RAUNARSKE MREEProf dr Duanka StojanoviTEHNOLOKI FAKULTETBanja Luka, 2012/2013

POJAM MREEI UMREAVANJA1

POJAMMree su skup meusobno hardverski povezanih raunara i perifernih ureajaUmreavanje je koncept povezanih raunara koji djele resurseResursi koje djele umreeni raunari su podaci i periferni ureaji

LAN I WANLAN - Lokalne mree pokrivaju ogranieno podruje (sprat, zgradu...)

WAN - Mree koje pokrivaju velika podruja povezuju korisnike u razliitim gradovima, dravama...

PREDNOSTI KORIENJA MREESmanjenje trokova zahvaljujui djeljenju resursaStandardizovano korienje aplikacijaBlagovremeno dobijanje podatakaEfikasnija komunikacija korisnika

1.1 VRSTE MREAPostoje dve vrste mrea:Mree istog prioriteta (peer to peer)Serverske mreeKoju emo vrstu koristiti zavisi od:Broja raunara koji se umreavajuPotrebnog nivoa bezbjednostiVrste poslaBudetaZnanja

1.2 MREE ISTOG PRIORITETAPovezuje se manji broj raunara (do deset), a svaki raunar istog je prioriteta istovremeno radi i kao klijent i kao serverServer raunar na kojem se nalaze resursi koje djele umreeni korisnici klijentiKlijent raunar koji, preko servera, pristupa zajednikim resursima

Karakteristike:Koriste se kada se korisnici nalaze u istom prostoru i ne oekuje se znaajniji razvoj i poveanje broja korisnikaJednostavne za korienjeSvaki raunar koristi znaajan dio svojih resursa da opslui lokalnog korisnika i dodatne resurse da bi podrao udaljenog korisnikaPitanje bezbjednosti podataka nije znaajnoJeftinije od serverskih mreaNe postoji sistem administrator (osoba koja brine o funkcionisanju i bezbjednosti mree, dostupnosti resursima, instalaciji softvera, odravanju aplikacija)

1.3 SERVERSKE MREEPovezuje se vei broj raunara; glavnu ulogu u mrei ima server namjenski serverZove se namenski jer je optimizovan da brzo opslui zahtjeve mrenih klijenata i prui bezbjednost datoteka i folderaMreni server i OS funkcionie kao cjelina

SPECIJALIZOVANI SERVERIU velikim mreama serveri se specijalizuju za razliite namene:Za datoteke i tampanjeZa aplikacijeZa potuFax serverKomunikacioni server

PREDNOSTI SERVERSKIH MREAPredstavljaju kombinaciju mrea istog prioriteta i serverskih mreaKombinovane mreeBezbjednost podataka (administrator brine i upravlja bezbjednou klijenata i servera)Centralizacija i dioba resursaLako pravljenje rezervnih kopijaOpsluivanje izuzetno velikog broja korisnika (vie hiljada)Klijentima nije potreban dodatni hardware (memorija, diskovi....)

1.4 TOPOLOGIJA MREEOdnosi se na fiziki raspored raunara, kablova i drugih komponenti mreeOd topologije zavisi: koji e se kablovi koristiti, koje kartice, OS, nain postavljanja kablova, itd.Postoje tri osnovne topologije: magistrala, zvjezda i prsten

Magistrala je topologija u kojoj su raunari povezani u nizu, jednim kablomZvjezda je topologija kada se raunari povezuju pojedinanim kablovima koji se granaju iz centralnog ureajaPrsten je topologija u kojoj su raunari povezani kablom koji formira petlju

1.5 MAGISTRALA (BUS)Sastoji se od kabla koji se zove stablo, kima ili segment i sve umreene raunare povezuje pravolinijskiPodaci se kroz mreu alju u obliku elektronskih signalaInformaciju prihvata samo raunar ija se adresa nalazi u samom signalu

Magistrala (bus)

KARAKTERISTIKEU jednom trenutku samo jedan raunar moe da poalje podatakto je vie raunara u mrei rad e biti sporijiAko se jedan raunar pokvari, mrea nastavlja sa radomAko doe do prekida u kablu, mrea nee raditiNa kraju kabla mora da postoju terminator ureaj koji apsorbuje signal; u suprotnom, signal se odbija i kree se napred-nazad du kabla, to spreava dalje slanje signalaMrea se proiruje BNC konektorom kojim se nastavljaju dva kablaKonektori slabe signal; u sluaju velikog slabljenja koristi se repetitor za pojaavanje signala

PREDNOSTIEkonomina upotreba kablovaNiska cjenaPouzdanost NedostaciGust saobraaj usporava rad mreeProblemi se teko identifikujuPrekid kabla ugroava rad svih korisnika

1.6 ZVJEZDARaunari se povezuju posebnim kablovima sa centralnom komponentom koja se zove hab

ZVJEZDA

HABHabovi mogu biti: aktivni, pasivni i hibridniPasivni rade kao razvodne kutije i nije im potrebno napajanje;Aktivni habovi regeneriu signale kao repetitori i potrebno im je napajanje; obino imaju 8 -12 prikljuaka za raunareHibridni mogu da prime vie razliitih tipova kablovaNa jedan hab moe da se prikljui vie drugih habova, to omoguava irenje mree

PREDNOSTICentralizovano upravljanje mreomLako irenje mreeKvar jednog raunara ili kabla ne utie na rad ostalihJednostavna zamjena neispravne komponente

NedostaciPotrebna je velika koliina kablova za realizaciju mreeAko otkae centralno mjesto, cjela mrea ne radi; Od centralnog mjesta zavisi rad cjele mree

1.7 PRSTENRaunari se kruno povezuju kablomNema terminatora ve se poslednji raunar povezuje sa prvim

KARAKTERISTIKENain predaje podataka je tzv. Token ring jedan raunar predaje signal drugom, sve dok ne doe do prave adresePrijemni raunar vraa poruku raunaru poiljaocu da je primio podatkeSvaki raunar u mrei ponaa se kao repetitor pojaava signalPodaci se kreu brzo kroz mreu

PRSTEN

PREDNOSTIBrz radIste performanse mree bez obzira na broj povezanih raunaraNedostaciOteano identifikovanje problema u radu mreeKvar na jednom raunaru u mrei utie na rad cjele mree

1.8 KOMBINACIJA ZVJEZDE I MAGISTRALENekoliko mrea topologije zvjezde povezanih u cjelinu linearnom magistralom;Ako otkae jedan raunar, mrea i dalje radi; Otkazivanjem haba svi raunari na njemu nee raditi u mreiAko jedan od habova u vezi prestane da radi, svi habovi u toj vezi nee raditi;

*