, siret sempozyumu .. -i-isamveri.org/pdfdrg/d201952/2012/2012_varolb.pdf · siret sempozyumu 1 527...

İSLAM T ARİHÇİLERİ

DERNEGİ

TDV İSLAM AŞTIRMALARI

MERKEZi

,... SIRET SEMPOZYUMU

-I-.. . " '-'

TURKIYE'DE SIRET YAZlCILlGI

İSAM KONFEREANS SALONU

16-17 EKİM 2010

Yayma Hazırlayan:

Yard. Doç. Dr. Tahsin KOÇYİGİT.

Ankara - 2012

Siret Sempozyumu 1 523

Ortamda Si yer Anlatım Ve Öğretimi". Hocamızı dinledikten sonra bir iki mülahaza daha serdedeceğim. Buyurun hocam!

DİJİTAL ORTAMDASİYER ANLATlM VE ÖGRETİMİ

(Tespitler-Probleınler-Teklifler)

Doç. Dr. M.Bahaüddin V AROL •

Konuşulan dilin sözcük sayısı sınırlı,

görsel imgelerin sözlüğü sınırsızdır.

Teknolojinin insan aklını zorlayan bir hızla geliştiği çağımızda insan hayatının bundan çok yönlü olarak etkilendiği, bu etkiyle de

hızlı bir değişimle karşı karşıya kaldığı gözlemlenmektedir. İnsan hayatının değişmeyen en temel ögesi ise öğrenme ihtiyacıdır. İnsanın kendisini ve çevresini algılayıp Çözümleme, ilişkiler kurup sonuç

çıkarma için bilgiye, bu bilginin kazanımını sağlayacak öğrenmeye ve bu öğrenimi gerçekleştirecek metod ve araçlara ihtiyaç duyduğu

bilinen bir gerçektir. İnsan ile öğretilecek konu arasındaki etkileşimin onun anlayacağı düzeye indirgenmesille yardımcı olan her tür araç ve

gereç eğitim teknolojisinin alam içerisine girmektedir. Bu amaçla tebeşir ve kara tahtadan başlamak suretiyle eğitsel video ve sanal ortam yazılımlarına kadar çok geniş bir yelpazedeki araç ve gereçler

bu amaçla kullamlabilmektedir. Bundaki amaç ise öğrenmeyi

kolaylaştırmak ve daha geniş kitlelere yaymaktır. Ancak ne var ki bir konunun insanlar tarafından ayın oranda ve ayın zaman aralığında

öğrenilmesini sağlayacak bir teknoloji henüz keşfedilmemiştir. 61

Çağımızın teknik imkanları ve özellikleri eğitimde birçok araç ve gereci kullanmayı gerekli kılmaktadır. Yeni teknolojiler, sağladığı

imkanlarla kullanımını zorunlu hale getirirken karmaşık yapısı,

• Selçuk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi İslam Tarihi Öğretim Üyesi, [email protected] 61 Yavuz AKPINAR, Volkan. BAL ve Hüseyin ŞiMŞEK, "E-Portfolyalarla Öğrenme Ortamı

Geliştirme ve Desteldeme Platformu", The Turkish Online Journal of Educational Technology-TOJET October 2005, volume 4 Issue 4, s.l25-129.

524 1 Siret Sempozyumu -I-

kullanımının belli bir bilgi seviyesini gerekli kılması bunu engelleyen unsurlar olmaktadır. Bu yeni imkanlar insana, konuya ve sunulacak ortamın özelliklerine göre farklılık göstermektedir. Bu nedenle bilgisayar yazılımları, eğitmenler, alıştırmalar, modellemeler, canlandırmalar, benzeşimler, çoklu ortaınlar, hyper metinler, mini dünyalar, etkileşimli videolar, internet kaynakları, zeki sistemler ve sanal gerçeklik ortaınlan olmak üzere çok değişik şekillerde öğretim amacıyla kullamlmaktadır. Bu yazılım türleri de uygulanacak öğretim stratejilerine göre kendi içinde farklılık gösterebilmekte ve öğretimdeki etkinliği, öğrenci-yazılım etkileşiminin biçimine ve yoğunluğuna göre değişmektedir. Canlandırma ve benzeşim

yazılınılan, sorgulayıcı ve keşfedici etkinliklere imkan tanıyabilen yazılımlar olarak hazırlanabilmektedir. Ancak ya yazılırnın ya da bir öğretinenin benzeşimdeki bilgi ile öğrenci etkileşimini inşa edip yönlendirmesi gerektiği deneysel araştırmalarla tespit edilmiştir.

Benzeşimleri ve canlandırmaları yoğun olarak kullanan çoklu-ortam yazılınılan da birden fazla bilgi sunum biçimini ayın ekranda kullanarak veya aletararak başanlı sonuçlar almayı amaçlamaktadır. Öte yandan, üç boyutlu ve doğrudan etkileşilebilir. Görsel elementleri ağır basan sanal gerçeklik (sanal ortarnisanal dünya) yazıbınlan

öğretim için, benzeşim ve çoklu ortam yazılımlarından daha avantajlı ve özelliklidir. 62

A- Dijital Ortam ve Sırurları

Ana konumuz teknolojik gelişmelerin sunduğu imkanlada Siyer anlatım ve öğretimine geçmeden önce kısaca "Dijital Ortam" ifadesini açmamız gerekecektir. Günümüzde ses ve görüntü teknolojisinin geldiği noktada elde edilen ya da sanal ortamda oluşturulan sesli görüntülerin bilgisayar yardımıyla işlenerek belli formatlarda çeşitli

aygıtlarda izlenebilmesine imkan veren ortalnlara geııel bir ifade ile

\ 62 Yavuz AKPINAR, "Eğitim Telmolojisiyle İlgili Öğrenmeyi Etlı.ileyebi/ecek Bazı Etmeniere

Karşı Öğretmen Yaklaşımları", The Turkish Online Journal of Educational Technology -TOJET July 2004, volurne 3, Issue 3, s.l24 .. vd.


dijital ortam denmektedir. Artık dünün teknolojisi diyebileceğimiz ve bugün demode olan şeritler ile teyp ve video kasetleriyle başlayan bu süreç bu gün gerçek üç boyutlu görüntü aygıtlanyla insan aklını

zorlayan sınırlara ulaşmıştır. Günümüzde dijital ortam aygıtlanmn zaman ve mekana bağlı olmaksızın yaşamımn her anında insanla birlikte olup onu her yönden kuşattığı dikkate alınacak olursa, dijital ortamın sınırlanm, etkisini ve sonuçlanm algılayıp tammlayabilmek oldukça zor görünmektedir. Evlerimiz ve işyerlerimizin ayrılmaz

parçalan haline gelen televizyon, bilgisayar, CD-DVD oynatıcı,

medya oynatıcı, internet ve kablosuz bağlantı imkanları adeta bizi dijital ortamın bir parçası haline getirirken, hepimizin yanında

olmadığı zamanda yaşam alamnın dışına çıkmış gibi hissettiğinıiz cep telefonlan bizi dijital alanın tam ortasında ve tııtsağı haline getirmektedir. Sürekli gelişim içerisinde olan cep telefonu teknolojisinin yukanda saydığımız tüm aygıtlarm sunduğu imkanların hepsine cevap verebilecek bir noktaya gelmesiyle adeta bizi kendisine sıkı sıkıya bağlı hale getirmiştir. Kapsam alam içerisinde ve sürekli bağlı kalınmasıyla bizi dijital alanın bir nesnesi haline getirmektedir. Her türlü dijital ortam formatlannı izleyebilmenin yamnda, görüntülü iletişime imkan veren 3G ve 4G teknolojisi ile çepeçevre kuşatıınş durumdadır. Bu teknolojinin gelecekte nasıl bir şekil alacağım tahmin etınek ise mümkün değildir. Bu gün gelinen nokta dün için nasıl imkansız ve gayri makul idiyse, gelecek de bugün için öyle olacaktır. Artık insanoğlu beyiniere yerleştirilecek çipiere ışınlamayla veri aktanmım, bir veya birkaç seanslık veri transferiyle bir gecede asırlık bilgiye sahip . olmayı, bir operasyonla birçok dili konuşup

anlayabilmeyi, düşünür ve bekler hale gelmiştir. Konunun detayı ve beraberinde getireceği sorular bizim bu araştırmarmz konusu dışında olduğu için bir kenara bırakarak dijital ortam aygıtlan hakkında kısaca bilgi vermek istiyoruz. Burada belirtilmesi gereken diğer bir husus ise dijital ortam aygıtlannın özellikleri, kullarnın alanları ve kitleleri etkilernesi yönleriyle farklılıklara sahip olduğu ve bu nedenle de ayrı ayrı incelenmesinin gerekliliğidir. Hemen ifade edelim ki birçok

526 1 Siret Sempozyumu -1-

yönüyle birbirine bağlı olan teknolojik gelişmelerin en yaygın

kullanım ve en etkili aracı haline gelen ve adeta başlı başına bir dünya olan internet alanı dijital ortamın en popüler ve etkili aygıtıdır. Biz internet ortamını araştırmamız dışında tutmak zorunda kaldığımızı belirtmemiz gerekmektedir. Zira bu alan çok daha geniş ve farklı

birçok araştırmanın konusu olabilecek genişliğe sahiptir. Bunun dışındaki dijital ortamlar ise kullanım alanları ve etkisi yönüyle sınırlılığı nedeniyle adeta internet karşısında varlığını sürdürme savaşı vermektedir. Bütün bu duruma rağmen dijital ortam aygıtları eğitim ve öğretimin en etkili araçları olma noktasındaki güçlerini muhafaza etmektedirler.

B- Dijital Ortam (Multimedia Sistemleri)

Gelişen ve bize transfer edilen teknoloji kendi kavramsal çerçevesini de beraberinde getirmektedir. Bu bağlamda son zamanlarda eğitim alanında sıkça kullamlan "Çoklu Ortam" (Multimedia) bunlardan birisidir. İki veya daha fazla ve farklı ortamın, sunumu daha etkili kılmak amacıyla birbiriyle bütünleştirilerek

kullanılması anlamını ifade eden çoklu ortam, bu gün daha çok bilgisayar merkezli etkileşimli çoklu ortamları (Interactive Multimedia) niteler biçimde kullamlmaktadır. 63

.

Bilgisayara dayalı bir çokluortam sistemi, en basit anlatımla yazı, grafik, fotoğraf, hareketli gerçek görüntü, canlandırma, ses ya da müzik biçimindeki farklı bilgileri yaratabilmeyi, depolayabilmeyi, iletebilmeyi ve gerektiğinde bu bilgilere yeniden ulaşabilmeye imkan veren bir teknoloji grubunu nitelemektedir. Bu tür bir sistemde yer alan bilgisayar, hem gösterim aracı, hem yönetim aracı, hem de metin, grafik, resim ya da ses biçimindeki bilgilerin elde edilebileceği bir kaynak olarak kullanılmaktadır. Bu bilgisayar, metin, grafik, ses, resim gibi farklı biçimlerde olan ve farklı biriılüerde depolanmış bulunan bilgileri basitçe birarada kullanıcıya iletmenin ötesinde,

63 H.İnci Önal, Multimedya Örneğinde Etkileşimli Bilgi Kaynaklannı Değerlendim3e, Türk Kütüphaneciliği, Sayı:l1, Ankara 1997, s.l61, 162.


belleğinde bulunan özel bir yazılım yardımıyla etkileşimli bir düzende bu farklı bilgileri bütünleştirerek sunabilmektedir. Böylece, kullanıcılar önceden yapılandırılmış bir düzen ya da program içerisinde belirli bir konuya ilişkin ses, görüntü, şekil gibi birden çok duyusal uyancıyı gerçek ya da gerçeğe en yakın durumu yansıtan bir bütünlük içinde algılama imkanı bulabilmektedirler. 64

Günümüzde farklı amaçlarla geliştirilmiş ve farklı teknolojik özellikler taşıyan birçok çokluortam sistemi bulunmaktadır. CDROM, etkileşinıli CD, hypermedia, sanal gerçeklik, etkileşinıli video, telekonferans hemen akla gelen bazı çokluortam sistem ömekleridir. Birçok gelişmiş ülkede bunların eğitimde kullanılması giderek yaygınlaşmaktadır.

1- CD-ROM'lar (compact disc-read only memory)

12 cm çapında, hafif plastikten üretilmiş, sağlam ve dış etkilere dayanıklı bilgi depolama ortamlandır. Çok miktarda bilgiyi depolayabilme ve üzerine kaydedilmiş bilgilere kolayca ulaşabilme konusunda üstün kapasiteye sahiptirler. Lazer ışını ile plastik disklerin üzerine bilgilerin sayısal olarak kaydedilmesiyle üretilen CDRom'ların içindeki bilgilerin okunınası da yine lazer ışını ile yapılmaktadır. Tek bir CD-Rom'un bilgi depolama kapasitesi 700-800 MB (Megabyte)'tır. Bu ise yaklaşık 250.000 sayfa yazıya eşittir. CDRom'lan ilk bakışta aynı gibi görünen ve günlük yaşamımızda sıklıkla karşılaştığımız müzik CD'lerinden ayıran tek fark, CD-Rom'lann yalnızca ses ya da müzik değil, yazı, canlandırma, hareketli görüntü ya da grafik görüntülerini de depolayabilir olmalandır. CD-Rom'lann bir başka önemli özelliği ise, yalnızca okunabilir diskler olmalandır.

Başka bir deyişle, CD-Rom kullanan kişiler diskin üzerindeki bilgileri değiştiremez, silemez ya da yeni bilgileri kaydedemezler.

64 İncilay Yurdakul, "Eğitim Ortaınında Etkileşimli Çokluortam CD-ROM'lannın Değerlendirilmesi", The Turkish Online Journal of EducarionaJ Technology - TOJET October 2004, volurne 3, Issue 4, s.98.


Eğitimde değişik amaçlarla çok çeşitli CD-Rom'lar hazırlanmış ve yararlanılmak üzere kullanıma sunulmuştur. Ansiklopediler, oyunlar, müzik, veri tabanlan (Kütüphane ya da yayın dizinleri, kataloglar vb.), başvuru kaynaklan (sözlükler, haritalar vb.), etkileşimli çokluortam programlan, etkileşimli öykü kitaplan ve bilgisayar yazılımlan ile diğer programlar bunlardan bazılandır. CDRom'lann eğitim açısından geniş kapasite, taşınabilirlik, dayanıklılık, düşük maliyet ve hız gibi avantajlarının yanısıra değiştirilmezlik,

hasara karşı duyarlılık ve standart yokluğu gibi sınırlılıklan vardır.

2. Etkileşimli CD'ler

Etkileşimli CD'ler Cinteractive compact disc) müzik, grafik, yazı, canlandırma ve gerçek hareketli görüntülerden oluşan ve temelde eğlence amaçlı olarak geliştirilmiş programlan içeren disklerdir. Bu diskler de aynı CD-Rom'lar gibi, 12 cm çapında ve dayanıklı plastik malzemeden üretilmişlerdir. Ancak, CD-Rom'ların tersine, etkileşimli CD'lerin kullanılabilmesi için bazen bir bilgisayara bazen de yalnızca etkileşimli CD'leri işletmek üzere geliştirilmiş özel bir aygıt

gereklidir. Bilgisayar teknolojisindeki büyük gelişme artık bu CD'ler için ayrı bir aygıt gerektirmemektedir. Günümüzde CD-Rom'lar etkileşimli CD'lerin yerini almış durumdadır. 65

3. Hypermedia

Hypermedia metin, grafık, gerçek hareketli görüntü, canlandırma ya da ses biçimindeki farklı bilgi birimleri ile bu birimler arasında kullanıcının kolaylıkla hareket edebilmesine elverişli bağlantı

imkanlannı içeren bilgisayar yazılımlandır. Bu tür bir yazılım,

birbirini belirli bir sıra ile izleyen bir düzene sahip değildir . . Hypermedia yazılımında bilgiler belirli bölümler altında toplanmıştır. Bu bölümlerin nasıl bir düzen içinde birbirleriyle iliş]dlendirileceği ve bu ilişkilendirme sonucunda nasıl bir bütünün oluŞacağı tamamen

65 İncilay Yurdakul, "Eğitim Ortammda Etkileşimli Çokluortam CD-ROM'Iarımn Değerlendirilmesi", s.99.

Siret Sempozyumu 1529

kullanıcının karanna bırakılmıştır. Hypermedia yazılımlannın bu

özelliği, kullanıcılanna oldukça etkileşimli ve araştırmaya

yönlenlendirici ogrenıne imkanı sağlamaktadır. Hypermedia

yazılımını kullanan bir öğrenci, yazılım içinde yer alan ve yazı, şekil, grafik, ses gibi farklı biçimlerde olabilen bilgileri yaptığı çalışmanın

amaçlan doğrultusunda önce keşfeder, daha sonra da bu bilgileri tamamen kendi yetenek düzeyi ve yaratıcılığı ışığında ilişkilendirir. Böylece öğrenci, belirli bir konuya ilişkin hypermedia programı

hazırlamış olur. Öğretmenler de hypermedia'yı kendi prograınlarını oluşturmak ya da derslerinde kullanacaklan öğretim gereçlerini

hazırlamak üzere kullanabilirler. Microsoft office program ailesi buna örnek olarak zikredilebilir.

4. VCD (Video Compakt Disc), DVD (Digital Versatile Disc) ve B/u-ray Disc'ler

Standart CD'lerdeki verilerin format ve özelliklerine göre

değişen isimlerden oluşan VCD, DVD ve Blu-ray Disc'ler özellikle görüntülü kayıtlar (videolar) için kullanılmaktadır. Bunlann ilki olan

VCD ses ve görüntüleri klasik sisteınlere göre çok daha az kayıpla tekrar tekrar izlernemize ve arşivlememize izin veren aygıtlardır. Bu

format 352x288 piksel çözünürlükte, saniyede 25 kare oranında

hareketli video standardıdır. Bunun görüntü kalitesi biraz yükseltilmiş

olanı SVCD'dir. Super Video Compact Disk anlamına gelen SVCD'yi sınıflandırma olarak CD ile DVD arasına bir yere yerleştirmemiz mümkündür. SVCD mevcut VCD yapısından iki kat daha kaliteli görüntü sunmaktadır.

DVD, İngilizce "Digital Versatile Disc" sözcüklerinin baş

harflerinden elde edilen bir kısaltmadır. Bu sözcükleri Türkçeye "çok

yönlü kullanılabilen dijital disk" olarak tercüme etmek mümkündür. Görünüş olarak DVD'yi CD'den, yani 'Compact Disc'ten ayırmak imkansız gibidir. Ancak kayıt kapasitesi olarak aralannda büyük fark

vardır. DVD'nin kayıt· kapasitesi, üzerindeki bilgi tabakalannın

sayısına bağlı olarak değişir. DVD 4,7 Gigabyte veri kaydeden bir


tabakaya sahiptir. DVD, yüzey üzerinde iki tabakanın üst üste oturmasından oluşur. Bu da 8,5 Gigabyte'lık bir kapasite demektir.

Kaydedilen görüntüterin çözünürlüklerinin çok daha iyi olmasının yanında daha farklı özelliklerin de yüklenebilmesi DVD'leri tercih edilir kılmıştır. Ancak teknolojideki gelişmelere DVD'de

dayanamamış ve yerini Blu-ray Disc'lere bırakmaya başlamıştır.

Mavi Lazer anlamına gelen "Blu-ray" aynı fiziki görüntüye sahip

olmakla birlikte kapasite ve özellik olarak DVD'den çok farklıdır. Tek katmanlılarda 25 GB, çift katmanlılarda ise 50 GB'lık bir kapasite ile

mevcut CD ortamının en gelişmiş ürünüdür. Günümüzde tam yaygınlık kazanmamış olan Blu-ray'ler yakın zamanda çokluortam CD'lerinin temeli olmaya aday görünmektedir.

5. Etkileşimli Video

Etkileşimli video Cinteractive video), video ve bilgisayar

birleştirilerek oluşturulmuş bir çokluortam sistemidir. Bu çokluortamda video ve bilgisayarın kendilerine özgü güçlü yönleri öne çıkarılmış ve sınırlılıkları azaltılmıştır. Etkileşimli videoda, önceden

kaydedilerek hazırlanmış video gerecinin sunumu bir bilgisayarın denetiminde gerçekleştirilmektedir. Geleneksel videoyla öğretim,

programla öğrenci arasında etkileşime imkan vermez. Buna karşılık,

etkileşimli video ile öğretim, öğrenciye görüntüleri izleyip sesleri dinlemenin yamsıra sunulan gerecin sunum hızı ile düzenini yönlendirebilecek tepki göstermeye de intkan vermektedir. Sistemdeki

bilgisayar, hem ses ve görüntülerin sunulması için video birimini yönetmekte, hem de öğrencilerin tepki göstermelerini bekleyerek bu

tepki doğrultusunda programın uygun bir yerden sürmesini sağlamaktadır. Öğrenciler, bilgisayar aracılığıyla sunulan öğretim programıyla etkileşime girmek için sistemin donanııpına göre klavye,

fare, çubuk kod okuyucu ya da dokumnaya duyarlı monitör gibi bir girdi birimini kullanabilmektedirler.


6. Sanal Gerçeklik

Sanal gerçeklik (virtual reality), bilgisayara dayalı etkileşimli çokluortam teknolojileri içinde hızla gelişmekte olan en yeni örneklerden biridir. Sanal gerçeklik, gerçek dünyaya ilişkin bir durumun bilgisayar tarafından yaratılmış üç boyutlu bir benzeri içinde, kullanıcının bu benzetim ortamını vücuduna giydiği veya eliyle kullandığı çok özel aygıtlar yardımıyla algılayıp bu yapay dünyayı yine bu aygıtlar aracılığı ile etkin olarak denetleyebildiği sistenılerdir. Sanal gerçeklik uygulamaları, kullamlacılarına bilgisayar tarafından oluşturulmuş yapay bir dünyaya girebilme, orada çeşitli deneyimler yaşama ve orayı yönlendirebilme intkanı sağlarlar. Teknik olarak bir sanal gerçeklik sisteıni, öteki çokluortam sistenıleri gibi kullanıcının sistenıle etkileşebilmesini sağlamak üzere bir sunum sisteıni ve bir bağlantı sisteminden oluşur. Sanal gerçeklik uygulamalarındaki sunum sistemleri, bilgisayarda yaratılmış olan üç boyutlu yapay dünyanın görsel imgelerini görebilmesi ve seslerini duyabilmesi için kullanıcı kişinin başına başlığa benzeyen bir aygıtın takılınasım gerektirir. Bu aygıt kablolarla bilgisayara bağlanmıştır. Bu aygıtta, kullamemın her bir gözü önünde sıvı kristal maddeden yapılmış birer ekranı içeren gözlük benzeri bir bölüm ile sesleri ileten kulaklık benzeri bir bölüm yer alır. Gözlük benzeri bölüm, kullamemın hem görsel imgeleri üç boyutlu olarak algılayabilmesini sağlar, hem de kullanıcının yaptığı baş hareketlerini bilgisayara iletir. Böylece kullanıcının başım

çevirdiği yöne göre ekrandaki görüntülerin görünümü de değişir. Sanal gerçeklik uygulamalarında, kullamcılar, içinde bulunduklan yapay dünyada ayın gerçek dünyada olduğu gibi hareket edebilirler. Sanal gerçeklik için geliştirilen bağlantı sistenıleri bunu sağlamaktadır.

Sanal gerçeklik sistemlerinde kullamlabilecek farklı bağlantı

sistemlerinin geliştirilmesi üzerindeki çalışmalar sünnektedir. Sanal gerçeklik, henüz eğitim uygulamalarında tam anlaımyla yerini almış bir teknoloji değildir. Bununla birlikte, bu teknoloji kullanıcıya

sağladığı yapay gerçeklik ortamı ile gerçekte varolmayan bir deneyiıni gerçekmiş gibi yaşayarak bu deneyimden en üst düzeyde


yararlanabilme imkanını sunma kapasitesine sahiptir. İleride bu yapay deneyimlerden oluşan sanal eğitim programlarının geliştirilebileceği düşünülmektedir. Böylesi bir deneyimde, mesela öğrencilere yabancı dil öğretmek için, o dilin konuşulduğu bir ülkeye turist olarak gitmesi ve orada bir dizi olay yaşaması bir ders etkinliği olarak sulunulabilecektir. Sanal gerçeklik teknolojisinin eğitimde

öğrencilerin kendilerinin yaşadıkları deneyimlerle öğrenmelerini en üst düzeye çıkaracağını söylemek mümkündür. Hatta öğrenciler,

doğrudan eğitim amaçlı olmayan birçok deneyimi, mesela uzaya gitmeyi bu teknoloji aı:acılığıyla yaşayabileceklerdir.

C- Görsel Okuryazarlık

Dijital ortam alanı daha çok görme rluyusuna hitap eden bir özelliğe sahiptir. Bu nedenle gerek medya yapımcısında gerekse medya izleyicisinde bazı donanımlara ihtiyaç vardır. Görsel sunumların başansını doğrudan etkileyecek olan bu durum gözardı edilemeyecek kadar önemlidir. Yazılı sözcüklerin ve yazılı metinlerlu anlamını öğrenmek nasıl gerekliyse, aynı şekilde görsel dilin bileşenlerini okuruayı ve anlamayı öğrenmek de gerekmektedir. Görsel mesajlan doğru olarak yorumlamak ve aynı zamanda böylesi mesajları oluşturmak amacıyla öğrenilen yetenek görsel okuryazarlık olarak adlandınlmaktadır. 66 İnsanlar içinde yaşadıklan dünya ile görsel, işitsel ve kitle iletişim araçlannın sunduğu dünyadan bir anlam çıkarmak, gösterilen enformasyonun ötesine gitmek, izlediklerine bir anlam vermek isterler. Bu bağlamda geleneksel okuryazarlığın yanı sıra, yeni iletişim teknolojilerinin gelişimine paralel olarak görsel okuryazarlık (visual literacy), medya okuryazarlığı (media literacy), sinema okuryazarlığı (cine-literacy), televizyon okuryazarlığı (teleliteracy) ve bilgisayar okuryazarlığı (computer literacy) alanlarının

66 Alev Fatoş Parsa, "Görsel Okuryazarlık: Görselleri Okııma Değerlendinne Ve Yaratına Süreci", Ege Üniversitesi h etişim Fakültesi Hakeınli Dergisi, Şubat 2007, s. 111-129.


geliştirilmesi yolunda son yıllarda kavramsal olarak yoğun

çalışmalann olduğu gözlemlenmektedir. 67

Görsel okuryazarlığın en temel ögesi "görme" olgusudur. Herhangi bir işlevsel ya da sanatsal metinde anlam, hem onu yapan hem de onu okuyaniizleyen tarafindan, zihinsel süreçte karşılıklı

dinamik bir etkileşimi ortaya çıkarmaktadır. Bu etkileşimin arka planı hem kültürel, hem toplumsal hem de tarihsel birikimlerle sürekli üretim halindedir. Günümüzde çevremizin çok sayıda ve değişik

biçimlerde görsellerle kuşatıldığı düşünüldüğünde, onların da kendine özgü bir yapısı olduğu, dış gerçekliğe ve kültüre özgü görsel bir dil oluştıırduğunu söylemek mümkündür. Görsel iletiler bilindiği gibi, hemen algılanabilen düz anlamlarının yanında yan anlamlan da yapılannda banndınrlar. Görsel metinlerde, ilk bakışta algılanmayan bu yan anlamiann çözümlenebilmesi için, dilde olduğu gibi okunmasının da öğrenilmesi gerekmektedir.

Görsel algılamaya ilişkin bilginin beyindeki sürecı uç aşama içermektedir. Görme eyleminin biyolojik etkinliğinin ardından,

zihinsel/psikolojik ve kültürel okumalara geçilmektedir. Görsel okuryazarlık etkinliğinin oluşması için öncelikle sağlıklı bir görme eyleminin oluşması ve imgenin retinaya düşmesi gerekmektedir. imgenin zihinde dolaşması ve orada tanınması psikolojik etkinliktir. Zihinde beliren imgeye beyııin daha önce öğrendiği ve birikim olarak sakladığı bilgiye ve kültürel alt yapıya göre anlam vermeye girişınesi görsel okumadaki son aşamaya işaret etmektedir. Bu bağlamda, görsel okuryazarlığın ilk ve en önemli aşaması 'görsel algılama' dır. 68

İnsan, görüş alanı içine giren ve kendi ilgisini çeken herhangi bir konu üzerine dikkatini odakladığında, çevresinde çelişen diğer

ayrıntılan gözden kaçırabilmektedir. Bu durumda görüntünün tümü

67 İsmail İpek, "Bilgisayarlar,_ Görsel Tasarım ve Görsel Öğrenme Stratejileri", The Turkish Online Journal ofEducational Technology-TOJET July 2003, volume 2 Issue 3 Article 9, s. 68 vd. ·

68 İsmail İpek, "Bilgisayarlar, Görsel Tasarım ve Görsel Öğrenme Stratejileri", 71.


ilgiyi dağıtaeale öğelerden temizlenerek, görsel iletişim dilinin temel öğeleriyle düzenlenmesi gerekir. Görsel öğelerle oluşturulan yaratıcı etkinlikler izleyicilere yeni bir gerçeklik sunmaktadırlar. Mesaj, eğer teknik ve başarılı biçimde sunulursa izleyeni inandırıcılığıyla

etkileyebilir. Görüntüler aslında ilk bakışta sıradan görünürler. Basitten karmaşığa, somuttan soyuta, düz anlatımdan dalaylı anlatıma doğru bir değişim içerisindedir.69

Konunun önemine binaen açtığımız bu başlıkta verdiğimiz bu kısa bilgilerden sonra Türkiye'de Siyer anlatım ve öğretimine dair dijital ortamla ilgili tespitierimize geçebiliriz.

D- Türkiye'de Siyer'e Dair Dijital Ortam Örnekleri

1. Genel Dllrllm

Teknolojik gelişmelerin yakından takip edildiği ülkemizde teknolojinin üretildiği ülkelerle karşılaştırıldığı takdirde, teknoloji üretiminde olduğu kadar teknik altyapı ve bu teknolojinin etkili kullanımı konusunda oldukça geride olduğu görülmektedir. Ancak bu durum sadece Türkiye ile sınırlı olmayıp yeni teknolojiyi ithal eden tüm ülkelerin karşı karşıya kaldığı bir durumdur. Teknolojiyi üreten ülkeler bu teknolojiyi transfer ettikleri ülkelerde, bu teknolojiye bağlı bilgi tekniklerinin üretilmesini engellereesine o teknolojiyi etkisiz ve basitleştiren yeni teknolojiler ilıraç etmektedirler. Bu durum hızına yetişelimeyen teknolojik gelişmelere bağlı üretim ve alt yapının

kurulmasını engellemektedir. Bir örnek vermek gerekirse ülkemizde daha yeni basit animasyon ve çizgi film üretiminin başladığı bir dönemde, teknoloji devleri görsel özellikleri çok yüksek flash uygulamaları ve gerçek üç boyutlu (Real 3D) animasyon ve film teknolojisini üretip programlarını transfer etmeye başlamışlardır. Bu yeni teknolojiyi ve ürünlerini gören insanların\ bu alandaki ilk teknoloji olan basit animasyon ve çizgi filmlere rağbeti olmamakta, adeta daha doğmadan ölmektedir. Bu çerçevedeki problemlere

1 dair

69 Levend Kılıç, Görüntü Estetiği, İstanbul 2000, s.5 1.


diğer detaylan tebliğimizin ilerleyen satırianna bırakarak ülkemizde bu alandaki potansiyele bakmak istiyoruz.

Türkiyemizde bu alandaki ürünlerin öncelikli amacının ticari

olduğu bilinen bir gerçektir. Bu amaçla üretilen bir çok dijital ortam kayıtlan zaman zaman yazılı ve görsel medyada tanıtılmakta

reklamlan yapılmaktadır. Konuya dışandan baktığımızda belki de bir çoğumuzun sahip olduğu kanı, bu alanda önemli gayretlecin olduğu, ihtiyaca dönük yayıniann yapıldığı şeklinde olmaktadır. Ancak

meseleye biraz daha yakından baktığımızda ise durum hiç de öyle

görünmemektedir. Görsel ve işitsel alanda olduğu gibi diğer medya yayıncılığında da dini yayınlara dair içerik çok fazla değildir. Dini alanda basılı yayıniann yanısıra sesli ve görüntülü dijital yayın yapan

yayıncılann ortak olarak yayınladıklan ve her ay yeni yayınlarla birlikte önceki yayıniann da yer verildiği katalogda 70 yaptığımız incelemede yaklaşık 5.000 civannda sesli ve görüntülü yayın tespit edilmiştir. Bunlann büyük çoğunluğu K.Kerim, Tefsir, konferans,

anlatım, ezgi-marş-şiir, çocuk şarkılan, biyografi anlatımı (sahabe, mezhep iınamlan, İslam büyükleri, tarihi şahsiyetler vb.), çizgi

filmler, Peygamberlerin hayatlan, milli ve tarihi olaylar, kukla filmler vb. içeriklerden oluşmaktadır. Bunlar arasında kasetli materyallerin oranı yaklaşık %20 civanndadır. Geriye kalan %80'i ise sesli veya

görüntülü CD yada DVD'lerdir. Bütün bunlann içerisinde Hz. Peygamber'in hayatına dair olanlan ise %2-3 kadar yani 50-60

civannda olduğu görünmektedir. Bunlann büyük çoğunluğu görüntülü yayınlardan oluşmakta, geriye kalan az miktardaki yayın ise sadece sesli bilgi ihtiva etmektedir.

Sözkonusu araştırmamızda tespit edebildiğimiz dijital ortama dair yaptığımız incelemelerde içeriğe dair şu tespitleri yapmak mümkündür.

70 Kitap Katalogu (CD-DVD), Ağustos 2010, sayı: 251 (Türdav A.Ş.)


a. Kaset/i Ürünler

Teknolojik anlamda geçerliliğini ve kullanılabilirliğini kaybetmiş olmasına rağmen hala kataloglarda ve sahş reyonlarında görmeye devam ettiğimiz teyp kasetleri bu 'alandaki ilk materyaller olarak görülmektedir. Sadece sese dayalı olan ve zamanla bu sesin kalitesi ve özelliğinde de büyük kayıplar yaşayıp, bir dönem sonra da kullanılamaz hale gelen kaset teknolojisi üzerinde arhk dunnanın bir anlamının olmadığını düşünüyoruz. Bu teknoloji devrini tamamlamış ve nostaljik ürünler arasındaki yerini alınıştır. Bu materyal ile üretilen ürünlerin de çok kısa bir süre sonra ömrünü dolduracağı bilinen bir husustur.

b. CD'ler

Teknolojinin keset yerine kullanıma sunduğıı CD teknolojisi kasetten çok daha üstün teknik özelliklere sahiptir. Önceleri Audio CD olarak sadece ses amaçlı kullanılan bu teknoloji şimdilerde artık sesli ve görüntülü yayıncılığın en ideal aygıh olmuştur. Si yer' e dair üretilen ürünlerin bir çoğıı bu kategoriye girmektedir.

Sesli Metin Okuma CD 'leri: Bir metnin diksiyonu düzgün bir kişi tarafından okunınası şeklinde tasarlanan CD'lerin herhangi bir görüntü olmaksızın seslendirilmesidir. Başlangıçta Wave (Wav) formatında oldukça sınırlı ses kaydedeline bu ortam şimdi mp3, formahnda çok daha fazla ses kaydedilebilmektedir. Ancak sadece sesli olan bu teknolojinin etki alanı oldukça sınırlıdır. Bu nedenle diğer görüntülü teknoloji ile karşılaştırıldığında kullanılabilirliği de tartışmalıdır. Mp3 formatlı seslerin hemen bütün cep telefonlarda dinlenebilir hale gelmesi ses CD'lerinin kullanımını bitirmiştir.

(Örnek izleme-l sunulacaktır)

c. VCD ve DVD'ler

I. Görüntüiii Anlatım VCD 'leri:

İslam Tarihi veya Hz. Peygamber'in hayahna dair bir metnin\ya da anlatırnın görüntüler eşliğinde sunulduğıı ortamlardır. Bu noktadaki


ürünlerin sabit ya da hareketli olmakla birlikte, sadece bir görüntü olsun diye yapılmış olması nedeniyle oldukça verimsiz ve kalitesiz olduğunu söylememiz mümkündür. Bu şeklin en büyük problemi kişinin duyduğu sese ya da görüntüye odaklanmada büyük zorluk yaşamasıdır. Anlatılan şeyle ya da metinle ilgisiz görüntüler sürekli zihni meşgul etmekte, bu da dinlenen metinle bağlantı kurmayı dahi engellemektedir. Zaten dinlernede sürekliliği sağlamadaki zorluk böyle ilgisiz bir görüntüyle adeta imkansız hale gelmektedir. (Örnek izleme-2)

Özellikle son yıllarda etkili anlatun/sunum yapan ve televizyonlarda izleyicileri etkileyen bazı sunucuların bu anlatımlarının CD/DVD'leştirilerek piyasaya sürüldüğü

gözlemlenmiştir. Sayısı oldukça çok olan bu ürünlerin halkı

etkileyicilik özelliği olmakla birlikte öğreticiliği oldukça sınırlıdır.

Zira aynı şeylerin aynı anlatını ile en fazla dinlenme sayısı iki veya üçtür. Daha sonra insana sıkıcı gelmeye ve dinlenmemeye başlanmaktadır. Ancak yine de dijital materyallerin büyük çoğunluğu bu kategoriye giren ürünlerden oluşmaktadır. Büyük bir kısmı ticari amaçlar için üretilmiş ve dinleyiciye bilgi aktarmak veya öğretmek yerine onun duygularını okşayan sunumlar olması ve bunu destekleyen sunum modu dikkat çekmektedir. Bu özelliğine rağmen yinede faydadan uzak olmadığı kabul edilebilir.

2. Film VCD 'leri:

Anlatım VCD'lerinden ayrı olarak film yada çizgi film içeriğine sahip VCD'ler daha nitelikli bir yapıya sahiptirler. İzleyiciye verilecek mesajı çok daha etkili ve öğretici olarak aktarabilen bu ürünlerin mevcut ürünler arasındaki yüzdelik oranı oldukça düşüktür. Senaryo, tasarını ve konu bütünlüğü ile özel bir gayret ve çalışmayı gerektiren bu çalışmaların üretimi oldukça maliyetlidir. Diğer taraftan teknik altyapı ve donanım gerektirdiği için kişisel gayretierin ötesinde kurumsal yapılarla desteklenmesi gerekmektedir. Bir çizgi filınin

dakikasının maliyeti ya da bir filınin maliyeti günümüzde astronomik


rakamlarla ifade edilmektedir. Sözkonusu sebepler dolayısıyla bu çeşit VCD'ler daha çok yabancı filmlere dublaj yapılarak üretilmektedir. Ülkemizde bu çeşit ürünlerin büyük çoğunluğu bu ürünlerden oluşmaktadır. (örnek izleme)

3. DVD'ler:

DVD'lerin sağladığı performans ve görüntü kalitesindeki yüksek çözünürlülük çizgi film veya diğer filmlerin bu formatta üretilmesini zorunlu kılmaktadır. Gelişen teknolojinin son merhalelerinden olan DVD'ler, daha henüz yeni ürünler üretilmeden, yerini Blu-ray disc'lere bırakmaya başlamıştır. Yaptığımız araştırmada birkaç filmden başka DVD formatında ürün tespit edilememiştir. Bunların en dikkat çekeni er-Risale (Çağrı) filmidir. Üretildiği yıllara göre oldukça yüksek kalite ve orijinalliğe sahip bu film, üzerinden uzun yıllar

geçmiş olmasına ve teknoloji çok mesafeler almış olmasına rağmen hala Hz.Peygamber'in hayatına dair ürünler içerisinde zirvedeki yerini

muhafaza etınektedir. Ülkemizde bu alanda üretilen çalışmalara konu, görüntü, ses ve müzik olarak malzeme sağlamaya devam eden bu filmi tahtından indirecek çalışmalar beklenmektedir. (Örnek izleme)

d. Bilgisayar Programları:

Bilgisayar tabanlı olarak çalışan ve izleyicilkullanıcıyı aktif olarak uygulamanın içerisine çeken İnteraktif CD 'ler, sadece çocuklar seviyesindeki bazı örneklerin haricinde ülkemiz dijital yayınlar

içerisinde bulunmamaktadır. Bazı dini içerikli kitaplar, pratik bilgiler ve anlatımlardan müteşekkil genel karakterli interaktif CD'ler, içerisinde Siyer ve Sahabe hayatiarına dair bilgiler barındırınakla birlikte daha geniş bir talebe cevap olmak üzere hazırlandıkları için araştırma konumuz içerisinde değerlendirilmemiştir. (Örnek izleme)

E- Ülkemizdeki Dijital Yayıncılığın Problemleri

Dijital yayıncılık çok geniş bir muhtevayı içerisine almaktadır. Sözkonusu olan teknolojik gelişmelere bağlı dijital ortam ve insanın her anını çepeçevre kuşatan öğrenme ihtiyacı ve bu ihtiyaca cevap

Siret Sempozyumu 1539

verme olunca bunun sınırlannı çizmek oldukça güçtür. Ancak bizim burada üzerinde duracağımız konu daha çok genel anlamda dini alandaki dijital yayıncılık, özel alanda ise Siyer anlatım ve öğretimi açısından dijital yayıncılık olacaktır.

Siyer anlatım ve öğretimi açısından meseleye baktığımızda temel anlamda iki yönlü problemlerle karşı karşıya kalmaktayız. Birincisi Siyer anlatımı konusundaki problemlerimiz -ki bu sempozyumda ağırlıklı olarak bu konu tartışılmaktadır- ikincisi ise teknik ve teknolojik anlamdaki problemlerimiz.

Temelde bu alandaki ilk problem Siyer'in görüntülü olarak anlatımının zihinlerde bir ihtiyaç ve gereklilik olarak belirınemiş olmasıdır. Gerçekte öğretim açısından en etkili yöntemin görüntülü öğretim olduğu, anlatılacak konunun çok daha kapsamlı ve etkili olarak görüntülü olarak ·verilebileceği herkes tarafindan kabul edilmesine rağmen, bu alanda hala bilimsel açıdan zihinsel anlamda dahi bir hazırlığın olmaması büyük bir eksiklik olarak görünmektedir. Bilimsel anlamda Siyer'e emek sarfeden araştırmacıların hiç birisinin ismi bu alanda zikredilmemektedir. Durum böyle olunca da konuya daha çok ticari amaçlar doğrultusunda bakan kişiler elinde çok farklı ve her yönüyle eksik ve problemlerle dolu ürünleri görmekteyiz. Bundan birkaç yıl önce kendi imkanlarıyla çizgi film üreten bir arkadaşımız Hz. Peygamber'in hayatını anlatan bir çizgi film yapmak istediğini ve kendisine senaryo konusunda yardımcı olup olamayacağıını sorduğunda, o ana kadar hiç düşünmediğim bu konu hakkında kendisinden biraz zaman istemiştim. Ancak geçen zamanda konunun çok farklı bir alan ve konu olduğunu anlayarak, senaryo nedir? nasıl yazılır, incelikleri nelerdir? Hz. Peygamber'in hayatı için nasıl bir senaryo yazılmalıdır? Gibi sorulara tam olarak cevap veremediğim için bu isteği cevapsız bırakmıştım. Ancak bu gün öyle görünüyor ki bu kişisel olarak sadece birilerinin değil alanın bir sorunudur ve bu alani~ ilgilenen herkesin kafa yorması ve bir şekilde katkı yapması gerekmektedir.


Siyer ilminin anlatım ve öğretiminde farklı yaklaşıınlann olması normaldir. İlinı dalının kendi içerisindeki muhteva ve usill tartışmalan bilimsel anlamda devam etmektedir. Hz. Peygamber'in hayatına dair neyi, nasıl anlatalım ile ilgili faklı yaklaşım ve yorumlar bu alandaki tutumumuzu da yakından ilgilendirmektedir. Nitekim bu yaklaşıınlann örnekleri olan çeşitli dijital ürünler, basılı yayınlarda olduğu gibi raflardaki yerlerini almışlardır.

Diğer taraftan Rasillullab'm ve diğer İslam büyüklerinin görsel anlamda temsili meselesi çok yönlü bir tartışmayı gerektirmekle birlikte, Onun gö~tüsünün verilmeden de bir tilmin çekilebileceğini en mükemmel bir şekilde Çağrı filmi göstermiştir. Ancak diğer birçok üründe bu meseleye bağlı problemin sunum, akış ve görsellik açısından devam ettiği çok net olarak söylenebilir.

Rasillullab'm bayatının anlatıldığı ve Türkçe'ye Çağrı ismiyle çevrilen film 80'li yıllarda üretildiğinde hepimiz büyük bir hayranlıkla

izlerken, bazılarımız da çeşitli yönleriyle eleştirirken, onun ne denli öneınli bir yapıt olduğunun biç birimiz farkmda değildik. Hi:Ua da değiliz. Bu film çıtayı öyle yüksek bir noktaya koymuştur ki aradan yıllar geçmiş olmasma ve teknoloji çağ atlamış olmasma rağınen bu gün dahi bırakalım bir benzerini ona yaklaşabilecek bir ürünü dahi üretememiştir. Bu ülkemizde böyle olduğu gibi dünyada da böyledir. Bazı kötü taklitlerini gerek televizyonlarda görüyor gerekse CD/DVD'lerde takip ediyoruz. Ancak biç biri Çağrı filminin verdiği heyecan ve etkiyi vermediği de bir gerçek olarak karşımızda

durmaktadır. Bu alandaki ürünlerde hep Çağrı filminin görüntü, müzik ve senaryosu kullanılmaktadır. Adeta bir idol, bu alanın olmazsa olmaz parçalanndan biri baline gelmiştir. Bu durum konuya karşı ilgi eksikliğini ve durumun kötülüğünü göstermesi açısından öneınlidir.

Dijital ürünlerin üretilmesindeki probleınlecln ikinci alanı ise teknik yani teknolojiktir. Yukanda bir nebze işaret ettiğimiz gibi teknolojik gelişmelerin çok hızlı gelişmesi ve bu teknolojiyi Üreten ülkeler tarafından bir baskı aracı olarak kullanılması en büyük


handikaptır. Bu alandaki gayretierin kişisel bilgi ve gayretlerle sınırlı olması ister istemez ürünlerin kalitesizliğine ve teknik anlamda yetersizliğine neden olmaktadır. Bu alanda ülkemizde dijital yayıncılık üzerine çalışan kurumsal yapının yok denecek kadar az olması,

olanların da farklı amaçlar nedeniyle Siyer'e bilimsel yaklaşımlarda sınırlı kalınası düşündürücüdür. Bu arada samimi gayretlerini tebrik ve takdir ettiğimiz Sonpeygamber. info Web Portali'nin değerli

hazırlayıcılarını anmamız gerekmektedir. Özellikle internet ortamında böyle bir çalışmayı başlatan ekip acaba fıkir, düşünce, bilgi akışı ve teknik anlamda hangi problemleri ve tecrübeleri yaşadılar ve yaşamaktadırlar? Bunlan bilmek ve üzerinde kafa yormak gerektiğini düşünüyoruz.

F- Teklifler

Dijital ortam yayıncılığının tam olarak içerisinde olmamakla birlikte yaptığımız bu araştırma çerçevesinde konuya ilişkin

yapacağımız teklifierin konunun uzmanlan tarafından da takviye edilmesinin gerekliliğini itiraf etmeliyiz. Zira çok yönlü bir özelliğe sahip alanın bir kişinin bakış açısı ve tespitlerinden çok daha geniş bir muhtevayı kapsadığı bilinen bir husustu.r.

Konuya ilişkin yapılabilecek ilk teklif bu alana bilimsel anlamda katkı sağlayan ilim adamlannın dijital yayın konusunda ilgi ve alakalannın bir şekilde sağlanmasıdır. Bunun elbette çok farklı zorluk ve problemleri olacaktır. Ancak yapılacak çalışmalarla bu yönde mesafeler alınabileceğini düşünüyoruz. Hz. Peygamber'in hayatının anlatıldığı dijital yayıncılıkta konunun bilimsel tabana otıırması ve yanlışlardan anndınlarak doğru bilgilerin muhataplara aktanlması

konunun en önemli yönünü oluştıırmaktadır. Özellikle ülkemizde bu alandaki ürünlerde sıkça görülen ve doğruluğu tartışmalı hususların sürekli işlenmesi ve adeta Hz. Peygamber'in hayatının mucizeler üzerine oturtulınası gibi yanlış yaktaşunlar bilimsel doğrulada olması gereken çizgiye çekilecektir. Bu noktada basılı yayınlarda olduğu gibi

5421 Siret Sempozyumu -1-

dijital yayıncılıkta da yanlış anlama ve anlatmalara engel olacak en

önemli husus bilimsel altyapı hizmetinin bu alana sunulması olacaktır.

Diğer taraftan kaliteli ve nitelikli dijital ürünlerin ortaya çıkmasını sağlayacak temel unsl.ır finansman desteğidir. Yeni

teknolojiterin kullanımında eleman yetersizliği ve bu teknolojiterin kullanım zorluğu kişisel gayretleri yetersiz kılmaktadır. Bu tür çalışmalar için mutlaka kurumsal desteğe ihtiyaç vardır. İSAM'ın

İslam ilimleri alanına yaptığı hizmeti hepimiz görmekte ve takdirle izlemekteyiz. Acaba bu kurumsal yapı olmasaydı bu günkü şu yapı ve

çalışmalan kim ve nasıl gerçekleştirebilirdi? Bu örnekten hareketle şimdilerde gözardı ettiğimiz ancak gelecekte yaygın ve örgün eğitim

alanında mecburen kullanmak zorunda kalacağımız bu alana şimdiden kurumsal yatırımın yapılması gerekmektedir. Dünyada farklı amaçlar

için üretilen ve ınilyonlınilyar dolarlar sarfedilen filınlerin kitleleri nasıl etkilediği, siyasi ve kültürel empozeye nasıl hazır hale getirildiği

birçok örnekte olduğu gibi müşahede edilmektedir. Bu noktada genel

anlamda İslam inanç ve düşüncesinin, özel anlamda ise siyer anlatım ve öğretiminin bu yöndeki hazırlığa ihtiyacı vardır. Şimdiden tedbirler alınmazsa yan için vakit çok geç olacaktır.

Dijital yayıncılık alanında teorik altyapıyı tartışmak ve bir bilinç oluşturmak için bilimsel toplantılar tertip edilmelidir. Bu konuda

çalışmalar yürüten Sonpeygamber.info web portali yöneticilerinden bu alandaki bilgi ve birikimlerini de sunacaklan özel bir toplantı

gerçekleştirmelerinin çok önemli olacağını · düşünüyorum. Yine

İSAM'ın bünyesinde bu alana dönük bir birim oluşturulması ve taleplere destek verilmesi çok önemli bir başlangıç olacaktır. Bu

yöndeki gayretiere burada bulunan ve bu alana katkıda bulunan bütün araştırmacı ve ilim adamlannın da katkı sağlamasını bir sorumluluk

olarak görüyorum.

Son dönemde bazı filmlerdeki tema ve yanlış anlayış ilahiyat alanını da yakından ilgilendirmektedir. Son olarak Danimarkalı

yönetmen Lars von Trier tarafından çekilip gösterime giren Anti

S iret Sempozyumu 1 543

Christ filmi Batı' da özellikle de Hıristiyan ve Musevi din adamlannca eleştiri yağınuruna tutulan filme gerek ülkemizde gerekse dünyadaki ilahiyatçılann ilgisizliği birçok yazar tarafından eleştirilmiştir. Ali Murat Güven'in kaleme aldığı bir yazısında o: "Kadın, Şeytan'ın

yeryüzünde kötülüğü yaymakta kullandığı bir enstrüman mıdır?'

sorusuna yoğunlaşan yapıt, son kertede bu önermeyi (ne yazık ki) olumluyor. Fakat aradan geçen üç uzun haftada, böylesine hassas bir konuda en doğru ve anlamlı sözleri söyleyebilecek kesim olan Müslüman ilahiyatçı/ardan ne bir ses, ne de bir nefes yükseldi. Sanatın değişik dalları ve özellikle sinema-televizyon dünyasındaki yapımiara ilişkin ciddi bir tartışma söz konusu olduğunda, yıllardır gözlemlemekten gına getirdiğimiz son derece klasik bir durumdur bu ... " diyerek bu alandaki ilgisizliği eleştirmektedir. 71

Öyle zannediyorum ki şu anda burada bulunan herkesin kafasında konuya dönük yorum, eleştiri, öngörü, düşünceler vardır. Genel anlamda olduğu kadar kendi alanımızla ilgili olarak da bu düşüncelerin üretim ve uygulama alanına yansımasını sağlayacak

kurumsal destekierin ortaya çıkmasıyla önemli mesafeler alınacaktır.

Bu Sempozyumun bu alanda atılacak yeni adımlara vesile olmasını diliyor, sabırla dinlediğiniz için teşekkür ediyor, saygılar

sunuyorum.

71 Ali Murat Güven, "İkilıiyatçzlarımız Anti-Ciıirist'te de konuşmazlarsa, o lıiilde ne zaman konuşacaklar?" 4 Temmuz 201 O Yeni Şafak Gazetesi.

, siret sempozyumu .. -i-isamveri.org/pdfdrg/d201952/2012/2012_varolb.pdf · siret sempozyumu 1 527...

Documents