03 thuc hanh hoa huu co

8/13/2019 03 Thuc Hanh Hoa Huu Co

1/147

http://hoahocsp.tk


2/147

TRNG I HC QUY NHN

NGUYN L TUN - HONG N THY LIN

- NGUYN TH VIT NGA

GIO TRNH

THC HNH HA HU C

Quy Nhn, 2009

http://hoahocsp.tk


3/147


4/147


5/147

3

3.4. Phng php thng hoa ............................................................... 39

3.5. Phng php sc k ................................................................... 41

Chng 4 Phng php xc nh cc hng s vt l ca cc hp cht hu c ... 42

4.1. Xc nh nhit nng chy ....................................................... 42

4.2. Xc nh nhit si ................................................................... 444.3. Xc nh t khi .......................................................................... 44

4.4. Xc nh nng sut quay cc ....................................................... 46

Phn II A. TH NGHIM LNG NH 47

Chng 1 Phn tch nh tnh cc nguyn t trong hp cht hu c .................. 47

Chng 2 Hyrocacbon no, khng no, thm ..................................................... 51

Chng 3 Dn xut halogen ca hirocacbon .................................................... 58

Chng 4 Ancol, phenol, ete ............................................................................... 61

Chng 5 Anehit, xeton .................................................................................... 72

Chng 6 Axit cacboxylic v dn xut ca n .................................................... 80

Chng 7 Amin ................................................................................................ 86

Chng 8 Hp cht d vng ............................................................................. 93

Chng 9 Hiroxiaxit v xetoaxit .................................................................... 99

Chng 10 Gluxit ............................................................................................... 105

Chng 11 Aminoaxit v protein ....................................................................... 114

Chng 12 Polime tng hp ............................................................................... 119

B. TH NGHIM LNG LN 128

Chng 1 Phn ng th hiroxi bng halogen - Tng hp etyl bromua .......... 128

Chng 2 Phn ng sunfo ha hirocacbon thm - Tng hp natri

benzensunfonat ................................................................................ 131

Chng 3 Phn ng este ha Tng hp este etyl ax/etat

...................... 133

Chng 4 Phn ng thy phn este Tng hp x phng ............................... 137

Chng 5 Phn ng oxi ha hirocacbon thm Tng hp axit benzoic ....... 139

Chng 6 Phn ng ghp azo Tng hp -naphtol da cam .......................... 142

Ti liu tham kho ................................................................................................ 145

http://hoahocsp.tk


6/147

4

PHN I I CNG

Chng 1 NHNG QUY TC LM VIC

TRONG PHNG TH NGHIM HA HU C

1.1.Ni quy lm vic trong phng th nghim- Trc khi lm mt bi th nghim, sinh vin phi c k ti liu, hiu r mi chi

tit ca th nghim trc khi lm v lng trc cc s c c th xy ra ch ng

phng trnh. Lm xong th nghim, phi bo co kt qu th nghim vi gio vin vghi vo s tng trnh. Lm khng c kt qu, phi lm li.

- Trong khi lm th nghim, phi gi trt t, im lng, phi c tnh nghim tc, chnhxc khoa hc. Phi tun theo cc quy tc bo him. Phi gi ch lm vic gn gngsch s.

- Mi sinh vin phi lm vic ch quy nh, ch lm bi th nghim c gio

vin thng qua v di s gim st ca gio vin.- Khng c n ung, ht thuc, tip khch trong phng th nghim.

- Khng c vt giy lc, cc cht rn, axit, kim, cht d chy v cht d bay hivo b nc ra, m phi vo ch quy nh ca phng th nghim.

- Phi ra dng c sch s, trnh lm v. Nu v phi bo co vi gio vin hayvi nhn vin phng th nghim v ghi vo s ca phng th nghim.

- Khng c t tin mang dng c, ha cht ra khi phng th nghim, khngdng nhng dng c, my mc khng thuc phm vi bi th nghim cng nh dng c,

my mc khi cha hiu tnh nng v cch s dng.

- Phi tit kim in, nc, ha cht.

- Khi lm th nghim phi khoc o chong.

- Lm xong th nghim, phi dn sch s ch lm vic, ra ngay cc dng c lm

th nghim tr li cho phng th nghim. Phi tt n in, kha nc ri bo covi gio vin hoc nhn vin phng th nghim kim tra li mi c ra v.

1.2.Quy tc lm vic vi cht c, cht d ni a s hp cht hu c t nhiu u c, khi tip xc vi ha cht, phi bit

y tnh c ca n v quy tc chng c.

- Khi lm vic vi ha cht c phi eo knh hay mt n bo him, phi lm trongt ht.

- Khi lm vic vi natri, kali kim loi, phi eo knh bo him; ly kim loi K,

Na,... ra khi bnh bng cp khng c dng tay; lau kh kim loi bng giy lc, phitrnh cho kim loi tip xc vi nc hay cacbon tetraclorua, phi hy cc kim loi ny

cn d, cha phn ng ht bng mt lng nh ancol etylic khan. Phi gi natri, kalitrong du ha khan.

http://hoahocsp.tk


7/147

5

- Khi lm vic vi dung dch H2SO4c, oleum, NH3phi rt cn thn vo bnh

qua phu v lm trong t ht. Khi pha long dung dch H2SO4, phi rt cn thn tngphn axit vo nc v khuy, khng pha long oleum.

- Khng chng ct ete etylic, tetrahirofuran v ioxan khi cha bit cht lngca chng. Trong tt c cc trng hp, phi tin hnh kh peoxit trc khi chng ct

chng.

Hnh 1. 1. Th nghim ang thc hin trong t ht

v m hnh di chuyn ca dng khng kh trong t ht

1.3.Quy tc lm vic vi cht d chy- Khi lm vic vi ancol, ete, benzen, axeton, etyl axetat, cacbon isunfua, ete du

ha v cc cht d chy khc phi xa ngn la, khng c un nng bng ngnla n trn hay trn li v trong cc bnh h. Khi un nng hay chng ct, phi

dng bp cch thy, cch du, cch ct hay bp in bc.

- Trc khi tho my c cht d chy, phi tt la hay n hoc bp in trn gn

.- Khng gi cc cht d chy ch nng, gn bp in hay n, t sy nng.

- Khng gi cht d chy v cht lng hay rn d tch ra kh d chy trong cc bnhmng c nt cht, phi gi ete trong l nt cht c mao qun hay ng canxi clorua.

- Khng c cht d chy vo thng rc hay mng nc.

- Tt c cc ha cht ch lm vic phi ng trong l c dn nhn r rng.

Bng 1. Mt s k hiu v ngha ca n i vi cc ha cht nguy him

K hiu ngha ca k hiu Cch phng trnh

Cht d n

(E: Explosive)

Trnh khuy, lc, la v nhit

Cht d oxi ha

(O: Oxidizing)

Trnh tip xc vi cht d bn la,trnh xa ngn la, nh sng.

http://hoahocsp.tk


8/147

6

Cht c

(T: Toxic, T+: cc c)

Cht gy nguy him n sc khe,

khi tip xc cn phi c bo v.

Cht nguy hi Cht gy nguy him n sc khe,

hoc gy kch ng da v mt,.. khi

tip xc cn c dng c bo h

Cht n mn Trnh tip xc vi mt, da, o qun,khi tip xc cn c dung c bo h.

Cht d chy

(F, cht rt d chy F+)

Trnh xa ngn la, ngun nng.

1.4.Quy tc lm vic vi dng c thy tinh- Khi ct hay b ng thy tinh, phi ch khng u ng thy tinh chm vo

tay. Trc khi b, phi dng dao ct thy tinh ct mt phn t ng ri mi b ngay

ch ct ca ng.

- Khi cho nt vo ng thy tinh, ng sinh hn, phu nh git hay nhit k cn phi

dng tay gi gn ch cho nt vo, khng n mnh m xoay nh dn vo. Nu dngnt cao su, phi bi ng thy tinh hay nt bng glixerin, sau khi cho nt vo xong phi

lau sch glixerin cn li bn ngoi.

- Khng c un nng v khng dung dch nng vo chu hay cc bnh thy

tinh dy.

1.5.Quy tc lm vic vi p sut thp- Khi lm vic vi cc thit b chn khng, nht thit phi eo knh bo him hoc

c th dng mt n hay mng bo v bng thy tinh hu c.

- Khi chng ct hay lc dung mi l nhng cht d bay hi, hay d phn tch cccht c tnh axit trong h chn khng th khng c dng bm du m dng bmchn khng bng dng nc.

- Khng c dng nhng bnh y bng chng ct chn khng. Phi tun th

nghim ngt nhng quy tc chng ct di p sut thp hay chn khng.1.6.Quy tc lm vic vi kh nn

- Phi ht sc cn thn khi lm vic vi kh nn (hiro, oxi, clo, metan, axetilen,

amoniac,...) bi v d gy n, chy v ng c.

- Phi cc bnh kh nn trng thi ng chc chn trnh v hay ng vobn lm vic bng vng st.

http://hoahocsp.tk


9/147

7

- Phi bnh kh nn cch xa ch un nng hoc ni gy ra ting ng mnh. Bo

v chng trnh tip xc vi nh sng mt tri.

- Khi di chuyn cc bnh kh, phi dng xe hay cng, khng c vc trn vai.

- Tt c cc bnh kh u phi c lp p k v van iu chnh iu chnh khkhi ly ra.

- Trc khi lm vic vi bnh kh nn phi xem mu c trng cho loi kh dng vnhn cho chc chn, t bnh ch n nh, kim tra van v p k, dy dn kh vomy phn ng.

Hnh 1. 2. Mt s dng c phc v cho an ton trong phng th nghim

(1. Tp d PVC, 2. Gi li inox dng cha dng c thy tinh b v, 3. Rnh kp

bng cao su, 4. Tm chn bng thy tinh acrylic, 5.6.7.8. Gng tay, 9. Tm bo vphn mt, 10.11.12.13. Knh bo v mt)

1.7.Quy tc lm vic vi p sut cao- Nu tin hnh phn ng nhit cao hn nhit si ca cu t c trong h

hay cn phi c nng cao ca cc cht kh th phi tin hnh phn ng trong nhngh kn di p sut cao. Vi mt lng nh cht v p sut khng cao th dng ng

hn kn, cn p sut cao th dng ni hp kim loi.

- Trc khi lm vic, cn phi bit p sut hi ca dung mi dng, nh gi p suttrong mao qun trong thi gian phn ng cng vi cc cht to thnh.

Khi lm vic vi ni hp, phi tun theo quy tc s dng ni hp trong phng thnghim.

1.8.Phng php cp cu s b- Khi bng nhit, bi ngay dung dch KMnO4long hay ancol etylic vo ch bng,

sau bi glixerin hoc m vazlin vo vt thng.

- Khi b bng axit, ra ch b bng nhiu ln bng nc ri bng dung dchNaHCO33% hay dung dch NaOH 3%.

- Khi b bng kim c, ra ch b bng nhiu ln bng nc, ri bng axit axeticlong hay dung dch axit boric 1%.

http://hoahocsp.tk


10/147

8

- Khi b bng brom, ra nhiu ln bng ancol etylic hay bng benzen, ri bng

dung dch natri thiosunfat 10%, sau bi m vazlin vo ch b bng.

- Khi b bng phenol, ra nhiu ln bng glixerin cho ti khi mu da tr li bnh

thng, ri bng nc, sau bng ch bng bng bng tm glixerin.

- Khi ri cht hu c trn da, trong a s trng hp ra bng nc khng c tc

dng, th ra bng dung mi thch hp (ancol etylic, benzen,...). Cn ra nhanh v vilng ln dung mi v dung mi d lm thm nhp cht c hu c qua da nn trnh

to thnh dung dch m c cht hu c trn da.

- Khi ht phi nhiu cht kh clo hay brom, th ngi bng dung dch amoniac long

hay ancol ri i ra ch thong.

- Khi b u c bi ha cht, ung mt lng tng i nhiu nc, sau , nu b

u c bi axit th ung mt cc dung dch NaHCO32%, nu b u c bi kim thung mt cc dung dch axit axetic 2%.

- Khi b u c nng, a ngay ra ch thong, lm h hp nhn to v gi y bc s

hoc a i cp cu.

- Khi b thng bi thy tinh, gp ht cc mnh thy tinh ra khi vt thng, bicn iot 3%, ri bng vt thng li. Nu chy mu nhiu th ct gar ri a i bnh

x.

1.9.Phng php dp tt m chy- Trng hp cc cht lng b chy, phi tt ht in hay n ph ngn la bng

khn mt, hay khn aming, chn hay ct hoc bnh kh CO2.

- Nu cht chy tan trong nc (ancol, axeton,...) th dp tt bng nc. Nu cht

chy khng tan trong nc (ete, benzen,...) th khng dng nc m dng ct hay bnhcu ha.

- Khi qun o b chy, khng chy m di ngay nc vo ch chy hay nm ln rasn nh p ch chy xung sn nh hay ph khn vo ch chy. Khi o chong b chyth ci ngay o chong ra.

- Khi c m chy ln, phi gi ngay trc nht ca c quan phng chy cha chy.

1.10.Gii thiu mt s dng c trong phng th nghim ha hu c1.10.1.Bnh cu: C nhiu loi bnh cu thy tinh vi nhiu kiu dng khc nhau:bnh cu y trn, y bng, bnh hnh qu l, bnh c ngn, bnh c di, bnh c

nhnh, bnh khng nhnh, bnh 1 c, 2 c, 3 c,... vi cc dung tch khc nhau tythuc vo mc ch s dng.

http://hoahocsp.tk


11/147


12/147

10

Hnh 1. 4. Cc loi bnh nn

1.10.3.Bnh Bunzen:dng lm bnh lc p sut thp, c th thay bng ng nghimc nhnh khi lm lng nh.

Hnh 1. 5. Cc loi bnh Bunzen

1.10.4.Ci chy:

Ci s Ci chy Ci chy m no

Hnh 1. 6. Cc loi ci chy s, , m no

http://hoahocsp.tk


13/147

11

1.10.5.Cc (Bese):dng lm cc bnh h tr hoc tin hnh cc phn ng ngin nhit thp hn 100oC.

Hnh 1. 7. Cc thy tinh

1.10.6.Gi st, vng st, kha st v kp st

Vng st

Kp st

Gi, kp v kha st Kha nha Kha st

Hnh 1. 8. Gi st, kha st , kp st v vng st

1.10.7.L ng ha cht

L c nt nhm L c ng ht L m vt (l nh git)

Hnh 1. 9. Mt s l ng ha cht

http://hoahocsp.tk


14/147

12

1.10.8.ng ni:c nhiu loi khc nhau, dng ni cc b phn ca h thng phnng. Chng c lp ghp qua nt nhm hoc qua nt cao su hay ng cao su.

Hnh 1. 10. Mt s loi ng ni c nt nhm

1.10.9.ng sinh hn:dng lm lnh hay ngng t hi khi tin hnh phn ng haykhi chng ct. Ty theo cch thc tin hnh th nghim v bn cht ca cc cht thnghim m chn v lp rp h thng ng sinh hn khc nhau. C cc loi ng sinh hn

sau.

(a) (b) (c) (d) (e) (f)

Hnh 1. 11. Cc loi ng sinh hn

(Sinh hn khng kh: (a)

Sinh hn nc: (b) sinh hn bu, (c) sinh hn thng, (d)(e)(f) sinh hn xon)

Ty theo mc nh s dng m lp ng sinh hn, nu ngng t hi tr li bnh phn

ng th lp h thng sinh hn ngc hay sinh hn hi lu lp thng ng (lp ngc)v thng dng cc loi sinh hn xon, bu. Nu ngng t hi ra bnh hng th lp hthng sinh hn xui (lp xui) v thng dng ng sinh hn thng.

http://hoahocsp.tk


15/147

13

1.10.10.Pipet (ng ht):Dng xc nh chnh xc th tch cht lng cn ly, cnhiu loi pipet vi dung tch khc nhau.

a. b. c.

d. e.

Hnh 1. 12. Mt s loi pipet(a. thng thng, b. pipet microlit, c. pipet ly NH3, d. bp cao su, e. pipet hin i)

1.10.11.Bnh lm kh

Hnh 1. 13. Bnh lm kh

http://hoahocsp.tk


16/147


17/147

15

Hnh 1. 16. Cc loi phu nh git

Hnh 1. 17. Cc loi phu chit

1.10.15.Phu lc: c nhiu loi phu khc nhau v hnh dng v kch thc. Phudng sang ly ha cht hoc lc.

Hnh 1. 18. Cc loi phu thng thng

Cc loi phu lc xp p sut thng v p sut thp Phu Bucne

Hnh 1. 19. Cc loi phu lc p sut thng v p sut thp

http://hoahocsp.tk


18/147

16

1.10.16.My khuy v que khuyKhi tin hnh phn ng vi cc h khng ha tan vo nhau h phn ng nng

u v tng kh nng tip xc cn phi khuy lin tc. khuy, ngi ta dng mykhuy. My khuy c th l mt m t quay gn vi que khuy hoc my khuy t.

My khuy c gn que khuy M t khuy Que khuy

My khuy t c bp un nng My lc kt hp un nngHnh 1. 20. Cc loi my khuy, my lc c v khng c gia nhit

1.10.17.n cn, n kh v bp un nng: l cc dng c dng un nng

n cn Tim n cn n kh butan

http://hoahocsp.tk


19/147

17

n kh king ba chnHnh 1. 21. n cn, n kh v king ba chn

1.10.18.Bp in v bp cch thy

Bp in un nng bnh cu y trn Bp in un nng cc thy tinh

Bp in un nng trc tip Bp un nng cch thy

Hnh 1. 22. Cc loi bp in v bp cch thy

1.10.19.L nung v t sy

L nungT sy p sut thng hoc p sut thp

Hnh 1. 23. L nung v t sy

http://hoahocsp.tk


20/147

18

1.10.20.Cn

Cn mt a v hai a k thut

Cn in t k thut Cn phn tch

Hnh 1. 24. Cc loi cn

1.10.21.Bm ht chn khng

Hnh 1. 25. Mt s loi bm ht chn khng v du my bm

Hnh 1. 26. Dng c to p sut thp bng dng nc

http://hoahocsp.tk


21/147

19

1.10.22.p k:dng o p sut kh.

Hnh 1. 27. Mt s loi p k

1.10.23.Mt s h thng dng c dng trong tng hp hu c1.10.23.1.H thng sinh hn hi lu (sinh hn nc lp ngc)

(a) (b) (c)

Hnh 1. 28. H thng tng hp c sinh hn hi lu lm lnh bng nc

Hnh (a): 1: bnh phn ng, 2: phu nh git, 3: sinh hn xon, 4: nhit k

Hnh (b): 1: bnh phn ng, 2: phu nh git, 3: b phn lp kn que khuy,

4: m t, 5: sinh hn xon, 6: que khuy

Hnh (c): 1: bnh phn ng, 2: dng c tch nc, 3: sinh hn xon

http://hoahocsp.tk


22/147

20

1.10.23.2.H thng sinh hn xui (sinh hn nc lp xui)

Hnh 1. 29. H thng tng hp vi sinh hn lm lnh bng nc lp xui

(1: bnh phn ng, 2: phu nh git, 3: nhit k, 4: sinh hn thng,

5: ng ni cong, 6: bnh hng)

Hnh 1. 30. H thng tng hp c chng ct phn on(1: bnh phn ng, 2: ct chng ct phn on, 3: nhit k, 4: sinh hn thng,

5: ng ni cong, 6: bnh hng)

Hnh 1. 31. H thng tng hp p sut thp c lp sinh hn xui

(1: bnh phn ng, 2: phu nh git, 3: nhit k, 4: sinh hn thng, 5: ng ni,

6: bnh hng, 7: van thng vi kh quyn, 8: ng ch T, 9: bnh bo him)

http://hoahocsp.tk


23/147

21

1.10.23.3.Mt s h thng dng c thc t

Hnh 1. 32. H thng tng hp vi sinh hn lp ngc

Hnh 1. 33. H thng tng hp vi sinh hn lp xui

1.10.23.4.Mt s b dng c th nghim hin i

Hnh 1. 34. Cc dng my chng ct-quay hin i

http://hoahocsp.tk


24/147


25/147

23

Chng 2 NHNG K NNG TH NGHIM CN THIT

2.1. Ra v lm kh dng c

m bo tnh trung thc v chnh xc trong cc th nghim, th cc dng c thnghim phi c sch v kh. C nhiu phng php ra dng c ty thuc vo bncht ca cht bn bm trn n.

-Nu dng c bn khng phi do nha, m v cc cht khng tan trong nc thra bng nc nng v dng chi lng.

-Nu cht bn l m th ra bng x phng v nc nng.

-i vi cc cht bn kh ra, dng hn hp sunfocromic, dung dch kalipemangat, hn hp HCl-H2O2-H2SO4, dung dch kim c. Hn hp sunfocromic gm5% K2Cr2O7nghin nh ha tan trong dung dch axit sunfuric m c l cht oxi ha

mnh, dng ra cc ha cht nha v cc cht khng tan trong nc, khng dng ra cc cht du m v cc mui ca bari. Tt nht l dng dung dch nhit 40- 50oC. Sau khi ra xong bng hn hp ny, ra li bng nc nng nhiu ln. Dung

dch kali pemanganat 5% 50 - 60oC cng l cht oxi ha mnh dng ra dng ctuy nhin kh nng oxi ha khng bng hn hp trn. Sau khi ra bng dung dch kalipemanganat trng bnh bng dung dch NaHSO4, FeSO4hay axit oxalic 5%. Hn hphai th tch bng nhau ca axit clohiric hay axit axetic v axit H 2SO45% 30 - 40

oCcng ty c cc cht bn khng tan trong nc.

-ng sinh hn bn v oxit st th ra bng axit HCl, axit H 2SO4. Sau khi ra dngc xong, trng bng nc ct, p vo gi cho kh ngoi khng kh ri sau cho vo

t sy nhit 80 - 100oC sy kh. Nu khng c t sy th lm kh bng cch htrn ngn la v xoay u dng c v phi ngui t t trnh ngng t hi nc tr

li. Tt nht trc khi sy, trng trc dng c bng mt lng nh axeton hoc ancoletylic khan loi bt nc.

2.2. Lc v khuyKhi tin hnh th nghim ha tan hay phn ng vi cc cht khc pha nhau ch yu

l cht rn v cht lng th cn phi thc hin lc hay khuy.

Khi thc hin th nghim trong bnh h vi lng nh cht v phn ng xy ranhanh th c th lc.

Khi thc hin phn ng vi thi gian lu v yu cu cn phi lc, th phi dng

my lc hay my khuy. My khuy c th l mt m t quay c lp que khuy haymy khuy bng t trng (my khuy t). Khi cn un nng v i hi h thng knth c th dng my khuy t c bp un nng nhng thit b ny thng c hn ch lun nng trong khong nhit khng cao lm. Do cn phi lp my khuy c vi

b phn lm kn tip ni gi que khuy bnh phn ng v m t quay. Sau y l mts b phn tip ni ny.

http://hoahocsp.tk


26/147

24

.

Hnh 2. 1. Cc b phn lm kn que khuy

2.3. Gn, p, lc v li tm

Khi tch cht rn ra khi dung mi, trong trng hp n gin nht, ngi ta dngphng php gn. Bng cch cht rn lng thnh kt ta sau tin hnh gn.

Thng thng tch cht rn ra khi cht lng ngi ta dng phng php lc.

Lc l cho cht lng i qua mng lc. Mng lc c th l giy lc vi mn khc

nhau, vi lc, bng, c th l thy tinh xp vi cc kch c khc nhau.

Lc p sut thng: xp giy lc sau cho vo phu lc v tin hnh lc psut bnh thng.

Ch : khi dung dch lc vo phu lc phi cn thn v t t theo a thytinh trnh lm rch giy lc.

Cch xp giy lc v thao tc lc nh hnh 2.2.

Hnh 2. 2. Cch xp giy lc v cch lc p sut thng

Mt s cc phu lc thng, phu Bucne, phu thng lc nng, phu xp lcnng, phu Bucne lc nng, phu xp lc lnh, bnh Bunzen dng cho lc di p sutthp.

http://hoahocsp.tk


27/147

25

Hnh 2. 3. Mt s loi phu lc

H thng lc di p sut thp lng nh dng phu xp, hoc phu Bucne: Khi

lc bng phu Bucne, cn phi chn giy lc hoc ct giy lc va vi vng trn bn

trong ca phu. Sau rp h thng nh hnh 2.4, m my bm ht nh p st giylc vo phu, hoc c th dng mt t dung mi tm t giy cho giy lc bm chtvo phu. Cho cht vo phu v m my bm ht p sut va phi n khi ht dung

dch; tc my bm, cho dch ra ngm ht tinh th, m my ht n kh, dng ntthy tinh bng nn kh tinh th.

Hnh 2. 4. H thng lc di p sut thp dng phu xp, hoc phu Bucne

2.4. un nng v lm lnh

2.4.1. un nng

un nng xc tin phn ng, tch v tinh ch cc cht cng nh khi xc nhcc hng s vt l.

Trong phng th nghim, cc dng c thng dng un nng l: n cn, nkh, bp in, bp cch thy, bp cch ct, bp cch du, hi nc, t sy, l nung,...

http://hoahocsp.tk


28/147

26

-Khi un nng bng ngn la, khng un nng mt ch ca bnh m phi h u

thnh bnh. Phng php ny ch dng cho cc dng c chu nhit.

-Nu cn un nng nhit thp hn 100oC th dng bp cch thy hay bp cch

khng kh, nu cao hn 100oC th dng bp in trn c li aming hay dng bpcch ct, cch du, bp glixerin, hay parafin ty thuc vo nhit cn un. nhit

200

o

C dng bp parafin hay glixerin, 220

o

C dng bp cch du, t 250 - 300

o

Cdng axit H2SO4m c, 400 - 500oC dng bp cch mui nh hn hp NaNO3

(48,7%) v KNO3(51,3%).

-Khi un nng bng bp cch cht lng, phi cho mc cht lng ngoi cao hn

cht lng trong bnh v gi nhit ca bp cao hn nhit phn ng khong 30 -40oC.

-Nu un nng nhit cao hn nhit si th phi thm bt hay ng maoqun hn kn mt u u h nhng vo trong cht lng. Ch khng cho bt vo

bnh trong lc ang si v s lm cho cht lng trong bnh si tro ln, ch cho lc bnh

ang ngui. Nu ang un nng m dng li th phi thay bt mi v bt c mt tc dng.

2.4.2. Lm lnh

Khi tin hnh cc phn ng pht nhit m lng nhit lm thay i hng phnng, hoc mun lm ngui bt bnh hay tin hnh cc phn ng nhit thp th tin

hnh lm lnh. Ty theo khong nhit cn lm lnh m s dng cc cht lm lnhkhc nhau.

- Nu lm lnh trong khong nhit khng thp lm th s dng nc lnhhoc lnh.

- Nu mun lm lnh nhit thp hn 0oC th dng nc nghin nh trn vimui v c. Gi tr nhit ty thuc vo bn cht ca cc mui cho bng 2.

Bng 2. Bng hn hp sinh hn ca nc vi mui v c

Lng tng i (gam)Mui

Nc Mui

Gii hn thp ca nhit

, oC

NaCl 100 33 -21,5

KCl 100 30 -11

NH4Cl 100 25 -15

NH4NO3 100 50 -17

NaNO3 100 50 -18

NH4Cl + NaNO3 100 13 - 38 -31

http://hoahocsp.tk


29/147

27

49 100 -19,5

61 100 -39

CaCl2.6H2O

70 100 -54,9

- Mun lm lnh nhit thp hn th dng khng kh lng hay nit lng,... cth lm lnh n -180oC.

- Trong phng th nghim, thng dng t lnh gi nhit n -5oC hoc ccthit b lm lnh ring khc.

2.5. C cn hay cho bay hi dung mi

C cn hay cho bay hi dung mi l loi bt dung mi ra khi dung dch hay lmtng nng ca cht tan trong dung dch. Phng php thc hin c khi tnh bay

hi ca dung mi phi khc vi tnh bay hi ca cht tan (ch yu l nh hn), s khcnhau cng ln th s hao ht cht tan cng nh.

2.6. Lm kh v cht lm kh

Lm kh l qu trnh loi tr cc cht ph l cht lng hay hi nc ra khi chtnghin cu, thng l loi nc v dung mi hu c. Cht nghin cu c th l cht

rn, lng hay hn hp.

Mt cht lm kh c gi l tt khi cng lm kh ca n mnh v kh nng

lm kh ca n ln

2.6.1. Lm kh

2.6.1.1. Lm kh cht rn

Qu trnh lm kh cht rn da trn s bay hi nc hay dung mi nhit thng, khi un nng hay nhit thp hn nhit ng c ca nc hay dungmi.

Cc cht rn khng ht nc c th lm kh ngay trn giy lc trong khngkh, hoc lm kh ngay trn phu xp c gn h thng ht khng kh (ging lc chn

khng).

Cc cht bn vi nhit, khng bay hi nhit thng c th lm kh trong t

sy nhit thch hp nhng phi thp hn nhit nng chy ca chng. Hoc c

th lm kh trong bnh lm kh, pha di bnh c cht lm kh.

http://hoahocsp.tk


30/147

28

Bnh lm kh p sut thng Bnh lm kh chn khng

Hnh 2. 5. Cc loi bnh lm kh

Hnh 2. 6. M t bnh lm kh p sut thng

(1:ni cha cht lm kh, 2: tm s c khoan l, 3: ni cht cn lm kh)

Cc cht khng bn vi nhit, lm kh th cho vo bnh lm kh c h thng htchn khng v c cht lm kh, hoc c th cho vo t lm kh chn khng.

Hnh 2. 7. Cc loi T sy lm kh p sut thng hoc trong chn khng

http://hoahocsp.tk


31/147

29

2.6.1.2. Lm kh cht lng

Thng thng cho cht lm kh vo trong cht lng cn lm kh v thng xuynlc cho ti khi ht tc dng ca cht lm kh.

Cc cht lm kh phi tha mn iu kin:

- Khng tc dng ha hc vi cht cn lm kh.

- Khng c kh nng t xc tc cc qu trnh t oxy ha, trng hp hay ngng t.- Khng ha tan nhiu trong cht cn lm kh

- C tc dng lm kh nhanh, r v sn c.

2.6.1.3. Lm kh cht kh

Cht kh thng c lm kh bng cch cho i qua ct hay cha cht lm kh.Trong phng th nghim, thng lm kh cht kh bng cch cho kh cn lm kh i

qua bnh ra kh cha cht lm kh.

Bnh ng lnh Ct lm kh Bnh ra kh

Hnh 2. 8. H thng lm kh cht kh

2.6.2. Cc cht lm kh

Cc cht lm kh c chia ra lm 3 loi:

- Cht lm kh ho nc to thnh hirat: l cc mui khan hay cc hirat thp

chuyn thnh cc hirat cao. Cc cht loi ny thng dng l: CaCl2, MgSO4,Na2SO4, K2CO3, CuSO4, H2SO4c, KOH, NaOH,

- Cht lm kh c tc dng vi nc do phn ng ha hc: loi ny thng dng l

cc oxit kim loi, hay cc oxit axit, hoc cc kim loi mnh nh: CaO, BaO, P2O5,

Na, K, Ca,

- Cht lm kh lin kt vi nc bng lc hp ph: cc cht loi ny thng dng:silicagel, zeolit,

http://hoahocsp.tk


32/147


33/147

31

loi b peoxit: lc ete vi dung dch sunfat trong 3 ngy, lc, lm kh bng

CaCl2ri ct, hoc lc vi dung dch KMnO4ri bng dung dch kim 5%, ra bngnc, lm kh bng CaCl2v ct.

Ete c tinh ch bng cch lc nhiu ln vi dung dch CaCl2c, yn tronghai ngy trn CaCl2, lc, lm kh bng Na v chng ct trn Na. Ete thu c cha

trong bnh cha mt t Na.2.7.6. Axeton (CH3COCH3):Axeton l cht bay hi mnh, si 55,2

oC, thng cha

mt lng nh nc, ancol v axit axetic. Axeton c tinh ch bng KMnO 4 trncch thy trong 5-6 gi ri ct axeton ra, lm kh bng CaCl 2trong 5 gi nhit

si sau chng ct nhit 52,2oC. Axeton l cht d chy, c tc dng c kchthch ng h hp.

2.7.7. Ancol etylic (C2H5OH):Ancol etylic si nhit 78oC, c kh nng ha tan

vi nhiu dung mi v ha tan khng gii hn vi nc. Cn tuyt i k thut cha

lng nh benzen v nc. Trong phng th nghim cn cn tuyt i cao hn phi

tinh ch bng cch un ancol 95% vi CaO hay BaO, CuSO4khan trn bp cch thytrong 6 gi, ct ancol ra s thu c ancol 99,5% . Tip tc tinh ch ancol 99,5% viNa hay Mg, thng dng Mg.

Trong bnh cu c lp ng sinh hn ngc, cho 5gam si Mg, thm 50-75ml ancol99,5% v 0,5 g I2. un nng hn hp cho ti khi phn ng pht nhit, sau un tip

cho ha tan nt Mg. Cho thm 900ml ancol 99,5%, un nng trong 30 pht vi ngsinh hn ngc c lp ng CaCl2 trnh hi nc thm nhp vo, sau ct thng

(loi mt t phn u), thu ly ancol tuyt i. Phn ng xy ra nh sau:

Mg + 2C2H5OH H2 + Mg(OC2H5)2Mg(OC2H5)2 + 2H2O Mg(OH)2 + 2C2H5OH

Cn tuyt i rt ho nc v th phi gi trong bnh c nt kn. Ancol etylic ctnh lm m, khi tc dng lu s lm tn thng ti h c tim v h tiu ha.

2.8. Cch x l ha cht d hay ph thi

- Nhng bnh thy tinh v hay nhng vt c u nhn, khng c b vo thngrc hay thng ng giy m b vo nhng thng ring.

- Nhng cht ph thi c v d chy cn li sau phn ng, khng c vo

thng rc hay ni ra, cn phi kh c chng bng x l ha hc hay t chy nhng ch ring bit ngoi phm vi phng th nghim

- Khi nhng cht d chy hay nhng cht c tnh n mn khc trn ln vi ncvo ni ra th phi cho dng nc chy tht mnh.

- Natri, kali d phi hu bng cch ha tan vi mt lng nh ancol v phi eoknh bo him.

http://hoahocsp.tk


34/147

32

2.9. Cch vit tng trnh (bo co) bi th nghim hu c

Sau khi lm th nghim xong, sinh vin phi vit tng trnh kt qu thc hnh. Bitng trnh cn vit ngn gn cho ngi c c th d dng theo di v hiu c

mc ch, i tng nghin cu, phng php s dng, iu kin th nghim v ktqu t c.

Mu bi tng trnh gm nhng phn sau:- Tn th nghim

- Mc ch th nghim: Nu r yu cu v ni dung v nhng k nng phi tc.

- Nguyn tc: M t tm tc nguyn tc ca phng php thc nghim, khngtrnh by di dng v l thuyt hoc qu chi tit v cch tin hnh v nhng iu

sn c trong gio trnh thc hnh. Nu c s thay i thit b s dng, i tngnghin cu, trnh t th nghim so vi gio trnh ny cn ghi r.

- Cc s liu thc nghim

- Cc kt qu: Da trn cc s liu thc nghim thu c tnh ton kt qu ara di dng bng s, th.

- Bn lun: a ra cc phng php tnh ton, tnh sai s, tm hiu nhng nguynnhn sai s v ngha ca cc kt qu nhn c (cch lp bng, v th, tnh sai sc nu trong phn ph lc).

- Cu hi: Sinh vin phi tr li v gii p tt c cc cu hi v bi tp a ratrong bi th nghim bao gm cc cu hi v bi tp trc khi n phng th nghim vsau khi lm th nghim.

V thi gian lm vic phng th nghim c hn nn hu ht cc phn ca bitng trnh sinh vin phi vit nh. Phn (1), (2), (3)sinh vin phi chun b trc

khi n phng th nghim. Trong thi gian lm th nghim ch c th hon thnh phn

(4): ghi chp cc s liu thc nghim vo v. Cc phn (5), (6), (7) s phi hon thnh nh, sau khi lm th nghim xong.

http://hoahocsp.tk


35/147

33

Chng 3 CC PHNG PHP TCH BIT

V TINH CH HP CHT HU C

3.1. Phng php chng ct

Chng ct l qu trnh chuyn cht lng thnh hi ri ngng t thnh lng. chuyn cht lng thnh hi, tin hnh un si cht lng . Cht lng si khi p sut

hi ca n bng p sut bn ngoi. Khi p sut bn ngoi gim th nhit si ca chtgim. Vi mt cht tinh khit th nhit si khng i trong qu trnh un, nukhng c hin tng hi qu nhit do un mnh.

Nu nhit si ca cht thp hn nhit cht b phn hy th c th tin hnh

chng ct p sut thng. Cn nu nhit si ca cht cao hn nhit phn hyth phi tin hnh chng ct p sut thp.

Phng php chng ct thng dng tch bit (tinh ch) cc cht c nhit sikhc nhau ra khi hn hp ca n. C nhiu phng php chng ct khc nhau tythuc vo tnh cht ca hn hp cht lng.

- Vi cc cht c nhit si xa nhau thng chn phng php ct n hay ct

thng.

- Vi cc cht c nhit si gn nhau thng chn phng php chng ct phn

on.

- Phng php chng ct li cun hi nc dng tch bit cc cht trong hn

hp, trong c mt cht khng tan trong nc v d bay hi vi hi nc. Thngthng phng php ny c la chn khi tha mn cc iu kin trn v khng thc

hin c vi hai phng php trn.

Cc phng php chng ct trn c th tin hnh p sut bnh thng hoc psut thp ty vo c im tnh cht ca hn hp chng ct.

Dng c dng chuyn t dng hi sang dng lng trong qu trnh chng ct

c gi l ng sinh hn. C nhiu loi ng sinh hn: ng sinh hn khng kh, ngsinh hn nc; ng sinh hn thng, xon, bu,... ty vo bn cht ca cc cht v ty

vo mc ch s dng. Vi cht lng si nhit thp hn 80oC th dng ng sinhhn nc, nu cao hn 150oC th dng sinh hn khng kh, cn trong gii hn 200-300oC th hng trc tip nhnh bnh ct.

3.1.1. Chng ct thng (chng ct n gin, chng ct n)

Chng ct n gin p sut thng dng tch bit cht bn khi un nng vthc t khng b phn hy nhit si. Phng php ny thng dng vi cc cht

c nhit si cao hn 40oC v thp hn 160oC v nhng cht lng si thp hn 40oCs mt i nhiu sau khi chng ct nn khng c hiu qu.

Nu chng ct s dng ng sinh hn, th cc ng sinh hn ny thng c lpxui cht ngng t thu c bnh hng. Tc ct thng t 1-2 git cht lngri vo bnh hng trong mt giy. cht lng si u v trnh hin tng qu la s

http://hoahocsp.tk


36/147

34

khng c hin tng si vi biu hin cc ht cht lng chuyn ng trn b mt cht

lng, dn n hin tng thnh thong cht lng si tro mnh v trn sang bnh hng,cn phi cho vo bnh ct mt t bt, hay ng mao qun hn kn mt u vo ngay

khi bt u un nng.

Ch khng c cho bt vo bnh ct khi ang si.

Hnh 3. 1. H thng chng ct n gin p sut thng

(1: bnh cha mu chng ct, 2: nhit k, 3: ng sinh hn lp xui, 4: ng ni cong, 5:

bnh hng)

Hnh 3. 2. H thng chng ct n gin p sut thp

(1: bnh cha mu chng ct, 2: ng mao qun, 3: van, 4: nhit k, 5: ng sinh hn

lp xui, 6: ng ni cong, 7: bnh hng, 8: van thng vi p sut kh quyn, 9: ng chT, 10: bnh bo him, 11: p k)

http://hoahocsp.tk


37/147

35

Hnh 3. 3. H thng chng ct n gin p sut thng trong phng th nghim

Hnh 3. 4. H thng chng ct hin i

3.1.2. Chng ct phn on

Chng ct phn on dng tch bit hn hp cc cht lng ha tan vo nhau. tch cc cht khc nhau khi hn hp cht lng c th dng phng php

chng ct thng nhiu ln thng gi l chng ct thun dng. Tuy nhin tng

hiu sut chng ct v gim s ln chng ct, ngi ta dng ct ct phn on.

Bn cht tc dng ca ct ct phn on l ngng t tng phn hn hp hi v cho

bay hi tng phn cht ngng t li mt cch lin tc. Hi bay ln ct ct phn oncng cao s cng giu cu t c nhit si thp, cn cht lng chy tr li vo bnh

s giu cu t c nhit si cao.

Cu to ca ct ct m bo tip xc tt gia cht lng chy xung v hi i ln

trn, nn gi l chng ct ngc dng. Trong ct ct, nu s mt hay a cng nhiuth s tch bit cng hon ton hn nhng tc ct cng nh, v mi mt hay a ctc dng nh mt ln ct thng.

http://hoahocsp.tk


38/147

36

Hnh 3. 5. Mt s dng ct chng ct phn on

Hnh 3. 6. H thng dng c chng ct phn on

(1: bnh cha mu chng ct, 2: ct ct phn on, 3: nhit k, 4: ng sinh hn lpxui, 5: ng ni cong, 6: bnh hng)

3.1.3. Chng ct li cun hi nc

Hnh 3. 7. H thng dng c chng ct li cun hi nc

(1: ng mao qun, 2: bnh un nc, 3: ng thy tinh quan st mc nc trong bnh,4: ng ch T, 5: van thng vi p sut kh quyn, 6:nhit k, 7: bnh cha mu, 8: ng

sinh hn, 9: ng ni cong, 10: bnh hng)

http://hoahocsp.tk


39/147

37

Hnh 3. 8. H thng chng ct phn on vi 4 im xc nh nhit 3.2. Phng php kt tinh (phng php kt tinh li)

Kt tinh l qu trnh hnh thnh v pht trin ca tinh th t tng nng chy, dung

dch hay kh.

Phng php kt tinh li l phng php tinh ch quan trng da trn tnh bo ha

ca cht rn cn tinh ch khi un nng trong dung mi thch hp, loi b cht ph vcht kt tinh tr li khi lm lnh.

Qu trnh kt tinh li gm cc giai on sau:

- Ha tan mu cht rn khng tinh khit trong dung mi thch hp- Lc nng dung dch trn loi b cht ph khng tan

- Lm lnh dung dch hoc ui bt dung mi to dung dch bo ha v gymm kt tinh

- Lm kh tinh th.

Quy trnh ny c th lm li nhiu ln thu c cht tinh khit.

http://hoahocsp.tk


40/147


41/147

39

(a) (b) (c)

H thng chit lin tc cht lng vi cht lng H thng chit Soxlet

Hnh 3. 9. H thng chit lin tc

(Hnh (a): h thng chit cht lng vi dung mi c t khi cao

Hnh (b): h thng chit cht lng vi dung mi c t khi thp

Hnh (c): h thng chit cht lng vi cht rn)

Dng c chit rn Dng c chit lng

Hnh 3. 10. H thng chit rn v lng

3.4. Phng php thng hoa

Thng hoa l qu trnh lm bay hi cht rn thnh hi ri ngng t li thnh trngthi rn, khng qua trng thi lng.

http://hoahocsp.tk


42/147

40

Nhng cht chuyn t trng thi rn sang trng thi kh m khng qua trng thi

lng gi l cht thng hoa.

S thng hoa xy ra nhit thp hn nhit nng chy v nhit si.

Phng php thng hoa c u im hn cc phng php khc l thu c chttinh khit hn v c th dng mt lng nh cht. Ngc li phng php ny cng c

nhc im l cc cht bn phi c tnh bay hi khc nhiu so vi cht tinh ch, qutrnh thng hoa thng chm v hao ph nhiu cht hn cc phng php khc.

Tc thng hoa t l thun vi p sut hi ca cht nhit xc nh, t l vi ln b mt cht bay hi v t l nghch vi p sut trong bnh.

Phng php tin hnh thng hoa p sut thng:

Vi dng c n gin lng nh l cho cht cn thng hoa vo bt s, ph bng

giy lc c chc thng nhiu l nh ri y bt bng phu thy tinh c bc giy tmt hay vi t bn ngoi, c y cung phu bng mt t bng. Sau un nng bts trn ngn la n cn hay trn bp in qua li aming hay trn bp cch ct mt

cch cn thn v nu un nng qu s phn hy cht thng hoa. Vi lng ln hn cth lp rp dng c theo hnh sau.

Nhng cht khng hoc kh thng hoa p sut thng th c th thng hoa p

sut thp bng cc dng c nh hnh sau.

Dng c thng hoa p sut thng Dng c thng hoa p sut thp

H thng thng hoa p sut thp lng nh

Hnh 3. 11. Cc h thng thng hoa

http://hoahocsp.tk


43/147

41

3.5. Phng php sc k

Phng php sc k dng tch bit mt lng cht gn ging nhau v thnhphn v tnh cht. Dng tinh ch cc cht c nhit si cao v khng bn vi

nhit, hoc tch bit cc cht t tinh du, cc cht mu t nhin, cc aminoaxit,...hoc xc nh tnh ng nht v tinh khit ca cht.

C nhiu phng php sc k: sc k phn b, sc k hp ph v sc k trao i ion,hoc c th phn loi phng php sc k nh sau: sc k ct, sc k lp mng, sc k

giy,...

http://hoahocsp.tk


44/147

42

Chng 4 PHNG PHP XC NH CC HNG S VT L

CA CC HP CHT HU C

4.1. Xc nh nhit nng chy ca cht rn

Nhit nng chy ca mt cht ( ct ) l nhit ti pha rn v pha lng cn

bng nhau. Cc cht tinh khit c nhit nng chy xc nh, khong nhit t khibt u nng chy n khi nng chy hon ton thng ch khc nhau khong 0,5oC.

Nhit nng chy ca cht rn l nhit c c khi cht rn va nng chy

hon ton cho cht lng trong sut, sai s ca phng php ny l 0,5oC. Mt lng

nh tp cht cng lm thay i ng k nhit nng chy v khong nhit t lcbt u nng chy n khi nng chy hon ton thng rng.

Nh vy, c th xem nhit nng chy c trng cho tinh khit ca cht rnnghin cu. Nhng cng cn ch rng khi un nng nhiu hp cht hu c b phn

hy, hoc thng hoa.Trong phng th nghim, thng xc nh nhit nng chy ca cht hu c rn

trong ng mao qun. Cho cht rn cn o nhit nng chy vo trong ng mao qunvi tit din 0,8-1 mm, di 35-40 mm c bt kn mt u. a cht rn vo

c u cui ca ng mao qun cn phi th ri nhiu ln ng mao qun trong mtng thy tinh di 40-60 cm h c hai u c t thng ng vi mt bn (hnh (c)).

Nu cht d thng hoa th sau hn kn ng mao qun li.

(a) (b)

Hnh 4. 1. (a): ng cha cht lng (glixerol, hay H2SO4 m c,...) dng unnng chy cht nghin cu trong ng mao qun (b): ng cha ng mao qun

http://hoahocsp.tk


45/147

43

(c) (d)

Hnh 4. 2. (c): Cch cho mu o vo ng mao qun (1: ng thy tinh di 50-60cm; 2:

mu o; 3: ng mao qun)(d): Cch kp ng mao qun cha mu o vo nhit k (1:nhit k; 2: vng cao su; 3: ng mao qun cha mu o)

(a) (b) (c)

Hnh 4. 3. H thng o nhit nng chy n gin

C th s dng cc dng c n gin sn c trong phng th nghim to thit bo nhit nng chy nh hnh (c): gm bnh cu y trn cha cht lng unnng, ng nghim c gn nhit k c kp ng mao qun cha cht nghin cu.

Mun chnh xc hn ngi ta xc nh nhit nng chy bng my xc nh nhit nng chy hoc chnh xc hn na l o bng my xc nh nhit nng chy vi

phn (xc nh nhit nng chy trong knh hin vi).

http://hoahocsp.tk


46/147

44

Hnh 4. 4. My o nhit nng chy

4.2. Xc nh nhit si

Mt cht lng tinh khit c nhit si ( st ) xc nh mt p sut xc nh.

Ngi ta thng ly nhit chng ct ca cht lng lm nhit si. Phng phpny c sai s ln khi lp nhit k khng ng v tr, hoc un qu la lm cho hi qunhit.

H thng chng ct H thng xc nh vi lng nh

Hnh 4. 5. H thng xc nh nhit si

4.3. Xc nh t khi

T khi ca cht l t l ca khi lng (m) i vi th tch (V) ca cht

3m =V

http://hoahocsp.tk


47/147


48/147

46

Bnh o t khi T khi k

Hnh 4. 6. H thng o t khi

4.4. Xc nh nng sut quay cc

Hnh 4. 7. My o nng sut quay cc

Nhm xc nh kh nng hot ng quang hc ca cc cht hu c ngi ta onng sut quay cc ca chng. xc nh gi tr ny, ta dng my o nng sut quaycc.

http://hoahocsp.tk


49/147


50/147

48

Cu hi:

1. Nu nguyn tc phn tch nh tnh cc nguyn t trong hp cht hu c.

2. Nhng hin tng g xy ra trong hai ng nghim? Gii thch v vit ccphng trnh phn ng xy ra.

Th nghim 3.Xc nh nitHa cht: Ure khan, Na, dung dch FeSO4 1%, dung dch FeCl3 1%, dung dch

HCl c, dung dch HCl 10%, hn hp vi ti xt, C2H5OH 96o.

Dng c:ng nghim, a thu tinh.

Cch tin hnh th nghim:

a )Trng hp ring: Hp cht c N lin kt trc tipvi C v H

-Trn u khong 0,1 gam ur v 1 gam vi ti xtri cho vo ng nghim kh. un nng ng nghim. Nhnxt kt qu th nghim bng cc cch sau:

-Ngi mi kh thot ra ming ng nghim.-t mu qu tm t ln ming ng nghim.-a u thu tinh c tm dung dch axit HCl c vo

ming ng nghim.

b )Trng hp chung:-Ly khong 0,5 gam ur (hoc hp cht hu c khc c cha N nh anilin,

axetamit,) v chia thnh 2 phn bng nhau. Phn th nht c cho vo y ngnghim kh. Cho tip vo mt mu Na ( c co sch lp ngoi v p kh gia haimnh giy lc). Phn ur cn li cho tip vo ng nghim ph kn mu Na.

-un nng cn thn ng nghim trn n cn. ngui, nh t t vo ngnghim khong 1ml etanol khan phn hu Na cn d. Cho thm 2ml nc ct,khuy u, lc hn hp thu ly dung dch trong. Nh 2-3 git dung dch FeSO4 1%

v 1-2 git dung dch FeCl3 1% vo dung dch thu c. Axit ha hn hp bng vigit dung dch HCl 10% cho n khi xut hin kt ta mu xanh da tri.

http://hoahocsp.tk


51/147

49

Cu hi:

1. Hy gii thch cc kt qu th nghim cu a.

2. Vit cc phng trnh phn ng to ra kt ta xanh.

3. V sao phi dng axit HCl axit ha hn hp phn ng?

Th nghim 4.Xc nh lu hunhHa cht:Axit sunfanilic hoc thioure, anbumin (lng trng trng g), Na, etanol,

dung dch Pb(CH3COO)20,1N, dung dch NaOH 1N, dung dch HCl 10%.

Dng c:


a )Phng php 1:-Vi axit sunfanilic tin hnh th nghim nh trng hp chung trong th

nghim 3. Lc nhiu ln ly dung dch trong. Cho dung dch thu c lm hai phn

lm cc th nghim tip theo.

-Ly ng nghim khc c cha 0,5ml dung dch Pb(CH3COO)2, nh t t vo tng git dung dch NaOH cho n khi ha tan hon ton ch hidroxit.

-Rt t t dung dch mui ch va thu c vo dung dch lc trn (phn thnht).

-Quan st hin tng xy ra.-Nh t t dung dch HCl 10% vo phn th hai.-Nhn xt mi c trng ca kh thot ra.

b )Phng php 2:-Ly 2ml anbumin cho vo ng nghim, nh vo 0,5ml NaOH, lc u v

un nng nh ng nghim trn ngn la n cn (ng nghim 1).

-Chun b dung dch mui ch nh trn (ng nghim 2).-Rt t t ng nghim 1vo ng nghim 2, quan st hin tng xy ra.

http://hoahocsp.tk


52/147

50

Cu hi:

1. Nu cc hin tng xy ra th nghim trn

2. Gii thch bng phng trnh phn ng.

Th nghim 5.Xc nh halogenHa cht: Cloroform hoc tetracloruacacbon, dung dch AgNO3 1%, dung dch

NH3, etanol.

Dng c:Dy ng, phu thu tinh.


a )Phng php 1:-Ly si dy ng un thnh hnh l xo v buc

vo u a thu tinh.

-t dy ng trn ngn la n cn cho n khi khng cn ngn la mu xanhca tp cht.

-Nhng dy ng vo hp cht hu c c cha halogen, em t trn ngn lan cn. Quan st mu ca ngn la.

b )Phng php 2:-Ly mt mnh giy nh, tm etanol v

nh thm vi git hp cht hu c c chahalogen.

-Chun b mt phu thu tinh, nh vothnh pha trong ca phu my git dung dchAgNO3, p phu ln pha trn mnh giy, rit chy giy. Nhn xt hin tng xy ra trn

thnh phu.

-Nh vi git dung dch NH3ln thnh phu, tip tc theo di hin tng.Cu hi:

1. Gii thch cc hin tng xy ra phng php 1 v 2

2. Vit cc phng trnh phn ng xy ra.

http://hoahocsp.tk


53/147

51

Chng 2 HYDROCACBON NO, KHNG NO, THM

I. HYDROCACBON NO

Th nghim 1.iu ch v tnh cht ca metanHa cht: CH3COONa hoc CH3COOK, vi ti xt khan, nc brom bo ha,

dung dch KMnO4long, dung dch Na2CO35%.

Dng c:


a )iu ch v t chy metan:-Cho vo ng nghim kh c nt v ng dn kh cong

khong 4-5 gam hn hp CH3COONa khan v vi ti xt (theot l 1:2 v khi lng) c nghin nh v trn u trongci s.

-Kp ng nghim trn gi st v un nng trn ngn lan cn.

-t kh metan thot ra u ng dn kh, quan st mungn la.

-a np chn s chm vo ngn la metan ang chy,quan st mu sc ca np chn s trc v sau th nghim.

b )Tnh cht ca metan:-Chun b hai ng nghim: ng th nht cha 2ml nc brom, ng th hai cha

2ml KMnO4long v 1ml Na2CO35%.

-Dn kh metan thu c th nghim a ln lt vo hai ngnghim cha nc brom v KMnO4. Quan st mu ca dung dch.

Cu hi:

1. Vit cc phng trnh phn ng iu ch v t chy metan.

2. Ngn la khi metan chy c mu g? Mu sc trn np chns c thay i khng, gii thch?

3. Nu hin tng xy ra hai ng nghim cha nc brom v

KMnO4.-Ch :Dng CH3COOK l tt nht v CH4to ra nhanh, qu trnh phn ng m du

v hu nh khng c bt k sn phm ph no. Mc khc CH 3COOK l tinh th khanv thng khng cn lm kh.

CH3COONa l tinh th ngm nc (CH3COONa.3H2O) nn cn c lmkh.

http://hoahocsp.tk


54/147

52

Th nghim 2.Phn ng brom ho hydrocacbon noHa cht:n-hexan hoc hydrocacbon no, dung dch Br2trong CCl4, dung dch NH3

25%.

Dng c:


-Rt vo ng nghim kh khong 1ml hidrocacbon no, nh thm vi git dungdch Br2trong CCl4, lc nh hn hp phn ng, quan st mu ca dung dch brom.

-un hn hp trong ni nc nng, theo di kt qu th nghim bng cc cchsau:

Quan st mu ca dung dch Br2

a mu giy qu tm t vo ming ng nghim.

a u a thu tinh tm dung dch NH3 vo ming ng nghim.

Cu hi:

1. Nu hin tng xy ra khi cho brom tc dng vi hidrocacbon no iu kincha un nng v sau khi un nng?

2. Vit phng trnh phn ng xy ra.

Th nghim 3.Tc dng ca hidrocacbon no vi H2SO4 c, HNO3cHa cht:n-hexan, axit H2SO4c, axit HNO3c.

Dng c:


-Cho vo hai ng nghim kh mi ng 0,5ml n-hexan-Thm vo ng th nht 0,5ml H2SO4c, v ng th hai 0,5ml HNO3c.-Lc nh v quan st hn hp phn ng.

Cu hi:

1. Kt lun g c rt ra t th nghim trn.

II. HYDROCACBON KHNG NO

Th nghim 4.iu ch etylenHa cht:Etanol 96o, axit H2SO4c, vi ti xt,

Dng c:ng nghim, ng dn kh, ct sch.


-Cho 2ml etanol vo ng nghim kh, cn thn nh thm tng git 4ml H2SO4c ng thi lc u.

http://hoahocsp.tk


55/147

53

-Cho vi ht ct vo ng nghim, kp ng nghim vo gi, lp ng dn kh cni vi ng ng vi ti xt, un cn thn hn hpphn ng v khng cho hn hp tro sang ng

ng vi ti xt.

-t kh etylen u ng dn kh, nhn xtmu ngn la.

-a np chn s chm vo ngn la etylenang chy, quan st mu ca np chn s trc v

sau th nghim.

Cu hi:

1. Ti sao phi cho thm vi ht ct vo hn hp phn ng?

2. Ti sao phi ni ng dn kh vi ng ng vi ti xt?


4. Ti sao hn hp phn ng sau th nghim c mu en?

Th nghim 5.Phn ng cng v oxi ha ca etylen.Ha cht:Kh etylen, dung dch nc brom bo ha., dung dch KMnO42%, dung

dch Na2CO310%.

Dng c:


-Ly 3 ng nghim: ng th nht cha 1ml dung dch nc brom bo ho, ngth hai cha 2ml KMnO42%, ng th ba cha 2ml KMnO4v 0,5ml Na2CO310%.

-Dn kh etylen va iu ch th nghim 1 ln lt vo ba ng nghim. Quanst s bin i mu ca dung dch trong ba ng nghim .

Cu hi:

1. Mu ca dung dch trong ba ng nghim bin i nh th no. Vit phng trnh

phn ng.

2. Cho bit sn phm ph ng nghim 1.

http://hoahocsp.tk


56/147

54

Th nghim 6.iu ch axetylenHa cht:Canxi cacbua,

Dng c:ng dn kh, ng nghim.


-Cho vo ng nghim vi vin CaC2, rt nhanh khong 2mlnc vo ng nghim (hoc c th dng ng ht nh hnh v) vy nhanh bng nt c ng dn kh vi u vut nhn.

-t kh axetylen u ng dn kh. Nhn xt mu ngn la.-a np s chm vo ngn la, quan st mu ca np chn

s trc v sau th nghim.

Cu hi:

1. Vit phng trnh phn ng iu ch v t chy axetylen.

2. Kh sinh ra khi iu ch etylen c mi kh ngi. Gii thch.

Th nghim 7.Phn ng cng v oxi ha ca axetylenHa cht: Dung dch nc brom bo ho, dung dch KMnO4 1%, dung dch

Na2CO310%.

Dng c:


-Ly hai ng nghim: ng th nht cha 1ml dung dch nc brom bo ho, ngth hai cha 1ml KMnO41% v Na2CO310%.

-Dn kh axetylen vo hai ng nghim trn. Quan st mu ca dung dch.

Cu hi:

1. Nu hin tng ca phn ng


http://hoahocsp.tk


57/147

55

Th nghim 8.Phn ng to thnh bc axetiluaHa cht:dung dch AgNO31%, dung dch NH35%

Dng c:


-Cho 2ml dung dch AgNO31% vo ng nghim, nh thm tng git dung dchNH35% cho n khi ha tan hon ton kt ta Ag2O va sinh ra.

-Dn kh axetylen vo hn hp, quan st s xut hin kt ta bc axetilua vmu sc kt ta.

-Lc ly kt ta, ra kt ta bng lng nh nc, p kt ta trong t giy lc.Nung nng cn thn kt ta trn lm li aming bng n cn.

-Giy lc v nhng vt bc axetilua cn li c phn hy bng axit HCl choc axit HNO3c.

Cu hi:

1. Vit phng trnh phn ng xy ra.2. Th nghim trn c xy ra vi CH4hoc C2H4khng, v sao?

III. HYDROCACBON THM

Th nghim 9.Phn ng oxi ha benzen v toluenHa cht:Benzen, toluen, dung dch KMnO45%, dung dch H2SO42N.

Dng c:


-Cho hai ng nghim, mi ng cha 1ml KMnO45% v 1ml H2SO42N

-Cho tip vo ng th nht 0,5ml benzen, ng thhai 0,5ml toluen. C hai ng u c y bng nt cng thu tinh thng ng.

http://hoahocsp.tk


58/147

56

-Lc nh v un nng c hai ng nghim trn ni nc nng. Quan st hintng xy ra trong c hai ng nghim.

Cu hi:

1. Vit phng trnh phn ng xy ra.

2. Gii thch nguyn nhn s khc nhau v tnh cht ca benzen v toluen i vi

KMnO4?

Th nghim 10.Phn ng brom ha benzen v toluenHa cht:Benzen, dung dch brom trong CCl4 (t l 1:5 theo th tch), bt st

Dng c: ng nghim


-Ly hai ng nghim kh, cho 1ml benzen vo ng nghim th nht v 1mltoluen vo ng nghim th hai. Cho tip vo mi ng 1ml dung dch brom ri lc u.

-Chia dung dch trong mi ng ra lm 2 phn bng nhau. Phn th nht c ttrn gi. Phn th hai un nng n si nh trn ni nc (nn y ng nghim bng

nt c lp ng thu tinh thng ng). Quan st v so snh mu dung dch ca phn thnht v phn th hai ca tng hidrocacbon.

-Cho mt t bt st (bng ht u xanh), 1ml benzen v 1ml dung dch brom vong nghim kh. Lc nh v un nng hn hp n si nh trn ni nc.

-a mu giy qu tm t vo ming ng nghim. Quan st s bin i muca dung dch v mu ca giy qu.

Cu hi:1. Vit cc phng trnh phn ng v gii thch cc hin tng xy ra.

2. Vai tr ca bt st? C th thay bt st bng cht no?

Th nghim 11.Phn ng nitro ha benzenHa cht:Benzen, axit H2SO4c (d=1, 84 g/ml), axit HNO3c (d=1, 4g/ml)

Dng c: ng nghim


-Rt t t 2ml H2SO4 vo ng nghim cha sn 1,5ml HNO3v lm lnh trong chu nc.

-Nh t t 1ml benzen vo hn hp axit ng thi lc mnh ngnghim trong chu nc trong vng 6-10 pht.

-Rt t t hn hp vo cc cha 20-30ml nc lnh, dng athu tinh khuy u hn hp, sau yn.

http://hoahocsp.tk


59/147


60/147


61/147

59

Cu hi:

1. Vit cc phng trnh phn ng iu ch iodoform t ancol etylic v t axeton.

2. Ti sao khng c un si hn hp phn ng?

3. Cho bit c im ca cc hp cht c kh nng phn ng vi I2 to iodoform.

Th nghim 3.Phn ng ca dn xut halogen vi dung dch kim.Ha cht:Dn xut halogen mch h (C2H5Cl, C2H5Br), dung dch NaOH 10%,

dung dch HNO3 20%, dung dch AgNO31%.

Dng c:


-Cho 0,5ml dn xut halogen v 2-3ml nc ct vo ng nghim ri lc u. hn hp tch lm hai lp, gn b lp nc trn sang ng nghim khc cha snvi git dung dch AgNO3. Nu thy c kt ta bc halogenua, tip tc tin hnh nh

trn n khi th nc ra thy khng cn ion halogen.

-Sau cho 2ml dung dch NaOH 10% vo ng nghim cha dn xut halogen.-Lc nh v un hn hp phn ng n si.- ngui, gn lp nc trn sang ng nghim khc, axit ho lp nc ny

bng HNO320% v nh thm vi git dung dch AgNO3. Nhn xt hin tng xy ra.

Cu hi:

1. Nu mc ch ca th nghim.


3. Nu d kin kt qu th nghim thu c khi thay NaOH trong nc bng NaOH

trong ancol.4. V sao phi axit ha hn hp trc khi cho AgNO3 vo.

Th nghim 4.Phn ng ca CHCl3vi dung dch kim NaOHHo cht:CHCl3, dung dch NaOH 10%, dung dch HNO320%, dung dch AgNO3

1%, dung dch NH310%, dung dch KMnO41%.

Dng c:


-Cho 1ml CHCl3 ra sch ion halogen (xem th nghim 3)v 3ml dung dchNaOH vo ng nghim.

-Lc u v cn thn un si hn hp phn ng.-Lm lnh hn hp phn ng, gn ly phn dung dch trong trn ri chia thnh

3 phn:

Phn th nht c axit ho bng HNO3, sau nh thm vi git dung dchAgNO3 1%. Nhn xt hin tng xy ra.

http://hoahocsp.tk


62/147

60

Cho 1ml dung dch bc amoniacat (c iu ch t AgNO3v dung dchNH3)vo phn th hai v un nng nh. Quan st hin tng.

Nh vi git dung dch KMnO4vo phn th ba. Nhn xt hin tng bini mu ca hn hp.

Cu hi:

1. Gii thch cc hin tng th nghim bng cc phng trnh phn ng.

Th nghim 5.Kh nng phn ng ca cc dn xut halogen.Ha cht: Clobenzen, benzyl clorua, dung dch NaOH 10%, dung dch HNO3

10%, dung dch AgNO31%.

Dng c:


-Cho 0,5ml clobenzen loi ht ion halogen v 1-2ml dung dch NaOH 10%vo ng nghim.

-Lc u v un hn hp n si.-Lm lnh hn hp, gn ly phn dung dch pha trn.-Axit ha phn bng dung dch HNO3 20%, nh thm vi git dung dch

AgNO31%. Quan st c hin tng kt ta hay khng?

-Lm tng t nh vy vi benzyl clorua. Nhn xt hin tng.-Cho 0,5ml benzyl clorua loi ht ion halogen v 1-2ml nc ct vo ng

nghim

-Lc u v un cn thn hn hp trn n si.-Lm lnh hn hp v gn ly phn dung dch trong trn.-Nh vo phn dung dch trong 1-2 git dung dch AgNO31%. Quan st hin

tng xy ra.

Cu hi:

1. T cc kt qu th nghim 5 hy rt ra nhn xt v kh nng phn ng ca cc

dn xut halogen.


http://hoahocsp.tk


63/147


64/147

62

-Ch nu cha thy s khc nhau sau 10 pht th ly nt y cht ming ngnghim li v sau khong 1 gi quan st li.

c)Nhn bit bng du parafin:-Cho 1 git du parafin vo ln lt 2 ng nghim cha 5ml etanol 95% v

etanol khan.

-Quan st, so snh v kt lun.Cu hi:

1. D on hin tng xy ra cc ng nghim.

2. Cho bit mc ch ca th nghim ny trong thc t.

Th nghim 3.Hnh thnh v thy phn natri etylatHa cht: etanol khan trong th nghim 2, etanol 99,5%, natri kim loi,

phenolphtalein, nc ct.

Dng c:ng nghim, n cn hoc n kh, cp ng nghim.


-Ct ly mt mu kim loi natri c bng ht u xanh lau sch lp du bo v,cho vo ng nghim kh cha dung dch etanol khan th nghim 2 ri bt ming

ng nghim bng ngn tay. m bo an ton th nghim c th dng khn t qunquanh ng nghim.

-Sau khi phn ng kt thc, a ng nghim li gn ngn la n cn v nhcngn tay ra, quan st mu ngn la gn ming ng nghim.

-Phn cn li trong ng nghim, c lc vi tng git dung dch etanol 99,5%,nu thy khng cn kh bay ra th dng li.

-Sau , cht rn trong ng nghim c ha tan hon ton bng 3ml nc ctri nh thm vo vi git dung dch phenolphtalein.

-Quan st mu ca dung dch.

Cu hi:

1. Cho bit mc ch ca vic bt ming ng nghim, v sau th gn ngn latrong qu trnh th nghim

2. th nghim m bo chnh xc cn ch n vn g.

3. So snh kh nng phn ng ca etanol v H2O vi Na, gii thch. Cho bit ngdng ca phn ng C2H5OH vi Na trong an ton phng th nghim

http://hoahocsp.tk


65/147

63

Th nghim 4.Hnh thnh v phn gii natri phenolatHa cht:dung dch bo ha phenol trong nc, dung dch NaOH 7%, dung dch

HCl 7%, kh CO2(hoc CaCO3 iu ch CO2).

Dng c:ng nghim, bnh kp, ng dn kh.


-Cho vo ng nghim 0,3-0,5 gam phenol v 1ml nc.-Sau thm t t tng git dung dch NaOH 7% ng thi lc nh, n khi

dung dch trong sut.

-Chia dung dch thnh 2 phn lm tip cc th nghim sau.-Phn 1: axit ha hon ton bng dung dch HCl 7%, quan st hin tng bin

i trong dung dch.

-Phn 2: Cho dng kh CO2 sc vo dung dch mt thi gian, quan st hintng bin i trong dung dch.

-Cho 0,3-0,5 gam phenol vo 2 ng nghim,v va lc va thm vo 1-2ml dung dch Na2CO3

bo ha vo mt ng nghim, ng nghim cn lilm tng t vi dung dch NaHCO3bo ha.

-Quan st v so snh hin tng 2 ngnghim.

Cu hi:

1. D on hin tng v vit cc phng trnh phn ng xy ra.

2. Trong qu trnh th nghim, nu phenol tip xc vi da th c biu hin g. Nucch x l trong trng hp .

Th nghim 5.Phn ng oxi ha etanolHa cht:etanol, dung dch K2Cr2O7, dung dch H2SO4, axit fucsinsunfuar, dung

dch KMnO4

Dng c:ng nghim, nt cao su, ng dn kh, n cn


a)Oxi ha etanol bng dung dch K2Cr2O7trong mi trng axithttp://hoahocsp.tk


66/147

64

-Cho vo ng nghim 0,5 gam tinh th K2Cr2O7, 2ml dung dch H2SO415% v2ml dung dch etanol 98%.

-Lc v un nh hn hp-Quan st hin tng xy ra.

ng dng:

Trong thc t, o hm lng ru trong mu nhmhn ch tai nn giao thng ngi ta to ra b test nhanhthng qua hin tng chuyn mu ca Cr6+ thnh Cr

3+.

Hm lng ru c xc nh thng qua tc chuynmu v khong chuyn mu trong ng test.

b)Oxi ha etanol bng dung dch KMnO4 trong mitrng axit

-Cho vo ng nghim 0,5 gam KMnO4, 3ml nc v0,5ml dung dch etanol 98%. y ng nghim bng nt cao su.

-Lc u un nh ng nghim phn ng cho phn ng xy ra hon ton.-Quan st s bin i mu ca dung dch.-Lm lnh hn hp, sau thm vo 3ml dung dch H2SO415%, y nt c ng

dn kh c cm su vo 1 ng nghim khc c cha sn 1ml nc lnh ri tin hnhun si hn hp trong khong 1 - 2 pht.

-Ly dung dch trong ng nghim hng nhn bit mi v th phn ng c trngca axit axetic. Rt ra kt lun.

Cu hi:

1. D on hin tng xy ra trong th nghim


3. Cho bit ng dng ca phn ng oxi ha etanol bng dung dch K2Cr2O7trongthc t.

http://hoahocsp.tk


67/147

65

Th nghim 6.Phn ng ca etylenglicol v glixerol vi ng (II) hiroxitHa cht: Etilenglicol, glixerol, etanol, dung dch CuSO4 5%, dung dch NaOH

7%, dung dch HCl 7%.

Dng c:ng nghim


a)Cho vo 1 ng nghim 10ml dung dch CuSO4 5%v 5ml dung dch NaOH 7%. Lc tch ly cht rn, richia thnh 3 phn cho vo 3 ng nghim.

-ng nghim 1: tip tc nh vo 1ml glixerol.-ng nghim 2: tip tc nh vo 1ml dung dch

etanol.

-ng nghim 3: tip tc nh vo 1ml etilenglicol.-Lc nh c ba ng nghim, quan st hin tng v so snh s bin i mu ca

cc dung dch.b)Axit ha dung dch trong cc ng nghim sau th nghim phn a bng dung

dch HCl 7%, quan st mu dung dch v rt ra kt lun.

Cu hi:



Th nghim 7.Phn ng oxi ha ancol bng kali pemanganat cc mitrng khc nhau

Ha cht:etanol, dung dch NaOH, dung dch H2SO4, dung dch KMnO4

Dng c:ng nghim, n cn


-Ha tan 5ml etanol vo 45ml nc ct trongcc thy tinh

-Sau ly 5ml dung dch ancol ny ln ltcho vo 3 ng nghim. Ri tin hnh th nghim theo

trnh t sau.-ng nghim 1 cho vo 1 git dung dch NaOH

10%, ng nghim 2 cho vo 1 git dung dch H 2SO4

10%, ng nghim 3 gi nguyn.

-Tip tc cho vo mi ng nghim 2 git dungdch KMnO40,3%. Lc v yn trong 2 pht c th un nng nh nu khng thy

hin tng.

http://hoahocsp.tk


68/147

66

-Quan st v kt lun.Cu hi:



Th nghim 8.Nhn bit bc ancol bng thuc th LucasHa cht:ancol n-butylic, ancol sec-butylic, ancol tert-butylic, thuc th Lucas



-Cho vo ng nghim 1ml ancol v 10ml thuc th Lucas. Ankyl clorua hnhthnh c tch ra thng qua hin tng phn thnh 2 lp cht lng. Da vo hintng v thi gian phn lp nhn bit bc ca ancol. Ancol bc ba phn lm hai lpsau khong 1 pht, ancol bc hai phn lp lu hn, khong 5 - 10 pht, cn ancol bc

mt gn nh khng c hin tng phn lp nhit thng.-Th nghim c thc hin vi 3 ancol: ancol n-butylic, ancol sec-butylic v

ancol tert-butylic. Cc th nghim c tin hnh ng thi so snh.

-Chun b thuc th Lucas: Ha tan cn thn 136 gam ZnCl2 khan trong 105gam axit HCl c, ng thi lm lnh.

-Ch :Nhn bit bc ancol bng thuc th Lucas ch dng cho cc ancol c t5 nguyn t cacbon tr xung, v cc ancol c s cacbon cao hn a s khng tan nnkhng dng s phn lp nhn bit.

Cu hi:1. D on hin tng xy ra trong th nghim


3. Ti sao c th nhn bit c ancol n chc c bc khc nhau bng thuc thLucas?

Th nghim 9.Nhn bit metanol c ln trong dung dch etanolHa cht: etanol nguyn cht, dung dch etanol c pha 5% metanol dung dch,

KMnO4, dung dch H2SO4, tinh th Na2SO3 hoc NaHSO3, dung dch axitfucsinsunfur

Dng c:ng nghim.


-Th nghim tin hnh song song vi etanol nguyn cht v dung dch etanol cpha 5% metanol.

http://hoahocsp.tk


69/147

67

-Cho vo mi ng nghim 2 git ancol (ng th nht l etanol nguyn cht vng th hai l dung dch etanol c pha 5% metanol)

-2 git dung dch KMnO4v 5-10 git dung dch H2SO4.-Lc nh ng nghim cho n khi mt mu tm ca dung dch KMnO 4, nu sau

mt thi gian lc m vn cn mu th thm vo mt t tinh th Na 2SO3 hoc

NaHSO3.-Nh vo 2 ng nghim nhng lng bng nhau dung dch axit fucsinsunfur

(khong 3-5 git). Sau 5-10 pht so snh mu sc 2 ng nghim.

Cu hi:



Th nghim 10.Phn ng tch nc ca glixerolHa cht: glixerol, bt KHSO4Dng c:ng nghim, n cn


-Cho 6 git glixerol v 1gam KHSO4vo ng nghim kh, un nng mnh hnhp, ch mi thot ra. Vit phng trnh phn ng.

-Nu khng c KHSO4c th thay bng K2SO4vi cch tin hnh nh sau: chovo ng nghim kh 0,5 - 0,6 gam bt K2SO4v 5 - 6 git dung dch H2SO4c, sau

thm 6 git glixerol, ri tin hnh un mnh ng nghim.

-Gi :H C

H

C

OH

H

C

H

OH

H

HOCH2 CH C

O

H+ 2H2O

KHSO4

to

Cu hi:



Th nghim 11.Phn ng mu ca phenol vi st (III) cloruaHa cht:phenol, dung dch FeCl3

Dng c:ng nghim


-Cho vo ng nghim cha sn 25ml nc 1 git phenol-Chia dung dch thnh 2 phn.

http://hoahocsp.tk


70/147


71/147

69

-Thm vo ng nghim 50 - 60ml nc ct-Lc ng nghim.

b)Th s bin i mu ca phenolphtalein:-Ly 1 git dung dch trong ng nghim nh ln t giy lc,-Sau khi git cht lng thm ht vo giy, nh thm vo gia vt thm dung

dch NaOH 2N.

-Quan st s chuyn mu ca vt dung dch.-Tip tc nh ln vt thm dung dch HCl 2N-Quan st s bin i mu.-Li tip tc nh ln vt thm dung dch NaOH 2N-Quan st s bin i mu.-Rt ra nhn xt.-Gi phng trnh phn ng:

H OHO

O

O

OH

OH

O

O

+ 2 + H2OH2SO4

to

Phenolphtal ein (khong mau) S chuyn mu ca phenolphtalein trong mi trng baz v ngc li

OH

OH

O

O

OH

ONa

O

OHONa

ONa

ONa

O

OHONa

+ NaOH + NaOH +NaOH

O

ONa

O

ONa

o Khong mauKhong mau

Cu hi:



Th nghim 14.iu ch ete etylicHa cht:etanol, nc ct, axit H2SO4c



-Cho vo ng nghim kh 2 git etanol v 2 git axit H 2SO4c.-Cn thn un nng hn hp trn ngn la n cn n khi dung dch c mu

thm.

http://hoahocsp.tk


72/147

70

-Nh rt cn thn 2 git etanol na vo hn hp nng trn s nhn thy mic trng ca ete etylic.

-Th nghim 15.Th tnh tan ca ete etylicHa cht:ete etylic, nc ct, NaCl

Dng c:ng nghim.


-Cho t t nc ct vo ng nghim cha sn 5ml ete etylic-Va cho vo va lc n khi ete khng tan th dng li.-Xc nh th tch nc ct cho vo.-Sau tip tc cho t t khong 15 gam NaCl vo v lc mi n khi NaCl

khng tan th dng li.

-Quan st cht lng trong ng nghim.Cu hi:

1.D on hin tng xy ra trong th nghim2.Nu vai tr ca NaCl.

Th nghim 16.Nhn bit s c mt ca peroxit trong ete etylicHa cht: ete etylic lu trong khng kh, dung dch KI 5%, dung dch axit

H2SO415%, h tinh bt, nc ct.

Dng c: ng nghimCch tin hnh th nghim:

-Cho vo ng nghim 1ml dung dch KI 5% v 10ml nc ct.-Axit ha dung dch bng 1 vi git dung dch axit H2SO415%-Ri thm t t vo dung dch 1ml ete etylic ng thi lc ng nghim.-Sau , nh 1 vi git cht ch th h tinh bt. Quan st s bin i mu.-Gi:khi trong khng kh c mt nh sng vi thi gian di, cc ete b oxi

ha thnh cc hp cht hu c l dn xut ca hiroperoxit gi l cc peroxit hu c.

CH3CH2 O CH2CH3 + O2 CH3 CH O CH2CH3O O H

h

-Cc peroxit hu c ny l cc cht oxi ha mnh, c th oxi ha ioua trongaxit thnh iot, hoc c th oxi ha ion Fe2+thnh ion Fe3+.

CH3 CH O CH2CH3O O H

+ KI + H2SO4 CH3 CH O CH2CH3OH

+ I2 + K2SO4 + H2O

http://hoahocsp.tk


73/147

71

-Cc ete c mt hiroperoxit nu chng ct c th gy n, do trc khi chngct ete cn loi b hiroperoxit. loi hiroperoxit cho vo ete khng tinh khit mtlng dung dch FeSO4hoc dung dch KI trong H2SO4.

-C ch ca phn ng oxi ha ete trong khng kh nh sau:RCH2OCH2R RCHOCH2R H O O+ +

RCHOCH2R

O2

+ O2RCHOCH2R

O O

RCHOCH2R

O ORCH2OCH2R+

RCHOCH2R

O OHRCHOCH2R+

Cu hi:

1.D on hin tng xy ra trong th nghim2.Vit cc phng trnh phn ng xy ra.3.Cho bit ng dng ca vic nhn bit s c mt ca peoxit trong ete trong vic

an ton phng th nghim.

http://hoahocsp.tk


74/147

72

Chng 5. ANEHIT V XETON

Th nghim 1.Hnh thnh axetanehit bng phng php oxy ha ancoletylic bi ng (II) oxit.

Ha cht:Etanol, axit fucsinsunfur.

Dng c: ng nghim, dy ng (un thnh vng xon)


-Cho 2ml C2H5OH vo ng nghim kh.-t nng dy ng (phn vng xon) trn ngn la n

cn cho n khi hnh thnh lp ng oxit mu en.

-Nhng ngay dy ng ang nng vo ng nghim chaancol.

-Quan st s thay i mu trn dy ng.-Tip tc nh vo ng nghim 6 git dung dch axit

fucsinsunfur v theo di s i mu ca dung dch.

Cu hi:

1.Vit cc phng trnh phn ng xy ra?2.Khi nhng dy ng t nng vo ancol th c hin tng g xy ra?3.Thm axit fucsinsunfur vo ng nghim lm g?

Th nghim 2.iu ch axeton t natri axetatHa cht:natri axetat (khan), dung dch HCl c (d = 1,19g/ml), dung dch bo

ha I2trong KI, dung dch NaOH 10%.

Dng c:ng dn kh.


a )Cho 0,2 0,5gam CH3COONa vo ng nghim kh.

-Kp ng nghim nm nghing trn gi v y bng nt c ng dn kh cong.u cui ng dn kh c a vo y ng nghim cha 6-8 git nc.

http://hoahocsp.tk


75/147


76/147

74

Th nghim 4.Oxy ha anehit bng hp cht phc ca bc (thuc thTollens).

Ha cht:Dung dch fomanehit 40%, dung dch NH35%, dung dch AgNO31%.

Dng c:ng nghim


-Cho 1ml dung dch AgNO31% v ng nghim.-Nh t t tng git dung dch NH3 5% cho n khi

xut hin kt ta.

-Nh thm 1-2 git dung dch NH35% cho n khi ktta tan.

-Nh tip 1-2 git dung dch anehit vo ng nghimtrn.

-un nng ng nghim trn ni nc (60oC- 70oC).-Quan st hin tng xy ra.

Lu :Cc ng nghim cn ra tht sch bng cch nh vo vi git dung dchkim ri un nng nh, trng u, sau i v trng li ng nghim bng nc ct.

Cu hi:

1.Vit cc phng trnh phn ng xy ra?2.Khi iu ch phc bc, ti sao khng lm theo trnh t ngc li (ngha l cho

NH3vo ng nghim trc ri mi cho AgNO3?

Th nghim 5.Oxy ha anehit bng ng (II) hiroxitHa cht: Dung dch fomanehit 40% trong nc, dung dch axetanehit, dung

dch CuSO42%, dung dch NaOH 10%.

Dng c:ng nghim


-Cho 1ml dung dch HCHO 40%, 1ml dung dchNaOH 10% vo ng nghim.

-Lc u hn hp.-Nh tng git dung dch CuSO4 2% vo ng

nghim trn cho n khi xut hin huyn ph.

-un nng phn trn ca dung dch trong ngnghim n si.

-Quan st s bin i mu trong ng nghim.

http://hoahocsp.tk


77/147


78/147

76

-Quan st hin tng xy ra.

b )Phn ng ca anehit benzoic

-Cho 0,5ml anehit benzoic, 2ml dung dch NaHSO3vo ng nghim.-Lc mnh hn hp cho n khi lng kt ta khng tng na.-Cho 6-8ml nc vo ng nghim trn.

-t ng nghim vo ni nc nng.-Quan st hin tng xy ra.

Cu hi:

1.Mc ch ca vic cho dung dch HCl, dung dch Na2CO3vo ng nghim?2.Vit cc phng trnh phn ng xy ra?3.Nu thay axeton trong th nghim trn bng metyl etyl xeton hoc ietyl xeton

th phn ng cng c xy ra khng?

Th nghim 8.Tng tc ca anehit benzoic vi kimHa cht:Anehit benzoic, dung dch KOH 10% trong etanol, kali bicromat bo

ha v dung dch H2SO4(d =1,84g/ml), dung dch HCl 10%.

Dng c:ng nghim


http://hoahocsp.tk


79/147

77

-Cho 1ml anehit benzoic, 5ml dung dch KOH/ancol vo ng nghim.-Lc u hn hp cho n khi xut hin cc tinh th.-Tch ly kt ta v phn dung dch lc.-Cho 4-5ml nc vo phn kt ta (lc cho tan kt ta) ri thm vo 1ml dung

dch HCl.

-Cho 1 git dung dch H2SO4, 2 git dung dch kali bicromat bo ha vo ngnghim cha dung dch lc.

-un si hn hp trn n cn.-Quan st hin tng xy ra cc ng nghim.

Cu hi:

1. Nhng anehit no c th tham gia phn ng trn?

2. Vit cc phng trnh phn ng xy ra?

3. Sau khi ly tm chia sn phm thnh 2 phn ri lm tip th nghim nhm mcch g?

Th nghim 9.Phn ng ngng t anol v croton ca anehit axeticHa cht:anehit axetic, dung dch NaOH 10%.

Dng c:ng nghim


-Rt 3ml dung dch NaOH 10% vo ng nghim, cho thm 5g git anehitaxetic v un nh hn hp.

-Cn thn ngi mi sn phm hnh thnh.-Tip tc un nng lu hn, quan st hin tng xy ra.

Cu hi:

1. Vit phng trnh phn ng xy ra?

2. Gii thch hin tng xy ra khi tip tc un hn hp phn ng?

Th nghim 10.Brom ha axeton.Ha cht:axeton tinh khit, dung dch Br2/CCl4.Dng c:ng nghim


-Cho 0,5ml dung dch Br2/CCl4vo ng nghim kh v thm vo mt gitaxeton.

-un nng cn thn ng nghim cho n khi dung dch mt mu.http://hoahocsp.tk


80/147

78

-Ly t giy lc tm t dung dch khng mu va to ra trn ri cho dungmi bay hi hon ton.

Ch :

-Hi ca brom axeton d lm chy nc mt.-Phn hy bromaxeton cn li bng dung dch kim.

Cu hi:

1. Vit phng trnh phn ng xy ra v nu mc ch ca th nghim?

2. Nu dng metyletylxeton th s th halogen xy ra nguyn t cacbon no?

Th nghim 11.Hnh thnh iooform t anehit v xeton.Ha cht:axeton, axetanehit, fomanehit, dung dch I2, dung dch NaOH 10%.

Dng c:ng nghim


-Ly ba ng nghim, cho vo mi ng 1-2ml dung dch mi cht sau: axeton,axetanehit, fomanehit.

-Thm vo mi ng nghim 1ml dung dch I2 ri nh tip vi git dung dchNaOH cho n khi mt mu.

-Quan st hin tng xy ra c ba ng.Cu hi:


2. Nhng hp cht cacbonyl no c th to c iofom theo phng php trn?

Th nghim 12.Polime ha fomanehit.Ha cht:dung dch fomanlin, dung dch H2SO4c.

Dng c:ng nghim, cc thy tinh


-Cn mt cc thy tinh.-Cho vo cc 3ml fomalin v lm bay hi trong ni nc si (lm trong t ht).-Sau mt thi gian ly cc ra, lm lnh v cn li.-Cho 3ml fomalin vo ng nghim, lm lnh trong nc v lc.-Thm vo 1ml dung dch H2SO4 c, kt ta trng s tch ra.-So snh kh nng ha tan ca cc polime to ra 1 v 2 trong nc nhit

phng v khi un nng.

Cu hi:

1. Cho bit cng thc cu to ca kt ta trng thu c?

http://hoahocsp.tk


81/147

79


Th nghim 13.Phn ng trime ha anehit axetic.Ha cht: anehit axetic mi chng ct, axit H2SO4 c, dung dch axit

fucsinsunfur.

Dng c:ng nghim


-Cho 1ml CH3CHO v 0,1ml H2SO4c vo ng nghim ri lc nh hn hp(phn ng to nhit).

-Sau 2-3 pht ra paranehit bng nc: cho 1ml nc vo hn hp v lc nh, yn hn hp, dng pipet ht ly lp paranehit trn.

-Ra vi ln nh trn, sau nh 1ml dung dch axit fucsinsunfur voparanehit.

-Nhn xt mu ca hn hp.Cu hi:

1. Sn phm paranehit c cho phn ng mu vi axit fucsinsunfur hay khng?

2. Gii thch hin tng xy ra nu cho vi git dung dch H2SO4vo paranehit,

un nng ri nh vo vi git axit fucsinsunfur?

http://hoahocsp.tk


82/147

80

Chng 6 AXIT CACBOXYLIC V DN XUT CA N

Th nghim 1.Tnh cht ca axit cacboxylicHa cht: Dung dch CH3COOH 10%, axit axetic kt tinh (axit axetic nguyn

cht), dung dch Na2CO3 10%, Mg bt, dung dch metyl da cam, giy qu, dung dch

phenolphtalein 1%, CuO.Dng c:ng nghim, ng dn kh thy tinh vut nhn


-Nh vo 3 ng nghim, mi ng 1-2 git dung dch CH3COOH 10%. Thm vong th nht 1 git metyl da cam, ng th hai mt git qu, ng th ba mt git

phenolphtalein. Theo di s bin i mu trong c ba ng nghim.

-Rt 1-2ml axit axetic nguyn cht vo ng nghim, cho thm t bt Mg (bnght u xanh). y ng nghim bng nt c ng dn kh c gn ng thu tinh vutnh. a u que dim ang chy vo u vut nh ca ng dn kh. Quan st hin

tng xy ra.

-Cho khong 0,1-0,2 gam CuO vo ng nghim. Rt tip vo 2-3mlCH3COOH v un nh hn hp trn ngn la n cn. Quan st mu ca dung dch.

-Rt 1-2ml axit axetic nguyn cht vo ng nghim cha sn 1-2ml dungdch Na2CO3 10%. a que dim ang chy vo ming ng nghim. Quan st hintng xy ra trong dung dch v ngn la u que dim.

Cu hi:

1. Nu cc hin tng xy ra trong qu trnh th nghim v gii thch.


3. Nhng kt lun no c rt ra t cc kt qu th nghim trn.

http://hoahocsp.tk


83/147


84/147

82

Cu hi:

Nu cc hin tng xy ra trong th nghim v vit phng trnh phn ng.

Th nghim 4.Tnh cht ca axit oleicHa cht: Axit oleic, nc brom bo ha, dung dch KMnO4 2%, dung dch

Na2CO310%Dng c:ng nghim


a )Phn ng ca axit oleic vi nc brom-Cho vo ng nghim khong 0,5ml axit oleic v 1ml nc brom.-Lc mnh hn hp. Theo di s bin i mu ca nc brom

b )Phn ng ca axit oleic vi dung dch KMnO4-Cho khong 0,5ml axit oleic, 1ml dung dch KMnO

4 5% v 1ml dung dch

Na2CO3 10% vo ng nghim.

-Lc mnh hn hp phn ng. Quan st s bin i mu ca dung dch KMnO 4.Cu hi:

Vit cc phng trnh phn ng xy ra.

Th nghim 5.iu ch v thu phn st (III) axetatHa cht:Dung dch CH3COONa 10%, dung dch FeCl33%.

Dng c:ng nghimCch tin hnh th nghim:

-Nh 2-3 git dung dch CH3COONa 10% vo ng nghim, nh thm vi gitdung dch FeCl3 3%. Dung dch nhum mu sm ca phc (tan trong dung dch).

-un si dung dch. Hp cht phc ca st b thy phn, to ra mui baz cast dng kt ta bng mu nu .

Cu hi:

Vit phng trnh phn ng iu ch v thu phn st (III) axetat

Th nghim 6.Tnh cht ca anhirit axetic.Ho cht:Anhiritaxetic, dung dch NaOH 1%, ancoletylic(tuyt i), dung dch

NaHCO310%.

Dng c:ng nghim


a) Phn ng ca anhirit axetic vi nc:

http://hoahocsp.tk


85/147

83

-Cho 1ml anhirit axetic v 2ml nc vo ng nghim.-Lc mnh hn hp sau yn. Hn hp phn lp, lp di l anhirit

axetic. Tip tc lc, ng thi un hn hp trong ni nc si cho n khi c hnhp ng nht.

b)Phn ng ca anhirit axetic vi dung dch kim:-Cho 0,5ml anhirit axetic v 1ml dung dch NaOH 1% vo ng nghim.-Lc u hn hp cho n khi c dung dch ng nht.

c)Phn ng ca anhirit axetic vi etanol:-Cho 2ml etanol v 1ml anhirit axetic vo ng nghim kh.-un nng hn hp phn ng trong ni nc nng 65-75oC khong vi pht.- ngui, rt 1-2ml nc vo hn hp sn phm, lc nh v nh thm tng git

dung dch NaHCO3cho n khi ngng tch ra bt kh.

-Theo di s phn lp ca cht lng v mi ca sn phm.Cu hi:

1. Vit cc phng trnh phn ng ca anhirit axetic vi nc, dung dch kim,

etanol.

2. So snh tc xy ra phn ng c 3 th nghim a, b, c. Gii thch.

3. Ti sao sau khi kt thc th nghim gia anhirit axetic vi etanol phi cho thmdung dch NaHCO3?

Th nghim 17.Phn ng thy phn esteHa cht:Eytl xetat, dung dch H2SO420%, dung dch NaOH 30%.

Dng c:ng nghim


-Cho vo 3 ng nghim, mi ng 2ml etylaxetat. Cho thm vo ng th nht1ml nc, ng th hai 1ml dung dch H2SO4, ng th ba 1ml dung dch NaOH.

-Lc u c 3 ng nghim, ng thi un nng 5-10 pht trong ni nc nng65-75oC.

-Sau khi ngng un, so snh lp este cn li trong c 3 ng nghim.

http://hoahocsp.tk


86/147

84

Cu hi:

1. Vit phng trnh phn ng thy phn etyl axetat trong 3 mi trng.

2. Nhng nhn xt no c rt ra t cc kt qu th nghim. Gii thch.

Th nghim 18.Tnh cht nh tng ha ca x phng.Ha cht:Du thc vt, dung dch x phng 1%

Dng c:ng nghim


-Nh vo hai ng nghim, mi ng 2-3 git duthc vt. Cho thm vo ng nghim th nht 2ml ncct, ng nghim th hai 2ml dung dch x phng 1%.

-Lc mnh c hai ng nghim, quan st hintng xy ra trong hai ng nghim.

Cu hi:

1. Nu hin tng xy ra trong hai ng nghim

2. Gii thch hin tng xy ra trong hai ng nghim

Th nghim 19.Phn ng to thnh cc mui khng tan ca axit bo caoHo cht: X phng natri, nc ct, dung dch CaCl2 5%, dung dch

Pb(CH3COO)25%, dung dch CuSO45%.

Dng c:Cc thy tinh, ng nghim


-Ha tan 1 gam x phng natri trong 10ml nc ct cha trong cc thy tinh.Chia dung dch x phng ra lm 3 phn.

-Cho 1ml dung dch CaCl2vo ng th nht, 1ml dung dch Pb(CH3COO)2vong th hai, 1ml dung dch CuSO4vo ng th ba.

-Nhn xt hin tng xy ra trong c 3 ng nghim.-un nng n si ng nghim th ba, quan st hin tng xy ra.

Cu hi:

1. Nu cc hin tng xy ra trong qu trnh th nghim.

2. Vit cc phng trnh phn ng to ra mui khng tan ca cc axit bo cao.

Th nghim 20.Tch hn hp axit bo cao t x phng natriHa cht:X phng natri, dung dch H2SO410%, nc ct.

Dng c: ng nghim, n cn

http://hoahocsp.tk


87/147

85


-Ha tan hon ton 0,2g x phng natri trong ng nghim cha 2ml nc ct.-Cho 2ml H2SO4 10% vo dung dch x phng va thu c v lc u.-un hn hp n si, sau ngui. Nhn xt cc hin tng xy ra.

Cu hi:

1.D on hin tng xy ra2.Vit phng trnh phn ng.

http://hoahocsp.tk


88/147

86

Chng 7 AMIN

Th nghim 1.iu ch anilinHo cht: nitrobenzen, axit clohiric c(d = 1,19g/ml), Sn, dung dch NaOH

20%, dung dch H2SO4c (d = 1,84g/ml), dung dch K2Cr2O715%, giy qu.

Dng c:ng nghim


-Cho 1 ht thic, 5 git dung dch HCl c, 1 git nitrobenzen vo ng nghim.-un nh ng nghim trn n cn v thng xuyn lc ng nghim (nu phn

ng xy ra mnh th ngng un).

-Lm lnh hn hp.-Thm vo hn hp trn tng git dung dch NaOH 20% cho n mi trng

kim (th bng giy qu).

-Nh tip 1 git dung dch H2SO4, 1 git dung dch K2Cr2O7 15% vo ngnghim cha sn phm thu c.


Cu hi:

1.Vit phng trnh phn ng xy ra th nghim iu ch anilin?

2.V sao sau khi kt thc phn ng phi cho kim vo hn hp sn phm?

3.Thc hin th nghim tip theo i vi sn phm thu c nhm mc ch g?

Th nghim 2.iu ch metylamin t axetamitHa cht:axetamit, Br2, dung dch NaOH c.

Dng c:bnh cu c nhnh, sinh hn.


-Cho 1 gam axetamit, 3-5ml nc v 1ml Br2vo bnh cu c nhnh.- Lm lnh bnh cu v lc nh.-Nh t t dung dch NaOH vo cho n khi mt mu Br2.

http://hoahocsp.tk


89/147

87

-Thm tip dung dch NaOH bng th tch dung dch NaOH cho vo trc.

-Sau 10 n 15 pht, cho vo bnh cu vi vin bt ri tip tc tin hnh thnghim nh hnh v.

-Khi th tch cht lng trong ng nghim hng tng gp 3- 4 ln so vi th tchnc ban u th dng th nghim.

Cu hi:

1. Vit cc phng trnh phn ng iu ch metylamin?2. V sao phi ngm ng nghim hng sn phm vo nc ?

3. V sao phi lm lnh bnh cu trc khi cho NaOH vo?

Th nghim 3.Tnh cht ca amin mch h.Ho cht: Dung dch metylamin (thu c th nghim 2), dung dch

phenolphtalein 1% trong ancol, dung dch CuSO45%, dung dch FeCl33%, giy qu.

Dng c:ng nghim

Cch tin hnh th nghim:a )Phn ng vi phenolphtalein.

-Cho 2 git dung dch metylamin vo ng nghim.-Thm 1 git dung dch phenolphtalein.-Quan st hin tng xy ra.

b )Phn ng vi dung dch CuSO4.-Cho 5 git dung dch CuSO45% vo ng nghim.-Nh t t tng git dung dch metylamin cho n khi xut hin kt ta ri nh

tip cho n khi kt ta tan.

-Nhn xt mu kt ta v mu dung dch to thnh.c )Phn ng vi dung dch FeCl3.

-Cho 5 git dung dch FeCl3vo ng nghim.-Nh t t tng git metylamin vo cho n khi xut hin kt ta.-Nhn xt mu ca kt ta.

http://hoahocsp.tk


90/147

88

Cu hi:

1. Vit cc phng trnh phn ng?

2. Gii thch s xut hin mu trong cc ng nghim?

Th nghim 4.Phn ng mu ca anilin.Ha cht:Anilin (dung dch long), dung dch K2Cr2O7bo ha,

dung dch H2SO4long.

Dng c:ng nghim


-Cho 1 git dung dch anilin vo ng nghim.-Thm vo 1 git dung dch K2Cr2O7v 1 git dung dch H2SO4long.-Lc nh ng nghim.-Quan st hin tng xy ra.

Cu hi:

1. Mu sc trong ng nghim thay i nh th no?

2. Nguyn nhn ca s bin i mu sc?

Th nghim 5.Brom ha anilin.Ha cht: Dung dch anilin (trong nc), dung dch Br2 bo

ha (trong nc).

Dng c:ng nghimCch tin hnh th nghim:

-Cho 0,5ml dung dch anilin vo ng nghim.-Thm vo 1-2ml dung dch brom.-Quan st hin tng xy ra.

Cu hi:

1. Vit phng trnh phn ng.

2. So snh kh nng phn ng brom ha anilin v brom ha benzen.

Th nghim 6.iu ch axit sunfanilic.Ha cht:Anilin, dung dch H2SO4(d = 1,84g/ml)

Dng c:ng nghim, bp cch ct


http://hoahocsp.tk


91/147

89

-Cho 5 git dung dch anilin, 5 git dungdch H2SO4c vo ng nghim.

-Lc u hn hp.-t ng nghim vo ni cch ct c un

nng n 180oC (phn hn hp phn ng nm di

ct).-Gi hn hp phn ng nhit ny 2 3

pht ri ly ng nhim ra.

-Lm lnh ng nghim cho n khi axit sunfanilic bt u ng li.-Kt tinh li axit sunfanilic.

Cu hi:


2. V sao phi gi hn hp phn ng 1800C?

Th nghim 7.iazo ha anilin.Ha cht:Anilin, dung dch HCl 7%, dung dch NaNO225%, giy iot h tinh bt.

Dng c:ng nghim


-Chun b giy h tinh bt: ha tan 0,1-0,2gam KI trong 100ml dung dch h tinh bt (long)ngui. Tm dung dch va thu c ln giy lc,

kh, ct thnh tng mnh nh v bo qun trongbnh y kn.

-Cho 5 git anilin, 25 git dung dch HCl vvi vin nh vo ng nghim.

-Lc nh ng nghim v nhng vo nc ( nhit khong 0oC).

-Nh t t tng git dung dch NaNO2 vo(25 git).

Lu :Khi nh c hn mt na lng NaNO2, lc nh ng nghim 1-2 pht vdng a thy tinh nhng vo cc cht trong ng nghim ri tm ln giy iot h tinhbt. Nu giy cha xut hin mu xanh th tip tc nh thm dung dch NaNO2vo v

th li cho n khi giy xut hin mu xanh th dng li.

Cu hi:


http://hoahocsp.tk


92/147

90

2. V sao khi xut hin mu xanh trn giy iot h tinh bt th khng cho NaNO2vo

na?

3. V sao khi cho anilin v HCl vo ng nghim phi nhng ng nghim vo nc

ri mi cho tip NaNO2?

Th nghim 8.Phn ng axyl ha anilin.Ha cht:anilin, anhirit axetic.

Dng c:ng nghim


-Cho vo ng nghim 1ml anilin v 3ml nc. Lc mnh hn hp.-Cho 1ml anhirit axetic vo ng nghim trn.-y ng nghim bng nt v lc mnh hn hp. M nt sau li y nt v

tip tc lc mnh, cho n khi hn hp bt u ng c.

-Lc sn phm v kt tinh li trong nc.Cu hi:


2. Ngoi anehit axetic c th dng tc nhn no axyl ha anilin

Th nghim 9.iu ch imetylaminobenzen (cht mu azo)Ha cht: mui phenyliazoniclorua (iu ch c th nghim 7), N,N-

imetylanilin, CH3COOH nguyn cht.

Dng c:ng nghim

Cch tin hnh:

-Cho 3 git N,N-imetylanilin v 5 git axit axetic vo ng nghim.-Lc u hn hp.-Cho 1 git dung dch ng nghim trn vo ng nghim cha sn 1-2 git

phenyliazoni clorua.


http://hoahocsp.tk


93/147

91

Cu hi:

1. Mu ca sn phm to thnh?


3. V sao phn ng c tin hnh vi s c mt ca CH3COOH?

Th nghim 10.iu ch phenol t phenyliazoni cloruaHa cht:Mui phenyliazoni clorua (iu ch c th nghim 7), dung dch

FeCl35%.

Dng c:ng dn kh cong.


-Cho 5ml dung dch mui phenyliazoni clorua vo ng nghim.-t ng nghim vo ni nc nng v un nh cho n khi ngng thot ra

nhng bt kh. Nhn xt trng thi cht lng, mi.

-y ng nghim bng nt c ng dn kh cong, u cui ca ng dn kh cdn vo ng nghim hng.

-un nng ng nghim cha dung dch bng n cn.-Nh thm vo ng nghim hng vi git nc v 1 git dung dch FeCl35%.-Quan st hin tng mu trong ng nghim hng.

Cu hi:


2. Gii thch s xut hin mu trong ng nghim hng?3. Hy gii thch s to thnh sn phm ph p-hiroxiiphenyl (C 6H5-C6H4-OH)

trong qu trnh iu ch phenol t phenyliazoni clorua.

Th nghim 11.iu ch iotbenzen t phenyliazoni cloruaHa cht:dung dch phenyliazoni clorua (c iu ch th nghim 7), KI tinh

th, dung dch NaHSO31%.

Dng c:ng nghim

Cch tin hnh th nghim:-Cho 1 gam KI, 2ml nc vo ng nghim, lc u.-Cho 5ml dung dch phenyliazoni clorua vo ng nghim trn v lc u.-un ng nghim trong ni nc cho n khi ngng tch ra nhng bt kh.-Tch ly nhng git du (iotbenzen) nhum mu nu (mu ca iot) di y

ng nghim bng phu chit.

-Lc iotbenzen vi 2-3 git dung dch NaHSO31%, sau lc vi 2-3ml nc.http://hoahocsp.tk


94/147

92

Cu hi:


2. Mc ch ca vic lc sn phm vi dung dch NaHSO31%?

http://hoahocsp.tk


95/147

93

Chng8 HP CHT D VNG

Th nghim 1.Hnh thnh furan v pirolHa cht:Axit muxic, dung dch NH3c, dung dch HCl c (d=1,19g/ml), g

thng.

Dng c:ng nghim

Cch tin hnh:

a )S hnh thnh furan-Cho 0,3-0,5 gam axit muxic vo ng nghim,

un cho n khi bt u phn hy.

-Va un va a vo ming ng nghim mtque thng c tm dung dch HCl c.

-Quan st s chuyn mu trn que thng.

Cu hi:

- Gii thch hin tng xy ra?

- Vit cc phng trnh phn ng xy ra?

b )S hnh thnh pirol-Cho 0,1- 0,3 gam axit muxic v 0,5ml dung dch NH3c vo ng nghim.-Va un va lc u ng nghim cho n khi hn hp kh hon ton.

-Lm ngui ng nghim.-Cho tip 0,5-1ml dung dch NH3c vo ng nghim ri un n kh.-Trong khi un, a vo ming ng nghim mt que thng c tm HCl

c.


Cu hi:

- Gii thch hin tng xy ra?

- Vit cc phng trnh phn ng xy ra?

http://hoahocsp.tk


96/147

94

Cc phn ng ca piriin

Ha cht:Piriin, dung dch FeCl33%, dung dch axit picric bo ha, giy qu ,dung dch CuSO45%, dung dch Na2CO35%, dung dch KMnO41%.

Dng c:ng nghim


a ) ha tan ca piriin trong nc.-Cho 1 git piriin vo ng nghim.-Thm vo 5 git nc v lc nh.-Nhn xt tan ca piriin trong nc. Gi dung dch dng cho cc th

nghim sau.

b )Tnh baz ca piriin.-Ly a thy tinh nhng vo dung dch piriin.-Chm a ln mu giy qu .-Nhn xt s bin i mu ca giy qu.

c )Hnh thnh kt ta Fe(OH)3bng dung dch piriin.-Cho 2 git dung dch piriin vo

03 thuc hanh hoa huu co

Documents