �� veya ddi � (Çap 200’ün ölçülendirmesi)Select arc or circle: Çap ölçüsü verilecek yay veya daire seçilir.Specify dimension line location or [Mtext/Text/Angle]: Ölçünün yerini belirleyiniz.Dimension text = 200 (seçilen dairenin çap� ekranda belirecektir)
�ekil 2.25: Çap Ölçülerinin Verilmesi
Di�er çaplar�n ölçülendirilmesi de ayn� yöntemle tamamlan�r.
Command: dimradius� veya dra� (R10 ‘un ölçülendirilmesi)Select arc or circle: Radüs verilecek yay veya daire seçilir.Specify dimension line location or [Mtext/Text/Angle]: Ölçünün yerini belirleyiniz.Dimension text = 10 (seçilen yay�n yar�çap� ekranda belirecektir)
�ekil 2.26:Kö�e Kavislerinin Ölçülendirilmesi
2.3.10.2. Do�rusal Ölçülerin Verilmesi
Command: dimlinear � veya dli� (25 ölçüsü için)Specify first extension line origin or <select object>: Birinci kö�e seçilirSpecify second extension line origin: �kinci kö�e seçilir
31
Specify dimension line location or [Mtext/Text/Angle/Horizontal/Vertical/Rotated]:Ölçülendirmenin yerini belirleyiniz.
�ekil 2.27:Do�rusal Ölçülendirme
Command: dimlinear �� veya � (Pah�n ölçülendirilmesi için)Specify first extension line origin or <select object>: Birinci kö�e seçilirSpecify second extension line origin: �kinci kö�e seçilirSpecify dimension line location or [Mtext/Text/Angle/Horizontal/Vertical/Rotated]: t
(yaz�lacak ölçü bizim taraf�m�zdan belirlenece�i için)Enter dimension text <3>: 3x45%%d ( 3x45� yaz�s�n� belirlemek için)
�ekil 2.28:Pahlar�n Ölçülendirilmesi
Di�er boylar�n ölçülendirilmesi de bu yöntemlerle yap�larak ölçülendirme tamamlan�r.
2.3.10.3. Aç� Ölçülerinin Verilmesi
Command: dimangular� veya dan�Select arc, circle, line, or <specify vertex>: aç� verilecek birinci eksen seçilirSelect second line: Aç� verilecek ikinci eksen seçilir.
32
Specify dimension arc line location or [Mtext/Text/Angle]: Aç� çizgisin yerinibelirleyin.
Dimension text = 45 (45� ekranda belirecektir)
�ekil 2.29: Aç�sal Ölçülendirme
2.3.11. Kesit Bölgesini Gösteren Oklar�n Olu�turulmas� ve Kesit Yaz�s�n�n Yaz�lmas�
Command: leader�� veya le�Specify leader start point: Okun ba�lang�ç noktas� için eksen çizgisinin ucuna yak�n bir
mesafeyi (nearest kenetleme moduyla) belirleyin.Specify next point: Okun bitti�i noktay� (Ortho aktif iken) belirleyin.Specify next point or [Annotation/Format/Undo] <Annotation>:�Enter first line of annotation text or <options>: A �Enter next line of annotation text:�Ayn� i�lem eksen çizgisinin di�er taraf�na da uygulan�r.Sol yan görünü�ün alt�na ald���n�z aç�klama yaz�s�n� text komutuyla yaz�n�z.
�ekil 2.30:Kesite Ait Yaz� ve Sembollerin Eklenmesi
33
2.3.12. Tolerans Ekleme
Çizimimizde genel bir tolerans kullan�ld��� için resim üzerinde bunun ifade edilmesiyeterli olacakt�r.Ancak resim üzerindeki boyut toleranslar�n�n bütün ölçüler için ayarlanmas�da söz konusudur.Bunun için “Dimension Style” penceresinde modify butonunat�klan�r.Kar��m�za “ Modify Dimension Style” penceresi ç�kacakt�r.Buradan Tolerancessekmesi t�klan�r gerekli ayarlar yap�ld�ktan sonra çizime tolerans eklenir.
� �ekil ve Konum Toleranslar�n�n EklenmesiCommand: tolerance�� veya tol�Komut çal��t�r�ld���nda a�a��daki “geometric tolerance” ileti�im penceresi gelecektir.
�ekil 2.31:”Geometric Tolerance” �leti�im Penceresi
Burada gerekli alan doldurulup sembol seçimi yap�larak “OK” butonuna bas�l�r.Sonuç olarak a�a��daki tolerans çerçevesi elde edilir.
�ekil 2.32:Tolerans Çerçevesi
34
�ekil 2.33:Tolerans ve Yüzey ��aretlerinin Eklenmesi
�eklinizde tolerans çerçevesini kanal çap ölçüsüne biti�ik bir konumda tespit ediniz.Referans eleman� sembolünü ve yüzey i�leme i�aretlerini ayr�ca çizip çizim üzerinekonumland�r�n�z.Bu çizimleri ayr�ca blok olarak da kaydedebilirsiniz.Bu i�lemden sonraresminiz tamamlanm�� oldu.
2.4. �kt� Alma (Plot)
Bilgisayar destekli çizim program�nda yap�lan tasar�mlar�n plotter’da veya yaz�c�daçizdirmek için kullan�lan komuttur.
Bu komut çal��t�r�ld�ktan sonra a�a��daki ileti�im penceresi gelecektir.
35
�ekil 2.34:Plot �leti�im Penceresi
2.5. �kt� Alma Ayarlar�
2.5.1. Yaz�c� veya Plotter SeçimiPlot Device sekmesi seçilir. Buradaki Plotter configuration bölümünden bilgisayar
veya i�letim sistemine daha önce tan�t�lm�� yaz�c� seçilir.
�ekil 2.35:Plot Device Sekmesi
36
2.5.2. Ka��t Boyutlar� ve Birimi seçimiPlot ileti�im penceresindeki plot settings sekmesinden paper size and paper units
(ka��t ölçüsü ve birimi) bölgesinde;
�ekil 2.36:Plot Settings Sekmesi
Atanm�� yaz�c� ismi, kullan�lacak ka��d�n ölçüleri ve birim ayarlar� yap�labilmektedir.
2.5.3. Ka��d�n KonumuDrawing orientation (çizimin konumu) bölgesinden , çizimin ka��t üzerine nas�l
yerle�ece�i belirlenir. (Yatay, dikey veya 180 derece döndürülmü�)
�ekil 2.37:Drawing Orientation Bölümü
2.5.4. Çizimin ÖlçeklendirilmesiPlot scale (çizdirme ölçe�i) bölgesinde çizdirme ölçe�i ayarlan�r. Yap�lan çizim 1:1
ç�kart�lacaksa Plot scale’den 1:1 seçimi yap�l�r. Çizilen resmin seçti�imiz ka��t boyutunagöre büyük veya çok küçük olmas� durumunda ise scale to fit ( ölçe�i uydur) seçimi yap�l�r.
�ekil 2.38:Drawing Orientation Bölümü �ekil 2.39:Ölçek �çin Scaled to Fit Seçilmi�
37
2.5.5. Çizim Alan�Plot area (çizim alan�) bölümünden çizdirilecek alan�n s�n�rlar� belirlenir.
�ekil 2.40:Drawing Orientation Bölümü
*Limits (s�n�rlar) seçilirse; daha önce limits komutuyla belirlenmi� çizim alan�içinde kalan alan ka��da çizdirilir.*Extends (kapsam) seçilirse ; çizimin tamam�n� ka��da çizdirilir.*Display (Görüntü) seçilirse; ekranda görünen çizimi ka��da çizdirilir.*Window: Bunlar�n içinde kullan�c�lar taraf�ndan en çok tercih edilen seçenektir. Bu
seçenekle yazd�r�lacak alan�n s�n�rlar� belirlenir . Belirlenen bu s�n�rlar içerisindeki çizimka��da çizdirilir.
2.5.6. Çizdirme seçenekleri
Plot options ( çizdirme seçenekleri ) bölgesinden;*Plot object lineweights (objelerin çizgi geni�liklerine göre çizilmesi) seçene�i
i�aretlenirse ,Çizime daha önceden atanm�� çizgi kal�nl�klar�na göre resim çizdirilir.*Plot with plot styles (çizdirme stiline göre çiz) seçene�i i�aretlenirse; yazd�rma
esnas�nda ayarlanm�� veya ayarlanacak yani plot device sekmesinin, plot style tablebölgesinden atanm�� çizgi geni�li�i stiline göre çizdirme gerçekle�tirilir.
�ekil 2.41:Plot Options Bölümü
38
2.5.7. Çizimin Ön �zlenmesi
Preview (önizleme) bölgesi; resmin ka��t ortam�nda nas�l görüntülenece�ini tespitetmek için kullan�l�r.
�ekil 2. 42:Window ve Ön �zleme Butonlar�
Çizimin ka��ta nas�l yerle�ti�ini tüm ayr�nt�lar�yla önceden görmek için Full Preview(Tam önizleme) butonu t�klan�r.
Çizimin ka��t üzerindeki yerle�imini görmek için Partial Preview (K�smi önizleme)butonu t�klan�r. Çizim bölgesi mavi taranm�� çizgilerle , çizim alan� ise kesikli çizgilerlegösterilir.
2.5.8. Çizimin Konumland�r�lmas� (Plot offset)
Çizimin ka��t üzerindeki konumunun ayarlanmas� için kullan�lan bölgedir.
�ekil 2.43:Plot offset Bölümü
Çizim e�er ka��t üzerinde ortalanmas� isteniyorsa Center the plot kutusui�aretlenmelidir. E�er X ve Y kutular�na de�er girilirse yap�lan çizim ka��t ortam�nda yatayve dü�ey olarak konumu ayarlan�r.
2.6. Yazd�rma Stilleri (Plot styles)
Teknik resim dersinden hat�rlayaca��n�z üzere ana resim , ölçülendirme, tarama vs.çizgilerine göre daha belirgin ve anla��l�r (kal�n) olmal�, resmin ana çizgileriyle ölçü vedi�er çizgiler birbirine kar��mamal�d�r.
Çizim esnas�nda önceden yapm�� oldu�unuz ayarlamalar (çizgi kal�nl�klar�, çizgitipleri ve çizgi renkleri) kullan�lacak ise Plot device sekmesinin plot syle tablebölgesinden none seçene�i i�aretlenir.
39
�ekil 2.44:Plot Style Table Bölümü
E�er çizim esnas�nda herhangi bir stil ayar� yapmam��san�z ç�kt� esnas�nda ayaryapman�z gerekecektir.
�ekil 2.45:Plot Style Table Açma Listesi
2.7. Kal�nl�k ve Çizgi Tipi Ayarlar�n�n Yap�lmas�
Yeni ç�kt� ayarlar�n� olu�turmak için önceden çizim program�nda kay�tl� yazd�rmastillerini düzenleyerek kullanabilir veya kendinize özgü yeni bir stil olu�turabilirsiniz.Örne�in �eklimizde çizgi renkleri farkl� bir çizim görüyorsunuz. Bu çizimde her farkl�renkteki çizgiye rengine ba�l� olarak de�i�ik çizgi tipi , kal�nl��� vs atanabilir.
�ekil 2.46:Kademeli Mil (Renkli)
40
�ekil 2.47:Plot Style Table Editör
Acad.ctb seçildikten sonra edit (düzenleme) butuna bas�larak yukar�daki ileti�impenceresi ekrana getirilir. Buradan, kar��m�za ç�kan “form view” sekmesinin plot stylesbölgesinden özellik atamak istedi�imiz çizginin rengi seçilir. Properties bölgesinde de çizimesnas�nda kulland���m�z o renge ait atamak istedi�imiz nitelikler seçilir.
41
UYGULAMA FAAL�YET�
Perspektifi verilen parçan�n yeterli görünü�lerini ç�kartarak yap�m resmini 1:1ölçe�inde çiziniz. (Yüzey kalitesi N7, genel tolerans ± 0.05)
�ekil2.48 :Uygulama Resmi
��lem Basamaklar� ÖnerilerÇizim program�nda yeni bir dosya açarakgerekli ayarlar� yap�n�z.
�htiyaç duyabilece�iniz çizgi tipi, çizgigeni�li�i ve katman ayarlar�n� yap�n�z.
Perspektifi inceleyerek yeterli görünü�say�s�n� ve yerlerini tesbit ediniz
En fazla detay ve bilgi içerecek görünü�,ön görünü� olarak tesbit ediniz.
�ekillerin ka��t üzerine yerle�im plan�n�yap�p ant et ekleyiniz
Burada blok haline getirdi�iniz bir antetkullan�n�z.
Yeterli görünü�leri çiziniz. Çizim üzerinde eksen ve kesik çizgilerinaralar�ndaki bo�luklar istedi�iniz gibigözükmüyorsa “ltscale” komutunukullan�n�z.
Ölçülendirme yap�n�z. Standartlara uygun ölçülendirme stilibelirlemelisiniz.
Yüzey i�aretleri ve tolerans ekleyiniz. Çizdi�iniz yüzey i�aretlerini blok olarakkaydedip di�er çizimlerinizde dekullan�n�z
Aç�klama ve yaz� ekleyiniz. Yaz� sitilinizi standartlara uygun olarakayarlay�n�z.
Ç�kt� al�n�z Çiziminize uygun yazd�rma stilleriniseçiniz.
UYGULAMA FAAL�YET�
42
ÖLÇME VE DE�ERLEND�RME
1. Çizime ba�lamadan önce a�a��dakilerden hangisinin yap�lmas� uygundur?A)Her çizim için bir antet olu�turulur. B)Antet bilgileri doldurulur.C)Çizgi tipi ve geni�li�i belirlenebilir. D)Kesinlikle katman olu�turulur.
2. Antedi olu�turulmu� bir çizim ka��d� farkl� kaydet(save as) seçene�i ile kaydedilerek nas�lbir fayda sa�lan�r?
A)Antede daha do�ru bilgiler yaz�l�r. B)Görünü�ler daha rahat ç�kart�l�r.C)Her çizim için antet olu�turma gerekmez. D)Ölçülendirme rahat yap�l�r.
3. Text editörünün yaz� alan� aç�kken yaz�n�n yerle�imine ili�kin i�lemleri hangi seçeneklegerçekle�tirilir?
A) paste B) indents and tabs…. C)select all D)justification
4. A�a��daki durumlar�n hangisinde “array” komutunun kullan�lmas� uygun olur?a) Bir çizimin simetrisinin olu�turulmas�. b) Bir objeyi belirli say�da ço�altma.c) Bir çizgiyi budama. d) Bir blo�u çizime çoklu olarak ekleme.
5. Bir objenin özelliklerini ba�ka bir objeye aktarmak için hangi komut kullan�l�r?A) Copy B) offset C) trim D) matchprop
6. Tarama i�lemi a�a��daki komutlardan hangisi ile yap�l�r?A) Chamfer B) offset C)bhatch D)trim
7.Çizdirme esnas�nda ka��d�n konumu hangi bölgeden ayarlan�r?A) Plot/Plotter configurationB) Plot/ Paper size and paper unitsC) Plot/ Drawing orientationD) Plot/Plot scale
8.Plotter ayarlar�nda ka��t boyutlar� ve birimi seçimi hangi bölgeden yap�l�r?A) Plot options B) Plot scale C) Paper size and paper units D) Plot offset
9.Çizimin bir bölgesini seçerek belirleyerek ç�kt� alma i�lemi a�a��dakilerden hangisi ilegerçekle�tirilir?
A) Plot area/ limitsB) Plot area/windowC) Plot area/extentsD) Plot area/ display
10. A�a��da verilen plot ileti�im penceresine ait bölgelerden hangisi çizgi renklerindenfaydalanarak çizgilere de�i�ik niteliklerin atanmas�nda kullan�l�r?
A) Plot style table B) Plot options C) Plot scale D) Plotter configuration
43
PERFORMANS DE�ERLEND�RME
Yukar�daki �eklin yap�m resmini 1:1 ölçe�inde çiziniz (Tüm yüzeyler N7 kalitesindeve genel tolerans ± 0.05)
�ekil2.49 :Performans Uygulamas�
DE�ERLEND�RME KR�TERLER� EVET HAYIR1. Çizim program�nda yeni bir dosya açarak gerekli ayarlar�yapt�n�z m�?2-Yeterli görünü� say�s�n� tesbit ettiniz mi?3-Ka��t düzeni içersinde yerle�im plan�n� yapt�nz m�?4-Yeterli görünü�leri çizebildiniz mi?5-Ölçülendirme yap�p yüzey i�aretleri ve tolerans eklediniz mi?6-Aç�klama ve yaz� eklediniz mi?7-Ç�kt� alabildiniz mi?
DE�ERLEND�RME
Gerekli davran��larla ilgili sorulara verdi�iniz cevaplar olumsuz ise bilgi konular�nageri dönünüz. Cevaplar�n�z olumlu ise bundan sonraki teste devam ediniz.
PERFORMANS DE�ERLEND�RME
44
CEVAP ANAHTARLARIÖ�RENME FAAL�YET� 1 CEVAP ANAHTARI
1 B2 A3 C4 D5 A6 D7 B
Ö�RENME FAAL�YET� 2 CEVAP ANAHTARI
1 C2 C3 D4 B5 D6 C7 C8 C9 B10 A
DE�ERLEND�RMECevaplar�n�z� cevap anahtar�yla kar��la�t�r�n�z ve do�ru cevap say�n�z� belirleyerek
kendinizi de�erlendiriniz. Yanl�� cevaplad���n�z konularla ilgili ö�renme faaliyetlerinitekrarlay�n�z.
CEVAP ANAHTARLARI
45
MODÜL DE�ERLEND�RME�ekli verilen parçan�n yeterli görünü�lerini ç�kartarak yap�m resmini 1:1 ölçe�inde
olu�turunuz. (Yüzey kalitesi N7, genel toletans-,+0.05)
�ekil2.50:Modül De�erlendirme Uygulamas�
DE�ERLEND�RME KR�TERLER� EVET HAYIR1. Çizim program�nda yeni bir dosya açarak gerekli ayarlar� yapt�n�zm�?2-Yeterli görünü� say�s�n� tesbit ettiniz mi?3-Ka��t düzeni içerisinde yerle�im plan�n� yapt�n�z m�?4-Yeterli görünü�leri çizebildiniz mi?5-Ölçülendirme yap�p yüzey i�aretleri ve tolerans eklediniz mi?6-Aç�klama ve yaz� eklediniz mi?7-Çiziminizi blok olarak kaydettiniz mi?8-Ç�kt� alabildiniz mi?
DE�ERLEND�RMEYukar�daki sorulara cevaplar�n�z olumsuz ise ilgili bilgi konular�n� ve uygulamalar�
tekrarlay�n�z. Cevaplar�n�z olumlu ise bir sonraki modüle geçebilirsiniz.
MODÜL DE�ERLEND�RME
46
KAYNAKLAR
�� KOCABIÇAK, Ümit, AutoCAD 2000 ile Bilgisayar Destekli Teknik Resim,
De�i�im Yay�nlar�, 2001
� �EN, �brahim Zeki - BORA Halil, Bilgisayar Destekli Çizim, Ege Reklam Bas�m
Sanatlar�, �stanbul 2004
� GÜLES�N, Mahmut, GÜLLÜ Abdülkadir, AVCI Özkan, AKDO�AN Gökalp,
AutoCAD ile Çizim ve Modelleme, Asil Yay�n Da��t�m, Ankara 2004
KAYNAKLAR