สุ�ธรรม อุ�มาแสุงทอุงกุ�ลSutham_uma@hotmail.com

มหาวิ�ทยาลัยแม�โจ้� ม.ค. 2555

กุารควบค�มทางบรรณานุ�กุรมในุไทย : กุรณ�ศึ�กุษา

ฐานุข้�อุม�ลว�ทยานุ�พนุธ /ว�จั"ยบรรณาร"กุษศึาสุตร

นุรกุข้อุงบรรณาร"กุษ หนุ"งสุ%อุไม&ได้�ถู�กุจั"ด้เป็+นุระเบ�ยบ

กุารควบค�มทางบรรณานุ�กุรม หล"กุ LIS ; Google (นุ-.า)

กุารควบค�มทางบรรณานุ�กุรม หล"กุ LIS ; Google (นุ-.าฝนุ)

กุารควบค�มทางบรรณานุ�กุรม(Bibliographic control)

กุารม�อุ-านุาจัเหนุ%อุ ในุล"กุษณะรวบรวม จั"ด้ระบบ สุ%บค�นุได้�

Recall / Precision / Effort

(1) กุารรวบรวมบรรณานุ�กุรม(2) ม�ต"วแทนุสุาระ (ข้�อุม�ลบรรณานุ�กุรม

บทค"ด้ย&อุ สุารบาญ)(3) กุารท-า/ม�ด้"ชนุ� (เคร%2อุงช�.ไป็ย"งข้�อุม�ล)

(4) กุารบร�กุารบรรณานุ�กุรม(5) อุ%2นุๆ เช&นุ สุหบรรณานุ�กุรม นุามานุ�กุรม บร�กุารแป็ล ฯลฯ

ท�2มา [ทางกุาร] ความเป็+นุมาข้อุงกุารว�จั"ย

ควิามสำ�าคญของงานวิ�จ้ย/วิ�ทยาน�พนธ์�(ผลังานควิามรู้� � พฒนาชาติ�)

ควิามสำ�าคญของการู้ควิบค#มทางบรู้รู้ณาน#กรู้ม(การู้จ้ดรู้ะบบควิามรู้� � การู้เข�าถึ)งควิามรู้� �)

ท�2มา [เบ%.อุงหล"ง] ข้อุงกุารว�จั"ย

รวบรวมข้�อุม�ล/ท-าฐานุ สุนุ�กุๆ --> ได้�ความร��เร%2อุงควบค�มบรรณานุ�กุรม

ว"ตถู�ป็ระสุงค ข้อุงกุารว�จั"ย

1. เพ*+อศึ)กษาการู้ควิบค#มทางบรู้รู้ณาน#กรู้ม เน�นดรู้รู้ชน. = ศึาสุตร LIS

2. เพ*+อศึ)กษาปรู้ะสำ�ทธ์�ภาพการู้ค�นค*นวิ�ทยาน�พนธ์� = ป็ระเม�นุ Lib

3. เพ*+อสำรู้�างฐานข�อม�ลัวิ�ทยาน�พนธ์�/วิ�จ้ยบรู้รู้ณฯ = ผลงานุ LIS

ว�ธ�ด้-าเนุ�นุกุารว�จั"ย

1. ศึ�กุษาเอุกุสุาร [หาแนวิค�ด + ท#นเด�มมาติ�อยอด]

2 . อุอุกุแบบกุารเกุ6บข้�อุม�ล [แหลั�งเก3บ, ค�าแลัะวิ�ธ์.ค�นข�อม�ลั]

3 . เกุ6บข้�อุม�ล [ค�น OPACs]

4 . ว�เคราะห ข้�อุม�ล [ดรู้รู้ชน.ค�นวิ�ทยาน�พนธ์� ; ปรู้ะเม�นฐานข�อม�ลั]

5 . บกุ. / จั"ด้กุระท-าข้�อุม�ล [แปลังผน ; แก�ไข ; Re-index/Catalog]

6 . จั"ด้ท-าฐานุข้�อุม�ล [โครู้งสำรู้�างฐาน ; เผยแพรู้�]

ทางเล%อุกุ ในุกุารเกุ6บข้�อุม�ลว�ทยานุ�พนุธ /ว�จั"ย

•1. หนงสำ*อรู้วิมวิ�ทยาน�พนธ์�/วิ�จ้ยท.+ม.ผ��ท�าไวิ�•2. ฐานข�อม�ลั วิ�ทยาน�พนธ์�ไทย (TIAC)•3. Union Catalog ; Digital Collection สำกอ. •4. ฐานข�อม�ลัสำภาวิ�จ้ยแห�งชาติ� •5. หนงสำ*อรู้วิมวิ�ทยาน�พนธ์�/วิ�จ้ย แติ�ลัะมหาวิ�ทยาลัย ; บณฑิ�ติวิ�ทยาลัย•6. ฐานข�อม�ลัคอลัเลัคชนวิ�จ้ย/วิ�ทยาน�พนธ์� แติ�ลัะ ม . [? ควิามสำมบ�รู้ณ�]•7. เวิ3บไซติ�ภาควิ�ชา ติ�ดติ�อภาควิ�ชา สำ*+อเผยแพรู้� เช�น วิารู้สำารู้วิ�ชาการู้•8. ฐานข�อม�ลัห�องสำม#ดแติ�ลัะแห�ง•9. อ*+นๆ เช�น เอกสำารู้การู้สำมมนา/ปรู้ะช#มวิ�ชาการู้ปรู้ะจ้�าป8

ค�าถึาม จ้ะเลั*อก ? --> ติอบ …….

เล%อุกุค�นุจัากุ OPACs หล"กุ ; e-theses ; UC

กุารสุ%บค�นุ OPAC ว�ทยานุ�พนุธ ตามสุาข้าว�ชา

ด้รรชนุ�เพ%2อุสุ%บค�นุตามสุาข้าว�ชาโด้ยตรงกุรณ� OPAC ห�อุงสุม�ด้ต&างๆ ค%อุ ………?

ไม&ม�

ว�ธ�ค�นุ OPAC วพ. ตาม สุาข้าว�ชา ...ท�2พอุใช�ได้�

2 . ห"วเร%2อุง บรรณาร"กุษศึาสุตร --ว�จั"ย Tag 650

1. ค-าสุ-าค"ญ บรรณาร"กุษศึาสุตร and ว�จั"ย Tag 6 5 3 , 2 4 5 ,

502, 650, ฯลฯ

3. ผ��แต&งสุถูาบ"นุ ช%2อุ ม . ภาคว�ชาบรรณฯ Tag 710

ว�ธ�ค�นุ OPAC ว�ทยานุ�พนุธ ตามสุาข้าว�ชา

2. ห"วเร%2อุง จัะใช�ค-าใด้ ; ไม&ม�ค-าค�ม วพ ; กุรอุง วพ

1. ค-าสุ-าค"ญ จัะใช�ค-าใด้ ; ข้ยะมากุ ; Recall? ; กุรอุง วพ.

3. ผ��แต&ง ม. ร�ป็ค-าเด้ายากุ ; บางแห&งไม&ใช� / ลงไม&ครบ

ด้�ท�2สุ�ด้ = กุารสุ%บค�นุช%2อุผ��แต&ง. ช%2อุสุาข้าว�ชา 6/10 แห&ง

1. ม . กุ�:กุไกุ&. ภาคว�ชาบรรณ2. ม . กุ�:กุไกุ& . ภาคบรรณ

3. ม . กุ�:กุไกุ&. สุาข้าว�ชาบรรณ4. ม . กุ�:กุไกุ& . สุาข้าบรรณ

5. ม . กุ�:กุไกุ&. คณะมนุ�ษย. ภาคว�ชาบรรณ6. ม . กุ�:กุไกุ& . บ"ณฑิ�ตว�ทยาล"ย. สุาข้าว�ชาบรรณ

7 . ม . กุ�:กุไกุ&. แข้นุงว�ชาบรรณ

ด้รรชนุ� กุ"บ กุารค�นุค%นุ+รวบรวมข้�อุม�ล

ด้�เหม%อุนุง&าย แต&ไม&ง&าย(ง�าย ถึ�าท�าในรู้ะดบหน�วิยงาน ;

ยาก เม*+อท�าท+วิปรู้ะเทศึ ไม�ม.แหลั�งกลัาง ; ไม�เช�นน:น คงม.ผลังานรู้วิบรู้วิมจ้�านวินมาก )

0 . ใช�หลากุหลายว�ธ�กุาร ติาม OPAC แติ�ลัะแห�ง

1. ใช�ด้รรชนุ�ตามสุาข้าว�ชา รู้วิมเบ*:องติ�นจ้าก OPAC แติ�ลัะแห�ง

2 . ใช�ด้รรชนุ�ต&างๆ รวมให�ได้�มากุท�2สุ�ด้ ด�วิย access points ; ไลั�เรู้.ยง

3. รวบรวมจัากุแหล&งอุ%2นุๆ เช�น สำหบรู้รู้ณาน#กรู้ม สำภาวิ�จ้ย TDC แลัะอ*+นๆ

ว�เคราะห ข้�อุม�ล -> ผลกุารว�จั"ย

- ขาดแหลั�ง/ศึ�นย�กลัาง ท.+แท�จ้รู้�ง เพ*+อจ้ะได�ไม�ติ�องไปหลัายแห�ง/หลัายวิ�ธ์. - ขาดดรู้รู้ชน.ท.+จ้ะด)งข�อม�ลัติามสำาขาวิ�ชา (ยกเวิ�นรู้ะบบ TDC)

ถึ�าด)งได� ก3จ้ะไม�ครู้อบคลั#มผลังานเก.+ยวิข�อง ท.+อย��ติ�างสำาขา - แติ�ลัะห�องสำม#ด ใช�ดรู้รู้ชน.แลัะเครู้*+องม*อแติกติ�างกนมาก - แติ�ลัะแห�งลังรู้ายการู้ข�อม�ลัลัะเอ.ยดติ�างกน Tag ติ�างกน หวิเรู้*+องติ�างกน ; แติ�ลัะแห�งลังข�อม�ลัไม�ม.ควิามสำม�+าเสำมอ-ติ�อเน*+อง ; ติ�อง Re-catalog

- การู้ทดสำอบปรู้ะสำ�ทธ์�ภาพการู้ด)งข�อม�ลั (Recall) ผลัค�อนข�างติ�+า

กุารควบค�มทางบรรณานุ�กุรม สุร�ป็ค%อุ ……..…….คนพ�การู้

(วป็สุ.1) ด้รรชนุ�ท�2ใช�ควบค�มทางบรรณานุ�กุรม วพ.

เครู้*+องม*อท.+ม.อย��ใช�ไม�ได�502 หมายเหติ#วิ�ทยาน�พนธ์� บ�างไม�ลังสำาขา, ไม�ใช� Authority, Index tag

650 หวิเรู้*+อง วิ�ทยาน�พนธ์� --วิ�ทยาน�พนธ์� ติามหลังหน�วิยงาน

650 หวิเรู้*+อง วิ�จ้ย --วิ�จ้ย ใช�แง�วิ�ธ์.วิ�ทยา 710650/ หน�วิยงาน มหาวิ�ทยาลัย. ช*+อ

หน�วิยงาน(ภาควิ�ชา/ห�องสำม#ด ) ท.+ยาก 653 ค�าสำ�าคญ (มาจ้าก tag ติ�างๆ …

GIGO Garbage In Garbage Out)

ป็<ญหาด้รรชนุ�เพ%2อุกุารควบค�มฯ 9 ข้�อุ

1. ช&อุงทางสุ%บค�นุต&างกุ"นุ2. แบบแผนุลงรายกุารต&างกุ"นุ3. เข้ตข้�อุม�ล (tag) ต&างกุ"นุ4. ค&าข้�อุม�ล (ค-า ) ท�2บ"นุท�กุต&างกุ"นุ5. ด้รรชนุ�ท�2ห�อุงสุม�ด้ใช�เฉพาะแห&ง (Local) ไม&เป็+นุมาตรฐานุ

6 . กุารใช�ล"กุษณะห"วเร%2อุงหล"กุ -- ห"วเร%2อุงย&อุย ผ�ด้กุฎเกุณฑิ 7. ด้รรชนุ�ท�2กุ-าหนุด้ใช� ไม&ม�ความช�.เฉพาะเพ�ยงพอุ8. ข้าด้เคร%2อุงม%อุช&วยให�ผ��ใช�สุ%บค�นุด้รรชนุ�ด้"งกุล&าวได้�สุะด้วกุ9. โป็รแกุรม OPAC ท-างานุผ�ด้พลาด้

ข้�อุเสุนุอุแนุะ ด้รรชนุ�ห"วเร%2อุงเพ%2อุกุารควบค�มฯ

650 รายงานุกุารว�จั"ย/เอุกุสุารว�ทยานุ�พนุธ — [แบ&งตามสุาข้าว�ชา] เช�น รู้ายงานการู้วิ�จ้ย -- บรู้รู้ณารู้กษศึาสำติรู้� รู้ายงานการู้วิ�จ้ย -- บรู้รู้พช.วิ�นวิ�ทยา รู้ายงานการู้วิ�จ้ย -- บรู้�การู้สำงคม ฯลัฯ 650 [สุาข้าว�ชา] -- รายงานุกุารว�จั"ย/เอุกุสุารว�ทยานุ�พนุธ เช�น บรู้รู้ณารู้กษศึาสำติรู้� -- การู้ศึ)กษาแลัะการู้สำอน บรู้รู้ณารู้กษศึาสำติรู้� -- ค��ม*อ บรู้รู้ณารู้กษศึาสำติรู้� -- รู้ายงานการู้วิ�จ้ย ฯลัฯ

(วป็สุ.2) ป็ระสุ�ทธ�ภาพกุารค�นุค%นุข้�อุม�ล กรู้ณ.วิ�ทยาน�พนธ์�ติามสำาขา

ป็ระสุ�ทธ�ภาพกุารค�นุค%นุข้�อุม�ล กุรณ�ห�อุงสุม�ด้ต&างๆ

ค�นค*นค�า Coverage ห�องสำม#ดแติ�ลัะแห�ง 10.04 - 100 %

ค�าเฉลั.+ย 64.00 %(แติ�เป=นการู้ค�นค*นหลัายแห�ง หลัายรู้�ปแบบ OPAC แลัะมกใช�ดรู้รู้ชน.ท.+คาดเดาได�ยาก บางแห�งไม�ม.ดรู้รู้ชน.ช�วิยค�น)

C

ป็ระสุ�ทธ�ภาพกุารค�นุค%นุข้�อุม�ล กุรณ�ฐานุข้�อุม�ลกุลาง

ค�นค*นค�า Coverage ฐานรู้วิม TDC 46.18 %(ค�นท.+เด.ยวิ ม.ช�องทางสำาขาวิ�ชา แติ�ม. Error, ช�า, ดชน.อ�อน, ป>ญหาสำ�ทธ์�)

F

อุภ�ป็ราย/ข้�อุเสุนุอุแนุะ เกุ�2ยวกุ"บป็ระสุ�ทธ�ภาพฐานุข้�อุม�ล

ห�องสำม#ดติ�างๆ การู้ท�าดรู้รู้ชน.ให�ม.ค#ณภาพฐานข�อม�ลั TDC การู้จ้ดหาข�อม�ลัเข�าให�ท+วิถึ)งพอ พฒนาคอลัเลัคชนในเช�งรู้#ก ปรู้บปรู้#งรู้ะบบซอฟติ�แวิรู้�ให�ม.เสำถึ.ยรู้ภาพ ปรู้ะมวิลัผลัเรู้3วิ

- ป>ญหาคะแนนติ�+าเป=นการู้ศึ)กษาสำาขาเด.ยวิ ควิรู้ศึ)กษาสำาขาอ*+นเพ�+ม - เป=นการู้สำ*บค�นเพ.ยง สำาขาวิ�ชา ในช�วิง“ ”แสำวิงหาหวิข�อ เม*+อติ�องการู้ลัะเอ.ยด จ้ะค�นหวิเรู้*+อง ซ)+งดรู้รู้ชน.ของห�องสำม#ด แลัะโปรู้แกรู้ม OPAC รู้องรู้บ

(วป็สุ.3) LISฐานุข้�อุม�ลว�จั"ย/ว�ทยานุ�พนุธ บรรณฯ

ทดลัองใช�งาน http://202.28.109.101/elib/li

s.htm [สำไลัด�ติ�อไปน.: สำ�ารู้องกรู้ณ.รู้ะบบเสำ.ยแลัะสำาธ์�ติจ้รู้�งไม�ได�]

ค�ณสุมบ"ต�ฐานุข้�อุม�ลโด้ยสุ"งเข้ป็รวบรวม 2509-ป็<จัจั�บ"นุ จั-านุวนุว�ทยานุ�พนุธ 1,992 รายงานุกุารว�จั"ย 1,066 รวมท".งสุ�.นุ 3,058 (สุถู�ต�เพ�2ม 1 เท&าต"วในุ 5 ป็?) วิ�ทยาน�พนธ์�/วิ�จ้ยสำาขาวิ�ชาอ*+น 6,285บรู้รู้ณาน#กรู้ม/ดรู้รู้ชน./นามาน#กรู้ม 2,398สำงเครู้าะห�งานวิ�จ้ย องค�ควิามรู้� � 571เวิ3บไซติ�ท.+ม.ฐานข�อม�ลัเพ*+อศึ)กษา 362

รู้วิมท:งสำ�:น 12,353 หวิเรู้*+องสำาขาบรู้รู้ณฯ ศึพท�สำมพนธ์� 410 ช#ดค�า

Browse_search แสุด้ง Listing กุรณ� (1) ช%2อุบ�คคล

Browse_search แสุด้ง Listing กุรณ� (2) ห"วเร%2อุง

หมายเหติ# ปรู้ะย#กติ�ใช�ศึพท�สำมพนธ์�กบ Elib ซ)+งไม�รู้องรู้บงานน.:อย�างแท�จ้รู้�ง

แสุด้ง Listing ห"วเร%2อุงแบบศึ"พท สุ"มพ"นุธ

แสุด้ง Listing กุล�&มข้อุงรายกุารผลล"พธ

แสุด้งรายละเอุ�ยด้ผลล"พธ แต&ละรายกุาร (+ ต"วแทนุสุาระ/บทค"ด้ย&อุ)

แสุด้งกุารโยง (Link) ไป็ (1) ต"วแทนุสุาระ (2)เอุกุสุารฉบ"บเต6ม (3) เว6บ (4) อุ%2นุๆ

จับ

ข้อุข้อุบพระค�ณ