โรคไขซกา-โรคตดเชออบตใหม

ศาสตราจารยเกยรตคณ นายแพทยประเสรฐ ทองเจรญ

ราชบณฑต ประธานคณะกรรมการโรคตดตอแหงชาต

ทปรกษาคณะแพทยศาสตรศรราชพยาบาล ทปรกษากรมควบคมโรค ทปรกษากรมการแพทย

บรรยายวนท ๒๑ กนยายน ๒๕๕๙

โรงแรมรามาการเดนส นนทบร

HEALTH

Thai hospitalised in Taiwan after arriving with Zika virus

21/01/2016

Online Reporters

• Northern Thailand man hospitalised in Taiwan with mosquito-borne Zika virus thought to be linked to brain-damaging birth defects in infants.

• A northern Thailand man has been hospitalised in Taiwan after being confirmed as having the mosquito-borne Zika virus thought to be linked to brain-damaging birth defects in infants.

• It was the first confirmed Zika virus case detected in Taiwan. The Thai national was coming to Taiwan to work for the first time and was stopped at Taoyuan International Airport on Jan 10 after setting off temperature scannersupon arrival in Taipei.

• The patient reportedly had a fever and a headache before boarding the plane in Bangkok. The 24-year-old man who has been living in northern Thailand for the past three months is being held for observation at a local hospital. The two other northern Thailand passengers travelling with the victim werecleared of both the Zika and dengue fever viruses.

ขาวจากไทเป ไตหวน ๒๐ มกราคม ๒๕๕๙

ทาอากาศยานนานาชาตเตาหยวน กรงไทเป ประเทศไตหวน

พรอม? มผปวยรายแรกจากไทยไปใตหวนวนท ๑๙ มกราคม ๕๙

คณะผเชยวชาญของไทยประชมเตรยมความพรอมบายวนท ๒๐ มค. ๒๕๕๙

ผทรงคณวฒจาก

ราชวทยาลยสต-นรแพทยฯ

รงคณวฒดาน

ะสาทวทยา

ผทรงคณวฒดาน

ไวรสวทยา

ผทรงคณวฒดานการ

บรการโลหต

ผทรงคณวฒดาน

การควบคมโรค

สรปความเหนจากทประชมผเชยวชาญ

๑. สถานการณไขซกาในประทศไทย

– ไทยพบผปวยซกาครงแรก ๒๕๕๕-๒๕๕๘ กระจายทกภาค เฉลยปละประมาณ ๕ ราย

๒ การเฝาระวงโรคทจะตองดาเนนการ – ทางระบาดวทยา (สานกระบาดวทยา กรมควบคมโรค)

– ทางกฏวทยา (สานกโรคตดตอนาโดยแมลง กรมควบคมโรค)

– ทางความพการของทารกรกเกด (มอบหมายราชวทยาลยสต-นรแพทยฯ)

– ทางกลมอาการประสาทวทยา (มอบหมายสมาคมประสาทแพทยฯ)

๓. ทางหองปฏบตการ(มอบหมายกรมวทยาศาสตรการแพทย)

๔. การรกษาพยาบาล (มอบหมายกรมการแพทย)

สรปความเหนจากทประชม (ตอ)

๕. การประเมนความเสยง – ความเสยงในการแพรเชอในประเทศ เสยงนอย ถงปานกลาง

– เสยงในผเดนทางไปมาระหวางประเทศ

– ความเสยงในการแพรกระจายเชอโดยทางหลก (ยงลายกด) และทางรอง (การบรการโลหต การรวมเพศ)

๖. คาแนะนาตางๆ – สาหรบเจาหนาท

– สาหรบประชาชน กาจดแหลงเพาะพนธยงลาย ถามอาการของโรคใหแจงแพทย คาแนะนาผเดนทางเขาไปในแดนระบาด

๗. มาตรการทางกฎหมาย – วนท ๒ กมภาพนธ ๒๕๕๙ รมต. สาธารณสข ออกประกาศกระทรวงสาธารณสข ๒ ฉบบ

– ๑) ประกาศเพมเตมรายชอโรคตดตอ และอาการสาคญ ๒) ประกาศใหเปนโรคทตองแจงความตาม พรบ. โรคตดตอ ๒๕๒๓

สาหรบสถานการณโรคไขซกา ประเทศไทยพบครงแรก พ.ศ.

๒๕๕๕ พบกระจายทกภาคและมผปวยยนยนเฉลยปละ ๕ ราย สาเหตหลก

เกดจากโดนยงลายทมเชอไวรสซกากด และชองทางอนทเปนไปไดเชน การ

แพรผานการถายเลอด แพรจากจากมารดาทปวยสทารกในครรภ ทงนได

เตรยมการเฝาระวงโรค โดยแบงเปน ๔ ดานสาคญ ดงน

๑.การเฝาระวงทางระบาดวทยา

๒.การเฝาระวงทางกฏวทยา

๓.การเฝาระวงทารกแรกเกดทมความพการแตกาเนด และ

๔.การเฝาระวงกลมอาการทางระบบประสาท

กรมควบคมโรค ประชมหารอผเชยวชาญ

เพอเฝาระวงโรคไขซกา พรอมแนะนาประชาชนปองกนไมใหถกยงกด

๒๑ มกราคม ๒๕๕๙ นายแพทยอานวย กาจนะ อธบดกรมควบคมโรค กลาววา จากกรณทมขาวเจาหนาทสาธารณสขไตหวน เฝาระวงและตรวจพบชายไทยทกาลงเดนทางสไตหวนมเชอไวรสซกา ทกาลงระบาดในหลายประเทศในแถบลาตนอเมรกาและแครบเบยน นน

เมอวานน (๒๐ มกราคม ๒๕๕๙) กรมควบคมโรค ไดประชมปรกษาหารอผเชยวชาญ เรอง โรคไขซกา เพอเตรยมการเฝาระวงและหารอมาตรการปองกนโรคดงกลาวโดยมศาสตราจารยเกยรตคณนายแพทยประเสรฐ ทองเจรญ ทปรกษากรมควบคมโรค เปนประธาน พรอมคณะทปรกษากรมควบคมโรค ผทรงคณวฒฯ กรมควบคมโรค คณะแพทยจากมหาวทยาลย กรงเทพมหานคร หนวยงานในสงกดกระทรวงสาธารณสข และหนวยงานทเกยวของ ๑๙-๒๐-๒๑ มกราคม ๒๕๕๙

อธบดใหขาวอกครง ๔ กมภาพนธ ๒๕๕๙

Microcephaly เสนปรคอเกณฑหวปกต

ตระหนก แตอยาตระหนก

ประเทศไทยมโรคซกาประปรายอยบางมากวา ๕๐ปแลว

คงไมระบาดตมตามขนมา แตจะตองเฝาระวง ตองตระหนก

การสอสารความเสยงาหรบประชาชน

Zika virus คออะไร

•เปนไวรสในกลม Flavivirus ซงมสมาชกไดแก Dengue virus, Japanese Encephalitis virus, West Nile virus

•เปนไวรสทมแมลงเปนพาหะนาโรค (vector) คอ มยงลายเปนแมลงนาโรคเนองจากมแมลงเปนพาหะ แตเดมจงเรยกชอกลมนวาเปน arthropod-borne virus หรอเรยกสนๆวา arbovirus ปจจบนจาแนกไวใน genus Flavivirus

ไวรสซกา: ชาตะ ๑๘ เมษายน ๒๔๙๐ ชาตะ: ซกา เปนไวรสอบตใหม เธอเปนใคร เธอมาจากไหน ฉนไมเคยคด..............................

นกวทยาศาสตรเพงจะคนพบเปนครงแรกทกลางปาทบในแอฟรกา เมอวนท ๑๘ เมษายน

๒๔๙๐

โดยคณะนกวจยโรคไขเหลองของมลนธรอคคเฟลเลอร นกวจยทคนพบ

แตกไมทราบพษสงของมนมากอนวา

จะกอโรคในคนไดไหม? จะระบาดรนแรงไหม?

จะกอความหายนะไดเพยงใด? ไมทราบทงนน

มรณะ : ยงไมมผใดพยากรณได บอกไดแตเพยงวาปราบยงลายไดเมอไร วนนนคอวน

ตายของไวรสซกา จอมเถอน จอมหฤโหด จากปาดงดบแอฟรกา

Zika แปลตามภาษาพนเมองวา

ปาทบเขตฝนชก

Monkey Tower in Zika Forestนกวจยเอาลงขงกรงไปวางไวบนหอนเพอใหยงกด

เอาลงไปขงไวในกรงบนตนไม เพอวจยโรคไขเหลอง จงพบไวรสอบตใหมโดยบงเอญ

Alexander Haddow Zika virus co-discover Alexander Haddow at the Uganda Virus Institute

circa 1960 when he was lab director.

Two papers by G. W. A. Dick describing the properties of the Zika virus. Download original publication.

Published in Trans R Soc Trop Med Hyg (1952) 46 (5).

William Bearcroft injected himself with Zika virus, offering the first solid evidence that it caused disease in

humans.

Bill Bearcroft

นกลองของ

การวจยตอมาพบวา ยงลายหลายชนดในแอฟรกานาไวรสซกาได

• Species ของยงลายทเปนพาหะ (vector) นาโรคได เชน

• Aedes aegypti (ยงลายบาน), Aedes albopictus (ยงลาย

สวน) ทงสองสปชยสนมในประเทศไทย

• Aedes africanus, Aedes apicoargenteus, Aedes furcifer,

• Aedes tuteocephalus และ Aedes vitattus

• มลงเปนแหลงรงโรค (reservoire)

ยงลายบาน Aedes aegypti

ยงลายสวน Aedes albopictus

ยงทง ๒ ชนดนมชกชมทวประทศไทย

นาโรคไขเลอดออกเดงก ไขปวดขอชกนกนยา และไขไวรสซกาไดดวย

ในอาเซยมยงลายทสาคญอย ๒ ชนด

๒๔๙๐ ยแกนดา ๒๕๒๐-๒๑ปากฯมาเลย อนโดฯ ๒๕๕๐ เกาะแยพ ๒๕๕๖ โพลนเซย ๒๕๕๗ บราซล

๒๕๒๐-๒๑ปากสถาน มาเลยเซย อนโดนเซย

๒๔๙๐ ยแกนดา

๒๕๕๐ เกาะแยพ ไมโครนเซย

๒๕๕๖ เฟรนช โพลนเซย

๒๕๕๗ บราซล ๓๐ ปตอมา

๕๐ ปหลงยแกนดา ๕๗ ปหลงยแกนดา

แรกๆกอยเฉพาะในแอฟรกา

สาหรบไวรสยอมไรพรมแดน

• ภายใน ๓๐ ป พบซกาการระบาดในแอฟรกา และเอเชย ๒ ทวป

• ภายในครงศตวรรษซกากระบาดไปทวปอเมรกาใต และลามตอไปยงอเมรกากลาง อเมรกาเหนอ เรยกวาไปไดทวโลก

• การวนจฉย : viral culure, PCR, PRNT, (การทดสอบหา IgM ม cross reacion มากกบ สมาชกชนดอนๆของ flavivirus จงไมนยมใช)

• ภาวะแทรกซอนทพบ คอ microcephaly ในทารกแรกเกด ทมารดามประวตตดเชอระหวางตงครรภ และกลมอาการ GBS

• หนงปทซกาไปถงบราซล ป ๒๕๕๘ ทบราซล พบผตดเชอไวรสซกามากกวา ๑.๕ ลานคน พบ ความพการแตกาเนด หรอ birth defect MICROCEPHALY ศรษะเลกกวาปกตประมาณ ๓,๐๐๐ คนแลว

การแพรระบาด

• พ.ศ. ๒๕๕๐ พบการระบาดใหญในเกาะแยพ ในไมโครนเซย มหาสมทรแปซฟกใต และแพรระบาดไปยงเกาะอนๆในภมภาคแปซฟกใต

• พ.ศ. ๒๕๕๓ มรายงานผปวยในประเทศกมพชา และ

• พ.ศ. ๒๕๕๖ มรายงานผปวยในประเทศอนโดนเซย

• แสดงวาไวรสซกาแพรระบาดอยในภมภาคนมานานแลว

พบโรคนในประเทศไทยบางหรอไม?

• ๒๕๐๖ มรายงาน AFRIMS สารวจพบแอนตบอดของ ZIKA Virus เปนครงแรกในประชากรปรมณฑลของกทม. แตประเทศไทยยงไมเคยมการรายงานผปวย Zika fever เลย

• ๒๕๕๖ (๕๐ ปใหหลง) จงมรายงานทเปนนกทองเทยวชาวแคนาดาและชาวเยอรมนมาตดเชอในประเทศไทย

• แตประเทศเพอนบาน เชน กมพชา มาเลเซย อนโดนเซย ตางมรายงานพบผปวยและตรวจพบเชอ ZIKAV

ประวตผปวยรายแรกชาวคานาดา ๒๑ มกราคม - ๓ กมภาพนธ ๒๕๕๖ พานกอยในประเทศไทย (๑๔ วน)

• ผปวยสตรชาวคานาดาอาย ๔๕ ป เดนทางมาประเทศไทยเพอมาฉลองงานแตงงานนองชายทพานกในประเทศไทยพรอมกบครอบครว ไดปรกษาแพทยเวชศาสตรการทองเทยวกอนออกเดนทางมาแลว

• วนท ๒๐ มกราคม ๒๕๕๖ เดนทางออกจากคานาดามายงกรงเทพผานฮองกงพกคางทกรงเทพฯ ๘ วน

• ๒๑-๒๓ มกราคม ๒๕๕๖ พกทโรงแรม Park Plaza Sukhumvit จาไดวาถกยงกดบางแลวบนตอไปยงอาวกะตะทภเกตพกอยทนน ๕ วนซงถกยงกดมากพอควร

• ขาว First Case of Zika Virus Infection in a Returning Canadian Traveler Am J Trop Med Hyg. 2014 Nov 5; 91(5):

1035–1038 Kevin Fonseca,* Bonnie Meatherall, Danielle Zarra, Michael Drebot, Judy MacDonald, Kanti Pabbaraju, Sallene Wong,Patricia Webster, Robbin Lindsay, and Raymond Tellier

๒๑ มกราคม - ๓ กมภาพนธ ๒๕๕๖ พานกอยในประเทศไทย

• วนท ๒๘ มกราคม – ๒ กมภาพนธ ๒๕๕๖ เดนทางไปยงจงหวดภเกต และวนท ๒๘-๓๐ มกราคม ๒๕๕๖ พกทโรงแรม Aquamarine Resort ทหาดกมลา

• ในวนท ๓๐ มกราคม ๒๕๕๖ เดนทางไปดานาทเกาะสมลน จงหวดพงงา

• ตอมาในวนท๓๐ มกราคม – ๒ กมภาพนธ ๒๕๕๖ ยายไปพกทโรงแรม Diamond Cottage ซงอยระหวางหาดกะรนและหาดกะตะและ

• วนท ๒ กมภาพนธ ๒๕๕๖ เดนทางกลบกรงเทพฯ พกทโรงแรม Anantara และเดนทางกลบประเทศแคนาดาผานฮองกงในวนท ๔ กมภาพนธ ๒๕๕๖

• ขณะเดนทางกลบคานาดา บนผานฮองกงระหวางทพกรอ

เครองบนทฮองกง เธอกถกยงกดอกบาง

• เธอรสกไมใครสบายตงแตอยบนเครองบนโดยสารกลบคานดา

รสกปวดหลง แตยงไมมไขหรอไมหนาวสนแตอยางใด เธอจง

กนยาอะเซตามโนเฟน (พาราเซตามอล) และ รสกวาคนตรงทตม

ยงกดบางเทานน

อาการปวยและการดาเนนโรค

• วนท ๔ กมภาพนธ ๒๕๕๖ขณะนงเครองบนกลบประเทศแคนาดา

ผปวยเรมมอาการปวดหลงมาก นงแลวปวดมาก ปวดศรษะ

กระสบกระสาย แตไมหนาวสน

• งนท ๕ กมภาพนธ ๒๕๕๖ วนรงขนหลงกลบถงคานาดา (กไปทางาน)

รสกมไข หนาวสนเปนพกๆ (นบเปนวนทหนงของโรค)

• วนท ๖ กมภาพนธ ๒๕๕๖ เธอมอาการหนาวสนและปวดเมอยไป

ทงตว

ผปวยรายท ๒ ชาวเยอรมนตดเชอไปจากประเทศไทย

• เมอเดอนพฤศจกายน ๒๕๕๖มชายชาวเยอรมนอาย ๕๐ ปเศษ เดนทาง

มาทศนาจรในประเทศไทย ปวยเปนไขซกาหลงจากทเดนทางกลบ

ประเทศแลว ผปาพานกอยในประเทศไทยประมาณ ๓ สปดาห โดยได

เดนทางไปทศนาจรทกระบ ภเกต เกาะจม เกาะลนตา ผลการตรวจทาง

หองปฏบตการทเยอรมน ยนยนวา เปนไขซกา

ประเทศไทยผปวยรายท ๓ เปนผปวยนาเขาจาก

เอลซลวาดอร

• ผปวยชายชาวสหภาพยโรป อาย ๔๑ ป เดนทางไปทศนาจรในประเทศ

เอลซลวาดอรในชวงวนหยดงานวนครสตมาศ ธนวาคม ๒๕๕๘

เดนทางกลบประเทศไทยวนท ๒๕ ธนวาคม ซงรสกตววาไมใครสบาย

เดนทางกลบมาถงประเทศไทยวนท ๔ มกราคม ๒๕๕๙ กยงไมสยายอย

ผลการเกบตวอยางสงตรวจทจฬาฯปรากฏวาเปนไขซกา

ประเทศไทย ผปวยรายท ๔

• นกศกษาแพทยชายไทย อาย ๒๒ ป ปวยหลงจากไปเดนปาในหลาย

จงหวดในภาคเหนอ เพชรบรณ พษณโลก เชยงใหม แมฮองสอนเรมปวย

หลงกลบมาแลวประมาณ ๒ สปดาห โดยมอาการไขสง ปวดเมอย

ปวดศรษะ ปวดตา ปวดนองทงสองขาง มผนทแผนอก ไมไอ ไมเหนอย

ทองไมเดน แพทยรบไวรกษาท รพ.ภมพล ๒๔ มกราคม ผปวยหาย

ไดรบการจาหนายจากโรงพยาบาล ๒๖ มกราคม ๒๕๕๙ ผลการชนสตร

ทจฬาฯ ยนยนวาผปวยเปนไขซกา

Zika fever in Thailand • เนองจากรายงานของนกทองเทยวตางชาตทมาตดเชอในประเทศไทย ทา

ใหสานกระบาดวทยาทาการสอบสวนการระบาดในเหตการณ “ไขออก

ผน” ยอนหลงในป พ.ศ. ๒๕๕๕

• ป พ.ศ. ๒๕๕๕ พบวามการระบาดของไขออกผน ทจงหวดราชบร สง

ตวอยางทยงมเหลออย ๑๐ ราย (จากทงหมด ๓๓ ราย) สงไปตรวจ

PRNT ท US CDC Fort Collin

• พบผปวยยนยนไขซกา ๓ ราย เขาขายทนาจะเปนอยอก ๒ ราย

Zika fever in Thailand ตงแตป พ.ศ.๒๕๕๖ เปนตนมา พบเหตการณในการระบาดของไขออกผนในจงหวดตางๆ ทเขาเกณฑสอบสวนโรค (ขอมลจากนายแพทยโรม บวทอง สานกระบาดวทยา) ดงน • ศรสะเกษ กนยายน ๒๕๕๖

– สงตรวจ ๘ ราย : พบ PCR ยนยน ๑ ราย, (ZIKAV IgM ๕ ราย)

• ลาพน กนยายน๒๕๕๖ – สงตรวจ ๒๑ ราย : พบ PCR ยนยน ๑ ราย, (ZIKAV IgM ๑๔ ราย)

• เพชรบรณ กรกฎาคม ๒๕๕๗

– สงตรวจ ๒๐ ราย : พบ PCR ยนยน ๒ ราย, เพาะเชอได ๑ ราย

• สมทรสาคร มกราคม ๒๕๕๘ – สงตรวจ ๕ ราย : พบ PCR ยนยน ๔ราย, เพาะเชอได ๑ ราย

พ.ศ. ๒๔๙๔ ถง พ.ศ. ๒๕๒๔

• พ.ศ. ๒๔๙๔ ถง พ.ศ. ๒๕๒๔ ขอมลจากรายงานวา มภาวะตดเชอในคน จากประเทศอนๆใน

แอฟรกานอกยแกนดา

• เชน แทนซาเนย อยปต เซนทรล แอฟรกน รปบลค

• เซยรรา ลโอน และ กาบอง

๓๐ ปหลงพบครงแรกในยแกนดากพบหลกฐานวา

มการแพรกระจายภาวะตดเชอซกา จากแอฟรกา มาทอาเซย

ใชเวลา ๓๐ ปกมาถงอาเซย

2007: Yap Islands: ๒๕๕๐ระบาดทเกาะแยพ ไมโครนเซย

จากอาเซย อก ๒๐ ป กไปท

หมเกาะแปซฟค

การสอบสวนโรคทเกาะแยพ

• นาซรมจากผปวยในเกาะแยพไปชนสตร และไดสมภาษณผปวยถงอาการและ

อาการแสดง ทาใหชนสตรยนยนไดแนชดวาปวยจากไวรสซกา

• การสารวจตามบานเพมเตมอก สรปไดวา ผปวยเปนผทอาศยอยใน ๙ ของ ๑๐

เทศบาลบนเกาะแยพ มผปวย ๔๙ ราย และมรายทเขาขายนาจะเปนอก ๕๙ ราย

• อาการทพบบอยกคอ มผน มไข ปวดขอและตาแดง ไมมรายใดทแพทยตองรบไว

รกษาในโรงพยาบาล ไมมรายใดทมเลอดออก ไมมรายใดทเสยชวต

• คะเนวา ประมาณ ๗๓ % (๖๘ ใน ๗๗) ของผทอาศยบนเกาะแยพ ทมอายสงกวา ๓

ขวบ หรอ อายสงกวานน มการตดเชอไวรสซกามาแลวเมอไมนานมาน ยงทเกบบน

เกาะไปตรวจ ไดรบการยนยนวาเปนยงสปชยส Aedes hensilli

ลกษณะทางเวชกรรมของโรคจากการศกษาในผปวย ๓๑ รายทเกาะแยพ เมษายน-กรกฎาคม ๒๕๕๐

• อาการหรออาการแสดง จานวนผปวย ๆ %

• มผนผวหนงชนด (Macular or papula rash) ๒๘ ๙๐

• มไข ๒๐ ๖๕

• ขออกเสบ หรอ ปวดขอ ๒๐ ๖๕

• ตาแดงไมมขตา (Nonpurulent conjunctiviti) ๑๗ ๕๕

• ปวดกลามเนอ ๑๕ ๔๘

• ปวดศรษะ ๑๔ ๔๕

• ปวดกระบอกตา (Retro-orbital pain) ๑๒ ๓๙

• บวม ๖ ๑๙ • อาเจยน ๓ ๑๐

• ๒๕๕๖-๒๕๕๗ : ไวรสซกากอการระบาดทประเทศ French Polynesia,

Easter Island, the Cook Islands, และ New Caledonia

• เมอทาการวเคราะหยอนหลง พบวา อาจจะมความสมพนธเชอมโยงกบ

ความพการแตกาเนด และ ภาวะแทรกซอนทางระบบประสาทของทารก

ในประเทศ French Polynesia

2013-2014: Pacific Islands: ๒๕๕๖-๒๕๕๗ หมเกาะแปซฟค

จากเกาะแยพ กแพรลามกระจายไปยงเกาะอนในมหาสมทรแปซฟก

เฟรนช โพลนเซย ในมหาสมทรแปซฟคใต กมรายงานโรคไขซกามาตงแตเดอนตลาคม ๒๕๕๖ แลว

อก ๖- ๗ ปตอมา๒๕๕๖-

๒๕๕๗ กลามไปหมเกาะ

แปซฟกอนๆ

เฟรนชโพลนเซย

• ในรายงานน ไดบรรยายถง มารดาทตดเชอขณะตงครรภ และทารกแรก

เกดกตดเชอดวย โดยการตรวจซรมทเกบในวนท ๔ หลงคลอดไดรบการ

ยนยนโดยการทดสอบ ZIKAV RT-PCR

• ทารกมกจะตดเชอ จะโดยเชอคงแพรผานทางรก หรอเชออาจจะตดขณะ

คลอดกได

• ผลกระทบตอทารกแรกเกดยงมขอมลอยจากดจงยงไมทราบวามประการ

ใดบาง

จากเฟรนช โพลนเซย โรคแพรลามตอไปยงเกาะอนตอไป

• ณ วนท ๑๕ มนาคม ๒๕๕๗ คาดวา ตงแตเดอนตลาคม ๒๕๕๗ เปนตนมา มผปวยไปปรกษาแพทยดวยโรคคลายไขซกาประมาณ ๓๐,๐๐๐ ราย และไดรบการชนสตรยนยนเปนจานวน ๘,๐๓ ราย รายอนๆ อาจจะเกดจากไวรสทใกลเคยง เชน เดงก กได

• โรคไดแพรตอไปยงเกาะของประเทศตางๆ ในแปซฟกใต

ไดแก Cook Islands, Easter Island, New Caledonia, Solomon Islands และ Vanuatu

2015-2016: The Americas: ๒๕๕๘-๒๕๕๙

อเมรกาใต อเมรกากลาง และ อเมรกาเหนอ

นกวทยาศาสตรเชอวา คณะนกฟตบอลและกองเชยร นาเอาโรคจาก

แปซฟกเขาไปบราซล เมอคราวไปแบงขนฟตบอลโลกป ๒๕๕๖

• Professor Oliver Pybus นกชววทยา จากภาควชาสตวศาตร

มหาวทยาลยออกฟอรด รายงานการวจย ไดลงพมพเผยแพร

ในวารสารวชาการทางวทยาศาสตรทมความเขมงวดในการ

คดกรองบทความฉบบทนบวาเขมงวดสงมากอยฉบบหนง ท

นบวาเปนทรจกกนดในวงการทวโลกคอ

Journal Science.

• พยายามวจยเกยวกบการเคลอนยายประชากร ในภาพกวาง ทมประชากรจานวนมากๆ เดนทางโดยอากาศยาน จากประเทศทกาลงมโรคไขซกา

แพรระบาดอยประจาถนมาตงแตป พ.ศ. ๒๕๕๕ เขาไปประเทศบราซล • ตงแตปลายป พ.ศ. ๒๕๕๕ ประเทศในหมเกาะในมหาสมทรแปซฟกใต

เฟรนช โปลนเซย ไมโครนเซย และตาฮต กาลงมโรคไขซกาแพรระบาดอยประจาถน กมนกทศนาจร เดนทางจากประเทศเหลาน ไปยงประเทศบราซลเพมมากขนถง ๕๐% ทเดยว

• เขาไปกนทาใม?

•๑. ไปแขงขนฟตบอลโลก

•๒. ไปแขงขนเรอแคนโลก

• โรคไขซกา แพรระบาดเขาไปในประเทศบราซล ระหวาง

เดอน พฤษภาคม และเดอน กนยายน ๒๕๕๖ ไวรสซกาท

แพรระบาดอยในบราซลนน เปนสายพนธทใกลเคยงกบ

สายพนธทแพรระบาดอยในเฟรนช โปลนเซย

• เปนสายพนธทแพรระบาดอยในประเทศแถบอาเซย

ตะวนออกเฉยงใต

๑. ฟตบอลโลกในบราซล ๑๐ - ๓๐ มถนายน ๒๕๕๖

• พ.ศ. ๒๕๕๖ ฟตบอลทมชาต ตาฮต (Tahiti OFC) มโอกาสไป

แขงฟตบอลโลกทบราซลทสนามเมองราซเฟ ๓ แมทช

• แมทชแรก ฟาดแขงกบทมชาต ไนจเรย-ตาฮต เมอวนท ๑๗

มถนายน ๒๕๕๖ ผล ๖-๑

• แมทชท ๒ แขงกบ สเปน-ตาฮต ๒๐ มถนายน ๒๕๕๖ ผล ๑๐-๑

• และแมทชท ๓ แขงกบอรกวย-ตาฮต ๒๗ มถนายน ๒๕๕๖ ผล

๘-๐

ไวรสไขซกา คงจะตดเชอไปกบทมนกฟตบอล

• ไวรสไขซกา คงจะตดเชอไปกบทมนกฟตบอล หรอ กองเชยร

หรอแฟนบอลทตดตามไปชมการแชงขนกได

• การตดเชอไวรสซกา เปนการตดเชอทไมปรากฏอาการปวยเลยก

ได ผตดเชอไวรสซกา ๕ คน จะปวยเปนไขซกา เพยง ๑ คน อก

๔ คน จะไมมอาการอะไรเลย นกฟตบอล หรอกองเชยรและ

แฟนบอลทตดเชอไวรสซกา กคอคนปกตนนเอง

ราซเฟ (Recife)

• ราซเฟ (Recife) เปนเมองหลวงของรฐเปอรนมบโค

(Pernambuco) รฐทางภาคตะวนออกเฉยงเหนอของ

ประเทศบราซล รฐทมปญหาเดกศรษะเลกแตแรกเกด-

หรอไมโครเซฟาล จานวนประมาณ ๑ ใน ๓ ของจานวน

เดกทมปญหา (ไมโครเซฟาล-ศรษะเลกแตแรกเกด)ของ

ทงประเทศทเดยว

ราซเฟ

Racife - ราซเฟ

Rio de Janeiro สถานท

แขงขนกฬาโอลมปค

Christ, the

Redeemer

อนสาวรยพระครสต บนเขา ทอาวนครรโอ เดอ จานโร

หนาอนสาวรยพระครสต ผทรงถายบาป ๕ กนยายน ๒๕๓๖

๒๓ ปกอน

• บราซล พบผปวยสงสยไขซกาประปรายมาตงแตปพ.ศ. ๒๕๕๖/๕๗ แลว แตไดรายงานผปวยชนสตรยนยนไปยงองคการอนามยโลกเมอกลางเดอนตลาคม ๒๕๕๘

• ตงแตวนท ๒๒ ตลาคม ๒๕๕๗ กอนรายงานไปยงองคการอนามยโลก บราซลเรมพบอบตการณไมโครเซฟาลแลว และ

• ในตนป พ.ศ. ๒๕๕๙ กมรายงานผปวยเดกทสงสยวาจะมปญหา ไมโครเซฟาล หรอมปญหาทางระบบประสาทแลวรวม ๖,๔๘๐ ราย

• ซงเมอกอนปหนงๆ อยางมากในบราซลจะเจอไมโครเซฟาลไมถง ๒๐๐ คน แตนเพยงปเดยว เพมพรวดพราดสงขน กวา ๓๐ เทาตว

๒. พ.ศ. ๒๕๕๗ การแขงขนเรอแคน

• พ.ศ. ๒๕๕๗ กมการแขงขนการแขงเรอแคน

โลก ชงถวยกนทประเทศบราซลอก (The 2014

World Cup and a canoeing tournament)

• กมทมแคนจากประเทศตาฮตไปรวมการแขงขน

นดวย จะเอาไวรสซกาตดตวไปอกดวยกเปนได

๑ ปหลงระบาดในแปซฟก

• ๒ มนาคม ๒๕๕๘ ประเทศบราซลรายงานวามผปวยมไขออกผนในรฐทางภาคตะวนออกเฉยงเหนอ

• ๑๗ กรกฏาคม ๒๕๕๘ ประเทศบราซลรายงานวามทารกแรกเกดทม

ความผดปกตทางระบบประสาททมประวตเกยวโยงกบภาวะตดเชอซกา • ๕ ตลา ๒๕๕๘ ประเทศเคปเวอรด รายงานผปวยมไขออกผน

• ๒๒ ตลาคม ๒๕๕๘ ประเทศโคลอมเบยยนยนวามผปวยไขซกา

• ๓๐ ตลาคม ๒๕๕๘ ประเทศบราซลรายงานวามทารกแรกเกด มภาวะ

ไมโครเซฟาลหลายรอยรายดวยกน

ประเทศบราซล (Brazil)

• ประเทศบราซล มรายงานคลสเตอรของผปวยทปวยเปน

โรค มไขเฉยบพลน ออกผน จากหลายภมภาคมาตงแต

ปลายป ๒๕๕๗ แลวและสามารถชนสตรยนยนไดเมอ

เดอน เมษายน ๒๕๕๘ วาเกดจากไวรสซกา

• กระทรวงสาธารณสขบราซลกยอมรบเมอเดอนพฤษภาคม

๒๕๕๘ วา มไวรสซกาแพรระบาดกระจายอยในประเทศ

โคลอมเบย

๑๖ ตค.๕๘

๒๔ พย.๕๘

เอลซลวาดอร

๒๗ พย.๕๘

กวเตมาลา

ซรนาเม ๑๑พย.๕๘

บราซล ปลายป ๒๕๕๗

๒๕๕๗ บราซล ๕๘ โคลอมเบย ซรนาเม

เอลซลวาดอร กวเตมาลามซการะบาดทวไปหมด

๑๙ ตลาคม ๒๕๕๘ ยเอสซดซประกาศวามไขซกาใน ๑๔ ประเทศ

๑ กมภาพนธ ๒๕๕๙ โรคแพรระบาดในทวปอเมรกา ๒๒ ประเทศ

๕ กมภาพนธ ๒๕๕๙ ซดซประกาศเพมอกเปน ๓๐ ประเทศ

วนท ๓๐ มนาคม ๒๕๕๙

• กระทรวงสาธารณสขบราซลยนยนวามทารกพการศรษะ

เลกแตกาเนดทวประเทศ ทไดรบการพสจนยนยนแลว

ถงวนน ๙๔๔ ราย และกาลงดาเนนการสอบสวนเพมเตม

อก ๔,๒๙๑ ราย • ในสปดาหทผานมา มรายงานเพมขนในหนงสปดาห

เทานน ๑๐๕ รายดวยกน

๑๐ มนาคม ๒๕๕๙

Locallizied acq. Trx. ๓๔ ประเทศ

ประเทศไทยตดอยในบญชนดวย

Travel-acq. ๒๑ ประเทศ

AB presented ๒๘ ประเทศ

April 13, 2016

• ๑๐.๓๐ น. ๑๓ เมษายน ๒๕๕๙ กรรมการราชวทยาลยสต-นรแพทยทานหนงทาน

ไปบรรยายสาหรบบคลกรทางแพทยรวมกบผมทจงหวดอดรธาน บรรยายตอหนา

ผม วาทานไมเชอเรองไมโครเซฟลเกดจากตดเชอซกา..... ทานวามว

• ๑๓ เมษายน ๒๕๕๙ USCDC analysis concludes Zika causes microcephaly.

• ใครมวกนแน ผอานวยการซดซ หรอ กรรมการราชวทยาลยฯ มวกนแน????

• ขอปบไวคลมหวหนงใบ เอาไวเพอแจกเปนรางวล ยเอสซดซ หรอ ราชวทยาลยสตฯ

ใครควรรบไป

วนท ๑๓ เมษายน ๒๕๕๙

• CDC analysis concludes Zika causes microcephaly.

• หลงจากไดปรทศนทบทวนกบบรรดาผเชยวชาญอยางเปนทางการเกยวกบขอมล

ตางๆอยางมากมายแลว นายแพทย ทอม ฟรเดน ผอานวยการศนยปองกนควบคม

โรคสหรฐ (ซดซ) จงไดแถลงขาวถง ความเหนของบรรดาผเชยวชาญจากศนย

ปองกนควบคมโรคสหรฐฯ ไดสรปแลววา ภาวะตดเชอไวรสซกา เปนเหต

กอความพการแตกาเนด “ไมโครเซฟาล” อยางแนนอน นบวา

เปนจดเปลยนอยางสาคญในการวจยเชอไวรสน

Tom Frieden MD, MPH,

Director of USCDC

๑๓ เมษายน ๒๕๕๙

ภาวะตดเชอไวรสซกา เปนเหตกอความพการแตกาเนด “ไมโครเซฟาล” อยางแนนอน

ขอสรปเขาไดทง Shepards's criteria และ กบ Bradford Hill criteria

• เจาหนาทของซดซไดอธบายวาขอสรปดงกลาว ไดยดถอหลกเกณฑ หรอ ไครทเรย ๒ ประการคอ

• Shepards's criteria และ Bradford Hill criteria

• รายงานการวเคราะหดงกลาว ไดพมพเผยแพรในวารสารวชาการฉบบอกลวงหนาทางออนไลน the New England Journal of Medicine (NEJM).

• ซดซ: หลกฐานขอมลตางๆ เขาไดกบไครทเรยทเปนทยอมรบกนแลว

• ทอดรฯ กรรมการราชวทยาลยฯ ทานนน บรรยายวาวารสาร แลนเสท หรอ นวองคแลนด แจอรนล เมดฯ กพากนมวดวยตามกนไปหมด

.

• The BMJ 2015

• Severe microcephaly demonstrated on MRI.

Teratogenic effects of

the Zika virus and the

role of the placenta

Jennifer J Adibi, ScD,

Ernesto T A Marques Jr,

MD,

Abigail Cartus,

BS, Richard H Beigi,

MD

Lancet:Published

Online: 04 March 2016

ZIKA Macrophage Placenta

CeLL Host & Microbe Available online May 27, 2016

• Available online 27 May 2016

• In Press, Corrected Proof — Note to users

• Short Article

• Zika Virus Infects Human Placental Macrophages • Kendra M. Quicke1, 2, 6,

• James R. Bowen1, 2, 6,

• Erica L. Johnson1,

• Circe E. McDonald1, 2,

• Huailiang Ma2,3,

• Justin T. O’Neal1, 2,

• Augustine Rajakumar4,

• Jens Wrammert1, 2,

• Bassam H. Rimawi4,

• Bali Pulendran2,3,

• Raymond F. Schinazi1, 5,

• Rana Chakraborty1,

• Mehul S. Suthar1, 2, ,

Cell Host & Microbes, online May 27, 2016.

• คาอธบายภาพ: IMAGE: THIS VISUAL ABSTRACT DEPICTS THE FINDINGS

OF QUICKE ET AL., WHO DEMONSTRATE THAT A CONTEMPORARY ZIKV STRAIN INFECTS AND REPLICATES IN PRIMARY HUMAN PLACENTAL MACROPHAGES AND

CYTOTROPHOBLASTS, SUGGESTING A ROUTE...

ภาพถาย CT ปรากฏวาใหภาพทตรงกน

• คอ มหนปนเกาะทเนอสมอง (brain calcification)

• ปรมาตรสมองเลกลง (decreased brain volume) และมเวนตรเกล กวางขน (ventriculomegaly) อนหมายถงมการขยายตวออก (an abnormal enlargement of brain cavities)

• สมองเลกและกานสมองมการเจรญนอยกวาทารกปกต (underdeveloped cerebellums and brain stems)

ภาพแสกนเอมอารไอ

• แสดงใหเหนวาม cisterna magna enlargement นาจะเกดจากการทมปรมาตรสมองทมเนอสมองเลกลง (brain volume reduction)

• ภาพเหลานแสดงวาม myelinization ลาชาออกไป และม

ความผดปกตของ corpus callosum • (MRI scans revealed that most had cisterna magna

enlargement, likely because of brain volume reduction. Images also suggested delayed myelination and corpus callosum abnormalities)

๒๑ มนาคม ๒๕๕๙ เกาหลรายงานผปวยไขซกา

นาเขาจากตางประเทศเปนรายแรก

• ๒๑ มนาคม ๒๕๕๙ เกาหลรายงานผปวยไขซกา

นาเขาจากตางประเทศเปนรายแรก

จน รายงานรายแรก ๑๐ กนยายน ๒๕๕๙

• ผปวยเปนชาย ชาวจน อาย ๒๘ ป ไปปฏบตภารกจในประเทศกวเตมาลา เปนผปวยทไดรบการชนสตรยนยนวาเปนโรคไขซกา นบวาเปนรายแรกของจนเปนรายแรกของ Henan province ดวย ชายผนเปนชาว Xian มณฑล Shaanxi แตไปทางานอยทเมอง Zhengzhou เมองหลวงของมณฑล Henan ไปปฏบตภารกจในประเทศในอเมรกากลางนานกวา ๒ เดอน

(ขาวจากหนงสอพมพ South China Morning Post ๑๘ กนยายน ๒๕๕๙)

• ขณะปฏบตภารกจในตางประเทศ รสกวาไมสบาย คอ มไข ปวดศรษะ ม

ผนตามตวและเจบคอ

• เมอวนท ๕ กนยายน ๒๕๕๙ จงตดสนใจขนเรอบนเดนทางกลบบานถง

เมอง Zhengzhou เมอตอนดกวนท ๘ กนยายน ๒๕๕๙ ผลการ

ชนสตรยนยนวาเปนโรคไขซกาเมอวนท ๑๐ กนยายน ๒๕๕๙

๒๕ สงหาคม ๒๕๕๙

ฮองกงรายงานยนยนผปวยรายแรก

• ๒๕ สงหาคม ๒๕๕๙ ฮองกงรายงานยนยนผปวยรายแรก ผปวยเปนหญงอาย ๓๘ ป เดมมสขภาพด เรมมอาการปวยเมอวนท ๒๐ สงหาคม ๒๕๕๙ แตไมมประวตการเดนทางหรอรายละเอยดอนใดเพมเตมอก ไดรบรายงานผลการชนสตรเมอวนท ๒๕ สงหาคม ๒๕๕๙ และไดรายงานให องคการอนามยไดรบทราบแลว

• อนทจรงแลว เมอเดอนกมภาพนธ ๒๕๕๙ กมชายชาวจนผหนงเดนทางมาจากผนแผนดนใหญจนเดนทางโดยทางเครองบนมายงฮองกงแลวปวยกไดรบการวนจฉยยนยนวาเปนโรคไขซกา

ฟลปปนส

• การศกษาวจยไปขางหนาโครงการวจยสาเหตโรคไขเฉยบพลนไมทราบ

สาเหตทเกาะเซบ พบมผตดเชอไวรสซกามาตงแตเดอนมนาคม พ.ศ.

๒๕๕๕

๕ เมษายน ๒๕๕๙ เวยตนามรายงานยนยนผปวยรายแรก

เมอวนท ๕ เมษายน ๒๕๕๙ ประเทศเวยดนามไดรายงานยนยนไปยง

องคการอนามยโลกวา มผปวยโรคไขซกาตดเชอในประเทศนนแลว ๒

รายดวยกน ผปวยรายแรกไมระบอายและเพศ เปนชาวจงหวดนาตรง เรม

มอาการปวยเมอวนท ๒๖ มนาคม ๒๕๕๙ มไข มผนตามตว ตาแดง และ

มอาการปวดศรษะ ตวอยางตรวจทสงไปตรวจทสถาบนปาสเตอรนาตรง

รายงานผลเมอวนท ๓๑ มนาคม ๒๕๕๙ และไดสงทดสอบยนยนซาอก

ทสถาบนปาสเตอร กรงโฮจมนห ผลกไดรบการยนยนอกทหนงเมอวนท

๔ เมษายน ๒๕๕๙

ประเทศเวยดนาม รายท ๒

• ผปวยรายท ๒ เปนชาวกรงโฮจมนห ไมระบอายและเพศ เรมมอาการปวยเมอวนท ๒๖ มนาคม ๒๕๕๙ โดยมผน ตาแดง และออนเพลย ไดสงตวอยางตรวจไปทาการตรวจทดสอบทสถาบนปาสเตอร กรงโฮจมนห ไดรบรายงานผลเมอวนท ๓๑ มนาคมยนยนวาเปนไขซกา ไดสงตวอยางตรวจไปทดสอบยนยนซาอกทมหาวทยาลยนางาซาก ไดรบรายงานผลยนยนวาเปนไขซกาเมอวนท ๔ เมษายน

๒๕๕๙

มาเลเซย

• พ.ศ. ๒๕๕๓ สตรชาวเยอรมนกลบจากการทศนาจรในกะบอรเนยว

ประเทศมาเลเซย กลบประเทศแลวปวยตรวจชนสตรยนยนวาเปนไขซกา

อนโดนเซย

• ๒๕๕๓ สตรออสเตรเลยตดโรคไปจากอนโดนเซ๒๕๕๘ ศาสตราจารย

อามน สบนดรโอ ผอาบวยการสถาบน Eijman Institue for Molecular

Biology, Jakarta ยนยนวามไขซกาในอนโดนเซยมาตงนานแลว

ออสเตรเลย

• สตรชาวชาวออสเตรเลยกลบจากทศนาจรในประเทศอนโดนเซย แลว

ปวยเปนไขซกาเมอป พ.ศ. ๒๕๕๓

กาพชา

• การศกษาวจยไปขางหนาโครงการวจยสาเหตโรคไข

เฉยบพลนไมทราบสาเหตเมอป พ.ศ. ๒๕๕๓ ตงแตเดอน

สงหาคม ๒๕๕๓ กพบวามผตดเชอไวรสซการายแรกเปน

เดกชายอาย ๓ ขวบพานกอยในกาพงสะปอ

๑๑ มถนายน ๒๔๕๘ อตาลนาเขาจากบราซล

ธนวาคม ๒๕๕๖-มกราคม ๓๕๕๗ ญปนนาเขา ๒ รายแรก

จากโบราโบรา

วนท ๑๓ เมษายน ๒๕๕๙

ในวนเดยวกนน นกวจยของบราซลไดพมพรายงาน

ภาพถายรงส ทารกทมไมโครเซฟาล ๒๓ ราย อนเปนการ

เนนย าขอสรปของซดซ ภาพรงสเหลานนไดแสดงใหเหน

อาการแสดงทรายแรง เชน การทมหนปนไปเกาะอยใน

สมอง ซงเปนอาการแสดงบงชวา เซลลของสมองไดถก

ทาลายลง

เมอสรปไดแลววา Zika-microcephaly

• CDC กไดตงขอสงเกตตอไปอกหลายประการเพอจะได

แนะนาและบรบาล

• หญงมครรภทตดเชอไวรสซกา ซงในขณะนคาดวาจะม

ความพการไดกวางขวาง ตงแต ๑% ไปจนถง ๓๐% ทเดยว

วนท ๒๗ สงหาคม ๒๕๕๙ ประเทศสงคโปรรายงานไขซกาเปนครงแรก

• วนท ๒๙ สงหาคม ๒๕๕๙ ผตดเชอไวรสซกาในประเทศสงคโปรเพมขน จานวน ๔๑ ราย จากการตรวจสอบเวบไซตองคการอนามยโลก

• เวบไซตกระทรวงสาธารณสขและหนวยงานสงแวดลอมแหงชาตของสงคโปร ไดมรายงานลาสดเมอวนท ๒๙ สงหาคม ๒๕๕๙ ไดมการยนยนการตดเชอไวรสซกาในประเทศสงคโปร จานวน ๔๑ ราย

• เปนผปวยทมการตดเชอภายในประเทศเอง ในจานวนนผปวย ๓๔ ราย มอาการดขนและหายเปนปกต อก ๗ รายยงพกรกษาตวและดอาการอยในโรงพยาบาล

• ทงนไดมการคดกรองผสมผสใกลชดกบผปวย การควบคมยงพาหะ และใหโรงพยาบาลเฝาระวงผปวยทมอาการและรายงานทนทเมอพบผปวย

• ผปวยโรคตดเชอไวรสซการายแรกเปนหญงชาวมาเลเซยวย ๔๗ ปซงเปนผพานกอาศยอยในสงคโปร

• ตอมารฐบาลสงคโปรกรายงานวายงพบผตดเชอทยนยนชดเจนแลว สวนใหญเปนคนงานตางชาตในสถานทกอสรางแหงหนงเปนคนงานในพนทเขตอลจนเอด เครสเซนต แอนด ซมส ไดรฟ (Aljunied Crescent and Sims Drive area) ซงเปนการตดเชอในประเทศเอง

• ไมมรายงานวามผปวยเปนแรงงานไทย

สถานกรณ ณ วนท ๑๖ กนยายน ๒๕๕๙

• มคลสเตอรอย ๘ คลสเตอร

• มผปวยทไดรบการชนสตรยนยนแลว ๒๘๓ ราย

• มอย ๓๙ รายทเรมมอาการปวยใน ๒ สปดาหทผานมา

• คลสเตอรผปวยสวนใหญพานกอยท Aljunied Crescent, Circuit Road,

Geylang East Ave, Geylang East Central, Geylang/Paya Lebar

Way, Pipit Road, Sims Drive, Sims Pl.

ผปวยยนยน สปดาห ท ๓๕ สปดาหท ๓๖ และ สปดาหท ๓๗

• สปดาหท ๓๕ (๒๘สงหาคม - ๓กนยายน ๒๕๕๙ จานวน ๒๑๕ ราย

• สปดาหท ๓๖ (๔ กนยายน - ๑๐ กนยายน ๒๕๕๙ จานวน ๑๐๓ ราย

• สปดาหท ๓๗ (๑๑ กนยายน- ๑๖ กนยายน ๒๕๕๙ จานวน ๕๑ ราย

• ๑๒ กนยายน ๒๕๕๙ ผลการเฝาสารวจตดตามกมรายงานวามผ

ตดเชอไวรสซกาทกประเภทในสงคโปรสะสมรวม ๓๒๙ ราย ใน

จานวนนนเปนหญงมครรภ อย ๘ ราย

สวนหนงของการเตรยมความพรอมสาหรบประเทศไทย

• ๑. การฝกอบรม โดยมลนธสงเสรมการศกษาไขหวดใหญ รวมกบสานก

วชาการแพทยไดจดการใหความรเกยวกบโรคไขซกาใหแกบคลากรทาง

แพทยทวประเทศประมาณ ๑๖ ครงดงน (แทรกตารางครบ)

• ๒ มลนธสงเสรมการศกษาไขหวดใหญ โดยประธานมลนธจดเรยบเรยง

องคความรเรองโรคไขซกา ออกเผยแพรเมอเดอนมนาคม ๒๕๕๙ โดย

จดสงไปบรจาคใหแกโรงพยาบาลของรฐทกระดบประมาณ ๑,๐๐

โรงพยาบาลๆ ละ ๒ เลม ดวยความรวมมอจดพมพจากผบรจาคผาน

ศรราชมลนธ

ระบาดบนลอโลกลาดบท ๓๐

มนาคม ๒๕๕๙ จานวน ๑๖๕ หนา

พอคเคต บค องคความรโรคไขซกา มนาคม ๒๕๕๙

สวสด และ ขอบคณ