1...

1

แผนปฏบตราชการศนยวทยาศาสตรการแพทยท 1 เชยงใหม

ประจ าปงบประมาณ 2562

กรมวทยาศาสตรการแพทย กระทรวงสาธารณสข

O8-2

2

ศนยวทยาศาสตรการแพทยท 1 เชยงใหม กรมวทยาศาสตรการแพทย เปนหนวยงานทรบผดชอบดานการตรวจวเคราะหทางหองปฏบตการเ พอสนบสนนดานชนสตรโรคและการคมครองผบรโภคในเขตสขภาพท 1 เพอใหหนวยงานสาธารณสขทงภาครฐ และเอกชน สามารถน าผลการตรวจวเคราะหไปใชในการวนจฉยโรค ควบคม ปองกนโรค และการคมครองผบรโภคดานสาธารณสข (อาหาร ยา เครองส าอาง รงสและเครองมอแพทย) นอกจากนนยงมหนาทในการศกษาวจย ประเมนความเสยง ในเขตพนทรบผดชอบ

ในปงบประมาณ 2562 ศนยฯไดจดท าแผนปฏบตการ ประจ าปงบประมาณ 2562 ขนโดยอาศยหลกการบรหารจดการเชงกลยทธและการบรหารงบประมาณแบบมงเนนผลงาน (Result base management) ซงจะชวยใหการด าเนนการบรหารจดการแผนงานโครงการและบรหารจดการงบประมาณเปนไปอยางมประสทธภาพ ทงนแผนปฏบตการฯ ดงกลาว จะระบรายละเอยดแผนงาน/โครงการทส าคญของศนยฯ ระบหนวยวดความส าเรจ ระยะเวลาด าเนนการ การบรหารจดการงบประมาณ และ การประเมนผลความส าเรจในระดบและมตตางๆ เพอสอสารใหกลมงาน/ฝายในสงกดศนยฯ ไดรบทราบถงแนวทางการด าเนนงาน การบรหารจดการงบประมาณของศนยฯ ทเชอมโยงกบนโยบายในระดบตางๆ จะสงผลใหประชาชนในเขตสขภาพท 1 มสขภาพทดปราศจากโรคภยตอไป

นายสงคม วทยนนทน ผอ านวยการศนยวทยาศาสตรการแพทยท 1 เชยงใหม

3

ศนยวทยาศาสตรการแพทยท 1 เชยงใหม กรมวทยาศาสตรการแพทย ไดก าหนดวสยทศน พนธกจของศนยฯ ในการมงสเปาหมายการเปนองคกรชนน าดานวทยาศาสตรการแพทย และสาธารณสขในระดบภาคเหนอตอนบน จากสถานการณการเปลยนแปลง ปจจยทงภายในและภายนอกทสงผลตอระบบสขภาพทงในปจจบนและอนาคต เชน การเปลยนแปลงโครงสรางของประชากรไทย การเขาสสงคมสงวย การเปลยนแปลงฐานเศรษฐกจไปสยคดจทล การเกดของโรคอบตใหมและอบตซ า การเสยชวตดวยโรคไมตดตอทสามารถปองกนได ปญหามลพษสงแวดลอม ภยพบตธรรมชาตและภยกอการราย เปนตน ศนยฯจงมความจ าเปนตองด าเนนภารกจเพอตอบสนองตอนโยบายรฐบาล ยทธศาสตรชาต 20 ป ยทธศาสตรไทยแลนด 4.0 นโยบายของทานรฐมนตรวาการกระทรวงสาธารณสข และนโยบายของทานอธบดกรมวทยาศาสตรการแพทย ทงนในการมงสเปาหมายทก าหนดนน ศนยฯ ไดก าหนดแผนการด าเนนงานในระดบตางๆ เพอขบเคลอนภารกจ ประกอบดวยแผนยทธศาสตรกรมวทยาศาสตรการแพทยระยะ 20 ป พ.ศ.2560–2579 มเปาหมายเพอใหหนวยงานในสงกดกรมวทยาศาสตรการแพทยน าไปใชเปนแนวทาง ในการขบเคลอนภารกจ เพอใหบรรลเปาหมายความมนคง มงคง และยงยน ของประเทศอยางมประสทธภาพ แผนยทธศาสตรกรมวทยาศาสตรการแพทย พ.ศ. 2559 – 2563 มเปาหมายเพอใหหนวยงานในสงกดกรมวทยาศาสตรการแพทยใชเปนแนวทางในการขบเคลอนยทธศาสตรดานวทยาศาสตรการแพทยในระยะกลาง คอ 5 ป ทงนยงเปนการวางรากฐานขนแรกของแผนยทธศาสตรกรมวทยาศาสตรการแพทยระยะ 20 ปดวย และ สดทายแผนยทธศาสตรอาเซยนกรมวทยาศาสตรการแพทย พ.ศ.2560–2563 ไดจดท าขน โดยมเปาหมายเพอเปนแนวทางในการด าเนนงานรวมกบประเทศสมาชกประชาคมอาเซยนดานวทยาศาสตรการแพทย และสาธารณสข ใหมประสทธภาพ ทงนการขบเคลอนแผนยทธศาสตรหลกทง 3 แผนของกรมวทยาศาสตรการแพทยใหบรรลเปาหมายตามทก าหนดไว ศนยฯจงจ าเปนตองมการก าหนดแผนการด าเนนงานขบเคลอนเพอสนบสนนและตอบสนองตามแผนของกรมวทยาศาสตรการแพทยอยางเตมท โดยแผนการด าเนนงาน ดงกลาว จะเปนแผนปฏบตราชการประจ าปซงจะระบถงเงนงบประมาณ โครงการการส าคญ ตลอดถงนโยบายเนนหนกทจะตองขบเคลอน

ในปงบประมาณ พ.ศ. 2562 ศนยวทยาศาสตรการแพทยท 1 เชยงใหม ไดรบจดสรรงบประมาณจ านวนทงสน 12,867,400.00 บาท (สบสองลานแปดแสนหกหมนเจดพนสรอยบาทถวน) เพอใหการด าเนนการบรหารจดการบรหารจดการงบประมาณเปนไปอยางมประสทธภาพ จงเหนสมควรจดท าแผนปฏบต ราชการศนยวทยาศาสตรการแพทยท 1 เชยงใหม ประจ าปงบประมาณ 2562 เพอเปนเครองมอทส าคญในการบรหารจดการเชงกลยทธและการบรหารงบประมาณแบบมงเนนผลงาน (Result base management) ทงนแผนปฏบตการฯ ดงกลาว จะระบรายละเอยดแผนงาน/โครงการทส าคญของศนยฯ ระบหนวยวดความส าเรจ ระยะเวลาด า เนนการ การบรหารจดการงบประมาณ และ การประเมนผลความส าเรจในระดบและมตตางๆ แผนปฏบตการของศนยวทยาศาสตรการแพทยท 1 เชยงใหม พ.ศ. 2562 จงเปนเครองมอส าคญทจดท าขนเพอสอสารใหหนวยงานในสงกดศนยฯ ไดรบทราบ แนวทางการด าเนนงาน การบรหารจดการงบประมาณของศนยฯ ทเชอมโยงกบนโยบายในระดบตางๆ และเปนแนวทางในการด าเนนงานของหนวยงานเพอความส าเรจขององคการตอไป

4

หนา

สารจากผอ านวยการ 2

ค าน า 3

สารบญ 4

ประวตศนยวทยาศาสตรกรแพทยท 1 เชยงใหม 5

วสยทศน พนธกจ บทบาทและหนาท 6

เขตพนทรบผดชอบ 7

โครงสรางหนวยงาน 8

บทท 1 ทศทางการพฒนาประเทศ 9

บทท 2 แผนงาน/โครงการบรณาการ 33

บทท 3 โครงการวจยและพฒนา 35

บทท 4 แผนงาน/โครงการของศนยวทยาศาสตรการแพทยท 1 เชยงใหม 44

5

กรมวทยาศาสตรการแพทยเรมทดลองด าเนนงานในสวนภมภาคโดยการจดตงเปน ศนยวทยาศาสตรการแพทยตงแต พ.ศ. 2520 ในสมยอธบดกรมวทยาศาสตรการแพทย นายแพทยวมล โนตานนท โดยเนนงานตรวจวเคราะหอาหาร ยา และพษวทยา ตามความตองการของพนทเนองจากความไมสะดวกในการสงตอตวอยางไปตรวจวเคราะหทสวนกลาง ศนยวทยาศาสตรการแพทยท 1 เชยงใหม เรมเปดด าเนนการเมอ พ.ศ. 2525 โดยไดรบความอนเคราะหจากเทศบาลนครเชยงใหม ให ใชศนยบรการสาธารณสขบานเดน เปนสถานทปฏบต งานชวคราว ตอมาในป พ.ศ.2526 มพระราชกฤษฎกาแบงสวนราชการเ พมเตม กรมวทยาศาสตรการแพทยจงไดกอตงศนยวทยาศาสตรการแพทยในสวนภมภาคอยางเปนทางการโดยไดน าหนวยชนสตรสาธารณสขของจงหวดทมอยเดมมารวมดวย ป พ.ศ. 2527 ไดมการกอสรางอาคารด าเนนงานของศนยวทยาศาสตรการแพทยท 1 เชยงใหมภายในบรเวณศนยราชการจงหวดเชยงใหม และจากปรมาณงานทเพมขนท าใหมความตองการใชพนทในการปฏบตงานมากขน จงมการกอสรางอาคารหลงใหมเพอใชปฏบตงานตงแต เดอนพฤศจกายน พ.ศ. 2542 จนถงปจจบน ผอ านวยการศนยวทยาศาสตรการแพทยท 1 เชยงใหมทานแรกคอ ภญ.นพาภรณ ปญจะ ถงปจจบนมผอ านวยการศนยฯ รวมทงหมด 5 ทานตามล าดบดงน

ภญ.นพาภรณ ปญจะ นางสธวรรณ ศรอปโย

นายบ ารง คงด

นายธระศกด สภาไชยกจ

นายสงคม วทยนนทน

6

วสยทศน

ศนยวทยาศาสตรการแพทยท 1 เชยงใหม เปนผน าดานวทยาศาสตรการแพทยของภาคเหนอตอนบน

พนธกจ

1. ใหบรการวชาการและการตรวจวเคราะหทางหองปฏบตการดานการแพทยและสาธารณสขในฐานะหองปฏบตการอางอง

2. เฝาระวง ประเมน สอสารและจดการความเสยงจากโรคและภยสขภาพ

3. ศกษา คนควา วจยและพฒนาองคความร เทคโนโลยและนวตกรรมดานการแพทยและสาธารณสข

4. ก าหนดมาตรฐานการตรวจวเคราะหและพฒนาหองปฏบตการดานการแพทยและสาธารณสข

5. จดการความเสยงดานภยสขภาพจากเชอโรคและพษจากสตว

6. สนบสนนการแกไขปญหายาเสพตดของประเทศ

บทบาทหนาท

1. พฒนาระบบการตรวจวเคราะห และใหบรการตรวจวเคราะหทางหองปฏบตการดานผลตภณฑสขภาพ สมนไพร และการชนสตรโรค

2. ศกษา วเคราะห วจย และพฒนาองคความรและเทคโนโลยทางหองปฏบตการดานผลตภณฑสขภาพ สมนไพร และการชนส ตรโรค เพอควบคมคณภาพและความปลอดภยตามกฎหมาย

3. เปนหองปฏบตการอางองดานผลตภณฑสขภาพ สมนไพร การชนสตรโรค

4. พฒนาคณภาพหองปฏบตการ สนบสนนดานวชาการ และถายทอดเทคโนโลยการตรวจวเคราะห และชนสตรโรคแกหองปฏบตการเครอขาย หองปฏบตการภาครฐและภาคเอกชน

5. ปฏบตงานรวมกบหรอสนบสนนการปฏบตงานของหนวยงานอนทเกยวของ หรอทไดรบมอบหมาย

7

ศนยวทยาศาสตรการแพทยท 1 เชยงใหม รบผดชอบพนทเขตสขภาพท 1 รวม 4 จงหวดภาคเหนอตอนบนไดแก เชยงใหม ล าพน ล าปาง และแมฮองสอน

ส าหรบงานสนบสนนการปองกนและแกไขปญหายาเสพตด และงานคมครองผบรโภคดานยา เครองส าอาง วตถอนตราย รงสและเครองมอแพทย และพษวทยา ศนยวทยาศาสตรการแพทยท 1 เชยงใหม รบผดชอบเพมเตมอก 4 จงหวด ไดแก เชยงราย นาน พะเยา และ แพร

8

ศนยวทยาศาสตรการแพทยท 1 เชยงใหม จดแบงโครงสรางเปน 3 กลม และ 1 ฝาย ดงน

• กลมชนสตรสาธารณสข (กลมงานพยาธวทยาคลนก และ กลมงานพษวทยา)

• กลมคมครองผบรโภคดานสาธารณสข (กลมงานอาหาร กลมงานยา และ กลมงานรงสและเครองมอแพทย)

• กลมพฒนาคณภาพและวชาการ

• ฝายบรหารทวไป

ศนยวทยาศาสตรการแพทยท 1 เชยงใหม

ผอ านวยการ

ฝายบรหารทวไป กลมชนสตรสาธารณสขกลมคมครองผบรโภค

ดานสาธารณสขกลมพฒนาคณภาพ

และวชาการ

กลมงานพยาธวทยาคลนก

กลมงานพษวทยา

กลมงานอาหาร

กลมงานรงสและเครองมอแพทย

กลมงานยา

9

ทศทางการพฒนาประเทศ ระดบชาต

1) รางกรอบยทธศาสตรชาตระยะ 20 ป

คณะรฐมนตรไดมมตเมอวนท 30 มถนายน 2558 เหนชอบใหมการจดตงคณะกรรมการจดท ายทธศาสตรชาตระยะ 20 ป เพอจดท ายทธศาสตรและกรอบการปฏรป เพอจดท ารางกรอบยทธศาสตรชาตระยะ 20 ป ใชในการขบเคลอนและพฒนาประเทศ ใหบรรลตามวสยทศน “ประเทศไทยมความมนคง มงคง ยงยน เปนประเทศพฒนาแลว ดวยการพฒนาตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง” โดยยทธศาสตรชาตทจะใชเปนกรอบแนวทางการพฒนาระยะ 20 ป ประกอบดวย 6 ยทธศาสตร ดงน

1.1 ยทธศาสตรดานความมนคง มเปาหมายทงในการสรางเสถยรภาพภายในประเทศและชวยลดและปองกนภยคกคามจากภายนอก รวมทงสรางความเชอมนในกลมประเทศอาเซยนและประชาคมโลกทมตอประเทศไทย

1.2 ยทธศาสตรดานการสรางความสามารถในการแขงขน เพอใหประเทศไทยสามารถพฒนาไปสการเปนประเทศพฒนาแลว ซงจ าเปนตองยกระดบผลตภาพการผลตและการใชนวตกรรมในการเพมความสามารถในการแขงขนและการพฒนาอยางยงยนทงในสาขาอตสาหกรรม เกษตรและบรการ การสรางความมนคงและปลอดภยดานอาหาร การเพมขดความสามารถทางการคาและการเปนผประกอบการ รวมทงการพฒนาฐานเศรษฐกจแหงอนาคต ทงนภายใตกรอบการปฏรปและพฒนาปจจยเชงยทธศาสตรทกดาน อนไดแก โครงสรางพนฐานและระบบโลจสตกส วทยาศาสตรเทคโนโลยและนวตกรรม การพฒนาทนมนษย และการบรหารจดการทงในภาครฐและภาคธรกจเอกชน

1.3 ยทธศาสตรการพฒนาและเสรมสรางศกยภาพคน เพอพฒนาคนและสงคมไทยใหเปนรากฐานทแขงแกรงของประเทศ มความพรอมทางกาย ใจ สตปญญา มความเปนสากล มทกษะการคดวเคราะหอยางมเหตผล มระเบยบวนย เคารพกฎหมาย มคณธรรม จรยธรรม รคณคาความเปนไทย มครอบครวทมนคง โดยมกรอบแนวทางทตองใหความส าคญ และเกยวของกบกระทรวงสาธารณสข ไดแก

1.3.1 การพฒนาศกยภาพคนตลอดชวงชวตใหสนบสนนการเจรญเตบโตของประเทศ 1.3.2 การสรางเสรมใหคนมสขภาวะทด 1.3.3 การสรางความอยดมสขของครอบครวไทย เสรมสรางบทบาทของสถาบนครอบครวในการบมเพาะจตใจใหเขมแขง

10

1.4 ยทธศาสตรดานการสรางโอกาสความเสมอภาคและเทาเทยมกนทางสงคม เพอเรงกระจายโอกาสการพฒนาและสรางความมนคงใหทวถง ลดความเหลอมล าไปสสงคมทเสมอภาคและเปนธรรม โดยมกรอบแนวทางทตองใหความส าคญและเกยวของกบกระทรวงสาธารณสข ไดแก

1.4.1 การสรางความมนคงและการลดความเหลอมล าทางดานเศรษฐกจและสงคม 1.4.2 การพฒนาระบบบรการและระบบบรหารจดการสขภาพ 1.4.3 การสรางสภาพแวดลอมและนวตกรรมทเออตอการด ารงชวตในสงคมสงวย

1.5 ยทธศาสตรดานการสรางการเตบโตบนคณภาพชวตทเปนมตรตอสงแวดลอม เพอเรงอนรกษฟนฟและสรางความมนคงของฐานทรพยากรธรรมชาต และมความมนคงดานน ารวมทงมความสามารถในการปองกนผลกระทบและปรบตวตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศและภยพบตธรรมชาต และพฒนามงสการเปนสงคมสเขยว

1.6 ยทธศาสตรดานการปรบสมดลและพฒนาระบบการบรหารจดการภาครฐ เพอใหหนวยงานภาครฐมขนาดทเหมาะสมกบ บทบาทภารกจ มสมรรถนะสง มประสทธภาพและประสทธผลกระจายบทบาทภารกจไปสทองถนอยางเหมาะสม มธรรมาภบาล

2) แผนยทธศาสตรชาตระยะ 20 ป (ดานสาธารณสข)

หลงจากทนายกรฐมนตร (พลเอก ประยทธ จนทรโอชา) ไดมขอสงการเมอวนท 23 กมภาพนธ พ.ศ.2559 ใหทกสวนราชการจดท าแผนงานในภารกจหลกของหนวยงานระยะ 20 ป (พ.ศ. 2560 – 2579)เพอใหสอดรบกบการจดท ายทธศาสตรชาตระยะ 20 ป ในการจดท ายทธศาสตรและกรอบการปฏรป และจดท าราง กรอบยทธศาสตรชาตระยะ 20 ป เพอใชในการขบเคลอนและพฒนาประเทศ ใหบรรลตามวสยทศน“ประเทศไทยมความมนคง มงคง ยงยน เปนประเทศพฒนาแลว ดวยการพฒนาตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง”กระทรวงสาธารณสขในฐานะสวนราชการ จงไดจดท าแผนยทธศาสตรชาตระยะ 20 ป (ดานสาธารณสข) และ แผนยทธศาสตรกระทรวงสาธารณสข ปงบประมาณ พ.ศ.2561 ขน ตามขอสงการของนายกรฐมนตรฯ อกทงระบบสขภาพไทยก าลงเผชญกบสงททาทายจากรอบดาน อาทการเขาสสงคมผสงอาย การเปลยนจากสงคมชนบทสสงคมเมอง การเชอมตอการคาการลงทนทวโลก ตลอดจนความกาวหนาทางเทคโนโลย สงผลใหประชาชนมความคาดหวงตอคณภาพของระบบบรการมากขน ขณะทงบประมาณภาครฐเรมมจ ากด ไมเพยงพอตอการเพมขนของคาใชจายดานสาธารณสข ท าใหระบบสขภาพไทยตองเตรยมเพอรบมอกบสงตางๆเหลาน ดงนน กระทรวงสาธารณสขในฐานะหนวยงานหลกของประเทศ จงมความจ าเปนทตองมการก าหนดยทธศาสตรระยะ 20 ป เพอใชเปนแนวทางในการพฒนาระบบสขภาพ เพอใหประชาชนมสขภาพและคณภาพชวตทด และสงผลตอการใชจายภาครฐดานสขภาพของประเทศตอไป สอด รบกบการปฏรปประเทศไทยและการปฏรปดานสาธารณสข เพอสรางความเขมแขงและมนคงยงยนใหกบระบบสขภาพทดเทยมกบนานาประเทศในเอเชยไดจงไดวางทศทางในการวางแผน

11

ยทธศาสตรชาตระยะ 20 ป (ดานสาธารณสข)เปน 4 ระยะ ระยะละ 5 ป และมจดเนนหนกแตละระยะ คอ

ระยะท 1 พ.ศ. 2560 – 2564 ปฏรประบบ ระยะท 2 พ.ศ. 2565 – 2569 สรางความเขมแขง ระยะท 3 พ.ศ. 2570 – 2574 สความยงยน ระยะท 4 พ.ศ. 2575 – 2579 เปน 1 ใน 3 ของเอเชย ยทธศาสตรชาตระยะ 20 ป (ดานสาธารณสข) ประกอบดวย วสยทศน : เปนองคกรหลกดานสขภาพ ทรวมพลงสงคม เพอประชาชนสขภาพด พนธกจ : พฒนาและอภบาลระบบสขภาพ อยางมสวนรวมและยงยน เปาหมาย : ประชาชนสขภาพด เจาหนาทมความสข ระบบสขภาพยงยน ยทธศาสตร 4 Excellence : ประกอบดวย ยทธศาสตรท 1 ดานสงเสรมสขภาพ ปองกนโรค และคมครองผบรโภคเปนเลศ(Promotion, Prevention & Protection Excellence) ยทธศาสตรท 2 ดานบรการเปนเลศ (Service Excellence) ยทธศาสตรท 3 ดานบคลากรเปนเลศ (People Excellence) ยทธศาสตรท 4 บรหารเปนเลศดวยธรรมาภบาล (Governance Excellence)

3) แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 12 (พ.ศ. 2560 – 2564)

ในชวงของแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 12 น จะเปนไปอยางสอดคลองกบยทธศาสตรชาตระยะ 20 ป โดยเนนการปฏรปประเทศเพอแกปญหาพนฐานดานตางๆของประเทศไทย ไมวาจะเปนดานสงคมทก าลงจะเขาสสงคมผสงอายเมอสนแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 12 การเชอมตอดานการคาและเศรษฐกจระดบคณภาพและการเขาถงการศกษาและการสาธารณสข การขาดแคลนวยแรงงาน ความเหลอมล า รวมไปถงการพฒนานวตกรรมใหมๆเพอรองรบการววฒนของเทคโนโลยและความเปนอยในสงคมทเปลยนแปลงไปอยางรวดเรว โดยหลกการส าคญของแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 12 เชน การนอมน าหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง ของพระบาทสมเดจพระเจาอยหวฯตอเนองมาตงแตแผนพฒนาฯ ฉบบท 9 รวมไปถงการยดวสยทศนภายใตยทธศาสตรชาตระยะ 20 ป “ประเทศไทยมความมนคง มงคง ยงยน เปนประเทศพฒนาแลว ดวยการพฒนาตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง” หรอเปนคตพจนประจ าชาตวา “มนคง มงคง

12

ยงยน” เปนตน จงจะเหนไดวา การพฒนาในชวง 5 ปภายใตแผนพฒนาฯ ฉบบท 12 จงถอเปนกลไกหลก และเปน 5 ปแรกของการขบเคลอนยทธศาสตรชาตระยะ 20 ป (พ.ศ. 2560 – 2579) ไปสการปฏบตในล าดบแรกเพอใหบรรลเปาหมายในระยะยาวไดในทสดโดยยทธศาสตรทก าหนดในแผนพฒนาฯฉบบท 12 มทงหมด 10 ยทธศาสตร โดยจะครอบคลมทงในมตเศรษฐกจ สงคม และสงแวดลอม รวมไปถงการมงเนนการพฒนาพนฐานเชงยทธศาสตรและกลไกสนบสนน

ยทธศาสตรใหสมฤทธผลในทกมต ประกอบไปดวย 3.1 ยทธศาสตรการเสรมสรางและพฒนาศกยภาพทนมนษย 3.2 ยทธศาสตรการสรางความเปนธรรมลดความเหลอมล าในสงคม 3.3 ยทธศาสตรการสรางความเขมแขงทางเศรษฐกจและแขงขนไดอยางยงยน 3.4 ยทธศาสตรการเตบโตทเปนมตรกบสงแวดลอมเพอการพฒนาทยงยน 3.5 ยทธศาสตรการเสรมสรางความมนคงแหงชาตเพอการพฒนาประเทศสความมงคงและยงยน 3.6 ยทธศาสตรการบรหารจดการในภาครฐ การปองกนการทจรตประพฤตมชอบและธรรมาภบาลในสงคมไทย 3.7 ยทธศาสตรการพฒนาโครงสรางพนฐานและระบบโลจสตกส 3.8 ยทธศาสตรการพฒนาวทยาศาสตร เทคโนโลย วจย และนวตกรรม 3.9 ยทธศาสตรการพฒนาภาค เมอง และพนทเศรษฐกจ 3.10 ยทธศาสตรความรวมมอระหวางประเทศเพอการพฒนา

4) แผนพฒนาสขภาพแหงชาต ฉบบท 12

แผนพฒนาสขภาพแหงชาต ฉบบท 12 (พ.ศ.2560 – 2564) อยภายใตแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 12 เปนแผนพฒนาระยะ 5 ป และเปนกลไกเชอมตอเปาหมายยทธศาสตรชาตระยะ 20 ป และแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 12 ดานสขภาพ ใหสามารถน าไปสการปฏบตอยางเปนรปธรรม จงไดยดหลกการ ดงน (1) ยดหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง (2) ยดคนเปนศนยกลางการพฒนาเพอใหคนไทยมสขภาวะทด (3) ยดเปาหมายอนาคตประเทศไทยป 2579 ควบคกบกรอบเปาหมายการพฒนาทยงยน (SDGs) (5) การปรบโครงสรางประเทศไทยไปสประเทศไทย 4.0 (6) ประเดนการปฏรปประเทศดานสาธารณสข (7) ธรรมนญวาดวยระบบสขภาพแหงชาต ฉบบท 2 (8) กรอบแนวทางแผนระยะ 20 ป ดานสาธารณสข เพอวางฐานรากของระบบสขภาพในระยะ 5 ป ใหเขมแขงเพอคนไทยมสขภาพแขงแรงสามารถสรางความเจรญเตบโตทางเศรษฐกจของประเทศไดทงทางตรงและทางออม

13

แผนพฒนาสขภาพแหงชาต ฉบบท 12 ประกอบดวย วสยทศน : ระบบสขภาพไทยเขมแขง เปนเอกภาพ เพอคนไทยสขภาพดสรางประเทศใหมนคง มงคง และยงยน

พนธกจ : เสรมสราง สนบสนนและประสานใหเกดการมสวนรวมของทกภาคสวน ทงภาครฐ เอกชน นกวชาการ และภาคประชาสงคม ในการอภบาลและพฒนาระบบสขภาพไทยใหเขมแขง รองรบกบบรบทของการเปลยนแปลงในอนาคต

เปาประสงค : 1. ประชาชน ชมชน ทองถน และภาคเครอขายมความรอบรดานสขภาพเพมขนสงผลใหการเจบปวยและตายจากโรคทปองกนไดลดลง 2. คนไทยทกกลมวยมสขภาวะทด ลดการตายกอนวยอนควร 3. เพมขดความสามารถของระบบบรการสขภาพทกระดบ ใหประชาชนสามารถเขาถงบรการไดอยางสะดวก เหมาะสม 4. มบคลากรดานสขภาพทดแลประชาชน ในสดสวนทเหมาะสม 5. มกลไกการอภบาลระบบสขภาพแหงชาตทเหมาะสม มประสทธภาพและประสทธผล ยทธศาสตรการพฒนาสขภาพ : ประกอบดวย ยทธศาสตรท 1 เรงการเสรมสรางสขภาพคนไทยเชงรก ยทธศาสตรท 2 สรางความเปนธรรม ลดความเหลอมล าในระบบบรการสขภาพ ยทธศาสตรท 3 พฒนาและสรางกลไกเพอเพมประสทธภาพการบรหารจดการก าลงคนดานสขภาพ ยทธศาสตรท 4 พฒนาและสรางความเขมแขงในการอภบาลระบบสขภาพ

5) นโยบายรฐบาล

ในรฐบาลปจจบนโดยมพลเอกประยทธ จนทรโอชา เปนนายกรฐมนตร ไดแถลงนโยบายของคณะรฐมนตรตอสภานตบญญตแหงชาต (สนช.) เม อวนศกรท 12 กนยายน พ.ศ. 2557 โดยไดก าหนดแนวทางการแกปญหาของประเทศเปนสามระยะ และมนโยบาย 11 ดาน โดยน ายทธศาสตรการพฒนาประเทศวาดวยการพฒนาตามแนวพระราชด ารของพระบาทสมเดจพระเจาอยหว มาเปนหลกส าคญ รวมถงใชปรชญาเศรษฐกจพอเพยง แนวทางของคณะรกษาความสงบแหงชาต และความตองการของประชาชนเปนแนวทางในการก าหนดนโยบาย ดงน

14

5.1 การปกปองและเชดชสถาบนพระมหากษตรย 5.2 การรกษาความมนคงของรฐและการตางประเทศ 5.3 การลดความเหลอมล าของสงคม และการสรางโอกาสการเขาถงบรการของรฐ 5.4 การศกษาและเรยนร การทะนบ ารงศาสนา ศลปะและวฒนธรรม 5.5 การยกระดบคณภาพบรการดานสาธารณสข และสขภาพของประชาชน 5.6 การเพมศกยภาพทางเศรษฐกจของประเทศ 5.7 การสงเสรมบทบาทและการใชโอกาสในประชาคมอาเซยน 5.8 การพฒนาและสงเสรมการใชประโยชนจากวทยาศาสตร เทคโนโลย การวจยและพฒนาและนวตกรรม 5.9 การรกษาความมนคงของฐานทรพยากร และการสรางสมดลระหวางการอนรกษกบการใชประโยชนอยางยงยน แผนยทธศาสตรกระทรวงสาธารณสข ปงบประมาณ พ.ศ.2561

5.10 การสงเสรมการบรหารราชการแผนดนทมธรรมาภบาลและการปองกนปราบปรามการทจรตและประพฤตมชอบในภาครฐ 5.11 การปรบปรงกฎหมายและกระบวนการยตธรรมโดยนโยบายทเกยวของกบดานสาธารณสขคอนโยบายดานท 5 การยกระดบคณภาพบรการดานสาธารณสข และสขภาพของประชาชน โดยรฐบาลจะวางรากฐานพฒนาและเสรมความเขมแขงใหแกการใหบรการดานสาธารณสขและสขภาพของประชาชนโดยเนนความทวถงความมคณภาพและประสทธภาพ

16

ทศทางการพฒนาประเทศ ระดบกระทรวงสาธารณสข

กระทรวงสาธารณสขก าหนดวสยทศนของแผนยทธศาสตรกระทรวงสาธารณสข ประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2562 คอ เปนองคกรหลกดานสขภาพทรวมพลงสงคมเพอประชาชนสขภาพด มพนธกจ คอ พฒนาและอภบาลระบบสขภาพอยางมสวนรวมและยงยน ม 3 เปาหมาย ประกอบดวย (1) ประชาชนสขภาพด (2) เจาหนาทมความสข และ (3) ระบบสขภาพยงยน โดยแผนยทธศาสตรนประกอบดวยยทธศาสตรความเปนเลศ 4 ดาน คอ 1) ดานสงเสรมสขภาพปองกนโรค และคมครองผบรโภคเปนเลศ (Promotion Prevention & Protection Excellence) 2) ดานบรการเปนเลศ (Service Excellence) 3) ดานบคลากรเปนเลศ (People Excellence) 4) บรหารเปนเลศดวยธรรมาภบาล (Governance Excellence) แผนงาน/โครงการ/ตวชวด รวมทงหมด 15 แผนงาน 40 โครงการ และ 55 ตวชวด พรอมทงไดจดท าค ารบรองการปฏบตราชการกระทรวงสาธารณสข (Performance Agreement) ปงบประมาณ พ.ศ.2562 จ านวน 12 เรองส าคญ คอ (1) การพฒนาระบบการแพทยปฐมภม (Primary Care) (พชอ./PCC/รพ.สต.ตดดาว) (2) RDU & AMR (3) การควบคมปองกนวณโรค (TB) (4) การปฏรปก าลงคนดานสขภาพ (Human Resource for Health (HRH) Transformation) (5) การปฏรประบบเทคโนโลยดานสขภาพ (Digital Transformation) (6) อนามยแมและเดก (Mother & Child Health) (7) GREEN & CLEAN Hospital (8) ยาเสพตด (9) Fast Track (stroke/Sepsis/TRAUMA) (10) การบรหารการเงนการคลงอยางมประสทธภาพ (Financial Management) (11) องคกรคณภาพ (Quality Organization) (PMQA/HA) (12) เขตสขภาพ

24

ทศทางการพฒนาประเทศ ระดบกรมวทยาศาสตรการแพทย

แผนยทธศาสตรกรมวทยาศาสตรการแพทย พ.ศ. 2562 – 2565 ปจจบนกรมวทยาศาสตรการแพทยไดด าเนนภารกจภายใตแผนยทธศาสตรกรมวทยาศาสตรการแพทย พ.ศ. 2559 - 2563 ซงแผนยทธศาสตรดงกลาวได จดท าขนโดยการมสวนรวมของผบรหารและบคลากรกรมวทยาศาสตรการแพทย และเปนไปตามหลกการวางแผนเชงยทธศาสตร โดยแผนยทธศาสตรดงกลาวไดมงเนนให การด าเนนภารกจของกรมวทยาศาสตรการแพทยพรอมรองรบตอการเปลยนแปลงและเพอเปนรากฐานการด าเนนงานในอนาคต วสยทศน

กรมวทยาศาสตรการแพทย เปนองคการชนน าดานวทยาศาสตรการแพทยและสาธารณสข 1 ใน 3 ของเอเชย ภายในป พ.ศ. 2565

พนธกจ

ศกษา วจยและพฒนาเพอใหไดองคความร เทคโนโลยและนวตกรรมดานวทยาศาสตรการแพทยและสาธารณสข เฝาระวง ประเมน สอสารแจงเตอนภย และก าหนดมาตรการ การจดการความเสยงจากโรคและภยสขภาพ ก าหนดมาตรฐาน และพฒนาหองปฏบตการ และเปนศนยกลางขอมลอางองดานวทยาศาสตรการแพทยและสาธารณสข บรการตรวจวเคราะหทางหองปฏบตการดานวทยาศาสตรการแพทยและสาธารณสขในฐานะหองปฏบตการอางอง พฒนาและก าหนดมาตรการเพอสนบสนนการปองกนและแกไขปญหายาเสพตด สอสารสาธารณะในภาวะทตองพงพาขอมลดานวทยาศาสตรการแพทยและสาธารณสขของประเทศและเอเชย

ยทธศาสตรกรมวทยาศาสตรการแพทย

สรางความเปนเลศ ดานการวจยพฒนาและนวตกรรม พฒนาขดสมรรถนะและความทนสมยในการตอบสนองตอปญหาทางการแพทยและสาธารณสข ยกระดบคณภาพและศกยภาพของหองปฏบตการตามมาตรฐานสากล ยกระดบองคกรสความปนเลศ

25

กรมวทยาศาสตรการแพทยมภารกจเกยวกบการวจยและการตรวจชนสตรดานวทยาศาสตรการแพทย โดยมการศกษา วเคราะห วจยและพฒนา นวตกรรมดานวทยาศาสตรการแพทย โดยมการศกษาวเคราะห วจยและพฒนาองคความรและเทคโนโลยดานวทยาศาสตรการแพทย เพอผลการสรางเสรมสขภาพทดแกประชาชน และสนบสนนการแกไขปญหาทางสาธารณสขของประเทศ ตลอดจนสนบสนนกระบวนการคมครองผบรโภคของประชาชน โดยกรมวทยาศาสตรการแพทยไดใหความส าคญตอการจดท าเทคโนโลยเพอการปองกน (Frontier technology) ซงเทคโนโลยดงกลาวเปนผลสบเนองมาจากการพฒนางานวจยและนวตกรรมดานวทยาศาสตรการแพทย ซงในดานการชนสตรโรค นอกจากกรมวทยาศาสตรการแพทยจะพฒนาวธทดสอบชดทดสอบทมความเรวสง (Rapid test) แลว กรมวทยาศาสตรการแพทยยงตองมมาตรการเผยแพรและสนบสนนการใชองคความความร งานวจย และนวตกรรมเพอใหเกดประโยชนสงสดตอประชาชน สวนดานการคมครองผบรโภคและสนบสนนศกยภาพการแขงขนของประเทศ กรมวทยาศาสตรการแพทยจะพฒนาศกยภาพหองปฏบตการการตรวจวเคราะห และยกระดบเปนผน าในการตรวจวเคราะห โดยมงเนนเฉพาะบางอยางทมผลกระทบสง เชน พฒนาความสามารถในการตรวจวเคราะหดานยาฆาแมลงในผก ผลไม เพอสงเสรมการสงออก ยา เครอง ส าอาง สมนไพรและงานภารกจดานการรบรองมาตรฐานหองปฏบตการ (Reference Lab)

จากขอมลดงกลาว สามารถวเคราะหไดวากรมวทยาศาสตรการแพทยมภารกจ ทสอดคลองกบแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 12 คอ

1) สนบสนนแนวทางการพฒนาของแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 12 ขอ 5.2.1 โดยกรมวทยาศาสตรการแพทยมภารกจทสนบสนนการพฒนาศกยภาพคนในทกชวงวย (ดานสขภาพ) ใหสนบสนนการเจรญเตบโตของประเทศ โดยกรมวทยาศาสตรการแพทยมการสงเสรมการพฒนางานวจย และนวตกรรมดานวทยาศาสตรการแพทย เพอสนบสนนงานสาธารณสขดานชนสตรโรค และคมครองผบรโภค และหากภาคราชการ เอกชน และประชาชนมการน าขอมลผลการวจยหรอนวตกรรมดานวทยาศาสตรการแพทยไปใช จะสามารถชวยยกระดบการปองกนและแกไขปญหาทางดานสาธ ารณสขของประเทศ อนสงผลใหชวยลดคาใชจายเกยวกบดานสขภาพของประเทศ และสนบสนนการเจรญเตบโตของประเทศ

2) สนบสนนแนวทางการพฒนาของแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 12 ขอ 5.2.3 กรมวทยาศาสตรการแพทยมภารกจทสนบสนนการพฒนาดานสขภาพ โดยเปนศนยกลางขอมลทางหองปฏบตการทางสาธารณสขในการตอบสนองตอปญหาทางการแพทยและสาธารณสขของประเทศ

กรมวทยาศาสตรการแพทย เปนหนวยงานทมจดแขงคอ มาตรฐาน(Standard)คณภาพ(Quality) การวจยและพฒนานวตกรรม อธบดกรมวทยาศาสตรการแพทยจงเนนใหหนวยงานภายใตกรมวทยาศาสตรการแพทย บรหารจดการโดยใชจดแขง สนใจในผลผลต (Output) และผลลพธ (Outcome) ทส าคญและตรงประเดน โดยเฉพาะการตอบสนองตอเปาหมายกระทรวงดาน Protection & Prevention แตดวยการเปลยนแปลงของเทคโนโลยทเกดขนอยางรวดเรว ถงขนเทคโนโลยเปลยนโลก (Disruptive Technology) ดงนนเทคโนโลยจงเปนประเดนหลกททกหนวยงานตองรวมมอรวมใจในการด าเนนงาน เชน การสราง Application นนสามารถสรางงาย แต

26

การน าไปปฏบตอยางยงยนนนขนกบระบบบรหารจดการ ดงนน ในการบรณาการของของหนวยงานจงตองพจารณาใหสอดคลองกบเปาหมาย แผนเชงกลยทธกรม โดยทานอธบดมนโยบายส าคญ ดงน

1) องคความร Standard & Quality เปนจดแขงของกรมวทยาศาสตรการแพทยทตองตอยอดงานวจยและนวตกรรมเพอสรางมลคาเพมใหประเทศ 2) จดเนนของกรม คอ การแพทยแมนย า (Precision Medicine) รวมถงเทคโนโลยการแพทย และสมนไพร 3) เนนการท างานเปน “Team Work” ทงภายในกรม และภายนอกกรม เพอเชอมโยงกบหนวยงานนอกกระทรวง 4) เพม Impact และ Outcome เพอสราง Value Chain ใหกบกรม เปนสวนส าคญเพอการพฒนาประเทศและสงประโยชนถงประชาชน 5) วางแผนพฒนาบคลากรเพอรองรบความกาวหนาดานวทยาศาสตรการแพทย ในระยะ 20 ปขางหนา 6) เรงรดการจดท าแผนระดบกรมเพอตอบรบการเปลยนแปลงตามยทธศาสตรชาต

แผนยทธศาสตรชาตระยะ 20 ป กรมวทยาศาสตรการแพทย (DMSc 4.0 )

กรมวทยาศาสตรการแพทยไดวเคราะหแนวทางเพอตอบสนองตอการเปนประเทศไทย 4.0 ของรฐบาล โดยการมงขบเคลอนดวยองคความรดาน วทยาศาสตรการแพทย การวจยและการพฒนา การสรางนวตกรรม และสรางองคความรและน าภมปญญาตอยอดสรางมลคาเพม สรางความเชอมน ตลอดจนการถายทอดความร นวตกรรม เทคโนโลยสเครอขายภาครฐ ภาคเอกชน ผประกอบการ SMEs ภาคประชาคมและชมชน โดยค านงถงภมปญญาทองถน และการถายทอดองคความร สนบสนนผประกอบการทงนจดเนนของกรมวทยาศาสตรการแพทยในการขบเคลอนประเทศไทย 4.0 ดานสาธารณสข สามารถจ าแนกเปนภารกจหลก 2 ประเดน ประกอบดวย

1) การสนบสนน Smart Products เปนการสนบสนนองคความรและนวตกรรมทางดานวทยาศาสตรการแพทยเพอสรางความไดเปรยบทางการแขงขนของ ประเทศ เปนการสนบสนนภาคผประกอบการและเอกชนใหสามารถเพมศกยภาพในการแขงขน ทงนผลงานส าคญ ประกอบดวย การพฒนายาชววตถ ประเภท Biosimilar, ชวเภสชภณฑ, เวชส าอาง, ชดตรวจวนจฉยทมศกยภาพเชงพาณชย, Pharmaceutical Products (Orgranic Vit C (มะขามปอม) Antifungal Gel (ราก ทองพนชง) Herbal medicine for the Clinical management of Betathlassemia (ex. ใบสน ดอกกระเทยมเถาเงา กระชายด า ใบโมกบานและตนสาบแรง สาบกา),Food(Novel,Health claim, Food Additive, Functional Food, Medical Food Register) เปนตน

2) Smart hospitals เปนภารกจทเนนการสรางความมนคงใหกบประเทศและลดความเหลอมล าในการเขาถงบรการทางดานสาธารณสขดวยองคความรและ นวตกรรมดานวทยาศาสตรการแพทย ทงนผลงานส าคญ โดยค านงถงประเดน โรคส าคญของประเทศ โรคอบตใหม และโรคเดมทกลบมามปญหา ความมสขภาพทดใหเกด

27

ประเทศไทย 4.0 ประกอบดวย 4 H (Head, Hand, Heart, and Health) โดยอาศยวทยาศาสตรการแพทยชนสง ประกอบดวย EID (AMR, MALC TOF) สามารถลด คาใชจายของประเทศได 2.5 แสนลานบาท, การพฒนาคนตามกลมวยตงแตตงครรภจนถงสงอาย โดยอาศยวชาการและการน ามาสการปฏบตในกลมเปาหมายเหลาน คอ ประกอบดวย Maternal & Child Health (MCH) Aging Society, Stem cell & Regenerative Medicine และกลม Precision Medicine ประกอบดวยวณโรค , มะเรง, และ Pharmacogenetic ตลอดจนการเสรมสรางอาหารทมคณภาพโดยการสงเสรม Hospital Food Safety เขมมงของกรมวทยาศาสตรการแพทยทเรงผลกดนเพอเพมขดความสามารถในการแขงขนของประเทศทส าคญ อาทเชน

- DMSc Genomic Medicine ประกอบดวย Medical Genomics โดยมการจดท าฐานขอมลคนไทย 10,000 ราย ระบบขอมลพนธกรรม การแพทย เภสชพนธศาสตรเพอการใชยาอยางสมเหตผล , Genomic Medicine Gene editing ELSI framework (Southeast Asian database Gene editing) Best practice of Genomic Medicine (Regulatory framework for genomics data transfer within ASEAN All Thais can access to necessary medical genomic data) Asean training center for genomics (Regulatory body for genomics data sharing) Asia level (One of the leading Genomics Institutein Asia) จนไดเปนระดบ Genomics Literacy

- DMSc Stem Cell & Regenerative Medicine ประกอบดวยการวางรากฐานดานองคความร เทคโนโลยและบคลากร หองปฏบตการตนแบบดาน เซลลตนแบบดานเซลลตนก าเนดตามาตรฐานสากล ทงกระบวนการเตรยมและตรวจสอบคณภาพ การเตรยมความพรอมในการเตรยมผลตภณฑวศวกรรม เนอเยอ ห รอ Tissue Engineering Products การเตรยมความพรอมในการเตรยม Immune Cell Therapy Products และเตรยมความพรอมในการเตรยม Gene Therapy Products มงสเครอขายระดบเอเชย เปาหมายคอผปวยสามารถเขาถงการรกษาโดยใชเซลล เซลลตนก าเนดวศวกรรมเนอเยอ และยนบ าบดไดอยางมประสทธภาพ และป ล อ ด ภ ย น บ เ ป น ก า ร ส ร า ง ค ว า ม ม น ค ง ด า น ส ข ภ า พ น า ไ ป ส ก า ร พ ง พ า ต น เ อ ง แ ล ะ เ พ ม ข ด ค ว า ม ส า ม า ร ถ ใ น ก า ร แ ข ง ข น ข อ ง ป ร ะ เ ท ศ

33

โครงการเฉลมพระเกยรตสมเดจพระเจาอยหวมหาวชราลงกรณ บดนทรเทพยวรางกร

(โครงการธ ารงรกษา พฒนา สรางเสรมความเขมแขงของระบบคณภาพมาตรฐานหองปฏบตการทางการแพทย และหองปฏบตการรงสวนจฉย

โรงพยาบาลสมเดจพระยพราช โรงพยาบาลเฉลมพระเกยรต โรงพยาบาลชยพฒนและโรงพยาบาลเทพรตนเวชชานกล)

โรงพยาบาลสมเดจพระยพราช ก าเนดขนจากความรกและศรทธาของปวงประชา ถวายแดสมเดจพระเจาอยหวฯ เมอครงด ารงพระราชอสรยยศเปนสมเดจ พระบรมโอรสาธราชสยามมกฎราชกมาร ดวยพระเมตตาอยางหาทสดมได โรงพยาบาลสมเดจพระยพราชจงกอก าเนดขนเพอคนความรกและคว ามปรารถนาดแก ปวงประชา จากการระดมทนโดยเชญชวนพนองชาวไทยทกหมเหลา บรจาคเงน ทดน สงของ และทรพยสนอนๆ เพอสมทบทนในการกอสราง “โรงพยาบาลสมเดจพระยพราช” จนถงวนท 31 มนาคม 2522 ไดเงนบรจาครวมทงสนมากกวา 193 ลานบาท โดยไดน าน าเอาทรพยสนจากการบรจาคมาจดตงเปน “มลนธโรงพยาบาลสมเดจพระยพราช” ขนเมอวนท 14 กรกฎาคม 2520 เพอจดสราง “โรงพยาบาลสมเดจพระยพราช” จ านวน 21 แหง ขนนอมเกลาฯ ถวายเปนของขวญแดพระองค เพอเปนโรงพยาบาลส าหรบใหบรการแกทหาร ต ารวจ พลเรอน อาสาสมคร และประชาชน ในทองถนหางไกลทรกนดาร ทงยงไดรบพระมหากรณาธคณเปนลนพนจากสมเดจพระเจาอยหวฯ เมอครงด ารงพระราชอสรยยศเปนสมเดจพระบรมโอรสาธราชสยามมกฎราชกมารไดเสดจพระราชด าเนนทรงวางศลาฤกษ และทรงเปดโรงพยาบาลสมเดจพระยพราชดวยพระองคเองทกแหง ยงคงความปลาบปลมใหกบเจาหนาทโรงพยาบาลสมเดจพระยพราชทกแหง และพสกนกรเปนอยางยงดวยสาย พระเนตรทยาวไกลยงนก พระองคอยากใหประชาชนชาวไทยทกหมเหลามสขภาพและคณภาพชวตทด ดงพระราชด ารสของ สมเดจพระเจาอยหวฯ เมอครงด ารงพระราชอสรยยศเปนสมเดจพระบรมโอรสาธราชสยามมกฎราชกมาร ณ กรมทหารมหาดเลกราชวลลภรกษาพระองค วนท 17 มถนายน พทธศกราช 2529

“ทกคนทท างานใหกบโรงพยาบาลสมเดจพระยพราช จะตองไมลมวาโรงพยาบาลนก าเนดขนจากความมงปรารถนาอนแรงกลาของคนไทยทวราชอาณาจกร ทตองการจะเหนผทอยในทองถนทรกนดารทกหนแหงไดรบความเอาใจใส รกษาพยาบาลเปนอยางด ใหปลอดภยจากความเจบไขโดยทวถงเสมอหนากน”

34

กรมวทยาศาสตรการแพทย ในฐานะหนวยงานหลกดานหองปฏบตการ มบทบาทในการพฒนาหองปฏบตการทางการแพทยทกระดบ จงไดจดท าโครงก ารเฉลมพระเกยรตถวายแดสมเดจพระเจาอยหวฯ เพอเสรมสรางคณภาพมาตรฐานของหองปฏบตการทางการแพทย และหองปฏบตการรงสวนจฉยใหแกโรงพยาบาลสมเดจพระยพราชทง 21 แหงทวประเทศ สงเสรมการด าเนนงานระบบคณภาพและธ ารงรกษามาตรฐาน ตามเกณฑมาตรฐานทเกยวของ เปนหลกประกนในผลการตรวจวเคราะหทางหองปฏบตการใหแกประชาชน และผมารบบรการ และตอบสนองตอนโยบายรฐบาลในการพฒนาระบบบรการสขภาพใหผรบบรการสามารถเขาถงการบรการทมคณภาพอยางทวถง โดยมการใชทรพยากรอยางมประสทธภาพ และเปนระบบทตอเนอง

ปงบประมาณ 2562 กรมวทยาศาสตรการแพทย ไดขยายขอบเขตของโครงการธ ารงรกษา พฒนา สรางเสรมความเขมแขงของระบบคณภาพมาตรฐานหองปฏบตการทางการแพทย และหองปฏบตการรงสวนจฉย โรงพยาบาลสมเดจพระยพราช ใหครอบคลมโรงพยาบาลเฉลมพระเกยรต โรงพยาบาลชยพฒนและโรงพยาบาลเทพรตนเวชชานกล โดยมวตถประสงค ดงน

1) เพอสงเสรมสนบสนนการการพฒนาระบบคณภาพหองปฏบตการทางการแพทย และหองปฏบตการรงสวนจฉย โรงพยาบาลสมเดจพระยพราช 21 แหง

2) เพอสนบสนนใหหองปฏบตการทางการแพทย และหองปฏบตการรงสวนจฉย โรงพยาบาลสมเดจพระยพราช มระบบคณภาพ ตามมาตรฐานสากล อยางตอเนอง และยงยน

3) เพอใหหองปฏบตการทางการแพทย และหองปฏบตการรงสวนจฉย โรงพยาบาลสมเดจพระยพราช สามารถสนบสนนการใหบรการสขภาพของสถานพยาบาลและหนวยงานสาธารณสขด าเนนไปอยางมประสทธภาพ

4) เพอสนบสนน นโยบายรฐบาลดานสาธารณสข ในการสรางหลกประกนสขภาพใหแกประชาชน อยางทวถงเสมอภาคและเทาเทยมกน

35

การศกษาฤทธตานการอกเสบและฤทธตานจลชพของสารสกดเฮมพ

(Study of anti-inflammatory and antimicrobial activities of hemp extracts)

Cannabis sativa L หรอพชกญชา ซงหมายรวมถงกญชา (Marijuana) ทใชเปนพชเสพตด และเฮมพ (Hemp) มถนก าเนดอยในทวปเอเชยกลาง และไดแพรกระจายไปทวโลก โดยเฉพาะเฮมพเปนพชอกชนดหนงทมความเกยวของกบขนบธรรมเนยมประเพณและวถชวตของสงคมมนษยมาอยางยาวนาน ปจจบนมากกวา 30 ประเทศทวโลกปลกเฮมพเปนพชเศรษฐกจซงไดน าสวนตางๆ ของเฮมพมาใชประโยชนอยางมากมาย เชน เสนใยเฮมพซงมความยดหยนสง แขงแรง ทนทานสามารถใชเปนวตถดบในการผลตผลตภณฑจากเสนใยไดมากมายตงแตเชอกจนถงเสนใยทละเอยด ประเทศในแถบยโรป เชน อตาล ฝรงเศส มความกาวหนาในดานเทคโนโลยในการพฒนาเสนใยเฮมพใชในอตสาหกรรมสงทอ อตสาหกรรมผลตชนสวนประกอบยานยนต และใชท าวสดกอสราง สวนในอเมรกาเหนอเนนการใชประโยชนจากเมลดมากกวา เมลดและน ามนจากเมลดเฮมพมมลคาสงกวาเสนใย ใชผลต natural foods, nutraceuticals และcosmetics น ามนหอมระเหยจากเฮมพใชแตงกลนเครองส าอาง สบ แชมพ ครม โลชน น าหอมและ อาหาร สวตเซอรแลนด เปนผน าในการผลตน ามนหอมระเหยจากเฮมพ นอกจากนนยงมการน าใช เปนยา เชน ยารกษาอาการปวดเสนประสาท อาการหดเกรงของกลามเนอ อาการนอนไมหลบเรอรง เปนตน

ส าหรบในประเทศไทย การเพาะปลกเฮมพมความเกยวของกบวฒนธรรมของชนเผามงมาอยางยาวนานโดยใชเสนใยถกทอเปนเสอผาสวมใสในช วตประจ าวนและประกอบพธกรรมตามจารตประเพณ อยางไรกตาม เฮมพเปนพชทตามกฎหมายของประเทศไทยยงถกจดเปนยาเสพตดประเภท 5 เชนเดยวกบกญชา แตปจจบนสามารถด าเนนการไดตามกฎกระทรวงการขออนญาตผลต จ าหนาย หรอมไวในครอบครองยาเสพตดใหโทษในประเภท 5 เฉพาะเฮมพ พ.ศ.2559 โดยคณะรฐมนตรไดรบทราบและเหนชอบผลการศกษาและแผนยทธศาสตรการสงเสรมการปลกเฮมพเปนพชเศรษฐกจบนพนทสง (พ.ศ.2552-2556) เนองดวยประเทศไทยมศกยภาพและความพรอมในการผลตและการพฒนาเฮมพโดยเฉพาะพนททางภาคเหนอซงเปนพนทสง มสภาพอากาศหนาวเยนเหมาะสมตอการเจรญเตบโตของเฮมพ ไดผลผลตทด มคณภาพ และเกษตรกรบนพนทสงมความพรอม เนองจากมภมปญญาและประสบการณในการผลตเสนใยเฮมพมากอน รวมทงมหนวยงานสนบสนนการด าเนนงานทเขมแขงในดานการศกษาวจยและพฒนาเฮมพอยางตอเนอง ทงในเรองสายพนธ การเขตกรรม การแปรรป การตรวจสอบสาร THC และการก ากบดแล โดยมประเดนยทธศาสตรและแนวทางการพฒนาในภาพรวม 4 ยทธศาสตรหลก ไดแก ยทธศาสตรการสงเสรมการปลกและพฒนาเพอสรางมลคาเพม ยทธศาสตรการศกษาวจยและพฒนาเทคโนโลย

36

ยทธศาสตรการสรางความรวมมอระหวางประเทศ และยทธศาสตรการบรหารจดการ ซงการศกษาการใชประโยชนจากเศษเหลอและสวนอนๆ จากเฮมพเพอเพมมลคาสงสดเปนแนวทางหนงในการด าเนนการในการพฒนาเพอสรางมลคาเพมของเฮมพ

ดงนน ศนยวทยาศาสตรการแพทยท 1 เชยงใหม รวมกบคณะแพทยศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม และสถาบนวจยและพฒนาพนทสง (องคการมหาชน) จงไดจดท าโครงการวจยนขนโดยจะท าการศกษาองคประกอบทางเคมในใบเฮมพสายพนธตางๆ (certified cultivars) รวมทงทดสอบฤทธทางเภสชวทยาของสารสกดจากเฮมพ เชน ฤทธการตานอนมลอสระ ฤทธตานการอกเสบ และฤทธตานจลชพ ในระดบหลอดทดลอง (in vitro) เพอศกษาความเปนไปไดในการใชประโยชนจากใบเฮมพซงเปนสวนเหลอทงหลงจากการเกบเกยวเสนใยของตนเฮมพแลวมาใชประโยชนในทางเภสชกรรมเพอเปนการเพมมลคาสงสดและลดการน าเขายาจากตางประเทศตอไป

วตถประสงคของโครงการวจย

1. เพอศกษาองคประกอบทางเคมในใบเฮมพสายพนธตางๆ

2. เพอศกษาฤทธทางเภสชวทยาของสารสกดจากใบเฮมพสายพนธตางๆ

3. เพอศกษาความเปนไปไดในการใชประโยชนจากใบเฮมพซงเปนสวนเหลอทง มาใชประโยชนในทางเภสชกรรม

37

โครงการจดท าสารมาตรฐาน Tetrahydrocannabinol (THC)

Cannabis sativa L เปนพชทมถนก าเนดอยในทวปเอเชยกลาง และไดแพรกระจายไปทวโลก มความหมายรวมถง พชกญชา (Marijuana) ซงถกจดเปนพช เสพตด และ พชกญชงหรอเฮมพ (Hemp) ซงเปนพชทมความเกยวของกบขนบธรรมเนยมประเพณและวถชวตของสงคมมนษยมายาวนาน เนองจากสามารถน าสวนตางๆ มาใชประโยชนไดอยางมากมาย ปจจบนมมากกวา 30 ประเทศทวโลกปลกพชกญชงเปนพชเศรษฐกจ ซงภาครฐบาลของไทยกเลงเหนความส าคญและประโยชนของกญชง ในการสงเสรมใหสามารถใชเปนพชทสรางรายไดใหกบเกษตรกร

ตงแตป 2548 คณะรฐมนตรไดมมตเหนชอบแผนยทธศาสตรการสงเสรมการปลกเฮมพเปนพชเศรษฐกจบนพนทสง ฉบบท 1 (พ.ศ.2552-2556) และเมอวนท 22 กนยายน 2552 คณะรฐมนตรไดเหนชอบแผนการปฏรปการพฒนาเฮมพบนพนทสง ระยะ 5 ป (พ.ศ.2553-2557) เนองดวยประเทศไทยมศกยภาพและความพรอมในการผลตและการพฒนาเฮมพโดยเฉพาะพนททางภาคเหนอซงเปนพนทสง มสภาพอากาศหนาวเยนเหมาะสมตอการเจรญเตบโตของเฮมพ นอกจากนนในการประชมคณะกรรมการประสานงานและสนบสนนโครงการหลวง ครงท 1/2556 ในวนท 14 กมภาพนธ 2556 ไดมมตใหมการประสานหนวยงานทเกยวของ ในการปรบปรงกฎหมายทเกยวของเพอการพฒนาเฮมพบนทสงใหเปนพชเศรษฐกจ โดยส านกงานคณะกรรมการอาหารและยาไดรางกฎกระทรวง การขออนญาตและการออกใบอนญาตกญชง พ.ศ. …โดยมวตถประสงคในการขอรบใบอนญาตผลต จ าหนาย หรอมไวในครอบครองซงยาเสพตด ใหโทษในประเภท 5 เฉพาะกญชง ซงใหค าจ ากดความของกญชงไววา พชกญชงหรอเฮมพ (Hemp) ซงมชอทางวทยาศาสตรวา Cannabis sativa L. ssp. Sativa ซงเปนชนดยอย (subspecies) ของกญชา (Cannabis) ทมปรมาณเตตราไฮโดรแคนนาบนอล (Tetrahydrocannabinol, THC) ไมเกนรอยละ 1.0 ตอน าหนกแหง ซงตรวจวเคราะหตามหลกเกณฑและวธการ ทคณะกรรมการควบคมยาเสพตดใหโทษประกาศก าหนด โดยหองปฏบตการตรวจพสจน (competent laboratory) ซงเปนหองปฏบตการภาครฐ ทคณะกรรมการควบคมยาเสพตดใหโทษประกาศก าหนด ซงกฎกระทรวงนไดประกาศในราชกจจานเบกษาแลว เมอวนท 5 มกราคม 2560

ในการตรวจพสจน เ พอจ าแนกระหวางกญชาและกญชงนน จ า เปนตองตรวจหาปรมาณสารเสพตดท ส าคญ คอ เตตราไฮโดรแคนนาบนอล (Tetrahydrocannabinol, THC) โดยเทยบกบสารมาตรฐาน ซงปจจบนตองน าเขาจากตางประเทศ และมราคาแพง (สารมาตรฐาน THC ความเขมขน 1 mg/ml ขนาดบรรจ 1 ml ราคาประมาณ 50,000 บาท) หากสามารถผลตสารมาตรฐานไดเองในประเทศ (secondary standard) เพอสนบสนนหองปฏบตการตรวจพสจนของภาครฐ ทงในสงกดกรมวทยาศาสตรการแพทย ส านกงานต ารวจแหงชาต ส านกงานคณะกรรมการปองกนและปราบปรามยาเสพตด รวมทงหนวยงานภาครฐแล ะเอกชน เชน มหาวทยาลยตางๆ เพอใชในการศกษาวจย จะสามารถลดการน าเขาสารมาตรฐานจากตางประเทศ และประหยดงบประมาณของประเทศไดอยางมาก

วตถประสงคของโครงการวจย เพอผลตสารมาตรฐาน เตตราไฮโดรแคนนาบนอล (Tetrahydrocannabinol, THC) สนบสนนหองปฏบตการตรวจพสจนของภาครฐ รวมทงหนวยงานภาครฐและเอกชน

38

โครงการพฒนาสารสกดมาตรฐานสมนไพร Rhein, Chrysophanol และ Emodin

ชมเหดเทศ Senna alata (L.) Roxb.วงศ FABACEAE (LEGUMINOSAE ) - Caesalpinioideae ชอพอง Cassia alata ( L.) Roxb.ชอองกฤษ Acapulo, Candelabra bush, Candle bush, Ringworm bush ชอทองถน ขคาก, ชมเหดใหญ, ตะลพอ, ลบมนหลวง, หมากกะลงเทศ มลกษณะเปนไมพม มกงแตกออกดานขางในแนวขนานกบพน ใบเปนใบประกอบแบบขนนก มใบยอยรปขอบขนานแกมรปร โคนใบมน ปลายใบมนหรอเวาเลกนอย ขอบใบเรยบ ดอกออกเปนชอใหญ ดอกจะบานจากลางขนบน ดอกยอยมกลบดอกสเหลองทองเปนรปไขเกอบกลมหรอรปชอน ผลเปนฝกยาวมครบ 4 ครบ ฝกแกสด าและแตกตามยาว เมลดแบนเกอบเปนรปสเหลยม ผวขรขระ มสด า

ตามต ารายาแผนโบราณสวนทใชเปนยาและสรรพคณคอ ใบ ชวยในการสมานธาต สามารถน าไปชงดมใชเปนยาระบาย หรอน าไปบดผสมกบกระเทยม หรอน าปนใสไวส าหรบทาแกกลากเกลอน หรอดองเหลา ปงไฟ ใหรสเบอเอยน ดอกใชส าหรบเปนยาระบาย ฝกชวยในการขบพยาธ ทงพยาธไสเดอน และพยาธตวตด รวมทงยงเปนยาระบายดวย ตนชวยขบพยาธในทอง และทงตน, ราก, ใบ ชวยขบปสสาวะ แกอาการทองผก ท าใหหวใจสามารถท างานไดอยางปกต แกกระษยเสน ใหรสเบอ

สารส าคญทเชอวาเปนสารออกฤทธ คอ anthraquinone glycoside จากใบไดแก isochrysophanol, physcion-l-glycoside, chrysophanol, chrysophanic acid, emodine, rhein, aloe-emodin, 4,5-dihydroxy-2-hydroxy methylanthrone, และ 4,5-dihydroxy-1-hydroxy methylanthrone ในใบชมเหดเทศควรมสาร hydroxyanthracene derivatives ไมนอยกวารอยละ 1.0 โดยน าหนก (โดยค านวณเปน rhein-8-glucoside) ฤทธทางเภสชวทยา เชน ฤทธรกษาอาการทองผก ฤทธกระตนการเคลอนไหวของล าไส และส าหรบฤทธตานเชอจลชพ มงานวจยพบวา สารสกดจากใบชมเหดเทศดวยแอลกอฮอลและครมชมเหดเทศเขมขนรอยละ 20 สามารถรกษาผปวยโรคกลาก 30 ราย และโรคเกลอน 10 ราย ไดดเทยบเทากบยาขผง whitfield แตไมมผลรกษาราทเลบและหนงศรษะ ยาเตรยมชมเหดเทศในรปแบบทงเจอรและครม (ซงมสารส าคญ rhein 600 ไมโครกรม/กรม) ใหผลในการรกษาผปวยโรคกลากเกลอนทผวหนงไดเชนเดยวกบยาครมโคลไตรมาโซลรอยละ 1 สารสกดใบชมเหดเทศสดดวยน า (ใบสด 100 กรมตอน า 50 มลลลตร) ความเขมขนรอยละ 100 ทาบรเวณแขน และขา หรอความเขมขนรอยละ 90 ทาบรเวณคอ และมอ และความเขมขนรอยละ 80 ทาบรเวณหนา วนละ 1 ครง กอนนอน 2 ชวโมง มผลรกษาโรคกลากเกลอนชนด Pityraisis versicolor ทมสาเหตจากเชอรา Malassezia furfur ในผปวยจ านวน 200 คนได สารสกดใบชมเหดเทศดวยน า สารสกดดวยเอทานอล สารสกดดวยเมทานอล และสาร aloe-emodin, rhein, emodol, 4,5-dihydroxy-1-hydroxymethylanthrone, 4,5-dihydroxymethyl anthraquinone และ chrysophanol จากใบชมเหดเทศ มฤทธตานเชอราทผวหนงไดแก Epidermophyton floccosum , Microsporium gypseum, Trichophyton rubrum , T. mentagrophytes และ M. canis เมอเทยบกบยา tolnaftate โดยสาร rhein ใหผลยบยงเชอรา E. floccosum, T. mentagrophytes, และ T. rubrum ไดดทสด

39

Rhein เปนสารกลม anthraquinones ซงเปนอนพนธของไฮดรอกซแอนทราซน (hydroxyanthracene) โดยเปน Free anthraquinones เชนเดยวกนกบ chrysophanol, emodin, alo-emodin, physcion และพบในพชอนๆดวยเชน senna (Cassia angustifolia, Cassia acutifolia), aloe (Aloe ferrox, Aloe barbadensis) and rhubarb (Rheum officinale, Rheum palmatum)

ปจจบนในการน ายาจากสมนไพรมาใชในการรกษาโรค การควบคมคณภาพสมนไพรตงแตเปนวตถดบในกระบวนการนนเปนสงจ าเปน เพอใหมประสทธผลในการรกษา มความสม าเสมอของสารออกฤทธในทกครงของการผลต ซงการควบคมคณภาพนนจ าเปนตองตรวจหาปรมาณสารส าคญทออก ฤทธในการรกษา ดงเชน การตรวจหาปรมาณ hydroxyanthracene derivatives ค านวณเปน rhein ในสมนไพรชมเหดเทศ (หรอพชอนๆเชน โกฐน าเตา ยาด า มะขามแขก วานหางจระเข เปนตน) โดยใชวธเทยบกบสารมาตรฐาน (reference standard) ซงปจจบนตองน าเขาจากตางประเทศ และมราคาแพง (สารมาตรฐาน Rhein ปรมาณ 10 mg ราคาประมาณ 11,160 บาท) หากสามารถผลตสารมาตรฐานไดเองในประเทศ (secondary standard) เพอสนบสนนหองปฏบตการทางดานสมนไพรของประเทศไทย จะสามารถลดการน าเขาสารมาตรฐานจากตางประเทศ ท าใหมสารมาตรฐานในราคาทถกกวา สามารถควบคมคณภาพสมนไพรไดทกครงของการผลต สงผลใหการผลตยาจากสมนไพรมคณภาพมาตรฐาน สรางความมนใจใหกบผบรโภคและหนวยงานทมหนาทก ากบดแลไดตอไป


เพอผลตสารสกดมาตรฐานสมนไพร Rhein, Chrysophanol และ Emodin สนบสนนหองปฏบตการทางดานสมนไพร ทงหนวยงานภาครฐและเอกชนของประเทศไทย

40

คณภาพความปลอดภยของผลตภณฑมาสกหนาส าหรบผบรโภคในประเทศไทย

ปญหาของผวหนาทพบในปจจบนมดวยกนหลายสาเหต ทงจากรวรอย สว รขมขนกวาง หรอผวหมองคล า โดยวธการหนงทชวยใหผวหนาดเปลงปลงสดใสขนมาคอการมาสกหรอการพอกผว เพราะมาสกเปนผลตภณฑทชวยบ ารงและพนฟผวไดอยางรวดเรว ไมวาจะเปนการขจดเซลลผวทตายแลวออกไป ชวยกระชบรขมขน หรอท าใหผวหนาดเรยบเนยนขน การมาสกหนานนเปนทงวธการท าทรทเมนตบ ารงผว และวธการท าความสะอาดผวทดกวาการลางหนา การมาสกหนาอยางสม าเสมอ ท าใหผวหนากระจางใสเนยนนม ผวสามารถรบสารอาหารไดเตมทกวาการทาครมบ ารงผวเพยงอยางเดยว มาสกมดวยกนหลายชนด จดประสงคในการใชจะแตกตางกนไป ทงมาสกหนาชนดครม ชนดโคลน ชนดขดลอกผว แบบลอกออก แบบไมตองลางออก แบบหนากาก ท าใหผบรโภคสามารถเลอกใชไดตรงตามความตองการของผวตนเอง และใชไดเปนประจ า สามารถจดซอไดงายแพรหลายทงทางรานคาออนไลน รานเสรมสวย รานสนคาความงาม และหางสรรพสนคา ในหลากหลายราคา เชน มาสกแบบหนากากราคาตอชนตงแตไมถงยสบบาทจนถงหลกพนบาท และจากการเฝาระวงความปลอดภยของผลตภณฑสปาใน 4 จงหวดภาคเหนอ ในป 2555-56 พบวาผลตภณฑทมการปนเปอนเชอจลนทรยและโลหะหนกมากทสด ไดแก ผลตภณฑพอกผว ซงไมผานเกณฑถงรอยละ 58.3 และดวยวธการมาสกตองพอกสมผสกบผวหนาโดยตรงเปนเวลา 15-30 นาท หรอชนดทไมลางออกเปนการนวดบ ารงหนาทงไวตลอดทงคนกได ท าใหสงทควรตระหนกส าหรบผบรโภคกคอการเลอกใชผลตภณฑทมคณภาพและปลอดภยตอตวเอง เปนผลตภณฑเครองส าอางทปราศจากการปนเปอนสงทกอใหเกดอนตรายแกรางกาย ซงจดเปนวตถหามใชในการผลตเครองส าอาง เชน เชอจลนทรย โลหะหนก (ตะกว สารหน ปรอท แคดเมยม) และสารทกอใหเกดการระคายเคองตอผวหนา เชน phenol, methyl salicylate และ salicylic acid เปนตน

อนตรายของเชอจลนทรยทเปนเชอกอโรค ทหากพบและเขาสรางกายผานทางผวหนง จากการมาสกหนาและมบาดแผลอยทผวหนง เชน Pseudomonas aeruginosa ท าใหเกดโรคเยอหมสมองอกเสบ กอใหเกดการตดเชอทหสวนนอกStaphylococcus aureus บางสายพนธ (strain) ทปลอยพษ (Toxin) จะท าใหเกดอาการทองรวง อาเจยน Candida albicans เปนเชอรา Clostridium spp. บางสายพนธ ท าใหเกดโรคบาดทะยก หรอโรค gas gangrene หรอโรคเนอตายเนา (myonecrosis) มลกษณะของโรค คอ โลหตเปนพษและมกาซอยในเนอเยอรอบๆบาดแผล เปนตน

โลหะหนกสามารถกอใหเกดพษเฉยบพลนหากไดรบปรมาณครงละมากๆ และเกดพษเรอรงหากไดรบในปรมาณนอยแตสะสมเปนเวลานาน โดยตะกว มอนตรายตอสมอง ระบบประสาทและไขสนหลง ท าใหความจ าเสอม มอนตรายตอไต การสะสมตะกวในรางกายเปนเวลานาน ท าใหไตลมเหลว และเสยชวต นอกจากนตะกวท าใหเปนโรคโลหตจางเพราะไปยบยงเอนไซมทจ าเปนตอการสรางเมดเลอดแดง แคดเมยม เปนอนตรายตอไต ท าให glomerular filtration rate (GFR) ลดลง ท าใหกระดกผกรอน และเปนสาเหตของมะเรง สารหน เปนอนตรายตอระบบทางเดนอาหาร ระบบหลอดเลอดและหวใจ ระบบประสาทสวนกลาง กดการท างานของไขกระดก ท าใหเมดเลอดแดงแตกงาย เกดภาวะตบโต มความเสยงอตราการตายสงขนของมะเรงทปอด กระเพาะปสสาวะและไต ปรอท เมอสะสมในรางกาย จะเกดพษตอระบบสมอง ตบ ทางเดนปสสาวะอกเสบและไตอกเสบ ทผวหนงเมอใชเปนเวลานานจะท าใหเกดอาการแพ ผนแดง ผวหนาด า ผวบางลง

41

เพอเปนการสนบสนนและเสรมสรางความเขมแขงในการคมครองผบรโภคดานสาธารณสขและชมชนโดยท าใหผบร โภคไดรบทราบถงขอมลดานคณภาพความปลอดภยของผลตภณฑมาสกหนาในทองตลาด ในเรองการปนเปอนสงทกอใหเกดอนตรายแกรางกาย ทงเชอจลนทรย โลหะหนก(ตะก ว สารหน ปรอท แคดเมยม) และสารทกอใหเกดการระคายเคองตอผวหนา ศนยวทยาศาสตรการแพทยท 1 เชยงใหมรวมกบศนยวทยาศาสตรการแพทยในภาคตางๆ จงจะท าการทดสอบในหวขอดงกลาวของตวอยางผลตภณฑมาสกหนาประเภทตางๆ ทผบรโภคไดมการใช ในประเทศไทย ทงจ าหนายในประเทศโดยตรง หรอน าเขาจากตางประเทศในหลายๆชองทาง และน าขอมลมาประมวล สอสารแจงเตอนภย สรางความตระหนกหรอสรางความมนใจใหประชาชนผบรโภคและหนวยงานทเกยวของตอไป


1. เพอส ารวจการปนเปอนเชอจลนทรย การปนเปอนโลหะหนก(ตะกว สารหน ปรอท แคดเมยม) และสารทกอใหเกดการระคายเคองตอผวหนา ของผลตภณฑมาสกหนาประเภทตางๆ ทผบรโภคมการใชในประเทศไทย 2. เพอเผยแพรประชาสมพนธ สอสารแจงเตอนภยเพอสรางความตระหนกหรอสรางความมนใจใหประชาชนผบรโภคไดและหนวยงานทเกยวของสามารถน าไปใชประโยชนเพอการคมครองผบรโภคตอไป

42

โครงการสงเสรมการทองเทยวเมองสขภาพของกลมจงหวดภาคเหนอตอนบน 1

ตามทค าแถลงนโยบายคณะรฐมนตร วนท 12 กนยายน 2557 ในการบรหารราชการแผนดน เนองจากภาวะเศรษฐกจมความชะลอตวลงอยางมาก ซงรฐบาลไดก าหนดการสงเสรมบทบาทในการใชโอกาสประชาคมอาเซยน เนองจากการรวมตวเปนประชาคมอาเซยน ซงมผลบงคบใชสนป พ.ศ. 2558 จะเกดประโยชนแกประเทศไทยเปนอยางมาก จงตองเรงด าเนนการเตรยมความพรอมในเรองการเชอมโยงดานระบบขนสง และ โลจสตกส การเตรยมการดานทรพยากรบคคล ซงจะสงเสรมบทบาทและการใชโอกาสของประเทศไทยในประชาคมอาเซยนใหเกดประโยชนสงสด เพอยกระดบคณภาพชวตประชาชน ชาวไทย รวมกบประชาชน ชาวอาเซ ยน โดยเนนเรงสงเสรมความเชอมโยงทางเศรษฐกจโครงสรางพนฐาน การคา การลงทน และสรางสงอ านวยความสะดวกทเกอกลบรรยากาศการทองเทยว ส งเสรมการทองเทยวทครอบคลมแหลงทองเทยวอนมลกษณะโดดเดนรวมกน พฒนาศกยภาพผประกอบการไทยทกระดบ โดยสอดคลองในดานสนคา การบรการพฒนาแรงงานดานอตสาหกรรม แรงงานวชาชพ การยกระดบฝมอแรงงาน เรงพฒนาการเชอมโยงระบบขนสงและโลจสตกส อกทงนโยบายการสรางรายไดของรฐบาล ในขอ 3 ดานการสงเสรมการทองเทยว 3.3.1 ดานการพฒนาภาคบรการปรบปรงและพฒนาปจจยพนฐาน อนจ าเปนตอการเพมประสทธภาพและสงเสรมความสามารถในการแขงขนของภาคบรการไทย ทงดานการผลต การพฒนาบคลลากรภาคบรการ การพฒนารปแบบการใหบรการ และการพฒนาเทคโนโลยและโครงสรางพนฐาน เรงฟนฟระดบความสมพนธและรวมมอกบประเทศเพอนบานเพอใหไทยเปนประตทางผานหลกของการทองเทยวในภมภาค ทงดานการตลาดโครงสรางพนฐาน การขนสง การลงทน การบรหารจดการ รวมถงการขจดอปสรรคในการทองเทยว

กลมจงหวดภาคเหนอตอนบน 1 ประกอบดวย (เชยงใหม ล าพน ล าปาง และแมฮองสอน) ไดก าหนดยทธศาสตรดานการทองเทยวสงเสรมการสรางสนคาและบรการ ใหโดดเดนและมคณคา มงเนนเกษตรมลคาเพม ผลตภณฑเพอสขภาพ หตถอตสาหกรรมสรางสรรค ศลปวฒนธรรม การทองเทย ว ในการเพมขดความสามารถทางการแขงขน เพอสรางเอกลกษณ และอตลกษณทางการทองเทยว ในการเสรมสรางการพฒนาบคลากรทางการทองเทยวในรปแบบการทองเ ทยวของกลมจงหวดภาคเหนอตอนบน 1 ทมอารยธรรมลานนาเพมสมรรถนะบคลากรทางการทองเทยว การพฒนาแหลงทองเทยวใหมความพรอมทางดานโครงสรางพนฐานในการอ านวยความสะดวกแกนกทองเทยว ทงทวไป ผสงอาย ผพการ เพอเปนการเพมจ านวนนกทองเทยวในแหลงทองเทยวใหสามารถเขาถงแหลงทองเทยวเดม และแหลงทองเทยวใหม พฒนาแหลงทองเทยวของกลมจงหวดภาคเหนอตอนบน 1 สามารถเดนทาง เกดการเชอมดยงในกลมจงหวดภาคเหนอตอนบน 1 อกทงสนบสนนใหกลมจงหวดภาคเหนอตอนบน 1 เปนศนยกลางการทองเทยว ศนยกลางการใหบรการแกผประกอบการ นกลงทน ธรกจการทองเทยวระดบนานาชาต รวมถงเรงสรางโครงสรางพนฐานทางการทองเทยว โลจสตกสทางการทองเทยว สงอ านวยความสะดวก ความปลอดภยแกนกทองเทยว โดยค านงถงการเขาถงแหลงทองเทยวของผพการ และ ผสงอายในแหลงทองเทยวใหม และแหลงทองเทยวเดมทเสอมโทรม เพอยกระดบและรกษาใหเกดความยงยน

43


1. เพอพฒนาผประกอบการ ชมชน ทมกจกรรมสขภาพ ใหมศกยภาพสามารถตด และออกแบบการบรการสขภาพทมความโดดเดนและมเอกลกษณ 2. เพอพฒนาศกยภาพบคลากรดานการทองเทยวเชงสขภาพ 3. เพอสงเสรมตลาดการทองเทยวเชงสขภาพของกลมจงหวดภาคเหนอตอนบน 1

44

ในการท าแผนปฏบตราชการศนยวทยาศาสตรการแพทยท 1 เชยงใหม ประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2562 ศนยฯ ไดด าเนนงานวเคราะหขอมลในสวนของแผนงาน/โครงการทเปนค ารบรองการปฏบตราชการกรมวทยาศาสตรการแพทย โครงการบรณาการและโครงการวจยดานวทยาศาสตรการแพทยทส าคญทตอบสนองตอประเทศชาต โดยรายละเอยดของแผนปฏบตราชการดงกลาว แสดงดงตารางตอไปน

45

ไตรมาส 1 ไตรมาส 2 ไตรมาส 3 ไตรมาส 4 รวม ไตรมาส 1 ไตรมาส 2 ไตรมาส 3 ไตรมาส 4 3,500,000

3,500,000

โครงการสนบสนนการแกไขปญหาผเสพยาเสพตดและการควบคมตวยาและสารเคม

เพอสนบสนนการแกไขปญหาผเสพยาเสพตดและการควบคมตวยาและสารเคม

1. จ านวนของกลางยาเสพตด ตวยาและสารเคมทไดรบการตรวจพสจน2. จ านวนตวอยางปสสาวะจากผเสพ/ผคายาเสพตดทไดรบการตรวจพสจน

1,000,000 750,000 1,500,000 250,000 3,500,000 1.วดและประเมนจากตวอยางของกลางทตรวจวเคราะหสามารถตรวจวเคราะหของกลาง 2. จ านวนตวอยางปสสาวะจากผเสพ/ผคายาเสพตดทไดรบการตรวจพสจน

โครงการบรณาการ/รบโอนจากส านกยาและวตถเสพตด

แผนงาน : บรณาการวจยและนวตกรรม 20,000

20,000

20,000

โครงการวจย การศกษาปรมาณโลหะหนกสารปนเปอน สารเคมก าจดศตรพชและยาสตวตกคางทคนไทยไดรบจากการบรโภค

10,000 10,000 20,000 โครงการบรณาการ/รบโอนจากส านกคณภาพและความปลอดภยอาหาร

456,000

456,000โครงการ ศกษาฤทธตานการดกเสบตอเซลลผวหนงและฤทตานเชอแบคทเรยของสารสกดจากใบเฮมพ

เพอศกษาองคประกอบทางเคมในใบเฮมพสายพนธตางๆและเพอศกษาฤทธทางเภสชวทยาของสารสกดจากใบเฮมพสายพนธตางๆ

ศกษาองคประกอบทางเคมและฤทธทางเภสชวทยาของเฮมพและไดขอมลพนฐานความเปนไปไดในการใชเฮมพ

114,000 114,000 228,000 456,000 ไดองคประกอบทางเคมและฤทธทางเภสชวทยาของเฮมพและไดขอมลพนฐานความเปนไปไดในการใชเฮมพ

ไดองคความรดานองคประกอบทางเคม และฤทธทางเภสชวทยาของเฮมพสายพนธตางๆ รวมทงขอมลพนฐานความเปนไปไดในการใชเฮมพเพอประโยชนทางเภสชกรรมรวมทงการพฒนาเปนผลตภณฑเพอใชในทางการแพทย

กจกรรม 210065000N4645 วจยประยกตดานวทยาศาสตรการแพทย

2100625027700001 โครงการองคความรงานวจยพฒนา และนวตกรรมดานวทยาศาสตรการแพทยทมความเปนเลศ(บ2)

กจกรรม 210065000N4645 วจยประยกตดานวทยาศาสตรการแพทย

แบบฟอรมรายละเอยดแผนปฏบตราชการประจ าปงบประมาณ พ.ศ 2562

2100625027000000 โครงการองคความรงานวจยพฒนา และนวตกรรมดานวทยาศาสตรการแพทยทมความเปนเลศ(บ2)

แผนงาน/โครงการ วตถประสงค ตวชวดโครงการแผนการใชจายงบประมาณ วธวดผล/ประเมน

โครงการผลทคาดวาจะไดรบ

แผนงาน : บรณาการปองกนและแกไขปญหายาเสพตด

2100606026000000 โครงการสนบสนนการปองกนและแกไขปญหายาเสพตด การควบคมตวยาและสารเคมทางหองปฏบตการ

210065000N4643 ศกษา คนควา พฒนาผลงานทางวชาการเพอก าหนดมาตรการทางหองปฏบตการเพอสนบสนนการปองกนและแกไขปญหายาเสพตด

แผนการด าเนนงาน

46

ไตรมาส 1 ไตรมาส 2 ไตรมาส 3 ไตรมาส 4 รวม ไตรมาส 1 ไตรมาส 2 ไตรมาส 3 ไตรมาส 4

แผนงาน : ยทธศาสตรสรางเสรมใหคนมสขภาวะทด 150,000

150,000

150,000

โครงการผลตสารมาตรฐานกรมวทยาศาสตรการแพทยและอาเซยน

100,000 50,000 150,000 โครงการบรณาการ/รบโอนจากส านกยาและวตถเสพตด

แผนงาน : ยทธศาสตรสรางเสรมใหคนมสขภาวะทด 2,110,000

2,110,000

2,110,000

โครงการสนบสนนการตรวจวเคราะหดานคมครองผบรโภคดานสาธารณสข

เพอสนบสนนการตรวจวเคราะหดานคมครองผบรโภคดานสาธารณสข

จ านวนของตวอยางดานคมครองผบรโภคดานสาธารณสข ทไดรบการตรวจวเคราะห

320,000 500,000 500,000 300,000 1,620,000 จ านวนของตวอยางดานคมครองผบรโภคดานสาธารณสข ทไดรบการตรวจวเคราะห

ผบรโภคดานสาธารณสขไดรบการเฝาระวงผลตภณฑสขภาพและการตรวจวนจฉยทเปนปญหาสาธารณสข ในพนทเขตสขภาพท ๑

2100635032000000 โครงการพฒนาศกยภาพหองปฏบตการควบคมคณภาพเพอสนบสนนการพฒนามาตรฐานการผลตยาBiopharmaceutical(ย3)

กจกรรม 210065000N4648 พฒนาศกยภาพหองปฏบตการควบคมคณภาพเพอสนบสนนการพฒนามาตรฐานการผลตยาBiopharmaceutical

กจกรรม 210065000N4650 พฒนาและยกระดบการบรหารจดการขอมลอางองทางหองปฏบตการใหมประสทธภาพ

210063503300000 โครงการพฒนาศกยภาพดานวทยาศาสตรการแพทยในการวนจฉยและปองกนโรคเพอความมนคงดานสขภาพ(ย1)


แผนงาน/โครงการ วตถประสงค ตวชวดโครงการแผนการใชจายงบประมาณ แผนการด าเนนงาน วธวดผล/ประเมน


47


โครงการพฒนาคณภาพหองปฏบตการอางอง เพอใหการด าเนนการพฒนาหองปฏบตการทดสอบ/สอบเทยบ ตามมาตรฐาน ISO/IEC 17025:2005, ISO 15189:2012, ISO 15190:2003, ISO/IEC 17043:2010 และ ISO 9001:2015 มความนาเชอถอ และมคณภาพในระดบสากล

1.ไดรบการตรวจตดตามระบบบรหารคณภาพตามมาตรฐาน ISO 9001:2015 2. ไดรบการตรวจตดตามระบบคณภาพปฏบตการทดสอบ/สอบเทยบ ตามมาตรฐาน ISO/IEC 17025:2005

60,000 60,000 60,000 180,000 1.ไดรบการตรวจตดตามระบบบรหารคณภาพตามมาตรฐาน ISO 9001:2015 จ านวน 1 ระบบ2. ไดรบการตรวจตดตามระบบคณภาพปฏบตการทดสอบ/สอบเทยบ ตามมาตรฐาน ISO/IEC 17025:2005 จ านวน 164 รายการ

ผใชบรการทงภาครฐและเอกชนไดใชบรการหองปฏบตการทดสอบ/สอบเทยบ ทมคณภาพ และไดมาตรฐานสากล

โครงการธ ารงรกษา พฒนา สรางเสรมความเขมแขงฯหองปฏบตการรงสวนจฉย

เพอธ ารงรกษา พฒนา สรางเสรมความเขมแขงฯหองปฏบตการรงสวนจฉย

50,000 60,000 110,000 โครงการบรณาการ/รบโอนจากศวก.ท 8 อดรธาน

โครงการทดสอบความช านาญทางหองปฏบตการ ดานการตรวจวดแอลกอฮอลจากลมหายใจ

เพอทดสอบความช านาญทางหองปฏบตการ ดานการตรวจวดแอลกอฮอลจากลมหายใจ

จ านวนครงทใหบรการ 90,000 10,000 100,000 จ านวนครงทใหบรการ 1 มหนวยงานทผด าเนนโครงการกจกรรมการทดสอบความช านาญทางหองปฏบตการดานการตรวจวดแอลกอฮอลในลมหายใจ ตามมาตรฐาน ISO/IEC 17043:20102.สนบสนนใหหองปฏบตการสอบเทยบเครองวดปรมาณแอลกอฮอลในลมหายใจภาครฐและเอกชนสามารถพฒนาตามขอก าหนดมาตรฐาน ISO/IEC 17025:2005 เพอขอการรบรองในล าดบตอไป3.ไดแลกเปลยนความคดเหน ขอเสนอแนะ เพอการพฒนากจกรรมทดสอบความช านาญ ใหดยงขน




48


โครงการการผลตวสดอางองรบรองแอลกอฮอลส าหรบสอบเทยบเครองมอวดแอลกอฮอลจากลมหายใจ

เพอผลตวสดอางองรบรองแอลกอฮอลส าหรบสอบเทยบเครองมอวดแอลกอฮอลจากลมหายใจ

จ านวนครงทผลต 90,000 10,000 100,000 จ านวนวสดอางองรบรองแอลกอฮอลฯ ทผลต

1.มหนวยงานทสามารถผลตวสดอางองรบรองแอลกอฮอลส าหรบสอบเทยบเครองวดปรมาณแอลกอฮอลจากลมหายใจทมคณภาพในระดบสากลตามมาตรฐาน ISO Guide 34:2009 หรอเปนหนวยงานทไดรบการรบรองใหเปน Designated Institute ระดบประเทศ ซงจะสามารถทดแทนการน าเขาจากตางประเทศได2.สนบสนนใหหองปฏบตการสอบเทยบเครองวดปรมาณแอลกอฮอลจากลมหายใจภาครฐและเอกชนสามารถพฒนาตามขอก าหนดมาตรฐาน ISO/IEC 17025:2005 เพอขอการรบรองในล าดบตอไป

แผนงาน : ยทธศาสตรสรางเสรมใหคนมสขภาวะทด 2,780,000

2,780,000

2,780,000

โครงการจดซอเครองเอเอเอสแกรไฟตเฟอรเนส เพอจดซอครภณฑเครองเอเอเอสแกรไฟตเฟอรเนส

จ านวนครงทจดซอ 2,780,000 2,780,000 จ านวนครภณฑ ทไดจดซอ สนบสนนหองปฏบตการ


กจกรรม 210065000N4651 ยกระดบและบรณาการฐานขอมลดานวทยาศาสตรการแพทย เพอเปนระบบเฝาระวงพยากรณและเตอนภยสขภาพของประเทศการบรหารจดการขอมลอางองทางหองปฏบตการใหมประสทธภาพ




49


แผนงาน : ยทธศาสตรสรางเสรมใหคนมสขภาวะทด 846,000

846,000

846,000

โครงการเครอขายพฒนาศกยภาพหองปฏบตการทางการแพทย

เพอเครอขายพฒนาศกยภาพหองปฏบตการทางการแพทย

50,000 100,000 150,000 โครงการบรณาการ/รบโอนจากศวก.ท 5 สมทรสงคราม

โครงการขดความสามารถและเครอขายหองปฏบตการอาหารของประเทศ

เพอขดความสามารถและเครอขายหองปฏบตการอาหารของประเทศ

25,000 25,000 25,000 25,000 100,000 โครงการบรณาการ/รบโอนจากส านกคณภาพและความปลอดภยอาหาร

โครงการบรณาการอาหารปลอดภย เพอบรณาการอาหารปลอดภย 60,000 16,500 70,000 6,500 153,000 โครงการบรณาการ/รบโอนจากส านกคณภาพและความปลอดภยอาหาร

โครงการอาหารปลอดภยในโรงพยาบาล เพอสนบสนนอาหารปลอดภยในโรงพยาบาล


โครงการพฒนาตลาดสดทวไทย ถกอนามยและปลอดภย

เพอพฒนาตลาดสดทวไทย ถกอนามยและปลอดภย



กจกรรม 210065000N4652 พฒนาขดความสามารถและเครอขายหองปฏบตการเพอความมนคงดานสขภาพ




50


แผนงาน : บคลากรภาครฐ 369,000

369,000

369,000

โครงการพฒนาและเสรมสรางศกยภาพคนดานการพฒนาสาธารณสข

เพอพฒนาและเสรมสรางการไมท าเวชฯส าหรบเภสชกรและการประกนสงคมของพนกงานราชการ

การบรหารจดการใหบคลากรทไมท าเวชฯส าหรบเภสชกรไดรบคาตอบแทนฯและคาประกนสงคมของพนกงานราชการ 12 รายการ

92,250 92,250 92,250 92,250 369,000 จ านวนการบรหารจดการคาตอบแทนฯบคลากรทไมท าเวชฯส าหรบเภสชกรและคาประกนสงคมของพนกงานราชการ 12 รายการ

เพอใหผปฏบตการงานดานเภสชและพนกงานราชการไดรบการสงเสรมการปฏบตงานไดอยางมประสทธภาพ

แผนงาน : พนฐานดานการพฒนาและเสรมสรางศกยภาพคน (พ1) 2,636,400

2,636,400

2,636,400

โครงการสนบสนนการตรวจวเคราะหดานชนสตร

เพอสนบสนนการตรวจวเคราะหดานชนสตร

จ านวนของตวอยางดานชนสตร ทไดรบการตรวจวเคราะห

500,000 500,000 500,000 500,000 2,000,000 จ านวนของตวอยางดานชนสตร ทไดรบการตรวจวเคราะห

ผใชบรการทงภาครฐและเอกชนไดผลการทดสอบทถกตอง

โครงการบรณาการพฒนาเครอขายวทยาศาสตรการแพทยชมชน

เพอพฒนาเครอขายวทยาศาสตรการแพทยชมชน

150,000 168,200 300,000 18,200 636,400 1. เกดเครอขายงานคมครองผบรโภคและวทยาศาสตรการแพทยชมชนระดบอ าเภอกระจายทวทกภมภาคของประเทศ2.ประชาชนและหนวยงานทเกยวของไดรบบรการขอมลอางองทางหองปฏบตการทมความทนสมย

2100638018000000 รายการคาใชจายบคลากรภาครฐ พฒนาดานสาธารณสขและสรางเสรมสขภาพเชงรก

กจกรรม 210065000N4653 พฒนาและเสรมสรางศกยภาพคนดานการพฒนาสาธารณสข

2100639014000000 เปนหนวยงานกลางในการก าหนดมาตรฐานและพฒนาศกยภาพทางหองปฏบตการของประเทศและภมภาคเอเชย

กจกรรม 210065000N4654 ก าหนดมาตรฐานและพฒนาศกยภาพหองปฏบตการทางการแพทยและสาธารณสขทงในระดบประเทศและภมภาคเอเชย




1...

Documents